Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Χρυσόπουλος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Χρυσόπουλος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο, Φεβρουαρίου 09, 2013

Ταυτότητα ονόματος και βιωτής του Αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου


Η εποχή μας ταλανίζεται  από την αμφισβήτηση προσώπων και θεσμών. Άλλοτε δικαιολογημένα, κάποτε όχι.  Την ύπαρξη σκανδάλων την χρεώνονται οι θεσμοί και οι ατέλειες  των υπηρετών τους μετατοπίζονται  σ’ εκείνους. Το συναξάρι  της 10ης Φεβρουαρίου καταγράφει μια γηραιά στα χρόνια, νεανική όμως  στο θάρρος μορφή, τον Άγιο Χαράλαμπο.  Είχε ταυτότητα  ονόματος και βιωτής.  Έλαμπε από χαρά όσο ζούσε και όταν μαρτυρούσε, γι’ αυτό δεν πέθανε,  αν και πέθανε. Αλλά τα μάτια του κόσμου και άλλα του Θεού.
  Η ίδια η ζωή του ήταν μια λιτανεία  του Χριστού με την πραότητα του χαρακτήρα,  την χαρά  της διδαχής  και την υπομονή του μαρτυρίου. Είναι οι συνιστώσες της πορείας του εορτάζοντος αύριο Αγίου Χαραλάμπους και (πρέπει να)  αποτελούν για εμάς σταυροδρόμι  συνάντησης  ζωής και έργων μας.
  Αμέτρητοι συνειδητοί  ιερείς στο πέρασμα  των αιώνων διαπίστωσαν  ότι η ομολογία ήταν μονόδρομος  για εκείνους,  που οδηγούσε όμως στην λεωφόρο  της δικαίωσης.  Δεν είχαν  άλλες  απολαβές  και ανέσεις.  Είχαν θέση, όχι  πολυτέλειας αλλά  βασανιστηρίων.  Νεκρώθηκαν πρώτα στην πρόκληση των ειδώλων, για να νεκρωθούν στην συνέχεια  από τους θύτες των ειδώλων. Δύσκολες  εποχές  για εκείνους, ακατόρθωτες  διαδρομές για εμάς.
  Όσο και αν υπάρχουν επίορκοι  της αποστολής τους  (όποια και όπου έχουν αναλάβει),  θα βλέπουμε τις μορφές  σαν τον ιερομάρτυρα  Άγιο Χαράλαμπο, για να υπενθυμίζουν ότι υπάρχουν άλλοι που τιμούν ότι παρέλαβαν από τον Θεό ή την κοινωνία.  Μεταδίδουν τους  καρπούς  της αποστολής τους  γνήσιους και ζωογόνους.  Μπορεί να υπάρξουν σωματικά μαρτύρια, ίσως αλλά της συνείδησης, σίγουρα όλα θα χρειαστούν υπομονή εφάμιλλη εκείνης που έδειξαν οι Άγιοι. Η σχέση μ’ εκεινους  όταν ξεφύγει από τυπική και εορτολογική, τότε  θα κληθούμε  και να συγκριθούμε μαζί τους. Άν  τα κοσμικά  κατορθώματα και επιτεύγματα τα αφαιρέσουμε από την ύπαρξή μας, τότε θα  καταλάβουμε ότι ήμασταν μόνο αυτά, περιτύλιγμα  διακοσμητικό  και μόνο τούτο.
  Ο Άγιος Χαράλαμπος είχε ενδυθεί την ιερατική στολή και τιμή,  αντιπρόσφερε χάρη, στους χριστιανούς τους σύγχρονους  του δια των Ιερών Μυστηρίων και στους επόμενους  (μέχρι εμάς)  δια των θαυμάτων.  Εκεί είναι η διαφορά αγίου με ήρωα, καλού ανθρώπου με σωστό χριστιανό.  Καταστάσεις που εύκολα  παρερμηνεύονται  και καπηλεύονται.  Η αντίσταση του Αγίου Χαραλάμπους δεν ήταν απόρροια ενθουσιασμού,  αλλά έμπρακτη απόδειξη ορθής πίστης και γνήσιας μίμησης ζωής Χριστού. Χωρίς προσωπικά οφέλη και απολαβές.
  Ταύτισε την πορεία του μ΄ εκείνη του Ιησού, μέχρι τελειώσεως. Η γενναία απάντηση στην πρόκληση των αρχόντων και η αντοχή στο μαρτύριο  που ακολούθησε – παρά το γηραιό  της  ηλικίας του –, δίνει αφορμή  για ν΄ αποκτήσουμε  και εμείς την δέουσα αντίσταση όταν τα είδωλα του σήμερα (κοσμική δόξα,  επίπλαστη  ευμάρεια)  μας προσκαλούν να τα προσκυνή-σουμε και τις συνέπειες των προηγούμενων  επιλογών μας απαιτούν να τις αντέξουμε (υγεία,  φτώχεια, ανεργία). Όταν τ΄ αντιμετωπίσουμε με ουσιαστικό θάρρος, ίδιας  θέλησης  και δύναμης  με αυτό των Αγίων μας, τότε το μαρτύριο με αντοχή και με καρτερία θα  αποβεί  σε δικαίωση.
  Οι Άγιοι υπάρχουν,  για να συνεχίζουμε να ζούμε και εμείς, παρά  τις αντιξοότητες. Όταν τους έχουμε πρότυπα,  θα  υπερβούμε τις δυσκολίες όχι ως κακομοίρηδες της  κοινωνίας, αλλά ως ελπιδοφόροι του κόσμου. Έχουμε Χριστό, Παναγία,  Αγίους, όλοι τους  είχαν ζωή με βάσανα  ψυχής και σώματος,  είχαν Σταυρό αλλά και Ανάσταση. Εκεί πρέπει να είναι και ο προσανατολισμός μας. Καλός ο Γολγοθάς  για να δακρύζουμε  από λύπη, κάλλιστο  το κενό  Μνήμα  για να γελάμε από χαρά.
  Όταν βλέπουμε τις εικόνες των Αγίων, όπως του Αγίου Χαραλάμπους, πρέπει και να εμβαθύνουμε. Τα ιστορημένα πρόσωπα σ’ εκείνες πώς έφτασαν μέχρι εδώ.  Τα έστειλαν εδώ τα συναξάρια τους και τα διατηρούν  η ανάγκη της κοινωνίας να έχει τα πρότυπά της. Όταν τα δούμε  ειλικρινά και ουσιαστικά,  το κόσμο θα τον μεταβάλουμε σε Εκκλησία  και την  Εκκλησία  θα την ζήσουμε ως χώρο άσκησης και ομολογίας,  άσχετα την θέση που κατέχει ο καθένας και τον χρόνο που έχει. 

