ΤΡΑΓΙΚΟ: Η εικόνα από εκκλησία που προκαλεί σάλο… Και νομίζαμε ότι τα έχουμε δει… ΟΛΑ!!! (ΦΩΤΟ)

Έχετε την εντύπωση πως τα έχετε δει πλέον όλα; Μη βιαστείτε να απαντήσετε…

Έχετε συνηθίσει το κλασικό παγκάρι της εκκλησίας;

Ο εν λόγω ναός αλλάζει τα δεδομένα…

 Δείτε τη φωτογραφία:

To είδαμε εδώ

«εκάθισέ τε εφ ένα έκαστον αυτόν»

Η Πεντηκοστή αποτελεί την αφετηρία αυτής της συνεχούς παρουσίας του Αγίου Πνεύματος στη ζωή του κόσμου και των ανθρώπων, στην δική μας προσωπική ζωή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αφήγηση στις Πράξεις των Αποστόλων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο το Άγιο Πνεύμα φανερώνεται στους Αποστόλους: «εκάθισέ τε εφ ένα έκαστον αυτόν» (Πράξ. 2, 3). Η παρουσία Του υπήρξε προσωπική επάνω στον καθέναν από τους μαθητές. Δεν ήταν μόνο μία γενική δωρεά προς όλο τον κόσμο και τους ανθρώπους, αλλά και μία ειδική εγκαθίδρυση στον καθέναν μαθητή, ο οποίος Το προσδοκούσε. Αυτή ακριβώς η προσδοκία, καρπός της αγάπης προς το Χριστό, ο Οποίος προετοίμασε τόσο πριν την Ανάσταση όσο και μετά από αυτήν τους αποστόλους για τον ερχομό του Αγίου Πνεύματος, αποτελεί το χαρακτηριστικό σημείο, το οποίο συνήθως λείπει από την δική μας ζωή. Σημεία της προσδοκίας ήταν η συγκέντρωση των Αποστόλων στον ίδιο τόπο. Ήταν η ομοψυχία τους. Ήταν η ετοιμότητά τους να μοιραστούν τη χαρά και τον θησαυρό των αγαθών. Ήξεραν πως ό,τι επρόκειτο να τους δοθεί δεν θα ήταν για την προσωπική τους καταξίωση, αλλά για την διακονία του Ευαγγελίου σε όλη την κτίση. Για την συνέχεια του έργου που ο Διδάσκαλός τους είχε ξεκινήσει. Και περίμεναν αυτή την παρουσία του Αγίου Πνεύματος όντας ομόψυχοι. Έχοντας μία ψυχή και μία καρδιά. Μη βάζοντας τα προσωπικά τους πιστεύω, τον τρόπο της θέασης του κόσμου, τα χαρίσματα, τις γνώσεις, τις ικανότητές τους πιο πάνω από την ενότητα μεταξύ τους. Και την ίδια στιγμή συγκεντρώθηκαν επί το αυτό. Δεν έμειναν σε μία ενότητα καρδιακή, πνευματική, ιδεολογική. Η ενότητά τους περιελάμβανε και την χαρά της συντροφιάς, της κοινότητας, της παρουσίας στον χώρο όπου είχαν αγιαστεί χάρις στην παρουσία του Χριστού. 
Αυτά τα τρία σημεία αποτέλεσαν την βάση για να τους αγγίξει το Άγιο Πνεύμα σε προσωπικό επίπεδο. Όταν οι άνθρωποι ανήκουμε στην Εκκλησία, δηλαδή συγκεντρωνόμαστε εν Χριστώ στον τόπο και τον τρόπο του Ευαγγελίου, όταν η καρδιά μας είναι ομόψυχη με των άλλων, δηλαδή προσδοκούμε την παρουσία του Χριστού, Εκείνον ζητούμε, αγαπούμε και είμαστε πρόθυμοι να αφήσουμε κατά μέρος κάθε τι το ανθρώπινο και καθημερινό, τότε έχουμε όλες τις προϋποθέσεις της λήψης του Αγίου Πνεύματος. Αλλά και όταν έχουμε την διάθεση να αναλάβουμε την αποστολή να πορευθούμε στον κόσμο ο καθένας μιλώντας για το θαύμα το οποίο ζει, τότε το Άγιο Πνεύμα δεν μένει στην γενική ευλογία. Έρχεται στον καθέναν από εμάς και μας δίνει την χάρη και την ευλογία να προσφέρουμε και να προσφερόμαστε και να διακονούμε το έργο της σωτηρίας όχι μόνο του εαυτού μας, αλλά και του κόσμου. 
Ο κόσμος έχει ως κέντρο τον εαυτό του, το άτομό του. Ζητά τα προσωπικά χαρίσματα, όχι για να λειτουργήσει σε προοπτική συλλογικότητας, αλλά για την ατομική καταξίωση και επιτυχία. Η κοινωνία αποτελείται από άθροισμα ατομικοτήτων, που δεν αποσκοπούν στην ομοψυχία, στην κοινότητα, στην αποστολή της προσφοράς του μηνύματος του Ευαγγελίου σε όλο τον κόσμο και την κοινή σωτηρία, αλλά στην ατομική δόξα. Γι’ αυτό και ζητά από την Εκκλησία την ικανοποίηση των ατομικών θρησκευτικών, κοινωνικών, υλικών αναγκών του. Δεν μπορεί να σκεφτεί ότι η Εκκλησία, ως το σώμα του Χριστού το οποίο συγκροτείται εν Αγίω Πνεύματι, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς αυτόν τον αρμονικό συγκερασμό, της καταξίωσης του προσώπου που λαμβάνει έκαστον τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος όχι για να τα κρατήσει για τον εαυτό του, αλλά ως αποτέλεσμα της εκκλησιαστικής προοπτικής και ένταξης. Γι’ αυτό και τίποτε στην Εκκλησία δεν λειτουργεί στην προοπτική της ατομοκεντρικότητας, αλλά στην πορεία του σώματος του Χριστού και στην ένταξη σ’ αυτό. Ο άνθρωπος βάζει την προσδοκία, την ομοψυχία και την αποστολή και το Άγιο Πνεύμα καταξιώνει τον καθέναν. 
Μπορεί το λογικό μας να μην κατανοεί τι σημαίνει Άγιο Πνεύμα. Όταν όμως είμαστε συνηγμένοι επί το αυτό στην ευχαριστιακή και κάθε άλλη εκκλησιαστική σύναξη και νιώθουμε ότι μπορούμε να αφεθούμε στην προοπτική της προσδοκίας της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος, όταν επιδιώκουμε ομοψυχία και αισθανόμαστε ότι ακόμη κι αν είμαστε διαφορετικοί, εντούτοις δεν μπορούμε χωρίς τους αδελφούς μας, όταν επιλέγουμε να αισθανόμαστε απεσταλμένοι όχι για να σώσουμε, αλλά για να μοιραστούμε ό,τι έχουμε λάβει, τότε υπάρχουν τα σημεία που αποδεικνύουν ότι υφίσταται η παρουσία του Αγίου Πνεύματος. Το παράδοξο είναι ότι μέσα από την στροφή προς τους άλλους, καταξιώνεται και ο εαυτός μας, αποκτά νόημα η ζωή μας και βρίσκουμε ό,τι μας λείπει.
το είδαμεπ. Αλέξιος Αλεξόπουλος

Κυριακή της Πεντηκοστής: «...πλημμύρισαν από Πνεύμα Άγιο...»

Κυριακή της Πεντηκοστής σήμερα αγαπητοί μου αδελφοί, και η Αγία μας Εκκλησία εορτάζει τα «γενέθλιά» της. Μας θυμίζει την μεγάλη εκείνη ημέρα, την πρώτη της ιστορίας της, τότε που το Πανάγιο Πνεύμα, ο Αγαθός Παράκλητος, κατήλθε «ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας, καί ἐπλήρωσεν ὅλον τόν οἶκον» όπου οι μαθητές ήταν συγκεντρωμένοι με ομοψυχία, πλημμυρίζοντάς τους με τη Χάρη Του. Έτσι το Αποστολικό ανάγνωσμα που πριν λίγο διαβάστηκε -και που προέρχεται από το ιερό βιβλίο Πράξεις Αποστόλων της Καινής Διαθήκης- μας διηγείται αυτό ακριβώς το περιστατικό. Ας το ξανακούσουμε όμως στην καθημερινή μας γλώσσα για να μπορέσουμε στη συνέχεια να εμβαθύνουμε στα υψηλά και ωφέλιμα μηνύματά του.

Γράφεται λοιπόν στο ιερό κείμενο: «Εκείνες τις ημέρες, όταν έφτασε η ημέρα της Πεντηκοστής, ήταν όλοι μαζί συγκεντρωμένοι με ομοψυχία στο ίδιο μέρος. Ξαφνικά ήρθε από τον ουρανό μια βοή σαν να φυσούσε δυνατός άνεμος, και γέμισε όλο το σπίτι όπου έμεναν. Επίσης τους παρουσιάστηκαν γλώσσες σαν φλόγες φωτιάς, που μοιράστηκαν και κάθισαν από μία στον καθένα απ’ αυτούς. Όλοι τότε πλημμύρισαν από Πνεύμα Άγιο και άρχισαν να μιλούν σε άλλες γλώσσες, ανάλογα με την ικανότητα που τους έδινε το Πνεύμα. Στην Ιερουσαλήμ βρίσκονταν τότε ευσεβείς Ιουδαίοι από όλα τα μέρη του κόσμου. Όταν ακούστηκε αυτή η βουή, συγκεντρώθηκε πλήθος απ’ αυτούς και ήταν κατάπληκτοι, γιατί ο καθένας τους άκουγε τους αποστόλους να μιλάνε στη δική του γλώσσα. Είχαν μείνει όλοι εκστατικοί και με απορία έλεγαν μεταξύ τους: «Μα αυτοί όλοι που μιλάνε δεν είναι Γαλιλαίοι; Πώς, λοιπόν, εμείς τους ακούμε να μιλάνε στη δική μας μητρική γλώσσα; Πάρθοι, Μήδοι και Ελαμίτες, κάτοικοι της Μεσοποταμίας, της Ιουδαίας και της Καππαδοκίας, του Πόντου και της Ασίας, της Φρυγίας και της Παμφυλίας, της Αιγύπτου, και από τα μέρη της λιβυκής Κυρήνης, Ρωμαίοι που είναι εγκατεστημένοι εδώ, Κρητικοί και Άραβες, όλοι εμείς, είτε ιουδαϊκής καταγωγής είτε προσήλυτοι, τους ακούμε να μιλούν στις γλώσσες μας για τα θαυμαστά έργα του Θεού»(Πράξεων, κεφ. 2, στίχ. 1-11).

Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψουν με ακρίβεια τα όσα είχαν ζήσει οι μαθητές του Ιησού τον τελευταίο καιρό! Είχαν γευθεί όλα τα συναισθήματα: την αγωνία για την τύχη τη δική τους και του Διδασκάλου τους καθώς όδευαν προς τα Ιεροσόλυμα· τον θαυμασμό από το ανεπανάληπτο θαύμα της ανάστασης του τετραήμερου νεκρού Λαζάρου· τον ενθουσιασμό από τη μεγαλειώδη υποδοχή τους στην αγία πόλη· το ξάφνιασμα στο άκουσμα της επικείμενης προδοσίας· τη θλίψη του αποχαιρετισμού στο τελευταίο εκείνο δείπνο· τον φόβο από τη σύλληψη στον κήπο των Ελαιών· την απογοήτευση από την εγκατάλειψη και άρνηση του αγαπημένου τους Κυρίου από αυτούς τους ίδιους· τον πόνο από τα νέα της καταδίκης· τον τρόμο από τη Σταύρωση και τον ατιμωτικό Του θάνατο· την λύπη από την Ταφή· την απιστία στο άκουσμα της Ανάστασης· την έκπληξη στη θέα του κενού μνημείου· την καιόμενη καρδιά της κοινής πορείας προς Εμμαούς· την ανείποτη χαρά της έλευσης ανάμεσά τους του Αναστημένου Ιησού· την παρηγοριά της υπόσχεσης της παντοτινής συμπόρευσης· την ορφάνια στη θέα της Ανάληψης· την ελπίδα της έλευσης του Αγίου Πνεύματος και την αγωνία της προσμονής Του. Είχαν δει και είχαν νιώσει τα πάντα...

Μα αυτό που τους συνέβη τελικά, όταν ο αναμενόμενος Παράκλητος ήλθε, ούτε καν το είχαν φανταστεί. Τι κι αν ο Διδάσκαλος τους είχε μιλήσει στο τελευταίο τους δείπνο για την αποστολή Του; Τότε δεν καταλάβαιναν και πολλά γιατί η θλίψη είχε καταλάβει τις καρδιές τους. Τώρα όμως ήξεραν. Τον αισθάνθηκαν σαν δυνατό άνεμο, Τον άκουσαν σαν βοή, Τον είδαν σαν πύρινες γλώσσες, Τον ένιωσαν να τους πλημμυρίζει με τη Χάρη Του και να τους δίνει ικανότητες που μέχρι τότε δεν είχαν διανοηθεί. Και ανεδείχθησαν εκείνοι οι λίγοι φοβισμένοι και αδύναμοι μαθητές, πάνσοφοι αλιείς, που με το πνευματικό δίχτυ του Ευαγγελίου, σαγήνευσαν την οικουμένη ολόκληρη, καθιστώντας την ψαριά ευλογημένη της Βασιλείας του Θεού.

Έκτοτε το Άγιο Πνεύμα έμεινε για πάντα στο πλευρό της Εκκλησίας, ακοίμητος φρουρός και σύνδεσμος της, ακάματος συνοδοιπόρος της, ακούραστος διδάσκαλός της, χορηγός χαρισμάτων, θησαυρός αγαθών αιωνίων. Αυτό υποδέχθηκε τον κάθε έναν από εμάς -την ημέρα της βαπτίσεώς μας- στην Εκκλησία του Χριστού, καθιστώντας μας τίμια μέλη της. Στόλισε τη ψυχή μας με τα χαρίσματά Του, αγίασε τις αισθήσεις και τα σώματα, δίνοντάς μας έτσι όλα εκείνα τα αναγκαία εφόδια και όπλα για τον πνευματικό αγώνα που ανοίχθηκε μπροστά μας. Μα και σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας, Αυτό θα μας συντροφεύει πιστά οδηγώντας μας «εἰς πᾶσαν τήν ἀλήθειαν», θα σκηνώσει μέσα μας, θα μας καθαρίσει από κάθε κηλίδα, μέχρι την ευλογημένη εκείνη στιγμή που θα διαβούμε το κατώφλι της Βασιλείας του Θεού. Είθε να φανούμε πραγματικά αντάξιοι αυτής της μεγάλης τιμής που μας επεφύλαξε η πρόνοια του Θεού. Αμήν.

αρχιμ.Διονύσιος Ανθόπουλος

 πηγή

το είδαμε εδώ

Γιατί γονατίζουμε τρεις φορές στον Εσπερινό της Πεντηκοστής (Αγίου Πνεύματος);

«Θεέ μου…Είμαι πεσμένος… Σήκωσέ με. Ανάστησέ με. Σώσε με!…»

Κατά την «έσχατη» και «μεγάλη» και «σωτήρια» ημέρα της Πεντηκοστής, κατά την οποία μας αποκαλύφθηκε και προσκυνούμε και δοξάζουμε το μέγα μυστήριο της Αγίας και Ομοουσίου και Ζωοποιού και Αδιαιρέτου και Ασυγχύτου Τριάδας, του Ενός και Μοναδικού Θεού. του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, αμέσως μετά την πανηγυρική Θεία Λειτουργία, τελούμε τον «Εσπερινό της Γονυκλισίας», κατά τον οποίο ψάλλουμε ύμνους αφιερωμένους κατ’ εξοχήν στο Πανάγιο Πνεύμα, το τρίτο Πρόσωπο της Τρισηλίου Θεότητας, που είναι «φως και ζωή και ζώσα πηγή νοερά. Πνεύμα σοφίας, Πνεύμα συνέσεως, αγαθόν, ευθές, νοερόν, ηγεμονεύον, καθαίρον τα πταίσματα, Θεός και θεοποιούν, πυρ εκ πυρός προϊόν, λαλούν, ενεργούν, διαιρούν τα χαρίσματα».

Αμέσως μετά την «Είσοδο» του Εσπερινού, κι αφού ψαλεί το «Φως ιλαρόν» και το πανηγυρικό Μέγα Προκείμενο «Τίς Θεός Μέγας ως ο Θεός ημών; Συ ει ο Θεός, ο ποιών θαυμάσια μόνος!» σε ήχο βαρύ, μεγαλόπρεπο, αντάξιο του νοήματος και του μηνύματός του, ο Διάκονος μας καλεί, κλήρο και λαό, να γονατίσουμε και ν’ απευθύνουμε στο Θεό γονυπετείς λόγο ικεσίας:  

«Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεηθώμεν».

Από τη λαμπροχαρμόσυνη αγία ημέρα του Πάσχα μέχρι και σήμερα, η γονυκλισία ήταν απαγορευμένη. Σύμφωνα με τους Ιερούς Κανόνες, και για να υπογραμμίζεται το χαρούμενο και σωτήριο μήνυμα των αναστάσιμων βιωμάτων της Εκκλησίας, η προσευχή των Ορθοδόξων γίνεται«ορθοστάδην». Σε όρθια δηλαδή στάση, και όχι με γονυκλισία. Όμως την ώρα τούτη το «ορθοστάδην» παραμερίζεται, όχι μόνο για να χαιρετίσουμε θεοπρεπώς το Πανάγιο Πνεύμα, «δι’ ου Πατήρ γνωρίζεται και Υιός δοξάζεται, και παρά πάντων γινώσκεται μία δύναμις, μία σύνταξις, μία προσκύνησις τής Αγίας Τριάδος», μα και για να πούμε κατά πως ταιριάζει σε παραστρατημένους, όπως είμαστε όλοι μας, χωρίς εξαίρεση, το «ημάρτομεν!», και να ζητήσουμε το έλεος του Θεού, την άφεση, την κάθαρση, τη συγγνώμη.

Τη γονυκλισία την ονομάζει ο λαός μας και «μετάνοια». Γιατί η στάση του μετανοούντος είναι το «κλίνειν τα γόνατα». Κάτω τα γόνατα, κάτω και το πρόσωπο.

σημαίνει απλούστατα: «Θεέ μου, βρίσκομαι κάτω. Είμαι πεσμένος. Έχω καταντήσει “γη και σποδός”. Σήκωσέ με. Ανάστησέ με. Σώσε με!…». Έτσι, σήμερα που ήρθε στον κόσμο ο Παράκλητος, το Πνεύμα της Αληθείας το «καθαίρον(που καθαρίζει)  τα πταίσματα», καλούμαστε να πάρουμε στάση (όχι μόνο σώματος, μα και ζωής!) μετανοούντος:

«Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεη­θώμεν».

