Tο «ξεστόλισμα» του Δένδρου

του αρχιμ. Ιακώβου Κανάκη

Η τόση χαρά προετοιμασίας για το στόλισμα του χριστουγεννιάτικου δένδρο δεν μοιάζει καθόλου με την στιγμή που αυτό ξεστολίζεται και πηγαίνει πάλι στο ντουλάπι. Είναι τόσος ο ενθουσιασμός για την πρώτη  περίπτωση και τόση η απογοήτευση για την δεύτερη. Γιατί όμως τόση απογοήτευση; Η απογοήτευση, στα όρια της κατάθλιψης μερικές φορές, έχει να κάνει με την συνειδητοποίηση της ματαιότητας για την απόκτηση μιας ψεύτικης χαράς την περίοδο των εορτών. Είναι αλήθεια ότι αν και φέτος η αλλαγή της διάθεσης σχετίστηκε με ψεύτικα φώτα θα νιώσουμε την ανάλογη απογοήτευση, το αντίστοιχο κενό.

Αν παρατηρήσει κάποιος με τι απροθυμία και ακεφιά γίνεται η αφαίρεση των στολισμών θα καταλάβει πολλά.  Απατήθηκε ο άνθρωπος θέλοντας να ξεγελάσει τον εαυτό του. Δεν ήταν και εφέτος εκείνο το αληθινό φως που πραγματικά φωτίζει, ενθουσιάζει, χαροποιεί τον άνθρωπο. Έχουμε δίκιο να αναζητούμε και να ποθούμε τη χαρά, γι᾽ αυτήν είμαστε πλασμένοι. Δεικνύει θεονοσταλγία η αναζήτηση του όμορφου, του αγνού, του χαρμόσυνου, είναι σημεία της ανθρώπινης φύσης μας πριν την πτώση αυτά. Ζητάμε την αλλαγή, το νέο, το ανακαινισμένο. Όλα αυτά βρίσκονται μέσα στην ύπαρξή μας. Η ίδια η υπόστασή μάς ωθεί σε αυτήν την ανακαίνιση, την αναγέννηση. Σκεφθείτε· Με την Γέννησή Του στο σπήλαιο ο Χριστός ευλογεί και αγιάζει τη γη, με την Βάπτισή Του στον Ιορδάνη αγιάζει τα ύδατα, όλη την δημιουργία λοιπόν εξαγιάζει. Ναι, αλλά τί είναι τό σώμα του ανθρώπου; Αυτά τα δύο, χώμα και νερό. Η ίδια η φύση μάς προσκαλεί σε παλιγγενεσία.

Όλα αυτά ισχύουν και λειτουργούν στον άνθρωπο όταν το θελήσει. Όμως ο άνθρωπος ψάχνει τη χαρά σε άλλα φώτα, γήινα, φτιασιδωμένα. Ψάχνει να βρει χαρά στο εύκολο και το εφήμερο και έτσι λαμβάνει προσωρινή και παροδική χαρά. Δεν πάει στην πηγή να πιει κρυστάλλινο νερό  αλλά διαλέγει τα απόνερα και μετά υποφέρει για την επιλογή του.

Είναι τραγικός ο απολογισμός όταν ομολογείς ότι τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά, τα Φώτα ήταν σαν μια καθημερινή ημέρα ή ακόμα χειρότερα «καλύτερα να μην έρχονταν». Μοιάζει η κατάσταση αυτή με εκείνον το διαβάτη, που ενώ βρέθηκε διψασμένος και η πηγή ήταν μπροστά του, δεν την είδει γιατί περπατούσε με σκυμμένο το κεφάλι. Είναι τόσες οι χαρές που προσφέρει ο Θεός ακόμα και μέσα στον πόνο, μέσα στο δυσκόλεμα που πέρασες, που δεν την φαντάζεσαι. Ναι, μέσα στον πόνο, αν το πιστέψεις, θα βρεις χαρά και ανακούφιση έστω και αν φαίνεται οξύμωρο.

Πάντως, για να πούμε την αλήθεια, είναι πολύ δύσκολο στις μέρες μας να ζήσεις το αληθινό γιατί είναι πλέον πολλά τα ψεύτικα και τα μεταλλαγμένα δίπλα μας. Χρειάζεται μεγάλος πνευματικός αγώνας για να μην βρεθείς θύμα της κατανάλωσης και της διαφήμισης.  Χρειάζεται να ζεις την μεγάλη Αγάπη για να μην μπερδευτείς σε τόσα θέλγητρα που παρουσιάζονται ως σημεία της μοντέρνας και σύγχρονης ζωής. Αυτή η όντως Αγάπη έχει όνομα, είναι ο Χριστός! Γεννήθηκε και θα γεννάται, βαπτίσθηκε και θα βαπτίζεται μέχρι να νιώσουμε ότι όλα τα κάνει από αγάπη για εμάς και να τον πλησιάσουμε.

Η περίοδος των εορτών πέρασε αλλά δεν πέρασε και η ζωή μας. Αν και δεν κερδίσαμε την «μάχη», δεν χάσαμε τον πόλεμο. Σε όλους μας δίνεται παράταση ζωής για να ψάξουμε τα σωτήρια γεγονότα και πάλι. Να ψηλαφίσουμε τα σπάργανα της φάτνης και τον βυθό του Ιορδάνη. Ο Χριστός βρίσκεται πάντα με μια ανοιχτή σταυρωμένη αγκαλιά για όλους μας. Μέσω του Σταυρού μας οδηγεί στην Ανάσταση

Iωάννης ο Πρόδρομος, αυτός που δεν υπέκυψε στον πειρασμό

… Η ιδιαίτερη δραστηριότητα του Ιωάννη συνίσταται στο «βαπτίζειν». Ευθύς, λοιπόν, προβάλλει το ερώτημα: Ποια είναι η σημασία του βαπτίσματος του Ιωάννη; Από τότε που βρέθηκαν τα χειρόγραφα της κοινότητας των Εσσαίων, δίπλα στη Νεκρά Θάλασσα, ἀρχισε να γίνεται λόγος στην επιστήμη για τη σχέση του Ιωάννειου βαπτίσματος με τα λουτρά και τους καθαρμούς των Εσσαίων· μερικοί μάλιστα ερευνητές υποστήριξαν ότι ενδεχομένως ο Ιωάννης πέρασε τα νεανικά του χρόνια στην Εσσαϊκή κοινότητα του Qumran, γιατί ήταν σύνηθες οι Εσσαίοι να παίρνουν νέους προς διαπαιδαγώγηση. Βέβαια, δε γνωρίζουμε πού πέρασε ο Ιωάννης τη νεανική του ηλικία και πού μαθήτευσε, ξέρουμε όμως ότι η σημασία του βαπτίσματός του είναι εντελώς διαφορετική από αυτήν των εσσαϊκών λουτρών: Ενώ αυτά τα τελευταία επαναλαμβάνονται καθημερινώς στην κοινότητα, το βάπτισμα του Ιωάννη συντελείται μόνο μια φορά και έχει διαφορετικό νόημα.

Άλλοι ερευνητές θεωρούν το βάπτισμα των προσηλύτων ως πρότυπο του Ιωάννειου βαπτίσματος. Είναι γνωστό ότι οι εθνικοί που προσέρχονταν στον Ιουδαϊσμό, ανεξάρτητα από το αν περιτέμνονταν ή όχι, ήταν οπωσδήποτε υποχρεωμένοι να βαπτισθούν, πρέπει όμως αμέσως να προστεθεί ότι δεν συνοδευόταν το βάπτισμα αυτό με εξομολόγηση των αμαρτιών. Άλλωστε δεν φαίνεται από το Μάρκ. 1, 4, ότι ο Ιωάννης έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το θέμα των σχέσεων Ιουδαίων και εθνικών. Συνεπώς, αλλού πρέπει να αναζητηθεί η σημασία του βαπτίσματος του Ιωάννη: στη σχέση του προς την ερχόμενη μεσσιανική εποχή. Το βάπτισμά του προετοιμάζει τους ανθρώπους, ώστε να υποδεχθούν καθαροί το Μεσσία. Σε ορισμένα σημεία της Παλαιάς Διαθήκης γίνεται λόγος για την ανάγκη να καθαρθεί ο λαός εν όψει του ερχομού του Μεσσία (Ησ. 44,3.  Ιεζ. 36,25.  Ζαχ. 12,10.  Ιωήλ 2,28) κι ο Ιωάννης από τη μια μεριά έχει την πληροφορία από το Θεό στη συνείδησή του ότι έρχεται ο Μεσσίας, κι από την άλλη έχει επίγνωση του γεγονότος ότι ο λαός είναι μολυσμένος από το κακό και την αμαρτία. Αφού λοιπόν έρχεται ο Μεσσίας και πλησιάζει η κρίση, είναι απόλυτη και επείγουσα μάλιστα ανάγκη για το λαό του Θεού να καθαρθεί, ώστε να απαλλαγεί από την οργή του Θεού που πρόκειται σε λίγο να εκδηλωθεί με την εμφάνιση του Μεσσία. Ωστόσο, πρέπει ακόμα να σημειωθεί ότι το έργο του Ιωάννη δεν είχε απειλητικό χαρακτήρα αλλά ενθαρρυντικό και ευαγγελιστικό, όπως φαίνεται ιδιαίτερα στη φράση του Λκ. 3,18: «πολλά μεν ουν και έτερα παρακαλών, ευηγγελίζετο τον λαόν».

Το βάπτισμα του Ιωάννη ήταν αναπόσπαστα συνδεδεμένο με το κήρυγμα της μετάνοιας (Ματθ. 3,2: «Μετανοείτε· ήγγικεν γαρ η βασιλεία των ουρανών»)… Ο Ιωάννης βρίσκεται στη γραμμή του προφητικού κηρύγματος και συγχρόνως διαφοροποιείται από αυτό στο ότι, ενώ οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης με το κήρυγμά τους ζητούσαν από το λαό να μετανοήσει, ώστε να φέρει ο Θεός τη βασιλεία του, αυτός συνάγει το αίτημα της μετάνοιας από το γεγονός ότι ήδη η βασιλεία του Θεού έρχεται. Μπροστά λοιπόν σ’ αυτήν την επικείμενη βέβαιη πραγματικότητα, η μόνη σωστή τοποθέτηση του λαού είναι η μετάνοια, όχι απλώς ως αλλαγή νοοτροπίας και σκέψης, όπως θα μπορούσε να αναλυθεί η ελληνική λέξη «μετά-νοια», αλλά ως πλήρης και ριζική υπαρξιακή αλλαγή του ανθρώπου, ως επιστροφή από την αιχμαλωσία της αμαρτίας στην ελευθερία του Θεού, όπως εννοεί η εβραϊκή λέξη suv, που αποδίδεται από τους Ο΄ συνήθως με το «επιστρέφειν». Πράγματι, η μετάνοια, όπως επεξηγείται στη συνέχεια από τους ερμηνευτές Πατέρες, είναι η επιστροφή του ανθρώπου από τον αμαρτωλό εαυτό του στο Θεό και το θέλημά Του, η μεταστροφή από τον ανθρωποκεντρικό τρόπο σκέψης και ζωής στο θεοκεντρικό. Ο ευαγγελιστής Λουκάς συνοψίζει την αποστολή του Βαπτιστή με την ακόλουθη φράση: «Και πολλούς των υιών Ισραήλ επιστρέψει επί Κύριον τον Θεόν αυτών» (1,16).

