Ελληνικά και Ορθόδοξα

Τετάρτη, Οκτωβρίου 26, 2011

Συναξαριστής 26 Οκτωβρίου

Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ὁ Μεγαλομάρτυρας καὶ Μυροβλύτης

Ὁ Μεγαλομάρτυς Δημήτριος, γόνος τῆς ἔνδοξης πόλης Θεσσαλονίκης, ἦταν στρατιωτικὸς στὰ χρόνια τοῦ Διοκλητιανοῦ (284-305). Γενναῖος καὶ ἀτρόμητος στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ καὶ κήρυκας τῆς χριστιανικῆς πίστης, εἶναι παράδειγμα χριστιανοῦ μάρτυρος.

Θὰ λέγαμε ὅτι ὑπῆρξε ὁ πρῶτος κατηχητὴς τῆς Ἐκκλησίας μας. Διότι χωρὶς τὸν παραμικρὸ φόβο κατηχοῦσε τοὺς νέους τῆς πόλης, ἐμπνέοντος σ᾿ αὐτοὺς τὴ χριστιανικὴ πίστη. Ἡ δραστηριότητα τοῦ Δημητρίου καταγγέλθηκε στὸ Διοκλητιανό, ὁ ὁποῖος τὸν κάλεσε στὰ ἀνάκτορα. Ὁ Δημήτριος δήλωσε στὸ Διοκλητιανὸ ὅτι πράγματι εἶναι χριστιανός, διότι μόνο ἡ θρησκεία τοῦ Χριστοῦ παρέχει ἠθικὴ λύτρωση καὶ αἰώνια ζωή. Τότε ὁ Διοκλητιανὸς διέταξε καὶ τὸν ἔκλεισαν στὴ φυλακή.

Ἀλλὰ τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες γίνονταν στὴ Θεσσαλονίκη ἀγῶνες. Οἱ εἰδωλολάτρες, ἐκμεταλλευόμενοι τὴν δύναμη κάποιου Λυαίου, προκαλοῦσαν τοὺς χριστιανοὺς νὰ τὸν ἀντιμετωπίσουν. Τότε ἕνας νεαρὸς χριστιανός, ὁ Νέστωρ, ἀφοῦ πῆρε τὴν εὐχὴ τοῦ Δημητρίου μέσα ἀπὸ τὴν φυλακή, μπῆκε στὸ στάδιο καὶ νίκησε τὸ σωματώδη Λυαῖο.

Ὁ Διοκλητιανὸς ὅταν ἔμαθε τὴν αἰτία τῆς ἥττας τοῦ Λυαίου ἔστειλε στρατιῶτες στὴ φυλακὴ καὶ μὲ τὴν λόγχη σκότωσαν τὸ Δημήτριο καὶ τὸ Νέστορα.

Ἡ δὲ μητέρα Ἐκκλησία περιβάλλεται «ὡς πορφύραν καὶ βύσσον τὰ αἵματα τῶν μαρτύρων της», διότι αὐτὰ τὰ τέκνα της ἀποτελοῦν τὸ καύχημά της.

Ἕνα ἀπὸ τὰ πολλὰ θαύματα τοῦ Ἁγίου εἶναι καὶ τὸ ἑξῆς:

Τὸ 1823 μ.Χ. οἱ Τοῦρκοι ποὺ ἦταν ἀμπαρωμένοι στὴν Ἀκρόπολη τῆς Ἀθήνας ἑτοίμαζαν τὰ πυρομαχικά τους γιὰ νὰ χτυπήσουν μὲ τὰ κανόνια τους, τοὺς Ἕλληνες ποὺ βρισκόντουσαν στὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, μὰ ὁ Ἅγιος Δημήτριος ἔκανε τὸ θαῦμα του γιὰ νὰ σωθοῦν οἱ Χριστιανοὶ καὶ ἡ πυρίτιδα ἔσκασε στὰ χέρια τῶν Τούρκων καταστρέφοντας καὶ τμῆμα τοῦ μνημείου τοῦ Παρθενῶνα. Γιὰ νὰ θυμοῦνται αὐτὸ τὸ θαῦμα, ὁ ναὸς λέγεται ἀπὸ τότε Ἅγιος Δημήτριος Λουμπαρδιάρης, ἀπὸ τὴν λουμπάρδα δηλαδὴ τὸ κανόνι τῶν Τούρκων ποὺ καταστράφηκε.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’.
Μέγαν εὕρατο ἐv τοῖς κιvδύvοις, σὲ ὑπέρμαχοv, ἡ οἰκουμένη, Ἀθλοφόρε τὰ ἔθνη τροπούμενον. Ὡς οὖν Λυαίου καθεῖλες τὴν ἔπαρσιν, ἐν τῷ σταδίῳ θαῤῥύvας τὸν Νέστορα, οὕτως Ἅγιε, Μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον
Ἦχος β’. Αὐτόμελον.
Τοῖς τῶv ἰαμάτωv σου ῥείθροις Δημήτριε, τὴv Ἐκκλησίαν Θεὸς ἐπορφύρωσεv, ὁ δούς σοι τὸ κράτος ἀήττητοv, καὶ περιέπωv τὴν πόλιv σου ἄτρωτοv· αὐτῆς γὰρ ὑπάρχεις τὸ στήριγμα.

Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λογον.
Εὐσεβείας τοῖς τρόποις καταπλουτῶν, ἀσεβείας τὴν πλάνην καταβαλών, Μάρτυς κατεπάτησας, τῶν τυράννων τὰ θράση, καὶ τῷ θείῳ πόθῳ, τὸν νοῦν πυρπολούμενος, τῶν εἰδώλων τὴν πλάνην, εἰς χάος ἐβύθισας· ὅθεν ἐπαξίως, ἀμοιβὴν τῶν ἀγώνων, ἐδέξω τὰ θαύματα, καὶ πηγάζεις ἰάματα, Ἀθλοφόρε Δημήτριε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

Ἕτερον Κάθισμα
Βασιλεῖ τῶν αἰώνων εὐαρεστῶν, βασιλέως ἀνόμου πᾶσαν βουλήν, ἐξέκλινας Ἔνδοξε, καὶ γλυπτοῖς οὐκ ἐπέθυσας· διὰ τοῦτο θῦμα, σαυτὸν προσενήνοχας, τῷ τυθέντι Λόγῳ ἀθλήσας στερρότατα· ὅθεν καὶ τῇ λόγχῃ, τὴν πλευρὰν ἐξωρύχθης, τὰ πάθη ἰώμενος, τῶν πιστῶς προσιόντων σοι, Ἀθλοφόρε Δημήτριε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

Μεγαλυνάριον
Τὸν μέγαν ὁπλίτην καὶ ἀθλητήν, τὸν στεφανηφόρον, καὶ ἐν μάρτυσι θαυμαστόν, τὸν λόγχῃ τρωθέντα, πλευρὰν ὡς ὁ δεσπότης, Δημήτριον τὸν θεῖον ὕμνοις τιμήσωμεν.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Φύλαττε τοὺς δούλους σου ἀθλητά, μάρτυς μυροβλύτα τοὺς ὑμνοῦντάς σε εὐσεβῶς, καὶ ρῦσαι κινδύνων καὶ πάσης ἄλλης βλάβης, Δημήτριε τρισμάκαρ ταῖς ἱκεσίαις σου.

Μεταφορὰ Εἰκόνας Ἁγίου Δημητρίου στὴν Κωνσταντινούπολη

Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἔγινε τὸ ἔτος 1149 ἀπὸ τὸν βασιλιὰ Μανουὴλ Κομνηνό. Καὶ ἡ εἰκόνα μεταφέρθηκε ἀπὸ τὴν Θεσσαλονίκη στὴν Ἱερὰ Μονὴ Παντοκράτορα τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἐπὶ ἡγουμενίας Ἰωσήφ.

Οἱ Ἅγιοι Ἀρτεμίδωρος καὶ Βασίλειος

Μαρτύρησαν διὰ ξίφους.

Ἡ Ἁγία Λεπτίνα

Μαρτύρησε συρόμενη στὴ γῆ μέχρι θανάτου.

Ὁ Ἅγιος Γλύκων

Μαρτύρησε διὰ ξίφους.

Μνήμη τοῦ Μεγάλου Σεισμοῦ

Πρόκειται γιὰ τὸν μεγάλο σεισμό, ποὺ ἔγινε στὴν Κωνσταντινούπολη, τὸ ἔτος 740 ἐπὶ βασιλείας Λέοντα τοῦ Ἰσαύρου. Τότε πολλὰ οἰκοδομήματα τῆς πόλης ἔπεσαν καὶ πολλοὶ ἄνθρωποι καταπλακώθηκαν στὰ ἐρείπια τους.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάσαφ ὁ νέος ὁσιομάρτυρας

Ὁ Ἰωάσαφ ὑπῆρξε μαθητὴς καὶ μιμητὴς τοῦ Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Νήφωνα (1486-89, 1497-98).

Ἀσκούμενος στὶς ἀρετὲς καὶ ἀφοῦ ἔφτασε σὲ τέλεια ἀγάπη, τὸν κατέλαβε ὁ πόθος νὰ δώσει τὴ ζωή του γιὰ τὴν πίστη του στὸν Χριστό.

Μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ δασκάλου τοῦ ὁσίου Νήφωνα, ἦλθε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου παρουσιάστηκε στὸ κριτήριο τῶν Τούρκων. Ἐκεῖ κήρυξε μὲ θάῤῥος μπροστά τους τὸν Τριαδικὸ Θεὸ καὶ τὸ μυστήριο τῆς ἐνσάρκωσης τοῦ Χριστοῦ.

Ἀμέσως τότε συνελήφθη καὶ ἀφοῦ τὸν βασάνισαν σκληρά, τελικὰ τὸν ἀποκεφάλισαν στὶς 26 Ὀκτωβρίου 1536.

Ἡ Ἁγία Λεωντίνη μάρτυς

Οἱ Ὅσιοι Δύο (2) Λεόντιοι οἱ ἐν Ἄθῳ

Ἀνακομιδὴ τῶν Ἱερῶν Λειψάνων τοῦ νεομάρτυρος Γεωργίου, τοῦ ἐν Ἰωαννίνοις (1971)

Δυσίατη πνευματική αρρώστια

Στήν κοινωνία μας αλλά καί σέ τμήμα τού λαού τής Εκκλησίας «η έννοια τής ελευθερίας τού λόγου δέν είναι συνυφασμένη μέ τό όριο τού σεβασμού τού άλλου». (Η έκφραση ανήκει στήν ψυχαναλύτρια Άννα Ποταμιάνου Καθημερινή 21.8.2011). Στόν χώρο τών «κοσμικών» ανθρώπων αυτό αιτιολογείται από τήν απουσία υγιών προτύπων. Η κ. Ποταμιάνου θεωρεί μάλιστα ότι «δέν μπορούν νά λειτουργήσουν [τά] πρότυπα, διότι δέν είναι αποδεκτή η έννοια τού προτύπου». Αυτό μπορεί νά ισχύη γιά τόν χώρο της. Στόν χώρο όμως τής Εκκλησίας, όπου η έννοια τού προτύπου είναι αποδεκτή, πρέπει νά μιλάμε γιά λανθασμένα ?άρρωστα? πρότυπα, γιά κακούς καθοδηγητές, πού καθοδηγούν τά αθεράπευτα πάθη σέ «ελεύθερη» ανερμάτιστη έκφραση.

Παλαιότερα η δειλία τού υβριστή χρησιμοποιούσε τίς ανώνυμες επιστολές. Σήμερα χρησιμοποιεί τά blogs τού διαδικτύου μέ τίς ανώνυμες σχολιαστικές αναρτήσεις. Η δειλία καί τό υβρεολόγιο εξελίσσονται μέ τήν τεχνολογία. Εκφράζονται ανίερα γιά ιερά θέματα μέσα στήν παγκόσμια διαδικτυακή αγορά. Πέρα πάντως από μιά απλή επισήμανση αυτού τού φαινομένου, ώστε νά δειχθή η ποιότητα τμήματος τών Χριστιανών τού διαδικτύου, θεωρούμε ότι δέν αξίζει νά ασχοληθή κανείς περισσότερο μέ αυτό. Άλλωστε, οι γνήσιοι αγωνιστές (έστω καί άν βρίσκονται σέ λάθος κατεύθυνση) έχουν τό θάρρος τής υπογραφής τους. Μέ αυτούς μπορεί κανείς νά διαλέγεται. Οι ανώνυμοι αξίζουν μόνον τήν περιφρόνηση.

Διακατέχεται, πάντως, από βαριά καί δυσίατη πνευματική αρρώστια, αυτός πού έχει συνηθίσει στήν ικανοποίηση τού φθόνου καί τού μίσους του, μέ τήν «ευλογία» τού καθοδηγού του, πεπεισμένος ότι αγωνίζεται γιά τό δίκαιο ή τήν πίστη.

Άν σκεφτούμε ότι ο όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης είχε ως κριτήριο τής αλήθειας τήν αγάπη πρός στούς εχθρούς, μπορούμε νά καταλάβουμε πόση διαστρέβλωση τής αλήθειας υπάρχει σ’ αυτούς πού προσπαθούν νά ενσπείρουν στόν λαό διαβολές καί μίσος γιά τόν Επίσκοπο καί τούς Κληρικούς, πού εργάζονται στίς «εν τώ κόσμω» Ενορίες τής Εκκλησίας.

Καλλιέργεια τής ανομίας

Φαίνεται ότι καί στήν Εκκλησία έχει περάσει όλο τό «ψυχαναλυτικό» κλίμα πού «καλλιεργεί τήν ανομία». Μιά νοοτροπία πού αποσυνδέει τήν ελευθερία τού λόγου από τόν σεβασμό τού ανθρώπου. Είναι χαρακτηριστικά όσα καταμαρτυρεί η κ. Ποταμιάνου σέ συναδέλφους της, οι οποίοι, όπως φαίνεται, έχουν ήδη μεγάλη διείσδυση στήν ελληνική κοινωνία (ακόμη καί σέ μέλη τής Εκκλησίας).

Είπε η κ. Ποταμιάνου ότι στόν χώρο της, δηλαδή, τών ψυχαναλυτών «ελευθερία τού λόγου σημαίνει... “θά λέω ό,τι θέλω καί θά υφίστασαι αυτό πού λέω. Δέν σού αρέσει; Θύμωσε καί πέταξέ μου στό κεφάλι τήν καρέκλα”. Οπότε δέν υπάρχει δυνατότητα διαλόγου».

Αυτή η αντίληψη γιά τόν διάλογο εντάσσεται μέσα σ’ ένα θεραπευτικό πλαίσιο πού εκδιπλώνει μέ τό θυμικό τήν προσωπικότητα. Ο «ασθενής» μαθαίνει νά εκφράζεται «ελεύθερα». Νά μήν κλείνεται στόν εαυτό του. Νά μήν πνίγεται στήν ψυχαναγκαστική, από φοβίες, σιωπή του.

Όμως αυτή η τακτική δέν συντελεί στήν θεραπεία. Αντίθετα, καλλιεργεί τήν ανομία. Εθίζει στήν ανερμάτιστη κίνηση τού θυμού, πού, όταν συνδεθή μέ τόν «ιερό φθόνο», σκοτώνει ψυχικά καί πνευματικά τόν άνθρωπο.

π.Θ.Α.Β
πηγή

Ἁρματωμένος τὴν ἁρματωσιὰ τοῦ Θεοῦ.

Κόντογλου Φώτης

Ὁ ἅγιος Δημήτριος ὁ Μυροβλήτης

Μεθαύριο εἶναι ἡ γιορτὴ τοῦ ἁγίου Δημητρίου, μεγάλη γιορτὴ γιὰ ὅλη τὴν Ἑλλάδα, πλὴν ἰδιαίτερα γιὰ τὴ Θεσσαλονίκη, ποὺ εἶναι κ' ἡ πατρίδα του. Ἐκεῖ θὰ γίνει φέτος μεγαλύτερη πανήγυρη, ἐπειδὴ γιορτάζουνε τὰ ἐγκαίνια τῆς φημισμένης ἐκκλησιᾶς του, ποὺ κάηκε στὰ 1917 καὶ τώρα εἶναι πάλι ξανακαινουργιευμένη ἀπὸ τὴν ὑπηρεσία τοῦ ὑπουργείου τῆς Παιδείας.

