«ΤΗΝ ΕΞ’ ΥΨΟΥΣ ΔΥΝΑΜΙΝ, ΧΡΙΣΤΕ!» του k. Νικολάου Πανταζή

 

«ΤΗΝ ΕΞ’ ΥΨΟΥΣ ΔΥΝΑΜΙΝ, ΧΡΙΣΤΕ!» 

 

  του k. Νικολάου Πανταζή

Μόλις γιορτάσαμε εμείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, την μεγάλη Εορτή της Πεντηκοστής. Πεντηκοστή είναι το γεγονός της Επιφοίτησης του Αγίου Πνεύματος επάνω στους Αποστόλους. Ο Χριστός στέλνει όπως υποσχέθηκε, τον Παράκλητο, που οδηγεί την πρώτη Εκκλησία «εις πάσαν την αλήθειαν» (Ιωάν. 16, 13). Δηλαδή χορηγεί ολόκληρη την αποκεκαλυμένη αλήθεια σε όλη της την πληρότητα και ουσία, και όχι σποραδικά, διάσπαρτα, «με δόσεις» ανά τους αιώνες στις διάφορες χριστιανικές αιρετικές ομάδες.

 

Η ονομασία της Εορτής είναι αριθμητική και αναφαίρεται στη πεντηκοστή ημέρα μετά από την ανάσταση του Χριστού. Η σύνθετη λέξη ‘επί’ + ‘φοίτηση’ εμπεριέχει τοπική αλλά και τροπική έννοια. Το "επί" περιγράφει το εξ' ουρανού κατέβασμα θεϊκής δύναμης σαν είδος μικρής πύρινης φλόγας επάνω στις κεφαλές των Αποστόλων, ως χώρο διανόησης, πνεύματος και σοφίας. Η "φοίτηση" φανερώνει την έκτακτη χάρι και υπερφυσική, θεϊκή γνώση που σοφίζει την ψυχή τους και γεμίζει ολόκληρο το είναι τους. Μιλούν ξαφνικά σε όλες τις γλώσσες, για όλα τα θέματα της Ορθής Πίστεως και της Ορθής Λατρείας, με όλη την αλήθεια, σε όλη της την έκταση και σε όλο της το μεγαλείο! Η Πεντηκοστή είναι η επίσημη Γενέθλιος Ημέρα της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας! Χρόνια της πολλά, τόσα πολλά, μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία!

 

Η θεολογική έννοια είναι η πλούσια και καρποφόρα δωρεά των χαρισμάτων και σωτηριώδη καρπών του Αγίου Πνεύματος στην Εκκλησία του Χριστού. Είναι η Λογική Κατήχηση που προσφέρουμε με λογική, κατανοητή γλώσσα προς καταρτισμό των κατηχουμένων και όχι οι δαιμονιώδης ιαχές, τα σπασμωδικά, εκστατικά ξεσπάσματα, οι ξέφρενες ζητωκραυγές, οι σχιζοφρενικοί οραματισμοί και περίεργοι, προκλητικοί παραλυρισμοί των φρικτά πλανεμένων Πεντηκοστιανών. Είναι η Θεία Παρηγοριά του διωγμού και η υπερφυσική ενίσχυση του μαρτυρίου. Είναι η ασκητική και επίπονη επιδίωξη του προσωπικού, ψυχοσωματικού αγιασμού καθώς και η κατ' ιδίαν επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος διά του καθαρμού και της μετανοίας. Είναι και η Πεντηκοστή συνάμα Επιφάνεια και Θεοφάνεια. Είναι η Αποκάλυψη ότι το Άγιο Πνεύμα είναι ο Θεός, είναι Πρόσωπο που σκέφτεται, αποφασίζει, φωτίζει και σοφίζει, ενεργεί και διδάσκει, τιμωρεί και εξολοθρεύει, και όχι «μία ανώτερα δύναμη» (τί άχαρη, ανόητη, γενική και αόριστη έκφραση) αλλά το Αυτό Τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Και τα τρία Πρόσωπα όμως, είναι ένας Θεός, μία ουσία, μία Θεότητα, μία δύναμη, μία προσκύνηση. «Προσκυνούμεν Πατέρα, Υιόν και Αγιον Πνεύμα, Τριάδα ομοούσιον και αχώριστον».

