Κυριακή τελώνου καί φαρισαίου.

Μέ τήν παραβολή τοῦ τελώνου καί τοῦ φαρισαίου, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἀνοίγει τό Τριώδιο. Μία κατανυκτική περίοδος, τό στάδιο τῶν ἀρετῶν. Ὅλοι ἐμεῖς δέν μποροῦμε νά ἀδιαφοροῦμε, νά κωφεύουμε στήν φωνή τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά νά ἐντείνουμε τίς προσπάθειές μας, τόν πνευματικό μας ἀγώνα. Νά ἀποφεύγουμε ὃ,τι ἁμαρτωλό κάνει ὁ κόσμος καί νά ἀκολουθήσουμε ὃ,τι ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία καί περιμένει ἀπό ἐμᾶς ὁ Θεός.

Ἄν εἴχαμε σήμερα μία φωτογραφική μηχανή, θά φωτογραφίζαμε δύο τύπους. Θά βλέπαμε τόν φαρισαῖο νά φαντάζει μέ τό ἐπιβλητικό παράστημά του στό κέντρο τοῦ ναοῦ. Τόν ἄλλο, τόν τελώνη, μόλις θά τόν διακρίναμε σέ κάποια γωνιά σκυμμένο καί ντροπαλό. Καί ἐρωτῶ, ἄν ἐξετάζαμε τόν φαρισαῖο σέ κάποια μαθήματα, σέ διάφορους τομεῖς τῆς ζωῆς του, τί βαθμό θά τοῦ βάζαμε;

Π.χ. στό μάθημα τοῦ ἐκκλησιασμοῦ. Εἶναι πολύ δύσκολο μάθημα στήν ἐποχή μας. Ἀπό τούς ἑκατό βαπτισμένους χριστιανούς μόλις δύο μέ τρεῖς ἐκκλησιάζονται κάθε Κυριακή. Καί αὐτοί δέν γνωρίζω μέ πόση ὄρεξη ἔρχονται καί πῶς συμμετέχουν στή λατρεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ φαρισαῖος δίνει τό παρόν ἀνελλιπῶς. Εἶναι κάθε Σάββατο στή λατρευτική σύναξη. Λοιπόν δέν τοῦ ἀξίζει ἕνα ἂριστα;

Στό μάθημα τῆς θρησκευτικότητας. Οἱ περισσότεροι σήμερα ἔχουν ἂλλα ἐνδιαφέροντα: κοσμικά, οἰκονομικά, πολιτικά, ἀθλητικά κ.ἄ. Λίγοι ἔχουν θρησκευτικά ἐνδιαφέροντα. Ἐλάχιστοι ἀσχολοῦνται μέ πνευματικά θέματα, μέ τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, μέ τά κατηχητικά , μέ ἁγιογραφικούς κύκλους κλπ. Ὁ φαρισαῖος εἶναι καθαρά θρησκευτικός τύπος. Ἀνήκει στήν θρησκευτική ἀριστοκρατεία, στήν ἀφρόκρεμα τῶν Ἑβραίων. Εἶναι ἀφιερωμένος στόν Θεό. Ἡ ζωή του πάντοτε στρέφεται γύρω ἀπό τόν Θεό. Δέν τοῦ ἀξίζει ἄριστα;

Στό μάθημα τῆς τιμιότητας. Οἱ περισσότεροι σκοπό τῆς ζωῆς τους ἔχουν τό σύνθημα: «ἃρπαξε νά φᾶς καί κλέψε γιά νά ἔχεις». Οἱ πιό πολλοί πλουτίζουν μέ ψέματα, μέ ἀδικίες,  μέ κλοπές καί ἁρπαγές, μέ παρανομίες καί οἰκονομικά σκάνδαλα. Λίγοι ζοῦν μέ τόν τίμιο ἱδρώτα τους. Σ᾿ αὐτούς ἀνήκει ὁ φαρισαῖος. Τόν ἀκοῦμε νά τό λέγει: « Οὐκ εἰμί ὣσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἃρπαγες, ἄδικοι...». Πάλι τοῦ ἀξίζει ἄριστα!

Στό μάθημα τῆς ἠθικῆς. Κι᾿ αὐτό δύσκολο γιά τήν ἐποχή μας, γιατί δυστυχῶς οἱ περισσότεροι σήμερα ἀπό νέοι ζοῦν βίο ἄσωτο καί ἀνήθικο. Βαρύνονται  μέ ἠθικές παρεκτροπές καί πρό τοῦ γάμου καί μετά τόν γάμο. Καί μάλιστα προκαλοῦν καί καυχῶνται πού ποδοπατοῦν τό στεφάνι τους. Λίγοι εἶναι οἱ πιστοί στό γάμο τους, τά ἠθικά στοιχεῖα. Μέσα σ᾿ αὐτούς ἀνήκει καί ὁ φαρισαῖος. Ἦταν σώφρων καί ἄγαλμα τῆς ἠθικῆς. Νά ἕνα ἀκόμη ἄριστα. Τοῦ ἀξίζει ὁ δίκαιος ἒπαινος.

Στό θέμα τῆς νηστείας. Δύσκολο γιά τούς πολλούς, πού ἒχουν θεοποιήσει τήν γαστέρα τους. Λίγοι τηροῦν τίς νηστεῖες, ὃπως ὥρισε ἡ Ἐκκλησία ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι σάν πνευματική ἄσκηση. Ὁ φαρισαῖος νήστευε κανονικά, ὃπως ὣριζε ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ. «Νηστεύω δίς τοῦ Σαββάτου», ὁμολογεῖ. Νηστεύει δύο ἡμέρες τήν ἑβδομάδα. Ἔτσι παίρνει ἕνα ἀκόμη ἂριστα.

Στό μάθημα τῆς προσευχῆς. Βαρύ κι᾿ αὐτό καί δύσκολο. Ὧρες ὁλόκληρες νά συζητοῦμε μέ ἂλλους γιά χαζά καἰ ἀνούσια πράγματα, δέν λέμε νά σταματήσουμε. Ὃταν ἔρθει ἡ ὥρα τῆς προσευχῆς καί πρόκειται νά συνομιλήσουμε μέ τόν Θεό, τότε μᾶς βρίσκουν ὃλα. Τότε εἴμαστε κουρασμένοι, τότε πονᾶμε, τότε ἔχουμε δουλειές καί δέν ἔχουμε χρόνο κ.ο.κ. Ἀκόμη καί μέσα στήν Ἐκκλησία,  τήν ὥρα τοῦ φρικτοῦ Μυστυρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας λίγοι προσεύχονται. Ὁ φαρισαῖος, μᾶς λέγει τό ἱ. Εὐαγγέλιο, «ἀνέβη εἰς τό ἱερόν προσεύξασθαι». Ἀκόμη ἕνα ἄριστα.

Στό μάθημα τῆς ἐλεημοσύνης. Οἱ περισσότεροι χριστιανοί πῆραν διαζύγιο ἀπό τήν ἐλεημοσύνη. Τούς ἀκοῦμε νά λένε: σήμερα δέν ὑπάρχουν φτωχοί.Ἤ κι᾿ ἐγώ εἶμαι φτωχός, κι᾿ ἐγώ ἔχω ἀνάγκη. Ἔτσι νομίζουν πώς δικαιολογοῦνται καί ἀπαλλάσονται τῆς εὐθύνης. Σχεδόν ὅλοι κοιτάζουν τί θά πάρουν καί ὂχι τί θά δώσουν. Ἐλάχιστοι ἔχουν τρύπια χέρια, πού προσφέρουν καί ἐλεοῦν. Ὁ φαρισαῖος ἔκαμνε τακτική καί γενναία ἐλεημοσύνη, ὅπως ζητοῦσε ὁ Θεός στήν Π. Διαθήκη. «Ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι». Ἀπό ὅ,τι ἔβγαζε ἔδινε τό ἕνα δέκατο. Ἀσφαλῶς τοῦ ἀξίζει ἄριστα. Σέ ὃλα τά μαθήματα τοῦ βάζουμε ἄριστα.

Ἀλλά ξαφνικά κάποιος ἐπεμβαίνει καί τά ἀνατρέπει ὃλα. Ἀλλάζει τήν βαθμολογία, τήν κατεβάζει ἐπικίνδυνα. Καί αὐτός εἶναι ὁ Μέγας Διδάσκαλος καί Παιδαγωγός, ὁ Καθηγητής, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Ὁ ἀλάθητος καί ἀδέκαστος Κριτής, πού ἐξετάζει σέ βάθος. Εἶναι «ὁ ἐτάζων καρδίας καί νεφρούς καί τά κρύφια τῶν ἀνθρώπων σαφῶς ἐπιστάμενος».  Τί βαθμό ἔβαλε; Ὂχι ἄριστα, ὂχι τήν βάση ἢ κάτω ἀπό τήν βάση, μά κάτω ἀπό τό μηδέν. Τρομάζουμε μέ τό ἀποτέλεσμα. Ἄν ἕνας μέ τόσες ἀρετές δέν σώθηκε, τότε ποιός θά σωθεῖ; τί θά γίνει με μᾶς, ἀδελφοί μου; Γιατί ὁ ἄνθρωπος αὐτός, ὁ φαρισαῖος καταδικάσθηκε ἀπό τόν Χριστό;

Λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος: Ὑπάρχει ἕνα θηρίο, ἓνα τέρας, πού δέν τρώγει, δέν καταβροχθίζει ἀνθρώπους, ἀλλά ἀρετές. Καί τό θηρίο αὐτό λέγεται κενοδοξία,  λέγεται ἐγωϊσμός καί ὑπερηφάνεια.  Ὃ,τι καλό κάνουμε, τό κατατρώγει ἡ κενοδοξία καί ἔτσι δέν φέρνει καρπούς καί ἀποτελέσματα. Ἡ ἀρετή μας, τά καλά μας ἔργα πρέπει νά ἀποβλέπουν στή δόξα τοῦ Θεοῦ καί ὂχι στήν δική μας δόξα. Ἡ ἀρετή μας ἀποσκοπεῖ στόν ἔπαινο καί στό χειροκρότημα ἀπό  τόν Θεό καί τούς Ἀγγέλους, ὄχι στό χειροκρότημα τοῦ κόσμου. Κίνητρο τῶν πράξεών μας εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ὂχι ἡ κενοδοξία, ἡ ἀνθρωπαρέσκεια.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

ὁ φαρισαῖος μέ τόσες ἀρετές καταδικάσθηκε, χάθηκε.Τί θά γίνει μέ μᾶς πού καί κενοδοξία ἔχουμε καί ἀρετές δέν ἔχουμε; Ὁ φαρισαῖος εἶχε πολλές ἀρετές. Μία δέν εἶχε τήν ταπείνωση, γι᾿ αὐτό καί χάθηκε. Ἀντίθετα ὁ τελώνης εἶχε ἁμαρτίες, μά σώθηκε. Γιατί; Γιατί εἶχε ταπείνωση. Ὁ δρόμος πού μᾶς ὁδηγεῖ στήν σωτηρία εἶναι ἡ ταπείνωσις. Ἐμεῖς μέ ταπείνωση ἄς ἐπιτελοῦμε τά ἔργα τοῦ Θεοῦ. Ἀπό τόν φαρισαῖο ἄς πάρουμε τίς ἀρετές. Ἀπό τόν τελώνη τήν ταπείνωση. Ἔτσι θά ἀξιωθοῦμε τῆς αἰωνίου δόξης στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἀμήν.-

Κυριακή ΙΕ΄Λουκᾶ-Ζακχαίου

Στήν Ἱεριχώ ἔγινε μία μεγάλη συνάντησις, τοῦ Χριστοῦ μέ τόν ἀρχιτελώνη Ζακχαῖο. Ἐάν τελώνης ἐσήμαινε κλέφτης, ἀρχιτελώνης ἐσήμαινε ἀρχικλέφτης. Ἄν τελώνης ἐσήμαινε ληστής, ἀρχιτελώνης ἐσήμαινε ἀρχιληστής.

Οἱ τελῶνες τήν ἐποχή ἐκεῖνοι ἦσαν ἔμπιστοι ὑπάλληλοι τοῦ Ρωμαϊκοῦ κράτους. Προεπλήρωναν τούς φόρους στήν πολιτεία καί κατόπιν τούς εἰσέπρατταν ἀπό τούς πολίτες, ἀπό τόν ἁπλό λαό. Ἀλλά δέν ἔπαιρναν τό κανονικό, αὐτό πού ἀναλογοῦσε στόν καθένα. Ἅρπαζαν πολλαπλάσια, πολύ περισσότερα μέ ἀθέμιτα μέσα, μέ παράνομο τρόπο. Ἔτσι μέ τήν μέθοδο τοῦ ἐκβιασμοῦ καί τῆς ἁρπαγῆς πλούτιζαν εἰς βάρος τῶν φτωχῶν ἀνθρώπων. Πολλές φορές ἔπαιρναν τά σπίτια τους, τήν περιουσία τους ἤ τούς ἔρριχναν στή φυλακή.