H πρώτη ἐκκλησιὰ ἤτανε ἕνα χτίριο ἀπὸ τὰ πιὸ ἀρχαῖα τῆς χριστιανοσύνης, χτισμένη ἑκατὸ χρόνια ὕστερα ἀπὸ τὰ 313 μ.X., ποὺ μαρτύρησε ὁ ἅγιος Δημήτριος. Ἀλλὰ κάηκε ὕστερα ἀπὸ 300 χρόνια καὶ ξαναχτίσθηκε τὸν καιρὸ ποὺ βασίλευε Λέοντας ὁ Σοφός. Αὐτὰ τὰ ἱστορικὰ καὶ κάθε ἄλλη πληροφορία γιὰ τὸ χτίριο, γιὰ τὰ ψηφιδωτὰ ποὺ στολίζουνε τοὺς τοίχους, γιὰ τὶς τοιχογραφίες, μπορεῖ κανένας νὰ τὰ μελετήσει καταλεπτῶς σ' ἕνα χρήσιμο βιβλίο ποὺ ἔγραψε τελευταία στὴν ἁπλὴ γλῶσσα ὁ ξεχωριστὸς βυζαντινολόγος Ἀνδρέας Ξυγγόπουλος, καθηγητὴς στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Θεσσαλονίκης.

O ἅγιος Δημήτριος μαζὶ μὲ τὸν ἅγιο Γεώργιο, εἶναι τὰ δύο παλληκάρια τῆς χριστιανοσύνης. Αὐτοὶ εἶναι κάτω στὴ γῆ, κ' οἱ δύο ἀρχάγγελοι Μιχαὴλ καὶ Γαβριὴλ εἶναι ἀπάνω στὸν οὐρανό. Στὰ ἀρχαῖα χρόνια τοὺς ζωγραφίζανε δίχως ἅρματα, πλὴν στὰ κατοπινὰ τὰ χρόνια τοὺς παριστάνουνε ἁρματωμένους μὲ σπαθιὰ καὶ μὲ κοντάρια καὶ ντυμένους μὲ σιδεροπουκάμισα. Στὸν ἕναν ὦμο ἔχουνε κρεμασμένη τὴν περικεφαλαία καὶ στὸν ἄλλον τὸ σκουτάρι, στὴ μέση εἶναι ζωσμένοι τὰ λουριὰ ποὺ βαστᾶνε τὸ θηκάρι τοῦ σπαθιοῦ καὶ τὸ ταρκάσι πόχει μέσα τὶς σαγίτες καὶ τὸ δοξάρι.

Τὰ τελευταῖα χρόνια, ὕστερα ἀπὸ τὸ πάρσιμο τῆς Πόλης, οἱ δύο αὐτοὶ ἅγιοι καὶ πολλὲς φορὲς κι' ἄλλοι στρατιωτικοὶ ἅγιοι ζωγραφίζουνται καβαλλικεμένοι ἀπάνω σὲ ἄλογα, σὲ ἄσπρο ὁ ἅγιος Γεωργης, σὲ κόκκινο ὁ ἅγιος Δημήτρης. Κι' ὁ μὲν ἕνας κονταρίζει ἕνα θεριὸ κι' ὁ ἄλλος ἕναν πολεμιστή, τὸν Λυαῖο.

Αὐτὰ τὰ ἅρματα ποὺ φορᾶνε ἐτοῦτοι οἱ ἅγιοι, παριστάνουνε ὅπλα πνευματικά, σὰν καὶ κεῖνα ποὺ λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: "Ντυθῆτε τὴν ἁρματωσιὰ τοῦ Θεοῦ γιὰ νὰ μπορέσετε νὰ ἀντισταθῆτε στὰ στρατηγήματα τοῦ διαβόλου. Γιατί τὸ πάλεμα τὸ δικό μας δὲν εἶναι καταπάνω σὲ αἷμα καὶ σὲ κρέας, ἀλλὰ καταπάνω στὶς ἀρχές, στὶς ἐξουσίες, καταπάνω στοὺς κοσμοκράτορες τοῦ σκοταδιοῦ σὲ τοῦτον τὸν κόσμο καὶ καταπάνω στὰ πονηρὰ πνεύματα στὸν ἄλλον κόσμο. Γιὰ τοῦτο ντυθῆτε τὴν πανοπλία τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ μπορέσετε νὰ βαστάξετε κατὰ τὴν πονηρὴ τὴν ἡμέρα, κι' ἀφοῦ κάνετε ὅσα εἶναι πρεπούμενα, νὰ σταθῆτε. Τὸ λοιπόν, σταθῆτε γερά, ἔχοντας περιζωσμένη τὴ μέση σας μὲ ἀλήθεια, καὶ ντυμένοι μὲ τὸ θώρακα τῆς δικαιοσύνης καὶ μὲ τὰ πόδια σας σανταλωμένα γιὰ νὰ κηρύξετε τὸ Εὐαγγέλιο τῆς εἰρήνης κι' ἀποπάνω ἀπὸ ὅλα σκεπασθῆτε μὲ τὸ σκουτάρι τῆς πίστης, ποὺ μὲ δαῦτο θὰ μπορέσετε νὰ σβήσετε ὅλες τὶς πυρωμένες σαγίτες τοῦ πονηροῦ. Καὶ φορέσετε τὴν περικεφαλαία τῆς σωτηρίας καὶ τὸ σπαθὶ τοῦ πνεύματος, ποὺ εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ". Αὐτὸς ὁ ἡρωικὸς καὶ καρτερικὸς χαραχτήρας, ποὺ ἔχουνε οἱ πολεμιστὲς ὁπού μαρτυρήσανε γιὰ τὸν Χριστὸ σὰν ἄκακα ἀρνιά, ἀνάγεται στὰ πνευματικά.

O ἅγιος Δημήτριος περισκεπάζει ὅλη τὴν οἰκουμένη, ὅπως λέγει τὸ τροπάρι του, ἀλλὰ ἰδιαίτερα προστατεύει τὴ Θεσσαλονίκη, ποὺ τὴ γλύτωσε πολλὲς φορὲς καὶ στέκεται κι' ἀνθίζει ὡς τὰ σήμερα, καινούριος μέγας Ἀλέξαντρος, ποὺ ἡ δύναμή του κ' ἡ ἀντρεία του δὲν χαθήκανε μὲ τὸ θάνατό του, ὅπως ἔγινε στὸν Ἀλέξαντρο, ἀλλὰ ζεῖ καὶ φανερώνεται στὸν αἰῶνα, σ' ὅσους τὸν παρακαλᾶνε μὲ θερμὴ καρδιά. H πατρίδα του βρίσκεται ὁλοένα σὲ κίνδυνο καὶ σὲ σκληρὲς περιστάσεις κι' ὁλοένα τὸν κράζει νὰ τὴ βοηθήσει καὶ νὰ τὴ γλυτώσει. Καὶ φέτος, ὕστερα ἀπὸ τόσες γενεὲς ποὺ προστρέξανε μὲ δάκρυα στὴν προστασία του, πάλι θὰ δράμουνε οἱ βασανισμένοι χριστιανοὶ στὴν ἐκκλησία του καὶ θὰ κλάψουνε καὶ θὰ ψάλλουνε πάλι τὸ τροπάρι ποὺ λέγει: "Φρούρησον, πανεύφημε, τὴν σὲ μεγαλύνουσαν πόλιν ἀπὸ τῶν ἐναντίον προσβολῶν, παρρησίαν ὡς ἔχων πρὸς Χριστὸν τὸν σὲ δοξάσαντα".

O ἅγιος Δημήτριος, ὁ μεγαλομάρτυς καὶ μυροβλύτης, γεννήθηκε στὴ Θεσσαλονίκη στὰ 260 μ.X. Οἱ γονιοὶ του ἤτανε ἐπίσημοι ἄνθρωποι κι' ὁ Δημήτριος κοντὰ στὴ φθαρτὴ δόξα ποὺ εἶχε ἀπὸ τὸ γένος του, ἤτανε στολισμένος καὶ μὲ χαρίσματα ἄφθαρτα, μὲ φρονιμάδα, μὲ γλυκύτητα, μὲ ταπείνωση, μὲ δικαιοσύνη καὶ μὲ κάθε ψυχικὴ εὐγένεια. Ὅλα τοῦτα ἤτανε σὰν ἀκριβὰ πετράδια ποὺ λάμπανε ἀπάνω στὴν κορόνα ποὺ φοροῦσε, κι' αὐτὴ ἡ κορόνα ἤτανε ἡ πίστη στὸν Χριστό. Ἐκεῖνον τὸν καιρὸ βασίλευε στὴ Ρώμη ὁ Διοκλητιανὸς κ' εἶχε διορισμένον καίσαρα, στὰ μέρη τῆς Μακεδονίας καὶ στὰ ἀνατολικά, ἕνα σκληρόκαρδο καὶ αἱμοβόρον στρατηγὸ ποὺ τὸν λέγανε Μαξιμιανό, θηρίο ἀνθρωπόμορφο, ὅπως ἤτανε ὅλοι αὐτοὶ οἱ πολεμάρχοι, ποὺ βαστούσανε κεῖνον τὸν καιρὸ μὲ τὸ σπαθὶ τὸν κόσμο, ὁ Διοκλητιανός, ὁ Μαξέντιος, ὁ Μαξιμῖνος, ὁ Γαλέριος, ὁ Λικίνιος, πετροκέφαλοι, ἀγριοπρόσωποι, δυνατοσάγωνοι, πικρόστομοι, μὲ λαιμὰ κοντὰ καὶ χοντρὰ σὰν βαρέλια, ἀλύπητοι, φοβεροί.

Αὐτὸς διώρισε τὸν Δημήτριο ἄρχοντα τῆς Θεσσαλονίκης κι' ὅταν γύρισε ἀπὸ κάποιον πόλεμο, μάζεψε τοὺς ἀξιωματικοὺς στὴ Θεσσαλονίκη γιὰ νὰ κάνουνε θυσία στὰ εἴδωλα. Τότε ὁ Δημήτριος εἶπε πὼς εἶναι χριστιανὸς καὶ πὼς δὲν παραδέχεται γιὰ θεοὺς τὶς πελεκημένες πέτρες. O Μαξιμιανὸς φρύαξε καὶ πρόσταξε νὰ τὸν δέσουνε καὶ νὰ τὸν φυλακώσουνε σ' ἕνα λουτρό. Ὅσον καιρὸ ἤτανε φυλακισμένος, ὁ κόσμος πρόστρεχε μὲ θρῆνο κι' ἄκουγε τὸν Δημήτριο ποὺ δίδασκε τὸ λαὸ γιὰ τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ. Ἕνα παλληκαρόπουλο, ὁ Νέστορας, πήγαινε κι' αὐτὸς κάθε μέρα κι' ἄκουγε τὴ διδασκαλία του. Ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες, παλεύανε πολλοὶ ἀντρειωμένοι μέσα στὸ στάδιο κι' ὁ Μαξιμιανὸς χαιρότανε γι' αὐτὰ τὰ θεάματα· μάλιστα εἶχε σὲ μεγάλη τιμὴ ἕναν μπεχλιβάνη ποὺ τὸν λέγανε Λυαῖο, ἄνθρωπο θηριόψυχο καὶ χεροδύναμο, εἰδωλολάτρη καὶ βλάστημο, φερμένον ἀπὸ κάποιο βάρβαρο ἔθνος.

Βλέποντας ὁ Νέστορας πὼς τοὺς εἶχε ρίξει κάτω ὅλους αὐτὸς ὁ Λυαῖος, καὶ πὼς καυχιότανε πὼς εἶχε τὴ δύναμη τοῦ Ἄρη καὶ πὼς κανένας ντόπιος δὲν ἀποκοτοῦσε νὰ παλέψει μαζί του, πῆγε στὴ φυλακὴ καὶ παρακάλεσε τὸν ἅγιο Δημήτριο νὰ τὸν βλογήσει γιὰ νὰ ντροπιάσει τὸν Λυαῖο καὶ τὸν Μαξιμιανὸ καὶ τὴ θρησκεία τους. Κι' ὁ ἅγιος Δημήτριος ἔκανε τὴν προσευχή του καὶ τὸν σταύρωσε καὶ παρευθὺς ἔδραμε ὁ Νέστορας στὸ στάδιο καὶ πάλεψε μὲ κεῖνον τὸν ἄγριο τὸ γίγαντα καὶ τὸν ἔριξε χάμω καὶ τὸν ἔσφαξε. Τότε ὁ Μαξιμιανὸς ἔγινε θηρίο ἀπὸ τὸ θυμό του καὶ μαθαίνοντας πὼς ὁ Νέστορας ἤτανε χριστιανὸς καὶ πὼς τὸν εἶχε βλογήσει ὁ Δημήτριος, πρόσταξε νὰ τοὺς σκοτώσουνε.

Σὰν πήγανε στὴ φυλακὴ οἱ στρατιῶτες, τρυπήσανε τὸν Δημήτριο μὲ τὰ κοντάρια καὶ ἔτσι πῆρε τ' ἀμάραντο στέφανο, στὶς 26 Ὀκτωβρίου 296· μάλιστα εἶναι γραμμένο πὼς σὰν εἶδε τοὺς στρατιῶτες νὰ ρίχνουνε τὰ κοντάρια καταπάνω του, σήκωσε ψηλὰ τὸ χέρι του καὶ τὸν πήρανε οἱ κονταριὲς στὸ πλευρό, γιὰ νὰ ἀξιωθεῖ τὸ τρύπημα τῆς λόγχης ποὺ δέχτηκε ὁ Χριστὸς στὴν πλευρὰ του κ' ἔβγαλε αἷμα καὶ νερὸ ἡ λαβωματιά του. Τὸν Νέστορα τὸν ἀποκεφαλίσανε τὴν ἄλλη μέρα ἔξω ἀπὸ τὸ κάστρο. Οἱ χριστιανοὶ σηκώσανε τὰ ἅγια λείψανα καὶ τὰ θάψανε ἀντάμα, κι' ἀπὸ τὸν τάφο ἔβγαινε ἅγιο μύρο ποὺ γιάτρευε τὶς ἀρρώστιες, γιὰ τοῦτο τὸν λένε καὶ μυροβλύτη.

Ἀπάνω στὸν τάφο χτίσθηκε ἐκκλησιά, τὸν καιρὸ ποὺ βασίλεψε ὁ μέγας Κωνσταντῖνος. Στὰ κατοπινὰ χρόνια χτίσθηκε ἡ μεγάλη ἐκκλησιὰ ἡ τωρινὴ καὶ στὰ 1143 ὁ βασιλέας Μανουὴλ ὁ Κομνηνὸς ἔστειλε καὶ πῆρε στὴν Κωνσταντινούπολη τὴν εἰκόνα τοῦ ἁγίου καὶ τὴν ἔβαλε στὸ μοναστῆρι τοῦ Παντοκράτορος ποὺ ἤτανε χτισμένη ἡ ἐκκλησία του ἀπὸ τοὺς Κομνηνοὺς καὶ ποὺ τὴ λένε σήμερα Ζεϊρὲκ καὶ τὴν εἴχανε κάνει παλαιότερα τεκὲ οἱ ντερβίσηδες.

