Συναξαριστής 6 Δεκεμβρίου

Ὁ Ἅγιος Νικόλαος Ἀρχιεπίσκοπος Μύρων τῆς Λυκίας, ὁ Θαυματουργός

Ὁ Κύριος, στὴν ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλία του, εἶπε: «Γίνεσθε οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστι» Νὰ γίνεσθε δηλαδή, σπλαγχνικοὶ πρὸς τὸν πλησίον καὶ συμπονετικοὶ στὶς δυστυχίες του καὶ τὶς ἀνάγκες του, καθὼς καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας σας εἶναι εὐσπλαχνικὸς πρὸς ὅλους.

Μία τέτοια προσωποποίηση τῆς χριστιανικῆς εὐσπλαχνίας ὑπῆρξε καὶ ὁ Ἅγιος Νικόλαος. Γεννήθηκε τὸν 3ο αἰῶνα μ.Χ. στὰ Πάταρα τῆς Λυκίας, ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ πλουσίους. Ὅμως, σὲ νεαρὴ ἡλικία ἔμεινε ὀρφανὸς καὶ κληρονόμος μίας μεγάλης περιουσίας.

Ἀλλὰ ὁ Νικόλαος, ἐμπνεόμενος ἀπὸ φιλάνθρωπα συναισθήματα, διέθετε τὴν περιουσία του γιὰ νὰ ἀνακουφίζει ἄπορα, ὀρφανά, φτωχούς, χῆρες, στενοχωρημένους οἰκογενειάρχες. Ἕνας μάλιστα, θὰ διέφθειρε τὶς τρεῖς κόρες του, προκειμένου νὰ ἐξασφαλίσει χρήματα. Ὅταν τὸ ἔμαθε αὐτὸ ὁ Νικόλαος, μυστικὰ σὲ τρεῖς νύκτες ἐξασφάλισε τὴν προῖκα τῶν τριῶν κοριτσιῶν, ἀφήνοντας 100 χρυσὰ φλουριὰ στὴν κάθε μία. Ἔτσι, οἱ τρεῖς κόρες ἀποκαταστάθηκαν καὶ γλίτωσαν ἀπὸ βέβαιη διαφθορά.

Ἔπειτα ὁ Νικόλαος, μετὰ ἀπὸ ἕνα ταξίδι του στὴν Ἱερουσαλήμ, χειροτονήθηκε ἱερέας στὰ Πάταρα. Καὶ ὅταν ἀπεβίωσε ὁ τότε Ἀρχιεπίσκοπος Μύρων τῆς Λυκίας, οἱ ἐπίσκοποι, διὰ θεϊκῆς ἀποκαλύψεως, ἔκαναν Ἀρχιεπίσκοπο τὸ Νικόλαο.

Ἀπὸ τὴν νέα του θέση ὁ Νικόλαος, ἐπεξέτεινε τοὺς ἀγῶνες του γιὰ τὴν προστασία τῶν φτωχῶν καὶ τῶν ἀπόρων. Ἔκανε πολλὰ θαύματα καὶ ἦταν σημαντικὴ ἡ συμμετοχή του στὴν Α´ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο. Πέθανε εἰρηνικὰ τὸ ἔτος 330 μ.Χ.


Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Κανόνα πίστεως καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας Διδάσκαλον, ἀνέδειξέ σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια. Πάτερ Ἱεράρχα Νικόλαε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἐν τοῖς Μύροις Ἅγιε, ἱερουργὸς ἀνεδείχθης· τοῦ Χριστοῦ γὰρ Ὅσιε, τὸ Εὐαγγέλιον πληρώσας, ἔθηκας τὴν ψυχήν σου ὑπὲρ λαοῦ σου, ἔσωσας τοὺς ἀθώους ἐκ τοῦ θανάτου· διὰ τοῦτο ἡγιάσθης, ὡς μέγας μύστης Θεοῦ τῆς χάριτος.

Ὁ Οἶκος
Ἀνυμνήσωμεν νῦν τὸν Ἱεράρχην ᾄσμασι, τὸν ἐν Μύροις λαοὶ ποιμένα καὶ διδάσκαλον, ἵνα ταῖς πρεσβείαις αὐτοῦ ἐλλαμφθῶμεν· ἰδοὺ γὰρ ὤφθη ὅλος καθάρσιος, ἀκήρατος πνεύματι, Χριστῷ προσάγων θυσίαν ἄμωμον, τὴν εἰλικρινῆ καὶ Θεῷ εὐπρόσδεκτον, ὡς ἱερεὺς κεκαθαρμένος τῇ ψυχῇ καὶ τῇ σαρκί· ὅθεν ὑπάρχει ἀληθῶς, τῆς Ἐκκλησίας προστάτης, καὶ ὑπέρμαχος ταύτης, ὡς μέγας μύστης Θεοῦ τῆς χάριτος.

Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Ποταμὸν ἰαμάτων ὑπερχειλῆ, καὶ πηγήν σε θαυμάτων ἀνελλιπῆ, ἔδειξε Νικόλαε, τοῦ ἐλέους ἡ ἄβυσσος· οἱ γὰρ βαρείαις νόσοις, πικρῶς πιεζόμενοι, καὶ συμφοραῖς τοῦ βίου, δεινῶς ἐταζόμενοι, πάσης ἀθυμίας, ἀκεσώδυνον ὄντως, εὑρίσκουσι φάρμακον, τὴν θερμήν σου ἀντίληψιν· διὰ τοῦτο βοῶμέν σοι· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

---

Ὁ Ἅγιος Νίσερ

Ἄγνωστος ὁ μάρτυρας αὐτὸς στὸν Συναξαριστὴ τοῦ Ἁγίου Νικόδημου καὶ τὰ ἔντυπα Μηναῖα. Ἀναγράφεται στὸν Παρισινὸ Κώδικα 1621, ὅπου ὑπάρχει καὶ μικρὸ βιογραφικό του σημείωμα.

Σύμφωνα λοιπὸν μ᾿ αὐτό, ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ Μαξιμιανοῦ (286-305) καὶ ἐπειδὴ ἦταν χριστιανός, ὁδηγήθηκε στοὺς Ἰούλιο καὶ Αἰλιανό. Ὅταν ῥωτήθηκε ἂν ἐπιμένει στὴ λατρεία τοῦ Χριστοῦ, ὁ Νίσερ ἀπάντησε πὼς ναί, μέχρι θανάτου. Τότε τὸν γύμνωσαν καὶ μὲ πυρακτωμένα σφαιρίδια μαστίγωσαν τὸ σῶμα του, καὶ στὴ συνέχεια τὸν φυλάκισαν.

Ἀλλ᾿ ὅταν καὶ πάλι ἀνακρίνεται, ὁμολογεῖ τὴν πίστη του στὸν Χριστὸ καὶ τότε ἀμέσως τὸν γύμνωσαν, τὸν ἔγδαραν ζωντανὸ καὶ κατόπιν τὸν ἔριξαν μέσα στὴ φωτιά, ὅπου βρῆκε μαρτυρικὸ τέλος γιὰ τὴν δόξα τοῦ Χριστοῦ.

---

Ὁ Ἅγιος Ἄερος ἐπίσκοπος

Ἡ μνήμη του συναντᾶται στὸ «Μικρὸν Εὐχολόγιον ἢ Ἁγιασματάριον» ἔκδοση Ἀποστολικῆς Διακονίας 1959, χωρὶς ἄλλες πληροφορίες. Πουθενὰ ἀλλοῦ δὲν ἀναφέρεται ἡ μνήμη του.