Στην Κρήτη λένε οι παλαιότεροι: «Και στην κορυφή του βουνού να βρεθείς τούτη την ημέρα ολομόναχος, θα πρέπει να γονατίσεις και να κάμεις το σταυρό σου». Και κρύβουν τα λόγια τούτα την αίσθηση της πραγματικής μετοχής στη ζωή του Ενός Σώματος της Εκκλησίας, ανεξάρτητα από εξωτερικές συνθήκες. Την αίσθηση της εν Θεώ τω εν Τριάδι οργανικής ενότητας των πιστών, όπου κι αν οι συγκυρίες της ζωής τους θέλουν να βρίσκονται… Και γονατίζει ο πιστός όπου κι αν είναι: Στην εκκλησιά του· στο σπίτι του ή στο νοσοκομείο, αν είναι άρρωστος·· στο πλοίο του, αν θαλασσοπορεί· στο βουνό στον κάμπο· στη στάνη· στο δάσος· στην ξενιτιά· στο κάτεργο· στη φυλακή… Όπου βρίσκεται!

«Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεη­θώμεν».

Η πρώτη Ευχή της Γονυκλισίας απευθύνεται στον «Άχραντο, αμίαντο, άναρχο, αόρατο, ακατάληπτο, ανεξιχνίαστο, αναλλοίωτο, ανυπέρβλητο, αμέτρητο, ανεξίκακο Κύριο», τον «Πατέρατου Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού» και Τον παρακαλεί, με μόνο συνήγορό μας τη δική Του «συμπάθεια», να μας δεχθεί καθώς προσπέφτουμε ενώπιον Του μετανοημένοι και φωνάζοντας το «ημάρτομεν!». Του θυμίζει πως από τη μήτρα της μητέρας μας ήδη, Αυτόν μονάχα είχαμε για Θεό μας, αλλά, επειδή τη ζωή μας τη χαραμίσαμε στη ματαιότητα, μείναμε γυμνοί από τη βοήθειά Του και δεν έχουμε λόγια για ν’ απολογηθούμε. Όμως παίρνουμε Θάρρος από τους οικτιρμούς Του και κράζουμε: «Αμαρτίας νεότητος ημών και αγνοίας μη μνησθής, και εκ των κρυφίων ημών καθάρισον ημάς».(Μη θυμηθείς τις αμαρτίες που κάναμε στα νιάτα μας, όταν είχαμε άγνοια των εντολών Σου, και από τα κρυφά και ανομολόγητα κρίματα της καρδιάς μας καθάρισέ μας).  Του ζητά, πριν βρεθούμε πίσω στο χώμα, σ’ Αυτόν να μας αξιώσει να επιστρέψουμε! Να ζυγομετρήσει τις αμαρτίες μας με τους οικτιρμούς Του και ν’ αντιπαραθέσει την άβυσσο των οικτιρμών και του ελέους Του στο πλήθος των πλημμελημάτων μας! Να μας ρύσει, να μας γλυτώσει από την αβάσταχτη τυραννία του διαβόλου! Ν’ ασφαλίσει τη ζωή μας μέσα στους άγιους και ιερούς Του νόμους και να μας συνάξει όλους στη Βασιλεία Του. Και καταλήγει ικετευτικά: «Δος συγγνώμη σε όσους ελπίζουν σε Σένα… καθάρισέ μας με την ενέργεια του Αγίου Σου Πνεύματος».

Πρόκειται για προσευχή «αντρίκια»! Εξομολογητική, χωρίς προσπάθειες άσκοπης δικαιολογίας ή αποποιήσεως ευθυνών. «Ημάρτομεν!» «Αμαρτίας νεότητος ημών και αγνοίας μη μνησθής!» «Εκ των κρύφιων ημών καθάρισον ημάς!» «Δος συγγνώμην τοις ελπίζουσιν επί Σε!» Δεν είναι λόγια αυτά! Είναι βέλη που σαϊτεύουν την πατρική καρδιά του Ανεξίκακου και Πολυέλεου και Φιλάνθρωπου Θεού!…

«Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεηθώμεν».

Η δεύτερη Ευχή απευθύνεται στο Κύριο ημών Ιησού Χριστό, το «απαύγασμα του Πατρός»( που πηγάζει από τον πατέρα), τον «της ουσίας και της φύσεως Αυτού απαράλλακτον και αμετακίνητον χαρακτήρα», την «πηγή της σωτηρίας και της χάριτος» και Του ζητά να μας ανοίξει Αυτός, ο «διδούς ευχήν τω εύχομένω»(αυτός που δίνει προσευχή στον προσευχόμενο), τα αμαρτωλά μας χείλη και να μας διδάξει «πώς δει και υπέρ ων χρή προσεύχεσθαι» – ρεαλιστική παραδοχή πως χωρίς Αυτόν, ούτε να Τον ζητήσουμε μπορούμε, ούτε να Του ζητήσουμε τα συμφέροντα ξέρουμε. Κι αφού Του δηλώσει με ταπείνωση πως περιμένουμε η ευσπλαχνία Του να νικήσει το άμετρο πλήθος των αμαρτιών μας. Του λέει πως με φόβο θείο στεκόμαστε μπροστά Του, έχοντας ρίξει την απελπισία της ψυχής μας μέσα στου ελέους Του το πέλαγος, και Του ζητάει για λογαριασμό μας: «Κυβέρνησε μου την ζωήν… και γνώρισέ μου το δρόμο που θα  πορευτώ». «Το Πνεύμα της Σοφίας Σου, χάρισε στη σκέψη μου. Πνεύμα συνέσεως δώρισε στην «αφροσύνη» μου. Τα έργα μου ας τα κατευθύνει πνεύμα θεοφοβίας. Πνεύμα ευθές και ηγεμονικό μη μου στερήσεις, για ν’ αξιωθώ, με του Αγίου Πνεύματος την καθοδήγηση, να εργάζομαι τις εντολές Σου και πάντοτε να νιώθω την παρουσία Σου». Και κορυφώνει: «Την Σην ικετεύω αγα­θότητα. Όσα ηυξάμην απόδος μοι εις σωτηρίαν»(την καλοσύνη Σου ικετεύω: Όσα σχετικά με τη σωτηρία μου Σου ζήτησα προσευχόμενος, χάρισέ μου), για να Του υπογραμμίσει πιο κάτω πως Αυτός είναι η μοναδική μας ελπίδα, παρά τις αμαρτίες μας: «Σε Σένα μόνο αμαρτάνουμε, αλλά και Σένα μόνο λατρεύουμε.

Δεν ξέρουμε να προσκυνούμε άλλο  Θεό, ούτε να υψώνουμε ικετευτικά τα χέρια μας σε κάποιο άλλο Θεό ». Κι αυτός ο τονισμός ότι Αυτός είναι ο μοναδικός μας Θεός, το μοναδικό μας, δηλαδή, και έσχατο καταφύγιο, θέλει -αν μπορούμε να το πούμε έτσι (χωρίς, πάντως, άσεβη διάθεση)- να κινήσει το φιλότιμο του Θεανθρώπου να μας δώσει χέρι βοηθείας, να μας χαρίσει την άφεση και τα προς σωτηρία αιτήματα, δεχόμενος τη γονυκλισία και την προσευχή μας, «ως θυμίαμα δεκτό, αναλαμβανόμενο ενώπιον της υπεράγαθης Βασιλείας Του».

Είναι και τούτη η ευχή μια προσευχή τολμηρή. «Σοι μόνω αμαρτάνομεν, αλλά και Σοι μόνω λατρεύομεν». Δεν ξέρουμε να προσκυνούμε ξένο θεό, ούτε να υψώνουμε χέρια ικετευτικά σ’ άλλο θεό έξω από Σένα! Ομολογία πτώσεως, φθοράς, εξαχρειώσεως, έσχατου κινδύνου! Αλλά ταυτόχρονα και ομολογία πίστεως, θεοφοβίας, ζωντανής ελπίδας σ’ Αυτόν που είναι «η ελπίς πάντων των περά­των της γης» (Ψαλμ. 64: 6), και αγάπης λατρευτικής γι’ Αυτόν που «πρώτος ηγάπησεν ημάς» (Α’ Ίωάν. 4: 19). Προσευχή δίχως φαρισαϊσμούς και υποκρισίες. Σωστό ξέσπασμα αληθινά ορθόδοξης καρδιάς!…

«Έτι και έτι κλίναντες τα γόνατα, του Κυρίου δεηθώμεν».

Ακολουθεί η τρίτη Ευχή, που απευθύνεται κι αύτη στο δεύτερο Πρόσωπο της Υπερουσίου Τριάδος, που είναι «η πηγή που πάντοτε και ασταμάτητα αναβλύζει ζωή και φως, η δημιουργική Δύναμη που είναι αιώνια όπως ο Πατέρας, Εσύ που εκπλήρωσες κατά τον καλύτερο τρόπο, πανέμορφα, ό,τι χρειαζόταν για τη σωτηρία των ανθρώπων», Ιησούς Χριστός, που έλυσε τους άλυτους δεσμούς του θανάτου και έσπασε του άδη τα κλειδιά και καταπάτησε τα πλήθη των πονηρών πνευμάτων, και πρόσφερε τον Εαυτό Του για χατίρι μας «άμωμον ιερείον»(αψεγάδιαστη θυσία) και θυσία άχραντη, και με θεόσοφο δόλωμα αγκίστρωσε τον «αρχέκακο και βύθιο δράκοντα» και τον δέσμευσε για πάντα, και τον κατέστησε αδύναμο κι ανίσχυρο, να περιμένει το «πυρ το άσβεστο» (Μάρκ. 9: 45) και το «σκότος το εξώτερο» (Ματθ. 25: 30).