Στὰ εἰκονίσματά του εἶναι ζωγραφισμένος ἀπάνω σὲ κόκκινο ἀντρειωμένο ἄλογο, ποὺ κοιτάζει σὰν ἄνθρωπος, ὀμορφοσελωμένο, στολισμένο μὲ χάμουρα καὶ μὲ γκέμια χρυσά, μὲ τὰ μπροστινὰ ποδάρια σηκωμένα στὸν ἀγέρα, μὲ τὴν οὐρὰ ἀνακαμαριασμένη, ἀλαφιασμένο ἀπὸ τὸν Λυαῖο ποὺ κείτεται ματοχωμένος χάμω, τρυπημένος ἀπὸ τὸ κοντάρι τοῦ ἁγίου Δημητρίου. Στὰ καπούλια του, πίσω ἀπὸ τὸν Ἅγιο, εἶναι καβαλλικεμένος σὲ μικρὸ σχῆμα ἕνας καλόγερος. Εἶναι ὁ ἐπίσκοπος Γαβριήλ, δεσπότης τοῦ Δαμαλᾶ, ποὺ τὸν πιάσανε σκλάβο οἱ κουρσάροι μπαρμπερῖνοι στὰ 1603 καὶ τὸν πουλήσανε στὸ Ἀλγέρι, στὸν μπέη, ποὺ τὸν ἐπῆρε στὸ σεράγι του. Κάθισε κάμποσα χρόνια σκλάβος καὶ παρακαλοῦσε μέρα νύχτα μὲ δάκρυα νὰ τὸν λευτερώσει ὁ ἅγιος Δημήτριος. Ὅπου, μία μέρα σὰν αὔριο, παραμονὴ τ' ἁγίου Δημητρίου, τὸν εἶδε στὸν ὕπνο του πὼς πῆγε μὲ τ' ἄλογο καὶ τὸν ἔβαλε καβάλλα καὶ φύγανε ἀπὸ τὴν Ἀραπιά. Καὶ σὰν ξύπνησε τὸ πρωί, βρέθηκε λεύτερος στὴ Θεσσαλονίκη καὶ δόξασε τὸ Θεὸ καὶ τὸν ἅγιο Δημήτριο καὶ μπῆκε σ' ἕνα καράβι καὶ πῆγε στὸν Πόρο κι' ἀπὸ τότε στὰ εἰκονίσματά του ζωγραφίζανε καὶ τὸ δεσπότη.

Λοιπὸν αὔριο τὸ βράδυ θὰ προστρέξουνε πάλι οἱ Θεσσαλονικιῶτες κ' οἱ ἄλλοι χριστιανοὶ στὴ μεγάλη πανήγυρη καὶ θὰ παρακαλέσουνε μὲ συντριβὴ τὸν ἔνθερμο προστάτη τους νὰ τοὺς δώσει βοήθεια σὲ τοῦτες τὶς δεινὲς περιστάσεις. Καὶ θὰ μαζευτοῦνε ὁ λαὸς ὁ ὀρθόδοξος κ' οἱ ἄρχοντες κ' οἱ δεσποτάδες καὶ παπάδες καὶ καλόγεροι καὶ θὰ ψάλουνε στὸ μεγάλον ἑσπερινὸ τὰ κατανυχτικώτατα τροπάρια, μὲ τὸ μουσικὸ μέλος τῆς Ὀρθοδοξίας· γιατί ἡ Θεσσαλονίκη εἶναι ἡ κιβωτὸς ποὺ σώθηκε ἡ ὀρθόδοξη λατρεία ἀπὸ τὸν κατακλυσμὸ τῆς φραγκολεβαντινιᾶς ποὺ πάγει νὰ μᾶς πνίξει μὲ τοὺς ἀνούσιους νεωτερισμούς της. Ἐκεῖ θὰ συναχτοῦνε οἱ καλοὶ οἱ ψαλτάδες ποὺ ψέλνουνε ἀκόμα μὲ κείνη τὴ σοβαρὴ ψαλμῳδία ποὺ κρατᾶ ἀπὸ τότε ποὺ θεμελιώθηκε ἡ σεβάσμια τούτη ἐκκλησία, πούναι τὸ καύχημα κ' ἡ παρηγοριὰ τῆς Ἀνατολῆς, ὕστερα ἀπὸ τὴν Ἁγιὰ Σοφιὰ τῆς Κωνσταντινούπολης. Καὶ μεθαύριο στὴ λειτουργία, θὰ ψάλουνε στοὺς Αἴνους τὰ ἐξαίσια προσόμοια ποὺ εἶναι γεμάτα πόνο καὶ ἐλπίδα καὶ ἁγιασμένον ἐνθουσιασμό. Τά ’χει συνθέσει ἕνας ἀπὸ τοὺς γλυκύτερους ποιητὲς τῆς ἐκκλησίας μας, ὁ ἅγιος Θεοφάνης ὁ Γραπτός, ψυχὴ πονεμένη καὶ καρτερική. Καὶ θὰ σᾶς ἐξηγήσω μὲ λίγα λόγια πῶς βρέθηκε στὴ Θεσσαλονίκη καὶ μελώδησε αὐτὰ τὰ συγκινητικὰ τροπάρια.

Αὐτὸς ὁ ἅγιος μαζὶ μὲ τὸν ἀδελφό του τὸν Θεόδωρο λέγονται "Θεόδωρος καὶ Θεοφάνης οἱ Γραπτοί". Γεννηθήκανε στὴν Παλαιστίνη καὶ γινήκανε μοναχοὶ καὶ ὕστερα χειροτονηθήκανε παπάδες καὶ ἡσυχάσανε στὸ μοναστῆρι τοῦ ἁγίου Σάββα. Ἤτανε κι' οἱ δύο σπουδασμένοι στὸ ἔπακρο καὶ γνωρίζανε κατὰ βάθος τὴν ἑλληνικὴ καὶ τὴν ἀραβικὴ γλῶσσα.

Φαίνεται πὼς οἱ ἀληθινοὶ χριστιανοὶ πρέπει παντοτινὰ νὰ βασανίζουνται, γιατί, σὰν περάσανε οἱ διωγμοὶ ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες, ἀρχίσανε ἄλλοι διωγμοὶ ἀπὸ τοὺς αἱρετικοὺς χριστιανούς. Κι' ὅσοι βασανισθήκανε ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες γινήκανε μάρτυρες, κι' ὅσοι βασανισθήκανε ἀπὸ τοὺς χριστιανοὺς αἱρετικοὺς γινήκανε ὁμολογητές. Τέτοιοι ὁμολογητὲς εἶναι καὶ γράφουνται καὶ τὰ δύο τοῦτα ἁγιασμένα ἀδέλφια, ὁ Θεόδωρος κι' ὁ Θεοφάνης. Γιατί τοὺς καταδίωξε ὁ Λέοντας ὁ Ἴσαυρος, ποὺ ἤτανε εἰκονομάχος καὶ τοὺς φυλάκωσε καὶ τοὺς ἔδειρε καὶ ὕστερα τοὺς ἐξώρισε στὸν Πόντο. Κι' ὁ μὲν Θεόδωρος τελείωσε τὸν ἀγῶνα στὴ δεύτερη ἐξορία ποὺ τοὺς ἔστειλε ὁ Θεόφιλος, ὁ τρίτος εἰκονομάχος αὐτοκράτορας ὕστερα ἀπὸ τὸν Λέοντα, καὶ πέθανε σ' ἕνα ἐρημονήσι ποὺ τὸ λέγανε Ἀρουσία, μέσα σὲ μεγάλα δεινὰ καὶ σὲ στερήσεις. O δὲ Θεοφάνης ἐξωρίσθηκε στὴ Θεσσαλονίκη κ' ἐκεῖ, σκλάβος καὶ τυραννισμένος, σύνθεσε μὲ κλαυθμὸ ψυχῆς αὐτὰ τὰ τροπάρια, ποὺ μὲ δαῦτα ἱκετεύει τὸν ἅγιο Δημήτριο νὰ γλυτώσει τὴ χριστιανοσύνη ἀπὸ τοὺς ἀσεβεῖς καὶ τυραννικοὺς ἀνθρώπους, καὶ τὴ Θεσσαλονίκη ἀπὸ τοὺς βαρβάρους ποὺ τὴ ζώνανε. Καὶ λέγουνται Γραπτοί, ἐπειδὴ ὁ Θεόφιλος πρόσταξε καὶ τυπώσανε μὲ πυρωμένο σίδερο ἀπάνω στὰ μέτωπά τους ἕνα ἀδιάντροπο ποίημα ποὺ ἔκανε κάποιος αὐλοκόλακας. O ἅγιος Θεοφάνης, ἅμα πέθανε ὁ αὐτοκράτορας Θεόφιλος, ψηφίσθηκε ἐπίσκοπος Νικαίας καὶ ἐκοιμήθη, γέροντας γεμάτος ἀπὸ πνευματικὴ εὐωδία, στὰ 850 μ.X. Ὁ Νικηφόρος Κάλλιστος τὸν λέγει ἡδύφωνον μουσικὸν αὐλὸν κι' ὁ Σουΐδας ποιητήν. Ἔγραψε πολλὲς ὑμνῳδίες σὲ διάφορες γιορτές, σύνθεσε καὶ κανόνα συγκινητικὸ στὸν βασανισμένον ἀδελφό του τὸν Θεόδωρο.

Ἀπὸ τὰ τροπάρια τῶν Αἴνων ποὺ εἴπαμε, τὸ πρῶτο ἔχει περισσότερον πόνο καὶ πάθος καὶ σ'αὐτὸ συνεταίριαξε ὁ ποιητὴς τεχνικὰ τὴ θλίψη του γιὰ τὸ διωγμὸ τῆς ὀρθοδοξίας μὲ τὸ ὑμνολόγημα τοῦ ἁγίου καὶ μὲ τὴν καρτερικὴ ἐλπίδα γιὰ τὴ σωτηρία τῆς θεοσκέπαστης Θεσσαλονίκης, ποὺ καὶ κεῖνον τὸν καιρὸ βρισκότανε σὲ ἀγωνία. Αὐτὰ τὰ τροπάρια ταιριάζουνε πάντα στὶς δεινὲς δοκιμασίες ποὺ πέρασε ἀπανωδιαστὰ ἡ Θεσσαλονίκη ἀπὸ τὸν καιρὸ τοῦ Διοκλητιανοῦ ἴσαμε σήμερα. Παρακάτω βάζω αὐτὸ τὸ τροπάρι καὶ τὸ μεταγυρίζω στὴν ἁπλὴ γλῶσσα, πλὴν χωρὶς νὰ μπορέσω νὰ σιμώσω στὸ πρωτόγραφο:

"Δεῦρο, μάρτυς Χριστοῦ, πρὸς ἡμᾶς, σοῦ δεομένους συμπαθοῦς ἐπισκέψεως καὶ ρῦσαι κεκακωμένους τυραννικαῖς ἀπειλαῖς καὶ δεινῇ μανίᾳ τῆς αἱρέσεως· ὑφ' ἥς ὡς αἰχμάλωτοι καὶ γυμνοὶ διωκόμεθα, τόπον ἐκ τόπου διαρκῶς διαμείβοντες καὶ πλανώμενοι ἐν σπηλαίοις καὶ ὄρεσιν. Οἴκτιρον οὖν, πανεύφημε, καὶ δὸς ἡμῖν ἄνεσιν· παῦσον τὴν ζάλην καὶ σβέσον τὴν καθ' ἡμῶν ἀγανάκτησιν, Θεὸν ἱκετεύων, τὸν παρέχοντα τῷ κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος".

"Ἔλα, μάρτυρα τοῦ Χριστοῦ, σέ μᾶς, ποὺ ἔχουμε μεγάλη ἀνάγκη ἀπὸ τὴ συμπονετικιά σου τὴν ἐπίσκεψη καὶ γλύτωσέ μας ἀπὸ τὶς τυραννικὲς φοβέρες κι' ἀπὸ τὴ δεινὴ μανία τῆς αἱρέσεως· ποὺ μᾶς κατατρέχει σὰ νάμαστε σκλάβοι καὶ περπατοῦμε γυμνοὶ δῶθε καὶ κεῖθε κι' ἀλλάζουμε ὁλοένα τόπο μὲ τόπο καὶ πλανιόμαστε σὰν τ' ἀγρίμια στὰ βουνὰ καὶ στὰ σπήλαια. Λυπήσου μας, πανεύφημε, καὶ δῶσε μας ἀνάπαψη, πάψε τὴ ζάλη καὶ σβῆσε τὴν ἀγανάχτηση ποὺ σηκώθηκε καταπάνω μας, παρακαλώντας τὸ Θεό, ποὺ δίνει στὸν κόσμο τὸ μέγα ἔλεος".

Μὴ χάσεις τὴν εὐκαιρία

Βαρνάβας Λαμπρόπουλος (Ἀρχιμανδρίτης)

Σέ μιά παλιά ἑβραϊκή παράδοση ἀναφέρεται ἕνα περιστατικό ἀπό τά χρόνια, πού οἱ Ἑβραῖοι ἦταν ἀκόμη δοῦλοι στούς Αἰγυπτίους. Μιά μέρα ἕνα φίδι δάγκωσε τόν βασιλιά Φαραώ καί κινδύνεψε νά πεθάνει. Ἕνας νεαρός ἑβραῖος, ξέροντας κάποια γιατροσόφια, κατάφερε νά τοῦ σώσει τήν ζωή. Καί τότε ὁ Φαραώ ἐνθουσιασμένος τοῦ εἶπε:

-Μοῦ ἔσωσες τήν ζωή! Ζήτα μου ὅ,τι θέλεις καί θά στό κάνω!

Καί ὁ νεαρός πρός ἔκπληξη τοῦ βασιλιᾶ πού περίμενε νά τοῦ ζητήσει ἐλευθερία, χρήματα ἤ ἀνέσεις τοῦ εἶπε:

- Θέλω, σέ ὅλους τούς συνομηλίκους μου ἀπό 15‐25 ἐτῶν, νά μᾶς ἀφήνεις κάθε μέρα δυό ὧρες ἐλεύθερους, γιά νά προσευχόμαστε στόν Θεό μας!

Ὁ Φαραώ χαμογελώντας εἰρωνικά γιά τήν (κατά τήν γνώμη του) «ἀφελῆ θρησκοληψία» τοῦ νεαροῦ, τοῦ ἱκανοποίησε ἀμέσως τό αἴτημα. Χειρότερη ὅμως εἰρωνεία συνοδευόμενη ἀπό τίς ... ἀνάλογες βρισιές εἰσέπραξε ὁ εὐσεβής ἑβραῖος ἀπό τούς πατριῶτες του, ὅταν ἔμαθαν τά διατρέξαντα. Τόν ἔβριζαν γιατί ἔχασε τέτοια εὐκαιρία, νά ζητήσει ἀπό τόν βασιλιά πολύ πιό ... χρήσιμα πράγματα ἀπό τήν προσευχή. Καί ‐ ὅπως θά ἔκαναν καί οἱ σύγχρονοί μας «προοδευτικοί» ‐ τοῦ φώναζαν: «Βλάκα! Τί ἔκανες; Ἡ ψυχή θέλει ψίχουλα· καί ἡ κοιλιά κομμάτια!»

Κι ἐκεῖνος ψύχραιμος ‐ χωρίς νά περιμένει ὅτι ὅλοι θά τόν καταλάβουν ‐ τούς ἀπάντησε: Ἡ προσευχή κάνει τόν ἄνθρωπο
• Νά σκέφτεται βαθειά·
• Νά γίνεται πλούσιος στήν καρδιά· καί
• Νά μένει ἐλεύθερος ἀπό τίς ἐξωτερικές συνθῆκες!

* * *

Ὁ ἅγιος Μεγαλομάρτυς Δημήτριος, πού γιορτάζουμε στίς 26 Ὀκτωβρίου, ... ἔχασε μιά ἀσύγκριτα μεγαλύτερη εὐκαιρία. Τοῦ δόθηκε ἡ δυνατότητα

• ὄχι ἁπλῶς νά βγαίνει κάθε μέρα δυό ὧρες ἀπό τό μπουντρούμι, πού τόν εἶχαν κλείσει γιά τήν πίστη του,

• ὄχι μόνο νά βγῆ τελείως ἀπό τήν φυλακή καί νά εἶναι ἐλεύθερος,

• ἀλλά καί νά τιμηθῆ μέ πολύ μεγαλύτερα ἀξιώματα μέσα στόν ρωμαϊκό στρατό!