Ἴσως νὰ εἶναι ὁ ἴδιος μ᾿ αὐτὸν τῆς 8ης Δεκεμβρίου.

---

Μνήμη ἀπειλῆς Μεγάλου Σεισμοῦ

Δὲν βρίσκουμε κανένα στοιχεῖο γιὰ τὴν ἀπειλὴ αὐτή. Ἁπλὰ ἀναφέρεται.

---

Ὁ Ἅγιος Νικόλαος Καραμάνος ἢ Κασσέτης ὁ Νεομάρτυρας

Βλέπε βιογραφικό του σημείωμα τὴν 19η Μαρτίου.

---

Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος ὁ Νέος καὶ θαυματουργὸς «ἐν Σιήσκῳ»

Ρῶσος.

---

Ὁ Ὅσιος Νεῖλος «ὁ ἐν τῇ νήσῳ Στολοβνόε ἐν τῇ λίμνῃ Σεληγέρα»

Ὁ Νέος καὶ θαυματουργὸς (Ρῶσος).

Η διπλή ιστορική σημασία της εικόνας του Αγίου Νικόλαου.(Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς)

Στις εικόνες του αγίου Νικολάου απεικονίζεται συνήθως σε μια πλευρά ο Σωτήρας Χριστός με ένα Ευαγγέλιο στο χέρι Του και στην άλλη πλευρά η Υπεραγία Θεοτόκος με το επισκοπικό ωμοφόριο στα χέρια της. Η παράσταση αυτή έχει διπλή ιστορική σημασία: πρώτον, σημαίνει την κλήση του Νικολάου στο αρχιερατικό αξίωμα και, δεύτερον, αναφέρεται στο επιτίμιο που δέχτηκε ο άγιος, επειδή ράπισε τον Άρειο στο πρόσωπο.
Ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως άγιος Μεθόδιος γράφει σχετικά: «Μία νύχτα ο άγιος Νικόλαος είδε τον Σωτήρα μας, εν τη δόξη Αυτού παρεστώτα, να του δίνει το Ευαγγέλιο, χρυσοποίκιλτο και με πετράδια. Στην άλλη πλευρά είδε τη Θεοτόκο, η οποία του έβαλε στους ώμους το επισκοπικό ωμοφόριο». Λίγο μετά απ’ αυτή την οπτασία, αναπαύθηκε ο μέχρι τότε αρχιεπίσκοπος Μύρων Ιωάννης και ορίστηκε νέος αρχιεπίσκοπος της πόλεως αυτής ο άγιος Νικόλαος. Αυτό ήταν το πρώτο περιστατικό.
Το δεύτερο περιστατικό έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου στη Νίκαια. Ο άγιος Νικόλαος, βλέποντας ότι ήταν αδύνατον διά των λόγων να κάνει τον Άρειο να παύσει τους βλάσφημους παραλογισμούς του εναντίον του Υιού του Θεού και της Υπεραγίας Μητέρας Του, σήκωσε το χέρι και ράπισε με δύναμη τον Άρειο κατά πρόσωπο. Οι συμμετέχοντες στη Σύνοδο άγιοι θεοφόροι Πατέρες εναντιώθηκαν στην πράξη αυτή, αποβάλλοντας τον Νικόλαο από τις εργασίες της Συνόδου και αφαιρώντας, ως επιτίμιο, τα διακριτικά διάσημα του επισκοπικού του αξιώματος.

Το ίδιο εκείνο βράδυ, αρκετοί από τους συμμετέχοντες αγίους Πατέρες είδαν την ιδία οπτασία: ο Κύριος Ιησούς Χριστός και η Υπεραγία Θεοτόκος παρίσταντο εκατέρωθεν του αγίου Νικολάου -στη μία πλευρά ο Χριστός κρατώντας το Ευαγγέλιο και στην άλλη η Θεοτόκος με το ωμοφόριο, το οποίο έδωσε στον άγιο μαζί με τα επισκοπικά διάσημα που του είχαν αφαιρεθεί.
Η οπτασία αυτή συγκλόνισε τους Πατέρες και με εντολή του αυτοκράτορα επέστρεψαν αμέσως αυτά που είχαν αφαιρέσει από τον άγιο. Άρχισαν έκτοτε να τρέφουν μεγάλο σεβασμό προς αυτόν, θεωρώντας τον εκλεκτό σκεύος του Θεού και ερμηνεύοντας την ενέργειά του εναντίον του Αρείου, όχι πια ως ενέργεια παράλογου θυμού, αλλά ως έκφραση διάπυρου ζήλου για την Αλήθεια.

(Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο Πρόλογος της Αχρίδος», τ. 12-Δεκέμβριος, εκδ. Άθως)

Ύμνος στον θαυματουργό Άγιο Νικόλαο (Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς)

 

Ιεράρχα Νικόλαε, της νίκης επώνυμε άγιε,
οι τέσσερις γωνιές του κόσμου σε μεγαλύνουν, ανδρείε,
κανών της Πίστεως,
της ισχυρής και αληθινής Πίστεως
στον αληθινό Θεό.

Από την κούνια του αφιερώθηκε στον Θεό,
από την κούνια μέχρι το μνήμα του·
και ο Θεός αντιδόξασε πλουσίως·
τον πιστό Του θεράποντα Νικόλαο.
Κοσμοξακουσμένος ήταν διά βίου
μα κι ακόμη πιο περιλάλητος μετά τον θάνατό του.
Κραταιός υπήρξε επάνω στη γη·
και ακόμη κραταιότερος είναι τώρα
στον ουρανό!

Πνεύμα λαμπρό, καρδιά αγνή,
ναός του Ζώντος Θεού·
γι’ αυτό οι άνθρωποι
σαν άγιο εν ζωή τον τιμούν μέχρι σήμερα.

Ο Νικόλαος, ουρανοπολίτης περίδοξος,
αγαπά εκείνους που τον τιμούν·
ενώπιον του θρόνου του αιωνίου Θεού
προσεύχεται για το καλό τους.

Ευλόγησέ μας, ιεράρχα Νικόλαε,
ευλόγησε τον λαό σου,
που ως ικέτης ταπεινός παρίσταται
ενώπιον του Θεού και ενώπιον σου,
εικόνα, εσύ, της πραότητος!

(Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Πρόλογος της Αχρίδος» – Δεκέμβριος, εκδ. Άθως)

Ὁ Ἅγιος τῶν Θαλασσῶν. Σώτου Χονδρόπουλου (σελ.135-136)

Ὁ Ἅγιος τῶν Θαλασσῶν

Σώτου Χονδρόπουλου

σελ. 135-136

Ἔφθασε ὁ καιρός νά ἐξηγήσουμε ἱστορικά ἕνα νεώτερο θαῦμα τοῦ θείου Νικολάου. Ὅταν ἕνας Αἰγύπτιος Σαρακηνός ἐψάρευε μέ τή βάρκα του, ὅπως συνήθιζε, πέφετει ἐπάνω του πνεῦμα καταιγίδας μέ πολλή σφοδρότητα καί ἐξορίζοντάς τον στά βαθιά πελάγη, τόν ἔκανε ν’ ἀπελπιστεῖ.

Ἀφήνοντας πλέον τό πλοιάριο ἀκυβέρνητο,ἔπεσε μπρούμυτα στό μέσο του κραυγάζοντας καί λέγοντας: «Ἅγιε Νικόλαε, τόν ὁποῖον ἐπικαλοῦνται οἱ χριστιανοί, ἐάν προφθάσεις καί μέ σώσεις ἀπό τόν κίνδυνο αὐτό, ἀρνοῦμαι τή θρησκεία τῶν Σαρακηνῶν καί γίνομαι χριστιανός».