Απευθύνεται στον Υιό που είναι «η μεγαλώνυμος Σοφία του Πατρός», «αΐδιον φως εξ αϊδίου φωτός. Ήλιος δικαιοσύνης» και Τον καθικετεύει:. Συ που μας αξίωσες να φτάσουμε σ’ αυτή τη μεγάλη ήμερα της Πεντηκοστής, δέξου ακόμα μια ικεσία μας. Όχι για μας τους ίδιους τούτη τη φορά, μα γι’ αυτούς που έφυγαν πριν από μας. Για τους κεκοιμημένους συγγενείς μας κατά σάρκα και όλους τους «οικείους της πίστεως». Συ που και κατ’ αυτή τήν «παντέλεια» και «σωτηριώδη» εορτή μας αξίωσες να δέχεσαι «ιλασμούς ικεσίους» γι’ αυτούς που βρίσκονται στον Αδη, δίνοντας μας μεγάλες ελπίδες, άκουσε τη φωνή μας που αξιοσυμπάθητα Σου απευθύνουμε: «Ανάπαυσον τας ψυχάς των δούλων Σου των προκεκοιμημένων», εκεί που υπάρχει, το φως κ’ η δροσιά κ’ η αναψυχή, εκεί που δεν υπάρχει πόνος, λύπη ή στεναγμός. Ανάπαυσε τα πνεύματά τους με τους δικαίους, γιατί αυτοί που βρίσκονται στον Άδη δεν μπορούν να Σου ζητήσουν συγγνώμη, αλλά μονάχα εμείς που ζούμε Σε ευλογούμε και Σε ικετεύουμε και τις εξιλαστήριες ευχές και ιερουργίες Σου προσφέρουμε για τις ψυχές τους!

Κι επισυνάπτεται σ’ αυτή και δεύτερη Ευχή υπέρ των τεθνεώτων, των νεκρών, απευθυνόμενη σ’ Αυτόν που είναι «της αναστάσεως ημών Αρχηγός και των βεβιωμένων(όσων πράξαμε) αδέκαστος και φιλάνθρωπος Κριτής και της μισθαποδοσίας Δεσπότης και Κύριος», ικετεύοντας Τον: «Ανάπαυσον πάντας, τους πατέρας εκάστου και μητέρας και αδελφούς και αδελφάς και τέκνα, και ει τι άλλον ομογενές και ομόφυλον, και πάσας τας προαναπαυσαμένας ψυχάς επ’ ελπίδι αναστάσεως, ζωής αιωνίου, και κατάταξον τα πνεύματα αυτών και τα ονόματα εν βίβλω ζωής», στην αγκαλιά του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ, στη Χώρα των Ζώντων, στη Βασιλεία των ουρανών, στον Παράδεισο. Και ανάστησε και τα σώματα όλων μας κατά την αγία ήμερα της επαγγελίας Σου. Γιατί είναι αλήθεια πως δεν υπάρχει θάνατος για τους δούλους του Θεού, μα φεύγουν απ’ το σώμα κι έρχονται σε Σένα, τον Κύριο. Φεύγουν από τα λυπηρά κι έρχονται «στα καλύτερα και τα πιο ευχάριστα», σε Σένα, που είσαι η ανάπαυση και η χαρά!

Ζητά γι’ άλλη μια φορά συγχώρηση αμαρτημάτων για όλους, ζώντες και κεκοιμημένους, από τον μόνο Αναμάρτητο: «Δος μας συγγνώμη, άφεση και συγχώρηση για τα παραπτώματά μας, τα θεληματικά και τα αθέλητα, αυτά που κάναμε ξέροντας πως είναι κρίματα, και αυτά που κάναμε έχοντας άγνοια, τα φανερά, τα κρυφά, όσα διαπράξαμε με έργα, με το λογισμό μας και με λόγια, κάθε συναναστροφή και σε κάθε κίνησή μας… » και καταλήγει: «Και στους μεν αποβιώσαντες δώρισε  ελευθερία και άνεση δώρισε, και εμάς που είμαστε εδώ ευλόγησε, χαρίζοντας μας  το τέλος της ζωής μας  καλό και ειρηνικό».

Λέει κάποιος Άγιος πως τίποτε δεν συγκινεί τόσο το Θεό, όσο η προσευχή υπέρ των κεκοιμημένων. Επειδή «εν τω Άδη ουκ έστι μετάνοια», οι προαπελθόντες δεν έχουν πια τη δυνατότητα να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Έτσι, μοναδική φωνή γι’ αυτούς είναι η φωνή μας! Μοναδική ικεσία τους η δική μας ικεσία! Μοναδική προσευχή τους η προσευχή μας! Για το λόγο αυτό , αυτή η τρίτη Ευχή της Γονυκλισίας έχει ξεχωριστή βαρύτητα και σημασία! Είναι προσευχή αγάπης και ελεημοσύνης και φιλαδελφίας και ευγνωμοσύνης, για πρόσωπα που βρίσκονται πια στα χέρια του Θεού!

«Έτι και έτι, κλίναντες τα γόνατα…»

Τί να προσθέσει κανείς στην τριπλή αυτή γονυκλινή ευχή της Εκκλησίας; Τί επί πλέον να ζητήσει από το Θεό; Μονάχα έναν ύμνο εκκλησιαστικό που είναι ιερή υπόσχεση με την  ευκαιρία της Πεντηκοστής, ύμνο του Εσπερινού της παραμονής, διαλέγω σαν επίλογο καί επιστέγασμα των ταπεινών τούτων γραμμών:

«Εν ταις αυλαίς Σου υμνήσω Σε τον Σωτήρα του κόσμου, και κλίνας γόνυ προσκυνήσω Σου την αήττητον δύναμιν, έν εσπέρα και πρωί και μεσημβρία, και εν παντί καιρώ ευλογήσω Σε, Κύριε»! Που θέλει να πει: «Στις εκκλησίες Σου μέσα θα Σε υμνήσω, τον Σωτήρα του κόσμου, και θα γονατίσω να προσκυνήσω την αήττητη δύναμή Σου, και βράδυ, και πρωί, και μεσημέρι, και κάθε ώρα και στιγμή θα Σε ευλογήσω, Κύριε».

(Μητροπολίτου Προικοννήσου Ιωσήφ, «Οσμή ζωής», εκδ. Άθως)

  το είδαμε εδώ

ΜΑΣΟΝΙΑ: Θρησκεία; Αίρεση; ή Φιλανθρωπικό Σωματείο;

του Αρχιμανδρίτου

Γρηγορίου Κωνσταντίνου

Διδάκτωρος Θεολογίας

Μετά τη δημοσίευση του πρώτου μέρους του πονήματος για τη «Μασονία» του π. Γρηγορίου Κωνσταντίνου, ενός από τους πιο στενούς συνεργάτες του «Αντιαιρετικού» με τον τίτλο «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΣΟΝΙΑΣ»  παρουσιάζουμε σήμερα το δεύτερο μέρος του. Το έργο για τη «Μασονία» του π. Γρηγορίου, περιλαμβάνεται στο υπό έκδοση βιβλίο του με τίτλο «Νέα Εποχή, Μασονία και Σιωνισμός», στο οποίο βέβαια λαμβάνει χώρα και η ολοκληρωμένη διαπραγμάτευση του θέματος της «Μασονίας».

Ακολουθεί η παράθεση του άρθρου:

Η Μασονία είναι ως ένα είδος θρησκείας

Αλλά ας έλθουμε να εξετάσουμε τον πραγματικό χαρακτήρα, ήτοι το ποιόν, και τους στόχους της μασονικής οργάνωσης. Όπως ήδη αναφέραμε έχει άμεση σχέση με τον Σιωνισμό, ο οποίος και την κατευθύνει κατά βούληση. Έτσι όμως δημιουργείται ένα ερώτημα: τι εξυπηρετεί τον Σιωνισμό η μίξη αυτή; Ο Σιωνισμός σύμφωνα με όλα όσα έχουν γραφτεί, χρειαζόταν ερείσματα για την επίτευξη των μεγάλων του σκοπών. Επιβουλευόμενος έτσι την οικονομική και πολιτική δύναμη των μασονικών τεκτονικών σωματείων, μπόρεσε να τα εγκολπωθεί. Με τον ανώτερο χαρακτήρα που έχει σήμερα η Μασονία (να δέχεται μέλη από την ανώτερη κοινωνία) μπορεί να εισβάλει σε όλες τις διοικητικές, πολιτικές, και λοιπές υψηλόβαθμες θέσεις και να διαβρώνει  μακροπρόθεσμά τους σχετικούς θεσμούς.

Στην προσπάθειά του ο αναγνώστης  θέλοντας να ορίσει το ποιόν της οργανώσεως αυτής τι θα έλεγε; Βέβαιο είναι πώς και με τό ζήτημα αυτό σχετίζεται μία πλάνη πού τρέφει η Μασονία. Δημιουργώντας την εντύπωση πως δεν είναι τίποτε άλλο από μία κοινωφελή οργάνωση συνιστάμενη από υψηλά ιστάμενα πρόσωπα – την οικονομικοπολιτική άρχουσα τάξη, θα λέγαμε της κοινωνίας. Μέσα από όλα αυτά όσο κι αν θέλουν να  αποκρύπτουν το θρησκευτικό τους χαρακτήρα αυτή παραμένει ως μία θρησκεία. Αυτό  μάλιστα παρά την μεγάλη μυστικότητα και εσωστρέφεια πού την χαρακτηρίζει επαληθεύεται ποικιλοτρόπως, καθότι πολλά από τα εσωτερικά της μυστικά έχουν διαρρεύσει.

Η γνωστοποίηση των αρχών και των σκοπών της μασονίας σε όσους ενδιαφέρονται να πληροφορηθούν, αποκαλείται μύηση, που πραγματοποιείται  σταδιακά και συνίσταται από 33 βαθμούς^[1]. Σύμφωνα με δημοσιευμένες μαρτυρίες πρώην μασόνων, οι μυήσεις είναι θρησκευτικές τελετές   τελούμενες σε σκοτεινές αίθουσες με θρησκευτικά σύμβολα και υποβλητική διακόσμηση όπως, (βωμοί, λαμπάδες, θυμιάματα, ξίφη κ. λ. π.).

