ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ΛΟΥΚΑ (Ι.Μ.Μεσογαίας και Λαυρεωτικής)

Ὑπὸ Ἀρχιμανδρίτου Νικηφόρου Ἀ. Κυπριανοῦ
Ἐφημερίου Ἱ.Ν. Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Γλυκῶν Νερῶν

Κυριακὴ Β´ Λουκᾶ(Λουκ. 6, 31-36 )

«Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι
καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως»

«Χρυσὸς κανόνας», ἀγαπητοί μου, ἔχει ὀνομαστῆ αὐτὴ ἡ φράση τοῦ Κυρίου μας. Εἶναι μιὰ μικρὴ πρόταση τοῦ Κυρίου μας μ᾿ ἕνα ἀπέραντο ἠθικὸ περιεχόμενο. Λίγες λέξεις ποὺ ὅμως περικλείουν ὅλους τοὺς ἀνθρώπινους νόμους. «Χρυσὸς κανόνας», ἡ ἐφαρμογὴ τοῦ ὁποίου μπορεῖ νὰ διαπλάση χρυσοῦς ἀνθρώπους. Καταστατικὸς χάρτης κοινωνικῆς δικαιοσύνης καὶ εὐημερίας τῶν λαῶν. Σπουδαῖος καὶ δίκαιος ρυθμιστὴς διαπροσωπικῶν σχέσεων. Ὁ πιὸ ὑπέροχος νόμος στὴν πολυνομία τῶν ἀνθρώπων. Ἡ πιὸ γλυκειὰ φωνὴ ποὺ ἀκούστηκε μέσα σ᾿ ἕνα κόσμο ποὺ κυβερνᾶ τὸ πάθος, ἡ ἀδικία καὶ ἀνομία. «Ὅπως θέλετε νὰ φέρωνται σὲ σᾶς οἱ ἄλλοι, μὲ τὸν ἴδιο τρόπο νὰ συμπεριφέρεστε καὶ σεῖς σ᾿ ἐκείνους». Νόμος δικαιοσύνης καὶ ἀγάπης. Ὁδηγὸς εὐγένειας καὶ καλῆς συμπεριφορᾶς. Συμπερίληψη τοῦ Εὐαγγελίου. Ἡ ἐφαρμογὴ αὐτοῦ τοῦ κανόνα ἐκτὸς ἀπὸ τὴν κοινωνική της διάσταση ἔχει καὶ μεταφυσικὴ προοπτική· ἀφοῦ ὁ Κύριος μᾶς ὑπόσχεται: «Ἔσεσθε υἱοὶ τοῦ Ὑψίστου».

Ἀδελφοί μου· ἂν ὑπάρχει κάτι ποὺ χαρακτηρίζει τοὺς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς μας, εἶναι ἡ ἀναζήτηση τῆς δικαιοσύνης. Ὅλοι διψοῦν γι᾿ αὐτήν, ὅλοι τὴν ἀναζητοῦν, ὅλοι θεωροῦν πὼς δικαιοσύνη σημαίνει εἰρήνη καὶ ἰσότητα, ὅλοι τὴν προσδοκοῦν, καὶ καθ᾿ ἕνας ἀπὸ μᾶς μὲ τὴ ζωή του καὶ τὴ συμπεριφορά του τὴν ὑπονομεύει.