… Σε αντίθεση προς άλλα βαπτισματικά κινήματα του Ιουδαϊσμού, που είχαν περιορισμένο αριθμό οπαδών και οπωσδήποτε όχι γενικότερη απήχηση, ο ευαγγελιστής μας πληροφορεί ότι το βάπτισμα του Ιωάννη είχε καθολική απήχηση («πάσα η Ιουδαία χώρα», «οι Ιεροσολυμίται πάντες», Μάρκ. 1,5) και συνοδευόταν από την εξαγόρευση των αμαρτιών, χωρίς να προσδιορίζει σε ποιο ακριβώς σημείο της ερήμου τοποθετείται η δραστηριότητα του Προδρόμου, πράγμα που δηλώνει ότι ο ευαγγελιστής δίνει περισσότερο θεολογικές διαστάσεις στην έρημο και όχι στενά θεολογικές.

… Είναι άξιο προσοχής ότι όλοι οι ευαγγελιστές δεν παραλείπουν να προβάλλουν το ταπεινό φρόνημα του Ιωάννη. Δεν το κάνουν αυτό απλώς για να τον εξάρουν ως πρότυπο ταπεινού ανθρώπου, αλλά γιατί κυρίως θέλουν να δείξουν πώς αισθανόταν ο Ιωάννης σε σχέση προς τον ερχόμενο Μεσσία και μάλιστα το υπογραμμίζουν αυτό απευθυνόμενοι κυρίως προς τους εναπομείναντες μαθητές του Βαπτιστή (βλ. Πράξ. 19). Είναι ίσως σωστή η άποψη που υποστηρίζει ότι οι ευαγγελιστές στρέφονται προς τους μαθητές αυτούς για να τους υπενθυμίσουν ότι ο δάσκαλός τους ουδέποτε θεώρησε τον εαυτό του Μεσσία, όπως κάνουν οι ίδιοι υποκύπτοντες έτσι σε μια πολύ ανθρώπινη επιθυμία – γνωστή από τη ζωή διαφόρων εκκλησιαστικών ομάδων – να θεωρούν το δάσκαλό τους ανώτερο από τους άλλους. Προς αυτούς τονίζουν οι ευαγγελιστές ότι ο Ιωάννης θεώρησε τον εαυτό του απλώς ως πρόδρομο του Μεσσία.

Ανεξάρτητα όμως από την ορθότητα ή μη της άποψης αυτής, για το σημερινό αναγνώστη του ευαγγελίου έχει σημασία η έξαρση του βάθους του ταπεινού φρονήματος του Ιωάννη, ο οποίος ζώντας σε μια εποχή έντονης μεσσιανικής αναμονής και αντιμετωπίζοντας συνεχείς εκδηλώσεις θαυμασμού και γενικής αναγνώρισης του έργου του εκ μέρους όλων των κατοίκων της Ιουδαίας, δεν υπέκυψε στον – πολύ δικαιολογημένο για πολλούς ανθρώπους – πειρασμό να θεωρήσει τον εαυτό του ανώτερο από ό,τι ήταν, από δηλαδή που τον απέστειλε ο Θεός να κάνει στην έρημο. Σε αντίθεση προς διαφόρους ψευδο-μεσσίες που οδήγησαν τους οπαδούς τους στην καταστροφή (βλ. Πράξ. 5,36-37), ο Ιωάννης έφερε σε πέρας την προδρομική του αποστολή και ετοίμασε το δρόμο για το Μεσσία. Γι’ αυτό δίκαια κατέχει ο Ιωάννης σημαντική θέση ήδη στην αρχή και των τεσσάρων ευαγγελίων και επαινείται στη συνέχεια από τον ίδιο το Χριστό (Ματθ. 11,7-15. Λουκ. 7, 24-34). Τη θέση αυτή θα διατηρήσει ο Πρόδρομος και Βαπτιστής του Χριστού όχι μόνο στο τέμπλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας (αμέσως μετά το Χριστό) αλλά και σ’ όλη τη λειτουργική και ασκητική παράδοση και την εν γένει πνευματικότητά της.

Ο Ιωάννης έχει σαφή συνείδηση της ουσιαστικής διαφοροποίησης του προσώπου και του έργου του σε σχέση προς αυτά του «ισχυροτέρου» που έρχεται, συνείδηση που εκφράζεται στο Μάρκ. 1,8, με την υπογραμμιζόμενη διαφορά του δικού του υδάτινου βαπτίσματος από το μεσσιανικό βάπτισμα με Άγιο Πνεύμα. Η φράση του Ιωάννη στο στίχο Μάρκ. 1,8 υπήρξε πολύ σημαντική για την πρώτη εκκλησία, όπως μαρτυρείται από το γεγονός ότι διασώζεται από όλους τους ευαγγελιστές (Ματθ. 3,11. Λουκ. 3,16.  Ιω. 1,26·33. Βλ. και Πράξ. 1,5.  11,16, όπου αποδίδεται στον ίδιο τον Ιησού Χριστό), σημαντική κυρίως γιατί στο δεύτερο μέρος της εισάγει το νέο στοιχείο που διαφοροποιεί το χρόνο της μεσσιανικής εποχής από το χρόνο της μεσσιανικής προσδοκίας: το Άγιο Πνεύμα. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της αναμενόμενης μεσσιανικής εποχής αποτελεί, κατά την Παλαιά Διαθήκη, η έκχυση του Αγίου Πνεύματος στην ανθρωπότητα που θα συγκεντρώσει γύρω του ο Μεσσίας (Ησ. 44,3.  Ιεζ. 36,27.  Ιωήλ 2,28-32. Πρβλ. και Διαθήκη Λευί 18).

[Από το έργο «Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο», εκδ. Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 1993, σ. 52-59]

Στον Τίμιο Πρόδρομο «Φωνή Βοώντος Εν Τη Ερήμω, Ετοιμάσατε Την Οδόν Του Κυρίου, Ευθείας Ποιείται Τας Τρίβους Αυτού». Του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Αντινόης Κ.Κ. Παντελεήμονος

Του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Αντινόης Κ.Κ. Παντελεήμονος 

«Φωνή Βοώντος Εν Τη Ερήμω, Ετοιμάσατε Την Οδόν Του Κυρίου, Ευθείας Ποιείται Τας Τρίβους Αυτού».

Με αυτά τα λόγια περιγράφεται η μεγάλη προσωπικότητα του Προφήτη και Βαπτιστή Ιωάννη, από τους θεόπνευστους συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης. Προφήτης και Πρόδρομος της παρουσίας του Χριστού παρουσιάστηκε στη ξηρή και άγονη έρημο της Ιουδαίας, για να προαναγγείλει, και να προπαρασκευάσει τις έρημες από τη Χάρη του Θεού και διψασμένες για λύτρωση ψυχές των ανθρώπων, ώστε να υποδεχτούν το Χριστό. Ασκητής αληθινός, απλός, λιτός στη διατροφή, κατοίκησε στα σπήλαια της Νεκρής Θάλασσας, νηστεύοντας και προσευχόμενος στο Θεό. Γεμάτος από αυταπάρνηση και αφοσίωση στο Θεό καλλιέργησε τις αρετές, που μόνον όσοι εξ ολοκλήρου ενώνονται με το Θεό αξιώνονται να αποκτήσουν. Η παρουσία του στις ξηρές και άγονες περιοχές συμβόλιζε την παρουσία του αγίου ανάμεσα στην ηθική ξηρασία της ανθρωπότητας. Έρημη και χωρίς Χάρη Θεού ήταν η ανθρωπότητα τότε. Έρημη από τα ευγενή αισθήματα και αγαθές διαθέσεις, από καλές πράξεις και άγια παραδείγματα. Ο κόσμος ζούσε μέσα σε μια έρημο από την έλλειψη της αλήθειας του Θεού.

Μέσα σ’ αυτή την έρημο της ανθρωπότητας στάλθηκε ο Πρόδρομος για να βροντοφωνάξει τα περήφημα εκείνα λόγια: «Μετανοείτε, ήγγικε γάρ η Βασιλεία των Ουρανών». Ένα μήνυμα που θα ακούγεται μέχρι το τέλος της ανθρώπινης ιστορίας. Μετανοείτε λαοί, μετανοείτε χριστιανοί, γιατί έφτασε η Βασιλεία του Θεού ανάμεσά σας. Η προδρομική φωνή ακούγεται για να επιστρέψει τους αμαρτωλούς στο Θεό, να συγκινήσει τις σκληρές καρδιές, να φωτίσει εκείνους που ζουν μέσα στο σκοτάδι της αμαρτίας και να οδηγήσει τους καλοπροαίρετους στο δρόμο της ειρήνης.

Τα συγκλονιστικά κηρύγματά του, αντηχούσαν στην έρημο λίγους μήνες πριν εμφανιστεί δημόσια ο Χριστός κηρύγματα μετάνοιας και προπαρασκευής των ανθρώπων για να υποδεχτούν το Χριστό.

Μετανοείτε, έλεγε, απομακρυνθείτε από τα έργα της αμαρτίας φερθείτε με τιμιότητα και δικαιοσύνη μεταξύ σας. Και όταν ερωτήθηκε τι πρέπει να κάνει κανείς, απάντησε: «Αυτός που έχει δύο χιτώνες, ας δώσει τον ένα σ’ εκείνον που είναι γυμνός. Αυτός, που έχει τρόφιμα πολλά, ας δώσει και στον πεινασμένο. Από το περίσσευμά σας, βοηθείτε εκείνους που στερούνται».

Το κύριο μέρος του κηρύγματός του ήταν η χαρμόσυνη αγγελία του ερχομού του Μεσσία. Έφτασε ο καιρός για να πραγματοποιηθούν οι προφητείες σχετικά με τον Μεσσία. Ο Βασιλιάς των Ουρανών, ο αναμενόμενος Λυτρωτής, έρχεται, βρίσκεται μεταξύ μας. Βκείνος, που είναι η πηγή του φωτός, θα φωτίσει την ανθρωπότητα για την αληθινή θεογνωσία. Βκείνος θα βαπτίσει όσους τον ακολουθούν με το Πνεύμα το Άγιο και φωτιά.

Κι έχουν περάσει αιώνες από την εποχή, που κήρυξε στις διψασμένες ψυχές. Η φωνή, που κραυγάζει και σήμερα σ’ όλους το «μετανοείτε» καλεί όλους σε μετάνοια. Ο Πρόδρομος καλεί όλους όσοι διψούν νά έρθουν να δροσιστούν στη Χάρη του Θεού. Καλεί όλους οσοι είναι σκληρόκαρδοι να συγκινηθούν• καλεί όλους όσοι ζούνε μέσα στο σκοτάδι της αμαρτίας, να ελευθε-ρωθούν• καλεί όλους όσοι ζούσαν μέσα στην έρημο της πνευματικής απουσίας του Θεού, να έρθουν στη δροσερή παιδιάδα της παρουσίας του Θεού, να συμμετάσχουν στη Χάρη και τη δόξα της Ουράνιας Βασιλείας.

Η φωνή του Προδρόμου έχει ακουστεί σ’ όλη την οικουμένη και σ’ όλους τους λαούς. Ακούστηκε στις ερήμους και στα βουνά, στις πολυάνθρωπες πόλεις, και στις ακρότατες και μεμονωμένες συνοικίες, σ’ όλες τις ηπείρους και σ’ όλα τα νησιά. Και συνεχίζεται να ακούγεται το κάλεσμα «μετανοείτε» λαοί, γιατί έφτασε η Βασιλεία των Ουρανών.