Οἱ ἱστορικοί ἀναφέρουν  ὅτι ὑπῆρχαν τελῶνες, οἱ ὁποῖοι ξέθαβαν καί τούς νεκρούς ἀκόμη, πού χρωστοῦσαν φόρους καί τούς μαστίγωναν, γιά νά συγκινηθοῦν οἱ συγγενεῖς τους καί νά πληρώσουν αὐτοί τούς φόρους. Ὁ φιλόσοφος Θεόκριτος ἔλεγε ὅτι στά βουνά τά ἀγριότερα θηρία εἶναι οἱ ἀρκοῦδες καί στίς πόλεις οἱ τελῶνες.

Ἕνας τέτοιος ἀρχιτελώνης ἦταν ὁ Ζακχαῖος, πού μᾶς ἀνέφερε σήμερα τό ἱερό Εὐαγγέλιο. Κατεῖχε μεγάλη θέση, εἶχε πολλές γνωριμίες. Ἀπέκτησε χρήματα πολλά. Πλούτισε μέ ἁρπαγές, ἀδικίες καί ἐκβιασμούς. Ζοῦσε μέ πολλή ἄνεση καί πολυτέλεια. Οἱ σχέσεις του μέ τούς ἀνθρώπους ἦταν ὑποκριτικές. Οἱ ἄλλοι τόν μισοῦσαν, ἀλλά καί τόν ἐφοβοῦντο. Εἶχε τό χειρότερο ὄνομα στήν κοινωνία τῆς Ἱεριχοῦς καί στή γύρω περιοχή. Σωστός τύρανος, ἔκανε τά πάντα γιά νά ἐπιτύχει τόν σκοπό του, αὐτό πού τόν συνέφερε, ἀδιαφορώντας γιά τούς ἄλλους.

Αὐτός ὁ ἄνθρωπος μέ τήν μεγάλη περιουσία, μέ τοῦ κόσμου τά ὑλικά ἀγαθά δέν εἶχε εὐτυχία. Δέν ἦταν εὐχαριστημένος ἀπό τήν ζωή του. Δέν μποροῦσε νά βρεῖ ἡσυχία, νά ἀναπαυθεῖ. Μέσα του πάλευε μέ τήν συνείδησή του. Τόν ἤλεγχε δριμύτατα, γιατί ὅλα τά κατεῖχε παράνομα. Ὑπέβαλλε τούς ἄλλους σέ μαρτύρια, ἀλλά βασανιζόταν καί ὁ ἴδιος. Δέν ἔμενε ἱκανοποιημένος μέ τόν τρόπο τῆς ζωῆς  του. Ζητοῦσε κάτι καλύτερο. Ζητοῦσε κάτι πού θά τόν ἀπελευθέρωνε ἀπό τίς ἐνοχές τῶν ἀδικιῶν, ἀπό τό μαστίγωμα τῆς συνειδήσεως. Ἡ συνείδηση ζεῖ καί ὑπάρχει ἀκόμη καί στούς πιό στυγνούς ἐγκληματίες, γιατί εἶναι ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι δέν ἄντεχε ἄλλο τό κλῖμα αὐτό πού τόν ἔπνιγε καί τόν καταπίεζε.

Μέσα σ᾿ αὐτήν τήν δυστυχία του ἄκουσε ὅτι ὁ Χριστός θά περνοῦσε ἀπό ἐκεῖ, ἀπό τήν πόλη πού ζοῦσε. Αὐτό καί μόνο ἔφτανε νά πυροδοτήσει τήν μικρή σπίθα πού ὑπῆρχε μέσα στά βάθη τῆς ὑπάρξεώς του. Σέ μιά μόνη στιγμή ἡ σπίθα ἔγινε φλόγα καί ἔγινε ἡ ἔκρηξη. Βγῆκε στό δρόμο καί ἐζήτη ἰδεῖν τόν Ἰησοῦν τίς ἐστί. Λέει ὁ κόσμος, ὅσα φέρνει ἡ ὥρα δέν τά φέρνει ὁ χρόνος. Στήν περίπτωση τοῦ Ζακχαίου ὅ,τι δέν ἔγινε σέ μιά ζωή ὁλόκληρη ἔγινε μέσα σέ μία στιγμή μόνο. Αἰσθανόταν νά πνίγεται, κόντευε νά πάθει ἀσφυξία. Ἡ μόνη θεραπεία τοῦ κακοῦ, ἡ ἀπαλλαγή ἀπό τό μαρτύριο ἦταν ὁ Χριστός. Μόνο ἔτσι θά ἡρεμήσει ἡ ταραγμένη συνείδησή του. Γυρεύει ἐπίμονα, μέ λαχτάρα θέλει νά δεῖ τόν Χριστό. Ἔκανε τόσα πολλά σέ τόσους πολλούς. Κάτι θά κάνει καί γι᾿ αὐτόν.

Μέχρι ἐδῶ ὅλα καλά. Ὑπάρχει ὅμως κάποια ἐμπόδια, τό ἀνάστημά του καί ὁ πολύς κόσμος. Πῶς τελικά θά κατορθώσει νά δεῖ τόν Ἰησοῦ; Κάποτε σ᾿  ἕνα ἵδρυμα στή Θεσσαλονίκη διάβασα κάτι μέσα σέ κορνίζα. Σάν ἀγαπᾶς, δέν περπατᾶς, πετᾶς καί πᾶς. Καί ὁ Ζακχαῖος πέταξε κυριολεκτικά. Ἀνέβηκε πάνω σ᾿ ἕνα δέντρο, γιά νά πετύχει τό ποθούμενο. Ἦταν τόσο εὔκολα αὐτό πού ἔκανε; Ὄχι, πολύ δύσκολο ἦταν. Ἆθλος μεγάλος ἦταν. Νεκρανάσταση θά μπορούσαμε να ὀνομάσουμε τό τόλμημά του. Ἀπό τόν θάνατο μεταβαίνει στή ζωή. Διεξάγει μία μεγάλη μάχη καί ἀναδεικνύεται νικητής. Πρῶτα νικᾶ τόν ἑαυτό του. Ταπεινώνεται, θυσιάζει τήν ἀξιοπρέπειά του, τό κῦρος του, τήν ἔπαρσή του. Ὁ κόσμος πού τόν βλέπει ἀσφαλῶς τόν εἰρωνεύεται. Αὐτός ὅμως δεκάρα δέν δίνει γι᾿ αὐτό. Δέν σκέφτεται τί θά πεῖ ὁ κόσμος. Τά πονηρά χαμόγελα καί τά σκώμματα τά θεωρεῖ λουτρό καθάρσεως καί ἐξαγνισμοῦ. Κάνει τό πρῶτο βῆμα, γιά νά συναντήσει τόν Χριστό.  Ἀπαρνεῖται τόν ἑαυτό του, τόν ξεγράφει. Κάνει αὐτό πού εἶπε ὁ Χριστός: Ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀκολουθήτω μοι.

Ἡ πρώτη ἐνέργεια λοιπόν εἶναι νά φτιάξει τίς σχέσεις του μέ τόν Θεό. Ἡ δεύτερη προσπάθεια νά ἀποκαταστήσει τίς σχέσεις του μέ τούς συνανθρώπους του. Ἀναγνωρίζει ὅτι ἀδίκησε πολλούς καί ὑπόσχεται ὅτι θά ἀποκαταστήσει τίς ἀδικίες. Δέν γυρίζει πίσω μόνο τά κλοπιμαῖα, ἀλλά καί εὐεργετεῖ ἐκείνους πού ἀδίκησε, ἀφοῦ τώρα ἐπιστρέφει στό τετραπλάσιο  ὅ,τι πῆρε  καί μοιράζει τήν μισή περιουσία του στούς φτωχούς. Φαντασθεῖτε τί ἀδικίες, τί κλοπές, τί ὑπερβολές ἔκανε, ἀλλά καί τί εὐεργεσίες τώρα. Τελικά ἡ γνωριμία του μέ τόν Χριστό τοῦ στοίχισε πολύ. Ὅμως ἀπό ἐκείνη τήν ὥρα πού ἀπογυμνώθηκε ἀπό τά πλούτη, ἀπό τήν δύναμή του, ἀπό τήν δόξα του βρῆκε τήν πραγματική χαρά καί εὐτυχία. Ἔτσι ἐπαληθεύεται γιά μιά ἀκόμη φορά  ὅτι ἐκεῖ ὅπου ὑπάρχει καθαρή συνείδηση, ἀνάλαφρη καρδιά καί δικαιοσύνη, ἐκεῖ ὑπάρχει ἡ πραγματική χαρά.

Ἀγαπητοί μου,

Ὁ ψηλότερος ἄνθρωπος σήμερα στόν κόσμο εἶναι ἕνας κάτοικος τῆς Νέας Ὑόρκης πού ἔχει ὕψος 2,75 μ. Δίπλα ὅμως στούς οὐρανοξύστες τῆς Νέας Ὑόρκης φαίνεται νάνος. Οἱ οὐρανοξύστες μπροστά στά Ἰμαλάϊα φαίνονται πολύ μικροσκοπικοί. Τό ἴδιο φαίνονται τά Ἰμαλάϊα, ἄν συγκριθοῦν μέ τά δυσθεώρητα ὕψη τῶν ἄστρων. Καί ὅμως ὁ μικρόσωμος Ζακχαῖος, αὐτός ὁ νάνος Ζακχαῖος ξεπέρασε ὅλα αὐτά τά ὕψη. Πῶς; Μέ τό ἰλιγγειῶδες ὕψος τῆς ταπεινώσεως καί τῆς μετανοίας. Ὁ Ζακχαῖος γνωρίζοντας τόν Χριστό ἀναγεννήθηκε, γεννήθηκε γιά δεύτερη φορά. Ἔγινε δάσκαλος γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους, πού θέλουν νά γνωρίσουν τόν Χριστό καί νά κατακτήσουν τούς οὐρανούς. Κι᾿ ἐμεῖς μποροῦμε νά τό ἐπιτύχουμε αὐτό, πρῶτα ἄν πάψει νά μᾶς ἀπασχολεῖ τό τί θά πεῖ ὁ κόσμος. Θά τό ἐπιτύχουμε ὕστερα ἄν ἐπιδείξουμε τήν μετάνοια, τήν ταπείνωση, τήν δικαιοσύνη τοῦ Ζακχαίου, τήν συγχωρητικότητα τοῦ πρωτομάρτυρος Στεφάνου, τήν τόλμη τοῦ Τιμίου Προδρόμου, τήν πίστη τοῦ Ἑκατοντάρχου καί τῆς Χαναναίας γυναίκας. Αὐτά θά μᾶς ἀνεβάσουν σέ οὐράνια ὕψη, πιό ψηλά καί ἀπό τά ἀστέρια, θά μᾶς χαρίσουν τήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἀμήν.-

Ἅγιος Παντελεήμων

       Οἱ μνῆμες τῶν Ἁγίων, ἀγαπητοί μου, δέν ἔρχονται γιά νά τρῶμε, νά πίνουμε καί νά περνοῦμε ἄσκοπα τόν καιρό μας. Δέν πρέπει νά τίς ἀφήνουμε νά περνοῦν, χωρίς νά ἀποκομίζουμε πνευματικό ὄφελος. Πρέπει νά διδασκώμεθα ἀπό τήν ζωή, τό μαρτύριο καί τήν διδασκαλία τῶν Ἁγίων. Μέ αὐτήν τήν προϋπόθεση ξεκινοῦμε τήν ἁπλῆ ὁμιλία μας γιά τόν Ἅγιο Παντελεήνονα.

Γεννήθηκε στήν Νικομήδεια τῆς Μ. Ἀσίας. Ὁ πατέρας του Εὐστόργιος ἦταν εἰδωλολάτρης καί μάλιστα ἀξιωματοῦχος, μέλος τῆς συγκλήτου. Ἡ μητέρα του Εὐβούλη ἦταν χριστιανή καί μάλιστα πολύ πιστή. Εἶναι Ἁγία τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ὁ Ἅγιος Παντελεήμων ἔμεινε ὀρφανός σέ νεαρή ἡλικία. Ἔτσι τίς χριστιανικές νουθεσίες καί συμβουλές τοῦ ἔδινε τώρα ὁ ἱερεύς τῆς Νικομηδείας καί πνευματικός τῆς μητέρας του Ἅγιος Ἑρμόλαος, τόν ὁποῖο γιορτάσαμε χθές μαζί μέ τήν Ἁγία Παρασκευή.

