Ο Χριστός προχωρεί πέρα από το πανηγύρι (σχόλιο στο ευαγγέλιο της Κυριακής των Βαΐων)

Η πορεία προς τη συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό πλησιάζει στο αποκορύφωμά της. Ο Χριστός έρχεται στον τόπο της συναντήσεως, τη νέα Ιερουσαλήμ, την Εκκλησία Του, όπως πήγε τότε στην παλαιά Ιερουσαλήμ.

Και όπως οι Ισραηλίτες τότε, έτσι και εμείς τώρα τον υποδεχόμαστε με πολλές τιμές. Με λουλούδια, με κεριά, με τελετές, με καινούργια ρούχα, με εορταστική ατμόσφαιρα και με εκδηλώσεις ενθουσιασμού, αλλά όπως και εκείνοι τότε, έτσι και εμείς τώρα δεν προχωρούμε πέρα από το πανηγύρι. Παραμένουμε μόνιμα στην Κυριακή των Βαΐων.

Περιοριζόμαστε στις εξωτερικές εκδηλώσεις. δεν προχωρούμε πέρα απ’ αυτές κι έτσι, αν και τον είδαμε το Χριστό για μια στιγμή φευγαλέα, τον χάνουμε, γιατί Αυτός δεν παραμένει στην Κυριακή των Βαΐων όπως εμείς. Αυτός δεν περιορίζεται στο πανηγύρι.

Αυτός δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία στις τιμές. Αυτός προχωρεί στο σταύρωμα. Αυτός επείγεται να σταυρώσει την αμαρτία για να θανατώσει το θάνατο και να αναστήσει τον άνθρωπο. Αν θέλουμε να μη χάσουμε από τα μάτια μας το Χριστό και να μπορέσουμε να βρεθούμε κοντά Του τη στιγμή της δόξας Του πρέπει να τον ακολουθήσουμε.

“Εκ βαΐων και κλάδων ως εκ θείας εορτής εις θείαν μεταβάντες εορτήν, προς σεβασμίαν του Χριστού Παθημάτων, πιστοί συνδράμωμεν, τελετήν σωτήριον και τούτον υπέρ ημών πάθος υφιστάμενον, κατοπτεύσωμεν εκούσιον…” (απόστιχον Λυχνικού Κυριακής Βαΐων).

Ούτε είναι αρκετό να “κατοπτεύσωμεν” το πάθος. Αν θέλουμε να συναντηθούμε με το Χριστό πρέπει και να συσταυρωθούμε και να συνταφούμε μ’ Αυτόν.

“Δεύτε ουν και ημείς κεκαθαρμέναις διανοίαις, συμπορευθώμεν αυτώ και συσταυρωθώμεν, και νεκρωθώμεν δι’ αυτόν ταις του βίου ηδοναίς· ίνα και συζήσωμεν αυτώ, και ακούσωμεν βοώντος αυτού· ουκέτι εις την επίγειον Ιερουσαλήμ δια το παθείν, αλλά αναβαίνω προς τον Πατέρα μου, και πατέρα υμών και Θεόν μου και Θεόν υμών και συνανυψώ υμάς εις την ανω Ιερουσαλήμ, εν τη βασιλεία των ουρανών” (στιχηρό ιδιόμελο Αίνων Μ. Δευτέρας).

π. Φιλόθεος Φάρος:

π. Φιλόθεος Φάρος: «Ανθρωποι έρχονται και φεύγουν χωρίς να αντιληφθούν τι είναι η ζωή»

 

 συνέντευξη στον Γιάννη Πανταζόπουλο

Ο πατήρ Φιλόθεος Φάρος, ένας πεφωτισμένος κληρικός, θεολόγος και ψυχοθεραπευτής. Συζητώντας μαζί του ανακαλύπτεις νέους ορίζοντες, αποκομίζεις πλούτο γνώσης, συναισθημάτων και μια γεύση ζωής. Έχει συγγράψει πάνω από δέκα βιβλία με κύρια θέματα την ζωή του ανθρώπου, τον έρωτα, τον θάνατο και το πιο σημαντικό είναι ότι καταφέρνει με λόγια ψυχής να αφυπνίζει συνειδήσεις.
Αγαπητέ π. Φιλόθεε, η ελληνική κοινωνία νοσεί βαθιά, μπορεί να γιατρευτεί και πως;
«Νομίζω ότι αυτό που απαιτείται είναι αλλαγή ήθους, έχουμε δημιουργήσει ένα ήθος τις τελευταίες τρεις ή τέσσερις δεκαετίες το οποίο δεν είναι λειτουργικό, είναι ανθρωποκτόνο. Ο μέσος άνθρωπος έχει υιοθετήσει αυτό το ήθος και δεν έχει επίγνωση του γεγονότος ότι αυτό καταστρέφει την ζωή του και γενικότερα την κοινωνία. Ένα από τα χαρακτηριστικά αυτού του ήθους είναι ότι είναι αρκετά ατομικιστικό, ο άνθρωπος πιστεύει ότι εξυπηρετεί το συμφέρον του όταν ενδιαφέρεται μόνο για αυτό και αδιαφορεί για οποιονδήποτε και οτιδήποτε άλλο.


 Νομίζει ότι έτσι κάνει το καλύτερο για τον εαυτό του, αυτό είναι πλάνη, είναι απάτη δεν λειτουργούνε έτσι τα πράγματα, ο κόσμος είναι μια ενότητα. Εάν ο διπλανός μου δεν είναι καλά, αργά η γρήγορα δεν θα είμαι και εγώ καλά».
Η σημερινή βασική αιτία της κρίσης έχετε αναφέρει ότι είναι η ‘χρεοκοπία των αξιών’.
«Φυσικά, υιοθετήσαμε αξίες που δεν είναι λειτουργικές, δηλαδή αξίες όπως η επιτυχία, η χλιδή, ο πλούτος, η προβολή. Για παράδειγμα ένας άνθρωπος μπορεί να ζήσει χωρίς ένα καλό αυτοκίνητο ή χωρίς βίλλα στα βόρεια προάστια, χωρίς σχέσεις όμως δεν μπορεί να ζήσει. Ο καθένας ενδιαφέρεται να εξασφαλίσει για τον εαυτό του υλικά πράγματα, όχι πως τα υλικά είναι κάτι κακό, είναι ο τρόπος που τα χρησιμοποιείς, η ιεράρχηση που τους δίνουμε. Τα υλικά πράγματα είναι ευλογία όταν τα βλέπεις σαν ευκαιρία να προσφέρεις στον άλλο, και κατάρα όταν είναι να τα αρπάξεις από τον άλλο».