Μέσα ἀπὸ κάθε σελίδα τῆς Ἁγ. Γραφῆς ἀκούγεται ἡ φωνὴ τοῦ Θεοῦ ποὺ βροντοφωνάζει μὲ τὸ στόμα τοῦ προφήτη Ἠσαΐα «Δικαιοσύνην μάθετε οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς», γιὰ νὰ συμπληρώση ὁ Προφητάναξ Δαυΐδ· «Δίκαιος Κύριος καὶ δικαιοσύνας ἠγάπησεν». Ἡ δικαιοσύνη εἶναι μητέρα τοῦ νόμου καὶ ἀδελφὴ τῆς ἀγάπης· «Ὃ μισεῖς, μηδενὶ ποιήσῃς». Δὲν εἶναι ἀρκετὸ ν᾿ ἀποφεύγη κανεὶς τὸ κακὸ, ἀλλὰ νὰ φροντίζη νὰ κάνη πάντα τὸ καλό. Ἡ διάπραξη τοῦ καλοῦ εἶναι πιὸ ὑπέροχη καὶ ἐπιβλητικὴ ἀπὸ τὴν ἁπλῆ ἀποφυγὴ τοῦ κακοῦ. Αὐτὸς ποὺ βοηθάει καὶ ἐξυπηρετεῖ καὶ διακονεῖ καὶ προσφέρει εἶναι ἀνώτερος ἀπὸ αὐτὸν ποὺ δὲν παίρνει τὴν ξένη περιουσία. Ὅποιος ἀδικεῖ «κομιεῖται ὃ ἠδίκησε» καὶ «ἄδικοι βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι». Ὁ παράδεισος εἶναι κλειστὸς στοὺς ἄδικους καὶ πλεονέκτες. Ὁ χριστιανὸς δὲν πρέπει νἄχη σχέση ἢ σύνδεσμο μὲ τὴν ἀδικία· γιατὶ «πᾶς ὁ ὀνομάζων τὸ ὄνομα Κυρίου ἀπέχει ἀπὸ ἀδικίας».

Ἡ ἄλλη διάσταση τοῦ «χρυσοῦ κανόνα» εἶναι, ἀγαπητοὶ ἀκροατὲς τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, τὸ «ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ἡμῶν καὶ ἀγαθοποιεῖτε καὶ δανείζετε μηδὲν ἀπελπίζοντες», δηλαδὴ ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς σας, εὐεργετεῖτε καὶ δανείζετε χωρὶς νὰ περιμένετε νὰ σᾶς τὰ ἐπιστρέψουν ἢ ὅτι κάποτε θὰ σᾶς ξεπληρώσουν.

Ἀγαπᾶτε τοὺς πάντας, τοὺς ἐχθρούς, τοὺς συκοφάντες σας, τοὺς ἀγνώστους, τοὺς ξένους, τοὺς ἀλλοεθνεῖς, τοὺς ἀλλοθρήσκους καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ αὐτῶν.

Δικαίως κάποιος θὰ ρωτήση· γιατί; Γιατὶ «ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς καὶ ἔσεσθε υἱοὶ τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου». Ὁ στοχαστὴς ἅγιος, ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος λέγει: «Ἀγάπα καὶ κάνε ὅ,τι θέλεις» καὶ εἶναι αὐτὸ τόσο μεγάλη ἀλήθεια, ἀφοῦ, ὅταν ἀγαπᾶς, δὲν θὰ μισήσης, δὲν θὰ φονεύσης, δὲν θὰ κλέψης δὲν θὰ κατακρίνης, δὲν θὰ συκοφαντήσης, δὲν θὰ βλάψης τὴν τιμὴ καὶ ὑπόληψη τοῦ ἀδελφοῦ σου, τοῦ συνανθρώπου σου· δὲν θὰ πικράνης, ὅσο καὶ ἂν ἔχεις πικραθῆ.

«Μηδενὶ οὐδὲν ὀφείλομεν ἢ μὴ τὸ ἀγαπᾶν ἀλλήλους» . Ὁ ἅγιος Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὁ Θεολόγος γράφει: «Τεκνία, ἀγαπᾶτε ἀλλήλους»

» . Ὁ ἅγιος Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὁ Θεολόγος γράφει: »

Ἡ ἀγάπη ἐκτείνεται πρὸς πάντας, ὄχι μόνον πρὸς ὅσους μᾶς ἀγαποῦν. Γιατὶ ὅταν ἀγαπᾶμε ὅσους μᾶς ἀγαποῦν, τί διαφέρομε ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους τῆς ἁμαρτίας καὶ μέθης τῆς κλοπῆς καὶ ἀνηθικότητος, ποὺ μεταξύ τους ἔχουν ἀλληλεγγύη καὶ φιλαλληλία καὶ κρατοῦν τὸν λόγον τους καὶ ἔχουν φιλία καὶ ἀγάπη. Ἐδῶ ἀκριβῶς ὑπάρχει ἡ χριστιανικὴ ἀγάπη· ποὺ ἔχει θεία τὴν καταγωγὴ, γιατὶ εἶναι ἀνιδιοτελής, ἀνυστερόβουλος, ἀνυπόκριτος, μιὰ «ἀγάπη ποὺ οὐδέποτε ἐκπίπτει». Ἡ ἀγάπη ἔχει καταγωγὴ θεία, ἐπειδὴ εἶναι χάρις καὶ γνώρισμα οὐράνιο, εὐλογία Θεοῦ, ὁ ὁποῖος μὲ ὑπερβολικὴ ἀγάπη μᾶς ἀγάπησε καὶ ὡς ἐκ τούτου «τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους». Εἶναι δὲ ὡφέλιμος καὶ «οἰκτίρμων πρὸς τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηρούς». Ἐναγκαλίζεται τοὺς πάντας, ἀκόμα καὶ τοὺς ἀποκρουστικοὺς ἐχθρούς, γιατὶ «ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστὶν», καὶ γιατὶ ὑπάρχει «οἰκτίρμων πρὸς τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηρούς.

Ὅπως εἶναι δόξα στὸ Θεό, τὸ ὅτι ἐμφανίζεται εὐμενὴς πρὸς τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηρούς, καὶ ὅτι παρέχει τὶς δωρεές του πρὸς τοὺς χειρότερους καὶ φαυλότερους τῶν ἀνθρώπων, ἔτσι εἶναι δόξα καὶ ἔπαινος σ᾿ ὅσους μιμοῦνται τὸ Θεό καὶ γίνονται εὐεργετικοὶ καὶ πρὸς τοὺς ἀδικοῦντες καὶ πρὸς τοὺς προκαλοῦντες ἐχθρούς τους, γιατὶ «γίνονται τέλειοι, καθὼς ὁ Θεὸς τέλειός ἐστιν».

Ἡ ἀγάπη εἶναι καὶ λέγεται σύνδεσμος τελειότητος καὶ ἀφοῦ ἡ κυριωτέρα ἐντολὴ τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ εἶναι «ν᾿ ἀγαπῶμεν ἀλλήλους» ὀφείλουμε μιμούμενοι τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ν᾿ ἀγαπᾶμε ἀπεριόριστα καὶ συνεχῶς ὡς Ἐκεῖνος, γιὰ νὰ γίνουμε τέλειοι σὰν Αὐτὸν. Τὸ γνώρισμα τῶν ἀνθρώπων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ εἶναι: «Ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταί ἐστε, ἐὰν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις» ποὺ σημαίνει ὅτι: αὐτὸ εἶναι τὸ μοναδικὸ γνωρισμά σας στὸν κόσμο· ἡ ἀγάπη μεταξύ σας.

Γιατὶ ἡ ἀγάπη εἶναι ὑπέρβαση τῆς δικαιοσύνης. Ἀδελφοί μου· ὅταν ἡ δικαιοσύνη ἀποδεσμεύεται ἀπὸ τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, εἶναι μιὰ ἀφηρημένη κατάσταση καὶ εἶναι πλάνη νὰ μιλοῦμε γι᾿ αὐτή. Ἐὰν θέλουμε νὰ ᾿μαστε δίκαιοι καὶ ἐὰν θέλουμε νὰ ἐπικρατήση στὸν κόσμο μας, στὴ ζωή μας ἡ δικαιοσύνη, τότε πρέπει νὰ ἐφαρμόσουμε τὴν ἐντολὴ τοῦ Χριστοῦ: «ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ἡμῶν».