Ἐνωρίς ὁ πατέρας του τόν παρέδωσε σ᾿ ἕνα φημισμένο γιατρό τῆς ἐποχῆς, τόν Εὐφρόσυνο, γιά νά τοῦ διδάξει τήν ἰατρική ἐπιστήμη. Σέ λίγο ὁ Παντολέον, ἔτσι ἦταν στήν ἀρχή τό ὄνομά του, ξεπέρασε ὅλους τούς συνομηλίκους του στήν μόρφωση, στήν ἐπιστήμη μά καί στήν ἀρετή. Ὅλοι μιλοῦσαν γιά τόν θαυμάσιο χαρακτήρα του. Ἀκόμη καί ὁ αὐτοκράτορας, ὁ ὁποῖος τόν προώριζε γιά γιατρό τῶν ἀνακτόρων. Βέβαια ἀκόμη ἦταν εἰδωλολάτρης, δέν εἶχε βαπτισθεῖ, δέν εἶχε ἐπιλέξει ποιά πίστη θά ἀκολουθήσει, τοῦ πατέρα του ἤ τῆς μητέρας του;

Κάποτε, ἐνόσῳ ἀκόμη σπούδαζε τήν ἰατρική ἐπιστήμη, ἕνα φίδι φαρμακερό δάγκωσε κάποιο παιδί καί ἐκεῖνο ἔπεσε νεκρό. Σκέφθηκε λοιπόν ὁ Ἅγιος, ἄν ὁ Χριστός ἀνέσταινε τό παιδί, τότε καί ὁ ἴδιος θά γινόταν χριστιανός, ἀφοῦ αὐτό θά ἐσήμαινε ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός. Πράγματι μέ τήν προσευχή του στόν Χριστό τό παιδί ἀναστήθηκε. Τότε ὁ Παντελεήμων κατάλαβε ποιά εἶναι ἡ ἀληθινή πίστη καί ἔτρεξε στόν Ἅγιο Ἑρμόλαο, ἀπό τόν ὁποῖο ζήτησε τό Ἅγιο Βάπτισμα καί ἔτσι ἔγινε χριστιανός.

Αὐτό τό θαῦμα, αὐτή ἡ περίπτωση τοῦ ἁγίου Παντελεήμονος μαρτυρεῖ, εἶναι μία μεγάλη ἀπόδειξις, ὅτι ἡ πίστις στόν Ἰησοῦ Χριστό εἶναι ἡ μόνη ἀληθινή πίστις, ὁ Χριστός εἶναι ὁ μοναδικός ἀληθινός Θεός κι᾿ ἐμεῖς πρέπει νά εἴμαστε σίγουροι γιά τήν πίστη μας. Ἔχουμε τό μεγάλο προνόμιο, τήν μεγίστη χάρη νά γνωρίζουμε τόν ἀληθινό Θεό, νά εἴμαστε παιδιά τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ. Ἄν αὐτό δέν τό πιστεύουμε, τότε ὅ,τι καί ἄν κάνουμε εἶναι ἄχρηστο καί μάταιο.

Ὁ Παντελεήμων λοιπόν γιάτρευε τούς ἀσθενεῖς, ὄχι μόνο μέ τίς γνώσεις του, ἀλλά καί μέ τήν πίστη του, μέ τήν προσευχή του στόν Ἰησοῦ Χριστό. Βοηθοῦσε τούς φτωχούς. Ὄχι μόνο τούς ἐθεράπευε δωρεάν, ἀλλά καί τούς ἐνίσχυε οἰκονομικά. Μοίρασε ὅλη του τήν περιουσία στούς φτωχούς. Μέ πολλές καί ἐπίμονες προσπάθειες κατόρθωσε νά κάνει χριστιανό καί τόν πατέρα του. Καί ἀντί νά γίνει γιατρός στό παλάτι, ἔγινε μάρτυς Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἴδιος ὁ αὐτοκράτορας Μαξιμιανός διέταξε νά βασανίσουν τόν Ἅγιο καί κατόπιν νά τόν ἀποκεφαλίσουν.

Ἀρνήθηκε τίς τιμές καί τήν δόξα τοῦ κόσμου, γιά νά κερδίσει τόν Χριστό καί τήν δόξα τοῦ οὐρανοῦ. Αὐτό εἶναι μέγα μάθημα καί σπουδαῖο δίδαγμα γιά μᾶς. Πολλοί γιά γήϊνες ἀπολαύσεις, γιά πρόσκαιρες ἡδονές, γιά ψεύτικες καί πολύ παροδικές μικροχαρές χάνουν τόν οὐρανό. Λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος γιά ἕναν βοηθό καί συνεργάτη του: Δημᾶς με ἐγκατέλειπε ἀγαπήσας τόν νῦν αἰῶνα. Ἄφησε τόν ἀπόστολο Παῦλο, τόν ἐγκατέλειψε, ἀρνήθηκε τόν Χριστό γιά κοσμικά καί ἐφήμερα πράγματα.

Ἀντίθετα ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος ἄφησε τόν αὐτοκράτορα πατέρα του, τόν Κωνστάντιο Χλωρό, περιφρόνησε τήν κοσμική δόξα, τήν λαμπρή σταδιοδρομία πού θά εἶχε κοντά στόν εἰδωλολάτρη πατέρα του καί ἀκολούθησε τήν εὐσεβέστατη μητέρα του, τήν ἁγία Ἑλένη, τήν ὁποία χώρισε καί ἔδιωξε ὁ σύζυγός της, γιατί ἀκριβῶς ἦταν χριστιανή. Ὅμως ὁ Θεός τόν ὑπερύψωσε. Ἔτσι καί αὐτοκράτορας ἔγινε καί μεγάλο Ἅγιο τῆς Ἐκκλησίας τόν ἀνέδειξε ὁ Θεός.

Ἡ ἁγία Εὐψημία κάποτε παρουσιάσθηκε στόν μακαριστό π. Παΐσιο καί μεταξύ τῶν ἄλλων τοῦ εἶπε: Ἄν γνώριζα τήν δόξα καί τήν τιμή πού θά εἶχα στόν οὐρανό, ὄχι μόνο αὐτά τάμαρτύρια θά ὑπέμενα, ἀλλά θά ἤθελα σέ ὅλη μου τήν ζωή νά ἔχω τέτοια βασανιστήρια.

 Ὁ ἄγνωστος ἅγιος ἀσκητής, πού βρῆκε σκάβοντας ὁ π. Πανάρετος τοῦ εἶπε. Σκέπασέ με καί πάλι καί μή πεῖς τίποτε σέ κανένα. Μοῦ φτάνει ἡ δόξα πού ἔχω ἀπό τόν Θεό. Δέν ἔχω καθόλου ἀνάγκη τήν δόξα τῶν ἀνθρώπων.

Ἐπίσης στόν Συνοδικό Τόμο τῆς Ἑβδόμης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, κατά τήν ἀναστήλωση τῶν ἱερῶν Εἰκόνων διαβάζουμε κάτι πολύ συγκινητικό. Αἰωνία ἡ μνήμη τῶν εὐσεβεστάτων ἐκείνων Πατριαρχῶν καί Βασιλέων, οἱ ὁποῖοι ἀντήλλαξαν τήν ἐπίγεια δόξα καί ἐξουσία τους μέ τήν βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

Ὁ δέ Μωϋσῆς ἀρνήθηκε νά λέγεται γυιός τῆς κόρης τοῦ Φαραώ. Ἀρνήθηκε τίς τιμές μέσα στό παλάτι τῶν Αἰγυπτίων καί προτίμησε νά συγκακουχεῖται, νά ὑποφέρει μέ τόν λαό τοῦ Θεοῦ, γιατί ἀπέβλεπε στήν δόξα τοῦ οὐρανοῦ.

Ὁ ἅγιος Παντελεήμων μέσα σέ φοβερούς διωγμούς κατά τῶν χριστιανῶν, ἄφησε τήν εἰδωλολατρεία καί ἀκολούθησε τόν Χριστό. Κράτησε τήν ὑπόσχεση πού ἔδωσε. Ἄς τό σχολιάσουμε λίγο αὐτό, νά δοῦμε τί γίνεται στίς ἡμέρες μας;

Βρισκόμαστε σέ κάποια ἀνάγκη, σέ μία δύσκολη κατάσταση, ἔχουμε κάποια ἀρρώστια καί τάζουμε, ὑποσχόμαστε ἤ μᾶς συμβουλεύουν οἱ ἄλλοι, τάξε μία λαμπάδα σάν τό μπόϊ σου ἤ ἕνα δοχεῖο λάδι κ.ο.κ. Οὔτε ἐμεῖς σκεφθήκαμε, οὔτε ποτέ οἱ ἄλλοι μᾶς εἶπαν, ἀφοῦ ζητᾶς τήν ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ, νά πᾶς στήν Ἐκκλησία, νά νηστεύσεις, νά ἐξομολογηθεῖς καί νά κοινωνήσεις. Αὐτό εἶναι πού θά μᾶς ὀφελήσει. Καί τά ἄλλα εἶναι καλά, μά δέν φτάνουν. Ξοδεύουμε κάποια χρήματα, πληρώνουμε, κάνουμε τό πιό ἀνώδυνο, ἀποφεύγουμε ὅμως τά πνευματικά, πού εἶναι καί πιό δύσκολα.

Ὁ Χριστός παραπονέθηκε κάποτε στόν ἅγιο Ἱερώνυμο, ὅτι δέν τόν ἀγαπάει. Ἐγώ, Κύριε, δέν σέ ἀγαπῶ; Ἐγώ πού ἄφησα τήν πατρίδα μου, τό σπίτι μου, τούς δικούς μου, τήν σταδιοδρομία μου καί ἦρθα στήν ἔρημο; Γιά σένα τά ἔκανα ὅλα αὐτά, γιά τήν δική σου τήν ἀγάπη, Κύριε. Ἱερώνυμε, δέν μέ ἀγαπᾶς, ἐπέμενε ὁ Χριστός. Σήμερα εἶναι τά γενέθλιά μου καί περιμένω ἕνα δῶρο, ἀλλά δέν μοῦ τό προσφέρεις. Μά δέν ἔχω τίποτε, Κύριε. Τί νά σοῦ δώσω; Τίς ἁμαρτίες σου, Ἱερώνυμε. Τίς ἁμαρτίες σου θέλω, γιά νά τίς συγχωρήσω. Τήν καρδιά σου ζητῶ νά μοῦ δώσεις, γιά νά τήν καθαρίσω. Στήν Παλαιά Διαθήκη αὐτό μᾶς λέγει ὁ Θεός: Υἱέ, δός μοι σήν καρδίαν. Οὔτε τό πορτοφόλι μας θέλει, οὔτε τά χρήματά μας ζητάει. Θέλει τήν καρδιά μας.

Τήν χάρη του μᾶς τήν δίνει δωρεάν. Αὐτό εἶπε καί στούς ἀπόστόλους: Δωρεάν ἐλάβετε, δωρεάν δότε. Αὐτό εἶναι μισή ἀλήθεια καί μισό ψέμα. Ἡ ἀλήθεια εἶναι πώς ὁ Χριστός δέν θέλει νά τοῦ δώσουμε χρήματα, ὑλικά πράγματα. Μέ αὐτά δέν ἐξαγοράζουμε τήν χάρη τοῦ Θεοῦ. Κάτι ὅμως πρέπει νά τοῦ προσφέρουμε, κάτι πρέπει νά δώσουμε, μέ κάτι κι᾿ ἐμεῖς θά πληρώσουμε. Κι᾿ αὐτό εἶναι ἡ ἀληθινή ἀγάπη, ἡ βαθειά τεπείνωσις, ἡ σωστή πίστη, ἡ ἀπό καρδιᾶς συγχώρησις ὅσων μᾶς ἐλύπησαν κτλ. Αὐτά θά προσφέρουμε στόν Θεό. Θά ὑποσχεθοῦμε νά γίνουμε καλύτεροι χριστιανοί, πιό θερμοί, περισσότερον ἀγωνισταί.

Ἀγαπητοί μου,

Ὁ ἅγιος Παντελεήμων ὑποσχέθηκε νά γίνει χριστιανός καί τό ἔκανε μέσα σέ δύσκολους καιρούς. Ἐμᾶς μᾶς βάπτισαν, ὅταν εἴμασταν μικροί, ὅταν δέν καταλαβαίναμε τίποτε. Αὐτό δέν εἶναι καθόλου κακό. Νά τούς εὐχαριστοῦμε καί νά τούς εὐγνωμονοῦμε πρέπει. Τώρα πρέπει νά γίνουμε συνειδητοί χριστιανοί, ἄνθρωποι πίστεως καί ἀρετῆς. Ὁ Θεός, διά πρεσβειῶν τοῦ ἁγίου Παντελεήμονος,  νά μᾶς δίνει τήν ὑγεία τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος καί νά μᾶς χαρίσει τήν βασιλεία του. Ἀμήν.

Ἁγίας Παρασκευῆς Ἀντωνίνου τό φρύαγμα ἀνδρικῶς κατέβαλε.

