Για το πρωτείο του πάπα

Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἱερεμία

Ὁ Χριστός ἐν δόξῃ καί οἱ δώδεκα Ἀπόστολοι, Κωνσταντινούπολη, μέσα 14ου αἰ.

Μοῦ ἐζητήθη νά γράψω ὀλίγα λόγια γιά τό «πρωτεῖο» τοῦ πάπα, γιά τό ὅτι, δηλαδή, ὁ πάπας θέλει νά ἄρχει ὅλων τῶν Ἐκκλησιῶν. Τό κάνω αὐτό μέ τό παρόν σύντομο καί ἁπλό ἄρθρο.

1. Ἀρχικά θά ἔλεγα ὅτι Χριστός καί πρωτεῖα εἶναι ἄκρως ἀντίθετα. Ὅποιος πιστεύει στόν Ἰησοῦ Χριστό καί μάλιστα θέλει νά Τόν ὑπηρετήσει καί νά εἶναι ἀντιπρόσωπός Του, πρέπει νά ἔχει τό ἴδιο φρόνημα μέ Αὐτόν, φρόνημα ἀνιδιοτελείας καί αὐτοθυσίας. Γιατί ὁ Χριστός μας, ἄν καί ἦταν Θεός, ὅμως «ἐκένωσεν ἑαυτόν μορφήν δούλου λαβών, ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπων γενόμενος… Ἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου», καί τί θανάτου; «Θανάτου δέ σταυροῦ» (Φιλιπ. 2,6- 8)! Ὁ Ἰησοῦς Χριστός πάλι εἶπε καθαρά στούς μαθητές Του ὅτι, «ἐκεῖνος πού θέλει νά εἶναι μεγάλος μεταξύ σας, νά εἶναι ὑπηρέτης σας, καί ἐκεῖνος πού θέλει νά εἶναι μεταξύ σας πρῶτος («πρωτεῖο») θά εἶναι δοῦλος ὅλων»! Καί τό παράδειγμα αὐτό μᾶς τό ἔδωσε ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός, ὁ Ὁποῖος «οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλά διακονῆσαι καί δοῦναι τήν ψυχήν αὐτοῦ λύτρον ἀντί πολλῶν» (Μάρκ. 10,42-45)! Ἀλλά καί ἄλλοτε ὁ Χριστός εἶπε καθαρά πάλι στού μαθητές Του: «Ἐάν κανείς θέλει νά εἶναι πρῶτος – ὁ πάπας θέλει νά εἶναι πρῶτος καί ζητάει «πρωτεῖο»! – πρέπει νά εἶναι ὁ τελευταῖος ὅλων καί ὑπηρέτης ὅλων» (Μάρκ. 9,35)!

Ὕστερα ἀπό αὐτούς τούς λόγους τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τό δικό Του μάλιστα ταπεινό καί δουλικό παράδειγμα, εἶναι πραγματικά ἐντροπή γιά ἕναν ἱερέα καί ἀρχιερέα καί ἀντιπρόσωπο Χριστοῦ νά ζητάει «πρωτεῖα». Ναί, εἶναι ἐντροπή του!… Δέν εἶναι ἀντιπρόσωπος τοῦ Χριστοῦ αὐτός.

2. Θά γράψω τώρα ἁπλᾶ πάλι, πῶς «κατήντησε» ὁ πάπας καί ζητάει «πρωτεῖο». Εἶναι γνωστόν, ὅτι μέ τούς παπικούς πρῶτα εἴμεθα ἑνωμένοι, ἀποτελούσαμε μέ αὐτούς μία Ἐκκλησία. Καί ἦταν πολύ καλή τότε ἡ Ρωμαϊκή Ἐκκλησία. Ἔδινε καλό παράδειγμα σέ ὅλες τίς Ἐκκλησίες· παράδειγμα ὀρθῆς πίστεως καί καλῶν ἔργων, ἔργων ἀγάπης. Ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος προβάλλει τήν τότε Ἐκκλησία τῆς Ρώμης ὡς πρότυπο πίστεως καί ἐμμονῆς στήν παράδοση περισσότερο ἀπό ὅλες τίς ἀποστολικές Ἐκκλησίες. Καί ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ θεοφόρος καλεῖ τήν Ἐκκλησία αὐτή «προκαθημένη τῆς ἀγάπης», «προκαθημένη» σέ χριστιανικά ἔργα. Ἔχουμε ἁγίους πᾶπες τήν ἐποχή αὐτή, ὁ δέ λαός, ἀλλά καί οἱ ἱερεῖς καί ὅλοι, ἑλκύονται πολύ ἀπό τήν ἁγιότητα καί τρέχουν πρός τόν ἅγιο. Ἔτσι, λοιπόν, τήν παλαιά αὐτή ἐποχή κατέφευγαν ὅλοι στήν Ἐκκλησία τῆς Ρώμης, στούς πᾶπες, καί ζητοῦσαν συμβουλή καί προστασία καί διευθέτηση διαφόρων ἐκκλησιαστικῶν ζητημάτων (γιά τήν ἔριδα περί τῆς ἑορτῆς τοῦ Πάσχα, γιά παράδειγμα). Ὅπως βλέπουμε, ὅλη ἡ Ἐκκλησία ἀπέδιδε στήν ἀρχή «πρωτεῖο» στήν Ἐκκλησία τῆς Ρώμης, ἀλλά τό πρωτεῖο αὐτό ἦταν πρωτεῖο τιμῆς καί ἀληθείας καί ὄχι πρωτεῖο ἐξουσίας. Μάλιστα καί ἐκ πολιτικῶν λόγων, γιά τό ὅτι δηλαδή πρόκειται γιά τήν Ἐκκλησία τῆς παλαιᾶς Ρώμης, ἡ Β´ Οἰκουμενική Σύνοδος (381 μ.Χ.), μέ τόν 3ο Κανόνα της, ἔδωσε στήν Ἐκκλησία αὐτή τήν πρώτη θέση μεταξύ ὅλων τῶν Ἐκκλησιῶν.

Ἐκεῖνο ὅμως πού κάνει μεγάλη ζημιά, καί ἰδιαίτερα στόν ἐκκλησιαστικό χῶρο, εἶναι ὁ ἐγωϊσμός. Οἱ πᾶπες, λοιπόν, ἄρχισαν νά ὑπερηφανεύονται γιά τήν τιμή τῶν ἄλλων Ἐκκλησιῶν πρός αὐτούς, γιά τό «πρωτεῖο» τιμῆς, ὅπως τό εἴπαμε, πού ἀπελάμβαναν, καί τό ζητοῦσαν στήν συνέχεια νά τούς γίνει «πρωτεῖο» ἐξουσίας καί δυνάμεως καί δικαιωμάτων. Ἐδῶ ἔχουμε σειρά παπῶν (Στέφανος, Δάμασος, Ἰννοκέντιος Α´, Βονιφάτιος Α´, Λέων Α´, Κελεστῖνος Α´ κ.ἄ.), οἱ ὁποῖοι ἀπαιτοῦν ὁ Ἐπίσκοπος Ρώμης νά ἀναγνωρίζεται ὡς «κεφαλή» ὅλων τῶν κατά τόπους Ἐκκλησιῶν καί τῆς καθόλου Ἐκκλησίας. Φθάνουν μάλιστα μέχρι τό σημεῖο νά ποῦν ὅτι ὅποιος δέν ἔχει κοινωνία μέ τήν Ἐκκλησία τῆς Ρώμης εἶναι αἱρετικός· καί ὅτι ἡ γνώμη καί ἡ κρίση τοῦ πάπα εἶναι ἀπόλυτη καί ἐκφράζει τό θέλημα τοῦ Ἰδίου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐδῶ πᾶμε γιά τό «ἀλάθητο» τοῦ πάπα!…

Τώρα ἀρχίζει καί ὁ ἀγώνας τῶν παπικῶν νά κατοχυρώσουν καί ἁγιογραφικῶς τό «πρωτεῖο» τους. Ἄς προσέξουμε: Πρῶτα γεννήθηκε τό παπικό πρωτεῖο ὡς ἐπιθυμία δόξης καί ἐπιβουλῆς καί μετά ζητήθηκαν στηρίγματα καί μαρτυρίες τάχα ἀπό τήν Ἁγία Γραφή γιά τήν κατοχύρωσή του. Τώρα οἱ παπικοί ζητοῦν νά ἀποδείξουν ἀπό τήν Ἁγία Γραφή ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρώμης ἱδρύθηκε ἀπό τόν ἀπόστολο Πέτρο, ὁ ὁποῖος γι᾽ αὐτούς εἶναι ἡ κορυφή ὅλων τῶν Ἀποστόλων, καί ἐπί τοῦ ὁποίου ὁ Χριστός ἵδρυσε τήν Ἐκκλησία. Ἄρα αὐτοί, οἱ διάδοχοι τοῦ Πέτρου ἔχουν ἐξουσία ἐφ᾽ ὅλης τῆς Ἐκκλησίας. Τούς ἁρμόζει δηλαδή τό «πρωτεῖο». Αὐτά ὅμως πού θέλουν οἱ παπικοί δέν τούς τά προσφέρει ἡ Ἁγία Γραφή μέ τήν σωστή ὁμαλή ἑρμηνεία της. Παρά ταῦτα ὅμως αὐτοί ἐκβιάζουν τό ἱερό κείμενο, καί τό καταθλίβουν γιά νά «ἀποδείξει» τό «πρωτεῖο» τους. Σαφῶς ὅμως λέγουμε ὅτι ἀπό τήν Καινή Διαθήκη δέν κατοχυρώνεται τό «πρωτεῖο» τοῦ παπισμοῦ.

Οἱ ἀπαιτήσεις τῶν παπῶν προχώρησαν στήν συνέχεια μέ μεγαλύτερη ἑωσφορική ὁρμή. Ὁ πάπας θέλει νά γίνει ὄχι μόνο ἡ ἀνωτάτη ἐκκλησιαστική ἐξουσία, ἀλλά καί ἡ ἀνωτάτη ἐξουσία στόν κόσμο. Ὁ πάπας Νικόλαος ὁ Α´ (858-867) θεωρεῖ τόν ἑαυτό του ὡς τήν ὑψίστη νομοθετική καί δικαστική ἀρχή καί ὅτι μόνος αὐτός δικαιοῦται νά ἐκδίδει κανόνες στήν Ἐκκλησία. Ὁ δέ πάπας Γρηγόριος ὁ Ζ´ (1073-1085) εἶπε τό χειρότερο, ὅτι μόνο ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρώμης ἱδρύθη ἀπό τόν Κύριο καί ὅτι εἶναι ἀδύνατο νά σωθεῖ κάποιος ἄν δέν ὑπακούει στόν πάπα! Ἡ κορύφωση δέ τῆς τρέλας τοῦ «πρωτείου» τοῦ παπισμοῦ εἶναι ἡ ἀνακήρυξη τοῦ «ἀλαθήτου» στήν 20η «οἰκουμενική» σύνοδό τους (!…) τό 1870 ἀπό τόν πάπα Πίο Θ´. Κατά τήν σύνοδο αὐτή τῶν παπικῶν ὑπῆρξαν πολλές ἀντιδράσεις γιά τό νέο αὐτό «δόγμα» καί πολλοί «ἐπίσκοποί» τους εἶπαν στόν πάπα ὅτι αὐτό δέν φέρεται στήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Ἀλλά ὁ πάπας ἀπήντησε: «Ἡ παράδοση εἶμαι ἐγώ» (La traditio sono io)!…

6. Ἐπειδή δέν ὑπάρχουν πολλά περιθώρια χώρου στό περιοδικό μας ἀποκρούοντες μέ πολύ ἀποτροπιασμό τό «πρωτεῖο» τῶν παπικῶν ἀναφέρουμε τέλος τά παρακάτω δύο μόνο ἐπιχειρήματα ἐναντίον του:

(α) Δογματικῶς πιστεύουμε ὅτι ΜΙΑ εἶναι ἡ Ἐκκλησία, ἀλλά ἡ ΜΙΑ αὐτή Ἐκκλησία ἐκφράζεται σέ πολλές κατά τόπους Ἐκκλησίες. Οἱ τοπικές αὐτές Ἐκκλησίες δέν μπορεῖ νά ἐπιβληθοῦν στήν ΜΙΑ, τήν καθ᾽ ὅλου Ἐκκλησία, ἀλλά, ἀντίθετα, ἡ καθ᾽ ὅλου (Καθολική) Ἐκκλησία ἐπεμβαίνει καί ἐπιβάλλεται στίς τοπικές Ἐκκλησίες. Αὐτό εἶναι μία γενική ἐκκλησιολογική ἀρχή, ἡ ὁποία τηρεῖται διά παντός στήν Ἐκκλησία μας. Στή περίπτωση τοῦ πρωτείου τῶν παπικῶν ἀνατρέπεται ἡ χρυσή αὐτή βάση τῆς ἐκκλησιολογίας μας καί μία τοπική Ἐκκλησία, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρώμης θέλει νά ἄρχει ὅλων τῶν Ἐκκλησιῶν, δηλαδή θέλει νά ἐπιβληθεῖ στήν καθ᾽ ὅλου Ἐκκλησία!…

(β) Τό «πρωτεῖο» τοῦ πάπα ἔρχεται ἀντίθετα πρός αὐτήν τήν πίστη μας, τήν πίστη στόν Θεό μας. Ὁ Θεός μας λέγεται «Ἁγία Τριάδα»: Πιστεύουμε τρία Πρόσωπα, τόν Πατέρα, τόν Υἱό καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Καί τά τρία αὐτά Πρόσωπα εἶναι ἰσότιμα. Τρία Πρόσωπα, ἀλλά μία θεία οὐσία. Ἔτσι ἔχουμε Τριάδα στήν Μονάδα καί Μονάδα στήν Τριάδα. Τά τρία Πρόσωπα ἔχουν κοινωνία ἀγάπης μεταξύ τους καί «περιχωροῦν» τό ἕνα τό ἄλλο. Ὁ Πατέρας μέσα στόν Υἱό καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, τό Ἅγιο Πνεῦμα μέσα στόν Πατέρα καί τόν Υἱό κ.λπ. Αὑτό σημαίνει «περιχώρηση». Γιά τήν Ἁγία Τριάδα, τόν Θεό μας, πιστεύουμε ὅτι ὁ Πατέρας εἶναι «πρῶτος» ἔναντι τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Εἶναι «πρῶτος» ὄχι κατά τήν δύναμη ἤ τήν ἐξουσία, ἀλλά μόνο κατά τήν αἰτία, γιατί ἀπό τόν Πατέρα γεννᾶται ὁ Υἱός καί ἀπό τόν Πατέρα πάλι ἐκπορεύεται τό Ἅγιο Πνεῦμα. Τήν «ὑποταγή» τοῦ ἑνός προσώπου στό ἄλλο τήν ἀπέρριψε ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὡς αἵρεση.

Ἡ πίστη μας αὐτή στήν Ἁγία Τριάδα, ἡ «Τριαδολογία», ὅπως λέγεται, ρυθμίζει καί τήν «᾽Εκκλησιολογία», τήν ζωή μας, δηλαδή, μέσα στήν Ἐκκλησία. Ὅλοι μας στήν Ἐκκλησία εἴμαστε ἰσότιμοι καί ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ καί μεταξύ μας. Στήν Ἐκκλησία δέν ὑπάρχει – δέν πρέπει νά ὑπάρχει – ὑποταγή μερικῶν μελῶν σέ ἄλλα, ἀλλά πρέπει νά ὑπάρχει κοινωνία καί περιχώρηση μεταξύ μας, μέ ἔργα ἀγάπης, γιατί ἔχουμε τήν ἴδια πίστη. Καί ὅσοι ἔχουμε ἐκκλησιαστικά ἀξιώματα, ὅσοι, δηλαδή, εἴμαστε ἱερεῖς ἤ ἐπίσκοποι, πρέπει νά γνωρίζουμε καλά ὅτι τά ἀξιώματά μας στήν Ἐκκλησία δέν εἶναι κυριαρχικά καί ὑπεροπτικά, ἀλλά διακονικά καί ὑπηρετικά γιά τήν σωτηρία τῶν ἀδελφῶν μας χριστιανῶν.