Σάββατο, Ιανουαρίου 26, 2013

Περιέργεια Ιερή... του Αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου

 Ο Ευαγγελιστής Λουκάς αύριο  μας σκιαγραφεί  άριστα τον πρωταγωνιστή της ευαγγελικής περικοπής. Ονομαστικά και καλά αποδείχθηκε ότι τον ήξερε  ο Κύριος. Είναι ο Ζακχαίος.  Για εκείνον,  και τους όμοιούς του, ήρθε  ο Χριστός στην γη. Τους βρήκε  στις πόλεις τους για να τους μεταθέσει στην δική του πολιτεία, σ’ αυτή των σωσμένων, των δικαιωμένων,  των μετανοημένων.
  Συνεχίζει ο Χριστός  τη  πορεία  Του.  Τον  βλέπουμε  να πηγαίνει στην Ιεριχώ,  όχι ως επισκέπτης  περαστικός, αλλ’ ως δάσκαλος  μοναδικός.  Πολλοί  Τον άκουγαν  και Τον ακολουθούσαν. Έναν ξεχωρίζει,  σαν να ήταν αυτός που όντως  έψαχνε  και ήθελε  μόνο να συναντήσει. Αυθόρμητη η κίνηση  του Ζακχαίου,  άμεση η αντίδραση  Εκείνου,  κάλεσμα  και σωτηρία.  Τον  γνώριζε μεν ο Κύριος, αλλά και οι συμπολίτες  του,  δεν ήταν και τόσο αγαπητό πρόσωπο.
  Η περιγραφή  του Ζακχαίου  έχει ως εξής : κοντός στο ανάστημά του, αρχιτελώνης  στο επάγγελμά του, άρα πλούσιος.  Αν ρωτούσαμε  τον περίγυρό  του θα τον παρουσίαζε  με δύο λέξεις,  κλέφτης  και άδικος.  Οι πράξεις μας  είναι αυτές που μας χαρακτηρίζουν, εκείνες  προδίδουν και τον εσωτερικό μας κόσμο. Ήθελε να δει τον Ιησού και ανεβαίνει στο δέντρο.  Ψάχνει  και βρίσκει λύση για να υπερβεί το μειονέκτημα (;) του ύψους  και του πλήθους  τον συνωστισμό.  Οι κινήσεις  του είχαν  αίσιο αποτέλεσμα,  την επίσκεψη  του Κυρίου στο σπίτι του. Σώζει αυτόν και όλη την οικογένεια.
  Η χάρη του Θεού δεν περιορίζεται σ’ όσους Τον πλησιάζουν με πολλά λόγια και επιφανειακά έργα, σ’ αυτούς που δηλώνουν ειλικρίνεια ή που κρύβουν υστεροβουλία.  Η ματιά Του τρέχει σ’ ανύποπτα μέρη, εκεί που ζουν οι περιθωριακοί και οι προβληματικοί, οι «κοντοί»  για την κοινωνία, οι «ψηλοί» για την Εκκλησία. Βλέπει εκείνους που στερούνται δήθεν εκκλησιαστικής εμπειρίας και που σε  δεδομένη όμως στιγμή φέρονται και φαίνονται  με  ύψη μεγάλα πνευματικότητας. Αν δεν σηκώσουμε  και εμείς το ανάστημά μας, δεν θα Τον δούμε,  άρα και δεν θα μας μιλήσει.
  Υπάρχει πάντα μια ιδιαίτερη δύναμη – διαβολική -,  που δεν μας αφήνει  να βρούμε δέντρο  για να ανέβουμε και να δούμε τον Χριστό που περνά από τους δρόμους της ζωής μας και τις πόλεις των οικογενειών μας. Είμαστε «μικροί», δεν μπορούμε να υπερβούμε  τους πειρασμούς που μας κρύβουν  την θέα και απαγορεύουν την συνάντηση μαζί Του. Όταν  όμως το τολμήσουμε, τότε θα νικήσουμε.