 Ἀντωνίνου τό φρύαγμα ἀνδρικῶς  κατέβαλε.

Ἕνα τροπάριο τῆς σημερινῆς ἀκολουθίας, πού ἀναφέρεται στήν Ἁγία Παρασκευή, ἀγαπητοί ἀδελφοί, λέγει ὅτι ἡ Μεγάλη Ἁγία, πού ἑορτάζουμε σήμερα, παρ᾿ ὅτι ἦταν γυναίκα καί μάλιστα νεαρῆς ἡλικίας, ἀνδρικῶς καί γενναίως ἐνίκησε τήν μανία τοῦ αὐτοκράτορα Ἀντωνίνου. Σέ ἄγρια βασανιστήρια τήν ὑπέβαλε, ἀλλ᾿ ἐκείνη πάντοτε σώα καί ἀβλαβής διέμενε. Πολλά ἦταν τά μαρτύριά της. Ἐμαρτύρησε ἐπί τῆς ἐποχῆς τριῶν αὐτοκρατόρων τῆς Ρώμης. Πάντοτε ὅμως νικοῦσε βοηθείᾳ καί ὅπλῳ τοῦ Σταυροῦ ἡ πάνσεμνος.

Ἀπό τά πολλά μαρτύρια ἕνα μόνο θά ἀναφέρουμε σήμερα. Κάποτε τήν ἔβγαλαν ἀπό τήν φυλακή, στήν ὁποία τήν ἔκλεισαν καί τήν ὡδήγησαν στό στάδιο. Ἐκεῖ ἐλευθέρωσαν ἀπό τό κλουβί του ἕναν δράκοντα, ἕνα θηρίο, ἕνα τεράστιο φίδι, γιά νά τήν κατασπαράξει. Ἐκεῖνο μέ ὁρμή πήγαινε κατ᾿ ἐπάνω της, ἀλλά ἡ Ἁγία δέν πτοήθηκε, δέν τά ἔχασε. Σήκωσε τό χέρι της καί σταύρωσε τό θηρίο. Αὐτοστιγμῇ ἐκεῖνο κόπηκε στά δύο, σάν νά τό χτύπησαν μέ μεγάλο καί δυνατό μαχαίρι. Γιά ὥρα χτυπιόταν μπροστά στά ἔκπληκτα μάτια ὅλων τῶν παρευρισκομένων, ἕως ὅτου ψόφησε.

Αὐτό ἔχει νά μᾶς πεῖ δύο πράγματα, στά ὁποῖα πρέπει νά δώσουμε μεγάλη προσοχή.

1ον. Ἔχουμε ὅλοι μέσα μας θηρία καί φίδια, τά ὁποῖα πρέπει κι᾿ ἐμεῖς νά σκοτώσουμε. Τά πάθη πού φωλιάζουν μέσα μας καί κατατρώγουν τήν ψυχή μας, δέν εἶναι θηρία; Οἱ πολλές ἁμαρτίες, πού τίς ἔχουμε καλά κρυμένες στό βάθος τῆς ὑπάρξεώς μας καί δηλητηριάζουν τήν ζωή μας δέν εἶναι φίδια φαρμακερά; Θά ἔχετε δεῖ, πιστεύω, ἐκείνη τήν εἰκόνα, πού κάποιος ἐξομολογεῖται γονατιστός μπροστά στόν πνευματικό. Ὅπως ἐξαγορεύει τίς ἁμαρτίες του, φίδια βγαίνουν ἀπό τό στόμα του. Ἤ πάλι τό ἄλλο φυλλάδιο, πού ἔχει τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου πρό τῆς ἐξομολογήσεως καί μετά τήν ἐξομολόγηση. Στήν πρώτη περίπτωση ἡ καρδιά εἶναι γεμάτη ἀπό ἄγρια θηρία, ἀρκούδα, λύκο, τίγρι, φίδι, βάτραχο, καμήλα κ.ἄ. Στήν ἄλλη ὅλα ἔχουν φύγει καί λάμπει ἡ καρδιά, ἀστράφτει ἀπό τήν καθαρότητα καί τό φῶς τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι κι᾿ ἐμεῖς πρέπει νά σκοτώσουμε ὅλα τά ἄγρια θηρία, πού φωλιάζουν μέσα μας. Νά καθαρίσουμε τούς ἑαυτούς μας ἀπό παντός μολυσμοῦ σαρκός καί πνεύματος, ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ,ὅπως λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος.

Τό 2ο σημεῖο πού πρέπει νά προσέξουμε: Πῶς νίκησε ἡ Ἁγία Παρασκευή; Μέ τό ὅπλο καί τήν δύναμη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Αὐτό πάλι θέλει νά μᾶς πεῖ, ὅτι πρέπει νά χρησιμοποιοῦμε τόν Τίμιο Σταυρό. Νά σηκώνουμε τό χέρι μας καί νά σχηματίζουμε κανονικά τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ στό σῶμα μας. Ἔτσι ἔχουμε ἀσφάλεια καί προστασία. Ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου γίνεται τεῖχος καί ὀχύρωμα. Γίνεται ἀσπίδα, πάνω στήν ὁποία χτυποῦν τά πεπυρωμένα βέλη τοῦ πονηροῦ καί ἐξωστρακίζονται, γυρίζουν πίσω. Τό τονίζω ὅμως, νά σχηματίζουμε κανονικά τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, γιατί αὐτό φοβᾶται ὁ διάβολος. Φρίττει καί τρέμει μή φέρων καθορᾶν αὐτοῦ τήν δύναμιν. Δυστυχῶς οἱ περισσότεροι δέν ξέρουν νά κάνουν σωστά τόν Σταυρό τους. Κάνουν κάτι ἀκανόνιστα καί ἀκαθόριστα σχήματα, τά ὁποῖα ὁ διάβολος δέν τά φοβᾶται, τά κοροϊδεύει , δέν ἔχουν τήν δύναμη νά μᾶς βοηθήσουν.

Σᾶς ὑπενθυνίζω ἕνα μόνο παράδειγμα ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη: Οἱ Ἰσραηλίται ἀφοῦ πέρασαν τήν Ἐρυθρά Θάλασσα, ἐπί σαράντα ἔτη μέσα στήν ἔρημο πολεμοῦσαν μέ διάφορους εἰδωλολατρικούς λαούς. Κάποια φορά πολεμοῦσαν τούς Ἀμαληκίτες. Ὁ Μωϋσῆς προσευχόταν πάνω σ᾿ ἕνα λόφο, μέ ἁπλωμένα τά χέρια, ἔτσι πού σχημάτιζαν σταυρό μέ τό σῶμα του. Συνέβαινε δέ τοῦτο τό παράδοξο: Ὅσο ὁ Μωϋσῆς σχημάτιζε σταυρό, νικοῦσαν οἱ Ἰσραηλίται. Ὅταν κουραζόταν καί τά κατέβαζε, νικοῦσαν οἱ ἐχθροί. Τότε πῆγαν κοντά του δύο νέοι, ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ καί ὁ Ὤρ, οἱ ὁποῖοι κρατοῦσαν τά χέρια του ἁπλωμένα καί ἔτσι νίκησαν οἱ Ἑβραῖοι.

Ἔχοντας αὐτό ὑπ᾿ ὄψη ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης λέγει: Ἄν κι᾿ ἐσύ, ἀδελφέ μου, θέλεις νά νικήσεις τόν νοητό Ἀμαλήκ, τόν διάβολο, μή κατεβάζεις τά χέρια σου καί μή λύεις τό νικητικό σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Νά σηκώνουμε τά χέρια μας στόν οὐρανό καί νά προσευχώμαστε. Ἄς προσέξουμε ὅμως τά χέρια μας νά εἶναι καθαρά ἀπό ἁμαρτίες, ἀπό ἀδικίες, ἀπό ἐγκλήματα, γιά νά ἀκούει ὁ Θεός τίς προσευχές μας καί νά ἱκανοποιεῖ τά αἰτήματα τῶν καρδιῶν μας.

Ἀλλά καί πάλι δέν εἶναι ἀρκετό νά ἔχουμε χέρια καθαρά. Χρειάζεται καί κάτι ἀκόμη, σοβαρό καί σπουδαῖο. Κάποτε κάποιος προσευχόταν στό Θεό καί ὕψωνε τά χέρια του. Κοίταξε, Θεέ μου, τά χέρια μου, ἔλεγε. Εἶναι καθαρά ἀπό ἁμαρτίες. Καί ὁ Θεός τοῦ ἀπάντησε, καθαρά, ναί, ἀλλά ἄδεια. Ὥστε δέν φτάνει μόνο νά ἀποφεύγουμε τήν ἁμαρτία, ἀλλά νά ἐργαζώμεθα καί τό ἀγαθόν. Στήν καρδιά μας νά μή ὑπάρχουν ἀσφαλῶς φίδια, οὔτε θηρία, οὔτε ἀγκάθια, ἀλλά νά εἶναι γεμάτη ἀπό ἀρετές καί καλωσύνες. Ἔκκλινον ἀπό κακοῦ καί ποίησον ἀγαθόν, αὐτό ζητάει ὁ Θεός.

Ἄς μάθουμε λοιπόν, νά χρησιμοποῦμε καί νά ἀξιοποιοῦμε τό ὅπλο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Μέ τήν δύναμή του, μέ τίς εὐχές τῆς Ἁγίας ἐνδόξου Ὁσιοπαρθενομάρτυρος Παρασκευῆς τῆς ἀθληφόρου καί τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ, θά νικοῦμε σ᾿ αὐτήν τήν ζωή τούς ὁρατούς καί ἀοράτους ἐχθρούς καί θά πορευώμεθα τόν δρόμο πού μᾶς βγάζει στόν οὐρανό. Τοῦτο τό Ξύλον εἰσάγει πάλιν ἡμᾶς εἰς τόν Παράδεισον. Ἀμήν.-

Μεγάλη Τρίτη Εσπέρας...

 Ἡ ἀποψινή βραδιά, ἀγαπητοί μου, εἶναι ἀφιερωμένη σέ μιά γυναίκα. Μάλιστα σέ μιά γυναίκα ἁμαρτωλή, πού πρόσβαλε ἡ ἴδια τόν ἑαυτό της καί τόν κατεξευτέλισε μέ τόν χειρότερο τρόπο. Ἀκόμη ἡ ἡμέρα αὐτή μᾶς φέρνει μπροστά σέ ἕνα δίλημμα, τί τελικά εἶναι ἀρεστό στό Θεό καί τί δέν εἶναι.

Ὅλη ἡ σημερινή ὑμνολογία καί τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τῆς αὐριανῆς Προηγιασμένης Θείας Λειτουργίας ἀναφέρονται στήν ἁμαρτωλή αὐτή γυναίκα, πού ἄλειψε μέ πολύτιμο μύρο, μέ ἀκριβό ἄρωμα τό κεφάλι, τό σῶμα καί τά πόδια τοῦ Χριστοῦ.

  Ἔτσι, θά λέγαμε, στό κέντρο τῆς ὑπόθεσης ἔχουμε τόν Χριστό. Καί ἀπό τήν μία πλευρά ἔχουμε τήν ἁμαρτωλή αὐτή καί ἀνώνυμη γυναίκα, στήν δέ ἄλλη πλευρά ἔχουμε κόσμο πολύ: τόν Σίμωνα τόν φαρισαῖο, πού κάλεσε στό σπίτι του τόν Χριστό καί τοῦ παρέθεσε τράπεζα. Ἔχουμε ἀκόμη ἄλλους γνωστούς καί φίλους τοῦ φαρισαίου, δηλαδή τήν ὑποτιθέμενη θρησκευτική ἀφρόκρεμα τῶν Ἑβραίων, καθώς καί τούς δώδεκα μαθητάς, μαζί ἀσφαλῶς καί τόν Ἰούδα.

  Ἄν ξέραμε ἀπό Εὐαγγέλιο, θά διαπιστώναμε, ὅτι ἡ ἁμαρτωλή αὐτή γυναίκα ἡ μισιτή καί συχαμερή ἀπό ὅλους, εἶναι ἐκείνη πού γλύτωσε ὁ Χριστός ἀπό τά χέρια τῶν Ἑβραίων, ὅταν πῆραν πέτρες νά τήν λιθοβολήσουν καί τούς εἶπε, ὁ ἀναμάρτητος πρῶτος τόν λίθον βαλέτω ἐπ᾿ αὐτῇ. Μετά τό συγκεκριμένο περιστατικό ἡ ἄσωτη αὐτή γυναίκα εἶχε συνεχῶς στό μυαλό της τά λόγια τοῦ Θείου Διδασκάλου, πήγαινε στό καλό, δέν σέ καταδικάζω, ἀλλά πρόσεχε στό ἑξῆς μή ξανααμαρτήσεις. Τά λόγια αὐτά τά σωτήρια τά ἔκανε πράξη. Σταμάτησε τήν αἰσχρή ἁμαρτία. Μίσησε τόν προηγούμενο τρόπο ζωῆς της. Τήν συνεῖχε ὁ φόβος τῆς κολάσεως. Ἔτρεμε πλέον τήν αἰώνια καταδίκη. Πόρνοι καί μοιχοί, λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι.

  Ἡ λύση τῆς δυστυχίας της ἦταν ὁ Χριστός, ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου. Γι᾿ αὐτό σάν ἔμαθε, ὅτι βρίσκεται στό σπίτι τοῦ Σίμωνα τοῦ φαρισαίου, ἔτρεξε κοντά του καί ἔκανε ὅ,τι ἔκανε, γιά νά ἐκφράσει τήν εὐγνωμοσύνη της.

  Οἱ ἄλλοι, πού ἦσαν παρόντες, ἀγανάκτησαν. Ὁ Σίμων μέ τούς ὁμοϊδεάτες του φαρισαίους ἄρχισαν τούς ψιθύρους κατηγορίας: Ἄν ὄντως ἦταν δίκαιος ὁ ἄνθρωπος αὐτός, ἄν πράγματι ἦταν ἅγιος, ὅπως λένε, θά ἤξερε τί σόϊ γυναίκα εἶναι αὐτή καί δέν θά ἐπέτρεπε νά τόν πλησιάσει, νά τόν ἀκουμπήσει. Πῶς ἀνέχεται τέτοια πράγματα; Ἀλλά καί οἱ μαθηταί, κυρίως ὁ Ἰούδας, ἀγανάκτησαν μέ αὐτήν τήν σπατάλη. Τί κρῖμα!  Ἦταν προτιμότερο νά πουληθεῖ τό μύρο. Θά παίρναμε τριακόσια δηνάρια καί τά χρήματα αὐτά θά τά δίναμε στούς φτωχούς. Ὅμως ἔλεγε ψέματα. Δέν ἐνδιαφερόταν γιά τούς φτωχούς. Ἦταν κλέφτης καί κρατοῦσε γιά τόν ἑαυτό του τά χρήματα.

  Ὁ Χριστός δέν συμφωνεῖ μέ τήν σκέψη κανενός καί καυτηριάζει τήν ὑποκρισία τους. Οἱ καθώς πρέπει, οἱ καλοβολεμένοι μέσα στή θρησκεία, δέν διδάχθηκαν τίποτε ἀπό τήν οὐράνια διδασκαλία, ἀπό τήν στάση καί τήν πορεία τοῦ Ἰησοῦ. Δέν ἔμαθαν ποτέ τί σημαίνει νά ἔχεις μεγάλη καρδιά, νά ἀγαπᾶς ἀκόμη καί τόν ἁμαρτωλό ἄνθρωπο.

  Ὁμιλοῦν οἱ ὑποκριταί, οἱ στενόμυαλοι, αὐτῶν πού ἡ καρδιά εἶναι γεμάτη μίσος καί κακία. Διαμαρτύρονται οἱ σκληρόκαρδοι, οἱ τυπολάτραι, πού δικαιώνουν ἀπό μόνοι τους τόν ἑαυτό τους, οἱ ἐγωϊσταί, οἱ ψεῦτες καί οἱ κλέφτες, αὐτοί πού δέν εἶναι ἄξιοι ἐμπιστοσύνης, πού πάντοτε κατακρίνουν τούς ἄλλους. Ὅλους αὐτούς τούς ἀποστομώνει, τούς καυτηριάζει καί τούς καταδικάζει ὁ Χριστός, ἐνῷ δικαιώνει τήν ἁμαρτωλή γυναίκα, πού εἶναι γεμάτη ἀπό ἀπέραντη εὐγνωμοσύνη, ἀπό εἰλικρινῆ μετάνοια, βαθειά ταπείνωση καί μεγάλη ἀγάπη.

  Ἀγαπητοί μου, σήμερα ὁ Χριστός ἔδωσε μία ἀποστομωτική ἀπάντηση σέ ὅλους  ὅσους εἶχε ἀπέναντί του καί τριγύρω του. Ἀνατρέπει τήν κρατούσα νοοτροπία καί λέει ποιός εἶναι δίκαιος καί ἀρεστός στά μάτια τοῦ Θεοῦ. Αὐτό πρέπει νά τό προσέξουμε πάρα πολύ. Ἀπορρίπτει τούς βολεμένους, τούς ψευτοθρησκευτικούς τύπους, πού συχνά-πυκνά μπαινοβγαίνουν στήν ἐκκλησία, ἐκείνους πού νομίζουν, ὅτι σώθηκαν καί μέ τήν ἀρετή τους ἐξασφάλισαν τόν παράδεισο. Προτιμάει ὅσους ἔχουν μετάνοια, ταπείνωση, ἀγάπη καί πίστη.

  Εἶναι αὐτό πού λένε οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας: Προτιμότερο νά εἶσαι ἁμαρτωλός μέ μετάνοια ὅμως καί ταπείνωση, παρά δίκαιος μέ καλά ἔργα, ἀλλά μέ ἐγωϊσμό καί ὑπερηφάνεια. Αὐτό τό γνωρίζουμε πολύ καλά ἀπό τήν γνωστή σέ ὅλους μας παραβολή τοῦ Εὐαγγελίου.  Δικαιώθηκε ὁ ἁμαρτωλός τελώνης καί κατακρίθηκε ὁ εὐσεβής φαρισαῖος.

  Ἡ ἀποψινή βραδιά μᾶς ἔδειξε τήν ἁμαρτωλή γυναίκα. Τήν πρόβαλε μπροστά μας καί μᾶς παρότρυνε νά τήν ἀκολουθήσουμε. Ὄχι βέβαια στήν ἁμαρτία, γιατί αὐτό ἤδη τό κάναμε. Λέει τό κοντάκιο τῆς ἡμέρας: Ὑπέρ τήν πόρνην ἀνομήσας. Ἁμάρτησα περισσότερο ἀπό τήν πόρνη. Μᾶς προτρέπει νά τήν ἀκολουθήσουμε στήν μετάνοια, στήν ταπείνωση, στήν ἀφοσίωση στό Χριστό. Ἐκείνη σώθηκε. Ἄς τό κάνουμε κι᾿ ἐμεῖς, γιά νά σωθοῦμε. Ἀμήν.-

Κυριακή τῶν Βαΐων Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου.

Ὁ Κύριος εἰσέρχεται σήμερα θριαμβευτικά στά Ἱεροσόλυμα. Πλῆθος κόσμου ξεχύθηκε στούς δρόμους, γιά νά τόν ὑποδεχθεῖ μέ κλαδιά ἀπό φοίνικες. Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, φώναζαν,ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεύς τοῦ Ἰσραήλ.

Τά βαΐα τῶν φοινίκων συμβόλιζαν τήν νίκη τοῦ Χριστοῦ καί προμήνυαν τήν ἀνάστασή του. Ποιοί ἀποτελοῦσαν τά πλήθη; Μήπως οἱ ἄρχοντες, οἱ ἄνθρωποι τῆς ἀνωτέρας τάξεως; Μήπως οἱ μεγάλοι καί τρανοί τῆς ἐποχῆς ἐκείνης; Ὄχι. Ὁ ἁπλός λαός ἔτρεξε νά Τόν προϋπαντήσει καί μέ τρόπο πρόχειρο καί αὐθόρμητο ἐκδήλωνε τόν σεβασμό του καί τήν ἀναγνώρισή του πρός τόν Χριστό. Τόν ἐπευφημοῦσε ὡς βασιλέα καί ἐπίγειο ἄρχοντά του. Τόν ἀποκαλοῦσε εὐλογημένο καί ἀπεσταλμένο τοῦ Θεοῦ, δηλαδή Μεσσία. Φώναζαν, ὡσαννά ἐν τοῖς ὑψίστοις, πού πάει νά πεῖ, σῶσε μας, σύ ὁ Ὕψιστος. Ἐπάνω σωτηρία, κάτω ἔρχεται φιλανθρωπία.

Στή γῆ πατοῦσαν, μά στόν οὐρανό βρίσκονταν. Σῶμα εἶχαν, ἀλλά μέ τούς ἀγγέλους ἦσαν ἀνακατεμένοι. Ἰουδαῖοι στό ὄνομα, χριστιανοί στήν πραγματικότητα. Ὅλο τό πλῆθος ἀπό τόν οὐρανό, ἀπό πάνω ἔλαβε τήν μαρτυρία καί τόν φωτισμό. Πῶς ἀλλιῶς γνώριζε ὁ ὄχλος, ὅτι ὁ Χριστός εἶναι βασιλιάς, ἀφοῦ δέν τόν ἔβλεπαν νά φοράει βασιλικό διάδημα; Δέν φοροῦσε βασιλικά ἐνδύματα, δέν τόν συνόδευε στρατιωτικό ἄγημα, δέν προηγεῖτο ἱππικό καί χρυσοποίκιλτα  ἅρματα. Πῶς τό κατάλαβαν; ἀπό ποῦ ἤξεραν, ὅτι εἶναι βασιλιάς;

Πάνω σ᾿ ἕνα φτωχικό καί ἄσημο γαϊδουράκι καθόταν, ξένο καί αὐτό. Μόνο δώδεκα μαθητές εἶχε μαζί του. Οἱ περισσότεροι ἁπλοϊκοί, ἀγράμματοι ψαράδες. Γνώριζαν ὅμως αὐτό πού λέει ἡ Γραφή: Τόν ὑπηρετοῦν μύριες μυριάδες ἀγγέλων καί τοῦ παραστέκουν  χίλιες χιλιάδες ἀρχαγγέλων. Δέν ζητοῦσαν ἵππους καί ἅρματα. Ἤξεραν, ὅτι αὐτός εἶναι πού ἀνέλαβε στόν οὐρανό τόν προφήτη Ἠλία μέ πύρινο ἅρμα. Δέν ζητοῦσαν κανένα ὄχημα πορφυρόστρωτο. Γνώριζαν, ὅτι ἀναπαύεται στά Χερουβείμ καί στά Σεραφείμ. Ὅλα αὐτά τούς ἦταν γνωστά ἀπό τούς προφῆτες, ἀπό ἀποκάλυψη Θεοῦ. Τά γνώριζαν, γιατί μελετοῦσαν τήν Ἁγία Γραφή.

Μέχρι ἐδῶ ὅλα αὐτά καλά καί ἅγια. Ἐπαινετά καί πρέποντα. Ὅμως αὔριο, μετά λίγες ἡμέρες ὁ ἴδιος ὁ λαός θά ἀποδοκιμάσει τόν Διδάσκαλο. Θά τόν διώχνει ἀπό τήν ζωή του, θά τόν παραδώσει στό θάνατο. Αὐτόν τόν εὐεργέτη του, τόν τίμιο, τόν δίκαιο, τόν ἀθῶο. Θά ζητάει τήν σταυρική του καταδίκη.

Ποῦ εἶναι τά ὡσαννά καί οἱ ζητωκραυγές; Αὐτά τώρα λησμονήθηκαν, πετάχθηκαν στήν ἄκρη. Τώρα ὠρύονται  καί ἀγριεμένοι φωνάζουν σταυρωθήτω. Γιατί ὅλα αὐτά; Γιατί ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ γιά κάποιους ἦταν ἐνοχλητική. Οἱ ἄρχοντες, οἱ μεγάλοι καί ἰσχυροί ἔβαλαν σέ ἐνέργεια τό πονηρό σχέδιό τους. Μέ δημαγωγικό καί ὑποκριτικό τρόπο ἔπεισαν τόν λαό, ὅτι ὁ Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος εἶναι ἐπικίνδυνος γιά τόν τόπο.

Καί ὁ λαός παρασύρεται ἀπό αὐτούς. Ξέχασε τά θαύματα. Λησμόνησε τά θαυμάσια λόγια του. Ἔκλεισε τά μάτια του στά θαύματα καί στίς θεραπεῖες. Πλέον δέν ἀκούει καί δέν θυμᾶται οὔτε τίς δικές του προηγούμενες ζητωκραυγές. Ὁ πλεῖστος ὄχλος, οἱ περισσότεροι, συνειδητά ἤ ἀσυνείδητα στέκονται ἀπέναντι στόν Ἰησοῦ καί ζητοῦν τήν θανάτωσή του.

Καί νά σκεφθεῖ κανείς, ὅτι ὅλοι αὐτοί ἦσαν θρησκευόμενοι, πού ἦρθαν ἀπό διάφορα μέρη τοῦ Ἰσραήλ, ἀνέβηκαν στά Ἱεροσόλυμα, γιά νά προσκυνήσουν στό ναό τοῦ Σολομῶντος καί νά γιορτάσουν τήν μεγάλη γιορτή τοῦ Ἑβραϊκοῦ Πάσχα. Πῆγαν νά λατρεύσουν τόν Θεό, ἀλλ᾿ ἔγιναν κακοῦργοι καί ἐγκληματίες. Ἔγιναν θεοκτόνοι. Ἐφόνευσαν τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ.

Αὐτό, ἀγαπητοί μου, πρέπει νά μᾶς προβληματήσει, νά βάλει ὅλους μας σέ σκέψεις. Εὑρισκόμεθα πρό ἕξ ἡμερῶν τοῦ Πάσχα. Πολλοί χριστιανοί, τώρα τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα, θά τρέξουν στούς Ναούς, θά γεμίσουν τίς Ἐκκλησίες. Μᾶς ἀπασχόλησε ποτέ τό θέμα, πῶς γιορτάζουμε καί τί κάνουμε τίς ἡμέρες αὐτές; Ὅσοι συναθροιζόμαστε στίς Ἐκκλησίες εἴμαστε μέ τόν Χριστό; Θά κάνουμε πολλές φορές τόν σταυρό μας, ὅπως καί ἄν τόν κάνουμε. Καταλαβαίνουμε τό νόημα τῆς σταυρώσεως; Θά συγκινηθοῦμε συναισθηματικά καί θά κλάψουμε γιά τόν Χριστό. Δέν εἶναι προτιμότερο νά κλάψουμε γιά τούς ἑαυτούς μας καί τίς δικές μας ἁμαρτίες; Ἔτσι εἶπε ὁ Κύριος στίς γυναῖκες, πού ἔκλαιγαν ξοπίσω του, ὅταν ἀνέβαινε τόν ἀνηφορικό δρόμο τοῦ Γολγοθᾶ φορτωμένος τόν σταυρό. Γυναῖκες τῆς Ἱερουσαλήμ, γιά σᾶς νά κλαῖτε, ὄχι γιά μένα. Γιά τίς συμφορές, πού πρόκειται νά σᾶς βροῦν.

Θά ἀνάψουμε κεριά μικρά-μεγάλα, χρωματιστά, μά τίποτε δέν θά φωτίσει μέσα μας τά σκοτάδια καί τήν καταχνιά τῆς δικῆς μας ζωῆς καί ψυχῆς. Θά ἑτοιμάσουμε πλούσια τραπέζια καί θά καθήσουμε τριγύρω τους, γιά νά ἀπολαύσουμε τά ἀγαθά τοῦ Θεοῦ. Αἰσθανόμαστε τήν ἀνάγκη νά παρακαθήσουμε στό δικό Του τραπέζι, στήν Ἁγία Τράπεζα, στή Θεία Κοινωνία;

Τώρα τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα θά ἐκκλησιασθοῦμε πολλές φορές, μά ὅταν θά ἀκούσουμε "μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης προσέλθετε", θά γυρίσουμε τήν πλάτη μας καί θά φύγουμε χωρίς νά μεταλάβουμε τά Ἄχραντα Μυστήρια. Καί ἄν ἀκόμη κοινωνήσουμε, δέν θά τό κάνουμε ὅπως περιμένει ὁ Θεός, ἀλλά ὅπως ἐμεῖς νομίζουμε, μέ ἄγρια καρδιά καί καθόλου καλή προετοιμασία.

 Γιατί σήμερα ὡσαννά καί αὔριο δέν θά διστάσουμε νά ταυτισθοῦμε μέ αὐτούς, πού φωνάζουνσταύρωσον, σταύρωσον αὐτόν; Ἴσως δέν τό ποῦμε στό Χριστό, μά τό ἴδιο εἶναι, θά τό ποῦμε σέ κάποιον συνάνθρωπό μας, στόν ἀδελφό τοῦ Χριστοῦ. Παριστάνουμε τόν χριστιανό, μά δέν εἴμαστε. Ἀποκαλοῦμε τόν Χριστό Κύριο, ἀλλά δέν κάνουμε τό θέλημά Του. Αὐτό εἶναι τό μεγάλο παράπονο τοῦ Χριστοῦ.

Ἀγαπητοί μου,

Ξεκινώντας τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα ὀφείλουμε νά συμφιλιωθοῦμε πρῶτα μέ τόν ἑαυτό μας καί κατόπιν μέ τούς ἄλλους. Μέ αὐτά πού κάνουμε δείχνουμε, ὅτι εἴμαστε ἐχθροί τοῦ ἑαυτοῦ μας. Εἶναι ἀνάγκη νά ξεκουράσουμε τούς ἑαυτούς μας μέ τήν συγχώρηση στό ἱερό μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως. Ἄν δέν κάνουμε, ὅσα πιό πάνω εἴπαμε, θά γιορτάσουμε κάποια γιορτή μέ ἔντονα θρησκευτικά καί λαογραφικά στοιχεῖα, πού γιά μερικές μέρες θά ἀποτελεῖ μιά ὄμορφη ἀνάμνηση. Θά ποῦμε, τί καλά περάσαμε! ἄντε καί τοῦ χρόνου. Αὐτό ὅμως θά εἶναι μιά φολκλορική γιορτή καί ὄχι Πάσχα Θεοῦ τό σωτήριον.

Θά ἤθελα πολύ αὐτό τό Πάσχα νά εἶναι γιά ὅλους μας πολύ διαφορετικό ἀπό ὅλα τά προηγούμενα. Νά εἶναι ὄντως Πάσχα. Ἕνα πέρασμα σέ καλύτερους κόσμους, σέ πιό πνευματική ζωή, στούς χώρους τῆς Ἐκκλησίας, στά μέτρα τοῦ Χριστοῦ. Νά πλησιάσουμε, νά πᾶμε κοντά, πολύ κοντά, κάτω ἀπό τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ καί νά ἀφήσουμε τό πανάγιο Αἷμα Του νά τρέξει πάνω μας. Νά μᾶς ποτίσει, νά μᾶς χορτάσει, νά μᾶς καθαρίσει καί νά μᾶς ἁγιάσει.

Ἀδελφοί μου, Καλό Πάσχα, Καλή Ἀνάσταση δική μας. Ἀμήν.-

Παρασκευή Γ΄ Χαιρετισμῶν «Χαῖρε, δένδρον ἀγλαόκαρπον, ἔξ᾿ οὗ τρόφονται πιστοί»

«Χαῖρε, δένδρον ἀγλαόκαρπον, ἔξ᾿ οὗ τρόφονται πιστοί»

  Ὁ Ἀκάθιστός Ὕμνος, ἀγαπητοί μου, ἔχει 144  στίχους, 144 χαῖρε. Κάθε ἕνας στίχος εἶναι καί ἕνα μαργαριτάρι, ἕνα διαμάντι. Μέ κάθε ἕνα Χαῖρε προσφέρουμε καί ἕνα λουλούδι στήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Ἕνα ἀπό αὐτά θά πάρουμε σήμερα νά ὀσφρανθοῦμε καί νά ἀπολαύσουμε τήν εὐωδία του. Ἕνα στίχο θά προσπαθήσουμε νά ἑρμηνεύσουμε σύντομα.Χαῖρε, δένδρον ἀγλαόκαρπον, ἐξ᾿ οὗ τρέφονται πιστοί.

  Ὁ ἱερός ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας, ἀπευθυνόμενος στήν Παναγία, τήν ἀποκαλεῖ δένδρον καί μάλιστα ἀγλαόκαρπον. Δέντρο πού ἔχει ὡραίους, γλυκεῖς καί χυμώδης καρπούς. Τρῶς καί εὐχαριστιέσαι, τούς ἀπολαμβάνεις.

Ὑπάρχουν ὅμως δύο εἰδῶν δέντρα. Τό ἕνα εἶναι τό φυσικό δέντρο καί τό ἄλλο τό πνευματικό. Τό φυσικό δέντρο εἶναι δῶρο καί εὐλογία τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο. Εἶναι θαυμαστά καί εὐεργετικά τά δέντρα. Εὐεργετικά, γιατί μᾶς δίνουν τούς καρπούς τους, τά φύλλα καί τά ξύλα. Μᾶς τρέφουν, μᾶς θερμαίνουν, μᾶς ἀναπαύουν καί μᾶς δροσίζουν κάτω ἀπό τόν ἴσκιο τους. Πρέπει νά εἴμαστε πολύ εὐγνώμονες στό Θεό γιά τά  δέντρα. Ὅπου ὑπάρχει δέντρο, ἡ ἀτμόσφαιρα εἶναι καθαρή, ἔχουμε πλούσιο ὀξυγόνο. Ὅπου ἔχουμε δέντρα, ἐκεῖ ὑπάρχει ὑγεία καί ὀμορφιά. Δέν εἶναι ὡραία ἡ γυμνή, φαλακρή γῆ.  

Τό θαυμαστό εἶναι ὅτι ἔχουμε διάφορα εἴδη δέντρων: μηλιά, πορτοκαλιά, ἐλιά, ἀχλαδιά, ἀμπέλι καί ἄλλα πολλά. Τό κάθε δέντρο ἔχει κορμό, κλαδιά, φύλλα, ἄνθη καί καρπούς. Ὅλα ἔχουν ρίζες καί τρέφονται ἀπό τήν γῆ. Ἀπό αὐτήν παίρνουν τό ἴδιο νερό καί τά ἴδια συστατικά. Πῶς τώρα στό ἕνα φυτό τά συστατικά γίνονται μῆλα, στό ἄλλο πορτοκάλια, σταφύλια κ.ο.κ; Καί τό ἄλλο θαυμαστό, πῶς αὐτό πού ρουφᾶνε οἱ ρίζες στό ἴδιο δέντρο γίνεται ἄλλο κορμός, ἄλλο φύλα καί ἄλλο καρπός; Ἄς ἔρθει ἡ ἐπιστήμη νά μᾶς τό ἐξηγήσει. Δέν μπορεῖ, εἶναι ἀνεξήγητο. Ἐ, μία ρίζα, ἕνα δέντρο φωνάζει, μαρτυράει καί λέει, ὅτι ὑπάρχει Θεός. Ἄθεοι καί ἄπιστοι, ὅσοι δεν πιστεύετε στό Θεό, φτιᾶξτε ἕνα δέντρο, μία ρίζα, δέν μπορεῖτε!

  Εἶναι αὐτό πού λέει μέσα στό Εὐαγγέλιο, κἄν ἐγώ σιωπήσω, οἱ λίθοι κεκράξονται. Οἱ πέτρες καί τά ξύλα βροντοφωνάζουν, ὅτι ὑπάρχει Θεός.

Ἀλλά ἄς πᾶμε τώρα στό ἄλλο δέντρο, τό πνευματικό. Αὐτό εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Ὅπως τό φυσικό δέντρο ἔχει ρίζα, ἔτσι καί ὁ ἄνθρωπος. Ἡ ρίζα ὅμως τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι στή γῆ, ἀλλά στόν οὐρανό. Ἡ ρίζα πού δίνει χυμό στόν ἄνθρωπο, γιά νά καρποφορεῖ ἔργα ἀγαθά, εἶναι ὁ Χριστός. Αὐτός εἶναι τό ἄνθος ἐκ τῆς ρίζης Ἰεσσαί, ὅπως ψάλλουμε στίς καταβασίες τῶν Χριστουγέννων. Ὅπου ὑπάρχει αὐτή ἡ ρίζα, ὁ Χριστός, ἐκεῖ βλέπουμε καρπούς, ἀρετές, τούς καρπούς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού ὅπως λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶναι ἡ ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις , πραότης, ἐγκράτεια.

  Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία εἶναι ἕνα ἀπέραντο δάσος καί δέντρα καρποφόρα οἱ προφῆται, οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Μάρτυρες, οἱ Ὅσιοι, ὅλοι οἱ Ἅγιοι, ὅλοι οἱ ἀπ᾿ αἰῶνος χριστιανοί. Τό μεγαλύτερο δέ, τό ὡραιότερο ἀπό ὅλα, τό ἀγλαόκαρπο δέντρο εἶναι ἡ Παναγία, διότι ἔφερε στόν κόσμο τόν πλουσιότερο καί πολυτιμότερο καρπό, τόν Χριστό, πού εἶναι ὁ οὐράνιος ἄρτος, ἡ τροφή τοῦ παντός κόσμου.

  Τώρα νά ρωτήσουμε, ἐμεῖς τί εἴμαστε; Εἴμαστε δέντρα καρποφόρα; Ἄς ἐξετάσουμε τούς ἑαυτούς μας. Ποῦ εἶναι οἱ καρποί μας; Ποῦ εἶναι ἡ πίστη μας; Τίφανερώνει ἡ ζωή μας; Ποῦ εἶναι ἡ ἀγάπη μας; Γιατί τόσο μίσος ἀκόμη καί μεταξύ τῶν συγγενῶν; Ποῦ εἶναι ἡ χαρά; Ὅλοι μελαγχολοῦν. Γεμᾶτες οἱ καρδιές μας μελαγχολία, ἆγχος καί ἀγωνία.

