Μονή Αγίου Γερασίμου-'Αγιος Γεράσιμος

Στην καρδιά της Κεφαλληνιακής γης, κάτω από το επιβλητικό βλέμμα του Μεγάλου Βουνού-Αίνου, βρίσκεται η οινοφόρα λεκάνη των Ομαλών. Πήρε το όνομά της κατά πάσα πιθανότητα από Κρήτες που ήρθαν τα χρόνια τα παλιά στην Κεφαλονιά κι άφησαν μέσα σ’ όλα τα Τοπωνύμιά τους κληρονομιά! Στην “Πρωτοχριστιανική Περίοδο” ένα μοναστήρι υπήρχε εκεί που «έζησε» ως το Μεσαίωνα με το όνομα Αγία Ιερουσαλήμ. Φαίνεται πως η “Θεία Οικονομία” οδήγησε τα βήματα του ναυαγού εθναπόστολου Παύλου στο μέρος αυτό κι άρχισε έτσι από τότε ο τόπος να βιώνει το Θείο προορισμό του. Αργότερα το 1560, οδηγούμενος από άνωθεν ήρθε στα Ομαλά και ασκήτευσε και άφησε την αγιοσύνη του ένας καλόγερος από τα Τρίκαλα Κορινθίας, άρχοντας στην καταγωγή, ο Γεράσιμος Νοταράς. Γόνος της αριστοκρατικής οικογένειας των Νοταράδων. Ο προπάππος του Λουκάς Νοταράς ήταν ο τελευταίος πρωθυπουργός του Βυζαντίου και συγγενής με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο. Αφού έλαβε σπουδαία παιδεία, πέρασε από όλους τους ιερούς τόπους της Ελλάδος. Πήγε στην Κωνσταντινούπολη και στο 'Αγιο Όρος όπου “εκάρη” Μοναχός. Από εκεί πέρασε στην Κρήτη και στη συνέχεια στη Ζάκυνθο για να καταλήξει το 1555 στην Κεφαλονιά, στο γνωστό Σπήλαιο, περιοχής Λάσσης, όπου ασκήτευσε πέντε χρόνια. Ο προορισμός του όμως, όπως φάνηκε στην πορεία του χρόνου, ήταν η κοιλάδα των Ομαλών. Η παρουσία του στα δύσκολα χρόνια των Ενετών κατακτητών έπαιξε ρόλο καταλυτικό. Τη γλώσσα, Ελληνική και την πίστη, Ορθόδοξη για χάρη του κράτησε το νησί. 'Αγιος και δάσκαλος μαζί, έτσι τον ένιωσαν οι άνθρωποι της εποχής του, κι ενώ την ημέρα με τα χέρια και την υπομονή κούραζε το σώμα για να ακούει η ψυχή, (σμίλευε πηγάδια και φύτευε πλατάνια), είχε και την έγνοια να μαζέψει τα παιδιά και το λαό δυο λόγια να τους πει και γράμματα ιερά. Πέθανε το 1579 και ανακηρύχθηκε άγιος από το Πατριαρχείο το 1622. Στη μονή φυλάσσεται το σώμα του Αγίου σε λάρνακα. Μέσα στη μονή υπάρχει η είσοδος για το σπήλαιο που ασκήτευε ο ‘Αγιος, την «Σκήτη», στην οποία μπορεί να περιηγηθεί ο επισκέπτης. Το σπήλαιο διαθέτει δύο χώρους και σε αυτό συμβαίνει ένα παράξενο φαινόμενο: η τρύπα που ενώνει τους δύο χώρους ενώ είναι πολύ στενή, επιτρέπει την είσοδο σε όλους τους επισκέπτες ανεξαρτήτως διαστάσεων, αλλά και δεν τους λερώνει παρά το ότι είναι λασπώδης. Αυτός ήταν ο Γεράσιμος, ο 'Αγιος κι ο Δάσκαλος. Λένε πως ο Μεγαλοδύναμος του’ δωσε τη χάρη να “δαμάζει και να ελευθερώνει το σαλεμένο μας μυαλό”, εκείνο το μυαλό που πειράχτηκε απ’ το “αέρι το κακό”. Τίποτε δε συνδέει τους Κεφαλονίτες πιο πολύ από την ακλόνητη πίστη τους στον Αγιό μας. Όπου σταθούν κι όπου βρεθούν μέσα στο νησί τους ή στα πέρατα του κόσμου ενώνονται από την ίδια θρησκεία και λατρεία τ’Αη Γερασίμου. Η βοήθειά του είναι η ευχή που παίρνουν όταν φεύγουν από το Πατρικό τους σπίτι με το μικρό «κόνισμα» του Αγίου. Τρέχει το μυαλό μας κι η ψυχή μας στα Ομαλά, και