Ὁ πάπας μέ τό «πρωτεῖο», μέ τό ὁποῖο θέλει νά κυριαρχεῖ καί νά ἐξουσιάζει ὅλων τῶν Ἐκκλησιῶν, φέρνει ἄνω-κάτω αὐτή τήν ὡραία ἐκκλησιολογία, πού φτιάχνει μία τέλεια κοινωνία, βασιζόμενη στήν ἀγαπητική σχέση τῶν Προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦ Θεοῦ μας. Τό «πρωτεῖο» λοιπόν τῶν Καθολικῶν προσβάλλει τήν ὀρθόδοξη Τριαδολογία καί Ἐκκλησιολογία καί κατασκευάζει μία στυγνή δικτατορία, στήν ὁποία κυβερνᾶ ὁ ρωμαῖος ποντίφηκας, ὁ πάπας.

7. Τέλος, θέλουμε νά γράφουμε μία ἀλήθεια, ἡ ὁποία παρακαλοῦμε νά προσεχθεῖ, γιατί εἶναι πολύ σοβαρή: Στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας ὑπάρχει πρωτεῖο! Ὄχι ὅμως πρωτεῖο ἐξουσίας, ἀλλά «πρωτεῖο ΑΛΗΘΕΙΑΣ». Καί βεβαίως ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, ἐπειδή ἔχει – μόνη αὐτή – τήν ὅλη ἀλήθεια δικαιοῦται αὐτή καί μόνο νά ἔχει τό «πρωτεῖον τιμῆς», διότι ἔχει τό «πρωτεῖον ἀληθείας». Πέρα ὅμως ἀπό αὐτήν τήν γενική ἔννοια περί τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, λέγουμε ὅτι καί ἕνας ἁπλός μοναχός στήν Ἐκκλησία μας, ἀλλά ἅγιος, σάν τόν ἅγιο Νικόδημο τόν ἁγιορείτη γιά παράδειγμα, ἤ σάν τόν ἅγιο Παΐσιο τόν ἁγιορείτη πάλι, ἔχουν καί αὐτοί, σάν ἰδιαίτερα πρόσωπα ὁ καθένας, ἔχουν «πρωτεῖον ἀληθείας». Αὐτό τό παρατηροῦμε ἤδη στόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο καί στόν ἅγιο Διονύσιο, ἐπίσκοπο Κορίνθου, ἔπειτα ἤ στόν ἅγιο Εἰρηναῖο, ἐπίσκοπο Λουγδούνου, ἀκόμη μετέπειτα. Στόν ἅγιο Διονύσιο Κορίνθου τό αἴσθημα τοῦ πρωτείου τῆς ἀληθείας, πού ἔχει γιά τόν ἑαυτό του, τοῦ δημιουργεῖ αἴσθημα γενικῆς εὐθύνης καί τόν κάνει ὄχι νά συμβουλεύει ἁπλῶς, ἀλλά νά «προστάττῃ» (βλ. Εὐσεβίου Ἐκκλησιαστική ἱστορ. Δ´ 23,6) νά δεχθοῦν καί νά ἐφαρμόσουν οἱ παραλῆπτες του τά παραγγελλόμενα. Καί σ᾽ αὐτό (στήν ὑπακοή στά λεγόμενά του) δέν ἐξαιρεῖται οὔτε ὁ ἰσχυρός ἐπίσκοπος τῆς Ρώμης Σωτήρ, ὁ ὁποῖος, ἐνῷ διαφωνοῦσε ἀρχικά μέ τόν Διονύσιο, ὑπεχώρησε ἔπειτα καί συνεφώνησε μέ τίς ἀπόψεις του. Ὅποιος στήν Ἐκκλησία μας ἐπίσκοπος ἤ καί ἁπλός ἱερεύς (σάν τόν πατέρα Ἐπιφάνιο τόν Θεοδωρόπουλο) ἤ καί λαϊκός (σάν τόν Καθηγητή Παναγιώτη Τρεμπέλα), λόγῳ ἁγιότητος καί γνώσεως τῆς θεολογίας, ἔχει – νοιώθει μέσα του αὐτό τό αἴσθημα τοῦ «πρωτείου ἀληθείας», αὐτός ἐκφράζει γνησιώτερα καί βαθύτερα καί ζωηρότερα ἀπό ὅσο οἱ ἄλλοι ἐπίσκοποι, ἱερεῖς ἤ λαϊκοί, τήν θεία ἀλήθεια σχετικά μέ τά προβλήματα πού ἀφοροῦν τήν σωτηρία καί τήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτό ὅμως τό αἴσθημα τοῦ ἔχοντος τό «πρωτεῖο ἀληθείας», πού τόν κάνει νά «προστάττῃ», ὅπως εἴπαμε γιά τόν ἅγιο Διονύσιο Κορίνθου, τῆς Ἐκκλησίας, ὄχι μόνο δέν ἔχει καμμία σχέση μέ τό «πρωτεῖο ἐξουσίας» τοῦ πάπα, ἀλλά «οὐσιαστικά καί τό ἀναιρεῖ», ὅπως λέγει ὡραῖα ὁ μακαριστός πατρολόγος Καθηγητής, μακαριστός μοναχός Γεράσιμος (Στυλιανός) Παπαδόπουλος (βλ. Πατρολογία του, τόμ. Α´, σ. 268. 269).

Ἀπό αὐτό τό αἴσθημα, τοῦ πρωτείου ἀληθείας κινήθηκε καί ὁ ἅγιος Κλήμης ὁ Ρώμης νά γράψει ἐπιστολή πρός τήν Ἐκκλησία τῆς Κορίνθου συμβουλεύοντας γιά τήν εἰρήνευσή της, καί ὄχι ἀπό τό πρωτεῖο ἐξουσίας ὡς Ρώμης, ὅπως ἐσφαλμένως ἰσχρυρίζονται καθολικοί συγγραφεῖς πατρολογικῶν ἐγχειριδίων.

Περιοδικὸ «Ἐρῶ», τεύχος 25ο

Διατί ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αρνείται να δώσει εξηγήσεις;

Πόλεμος μεταξύ αληθείας και ψεύδους με μέθοδον «μελάνης»

Σε κάθε εποχή διεξάγεται ένας μυστικός η και φανερός πόλεμος ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι, ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψευ­δος, ανάμεσα στον Χριστό και στο Διάβολο με τα εκούσια και ακούσια όργανά του.

Ειδικά σήμερα, με την έκρηξι της τεχνολογίας και των μέσων επικοινωνίας, γραπτών, προφορικών η ηλεκτρονικών η αλήθεια παλεύει με το ψεύδος σε ένα εντελώς καινοφανές για τα ανθρώπινα πράγματα πεδίο. Από μυριάδες μέσα κυκλοφορεί μέγα πλήθος από φανερά η συγκεκαλυμμένα ψεύδη. Μεγιστοποιούνται η ελαχιστοποιούνται μικρά και ασήμαντα πρόσωπα η γεγονότα. Πολλά αληθή περιστατικά καλύπτονται κάτω από βουνά ασημάντων πληροφοριών, με αποτέλεσμα κανείς να δυσκολεύεται να αναζητήση και να ανεύρη την χρυσή αλήθεια, που είναι «δυσθήρατος η αλήθεια͵ πανταχόθεν ημίν εξιχνευτέα» (Μεγάλου Βασιλείου).

Μέσα σ’ αυτό το εκρηκτικό πλαίσιο κατακλυσμού πληροφοριών πρέπει να διαλάμπη ως αστραπή η Ευαγγελική αλήθεια του Κυρίου με την Ορόδοξο Παράδοσι και την βροντερή δύναμί της. Η Εκκλησία δεν κρύβεται από αυτή την παλαίστρα του λόγου. Εισέρχεται και καταθέτει τον Αγιοπνευματικό λόγο και καταγγέλλει κάθε ψεύδος. Αναφέρεται ότι κατά τα πρωτοχριστιανικά χρόνια ένας Άγιος Απολογητής προεφήτευε ότι η Εκκλησία θα γράφη την ιστορία της με το «Αίμα» των παιδιών της, καθώς ξεκίνησε με το Αίμα του Κυρίου Ιησού. Στη συν­έχεια, θα γράφη την ιστορία της με τα «Δάκρυα», τουτέστιν, με τους νηπτικούς αγώνες των Ασκητών και Μοναχών, που θα διεξάγουν τον αγώνα της συνειδήσεως. Θάρθη όμως εποχή, που η Εκκλησία θα γράφη την ιστορία της με το «Μελάνι», δηλαδή με τα βιβλία και τα γραπτά κείμενα. Αυτή η μέθοδος θα έχη τεράστια βαρύτητα, λέγει ο Απολογητής, διότι θα τροφοδοτή την ιστορία του «Αίματος» και των «Δακρύων». Σήμερα η μέδοδος με το «Μελάνι», συμπληρώνεται με την μέθοδο των «Ερτζιανών Κυμάτων» και των «Ηλεκτρονικών Στοιχείων», τα οποία η Εκκλησία μάλλον λίαν πλημμελώς χρησιμοποιεί μέχρι αυτή την στιγμή. Δυσ­τυχώς ολόκληρος η Εκκλησία της Ελλάδος, η πιο οργανωμένη Ορθόδοξος Εκκλησία δεν έχει ένα τηλεοπτικό σταθμό δορυφορικής λήψεως, ενώ υπάρχουν εκδότες που έχουν ανοίξει πολλούς τηλεοπτικούς σταθμούς.

Είναι προφανές ότι η Εκκλησία οφείλει και τα δύο παραρτήματα της μεθόδου της «Μελάνης» να τα υιοθετήση άμεσα και να τα χρησιμοποιήση για τον Ευαγγελισμό της Γης που βρίσκεται στο σκοτάδι της ειδωλολατρίας και της αθείας. Προσ­έτι να τα επιστρατεύση εις τον αγώνα του Επαν-Ευαγγελισμού των κάθε είδους παραπλανημένων αιρετικών της Υφηλίου με το λαμπρό φως της αληθείας της Ορθοδοξίας.

Η μικρή αλλά ιστορική μας φωνή υψώνει το λάβαρον της Ορθοδοξίας

Η μικρή μας εφημερίδα εργάζεται για μεγάλες ιδέες και περίλαμπρα πράγματα. Αγωνίζεται για την αλήθεια του Ι. Ευαγγελίου και της Ιεράς Παραδόσεως. Καταφλέγεται από την αγάπη προς την Ορθοδοξία. Με την Χάρι του Κυρίου, επί δεκαετίες πολεμά το ψεύδος και τις Σατανικές μεθοδείες. Είναι επόμενο λοιπόν να δέχεται και τα βέλη των ανθρώπων που δεν εργάζονται εις τον δρομο της Ορθής πίστεως, η από εκείνους που νομίζουν ότι προσωπικώς θίγονται από τον αγώνα του Ο.Τ..

Δηλώνουμε ότι δεν πολεμούμε και δεν αντιτιθέμεθα σε κανένα πρόσωπο. Κάνουμε ότι μπορούμε, για να κηρύξουμε Χριστόν Εσταυρωμένον και να προβάλλουμε το Ορθόδοξον φρόνημα. Η μικρή μας αλλά ιστορική φωνή δεν έχει κύριο χαρακτηριστικό μόνον τον αντιοικουμενισμό. Όχι! Αυτό αποτελεί ένα υποσύνολο στο μεγάλο σύνολο του Ορθοδόξου φρονήματος. Η σημαία που υψώνουμε είναι της Ορθής πίστεως, της Ιεράς Παραδόσεως, των Ορθών δογμάτων, της Ορθής Ηθικής, των Ιερών Μυστηρίων, κ.τ.λ.. Προσέτι δε υψώνουμε και το λάβαρο της συνεχείας του Ευσεβούς Ορθοδόξου Ελληνισμού. Οι δικοί μας Πατέρες και οι Ήρωές μας ηκολούθησαν τα βήματα του Κυρίου Ιησού, ταυτίσθησαν με την πορεία του Χριστιανισμού και κατόπιν με τον δύσκολο δρόμο της Ορθοδοξίας. Αυτά είναι τα καταπιστεύματα της ελαχίστης αυτής υπάρξεως που ονομάζεται Ο.Τ..

Δεν είμαστε αλάθητοι, διότι μόνον ένας αλάθητος (!) υπάρχει, ο Πάπας, καθώς και μερικοί άλλοι που νομίζουν ότι έχουν τις ίδιες δυνατότητες. Αλάθητος είναι μόνον η Εκκλησία, η Ορθόδοξος Εκκλησία.

Πρόθεσί μας είναι με τις μικρές μας δυνάμεις να πολεμούμε τους εξωτερικούς εχθρούς της Εκκλησίας, αιρετικούς, αθέους, υλιστές, κλέφτες, απατεώνες κ.τ.λ.. Αλλά, και, ανάλογο χρέος έχουμε να είμαστε ξάγρυπνοι πολέμιοι εναντίον των «λύκων», που με ένδυμα προβάτου εισήλθαν στην ποίμνη της Εκκλησίας και λυμαίνονται των προβάτων. Άπαντες οι μεγάλοι Πατέρες τονίζουν αυτό το εσωτερικό πρόβλημα, που το προεφήτευσε ο ίδιος ο Κύριος και το ετόνισε ιδιαιτέρως ο Απόστολος των Εθνών Παύλος. Πολλά γράφει γι’ αυτή την πληγή της Ορθοδοξίας ο Ιερός Χρυσόστομος, ο δε Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος τονίζει ότι «Ο Διάβολος πολεμά την Εκκλησία απ’ έξω, οι δε κακοί Επίσκοποι από μέσα». Και αλλαχού αφυπνιστικά σημειώνει: «Εν εκτρέπου μοι, τους κακούς επισκόπους, /Μηδέν φοβηθείς του θρόνου την αξίαν. /Πάντων το ύψος, ουχί πάντων δ’ η χάρις./ Το κώδιον πάρελθε, τον λύκον βλέπε. /Μη τοις λόγοις με πείθε, τοις δε πράγμασι…». Δηλαδή, « ένα πράγμα διώξε μακρυά μου, τους κακούς Επισκόπους. / Μη φοβάσαι την αξία του θρόνου. / Το ύψος της δόξης είναι για όλους, αλλά όχι και η χάρις. / Το δέρμα του προβάτου να αποφεύγης, λύκον να βλέπης./ Μη με πείθης με τα λόγια αλλά με τα πράγματα».

Εμείς όλα αυτά ούτε τα αγνοούμε ούτε τα παραβλέπουμε, αλλά προσπαθούμε με όση μικρή δύναμι διαθέτουμε να επιτελέσουμε το καθήκον της φανερώσεως και εξουδετερώσεως των φερόντων «κώδιον» (δέρμα προβάτου).

Η συνέντευξις προς τον Πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως

Σε αυτό το πλαίσιο και για να είμαστε τίμιοι απέναντι στους αναγνώστες μας αλλά και προς τους απανταχού Ορθοδόξους, οι οποίοι εδώ και δεκαετίες σκανδαλίζονται από κινήσεις μελών του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως εζητήσαμε καθηκόντως συνέντευξι από τον Πατριάρχη. Μας εζητήθη να αποστείλουμε τις ερωτήσεις. Μετά από μεγάλη περίσκεψι και συμβουλάς Πατέρων και αδελφών απεστείλαμε τις ακόλουθες ερωτήσεις:

«Α) Ποιά είναι τα δογματικά όρια της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας (μυστήρια, συμπροσευχαί κ.λπ.) και ο κανονικός ρόλος των Προκαθημένων εντός Αυτής;

Β) Επηρεάζεται το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως από την διένεξι της Ρωσίας με τις ΗΠΑ και την Τουρκία λόγω των γεγονότων στην Μέση Ανατολή; π.χ. το ζήτημα της Σχολής της Χάλκης.

Γ) Η πολυμορφία της εκκλησιαστικής οργανώσεως του Ελληνικού Κράτους (έξι διοικητικά συστήματα) είναι σύμφωνη με το Κανονικό Δίκαιο και με τον Κανόνα «τα εκκλησιαστικά δει τοις πολιτικοίς συμμεταβάλεσθαι»; Ο Σεβ. Νέας Σμύρνης εις την εισήγησίν του εις την Ιεραρχίαν τον Νοέμβριον του 2015 εσημείωσε ότι δημιουργούνται ποιμαντικά προβλήματα καθώς η Εκκλησία της Ελλάδος δεν δύναται να απευθύνεται εις όλην την επικράτειαν της Χώρας.