Στη Χώρα μας, αγαπητοί μου εν Χριστώ αδελφοί, όπου αγαπάμε και τιμά με τον Τίμιο Πρόδρομο, τα λόγια του Προφήτη και Βαπτιστή πρέπει ιδιαιτέρως να μας αγγίξουν την καρδιά μας, γιατί πόσο θα τιμήσουμε πραγματικά τον Βαπτιστή, εάν, έστω και αυτή τη στιγμή μετανοήσουμε για τα πολλά αμαρτήματά μας; Πόση χαρά θα προξενήσουμε σ’ αυτόν, που κήρυξε τη μετάνοια, εάν εξετάσουμε τον εαυτό μας και χύσουμε μερικά δάκρυα μετάνοιας; Πόση χαρά θα αισθανθούν οι άγιοι άγγελοι στους ουρανούς, εάν πάρουμε την απόφαση να αφήσουμε το δρόμο της ακολασίας και στραφούμε στο δρόμο της ηθικής;

Ταυτόχρονα η φωνή του Προδρόμου φωνάζει με αυστηρότητα στους αμετανόητους ανθρώπους: Μετανοήσατε, εσείς που αδικήσατε τους συνανθρώπους σας. Μετανοήσατε, εσείς που καταπατήσατε τα στεφάνια του γάμου σας. Μετανοήσατε, εσείς που εμπορεύεστε τα ναρκωτικά και πλουτίζετε από την ηθική καταστροφή των νέων. Μετανοήσατε εσείς που γίνεστε σωματέμποροι και κρύβεστε πίσω από μια ψευτο-κοινωνικήαξιοπρέπεια. Μετανοήσατε, εσείς που καταπατείτε τα δίκαια των εργαζομένων σας. Μετανοήσατε, εσείς που κατατρώτε τις σάρκες των αδελφών σας με τις συκοφαντίες, τις κατηγορίες και τις ρουφιανιές.

Σήμερα, η Προδρομική φωνή καλεί όλους σε μετάνοια, γιατί όλοι μας ξεφύγαμε από το δρόμο του Θεού. Για όλους, που βρισκόμαστε εδώ και για όσους απουσιάζουν, ο Πρόδρομος φωνάζει στις έρημες ψυχές μας, να μετανοήσουμε. Ας μη μένει η καρδιά μας ξερή και ασυγκίνητη. Δεν πρέπει ο λόγος του Θεού να παραμείνει «φωνή βοώντος» σε άνυδρη και άγωνη έρημο, αλλά ας καρποφορήσει και ας αποδώσει καρπό μετάνοιας. Δεν αρκεί να λέμε, ότι είμαστε Χριστιανοί Ορθόδοξοι, αλλά να ζούμε ταυτόχρονα την ζωή του σωστού Χριστιανού. Δεν αρκεί να κάνουμε παρακλήσεις και μετάνοιες στα σπίτια μας, ή να μη βλάπτουμε κάποιο συνάνθρωπό μας ταυτόχρονα πρέπει να πράττουμε το θέλημα του Θεού στο σύνολό του. Γιατί δεν θα εισέλθει στη Βασιλεία του Θεού εκείνος που φωνάζει: «Κύριε, Κύριε, άνοιξέ μας», αλλά εκείνος που πράττει το θέλημα του Θεού. Και θέλημα του Θεού είναι η μετάνοια και η μεταστροφή του ανθρώπου από τα πονηρά έργα της αμαρτίας.

Αδελφοί μου, από τα βάθη της καρδιάς μας ας μετανοήσουμε, όσο έχουμε καιρό, γιατί ο καιρός μας σ’ αυτό τον κόσμον είναι πολύ μικρός. Διά της μετάνοιας η σωτηρία εν Χριστώ Ιησού. Αμήν.

Η βάφτιση του Χριστού στον Ιορδάνη Ποταμό. Δείτε το σημείο που ο Άγιος Ιωάννης βάφτισε τον Ιησού.

 

Η βάφτιση του Ιησού στον Ιορδάνη ποταμό έχει σφραγίσει την περιοχή , όπως ακριβώς συνέβη και με τα υπόλοιπα μέρη της Αγίας Γης από όπου πέρασε ο Ιησούς ή δραστηριοποιήθηκε.

VIDEO REPORTING Μαρία Γιαχνάκη

Καθ όλη την διάρκεια του έτους αλλά ειδικά την ημέρα της ανάμνησης της μεγάλης αυτής στιγμής της Ορθοδοξίας, πλήθος κόσμου έρχεται στο σημείο της βάφτισης να ευλογηθεί και να βαφτισθεί. Ο αγιοταφίτης Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος κ Ησύχιος μας μιλά για την ιστορία στο σημείο της βάφτισης και εξηγεί τα θεϊκά σημάδια που σύμφωνα με τις γραφές συνέβησαν κατά την διάρκεια της βάφτισης. 

Τα νερά του ποταμού εγύρισαν ωπίσω 

Το Άγιο Πνεύμα ως περιστερά κάθησε στο κεφάλι του Ιησού 

Κάθε χρόνο την ώρα της Θείας Τελετής ως ανάμνησης του γεγονότος , από την αγιοταφική αδελφότητα , του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, τα νερά του ποταμού αλλάζουν πλεύση ενώ χιλιάδες κόσμου παρακολουθεί τα όσα συμβαίνουν.

πηγή

Γέροντας Στέφανος Σέρβος: «Όταν δείτε και ακούσετε ότι οι Εβραίοι έχουν ήδη….»

Ο Γέροντας Στέφανος Σέρβος παραθέτει ορισμένα συγκλονιστικά σημεία, που αναφέρονται στους έσχατους καιρούς και τα οποία καλό θα ήταν να μας προβληματίσουν.

Ο Γέροντας Στέφανος Σέρβος (ή Στέφανος ο Καρουλιώτης) ήταν μια πολύ σημαίνουσα προσωπικότητα της Ορθοδοξίας, που έζησε επί μισό αιώνα στο Άγιον Όρος. 

Στη διάρκεια αυτών των δεκαετιών, ο μοναχός αυτός διακρίθηκε για τις διδακτικές του αρετές, την ικανότητά του να μεταδίδει την ορθόδοξη χριστιανική πίστη, αλλά και το ενδιαφέρον του για διάφορα σημαντικά ζητήματα που απασχολούντον σύγχρονο άνθρωπο. Γεννημένος το 1922, κοιμήθηκε τον Δεκέμβριο του 2001 (με το παλαιό ημερολόγιο, στις 21 Νοεμβρίου 2001) στο Βελιγράδι, σε ηλικία 79 ετών. Στο Άγιο Όρος έζησε από το 1950 έως το 2000, ένα χρόνο πριν από τον θάνατό του.

«Μπροστά μας είναι οι μέρες των μεγάλων γεγονότων. Ο Χριστιανισμός δεν είπε ακόμη την τελευταία λέξη. Μέσα από εμάς θα διαδοθεί το όνομα του Χριστού. Μέσα από εμάς θα γίνει και το τελευταίο φοβερό δικαστήριο. Εμείς θα κρίνουμε όχι μόνο τον κόσμο, αλλά και τα πεσμένα πνεύματα των αιτίων κάθε κακού. Πότε; Όταν ο Κύριος γεμίσει τη βασιλεία Του με νέες ψυχές στη θέση των ξεπεσμένων πνευμάτων, όπως είναι με σαφήνεια γραμμένο στους Ψαλμούς του Δαυίδ.
Όταν πλέον δεν θα υπάρχουν αυτοί που επιθυμούν τη σωτηρία, αλλά αυτοί που παραδόθηκαν τελείως στην υπηρεσία του Κακού και δεν θέλουν πλέον ούτε να ακούσουν για τον Κύριο, τότε και θα ευδοκήσει η θεία θέληση, να γίνει το τέλος αυτού του ορατού υλικού κόσμου, που δε θα καταστραφεί, αλλά με φωτιά θα μεταμορφωθεί σε φωτιά, όπως όταν λιώνει ο τεχνίτης το μέταλλο και απ’ αυτό χύνει και δίνει σχήμα στο αντικείμενο που επιθυμεί.

Κατά τη διάρκεια των φοβερών γεγονότων, ο Κύριος θα κρύψει τους πιστούς Του και παρά τις φοβερές διώξεις, θα τελείται κρυφά η Θεία Λειτουργία και η μόνη προσευχή τότε θα είναι: «Κύριε, έλα όσο το δυνατόν νωρίτερα»…

O Κύριος δεν θα καθυστερήσει. Θα έρθει και θα μεταφέρει τη γήινη αγωνιζόμενη εκκλησία και θα την ενώσει με την ουράνια θριαμβεύουσα και η βασιλεία δεν θα έχει τέλος».

Όλα τα παραπάνω παρουσιάζουν, βεβαίως, ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αποτελούν μοναδικά ντοκουμέντα από την πλέον σύγχρονη χριστιανική μαςπαράδοση. Να, λοιπόν, τι ακόμη είπε για τους έσχατους καιρούς ο Γέροντας Στέφανος Σέρβος:

«Οι τόσο φοβερές διώξεις της Aγίας Eκκλησίας θα γίνουν κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Αντίχριστου. Τότε δεν θα μπορέσει κανείς να διδάξει το καλό, παρά μόνο το κακό. Τότε θα είναι αρκετό να αποτραβηχτεί ο καθένας όπου του δείξει ο Κύριος και να επικαλείται τον ταχύτερο δυνατό ερχομό του Κυρίου. Πριν από την κυριαρχία του Αντίχριστου, θα πρέπει ο καθένας να φροντίσει να σωθούν όσο το δυνατό περισσότεροι άνθρωποι και θα είναι μεγαλύτερη η ανταμοιβή του από τον Κύριο. Τώρα είναι για εμάς ο καιρός του κηρύγματος. Αυτό θα γίνει ανάλογα με τα τάλαντα που έδωσε στον καθένα ο Κύριος:

με το γράψιμο, με τις υπομνήσεις, με τις συμβουλές. Μην κρύβεις το τάλαντό σου. Ακόμη μπορούν να γίνουν πολλά για τη σωτηρία και τη δική μας και του πλησίον και ιδιαίτερα εκείνων που τους εμπιστεύθηκε ο Κύριος. Μόλις αρχίσει η βασιλεία του καταστροφικού Αντίχριστου, τότε φύγε, κρύψου και περίμενε τον Κύριο»…

 Συγκλονιστικά τα λόγια του Γέροντα, όμως ακόμη συγκλονιστικότερα είναι τα όσα ακολουθούν και αφορούν τον ερχομό του Προφήτη Ηλία, όπως άλλωστε προβλέπεται και στην Αποκάλυψη του Ιωάννη, με τον Γέροντα Στέφανο Σέρβο να προφητεύει τα εξής:

«Πρέπει ακόμη να γνωρίζουμε ότι 7 χρόνια πριν από το τέλος του κόσμου θα έρθει ο Προφήτης Ηλίας και ο Προφήτης Ενώχ, για να κηρύξουν ώστε να μη γίνει δεκτός ο Αντίχριστος και ο καταστροφικός του αριθμός και η σφραγίδα. Από ανεπιβεβαίωτες πηγές έμαθα ότι ήδη ο Προφήτης Ηλίας ήρθε και άρχισε το κήρυγμα στην άγια πόλη της Ιερουσαλήμ. Αυτό μου το διηγήθηκε αυτόπτης μάρτυρας. Αν είναι ακριβές, τότε μας μένει πολύ λίγη ζωή στη γη. Καλό είναι να εκμεταλλευθεί ο καθένας αυτό το διάστημα και να κάνει κάτι για τη ζωή του καιτην αιώνια ζωή. Δεν πρέπει να περιμένουμε, γιατί γρήγορα θα περάσει αυτό το σύντομο χρονικό υπόλοιπο.