είναι το μοναστήρι του Αγίου εκεί φωλιασμένο σαν πετράδι σε λεκάνη χρυσοπράσινη στη σκιά του Αίνου. Έως ότου φτάσει εκεί οδοιπόρος ή επισκέπτης τον κερδίζουν τα χωριά που συναντά, τα Φραγκάτα, τα Βαλσαμάτα, μα πάνω απ’ όλα έχει συντροφιά τα δέντρα, ευκάλυπτοι και κυπαρίσσια, ασάλευτα και καμαρωτά για να δείξουν το δρόμο προς το μοναστήρι και της ορθής πίστης τη χάρη. Γίνονται σμάρια ανθρώπινα οι Κεφαλονίτες και οι επισκέπτες όταν τούτος ο Αγιός μας γιορτάζει το καλοκαίρι στην καρδιά του Αυγούστου-τις 16-ημέρα Κοιμήσεως του Αγίου, που δεν ξέρει κανείς που να πατήσει, δε βλέπεις τόπο να σταθείς από τη λαοθάλασσα και την κοσμοπλημμύρα. Μα κείνος ο 'Αγιος σε βλέπει και σου ανταποδίδει τη “Θεία Χάρη” της τιμής και φεύγοντας νιώθεις πως έκαμες το χρέος σου. Κανείς δε φεύγει, κανείς δε βιάζεται στη γιορτή του αυτή, αλλά ούτε και στην επίσημη τις 20 Οκτωβρίου, ημέρα Ανακομιδής του Ιερού του Λειψάνου. Όλοι περιμένουν τη Λιτανεία του Αγίου από το Μοναστήρι στον Πλάτανο που φύτεψε ο ίδιος στην καρδιά των Ομαλών. Το μοναστήρι του, «φορτωμένο» με καλόγριες που άλλη θέση στην ψυχή τους απ’ το Θεό και τον 'Αγιο Γεράσιμο δεν έχουν, πάντα ανοιχτό για κάθε Κεφαλονίτη και ξένο για κάθε διαβάτη και προσκυνητή. Όλα εκεί είναι αρμονικά και στη λεκάνη των Ομαλών τα πλάγια τρέχει το άρωμα της Ρομπόλας για να μεθά και τη ψυχή και το σώμα. Επιλεκτικά παρακάτω φαίνεται πώς το «δαιμόνιο κεφαλονίτικο πνεύμα» βρήκε τον τρόπο να μνημονεύει στις επόμενες γενιές την αναφορά του στον 'Αγιό μας και στην Εορτή του: «Η ταπεινή καλόγρια η μαυροφορεμένη τον Όρθρο του μοναστηριού χαρμόσυνα σημαίνει κι αντιλαλεί το σήμαμα στον κόσμο πέρα-πέρα και κάθε μαύρης ξενιτιάς γλυκαίνει τον αέρα». (Μολφέτας) «Ψηλά στου Αίνου την κορφή, που τ’ άστρο τρεμουλίζει εκεί ξενιτεμένοι μου, στραφείτε με καημό, και στο μεγάλο θησαυρό, που το βουνό στολίζει, από μακράν να στείλετε προσκύνημα θερμό, όπως θερμή κι αιώνιον ηθέλησε κι Εκείνος να δώσει την αγάπη του στην γη του Κεφαλλήνος». (Μολφέτας) «Οκτωβρίου εικοστή, που’ ναι μέρα σεβαστή, βορτασάτω σήμερον Κεφαλληνίαν πάσα, απάνω κάτω τρέχουνε παπάδες με τα ράσα. Αυγήν πανηγυρίσωμεν ημέρας επισήμου, την μνήμη του προστάτου του μας Αγίου Γερασίμου». (Ζιζάνιο 18ης Οκτωβρ. 1897) «Πας ευσεβής, φιλόχρηστος στα Ομαλά να τρέξη, πανδήμου Πανηγύρεως πιστώς να συμμεθέξη, Κι όχι να πα να γίνονται από μεθύσι τάπες, Και να γυρεύη αφορμή για κόρτε και γι’ αγάπες». «Φωστήρα που το σώμα σου, χαρά τω κόσμω φαίνεται, ας καμ’ η θεία χάρις σου κανείς να μη κουρλαίνεται, γιατί καθώς το εννοείς πολύ καλύτερά μας, μ’ αυτήν την πείνα τη φρικτή που δέρνει τ’ άντερά μας, μόλις και κατορθώνουμε να ζήσουμε μονάχοι μας, και θέλεις να ταΐζουμε διαόλους στο στομάχι μας;» (Μολφέτας) (Επιτρέπεται η αναδημοσίευση αυτού του άρθρου καθώς και όλων των υπολοίπων άρθρων του ΡΕΠΟΡΤΟ, ΜΟΝΟ εφόσον αναφέρεται ως πηγή η Διαδικτυακή εφημερίδα "Το Ρεπόρτο" - http://reporto.kefalonia.net.gr)