Απόστολος: Πράξ. β΄ 1 – 11
Ευαγγέλιο: Ιωάν. ζ΄ 37 – 52, η΄ 12
«Τούτο δε είπε περί του Πνεύματος ου έμελλον λαμβάνεινοι πιστεύοντες εις αυτόν» (Ιωάν. ζ΄ 39).
Προαιώνιες, αλλά και πρόσφατες υποσχέσεις του Θεού προς τους ανθρώπους εκπληρώνονται σήμερα με την άφιξη και την παραμονή του Αγίου Πνεύματος. Κατά τη σημερινή ημέρα της Πεντηκοστής εκπληρώνεται η υπόσχεση του θεού που δόθηκε μέσω του Προφήτη Ιωήλ ότι: «εκχεώ από του Πνεύματος επί πάσαν σάρκα» (Ιωήλ γ΄ 1). Το Πνεύμα μου πλουσιοπάροχα θα το χαρίσω σε κάθε άνθρωπο. Κατά τη σημερινή ημέρα εκπληρώνεται ακόμη η υπόσχεση του Ιησού προς τους μαθητές του ότι: «Λήψεσθε δύναμιν επελθόντος του Αγίου Πνεύματος».
Δικαιολογημένα, λοιπόν, κατά τον υμνωδό: «Πεντηκοστήν εορτάζομεν και Πνεύματος επιδημίαν και προθεσμίαν επαγγελίας και ελπίδος συμπλήρωσιν». Κατά τη σημερινή ημέρα της Πεντηκοστής γιορτάζουμε δυο σημαντικά γεγονότα. Πρώτον την εκπλήρωση των υποσχέσεων του Θεού προς τους ανθρώπους και δεύτερον την ολοκλήρωση των ελπιδοφόρων προσδοκιών του ανθρώπου.
Έτσι, το Άγιο Πνεύμα το οποίο, μετά την πτώση του ανθρώπου στην αμαρτία, «αποσύρεται» και δρα, κατά καιρούς, επιλεκτικά μέσω των Προφητών, σήμερα επανέρχεται «επί πάσαν σάρκα». Όπως ακούσαμε και στο σημερινό «Απόστολο», το Άγιο Πνεύμα με τη μορφή πυρίνων γλωσσών «εκάθισέ τε εφ’ ένα έκαστον αυτών». «Όλοι τότε πλημμύρισαν από Πνεύμα Άγιο και άρχισαν να μιλούν σε άλλες γλώσσες, ανάλογα με την ικανότητα που τους έδινε το Άγιο Πνεύμα». Η έλευση του Αγίου Πνεύματος ήταν ταυτόχρονα αισθητή, αφού ήρθε ξαφνικά από τον ουρανό «ήχος ώσπερ φερομένης πνοής βιαίας», αλλά και ως πύρινες γλώσσες. Κατά το σημερινό «Απόστολο», «ώφθησαν αυτοίς διαμεριζόμεναι γλώσσαι ωσεί πυρός, εκάθισέ τε εφ’ ένα έκαστον αυτών και επλήσθησαν άπαντες Πνεύματος Αγίου».
Δυναμική, αλλά και καθοριστική η παρουσία του Αγίου Πνεύματος που αλλάζει ριζικά τη ζωή και τη συμπεριφορά των μαθητών από την πρώτη κι όλας στιγμή. Οι αγράμματοι ψαράδες τώρα γίνονται πάνσοφοι «και άρχισαν να μιλούν σε άλλες γλώσσες, ανάλογα με την ικανότητα που τους έδινε το Άγιο Πνεύμα». Ακόμα αυτοί που ως τώρα έμεναν «των θυρών κεκλεισμένων ... δια τον φόβον των Ιουδαίων», από σήμερα βγαίνουν στους εξώστες, στους δρόμους και τις πλατείες, και με περισσή δύναμη και τόλμη διηγούνται τα μεγαλεία του Θεού. Παράλληλα με την κριτική, καλούν τους ανθρώπους να μετανοήσουν.
Οι άνθρωποι τότε ένιωσαν βαθιά συντριβή και είπαν στον Πέτρο και τους άλλους Αποστόλους: «Τι να κάνουμε αδελφοί;» Κι ο Πέτρος τους απάντησε: «Να μετανοήσετε και να βαπτισθεί ο καθένας σας στο όνομα του Ιησού Χριστού για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες σας, κι έτσι θα λάβετε τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος». Τότε, κατά τις Πράξεις των Αποστόλων: «όσοι δέχτηκαν με χαρά το λόγο του βαφτίστηκαν και προστέθηκαν στην εκκλησία την ημέρα εκείνη περίπου τρεις χιλιάδες άνθρωποι» (Πράξ. β΄ 38 – 41). Για τούτο και η Πεντηκοστή χαρακτηρίζεται και σαν η γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας. Από τότε το Άγιο Πνεύμα «όλον συγκροτεί τον θεσμόν της Εκκλησίας» ποιμένοντας, φωτίζοντας και αγιάζοντας.