Πρώτα, άφησε την αμαρτία. Κοίτα στην ψυχή σου να βρεις ποια αμαρτία ιδιαίτερα σε κατέχει και αμέσως άνοιξε αγώνα μαζί της. Μετανόησε και διόρθωσε τη ζωή σου. Μην επιτρέψεις να περιμένεις το δικαστήριο του Θεού με αυτό το αμάρτημα. Τότε δεν θα είναι δεκτή η μετάνοια. Άφησε το αμάρτημα νωρίτερα, αντικατάστησέ το με κάποιο καλό έργο, απευθύνσου στον Κύριο με όλη την καρδιά και την ψυχή και κλάψε μπροστά στον Κύριο, να σε συγχωρέσει και να σε ελεήσει. Θα συγκεντρώσει ο άγιος φύλακας άγγελος τα δάκρυά σου και τη μετάνοια και θα τα παρουσιάσει μπροστά στον Κύριο για κρίση»…

Στο σημείο αυτό, έχουμε να κάνουμε ένα μόνο σχόλιο, σε ό,τι αφορά τη ρήση του Γέροντα Στέφανου σχετικά με το ότι ο Προφήτης Ηλίας ήρθε, μαζί με τον Προφήτη Ενώχ. Σύμφωνα με το ιερό βιβλίο της Αποκάλυψης, οι δύο προφήτες θα αγωνιστούν εναντίον του σκοτεινού τυράννου της ανθρωπότητας, αλλά εκείνος θα τους νικήσει και θα τους εξοντώσει. Όταν ο Γέροντας Σέρβος λέει «ήρθε», ακολουθεί την πεπατημένη του προφητικού λόγου, που πάντοτε μιλάει σε χρόνο αόριστο, για να δείξει κατ’ αυτόν τον τρόπο ότι τα κοσμοϊστορικά αυτά γεγονότα είναι πολύ κοντά, ή ότι, εν πάση περιπτώσει, δεν είναι και τόσο μακριά από την εποχή μας. Δεν εννοεί, επομένως, κυριολεκτικά ότι ο Προφήτης Ηλίας άρχισε όντως το κήρυγμα, αλλά συμβολικά θέλει να δείξει ότι δεν θα αργήσει η εκ νέου εμφάνιση του προφήτη και ο αγώνας του κατά του Αντίχριστου.

Ακόμη, ο Γέροντας Στέφανος ανέφερε και τα ακόλουθα, άξια επίσης να καταγραφούν στην έρευνά μας:

«Όταν δείτε και ακούσετε ότι οι Εβραίοι έχουν ήδη καταστρέψει το τέμενος του Ομάρ στην Ιερουσαλήμ και άρχισαν να κτίζουν το ναό του Σολομώντα*, τότε είναι καιρός να ετοιμάσετε τρόφιμα και ιδιαιτέρως αλεύρι για μερικά χρόνια, για να μην αναγκαστείτε εξ αιτίας της πείνας να δεχθείτε τη σφραγίδα του Αντίχριστου και τον αριθμό 666. Αλλά ούτε και αυτό θα σας βοηθήσει, αφού θα πέσει πείνα και ξηρασία. Πριν από την έναρξη της ανέγερσης του ναού του Σολομώντα, δεν είναι απαραίτητη η συγκέντρωση τροφίμων, αφού ακόμη δεν ήρθε το τέλος, ούτε όταν θα συγκεντρώνουν υλικά και πολύτιμους λίθους. Το τέλος θα έρθει όταν θα χτιστεί ο ναός και βασιλεύσει σε αυτόν ο Αντίχριστος»…
Τέλος, ας δούμε έναν τρόπο που ανέφερε ο Γέροντας, κατά τον οποίο μπορούν να φυλάξουν οι άνθρωποι αλεύρι για μεγάλο διάστημα στους δύσκολους καιρούς που έρχονται, έτσι ώστε να μην χαλάει. Παραθέτουμε το πολύ ενδιαφέρον αυτό απόσπασμα από τη διδασκαλία του:

«Δεν γνωρίζουμε με ποιόν τρόπο φύλαξαν το σιτάρι για να μη χαλάσει στα 14 χρόνια της πείνας, όταν ζούσε ο σώφρων Ιωσήφ στην Αίγυπτο. Έμεινε μυστικό για εμάς. Μπορώ, όμως, να σας συμβουλέψω με τι τρόπο να φυλάξετε σιταρένιο αλεύρι πολλά χρόνια και να μη χαλάσει.

Πάρτε ένα τενεκέ των 20 κιλών, από αυτούς στους οποίους βάζουν τυρί, με στρογγυλό καπάκι. Πάρτε φρέσκο αλεύρι και γεμίστε το έως επάνω, πατώντας συνεχώς, για να πάρει όσο το δυνατόν περισσότερο και να μην υπάρχουν κενά αέρος. Βάλτε στην κορυφή λίγο ξερό βασιλικό και κλείστε τον τενεκέ με το καπάκι. Κολλήστε ολόγυρα το καπάκι, ώστε να μην μπαίνει αέρας. Αλείψτε τον τενεκέ εξωτερικά με λάδι για να μη σκουριάσει και βάλτε τον στη θέση του. Με τον τρόπο αυτό, το αλεύρι μπορεί να διατηρηθεί πάνω από 10 χρόνια. Το έχω δοκιμάσει προσωπικά. Τα άλλα τρόφιμα ασφαλίστε τα από τη φθορά με τον τρόπο που θα σας μάθει ο Θεός»…

Πηγή: Οι Γέροντες της Ορθοδοξίας για την Κρίση

Γιὰ τὸν Μέγα Ἁγιασμὸ

Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός τελεῖται κάθε χρόνο τήν 5η καί 6η Ἰανουαρίου. Πολλοί εἶναι αὐτοί οἱ ὁποῖοι ρωτοῦν ἄν ὁ Ἁγιασμός αὐτός πίνεται, χρησιμοποιεῖται γιά ραντισμό, φυλάσσεται στά σπίτια καί ἄν ἀντικαθιστᾶ τή θεία Κοινωνία. Τό κείμενο πού ἀκολουθεῖ, μεταγλωττισμένο στή νεοελληνική, ἀποτελεῖ «εἰδική γνωμοδότηση περί τοῦ θέματος τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ, δηλ. πῶς λαμβάνεται αὐτός παρά τῶν χριστιανῶν, ἐάν φυλάσσεται καί ἐάν ἀπ' αὐτόν μεταλαμβάνουν» οἱ πιστοί, συνταχθέν ὑπό τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Πατρῶν κυροῦ Νικοδήμου. Ἀρχικῶς αὐτή δημοσιεύθηκε στά ΔΙΠΤΥΧΑ τοῦ ἔτους 1999 (σσ. οη΄-π΄), πρός ἐνημέρωση τῶν εὐλαβέστατων Ἐφημερίων καί πληροφόρηση τῶν πιστῶν.

1. Ὑπάρχει διαφορά ἀνάμεσα στό Μεγάλο Ἁγιασμό πού τελεῖται τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων καί ἐκεῖνον τῆς κύριας ἡμέρας τῆς ἑορτῆς;

Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός πού τελεῖται τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων καί ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς εἶναι ἀκριβῶς ὁ ἴδιος. Ἐσφαλμένα κάποιοι θεωροῦν ὅτι δῆθεν τελεῖται τήν παραμονή ὁ «μικρός Ἁγιασμός» καί τήν ἑπόμενη ὁ «Μέγας». Καί στίς δύο περιπτώσεις τελεῖται ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός. Μικρός Ἁγιασμός τελεῖται τήν πρώτη μέρα κάθε μήνα, καθώς καί ἐκτάκτως ὅταν τό ζητοῦν οἱ χριστιανοί σέ διάφορες περιστάσεις (ἐγκαίνια οἰκιῶν, καταστημάτων καί ἱδρυμάτων, σέ θεμελίωση κτισμάτων κ.λπ.). Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός τελεῖται μόνο δύο φορές...

τό χρόνο (τήν 5η καί 6η Ἰανουαρίου) στό Ναό.

2. Ποῦ φυλάσσεται ὁ Μέγας Ἁγιασμός καί γιά ποιό λόγο;

Ὁ Μεγάλος Ἁγιασμός φυλάσσεται ὅλο τό χρόνο στό Ναό. Φυλάσσεται ὄχι ἄνευ λόγου. Καί ὁ λόγος δέν εἶναι ἄλλος, παρά γιά νά «μεταλαμβάνεται» ἀπό τούς πιστούς ὑπό ὁρισμένες συνθῆκες καί προϋποθέσεις. Συνηθισμένη εἶναι η περίπτωση πού ἀφορᾶ στούς διατελοῦντες ὑπό ἐπιτίμιο τοῦ Πνευματικοῦ, πού ἐμποδίζει τή συμμετοχή τους στη θεία Κοινωνία, γιά ὁρισμένο καιρό, καί εἴθισται νά δίδεται σέ αὐτούς, γιά εὐλογία καί παρηγοριά τους, Μέγας Ἁγιασμός. Κανένα κώλυμα δέν ὑφίσταται πρός τοῦτο, ἐφ' ὅσον μάλιστα βρίσκονται «ἐν μετανοίᾳ καί ἐξομολογήσει». Ἀπαραίτητα ὅμως πρέπει νά συνειδητοποιοῦν ὅτι ὁ Μέγας Ἁγιασμός δέν ὑποκαθιστᾶ οὔτε ἀντικαθιστᾶ τή θεία Κοινωνία τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, γιά τήν ὁποία ὀφείλουν μέ τή μετάνοια νά προετοιμάζονται, γιά νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό τά κωλύματα τῆς ἁμαρτίας, ὥστε νά ἀξιωθοῦν νά κοινωνήσουν τό ταχύτερο.

3. Μπορεῖ ὁ Μέγας Ἁγιασμός νά φυλάσσεται στό σπίτι καί νά πίνουν ἀπ' αὐτόν σέ καιρό ἀσθένειας ἤ γιά ἀποτροπή βασκανίας καί κάθε σατανικῆς ἐνέργειας;

Ἡ ἀπάντηση εἶναι θετική. Παρέχεται ἀπ' αὐτό τοῦτο τό ἱερό κείμενο τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ, πού προβλέπει «ἵνα πάντες οἱ ἀρυόμενοι καί μεταλαμβάνοντες ἔχοιεν αὐτό (τό ἡγιασμένον ὕδωρ...) πρός ἰατρείαν παθῶν, πρός ἁγιασμόν οἴκων, πρός πᾶσαν ὠφέλειαν ἐπιτήδειον», καί δή καί «δαίμοσιν ὀλέθριον, ταῖς ἐναντίαις δυνάμεσιν ἀπρόσιτον» (πρβλ. καί τή συναφή εὐχή σέ βασκανία· «φυγάδευσαν καί ἀπέλασαν πᾶσαν διαβολικήν ἐνέργειαν, πᾶσαν σατανικήν ἔφοδον καί πᾶσαν ἐπιβουλήν... καί ὀφθαλμῶν βασκανίαν τῶν κακοποιῶν ἀνθρώπων»). 

Ἀναντίρρητα χειραγωγεῖται μέ τόν τρόπο αὐτό ὁ πιστός νά ἀποφεύγει ἄλλες διεξόδους («ξόρκια», μαγεῖες καί ἄλλες μεθοδεῖες τοῦ πονηροῦ), καί νά καταφεύγει στά ἔγκυρα «ἁγιάσματα» τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως εἶναι ὁ Μέγας Ἁγιασμός, ἀλλά καί ὁ «μικρός» λεγόμενος Ἁγιασμός, ὡς συνειδητό μέλος τῆς Ἐκκλησίας, τῆς ταμειούχου τῆς θείας χάριτος, καί μέτοχος τῶν ἁγιαστικῶν της μέσων. Προϋποτίθεται βέβαια ὅτι στίς οἰκίες ὅπου φυλάσσεται ὁ Μέγας Ἁγιασμός, καί τό καντήλι θά ἀνάβει καί θά καίει ἐπιμελῶς, καί ἡ εὐλάβεια θά ὑπάρχει στά μέλη τῆς οἰκογενείας, τούς συζύγους καί τά παιδιά, καί θά ἀποφεύγεται κάθε αἰτία πού ἀποδιώχνει τή θεία χάρη (ὅπως βλασφημίες ἤ ἄλλες ἀσχημοσύνες).

  

4. Ποιά ἡ σχέση νηστείας καί Μεγάλου Ἁγιασμοῦ;

Ἡ ἱστορική ἀρχή τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ εἶναι ἡ ἑξῆς: Στήν ἀρχαία Ἐκκλησία τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων -ὅπως τήν παραμονή τοῦ Πάσχα καί τῆς Πεντηκοστῆς- γινόταν ἡ βάπτιση τῶν Κατηχουμένων, δηλ. τῶν νέων χριστιανῶν. Τά μεσάνυχτα τελοῦνταν ὁ ἁγιασμός τοῦ ὕδατος γιά τήν τελετή τοῦ Βαπτίσματος· τότε εἰσήχθη ἡ συνήθεια -ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος- οἱ χριστιανοί νά παίρνουν ἀπό τό ἁγιασμένο νερό καί νά πίνουν ἤ νά τό μεταφέρουν στά σπίτια τους γιά εὐλογία καί νά τό διατηροῦν ὁλόκληρο τό χρόνο· «Διά τοῦτο καί ἐν μεσονυκτίῳ κατά τήν ἑορτήν ταύτην ἅπαντες ὑδρευσάμενοι, οἴκαδε τά νάματα ἀποτίθενται, καί εἰς ἐνιαυτόν ὁλόκληρον φυλάττουσιν» (Λόγος εἰς τό ἅγιον βάπτισμα τοῦ Σωτῆρος· ΡG 49, 366).

Ἀργότερα ὅμως, σέ καιρούς λειτουργικῆς παρακμῆς, ἡ ἀκολουθία τοῦ Ἁγιασμοῦ ἀπομονώθηκε ἀπό αὐτή τοῦ Βαπτίσματος, παρόλο πού διατήρησε πολλά στοιχεῖα του. Παρέμεινε ἡ συνήθεια ὥστε οἱ πιστοί νά παίρνουν ἀπό τό ἁγιασμένο νερό «πρός ἁγιασμόν οἴκων», ὅπως ἀναφέρει ἡ καθαγιαστική εὐχή τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ.

Νωρίς ἐπίσης ἐπικράτησε ἡ συνήθεια τῆς νηστείας πρίν ἀπό τήν ἑορτή τῶν Θεοφανείων, γιά δύο λόγους:

Πρῶτο, οἱ δύο μεγάλες ἑορτές τῶν Χριστουγέννων καί τῶν Θεοφανείων στήν ἀρχαία Ἐκκλησία ἦταν ἑνωμένες σέ μία, αὐτή τῶν Θεοφανείων ἤ Ἐπιφανείων, πού τελοῦταν τήν 6η Ἰανουαρίου (συνήθεια πού διατηρεῖται στήν Ἀρμενική Ἐκκλησία μέχρι σήμερα)· ὅμως ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος (4ος αἰ.) χώρισε τίς δύο γιορτές καί ὅρισε ἡ μέν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ νά γιορτάζεται τήν 25η Δεκεμβρίου, ἡ δέ Βάπτιση καί φανέρωση τῆς ἁγίας Τριάδας τήν 6η Ἰανουαρίου. 

Πρίν ἀπό κάθε Δεσποτική ἑορτή προηγοῦνταν νηστεία γιά τήν ψυχική καί σωματική κάθαρση τῶν πιστῶν. Ἄς θυμηθοῦμε πώς ἡ νηστεία ἔχει μέσα της τό στοιχεῖο τοῦ πένθους γιά τίς ἁμαρτίες. Ἔτσι ὅταν χώρισαν οἱ δύο ἑορτές, ἡ νηστεία πού προηγοῦνταν ἀκολούθησε τήν ἑορτή τῶν Χριστουγέννων· γι' αὐτό ἡ Ἐκκλησία ὅρισε νά νηστεύουμε μόνο τήν παραμονή τῶν Θεοφανείων σάν προετοιμασία γιά τήν ἑορτή, καί ὄχι περισσότερες ἡμέρες, γιατί βρισκόμαστε σέ ἑορταστική περίοδο, τό ἅγιο Δωδεκαήμερο.

Καί δεύτερο· ἀρχαία συνήθεια ἦταν ἐπίσης αὐτοί πού θά βαπτίζονταν νά νηστεύουν καί μαζί μέ αὐτούς οἱ Ἀνάδοχοι, οἱ συγγενεῖς, ἀλλά καί ἄλλοι χριστιανοί οἱ ὁποῖοι τηροῦσαν ἐθελοντικά νηστεία «ὑπέρ τῶν βαπτιζομένων». Δέν ἦταν λοιπόν δύσκολο στή συνείδηση τῶν χριστιανῶν νά συνδεθοῦν ἡ πόση τοῦ ἁγιασμοῦ καί ἡ νηστεία, χωρίς νά ὑπάρχει αἰτιώδης σχέση μεταξύ αὐτῶν. 

Ἔτσι λοιπόν, μεταφέροντας τό ζήτημα στή σημερινή ἐποχή μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι οἱ τακτικῶς μεταλαμβάνοντες τῶν ἁγίων Μυστηρίων καί τηροῦντες τίς νηστεῖες τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως καί τῆς 5ης Ἰανουαρίου, εἶναι ἤδη ἕτοιμοι ὥστε νά πιοῦν ἀπό τό Μεγάλο Ἁγιασμό τῆς 5ης καί 6ης Ἰανουαρίου. Σέ ἄλλη περίπτωση, ἐνδείκνυται νά τελοῦν σχετική νηστεία, ὅπως ὁρίζει σ' αὐτούς ὁ Πνευματικός τους.

Τέλος ὅσοι ἐκτάκτως πίνουν ἀπό τό Μεγάλο Ἁγιασμό πού φυλάσσουν στό σπίτι τους, σέ ὧρες ἀσθενειῶν καί κινδύνων κ.λπ., μετά ἤ ἄνευ νηστείας, ἄς μήν ὑστεροῦν στήν πνευματική νηστεία ἀπέχοντες «ἀπό παντός μολυσμοῦ σαρκός τε καί πνεύματος, ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ» (Β΄ Κορ. 7,1).

πηγή

''Ίδε ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτία του κόσμου''

Ο Αγ.Ιωάννης ό Πρόδρομος, ή αρχή του χαροποιού μηνύματος για την έλευση του Χριστού μας στον κόσμο, κηρύσσει δύο χιλιάδες περίπου χρόνια ακατάπαυστα το εύαγγέλιο της σωτηρίας: «Αδελφοί, ετοιμάσατε την οδό, κάμετε ίσιους τους δρόμους των καρδιών σας. Εκείνος έρχεται, ό ασύγκριτα δυνατότερος μου, Εκείνος, που δεν είμαι άξιος να σκύψω καί να λύσω τα λουριά των υποδημάτων Του. Ό Χριστός, ό Βασιλεύς της δόξης». «Ίδε ό αμνός του Θεού ό αϊρων την άμαρτίαν του κόσμου».
Φοβερά τα λόγια, μοναδική ή μαρτυρία της θεότητας του Λόγου, κρυστάλλινη ή καθαρότητα των νοημάτων του Προδρόμου. Ήρθε ό Θεός κι έγινε άνθρωπος, να το κήρυγμα Του! "Αραγε, αιώνες τώρα πού ή Εκκλησία ξεκάθαρα δανείζεται, βιώνει καί κηρύττει αυτή την ομολογία, συνέβαλε στο να την ενστερνισθεί ό κόσμος; "Αν ερωτηθεί ό άνθρωπος ό σημερινός: «Τί είναι ό Χριστός για σας;», άραγε τί θα απαντήσει;
Κι εκείνον τον ταλαιπώρησε το φοβερό αυτό ερώτημα. Τα ερωτήματα του Χριστού προς τους Μαθητές Του: «τίνα με λέγουσιν οί άνθρωποι είναι τον Υίόν του άνθρωπου;» καί «ύμεϊς δε τίνα με λέγετε είναι;» δεν είναι φυσικά καρπός μιας περιέργειας του Χριστού, πού ζητά από την απάντηση των Μαθητών να ενισχύσει την αυτοσυνειδησία του. Είναι, αντίθετα, πρόκληση της πίστεως μας σ' Εκείνον, πού πρέπει να δώσουμε την ορθή απάντηση για την ουσία του Χριστού, για να μπορούμε να βρούμε στο Χριστό τη σωτηρία. Από τον τρόπο με τον όποιο βλέπουμε καί προσεγγίζουμε το Χριστό, εξαρτάται καί ή δυνατότητα να βρούμε κοντά Του τη λύτρωση μας. Γιατί είναι δυνατόν να μιλάμε για το Χριστό, να λέμε πώς είμαστε χριστιανοί, καί όμως να μη γινόμαστε μέτοχοι της σωτηρίας του Χριστού. Αυτό συμβαίνει, όταν δεν προσεγγίζουμε ορθά τον Χριστό, ή μάλλον, όταν δεν δεχόμαστε τον Αληθινό Χριστό, αλλά τους διάφορους δικούς μας "Χριστούς", πού φυσικά, σαν πλαστοί, είναι ανίκανοι να μας σώσουν.
Καί πήρε την απάντηση τους, όμοια απολύτως με αυτή πού δίνουν στο ερώτημα αυτό άνθρωποι όλων των εποχών: «Άλλοι λέγουν ότι είσαι ό Ιωάννης, άλλοι ό Ηλίας, ή ό Ιερεμίας, ή κάποιος από του προφήτες».

"Ορόσημο αυτή ή απάντηση καί μνημείο πού φανερώνει ανθρώπινες προθέσεις διαχρονικά.Μια φευγαλέα ματιά στην ιστορία θα μας πείσει. Πόσο μελάνι ό ορθολογισμός δεν έχει χύσει πασχίζοντας να περιορίσει το Θεάνθρωπο Χριστό σε άνθρωπο, να τον σμικρύνει στα πλαίσια του χοϊκοΰ ανθρώπου; Παντού καί συστηματικά ό Χριστός άπογυμνούται. Επιτελείται διαρκώς έργο Αρείου, πού φαίνεται πώς ή λογικοκρατία δεν θέλει να τον θάψει ακόμα. Ή «Θρησκεία» του καθαρού λόγου καί ό άτομοκεντρισμός μετρά το Χριστό με το κριτήριο των διωκτών Του. Υποβιβάζει το Χριστό σε άνθρωπο. «Κόπτεται» ότι ό Χριστός είναι μεγάλος άνθρωπος, σοφός άνθρωπος, ό μεγαλύτερος επαναστάτης ή Διδάσκαλος, άλλ' οπωσδήποτε όχι ό Θεός! Ό άνθρωπος έγινε μέτρο των πάντων, ορατών καί αοράτων, καί έτσι θολωμένος απορρίπτει ό,τι είναι ψηλότερο άπ' αυτόν, μεγαλύτερο, άπειρότερο. Το φτηνό αυτό μέτρο του στενεύει καί το Θεάνθρωπο Κύριο σε άνθρωπο, πνίγοντας συνάμα τον έπαρμένο ανθρώπινο νου καί οδηγώντας τον να μην αναγνωρίζει καμία πραγματικότητα μεγαλύτερη από τον εαυτό του.
Μα καί ή αίρεση διαχρονικά το ίδιο επεδίωξε. "Η άποσαρκώνει το Χριστό καί τον θέλει «ψιλό» μόνο Θεό ή πνίγει το Θεό στο πρόσωπο Του, κάνοντας Τον «ψιλό» μόνο άνθρωπο. Ή Εκκλησία, το Σώμα του Χριστού, δεν επεδίωξε ποτέ να «κατασκευάσει» κάποιο Χριστό, αλλά αγωνίζεται να παραδίδει αδιάκοπα μέσα στην Ιστορία τον ένα Χριστό καί να Τον ομολογεί, όπως τότε οί Μαθητές με το στόμα του Πέτρου: «Σύ εί ό Χριστός, ό υίός του Θεού του ζώντος». Καί ό Ιωάννης θεολογικότατα διαπιστώνει: «Τις εστίν ό ψεύστης εί μη ό αρνούμενος ότι Ιησούς ουκ εστίν ό Χριστός; ούτος εστίν ό αντίχριστος, ό αρνούμενος τον πατέρα καί τον υίόν». Ό ϊδιος ό Κύριος ερωτώμενος από τους ανόμους κριτές Του, εάν είναι ό Χριστός, ό Υιός του Θεού, τους κατακεραυνώνει λέγοντας: «Εγώ ειμί».
Άλλα καί ή Εκκλησία μέσω των Α' καί Δ' ιδίως Οικουμενικών Συνόδων όμολογεί την πίστη της στο Χριστό ως τέλειο Θεό και τέλειο άνθρωπο - ένα πρόσωπο -,Θεό πού «γέγονεν άνθρωπος, ϊν' ημάς εν έαυτφ θεοποίηση», κατά τον Μέγα Αθανάσιο.