Ο π. Φιλόθεος Φάρος με τον δημοσιογράφος, Γιάννη Πανταζόπουλο

Εχετε παρομοιάσει την σημερινή κρίση με αυτήν της μέσης ηλικίας, πως εννοείται αυτή την σύγκριση;
«Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει στην μέση ηλικία, όπου ο άνθρωπος διαπιστώνει ότι αυτά που δημιούργησε στο πρώτο μισό της ζωής του δεν τον κάλυψαν τελικά. Κάποιοι άνθρωποι όμως προσπαθούν να διατηρήσουν το ενδιαφέρον τους για τα ίδια πράγματα και αξίες και στο δεύτερο μισό της ζωής και είναι αυτοί που θα το χάσουν το τρένο. Πολλοί στην μέση ηλικία δεν αντιλαμβάνονται ότι ενώ έχουν χάσει φυσικές δυνάμεις.
Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. ο έρωτας, στο πρώτο μισό της ζωής ο μέσος άνθρωπος τον βλέπει σαν άθλημα, ως επίτευγμα, κάτι με το οποίο θα αποδείξει ότι έχει κάποιες δυνατότητες. Στην μέση ηλικία λοιπόν, όλες οι λειτουργίες επιβραδύνονται. τα πάντα. Με τον ίδιο τρόπο υπάρχει και μια εξασθένηση των σεξουαλικών δυνατοτήτων του άνθρωπου, ειδικά οι άντρες όταν διαπιστώνουν αυτή την επιβράδυνση πανικοβάλλονται και πηγαίνουν σε κάποιον σεξολόγο, που υποτίθεται ότι είναι επιστήμονας που θα τους δώσει κάποια χάπια ώστε να τονωθούν πάλι.
Ετσι η κοινωνία ωθεί από νεαρή ηλικία κάποιον να δει την σεξουαλικότητα σαν κάτι στο οποίο πρέπει να έχει ορισμένες επιδόσεις, με αποτέλεσμα να μην ανακαλύπτει ποτέ τον έρωτα. Άρα όταν χάνει τις σωματικές του δυνάμεις, του δίνεται η ευκαιρία να μην δει πάλι με τον ίδιο τρόπο τον έρωτα, αλλά με την πραγματική του έννοια που είναι η στοργή, η τρυφερότητα, η αγάπη, εκστατικά πράγματα που δεν τα υποπτεύθηκε στο πρώτο μισό της ζωής του. Επομένως όταν επιμένουμε στην βίλλα και στην Φεράρι, αμελούμε τις σχέσεις, δεν τις έχουμε.
Η περίπτωση Ωνάση είναι το καλύτερο παράδειγμα, όπου όταν έχασε τον υιό του είπε «ότι είμαι ο πιο φτωχός άνθρωπος στον κόσμο» και συνειδητοποίησε ότι όλη αυτή η αυτοκρατορία του είναι άχρηστη μπρος στον χαμό του γιού του. Στην κοινωνική κρίση λοιπόν αντιλαμβανόμαστε ότι αυτά που είχαμε τα χάσαμε, πάει και τελείωσε, αυτό που μερικοί πιστεύουν ότι θα υπάρξει τρόπος να τα ξαναπάρουν πίσω γελιούνται. Ολες οι ιδεολογίες έχουν προσφέρει πολύ κακές υπηρεσίες στον σύγχρονο άνθρωπο, γιατί συνέβαλλαν στο περιορισμό της ανθρώπινης ζωής, όλοι ασχολούνται αν θα πάρουν αύξηση στο μισθό τους, αν θα φορέσει επώνυμα ρούχα... με αυτά συρρικνώνεται ο άνθρωπος και γίνεται κάτι παραπάνω από το μηδέν.
Ο άνθρωπος έχει τεράστιες δυνατότητες μέσα του και οι πιο μεγάλες είναι ο εσωτερικός του κόσμος, δεν είναι η εξωτερική ψευδαίσθηση, αγνοεί όμως και δεν επιδιώκει την ανάπτυξη του. Δεν υπάρχει πιο εκστατικό πράγμα από το να μοιράζεται κάποιος τα πιο βαθιά πράγματα που συμβαίνουν μέσα του και ίσως ακόμα και την κατάντια του. Ανθρωποι έρχονται και φεύγουν χωρίς να αντιληφθούν τι είναι η ζωή».