Ἀρκεῖ νά ἀρνιόταν τήν πίστη του καί νά θυσίαζε στά εἴδωλα! Ἦταν κάτι πού φαινόταν ... τόσο ἁπλό! Μιά θυσιούλα στούς «θεούς» καί ὅλα θά ἦταν «μέλι–γάλα».

Ὅμως ὁ ἅγιος Δημήτριος, ἔχοντας ἀγαπήσει τήν προσευχή πρός τόν ἀληθινό Θεό, εἶχε κερδίσει καί τούς τρεῖς «θησαυρούς», πού πρίν ἀπό αἰῶνες εἶχε ἐπισημάνει ὁ νεαρός ἑβραῖος τῆς παραπάνω ἱστορίας:

1. Εἶχε μάθει νά μήν εἶναι ἐπιπόλαιος, ἀλλά νά σκέφτεται βαθειά.

2. Εἶχε πλουτίσει τήν καρδιά του μέ γνήσια ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους. Καί

3. Εἶχε γίνει τελείως ἐλεύθερος ἀπό τίς ἐξωτερικές συνθῆκες καί δυσκολίες, ἔστω κι ἄν τόν ἀπειλοῦσαν μέ θάνατο!

Ἔτσι, ἀληθινά μυαλωμένος, πλούσιος καί ἐλεύθερος, ἔφτυσε κατάμουτρα στόν αὐτοκράτορα τό «δόλωμα» τῆς ἐπίγειας δόξας καί ἐξουσίας. Καί προτίμησε τό μαρτύριο γιά τόν Χριστό. Διδάσκοντας μέ τό παράδειγμά του, ὅτι σίγουρα ... ἡ ψυχή δέν κοροϊδεύεται μέ ψίχουλα! Δέν φτάνουν τά ψίχουλα γιά τήν ψυχή! Ἡ ψυχή θέλει ... μεγάλα κομμάτια!

Καί κάτι ἀκόμα: Ὅταν ἡ ψυχή τρώει μεγαλύτερα κομμάτια ἀπό ὅ,τι ζητάει ἡ κοιλιά, τότε καί τό σῶμα, ὄχι ἁπλῶς δέν σαπίζει στό χῶμα, ἀλλά μπορεῖ νά γίνει καί ἀκένωτη πηγή μύρου, ὅπως τά λείψανα τοῦ ἁγίου Δημητρίου!

Τρίτη, Οκτωβρίου 25, 2011

ΕΘΝΙΚΕΣ ΠΛΗΓΕΣ, ΔΙΑΓΝΩΣΙΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ε Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

ΕΘΝΙΚΕΣ ΠΛΗΓΕΣ, ΔΙΑΓΝΩΣΙΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ε’

Εκείνο το οποίο μετά λύπης επισημαίνει κανείς, όταν παρατηρεί τα τεκταινώμενα και την εν γένει πορεία αρκετών πνευματικών ανθρώπων και ιδίως ποιμένων, είναι ότι στη συνείδησή τους, κυριαρχούν οι ψευδαισθήσεις. Αλήθεια, τι χειρότερο θα μπορούσε να συμβεί στον χώρο της ποιμαντικής; Ψευδαισθήσεις πολλών μάλιστα επιπέδων.

Ορισμένοι πιστεύουν ότι «ως δια μαγείας» τα πράγματα θ’ αλλάξουν και θα επανέλθουν στους σωστούς ρυθμούς. Αλλά ποιοι είναι αυτοί οι «σωστοί ρυθμοί»; (Ακόμα και οι υποστηρικτές αυτής της θέσεως, αδυνατούν να τους προσδιορίσουν). Έτεροι, ευτυχώς ελάχιστοι, τρέφουν ευγενείς ψευδαισθήσεις, υποστηρίζοντας ότι πάντοτε έτσι ήταν τα πράγματα. Άρα και τώρα είμαστε καλά (και δεν το γνωρίζαμε), και δε συντρέχουν λόγοι ανησυχίας…

Άλλοι πάλι, βλέποντας ότι οι εύλογες ανησυχίες, ευαρίθμων πεπαρρησιασμένων ποιμένων και του συνειδητού ποιμνίου, ξεσκεπάζουν τραγικά την ποιμαντική τους απραξία, φθάνουν στο σημείο να κατηγορούν, όσους καλοπροαίρετα ανησυχούν κρούωντας τον κώδωνα του κινδύνου, ότι δήθεν τρέφουν υπέρμετρο εγωισμό και ότι την τακτική τους την χαρακτηρίζει αδιακρισία και υψηλή κινδυνολογία!

Και γενικώς θα λέγαμε, οι ταγοί αυτοί μέσα από το αρρωστημένο φάσμα των ψευδαισθήσεών τους, μέσα από την «μακαριότητά» τους, ένα μονάχα κίνδυνο θεωρούν. Τον άνθρωπο ο οποίος με το λόγο του και κυρίως τον τρόπο ζωής του, τους αποκαλύπτει τον διάτρητο μανδύα της «συνέσεως» και φυσικά της δειλίας.

Δεν θα είμαστε εκτός πραγματικότητος εάν υποστηρίζαμε ότι αρκετές φορές θέλουμε και επιζητούμε να είμαστε τυφλοί και κωφοί, πάση θυσία. Και επιτέλους ας το ομολογήσουμε. Η ποιμαντική, κατά το μάλλον ή ήττον, έχει φθάσει να είναι εξαιρετικώς τρωτή, με αποτέλεσμα να μην υφίσταται πλέον η επικοινωνία με τον κόσμο και μάλιστα τον νέο κόσμο, σε πάρα πολλά επίπεδα.

Και πάλι, ας μας επιτραπεί να επισημάνουμε ένα χαρακτηριστικό γεγονός που δίνει το στίγμα των όσων αναπτύσσουμε.

Έχει πλέον καθιερωθεί, σε μεγάλες κυρίως πανηγύρεις να προβάλλεται από τους ποιμένες ένας «βυζαντινισμός» θα λέγαμε στείρος, που ξεκινά από τα άμφια έως και την τελευταία λεπτομέρεια. Για όσους βεβαίως γνωρίζουν Εκκλησιαστική Ιστορία και λειτουργική, όλ’ αυτά καταντούν κουραστικά και γιατί όχι εκνευριστικά, για όσους δε αγνοούν, τα παραπάνω γίνονται αφορμές σκανδάλων. (Μια δημοσκόπηση επάνω σε τέτοιου είδους θέματα θα ήταν πολύ χρήσιμη).

Είναι και πάλι αρκούντως αποκαλυπτικός ένας σύντομος διάλογος μεταξύ ποιμένος και ποιμενομένου νέου ανθρώπου: «Μα γιατί όλες αυτές οι μεγαλοπρέπειες μέσα σε τόσο κρίσιμη εποχή; Γιατί τόσα έξοδα για εκκλησιαστικά folklore;». Απάντηση: «Διότι έτσι λαμπρύνεται η εορτή και αυτή είναι η Βυζαντινή παράδοση!». Για να ακολουθήσει τώρα και η ερώτηση καταπέλτης : «Και γιατί σταματούμε στην δήθεν «βυζαντινή μεγαλοπρέπεια», τώρα μάλιστα που το ποίμνιο στερείται και αυτού του άρτου, και δεν φθάνουμε και στην ευλογημένη Αποστολική απλότητα, δοθέντος μάλιστα ότι η Εκκλησία μας χαρακτηρίζεται επισήμως και ως Αποστολική;».

Και μόνο αυτός ο μικρός διάλογος, φρονούμε ότι αποδίδει την τραγική πραγματικότητα της εποχής μας. Όντως, όχι μόνο «θρόνων διάδοχοι», αλλά πρωτίστως και κυρίως «τρόπων μέτοχοι» των αγίων Αποστόλων, με ό,τι βεβαίως τούτο συνεπάγεται τόσο στο δόγμα όσο και στο ήθος...

Δεν είναι πάντως και λίγοι αυτοί που ασχολούνται με τα θέματα αυτά και αναλύοντάς τα καταλήγουν στην πραγματική ανικανότητα αρκετών πνευματικών ηγετών, στο να κατανοήσουν μέσα σε ποιά κατάσταση ζουν και τι οφείλουν να προσφέρουν ως υπεύθυνοι ποιμένες, στις ψυχές τις οποίες έχουν χρεωθεί.

Έπρεπε λοιπόν να φθάσουμε σ’ αυτό το κατάντημα ως κοινωνία και ως Έθνος και να δεχθούμε αυτή την πολεμική, ώστε ν’ αρχίσει να γίνεται κατανοητό ότι οι «παλιές καλές ημέρες», αν ποτέ υπήρξαν τέτοιες, έχουν περάσει ανεπιστρεπτί και ότι η Εκκλησία μας ήδη βρίσκεται «εις εμπόλεμον κατάστασιν»; Οι μάσκες έχουν πέσει, τα προσχήματα έχουν πλέον και αυτά καταργηθεί και ο πολιτικός κόσμος, θα λέγαμε στο σύνολό του, δεν χάνει ευκαιρία να χτυπά φανερά την Εκκλησία και τους πιστούς. Οι δηλώσεις μάλιστα ενίων πολιτικών, είναι τόσο ακραίες εναντίον της Εκκλησίας και των επισκόπων της, που μπορούν να χαρακτηριστούν ως σίφουνας που στο πέρασμά του δεν αφήνει τίποτε όρθιο... Φυσικά, μόνο όσοι δεν κατοικούν σ’ αυτή την γη, αδυνατούν να κατανοήσουν από πού λαμβάνονται οι κατευθυντήριες αυτές γραμμές... Όταν μάλιστα από συγκεκριμένα πρόσωπα που δήθεν κυβερνούν αυτόν τον ταλαίπωρο τόπο, γίνεται λόγος περί της καταργήσεως του Ιερού συμβόλου του Τιμίου Σταυρού στη σημαία μας, τότε κατανοεί κανείς, όχι μόνο τον σίφουνα αλλά και το τσουνάμι που έρχεται. Με την μόνη διαφορά ότι στις περιπτώσεις αυτές «παίρνει και σηκώνει» αυτούς που το προκάλεσαν.

Η δε αθεϊστική δραστηριότητα, διέπεται από μια σταθερή μέθοδο αρνήσεως κάθε πνευματικής μορφής και ηθικού, όπως βλέπουμε, δισταγμού. Όσον αφορά τώρα τον τρόπο ζωής που προβάλλεται συνειδητά πλέον από τους διαύλους των Μ.Μ.Ε., αυτός υπενθυμίζει τα κεφάλαια της Βίβλου που κάνουν λόγο περί των Σοδόμων και των Γομόρρων...

Σκοπός δε όλης αυτής της λαίλαπας της κολάσεως που βιώνουμε καθημερινώς, δεν είναι παρά η αποκοπή της Εκκλησίας από κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής και τελικώς το συντριπτικό κτύπημα εναντίον αυτού του Σώματος του Χριστού.

Γνωρίζουμε βεβαίως ότι και στο σημείο αυτό, αρκετοί «θεολογούντες», θα σπεύσουν να μας υπενθυμίσουν (λες και δεν το γνωρίζουμε), ότι η Εκκλησία είναι αήττητος και άλλα παρόμοια χωρία περί της βεβαίας Νίκης του Χριστού και στο ιστορικό επίπεδο.

Όντως έτσι είναι. Όμως, το θέμα μας, φίλοι μου, δεν είναι αυτό. Δεν είναι η βεβαία Νίκη του Χριστού και της Εκκλησίας του. Το θέμα είναι ότι χάνονται ψυχές «υπέρ ων Χριστός απέθανε» και κυρίως ότι γι’ αυτές τις ψυχές υπεύθυνοι είναι οι ποιμένες που αν δεν ταυτίζονται πάντοτε με το σαπισμένο και εν πολλοίς αισχρό κατεστημένο, ομοιάζουν με τους μισθωτούς που αφήνουν τα πρόβατα και ο λύκος αρπάζει αυτά (Ιωάννου Ι΄ 12) .

Και ναι μεν η ίδια η γραφή επιβεβαιώνει ότι «πύλαι άδου, ου κατισχύσουσιν αυτής» (Ματθ. ιστ’ 18) δηλ. της Εκκλησίας. Όμως ας μη λησμονούμε ότι ο ίδιος ο Αρχηγός της πίστεώς μας, εβεβαίωσε και τούτον τον τρομερό λόγο: «...πλην ο υιός του ανθρώπου, ελθών άρα ευρήσει την πίστιν επί της γής;» (Λουκά ιη’ 8). Δηλ. Όταν θα έλθη ο υιός του ανθρώπου για να κάμει κρίση και να ανταποδώσει δικαιοσύνη, θα εύρει άραγε επί της γης ανθρώπους, που να έχουν την επίμονη και ακατάβλητη αυτή πίστη (ώστε να μη αποκάμουν προσευχόμενοι);

Οπωσδήποτε θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλές άλλες πικρές αλήθειες στο σημείο αυτό.

Θα κλείσουμε όμως το θέμα μας «Εθνικές πληγές, διάγνωσις και θεραπεία» με την προτροπή, όλοι μας να συνειδητοποιήσουμε ότι η εποχή του ποιμαντικού ερασιτεχνισμού (πόσο μάλλον του κακού εφησυχασμού), έχει περάσει ανεπιστρεπτί και ότι χρειάζεται σοβαρότητα, εάν βεβαίως θέλουμε να βρισκόμαστε στα επίπεδα που απαιτεί το πνευματικό μας καθήκον και που μας χρειάζεται η Εκκλησία και η κοινωνία.

Και άνευ ουδεμιάς αμφιβολίας, ο ζωντανός λόγος του Θεού αφενός, και η ζωή των αγίων Πατέρων μας, εμπνέουν και καθοδηγούν στο πώς πρέπει ένας Ορθόδοξος σύγχρονος και κυρίως ασυμβίβαστος ποιμένας, να κινείται και να εργάζεται προς όφελος του ποιμνίου και του Έθνους του.

Αυτή ακριβώς η συνείδησις, μαζί βεβαίως με την Νινευϊτική μετάνοια, αποτελούν, είναι ανάγκη να αποτελέσουν την θεραπεία στις τέτοιες και τόσες ανοιχτές πυορροούσες πληγές του Έθνους μας.

Πάντως να είμαστε βέβαιοι ότι η τραγική εποχή μας, θα αναδείξει, έτι άπαξ, όχι μόνον νέους ηγέτες στους πυλώνες του Έθνους μας (για τους οποίους έγινε λόγος στα προηγούμενα άρθρα), αλλά και νέους ανθρώπους, αγνούς και δυναμικούς, με πίστη και αυταπάρνηση που θα αξιωθούν να ενδυθούν το τιμημένο ράσο (γνωρίζοντας ότι «παπάς αράσωτος, άρα άσωτος»), όχι ζώντας από την Εκκλησία, αλλά ζώντας για την Εκκλησία, έτοιμοι να προσφέρουν και αυτή την ζωή τους για το Σώμα του Χριστού και το αθάνατο Ελληνικό μας Έθνος.

Τούτο αδελφοί μου είναι το μόνο βέβαιον, γι’ αυτό και ουδέποτε θα πρέπει να μας αγγίζει ο καταραμένος πειρασμός της απογοητεύσεως. Ο φοβερός αυτός πειρασμός που δεν μπορεί να βλαστήσει σ’ έναν αυθεντικό Ορθόδοξο Χριστιανό και σ’ ένα γνήσιο Έλληνα.

Ο Θεός σώζοι (είθε να σώσει) το Έθνος μας.

Τέλος

Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

Ιεροκήρυξ Ι.Μ. Δρ. Πωγ. & Κονίτσης

Email: p.ioil@freemail.gr

Συμεών μοναχός και φιλόσοφος: Εγκωμιαστικός λόγος στον άγιο και πανένδοξο μεγαλομάρτυρα του Χριστού, ΔΗΜΗΤΡΙΟ

Μετάφραση: Πέτρος Βλαχάκος

1. Φίλοι του μάρτυρα, σήμερα μάς συγκέντρωσε ο σπουδαίος ανάμεσα στους αγωνιστές του Χριστού Δημήτριος, ο αληθινός πολιούχος και θερμότατος προστάτης μας, προσφέροντάς μας τους άθλους του σε πνευματικό συμπόσιο.