Ἡ Μασονία κατά συνέπεια παρουσιάζει όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μίας θρησκείας. Ποια είναι αυτά; Έχει πίστη σε συγκεκριμένο θεό, διδασκαλία, λατρεία, μυστήρια, σύμβολα, ιερατικούς βαθμούς, βαθμούς και τελετές μυήσεως και λατρευτικό οίκο, τις μασονικές Στοές, όπου μέσα σε αυτές βιώνεται ο έντονος θρησκευτικός χαρακτήρα τους. Τα νεοεισερχόμενα μέλη για να ἐνταxθοῦν ουσιαστικά στην Μασονία περνούν το στάδιο της μύησης. Η μύηση των ατόμων στις  μασονικές στοές γίνεται κατά βαθμούς. Οι τρεις πρώτοι είναι βαθμοί, πειραματισμού και προσαρμογής στις Τεκτονικές διδασκαλίες, στις τελετουργίες και τις δοξασίες. Στους τρεις πρώτους βαθμούς, ο μυημένος συνηθίζει στα σύμβολα και στα τυπικά. Αν είναι δεκτικός, θα μείνει, αν όχι ἀποχωρεῖ κρατώντας τα «μυστικά» της μασονίας. Διατηρεί κάποιους δεσμούς με την Στοά και τους ανθρώπους της, χωρίς να είναι ενεργό μέλος.

Βασικά τέσσερις είναι οι βαθμοί που αποτελούν ασφαλιστικές δικλείδες: ο τέταρτος, που είναι ο μυστικός διδάσκαλος, ο δέκατος τέταρτος είναι ο μέγας εκλεκτός, τέλειος και υπέρτατος τέκτονας, ο δέκατος όγδοος, ο πρίγκιπας Ροδόσταυρος, ιππότης του Αετού και τέλος ο εικοστός όγδοος, ο ιππότης του Ήλιου. Οι ενδιάμεσοι  βαθμοί δίδονται συνήθως εύκολα για να παραπλανᾶται ο μασόνος, πού δεν θα προχωρήσει. Στον  δέκατο όγδοο βαθμό παραμένουν πολλοί και στους οποίους αναφέρουν, για να μην υπάρξει δυσαρέσκεια, ότι εδώ τελειώνει η σοφία, εδώ είναι ο ουσιαστικός και χρήσιμος βαθμός^[2].

Υπάρχει  απαραβίαστο τυπικό μύησης του νέου μέλους. Ο αρχηγός της στοάς, ονομάζεται  «Σεβαστός Διδάσκαλος» και είναι αυτός που ανοίγει τη συνάντηση, επιδεικνύοντας στον υποψήφιο για τον πρώτο βαθμό, αυτό πού είναι γνωστό σαν τιμωρία αθέτησης του όρκου. Με τη διαδικασία αυτή προειδοποιεί το δόκιμο μέλος, για τις συνέπειες που θα υποστεί, σε περίπτωση αθέτησης του όρκου, πού σε λίγη ώρα θα κληθεί να δώσει. Συγκεκριμένα ο διδάσκαλος κάνει τα εξής: σέρνει τό δεξί του χέρι κατά μήκος του λάρυγγα του δόκιμου, και ενώ είναι ανοιχτό τοποθετεί τον αντίχειρα του δίπλα στο λάρυγγα και τό  κατεβάζει προς τα κάτω. Αυτό ονομάζεται σαν τό ποινικό σύμβολο του εισερχόμενου μαθητευομένου. Στην τελετή  τοποθετείται επίσης μία τράπεζα στο κέντρο της αίθουσας πού θα λάβει χώρα η μύηση, η οποία είναι καλυμμένη με ένα ύφασμα πάνω στην οποία, έχουν τοποθετηθεί άρτος και ένα ποτήρι γεμάτο κρασί. Μάλιστα ο άρτος είναι αρκετά μεγάλος για να είναι δυνατόν να λάβουν ένα μικρό μέρος όλοι οι παρευρισκόμενοι «αδελφοί». Αυτοί είναι παρατεταγμένοι αριστερά και δεξιά από την τράπεζα κρατώντας μία ράβδο^[3].  Κατά την «τελετουργία» της μυήσεως στον πρώτο βαθμό ο Σεβάσμιος,  αυτός πού είναι αρμόδιος για τις μυήσεις των νέων μελών ρωτά τον μυούμενο: «Επαρκεί η διάνοια όπως διακρίνει τό αληθές εκ του ψεύδους και το κακόν εκ του καλού;» Η απάντηση που οφείλει να δώσει το νέο μέλος είναι: «Ναι, όταν διευθύνει αυτή ηθική υγιής». Σε επόμενη ερώτηση του Σεβασμίου «Πού διδάσκεται η ηθική αυτή» η απάντηση πρέπει να είναι: «Ὁ τεκτονισμός διδάσκει ηθικήν αγνοτάτην και καταλληλοτάτην προς ανδρών χρησίμων τη κοινωνία και εαυτοίς»^[4]. Γενικά υπάρχουν αρκετά λατρευτικά στοιχεία που υποδηλώνουν κάποιο συγκεκριμένο τυπικό λατρείας,  πού είναι απαραίτητο για την κατηγοριοποίηση της Μασονίας ως μία θρησκεία.

Με επίσημες δικαστικές αποφάσεις, η Ελληνική Δικαιοσύνη με την υπ’ αριθμόν 2020/69 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών θεωρεί, ότι «Ο θρησκευτικός χαρακτήρας του τεκτονισμού εμφανίζεται εξαιρετικά εναργής, καθ’ όσον εν ταις στοαίς, τοις εργαστηρίοις και ναοίς αυτού λαμβάνει χώραν, λατρεία οία νοείται δια λόγων ή  πράξεων εκδηλουμένη προς τον Θεόν ευσέβεια και η οποία αποτελεί το χαρακτηριστικόν πάσης θρησκείας έτι δε υφίσταται εν τω τεκτονισμώ το λατρευόμενον  Ανώτατον Ον (Θεός) ο υπό των τεκτόνων Μέγας Αρχιτέκτων του Σύμπαντος (Μ.Α.Τ.Σ.)»^[5].Χαρακτηρίζοντας λοιπόν τη Μασονία η Δικαιοσύνη «μη γνωστή θρησκεία» αλλά «μυστική οργάνωση, άγνωστη κατά τό περιεχόμενο, ου μόνον εις τούς πολλούς, αλλά και εις τούς τέκτονας, λόγω των τελευταίων μυήσεων ἀπό βαθμού εις βαθμού» τη θέτει εκτός λειτουργίας^[6].

Επίσημα σήμερα δεν υπάρχει αναγνώριση της μασονίας, ανεπίσημα όμως δρα σε πολλούς τομείς και αποσκοπεί στο να συμπαρασύρει και να κάνει μέλη της, άτομα, πού κατέχουν υψηλές θέσεις στον κρατικό μηχανισμό, στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Εμφανίζεται με τον μανδύα του φιλανθρωπικού και κοινωνικού σωματείου^[7].   

Το πόσο μεγάλη σημασία δίνουν οι σοφοί των πρωτοκόλλων, δηλαδή οι ιδρυτές των μασονικών στοών φαίνεται στο ακόλουθο απόσπασμα: «Μεταξύ των μελών των στοών θα συγκαταλέγονται και πάντες οι πράκτορες της εθνικής και διεθνούς αστυνομίας, διότι η υπηρεσία των είναι αναντικατάστατος, δεδομένου ότι η αστυνομία δύναται όχι μόνον να λαμβάνει μέτρα εναντίον των ισχυρογνωμόνων, αλλά και να δημιουργεί αφορμές  δυσαρεσκειών κ.λπ. … Οι μετέχοντες των μυστικών οργανώσεων είναι συνήθως φιλόδοξοι τυχοδιώκται και εν γένει άνθρωποι, κατά τό πλείστον κουφοί, με τούς οποίους δεν θα δυσκολευτούμε  να συνεννοηθούμε διά την εκπλήρωση των σκοπών μας»^[8].

Θεός της Μασονίας λοιπόν είναι ο Μέγας Αρχιτέκτων του Σύμπαντος ή, συντετμημένα, ο ΜΑΤΣ. Ο ΜΑΤΣ για τους μασόνους είναι το   «Υπέρτατο Ον»^[9]. Κι αυτό διαπιστώνεται πως στις  στοές τους δεν συναντά κανείς  κάποιο Σταυρό ή εικόνα του Χριστού. Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, είναι γι’ αυτούς ένας απλός Μύστης, όπως περίπου ο Πυθαγόρας, ο Βούδας και άλλοι θεοί άλλων θρησκειών.

Συνεχίζοντας την αναφορά μας για τη μασονία, εκθέτουμε και ένα άλλο στοιχείο της, πού αναφέρεται στον «Γνωστικισμό», έχοντας βέβαια ως προϋπόθεση τον Συγκρητισμό. Ο Γνωστικισμός ως σύστημα που είναι αναμιγνύει Μανιχαϊσμό, Νεοπλατωνισμό, Χριστιανισμό, Ιουδαϊσμό και όλες τις ανατολικές θρησκείες^[10], κάτι που  επακριβώς κάνει και η Μασονία^[11]. Αυτό διαπιστώνεται από το γεγονός, ότι εκτός από τον ΜΑΤΣ λατρεύουν και τις αιγυπτιακές θεότητες τον Ὄσιρη και την Ίσιδα.

Ένα  άλλο χαρακτηριστικό σημείο πού καταδεικνύει τη γνωστικιστική σχέση της είναι τό ότι καταλήγει στον «Ορθολογισμό». Αυτό σημαίνει, ότι θέλει τα πάντα να αποκαλύπτονται με τη «γνώση»^[12], μία γνώση εντελώς απογυμνωμένη ἀπό την αποκάλυψη.