Δ) Πως θα εφαρμοσθούν αι αποφάσεις της λεγομένης «Μεγάλης Συνόδου» αφ’ ης στιγμής Ιεράρχαι και Καθηγηταί διαπιστώνουν την έλλειψι κανονικών προϋποθέσεων συγκροτήσεώς της, ενώ παραλλήλως διακυβεύεται η ενότητα της Εκκλησίας (Σχίσμα, διακοπή μνημοσύνου κ.λπ.);»

Αναμέναμε ότι εντός ολίγων ημερών θα εγίνετο δεκτό το αίτημά μας καθώς ο Πατριάρχης καθημερινώς δίδει συνεντεύξεις και φωτογραφίζεται με ποδοσφαιριστάς, αθλητάς, ηθοποιούς, ετεροδόξους και αλλοθρήσκους, παρουσιαζόμενος σε πολλά Ελληνικά, Τουρκικά και διεθνή Μέσα Ενημερώσεως. Όμως αντί αποδοχής του λογικού, θεολογικού και αυτονοήτου αιτήματός μας ελάβαμε την ακόλουθον απάντησι:

«Αγαπητέ κύριε Τραμπούλη

Κατ Ἐντολὴν της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, σας μεταβιβάζω τας πατρικάς Του Ευχάς και σας πληροφορώ ότι οι ερωτήσεις σας δεν θα απαντηθούν.

Με τις προσωπικές μου ευχές για Σας και την οικογένειά Σας

Μετά τιμής

Πρωτοπρεσβύτερος Δοσίθεος Αναγνωστόπουλος»

Δυστυχώς δεν ετηρήθη ούτε ο τύπος… Δεν απήντησε ο ίδιος ο Πατριάρχης, ούτε Επίσκοπος, ούτε ο Πρωτοσύγκελλος, ούτε ο Αρχιγραμματεύς αλλά απλώς ένας πρωτοπρεσβύτερος, ο οποίος δεν υπογράφει ούτε με την ιδιότητά του ως υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου, σχεδόν τελευταίος τη τάξει, όταν σε καθημερινές εκδηλώσεις αποστέλλονται Ιεράρχες του Πατριαρχείου. Ο Πατριάρχης ηθέλησε έτσι να υποβιβάση τον Ο.Τ., λησμονών όμως ότι περιφρονεί χιλιάδας Ορθοδόξους ανά την οικουμένη, οι οποίοι εναπέθεταν τις ελπίδες τους σε μία Ορθόδοξη δημόσια τοποθέτησι για όλα τα ζητήματα, που το τελευταίο διάστημα συγκλονίζουν την Εκκλησίαν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Κάθε κληρικός και Επίσκοπος οφείλει πάντοτε με ταπείνωσι να είναι πρωτίστως «διάκονος» των «ελαχίστων» αδελφών του, αναγνωστών του Ο.Τ., διότι και γι’ αυτούς σταυρώθηκε ο Κύριος. Σπουδαιότερον όμως είναι όχι ότι δεν απαντά στον ευσεβή λαό, αλλά ότι δεν απαντά στα ίδια τα καίρια ερωτήματα. Διατί; Μήπως απαντούν τελικώς, αι πράξεις του και τα γραφόμενά του; Μήπως η σιωπή δηλώνει ενοχή; Ευχόμεθα να έχη καλήν απολογίαν προς τον Κύριον, όταν θα εκζητήση από αυτόν την Παρακαταθήκην, την οποίαν του ενεπιστεύθη.

Διευθυντής Συντάξεως

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΤΡΑΜΠΟΥΛΗΣ

Ορθόδοξος Τύπος

Το είδαμε εδώ

Υπέρ Πίστεως και Πατρίδος 1453-1821

Εὐαγγέλου Στ. Πονηροῦ

Δρ. Θεολογίας Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Μs Φιλοσοφίας

Ἡμέρα Δευτέρα 28 Μαΐου 1453,

ὁ τελευταῖος μας αὐτοκράτορας Κωνσταντῖνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος ὁμιλεῖ γιὰ τελευταία φορὰ πρὸς τὸν λαὸ τῆς βασιλίδος τῶν πόλεων Κωνσταντινουπόλεως, ἡ ὁποία σὲ λίγο δὲν θὰ εἶναι πιὰ ἐλεύθερη. Δίνει τὶς τελευταῖες ὁδηγίες στὸν λαὸ καὶ στοὺς στρατιῶτες του, προσπαθεῖ νὰ τοὺς ἐμψυχώσει, τοὺς ἀποκαλεῖ «ἀπογόνους Ἑλλήνων καὶ Ρωμαίων», ὀνομάζει τὴν Κωνσταντινούπολη «ἐλπίδα καὶ χαρὰν πάντων τῶν Ἑλλήνων, τὸ καύχημα πᾶσι τοῖς οὖσιν ὑπὸ τὴν τοῦ ἡλίου ἀνατολήν (1)». Τοὺς προτρέπει νὰ προτιμήσουν τὸν τιμημένο θάνατο ἀπὸ τὴ ζωή.

Ἂς διαβάσουμε τὰ αὐθεντικὰ λόγια του, ὅπως μᾶς τὰ διασώζει ὁ χρονογράφος Γεώργιος Φραντζῆς: «καλῶς οὖν οἴδατε, ἀδελφοί, ὅτι διὰ τέσσαρά τινα ὀφειλέται κοινῶς ἐσμεν πάντες ἵνα προτιμήσωμεν ἀποθανεῖν μᾶλλον ἢ ζῆν, πρῶτον μὲν ὑπὲρ τῆς Πίστεως ἡμῶν καὶ εὐσεβείας, δεύτερον δὲ ὑπὲρ τῆς Πατρίδος, τρίτον δὲ ὑπὲρ τοῦ βασιλέως, ὡς χριστοῦ κυρίου καὶ τέταρτον ὑπὲρ συγγενῶν καὶ φίλων. λοιπόν, ἀδελφοί, ἐὰν χρεῶσταί ἐσμεν ὑπὲρ ἑνὸς ἐκ τῶν τεσσάρων ἀγωνίζεσθαι ἕως θανάτου, πολλῷ μᾶλλον ὑπὲρ πάντων τούτων ἡμεῖς, ὡς βλέπετε προφανῶς, καὶ ἐκ πάντων μέλλομεν ζημιωθῆναι. ἐὰν διὰ τὰ ἐμὰ πλημμελήματα παραχωρήσῃ ὁ Θεὸς τὴν νίκην τοῖς ἀσεβέσιν, ὑπὲρ τῆς πίστεως ἡμῶν τῆς ἁγίας, ἣν Χριστὸς ἐν τῷ οἰκείῳ αἵματι ἡμῖν ἐδωρήσατο, κινδυνεύομεν· ὅ ἐστι κεφάλαιον πάντων. καὶ ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδήσῃ τις καὶ τὴν ψυχὴν ζημιωθῇ, τί τὸ ὄφελος; δεύτερον πατρίδα περίφημον τοιούτως ὑστερούμεθα καὶ τὴν ἐλευθερίαν ἡμῶν. τρίτον βασιλείαν τήν ποτε μὲν περιφανῆ νῦν δὲ τεταπεινωμένην καὶ ὠνειδισμένην καὶ ἐξουθενημένην ἀπωλέσαμεν, καὶ ὑπὸ τοῦ τυράννου καὶ ἀσεβοῦς ἄρχεται. τέταρτον δὲ καὶ φιλτάτων τέκνων καὶ συμβίων καὶ συγγενῶν ὑστερούμεθα (2)».

Τελειώνει τὸν λόγο του καὶ σύσσωμος ὁ λαὸς καὶ ὁ στρατός του τοῦ ἀπαντοῦν συγκινημένοι: «ἀποθάνωμεν ὑπὲρ τῆς Χριστοῦ πίστεως καὶ τῆς Πατρίδος ἡμῶν (3)». Ἡ Πόλη πέφτει στὰ χέρια τῶν βαρβάρων, ὁ γενναῖος Αὐτοκράτορας πέφτει μαχόμενος, ὅμως τὸ μήνυμά του ἔχει δοθεῖ, ὁ λαὸς τὸ ἔχει λάβει ἀπ᾿ ἄκρη σ᾿ ἄκρη τῆς σκλαβωμένης Πατρίδας, γι᾿ αὐτὸ διατηρεῖ τὴν ψυχή του ἀδούλωτη, γι᾿ αὐτὸ ἀγωνίζεται, γι᾿ αὐτὸ ἐπαναστατεῖ, γι᾿ αὐτὸ δὲν ἀφήνει ποτὲ τὸν βάρβαρο  κατακτητὴ ἥσυχο.

Δὲν γνωρίζουμε ἂν θὰ ὑπάρξει σοβαρὸς ἱστορικός, ὁ ὁποῖος θὰ ὑποστηρίξει ὅτι ὁ ἑλληνικὸς λαὸς κατὰ τὴν περίοδο τῆς σκλαβιᾶς εὐημεροῦσε. Ἂν συνέβαινε κάτι τέτοιο, τότε πρὸς τί οἱ ἀλλεπάλληλες ἐπαναστάσεις, οἱ ὁποῖες ξεκινοῦν ἀπὸ τὸ 1463; Πρὸς τί οἱ χιλιάδες Κλέφτες καὶ Ἁρματωλοί, ἀδούλωτοι γιὰ πάντα στὰ ἀπάτητα ἑλληνικὰ βουνά; Πρὸς τί ὅλα αὐτά; Ἐπειδὴ οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ δὲν γνώριζαν νὰ διακρίνουν μεταξὺ εὐημερίας καὶ δυστυχίας;

Κι ἐρχόμαστε στὸ 1821, στὴν περίφημη προκήρυξη τῆς Ἐπαναστάσεως τῆς 24ης Φεβρουαρίου. Στὴν προκήρυξη αὐτὴ προτάσσει ὁ Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης τὴν προτροπὴ «μάχου ὑπὲρ Πίστεως καὶ Πατρίδος (4)». Ἔχει δὲ διαπιστωθεῖ ἀπὸ τὴν ἱστορικὴ ἐπιστήμη, ὅτι «ἡ προτροπὴ αὐτὴ περιέχει τὸν γνωστὸν σκοπὸν τοῦ ἀγῶνος, τὸν πλειστάκις ἐπαναλαμβανόμενον εἰς τὰ κείμενα τοῦ ἀγῶνος (5)». Οἱ ἐπαναστατημένοι πρόγονοί μας, οἱ ἱδρυτὲς τοῦ νέου Ἑλληνικοῦ κράτους κατὰ τὴν Α΄ Ἐθνικὴ Συνέλευση τοῦ 1822, ὁρίζουν στὸ πρῶτο Σύνταγμα τῆς Ἑλλάδος, ὅτι «Ὅσοι αὐτόχθονες κάτοικοι τῆς Ἐπικρατείας τῆς Ἑλλάδος πιστεύουσιν εἰς Χριστόν, εἰσὶν Ἕλληνες (6)», θέτουν δηλαδὴ ὡς βάση δημιουργίας τοῦ κράτους αὐτοῦ τὴν εἰς Χριστὸν πίστη.

Ἀκολουθοῦν τὰ λοιπὰ ἐπαναστατικὰ συντάγματα, στὰ ὁποῖα «τὸ κατ᾿ ἐξοχὴν νομικὸ καὶ πολιτικὸ κριτήριο γιὰ τὸν ὁρισμὸ τοῦ Ἕλληνα πολίτη δὲν συγκροτεῖται ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα […] οὔτε ἀπὸ τὴν ἐθνοτικὴ προέλευση. Ἀποφασιστικὸ κριτήριο γιὰ τὴν πρό­σκτηση τῆς ἰδιότητας τοῦ Ἕλληνα πολίτη στὰ ἐπαναστατικὰ Συντάγματα […] καθίσταται ἡ «χριστιανικὴ πίστη (7)». Ὁ ἀγῶνας τελειώνει, μὲ τεράστιες θυσίες στέφεται ἀπὸ ἐπιτυχία, καὶ λίγα χρόνια ἀργότερα, τὸ 1838, ὁ ἀρχιστράτηγος τοῦ ἀγῶνα Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στὸν περίφημο λόγο του πρὸς τοὺς νέους στὴν Πνύκα διακηρύσσει τὴν ἴδια αὐτὴ ἀλήθεια: «Ὅταν ἐπιάσαμε τὰ ἅρματα, εἴπαμε πρῶτα ὑπὲρ Πίστεως καὶ ἔπειτα ὑπὲρ Πατρίδος (8)».

Ἡ ἴδια αὐτὴ ἀρχή, ἡ ἀφοσίωση στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ καὶ στὴν Πατρίδα, κράτησε τοὺς Ἕλληνες ζωντανούς, ἐλεύθερους, ἀδούλωτους ἐδῶ καὶ 191 χρόνια, ὅσα πέρασαν ἀπὸ τὴ μεγάλη Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση. Ἡ ἴδια αὐτὴ ἀρχὴ ἀπελευθέρωσε τὰ Ἑπτάνησα, τὴ Θεσσαλία, τὴν Ἤπειρο, τὴ Μακεδονία, τὴν Κρήτη, τὰ νησιὰ τοῦ Αἰγαίου, τὴ Θράκη, τὰ Δωδεκάνησα. Κι ὅμως κάποιοι, ὅταν ἀκούουν γιὰ Πίστη καὶ Πατρίδα, ἐπιχειροῦν νὰ μᾶς πείσουν πὼς πρόκειται πιὰ γιὰ «ξεπερασμένα πράγματα». Στὴ θέση τους θέτουν ὅ,τι τοὺς φαίνεται κάθε φορὰ πρόσφορο καὶ μάλιστα ἰδέες ἀντίθετες μεταξὺ τους, ἄλλοτε τὸν ἀτομισμὸ καὶ ἄλλοτε τὸν κοσμοπολιτισμό. Σ᾿ αὐτοὺς πρέπει ὁ κάθε Ἕλληνας νὰ ἀπαντᾶ: Τὸ μόνο τὸ ὁποῖο ἐπέτυχε ὁ ἀτομισμός εἶναι ἡ αὐτοαπομόνωση ὅποιου τὸν πρεσβεύει. Ἡ δὲ ταυτότητά μας δὲν ξεπερνιέται ποτέ. Κανένας λαὸς τῆς γῆς δὲν δέχεται νὰ ἀποκαλοῦν «ξεπερασμένη» τὴν ταυτότητά του, τὸν πολιτισμό του. Ἂν τολμήσουμε νὰ ποῦμε στὸν ὁποιονδήποτε κάτοικο τῆς ὁποιασδήποτε χώρας «περιφρόνησε τὴν πατρίδα, τὴ γλῶσσα, τὴ θρησκεία, τὰ ἤθη καὶ τὰ ἔθιμά σου», ἔχουμε κερδίσει ἕναν ἐχθρό.

Ἐμεῖς γιατί πρέπει νὰ δεχόμαστε τέτοιου εἴδους προσβολές; Ἐπειδὴ μερικοὶ θέλουν νὰ εἶναι ἀπάτριδες; Ἢ μήπως νομίζει κανεὶς ὅτι περιφρονώντας τὴν Πατρίδα του καὶ τὸν πολιτισμό του ἔχει γίνει πολίτης τοῦ κόσμου καὶ δείχνει τὶς καλές του προθέσεις στοὺς ἄλλους λαούς; Ὅποιος μισεῖ τὴν Πατρίδα του, τὴν Πίστη καὶ τὸν πολιτισμό του μισεῖ τελικὰ ὅλη τὴ γῆ, ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα. Δὲν γίνεται πολίτης τοῦ κόσμου, δὲν πρεσβεύει καμμία συναδέλφωση κατ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπο, μόνο καταντᾶ μισάνθρωπος καὶ βάρβαρος.

1. Γεώργιος Φραντζῆς, Χρονικόν, 61.

2. Γεώργιος Φραντζῆς, Χρονικόν, 60.

3. Γεώργιος Φραντζῆς, Χρονικόν, 61.

4. Κείμενα πίστεως καὶ Ἐλευθερίας, (αὐθεντικαὶ μαρτυρίαι ἐπωνύμων καὶ ἀνωνύμων Ἑλλήνων περὶ τῆς Ἐθνεγερσίας τοῦ 1821), Ἐπιμέλεια Ἠλ. Β. Οἰκονόμου, ἔκδ. Περιοδικοῦ «Ἐκκλησία», Ἀθῆναι 1985, σ. 59.

5. Ἒνθ. ἀνωτέρω, σ. 62.

6. Ἒνθ. ἀνωτέρω, σ. 97.