  Άλλες φορές η εκούσια επιλογή ζωής με αμαρτία και ασωτία, δεν μας επιτρέπει να βρούμε δέντρο για να κάνουμε την ουσιαστική  ανάβαση, παραμένουμε χαμηλά και μας συνθλίβουν  οι επιλογές  μας. Εμείς θελήσαμε και έτσι ζήσαμε. Χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια  και  αποφασιστικότητα για να δούμε  Χριστού πρόσωπο, δεν είναι ακατόρθωτο. Πρέπει να ποθήσει  η καρδιά μας και να κάνει κόπο, ώστε να βρει τον τρόπο και τόπο για ν’ ανέβει. Τότε, θα συναντηθεί η ιερή περιέργειά μας με τα μάτια Του και ο λόγος Του με την ψυχή μας.
  Ο Θεός θέλει όντως να ξεχωρίζουμε. Όχι στην εξωτερική  εμφάνιση ή δύναμη,  ούτε βέβαια στην ανομία. Ξεχωριστοί να είμαστε στην εμπιστοσύνη  στο θέλημά Του, στην  αναγνώριση της αμαρτωλότητάς μας,  στην έμπρακτη  μετάνοια  και στην ελεημοσύνη. Βήματα που τ’  ακολούθησε  ο Ζακχαίος,  τα είδε και τα εκτίμησε ο Κύριος.  Όταν  το αποφασίσουμε και εμείς,  τότε θα γίνουμε  «γίγαντες» μετάνοιας  και ομολογίας, θ’ αφήσουμε  τους άλλους να είναι «νάνοι»  δυσπιστίας και κακεντρέχειας.  Σαν αυτούς που είδαμε γύρω του και βλέπουμε  γύρω μας.  Είναι όλοι αυτοί  που δεν χαίρονται  όταν αλλάζει  και σώζεται  ο άλλος, ο διπλανός τους. Ίσως χρειάζεται  η κοινωνία μας  κάθε λογής  περιθωριακούς  και αλλιώτικους  τύπους για να ασχολείται  μαζί τους κατακρίνοντάς τους,  να ξεχωρίζει  εκείνη έναντι  αυτών  και ν’ αυτοδικαιώνεται  για την καλή διαγωγή της. Η παραβατικότητα  των άλλων εύκολα γίνεται αφορμή για σχόλια  και ποτέ  θέμα προσευχής.  Η  μεταστροφή δεν φέρνει πάντα χαρά και ικανοποίηση.  
  Αρκετές  φορές στην ζωή μας βλέπουμε  τον Χριστό  να περνά από μπροστά μας,  νεογέννητος τα Χριστούγεννα, πάσχων την Μεγάλη Εβδομάδα και από μακριά  αναστημένος το Μεγάλο Σάββατο. Εμείς παραμένουμε  στριμωγμένοι μεταξύ προβλημάτων  και αβεβαιότητας, ανάμεσα  στην ρουτίνα και την ανασφάλεια. Ο Κύριος  όμως έδειξε  ότι δεν μας θέλει νωθρούς  ή μοιρολάτρες. Ας αποκτήσουμε κάποτε την αυτοπεποίθηση και να επιχειρήσουμε το σωστικό ανέβασμα στην ζωή μας, για να έχουμε δυναμική  στην πίστη μας.  Τότε σίγουρα  θ’ ακούσουμε την βεβαίωση ότι σωθήκαμε, όχι μόνο ως άτομα αλλά και ως  οικογενειακή εστία. 