Ό σαρκωμένος Λόγος, ό ιστορικός θεάνθρωπος Ιησούς είναι ακριβώς ή ουσία της Αποκάλυψης του Θεού, ή Ζωή του κόσμου. Και αυτός ό ορθόδοξος Χριστοκεντρισμός εγγυάται τη δυνατότητα στον άνθρωπο να γνωρίσει το μυστήριο του Τριαδικού Θεού.
"Αν ό Θεός έγινε άνθρωπος, τότε σώζεται ό άνθρωπος.
Μόνο ή Εκκλησία πού γεύεται και αναπνέει το Χριστό ως «αμνό του Θεού», κατά την ομολογία του Προδρόμου, δικαιούται να μας πει ποιος καί τί είναι ό Χριστός.
Ή μαρτυρία της Εκκλησίας, για το Χριστό, στον άνθρωπο κάθε εποχής παραμένει σταθερή καί αμετακίνητη: Ό Χριστός είναι τέλειος Θεός καί τέλειος άνθρωπος. Καί αυτός είναι ό Χριστός της Εκκλησίας, πού προσφέρεται πάντα σαν απάντηση στη λυτρωτική αναζήτηση του κόσμου.
Καθώς πατάμε το κατώφλι ενός ακόμα νέου χρόνου, ό μεγάλος προφήτης, ό Πρόδρομος καί Βαπτιστής, όπως τότε, στην έρημο του Ιορδάνη, έτσι καί σήμερα, στην εποχή μας, υποδεικνύει στον κόσμο τον Αμνό του Θεού, το Λυτρωτή καί Κύριο μας Ιησού Χριστό. «Ίδε ό αμνός του Θεού ό αϊρων την άμαρτίαν του κόσμου».
Φοβερά τα λόγια, μοναδική ή μαρτυρία της θεότητας του Λόγου, κρυστάλλινη ή καθαρότητα των νοημάτων του Προδρόμου. Ήρθε ό Θεός κι έγινε άνθρωπος, να το κήρυγμα του! "Αραγε, αιώνες τώρα πού ή Εκκλησία ξεκάθαρα δανείζεται, βιώνει καί κηρύττει αυτή την ομολογία, συνέβαλε στο να την ενστερνισθεί ό κόσμος; "Αν ερωτηθεί ό άνθρωπος ό σημερινός: «Τί είναι ό Χριστός για σας;», άραγε τί θα απαντήσει;


της Κατερίνας Τσακίρη-Θεολόγου
πηγή

ΤΟ ΝΕΡΟ(π.Αλεξάνδρου Σμέμαν)

 

Το νερό δε σημαίνει και πολλά για μας σήμερα. Είναι μια από τις ουσιαστικές ανέσεις της ζωής, προσιτό, αυτόματο, φτηνό. Ανοίγεις τη βρύση, και νάτο… Για χιλιάδες χρόνια όμως το νερό απετέλεσε ένα πρωταρχικό θρησκευτικό σύμβολο, και για να καταλάβουμε το λόγο, πρέπει να ξαναβρούμε τη σχεδόν εντελώς εξαφανισμένη αίσθηση για τον κόσμο.

 Για τους λαούς του αρχαίου κόσμου το νερό αποτελούσε σύμβολο της ίδιας της ζωής, και του κόσμου ως ζωή… Πράγματι το νερό είναι προϋπόθεση της ζωής. Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς τροφή για μεγάλο χρόνο, αλλά χωρίς νερό ο άνθρωπος πεθαίνει πολύ γρήγορα έτσι ώστε να μπορούμε να πούμε πως οι άνθρωποι είναι εκ φύσεως διψώντα όντα. Χωρίς νερό είναι αδύνατη η καθαριότητα, έτσι το νερό είναι και σύμβολο καθαρότητας και αγνότητας. Το νερό ως ζωή και αγνότητα, αλλά και ομορφιά, ενέργεια και δύναμη, καθώς το βλέπουμε να καθρεφτίζει και κατά κάποιο τρόπο, να απορροφά τον απεριόριστο γαλάζιο ουρανό. Όλα αυτά περιγράφουν την αντίληψη και την εμπειρία που έχει ο άνθρωπος για το νερό και που το έχει τοποθετήσει στο κέντρο του θρησκευτικού συμβολισμού.

Επισκεφθείτε μια εκκλησία την παραμονή των Θεοφανείων όπου τελείται ο «Μεγαλός Αγιασμός». Ακούστε τα λόγια των ευχών και των ύμνων, προσέξτε το τελετουργικό, και θα αισθανθείτε πως συμβαίνει εδώ κάτι περισσότερο από μια αρχαία τελετή: έχει κάτι να πει σε εμάς σήμερα, όπως ακριβώς είχε και χίλια χρόνια πριν, για την ζωή μας όσο και για την συνεχή και ασίγαστη δίψα μας για κάθαρση, αναγέννηση, ανανέωση… 

Σ’ αυτή την τελετή το νερό γίνεται αυτό που ήταν τις πρώτες μέρες της Δημιουργίας, όταν «η γή ην αόρατος και ακατασκεύαστος, και σκότος επάνω της αβύσσου, και πνεύμα Θεού επεφέρετο επάνω του ύδατος» (Γεν. 1,2). 

Τα λόγια της ακολουθίας το απηχούν δοξαστικά και ευχαριστιακά: «Μέγας ει Κύριε, και θαυμαστά τα έργα Σου και ουδείς λόγος εξαρκέσει προς ύμνον των θαυμασίων Σου…». 

Ακόμη μια φορά ένα ξεκίνημα. Ακόμη μια φορά η ανθρωπότητα στέκεται μπροστά στο μυστήριο της ύπαρξης. Για άλλη μια φορά βιώνουμε τον κόσμο χαρμόσυνα, και βλέπουμε την ομορφιά και την αρμονία του ως δώρο του Θεού. Για άλλη μια φορά ευχαριστούμε. Και σ’ αυτή την ευχαριστία, δοξολογία και χαρά, για άλλη μια φορά γινόμαστε γνήσιοι άνθρωποι.

 Η χαρά των Θεοφανείων βρίσκεται στην αποκατάσταση της κοσμολογικής εμπειρίας που έχουμε για τον κόσμο, στην ανάκτηση της πίστης πως τα πάντα και οι πάντες μπορούν να καθαριστούν, να εξαγνιστούν, να ανανεωθούν, να αναγεννηθούν, και αυτό ανεξάρτητα από το πόσο βρώμικη και σκεπασμένη με λάσπη έχει γίνει η ζωή μας, άσχετα μέσα σε ποιον βούρκο έχουμε κυλιστεί, έχουμε πάντα την δυνατότητα εισόδου σ’ ένα εξαγνιστικό ρεύμα ζωηφόρου ύδατος, επειδή η δίψα της ανθρωπότητας για τον ουρανό, το καλό, την τελειότητα και την ομορφιά εν έχει πεθάνει, ούτε μπορεί ποτέ να πεθάνει. Πράγματι μόνο αυτή η δίψα μας κάνει ανθρώπους. 

«Μεγάς ει Κύριε, και θαυμαστά τα έργα Σου και ουδείς λόγος εξαρκέσει προς ύμνον των θαυμασίων Σου…». Ποιός είπε πως ο Χριστιανισμός είναι καταθλιπτικός και ζοφερός, νοσηρός και θλιβερός, πως οδηγεί τους ανθρώπους μακριά από την ζωή; Κοιτάξτε τα πρόσωπα των πιστών εκείνη την νύχτα, και δείτε το φως και την χαρά που εκπέμπουν καθώς ακούγεται ο Ψαλμός να βροντοφωνεί τη δοξολογία, «Φωνή Κυρίου επί των υδάτων» (Ψαλμ. 28,3), καθώς βλέπουν τον ιερέα να ραντίζει με αγιασμό ολόκληρη την εκκλησία, και αυτές τις λαμπερές σταγόνες να ταξιδεύουν σε κάθε σημείο του κόσμου, καθιστώντας τον για άλλη μια φορά δυνατότητα και επαγγελία, πρωταρχικό υλικό για το μυστηριώδες θαύμα του μετασχηματισμού και της μεταμόρφωσης. Ο ίδιος Θεός εισήλθε σ’ αυτό το νερό «σχήματι ανθρώπου»∙ ενώθηκε όχι μόνο με τον άνθρωπο, αλλά με όλη την ύλη, και μεταμόρφωσε τα πάντα σ’ ένα ακτινοβόλο, φωτοφόρο ρεύμα που κυλά προς τη ζωή και τη χαρά.

Τίποτε όμως απ’ όλα αυτά δεν μπορεί να βιωθεί και να κατανοηθεί δίχως μετάνοια, χωρίς την βαθιά μεταβολή της συνείδησης, χωρίς την μεταστροφή του νου και της καρδιάς, χωρίς την ικανότητα να ιδωθούν τα πάντα υπό νέο φως. 

Αυτή ήταν ακριβώς η μετάνοια που δίδασκε ο Ιωάννης ο Βαπτιστής και που τον κατέστησε ικανό να δει τον Ιησού να προσεγγίζει τον ποταμό Ιορδάνη, και να τον δέχεται με αγάπη ως τον ίδιο το Θεό, ο οποίος από την αρχή την αιώνων αγάπησε το ανθρώπινο γένος και δημιούργησε για χάρη μας ολόκληρο τον κόσμο ως εικόνα της αγάπης Του, της αιωνιότητας και της χαράς.

 π. Αλέξανδρος Σμέμαν, Εορτολόγιο-ετήσιος εκκλησιαστικός κύκλος, σ. 75-78, εκδ. Ακρίτας

πηγή

το είδαμε εδώ

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΕΞ ΑΙΜΑΤΟΣ

Το βάπτισμα στον Ιορδάνη ποταμό λένε οι Πατέρες είναι βάπτισμα μετανοίας.
Ο τύπος του, δια καταδύσεως,προτύπωσε το δικό μας, το εν Χριστώ βάπτισμα, το οποίο επιπλέον αποτελεί βάπτισμα αφέσεως.