Καταντίσαμε δέντρα ἄκαρπα καί ὡς ἄτομα καί ὡς οἰκογένειες. Ποῦ εἶναι οἱ καρποί τοῦ γάμου, ἡ τεκνογονία; Ἁμαρτία, ναί, μεγάλη. Πολύ διαδεδομένα τά σαρκικά παραπτώματα, περιορισμένη ὅμως στό ἐλάχιστο ἡ γέννηση τῶν παιδιῶν. Τά νοσοκομεῖα καί οἱ κλινικές ἔγιναν σφαγεῖα. Οἱ γιατροί μετατράπηκαν σέ σφαγεῖς. Οἱ γονεῖς δολοφόνοι τῶν παιδιῶν τους, σκοτώνουν μέ ἐλαφρᾷ τῇ καρδίᾳ τά ἴδια τους τά παιδιά. Ἐγίναμε δέντρα ἄκαρπα. Μόνο τό κακό κάνουμε. Ἡ πατρίδα μας, παλαιότερα εὐλογημένο δέντρο, τώρα μαραζώνει. Κατάντησε ἕνα ἄκαρπο γερασμένο δέντρο.

  Τί θά γίνει, ἐδῶ πού φτάσαμε; Ἐμένα ρωτᾶτε; Νά ρωτήσουμε τόν Τίμιο Πρόδρομο, ὅπως τόν ρώτησαν τότε οἱ γραμματεῖς καί οἱ φαρισαῖοι. Οἱ σαδδουκαῖοι, οἱ διανοούμενοι, οἱ στρατιωτικοί καί οἱ ἁπλοῖ ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Σᾶς φύτεψε ὁ Θεός, τούς εἶπε, γιά νά φέρετε καρπό, μά ἐσεῖς γίνατε ἄκαρπα δέντρα. Νά τώρα, τό τσεκούρι βρίσκεται στή ρίζα τῶν δέντρων. Κάθε δέντρο, πού δέν κάνει καλό καρπό, τό κόβουν καί τό ρίχνουν στή φωτιά. Ἔτσι κι᾿ ἐμᾶς μᾶς περιμένει τσεκούρι καί φωτιά. Δηλαδή μεγάλη τιμωρία καί φοβερή κόλασις.

  Ἕνα πρᾶγμα ὑπολείπεται νά κάνουμε. Νά πέσουμε στά γόνατα. Νά πέσουμε μπροστά στήν Παναγία καί νά τήν θερμοπαρακαλέσουμε, αὐτή πού εἶναι τό δένδρον τό ἀγλαόκαρπον, τό ἐγκαλλώπισμα ὅλης τῆς οἰκουμένης, νά βοηθήσει κι᾿ ἐμᾶς νά γίνουμε δέντρα καρποφόρα. Ἀπό ἄγρια ξύλα καί ἄκαρπα πού εἴμαστε, νά ἐμβολιαστοῦμε μέ τό ἐμβόλιο τῆς πίστεως τοῦ Χριστοῦ. Νά ἑλκύσουμε πάνω μας τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, γιά νά κάνουμε καρπούς σωτηρίας. Ἀμήν.- 

Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας . Τήν ἄχραντον εἰκόνα σου προσκυνοῦμεν, ἀγαθέ.

Τήν  ἄχραντον  εἰκόνα  σου προσκυνοῦμεν,  ἀγαθέ.

Κατά τήν σημερινή ἡμέρα, Κυριακή Α΄τῶν Νηστειῶν, πού ὀνομάζεται Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, ἑρτάζουμε μία ἀπό τίς μεγαλύτερες νίκες καί ἐνδοξότερους θριάμβους τῆς Ἐκκλησίας μας ἐναντίον τῶν φοβερῶν εἰκονομάχων. Γιά μία ἀκόμη φορά ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ δοκιμάσθηκε σκληρά. Πέρασε μία μεγάλη βαρυχειμωνιά, μία Μεγάλη Παρασκευή πού κράτησε περίπου ἑκατόν πενῆντα χρόνια. Πολλοί ὀρθόδοξοι Ναοί γκρεμίσθηκαν. Ἱερά κειμήλια καταστράφηκαν.  Ἅγιες Εἰκόνες παραδόθηκαν στή φωτιά καί ἔγιναν στάχτη. Εὐσεβεῖς Κληρικοί, Μοναχοί καί Λαϊκοί διώχθηκαν, ἐξορίσθηκαν, φυλακίσθηκαν, βασανίσθηκαν φοβερά ἤ ἀκόμη καί θανατώθηκαν.

Οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἀποφάσισαν τήν ἀναστήλωση τῶν ἱερῶν Εἰκόνων, τήν ἐπαναφορά τους στή θέση τους, μέσα στούς ἱερούς Ναούς. Αὐτό δέν εἶναι ἁπλό θέμα. Εἶναι γεγονός πού καθορίζει τήν πνευματική στάση  καί τήν πορεία τῆς Ἐκκλησίας μας. Εἶναι ἔκφρασις τῆς πνευματικῆς καί θεολογικῆς συνείδησης τῆς Ἐκκλησίας μας. Εἶναι σπουδαία ἱερή παράδοση. Εἶναι τό ἀνοιχτό βιβλίο τῶν ἀγραμμάτων, εἶναι τό Εὐαγγέλιο ὄχι μέ γράμματα καί λέξεις, ἀλλά μέ σχήματα καί χρώματα.

Βέβαια οἱ εἰκόνες δέν εἶναι μόνο τό ξύλο ἤ τό χαρτί, τά χρώματα καί οἱ ψηφίδες. Προσκυνοῦντες καί ἀσπαζόμενοι τίς εἰκόνες δέν προσκυνοῦμε τό ξύλο, οὔτε ἀσπαζόμαστε τά χρώματα. Προσκυνοῦμε καί ἀσπαζόμαστε τό εἰκονιζόμενο πρόσωπο. Ἡ τιμή ἐπί τό πρωτότυπον διαβαίνει, λέγουν οἱ θεοφόροι Πατέρες. Οἱ εἰκόνες δέν εἶναι σάν τά ἀγάλματα τῶν εἰδωλολατρῶν. Αὐτές ἔχουν τά πρωτότυπά τους στόν οὐρανό. Ἔχουν ἀντίκρυσμα αἰώνιο. Γι

᾿ αὐτό κάθε εἰκόνα εἶναι ὁ αἰσθητός χῶρος πού ἐπενεργεῖ τό Ἅγιο Πνεῦμα. Εἶναι σχέσις Θεοῦ, ἀνθρώπων καί κτίσεως. Γιά νά κατανοήσουμε τίς εἰκόνες χρειάζεται νά κάνουμε ὅ,τι καί οἱ σωστοί ἁγιογράφοι: Ἄσκηση, προσευχή καί ἐσωτερική καθαρότητα. Τότε μόνο μᾶς ἀποκαλύπτεται ὁ ὑπερκόσμιος χαρακτήρας τῆς βυζαντινῆς τέχνης, ὁ ὁποῖος μᾶς ὁδηγεῖ στό Θεό.

Ἀγαπητοί μου, οἱ εἰκόνες στίς Ἐκκλησιές μας ἀναστηλώθηκαν. Πῆραν τήν θέση  πού τίς ἀξίζει καί τίς ταιριάζει. Ὑπάρχει ὅμως καί μία ἄλλη εἰκόνα, πού εἶναι ἡ ἀρχή καί ἡ βάσις ὅλων τῶν εἰκόνων. Ἡ εἰκόνα  αὐτή , δυστυχῶς, εἶναι πεταμένη στά σκουπίδια. Εἶναι ἡ δική μας εἰκόνα. Εἴμαστε ἐμεῖς, πού μᾶς ἔπλασε ὁ Θεός κατ᾿ εἰκόνα δική Του, γιά νά γίνουμε καί καθ᾿ ὁμοίωσινδική Του. Ἐμεῖς ὅμως δέν ζοῦμε ὅπως πρέπει καί συχνά-πυκνά ἐξαχρειώνουμε τήν εἰκόνα μας. Τήν ὑποτιμοῦμε καί τήν ὑποβιβάζουμε, τήν ρίχνουμε στή λάσπη. Πολλές φορές ἀλλάζουμε τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, τήν παραποιοῦμε, τήν κάνουμε ἀγνώριστη.

Ἄν προσέξουμε τόν ἑαυτό μας, πού εἶναι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, θά διαπιστώσουμε πώς ὅλα εἶναι ἀλλαγμένα καί παραποιημένα, ψεύτικα καί ἔτσι καί ἐμεῖς γελοιοποιούμεθα καί τόν Θεό λυποῦμε. Τό ἐξωτερικό μας παρουσιαστικό καί ἡ ἐσωτερική μας κατάστασις δέν δείχνουν ἄνθρωπο πού ἐπαγγέλεται θεοσέβεια.

Ὁ ἀείμνηστος καί σπουδαιότατος ἱεροκῆρυξ Δημήτριος Παναγόπουλος στό βιβλίο του, ὅταν ἡ γυνή δέν φοβῆται τόν Θεόν, γράφει: Ἄν παρακολουθήσουμε τήν ἀθεόφοβη γυναίκα ἀπό πάνω μέχρι κάτω, ἀπό τήν κεφαλή μέχρι τά νύχια, θά δοῦμε ὅτι εἶναι ἕνα μόνιμο καί κινητό ψεῦδος. Ἔχει ἀταίριαστη ἐνδυμασία, ἀφοῦ φοράει παντελόνια πού ἀνήκουν στόν ἄνδρα. Ἔχει ψεύτικο χρῶμα μαλλιῶν, ἀφοῦ τά βάφει.  Ἔχει ψεύτικο χρῶμα φρειδιῶν καί βλεφαρίδων, ψεύτικο χρῶμα χειλέων καί παρειῶν, ψεύτικο χρῶμα νυχιῶν σέ χέρια καί πόδια. Ψεύτικες ἐλιές στό πρόσωπο, ψεύτικο σχῆμα μαλλιῶν ( ἐνῷ εἶναι ἴσια τά κάνουν σγουρά ἤ τό ἀντίθετο κάνουν τά κατσαρά ἴσια). Ψεύτικο βάδισμα, ψεύτικο ἀνάστημα,  ψεύτικο ὄνομα. Ἀλλάζουν τό βαφτιστικό τους ὄνομα καί χρησιμοποιοῦν ὑποκοριστικά, τά ὁποῖα πολλές φορές εἶναι ξενικά, κακόηχα καί γελοῖα.

Τό ἴδιο καί οἱ ἄνδρες δέν ἐπιτρέπεται νά ἔχουν μακρυά μαλλιά, γιατί εἶναι ἀτιμία κατά τόν ἀπ. Παῦλο καί ἔνδειξις θηλυπρεπείας. Οὔτε πάλι  εἶναι σωστό νά περιφέρωνται μέ σκουλαρίκι στό αὐτί ἤ στό χεῖλος.

Τώρα κάποιος θά ρωτοῦσε, εἶναι ἁμαρτία νά περιποιεῖται κανείς τόν ἑαυτό του; Ἡ περιποίησις καί ἡ ἀξιοπρεπής ἐμφάνισις ἀσφαλῶς δέν εἶναι ἁμαρτία. Ἡ ὑπερβολή ὅμως εἶναι ἁμαρτία καί αὐτό εἶναι πού δέν θέλει ὁ Θεός. Ποιός μπορεῖ νά ἰσχυρισθεῖ ὅτι τό φαγητό εἶναι ἁμαρτία; Κανείς. Ὅμως ἡ γαστριμαργία, ἡ κοιλιοδουλεία, ἡ ὑπερβολή στό φαγητό δέν εἶναι ἁπλῶς ἁμαρτία, ἀλλά σύμφωνα μέ τούς Ἁγίους Πατέρες εἶναι θανάσιμο ἁμάρτημα. Τό ἐπί πλέον, ἐκεῖνο πού δέν χρειάζεται, ἐκεῖνο καταδικάζει ὁ Θεός.

Λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος: ἄς ὑποθέσουμε ὅτι ἕνας βασιλιάς ἔστησε τήν εἰκόνα του σ᾿ ἕνα σταυροδρόμι, ὅπως συνηθιζόταν παλαιότερα. Περνάει ἕνας τήν βλέπει καί δέν τοῦ ἀρέσουν τά μάτια. Κάθεται καί τά ἀλλάζει. Μετά ἀπό λίγο κάποιος ἄλλος διορθώνει τήν μύτη. Ἄλλος τό στόμα ἤ τά αὐτιά κ.ο.κ. Ἐκείνη ἡ ὡραιότατη εἰκόνα τελικά ἔγινε σκιάχτρο. Ὅταν τήν δεῖ ὁ βασιλιάς δέν θά ὀργισθεῖ καί δέν θά θελήσει νά τιμωρήσει τούς ἐνόχους; Αὐτό ἀκριβῶς θά κάνει καί ὁ Θεός, θά τιμωρήσει ὅσους παραποιοῦν τήν εἰκόνα Του. Ἐκεῖνο πού χρειάζεται νά κάνουμε εἶναι νά ὑπακούωμε καί νά πειθαρχοῦμε στό θέλημα τοῦ Θεοῦ τό ἅγιο. Πρέπει νά συνδιάζουμε ὀμορφιά καί ἀρετή, γιατί ὀμορφιά χωρίς ἀρετή εἶναι κάτι πολύ ἐπικίνδυνο. Τό σῶμα μας εἶναι ναός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί δέν ἐπιτρέπεται νά τό φθείρουμε ἤ νά τό ρίχνουμε μέσα στή λάσπη καί στόν βοῦρκο. Ὅποιος φθείρει, ὅποιος καταστρέφει τόν ναό τοῦ Θεοῦ, θά τόν καταστρέψει ὁ Θεός,λέγει πάλι ὁ ἀπ. Παῦλος.