Κυριακή, Ιανουαρίου 20, 2013

Ερώτημα αυθόρμητο του Αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου,


Θαύμα  καταγράφει και πάλι το αυριανό Ευαγγέλιο.  Αν η σχέση μας με την Γραφή δεν ήταν μόνο δι’ ακοής την Κυριακή,  αλλά και ουσιαστική, με την συχνή και καλή ανάγνωση, θα  καταλαβαίναμε ότι ο Χριστός δεν είναι ένας ιδιόμορφος θαυματοποιός ή ένας παράξενος ταχυδακτυλουργός.  Επειδή  είναι Θεός,  οι πράξεις Του  και τα λόγια Του  έχουν σκοπό να θεραπεύσουν πρώτα ψυχικά και ύστερα σωματικά τα παιδιά Του.  Άρα ο στόχος του είναι ο όλος άνθρωπος.
 Των δέκα  λεπτών την θεραπεία θα μάθουμε αύριο. Η κοινή λογική λέει ότι και οι δέκα  θα έπρεπε να επιστρέψουν για να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους στον Κύριο. Μάταια περίμενε όλους. Ο ένας ήρθε. Οι εννέα  χάθηκαν μεταξύ της χαράς για την θεραπεία και την ρουτίνα  της καθημερινότητάς  τους.  Θα ήταν κακός ή καθόλου Θεός,  αυτός που θα απαιτούσε  επιτακτικά την ευχαριστήριο επιστροφή, αφού είναι θέμα ενδόμυχης ανάγκης και αγωγής.  Ήταν απόμακροι  των συγχωριανών τους λόγω της νόσου, παραμένουν μακριά του Θεού λόγω της αγνωμοσύνης τους. Καθαρίσθηκαν από την λέπρα του σώματος, παραμένουν ακάθαρτοι  από την αχαριστία,  που είναι ασθένεια βαριά και αθεράπευτη.
  Η χαρά για το θαύμα  προσέκρουσε στην αγνωμοσύνη.  Δέκα λεπροί θεραπεύτηκαν, ο ένας ήξερε τι να κάνει, επέστρεψε, δοξολόγησε και ευχαρίστησε τον Θεό. Δεν έμεινε μόνο σε λόγια – που είναι εύκολα άλλωστε -,  αλλά  προχώρησε και σε έργα, Τον προσκύνησε. Δεν ήταν η μόνη διαφορά από τους άλλους συνθεραπευμένους.   Ήταν Σαμαρείτης,  ξένος σ’ όλα του, οικείος όμως στον Χριστό που δεν κοιτά την καταγωγή  ή την θέση του άλλου, αλλά την ανάγκη του και το πρόβλημά του. Το υπογραμμίζει και ο Κύριος σ’ όσους Τον άκουσαν τότε,  ή Τον διαβάζουν τώρα. Παντού και πάντα η μειοψηφία θα περισώζει το κύρος της πλειοψηφίας και θα διδάσκει τα αυτονόητα.
  Το να πούμε ότι η ζωή επαναλαμβάνεται με τις ίδιες σκηνές  και τους αυτούς  πρωταγωνιστές, δεν θα είναι καινότυπο. Αμέτρητες φορές γύρω μας  υπήρξαν πρόσωπα που βοηθήσαμε και μας ξέχασαν,  που στηρίξαμε  και μας αγνόησαν.  Ο Ιησούς  πήγε  στο χωριό,  είδε δέκα ανθρώπους  να είναι λεπροί,  τους θεράπευσε.  Τους είδε να είναι απομονωμένοι  μακριά από τους άλλους, τους έκανε κοινωνικούς.  Ο ένας όμως όχι μόνον εντάχθηκε στην κοινωνία, αλλά  απέκτησε  ζώσα και έμπρακτη  επι-κοινωνία  με τον Θεό, τον πλάστη Του και θεραπευτή Του.
  Υπάρχουν στην ζωή μας γεγονότα που δεν μπορούν να περιγραφούν, όπως και αισθήματα να απαιτηθούν. Οι κινήσεις του Κυρίου δεν είναι αόριστες, είναι συγκεκριμένες με πρόγραμμα και με σκοπό : την ίαση ψυχών και σωμάτων όλων ανεξαιρέτως. Όχι μόνο με διδασκαλία, αλλά και με θαύματα,  σαν αυτό  που θα (ξανα)ακούσουμε αύριο. Με τα λόγια Του  αφυπνίζει, με τα θαύματά Του  θεραπεύει.  Μάρτυρες  αψευδείς  οι χωρικοί  που αντάμωσε στον τόπο της βιωτής τους  και του βάσανου της  ασθένειάς τους.  Ήταν  ακάθαρτοι,  τους καθαρίζει.  Του το ζήτησαν  παρακλητικά, τους το  χάρισε πατρικά.
  Το ερώτημα του Κυρίου είναι αυθόρμητο, για εμάς  θα ήταν σ’ αντίστοιχη περίπτωση  παραπονετικό. Οι εννέα εξαφανίστηκαν, ο ένας μόνο εμφανίστηκε  για να  κάνει την ικεσία ευχαριστία.  Λογική η στάση του Χριστού  απέναντι σε ασθενείς,  παράλογη η συμπεριφορά των περισσότερων απέναντί Του.  Έγινε το θέλω τους, ξέχασαν  το πρέπει τους. Το παράδειγμα  της πλειοψηφίας  είναι για αποφυγή,  της μονάδας για μίμηση.  Ας επιλέξουμε  με  ειλικρίνεια  πού θα σταθούμε, αν σε ανάλογη περίπτωση  βρεθούμε. 

Κυριακή, Ιανουαρίου 13, 2013

Οι προφάσεις τελείωσαν... του Αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου,