Η καταστροφή μπορεί να εξελιχθεί σε ευκαιρία;
«Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη γενιά οι νέοι δεν διεκδικούν καθόλου την μοναδικότητα τους, βάζουν το κεφάλι κάτω και γίνονται πρόβατα. Τρέμει στο ενδεχόμενο να είναι διαφορετικός. Πανικοβάλλονται λοιπόν και νομίζουν ότι ήρθε το τέλος του κόσμου με την καταστροφή ενώ πρέπει να αντιληφθεί ότι είναι η ευκαιρία της ζωής του. Ακούω να λένε άνθρωποι για τις συμφορές που συμβαίνουν. και αναρωτιέμαι είναι συμφορά να μου περιορίσουν την σύνταξη μου κατά 300 ευρώ και δεν είναι αυτό που επικράτησε τις τελευταίες δεκαετίες, όπου γίναμε θηρία, ‘ο θάνατος σου η ζωή μου’ να είναι η κυρίαρχη στάση ζωής; Τα πάντα πουλιόντουσαν. ζούσαμε ανάμεσα σε εχθρούς. αυτό ήταν καταστροφή και όχι η μείωση της σύνταξης. Χωρίς τον άλλο όμως δεν υπάρχουμε, είμαστε μισοί.
Επίσης έχουμε και μια άλλη συμφορά που συνέβη τα τελευταία χρόνια, ότι ο καπάτσος και ο έξυπνος βρίσκει ένα τρόπο να μην κάνει τίποτα και να τα έχει όλα. Λοιπόν, αυτό τι ήταν στην πραγματικότητα, ότι θάφτηκαν ποιος ξέρει πόσα ταλέντα, ότι πολλοί άνθρωποι σάπισαν σαν κηφήνες με παντελή έλλειψη αυτοεκτίμησης. Λένε μερικοί ότι πεινάνε, ξέρω ότι προκαλώ δυσαρέσκεια με αυτό που θα πω, αλλά τι σημαίνει πεινάω;
Με 3 ευρώ ένας άνθρωπος μπορεί να φτιάξει ένα φαγητό με 6-7 μερίδες. είμαι παιδί της κατοχής που δεν είχαμε στην κυριολεξία να φάμε, όχι ότι δεν είχα σουβλάκι να φάω. και έλεγα στην μάνα μου, να μου δώσει να φάω και μου απαντούσε με δάκρυα στα μάτια ‘παιδί μου γιατί με βασανίζεις, αφού ξέρεις ότι δεν έχω να σου δώσω τίποτα’. Αν σήμερα απλώσει κάποιος το χέρι του σε ένα πεζοδρόμιο θα μαζέψει σε μια ώρα ένα δεκάρικο σίγουρα. και μερικοί άνθρωποι νομίζουν ότι είναι φιλάνθρωποι αν δώσουν ελεημοσύνη σε ηρωινομανείς. ».
Νέος 30 ετών, με πτυχία, άνεργος έρχεται να ζητήσει την συμβουλή σας ώστε να μπορέσει να σταθεί στα πόδια του. Τι του απαντάτε;
«Κοιτάξτε, υπάρχει η δυνατότητα να μην κάνεις τίποτα και να ζήσεις ζωή χαρισάμενη. Τι έγινε όμως με αυτό τον τρόπο ζωής; Θα σας εξηγήσω. τι σημαίνει η λέξη προπονώ; Σημαίνει ότι πονάω προηγουμένως, ότι προετοιμάζομαι για τον πόνο που θα έρθει για την ουσιαστική προσπάθεια της ανάπτυξης. Το κίνητρο για την δημιουργία είναι η ανάγκη και ακούω ορισμένους γονείς να λένε, ‘μην λείψει τίποτα στα παιδιά μου’ και τους δίνουν χαρτζιλίκι πολύ περισσότερο από ένα διπλάσιο βασικό μισθό, άρα γιατί αυτός ο άνθρωπος να πάει να δουλέψει.
Πόσοι νέοι άνθρωποι πραγματικά, δεν θέλουν να δουλέψουν, δεν είναι ένας δύο. λένε δεν βρίσκουν δουλειά, ξέρετε τι εννοούν, ότι δεν βρίσκω μια θέση στο δημόσιο να κάθομαι και να πληρώνομαι. αυτό έχουν μάθει. Όταν ήμουν στην Αμερική και δούλεψα σε μια ψυχιατρική κλινική, ήταν απαραίτητο στο θεραπευτικό πρόγραμμα να υπάρχει η δουλειά, διότι ο άνθρωπος που δεν προσφέρει, δεν δημιουργεί, που δεν αισθάνεται ότι είναι χρήσιμος σε κάποιον και σε κάτι, αυτός ο άνθρωπος έχει μηδενική αυτοπεποίθηση και πέφτει σε κατάθλιψη. Αρα τους λέγαμε τότε ότι, το να βρεις δουλειά είναι δουλειά και τι σημαίνει αυτό;
Οτι ξυπνάς στις 7 το πρωί και παίρνεις τους δρόμους και γυρίζεις στις 4 το απόγευμα, τότε θα βρεις δουλειά. Από την άλλη, όταν είσαι άνεργος δεν βάζεις όρους, οποιαδήποτε εργασία θα την κάνεις. Υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που χτυπούν μια πόρτα και λένε ότι χρειαστείτε, οποιαδήποτε στιγμή να σας βοηθήσω, που σημαίνει ότι ο άνθρωπος που θέλει, δουλεύει. ».
Εχετε πολλές φορές παρουσιάσει ως εμπόδιο ολοκλήρωσης του ατόμου, την γονεϊκή του εξάρτηση. Σε ποια βάση το εννοείτε;
«Λίγη ώρα πριν έρθετε μιλούσα στο τηλέφωνο με μια κυρία 75 ετών, η οποία μου έλεγε ότι ο γιός της είναι 40 ετών και ήθελε τι γνώμη μου για θέματα διάφορα, γιατί είναι και ορφανό. ’Μα, τι λέτε’ της απαντώ, ‘κυρία μου, εσείς θα αποφασίσετε πως θα ζήσει αυτός ο άνθρωπος στην ζωή του;’. Λοιπόν, ο βαθμός στον οποίο η μέση ελληνική οικογένεια ευνουχίζει τα παιδιά της είναι τεράστιος και για μένα αυτή είναι η μεγαλύτερη συμφορά στην ελληνική κοινωνία.
Μεγάλη τραγωδία. η ελληνική οικογένεια είναι φυτώριο ψυχοπαθολογίας και ευνουχίζει συγκλονιστικά τους νέους ανθρώπους. Βλέπετε οργισμένους νέους που κινούνται από ιδεολογικές αντιλήψεις, κατά βάθος είναι άνθρωποι που είναι οργισμένοι με τους γονείς τους. Πολλές φορές όμως οι περισσότερες οικογένειες δεν αφήνουν τα παιδιά τους να θυμώσουν μαζί τους και το κάνουν με πολύ θρησκευόμενο τρόπο, όπως το τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου, χρησιμοποιούν δηλαδή τον θεό για να καταπιέσουν την μοναδικότητα του παιδιού. Το παιδί στην ουσία υιοθετεί τις βρώμικες αξίες των γονέων. Τι του πουλάνε τόσα χρόνια;
Ερχότανε ο εφοριακός πατέρας που έκλεινε την επιχείρηση κάποιου γιατί δεν του δίνει την μίζα για να φτιάξει την βίλλα στο εξοχικό και πηγαίνει στο σπίτι και καμαρώνει για αυτό. Το μικρό παιδί τι αποκομίζει από αυτό; Πρώτον, ότι ο κόσμος εκεί έξω είναι μια ζούγκλα και όταν έρθει η στιγμή να βγει από την κοιλιά της μάνας του ψυχολογικά, πως να βγει και που να πάει, έχει πανικό και οργή για τους ανθρώπους που τον ευνούχισαν.
Επίσης, δεν ξέρω κάποιοι χριστιανοί πως τον διαβάζουν τον Χριστό, ο οποίος δεν ασχολήθηκε ούτε με την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορίας ούτε με τον Ηρώδη, αλλά είπε ότι εχθρός του ανθρώπου είναι ‘οι οικιακοί αυτού’».
Παρόλο που πολλοί λένε ότι οι νέοι απομακρύνονται από την εκκλησία, παρατηρώ ότι είναι αρκετοί αυτοί που στρέφονται στην εξομολόγηση για την οποία έχετε πει ότι λειτουργεί ως αυτοδικαίωση.
«Είναι λεπτό το θέμα, αλλά αυτό που σώζει είναι η εκκλησία, η οποία είναι ένας τρόπος ύπαρξης, οι πολλοί έρχονται και γίνονται σώμα Χριστού. Σε αυτό μοιραζόμαστε ότι είμαστε και ότι έχουμε. Οι άνθρωποι πηγαίνουν στην εξομολόγηση με κάποια αισθήματα ενοχής για μια συγκεκριμένη πράξη και αυτό δεν είναι μετάνοια. Η μετάνοια σημαίνει, αλλαγή τρόπου ζωής, όχι να απαλλαγείς από την ενοχή γιατί το έκανες και πως το έκανες».
Είμαστε μια χώρα όπου το 90% είναι ορθόδοξοι, δεν είναι μια αποτυχία της εκκλησίας το γεγονός ότι έχει ευθύνες για μια τόσο εγωιστική κοινωνία όπως είναι η ελληνική;
«Ακριβώς. όπως έλεγε ο Χριστόδουλος πριν μερικά χρόνια ότι είμαστε 95% ορθόδοξοι και δεν καταλάβαινε ότι αυτό που έλεγε στρεφόταν εναντίον του, αφού τι είναι αυτό που κάνει η ίδια η ορθοδοξία, έχει δημιουργήσει αυτή την θηριωδία; Ξέρετε ασχολούνται πολλοί Χριστιανοί με διάφορα όπως το αν έφαγες λάδι την Παρασκευή και άλλα παρόμοια, όμως την πεμπτουσία της χριστιανικής διδασκαλίας την αγνοούν παντελώς. Λέει το Ευαγγέλιο ‘ο έχων δύο χιτώνες, να δίνει τον ένα’, ποιος σήμερα το κάνει αυτό;».



