ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ

 πηγή

«Φαρισαίου φύγωμεν ὑψηγορίαν, καί Τελώνου μάθωμεν τό ταπεινόν ἐν στεναγμοῖς, πρός τόν Σωτῆρα κραυγάζοντες·  Ἵλαθι, μόνε ἡμῖν εὐδιάλλακτε.»                                                                                                                        (Κοντάκιον)

                        Σήμερα, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἡ Ἐκκλησία μᾶς εἰσάγει στήν περίοδο τοῦ Τριῳδίου.  Τό Τριῴδιο ἀποτελεῖ τήν πιό πνευματική περίοδο τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους.  Ἄς ἐνθυμούμεθα ὅμως ὅτι συνάμα Τριῴδιο ὀνομάζεται καί τό ἱερό βιβλίο, τό ὁποῖο περιέχει τούς θαυμασίους καί ὑπερόχους ὕμνους τῆς περιόδου αὐτῆς.  Ἡ περίοδος αὐτή ἐγκαινιάζεται ἀπό τό βράδυ τοῦ Σαββάτου τῆς παραμονῆς τῆς Κυριακῆς τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου καί διαρκεῖ μέχρι τοῦ Μεγάλου Σαββάτου.  Στήν πραγματικότητα τό Τριώδιο τελειώνει τή Μεγάλη Παρασκευή βράδυ, μέ τήν τέλεση τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ὄρθρου τοῦ Μ. Σαββάτου.  Ἀπό τό Μ. Σάββατο τό πρωί  μπαίνουμε στήν ἀναστάσιμη περίοδο.  Τότε τίθεται σέ χρήση τό βιβλίο, τό ὁποῖο λέγεται Πεντηκοστάριο.  Αὐτό καλύπτει ὅλη τήν ἀναστάσιμη περίοδο.

                        Τό Τριῴδιο χωρίζεται στίς μή νηστήσιμες Κυριακές καί τίς  νηστήσιμες.  Οἱ τελευταῖες καλύπτουν ὅλο τό διάστημα τῆς Ἁγίας καί Μ. Τεσσαρακοστῆς.  Ἡ πρώτη Κυριακή τοῦ Τριῳδίου ὀνομάζεται Κυριακή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου.  Τό ὄνομά της πῆρε ἀπό τά δύο πρόσωπα τά ὁποῖα πρωταγωνιστοῦν στήν εὐαγγελική περικοπή.  Αὐτά ἀντιπροσωπεύουν δύο τύπους ἀνθρώπων τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ἀλλά ταυτόχρονα μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι αὐτά ἐκπροσωποῦν καί ὅλους τούς τύπους τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι κρύβονται κάτω ἀπό τό πρόσωπο τοῦ Φαρισαίου.  Αὐτοί ἐμφοροῦνται ἀπό τόν ἐγωισμό καί τήν ὑπερηφάνεια καί συνάμα στό πρόσωπο τοῦ Τελώνη ὑπάρχουν ὅσοι ἐμφοροῦνται ἀπό ταπείνωση καί καλλιεργοῦν συνεχῶς τό ταπεινό φρόνημα.

                        Ἡ εὐαγγελική αὐτή περικοπή μέ τό ἄνοιγμα τῆς περιόδου ἀναγινώσκεται πρώτη, γιά νά μᾶς ὑποδείξει ὅτι ἡ πνευματική ζωή γιά νά ἀποφέρει καρπούς, πρέπει νά ἀποβάλει τό θεομίσητο ἐγωισμό καί νά υἱοθετήσει τή θεοφίλητη ταπείνωση.  Ὁ Θεός ἀπομακρύνεται ἀπό τίς ὑψηλόφρονες καρδίες ἀλλά θρονιάζεται ἐκεῖ ὅπου πρυτανεύει τό ταπεινό φρόνημα.

                        Οἱ γεωργοί καί ὅσοι ἄλλοι ἀσχολοῦνται μέ τήν καλλιέργεια τῆς γῆς, προτοῦ ρίξουν σπόρους στό χῶμα, φροντίζουν νά καθαρίσουν τά ἀγκάθια, τίς πέτρες καί νά ἀφαιρέσουν ἀπό τό χωράφι κάθε ἄλλο ζιζάνιο καί νά προβοῦν στήν ἀπαιτούμενη καλλιέργεια, ὥστε ὁ σπόρος ὅταν πέσει στή γῆ καί φυτρώσει νά μπορέσει νά καρπίσει στήν κατάλλλη ὥρα.  Μέ τόν ἴδιο τρόπο ὅποιος καταπιάνεται μέ τά πνευματικά ζητήματα πρέπει νά προετοιμάσει τό χωράφι τῆς ψυχῆς του καί τό βάθος τῆς καρδίας του ἀνάλογα ὥστε ὁ σπόρος τοῦ εὐαγγελίου νά βρεῖ πρόσφορο ἔδαφος ἐκεῖ καί νά ἀποδώσει καρπούς πολλαπλάσιους καί ἑκατονταπλάσιους.

                        Ὁ ἄνθρωπος ἀπό τήν ὥρα τῆς παρακοῆς καί πτώσεως τῶν πρωτοπλάστων στό θεῖο θέλημα κατέστη διχασμένος καί παλεύει συνεχῶς νά ξεπεράσει τόν κακό ἑαυτό του καί νά τόν ὑποτάξει στό θεῖο θέλημα.  Ὁ ἀγώνας αὐτός εἶναι σκληρός καί ἀδυσώπητος.  Αὐτήν τήν πάλη ἐκφράζει θαυμάσια ὁ θεῖος Παῦλος στήν πρός Ρωμαίους ἐπιστολή, μέ τά ἑξῆς: «βλέπω δέ ἕτερον νόμον ἐν τοῖς μέλεσί μου ἀντιστρατευόμενον τῷ νόμῳ τοῦ νοός μου καί αἰχμαλωτίζοντά με ἐν τῷ νόμῳ τῆς ἁμαρτίας τῷ ὄντι ἐν τοῖς μέλεσί μου.  Ταλαίπωρος ἐγώ ἄνθρωπος!  τίς μέ ῥύσεται ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου;  εὐχαριστῶ τῷ Θεῷ διά Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν.(Ρωμ. ζ΄ 23-25).

                        Μέ ἁπλά λόγια: «Διαπιστώνω ὅμως πώς ἡ πράξη μου ἀκολουθεῖ ἕναν ἄλλο νόμο, πού ἀντιστρατεύεται τόν νόμο μέ τόν ὁποῖο συμφωνεῖ ἡ συνείδησή μου: Εἶναι ὁ νόμος τῆς ἁμαρτίας πού κυριαρχεῖ στήν ὕπαρξή μου καί μέ κάνει αἰχμάλωτό της.  Τί δυστυχισμένος, ἀληθινά, πού εἶμαι!  Ποιός μπορεῖ νά μέ λυτρώσει ἀπό τήν ὕπαρξη αὐτή, πού ἔχει ὑποταχθεῖ στόν θάνατο;  Ἄς εὐχαριστήσουμε τόν Θεό πού τό ἔκανε αὐτό, μέ τό σωτήριο ἔργο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.»    Ἀμήν!