Βασική ιδέα  του κηρύγματος του Κυρίου ήταν και είναι η μετάνοια , η αλλαγή νοοτροπίας και συμπεριφοράς. Αν και είναι θετικό  να εντοπίζουμε τα εκούσια ή ακούσια σφάλματά μας, πρέπει και να προχωράμε πιο πέρα. Αυτή η πορεία μας περνά από την μετάνοια. Όταν κατανοήσουμε ότι η αμαρτία ταυτίζεται με το  σκοτάδι, δεν μπορεί να μην αναζητήσουμε το Φως,  που είναι η συγχώρεση που παρέχει ο Κύριος.
  Οι προφάσεις  τέλειωσαν, οι προφητείες επαληθεύτηκαν. Η σωτηρία δεν είναι απλά η  προσδοκία, αλλά η εφικτή κατάκτηση. Αρχίζει το κήρυγμα του Χριστού, ξεκινά η επίγεια  αποστολή Του να φωτίσει ότι ήταν σκοτεινό και να αναστήσει ότι ήταν πεθαμένο.
  Θα μπορούσε και σήμερα να είναι το κήρυγμά Του όχι απλά πηγή έμπνευσης, αλλά αφορμή για αλλαγή. Να Τον επιδιώκουμε ως Φως και να μη ζούμε μακριά Του, στα σκοτάδια μας. Ίσως εκεί βέβαια να είναι και το «συμφέρον» μας, αφού εκεί κρύβουμε διαρκώς και επιμελώς την κακία μας και την ανομία  μας.  Πριν του Χριστού τη έλευση υπήρχε δικαιολογία, τώρα δεν την έχουμε. Βρισκόμαστε προ των ευθυνών μας σαν άνθρωποι και σαν χριστιανοί.
  Ο Ιησούς δεν μας απωθεί, εμείς Τον εξορίζουμε, Τον πολεμάμε, Τον αμφισβητούμε.  Ήλθε  και φανερώθηκε επειδή Τον είχαμε ξεριζώσει  από την συνείδησή μας.  Μας εξυπηρετούσε  μια ζωή χωρίς υποχρεώσεις και απαγορεύσεις.  Ο Δεκάλογος  είχε γίνει μόνο μέσο διαταγών  από την θρησκευτική άρχουσα τάξη και απαίτηση για υπακοή  από τους άλλους. Ο Χριστός  δεν είναι ανθρώπινη επινόηση,  ούτε θνητών κατασκεύασμα.  Είναι Θεός  που έρχεται να κηρύξει μετάνοια, αλλαγή στάσης ζωής απέναντί Του και απέναντι στον συνάνθρωπο. Έρχεται και μεταβάλει το «δόντι, αντί για δόντι» σε  συμφιλίωση  και το «μάτι, αντί για μάτι» σε  καταλλαγή.
  Η μετάνοια  που ζητεί ο Χριστός  και που νοηματοδοτεί  η Εκκλησία Του,  δια του μυστηρίου της εξομολογήσεως,  δεν μπορεί να είναι πράξη της στιγμής ή καρπός  επιπολαιότητας.  Αν είναι κάτι απ’ αυτά  δεν θα φέρει το επιθυμητό  αποτέλεσμα, που είναι η ουσιαστική μεταστροφή.
  Από τον ενθουσιασμό μας μπορεί να υπερβούμε  τις 180ο  που απαιτεί  ο Κύριος και να φτάσουμε στους 360ο,  στην ίδια θέση που είμαστε.  Θα πράξουμε ότι και πριν, θα  γίνουν οι πράξεις συνήθεια και τα λάθη, πάθη.  Ο διάβολος καλά και πάντα εργάζεται,  ώστε τα έργα μας να είναι σύμφωνα μ’ όσα  αυτός θέλει.  Η απομάκρυνση από τον Θεό συνιστά  νίκη του πειρασμού, εμμονή  και παραμονή  στην μεστή αμαρτιών  και παραπτωμάτων ζωή.  Παρ’ όλα αυτά  το περί μετάνοιας κήρυγμά Του συνεχίζεται,  γίνεται εντονότερο,  όταν και όπου θεριεύει η αμαρτία και προσπαθεί να  γίνει κατάσταση.  Η εξομολόγηση  πλέον είναι μια επανάσταση  έναντι του κακού  εαυτού μας, σ’ όσα θέλει να κάνει χωρίς φραγμό.  
  Όταν πρυτανεύσει η λογική θα  καταλάβουμε ότι, όσα ακούσουμε αύριο στο Ευαγγέλιο  μπορεί να γίνουν εφαλτήριο για άλματα  σημαντικά και σωστικά. Όταν εκτιμήσουμε την αξία της μετάνοιας και  κατανοήσουμε  την ομορφιά της συνύπαρξης με τους άλλους που είναι εικόνες  και πλάσματά Του - αδέλφια μας,  τότε  όντως η αλλαγή θα έχει έλθει. Ποτέ  δεν είναι αργά  να την βιώσουμε, πρώτα  στον εαυτό μας και ύστερα στους γύρω μας. Ο λόγος του Κυρίου  ακούγεται και ζητά  αποφασισμένους  ακροατές.  Ας βρεθούμε μετανιωμένοι κοντά Του, τότε και φωτεινοί θα είμαστε και ολοζώντανοι,  σε τούτο και στον άλλο κόσμο. 