Εἶπε ὅλα αὐτά καί λιποθυμώντας ἀπό τόν κλύδωνα παρέμεινε στό πλοιάριο ἀκίνητος, σχεδόν νεκρός. «Βλέπω», τότε λέει, «ἕναν ἱεροπρεπῆ ἄνδρα νά μοῦ λέει: «Καί ἄν ἐλευθερωθεῖς ἀπό τόν παρόντα κίνδυνο, θά γίνεις χριστιανός;»

Καί ξαναεῖπα ἐγώ: «Ναί, Κύριε, μόνο ἐλέησέ με».
Ἐνῶ ὑποσχόμουν ὅλ’ αὐτά, ἐκράτησε τό τιμόνι καί δέν ἔπαψε νά διακυβερνᾶ τό πλοιάριό μου, μέχρις ὅτου μέ διέσωσε, φέρνοντάς με στό κάστρο τῆς Ἀτταλείας.

Ὅταν βρέθηκα στή χέρσα γῆ ἐθαύμαζαν ὅλοι καί μέ φώναζαν «μονοναύτη».
Ἀφοῦ μ’ἐρώτησαν πολλά οἱ κάτοικοι, ρώτησα κι ἐγώ, ἐάν εἶναι ἐδῶ ὁ ναός τοῦ ἁγίου Νικολάου.

Μέ φέρνουν στό ζητούμενο ναό καί εἶδα τή μορφή τοῦ ἐλευθεωρτῆ μου στήν ἁγία εἰκόνα καί τόν ἐγνώρισα καί τόν προσκυνοῦσα καί ὁμολογοῦσα τή χάρη τοῦ ἁγίου Νικολάου πού πραγματώθηκε σέ μένα». Αὐτά μᾶς ἐξήγησε ὁ πρώην Σαρακηνός.

Οἱ ἄνδρες τοῦ κάστρου συμμαρτυροῦν γιά τό θαῦμα καί ἐπίσης ὅτι βαπτίστηκε ὁ ἄνδρας αὐτός, ἔγινε χριστιανός, παντρεύτηκε νομίμως χριστιανή γυναίκα, τεκνοποίησηε καί κατέστη εὔπορος. Τά παιδά του ὥσαμε τώρα διασώζουν τό ὄνομά του καί λέγονται «τά παδιά τοῦ μονοναύτη».

Ἑορτάζουν κάθε χρόνο τόν ἅγιο Νικόλαο, ἐκθειάζουν τό θαῦμα ὅπου ἄκουσαν κι αὐτοί ἀπό τόν πατέρα τους, πρός δόξα του Θεοῦ καί ἔπαινο τοῦ θείου καί θεοφόρου πατρός ἡμῶν Νικολάου.

***

Σελ.136

Σ’ ἕνα ἀπό τά μοναστήρια τοῦ ἁγίου Νικολάου στή βασιλεύουσα μερικοί λειτουργοί τοῦ δημοσίου, ὑπερήφανοι καί ἀλαζόνες, ταλαιπώρησαν πολύ τόν ἡγούμενο καί ὅλους τούς ἀδελφούς γιά κάποια ὑπόθεση.

Ὅλοι οἱ ἀδελφοί παρακαλοῦσαν θερμά τόν ἅγιο Νικόλαο νά σταματήσει τή συμφορά. Κάποιος ἀδελφός πού ἐδεινοπάθησε πιό πολύ ἀπό τούς ἄλλους, κτυπᾶ τήν κεφαλή τοῦ ἁγίου στήν εἰκόνα μέ τό ραβδί τῶν κανδηλῶν.

Ἀμέσως ξεχύθη ἕνα ποτάμι αἵματος καί περικάλυψε μέ αἵματα ὅλη τήν εἰκόνα, ἐνῶ αὐτός πού ἐκτύπησε καί οἱ ὑπόλοιποι κατελήφθησαν ἀπό ὑπερβολικό τρόμο. Ὁ ἅγιος λουσμένος στά αἵματα, φανερώθηκε τό βράδυ ἐκεῖνο στό βασιλέα καί εἶπε: «Βλέπεις βασιληά, βλέπεις, τί γίνεται κατά τήν διάρκεια τῶν ἡμερῶν τῆς βασιλείας σου; Καί κύτταξε, οὔτε γιά σένα θά βγεῖ τίποτα καλό, ἐάν δέν διορθώσεις τό σφάλμα σου, διότι οἱ ἀταξίες τῶν ὑπηρετῶν σου ἔχουν τήν ἀναφορά τους ἀπάνω σου».

Ὁ βασιληᾶς ἀπό τό φόβο του δέν μποροῦσε νὰ ρωτήσει ποιός εἶναι ὁ φανερωθείς ἄνθρωπος. Ὁ ἅγιος ὅμως μόνος του ἐδήλωσε τό ὄνομα καί τή μονή του. Λέγει: «Ἐγώ εἶμαι ὁ Νικόλαος ὁ ἐκ τῆς μονῆς Μολιβωτοῦ». Καί λέγοντας αὐτά ἔφυγε ἀπό τό βασιλέα.

Ὁ βασιληᾶς καταφθάνει μέ φόβο στή Μονή, ὅπου καί εἶδε τήν ἁγία εἰκόνα τοῦ ἁγίου Νικολάου αἱματοβαμμένη. Παρακαλώντας τότε ἐκ βαθέων τόν ἅγιο, ἐζητοῦσε συγγνώμη καί διατυπώνοτνας γραπτῶς βασιλικές δωρεές καί προνόμια καί ἐξυπηρετώντας τόν ἡγούμενο καί τούς ἀδελφούς, ξαναγυρίζει στό παλάτι φοβισμένος.

Ἀπό τότε ὁ βασιληᾶς διετέθη εὐμενῶς πρός τή Μονή μέ αὐτό τό θαῦμα.

Ὁ Ἅγιος τῶν Θαλασσῶν

Σώτου Χονδρόπουλου

Ἐκδόσεις «Καινούργια Γὴ»

σελ. 135-136

Ἐπιμέλεια κειμένου

Ἀναβάσεις - http://anavaseis.blogspot.com

Ο Άγιος Νικόλαος.

 

Ο Άγιος Νικόλαος.