Ότι ήταν λοιπόν ξεχωριστός ο άνθρωπος και υπερείχε απ’ όλους τους άλλους σε δύο πράγματα, στη γενιά και την ευημερία της φύσης, καθώς και στη σύνεση των θείων και τη δόξα των ανθρώπινων είναι φανερό από πολλά, που το δείχνουν καθαρά, όλα όσα σχετίζονται μ’ αυτόν, ότι ήταν όμως και στους άθλους ασυναγώνιστος, το επιβεβαιώνουν αυτά που βλέπουμε.

Ποια τιμή λοιπόν τόσο μεγάλη και υπέροχη, και χοροστάσια με τη συμμετοχή όλου του λαού και άσματα γεμάτα χάρη, του έχουν αποδώσει ακόμη και οι ίδιοι οι βασιλιάδες περισσότερο από κάθε άλλον;

Και αν αυτά που τελούμε εδώ για τα μαρτύρια και τους άθλους του, που έκανε για χάρη του Χριστού, τον αποδεικνύουν τόσο σπουδαίο και λαμπρό, πόσο σπουδαίο θα τον αναδείξει η ευτυχία του στους ουρανούς;

Επειδή λοιπόν είναι νικητής σε κάθε λόγο, δεν είναι καθόλου άξιο απορίας αν θα κατανικήσει και τους δικούς μας επαίνους. Από εδώ λοιπόν θα αποδειχτεί πολύ περισσότερο άξιος θαυμασμού, γιατί υστερούν όλοι λόγω της ανωτερότητας της δόξας του και θα δοξαστεί περισσότερο, γιατί μειονεκτούν όλοι μετά από αυτόν.

2. Θα αδιαφορήσουμε λοιπόν για ένα τόσο σπουδαίο θέμα αν και έχουμε ανταποκριθεί πιο αργά από τον κατάλληλο χρόνο και για να μη φανούμε κατώτεροι από τους προηγούμενους ομιλητές του μάρτυρα; Τόσο πολύ θα διστάσουμε, ώστε να νομίζουμε ότι με το να μην τον εγκωμιάζουμε τιμούμε περισσότερο τους εαυτούς μας και καθαγιάζουμε τη γλώσσα; Σε καμιά περίπτωση. Και αυτό λοιπόν το ότι δεν επαρκούν οι λόγοι για την αξία εκείνου και υποχωρούν μπροστά στο μεγαλείο του αποτελεί μεγάλη φιλοδοξία για όσους τον επαινούν. Τόσο μεγάλη δόξα είναι ο έπαινος του μάρτυρα.

3. Μια και έχω τονίσει από το ίδιο το προοίμιο του λόγου ότι αυτός ήταν εξαιρετικός σε όλα και πανένδοξος και στα δύο, από πού να επιχειρήσω να πλέξω το υφάδι των εγκωμίων; Από όπου λοιπόν και να θελήσουμε, θα βρούμε εύκολα πολλά και σπουδαία και δεν θα παραχωρήσουμε γενικά (ενν. το υφάδι των εγκωμίων) σε κανέναν από αυτούς που έχουν την εξουσία και τα πρωτεία, μέχρι που κανείς λόγος δεν θα με πείθει ότι δεν καμαρώνουν οι μάρτυρες με τους επαινετικούς λόγους, που αφιερώνονται σ’ αυτούς, σαν να είναι δικοί τους.

Να μιλήσει λοιπόν κανείς για τη γενιά του, ποια ήταν, και για την οικογένειαά του και για την πατρίδα του και για τη στρατιωτική του δύναμη και την επαγγελματική του σταδιοδρομία και την ευτυχία και τον κλήρο, τα οποία κέρδισε με αφθονία χάρη στην ευσέβεια και στις δύο ζωές του, θα τραβούσε πολύ μακριά, είναι κοπιαστικό, και αποτελεί έργο της ιστορίας και όχι του εγκωμίου. Με την εξαίρεση όμως να πούμε όσα θα έπρεπε, είχε ευγενική καταγωγή σαν ένας άλλος Ιώβ, δεν ήταν βέβαια βασιλιάς, όπως εκείνος, της Ανατολής ή της Δύσης, για να μιλήσουμε πιο οικεία, αλλά ήταν ανθύπατος των δικών μας βασιλιάδων και της συγκλήτου.

4. Πατρίδα του ήταν η Θεσσαλονίκη, ο ένδοξος τόπος μας χάρη σ’ αυτόν τον ίδιο, περισσότερο φημισμένη από τις υπόλοιπες πόλεις, και υπερέχει από όλες σε όλα, για όσα εγκωμιάζεται μια πόλη, πολύ περισσότερο όμως γιατί έχει πολιούχο το μάρτυρα. Η στρατιωτική του καριέρα και τα άλλα, με τα οποία εξυμνείται η επίγεια φήμη, υπήρξαν σ’ αυτόν λαμπρά και σπουδαία, του φαίνονταν ωστόσο ασήμαντα μπροστά στην πίστη του Χριστού και την ευτυχία που προερχόταν από εκεί και την αιώνια δόξα. Γιατί μόνο το Χριστό αγαπούσε και σεβόταν πάνω απ’ όλους και τον κήρυττε σωστά και με σαφήνεια στους συμπατριώτες του.

5. Όπως πάντα και τότε το νυχτερινό σκοτάδι το διέλυε ο ήλιος, έτσι και το σκοτάδι της ασέβειας και της μανίας των ειδώλων, που ξερνούσε από τα μύχια του ειδωλολάτρη Μαξιμιανού, που κυβερνούσε ολόκληρη την οικουμένη, ο Δημήτριος το διέλυε με τις αστραπές της διδασκαλίας του Χριστού και επειδή σκεφτόταν συνάμα με σοφία και σύνεση, αντάλλασσε τον πρόσκαιρο και άθεο βασιλιά με τον αληθινό και αιώνιο, και γινόταν από ύπατος απόστολος και από ιλλούστριος γνώστης των θείων μυστηρίων. Γιατί γνώριζε το ανώτερο και προοριζόταν μάλλον να τον ρίξουν στους ναούς του Θεού παρά στα ανάκτορα των αμαρτωλών βασιλιάδων, που αποπνέουν ασέβεια.

6. Αυτή η μεγαλόπολη λοιπόν τον είχε όπως τώρα δα και τότε και υπέρλαμπρο άστρο της αυγής που υπερείχε με την ακτινοβολία της ευσέβειας του θείου και νοητού ηλίου και με το φεγγοβόλημα της ψυχής, καθόλου κατώτερο από την εξωτερική ομορφιά του σώματος που ήταν στο άνθος της και ακτινοβολούσαν από πολύ μακριά.

7. Και ο Μαξιμιανός λοιπόν, Ερκούλιος στη γενιά και στη συμπεριφορά συνάμα, ορμά στην περιοχή των Ιλλυριών σαν απειλητικό σύννεφο, που φέρνει την καταστροφή· γιατί ήταν ισχυρός στην ασέβεια συνάμα και στη σκληρότητα, κομπάζοντας και με άλλον τρόπο για την τυραννία του, κυρίως όμως καυχιόταν με τις νίκες του κατά των Σαυροματών και των Γότθων. Μπαίνει λοιπόν πρώτα σ’ αυτήν εδώ την πόλη και παραμένει με αλαζονεία και με κακία, δυναμώνοντας συνάμα και κατοχυρώνοντας την ασέβεια.

8. Και όταν ξεχύθηκε στη Δύση σαν μια ομίχλη και άγρια θύελλα και αιγυπτιακό σκοτάδι, ποιος θα μπορούσε να περιγράφει λοιπόν ικανοποιητικά τις συμφορές και τον πόλεμο κατά των χριστιανών; Ο λόγος είναι σύντομος και ο χρόνος δεν επαρκεί.

Εκείνοι λοιπόν που μιλούσαν με τόλμη για την ευσέβεια και κατέφευγαν στους αγώνες, πέθαιναν με διάφορα φοβερά βασανιστήρια, όσοι όμως λόγω της ασθενικής φύσης φοβόντουσαν λίγο ακόμη τη δοκιμασία, κρύβονταν στις σπηλιές και τα βουνά και τα ανοίγματα της γης.

Τότε λοιπόν ο λαμπρός λυχνίτης της ευσέβειας Δημήτριος, που δεν κρυβόταν έξω και μακριά από την πατρίδα του, αλλά στο κέντρο της, για να μη νομίσει κανείς ότι αποφεύγει το μαρτύριο ή έχει δισταγμούς για τον αγώνα ή απαρνιέται τους κόπους (με ποιον τρόπο άλλωστε θα έκανε αυτό το πράγμα, αυτός που έκανε πολλούς μάρτυρες με τις σοφές του παραινέσεις), αλλά για να οδηγήσει περισσότερους στο Χριστό με τη διδασκαλία, διοχέτευε πλούσια σ’ αυτούς που τον πλησίαζαν το θείο φωτισμό. Δεν είναι δυνατόν όμως να κρυφτεί ολόκληρο το λυχνάρι κάτω από το μόδι.

Γιατί σε κάθε μέρος εκείνοι που είχαν αφοσιωθεί στη μανία των ειδώλων και υπηρετούσαν τους κυβερνήτες της ασέβειας, ωμά και χωρίς έλεος γύριζαν παντού και έψαχναν τα πλήθη των χριστιανών, γεμίζοντας χαρά με το αίμα των μαρτύρων και σαν να χόρταιναν ακόμη και με αυτό μιμούμενοι την αιμοβόρα διάθεση των δαιμόνων, που λάτρευαν οι ίδιοι.

9. Και γιατί πρέπει να υπερβούμε το λόγο; Σ’ αυτόν τον πανένδοξο Δημήτριο φτάνουν πια με ορμή σαν άγρια θηρία στις υπόγειες στοές, όπου κρυβόταν, και με μεγάλη χαρά, γιατί τάχα πέτυχαν το πιο σπουδαίο θήραμα και απέδωσαν μεγαλύτερη ευγνωμοσύνη στο Μαξιμιανό, έσυραν οδηγώντας ως υπεύθυνο τον ανεύθυνο.

10. Αλλά αυτοί συνέλαβαν τον άγιο και πήγαιναν βιαστικά με μεγάλη χαρά στο βέβηλο και εκείνος ο ασεβής Μαξιμιανός που διασκέδαζε με την ευμένεια των υπηκόων του και έκανε διασκέδαση ολόκληρη τη ζωή του, πήγαινε βιαστικά στο στάδιο της πόλης, για να παρακολουθήσει τα πένταθλα, τα οποία γνωρίζουν πιο πολύ από τους άλλους οι άνθρωποι του θεάτρου, και τα οποία μακάρι να μην είχαν ονομασία, ούτε να ήταν γνωστά, στην πραγματικότητα όμως, γιατί χαιρόταν με τις αιματοχυσίες και ικανοποιούνταν με το φόνο των ανθρώπων.

Υποστήριζε λοιπόν πολύ κάποιον Λυαίο, που καταγόταν από το έθνος των Βανδάλων, ο οποίος υπερίσχυε απ’ όλους τους άλλους και στο μέγεθος και τη δύναμη του σώματος και διέτρεχε με μεγάλη πείρα μέσα από τις σανίδες των μαγγάνων, και ο οποίος όταν συμπλεκόταν με πολλούς σε αγώνες, πολλούς μέσα από τέτοια μονομαχία τους έστειλε στο θάνατο.

Καθώς λοιπόν αυτός πήγαινε με σκοπό να παρακολουθήσει τέτοια θεάματα και είχε προετοιμαστεί εντελώς για το θέατρο, τον συνάντησε ο σπουδαίος Δημήτριος, καθώς τον οδηγούσαν σ’ αυτόν.

11. Τώρα όμως ο λόγος γίνεται γεμάτος αγωνία, γιατί έφτασε στο σπουδαιότερο μέρος των αγώνων του στεφανωμένου μάρτυρα. Με ποιον τρόπο λοιπόν θα περγράψω αντάξια είτε το θράσος του τυράννου είτε τη σταθερότητα του αγίου; Αυτός πήγαινε πάνω στην άμαξα με μεγάλη έπαρση και φούσκωνε σύμφωνα με τη συμπεριφορά του Φαραώ, σαν άλλος Αιγύπτιος, βλασφημώντας τον οίκο του Θεού και εξαπολύοντας υβριστικά λόγια κατά του Δημιουργού και όσοι προπορεύονταν και τον ακολουθούσαν δυνάμωναν το βόρβορο της θρασύτητας και φούντωναν τη φλόγα της αλαζονίας.

Και αυτός οδηγούνταν με χαμηλωμένα μάτια, όπως ο Χριστός μας στο παρελθόν στον Ηρώδη και τον Πιλάτο αποστρέφοντας το πρόσωπο να κοιτάξει με εκείνο το βλέμμα του μαρτυρίου τα πρόσωπα των ασεβών. Και αυτός ο ίδιος και με τους σωματοφύλακές του απηύθυνε αυτές τις άθεες και ασεβείς ερωτήσεις, δηλαδή αν είναι χριστιανός και αν το επιβεβαιώνει ότι είναι και δεν έχει αλλάξει το χαρακτήρα του.

Και αυτός δείχνοντας το πρόσωπο και την ψυχή, γεμάτα χάρη και λαμπρότητα με καθαρή και γεμάτη σύνεση φωνή, συντάραξε τα αυτιά του ασεβούς. Kαι είπε «δεν ήθελες εσύ βέβαια, σοφέ στα μάταια και ισχυρέ στην ασέβεια να είμαι και να ονομάζομαι χριστιανός και να λατρεύω τον κτίστη απ’ ό,τι βέβαια τη κτίση, αλλά μάλλον να κάνω μαζί με σένα ανόητες ενέργειες και να προσκυνώ την άψυχη και αναίσθητη ύλη και να βάλω εμένα πάνω απ’ όσα έχουν γίνει για χάρη μου και όχι βέβαια το Θεό που δημιούργησε τα πάντα από το μηδέν και τα έστησε με θαυμαστό τρόπο.

Αλλά εγώ βέβαια δεν τυφλώνω τα μάτια της ψυχής μου, και όπως εσύ που είσαι μύωπας στο θείο φως ή προσπαθείς να κλείσεις τα μάτια στην αλήθεια, με αποτέλεσμα να εξευμενίζεις αποστάτες και ψυχοφθόρους θεούς με ξόανα και αγάλματα και σπονδές και κνίσες και να πηγαίνεις να βγάζεις δόγμα για τη κτίση μπροστά στο δημιουργό. Μακάρι και συ ο ίδιος να επανερχόσουν από τέτοια πλάνη και να μην προσπαθούσες να κάνεις και πολλούς άλλους συμμέτοχους στην καταστροφή σου. Αφού λοιπόν αποκάμεις από τα πάντα, πολέμησε μόνο εκείνο που μπορείς να πολεμήσεις, το σώμα και πλήγωσέ το και χτύπησέ το με οποιοδήποτε χτύπημα θανάτου. Πάλι λοιπόν αυτό θα το λάβω άφθαρτο στην Ανάσταση και θα δοξαστώ αιωνίως μαζί με το Χριστό, για τον οποίο υποφέρω προσωρινά. Γιατί ούτε συ, ούτε άλλος άνθρωπος έχει αποκτήσει την εξουσία να τιμωρεί τη νοερή ψυχή, παρά μόνο ο Θεός».