Σάββατο, Δεκεμβρίου 01, 2012

Απαίτηση για σιωπή του Αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου,


Πολλοί μας επιτιμούν με τον τρόπο  τους επειδή αναζητάμε προσευχητικά τον Θεό. Περισσότερο τότε πρέπει να Του φωνάζουμε, όχι για να μας  ακούσει,  -  μας γνωρίζει καλά -  αλλά  για να καλύψουμε τις κραυγές των άλλων.  Όλων  εκείνων που μπορεί να Τον  ακολουθούν,  αλλά δεν Τον πιστεύουν,  που Τον ακούν αλλά δεν συμμορφώνονται.  Αρκετοί ήθελαν να Τον κρύψουν, να μην έχουμε σχέση μαζί Του, άρα και θεραπεία. Κρύβεται  ο ήλιος ;  Άλλο τόσο και ο ήλιος της δικαιοσύνης,  ο Ιησούς.
Θα δούμε  αύριο τον Κύριο να  εισέρχεται  στην Ιεριχώ, ήταν αρκετοί μαζί Του, σε κάποιο σημείο του δρόμου υπήρχε και ένας τυφλός, έμαθε για  Εκείνον και ζητούσε το έλεός Του. Οι συμπορευόμενοί Του δεν κατάφεραν να τον κάνουν να σιωπήσει.  Η επίπληξή τους να σιγήσει η ικεσία  δεν ήταν ικανή να την  μειώσει και το θαύμα  έγινε.
Πολλοί  στο διάβα της  ιστορίας  κατέβαλαν προσπάθεια να  σταματήσει η προσευχή  των χριστιανών   προς τον Κύριο και Θεό τους, να πάψουν να Του μιλούν και να λαμβάνουν,  την  θεραπεία  των πολύμορφων νοσημάτων τους, πνευματικών ή σωματικών.  Απατήθηκαν  τρομερά  όλοι οι διώκτες  του Χριστιανισμού.  Αυτοί που έλαβαν μορφή  ιδεολόγων ή φιλοσόφων δασκάλων,  οι  σκηνοθέτες και οι ιστορικοί, που προσπάθησαν να παραποιήσουν  την εικόνα Του,  οι εμπνευστές  ιστοριών ξένων παντελώς  με την  αλήθεια. Ήθελαν να φθείρουν  τον σκοπό Του  και να κλονίσουν  την πίστη των παιδιών  για τον Πατέρα.
Ο  χρόνος  όμως  εκδικείται,  απογυμνώνει  και αποκαλύπτει  όλους όσους  ντύθηκαν  στολές  δυνάστη  ή φίλου του λαού, καλλιτέχνη ή δασκάλου, οι οποίοι κάθε άλλο οικοδομούσαν.  Είχαν την θέληση  να  φιμώσουν, δεν είχαν όμως προνοήσει  ότι Εκείνος είναι Θεός και δεν αφανίζεται, αυτοί είναι άνθρωποι και χάνονται.  Ο Χριστός δεν κρύβεται,  αντίθετα  θεραπεύει.  Η απαίτηση  για σιωπή μετατρέπει σε χαλύβδωση  τη θέλησή μας  να φωνάξουμε ζωηρότερα, να προσευχηθούμε  εντονότερα,  να Τον πλησιάσουμε περισσότερο.
Ο Κύριος  τον τυφλό,  που θα μας διηγηθεί ο Ευαγγελιστής  αύριο, τον άκουσε,  τον θεράπευσε, τον φώτισε. Όταν πεισματικά  όντως ξεπεράσουμε  την απαίτηση των άλλων για σιγή και την κάνουμε δέηση τότε θα απολαύσουμε  όχι μόνο Φως, αλλά και Ζωή  και Ανάσταση,  τον Ίδιο τον Χριστό.

Κυριακή, Οκτωβρίου 14, 2012

Εδάφη σκληρά… του Αρχιμανδρίτου Χρυσόστομου Χρυσόπουλου,


Παραβολή :  η φιλική μέθοδος του Χριστού  για διδασκαλία. Ιστορίες δηλαδή,  που έχουν στοιχεία αλήθειας και σκοπό την ωφέλεια των ακροατών τους. Δεν είναι  εξωπραγματικές,  γιατί δεν θα είναι και διδακτικές.   Έχουν την ρίζα  τους  στην ζωή  των ανθρώπων  και στην βελτίωσή της αποσκοπούν.

Μια τέτοια παραβολή  παρουσιάζει  το Ευαγγέλιο  της Κυριακής  και κάθε λέξη της είναι λόγος Κυρίου, λόγος αγαθός,  λόγος διδαχής.  Αν την ακούσουμε  με σοβαρότητα,  κάποια στοιχεία της ακουμπούν και εμάς, άρα τα συμπεράσματα και οι αποφάσεις πλέον είναι δικές μας.

Ο Ιησούς  στην γνωστή «παραβολή του Σπορέα» για την συναξή της χρησιμοποίησε  όρους οικείους στο ακροατήριο, γη και σπορά.   Δεν θα ήταν  λίγοι οι γεωργοί  ανάμεσα  σ΄ όσους  άκουγαν τον μεγάλο σποριά Χριστό. Μετά την διήγηση έσπευσε  ο Ιησούς  να εξηγήσει τι εννοούσε  και να διαβαθμίσει την ποιότητα του εδάφους με την αντίστοιχη της καρδιάς μας.  Υπάρχουν σκληρές  καρδιές, επιπόλαιες καρδιές,  εύφορες καρδιές,  κάπου  ανάμεσά  μας υπάρχει και η δική μας.