Ο Αγιος Νικόλαος, Αρχιεπίσκοπος Μύρων της Λυκίας, ο Θαυματουργός, είναι από τους πλέον αγαπητούς Αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας. Αμέτρητοι ναοί έχουν κτισθεί προς τιμήν του, ενώ πλήθη λαού σπεύδουν να τον τιμήσουν και να ζητήσουν τη μεσιτεία του προς τον Κύριό μας.
Γεννήθηκε στα Πάταρα της Λυκίας γύρω στα 250 μ.Χ., από ευσεβείς και πλούσιους γονείς, οι οποίοι τον ανέθρεψαν «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου». Βρέφος ακόμη απέδειξε ότι είχε τη χάρη του Θεού. Σύμφωνα με την παράδοση, με θαυμαστό τρόπο στάθηκε όρθιος την ώρα του λουτρού χωρίς καμία βοήθεια. Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή, θήλαζε μόνο μια φορά την ημέρα και μάλιστα μετά τη δύση του ηλίου.
Πολύ νωρίς ο Κύριος κάλεσε κοντά του τους δύο γονείς του και ο ίδιος, έχοντας πάντοτε οδηγό τη ρήση του Ευαγγελίου «δότε Ελεημοσύνην», μοίρασε την περιουσία του στους πτωχούς, και αφωσιώθηκε ολοκληρωτικά στη Λατρεία του Υψίστου. Είναι γνωστή και αξιοθαύμαστη η περίφημη ενέργειά του να βοηθήσει νύκτα και κρυφά τρεις αδελφές με αξιόλογο χρηματικό ποσό, για να μην αναγκαστούν, λόγω της φτώχιας τους, να παρασυρθούν στην ατίμωση.
Κινούμενος ο Νικόλαος από Ιερό πόθο, αποφάσισε να ταξιδέψει για να προσκυνήσει τους Αγίους Τόπους. Κατά την διάρκεια του πλου, άρχισαν να πνέουν σφοδρότατοι άνεμοι, καιξέσπασε μεγάλη τρικυμία. Επιβάτες και πλήρωμα έχασαν την ψυχραιμία τους, και περίμεναν να καταποντισθούν. Ο Νικόλαος όμως γονατιστός προσευχήθηκε με θέρμη προς τον Κύριο, και το θαύμα έγινε. Οι άνεμοι έπαυσαν και η θάλασσα αμέσως γαλήνεψε. Όμως κάποιος ναύτης που ήταν στο κατάρτι, γλίστρησε και έπεσε στο κατάστρωμα νεκρός. Όλοι στενοχωρήθηκαν, που χάθηκε ένας άνθρωπος. Χάρη όμως στις θερμές προσευχές του Αγίου, ο ναύτης αναστήθηκε, σαν να ξύπνησε από βαθύ ύπνο.
Μετά το προσκύνημα στους Αγίους Τόπους επέστρεψε στα Πάταρα, όπου ζούσε με οσιότητα και δικαιοσύνη. Ο Θεός τον αξίωσε να χειροτονηθεί πρεσβύτερος, και μετά το θάνατο του Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας, να εκλεγεί Αρχιεπίσκοπος. Έτρεφε μεγάλη αγάπη για τους φτωχούς και τους αδυνάτους. Ίδρυσε στην αρχιεπισκοπή του πτωχοκομείο, ξενώνα, νοσοκομείο και άλλα φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Στις δύσκολες στιγμές των διωγμών του Διοκλητιανού εμψύχωνε το ποίμνιο του και ιδιαίτερα τους νέους. Γι’ αυτό συλλαμβάνεται, φυλακίζεται και βασανίζεται. Υπομένει όμως όλες τις διώξεις και τις ταλαιπωρίες προς δόξαν Κυρίου. Μετά την κατάπαυση των διωγμών από τον αυτοκράτορα Μέγα Κωνσταντίνο, αναλαμβάνει και πάλι το ποιμαντικό του έργο στα Μύρα. Το 325 μ.Χ. λαμβάνει μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας, και καταπολεμεί με θάρρος και τόλμη τις κακοδοξίες του Αρείου. Υπερασπίζεται με σθένος την Ορθοδοξία και αναδεικνύεται «κανών πίστεως» και διδάσκαλος του Ευαγγελίου. Για την ενίσχυση του εμφανίστηκε ο ίδιος ο Χριστός, δίνοντας του ένα Ιερό Ευαγγέλιο, και η Υπεραγία θεοτόκος, του χάρισε ένα ωμοφόριο.
Όταν επέστρεψε απο τη Σύνοδο, συνέχισε το ποιμαντικό του έργο μέχρι τα βαθιά γεράματα, οπότε και παρέδωσε το πνεύμα του στον Πανάγαθο Θεό το 330 μ.Χ. Ο Κύριος τον τίμησε ιδιαίτερα για την ενάρετη χριστιανική ζωή του, που τη διέκρινε η βαθιά πίστη στον Παντοδύναμο Θεό και η ανεκτίμητη αγάπη του για τον άνθρωπο. Τον ανέδειξε ποταμό ιαμάτων και πηγή θαυμάτων. Θαυματουργούσε όταν ζούσε αλλά και μετά την κοίμηση του τα θαύματα του είναι αναρίθμητα.
Το έτος 1087, λόγω ταραχών, έγινε η μετακομιδή των ιερών λειψάνων του από τα Μύρα, στο Μπάρι της Ιταλίας. Ακόμη και κατά την τέλεση της θείας λειτουργίας, ανέβλυζε τόσο πολύ μύρο από τα ιερά λείψανα, που οι πιστοί το μάζευαν σε δοχεία για θεραπεία από διάφορες αρρώστιες! Ενώ αρκετοί λιποθυμούσαν απο την ευωδία του.
Με τα ωραιότερα εγκώμια τον τιμά η Εκκλησία. «Κανόνα πίστεως και εικόνα πραότητος, εγκρατείας διδάσκαλον» τον ονομάζει ο υμνωδώς και «ποιμένα μέγαν» τον αποκαλεί. Ανατολή και Δύση του αναγνωρίζουν ξεχωριστή θέση μεταξύ των Αγίων. Με εξαιρετική λαμπρότητα και δόξα τιμάται από τους Ρώσσους.
Ο Αγιος Νικόλαος είναι ο μεγάλος προστάτης των ναυτικών. Στο τιμόνι, στην πλώρη κάθε πλοίου, είναι τοποθετημένη η εικόνα του. Αμέτρητοι είναι οι ναοί στα λιμάνια, στα νησιά και στα ακρωτήρια, που φέρουν το όνομα του, τάματα των ναυτικών σε δύσκολες στιγμές, που τον επικαλούνται: ‘Αϊ-Νικόλα, βοήθα με!
Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Νικολάου στις 6 Δεκεμβρίου και την ανακομιδή των ιερών λειψάνων του στις 20 Μαΐου, αλλά και κάθε Πέμπτηψάλλονται στον ‘Αγιο Νικόλαο ωραιότατοι ύμνοι, διότι η Πέμπτη ημέρα της εβδομάδος, είναι αφιερωμένη από την Εκκλησία μας στους δώδεκα αποστόλους και στον Αγιο Νικόλαο.
Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Αναπαυσά Μετεώρων.
Θαύματα του Αγίου Νικολάου.
Εκστατικός και πασίχαρης ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, περιγράφει στον συναξαριστή του και τα εξής θαυμαστά σημεία του «εν Αγίοις πατρός ημών Νικολάου, επισκόπου Μύρων».
Ούτος ο της νίκης επώνυμος, πολλά μεν εποίησε θαύματα, καθώς ο κατά πλάτος βίος αυτού ιστορεί. Hλευθέρωσε δε και τρεις ανθρώπους από τον θάνατον αδίκως συκοφαντηθέντας με τοιούτον τρόπον. Οι άνθρωποι αυτοί ήτον κλεισμένοι εις την φυλακήν εν Kωνσταντινουπόλει, και έμαθον την απόφασιν του θανάτου των, ότι αύριον έχουν να αποκεφαλισθούν. Όθεν επικαλέσθησαν τον Άγιον εις βοήθειάν τους, ενθυμήσαντες αυτόν, και ότι εις την Λυκίαν ελύτρωσε τους τρεις ανθρώπους, οι οποίοι έμελλον αδίκως να θανατωθούν. Διά τούτο ο Άγιος Nικόλαος επακούσας της δεήσεώς των, φαίνεται εις το όνειρον του βασιλέως Kωνσταντίνου, και του επάρχου Αβλαβίου. Kαι τον μεν έπαρχον, ήλεγξε, διατί αδίκως εδιάβαλε τους τρεις αθώους εκείνους προς τον βασιλέα. Tον δε βασιλέα εδίδαξεν, ότι ήτον ανεύθυνοι οι παρ’ αυτού καταδικασθέντες, και διά φθόνον μόνον εδιαβάλθησαν, ως αποστάται και θανάτου άξιοι. Όθεν διά της οπτασίας ταύτης ελευθέρωσεν αυτούς ο Άγιος από του θανάτου την καταδίκην.