12. Μπροστά λοιπόν σε τέτοια και τόσο μεγάλη τόλμη του περίφημου και εκλεκτού μας ο ασεβής αφού απόκαμε με έκπληξη και σαστιμάρα και ακόμη επειδή πήγαινε βιαστικά στο στάδιο και για τα άλλα θεάματα και κυρίως για τη μονομαχία του Λυαίου, διέταξε τελικά να φρουρούν τον άγιο κάπου εδώ, στις στοές κάποιου δημόσιου λουτρού κοντά στο στάδιο. Και με αυτόν τον τρόπο ο μάρτυρας συνέτριψε τα ψυχοφθόρα βέλη των λόγων του ασεβούς, γιατί δεν ταίριαζε να χαρακτηρίσουμε διαφορετικά τα βλάσφημα λόγια του, και πέτυχε τον πρώτο άθλο του σύμφωνα με το Χριστό και νίκησε δυναμικά αυτόν που κυριαρχούσε σε πολλούς με την τυραννία του.

13. Και τον αθλητή λοιπόν ακολούθησε η φυλακή και αντί του Μαξιμιανού προσπαθούσε να τον κεντρώσει ένας σκορπιός· γιατί ο εχθρός των αγίων είναι προορισμένος από τη φύση του να επιτίθεται σ’ αυτούς με όλα τα μέσα και να καταντροπιάζεται, γιατί νικιέται παντού· με το χέρι λοιπόν του μάρτυρα, που σχημάτισε το σημείο του σταυρού, ο σκορπιός φάνηκε καθαρά αμέσως νεκρός και αδρανής.

14. Ο Μαξιμιανός όμως κάθισε στην πρώτη θέση στο στάδιο μαζί με τους συνέδρους του και ξεκίνησε να καλεί με τους κήρυκες όποιους ήθελαν να μονομαχήσουν με το Λυαίο· και ενώ όλοι οι άλλοι είχαν φοβηθεί τη δύναμη και το ψηλό ανάστημα του Λυαίου, ένας Νέστωρ αρκετά νέος, χριστιανός και στο ήθος και στη γενναιότητα και πολύ πιο δυνατός στο θάρρος και τη φρόνηση από το Νέστορα της Πύλου, τρέχει στο μάρτυρα, που βρισκόταν στη φυλακή, και του ανακοινώνει την απόφασή του και του ζητά επίμονα να τον βοηθήσει με την προσευχή στη μονομαχία με τον εχθρό και να καταβάλει το θράσος του Λυαίου.

15. Πιο γρήγορα λοιπόν ο μάρτυρας με την παράκληση στο Χριστό για βοήθεια και με το εφόδιο του σταυρού προφήτεψε στο Νέστορα και τη νίκη του κατά του Λυαίου και το μαρτύριό του για χάρη του Χριστού και τον έστειλε θωρακισμένο στο στάδιο.

16. Εμφανίζεται λοιπόν ο Νέστωρ με θάρρος στο βασιλιά, κάνει φανερό το σκοπό της παρουσίας του, τον ευσπλαχνίζονται όλοι και μόνο για την τόλμη του, τον θαυμάζουν ο Μαξιμιανός και οι σύνεδροί του, τον πιέζουν να λάβει χρήματα, ώστε να απαλλαγεί με αυτά από το Λυαίο και να μην ζει με δυσκολία. Ο Νέστωρ τους περιγελά όλους και τους περιφρονει· δηλώνει φανερά ότι έσπευσε να νικήσει μόνο τη θρασύτητα του Λυαίου· συμπλέκεται με το Λυαίο, του δίνει καίριο χτύπημα, σκοτώνει τον εχθρό και τελικά αφού δήλωσε ότι είναι χριστιανός ακολούθησε το δρόμο για το θάνατο, νίκησε διπλή νίκη και κέρδισε διπλά έπαθλα.

17. Από εκεί και πέρα όμως η καρδιά του Μαξιμιανού είχε γεμίσει με σκοτοδίνη και δεν μπορούσε καθόλου να βρει με τι τρόπο θα παρηγορηθεί για τη συμφορά από το θάνατο του Λυαίου· αποδείχτηκε λοιπόν πιο σκληρός απέναντι στους χριστιανούς απ’ ό,τι προηγουμένως και βγάζει το πιο σκληρό διάταγμα να τους εξαφανίσει από τη γη.

18. Και τότε λοιπόν, όταν του θύμισαν για τον καλλίνικο μάρτυρα Δημήτριο, αυτοί που τον κατέτρωγαν με τα αφανέρωτα σαγόνια του φθόνου, ότι αποδείχτηκε κακός οιωνός γι’ αυτόν, δίνει διαταγή στους σωματοφύλακές του να πάνε σ’ εκείνο το μέρος, όπου φρουρούσαν τον άγιο, και να τον κατασφάξουν με τις λόγχες και τις ρομφαίες όλων και να τον θανατώσουν. Μπορούσε λοιπόν να αντιληφθεί κανείς ένα θόρυβο και μια άτακτη προσέλευση σ’ αυτό το μέρος όλων αυτών που ανταγωνίζονταν, ποιος θα βυθίσει πρώτος το ξίφος στο μάρτυρα και θα προσφέρει την πιο μεγάλη χάρη στο Μαξιμιανό. Τα διάφορα ξίφη λοιπόν κατευθύνονταν με μια φορά στο ίδιο μέρος του σώματος και προξενούσαν στον αθλητή δυνατούς και βίαιους πόνους.

19. Όμως απέφυγε εκείνα τα ασεβή χέρια του Βριάρεως και την ψυχοφθόρα Χάρυβδη ή την αναρρόφηση της μανίας των ειδώλων και μπαίνει στο ουράνιο λιμάνι με ευχαριστήριους ύμνους και παρουσιάζεται στο Χριστό, για τον οποίο σφαγιάστηκε με προθυμία λάμποντας από τους ιδρώτες και έχοντας λάβει τη θεϊκή και απρόσιτη κληρονομιά μαζί με τους αποστόλους και τους προφήτες και τους μάρτυρες και όλους τους αγίους από πάντα.

Και τώρα βρίσκεται στους ουρανούς μαζί με όλους τους αγίους, από τους οποίους πήρε τα πιο καλά από τον καθένα και δημιούργησε ακριβώς το πιο ωραίο είδος της αρετής. Γιατί άλλου μιμήθηκε τη σοφία, άλλου τη γενναιότητα, άλλου την επιείκεια, άλλου την πιο μεγάλη καρτερικότητα στο μαρτύριο, τα πάντα όσο κανένας, και έτσι όλα συγκεντρώθηκαν σ’ αυτόν στον υπέρτατο βαθμό, όσο σε κανέναν άλλον από τους υπόλοιπους. Με το να επιτύχει λοιπόν όλα αυτά σε υπερβολικό βαθμό, κυριάρχησε σε όλους ασύγκριτα.

20. Αν πρέπει ωστόσο να επιβεβαιώσουμε το λόγο μας, λίγες ρανίδες αίματος πλημμυρίζουν συνεχές μύρο και το θαύμα έχει ξεπεράσει κάθε ανθρώπινη λογική. Ίσως λοιπόν ο Νείλος της Αιγύπτου και ο ωκεανός με τα βαθιά ρεύματα, αν αντλούνταν από τόσους πολλούς και κάθε μέρα, θα περιορίζονταν σε πολύ μικρά όρια.

21. Σχετικά λοιπόν με τα θαύματα που έγιναν μέχρι τις μέρες μας, αν προσπαθήσει κανείς να τα περιγράψει αναλυτικά, μου φαίνεται το ίδιο σαν να νομίζει κάποιος πως απαριθμεί τα αστέρια του ουρανού ή την άμμο της θάλασσας ή της βροχής τις στάλες με τα θαύματα του αγίου.

Γιατί ποιός θα μπορέσει μέχρι και σήμερα, από τότε που αγωνίστηκε με πάθος για το Χριστό, να περιγράψει το πλήθος των θαυμάτων του, που έγιναν παντού και στην πόλη του και στα περισσότερα και διάφορα μέρη του κόσμου σε ολόκληρη την οικουμένη, εκείνα που αποτρέπουν τους εχθρούς, όταν βρίσκεται μπροστά από τους πιστούς στη μάχη και στον κίνδυνο, εκείνα που διαλύουν τη μεγάλη πείνα και τις μεταδοτικές και διάφορες άλλες αρρώστιες σε διαφορετικές εποχές και με διαφορετικούς τρόπους, όταν συμφωνεί με συμπάθεια στα αιτήματα, αυτών που ζητούν, και όσα θαύματα έγιναν στη θάλασσα και όσα έγιναν σε όλους και στον καθένα χωριστά, όταν συμπαραστέκεται και προασπίζει αυτούς που τον παρακαλούν;

Ακόμη λοιπόν και αν είχα, σύμφωνα με την ποίηση, δέκα γλώσσες και δέκα στόματα, εγώ βέβαια θα πρόσθετα και άλλα τόσα χέρια, δεν θα κατόρθωνα ούτε με αυτόν τον τρόπο να λέω και να περιγράφω ακριβώς τις θαυματουργικές ικανότητες του θαυματουργού Δημητρίου.

22. Είναι καλύτερα όμως να λέμε εκείνο το λόγο, ότι δηλαδή ο Κύριος θα πραγματοποιήσει το θέλημα αυτών που τον σέβονται· και στους αγίους του στη γη έκανε θαυμαστά όλα τα θελήματά του με αυτούς. Τι καλό περιεχόμενο και πραμάτεια είχε εκείνος, τι άθληση και τι σύνεση! Με λίγο αίμα πήρε ως αντάλλαγμα την ουράνια βασιλεία, με τους πρόσκαιρους πόνους, την απέραντη ευφροσύνη και με την πολύ σύντομη ζωή του τη μακραίωνη και ατελεύτητη ζωή.

23. Ας μιμηθούμε λοιπόν με ζέση το Δημήτριο κατά τον ίδιο τρόπο, όσοι συγκεντρωθήκαμε και τιμούμε τους άθλους του και πανηγυρίζουμε γι’ αυτούς με λαμπρό τρόπο. Ας σπεύσουμε και στη θεωρία και στην πράξη, ακόμη και αν δεν κερδίσουμε την ίδια δόξα με εκείνον, είναι βέβαια υπερβολικό να πούμε αυτό το πράγμα, αλλά τουλάχιστον μικρότερη. Αν όμως δεν κερδίσουμε ούτε αυτή, γιατί και αυτό μας είναι αρκετό λόγω της νωθρότητας που έχουμε, τουλάχιστον, επειδή νομίζουμε ότι πανηγυρίζουμε αντάξια και θεάρεστα για όσα ο Θεός χαίρεται μαζί με το μάρτυρα και ότι εορτάζουμε με θεϊκό τρόπο, να μην επιθυμούμε περισσότερο τις ηδονές χωρίς να το καταλάβουμε και να χαριζόμαστε πιο πολύ στους δαίμονες και να πάθουμε το ίδιο πράγμα με αυτούς που κινδυνεύουν στο λιμάνι και προσβάλλονται από αθεράπευτες ασθένειες στο ιατρείο.

24. Έχουμε συνεργό το Θεό για τις καλές πράξεις, με τις προσευχές της Θεοτόκου, των επουράνιων τάξεων, των αποστόλων και των προφητών και των μαρτύρων και των αιώνια αγίων, και αυτόν που τώρα τελούμε τη μνήμη του να ικετεύει συνέχεια για χάρη μας. Χαίρεται ο κόσμος των αγίων με κάθε τρόπο και σε κάθε εποχή από κάθε ηλικία και τάξη, γιατί βλέπουν το πλήθος τους να δυναμώνει και να αυξάνεται, σαν να καταλαβαίνουν ότι η πολυπληθής μερίδα που βρίσκεται αριστερά του Θεού πάλι είναι σκυθρωπή.

25. Όμως, Δημήτριε, κόσμημα και ομορφιά των αθλητών, ξαναγυρίζω σε σένα πια και στρέφω το λόγο προς τα επάνω, γιατί έχω λυγίσει περισσότερο από τους άλλους από την αγάπη μου για σένα και επιθυμώ πιο πολύ να αναπνέω εσένα παρά τα ευωδιαστά αρώματα, ευσεβές και ευγενέστατο βλάστημα από ευσεβή και ευγενική ρίζα, κατάφορτο από τους καρπούς των αρετών και της άθλησης, λαμπρέ και στα δύο και ενδοξότατε σε όλα και ολόφωτη λαμπάδα των χριστιανών, καταστροφή της ασέβειας και του Μαξιμιανού, δάσκαλε και σύμμαχε του Νέστορα και πρόξενε της άθλησης και ισχυρότατε καταστροφέα της αλαζονείας του Λυαίου, συ που απεικόνισες το πάθος του Δεσπότη και πληγώθηκες με τις λόγχες στην πλευρά, όπως εκείνος και για το αίμα που έχυσες τότε αναβλύζεις τώρα σαν κρουνός το ευωδέστατο και ιαματικό μύρο, συ που περιπολείς με το πνεύμα σου τους ουρανούς μαζί με τους αγγέλους και παρευρίσκεσαι μαζί τους στον ακλόνητο θρόνο του Θεού, και χάρισες σε μας και την πόλη σου το μαρτυρικότατο σώμα σου σαν ακένωτο θησαυρό, το ανυπολόγιστο πέλαγος των άπειρων και πιο μεγάλων θαυμάτων, συ που μοίρασες σωστά τον εαυτό σου στη γη και στον ουρανό και καθόλου δεν απουσιάζεις, αλλά και από πάνω εποπτεύεις και κάτω φροντίζεις την πόλη σου, φιλόπολι και φιλάνθρωπε που επαναφέρεις σύντομα τη συμπάθεια του Θεού, όταν υποχωρεί μερικές φορές από το πλήθος των αμαρτημάτων μας, είθε να δέχεσαι τους λόγους και τους επαίνους μας που προσφέρονται στη λαμπρή μνήμη των αγώνων σου, όπως ο αθλοθέτης Χριστός έπλεξε τον έπαινο των νηπίων, και αν δεν φτάνουν τη δική σου αξία, όμως δεν υστερούν στην αγαθή μας πρόθεση· ρίξε ένα βλέμμα λοιπόν από τον ουρανό, κατέβα για λίγο εδώ μαζί μας και δες την αγάπη της πόλης σου για σένα, παρατήρησε τις μελωδίες των συγκεντρωμένων, το ιερότατο ποίμνιό σου να συμμετέχει στο πνευματικό συμπόσιο μαζί με τον ιεράρχη στη μνήμη σου, ολόκληρο το ναό σου να φωτίζει όλους τους παρόντες από την άφθονη φωτοχυσία, την ευωδιά από τα θυμιάματα να γεμίζει τον αέρα και κάθε ηλικία και τάξη να επικροτούν με μεγάλη χαρά τους άθλους σου. Σχεδόν σήμερα η γη μιμείται τον ουρανό και η απλωμένη λαμπρότητα στο ναό του καλλίνικου σώματός σου κάνει ολοφάνερη την εκεί λάμψη του φωτός που προστίθεται σε σένα από το Θεό.

26. Είθε να ανταμείβεις επάξια όλους, μοιράζοντας τις προσφορές σου καθημερινά στον καθένα. Πρώτα στεφάνωσε τους πιστούς βασιλιάδες μας με νίκες· γιατί και οι ίδιοι επίσης τιμούν ξεχωριστά την πανηγυρική σου εορτή. Υπόταξε στα πόδια τους τα στρατεύματα των εχθρικών εθνοτήτων, παράτεινε ειρηνικά την υπόλοιπη ζωή τους, ενισχύοντάς τους με την ορθοδοξία, και ρυθμίζοντάς την με τη σωστή διοίκηση.

27. Απομάκρυνε τα σκάνδαλα των Εκκλησιών, συμμάχησε με το στρατό εναντίον των εχθρών, δίνε συνεχώς τη χάρη σου, που βοηθά με κάθε τρόπο, στον ποιμένα και ιεράρχη της πατρίδας σου, εποπτεύοντας μαζί με τον ιεράρχη, βοηθώντας το ποίμνιο να είναι σε επαγρύπνηση και να τον σέβεται, προετοιμάζοντάς τον να διδάσκει το ποίμνιο με την αγάπη του Θεού, ώστε να το αποδείξει πιο δυνατό από τους λύκους που καταστρέφουν την ψυχή, και να το οδηγήσει στην ουράνια μάνδρα. Παρηγόρησε όσους βρίσκονται σε στενοχώριες, βοηθώντας ανάλογα πλούσιους και φτωχούς, κάνοντας συνετούς και τους γέρους και τους νέους στα καθήκοντά τους, αξιώνοντας κάθε ηλικία με πολύ μεγάλη φροντίδα για τη δωρεά των χαρίτων σου.