 

Ομως, ο πολύ περιορισμένος μας ανθρώπινος νους σταματάει εκεί. «Ως εδώ και μη παρέκει». Είναι κάποια πράγματα που όχι μόνο δεν διαθέτουμε την κατάλληλη ικανότητα και χωρητικότητα να τα συλλάβουμε, αλλά και που δεν θέλει ο ίδιος ο Θεός, δικαίωμά Του, να μας επιτρέψει να εισχωρήσουμε.

 

 Κατά τον Αγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό «ασύλληπτον εστί το Θείον». Εάν μπορέσουμε να τον συλλάβουμε, τότε παύει να είναι Θεός. Κατά τον Αριστοτέλη, «ότι συλλαμβάνεται κατακτιέται!» Μπορεί να κατακτήσαμε το φεγγάρι αλλ’ ο Θεός είναι και θα παραμένει «Φως οικών απρόσιτον» (Αγ. Ιωάν. ο Χρυσόστομος). Απρόσιτος λοιπόν, ο Τριαδικός μας Θεός, δεν προσεγγίζεται, δεν συλαμβάνεται ούτε κατανοείται πλήρως. Απλώς περιγράφουμε με παραδείγματα, παραβολές και ανθρωπομορφικές εικόνες.

 

Το Αγιο Πνεύμα ονομάζεται Παράκλητος, από το αρχαίο ρήμα «παρακαλώ» που σημαίνει παρηγορώ, στηρίζω, ενισχύω. Κύρια σημασία της έννοιας και αποστολής του Παρακλήτου είναι όχι τόσο να μας παρηγορήσει από την αναπάντεχη ορφάνια της αναχωρήσεως και αναλήψεως του Χριστού από ανάμεσά μας. Μας το διαβεβαίωσε ότι σαν Θεός θα είναι πάντοτε μαζί μας, μέχρι τη συντέλεια και καταστροφή του αντιχρίστου αυτού αιώνα. Εξ’ άλλου, το Χριστό τον έχουμε μαζί μας και τον ντυνόμαστε στη βάφτισή μας, ασχέτως αν κάποιοι τον ξεντυνόμαστε οριστικά, τον απαρνούμαστε με προδοσίες και τον ανασταυρώνουμε καθημερινώς. Είναι επίσης μαζί μας ολόκληρος ο Χριστός, στο Μυστήριο της Θείας Κοινωνίας. Κοινωνούμε, συγκοινωνούμε και επικοινωνούμε ουσιαστικά και ολοκληρωτικά. Αρα, για ποιά παρηγοριά μιλούμε;

 

Είναι η παρηγοριά την ώρα του διωγμού και του μαρτυρίου που εμπειρευόμαστε από την αρχή της Εκκλησίας μέχρι και των ημερών μας. Είναι η παρηγοριά που θα συνεχίσουμε να χρειαστούμε το καιρό του Αντιχρίστου διότι τα μαρτύρια που θα υποστούμε θα είναι, σύμφωνα με τη δήλωση του Χριστού, πολύ χειρότερα από αυτά των πρώτων αιώνων. Οι πρώτοι Μάρτυρες, με προκαταβολική σειρά τα χιλάδες δολοφονημένα νήπια στη Γέννηση του Χριστού μέχρι και την επίσημη απαρχή, τον Πρωτομάρτυρα Στέφανο, υπέστησαν όλοι φρικτά βασανιστήρια από τους διαφόρους διώκτες.

 

Οι Χριστιανοί των Οικουμενικών Συνόδων πέρασαν άλλους φοβερούς διωγμούς από τη γέννηση των αιρέσεων και τη διαστρέβλωση της Πίστεως που έθεσε και θέτει σε άμεσο κίνδυνο την ίδια την σωτηρία της ψυχής. Επίσης, οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί του Σχίσματος υπέφεραν τα πάνδεινα, από την εποχή της Εικονομαχίας το 726 μέχρι και το μαρτυρικό διωγμό των Παπικών το 1054.