Ου μόνον δε τούτο, αλλά και άλλα πολλά θαύματα ετέλεσεν ο θαυμαστός ΝιΚόλαος. Αγαπών γουν εν βίω ο Νικόλαος το ποίμνιόν του, και μετά θάνατον δεν αλησμόνησε το ποίμνιόν του ο ποιμήν ο καλός, αλλά καθ’ εκάστην σχεδόν ημέραν και ώραν, χαρίζει εις τους δεομένους ευεργεσίας και χάριτας, και ελευθερόνοι από κάθε κίνδυνον και περίστασιν τους αυτόν επικαλουμένους εκ πίστεως. Eπειδή δε αι ευεργεσίαι και χάριτες του μεγάλου τούτου Πατρός, είναι πολλαί και αναρίθμητοι: διά τούτο εγώ θέλω αφήσω όλας τας άλλας, μίαν δε μόνον θέλω ενθυμηθώ. Ας μη απιστήση δέ τινας ακούων το θαύμα, οπού ηκολούθησεν εις τας ημέρας μας, νομίζωντας, πως είναι τούτο αδύνατον. Διότι κανένα πράγμα δεν αδυνατεί εις τον Θεόν.
Εις την Kωνσταντινούπολιν ήτον ένας Χριστιανός ευλαβής και πιστός, με υπερβολήν αγαπών τον όσιον Πατέρα ημών Nικόλαον, και αμοιβαίως παρά του Πατρός νικολάου αγαπώμενος. Ούτος λοιπόν θέλωντας μίαν φοράν να ταξειδεύση εις άλλον τόπον διά κάποιαν αναγκαίαν υπόθεσίν του, επήγε πρώτον εις τον Nαόν του Aγίου Νικολάου, και επροσευχήθη από βάθους καρδίας. Έπειτα αποχαιρετίσας τους συγγενείς του και φίλους, εμβήκεν εις το καΐκι. Kατά δε την ενάτην ώραν της νυκτός εσηκώθησαν οι ναύται να γυρίσουν τα πανία του καϊκίου, επειδή και εγύρισεν άλλος άνεμος. Eσηκώθη δε και ο ευλαβέστατος εκείνος άνθρωπος διά να υπάγη εις χρείαν ύδατος. Kαι επειδή όλοι οι ναύται εκαταγίνοντο εις το να γυρίσουν τα πανία, διά τούτο περιπλεχθείς ο χριστιανός εκείνος και συμποδισθείς, (καθώς τούτο συνειθίζει να ακολουθή εις τοιαύτας περιστάσεις), ερρίφθη εις την θάλασσαν. Οι δε ναύται δεν εδυνήθησαν να κάμουν καμμίαν μέθοδον διά να τραβίξουν εκ της θαλάσσης τον άνθρωπον. Ένα μεν, διατί ήτον σκότος και άλλο δε, διατί ο άνεμος έπνεε δυνατώτερα, και εβίαζε το πλοίον διά να πηγαίνη έμπροσθεν. Όθεν καθήμενοι εθρήνουν και έκλαιον διά τον του ανδρός πικρόν θάνατον.
Ο δε χριστιανός εκείνος, επειδή και έπεσεν εις την θάλασσαν καθώς ήτον φορεμένος με όλα τα ρούχα του, καταποντιζόμενος εις τον βυθόν του πελάγους, ενθυμήθη και έλεγε με τον νουν του. Άγιε Nικόλαε βοήθει μοι. Φωνάζωντας δε νοερώς την φωνήν ταύτην, ω του θαύματος! πολλά και ακατανόητα είναι τα θαυμάσιά σου Kύριε! ευρέθη εις το μέσον του οσπητίου του. Kαι τούτο μη αισθανθείς, ενόμιζεν ότι ευρίσκεται ακόμη εις τον βυθόν της θαλάσσης. Όθεν και εκεί εφώναζεν όχι πλέον νοερώς, αλλά αισθητώς, Άγιε Νικόλαε βοήθει μοι. Οι δε γείτονες ακούοντες τας φωνάς του εσηκώθησαν. Oμοίως και οι άνθρωποι του οσπητίου του σηκωθέντες, άναψαν φως. Aλλά και οι έξωθεν ακούσαντες, έτρεξαν και εκείνοι, και βλέπουσιν αυτόν εις το μέσον της οικίας του εστώτα και κράζοντα. Bλέπουσι δε και τρέχει νερόν πολύ της θαλάσσης από τα ρούχα οπού εφόρει. Όθεν από τον θαυμασμόν τους και έκστασιν, έμειναν άφωνοι και σιωπηλοί, μη ηξεύροντες τι να ειπούν. Ο δε χριστιανός εκείνος εφώναζεν. Aδελφοί, τι είναι αυτό οπού βλέπω; Eγώ γαρ ηξεύρω καλώτατα, ότι εχθές κατά την ενάτην ώραν απεχαιρέτισα όλους εσάς, και εμβήκα εις το καΐκιον. Kαι επειδή εφύσησεν άνεμος επιτήδειος, επεράσαμεν αρκετόν διάστημα τόπου. Εις δε την δευτέραν ή και τρίτην φυλακήν (ήτοι κατά την ενάτην ώραν της νυκτός), επήγα διά χρείαν ύδατος, και συμποδισθείς από τους ναύτας, ερρίφθηκα εις την θάλασσαν. Όθεν επικαλούμην τον Άγιον Nικόλαον εις βοήθειαν. Πού δε τώρα είμαι, δεν ηξεύρω. Όθεν εσείς είπατέ μοι. Ότι εγώ είμαι εκστατικός και άλλος εξ άλλου έγινα. οι δε συναθροισθέντες χριστιανοί ταύτα ακούσαντες, βλέποντες δε και το νερόν της θαλάσσης οπού έτρεχεν από τα ρούχα του, εξεπλάγησαν ως είπομεν, στοχαζόμενοι το παράδοξον του θαύματος. Όθεν έχαιρον μαζί με τον διασωθέντα αδελφόν, και εδάκρυον ενταυτώ. Kαι εις πολλήν ώραν το, Kύριε ελέησον, έκραζον. Ο δε χριστιανός εκείνος εκδυθείς τα βρεγμένα φορέματα, και ενδυθείς άλλα, επήγεν εις τον Nαόν του Aγίου Nικολάου. Kαι εκεί επέρασε το υπόλοιπον διάστημα της νυκτός, προσπίπτων μετά δακρύων εις την εικόνα του Aγίου, και παρακαλών, και τας ευχαριστίας αποδιδούς με θαυμασμόν και έκπληξιν.
Όταν δε ήλθεν ο καιρός του όρθρου, και εσυναθροίσθη ο λαός εις τον Nαόν του Αγίου κατά το σύνηθες, τότε έγινεν εις όλους φανερόν του Aγίου το θαύμα. Όθεν μυρισθέντες τα ηδύπνοα και ευωδέστατα εκείνα αρώματα, οπού έφερεν ο διασωθείς εκείνος χριστιανός εις τον Άγιον, βλέποντες δε και την Eκκλησίαν του Aγίου, οπού ήτον ολόφωτος, ηρώτων ένας τον άλλον διά να μάθουν την αιτίαν του πράγματος. Μαθόντες δε αυτήν, εξέστησαν άπαντες, δοξάζοντες μεν τον Θεόν, ευχαριστούντες δε τον μέγαν Nικόλαον.
Tούτο το εξαίσιον και υπερφυές αληθώς θαύμα και μεγαλείον του Aγίου, διεφημίσθη εις όλην την Mεγαλόπολιν του Kωνσταντίνου. Έφθασε δε και εις τας ακοάς τόσον του τότε βασιλέως, όσον και του Πατριάρχου. Όθεν αυτοί εκάλεσαν τον διασωθέντα εκείνον χριστιανόν επί Συνόδου. Όστις παρασταθείς έμπροσθεν πάντων, εδιηγήθη παρρησία, πώς, και με τι τρόπον, και πότε ηκολούθησεν εις αυτόν το τοιούτον φρικτόν και εξαίσιον τερατούργημα. Tο οποίον ακούσαντες όλοι, εβόησαν. «Mέγας εί Kύριε, και θαυμαστά τα έργα σου, και ουδείς λόγος εξαρκέσει προς ύμνον των θαυμασίων σου!» Όθεν διαλαλήσαντες πανταχού, εσυνάχθησαν οι χριστιανοί εις τον ναόν του Aγίου Nικολάου, και εποίησαν λιτανείαν και αγρυπνίαν, δοξάζοντες μεν και ευλογούντες τον Θεόν, απονέμοντες δε και την ευχαριστίαν εις τον τούτου πιστόν θεράποντα Nικόλαον.

(Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Ἅγιος Νικόλαος ὁ Θαυματουργός Ἀρχιεπίσκοπος Μύρων τῆς Λυκίας (6 Δεκεμβρίου)

Ὁ Κύριος, στὴν ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλία του, εἶπε: «Γίνεσθε οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστι» (Λουκᾶ, στ’ 36). Νὰ γίνεσθε δηλαδή, σπλαγχνικοὶ πρὸς τὸν πλησίον καὶ συμπονετικοὶ στὶς δυστυχίες του καὶ τὶς ἀνάγκες του, καθὼς καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας σας εἶναι εὐσπλαχνικὸς πρὸς ὅλους. Μιὰ τέτοια προσωποποίηση τῆς χριστιανικῆς εὐσπλαχνίας ὑπῆρξε καὶ ὁ Ἅγιος Νικόλαος.

Ἔδρασε τὴν ἐποχὴ τῶν αὐτοκρατόρων Διοκλητιανοῦ, Μαξιμιανοῦ καὶ Μεγάλου Κωνσταντίνου. Στὴν ἀρχὴ ἀφιερώθηκε στὸν ἀσκητικὸ βίο, λόγω ὅμως τῆς ξεχωριστῆς ἀρετῆς του τιμήθηκε, χωρὶς νὰ τὸ ἐπιδιώξει, μὲ τὸ ἀξίωμα τοῦ ἀρχιεπισκόπου Μύρων. Ἀπὸ τὴν θέση αὐτὴ καθοδηγοῦσε μὲ ἀγάπη τὸ ποίμνιό του καὶ ὁμολογοῦσε μὲ παρρησία τὴν ἀλήθεια.

Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ συνελήφθη ἀπὸ τοὺς τοπικοὺς ἄρχοντες καὶ ρίχτηκε στὴν φυλακή. Ὅταν ὅμως ἀνῆλθε στὸν αὐτοκρατορικὸ θρόνο ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος ἐλευθερώθηκαν ὅλοι οἱ χριστιανοὶ καὶ ἔτσι ὁ Νικόλαος ἐπανῆλθε στὸ ἀρχιεπισκοπικὸ θρόνο. Μάλιστα ἔλαβε μέρος στὴν Α’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ὅπου ξεχώρισε γιὰ τὴΝ σοφία καὶ τὴν ἠθική του τελειότητα.

Προικισμένος μὲ τὸ χάρισμα τῆς θαυματουργίας ἔσωσε πολλοὺς ἀνθρώπους καὶ ὅσο ἦταν ἐν ζωῇ ἀλλὰ καὶ μετὰ τὴν κοίμησή του. Γιὰ παράδειγμα ὅταν κάποτε κινδύνευσε κάποιος στὴ θάλασσα – λόγω σφοδρῶν ἀνέμων – καὶ ἐπικαλέστηκε τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου σώθηκε καὶ μάλιστα ἐνῶ βρισκόταν στὴν μέση τοῦ πελάγους βρέθηκε ἀβλαβὴς στὸ σπίτι του. Τὸ θαῦμα ἔγινε ἀμέσως γνωστὸ στὴν Πόλη καὶ ὁ λαὸς προσῆλθε ἀμέσως σὲ λιτανεία καὶ ἀγρυπνία προκειμένου νὰ τιμήσει τὸν θαυματουργὸ Ἅγιο.
Πέθανε εἰρηνικὰ τὸ ἔτος 330 μ.Χ.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’.

Κανόνα πίστεως, καὶ εἰκόνα πραότητας, ἐγκρατείας διδάσκαλον, ἀνέδειξέ σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια, Πάτερ Ἱεράρχα Νικόλαε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς κρήνη ἀκένωτος, τῶν θεϊκῶν δωρεῶν, πηγάζεις Νικόλαε, τῇ οἰκουμένῃ ἀεί, θαυμάτων τὰ ῥεύματα· παύεις τῶν πολυπλόκων, πειρασμῶν τὰς ἐφόδους, σώζεις τοὺς ἐν κινδύνοις, ὡς θερμὸς ἀντιλήπτωρ· διό σου τὴν προστασίαν, πάντες κηρύττομεν.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἐν τοῖς Μύροις Ἅγιε, ἱερουργὸς ἀνεδείχθης· τοῦ Χριστοῦ γὰρ Ὅσιε, τὸ Εὐαγγέλιον πληρώσας, ἔθηκας, τὴν ψυχήν σου ὑπὲρ λαοῦ σου· ἔσωσας, τοὺς ἀθώους ἐκ τοῦ θανάτου· διὰ τοῦτο ἡγιάσθης, ὡς μέγας μύστης Θεοῦ τῆς χάριτος.

Μεγαλυνάριον.
Ὀρφανῶν προστάτην σε καὶ χηρῶν, πεινώντων τροφέα, πενομένων τε πλουτιστήν, αἰχμαλώτων ῥύστην, πλεόντων τε σωτῆρα, κεκτήμεθα παμμάκαρ, σοφέ Νικόλαε.

You might also like

Στὴν ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Νικολάου

Διονύσιος Ψαριανός (Μητροπολίτης Σερβίων καί Κοζάνης (+))

«Διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῆ πτωχείᾳ τὰ πλούσια».

Ἡ πρώτη ἀρετὴ τοῦ χριστιανοῦ εἶναι ἡ ταπεινοφροσύνη. Τὴν ἀρετὴν τῆς ταπεινοφροσύνης προέταξεν ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς εἰς τὴν περιλάλητον καὶ θεοδίδακτον ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλίαν «Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι...» (1). Εἶναι δὲ ταπεινοφροσύνη, ὄχι τὸ συναίσθημα τῆς μειονεξίας, διὰ τὸ ὁποῖον ὁμιλεῖ ἡ σύγχρονος παιδαγωγική, οὔτε πολὺ περισσότερον ἡ ταπεινολογία, ἀλλὰ ἡ βαθεῖα καὶ ἁγία ἀρετή, ποὺ εἶναι ἡ σαφὴς γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ μας, τὸ «γνῶθι σαυτὸν» (2). Δηλαδὴ νὰ γνωρίζωμεν τὸν ἑαυτόν μας, νὰ μὴ λησμονῶμεν τίνες εἴμεθα. Ἕνα τέτοιο φρόνημα εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς προκοπῆς· διότι κανεὶς δὲν ἀνέρχεται ὑψηλότερα, ἂν δὲν ἀναγνώρισῃ καὶ δὲν ὁμολογήσῃ εἰς τὸν ἑαυτόν του ὅτι εἶναι χαμηλά, ὅτι τοῦ λείπουν ἀκόμη πολλά, ὅτι δὲν εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἔπρεπε καὶ ἠμποροῦσε νὰ εἶναι. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς τὸ εἶπεν ἐπιγραμματικὰ· «πᾶς ὁ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται» (3).