Εχετε δηλώσει ότι «στις μέρες μας ο Θεός είναι νεκρός, τον έχουμε σκοτώσει και είμαστε ορφανοί».
«Η πίστη δεν είναι λόγια, είναι ένα βίωμα. Ο άνθρωπος που πιστεύει, τι σημαίνει πιστεύω, ότι έχεις μια ζωντανή σχέση με τον Θεό, τον Χριστό, όχι ότι απλά λέω ‘πιστεύω εις ένα Θεό Πατέρα Παντοκράτορα’. Επιπλέον, ο άνθρωπος που έχει αυτή την προσωπική σχέση, την ακτινοβολεί κιόλας, δεν χρειάζεται να πει τίποτα. Αυτός που λέει, που προσπαθεί να αποδείξει ότι πιστεύει, είναι αυτός που δεν πιστεύει και προσπαθεί να παραπλανήσει και τον εαυτό του.
Στην πραγματικότητα θα ήθελα να ρωτήσω, έχετε συναντήσει τον Ιησού Χριστό; εσύ που λες πιστεύω ή επαναλαμβάνεις αυτό που λέει ένα βιβλίο ακόμα και αν είναι αυτό το Ευαγγέλιο; Κοιτάξτε, ο άπιστος Θωμάς δεν είναι παράδειγμα προς αποφυγήν αλλά προς μίμηση, αυτό είναι πίστη, τα άλλα είναι απάτη είτε με επίγνωση άρα είναι παλιανθρωπιά, είτε χωρίς επίγνωση άρα είναι νεύρωση».
Είναι καταφύγιο για τον άνθρωπο η πίστη;
«Η πραγματική πίστη δεν μπορείς να την πεις καταφύγιο, διότι η κοινωνία και η σχέση είναι προϋπόθεση ζωής. Όπως έχουμε ανάγκη τον συνάνθρωπο έχουμε και μια διάσταση που είναι το μέσον με το οποίο ο άνθρωπος επικοινωνεί με το μυστήριο της ζωής, που είναι πέραν της λογικής. Η πίστη δεν έχει να κάνει με την λογική, είναι μια άλλη διάσταση της ύπαρξης. Για παράδειγμα το συναίσθημα είναι πέρα από την λογική, επομένως άλλη λειτουργία και μια άλλη ανάγκη είναι και αυτή της κοινωνίας με το υπερβατό».
Η ύπαρξη των θρησκειών είναι η απάντηση του ανθρώπου για να αντιμετωπίσει τον φόβο του θανάτου;
«Πολλές φορές οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τις θρησκείες με αυτό τον τρόπο και όταν λέμε βέβαια θρησκείες δεν ξέρω σε τι αναφερόμαστε. Είναι αρκετές φορές που αυτό που αποκαλούμε θρησκεία είναι παραφροσύνη, εκμετάλλευση, ένα σωρό αποκρουστικά πράγματα. Για αυτό εμένα η λέξη θρησκεία δεν μου πάει. για μένα η πνευματική ζωή είναι μια γεύση, όχι ιδεολογία που μου την είπαν, την διάβασα, την αποστηθίζω και τα απαγγέλω».
Ενας Γάλλος συγγραφέας έχει πει «η ζωή είναι ένας είδος μελαγχολικού μυστηρίου που μόνο η πίστη ξέρει το μυστικό».
«Για μένα η ζωή είναι ένα μυστήριο αλλά με την έννοια ότι δεν εξηγείτε με τις δυνατότητες της λογικής και όταν μερικές φορές οι επιστήμονες προσπαθούν να το αμφισβητήσουν αυτό γίνονται αστείοι, όπως γίνονται πολλές φορές και οι θρησκευόμενοι οι οποίοι με λόγια προσπαθούν να αποδείξουν είτε την ύπαρξη του Θεού ή της μεταθανάτιας ζωής. Η αιωνιότητα δεν είναι τόπος, ούτε χρόνος αλλά τρόπος».
Η φύση της αμαρτίας ποια είναι; Εχει γράψει η Κική Δημουλά «μην επιτρέψεις στις πληγές σου να σε μετατρέψουν σε ένα άτομο που δεν είσαι».
«Οποιαδήποτε αυτοκαταστροφική ενέργεια του ανθρώπου, είναι κάτι με το οποίο ο άνθρωπος στρέφεται εναντίον του και όχι κατά του Θεού. Ο Θεός δεν προσβάλλεται και σε αυτό οι θρησκείες έχουν προκαλέσει ασύλληπτη ζημιά στην ανθρωπότητα, παρουσιάζοντας την αμαρτία ως προσβολή εναντίον του θεού».
Ενα από τα βιβλία σας φέρει τον τίτλο ‘Συγκυρίες και Επιλογές’, πως οι συγκυρίες καθορίζουν τις επιλογές μας;
«Εγώ θέλησα να δείξω ότι υπήρχαν κάποιες συγκυρίες στην ζωή μου, δεν ζούσα στο κενό. και προσπάθησα να δείξω ότι την ζωή μου την καθόρισαν οι επιλογές μου. Οι συγκυρίες έχουν διπλή όψη, όπως είπαμε για την κρίση, για κάποιους συμφορά και για άλλους ευκαιρία. Έτσι λοιπόν, το κακό που μου κάνουν οι άλλοι δεν είναι αυτό που με καθορίζει, αλλά το κακό που με καθορίζει είναι αυτό που κάνω εγώ στους άλλους και τελικά το κακό που με καθορίζει είναι το κακό που κάνω εγώ στον εαυτό μου. Όσο πιο σωστές είναι οι επιλογές μας, τόσο πληρέστερη και ποιοτική θα είναι η ζωή μας».
Πότε αποκτά νόημα η ζωή του ανθρώπου;
«Η κοινωνία, η προσφορά και η δημιουργία».
Μια από τις μεγαλύτερες μάστιγες στην εποχή μας είναι η κατάθλιψη, γιατί πιστεύετε ότι ο άνθρωπος αφήνεται ή τι τον οδηγεί στην πνευματική αναπηρία;
«Η κατάθλιψη συνήθως παρουσιάζετε στην μέση ηλικία, όπως είπαμε, και αυτό γιατί δεν μπορεί ο άνθρωπος να δεχτεί ότι πλέον για παράδειγμα δεν είναι όμορφος, δεν δέχεται ότι έχει ρυτίδες ενώ δεν υποπτεύεται ότι οι ρυτίδες είναι μια άλλη ομορφιά. Επίσης ακουμπά και τους νέους, οι οποίοι αρνούνται να δουν τον πραγματικό κόσμο αλλά πιστεύω ότι η ζωή έχει τον τρόπο να αυτοπροστατεύεται».
«Ο χρόνος είναι ο καλύτερος δάσκαλος αλλά δυστυχώς σκοτώνει όλους τους μαθητές του». Ο χρόνος τα λύνει όλα;
Ο χρόνος δεν τα λύνει όλα αλλά δείχνει ‘τι είναι τι’, δηλαδή έχετε μια σύγκρουση με ένα άνθρωπο και σεις το βλέπετε έτσι και ο άλλος διαφορετικά, σημασία δεν έχει ο τρόπος που τα λέτε αλλά ο λόγος που τα λέτε…