28. Για όλα αυτά, είθε να μας χαρίσεις τη νίκη κατά των δαιμόνων και των παθών και όταν λίγο αργότερα αποδημήσουμε εκεί να μας κάνεις δεξιούς παραστάτες του τριαδικού Θεού με τις παρακλήσεις σου, και από εκεί θα συμμετέχουμε σαν ασήμαντοι δούλοι σου στην αιώνια και θεία λαμπρότητα, με τη χάρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, που έχει τη δόξα και τη δύναμη στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

Ο Αγιος Δημήτριος και οι νέοι -Προβλήματα και προοπτική

,, “Τα παιδιά μας στον 21ον αιώνα, γενικά προβλήματα”

Επισκόπου Αμαθούντος Nικολάου

Όταν προβάλλουμε με τον σωστό τρόπο τούς Αγίους μας στους ανθρώπους και κυρίως στους νέους πού ψάχνουν για πρότυπα στη ζωή τους, τούς δίνουμε τη μεγαλύτερη ωφέλεια και την πιο αποτελεσματική διδασκαλία, όπου πειστικά και αβίαστα φαίνεται και αποδεικνύεται η αλήθεια τού Ευαγγελίου, ότι ο “Ιησούς Χριστός χθες και σήμερον ο Αυτός και εις τούς αιώνας”.

Ο Αγ. Δημητριος, κατά τον Συναξαριστή, από μικρή ηλικία είχε πολλή ευγένεια στην ψυχή του, γλυκύς στον λόγο και τον χαρακτήρα, με πολύ ζήλο για παιδεία και την κατά Θεόν γνώση. Ζούσε με ψυχική και σωματική παρθενία, εγκράτεια και σωφροσύνη, ώστε, σύμφωνα και με τον Αγ. Γρηγόριο τον Παλαμά, ποτέ δεν επέτρεπε να περάσει από τον νου του ό,τιδηποτε πού να μην ήταν θεάρεστο.

Με τη σοφία, τη σύνεση και την ανδρεία του γίνεται γνωστός και περιβόητος και η παρουσία του εντυπωσιάζει ακόμη και τον βασιλιά, ώστε, παρά το νεαρό της ηλικίας του, τον καθιστά αρχικά Συγκλητικό και αργότερα Ανθύπατο της Ελλάδος. Στην ηλικία των μόλις 25 ετών αναδεικνύεται δίκαιος διοικητής. Διοικούσε με δικαιοσύνη και ακρίβεια, πάντοτε όμως με αγάπη, ταπείνωση και ευσέβεια. Παρά την κοσμική εξουσία, διατηρεί με ταπείνωση τον ένθεο ζήλο της πίστης, αλλά και όλες τις αρετές του. Μάλιστα κάποια παράδοση λέει ότι είχε ορίσει κάποιον έμπιστό του άνθρωπο νά τον ξυπνά συχνά τις νυχτερινές ώρες για νά προσεύχεται.

Με τη σύνεση και τη σοφία πού τον διέκρινε, ο Αγ. Δημητριος αναδείχθηκε παιδαριογέρων, δηλ νέος μεν ως προς την ηλικία, αλλά γέροντας ως προς τη σοφία. Στον καθένα πρόσφερε ό,τι χρειαζόταν πατέρας ορφανών, προστάτης χηρών και δίδασκε σ’ όλους τον λόγο τού Θεού με παρρησία και θειο ζήλο

Όταν φυλακίστηκε και όταν υπέμεινε όλα τα βασανιστήρια, τις απειλές και τούς εξευτελισμούς, διατηρούσε τον ίδιο ζήλο και την ευσέβεια, η οποία πήγαζε από την πολλή του αγάπη προς τον Σωτήρα Χριστό και έτυχε ως γνωστό και τού λογχισμού της πλευράς, όπως και ο ηγαπημένος του Κύριος.

Αναφερθήκαμε έτσι σύντομα σε κάποιες από τις πτυχές της ζωής τού Αγίου Δημητρίου, για νά δείξουμε – κατά δύναμιν – το ακέραιο τού χαρακτήρα του και την ψυχοσωματική ολοκλήρωση του με τις μεγάλες σωματικές, κυρίως όμως τις ψυχικές αρετές και τα χαρίσματα πού διέθετε. Όλες αυτές οι αρετές βέβαια και ο πλούσιος ψυχικός του κόσμος, πήγαζαν από την ζωντανή σχέση του με τον Θεό και την αγάπη και πίστη του προς Αυτόν αλλά και την προθυμία για αγώνα και άσκηση. Αυτή η αναφορά στο πρόσωπο και τις αρετές του Αγίου μας, θα μας βοηθήσει στη συνέχεια νά κατανοήσουμε πόσο καταξιώνεται ο άνθρωπος κοντά στον Θεό από την νεανική ηλικία και παίρνει νόημα και ουσία η ζωή και η ύπαρξη του, αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες και τούς πειρασμούς με εμπιστοσύνη στον Θεό, σύνεση και σοφία.

Στην περίπτωση μας, όλοι μιλούμε για τα μεγάλα προβλήματα πού μαστίζουν τούς νέους – ναρκωτικά άλλου είδους εξαρτήσεις, σατανισμός, μαγεία – αλλά και τις διάφορες προκλήσεις πού έχουν νά αντιμετωπίσουν μέσα στο σύγχρονο αναπτυγμένο κόσμο της Παγκοσμιοποίησης και τού καταναλωτισμού, τις εμπορικοποίησης των πάντων – ακόμη και αυτού τού ιδίου του ανθρώπου και της αξιοπρέπειάς του – τού κατ εικόνα Θεού δημιουργηθέντος ανθρώπου· της έλλειψης αξιών, ηθών και ιδανικών και τελικά της έλλειψης αγάπης προς την ίδια τη ζωή, το Θεό και τον άνθρωπο.

Ο νέος άνθρωπος, όπως είναι γνωστό, μόλις αρχίσει νά αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και τον κόσμο, αρχίζει να ψάχνεται, αρχίζει νά αναρωτιέται πρώτα για τα διάφορα φαινόμενα και γεγονότα της ζωής και αργότερα ψάχνει νά βρει εκείνο η εκείνα τα πράγματα, είτε υλικά είτε πνευματικά, που να γεμίζουν το είναι του και να δίνουν νόημα, σκοπό και ομορφιά στη ζωή του. Μπροστά σ’ αύτη την σύγχυση τού πανδαιμονισμού (με όλη τη σημασία της λέξης) πού έχει νά αντιμετωπίσει η ευαίσθητη, άκακη αλλά και άπειρη ψυχή τού νέου άνθρώπου – όπου γίνεται ένας αγώνας δρόμου θα μπορούσαμε νά πούμε για το ποίος θα προλάβει νά τον κερδίσει και νά τον οδηγήσει εκεί πού θέλει και νά τον εκμεταλλευτεί – ο νέος βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση, κρίσιμα σταυροδρόμια, επικίνδυνα και τεχνητά διλήμματα και επιλογές. οι διάφοροι επιτήδειοι με κούφιες και ψεύτικες υποσχέσεις, υπόσχονται επίγειους παραδείσους χωρίς προβλήματα και δυσκολίες, αλλά μόνο χαρές, ηδονές και απολαύσεις πού τελικά, ίσως όμως αργά, αποδεικνύονται δολώματα πού τον πιάνουν όπως το ψάρι στο αγκίστρι, αφαιρώντάς του τη βούληση και τη νόηση, την κρίση και την αξιοπρέπεια και όχι λίγες φορές αυτή ακόμη την ίδια του τη ζωή.

αυτοί οι έμποροι των εθνών, όπως θα τους χαρακτήριζε κανείς, διαβασμένοι πολύ σε νεανική ψυχολογία και συμπεριφορά, εκμεταλλεύονται την άγνοια και τη ευαισθησία των νέων και άλλοτε με το πρόσχημα της πρότασης για πνευματική χαλάρωση και ξεκούραση, άλλοτε τη μόδα και την πρόοδο, αλλά και την ευκαιρία για γνώση και τέλος την ανάγκη για εκπλήρωση αυτού πού ζητά σάρκα και ύλη, ώστε νά βρίσκεται ο νέος σε ψυχοσωματική ισορροπία και ηρεμία σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, παραπλανούν τούς νέους και τούς οδηγούν σε περιπέτειες, αγώνες και αγωνίες και για τούς ιδίους, αλλά και για την οικογένειά τους με αποτέλεσμα τον ψυχικό, ακόμη και τον σωματικό τους θάνατο.

Τα μεγαλύτερα προβλήματα των νέων σήμερα είναι ψυχικά και πνευματικά, τα οποία βρίσκουν συνεργό την κοινωνία μας· την κοινωνία τού καταναλωτισμού και τού ευδαιμονισμού, την όποία δημιουργήσαμε εκούσια η ακούσια οι μεγαλύτεροι και τούς την προσφέρουμε με την εντύπωση ότι τούς παραχωρούμε την είσοδο σε μία παραδεισένια ζωή για να ζήσουν καλύτερα με λιγότερα βάσανα και δυσκολίες από ,ότι ζήσαμε οι παλαιότεροι, όπως συνηθίζουμε νά λέμε.

Δυστυχώς σήμερα αρκετοί νέοι μας χαρακτηρίζονται από έλλειψη ολοκληρωμένης προσωπικότητας, σκοπού και προγράμματος στη ζωή τους, σωστής αγάπης για τη ζωή, τον άνθρωπο και την κτίση ολόκληρη, δεν ξέρουν τι θέλουν με άπλά λόγια· μαστίζονται από μία αδιαφορία, η οποία εκφράζει το ψυχικό τους κενό, την εσωτερική τους ακαταστασία.

Η αδιαφορία για τον Θεό, κατά τον μακαριστό Γέροντα Παϊσιο, φέρνει και την αδιαφορία για όλα τα άλλα, φέρνει τι αποσύνθεση. Λατρεύει ο άνθρωπος το Θεό και ύστερα αγαπά και τούς γονείς του, το σπίτι, τούς συγγενείς του, τη δουλειά του, το χωριό του, το κράτος του, την πατρίδα του.

Αυτή η ψυχική κατάσταση, η αδυναμία και το απύθμενο κενό πού βιώνει ο μακράν τού Θεού άνθρωπος – και συγκεκριμένα ο νέος – είναι η βασικότερη αιτία πού τον οδηγεί σε άλλου είδους διεξόδους και λύσεις, πού τελικά αποδεικνύονται πλοκάμια περίπλοκα. Μπορεί βέβαια νά υπάρχουν εξωτερικές αφορμές, αλλά τα αίτια είναι βαθύτερα – όπως είπαμε – όπου γεννιούνται ίσως, σίγουρα όμως καλλιεργούνται και επιδεινώνονται στην οικογένεια και στην κοινωνία γενικότερα.

Τα ναρκωτικά, η μάστιγα αυτής της εποχής μας όπως χαρακτηρίζεται, είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα σ’ ολόκληρο τον κόσμο, δυστυχώς τα τελευταία χρόνια και στο ίδιο το νησί μας. Ο αργός αυτός θάνατος δεν απειλεί απλώς το νησί μας, τα σπίτια μας, τα παιδιά μας, αλλά βρίσκεται ήδη στα σπίτια μας και αρκετά παιδιά μας ταλαιπωρούνται και απειλούνται ακόμη και με φυσικό θάνατο. Η κοινωνία πέραν των τυπικών και πρακτικών προλήψεων και της χωρίς αποτέλεσμα αντιμετώπισης της κατάστασης , όχι μόνο ψιλώνει τα χέρια, αλλά και με τη στάση και τον τρόπο πού λειτουργεί, δυστυχώς την επιδεινώνει.

Η μαγεία και ο σατανισμός είναι μιά άλλη πρόκληση, αλλά και πρόβλημα για τον νέο άνθρωπο, ο οποίος μέσα στις πνευματικές αναζητήσεις και απορίες πού έχει γιά φυσικά και μεταφυσικά πράγματα και γεγονότα, αλλά και την επιθυμία γιά την απόκτηση υπερφυσικών δυνάμεων και γνώση τού υπερφυσικού και αγνώστου, βρίσκει μπροστά του την εύκολη και προβατόσχημη λύση, πρόκληση και πρόσκληση πού τού προτείνει ο ίδιος ο διάβολος μέσα από πρόσωπα και καταστάσεις. με διάφορους τρόπους ο διάβολος καταφέρνει να κερδίσει την εμπιστοσύνη τού άπειρου και ενίοτε αφελούς νέου και μετά από το δόλωμα και το παραπλανητικό προσωπείο τού αποκαλύπτει τόν πραγματικό του εαυτό. Συμβαίνει όμως πολλές φορές το τραγικό, ο άνθρωπος νά έχει αντιληφθεί την παγίδα στην οποία έχει πέσει, νά μην μπορεί όμως με τις φτωχές του δυνάμεις νά απεγκλωβιστεί, ιδίως αν έχει κάνει και συμβόλαιο με τόν ίδιο τόν διάβολο, υπογράφοντάς το, ναι! ακόμη και με αυτό το ίδιο του το αίμα. Αυτή συμφωνία σημαίνει πλήρη – τυφλή όπως λέμε – υπακοή στον διάβολο και τις εντολές του, πού Θεός φυλάξοι, πολλές φορές σημαίνει και τη διάπραξη εγκλημάτων, ακόμη και τόν τερματισμό της ίδιάς του της ζωής. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο νέος έκτός από ψυχική στήριξη και προσευχή εκ μέρους τού περιβάλλοντός του, χρειάζεται και πολλή θέληση εκ μέρους του, περισσότερο όμως μετάνοια και προσκόλληση στην Εκκλησία και τη θεραπευτική αγωγή της, ώστε νά καταφέρει νά απελευθερωθεί.

Ένα από τα δολώματα και τα προσωπεία, πίσω από οποία κρύβεται ο διάβολος και παραπλανεί τούς νέους, είναι η ίδια η μουσική η κατά τα άλλα θεμιτή και ευγενική έκφραση και δραστηριότητα τού ανθρώπου. Εκμεταλλεύεται ο διάβολος την ευαισθησία και επιθυμία αύτη τού νέου άνθρώπου γιά ψυχαγωγία και ξεκούραση, ώστε νά χύσει το δηλητήριο του.

Αυτά είναι μερικά από τα προβλήματα πού αντιμετωπίζουν τα παιδιά μας, οι νέοι μας, στον αιώνα πού ζούμε. Δε μπορούμε δυστυχώς λόγω τού περιορισμού τού χρόνου νά αναφερθούμε εκτενέστερα και σε περισσότερα προβλήματα.

Σ’ αυτά όλα έρχονται νά συμπληρώσουν και να χειροτερέψουν την κατάσταση η ξενομανία και ο δυτικός τρόπος ζωής, η κακή χρήση της τεχνολογίας με την κατάχρηση των κινητών τηλεφώνων και του διαδικτύου και όλων των “ευκολιών” πού προσφέρουν και βεβαίως μαζί με αυτά η τηλεόραση με τις απροκάλυπτες πλέον και χωρίς όρια και περιορισμούς προκλήσεις και διαφημίσεις της ανηθικότητας και τού εξευτελισμού τού ανθρώπινου προσώπου.

Βασική και πρώτιστη ευθύνη βέβαια έχει η οικογένεια με τη σωστή ανατροφή διαπαιδαγώγηση και διαφώτιση των παιδιών. Υποστηρίζουν σύγχρονοι Γέροντες και το επιβεβαιώνουν και οι επιστήμονες ότι η διάπλαση τού χαρακτήρα και τού ψυχικού κόσμου ενός άνθρώπου αρχίζει από τη στιγμή της σύλληψης του, πέραν βέβαια της κληρονομικότητας πού φέρνει από τούς γονείς του. Η συμπεριφορά των γονιών μεταξύ τους σ’ όλα τα στάδια της ανάπτυξης τού παιδιού, αλλά και η σχέση του μ’ αυτούς, επηρεάζουν τη μετέπειτα πορεία του και μπορούν να αποβούν σωτήριες η καταστροφικές γιά την υπόλοιπη ζωή και τον χαρακτήρα τού παιδιού.