Σύμφωνα με τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, κατά τη στιγμή της βάπτισής μας η θεία Χάρις «ἀπορρήτως προσφύεται» δηλαδή «κρυφά φυτεύεται» μέσα στην καρδιά μας.
Όταν έλθει η ευλογημένη ώρα και πυρποληθεί ο άνθρωπος με μετάνοια, η ίδια αυτή Χάρις «ἂνωθεν ἐφίπταται» λέει ο θείος Πατέρας και αλλάζει ολάκερος ο βίος του ανθρώπου.
Τότε ενεργοποιούνται και τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος που λάβαμε κατά το ιερό Χρίσμα.

Με το άγιο Βάπτισμα ενσωματωνόμαστε στο Σώμα του Χριστού, με τη συμμετοχή μας στη θεία Ευχαριστία συσσωματωνόμαστε στον Χριστό.
Ίδιο σώμα έχουμε και ίδιο αίμα κυλάει στις φλέβες μας και με πνευματικό τρόπο γινόμαστε «συγγενεῖς ἐξ αἳματος» όλοι οι Ορθόδοξοι χριστιανοί.

Μια φορά βαπτιστήκαμε όλοι οι Ορθόδοξοι και αυτό αποτελεί τη δεύτερη γέννα μας, με Πατέρα τον Θεό και Μητέρα την Εκκλησία.
Στην κολυμβήθρα συνταφήκαμε με τον Χριστό και συναναστηθήκαμε.
Δεν προσέξαμε όμως τη ζωή μας και με τα πονηρά έργα μολύναμε το φωτεινό αναστάσιμο ένδυμα της Βάπτισής μας.
Εδώ έρχεται τώρα η μετάνοια και τα δάκρυά της,
που καθαρίζουν τις κηλίδες των αμαρτημάτων και γινόμαστε και πάλι ολοφώτεινοι.
Γι᾽ αυτό πρέπει να προσέχουμε τα έργα μας και τη φωνή του Τιμίου Προδρόμου που από τα έγκατα της συνείδησής μας, μάς καλεί δια μέσου των αιώνων σε μετάνοια.

Φωνή Κυρίου 2014

πηγή

«Κλίνει κορυφὴν ὁ κλίνας οὐρανοὺς»

«Κλίνει κορυφὴν ὁ κλίνας οὐρανοὺς»

Συνεργεῖο τηλεοράσεως

Ζητοῦνται μάρτυρες! Γιὰ νὰ βεβαιωθεῖ τὸ δικαστήριο τὴν ἀλήθεια μιᾶς ὑποθέσεως, ζητεῖ μάρτυρες, καὶ μάλιστα μάρτυρες αὐτόπτες καὶ αὐτήκοους. Στὰ δικαστήριο τῆς Ἱστορίας ἡ σοβαρότερη ὑπόθεση εἶναι ἡ ὑπόθεση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καὶ τὸ δικαστήριο αὐτὸ ἐπεκτείνεται στὶς ψυχὲς ὅλων τῶν ἀνθρώπων.

Τί εἶναι ὃ Ἰησοῦς Χριστός; Ζητοῦνται μάρτυρες, νὰ βεβαιώσουν τὴν ταυτότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἡ ἡμέρα τῶν Θεοφανείων εἶναι πλούσια σὲ τέτοιους μάρτυρες. Προσφέρει αὐτόπτες καὶ αὐτήκοους μάρτυρες. Προσφέρει ντοκουμέντα ἀδιάψευστα. Προσφέρει στοιχεῖα ἀδιάσειστα. Ἂν τὴν ἐποχὴ ἐκείνη ὑπῆρχε συνεργεῖο τηλεοράσεως στὰ ρεῖθρα τοῦ Ἰορδάνη, θὰ φωτογράφιζε καταπληκτικὰ πράγματα καὶ θὰ μαγνητοφωνοῦσε συγκλονιστικὲς φωνές, ποὺ θὰ βεβαίωναν τὴ μεγαλειώδη ἀλήθεια: Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς ποὺ ἔγινε ἄνθρωπος. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, τὸ δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος.

 

Ἁπλότητα Εὐαγγελιστῶν

Τὴν ἔλλειψη συνεργείων τηλεοράσεως ἀναπληρώνουν οἱ ἱεροὶ Εὐαγγελιστές. Μὲ τὰ κιάλια τῆς θεοπνευστίας τους βλέπουν τὸ γεγονὸς τῆς βαπτίσεως τοῦ Ἰησοῦ, καὶ ἁπλᾶ, πολὺ ἁπλᾶ τὸ παρουσιάζουν. Αὐτὴ ἡ ἁπλότητα τῶν ἱερῶν Εὐαγγελιστῶν εἶναι μία ἀπόδειξη τῆς ἀληθινότητας τοῦ θαύματος. Μέσα σὲ λίγες γραμμὲς μὲ πολὺ ἀπέριττο τρόπο παρουσιάζουν τὸ συγκλονιστικότερο γεγονὸς τῆς παγκόσμιας Ἱστορίας, τὴ φανέρωση τοῦ Θεοῦ.

Ἂν αὐτὸ ποὺ διηγοῦνται πὼς συνέβη στὸν Ἰορδάνη ποταμὸ δὲν ἦταν ἀλήθεια, ἀλλ’ ἦταν παραμύθι τῆς φαντασίας τους, θὰ τὸ παρουσίαζαν μ’ ἕνα σωρὸ λεκτικὰ σχήματα καὶ λογοτεχνικὰ μπιχλιμπίδια. Θὰ προσπαθοῦσαν μὲ πολυλογία καὶ ἐπιχειρήματα καὶ φανταχτερὰ λόγια νὰ ἐντυπωσιάσουν καὶ νὰ θαμπώσουν. Κάτι τέτοιο ὅμως δὲν βλέπουμε στοὺς Εὐαγγελιστές. Μέσα σὲ λίγες λέξεις περικλείουν μὲ ὑπερφυσικὴ λιτότητα καὶ ἁπλότητα τὸ μεγάλο γεγονὸς τῆς Θεοφανείας. Νὰ ἡ εὐαγγελικὴ ἁπλότητα: «Καὶ βαπτισθεὶς ὁ Ἰησοῦς ἀνέβη εὐθὺς ἀπὸ τοῦ ὕδατος. Καὶ ἰδοὺ ἀνεώχθησαν αὐτῷ oι οὐρανοί, καὶ εἶδε τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καταβαῖνον ὡσεὶ περιστεράν… Καὶ ἰδοὺ φωνὴ ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα· Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα» (Ματ. 3,16-17).

Ὁ ἥλιος δὲν ἔχει ἀνάγκη διαφημίσεως καὶ προβολῆς. Ἀρκοῦν δύο λέξεις: Ἀνέτειλε ὁ ἥλιος! Τὰ ἄλλα τὰ λέει ὁ ἴδιος ὁ ἥλιος μὲ τὴν ἀκτινοβολία καὶ τὴν εὐεργετική του ἐπίδραση. Ὁ ἥλιος, ἡ Τρισήλιος Θεότης, φάνηκε στὸν Ἰορδάνη. Δὲν χρειαζόταν πολλὰ λόγια.



«Εὐθὺς»-Ἀναμάρτητος

Καὶ ὅμως μέσα στὰ λίγα λόγια τῶν Εὐαγγελιστῶν κρύβονται τὰ μεγαλύτερα καὶ δυνατότερα ἐπιχειρήματα γιὰ τὴ Θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Κρύβονται τέσσερις ἀψευδεῖς μάρτυρες.

1. Ὁ ἕνας τὰ νερὰ τοῦ Ἰορδάνη. Δὲν μπόρεσαν τὰ νερὰ νὰ κρατήσουν γιὰ πολλὴ ὥρα τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ βαπτιζόμενο. Ἢ μᾶλλον δὲν ἔμεινε ὁ Χριστὸς στὰ νερὰ τοῦ ποταμοῦ. Ὁ Εὐαγγελιστὴς ὑπογραμμίζει: «Ἀνέβη εὐθὺς ἀπὸ τοῦ ὕδατος». Ἀμέσως, ἀστραπιαίως, ἀνέβηκε. Γιατί; Διότι ἦταν ἀναμάρτητος. Στὸ βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου οἱ ἄνθρωποι ἐξομολογοῦντο τὰ ἁμαρτήματά τους. Καὶ παρέμεναν μέσα στὸ νερὸ ὅλη τὴν ὥρα καὶ μὲ συντριβὴ ἔλεγαν τὰ ἁμαρτήματά τους. Ὅσο περισσότερα τὰ ἁμαρτήματα, τόσο περισσότερη ὥρα ἔμεναν στὸ νερό. Μόνο ὁ Χριστὸς μόλις μπῆκε, βγῆκε. Δὲν εἶχε ἁμαρτία. Δὲν μποροῦσε νάχει ἁμαρτία. Εἶναι ὁ μόνος, ποὺ δὲν εἶχε ἀνάγκη βαπτίσεως. «Βάπτισμα αἰτεῖ ὁ μὴ γνοὺς ἁμαρτίαν».

Ζητεῖ ἀπὸ τὸν Ἰωάννη νὰ βαπτιστεῖ, γιὰ νὰ «πληρώσῃ» ὅλο τὸ Νόμο, γιὰ νὰ ἐπικυρώσει τὸ ἔργο τοῦ Βαπτιστοῦ Ἰωάννη, γιὰ νὰ δώσει ἕνα τύπο τοῦ νέου βαπτίσματος, τοῦ χριστιανικοῦ, καὶ γιὰ ἕνα ἀκόμη λόγο, ποὺ θὰ τὸν δοῦμε στὸ τέλος. Μόνο γιὰ δικές του ἁμαρτίες δὲν βαπτίσθηκε. Διότι δὲν εἶχε δικές του. Καὶ δὲν εἶχε δικές του ἁμαρτίες, διότι εἶναι ὁ Ἀναμάρτητος, διότι εἶναι Θεὸς ἀληθινός.



Ἄνοιξε ἡ αὐλαία τοῦ οὐρανοῦ

2. Τὴ Θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ μαρτυροῦν καὶ οἱ οὐρανοί. «Ἰδοὺ ἀνεώχθησαν αὐτῷ οἱ οὐρανοί». Ἄνοιξε ἡ αὐλαία τοῦ οὐρανοῦ. Κάποτε ἄνθρωπος καὶ Θεὸς ἦσαν σὲ διαρκῆ κοινωνία. Τίποτε δὲν χώριζε τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸ Θεό. Ἀλλ’ ἦρθε ἡ ἁμαρτία καὶ ἅπλωσε ἀπέραντο τὸ πέπλο της καὶ ἔκρυψε τὸ Θεό. Τυφλὸς ὁ ἄνθρωπος, τραγικὸς ἀναζητητής, ἔψαχνε μόνος νὰ βρεῖ τὸ Θεό. Μὰ ὁ Θεὸς δὲν βρίσκεται, δὲν ἀνακαλύπτεται. Ὁ Θεὸς ἀποκαλύπτεται, φανερώνεται. Τὴ στιγμὴ τῆς βαπτίσεως τοῦ Ἰησοῦ παραμερίζεται ἡ αὐλαία τοῦ οὐρανοῦ καὶ φανερώνεται ὁ Τριαδικὸς Θεός. «Ἡ τῆς Τριάδος ἐφανερώθη προσκύνησις».

Τὸ ἄνοιγμα τοῦ οὐρανοῦ φέρνει στὸ προσκήνιο δύο μάρτυρες τῆς Θεότητος τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι τὰ δύο ἄλλα πρόσωπα τῆς ὁμοουσίου καὶ ἀδιαιρέτου Τριάδος. Οἰκογενειακὴ ὑπόθεση, θὰ λέγαμε, τὸ γεγονὸς τῶν Θεοφανείων. Ἀνώτερη σὲ λάμψη καὶ ἀπὸ αὐτὴ τὴν ὑπόθεση τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ.