πηγή

ΚΥΡΙΑΚΉ ΤΕΛΏΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΊΟΥ-Η ΥΠΑΡΞΙΑΚΉ ΜΟΝΑΞΙΆ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΊΟΥ π. ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΦΑΡΟΣ

Μέ το περιστατικό του Ζακχαίου γίνεται εμφανές ότι ό άνθρωπος πρέπει να κατεβεί άπ’ το μυαλό στην καρδιά για να συναντήσει το Χριστό, ενώ το περιστατικό της Χαναναίας υποδηλώνει ότι για να επιτύχει ό άνθρωπος αυτή τη συνάντηση, πρέπει να ανακαλύψει καί να χρησιμοποιήσει μια διάσταση της υπάρξεως του πού ονομάζουμε πίστη καί πού έχει τη δυνατότητα να τον φέρει σε επαφή με την υπερβατική πραγματικότητα πού είναι η κατεξοχήν πραγματικότητα.

Η πίστη δεν είναι ο διανοητικός καταναγκασμός πού ξέρει ό δυτικός χριστιανισμός, σύμφωνα με τον όποιο ό άνθρωπος πρέπει να πιστέψει επειδή υπάρχει το Α ή το Β λογικό επιχείρημα. Η πίστη δεν είναι μια τυφλή αποδοχή πραγματικοτήτων τις οποίες δεν έχει προσωπικά διαπιστώσει ο άνθρωπος, αλλά είναι ο δρόμος καί ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος κάνει αυτές τις διαπιστώσεις.

Η ορθόδοξη πνευματική παράδοση δεν ζητάει από τον άνθρωπο να δεχθεί κάτι πού δεν έχει διαπιστώσει. Δεν τον αναγκάζει να δεχθεί ότι ο Ίησούς είναι «όν έγραψε ο Μωϋσής εν τω νόμω καί οι προφήται», δηλαδή ο Σωτήρας, αλλά του ζητάει να έλθει καί να δει με τα ίδια του τα μάτια, «έρχου καί ίδε».

Η δεύτερη λοιπόν προϋπόθεση για τη συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό είναι η αναζήτηση Του από τον άνθρωπο με αυτή τη διάσταση της υπάρξεως του πού μόνη έχει αυτή τη δυνατότητα.