Όπως αισθητή ήταν η παρουσία του Αγίου Πνεύματος κατά την ημέρα της Πεντηκοστής, έτσι αισθητά είναι και τα αποτελέσματα στη ζωή της Εκκλησίας και των πιστών. Αυτή τη μεγαλειώδη αλλαγή στη ζωή των χριστιανών περιγράφει ο Λουκάς στις Πράξεις των Αποστόλων: «Όλοι όσοι πίστεψαν είχαν μία καρδιά και μία ψυχή. Κανείς δε θεωρούσε ότι κάτι από τα υπάρχοντά του ήταν δικό του, αλλά όλα τα είχαν κοινά ... Κι ο Θεός έδινε σε όλους πλούσια τη χάρη του. δεν υπήρχε κανείς ανάμεσά τους που να στερείται τα απαραίτητα» (Πράξ. δ΄ 32 – 34).
Πνεύμα σοφίας, πνεύμα δυνάμεως, πνεύμα αγιασμού, διέκρινε γενικά τη ζωή των πρώτων χριστιανών. Και τούτο γιατί μπόρεσαν ν’ ανιχνεύσουν το αιώνιο, ξεχωρίζοντάς το από το πρόσκαιρο, μέσα από την αληθινή σύνδεση με το αιώνιο. Έτσι, μπόρεσαν να εναρμονίσουν τη ζωή τους με το θέλημα του Θεού. Αυτή η αρμονία λόγων και έργων δεν εβελτίωσε μόνο τον εαυτό τους, αλλά ημέρεψε τις ψυχές, τις γλύκανε και έστησε μια νέα ηθική στο χώρο της κοινωνίας, η οποία άφησε βαθιά ίχνη, ιδιαίτερα στην κοινωνική συμπεριφορά των ανθρώπων. Ο πολιτισμός της ψυχής έγινε για κάποιο χρονικό διάστημα η ψυχή του πολιτισμού.
Όμως οι ωραίες αυτές στιγμές του Χριστιανισμού άρχισαν να χάνονται στην πορεία. Διάσπαση της ενότητας της Εκκλησίας, πόλεμοι μεταξύ χριστιανικών κρατών, εκμετάλλευση ανθρώπων και λαών από χριστιανικά κράτη, συνέτειναν στην αλλοίωση του Χριστιανικού ήθους και την μεταστροφή του περισσότερο σε ύφος υποκριτικό. Ένα ύφος το οποίο, δυστυχώς, εξακολουθεί να υπάρχει και στις μέρες μας. Αυτή η τρομερή αλλοίωση στον τρόπο της Χριστιανική ζωής οδηγεί σταδιακά στη χαλάρωση των ηθών, οδηγεί στον αυτοεξευτελισμό τους ίδιους τους Χριστιανούς, με αποτέλεσμα να μη γίνονται πιστευτοί ούτε από φίλους, πολύ δε περισσότερο από τους οπαδούς άλλων θρησκειών.
Ο Χριστιανισμός σιγά – σιγά μπαίνει στο περιθώριο, εξ αιτίας λαθών, παραλείψεων και αντιφάσεων μεταξύ λόγων και έργων των ίδιων των Χριστιανών. Με την όλη στάση και συμπεριφορά μας, ή όπως είναι πιο σωστό να πούμε, με την απραξία μας, μετατρέπουμε την αμφιβολία των ανθρώπων σε ολιγοπιστία και τελικά σε απιστία. Ο Χριστιανισμός που επιβίωσε την εποχή των διωγμών και των κατακομβών, δυστυχώς, σήμερα οδηγείται σε μαρασμό και σε τάσεις αυτοκαταστροφής, γιατί αποξενώθηκε από την πηγή των αληθειών, το Θεό, που σώζει και αναγεννά.
Αδελφοί μου, ο Θεός από άκρα συγκατάβαση μπήκε στην ιστορία και έγινε άνθρωπος για να μας οδηγήσει στη θέωση. Σήμερα, και πάλι από συγκατάβαση, το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, το Άγιο Πνεύμα, έρχεται και σκηνώνει ανάμεσά μας, προσμένοντας υπομονετικά για να έλθει και να σκηνώσει μέσα μας. περιμένει η παράκληση «ελθέ και σκήνωσον εν ημίν» να γίνει διακαής πόθος με την αντίστοιχη βελτίωση της όλης ζωής και συμπεριφοράς μας. αν δεν υπάρξει αυτή η βελτίωση στη ζωή και τη συμπεριφορά μας, τότε θα διώξουμε από κοντά μας το Άγιο Πνεύμα. Για τούτο μας προτρέπει ο Απόστολος Παύλος: «Μη λυπείτε με τη συμπεριφορά σας το Πνεύμα του Θεού το Άγιο, το οποίο αποτελεί τη σφραγίδα του Θεού πάνω σας, εγγύηση ότι θα έρθει η ημέρα της τελικής απολύτρωσης. Διώξτε μακριά σας κάθε δυσαρέσκεια, θυμό, οργή, κραυγή, κατηγορία, καθώς και άλλη κακότητα. Να φέρεστε μεταξύ σας με καλοσύνη κι ευσπλαχνία, και να συγχωρείτε ο ένας τον άλλον, όπως κι ο Θεός σας συγχώρησε δια του Χριστού» (Εφεσ. δ΄ 30 – 32). Λοιπόν, αφού είμαστε αγαπητά παιδιά του Θεού, ας τον μιμηθούμε το πρότυπο της αγάπης του Χριστού και σήμερα της αγάπης του Αγίου Πνεύματος. Αμήν.
Θεόδωρος Αντωνιάδης –Μητρόπολη Πάφου