7. George Vlachos, βλ. Γιῶργος Καραμπελιᾶς, Κοινωνικὲς συγκρούσεις καὶ διαφωτισμὸς στὴν προεπαναστατικὴ Σμύρνη (1788-1820), Κοραῆς καὶ Γρηγόριος Ε΄, Ἐναλλακτικὲς ἐκδόσεις, Ἀθῆνα 2009, σ. 165.

8. Νίκος Γιαννόπουλος, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Ἡ πολυτάραχη ζωὴ καὶ ἡ δράση τοῦ ἡγέτη τῆς ἐπανάστασης, Οἱ μονογραφίες τοῦ περιοδικοῦ «Στρατιωτικὴ ἱστορία», ἔκδ. Περισκόπιο, Ἀθήνα 2001, σ. 157.

Τὰ σημάδια τῆς ἀγάπης πρὸς τὸν Θεό -Ἅγιος Τύχων (Ἐπίσκοπος Ζαντόνκ)

Ἄς δοῦμε ποιά εἶναι τά σημάδια τῆς ἀγάπης μας πρός τόν Θεό, γιά νά μήν ἔχουμε ψεύτικη ἰδέα γιά τήν ἀγάπη αὐτή. Γιατί σέ τίποτε ἄλλο δέν ἀπατᾶται ὁ ἄνθρωπος, ὅσο στό θέμα τῆς ἀγάπης. Τά σημάδια τῆς ἀληθινῆς ἀγάπης εἶναι τά ἑξῆς:

Α΄ Ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν Του

Ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος καθορίζει καί λέει: «Ὁ ἔχων τάς ἐντολάς Μου καί τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνος ἐστιν ὁ ἀγαπῶν Με» (Ἰω. 14 : 21). Ὅποιος ἀγαπάει εἰλικρινά τόν Θεό, προσπαθεῖ νά φυλάγεται ἀπ᾿ ὅσα δέν ἀρέσουν σ᾿ Ἐκεῖνον καί ἀγωνίζεται νά ἐφαρμόζει ὅσα Ἐκεῖνος ἀγαπάει. Γι᾿ αὐτό ἐκτελεῖ τίς ἅγιες ἐντολές τοῦ Κυρίου. Ἑπόμενο εἶναι λοιπόν νά μήν ἔχουν ἀγάπη πρός τόν Θεό ὅσοι χριστιανοί δέν δείχνουν ἐνδιαφέρον γιά τίς ἐντολές Του. Σ᾿ αὐτούς συγκαταλέγονται καί οἱ κακοποιοί, ὅσοι βλάπτουν τούς ἄλλους μέ ποικίλους τρόπους, οἱ ἄσωτοι, οἱ μοιχοί, οἱ αἰσχροί, οἱ κλέφτες, οἱ ἅρπαγες, οἱ ληστές, οἱ ἄδικοι…

Σ᾿ αὐτούς συγκαταλέγονται οἱ πονηροί, οἱ δόλιοι, οἱ γόητες, οἱ ἀπατεῶνες καί οἱ ὑποκριτές. Σ᾿ αὐτούς συγκαταλέγονται ἀκόμα οἱ μάγοι κι᾿ ἐκεῖνοι πού τούς φωνάζουν στά σπίτια τους καί γενικά ὅλοι οἱ παράνομοι. Αὐτοί, ὅπως δέν ἀγαποῦν τόν νόμο τοῦ Θεοῦ, ἔτσι δέν ἀγαποῦν κι᾿ Αὐτόν τόν Ἴδιο. Αὐτοί ἀγαποῦν τόν ἑαυτό τους καί τά πάθη τους, καί ὄχι τόν Θεό καί τόν ἅγιο νόμο Του.



Β΄ Ἡ πνευματική χαρά

Φανερό δεῖγμα τῆς ἀγάπης μας πρός τόν Θεό εἶναι καί ἡ χαρά τῆς καρδιᾶς μας. Γιατί εἶναι φυσικό νά αἰσθανόμαστε χαρά γιά ὅ,τι ἀγαπᾶμε. Ἔτσι καί ἡ ἀγάπη μας πρός τόν Θεό, χωρίς τή χαρά δέν μπορεῖ νά νοηθεῖ. Ὅσες φορές ὁ ἄνθρωπος νιώθει στήν καρδιά του τή γλυκύτητα τῆς ἀγάπης γιά τόν Θεό, τόσες φορές καί πλημμυρίζει ἀπό χαρά. Ὅπως τό μέλι εὐφραίνει τή γεύση μας, ἔτσι καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ χαροποιεῖ τήν καρδιά μας, γιατί γευόμαστε καί βλέπουμε «ὅτι χρηστός ὁ Κύριος» (Ψαλμ. 33 : 9). Αὐτή ἡ χαρά γιά τόν Θεό φαίνεται σέ πολλά σημεῖα τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί πολύ περισσότερο στούς ἱερούς ψαλμούς. Αὐτή ἡ πνευματική, ἡ οὐράνια χαρά εἶναι ἡ πρόγευση τῆς χαρᾶς πού θ᾿ ἀπολαύσουμε στήν αἰώνια ζωή.



Γ’ Ἡ ἀποταγή τοῦ κόσμου

Ὁποῖος ἀγαπάει ἀληθινά τόν Θεό μόνο πρός Αὐτόν στρέφεται, καί ἀποστρέφεται τόν κόσμο καί ὅλα τά τοῦ κόσμου. Τήν τιμή, τήν δόξα, τόν πλοῦτο καί ὅλες τίς ἀναπαύσεις του, πού τά ἐπιζητοῦν οἱ «υἱοί τοῦ αἰῶνος τούτου», τά λογαριάζει γιά ἕνα μηδενικό. Αὐτόν τόν ἱκανοποιεῖ ὁ Ἕνας, ὁ Θεός, τό ἄκτιστο ἀγαπημένο Του Ἀγαθό. Μόνο στόν Θεό βρίσκει ἀπόλυτη τιμή, δόξα, πλοῦτο καί ἀνάπαυση. Γι᾿ αὐτόν ὁ Θεός εἶναι ὁ πολυτιμότερος μαργαρίτης, μπροστά στόν Ὁποῖο ὅλα τά ἄλλα ἔχουν μικρή ἀξία. Αὐτός τίποτα δέν ἐπιθυμεῖ, οὔτε στόν οὐρανό οὔτε στή γῆ, παρά μόνο τόν Θεό. Τέτοιου εἴδους ἀγάπη ἐκφράζουν τά λόγια τοῦ ψαλμοῦ: «Τί γάρ μοι ὑπάρχει ἐν τῷ οὐρανῷ καί παρά Σοῦ τί ἠθέλησα ἐπί τῆς γῆς; Ἐξέλιπεν ἡ καρδία μου καί ἡ σάρξ μου, ὁ Θεός τῆς καρδίας μου καί ἡ μερίς μου ὁ Θεός εἰς τόν αἰῶνα» (Ψαλμ. 72 : 25-26). Τήν τροφή, τό ποτό, τά ροῦχα τά χρησιμοποιεῖ γιά τίς ἀνάγκες του μόνο καί ὄχι γιά ἡδονή. Ὁποῖος ἀγαπάει τόν κόσμο δέν ἀγαπάει τό Θεό, σύμφωνα μέ τή μαρτυρία τοῦ Ἀποστόλου: «Ἐάν τίς ἀγαπᾶ τόν κόσμον, οὐκ ἐστιν ἡ ἀγάπη τοῦ Πατρός ἐν αὐτῷ» (Α΄ Ἰω. 2 : 15). Τέτοιοι εἶναι ὅσοι θέλουν νά ζοῦν στή ζωή αὐτή μέ πολυτέλεια, νά κατοικοῦν σέ βίλες, νά περνοῦν μέ πλούσιες ἅμαξες, νά ντύνονται μέ βαρύτιμα ροῦχα, νά δοξάζονται καί νά τιμοῦνται ἀπ᾿ ὅλους. Αὐτοί ἔχουν σαρκικό φρόνιμα, φιλοδοξία καί ἐγωισμό, δηλαδή ὅ,τι ἐχθρεύεται ὁ Θεός.



Δ΄ Ἡ μνήμη Θεοῦ

Ὁποῖος ἀγαπάει πραγματικά τόν Θεό, Τόν ἔχει ἀδιάκοπα στή μνήμη του· Αὐτόν, τήν ἀγάπη Του καί τίς εὐεργεσίες Του. Τό βλέπουμε καί στήν ἀγάπη μεταξύ τῶν ἀνθρώπων. Τόν ἄνθρωπο πού ἀγαπᾶμε, τόν σκεφτόμαστε συχνά. Παρόμοια συμβαίνει καί μέ τήν ἀγάπη μας πρός τόν Θεό. Ὅποιος Τόν ἀγαπάει, Τόν σκέφτεται συχνά, ἀναπαύεται κοντά Του καί σ᾿ Αὐτόν στρέφεται μέ θαυμασμό. Γιατί ὅπου εἶναι ὁ θησαυρός του, ἐκεῖ εἶναι καί ἡ καρδία του (Ματθ. 6, 21). Γι᾿ αὐτόν ὁ ἀτίμητος καί πολυαγαπημένος του θησαυρός εἶναι ὁ Θεός. Ἔτσι καί ἡ καρδιά του βρίσκεται πάντα κοντά στόν Κύριο. Καί ἡ καρδιά, πού εἶναι ξέχειλη ἀπό ἀγάπη πρός τόν Θεό, φανερώνει καί ἐξωτερικά τά σημεῖα τῆς ἀγάπης της. Ὅσοι ξεχνοῦν τόν Θεό, δέν Τόν ἀγαποῦν. Ἡ λησμοσύνη εἶναι φανερή ἀπόδειξη ὅτι λείπει ἡ ἀγάπη. Ὅποιος ἀγαπάει, δέν μπορεῖ νά ξεχάσει αὐτόν πού ἀγαπάει.



Ε΄ Τό μαρτυρικό πνεῦμα

Δύο πρόσωπα πού ἀγαπιοῦνται, θέλουν νά βρίσκονται παντοτινά ἀχώριστα. Πολλοί βέβαια χριστιανοί ἐπιθυμοῦν νά εἶναι μαζί μέ τόν Χριστό δοξασμένοι, ἀλλά δέν θέλουν νά εἶναι μαζί Του καί στήν ἀτίμωση καί στό σταυρό. Προσεύχονται νά κληρονομήσουν τή βασιλεία Του, ἀλλά δέν θέλουν νά ὑποφέρουν μαζί Του. Ἔτσι φανερώνουν ὅτι ἡ καρδιά τους δέν εἶναι εἰλικρινής καί ὅτι δέν ἀγαποῦν ἀληθινά τόν Χριστό. Καί, γιά νά ποῦμε τήν ἀλήθεια, ἀγαποῦν περισσότερο τόν ἑαυτό τους παρά τόν Χριστό. Γι᾿ αὐτό ὁ Κύριος λέει: «Καί ὅς οὐ λαμβάνει τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθεῖ ὀπίσω Μου οὐκ ἐστι Μου ἄξιος» (Ματθ. 10 :38). Ὁ πραγματικός φίλος μας φαίνεται στή δυστυχία μας. Ἔτσι καί ὁ ἄνθρωπος πού ἀγαπάει πραγματικά τό Χριστό: Στόν κόσμο αὐτό συμπορεύεται μέ τό Χριστό. Ἡ καρδιά του προσκολλᾶται σ᾿ Αὐτόν. Ὑπομένει μαζί Του ἀγόγγυστα τά πάθη καί τό σταυρό. Καί θά εἶναι στήν αἰωνιότητα ἀχώριστα πιά κοντά Του. Ὁ ἄνθρωπος αὐτός λέει ἀπ᾿ τήν καρδιά του: «Ἐμοί δέ τό προσκολλᾶσθαι τῷ Θεῷ ἀγαθόν ἐστι» (Ψαλμ. 72 : 28).



ΣΤ΄ Ἡ ἀγάπη στόν πλησίον

Δεῖγμα τῆς ἀγάπης μας πρός τόν Θεό εἶναι ἡ ἀγάπη μας πρός τόν πλησίον. Ὅποιος ἀγαπάει εἰλικρινά τόν Θεό, αὐτός ἀγαπάει καί τόν πλησίον του. Ὅποιος ἀγαπάει πολύ ἕνα πρόσωπο, ἀγαπάει καί ἐκεῖνον πού συνδέεται μ᾿ αὐτό. Ἡ πηγή τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον εἶναι ἡ ἀγάπη πρός τό Θεό. Καί ἀντίστροφα, ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό φαίνεται ἀπό τήν ἀγάπη πρός τόν πλησίον. Εἶναι φανερό λοιπόν ὅτι ὅποιος δέν ἀγαπάει τόν πλησίον του, δέν ἀγαπάει καί τόν Θεό, ὅπως διδάσκει ὁ Ἀπόστολος: «Ἐάν τις εἴπῃ ὅτι ἀγαπῶ τόν Θεόν, καί τόν ἀδελφόν αὐτοῦ μισεῖ, ψεύστης ἐστιν· ὁ γάρ μή ἀγαπῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ ὅν ἑώρακε, τόν Θεόν, ὅν οὐχ ἑώρακε πῶς δύναται ἀγαπᾶν; Καί ταύτην τήν ἐντολήν ἔχομεν ἀπ᾿ Αὐτοῦ, ἵνα ὁ ἀγαπῶν τόν Θεόν ἀγαπᾶ καί τόν ἀδελφόν αὐτοῦ» (Α΄ Ἰω. Δ΄: 20-21).

Αὐτά εἶναι τά σημάδια τῆς ἀγάπης μας πρός τό Θεό.

Ἀγαπητοί χριστιανοί, ἄς ἀποστραφοῦμε τή ματαιότητα τοῦ κόσμου. Ἄς καθαρίσουμε τήν καρδιά μας μέ τή μετάνοια καί τή συντριβή, γιά νά κατοικήσει μέσα μας ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. «Ὁ Θεός ἀγάπη ἐστι, καί ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καί ὁ Θεός ἐν αὐτῷ» (Α’ Ἰω. Δ΄: 16).

Ὁ Θεός εἶναι τό ὕψιστο Ἀγαθό, ἀπό τό ὁποῖο πηγάζουν ὅλα τά ἀγαθά καί ἡ μακαριότητα.

Χωρίς τόν Θεό κάθε εὐτυχία εἶναι καταραμένη καί φτωχή, ἡ ζωή θάνατος, ἡ χαρά καί ἡ γλυκύτητα πίκρα. Μέ τόν Θεό καί ἡ δυστυχία εἶναι εὐτυχία, ἡ φτώχεια πλοῦτος, ἡ ἀδοξία δόξα, ἡ ἀτιμία τιμή, οἱ δοκιμασίες γεμάτες παρηγοριά. Χωρίς τόν Θεό δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπάρξει ἀληθινή ἀνάπαυση, εἰρήνη καί παρηγοριά.

Γι᾿ αὐτό, νά Τόν ἀγαπᾶς σάν τό πιό μεγάλο σου ἀγαθό καί τήν πραγματική σου μακαριότητα.

Νά Τόν ἀγαπᾶς πάνω ἀπό κάθε δημιούργημα. Περισσότερο ἀπό τόν πατέρα σου καί τή μητέρα σου, τή γυναίκα καί τά παιδιά σου. Πάνω καί ἀπό τόν ἴδιο τόν ἑαυτό σου. Σ᾿ Αὐτόν καί μόνο νά δώσεις τήν καρδιά σου, καί πιό πολύ ἀπό κάθε τί, Αὐτόν μόνο νά ἐπιθυμεῖς καί νά ποθεῖς. Γιατί ὁ Θεός εἶναι ἡ αἰώνια εὐτυχία σου, τό αἰώνιο ἀγαθό σου. Χωρίς Αὐτόν οὔτε στόν παρόντα κόσμο οὔτε στό μέλλοντα ὑπάρχει ζωή καί εὐτυχία.

Κάθε δημιούργημα τοῦ Θεοῦ εἶναι καλό, ἀλλά ὁ Δημιουργός εἶναι ἀσύγκριτα καλύτερος. Ἀγάπα λοιπόν καί ζήτα αὐτό τό ἴδιο Ἀγαθό, τό μόνο αὐθύπαρκτο, ἄναρχο, αἰώνιο, πανταχοῦ παρόν καί ἀναλλοίωτο, ἀπό τό ὁποῖο πλάστηκαν ἀριστοτεχνικά ὅλα τά δημιουργήματα.