Η τρίτη προϋπόθεση γι’ αυτή τη συνάντηση είναι η εγκατάλειψη της απατηλής καί ανυπόστατης πίστεως του ανθρώπου στη δική του θεότητα. Δεν μπορεί ό άνθρωπος να συναντήσει τον πραγματικό Θεό όσο συνεχίζει να λατρεύει ως Θεό τον εαυτό του καί όσο συνεχίζει να περιμένει τη σωτηρία από τον εαυτό του, όπως έκανε ο Φαρισαίος της παραβολής, ο όποιος προσευχήθηκε «σταθείς προς εαυτόν». Ο Φαρισαίος δεν μπορούσε να συναντήσει το Θεό καί να νιώσει την παρουσία Του γιατί δεν στρεφόταν προς το Θεό αλλά προς τον εαυτό του.

Ο Φαρισαίος στην πραγματικότητα δεν πίστευε στο Θεό, γιατί δεν είχε ποτέ του γεύση του Θεού καί δεν γεύθηκε το Θεό γιατί δεν τον αναζήτησε.

Ο Φαρισαίος δεν πάει στο Ναό για να συναντήσει το Θεό, αλλά γιατί χρειάζεται έναν επίσημο χώρο για να αύτοαποθεωθεί.

«Ολοι, αν ψάξουμε,θα βρούμε ένα τέτοιο στοιχείο αυτοαποθεώσεως στη συμμετοχή μας στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας. Το στοιχείο αυτό μπορούμε να το βρούμε καί σε όλες εκείνες τις δραστηριότητες της καθημερινής μας ζωής, πού μας αρέσει να αποκαλούμε αρετές καί με τίς όποιες επιδιώκουμε την αυτοδικαίωσή μας.

Η προσπάθεια του Φαρισαίου να αυτοαποθεωθεί είναι ένδειξη μιας βαθιάς εσωτερικής απελπισίας, πού προέρχεται από την αδυναμία του να βρει τον πραγματικό Θεό καί τελικά δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο γιατί τον απομακρύνει όλο καί περισσότερο από το Θεό• καί όσο πιο πολύ απομακρύνεται από το Θεό τόσο περισσότερη απελπισία αισθάνεται καί τόσο περισσότερο εντείνει την αυτοαποθέωσή του.

«Ακόμη ο Φαρισαίος αισθάνεται την ανάγκη να αυτοεξυψωθεί, γιατί στην πραγματικότητα βαθιά μέσα του αυτοπεριφρονείται.Επειδή όμως δεν μπορεί πραγματικά να εξυψώσει τον εαυτό του, χαμηλώνει τους άλλους για να κερδίσει από τη σύγκριση. Ταπεινώνοντας όμως τους άλλους, τους απορρίπτει και απορρίπτοντας τους, τους αποκόπτει και αποκόπτεται απ’αυτούς. Έτσι, δεν μπορεί να συναντήσει ούτε το Θεό ούτε το συνάνθρωπο και δοκιμάζει μια συγκλονιστική υπαρξιακή μοναξιά.

Γι’αυτό η Εκκλησία προβάλλει σ’αυτό το πρώιμο στάδιο της λειτουργικής διαδικασίας πού οδηγεί στη συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό την κατάντια του Φαρισαίου,γιατί όσο ο άνθρωπος παραμένει σε μια ανάλογη κατάντια, αυτή η συνάντηση είναι εντελώς αδύνατη.

π.Φιλόθεος Φάρος»Πριν και μετά το Πάσχα»Εκδ.Ακρίτας

«Σκοτώσαμε τον Θεό και ορφανέψαμε»

Του Νικου Παπαχρηστου

«Ο Θεός είναι νεκρός. Τον έχουμε σκοτώσει και είμαστε ορφανοί». Με τα λόγια αυτά που καταρχήν ξαφνιάζουν, σοκάρουν, ο 78χρονος ιερέας π. Φιλόθεος Φάρος αποτιμά τη σημερινή σχέση μεγάλης μερίδας πιστών με το Θείο, μια σχέση «καταναλωτική» την οποία όπως υποστηρίζει ενισχύουν με τη στάση ζωής τους πολλοί κληρικοί.

Με λόγο τολμηρό, ενίοτε καυστικό αλλά και αυτοκριτικό ο π. Φιλόθεος είναι ο πρώτος ιερέας που δεν διστάζει να χαρακτηρίσει σωστή την απόφαση για το «σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης» αφού η Πολιτεία απευθύνεται σε πολίτες και όχι σε πιστούς. Χαρακτηρίζει «φαρισαίους» και «υποκριτές» ιεράρχες και κληρικούς που έσπευσαν να μιλήσουν για «πορνεία» και «κουσούρια», υποστηρίζοντας ότι όσοι εμφανίζονται αυστηροί στην πραγματικότητα αναζητούν «άλλοθι» για να αποπροσανατολίσουν από δικές τους «αμαρτωλές» πράξεις. Αυτούς μάλιστα θεωρεί υπεύθυνους για το γεγονός ότι πολλοί νέοι άνθρωποι καταλήγουν σε ψυχιάτρους φορτωμένοι ενοχικά σύνδρομα. «Μακάρι να ενδιαφερόντουσαν για την ελληνική οικογένεια αλλά αδιαφορούν πλήρως», επισημαίνει.

Οσο για εκείνους που βλέπουν μια νέα επίθεση κατά της Εκκλησίας απαντά με νόημα: «Η Εκκλησία του Χριστού δεν κινδυνεύει από εξωτερικούς εχθρούς». ...