Στὴ Γέννηση ὁ Θεὸς στέλνει ἀγγέλους, γιὰ νὰ βεβαιώσουν τὸ γεγονός. Στὴ Βάπτιση ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς ἀποκαλύπτεται καὶ βεβαιώνει τὴ Θεότητα τοῦ Χριστοῦ. Στὴ Γέννηση βρέφος εἴδαμε τὸ σαρκωμένο Θεό. Στὴ Βάπτιση τὸν βλέπουμε τέλειο ἄνδρα.



Ἡ φωνὴ τοῦ Πατρὸς

3. Ἔχουμε λοιπὸν τὴ μαρτυρία τοῦ Πατέρα. Ἂς λέγουν ὅσα θέλουν ἄθεοι καὶ ἄπιστοι, ἀσεβεῖς καὶ ἀντίχριστοι. Οἱ κρίσεις τους καμία ἀπολύτως σημασία δὲν ἔχουν, διότι ποτὲ τους δὲν ἀσχολήθηκαν σοβαρὰ μὲ τὴν ὑπόθεση «Ἰησοῦς» καὶ ποτὲ τους δὲν ἀγάπησαν τὸ Χριστό. Τὸ νὰ ρωτᾶ κανεὶς ἄθεους καὶ ἄπιστους νὰ ποῦν τὴ γνώμη τους γιὰ τὸ Χριστό, εἶναι σὰν νὰ ρωτᾶ τὸν ἀσπάλακα, δηλαδὴ τὸν τυφλοπόντικα νὰ πεῖ τὴ γνώμη του γιὰ τὸν ἥλιο! Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ τὶς κρίσεις καὶ τὶς γνῶμες τῶν ἀνθρώπων. Ἔχει τὴ γνώμη τοῦ Θεοῦ Πατέρα. Ἔχει τὴ σφραγίδα τοῦ Οὐρανοῦ. Φωνὴ ἀκούσθηκε κατὰ τὴ Βάπτιση, ἡ φωνὴ τοῦ οὐρανίου Πατέρα, ποὺ ἀναγνωρίζει τὸν Υἱό του: «Οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα»..



Τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο

4. Ὕστερα ἔρχεται ἡ μαρτυρία τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου. Σὰν κατάλευκο περιστέρι στέκει στὴν κεφαλὴ τοῦ Ἰησοῦ. Ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ πνευματικὴ κεφαλὴ τοῦ κόσμου. Στὸ δικό μας κεφάλι ἀγριοπούλια φτερουγίζουν καὶ ἀφήνουν τὰ ἀφοδεύματα τῶν κακῶν λογισμῶν. Στὴν κεφαλὴ τοῦ Ἰησοῦ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα φώλιαζε, καὶ γι’ αὐτὸ μόνο σοφία καὶ ἁγιότητα ὑπῆρχε μέσα στὸν Ἰησοῦ Χριστό.



Δουλικὸ βάπτισμα

Περίλαμπρο τὸ γεγονὸς τῶν Θεοφανείων. Ἀποκαλυπτικό, Μοναδικό. Ἄπειρες οἱ θεολογικές του προεκτάσεις. Θάθελα μία ὄψη τοῦ θαύματος ἰδιαίτερα νὰ δοῦμε, ποὺ εἶναι ἀνθρώπινη, μᾶς πλησιάζει καὶ μᾶς ταιριάζει περισσότερο. Εἶναι ἡ ταπείνωση τοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ συγκατάβασή του.

Ὅλα τὰ στάδια τῆς ἐπὶ γῆς παρουσίας του εἶναι δείγματα ἄκρας συγκαταβάσεως. Ὁ Θεὸς ὄχι ἁπλῶς κατεβαίνει ἀπὸ τὸν οὐρανὸ στὴ γῆ, ἀλλὰ συγκαταβαίνει, θὰ μποροῦσε, δηλαδή, νὰ κατέβη, ἀλλὰ μὲ θεϊκὴ λάμψη καὶ μὲ ὑπερφυσικὲς διαστάσεις. Αὐτὸ θάταν μία κατάβαση. Ἀλλ’ ὁ Χριστὸς δὲν κάνει ἁπλῶς κατάβαση, κάνει συγκατάβαση. Κατεβαίνει στὶς ἀνθρώπινες διαστάσεις, καὶ κάνει ἐνέργειες καὶ πράξεις ταπεινές. Σὰν δοῦλος συμπεριφέρεται, γιὰ νὰ κάνει ἐλεύθερο τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἦταν δοῦλος.

Δουλικὸ καὶ τὸ βάπτισμα ποὺ παίρνει. «Ὡς ἄνθρωπος ἐν ποταμῷ ἦλθες, Χριστὲ βασιλεῦ. Καὶ δουλικὸν βάπτισμα λαβεῖν σπεύδεις, ἀγαθέ». Οἱ δοῦλοι σκύβουν συνήθως τὸ κεφάλι μπροστὰ στὸν κύριό τους. Καὶ ὁ Χριστὸς σκύβει τὸ κεφάλι μπροστὰ στὸν Ἰωάννη. Εἶναι ὁ Κύριος τοῦ κόσμου, ὁ «Δεσπότης τῶν ἁπάντων», καὶ ὅμως σκύβει τὸ κεφάλι σ’ ἕναν ἄνθρωπο. Ὁ Ἰωάννης, ξέροντας ποιὸς εἶναι ὁ Χριστός, ἀντιδρᾶ μπρὸς στὴν ἀπαίτησή του. «Ἐγὼ χρείαν ἔχω ὑπό σου βαπτισθῆναι καὶ σὺ ἔρχῃ πρός με;». Ἀδύνατον αὐτό. Ἐγὼ εἶμαι λυχνάρι. Ἐσὺ εἶσαι τὸ Φῶς. Ἐγὼ εἶμαι ὁ δοῦλος· ἐσὺ εἶσαι ὁ Κύριος. Πῶς θὰ γίνει αὐτό; «Πῶς φωτίσει ὁ λύχνος τὸ Φῶς; Πῶς χειροθετήσει ὁ δοῦλος τὸν Δεσπότην;». Τελικὰ βέβαια ὁ Ἰωάννης ὑποτάσσεται καὶ προβαίνει στὸ βάπτισμα. Ἡ ψυχὴ του σκιρτᾶ ποὺ βλέπει τὸν Κύριο, μὰ τὸ χέρι του τρέμει, ποὺ ἐγγίζει τὴν «κορυφὴν τοῦ Δεσπότου». «Χαίρει τὴ ψυχὴ καὶ τρέμει τῇ χειρί». Κάτι ποὺ συμβαίνει καὶ μὲ τὴ θεία Κοινωνία. Χαίρεις καὶ τρέμεις συγχρόνως.



«Ἔκλινε…»

Ἔκλινε τὸ κεφάλι. Καὶ δὲν εἶναι ἡ πρώτη φορά. Τέτοιες ταπεινὲς κλίσεις ἔχει καὶ ἄλλες ἡ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἐκεῖνος, ποὺ «ἔκλινεν οὐρανοὺς καὶ κατέβη». Ταπεινώνεται ὁ οὐρανὸς μπροστὰ στὴ γῆ. Εἶναι ἐκεῖνος, ποὺ ἔκλινε καὶ ἔγειρε μέσα σὲ μία φτωχικὴ φάτνη. Εἶναι ἐκεῖνος, ποὺ ἔκλινε τὰ γόνατα καὶ γονάτισε καὶ ἔπλυνε τὰ πόδια τῶν Μαθητῶν του. Εἶναι Ἐκεῖνος, ποὺ ἔκλινε τὸ κεφάλι πάνω στὸ Σταυρό. «Καὶ κλίνας τὴν κεφαλὴν παρέδωκε τὸ πνεῦμα». Αὐτὸς τώρα ἔκλινε ταπεινὰ τὸ κεφάλι στὸν Ἰωάννη, «Κλίνει κορυφὴν ὁ κλίνας οὐρανούς».

Γιατί ἄραγε; Πέρα ἀπ’ τὸ ὑπόδειγμα ταπεινώσεως, ποὺ ἤθελε νὰ μᾶς ἀφήσει, τὸ ἔκανε καὶ γιὰ ἄλλους λόγους. Ὁ ἕνας ἀναφέρεται στὴν εὐχή: «Κλῖνον, Κύριε, τὸ οὖς σου καὶ ἐπάκουσον ἡμῶν ὁ ἐν Ἰορδάνῃ βαπτισθῆναι καταδεξάμενος…». Ἔσκυψε γιὰ νὰ μᾶς ἀκούσει, νὰ ἀφουγκραστεῖ τὸν ἀνθρώπινο πόνο. Ὁ Χριστὸς ἀκούει, μᾶς ἀκούει. Ἀκούει τὴν παράκλησή μας. Ἀρκεῖ ἐμεῖς νὰ ἀκοῦμε καὶ νὰ ὑποκρούουμε σ’ Αὐτόν. «Αὐτοῦ ἀκούετε…».

Ἔσκυψε, γιὰ ν’ ἁγιάσει τὰ ὕδατα καὶ ὁλόκληρη τὴν ἄψυχη φύση. Ὑπέστη καὶ ἡ ὑλικὴ κτίση τὶς συνέπειες τῆς ἁμαρτίας. Κι ἔρχεται ὁ Χριστός, ὁ Λυτρωτής. Λυτρώνει τὸν ἄνθρωπο, ἀλλ’ ἁγιάζει κι ὅλη τὴ φύση. «Σήμερον τῶν ὑδάτων ἁγιάζεται ἡ φύσις…».

Ἔσκυψε ὁ Χριστὸς μέσα στὸν Ἰορδάνη. Κι ὁ Ἰορδάνης ἀλλάζει πορεία. «Ἡ θάλασσα εἶδε καὶ ἔφυγεν, ὁ Ἰορδάνης ἐστράφη εἰς τὰ ὀπίσω».

Ν’ ἀλλάξει «τὸν ροῦν» τοῦ κόσμου

Ἀδελφοί μου! Ὁ Χριστὸς ἦρθε καὶ ἄλλαξε τὸν ροῦν τῆς Ἱστορίας. Τὸ ποτάμι τῆς ζωῆς κυλοῦσε καταστρεπτικά, καὶ ἔτρεχε πρὸς τὸ θάνατο. Ὁ Παντοδύναμος Ἰησοῦς ἔρχεται κι ἀλλάζει τὴ ροὴ τοῦ ποταμοῦ. Τὸ ποτάμι τῆς ζωῆς κυλᾶ εὐεργετικὰ καὶ τρέχει καὶ καταλήγει σὲ αἰώνια ζωή.

Καὶ σήμερα μόνο ὁ Χριστὸς μπορεῖ ν’ ἀλλάξει τὴ ροὴ τοῦ κόσμου. Ρεύματα ἰδεολογικά, ρεύματα διάφορα, ὁρμητικὰ ἔχουν εἰσορμήσει. Ὁ κόσμος κινδυνεύει. Χείμαρρος κατακλυσμιαῖος τὸ κακό. Ποιὸς μπορεῖ νὰ τὸ σταματήσει; Μόνο ὁ Χριστός. Καὶ ἡ δική μας, ἡ προσωπικὴ ζωὴ δὲν κυλᾶ σωστά. Ποιὸς μπορεῖ νὰ κάνει τὴ σωτηριώδη στροφή; Μόνο ὁ Χριστός,

Ἔλα, Κύριε, ἁγίασέ μας, σὺ ποὺ ἁγίασες τὰ ὕδατα. Φώτισέ μας, σὺ ποὺ φωτίζεις τὰ σύμπαντα. Φώτισέ μας μὲ τὸ φῶς τῆς θεογνωσίας. Νὰ σὲ γνωρίσουμε, νὰ σὲ πιστέψουμε, νὰ σὲ ζήσουμε.