Ἁγίου Γρηγορίου, ἐπιστολὴ στὸ Νικόβουλο

Ἐπιστολή τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου στό Νικόβουλο ὁ ὁποῖος πῆρε σύζυγό του τήν Ἀλυπιανή, ἀνιψιά τοῦ Γρηγορίου ἀπό τήν ἀδερφή του Γοργονία. Φαίνεται ὅτι σέ κάποια προστριβή πού παρουσιάστηκε στό ἀνδρόγυνο ἀναφέρεται ἡ ἐπιστολή. Γράφτηκε τό 365 μ.Χ

Μοῦ κατηγορεῖς τήν Ἀλυπιανή μου, ἐπειδή τάχα εἶναι μικρόσωμη κι ἀνάξια γιά τά μεγαλεῖα σου, ὦ ψηλέ ἐσύ καί γιγάντιε καί πελώριε, στήν ἐμφάνιση καί στή δύναμη. Τώρα κατάλαβα ὅτι τήν ψυχή μπορεῖ νά τήν μετρήσουμε κι ὅτι ἡ ἀρετή ζυγίζεται, οἱ πέτρες εἶναι πολυτιμότερες ἀπό τά μαργαριτάρια καί τά κοράκια ἀκριβότερα ἀπό τά ἀηδόνια.

Μπορεῖς λοιπόν ἐσύ νά ἀπολαμβάνεις τό μέγεθος καί τούς πήχεις σου καί νά μήν ὑστερεῖς σέ τίποτα ἀπό ἐκείνους τούς Ἀλωάδες(1). Καβαλικεύεις ἄλογο, τινάζεις κοντάρι κι ὁ νοῦ σου εἶναι στά θηρία.

Ἐνῶ αὐτή δέν κάνει καμιά δουλειά, οὔτε ἔχει πολλές δυνάμεις γιά νά περνάει τή σαΐτα, νά μεταχειρίζεται τήν ἡλακάτη καί νά δουλεύει τόν ἀργαλειό(2). Αὐτό ἔχει δοθεῖ στίς γυναῖκες. Κι ἄν προσθέσεις καί ἐτοῦτο ὅτι ἔχει καρφωθεῖ στή γῆ ἀπό τὶς προσευχές της, καί εἶναι πάντα κοντά στό Θεό μέ τίς μεγάλες ἐξάρσεις τῆς ψυχῆς, τί τό θέλεις ἐδῶ τό ὕψος σου καί τίς διαστάσεις τοῦ σώματός σου; Πρόσεξε πῶς σωπαίνει τήν ὥρα πού πρέπει, ἄκουσέ την ὅταν μιλᾶ, κοίταξε πόσο ἀδιαφορεῖ γιά τόν καλλωπισμό της, πόσο στά γυναικεῖα μέτρα ἔχει σθένος ἀνδρικό, τήν ὠφέλεια πού προκαλεῖ στό σπίτι, τήν ἀγάπη στόν ἄνδρα της. Καί τότε θά πεῖς τό λόγο τοῦ Λάκωνα, στά ἀλήθεια ἡ ψυχή δέν ἔχει μέτρο καί πρέπει ὁ ἔξω ἄνθρωπος νά στρέφει τό βλέμμα του πρός τά μέσα.

Ἄν δεῖς τό πράγμα ἀπό αὐτή τή σκοπιά, θά παύσεις νά παίζεις καί νά τήν περιπαίζεις σάν μικρή καί θά μακαρίζεις τή συζυγία σου.


(1) Ἀλωάδες: ὁ Ὦτος καὶ ὁ Ἐφιάλτης, γιοὶ τοῦ Ποσειδώνα καὶ τῆς Ἰφιμέδειας, γυναίκας τοῦ γίγαντα Ἀλωέα. Βλ. Ὁμήρου, Ὀδύσσεια. Λ. Γιγαντόσωμοι, ἔφθασαν στὸ σημεῖο νὰ θέλουν νὰ βάλουν τὴν Ὄσσα πάνω στὸν Ὄλυμπο.

(2) Ἡμιστίχιο ἀπὸ τὸ ποίημα τοῦ Γρηγορίου, Ἔπη ἠθικά, «Περὶ γυναικῶν καλλοπιζομένων»

Συναξαριστής της 25ης Ιανουαρίου

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος

 

Ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα πνεύματα τοῦ χριστιανισμοῦ καὶ ἀπὸ τοὺς λαμπρότερους ἀθλητὲς τῆς ὀρθόδοξης πίστης. Γεννήθηκε τὸ 329 στὴν Ἀριανζό, κωμόπολη τῆς Καππαδοκίας, ἀπὸ τὸν Γρηγόριο, ἐπίσκοπο Ναζιανζοῦ (1 Ἰανουαρίου) καὶ τὴν Νόννα (5 Αὐγούστου).

Στὴ Ναζιανζὸ διδάσκεται τὴν στοιχειώδη ἐκπαίδευση, ἐνῷ τὴν μέση στὴν Καισάρεια, ὅπου γνωρίζεται μὲ τὸ συμμαθητή του Μ. Βασίλειο. Ἔπειτα, πηγαίνει κοντὰ σὲ περίφημους διδασκάλους τῆς ῥητορικῆς καί, τέλος, στὰ πανεπιστήμια τῆς Ἀθήνας, ὅπου βρίσκει, συμφοιτητὴ τώρα, τὸ Μ. Βασίλειο.

Ὅταν ἐπιστρέφει στὴν πατρίδα του, ὁ πατέρας του, ἐπίσκοπος Ναζιανζοῦ, τὸν χειροτονεῖ πρεσβύτερο. Ἀλλ᾿ αὐτὸς προτιμᾶ τὴν ἡσυχία τοῦ ἀναχωρητηρίου στὸν Πόντο, κοντὰ στὸ φίλο του Βασίλειο, γιὰ περισσότερη ἄσκηση στὴν πνευματικὴ ζωή. Μετά, ὅμως, ἀπὸ θερμὲς παρακλήσεις τῶν δικῶν του, ἐπιστρέφει στὴν πατρίδα του καὶ μπαίνει στὴν ἐνεργὸ δράση τῆς Ἐκκλησίας.

Ὅμως, τὸ δρεπάνι τοῦ θανάτου ἔρχεται νὰ πληγώσει τὴν ψυχή του, μὲ ἀλλεπάλληλους θανάτους συγγενικῶν του προσώπων. Πρῶτα του ἀδελφοῦ του Καισαρείου, ἔπειτα τῆς ἀδελφῆς του Γοργονίας, μετὰ τοῦ πατέρα του καί, τέλος, τῆς μητέρας του Νόννας.

Μετὰ ἀπ᾿ αὐτὲς τὶς θλίψεις, ἡ θεία Πρόνοια τὸν φέρνει στὴν Κωνσταντινούπολη (378), ὅπου ὑπερασπίζεται μὲ καταπληκτικὸ τρόπο τὴν Ὀρθοδοξία καὶ χτυπᾷ καίρια τοὺς Ἀρειανούς, ποὺ εἶχαν πλημμυρίσει τὴν Κωνσταντινούπολη. Μετὰ τὸ σκληρὸ αὐτὸ ἀγῶνα, ὁ Μ. Θεοδόσιος τὸν ἀναδεικνύει Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως (381).

Στὴ Β´ Οἰκουμ. Σύνοδο, μία μερίδα ἐπισκόπων τὸν ἀντιπολιτεύεται γιὰ εὐτελὴ λόγο. Τότε ὁ Γρηγόριος, ἀηδιασμένος, δηλώνει τὴν παραίτησή του, ἀναχωρεῖ στὴ γενέτειρά του Ἀριανζὸ καὶ τελειώνει μὲ εἰρήνη τὴν ζωή του, τὸ 390. Ἄφησε μεγάλο συγγραφικὸ ἔργο. Ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον παρουσιάζουν τὰ φιλοσοφημένα ποιήματά του.

 

Ἀπολυτίκιον 
Ἦχος α’.
Ὁ ποιμενικός αὐλός τῆς θεολογίας σου, τάς τῶν ῥητόρων ἐνίκησε σάλπιγγας· ὡς γάρ τά βάθη τοῦ Πνεύματος ἐκζητήσαντι, καί τά κάλλη τοῦ φθέγματος προσετέθη σοι. Ἀλλά πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, Πάτερ Γρηγόριε, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.

Κοντάκιον 
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον
Θεολόγῳ γλώττῃ σου, τάς συμπλοκάς τῶν ῥητόρων, διαλύσας ἔνδοξε, ὀρθοδοξίας χιτῶνα, ἄνωθεν, ἐξυφανθέντα τῇ Ἐκκλησίᾳ, ἐστόλισας, ὅν καί φοροῦσα, σύν ἡμῖν κράζει, τοῖς σοῖς τέκνοις· Χαίροις Πάτερ, θεολογίας ὁ νοῦς ὁ ἀκρότατος.

---

 

Ὁ Ὅσιος Πούπλιος

Καταγόταν ἀπὸ τὰ μέρη τοῦ ποταμοῦ Εὐφράτη καὶ ἦταν βουλευτῆς. Ὁ Πούπλιος, ψυχὴ ἐμπνεόμενη ἀπὸ τὴν φιλάνθρωπη αὐταπάρνηση τῶν πρώτων χριστιανῶν, μοίρασε τὰ ὑπάρχοντα τοῦ ὅλα στοὺς φτωχοὺς καὶ ἀποσύρθηκε σ᾿ ἕνα μικρὸ ἀναχωρητήριο.

Ἐκεῖ, δὲν ἄργησε νὰ σχηματισθεῖ γύρω τοῦ μικρὴ κοινωνία ἀδελφῶν ἐρημιτῶν, τῆς ὁποίας αὐτὸς ἦταν ὁ ὁδηγὸς καὶ ὁ διδάσκαλος. Τοὺς κατάρτιζε στὴν εὐσέβεια καὶ ἐγκράτεια, καὶ ἀνέδειξε ἀπ᾿ αὐτοὺς πνευματικοὺς ἄνδρες οἱ ὁποῖοι πολλὲς φορὲς χρησίμευσαν στὴν προστασία τῶν Χριστιανῶν καὶ στὴν ὑπεράσπιση τῆς Ἐκκλησίας. Ἀφοῦ λοιπὸν ἔτσι καλὰ ἀγωνίστηκε ὁ ἀοίδιμος Πούπλιος, παρέδωσε τὴν μακάρια ψυχή του στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ.

---

 

Ὁ Ὅσιος Μαρής

Τὴ βιογραφία του ἔγραψε ὁ Κύρου Θεοδώρητος. Ὁ Ὅσιος Μαρὴς ἦταν ἀπὸ τὴν πόλη Κύρου καὶ ἦταν ὡραῖος στὴν ὄψη καὶ καλλίφωνος. Ἔψαλλε στοὺς ναοὺς καὶ ζοῦσε μὲ ἐγκράτεια καὶ σεμνότητα. Ὅταν ἀποφάσισε νὰ ἐγκαταλείψει τὰ ἐγκόσμια, ἦλθε σ᾿ ἕνα χωριὸ ποὺ ὀνομαζόταν Ὅμηρου ἡ Νήτις καὶ ἔκτισε σπίτι, ὅπου διέμεινε γιὰ τριάντα ἑπτὰ (37) ὁλόκληρα χρόνια, μὲ νηστεία καὶ προσευχή. Ἔζησε συνολικὰ ἐνενήντα (90) χρόνια καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

---

 

Ὁ Ὅσιος Ἀπολλώς

Ὁ ὅσιος Ἀπολλὼς βρέφος ἀκόμα ἀπαρνήθηκε τὸν κόσμο καὶ σὲ ἡλικία δέκα πέντε χρονῶν πῆγε στὴν ἔρημο, ὅπου ἀπόκτησε πολλὲς καὶ μεγάλες ἀρετές. Ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτη. Ὁ Θεὸς τὸν ἀξίωσε μεγάλων χαρισμάτων, ὅπως τὸ προορατικὸ καὶ τὸ θαυματουργικό. Ἔτσι ὥστε ἀπὸ τὰ μεγάλα θαύματα ποὺ ἐπετέλεσε, πίστεψε σχεδὸν ὅλη ἡ Αἴγυπτος στὸν Χριστό. Ἔτσι, λοιπόν, καλὰ ἀγωνιζόμενος, παρέδωσε εἰρηνικὰ τὴν ἁγία του ψυχὴ στὸν Κύριο.

---

 

Ἡ Ἁγία Μεδούλη μὲ τὴν συνοδεία της

Μαρτύρησαν ἀφοῦ τὶς ἔριξαν μέσα στὴ φωτιά.

---

 

Ὁ Ὅσιος Καστῖνος ἐπίσκοπος Βυζαντίου

Καταγόταν ἀπὸ τὴν Ῥώμη, εἶχε ἀξίωμα συγκλητικοῦ καὶ ἦταν στὴν ἀρχὴ εἰδωλολάτρης. Στὸν χριστιανισμὸ τὸν προσείλκυσε ὁ ἐπίσκοπος Ἀργυρουπόλεως Κυριλλιανός. Ἀμέσως τότε ὁ Καστῖνος μοίρασε τὰ ὑπάρχοντά του στοὺς φτωχοὺς καὶ ἀφοσιώθηκε ὁλοκληρωτικὰ στὴν ὑπηρεσία τῆς Ἐκκλησίας. Ἐπίσκοπος Βυζαντίου ἔκανε τὸ 230 μὲ 237. Μέχρι τῆς ἐποχῆς του ὁ καθεδρικὸς ναὸς ἦταν στὰ παραθαλάσσια τοῦ σημερινοῦ Γαλατᾶ. Πρῶτος δὲ αὐτὸς ἔκτισε ναὸ στὸ Βυζάντιο, στὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Εὐφημίας. Ὁ Νικηφόρος Κάλλιστος τὸν γράφει: Κωνσταντῖνον.

---

 

Ὁ Ὅσιος Δημήτριος ὁ Σκευοφύλακας

Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

---

 

Ὁ Ἅγιος Αὐξέντιος ὁ Νεομάρτυρας

 

Γεννήθηκε στὴν ἐπαρχία Βελλᾶς τῶν Ἰωαννίνων τὸ 1600, ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς. Νεαρὸς ἀκόμα, πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ δούλευε τὴν τέχνη τῶν γουναράδων στὸ χάνι, τὸ λεγόμενο Μαχμούτ-Πασᾶ. Ἀργότερα ὅμως, ἐπεθύμησε τέρψεις καὶ ἡδονές, ἐγκατέλειψε τὴν τέχνη του καὶ προσλήφθηκε στὰ βασιλικὰ καράβια, ὅπου ξεφάντωνε μὲ τοὺς Τούρκους φίλους του.

Αὐτοὶ οἱ φίλοι του ὅμως, τὸν συκοφάντησαν ὅτι ἀρνήθηκε τὸν Χριστὸ καὶ ὁμολόγησε τὴ θρησκεία τους. Φοβισμένος ὁ Αὐξέντιος ἐγκατέλειψε τὰ καράβια καὶ ἀφοῦ ἀγόρασε μία βάρκα, ἔκανε τὸν βαρκάρη. Μετανιωμένος ὅμως γιὰ τὰ προηγούμενα σφάλματά του, θέλησε νὰ μαρτυρήσει γιὰ τὸν Χριστό. Τυχαία τότε, συνάντησε τὸν Σύγκελλο τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας Γρηγόριο Ξηροποταμηνὸ καὶ ἐξομολογήθηκε τὸν πόθο του.

Ἀργότερα, τὸν συνάντησαν στὸν δρόμο ναυτικοί του στόλου, τὸν ἀναγνώρισαν καὶ τὸν ὁδήγησαν στὸν κριτή. Στὸ κριτήριο ὁ Αὐξέντιος, παρὰ τὰ σκληρὰ βασανιστήρια, ὁμολόγησε πὼς εἶναι χριστιανός. Ἔτσι τὸν φυλάκισαν στὸ Πασά - Καπισί. Στὴ φυλακὴ αὐτή, ὁ Σύγκελλος Γρηγόριος τὸν ἐπισκέφθηκε καὶ τὸν ἐνθάῤῥυνε νὰ σταθεῖ ἀνδρεῖος μπροστὰ στοὺς ἀπίστους.