Αυτό πού θα πρέπει να επισημάνουμε είναι πως στον μασονικό χώρο υπάρχουν πολλές τάσεις και κατευθύνσεις, πολλά συστήματα. Μερικά ἀπό αυτά, είναι τα συστήματα που αναγνωρίζουν την «Μεγάλη Στοά» του Λονδίνου ως «μητέρα στοά», χαρακτηρίζονται ως κανονικά και διατηρούν μεταξύ τους στενή επικοινωνία. Συστήματα που δεν αναγνωρίζουν το Σύνταγμα της «Μεγάλης Στοάς», απορρίπτουν την πίστη σε Θεό ή την Γραφή, που δέχονται γυναίκες, κ ά. χαρακτηρίζονται ως μη-κανονικά, αιρετικά. Τα  κανονικά συστήματα δέχονται την πίστη σε Θεό και σε αιώνια ζωή, τρεις μυητικούς βαθμούς, την μυστικότητα, την χρήση συμβόλων κ. ά. Οι τρεις μυητικοί βαθμοί του κανονικού μασονισμού είναι: μαθητής,εταίρος, δάσκαλος. Όμως σύντομα δημιουργηθήκαν και άλλοι βαθμοί, προκειμένου να προωθηθεί η μεγαλύτερη «ανύψωση» των εκλεκτών. Έτσι υπάρχουν συστήματα με 7, με 9 και με 33 βαθμούς (σκωτικό τελετουργικό)^[13].

Το τελετουργικό της μασονίας αποτελεί είδος εμπειρίας της πνευματικής εμβάθυνσης και του εξευγενισμού. Υπάρχουν όμως τελετές αντίστοιχες με αγιαστικές πράξεις της Εκκλησίας, και ειδικό τελετουργικό τυπικό για τη λατρευτική ζωή των μελών της (γάμος, εγκαίνια ναού, κηδεία κ. λ. π.). Η μασονία στη λατρεία της μιμείται τα αρχαία ειδωλολατρικά μυστήρια και γίνεται από ειδικούς λειτουργούς. Οι μυητικές τελετουργίες ανώτερων βαθμών πλαισιώνονται με διακόσμηση που στα μη κανονικά μασονικά συστήματα μπορεί να φθάσει μέχρι και τη μαγεία^[14]. Οι υποσχέσεις και οι όρκοι που δίνονται με άκρα μυστικότητα κατά τη διάρκεια της μύησης είναι φόβος και τρόμος. Στη συνέχεια ο υποψήφιος είναι υποχρεωμένος να τηρήσει όλα όσα υποσχέθηκε, ενώ χωρίς να τό ἀντιληφθεῖ βρίσκεται απόλυτα εξαρτημένος από τη Στοά.

Επιπρόσθετα η Μασονία ως θρησκεία  στηρίζεται κυρίως στα αρχαία ειδωλολατρικά μυστήρια. Ο  Ναός της φέρει την ονομασία Στοά, στον οποίο γίνονται οι διάφορες τελετές τους: Υιοθεσία λυκιδέως (κάτι παρόμοιο με τό Χριστιανικό Βάπτισμα), γάμος, μνημόσυνα και άλλα. Έχουν βαθμούς αξιωματούχων οι οποίοι κάμνουν τις τελετές τους, ντυμένοι με ιδιαίτερες στολές, όπως είναι ο Σεβάσμιος, ο Σεβασμιότατος, ο Διδάσκαλος, ο Μέγας Διδάσκαλος, οι επόπτες. 

Περί της αναγκαιότητας της ύπαρξης του μυστηρίου στην οργάνωση ένας Μασόνος, ο Rike, απολογείται πως αν αυτά τα μυστήρια παρουσιάζονταν χωρίς τό πέπλο του μυστηρίου «οι ίδιοι άνθρωποι θα τα είχαν απορρίψει ίσως με αδιαφορία»^[15]. Βάση και αρχή της Μασονίας είναι τό απόρρητο^[16]. Δεν επιτρέπεται και μετά την απομάκρυνση ενός μέλους από τη Στοά να ανακοινώνει τα μυστικά και τα μυστήρια στα οποία είχε μυηθεί. Όταν αποχωρεῖ, χαρακτηρίζεται «εν υπνώσει» και μένει δεμένος μαζί της εσαεί με τούς δεσμευτικούς όρκους που είχε δώσει. Η μυστικότητα όμως και η υπακοή που τούς επιβάλλονται, είναι κατά την άποψη της Εκκλησία μας τελείως αντίθετες με την εν Χριστώ ελευθερία, γιατί ο χριστιανός ζει και κινείται ελεύθερος «ως τέκνον φωτός»(Έφ. 5, 8).

Τα σύμβολα του Μασονισμού

Τώρα, όπως κάθε θρησκεία έχει τα σύμβολά της –σημεία που δηλώνουν με μυστικό τρόπο την σχέση ανθρώπου και θείου– έτσι και ο Μασονισμός έχει τα δικά του σύμβολα. Τα κυριότερα σύμβολα της μασονίας είναι εκείνα πού πηγάζουν απ’ την πρωταρχική κατάσταση της οργάνωσης: ο γνώμονας, τό μυστρί, τό τρίγωνο, η ποδιά και τό άστρο με τις πέντε κορυφές^[17]. Υπάρχουν και άλλα όπως η Πεντάλφα, η ασπίδα του Δαυίδ, τό μάτι πού βλέπει τα πάντα, η τελεία μέσα στον κύκλο, η κυβική πέτρα, ο Ήλιος, τό Φεγγάρι, τό ακτινοβόλο αστέρι^[18], τό φίδι. Οδιαβήτης, είναι το σύμβολο των Ουρανών και τό τετράγωνοαντιπροσωπεύει την Γη^[19].

Το μυστρί είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για τον ενεργό μασόνο και γι’ αυτό αποτελεί και τό συμβολικό εργαλείο του θεωρητικού μασόνου, που δουλεύει για το χτίσιμο του ναού της ανθρωπότητας. Συμβολίζει επίσης την ενότητα ανάμεσα στους αδελφούς της οργάνωσης, όπως ακριβώς ενωμένες είναι και οι πέτρες σ’ ένα οικοδόμημα. Πολύ συχνά τό μυστρί παίρνει ένα τριγωνικό σχήμα, συμβολίζοντας έτσι το τελετουργικό τρίγωνο.

Ο γνώμονας, που τακτικά είναι δεμένος μ’ ένα σχοινί, στην άκρη του οποίου κρέμεται ένα βαρίδι, χρησιμοποιείται σαν έμβλημα του συνεταιρισμού. Είναι η βάση της οικοδομικής^[20]. Το σύμβολο αυτό υπάρχει στους τάφους των ρωμαίων αρχιτεκτόνων, των αρχιτεχνιτών του μεσαίωνα και ανακαλύφθηκε στον τάφο ενός Ναΐτη. Πολύ γρήγορα πήρε τη σημασία της δικαιοσύνης, όπως δείχνουν μερικές τοιχογραφίες και παλιά μωσαϊκά. Παριστάνει το «ιερό τρίγωνο» του Πυθαγόρα^[21], που οι πλευρές του βρίσκονται σε μία σχέση, που επιτρέπει να χαράξουμε την ορθή γωνία η «γωνία της δικαιοσύνης»^[22], με την αλυσίδα του χωρομέτρη. Ο γνώμονας του Πυθαγόρα, που διαδόθηκε απ’ τούς συνεταιρισμούς, βρίσκεται σήμερα στη βάση της μασονίας. Συμβολίζει το απαραίτητο εργαλείο, για να μεταβληθεί μία ακατέργαστη πέτρα — ο αμαθής, σε πέτρα κατεργασμένη — ο μυημένος. Συμβολίζει την επίδραση της δύναμης πάνω στον ίδιο τον εαυτό μας, μέσα από την οποία ο Μασόνος μπαίνει στο ναό της ιδέας, όπως η πέτρα, πού έχει κατεργαστεί στο οικοδόμημα^[23].

Το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί και για τό τρίγωνο. Ιδιαίτερα οι μυημένοι της στοάς όταν συνεδριάζουν σχηματίζουν ένα τρίγωνο, τό ιερό τρίγωνο, ισοσκελές με μεγάλη βάση. Το τρίγωνο ανάγεται στο εβραϊκό «ρές», πού είχε τριγωνικό σχήμα και σήμαινε κεφάλι, παρίστανε τον Θεό. Ο συμβολισμός αυτός πλούτισε με την επαφή με τούς πυθαγόρειους και τη γνώση. Έτσι, δεν σχεδίαζαν πια μόνο τον Θεό, αλλά την τριάδα του χριστιανισμού ή τον μεγάλο αρχιτέκτονα του σύμπαντος, των ενεργών στοών πού έγιναν μετά θεωρητικές^[24].

Η ποδιά θυμίζει εκείνη, που φορούν πολλοί τεχνίτες στις οικοδομές. Μία πέτσινη ποδιά, που εξ αιτίας του σχήματός της και των στολιδιών της, έγινε το κυριότερο σύμβολο της θεωρητικής μασονίας. Η ποδιά του δασκάλου για παράδειγμα, είναι ένα κανονικό ύφασμα μ’ ένα τριγωνικό κόσμημα και δύο κορδόνια. Έχει επίσης τρεις σειρές από τελείες, πού είναι όλοι αριθμοί με συμβολική  σημασία^[25].       

Το άστρο με τις πέντε κορυφές ή «φλογερό άστρο» είναι τό κυριότερο μασονικό σύμβολο. Το σύμβολο πού  τη  μέρα  της  ένωσης θ’ αντικαταστήσει τό σταυρό. Έτσι λοιπόν,  όπως κάποτε τό άστρο της Βηθλεέμ οδήγησε τούς μάγους  και βοσκούς, έτσι και τό φλογερό άστρο οδηγεί τούς μασόνους και μαζί τους ολόκληρη  την ανθρωπότητα στο μεγάλο σκοπό, στο χιλιετές βασίλειο^[26].