Έχουμε σκληρά εδάφη γιατί τα εγκαταλείψαμε, στρέψαμε την προσοχή μας στην εύκολη λύση των εισαγόμενων. Τ΄ αφήσαμε να τα «καλλιεργούν»  άλλοι. Λίγα πλέον χώματα είναι έτοιμα να  δώσουν καρπό για να ζήσει η ανθρωπότητα. Δεν παράγουμε πια δικά μας πνευματικά  προϊόντα.  Καταφεύ- γουμε στα εύκολα, στα όσα ακούμε και βλέπουμε  στα Μ.Μ.Ε..
Άλλες φορές  δίνουμε το χωράφι της ψυχής μας στους ξένους και αιρετικούς.  Η Εκκλησία  έχει την αποστολή Της,  ρίχνει το σπόρο του λόγου Της και της Θείας Λατρείας. Που να βρεθεί όμως χώμα καλό για να καρποφορήσει;  πέτρα μόνο και χώμα ξερό. Όλα αποτέλεσμα  εγκατάλειψης και οκνηρίας.

Οι ακροατές  του κυριακού κηρύγματος  διαχρονικά είναι  αμέτρητοι, όπως αμέτρητα είναι και τα στρέμματα χέρσας γης. Ποτέ δεν είναι αργά.  Ας ποτίσουμε την ψυχή μας με το νερό της μετάνοιας, ας εργαστούμε με επιμονή και υπομονή. Τότε ο λόγος του Θεανθρώπου για σκληρά εδάφη θα αφορούν τους άλλους, τους συνειδητά τεμπέληδες  περί την πίστη και την ψυχή.

Όταν αλλάξουμε  στάση ζωής, τότε η ψυχή μας αγαθή θα γίνει και θα είναι γη καρποφόρα.  Το χωράφι είναι δικό μας, όπως και η ευθύνη μας  για την συντήρησή του. Όταν το εγκαταλείψουμε  και γίνει έρμαιο  του χρόνου και της αμέλειας, τότε  δεν θα καρποφορεί για το δικό μας  και των γύρω μας  το καλό. Γι΄ αυτό  θα είμαστε αναπολόγητοι, αφού δεν ακούσαμε και κωφεύσαμε. Αυτοκαταδικαζόμαστε μ΄ αυτόν τον τρόπο σε πνευματική ασιτία και σε αφανισμό.  Αν μεριμνήσουμε, θα κερδίσουμε. Θα κάνουμε την γη της καρδιάς μας μαλακή, έτοιμη να μας δώσει τροφή άριστης ποιότητας, για να επιβιώ-σουμε πνευματικά ως άνθρωποι και ως χριστιανοί. 

Τρίτη, Οκτωβρίου 02, 2012

Κάθε τι στον τόπο του...


του Αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου,
Αρχή του εκκλησιαστικού - ιεραποστολικού έτους και χαράσσονται οι επόμενες σκέψεις όχι από διάθεση διδαχής και διόρθωσης, αλλά ως παρατηρήσεις για εκείνα που βλέπουμε γύρω μας. Αφορούν τα όσα γίνονται με διάφορες αφορμές στους Ναούς και που προβάλλονται με ποικίλους τρόπους.

Ότι έχει καθιερωθεί  μέσα στον χρόνο ως συνήθεια  μιας ομάδας ή ενός λαού  και που ρυθμίζει  την ζωή του, μάθαμε ότι ονομάζεται  έθιμο. Σε κάποιες  περιπτώσεις  έχει και ισχύ  νόμου, αφού βρίσκεται  μεταξύ αυτού  και της παράδοσης. Όσο  πιο ισχυρές  είναι οι ρίζες  του εθίμου,  τόσο είναι ακλόνητο  και αξιοσέβαστο. Βέβαια,  κάθε έθιμο  έχει την αξία του  στον τόπο και στις  συγκυρίες  που το γέννησε.  Ο Χριστός  είναι  ο Εκείνος που σεβάστηκε τα έθιμα του τόπου Του, ιδίως τα θρησκευτικά, ενώ Τον είδαμε και ως τηρητή  του Νόμου.

Γίνεται αντιληπτό  ότι,  οι θρησκευτικές πράξεις  που αντέχουν  στον χρόνο, απαιτούν  σεβασμό στην εφαρμογή τους και πνεύμα μαθητείας από τους υπόλοιπους. Ο λόγος μας εδώ είναι για τα  εκκλησιαστικά  έθιμα, που έχουν  την αξία τους  και μάλιστα  όσο χάνονται  σε  αιώνες,  τόσο  αυτή μεγαλώνει και γίνονται  ανεκτίμητα,  αρκεί να μην καταντήσουν απομεινάρια  παλαιών ενδόξων  εποχών.

Το πρόβλημα είναι όμως (ιδίως στα αστικά κέντρα) ότι κάθε εφημέριος ανάλογα με τις  εμπειρίες της ιερατικής ζωής του ή τον τόπο καταγωγής του, εφαρμόζει  ανάλογο τυπικό  κατά τη θεία Λατρεία. Αυτό φαίνεται  πιο έντονο στις μεγάλες  γιορτές  της  Ορθοδοξίας. Τότε γίνεται  ανάμιξη  εφημερίων και τυπικών, στ’  άμφια,  στις τελετές,  στην μουσική, στα έθιμα,  στον διάκοσμο. Αυτό δημιουργεί  πολλές φορές  ανταγωνισμό  και πόλωση,  σαν να  υπάρχει κάποιου είδους κέρδος.