Κατὰ φυσικὸν λόγον, ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι ἡ πρώτη ἀρετὴ καὶ τοῦ ἱεροῦ κλήρου τῆς Ἐκκλησίας. Διάκονοι καὶ λειτουργοὶ εἶναι οἱ ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλ’ εἶναι γεγονὸς ὅτι οὐδεὶς τῇ ἀληθείᾳ διακονεῖ καὶ λειτουργεῖ, ἂν δὲν εἶναι κεκοσμημένος διὰ τῆς ἀρετῆς τῆς ταπεινοφροσύνης. Εἰδεμὴ διακονεῖ καὶ ποιμαίνει τὸν ἑαυτόν του καὶ ἐργάζεται εἰς τὴν Ἐκκλησίαν διὰ τὸ ἴδιον συμφέρον. Ἰδοὺ πῶς τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ὁμιλεῖ εἰς τὴν θείαν Γραφὴν διὰ τὸ φρόνημα καὶ τὸ ἦθος τῶν ἱερῶν ποιμένων καὶ διὰ τὸν τρόπον μὲ τὸν ὁποῖον πρέπει νὰ διακονοῦν καὶ νὰ λειτουργοῦν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν. «Ποιμάνατε τὸ ἐν ὑμῖν ποίμνιον τοῦ Θεοῦ, ἐπισκοποῦντες μὴ ἀναγκαστῶς, ἀλλ' ἑκουσίως, μηδὲ αἰσχροκερδῶς, ἀλλὰ προθύμως, μηδ’ ὡς κατακυριεύοντες τῶν κλήρων, ἀλλὰ τύποι γινόμενοι τοῦ ποιμνίου...» (4).

Ὁ Ἅγιος Νικόλαος, τοῦ ὁποίου τὴν ἱερὰν μνήμην σήμερον ἑορτάζομεν, ἡ πραεῖα πρεσβυτικὴ μορφὴ ἐν τῇ χορείᾳ τῶν ἁγίων Ἱεραρχῶν, εἶναι ὁ τύπος τῆς ἱερατικῆς ταπεινοφροσύνης. «Εἰκόνα πραότητος» τὸν ὀνομάζει ἡ Ἐκκλησία, ἐπειδὴ ἀκριβῶς πρῶτος καρπὸς τῆς ταπεινοφροσύνης εἶναι ἡ πραότης. Ὁ Ἅγιος Νικόλαος εἶναι ὁ λειτουργός τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ μὲ τὴν ταπεινοφροσύνην καὶ τὴν πραότητά του, μὲ τὸ φρόνημα τῆς στερήσεως μᾶλλον καὶ τῆς πτωχείας καὶ ὄχι μὲ τὸ συναίσθημα τῆς αὐτοϊκανοποιήσεως καὶ τῆς πλησμονῆς, ἔφθασεν εἰς τὴν πνευματικὴν πληρότητα καὶ ἀπέκτησε τὸν οὐράνιον πλοῦτον. Κανὼν καὶ πρότυπον εἶναι ὁ ἅγιος Ἱεράρχης, ἔτσι καθὼς τὸ ψάλλει ἡ Ἐκκλησία εἰς τὸ γνωστὸν εἰς ὅλους τροπάριον.

«Κανόνα πίστεως καὶ εἰκόνα πραότητος ἐγκράτειας διδάσκαλον ἀνέδειξέ σε τῇ ποίμνῃ σου ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια...».

Δὲν εἶναι ὁ ἐξωτερικὸς θόρυβος καὶ ἡ ἐπίδειξις ποὺ ἐπιβάλλουν τὸν ἱερὸν ποιμένα εἰς τὴν συνείδησιν τοῦ ποιμνίου του· δὲν εἶναι ἡ κοσμικὴ λαμπρότης καὶ ἡ κοινωνικὴ προβολή, ποὺ τὸν ἀναδεικνύουν. Εἶναι «ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια». Τοῦτο πολλάκις τὸ λησμονοῦμεν, διότι μᾶς παρασύρει ἡ ἐπιφάνεια, ἡ ἐξωτερικὴ ἐπιτυχία, διὰ τοῦτο καὶ δὲν προσέχομεν εἰς τὸ βάθος τῶν πραγμάτων. Ἐκεῖ εἰς τὸ βάθος εἶναι «ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια», ἀλλὰ διὰ νὰ τὴν εὕρῃ τις καὶ τὴν ἀγαπήσῃ πρέπει νὰ ἔχῃ ταπεινὸν φρόνημα. Ἀλλοίμονο ἂν οἱ ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας πιστεύσωμεν ὅτι ἡ διακονία μας εἶναι ζήτημα κοσμικῶν συνθηκῶν καὶ προσωπικῶν μόνον ἱκανοτήτων.

Τότε θὰ μᾶς ἀφήσῃ ἡ θεία χάρις, θὰ μείνωμεν κενοὶ καὶ ἄχρηστοι. Ὁ Θεὸς ἐπιβλέπει μόνον ἐπὶ τοὺς ταπεινοὺς καὶ πράους.
Εἰς ἕνα ἐκ τῶν ἀσκητικῶν του λόγων ὁ Μέγας Βασίλειος γράφει τὸ ἐξῆς· «Μὴ σὲ βαθμὸς κλήρου ἐπαιρέτω, ἀλλὰ μᾶλλον ταπεινούτω. Προκοπὴ γὰρ ψυχῆς, προκοπὴ ταπεινώσεως· ὑστέρησις δὲ καὶ ἀτιμία ἐξ ὑψηλοφροσύνης τίκτεται. Ὅσον ἐγγίζειν σε τῶν ἱερατικῶν βαθμῶν τοῖς μείζοσι συμβαίη, τοσοῦτον ταπείνου σεαυτόν...» (5). Δηλαδή, «μὴ σὲ κάμνει νὰ ὑπερηφανεύεσαι ὁ ἱερατικὸς βαθμός, ἀλλὰ μᾶλλον νὰ σοῦ γίνεται ὑπόμνησις διὰ νὰ ταπεινοφρονῇς. Διότι ὅσον περισσότερον κανεὶς ταπεινοφρονεῖ, τόσον περισσότερον πνευματικῶς προκόπτει· ἡ πνευματικὴ κενότης καὶ ἡ ἐσωτερικὴ πτωχεία γεννῶνται ἀπὸ τὴν ὑψηλοφροσύνην. Ὅσον περισσότερον ἂν ἴσως καὶ συμβῇ νὰ πλησιάζῃς εἰς τοὺς ἀνωτέρους ἱερατικοὺς βαθμοὺς τόσον περισσότερον νὰ ταπεινοφρονῇς...». Μεγάλαι καὶ ἅγιαι ἀλήθειαι τὰς ὁποίας ἐνσαρκώνει ἡ ἔμψυχος εἰκὼν τῆς πραότητος καὶ τῆς ταπεινοφροσύνης, ὁ προστάτης μας Ἅγιος Νικόλαος ὁ θαυματουργός, διὰ πρεσβειῶν τοῦ ὁποίου ἡ χάρις τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός, καὶ ἡ κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἴη μετὰ πάντων ὑμῶν». Ἀμήν.