Η υπερπροστατευτικότητα από τη μιά, αλλά και η έλλειψη σωστής και υγιούς αγάπης από τούς γονείς από την άλλη, καθώς και η αδιαφορία για τα ερωτήματα και τις ανησυχίες τού νέου ανθρώπου, αποτελούν παράθυρα γιά “πνευματικά κρυολογήματα , όπως θα έλεγε ο μακαριστός Γέροντας Παΐσιος. Αποτελούν αφορμές για μη σωστή ανάπτυξη και ωρίμανση τού παιδιού και σπρωξίματα για αναζητήσεις έξω από την οικογένεια. Πρέπει νά μάθουμε επιτέλους νά επικοινωνούμε σωστά με τα παιδιά μας και όχι να εφησυχάζουμε όταν τούς προσφέρουμε τα υλικά πράγματα, αδιαφορώντας όμως τελείως γιά τις πνευματικές τους ανησυχίες και προβληματισμούς, περιοριζόμενοι απλώς σε τυπικές συνομιλίες μαζί τους.

Το σωστό παράδειγμα έξάλλου των γονιών και η πολλή προσευχή γι’ αυτά, φέρνουν καλύτερα αποτελέσματα από ασταμάτητες συμβουλές, πολλά λόγια και αστυνομικές παρακολουθήσεις. συμβουλεύει ο μακαριστός Γέροντας Πορφύριος τους σύγχρονους γονείς:” Πιο πολύ να κάνεις προσευχή και λίγα λόγια νά τούς λέεις. Νά μη γινόμαστε ενοχλητικοί, αλλά να προσευχόμαστε μυστικά και μετά να μιλάμε να τα λέγεις στον Θεό και ο Θεός θα τα λέει μέσα τους.”

Μεγάλη ευθύνη ασφαλώς φέρει το σχολείο με τη σωστή παιδεία-διαπαιδαγώγηση των νέων μας. Τα αναλυτικά εκπαιδευτικά προγράμματα νά μην αποσκοπούν στην απλή μετάδοση ξερών γνώσεων, αλλά στην ψυχική καλλιέργεια των νέων, διαπλάθοντας πρόσωπα ολοκληρωμένα με αξίες και ιδανικά στη ζωή τους.

Η Εκκλησία επίσης έχει σοβαρότατο λόγο και ευθύνη για την κατάσταση αύτη. Πρέπει να πλησιάσει πιο πολύ τούς νέους και με την αγάπη και την ειλικρίνεια των κληρικών της και όσων ασχολούνται με την ποιμαντική διακονία, νά καταφέρει νά κερδίσει την εμπιστοσύνη των παιδιών μας, ώστε νά μπορέσει νά τούς προσφέρει πειστικά την Αλήθεια, τον ίδιο τον Χριστό μας, γιά νά γεμίσει το είναι τους και να μη ζητούν νά χορτάσουν από τα ξυλοκέρατα μακριά από την πατρική αγκαλιά τού φιλεύσπλαχνου Πατέρα.

Τέλος, όλοι μας, η κοινωνία γενικά, οφείλουμε νά συμβάλουμε στην κατάσταση· νά προφυλάξουμε τα παιδιά μας και νά συμπαρασταθούμε σ’ αυτά ο καθένας μας από τη θέση και τόν τρόπο του, γιατί αυτά είναι η ελπίδα μας, το μέλλον τού τόπου και τού ελληνορθόδοξου μας γένους.

Μπροστά στον κίνδυνο της αφομοίωσης και αλλοτρίωσης μέσα στον χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις γενικότερες απειλές της Παγκοσμιοποίησης, οφείλουμε – όχι εθνικιστικά και φανατικά, αλλά με συναίσθηση ευθύνης μπροστά στην Ιστορία και την παράδοση της Ρωμιοσύνης μας – να πλάσουμε ανθρώπους πραγματικά ελεύθερους με γνώση της ταυτότητάς τους και με αρχοντιά.

Τελειώνοντας, ας ευχηθούμε ο Θεός, με τις πρεσβείες τού Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου τού Μυροβλύτου, νά φωτίσει όλους μας γιά σωστό και εποικοδομητικό προβληματισμό και ας παρακαλέσουμε την Παναγία μας μαζί με τόν Υμνογράφο τού Δοξαστικού τού Εσπερινού της Κοιμήσεως της: “πρέσβευε τώ τόκω σου διηνικώς, περιφρούρησε και σώσαι από πάσης προσβολής εναντίας την νεολαία σου”. Αμήν.

Λάθη κατά τήν ἐξομολόγηση καί ποιά ἡ σωστή προετοιμασία της (Ζ΄): Μικρό βοήθημα γιά τήν αὐτοεξέταση . Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

Παραθέτουμε ἕνα μικρό βοήθημα γιά τήν αὐτοεξέταση πρίν ἀπό τήν έξομολόγηση:
ΒΟΗΘΗΜΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ
ἤ 50 ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΘΕΙΣ

1.Μήπως δέν ἀγαπᾶς τόν Θεό καί τόν κάθε συνάνθρωπό σου μέ ἀνιδιοτέλεια καί θυσία τοῦ ἑαυτοῦ σου, ἡ ὁποία, ἄν χρειαστεῖ, μπορεῖ νά φθάσει μέχρι νά δώσεις καί τή ζωή σου; (Γιά τό Θεό καί τό συνάνθρωπό σου)

2.Μήπως δέν εἶναι δυνατή ἡ πίστη σου στό Χριστό, ἤ ἔπεσες σέ αἵρεση, ἤ συμμετεῖχες σέ προσευχές ἤ τελετές, ἑτεροδόξων ἤ ἀλλοδόξων;

3.Μήπως ὀλιγοπιστεῖς στίς διάφορες δυσκολίες τῆς ζωῆς σου, ἀπελπίζεσαι, γογγύζεις, κατηγορεῖς τό Θεό, ἤ θέλεις νά αὐτοκτονήσεις;

4.Μήπως ντρέπεσαι στήν παρέα σου νά φανερώνεις τήν εὐσέβειά σου, ἤ νά κάνεις δημόσια τό σταυρό σου καί νά ὁμολογεῖς τήν πίστη σου;

5.Μήπως δέν ἐκκλησιάζεσαι τακτικά καί δέν συμμετέχεις, ὅσο πρέπει, στά Μυστήρια τῆς Ἐξομολογήσεως καί τῆς Θ. Κοινωνίας; (Ἐκκλησιασμός κάθε Κυριακή, Θεία Κοινωνία καί ἐξομολόγηση συχνά -σύμφωνα μέ τίς ὁδηγίες τοῦ Πνευματικοῦ σου).

6.Μήπως δέν μελετᾶς τήν Ἁγία Γραφή, πνευματικά βιβλία ἤ δέν κάνεις τόν κανόνα πού ἔχεις ἀπό τόν Πνευματικό σου; (Τίς ὁρισμένες γονυκλισίες, κομβοσχοίνια, νηστεία, προσευχή καί πνευματική μελέτη).

7.Μήπως δέν τηρεῖς, ὅπως πρέπει, τίς νηστεῖες;

8.Μήπως εἶσαι ὑπερήφανος , ἐγωιστής, ἤ κατέφυγες σέ μάγους, μέντιουμ, καφετζοῦδες, ξεματιάσματα κ.λ.π.;

9.Μήπως εἶσαι φιλάργυρος καί πλεονέκτης;

10.Μήπως μισεῖς ἤ ἀντιπαθεῖς ὁποιονδήποτε ἤ δείχνεις ἀδιαφορία καί ἀσέβεια σέ γονεῖς, δασκάλους, εὐεργέτες σου ἤ καί σέ ὁποιονδήποτε ἄνθρωπο;

11.Μήπως δέν δείχνεις ἀγάπη στούς γύρω σου καί δέν ἐνδιαφέρεσαι γιά τή σωτηρία τους; (Ὥστε νά μποῦν στήν Ἐκκλησία σωστά, νά ἐξομολογοῦνται, νά γνωρίσουν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ κ.λ.π.)

12.Μήπως ἔχεις ἄσχημες παρέες καί ὄχι καλούς φίλους; (Ἀνθρώπους πού εἶναι ἀνήθικοι, ὑβριστές, πλεονέκτες, ἄθεοι καί καταφρονητές τῶν ἱερῶν κανόνων κ.λ.π.).

13.Μήπως σέ κυριεύει ὁ ὑπερκαταναλωτισμός, ὁ φθόνος, ἡ ἐπιθυμία τῶν ἀγαθῶν τῶν ἄλλων καί ἡ ζήλια;

14. Μήπως ἔχει πέσει στήν ἁμαρτία τῆς κλοπῆς, τῆς κατάχρησης χρημάτων, τῆς καταστροφῆς ξένης περιουσίας, τῆς σπατάλης τῶν ἀγαθῶν πού μᾶς δίνει ὁ Θεός;

15.Μήπως κυριεύει τήν ψυχή σου τό μῖσος καί δέν συγχωρεῖς; (Ἔστω καί μέ ἕναν ἄνθρωπο ἄν ἔχουμε μῖσος καί δέν προσπαθοῦμε νά συγχωρηθοῦμε, χωριζόμαστε ἀπό τόν Θεό καί δέν συγχωρούμεθα ἀπό Αὐτόν ἀκόμη καί ἄν ἐξομολογούμαστε).

16.Μήπως θυμώνεις καί ὀργίζεσαι;

17.Μήπως ἔχεις βλάψει κάποιον μέ τά λόγια σου ἤ μέ τό κακό παράδειγμά σου, παρώτρυνες σέ ἀνηθικότητα ἤ σέ ἔκτρωση κ.λ.π.;

18.Μήπως ἀφήνεις τή σκέψη σου νά μολύνεται μέ ἄσχημες σκέψεις καί φαντασίες ἤ πιστεύεις στά ζώδια, στήν τύχη, στίς διάφορες προλήψεις κ.λ.π.;

19.Μήπως συμμετέχεις σέ ἁμαρτωλές διασκεδάσεις καί χορούς ἤ τραγουδᾶς ἤ κάνεις ὅ,τιδήποτε πού δέν συντείνει στή σωτηρία σου;

20.Μήπως τά μάτια σου ἤ ἡ φαντασία σου περιεργάζονται πρόσωπα ἤ εἰκόνες ἁμαρτωλές;

21.Μήπως παρακολουθεῖς ἄσεμνα κινηματογραφικά ἤ τηλεοπτικά ἔργα;

22.Μήπως πέφτεις σέ ὁποιοδήποτε σαρκικό ἁμάρτημα; (προγαμιαῖες σχέσεις κ.λ.π.)

23.Μήπως διαβάζεις ἔντυπα ἤ ἱστοσελίδες μέ ἀνήθικο περιεχόμενο;

24.Μήπως ἡ ἐνδυμασία σου δέν εἶναι σεμνή ἤ ἀλλοιώνεις τό πρόσωπό σου ἤ τό σῶμα σου (βαφές, τατουάζ κ.λ.π);

25.Μήπως ἔχεις τή συνήθεια νά λές ἀπρεπεῖς λέξεις; (Οὔτε «βλάκα» δέν πρέπει νά λέμε, σύμφωνα μέ τό Εὐαγγέλιο).

26.Μήπως μουτζώνεις ἤ κάνεις ἄλλες ἀπρεπεῖς χειρονομίες;

27.Μήπως συνηθίζεις νά λές ψέμματα ἤ ὁδηγεῖς τόν ἄλλο σέ παραπλανητικά συμπεράσματα;

28.Μήπως ὁρκίζεσαι ἤ καταριέσαι ;

29.Μήπως βλασφημεῖς ἤ ἀστειεύεσαι μέ τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ ἤ μέ τούς ἱερεῖς;

30.Μήπως δυσφημεῖς, κατηγορεῖς καί κατακρίνεις τούς ἄλλους;

31.Μήπως ἔκανες φόνο (π.χ. ἔκτρωση) ἤ συκοφάντησες ἤ εἶσαι σκληρός στίς ἀνάγκες καί στή δυστυχία τῶν ἄλλων;

32.Μήπως εἰρωνεύεσαι καί κοροϊδεύεις τούς ἄλλους;

33.Μήπως εἶσαι ἀχάριστος, δέν λές εὐχαριστῶ, δέν δοξάζεις τόν Θεό γιά ὅλα; (Ἀκόμη καί γιά τίς θλίψεις, τίς ἀρρώστειες καί τίς διάφορες δοκιμασίες).

34.Μήπως εἶσαι σπάταλος, τσιγγούνης, περίεργος ἤ τεμπέλης;

35.Μήπως πηγαίνεις σέ χώρους ὕποπτους (καφετέριες, ντισκοτέκ, μπάρ, σφαιριστήρια κλπ.);

36.Μήπως σέ ἐπηρεάζουν στη ζωή σου ἡ μόδα καί ἡ γνώμη τοῦ κόσμου; (Προσπαθεῖς νά ἀρέσεις, θέλεις νά σέ ἀγαποῦν καί νά ἀσχολοῦνται μαζί σου κ.λ.π.)

37.Μήπως ἔχεις φανατισμό, κακία, μνησικακία, χαιρεκακία, ἀδιαντροπιά;

38.Μήπως εἶσαι ἰδιότροπος καί παράξενος;

39.Μήπως δέν ἔχεις συνέπεια στίς ὑποχρεώσεις σου, δέν τηρεῖς τίς ὑποσχέσεις σου, ἐξοργίζεις τούς ἄλλους μέ τά λόγια σου ἤ τήν συμπεριφορά σου κ.λ.π.;

40.Μήπως εἶσαι διπρόσωπος, καταλάλος, κόλακας ἤ ὑποκριτής;

41.Μήπως εἶσαι ἰσχυρογνώμων καί πλεονέκτης;

42.Μήπως κακομεταχειρίζεσαι τούς μικρότερους καί ἀδυνατότερους ἤ καί τόν ὁποιονδήποτε ἄνθρωπο ἤ ζῶο;

43.Μήπως ἀδιαφορεῖς γιά τή χριστιανική σου καλλιέργεια, δέν μετανοεῖς πραγματικά καί δέν ἀγωνίζεσαι πνευματικά;

44.Μήπως εἶσαι ἀπαθής στίς ἀνάγκες καί στά προβλήματα τῆς οἰκογενείας σου, τῆς ἐνορίας σου, τῆς κοινωνίας πού ζεῖς, τῆς πατρίδας σου καί τοῦ κόσμου ὁλόκληρου;

45.Μήπως λές ἄσχημα ἀνέκδοτα καί ἱστορίες ἤ κάνεις ἐπαγγέλματα πού βοηθοῦν στήν ἀνηθικότητα καί τήν διαφθορά τῶν ἀνθρώπων;
46.Μήπως δέν διαθέτεις, ὅπως πρέπει, τόν ἐλεύθερο χρόνο σου, μήπως παίζεις τυχερά παιγνίδια; (χαρτιά, τζόγος, κ.λ.π.)
47.Μήπως δέν προσπαθεῖς, γιά νά γνωρίσουν καί οἱ ἄλλοι τή χριστιανική ζωή; (α) μέ τό καλό σου παράδειγμα καί β)μέ τά λόγια σου)
48.Μήπως προσβάλλεις καί στενοχωρεῖς ἤ χτυπᾶς τούς γύρω σου;

49.Μήπως εἶσαι ἄδικος ἤ ὄχι συνεπής στίς προσωπικές, οἰκογενειακές καί ἐπαγγελματικές σου ὑποχρεώσεις;

50.Μήπως εἶσαι καχύποπτος, κάνεις κακούς λογισμούς καί μεγαλοποιεῖς τά λάθη τῶν ἄλλων;

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης