"Η παλληκαριά δεν έχει βαρβαρότητα", Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου

Η παλληκαριά δεν έχει βαρβαρότητα¹

Τα ανδραγαθήματα τα κάνουν αυτοί που έχουν παλληκαριά, μεγάλη καρδιά - 

όχι μεγάλο μπόι - και είναι αποφασισμένοι να θυσιασθούν. Και στον πόλεμο, 

όσοι έχουν παλληκαριά, επειδή έχουν καλωσύνη, δεν σκοτώνουν,

 γιατί η παλληκαριά δεν έχει βαρβαρότητα Ρίχνουν γύρω-γύρω από 

τον εχθρό και τον αναγκάζουν να παραδοθεί. Ο καλός προτιμάει να σκοτωθεί

 εκείνος παρά να σκοτώσει. Και όταν κανείς έχει τέτοια διάθεση, δέχεται θεϊκές 

δυνάμεις. Οι κακοί είναι  φοβητσιάρηδες, άνανδροι, θρασύδειλοι· φοβούνται και

 τον εαυτό τους και τους άλλους, γι' αυτό ρίχνουν συνέχεια από φόβο. Τότε με 

τον ανταρτοπόλεμο, όταν υπηρετούσα στον στρατό, είχαμε πάει μια φορά σε

 ένα χωριό. «Δεν είναι εδώ κανείς από τους συμμορίτες, μας είπαν έχουν φύγει

 όλοι. Μόνο μια τρελή γυναίκα έμεινε». Ένας λοιπόν την είδε από μακριά και 

έριξε μια-δυο ριπές με το οπλοπολυβόλο! Ή καημένη φώναξε «τί σας έκανα;»,

 και ύστερα έπεσε κάτω.

- Από τον φόβο του το έκανε;

- Ναι, από τον φόβο του. Ένας τέτοιος άνθρωπος θέλει την εύκολη λύση για τον 

εαυτό του. Για να εΐναι σίγουρος, λέει: «Καλύτερα να τον ξεκάνω τον εχθρό».

 Ό λιγότερο φοβητσιάρης είναι και λιγότερο κακός. Θα κοιτάξει να τον

 αχρηστέψει τον εχθρό, να τού σπάσει λ.χ. το πόδι, το χέρι· δεν θα τον ξεκάνει.

Άλλο ανδρισμός, λεβεντιά, και άλλο κακότητα, εγκληματικότητα. Δεν 

είναι ανδρισμός να πιάνεις τουςεχθρούς, τους αιχμαλώτους, και να τους

 σφάζεις. Ανδρισμός θα πει να πιάσω τον εχθρό, να του σπάσω το ντουφέκι 

και μετά να τον αφήσω ελεύθερο. Ο πατέρας μου έτσι έκανε. Όταν έπιανε τους

 Τσέτες² πού έκαναν επιδρομές στα Φάρασα, έπαιρνε τα ντουφέκια τους, τα έσπαζε

 και τους έλεγε: «Είστε γυναίκες· δεν είστε άνδρες». Ύστερα τους άφηνε ελεύθερους.

 Μιά φορά ντύθηκε χανούμισσα, πήγε στο λημέρι τους και ζήτησε τον καπετάνιο.

 Προηγουμένως είχε συνεννοηθεί με τα παλληκάρια του, να επιτεθούν αμέσως μετά

 το σύνθημα πού θα τους έδινε. Όταν οι Τσέτες τον πήγαν στον καπετάνιο, 

του είπε: 

«Διώξε τους άνδρες σου, για να μείνουμε μόνοι μας». Μόλις έμειναν οι δυο τους, του

 άρπαξε το ντουφέκι, το έσπασε και τού είπε: «Τώρα εσύ είσαι γυναίκα· εγώ είμαι 

ο Εζνεπίδης³». Έδωσε τότε το σύνθημα, όρμησαν τα παλληκάρια του και έδιωξαν

 τους Τσέτες από το χωριό.

Για να κάνει κανείς προκοπή, πρέπει να έχει παλαβή φλέβα, με την καλή 

έννοια. Ανάλογα πώς θα αξιοποίησει την παλαβή φλέβα, θα γίνει ή άγιος ή ήρωας.

 Αν όμως δεν βοηθηθεί και παρασυρθεί, μπορεί να γίνει εγκληματίας. Ένας που

 δεν έχει παλαβή φλέβα δεν μπορεί να γίνει ούτε άγιος ούτε ήρωας. Γι' αυτό χρειάζεται

 να πάρει μπρος μέσα μας ή μηχανή, να δουλέψει η καρδιά, η παλληκαριά. 

 Η καρδιά πρέπει να παλαβώσει. Γνωρίζω πολλούς στρατιωτικούς πού αποστρατεύθηκαν

 και είναι όλο σκασίλα. Μερικοί θέλουν να γίνει πόλεμος, για να ασχοληθούν - 

τόσο πολύ! -ενώ άλλος, μόλις τον καλούν για επιστράτευση, τρέμει ή άλλος κάνει

 τον τρελό, για να μην υπηρέτησει. Πόσοι απόστρατοι μου λένε ότι θέλουν να πάνε 

επάνω στην Βοσνία να πολεμήσουν. Δεν έχουν αξιοποιήσει την παλληκαριά τους

 στην πνευματική ζωή, γι' αυτό, όταν ακούν για πόλεμο, χαίρονται να πάνε να

 πολεμήσουν. Αυτοί πού έχουν τόση δύναμη, αν είχαν γνωρίσει την πνευματική ζωή, 

ξέρεις τί άσκηση, τί αγώνες θα έκαναν; Άγιοι θα ήταν.

Τί παλληκαριά υπήρχε παλιά

- Γέροντα, μια φορά μας είχατε πει κάτι για την γιαγιά σας...

- Η γιαγιά μου είχε πολλή παλληκαριά. Είχε πάντοτε μαζί της για ασφάλεια ένα

 γιαταγάνι! Βλέπεις, χήρα γυναίκα ήταν, με δυο παιδιά, πώς να τα βγάλει πέρα 

με τους Τούρκους! Δύσκολα χρόνια!... Την φοβόνταν όλοι. Παλληκάρι! Μια φορά ένας

 κλέφτης είχε πάει να κλέψει σε ένα αμπέλι πού ήταν κοντά στα μνήματα. Για να τον

 φοβηθούν, φόρεσε ένα πουκάμισο άσπρο μέχρι κάτω. Ύστερα μπήκε στα μνήματα, 

έτσι όπως ήταν με το άσπρο πουκάμισο, και γύριζε εκεί μέσα. Τότε έτυχε να περάσει 

από τα μνήματα ή γιαγιά μου. Ο κλέφτης, μόλις την είδε, ξάπλωσε κάτω και έκανε τον

 πεθαμένο, για να την φοβερίσει, να νομίσει ότι είναι βρυκόλακας. Εκείνη όμως τον 

πλησίασε και του είπε: «Εσένα, αν ήσουν καλός άνθρωπος, θα σε είχε λειώσει το χώμα»!

 Γυρίζει μετά το γιαταγάνι από την ανάποδη και αρχίζει να τον δέρνει. Τον είχε σακατέψει.

 Ούτε ήξερε ποιος ήταν. Ύστερα άκουσε στο χωριό ότι ο τάδε είναι σακατεμένος και έτσι 

έμαθε ποιος ήταν. Στην εποχή μας σπανίζουν τα παλληκάρια. Οι άνθρωποι είναι 

νερόβραστοι. Γι' αυτό, «Θεός φυλάξοι», αν γίνει ένας πόλεμος, άλλοι από φόβο

 θα πεθάνουν, άλλοι θα μείνουν στον δρόμο από μια μικρή ταλαιπωρία,

 γιατί συνήθισαν στην καλοπέραση. Παλιά, τί παλληκαριά είχαν! Στην Μονή Φλαβιανών,

 στην Μικρά Ασία, είχαν πιάσει οι Τούρκοι έναν άνδρα και τον έσφαξαν. Μετά είπαν 

στην γυναίκα του: «Ή θα αρνηθείς τον Χριστό ή θα σφάξουμε και τα παιδιά σου».

 «Τον άνδρα μου, τους λέει εκείνη, τον πήρε ό Χριστός, τα παιδιά μου τα εμπιστεύομαι 

στον Χριστό και εγώ τον Χριστό δεν Τον αρνούμαι». Τί παλληκαριά! Όταν δεν υπάρχει

 στον άνθρωπο ο Χριστός, πώς να υπάρχει αυτή η παλληκαριά; Σήμερα οι άνθρωποι 

χωρίς Χριστό χτίζουν την ζωή τους στα μπάζα.

Εκείνα τα χρόνια ήταν και οι μητέρες παλληκάρια και τα παιδιά παλληκάρια. 

Στην Κόνιτσα, θυμάμαι, μια γειτόνισσα πού ήταν σε ενδιαφέρουσα πήγε μόνη 

της μιάμιση ώρα μακριά από την πόλη στο χωράφι και τσάπιζε καλαμπόκια.

 Εκεί γέννησε το παιδάκι, το πήρε στην ποδιά της και γύρισε στο χωριό. 

«Έχω καί μωράκι», μας είπε περνώντας από την πόρτα μας. Ήταν και Κατοχή,

 δύσκολα χρόνια. 

Τώρα υπάρχουν γυναίκες που από φόβο κάθονται έξι- επτά μήνες ξαπλωμένες, 

για να γεννήσουν ένα παιδί.

 Άλλο εκείνες πού έχουν λόγους υγείας.

1. Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι Β – Πνευματική Αφύπνιση, σ.213-216, 

εκδ. Ιερό Ησυχαστήριο «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος» Σουρωτή Θεσσαλονίκης

2. Τούρκοι αντάρτες.

3. Το επώνυμο του Γέροντα.