Ἀνακρινόμενος καὶ πάλι ὁ Αὐξέντιος ἐπέμενε λέγοντας: «Ἐγὼ χριστιανὸς γεννήθηκα καὶ χριστιανὸς θέλω ν᾿ ἀποθάνω». Τότε τὸν καταδίκασαν σὲ θάνατο μὲ ἀποκεφαλισμό. Τὸν ἀποκεφάλισαν στὶς 25 Ἰανουαρίου 1720 στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου σῴζεται στὴ Μονὴ Ξηροποτάμου.

---

 

Ὁ Ὅσιος Θεόδοτος ἡγούμενος Μονῆς Πουπλίου

Τὸν ὅσιο αὐτὸ ἀναφέρει ὁ Θεοδώρητος Κύρου. Σύμφωνα λοιπὸν μὲ τὰ γραφόμενά του, ὁ Ὅσιος αὐτός, ἀφοῦ ἔγινε ἡγούμενος τῆς Μονῆς Πουπλίου (βλ. σχετικῶς γιὰ τὸν ὅσιο Πούπλιο, αὐτὴ τὴν μέρα, πιὸ πάνω), καὶ ἀφοῦ ἔζησε ὁσιακά, ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

---

 

Ἡ Ἁγία Μαργαρίτα

 

Ἴσως πρόκειται γιὰ τὴν ἴδια μ᾿ αὐτὴ τῆς 1ης Σεπτεμβρίου.
 

---

 

Ὁ Ἅγιος Μωυσής ὀ Θαυματουργός Ἐπισκοπος Νόβγκοροντ

 

Ὀ Ὄσιος Μωυσής, κατά κόσμο Μητροφάνης, ἔζησε τόν 14ο αἰώνα μ.×. καί γεννήθηκε στό Νοβγκοροντ τῆς Ρωσίας. Ἀπό τήν παιδική τοῦ ἠλικία ἀγάπησε τόν μοναχικό βίο. Γι’ αὐτό ἐγκατέλειψε κρυφά τήν πατρική τοῦ οἰκία καί εἰσῆλθε στή μονή Ὀτρόχ τῆς πόλεως Τβέρ, ὄπου ἔγινε μοναχός. Οἰ γονεῖς τοῦ τόν ἀναζητοῦσαν παντού. Ὄταν τόν βρῆκαν, τόν παρακάλεσαν νά ἔρθει κοντά τους καί νά μονάσει σέ κάποια μονή τοῦ Νόβγκοροντ. Ὀ Ἅγιος, μέ τήν εὐλογία τοῦ ἡγουμένου, ἐπραξε συμφωνα μέ τήν ἐπιθυμία τῶν γονέων του καί συνέχισε τόν ἀσκητικό τοῦ βίο στή μονή Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Νόβγκοροντ. Ἐκεῖ χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος καί ἀργότερα ἀπεστάλη ὦς Ἀρχιμανδρίτης στή μονή Γιοῦρεφ.

Μετά τήν κοίμηση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου τοῦ Νόβγκοροντ Δαυίδ (τιμᾶται 21 Δεκεμβρίου), ὀ Ἅγιος Μωυσής ἐξελέγη, τό ἔτος 1325 μ.Χ., Ἀρχιεπίσκοπος Νόβγκοροντ. Μετά τέσσερα χρόνια ὑπέβαλε τήν παρακλήση νά ἀποσυρθεῖ καί νά ζήσει ἀσκητικά, μέσα στή σιωπή καί τήν ἡσυχία. Τό 1330 μ.×. ἐγκαταβίωσε στή μονή τοῦ Κολμώφ, ἀλλά δέν ἔμεινε για πολύ. Βρῆκε ἕνα ἔρημο τόπο στήν περιοχή Ντερεβγιανίτσα, ὄπου κατέφυγε καί ἀνήγειρε ναό ἀφιερωμένο στήν Ἀναστάση τοῦ Κυρίου.

Τό 1354 μ.Χ. ὀ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Φιλοθεός (1354 - 1355 μ.Χ., 1364 -1376 μ.Χ.), ἀπό βαθύ σεβασμό πρός τό προσωπο τοῦ Ἁγίου Μωυσέως, τοῦ ἔδωσε τό προνόμιο νᾶ φορεῖ πολυσταύριο.

Ὀ Ἅγιος Μωυσής ἑξακολούθησε τό θεάρεστο ἔργο του. Ἀνήγειρε πολλές ἐκκλησίες καί μοναστήρια. Σέ ἕνα ἀπό αὐτά, στό μοναστήρι τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ στό Σκοβορόντσκ, κοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1362 μ.Χ. Τό ἱερό λείψανό του διατηρήθηκε, μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ, ἄφθαρτο

---

 

Ἅγιος Γαβριήλ ἐκ Γεωργίας

 

Ὁ Ἅγιος Γαβριήλ, κατά κόσμο Γεράσιμος, γεννήθηκε στίς 15 Νοεμβρίου 1825 μ.Χ. στό χωριό Βάκχβι τῆς Γεωργίας. Σπούδασε στό ἐκκλησιαστικό σεμινάριο τῆς Τυφλίδος καί στήν ἐκκλησιαστική ἀκαδημία τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως. Συνέχισε τίς σπουδές του στήν Ψυχολογία, τή Θεολογία καί τή Φιλοσοφία. Ἐξελέγη Ἐπισκοπος στήν Ἐκκλησία τῆς Γεωργίας καί κοιμήθηκε μέ εἰρήνη τό ἔτος 1896 μ.Χ.

---

 

Ἅγιος Βλαδίμηρος ὀ Ἱερομάρτυρας Μητροπολίτης Κιέβου

 

Ὁ Ἅγιος Βλαδίμηρος γεννήθηκε τήν 1η Ἰανουαρίου 1848 μ.Χ. στό χωριό Μάλιε Μορόσκι τῆς ἐπαρχίας τοῦ Ταμπώφ τῆς Ρωσίας. Τό κοσμικό του ὄνομα ἦταν Βασίλειος Νικηφόροβιτς Μπογκογιαβλένσκυ. Ἔμαθε τά πρώτα γράμματα στό ἐκκλησιαστικό σχολεῖο καί ἐπειτα σπούδασε στή θεολογική σχολή τοῦ Κιέβου. Ὄταν τό 1874 μ.Χ. ἀποπεράτωσε τίς σπουδές του, διορίσθηκε ὦς καθηγητῆς στήν ἐκκλησιαστική σχολή τοῦ Ταμπώφ, ὄπου καί νυμφεύθηκε.

Ἀπό μικρό παιδί εἶχε κλήση πρός τήν ἱεροσύνη. Ἔτσι, τό ἔτος 1882 μ.Χ., χειροτονεῖται πρεσβύτερος καί τοποθετεῖται στό ναό τοῦ Κοζλώφ. Ἡ πρώτη δοκιμασία δέν ἄργησε νά ἔλθει. Στήν ἀρχή τῆς ἱερατικῆς τοῦ διακονίας, μαζί μέ τόν σταυρό τῆς ἱεροσύνης, σηκώνει καί τόν σταυρό τῆς χηρείας. Τό 1886 μ.Χ. ἀπεβίωσε ἡ πρεσβυτέρα σύζυγός του καί λίγο ἀργότερα τό μονάκριβο παιδί του.

Ἡ ὑπομονή τοῦ Ἁγίου ἦταν ὅμοια μέ αὐτῆ τοῦ πολυπαθου Ἰώβ. Φεύγει πλέον ἀπό τόν κόσμο καί ἀκολουθεῖ τή μοναχική ὀδό. Ἐγκαταβιώνει σέ μονή τοῦ Κοζλώφ καί στίς 6 Φεβρουαρίου 1886 μ.Χ. κείρεται μοναχός μέ τό ὄνομα Βλαδίμηρος. Τό ἔτος 1888 μ.Χ. ἐκλέγεται Ἐπισκοπος τῆς πόλεως Σταρορούσκϊυ καί καλεῖται νά διακονήσει τό λαό τοῦ Θεοῦ. Ἀφιερώνεται ὁλοψυχα στό πολυπαθο καί ταλαιπωρημένο ποίμνιό του. Ὅλοι ἀναγνώριζαν στό προσωπό τοῦ τόν ἀληθινό ποιμένα καί πατέρα καί τοῦ φιλανθρώπου Χριστοῦ τόν γνησιότατο μιμητή.

Στίς 19 Ἰανουαρίου 1891 μ.Χ. ἐκλέγεται Ἀρχιεπίσκοπος Σαμάρα, τό 1892 μ.Χ. Ἀρχιεπίσκοπος Καρτάλιν καί Καχεζίας καί στίς 21 Φεβρουαρίου 1898 μ.Χ. Μητροπολίτης Μόσχας. Τό ποιμαντικό, φιλανθρωπικό καί κοινωνικό του ἔργο εἶναι τεράστιο. Διακόπτεται, ὄμως καί πάλι, ὄταν ἐκλέγεται, στίς 23 Νοεμβρίου 1912 μ.Χχ., Μητροπολίτης τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως. Τό 1915 μ.Χ. ἡ Ἐκκλησία τοῦ ἀναθέτει τά καθήκοντα τοῦ Μητροπολίτη Κιέβου.

Τά γεγονότα τῆς Ὀκτωβριανῆς ἐπαναστάσεως (1917 μ.Χ.) ἀποτέλεσαν, για τούς κατοίκους τοῦ Κιέβου, τήν ἀφορμή για νά ἐπιχειρήσουν τήν ἀνεξαρτησία τους. Τό Οὐκρανικό συμβούλιο πίεσε τόν Ἅγιο νά προβεῖ σέ ἐκκλησιαστική αὐτονομία. Ἐκεῖνος δέν τό ἐπραξε καί τόν ἐκθρόνισαν. Ἔτσι κατέφυγε στή μονή τῶν Σπηλαίων. Δέν θέλησε νά ὑποχωρήσει παρά τίς ἀπειλές.

Τά γεγονότα τῆς ἐπαναστάσεως τῶν Μπολσεβίκων δέν ἄφησαν ἀνεπηρέαστο τό Κίεβο, τό ὁποῖο καταλήφθηκε ἀπό τόν ἐπαναστατικό στρατό. Στίς 23 Ἰανουαρίου 1918 μ.Χ. οἰ ἐπαναστάτες ἔφθασαν στή μονή τῶν Σπηλαίων. Τόν συνέλαβαν καί τόν ἐκτέλεσαν. Τό μόνο πού ζήτησε, πρίν τόν ἐκτελέσουν, ἦταν νά τοῦ χαρίσουν λίγη ὤρα, για νᾶ προσευχηθεῖ.

Ἕνα σκάνδαλο, πολλὲς ἁμαρτίες καὶ ἕνας ἅγιος!

Μία ἀπὸ τὶς ὡραιότερες ἱστορίες τοῦ Λαυσαϊκοῦ περιγράφει τὸ βίο ἑνὸς μοναχοῦ, ποὺ ἀφοῦ ἐγκατέλειψε τὸ μοναστήρι, δούλευε σὰν φορτοεκφορτωτὴς στὸ λιμάνι τῆς Ἀλεξάνδρειας. Καὶ ὅπως ἀπὸ κάθε λιμάνι, οὔτε ἀπ’ αὐτὸ ἔλειπαν οἱ πόρνες. Ὁ «μοναχὸς» δούλευε ὅλη τὴν ἡμέρα, καὶ τὸ βράδυ ξόδευε ὅλα ὅσα κέρδιζε, «ἀγοράζοντας» τὴν συντροφιὰ μιᾶς πόρνης γιὰ ὅλη τὴ νύχτα.

Ἦταν ἡ ντροπὴ τῶν χριστιανῶν τῆς πόλης, ἦταν τὸ σκάνδαλο τῆς Ἐκκλησίας. Τὰ χρόνια περναγαν καὶ παρὰ τὶς ἐκκλήσεις καὶ τὶς συστάσεις, αὐτὸς συνέχιζε τὴν ἁμαρτωλή του ζωή. Κάποτε, ὅπως σὲ ὅλους μας, ὁ θάνατος ἦρθε σὰν λύτρωση, σὰν φάρμακο ποὺ θὰ τὸν ἔσωζε ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες ποὺ δὲν σταμάτησε νὰ κάνει ἀκόμη καὶ λίγο πρὶν πεθάνει. Καὶ πῶς νὰ τὸν ἀφήσουν χωρὶς ταφὴ γιὰ χριστιανό; Οἱ παπάδες τῆς πόλης τὸν πῆραν νὰ τὸν κηδέψουν καὶ μαζί του νὰ θάψουν τὸ σκάνδαλο. Τὸ νέο μαθεύτηκε: Ὁ «γεροπόρνος» μοναχὸς πέθανε. Ποιὸς ἄραγε θὰ πήγαινε στὴν ἐκκλησία νὰ τὸν ἀποχαιρετήσει;

Ἡ ἐκκλησία στὴν κηδεία του γέμισε ἀπὸ γυναῖκες τῆς Ἀλεξάνδρειας, τίμιες γυναῖκες, χριστιανές, ποὺ ἦρθαν νὰ τὸν ἀποχαιρετήσουν, μὰ ὄχι σὰν ἕναν ὁποιοδήποτε νεκρό, σὰν ἅγιο! Κάποιος γνώρισε σὲ κάποια ἀπὸ αὐτὲς τὸ πρόσωπο μιᾶς πόρνης, ποὺ εἶχε καιρὸ νὰ δεῖ στὸ λιμάνι… δὲν ἦταν ὅμως, ὅπως τὴν θυμόταν. Κάποιες ἄλλες, ἁπλά τοὺς θυμίζαν κάτι ἀπόμακρο.

Τότε ἡ πόλη ἔμαθε πὼς ὁ «γεροπόρνος» μοναχὸς ἦταν ἕνας ἅγιος, ποὺ μὲ τὰ λεφτὰ ποὺ κέρδιζε, ἐξαγόραζε μία νύχτα χωρὶς ἁμαρτία, ἀγόραζε τὸ «δικαίωμα» στὸ σῶμα τους γιὰ νὰ κερδίσει τὴν ψυχή τους. Τότε ἡ πόλη ἔμαθε, ὅτι αὐτὸς ποὺ νομίζαν ὅτι εἶναι τὸ «σκάνδαλο» ἦταν ἡ ἁγνότητα, ἡ ἄδολη ἀγάπη, ἡ αὐταπάρνηση, ὁ ἄνθρωπος, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ἡ προσευχὴ καὶ ἡ θέωση. Γιατί ὁ ἄνθρωπος τοῦ Χριστοῦ δὲν κρίνεται στὴ διάρκεια τῆς ζωῆς του, ἀλλὰ στὸ τέλος της. Γιατί ἀκόμη κι ὅταν ὁ ἴδιος ζεῖ «καθὼς πρέπει», πρέπει νὰ μαρτυρήσει, πρέπει νὰ ζήσει τὴν μαρτυρία καὶ τὸ μαρτύριο. Τελικὰ ποιὸς εἶναι τὸ σκάνδαλο, ὁ ἄλλος ἢ ἐμεῖς; Μήπως ἐγὼ εἶμαι αὐτὸς ποὺ θέτω στὸν ἄλλο τὸ προσωπεῖο ποὺ μοῦ ταιριάζει νὰ τὸν βλέπω; Μήπως γιατί φοβᾶμαι μὴν ἀποκαλυφθεῖ τὸ δικό μου προσωπεῖο;

Καὶ τελικὰ τί κάνουμε μὲ τὸ σκάνδαλο, ποιὸς τὸ κουβαλᾶ, ποιὸς θὰ «σώσει» τὸ σκάνδαλο; Τὸ ἐρώτημα εἶναι οὐσιαστικό, γιατί τὸ σκάνδαλο τοῦ ἄλλου ἔχει μιὰ θεμελιακὴ λειτουργία: Γεμίζει τὰ δικά μας κενά, τὰ κενά τοῦ ἐγωισμοῦ μας. Εἶναι εὔκολο νὰ κατηγορήσουμε, εἶναι εὔκολο νὰ γκρεμίσουμε, ἀλλὰ εἶναι δύσκολο νὰ ποῦμε τὸν καλὸ λόγο, νὰ δουλέψουμε γιὰ τὸ κοινὸ καλό! Υἱοθετοῦμε ἐπιλογὲς ἀπάνθρωπες καταρχὴν γιὰ τὸν ἑαυτό μας, ποὺ ὁδηγοῦν στὴν κάθε μορφῆς κρίση, ἡ ὁποία δὲν εἶναι ὑπόθεση ἰδεολογίας, θεωρίας ἢ δομῶν, εἶναι πρωτίστως τὸ ἀποτέλεσμα τῆς λειτουργίας χωρὶς πραγματικὸ σκοπό, ἡ εἴσοδος σὲ ἕναν μηχανισμὸ κατάρρευσης καὶ φθορᾶς. Σήμερα ζοῦμε μὲ μοναδικὴ ἔνταση τὴν ποιοτικὴ ἀπώλεια τῶν ἐσωτερικῶν κριτήριων μιᾶς κοινωνίας ποὺ δὲν «κοινωνεῖ», ἀλλὰ μόνο «ἐπικοινωνεῖ» τὰ ἀδιάλειπτα κενά της. Ἡ «πραγματικὴ ζωὴ» δὲν εἶναι ἡ δική μας, ἀλλὰ τοῦ ἀλλοῦ. Ἐντούτοις ὀφείλουμε νὰ ἀναζητήσουμε τὴν δική μας ζωή, γιατί στὴν τελικὴ Κρίση τὸ δικό μας βιβλίο, τῆς ζωῆς μας, θὰ εἶναι ἀδειανό.