Πολύ συχνά τό μασονικό πεντάγραμμα έχει στο κέντρο του τό γράμμα «g». Το  «g» είναι τό αρχικό του μεγάλου αρχιτέκτονα, του gott καιgod (Θεού) ή επίσης της «γεωμετρίας» ως  επιστήμης του Θεού^[27].

Είναι άλλωστε λίγο-πολύ γνωστό ότι  οι Αμερικάνοι Πρόεδροι ορκίζονται πάνω στο τρίγωνο και τον διαβήτη^[28]. Επιπλέον να προσθέσουμε πώς πολλά σύμβολα του Προσκοπισμού συμφωνούν με αυτά της Μασονίας^[29], καθότι ο Προσκοπισμός είναι δημιούργημα και τροφείο των παιδιών προς την Μασονία.

Σχέση Μασονισμού και Χριστιανισμού.

Κλείνοντας τό κεφάλαιο αυτό πρέπον είναι να μιλήσουμε και για την σχέση Μασονισμού και Χριστιανισμού. Ὁ Μασονισμός ως θρησκεία συγκρητιστική  όπως και οι ίδιοι ισχυρίζονται, έχει τό άλλοθι να χρησιμοποιεί τον Χριστιανισμό. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ως όργανο του Σιωνισμού έχει σκοπό να διαβάλει αυτόν. Παρουσιάζεται ως συγγενικός αν μη τι άλλο ακόμη, ως ένας τρόπος του Χριστιανισμού. Προς την κατεύθυνση αυτή χρησιμοποιεί χριστιανικές θέσεις, σύμβολα και αντικείμενα για να εξαπατά. Οι Μασόνοι διατείνονται ότι τα μέλη του σωματείου, τούς διέπει η αγάπη και η πίστη^[30],– όπως στους Χριστιανούς.

Δείχνει ακόμη ότι είναι οικουμενικός ο Μασονισμός, καθότι μέλη της Στοάς μπορούν να γίνουν άνθρωποι όλων των θρησκειών^[31]. Τέλος, η Αγία Γραφή κατέχει στο τελετουργικό της σημαντική θέση, αποτελώντας ωστόσο μόνο ένα σύμβολο^[32]. Εξάλλου  υπογραμμίζεται ότι τό τελετουργικό αποτελεί είδος εμπειρίας πνευματικής εμβάθυνσης και προσωπικού «εξευγενισμού», μετατροπής του «λίθου» από την κατάσταση του «ακατέργαστου» σε «κατεργασμένου», δηλαδή της «προσωπικής τελειώσεως». Αλλά αυτός ο δρόμος της μασονίας είναι εντελώς αντίθετος με αυτόν που οδηγεί στον Χριστό.

Η μασονική εμπειρία δεν οδηγεί τον άνθρωπο παραπέρα από την εμπειρία του εαυτού του ή της κοινωνίας των «αδελφών». Δεν μπορεί να ξεπεράσει την ματεριαλιστική πραγματικότητα εγκαταλείποντας τον άνθρωπο μόνο. Η τελείωση  του χριστιανού έξω ἀπό τη συμμετοχή του στη ζωή του Θεού «εν Χριστώ Ιησού», δεν ολοκληρώνεται. Η αγιότητα ανήκει στον Χριστό («είς άγιος») και κατ’ επέκταση και σε όλους όσους μετέχουν της ζωής του Χριστού. Η αγιότητα είναι «κατά μετοχήν» και όχι ανεξάρτητη από τη χριστιανική πίστη και τό χριστιανικό φρόνημα. Το κτιστό πού είναι ο άνθρωπος για να τελειωθεί και να γίνει τό λαμπρό δημιούργημα χρειάζεται  να μετέχει στην ενέργεια του ζωοδότη Θεού και δημιουργού  του. Βέβαια, ως δημιούργημα, ο άνθρωπος δεν μπορεί να υπάρχει ούτε σ’ αυτή την ζωή χωρίς την πρόνοια του Θεού, πολύ δε περισσότερο να έχει τη δυνατότητα να δοξαστεί από μόνη της η ανθρώπινη φύση^[33].

Στη χριστιανική πίστη σύμφωνα με τούς Πατέρες της Εκκλησίας μας δεν μπορεί να υπάρξει αδελφικός σύνδεσμος χωρίς το «Πνεύμα της υιοθεσίας», ούτε ηθική χωρίς δόγματα. Εξάλλου η «κοσμοθεωρία των δέκα εντολών», χωρίς τη σύνδεση με την διδασκαλία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης δεν υφίσταται και ιδιαίτερα χωρίς αναφορά στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Η «πνευματική ζωή» του χριστιανού δεν αποβλέπει στο αποτέλεσμα των ανθρωπίνων προσπαθειών, αλλά στην ζωή εν «πνεύματι αγίω», ως δώρο του Θεού. Με το χριστιανικό βάπτισμα ο πιστός εντάσσεται στο Σώμα του Χριστού,  την Εκκλησία Του. Αυτό δεν μπορεί να συμβεί και να γίνει αποδεκτό κατά τη μασονική μύηση  η οποία πιστεύει πως η μύηση αυτή  οδηγεί τό μυούμενο πέρα από το χώρο του «βέβηλου» και τον καθιστά πνευματικό αδελφό με τον πιστό του Ισλάμ ή όποιας άλλης θρησκείας.

Η χριστιανική Εκκλησία κηρύττει πως οι πιστοί γίνονται παιδιά του Θεού μόνο όταν λάβουν το πνεύμα της υιοθεσίας^[34], τό οποίο τους εντάσσει στο Σώμα του Χριστού μέσω του αγίου βαπτίσματος^[35]. Ο Θεός γίνεται  πατέρας και ο Λόγος Υιός για τη δημιουργία της ενανθρώπησης^[36] που ως αποτέλεσμα έχει την υιοθεσία των ανθρώπων^[37].  Ουσιαστικά  τούς μετατρέπει σε μέλη  της, δηλαδή μέλη του ζώντος σώματος του Χριστού που αποτελούν  πλέον μία κοινωνία ιστορική και ορατή^[38]. Τότε και μόνο γίνονται «κατ’ επαγγελίαν κληρονόμοι»^[39]. Το Άγιο Πνεύμα, που ονομάζεται και «Πνεύμα Χριστού», «συμμαρτυρεί τω πνεύματι ημών ότι εσμέν τέκνα Θεού. Ει δε τέκνα, και κληρονόμοι, κληρονόμοι μεν Θεού, συγκληρονόμοι δε Χριστού»^[40]. Ο άνθρωπος ως βαπτισμένο μέλος της Εκκλησίας αποτελεί ταυτόχρονα μέλος αυτού του σώματος και δύναται να διασφαλίζει την ακεραιότητα της υπόστασης του στο ακέραιο λαμβάνοντας τη χάρη του Αγίου Πνεύματος^[41]. Καθίσταται σαφές ότι δεν είναι δυνατόν να συγκριθεί η μασονική μύηση με τό χριστιανικό βάπτισμα, γιατί αυτό αποτελεί βλασφημία εναντίον του Αγίου Πνεύματος. Η μασονία όπως είπαμε  δεν συνδέει τις ηθικές αξίες, τις οποίες κηρύττει, με μία συγκεκριμένη πίστη σε Θεό. Η εικόνα περί Θεού, του ΜΑΤΣ,  προσδιορίζεται από τον κάθε μασόνο εντελώς υποκειμενικά, ανάλογα με τις όποιες προσωπικές και θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Η κατανόηση του ανθρώπου για τη ζωή, όπως καθώς επίσης η αντίληψη   περί του Θεού, ξεπερνούν τα όρια μίας συγκεκριμένης πίστης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο όμως  η χριστιανική πίστη σχετικοποιεῖται και εξισώνεται σε σχέση με την πίστη του Ισλάμ, με τό Βουδισμό κ. ο. κ. Όποιος ζει «ορθά», λογίζεται και «ορθά» απέναντι στο Θεό, όπως υποστηρίζουν και πιστεύουν οι μασόνοι.

Συνεχίζοντας με τα της πίστεως, οι μασόνοι υποστηρίζουν πως η θέση αυτή δεν ταυτίζεται με την διδασκαλία της Αγίας Γραφής και με την πίστη στον Τριαδικό Θεό. Εδώ η χριστιανική Βίβλος δεν είναι πλέον η μοναδική Θεία αποκάλυψη. Εναλλάσσεται με τό Κοράνι, τις Βέδες κ. ο. κ. Είναι «ένα» ἀπό τα πολλά «ιερά βιβλία»! Η χριστιανική πίστη δεν είναι η μόνη και βεβαία οδός σωτηρίας, αλλά μία από τις πολλές «ατραπούς». Όλες οι θρησκείες οδηγούν «στον ίδιο σκοπό». Μ’ αυτό τον τρόπο τα είδωλα γίνονται αντανάκλαση της «μίας θεότητας», του «Μεγάλου Αρχιτέκτονα του Σύμπαντος», ο οποίος είναι «ανοικτός» προς όλες τις Θεότητες. Εδώ πλέον δεν ισχύει η φράση, πού αναφέρεται στον Ιησού Χριστό: «εν αυτώ κατοικεί παν το πλήρωμα της Θεότητος σωματικώς». Ο απόστολος το υπογράμμισε αυτό, μας λένε, για να προφυλάξει τούς πιστούς από την ψευδή σοφία. Γι’ αυτό και αναφέρει προηγουμένως: «Προσέχετε μήπως σας παρασύρει κανείς με τη φιλοσοφία και με κούφια απατηλά πράγματα, κατά την παράδοση των ανθρώπων, κατά τα στοιχεία του κόσμου και όχι κατά Χριστό»^[42].