Οι θέσεις του πατρός Φιλόθεου Φάρου, όπως τις αναπτύσσει σήμερα στην «Κ», που θίγουν και το πλαίσιο σχέσεων Πολιτείας-Εκκλησίας, σίγουρα θα αποτελέσουν αφορμή διαλόγου, αφού πολλοί θα συμφωνήσουν πολλοί θα διαφωνήσουν, άλλοι θα συνυπογράψουν, άλλοι θα θυμώσουν…

«Η Πολιτεία ορθώς πράττει και προωθεί το Σύμφωνο. Το ερώτημα όμως είναι αν η Ελλάδα είναι μια κοινοβουλευτική δημοκρατία ή μια θεοκρατία τύπου «Χομεϊνί». Φαίνεται πως σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό η Ελλάδα είναι θεοκρατία. Είναι χαρακτηριστικό πως υποψήφιοι βουλευτές, δήμαρχοι και άλλοι πολιτευόμενοι πριν ξεκινήσουν την προεκλογική τους εκστρατεία πρέπει να περάσουν να φιλήσουν το χέρι του Δεσπότη. Και θα φροντίσουν οι κάμερες να το απαθανατίσουν αυτό, για να τους δουν οι ψηφοφόροι τους γιατί αλλιώς δεν έχουν ελπίδες…», λέει ο π. Φιλόθεος Φάρος.

Χωρίς περιστροφές δηλώνει στην «Κ» αντίθετος με το πνεύμα της πρόσφατης αυστηρής απόφασης της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου που χαρακτήριζε «πορνεία» κάθε συζυγική σχέση εκτός του ορθοδόξου γάμου. «Δείχνει την ουσιαστική απομάκρυνση από το πνεύμα του Ευαγγελίου. Κατά την γνώμη μου διαστρέφεται το πνεύμα της διδασκαλίας του Ιησού Χριστού. Οι κανόνες, σύμφωνα με την Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο, είναι φάρμακα και παιδαγωγικά μέτρα που χρησιμοποιούνται κατά την κρίση του πνευματικού. Δεν είναι νόμοι. Ο Χριστός άλλωστε ήρθε για να αλλάξει το καθεστώς της ιουδαϊκής παράδοσης και ιδιαίτερα της φαρισαϊκής. Και ζητάει την επιδίωξη της εσωτερικής αναπτύξεως.

Οχι την αντιμετώπιση του κακού με μια νομική και αστυνομική αντίληψη. Ομως μέσα στη ζωή της Εκκλησίας το ιουδαϊκό φαρισαϊκό πνεύμα έχει εισχωρήσει από πολύ νωρίς» σημειώνει και προσθέτει: «Ο Χριστός λέει ότι πορνεία και άλλα κακά πράγματα έρχονται από την καρδιά του ανθρώπου. Δεν καταδικάζει κανέναν αμαρτωλό. Μόνο τον υποκριτή. Το πνεύμα του Χριστού δεν είναι νομικό, αλλά προσπαθεί να δείξει ποια είναι η ουσία της αμαρτίας. Δεν είναι μια εξωτερική συμπεριφορά. Για παράδειγμα φόνος για τον Χριστό είναι η απόρριψη του άλλου. Συνεπώς στη διδασκαλία του δεν χωράει η “αυτοδικαίωση”. Κανείς δεν μπορεί να λέει εγώ είμαι ενάρετος και να κατηγορεί κάποιον άλλο σαν αμαρτωλό»…

«Υποκριτές και Φαρισαίοι»

Πολλοί μητροπολίτες αφήνουν να εννοηθεί πως θα πρέπει να επιβληθούν πνευματικές κυρώσεις σε βάρος όσων προχωρήσουν στη σύναψη «Συμφώνου Συμβίωσης». Τι λέει για αυτό ο πατέρας Φιλόθεος;

«Ο Χριστός ήταν σαφής όταν είπε πως δεν ήρθε να κρίνει αλλά να σώσει τον κόσμο. Μην κρίνετε ίνα μην κριθείτε. Αντιθέτως, καταδικάζει ξεκάθαρα συγκεκριμένες συμπεριφορές όπως την υποκρισία.

Μιλώντας στους Φαρισαίους, οι οποίοι έκαναν όσα κάνουμε εμείς οι κληρικοί σήμερα, στηλίτευσε το ενδιαφέρον τους για τα περίτεχνα κοσμήματα, τα περίλαμπρα άμφια, την επιδίωξή τους να κάθονται στις πρώτες θέσεις των δείπνων αλλά και την εκμετάλλευση φτωχών ανθρώπων.

Ο Χριστός συνεχώς καταδικάζει την υποδούλωση στα υλικά αγαθά, τη χλιδή και την πολυτέλεια. Ολα αυτά αφορούν εμάς τους παπάδες. Ζούμε ζωή πριγκιπική, μετακινούμεθα με τις κράισλερ και τις μερσεντές, μας υπηρετεί ένα σωρό κόσμος, φορτωνόμαστε όλα αυτά τα χρυσά και έχουμε και την απόλυτη εξουσία στην ψυχή των ανθρώπων.

Είναι ανατριχιαστικά πράγματα αν σκεφτείτε ότι γίνονται στο όνομα του Χριστού που περπατούσε ξυπόλητος και δεν είχε πού την κεφαλήν κλίναι. Ε, λοιπόν, είμαστε ανακόλουθοι με όσα δίδαξε ο Χριστός. Και επομένως το λιγότερο που θα περίμενε κάποιος από εμάς είναι να μην πετάμε πέτρες στους άλλους. Οι δικές μας αμαρτίες είναι εκείνες που κυρίως καταδίκασε ο Ιησούς Χριστός.

Πώς να το κάνουμε· δεν μίλησε για τις προγαμιαίες σχέσεις, αλλά είπε ξεκάθαρα πως δεν γίνεται να υπηρετεί κάποιος δύο Κυρίους, τον Θεό και τον Μαμωνά. Είπε επίσης πως όποιος έχει δύο χιτώνες να δίνει τον ένα».
«Εμείς οι παπάδες έχουμε πολλές νευρώσεις σχετικά με τον ερωτισμό. Και πολλά από αυτά που λέμε μπορεί να είναι συνέπεια των νευρώσεών μας», υποστηρίζει μιλώντας στην «Κ» ο π. Φιλόθεος. «Πιστεύω ότι οι αυστηρότεροι από εμάς τους κληρικούς στα θέματα της σεξουαλικής ηθικής είναι είτε πιο νευρωτικοί σε σχέση με τον ερωτισμό είτε κρύβουν τα περισσότερα και θέλουν να έχουν ένα άλλοθι. Εμφανίζονται δηλαδή αυστηροί για να μην επιτρέψουν στον απλό άνθρωπο να σκεφθεί πως αυτοί μπορεί να έχουν μια έντονη προσωπική ζωή, σχετική με αυτό που εξίσου έντονα καταδικάζουν. Αναμφισβήτητα, πάντως, όταν κάποιος ελέγχει τον ανθρώπινο ερωτισμό έχει στα χέρια του αλυσοδεμένους τους ανθρώπους».