το είδαμε εδώ

Κωνσταντίνος Ι. Αντωνόπουλος, Περί "θετικής και αρνητικής ενέργειας"

Περί "θετικής και αρνητικής ενέργειας"

Κωνσταντίνος Ι. Αντωνόπουλος, θεολόγος M.Th.

Τα τελευταία χρόνια συχνά γίνεται λόγος για "θετική και αρνητική ενέργεια". Ο γενικός και αόριστος αυτός νεοεποχίτικος όρος δεν χρησιμοποιείται από τους γνώστες για να δηλώσει την καλή διάθεση και εσωτερική ευεξία που αισθάνεται κάποιος αλλά την «ενέργεια», πού πιστεύουν ότι υπάρχει και προέρχεται από όλο το σύμπαν.

Αυτή η δύναμη, λένε, μπορεί να ανακαλυφθεί και να χρησιμοποιηθεί για τους σκοπούς του ανθρώπου.

Γράφουν σχετικά : «Η είσοδος του σπιτιού πρέπει είναι, σύμφωνα με το Φένγκ Σούι, «το στόμα του τσι», δηλαδή εκεί από όπου «μπαίνει» όλη η θετική ενέργεια. Φροντίστε, λοιπόν, η είσοδος να είναι καθαρή και φωτεινή και απομακρύνετε πράγματα που δεν χρειάζεστε και μπορεί να εμποδίζουν τη θετική ενέργεια να μπει».

Τη θεωρία περί "θετικής καί αρνητικής ενέργειας" χρησιμοποιούν συγκαλυμμένα, διάφορες ομάδες που ασχολούνται με την Αστρολογία, το Φένγκ Σούι,, τις θεραπείες Σιά Τσου, τη Γιόγκα, την αυτογνωσία, αυτοθεραπεία και αυτοβελτίωση .

Όπως έγραφε ο μακαριστός π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος, όλες αυτές οι ομάδες προβάλλουν ταυτόχρονα ως “γενική συνταγή” τη θετική σκέψη λέγοντας ό,τι «δεν υπάρχει καμιά πραγματικότητα εκτός από τον “εαυτό”, ο “εαυτός” δημιουργεί τα πάντα». Βλέπουμε δηλαδή ό,τι η πίστη στο Θεό υποκαθίσταται από την πίστη στον Εαυτό που ειδωλοποιείται και παίρνει τη θέση του Θεού. «Έχε πίστη», λένε, αλλά εννοούν μια «πίστη όχι στο πρόσωπο του Χριστού ή στον Τριαδικό Θεό ή σε οποιαδήποτε δύναμη έξω από τον εαυτό μας, αλλά πίστη στις δυνάμεις του ίδιου του εαυτού μας, δηλαδή μια διαβολική πίστη».

Η λεγόμενη θετική σκέψη δεν έχει καμία σχέση με τον καλό λογισμό της Ορθοδόξου παραδόσεώς μας. Ο άγιος Γέροντας Παΐσιος ὁ Αγιορείτης έλεγε για το θέμα αυτό ότι καλός λογισμός είναι να μπεις από αγάπη στη θέση του άλλου για να τον καταλάβεις και να του βρεις ελαφρυντικά, αν χρειάζεται. Μπαίνει δηλαδή για κάποιο λόγο ένας μοναχός στο κελλί ενός άλλου μοναχού και το βρίσκει πολύ ακατάστατο. Δεν σκανδαλίζεται, γιατί κάνει τον εξής καλό λογισμό: ο αδελφός αφιερώνει όλον τον χρόνο του στα πνευματικά και δεν έχει χρόνο να τακτοποιήσει το κελλί του.

Ο ίδιος μοναχός μπαίνει σε άλλο κελλί, όπου όλα είναι στην εντέλεια. Πάλι δεν σκανδαλίζεται, γιατί κάνει τώρα τον άλλο καλό λογισμό: ο αδελφός όπως είναι τακτοποιημένος εσωτερικά, έτσι έχει τακτοποιημένο και το κελλί του.

Με παραθρησκευτική ορολογία και χρησιμοποίηση εννοιών στις οποίες δίνουν άλλη ερμηνεία προσπαθούν μέσα από την υγεία, τη διατροφή, τη σωματική άσκηση, τη διακόσμηση χώρου, τη μουσική ( μουσική χαλάρωσης και διαλογισμού) να βάλουν στη ζωή μας ανατολικές κοσμοθεωρίες και παραδόσεις. Οι βουδιστές π.χ χρησιμοποιούν τον όρο «αύρα» εννοώντας την «ενέργεια» που για αυτούς υπάρχει διάχυτη σε όλο το σύμπαν («συμπαντική ενέργεια») και η οποία έχει κατά τη γνώμη τους θεϊκές ιδιότητες (ο θεός τους δηλ. είναι μια αφηρημένη δύναμη).

Οι ομάδες αυτές δεν κάνουν λόγο για Προσωπικό Θεό αλλά για ένα «Παγκόσμιο Συμπαντικό Πνεύμα»! Μια «Παγκόσμια Συμπαντική Ενέργεια». Αν μπορούμε γράφουν να κάνουμε λόγο για Θεό, τότε ο Θεός πρέπει να περιλαμβάνει την ολότητα αυτής της παγκόσμιας ενέργειας. Όλα τα όντα του ορατού και αοράτου κόσμου δεν είναι τίποτε άλλο παρά εκδηλωμένες μορφές, «προβολές» όπως τις λένε της θείας ουσίας. Προφανώς πρόκειται για μια από τις γνησιότερες μορφές πανθεϊσμού, κατά την οποία τα πάντα είναι «Θεός». Και αυτός ο εντός εισαγωγικών «Θεός» σε κάθε ομάδα έχει και διαφορετικό όνομα. Άλλος τον λέει «Συμπαντική Ενέργεια», άλλος τον λέει «Κοσμική Υπερσυνειδητότητα», άλλος τον λέει «Υπέρτατο Ένα», άλλος τον λέει «Εαυτό» (το Ε με κεφαλαίο). Ο καθένας τον ονομάζει όπως θέλει. Έτσι το βασικό θεώρημα της Νέας Εποχής λέει: Τα πάντα είναι Ένα. Δεν υπάρχει κανένας διαχωρισμός. Τα πάντα προέρχονται από το Ένα δια «προβολής» ή «εκροής» και ταυτίζονται κατ' ουσίαν με το Ένα. (Βλ. Ολιστική Κοσμολογία-Αρχιμ. Βαρνάβα Λαμπρόπουλου).

Η λέξη ενέργεια/ενέργειες με διαφορετική βέβαια έννοια αναφέρεται 7 φορές στις επιστολές του Αποστόλου Παύλου (Εφ. 1:19-20, Εφ. 3:7, Εφ. 4:16, Κολ. 1:29, Κολ. 2:12, 2 ,Θεσ. 2:9, 2, Θεσ. 2:11).

Η θεωρία περί "θετικής και αρνητικής ενέργειας" δεν έχει σχέση με την Ορθοδοξία γιατί αποδίδει τις ενέργειες του Ενός, Αγίου και Τριαδικού Θεού σε χωροταξικά και περιβαλλοντολογικά αίτια που αποδεσμεύουν την ευτυχία και την ευλογία στη ζωή μας από τον Θεό. Σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση εκτός από την άκτιστο θεία ενέργεια υπάρχουν και δυο κτιστές. Μία δαιμονική και μία ουδέτερη. Στην ουδέτερη ενέργεια υπάγονται οι κτιστές ενέργειες (π.χ ηλεκτρική, πυρηνική).

Όταν στην Ορθοδοξία μιλούμε για ενέργεια, εννοούμε τη θεία Χάρη που ανήκει ουσιαστικά στη φύση του Θεού και ταυτίζεται με τη θεία ενέργεια – τις άκτιστες δηλαδή ενέργειές που ο προσωπικός Τριαδικός Θεός (και όχι μια αφηρημένη δύναμη διάχυτη στο σύμπαν) αποστέλλει σε κάθε πλάσμα του, για συντήρηση, ζωή, αναγέννηση και σωτηρία.

Υπάρχουν πολλά είδη Ενέργειας του Θεού και από τούς Πατέρες δίνονται διάφορα ονόματα, ανάλογα με τα αποτελέσματά της, όπως λ. χ. γίνεται λόγος για την ζωοποιό Ενέργεια, την ουσιοποιό, την σοφοποιό, την θεοποιό. Ο Θεός είναι αμέθεκτος και μεθεκτός. Αμέθεκτος ως [προς] την ουσία και μεθεκτός στις ενέργειες.

Ο απόστολος Παύλος γράφει · “ει δε χάριτι, ουκέτι εξ έργων· επεί η χάρις ουκέτι γίνεται χάρις” (Ρωμ. Ια’ 6). “Η χάρις το Θεού και η δωρεά εν χάριτι τη του ενός ανθρώπου Ιησού Χριστού εις τους πολλούς επερίσσευσε” (Ρωμ. ε’ 15). Δόθηκε δηλαδή αυτή η Χάρη του Χριστού ως δωρεά του Θεού και δόθηκε με το παραπάνω και περίσσευσε μάλιστα.

Η χάρις του Θεού είναι η πραγματικά θετική ενέργεια, η οποία χορηγείται ασχέτως τόπου και χρόνου. Εκείνο που χρειάζεται είναι ο τρόπος και όχι ο τόπος και η τοποθέτηση αντικειμένων στο χώρο. Και ο τρόπος είναι ή μετάνοια και ή συμμετοχή στη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας.

πηγή

Το είδαμε εδώ

Ὁ «Ἐπιτάφιος» κόπηκε, τὸ Ἰσλὰμ καὶ οἱ λαοὶ τῶν Σλάβων ἦρθαν

ἐφημ. «Δημοκρατία»
07.01.2017, Εὔη Πανταζοπούλου

.             Τὸ ὑπ. Παιδείας καταργεῖ τὴν ἱστορικὴ συνέχεια. Ποιοὶ πολεμοῦν τὴ σημασία τοῦ ἐκπολιτιστικοῦ ἔργου τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου; Τί λένε οἱ φιλόλογοι γιὰ τὴν ὑποβάθμιση
.             Μὲ πρόσχημα τὸν ἐξορθολογισμὸ τῶν προγραμμάτων σπουδῶν καὶ ἀποκλειστικὸ στόχο τὴν ἐξοικονόμηση προσωπικοῦ τὰ τελευταῖα χρόνια τὸ ὑπουργεῖο Παιδείας ἔχει καταφέρει νὰ «ἐξαφανίσει» σημαντικὰ κεφάλαια ἀπὸ τὰ μαθήματα ποὺ διδάσκονται σὲ γυμνάσιο καὶ λύκειο. Ἐπὶ ὑπουργίας Νίκου Φίλη στὸ στόχαστρο βρέθηκαν κυρίως τὰ φιλολογικὰ μαθήματα, καὶ συγκεκριμένα ἡ Ἱστορία, τὰ Ἀρχαῖα καὶ τὰ Νέα Ἑλληνικά. Ὡστόσο, οἱ… περικοπὲς ἔχουν ἀγγίξει τὴν πλειονότητα τῶν μαθημάτων. Πρόσφατο παράδειγμα εἶναι τὸ πλῆγμα ποὺ δέχθηκε τὸ μάθημα τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν στὴ γ´ λυκείου μὲ τὴν κατάργηση τῆς διδασκαλίας τοῦ «Ἐπιταφίου» τοῦ Περικλῆ. Τὸ ζήτημα ἀνέδειξε ὁ Πανελλήνιος Σύλλογος Ἀναπληρωτῶν Φιλολόγων μὲ κείμενό του, τὸ ὁποῖο ὑπέγραψαν 70 ἐκπαιδευτικοὶ καὶ καθηγητὲς πανεπιστημίου.
.             Στὴν ἀνακοίνωση τονιζόταν χαρακτηριστικά: «Τὴν ὥρα ποὺ ὑπογραμμίζεται ἡ ἀναγκαιότητα τῆς καλλιέργειας τῆς ἰδέας τῆς Δημοκρατίας στὶς συνειδήσεις τῶν νέων, κρίνεται σκόπιμη ἡ κατάργηση τῆς διδασκαλίας τοῦ “Ἐπιταφίου” τοῦ Περικλῆ. Δηλαδή, τὸ μάθημα γιὰ τὴν ἀξία τῆς Δημοκρατίας ἐξοβελίζεται ὁριστικὰ ἀπὸ τὰ σχολεῖα τῆς χώρας μας, τὴν ἴδια ὥρα ποὺ τὰ ὑποκριτικὰ δάκρυα γιὰ τὴν ἀδιαφορία τῆς νεολαίας πρὸς τὰ κοινὰ καὶ τοὺς θεσμοὺς ἀφθονοῦν».
.             Ὁ σύλλογος ἐξέφραζε παράλληλα τὸν προβληματισμό του γιὰ τοὺς σκοποὺς ποὺ ἐξυπηρετεῖ γενικότερα ἡ ὑποβάθμιση τῶν ἀνθρωπιστικῶν σπουδῶν: «Ἐνῶ ἀπὸ παντοῦ ἐπισημαίνεται ἡ ἐπιθυμία δημιουργίας ἑνὸς ἐκπαιδευτικοῦ συστήματος ποὺ θὰ ἀναδεικνύει τὶς δεξιότητες κάθε μαθητῆ καὶ θὰ δημιουργεῖ ἄρτιες προσωπικότητες, γινόμαστε μάρτυρες ἑνὸς ὀξύμωρου σχήματος. Οἱ ἀνθρωπιστικὲς σπουδές, πάνω στὶς ὁποῖες ὀφείλει νὰ βασίζεται τὸ φιλόδοξο αὐτὸ ἐγχείρημα, παραγκωνίζονται ἀπὸ τὸ δημόσιο σχολεῖο».