Από όσα αναφέραμε γίνεται αντιληπτό πως η Μασονία είναι ασυμβίβαστη με τη Χριστιανική πίστη και την ιδιότητα του Ορθοδόξου Χριστιανού. Ιδιαίτερα υπογραμμίζουμε τον κίνδυνο διάβρωσης του ποιμαντικού έργου και τις τυχόν διαγραφές του Ευαγγελικού μηνύματος   και της εν Χριστώ ελπίδος. Για να βρει λοιπόν ο άνθρωπος το αληθινό νόημα της ζωής και να το πραγματώσει βρίσκει τη λύση μόνο μέσα στη χριστιανική Εκκλησία με τη βοήθεια της θείας χάριτος, και της δωρεάς του Χριστού. Αυτό πραγματώνεται και βρίσκει πλήρη εφαρμογή σύμφωνα με τό λόγο του Χριστού «ουδείς έρχεται προς τον πατέρα ει μη δι’ εμού»^[43]. Ἐνώ σε όλες τις άλλες θρησκείες και ἀποκρυφιστικές ομάδες ο άνθρωπος εγκαταλείπεται εντελώς μόνος στην αναζήτηση της σωτηρίας του. O  άνθρωπος μέσα στην Εκκλησία θυμάται πάντα τό εξής σημαντικό: «του μεγάλου Θεού και πλάσμα και εικόνα είναι ο άνθρωπος, από τον Θεό έρχεται και στον Θεό πηγαίνει»^[44].

Στη σκέψη  ενός Ορθοδόξου παρατηρητή ο Μασονισμός δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία αντίχριστη παναίρεση, που δεν έχει καμία σχέση με τον Χριστό. Οι Μασόνοι προβάλουν ως θεό τους τον «Μέγα Αρχιτέκτονα του Σύμπαντος», όμως στην πραγματικότητα λατρεύουν τον Εωσφόρο^[45], εκείνον που ενέπνευσε όλα τα αντίχριστα συστήματα. Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος έχει πάρει αποφάσεις καταδικάζοντας τη μασονία  ως ένα σύστημα αντιχριστιανικό και πεπλανημένο και η ιδιότητα του χριστιανού και του μασόνου είναι ασυμβίβαστη^[46].

---

[1]  Οι τρεις πρώτοι βαθμοί είναι «μαθητής» , «εταίρος» , «διδάσκαλος». Ο μασόνος του 33^ου βαθμού ονομάζεται «ύπατος, μέγας, γενικός επιθεωρητής».

[2] ‘Οπ. π., σ. 14.

[3] ΠΑΝ. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, όπ. π., σ. 77.

[4] Β.Α. ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ,  Στα άδυτα της Ελληνικῆς Μασονίας, έκδ. Βασδέκης, Αθήνα  1977,  σ.46.

[5] Αυτή είναι η με υπ’ αριθμόν 2020/69 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, πού χαρακτηρίζει τη Μασονία ως θρησκεία  .

[6] ΤΣΑΡΟΥΧΑ  ΚΩΣΤΑ, όπ. π., σ.69.

[7] ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ, Η  Μασσωνία υπό τό φως της αληθείας, έκδ. Ι. Μ. Κεχαριτωμένη, Αθήνα 2001⁸, σ. 98.

[8]  ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ Β. Α., Στα άδυτα της ελληνικής Μασσωνίας, χ.ε., Θεσσαλονίκη 1977, σ. 11.

[9] T. MARRS., Τα απόκρυφα μυστικά της Μασωνίας, όπ. π., σ. 25.

[10] Γ. ΓΑΡΑΝΤΖΩΤΗ., Το ξεσκέπασμα της  απάτης –«Νέα Ακρόπολη», «Νέα Εποχή» Νέα Παγκόσμια Τάξη, όπ. π., σ. 12.

[11] Γ. ΓΑΡΑΝΤΖΩΤΗ., Το ξεσκέπασμα της απάτης – «Νέα Ακρόπολη», «Νέα Εποχή», Νέα Παγκόσμια Τάξη, όπ. π., σ. 13.

[12] Γ. ΓΑΡΑΝΤΖΩΤΗ., Το ξεσκέπασμα της απάτης – «Νέα Ακρόπολη», «Νέα Εποχή», Νέα Παγκόσμια Τάξη, όπ. π., σ. 12.

[13] Α. ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ., «Ο Αποκρυφισμός στο φως της Ορθοδοξίας», Τεύχη 4^ον – 10^ον, Εκδόσεις Διάλογος, Αριθ. 15 .

[14] π. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ, «Ὁ Αποκρυφισμός στο φως της Ορθοδοξίας», Τεύχη 4^ον -10^ον, Εκδόσεις Διάλογος, Αριθ. 15.

[15]  T. MARRS., Τα απόκρυφα μυστικά της Μασωνίας, όπ. π., σ. 7.

[16]  Κ. Τ. ΚΙΛΙΦΗ, Ἡ επικίνδυνη Μασωνία, όπ. π., σ. 44.

[17]  ΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Απόκρυφη γνώση- Μασσωνία, τόμ. 7, χ.ε., Αθήνα 1987, σ. 172-4.

[18]  T. MARRS., Τα απόκρυφα μυστικά της Μασωνίας, όπ. π., σ. 45.

[19]  T. MARRS., Τα απόκρυφα μυστικά της Μασωνίας, όπ. π., σ. 61.

[20] ΤΣΑΡΟΥΧΑ ΚΩΣΤΑ, όπ. π., σ. 341.

[21]  Θ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ Η Μασονία, χ.ε., Αθήνα 1983, σ.76.

[22]  Όπ. π., σ. 79.

[23] ΤΣΑΡΟΥΧΑ ΚΩΣΤΑ,  σ. 341-3.

[24] Όπ., π., σ. 344.

[25] Θ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ, όπ. π., σ. 128.

[26] Όπ., π., σ. 131.

[27] Όπ., π., σ. 345.

[28]  Όπ. π., σ. 25.

[29] Κ. Τ. ΚΙΛΙΦΗ, Η επικίνδυνη Μασωνία, όπ. π., σ. 89.

[30]  VERNON M., Dictionary of Beliefs and Religions, Edinburgh 2009, «Masonry», σ. 218.

[31]  Όπ. π., σ. 218.

[32]  T. MARRS., Τά ἀπόκρυφα μυστικά τῆς Μασωνίας, όπ. π., σ. 11.

[33]  ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ φιλοσόφου, Διάλογος πρός Τρύφωνα, PG 6, 489B.

[34] Ιωάννου Χρυσοστόμου, Εις Ιωάννην Ι’, PG 59, 75,  «Όσοι δε έλαβον αυτόν έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι». Πάντες της αυτής αξίωνται τιμής. τι ταύτης αν γένοιτο της φιλανθρωπίας ίσον;^[34],

[35]  Γα. 3, 26.

[36] ΙΩ. ΡΩΜΑΝΙΔΗ, Δογματική και Συμβολική Θεολογία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, τόμ. Ά´, έκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη  2004⁵, σ. 291.

[37] Γρ. Παλαμά, Περί της κατά σάρκα… Οικονομίας, PG 151, 217C,.

[38] Γ. ΦΛΩΡΟΦΣΚΥ, Το σώμα του ζώντος Χριστού, έκδ. Αρμός  Θεσσαλονίκη 1999, σ. 45.

[39] Γρ. Παλαμά, Ομιλία ΚΖ´ εν τω καιρώ του θέρους…, PG 151, 353Β-C.     

[40]  Ρω. 8, 17.

[41] Ν. ΜΑΤΣΟΥΚΑ, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β, Έκθεση της ορθόδοξης πίστης σε αντιπαράθεση με τη δυτική χριστιανοσύνη, έκδ. Πουρναρά, θεσσαλονίκη, 2003, σ. 501.

[42]  Κλ. 2, 8

[43]  Ιω. 14, 6.

[44] Γρ. Θεολόγου, Έπη εις εαυτόν. Ποίημα ΜΕ´, Θρήνος περί των της αυτού ψυχής παθών, ΕΠΕ 10, 332, ΒΕΠΕΣ 62, 163, PG 37, 1354.

[45]  Όπ. π., σ. 87.

[46] Η διορθόδοξη επιτροπή που συνήλθε από 8 έως 23 Ιουνίου 1930 στο Άγιον Όρος χαρακτήρισε τη Μασονία ως σύστημα αντιχριστιανικό και πεπλανημένο. Επίσης η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος στις 12 Οκτωβρίου 1933 υπογραμμίζει ότι ο Τεκτονισμός υπενθυμίζει τις παλιές εθνικές μυστηριακές θρησκείες και λατρείες, από τις οποίες κατάγεται και των οποίων αποτελεί συνέχεια και αναβίωση. Επιπλέον η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της  Εκκλησίας της Ελλάδος τον Νοέμβριο του 1972 επαναλαμβάνει ότι η Μασονία είναι αποδεδειγμένως μυστηριακή θρησκεία, προέκταση των παλαιών ειδωλολατρικών θρησκειών και τελείως ξένη και αντίθετη προς την εξ αποκαλύψεως σωτηριώδη αλήθεια της Αγίας μας Εκκλησίας και δηλώνει κατηγορηματικά ότι η ιδιότητα του Μασόνου, υπό οποιαδήποτε μορφή, είναι ασυμβίβαστη προς την ιδιότητα του Χριστιανού, πού είναι μέλος του Σώματος του Χριστού. Τέλος η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος τον Οκτώβριο του 1966 θεωρεί τη Μασονία παγανιστική θρησκεία ασυμβίβαστη με τον Χριστιανισμό χαρακτηρίζοντας τη,  ως αντίχριστο σύστημα. 

πηγή