Τα πιό σπουδαία σωματικά και πνευματικά έργα ελέους
Τα πιο σπουδαία σωματικά έργα ελέους και ευποιίας που μπορεί να δείξει ο άνθρωπος είναι:
1) να τρέφει τους πεινασμένους,
2) να ποτίζει τους διψασμένους,
3) να ντύνει εκείνους που δεν έχουν να φορέσουν τ’ απαραίτητα κι αξιοπρεπή ρούχα,
4) να επισκέπτεται τους φυλακισμένους,
5) να επισκέπτεται τους ασθενείς, να τους περιποιείται, να βοηθάει στην ανάρρωσή τους ή να τους προετοιμάζει για ένα χριστιανικό τέλος καλώντας έναν ιερέα για να τον εξομολογήσει και να τον κοινωνήσει,
6) να προσκαλεί ταξιδιώτες στο σπίτι του και να τους περιποιείται και
7) να κηδεύει εκείνους που πέθαναν άποροι είτε με δικά του έξοδα είτε με δωρεές που μάζεψε για το σκοπό αυτό.
Ο ίδιος ο Κύριος μας θυμίζει όλες αυτές τις πράξεις του ελέους, έκτος από την τελευταία, όταν μιλάει για την τελική Του κρίση. Λέει ο ίδιος: «Όταν δε έλθη ο υιός του ανθρώπου εν τη δόξη αυτού και πάντες οι άγιοι άγγελοι μετ’ αυτού, τότε καθίσει επί θρόνου δόξης αυτού. και συναχθήσεται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη, και αφοριεί αυτούς απ’ αλλήλων ώσπερ ο ποιμήν αφορίζει τα πρόβατα από των ερίφων και στήσει τα μεν πρόβατα εκ δεξιών αυτού, τα δε ερίφια εξ ευωνύμων, τότε ερεί ο βασιλεύς τοις εκ δεξιών αυτού· δεύτε οι ευλογημένοι του πατρός μου, κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν βασιλείαν από καταβολής κόσμου, επείνασα γαρ, και εδώκατέ μοι φαγείν, εδίψησα, και εποτίσατέ με, ξένος ήμην, και συνηγάγετέ με, γυμνός, και περιεβάλετέ με, ησθένησα, και επεσκέφασθέ με, εν φυλακή ήμην, και ήλθετε προς με» (Ματθ. κε’ 31-36). Από τα λόγια αυτά του Κυρίου βλέπετε, αδελφοί, πόσο απαραίτητο, πόσο ανυπολόγιστα σπουδαίο είναι το χριστιανικό έλεος. Είναι απαραίτητο, γιατί χωρίς έργα ελέους δεν μπορούμε να κληρονομήσουμε τη βασιλεία του ουράνιου Πατέρα που έχει ετοιμαστεί για τους «ευλογημένους» Του από καταβολής κόσμου. «Η κρίσις ανέλεος τω μη ποιήσαντι έλεος» (Ιακ. β’ 13). Είναι ανυπολόγιστα σπουδαίο, γιατί το έλεος που δείχνουμε στον πλησίον μας είναι σα να διαβαίνει στον ίδιο τον Ιησού Χριστό, σύμφωνα με τη δική Του μαρτυρία: «Εφ’ όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε» (Ματθ. κε’ 40). Όλοι οι άνθρωποι, και ιδιαίτερα οι χριστιανοί, είναι νεότεροι αδελφοί κι αδελφές Του. Οι χριστιανοί είναι μέλη του σώματός Του.
Τα πνευματικά έργα ελέους είναι τ’ ακόλουθα:
1) Να μεταστρέφεις έναν αμαρτωλό από το δρόμο της αμαρτίας με τις συμβουλές σου. Αυτό μπορεί να γίνει με κάποιον άπιστο, μ’ έναν ετερόδοξο χριστιανό, σχισματικό, μέθυσο ή μοιχό, σπάταλο κλπ.,
2) να διδάσκεις τους αγράμματους και να τους καθοδηγείς στο καλό και την αλήθεια. Αυτό σημαίνει να μάθεις κάποιον να προσεύχεται ή να διδάξεις τις εντολές του Θεού και πως να τις τηρεί σε κάποιον πού δεν τις γνωρίζει,
3) να δώσεις στον πλησίον σου μια καλή συμβουλή στη σωστή στιγμή, είτε τότε περνάει δύσκολες ώρες είτε βρίσκεται σε κίνδυνο και δεν το γνωρίζει, όπως για παράδειγμα αν είναι άρρωστος ή αν σκοπεύει να στερήσει τη ζωή ή την περιουσία κάποιου,
4) να προσεύχεσαι στο Θεό για όλους: «Εύχεσθε υπέρ αλλήλων, όπως ιαθήτε», λέει ο απόστολος (Ιακ.ε’16),
5) να παρηγορείς τους θλιμμένους, όπως λέει κι ο απόστολος Παύλος: «Παραμυθείσθε τους ολιγοψύχους» (Α’ Θεσ. ε’ 14),
6) να μην εκδικείσαι ή να επιζητείς αντίποινα για το κακό που σου έκαναν οι άνθρωποι. «Μηδενί κακόν αντί κάκου αποδίδοντες» (Ρωμ. ιβ’ 17) ή «λοιδορίαν αντί λοιδορίας» (Α’ Πέτρ. γ’ 9). «Μη εαυτούς εκδικούντες, αγαπητοί, αλλά δότε τόπον τη οργή» (Ρωμ. ιβ’ 19) και
7) το να συγχωρείς τα αμαρτήματα των άλλων από τα βάθη της καρδιάς σου, γνωρίζοντας ότι εκείνος που βλάπτει τον άλλον πρώτα βλάπτει τον εαυτό του, γιατί επισύρει επάνω του την οργή του Θεού. Να θυμάσαι ότι ο άλλος αμαρτάνει από υποκίνηση του εχθρού, ότι ίσως μας αξίζουν οι πληγές για τις αμαρτίες μας και, τελικά, ότι έτσι ο Θεός, με τη μεγαλοσύνη Του, συγχωρεί τις δικές μας αμαρτίες και τις προσβολές που Του κάνουμε.
Θα τελειώσουμε την ομιλία μας με μια επιπλέον υπόμνηση, ώστε να θυμάστε τις εντολές αυτές του Κυρίου και να προσπαθείτε να τις τηρείτε όλες απαρέγκλιτα. « Εκείνος δε ο δούλος, ο γνους το θέλημα του κυρίου εαυτού και μη ετοιμάσας μηδέ ποιήσας προς το θέλημα αυτού, δαρήσεται πολλάς» (Λουκ. ιβ’ 47).
(Αγ. Ιωάννη της Κρονστάνδης, «Οι Μακαρισμοί»- Δέκα ερμηνευτικές ομιλίες- απόσπασμα.)
Ακολουθία Οσίου Νικάνορος του Θαυματουργού