Ἐξορθολογισμὸς

.             Πρὸ μηνῶν ὁ πρώην ὑπουργὸς Παιδείας ἀνακοίνωσε «περικοπὲς» καὶ στὰ μαθήματα τῆς Ἱστορίας καὶ τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν λυκείου, στὸ πλαίσιο τοῦ ἐξορθολογισμοῦ τῶν προγραμμάτων σπουδῶν τῶν δύο γνωστικῶν ἀντικειμένων.
.             Εἰδικότερα, εἶχε ἀποστείλει ἐγκύκλιο στὰ σχολεῖα τῆς Δευτεροβάθμιας Ἐκπαίδευσης, σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία στὴν Ἱστορία τῆς α´ τάξης θὰ διδάσκονται συνοπτικὰ καὶ δὲν θὰ ἐξετάζονται τὰ κεφάλαια «Ὁ πρῶτος καὶ ὁ δεύτερος Ἑλληνικὸς Ἀποικισμός», «Ἡ σημασία τῶν Περσικῶν Πολέμων», «Ὁ Πελοποννησιακὸς Πόλεμος» καὶ «Ὁ Φίλιππος ´΄ καὶ τὸ Οἰκουμενικὸ Κράτος τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου». Ἀντίστοιχα, στὴν Ἱστορία τῆς β´ λυκείου θὰ διδάσκονται συνοπτικὰ τὸ Ἰσλὰμ καὶ οἱ λαοὶ τῶν Σλάβων καὶ τῶν Βουλγάρων, καὶ θὰ παραλείπονται βασικὰ γεγονότα σχετικὰ μὲ τὴν ἐγκατάστασή τους στὴ Βαλκανική, στὴ Μέση Ἀνατολὴ καὶ τὴν Ἀφρική. Ἐπιπλέον, δὲν θὰ διδάσκεται ἡ συγκρότηση τῶν ἑλληνικῶν κρατῶν στὴ φραγκοκρατία.
.             Αὐτὴ ἡ κίνηση τοῦ πρώην ὑπουργοῦ Παιδείας εἶχε προκαλέσει σάλο, μὲ τὴν Ἑταιρεία Ἑλλήνων Φιλολόγων (ΕΕΦ) νὰ κάνει λόγο «γιὰ ὀλέθρια καὶ αὐθαίρετη ἀπόφαση… μὲ ἀποτέλεσμα τὸ σχολεῖο νὰ παρέχει στοὺς μαθητὲς ἐλλιπῆ γνώση τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ στὴ συνέχεια καὶ στὴ διαχρονία του. Ἀποσιωπᾶται ἔτσι ἡ οὐσία τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ, ἡ ἐξάπλωσή του σὲ ὅλο τὸν τότε γνωστὸ κόσμο, ἡ ἑνότητά του, ὅπως τὴν πέτυχε ὁ Φίλιππος Β´, ὁ βασιλιὰς τῆς Μακεδονίας, ἡ οἰκουμενικὴ διάσταση καὶ ἡ σημασία τοῦ μέσω τοῦ ἐκπολιτιστικοῦ ἔργου τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου». Ἡ ἐταιρία εἶχε ἐπισημάνει ἀκόμη ὅτι τὸ γεγονὸς αὐτὸ ὁδηγεῖ «στὴν πλήρη ἄγνοια ἀπὸ τοὺς μαθητὲς τῶν θεμελιωδῶν αὐτῶν σελίδων τῆς Ἱστορίας καὶ τοῦ πολιτισμοῦ μας, καὶ συρρικνώνει τὴν ἀνθρωπιστικὴ παιδεία καὶ τὴ μόρφωση τῶν νέων μας».

Κακὲς ἐπιδόσεις

.             Μιλώντας στὴν «κυριακάτικη δημοκρατία» ὁ πρόεδρος τοῦ Πανελλήνιου Συλλόγου Ἀναπληρωτῶν Φιλολόγων Κώστας Μπουζιάνος σημειώνει: «Τὸ ὑπουργεῖο Παιδείας καταργεῖ τὴν ἱστορικὴ συνέχεια. Δὲν μπορεῖ μία περίοδος νὰ παρουσιάζεται εἴτε περιληπτικὰ ἢ ἀποσπασματικά. Πρέπει νὰ παρουσιάζεται σὲ ὅλη της τὴν ἐξέλιξη, ὡς αἴτιο καὶ ἀποτέλεσμα». Μάλιστα, ὑποστηρίζει ὅτι ἡ ἔλλειψη διδακτικῆς συνέχειας ἔχει συμβάλει στὶς κακὲς ἐπιδόσεις τῶν ὑποψηφίων στὶς πανελλαδικὲς στὸ συγκεκριμένο μάθημα. Χαρακτηριστικὰ λέει: «Πρέπει νὰ ὑπάρχει ἐμβάθυνση καὶ ἄρα πρέπει νὰ ὑπάρχει καὶ ὁ ἀπαραίτητος χρόνος, ὥστε ὁ ἐκπαιδευτικὸς νὰ ἀνατρέξει στὶς κατάλληλες πηγές, στὰ παραθέματα, στοὺς χάρτες κ.λπ.». Σὲ κάθε περίπτωση, οἱ περικοπὲς στὰ μαθήματα τοῦ γυμνασίου καὶ τοῦ λυκείου δὲν εἶναι «ἐπίτευγμα» μόνο τῆς σημερινῆς κυβέρνησης. «Οἱ περικοπὲς ἔχουν ξεκινήσει ἀπὸ τὸ 2011, ἐπὶ ὑπουργίας Ἀρβανιτόπουλου, Κουράκη κ.λπ., καὶ φυσικὰ συνεχίστηκαν καὶ ἐπὶ Φίλη, προκειμένου νὰ ὑπάρξει ἐξοικονόμηση προσωπικοῦ. Βαφτίζεται “ἐξορθολογισμὸς τῆς διδακτέας ὕλης”, ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα αὐτὸ ποὺ ἐπιδιώκουν εἶναι λιγότερες προσλήψεις προσωπικοῦ καὶ εἰδικότερα φιλολόγων», ὑπογραμμίζει ὁ κ. Μπουζιάνος καὶ προσθέτει ὅτι οἱ μειώσεις καὶ οἱ καταργήσεις τῆς ὕλης στὰ φιλολογικὰ μαθήματα προκαλοῦν προβλήματα γλωσσικῆς παιδείας.
.             Σημειώνει χαρακτηριστικά: «Τὰ φιλολογικὰ μαθήματα συντελοῦν στὴν ποιότητα τῆς γλωσσικῆς παιδείας. Δεχόμαστε παράπονα ἀπὸ καθηγητὲς ἄλλων εἰδικοτήτων ὅτι τὰ παιδιὰ δὲν μποροῦν νὰ ἀναπτύξουν ἕνα θεώρημα ἢ νὰ καταλάβουν μία ἄσκηση. Ἔχει ἐκφραστεῖ δυσαρέσκεια καὶ ἀπὸ πολλοὺς κλάδους ὅτι οἱ μαθητὲς δὲν μποροῦν νὰ κατανοήσουν ἕνα κείμενο ἢ ἀκόμη καὶ νὰ ἐκφραστοῦν σωστά. Ἀποροῦμε, λοιπόν, πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ μειώνονται οἱ ὧρες διδασκαλίας τῶν φιλολογικῶν μαθημάτων στὴ Δευτεροβάθμια Ἐκπαίδευση ἐνῶ εἶναι τόσο σημαντικὰ γιὰ τοὺς νέους».

Τὸ μένος τοῦ πρώην ὑπουργοῦ μὲ τὴν Ὀρθοδοξία καὶ τὰ Θρησκευτικά!

.             Ἀπὸ τὴ μανία τοῦ Νίκου Φίλη νά… περικόψει ὧρες καὶ προσωπικὸ δὲν γλίτωσε οὔτε τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν, αὐτὴν τὴ φορὰ στὸ ὁλοήμερο δημοτικό. Ἡ ἀπόφαση περιορισμοῦ τοῦ ὡρολόγιου προγράμματος ἀπὸ 35 ὧρες ἐβδομαδιαίως σὲ 30 εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νὰ μετατραποῦν τὰ Θρησκευτικὰ σὲ μονόωρο μάθημα ἀπὸ δίωρο στὴν Ε´ καὶ τὴ ϛ´ δημοτικοῦ. Ἡ ἀντίδραση τῆς Πανελλήνιας Ἕνωσης Θεολόγων (ΠΕΘ) ἦταν ἄμεση καὶ κάτι παραπάνω ἀπὸ ὀργισμένη, καθὼς πίσω ἀπὸ τὴ μείωση τῶν ὡρῶν διέβλεψε μία προσπάθεια νὰ μετατραπεῖ τὸ μάθημα «σὲ θρησκειολογία ἢ σὲ ἕνα πολυθρησκειακὸ σοῦπερ μάρκετ θρησκειῶν».
.             Σύμφωνα μὲ τὴν ἕνωση, τὸ ὑπουργεῖο «κατὰ παράβαση κάθε συνταγματικῆς ἐπιταγῆς, ἐντελῶς προκλητικά, μείωσε τὶς ὧρες διδασκαλίας καὶ οὐσιαστικὰ καταργεῖ τὴ διδασκαλία τοῦ μαθήματος, ἂν συνυπολογίσει κανεὶς τὸ γεγονὸς ὅτι ἤδη σὲ πολλὰ δημοτικὰ σχολεῖα γίνεται ἐλλιπὴς διδασκαλία ἢ δὲν πραγματοποιεῖται καθόλου τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν».
.             Ἀναφερόμενη στὸν πρώην ὑπουργὸ Παιδείας, ἡ ΠΕΘ τόνισε: «Φανέρωσε περίτρανα τὸ μένος καὶ τὴν ἀπαξίωσή του πρὸς τὴ διδασκαλία τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικὴ ἀγωγῆς στὸ ἑλληνικὸ σχολεῖο». Παράλληλα, τὸν κατηγόρησε: «Δὲν ἐξετάζει παιδαγωγικὰ τὰ θέματα αὐτὰ διότι, καθὼς φαίνεται γιὰ ἀκόμη μία φορά, εἶναι ἐγκλωβισμένος στὶς κομματικές του ἰδεοληψίες. Ἔτσι, “ξαναχτυπᾶ” σὲ ἕνα καθαρὰ ἐθνικὸ θέμα ἀγωγῆς, ἐπιχειρώντας ἀπερίσκεπτα καὶ ἐπιπόλαια νὰ μειώσει καὶ νὰ ὑποτιμήσει τὸ μάθημα ἐκεῖνο ποὺ διδάσκει τὶς ἀξίες τῆς ἀγάπης, τῆς ἐλπίδας, τῆς αὐτοθυσίας καὶ τῆς προσφορᾶς πρὸς τὸν “ἄλλον” ὡς ἀδελφὸ καὶ ὄχι ἁπλῶς ὡς συνάνθρωπο».

Οἱ μεγάλοι χαμένοι στὸ πρόγραμμα μὲ τὶς ὧρες διδασκαλίας!

.             Τὸ «μαχαίρι» τοῦ ὑπουργείου Παιδείας δὲν περιορίστηκε μόνο στὴν ὕλη τῶν μαθημάτων, ἀλλὰ καὶ στὶς ὧρες διδασκαλίας τους. Μάλιστα, φαίνεται ὅτι στὸ νέο ὡρολόγιο πρόγραμμα, τοῦ ὁποίου ἡ ἐφαρμογὴ ξεκίνησε τὴ φετινὴ χρονιά, οἱ μεγάλοι χαμένοι ἦταν τὰ φιλολογικὰ μαθήματα. Εἰδικότερα, στὸ γυμνάσιο μειώθηκε ἡ διδασκαλία τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν κατὰ μία ὥρα καὶ στὶς τρεῖς τάξεις. «Τὸ ἀρνητικὸ σενάριο εἶναι ὅτι πλέον δὲν θὰ ἐξετάζονται οὔτε στὸ τέλος τῆς σχολικῆς χρονιᾶς», σημειώνει ὁ πρόεδρος τοῦ Πανελλήνιου Συλλόγου Ἀναπληρωτῶν Φιλολόγων.
.             Τὴν ἴδια ὥρα, στὴ γ´ λυκείου μειώθηκαν καὶ οἱ ὧρες διδασκαλίας τῆς Ἱστορίας ἀπὸ τρεῖς σὲ δύο. «Δηλαδή, καλεῖται ὁ φιλόλογος νὰ διδάξει ὅλες τὶς ἱστορικὲς περιόδους ἀπὸ τὸν Εὐρωπαϊκὸ Διαφωτισμὸ ἕως τὴ Μεταπολίτευση μέσα σὲ δύο διδακτικὲς ὧρες κάθε ἑβδομάδα. Ἐπιπλέον, σὲ αὐτὲς τὶς ὧρες ὁ ἐκπαιδευτικὸς θὰ πρέπει νὰ ὑποστηρίξει τὸ μάθημα διδακτικὰ καὶ ὄχι νὰ κάνει μία ἁπλὴ ἱστορικὴ ἀφήγηση. Ὅπως γίνεται κατανοητό, ὁ χρόνος αὐτὸς δὲν ἐπαρκεῖ γιὰ τὴν κάλυψη τῆς ὕλης. Μάλιστα, φέτος τὸ ὑπουργεῖο Παιδείας παραπέμπει τοὺς διδάσκοντες σὲ συγκεκριμένες ἰστοσελίδες γιὰ νὰ ἀξιοποιήσουν ὑλικό, πράγμα ποὺ εἶναι ἀδύνατο» ἀναφέρει ὁ κ. Μπουζιάνος.

Τί συμβαίνει στὰ ΕΠΑ.Λ.

.             Στὸ λύκειο οἱ περικοπὲς ἔχουν «χτυπήσει τὴν πόρτα τῶν ΕΠΑ.Λ. ἤδη ἀπὸ τὸ 2012. Συγκεκριμένα, ἔχει ἐξοβελιστεῖ τὸ μάθημα τὶς Ἱστορίας, καθὼς πλέον διδάσκεται μόνο στὴν α´ τάξη. Σύμφωνα μὲ τοὺς φιλολόγους, τὸ μάθημα παρουσιάζεται πολὺ περιληπτικά, ἐνῶ εἶναι ἐνδεικτικὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ὅλες οἱ ἱστορικὲς περίοδοι, ἀπὸ τοὺς ἀρχαϊκοὺς χρόνους ἕως τὴ νεότερη ἱστορία, ἔχουν συμπεριληφθεῖ μόνο σὲ ἕνα βιβλίο. Στὴν ἴδια βαθμίδα ἔχει χαθεῖ μία ὥρα ἀπὸ τὰ Νέα Ἑλληνικὰ ἀπὸ τὸ ἑβδομαδιαῖο πρόγραμμα κάθε τάξης.
.             Ταυτόχρονα, ὅπως ἐπισημαίνει ὁ κ. Μπουζιάνος, στὸ γενικὸ λύκειο «ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἀπώλεια τοῦ “Ἐπιταφίου” τοῦ Περικλῆ, μετρᾶμε καὶ τὴν ἀπώλεια τῶν Λατινικῶν στὴ β´ τάξη, ὅπου τὸ μάθημα καταργήθηκε, καὶ ἀπέμεινε μόνο ἕνα τρίωρο στὴ γ´. Ἐπιπλέον, στὴ β’ λυκείου μειώθηκαν οἱ ὧρες τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν Ὁμάδας Προσανατολισμοῦ καὶ πλέον στὸν Ρητορικὸ Λόγο διδάσκεται μόνο Λυσίας καὶ ὄχι Δημοσθένης καὶ Ἰσοκράτης. Εἶναι πρωτοφανὲς νὰ προχωροῦν σὲ τέτοιες περικοπὲς γιὰ τὸν δῆθεν ἐξορθολογισμὸ τῶν προγραμμάτων σπουδῶν, ἀδιαφορώντας γιὰ τὰ παιδαγωγικὰ καὶ τὰ ἐπιστημονικὰ κριτήρια».
.             Σύμφωνα μὲ τὸν ἴδιο, «δυστυχῶς μέχρι σήμερα δὲν ἔχουν εἰσακουστεῖ οἱ προτάσεις μας ἀπὸ τὸ ὑπουργεῖο Παιδείας, ὡστόσο θὰ ἐπιδιώξουμε νὰ συναντηθοῦμε μὲ τὴν ἡγεσία του». Ὁ Πανελλήνιος Σύλλογος Ἀναπληρωτῶν Φιλολόγων ζητάει νὰ μὴ χαθεῖ καμία διδακτικὴ ὥρα ἀπὸ τὰ Ἀρχαία Ἑλληνικά, καθὼς -ὅπως ἐπιχειρηματολογεῖ- δὲν πρόκειται γιὰ ἕνα μάθημα «ποὺ διδάσκει μόνο γραμματικὴ καὶ συντακτικό, ἀλλὰ καὶ λεξιλόγιο, διδάσκει δηλαδὴ τὴ συνάφεια μεταξὺ ἀρχαίων καὶ νέων ἑλληνικῶν».
.             Ὁ κ. Μπουζιάνος καταλήγει: «Τὰ νέα ἑλληνικὰ βασίζονται στὰ ἀρχαῖα. Ἀκόμη καὶ ἡ μία ὥρα ποὺ χάνεται εἶναι πολύτιμη σὲ ἕνα μάθημα μὲ τρία σκέλη (γραμματική, συντακτικὸ καὶ ἐτυμολογικό). Ἐμεῖς ζητᾶμε νὰ ἐνισχυθεῖ τὸ γλωσσικὸ μάθημα καὶ στὸ γυμνάσιο καὶ στὸ λύκειο, ἀφοῦ ἡ διδασκαλία τοῦ εἶναι ἀπαραίτητη γιὰ τὰ ὑπόλοιπα μαθήματα. Οὐσιαστικά, τὰ Ἀρχαῖα εἶναι ἕνα μάθημα διάπλασης τῆς προσωπικότητας».