† ὁ Σ.Κ.Δ.

* Ἀνεγνώσθη ὑπὸ τοῦ π. Γαζῆ εἰς τὴν ἑορτὴν τοῦ ἁγ. Νικολάου, 6 Δεκεμβρίου 1975.


Ὑποσημειώσεις

1. Ματθ. 5,3.

2. Χίλων Παλατινὴ Ἀνθολογία τ. 3,48.

3. Λουκ. 14,11.

4. Α Πέτρ. 5,2-4.

5. Μεγάλου Βασιλείου, Λόγος ἀσκητικὸς καὶ παραίνεσις, MPG ΛΑ, 648.

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Μύρων της Λυκίας π. Γερασιμάγγελος Στανίτσας

 

Σήμερα η Εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη του Αγίου Νικολάου επισκόπου Μύρων της Λυκίας του θαυματουργού. Η μορφή του έγινε θεσμική, όπως και πολλών άλλων μέσα στην ιστορία, γιατί με τη ζωή τους έγιναν μέτρα μετρήσεως της ανθρωπότητας.

Μια τέτοια μορφή είναι και αυτή του Αγίου Νικολάου. Στη συνείδηση της Εκκλησίας μας αναγνωρίζεται ως « Κανόνας Πίστεως, εικόνα πραότητας και διδάσκαλος εγκρατείας». Είναι αυτός που κατέκτησε τα ουράνια πλούτη με τη φτώχεια της γης. Τα ύψη της αρετής με το βάθος της ταπείνωσης Πρόκειται για ένα ρεαλιστή Άγιο, ο οποίος χωρίς να χάσει τη φυσικότητα, κατόρθωσε να πετύχει την αγιότητα. Γι’ αυτό είναι μέτρο για όλους μας. Έζησε μέσα στην κοινωνία, μέσα στο βασίλειο της ανομίας και αντιμετώπισε την πονηρία, τη φαυλότητα, την κακότητα, την αίρεση. Αλλά έμεινε Άγιος, προχώρησε σε πνευματικά ύψη και έκανε και κάνει θαύματα, εξ ου και θαυματουργός.

Όλοι μας ή μάλλον οι περισσότεροι ζητάμε και τα υψηλά και τα πλούσια. Επιθυμούμε να ανέβουμε επαγγελματικά, κοινωνικά, επιστημονικά, να καταξιωθούμε, αλλά δεν το πετυχαίνουμε όλοι αυτούς τους στόχους, γιατί δεν είναι στο χέρι μας.

Όλοι όμως μπορούμε να πετύχουμε τα υψηλά και τα πλούσια που είναι αιώνια. Οι φτωχοί μπορούν λ.χ. να φτάσουν στο ύψος του Λαζάρου με την ανάλογη καρτερία και υπομονή. Ή μορφωμένοι μπορούν να φτάσουν το ύψος των Τριών Ιεραρχών με την αποκεκαλυμμένη αλήθεια. Ακόμα οι αγράμματοι μπορούν να φτάσουν στο μέτρο του Μ .Αντωνίου κ.ο.κ.

Όλοι μας μπορούμε, αν το θελήσουμε, να φτάσουμε υψηλά. Κανείς δεν μας εμποδίζει να κάνουμε τον αγώνα μας κι’ ο καθένας ανάλογα με το χάρισμα του να κατακτήσει πνευματικές κορυφές.

Η βασιλεία του Θεού είναι δώρο και προσφέρεται δωρεάν σ’ όλους. Εκείνο που απομένει είναι η δική μας ανταπόκριση στην πρόσκληση του Θεού.

Ο Θεός δια πρεσβειών του Αγίου Νικολάου να προστατεύει το Ναυτικό μας του οποίου είναι προστάτης και μείς ν’ αντλούμε από το πνευματικό του χρυσορυχείο το νέκταρ των αρετών με τις οποίες είναι κοσμημένη η Αγία του προσωπικότητα.

Χρόνια πολλά και ευλογημένα στους εορτάζοντες

Δεν είναι η Εκκλησία αυτή που νομίζουμε - π. Βασίλειος Γοντικάκης

Δεν είναι η Εκκλησία αυτή που νομίζουμε. Δεν είναι αυτή που χτυπάμε, αυτή που βαλθήκαμε να καταστρέψωμε. Δεν έχει σχέση η Ορθοδοξία με «μεσαιωνισμούς», «μυστικισμούς», «κληρικαλισμούς», «σχολαστικισμούς» που ακούμε. Τόσοι δυτικοθρεμμένοι νομίζουν ότι σε Δύση και Ανατολή όλοι οι όροι έχουν το ίδιο περιεχόμενο. Και προσπαθούν να μας ελευθερώσουν από αρρώστιες που δεν περάσαμε. Και μας αρρωσταίνουν με τις θεραπείες τους. Και μας περιπλέκουν με τις λύσεις τους.

Δεν αρνούμαστε ότι υπήρξαν ανθρώπινες αδυναμίες. Υπήρξαν και υπάρχουν αδύνατοι, με πτώσεις και ελαττώματα. Αυτό κάνει ακόμα πιο συμπαθή την ίδια την Ορθοδοξία, και αναδεικνύει την ανοχή της αγάπης της και την αλήθεια του μηνύματός της.

Το θέμα το μεγάλο είναι να γνωρίσουμε την Εκκλησία την Ορθόδοξη, που αγνοούμε. Τη μία, αμόλυντη, άφθορη, άχραντη καρδιά της. Αυτήν που αποτελεί το βαθύτατο και πιο αληθινό είναι μας. Αυτή με την οποία έχομε πολύ μεγαλύτερη σχέση απ΄ ότι νομίζουμε. Αυτή που ξέρομε βαθύτερα, χωρίς να το καταλαβαίνωμε. Αυτή που πάμε ασυνείδητα να βρούμε αρνούμενοί την, γιατί αγνοούμε την αλήθεια της, τη θεανθρωπία της, τη δόξα της ταπεινώσεώς της.

Αρχιμανδρίτης Βασίλειος Γοντικάκης

Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν δικαιούται να σιωπά. - π. Αναστάσιος Γκοτσόπουλος

Δυστυχώς σήμερα, στην εποχή της θεσμοθετημένης σύγχυσης και της απολυτοποίησης του σχετικισμού πολλοί θα ήθελαν την άμβλυνση της Ορθόδοξης αυτοσυνειδησίας και την επί ίσοις όροις συν-παράστασή της με την αίρεση και την πλάνη. Το γνήσιο κήρυγμα της Εκκλησίας του Χριστού θέλουν να το συκοφαντούν ως φανατικό, φονταμενταλιστικό και ως εκτός τόπου και χρόνου εγωιστική αυταρέσκεια !

Όμως η Ορθόδοξη Εκκλησία οφείλει να πορεύεται το δύσκολο αυτό δρόμο της μαρτυρίας της με τα μάτια στραμμένα στο σύγχρονο κόσμο, αλλά βασισμένη στην παράδοση και την εμπειρία της. Αυτή η εμπειρία είναι καταγεγραμμένη στην Αγ. Γραφή, στη ζωή των Αγίων Της, στη διδασκαλία των Πατέρων, στους Όρους και τους Κανόνες των Συνόδων Της.

Η μαρτυρία της Ορθοδοξίας σήμερα καθίσταται πιο επιτακτική από ποτέ. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν δικαιούται να σιωπά.

Πρεσβύτερος Αναστάσιος Γκοτσόπουλος