Ξεχάσαμε  ότι η Ακολουθία  του Νιπτήρος – λ.χ. –  είχε αξία μόνο εκεί που γίνεται  από αιώνες, όχι και σε κάθε  Ενορία  που έχει  την ίδια  έμπνευση  ένας Εφημέριός της. Το αγιορείτικο  τυπικό έχει  την αξία του μόνο στο αγιώνυμο Όρος, το ίδιο και με τα  εθνικοτοπικά έθιμα. Όταν τούτα τα μεταφέρουμε στο ενοριακό  τυπικό και τ’ αναμείξουμε μ΄ αυτό ξεθωριάζουν και φθείρονται. Η συνήθεια αυτή έχει ως σκοπό πολλές φορές την αυτοπροβολή και την διάκριση  ανάμεσα στους άλλους, παρά  την γνώση των εθίμων  από τους ενορίτες. Ρόλο σίγουρα παίζουν και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης  όπου ευνοούν  τις καταστάσεις, λόγω της διαφήμισης που παρέχουν. Κακές υπηρεσίες ταυτόχρονα προσφέρει και το διαδίκτυο, με το δικαίωμα και την άνεση που παρέχει για ανάρτηση  ειδήσεων ή φωτογραφιών σε ιστοσελίδες εκκλησιαστικού περιεχομένου ή στο facebook. Η αδιακρισία, όταν συνυπάρχει με την αμετροέπεια,  εκθέτει στην ουσία όσους επιθυμούν  να προβάλλουν δήθεν κάτι πρωτότυπο, ξεφεύγουν όμως προς την κατακριτέα υπερβολή. Δεν υπολογίζουν αρκετοί τον φακό της δημοσιότητας (μάλιστα μεγενθυντικό) και αποθανα-τίζουν  όσα κάνουν, χωρίς να υπολογίζουν τα γέλια και τα δυσμενή σχόλια.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι κακή μίμηση  των εκκλησιαστικών  εθίμων  άλλων τόπων  φέρει την απογοήτευση, αφού δεν καταφέρνουν το επιθυμητό, δηλαδή την κατάνυξη και την ψυχική ωφέλεια, Αντίθετα, προσφέρουν την αίσθηση αποτυχημένης θεατρικής  παράστασης, φολκλορικού περιεχομένου, που το μόνο που κάνει είναι να εξάρει τον εγωισμό των πρωταγωνιστών – ιερέων. Η αταξία τυπικών και η ανομοιομορφία τους γεννά  σύγχυση  στο ποίμνιο, αφού «κάθε  παπάς και τυπικό». Αλλαγή  εφημερίων  επισύρει  και  αλλαγή των τυπικών  αυτών. Εκθέτουν όλα αυτά όσους κάνουν τις παρατυπίες  και όσους τους ανέχονται.

Κάθε μέρος  έχει  το δικό του λειτουργικό  πλούτο.  Ας αφήσουμε  τα έθιμα  να τα χαίρονται οι γεννήτορες τόποι τους, εκεί ας τα απολαύσουμε, γιατί εκεί είναι  και αυθεντικά. Δεν απαιτείται αλλαγή, ζητείται σεβασμός στα περί της λατρείας και όταν το πράξουμε αυτό θα μας τιμά. Όταν αυτοσχεδιάζουμε ή τα «κλέβουμε» θα χαρακτηριζόμαστε ως εμπερίστατοι λειτουργικών τύπων και βιωμάτων. Η υπέρβαση του μέτρου σκανδαλισμό προξενεί, παρά ωφέλεια.

Χρειάζεται λοιπόν προσοχή στην εφαρμογή των τοπικών εθίμων όσων αφορούν τα της Εκκλησίας και όχι μίμηση ή μεταφορά  στα  δικά μας  δεδομένα  και πρόσμιξη  μ’ αυτά,  συνονθύλευμα πραγματικό.  Ας σεβόμαστε τα έθιμα  που έχουν άμεση  σχέση  και την θεία  λατρεία  εκεί  που υπάρχουν,  ας  τα διδάξουμε  δια των κηρυγμάτων ή επισκέψεων στους τόπους που τα έχουν διατηρήσει. Κάθε κληρικός (παντός  βαθμού)  δεν μπορεί  να έχει διάφορες ή  προσωπικές του λειτουργικές  συνήθειες κατά περίσταση, δεν έχει ανάγκη από θαυμαστές ή αυτοπροβολή. Επιπλέον, δεν διδάσκει σωστά τους νεώτερους και τους γύρω του.   Κάτι που βιώσαμε εδώ  ή εκεί και μας άρεσε δεν σημαίνει ότι εφαρμόζεται  και στον δικό μας  τόπο και ας το τεκμηριώνουμε  κάθε φορά.  Η εισαγωγή ενός διαφορετικού τυπικού και οι τελετές – παρωδία σ’ έναν  Ναό σίγουρα  θα προκαλέσουν το ερώτημα γιατί δεν γίνεται  από άλλους και αλλού, ο πειρασμός  πλέον είναι σίγουρος και φθοροποιός. Ας  τον αποφύγουμε  λοιπόν, γα το καλό των εθίμων και το δικό μας. 

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...