 

Στη συνέχεια, τα ανατριχιαστικά Μαρτύρια της φρικτής Αλώσεως της Πόλης, από τις σατανικές Σταυροφορίες μέχρι το 1453. Από την φρικτότατη σφαγή και καταστροφή της Σμύρνης το 1922 μέχρι και τη μακραίωνη διαχρονική τυρρανία της Τουρκοκρατίας με θριαμβευτική κατάληξη το 1821. Επειτα τα ανείπωτα συνεχιζόμενα βασανιστήρια της πολυπαθούς και μαρτυρικής Κύπρου από 1955, μέχρι και τους διωγμούς και τα μαρτύρια της Βορείου Ηπείρου. Δεν είναι κατώτερα και τα σημερινά βασανιστήρια, τα σωματικά ή ψυχολογικά μαρτύρια που περνούμε οι πιστοί από τον άπιστο και αντίχριστο κοινωνικό, συγγενικό ή οικογενειακό περίγυρο. Τέλος, είναι και τα βασανιστήρια των πιστών, οι διωγμοί των αισχάτων χρόνων, οι μάρτυρες της εποχής του Αντιχρίστου. Ο Παράκλητος πάντοτε παρών. "Βοηθός και σκεπαστής εις σωτηρίαν".

 

Το Μέγα Νέφος μαρτύρων το οφείλουμε στους πολυώνυμους και πολυδιάστατους διωγμούς, χωρίς τους οποίους δεν θα υπήρχαν μάρτυρες. Το μαρτύριο είναι αναπόσπαστο στοιχείο στη ζωή της Εκκλησίας και αποτελεί βασικό θεμέλιο της κατ’ Οίκον Εκκλησίας, του Μυστηρίου του Γάμου, για αυτό και ψάλλουμε στο χορό του Ισαϊα το περίεργο «Αγιοι Μάρτυρες...» Δεν είναι όμως καθόλου περίεργο ότι το πιστό – υποτίθεται – ζευγάρι θα υποστεί ανυπολόγιστα μαρτύρια και αδιάκοπα βάσανα προκειμένου να ζήσει την Ευαγγελική κατά Χριστόν Αγιο-Πνευματική Ζωή. Είναι λάθος να εξηγείται το «πνευματική ζωή» με φιλοσοφική, φιλολογική ή κοινωνικοπολιτιστική έννοια.

 

Η Ορθόδοξη έννοια είναι: «ζωή σύμφωνα με την επιρροή και τις επιταγές του Αγίου Πνεύματος» που μας παρηγορεί κατά την διάρκεια όλων αυτών των διαφόρων διωγμών που θα υποστούμε για χάρι του Χριστού. «Ει εμέ εδίωξαν, και υμάς διώξουσιν!» (Ιωάν. 15, 20) Αυτό δεν σημαίνει «ίσως», ούτε υπονοεί το «ενδέχεται» αλλά συνεπάγεται το «οπωσδήποτε θα σας διώξουν για την πίστη σε μένα και την αγάπη σας για μένα!» Οπως είπε ο Αγιος πραγματικά, πρώτος μου Γέροντας παιδιόθεν, αλλά και Μέγιστος Σύγχρονος Θεολόγος, ο π. Αθανάσιος Μυτιληναίος: «Εάν δεν υπάρχει διωγμός, δεν υπάρχει αγάπη, ομολογία, πίστη και πνευματική ζωή».

 

Μου είχε πει χαρακτηριστικά ο μετέπειτα Αγιος Γέροντάς μου, ο πρώην Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος:

 

- «Αν μάθω σαν επέστρεψες στην Αυστραλία, ότι βρήκες δουλειά, αγόρασες αυτοκίνητο, σπίτι, και έκανες γάμο και οικογένεια, θα λυπούμαι… Εάν όμως μάθω, ότι μαζί με όλα αυτά, διώκεσαι για το Χριστό και την Ορθόδοξη Πίστη, θα αγάλλομαι και θα πετάει η ψυχή μου στα ουράνια».

 

Δεν έχουμε λοιπόν να φοβηθούμε τίποτε, κανένα διώκτη, κανένα διωγμό. Εάν πειθαρχούμε το Θεό μάλλον παρά τους ανθρώπους (Πραξ. 5, 29), εάν έχουμε το δίκαιο και την αλήθεια με το μέρος μας, τότε το Αγιο Πνεύμα θα είναι στο πλευρό μας και θα’χουμε τον Παράκλητο βοηθό μας να μας παρηγορεί, να μας ενισχύει και να μας φωτίζει πάντοτε.

 

ΚΑΛΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΕΠΙΦΟΙΤΗΣΗ