Ἀγαπητοί μου,

Αὐτήν τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, τόν ἑαυτό μας πότε θά τόν ἀναστηλώσουμε; Πότε θά τόν βάλουμε ἐκεῖ πού τοῦ ἀξίζει; Ἡ θέση του δέν εἶναι στή λάσπη, δέν εἶναι στό σκοτάδι, δέν εἶναι νά σέρνεται στή γῆ. Ἡ θέση του εἶναι στόν παράδεισο, κοντά στό θρόνο τοῦ Θεοῦ. Ὁ Χριστός, πού εἶναι ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀοράτου, μετά τήν ἀνάληψή Του κάθησε στά δεξιά τοῦ Θεοῦ καί Πατρός. Ἐκεῖ εἶναι καί ἡ δική μας θέση. Εἶπε ὁ Κύριος, θά πάω καί θά ἑτοιμάσω γιά σᾶς τόπο. Ὅπου ἐγώ ἐκεῖ καί ὁ ἐμός διάκονος ἔσται.

Ὁ πρῶτος πνευματικός πού εἶχα ἀπό παιδί τοῦ Γυμνασίου ἦταν ἕνας Ἱερεύς πραγματικά πολύ ἅγιος. Ἔχτισε στήν ἐνορία του καινούργια ἐκκλησία τῆς Παναγίας καί στήν πρόσοψη της ἔβαλε ἕναν μαρμάρινο Σταυρό μέ μία πινακίδα κάτω, πού εἶχε σκαλισμένα ἑπτά Π. Κάθε φορά πού περνᾶτε μπροστά ἀπό τήν Ἐκκλησία, ἔλεγε, νά κάνετε τό Σταυρό σας καί νά λέτε στήν Παναγία τά ἑπτά Π. Γνωρίζουμε ὅλοι μας τί σημαίνουν: Ποθεινήν πατρίδα παράσχου μοι, παραδείσου πάλιν ποιῶν πολίτην με. Ὁ Θεός, διά πρεσβειῶν τῆς Κυρίας Θεοτόκου καί πάντων τῶν Ἁγίων νά ἀναστήσει τήν πεσμένη φύση καί εἰκόνα μας καί νά μᾶς χαρίσει τήν βασιλεία Του. Ἀμήν.-

Παρασκευή Α΄ Χαιρετισμῶν. Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ χαρά ἐκλάμψει.

 Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ χαρά ἐκλάμψει.

Ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος, ἀγαπητοί μου, εἶναι ἕνα ποίημα, ἕνα πνευματικό ἀριστούργημα τῆς Βυζαντινῆς περιόδου, ἀφιερωμένο στην Παναγία, στήν Ὑπέρμαχο Στρατηγό. Σήμερα, θά μοῦ ἐπιτρέψετε νά ποῦμε λίγα λόγια στόν πρῶτο στίχο, στόν πρῶτο χαιρετισμό. Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ χαρά ἐκλάμψει.

Ὁ στίχος αὐτός μᾶς μιλάει γιά τήν χαρά. Ὑπάρχουν πολλές χαρές. Χαίρονται οἱ ἄγγελοι, χαίρονται οἱ ἄνθρωποι, χαίρεται καί ὁ διάβολος. Κι᾿ ἐπειδή αὐτό τό τελευταῖο φαίνεται παράξενο, ἄς ἀρχίσουμε ἀπό αὐτό.

Ὁ σατανᾶς, τό πονηρό πνεῦμα πότε χαίρεται; Ὅταν κάνει κακό. Ὅταν σπείρει ζιζάνια ἀνάμεσα στους ἀνθρώπους, μίση, ἔριδες, φιλονικίες κ.ἄ. Ὅταν διαλύει οἰκογένειες, ὅταν σκορπᾶ καταστροφές. Τότε ἡ χαρά του εἶναι μεγάλη, ἀπερίγραπτη. Γι᾿ αὐτό στήν Ἀποκάλυψη ὀνομάζεται Ἀπολλύων, δηλαδή καταστροφέας. Ἄν ἦταν ἐλεύθερος, ἄν ἦταν στό χέρι του, θά ἀφάνιζε ὅλη τήν ἀνθρωπότητα, ὅλη τήν δημιουργία. Μέ μία κλωτσιά θά ἀνέτρεπε τό σύμπαν ὁλόκληρο. Ἀλλά δέν τόν ἀφίνει ὁ Θεός, δέν τό ἐπιτρέπει ἡ φιλανθρωπία καί ἡ ἀγαθότητά Του.

Βλέπουμε στήν Παλαιά Διαθήκη, ὅτι ὁ διάβολος πείραζε τόν πολύαθλο Ἰώβ ὅσο ὁ Θεός τοῦ ἐπέτρεπε. Δέν μποροῦσε παραπάνω. Στήν δέ Καινή Διαθήκη, στή χώρα τῶν Γαδαρηνῶν, δέν μποροῦσαν οἱ δαίμονες νά μποῦν στούς χοίρους, ἄν ὁ Χριστός δέν τούς ἄφηνε.

Κάποτε εἶπε ὁ Χριστός στόν Πέτρο: Ζήτησε ὁ διάβολος νά σᾶς σινιάσει ὡς τόν σίτον. Πῶς βάζουμε τό σιτάρι στό σινί, στό δίσκο καί τό κουνᾶμε, γιά νά τό καθαρίσουμε, ἔτσι ζήτησε ὁ σατανάς νά σᾶς ζαλίσει, νά σᾶς τρελάνει, νά  σᾶς κάνει κακό, νά σᾶς χορέψει στό ταψί πιό ἁπλᾶ. Ἐγώ ὅμως παρακάλεσα τόν ἐπουράνιο Πατέρα μου, νά μή τοῦ τό ἐπιτρέψει. Νά μή τοῦ κάνει τό χατήρι.

Λέει ὁ Μέγας Βασίλειος, ὅτι χαίρεται ὁ διάβολος νά βασανίζει τούς ἀνθρώπους. Θεωρεῖ δέ βάσανο δικό του, ὑποφέρει, ὅταν δέν μπορεῖ νά βασανίσει τούς ἀνθρώπους.

Ὁρισμένες φορές κάποιοι ἄνθρωποι γίνονται θηρία καί σατανικοί. Χαίρονται νά κάνουν κακό. Χαίρονται μέ τόν πόνο τῶν ἄλλων.

Ἄς ἔρθουμε ὅμως στήν ἀνθρώπινη χαρά. Ὑπάρχει στούς ἀνθρώπους χαρά; Πῶς δέν ὑπάρχει. Λέει ὁ Κύριος στό Εὐαγγέλιο: Ἡ γυναίκα, ὅταν γεννήσει, ἔχει χαρά, διότι ἦλθε ἄνθρωπος στόν κόσμο. Χαίρεται ἡ μητέρα, ὅταν κρατάει στήν ἀγκαλιά της το παιδί της. Χαίρεται το παιδί, ὅταν βρίσκεται στην ἀγκαλιά τῆς μάνας του. Χαίρεται ὁ μαθητής, ὅταν παίρνει καλούς βαθμούς ἤ ἀκούει τόν ἔπαινο ἀπό τόν δάσκαλό του. Χαίρεται ὁ φοιτητής, ὅταν παίρνει τό πτυχίο του καί κατόπιν βρίσκει δουλειά.

 Ἀκόμη ὑπάρχει καί ἄλλου εἴδους χαρά. Χαίρεται ὁ ἀλκοολικός, ὅταν κρατάει στό χέρι τό ποτήρι καί πίνει. Χαίρεται ὁ φιλάργυρος, ὅταν μετράει τά χρήματά του ἤ ἀκούει τόν ἦχο τῶν νομισμάτων. Χαίρεται ὁ φιλόδοξος, ὅταν κατορθώσει νά πατήσει ἐπί πτωμάτων καί νά ἀνεβεῖ σέ ὑψηλά ἀξιώματα. Χαίρεται ὁ φιλήδονος, ὅταν ἱκανοποιεῖ τίς παράνομες σαρκικές του ὀρέξεις. Ὅμως αὐτές οἱ χαρές εἶναι στιγμιαῖες, ἀπατηλές. Μετά ἀκολουθεῖ  ἡ μελαγχολία, τό ἆγχος ἡ ἀγωνία καί οἱ τύψεις.

Ποῦ θά βροῦμε τήν ἀληθινή χαρά; Μᾶς τό  εἶπε σήμερα ὁ ἀκάθιστος ὕμνος: Χαῖρε, δι᾿ ἧς ἡ χαρά ἐκλάμψει. Ἡ Παναγία εἶναι ἡ πηγή τῆς χαρᾶς. Αὐτή ἔφερε τήν χαρά στόν κόσμο, τόν Χριστό. Ἕνα ἄλλο τροπάριο λέει: Χαῖρε, ἡ τήν χαρά τοῦ κόσμου δεξαμένη. Ἡ πραγματική, ἡ ἀληθινή καί μεγάλη χαρά εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Χαῖρε κεχαριτωμένη, εἶπε ὁ Ἀρχάγγελος στην Παναγία. Χαίρετε καί ἀγαλλιᾶσθε, λέει ὁ Χριστός. Χαίρετε καί πάλιν ἐρῶ χαίρετε, γράφει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, παρ᾿ ὅλο πού ἦταν ἁλυσοδεμένος μέσα στή φυλακή. Ὁ χριστιανισμός καί κυρίως ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι θρησκεία τῆς χαρᾶς. Γιά τόν χριστιανό δέν ὑπάρχει μελαγχολία καί ἀπελπισία. Εἶναι πολύ μεγάλο λάθος καί ἀπιστία νά καταφεύγουμε μέ τό παραμικρό στά ἠρεμιστικά καί στά ψυχοφάρμακα. Ὁ ἄνθρωπος πού πιστεύει στό Χριστό καί ἔχει προσωπική σχέση μαζί Του, δέν τά χρειάζεται, δέν τά ἔχει ἀνάγκη. Ὁ χριστιανός, ὅταν ἀνοίγει την Ἁγία Γραφή καί μελετάει τόν νόμο τοῦ Θεοῦ, βλέπει ἐκεῖ πράγματα θαυμαστά, οὐράνια. Τότε ἔχει χαρά καί ἀγαλλίαση. Ἐφόσον ὅμως δέν ἀνοίγουμε τό βιβλίο τοῦ Θεοῦ, μόνοι μας καταδικάζουμε τούς ἑαυτούς μας καί  στερούμεθα τήν χαρά.

Γιά τόν  ἄνθρωπου ὑπάρχουν καί ἄλλες χαρές. Ὅταν ἁπλώνει το χέρι του καί βοηθάει τόν φτωχό. Ὅταν γονατίζει καί προσεύχεται καί  ἔχει συντροφιά τόν ἐπουράνιο Πατέρα του. Χαίρεται, ὅταν ἐκκλησιάζεται καί συμμετέχει στά ἅγια μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας καί κυρίως, ὅταν γονατίζει κάτω ἀπό τό πετραχήλι τοῦ πνευματικοῦ. Αὐτή ἡ πνευματική χαρά δέν περιγράφεται. Λέει ὁ Ντοστογιέφσκι, ἐξομολογήθηκα καί παράδεισος φύτρωσε στήν καρδιά μου. Γι᾿ αὐτήν τήν κατάσταση, γιά τήν μετάνοια τοῦ ἁμαρτωλοῦ, χαίρονται καί  πανηγυρίζουν ἀκόμη καί οἱ ἄγγελοι στόν οὐρανό. Γι᾿ αὐτό εἴπαμε στήν ἀρχή, ὅτι χαίρονται καί οἱ ἄγγελοι. Εἶπε ὁ Κύριος: Χαρά γίνεται ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ ἐπί ἑνί ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι.

Εὔχομαι, ἀγαπητοί μου, αὐτήν τήν μεγάλη χαρά, τήν χαρά τοῦ οὐρανοῦ, τήν χαρά τῶν ἀγγέλων νά ἔχουμε πάντοτε στή ζωή μας. Ἀμήν.