Το χάσμα

Τη στιγμή που η Ιεραρχία υποστηρίζει πως το «Σύμφωνο» στρέφεται εναντίον του θεσμού της οικογένειας, ο π. Φιλόθεος κάνει λόγο για πλήρες χάσμα με την κοινωνία. «Ακούω κάποιους μητροπολίτες να λένε ότι ενδιαφέρονται για την ελληνική οικογένεια. Μακάρι να ενδιαφέρονταν, αλλά αδιαφορούν πλήρως και είναι και ανίκανοι να κάνουν κάτι για να αντιμετωπίσουν την κρίση στην οικογένεια. Οι περισσότεροι δεσποτάδες και παπάδες είναι ποιμαντικά ανύπαρκτοι και δεν έχουν σταθεί ποτέ στο πλευρό ενός ανθρώπου που έχει ανάγκη. Οχι να του δώσουμε ρετσέτες, αλλά απλά να σταθούμε πλάι του. Γιατί πολλές φορές αυτό που χρειάζεται ο άνθρωπος που έχει μια δυσκολία δεν είναι να του δώσουμε μια λύση, αλλά να δει ότι νοιαζόμαστε γι’ αυτόν.

Αυτήν τη στιγμή η ελληνική οικογένεια βρίσκεται σε τρομερή κρίση. Σήμερα, ένα τεράστιο ποσοστό νέων είναι παροπλισμένοι με ψυχικές διαταραχές· πολλές από τις οποίες οφείλονται σε κάποιους παπάδες που είναι λαύροι κατά των σαρκικών αμαρτημάτων. Εμείς οι παπάδες οδηγούμε τα παιδιά στους ψυχιάτρους. Οταν ακούω ψυχίατρο παπά να λέει ότι έχει θεραπεύσει ομοφυλοφίλους ξέρω ότι έχει αποπειραθεί να τους κάνει ψυχολογική λοβοτομή. Και τους έχει παραδώσει σε τρομερά βασανιστήρια και ενοχικά σύνδρομα. Ο διεθνούς κύρους κατάλογος της ψυχοπαθολογίας που εκδίδει η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία εδώ και 50 χρόνια δεν θεωρεί την ομοφυλοφιλία αρρώστια. Υπάρχουν όμως Ελληνες παπάδες που τη θεωρούν αρρώστια. Και πιστεύω πως εκείνος που προσπαθεί να θεραπεύσει έναν ομοφυλόφιλο είναι ο ίδιος άρρωστος που χρησιμοποιεί ταλαίπωρους ανθρώπους για να δώσει τη δική του νευρωτική μάχη».

Με έντονη αυτοκριτική διάθεση, ο π. Φιλόθεος καταδικάζει την εξουσιαστική συμπεριφορά ορισμένων κληρικών. «Κοιτάξτε, εμείς οι κληρικοί στο μεγάλο μας ποσοστό εσωτερικά είμαστε τενεκέδες ξεγάνωτοι. Και προσπαθούμε να καλύψουμε την αίσθηση της εσωτερικής μας ανεπάρκειας. Γιατί πολλοί από εμάς, αν μας βγάλετε τα γένια και τα ράσα, δεν είμαστε τίποτα. Θα ήμασταν σκέτα μηδενικά. Ομως με αυτά τα συμπράγαλα που φοράμε αποκτάμε κύρος, μπορούμε να καθορίζουμε τις ζωές των άλλων, κρέμονται οι άλλοι από το στόμα μας, αποκτάμε εξουσία. Και έτσι νομίζουμε ότι θα αυξήσουμε την αυτοεκτίμησή μας. Κούνια που μας κούναγε. Δεν αφορά βέβαια τους πολλούς ότι δεν αυξάνουμε την αυτοεκτίμησή μας. Τους αφορά όμως ότι τους βασανίζουμε και τους οδηγούμε στον Καιάδα των ψυχοφαρμάκων που είναι ένας δρόμος χωρίς επιστροφή. Επίσης, πολλοί κληρικοί θέλουμε να βρούμε κάποιον άλλο τρόπο να δείξουμε ότι έχουμε λόγο υπάρξεως. Ασχολούμαστε με το Σκοπιανό ή με άλλα παρεμφερή πράγματα –άσχετα με την αποστολή μας– για να δείχνουμε ότι κάτι έχουμε κάνει. Εχουν καμία σχέση αυτά με όσα δίδαξε ο Χριστός;».

Για τον π. Φιλόθεο η απάντηση της Εκκλησίας στο «Σύμφωνο» δεν πρέπει να είναι η τιμωρία όσων το επιλέξουν, αλλά η πρόταση ζωής που κάνει ο Χριστός. «Οι βασικές αρχές του Χριστού είναι η αγάπη του ανθρώπου για τον Θεό και η αγάπη για τον συνάνθρωπο. Η σχέση με τον άλλο είναι βασική πηγή ζωής για τον άνθρωπο. Αλλά οι σχέσεις είναι περίπλοκες και χρειάζεται αγώνας για να είναι όσο γίνεται περισσότερο υγιείς. Η ερωτική πλευρά τους είναι η πιο καίρια. Και εκεί εύκολα γίνονται πολλές εκτροπές. Οσες περισσότερες τόσο λιγότερη πληρότητα ζωής υπάρχει. Και η πληρότητα στη ζωή έρχεται μέσα σε σχέσεις ουσιαστικές, που παίρνουν χρόνο, κόπο, θέλουν αγώνα. Αν ζητούν οι νέοι κάποιο συγχωροχάρτι δεν είναι πολύ διαφορετικοί από τους παπάδες που τους το αρνούνται», επισημαίνει. «Στις μέρες μας ο Θεός είναι νεκρός. Τον έχουμε σκοτώσει και είμαστε ορφανοί. Τα λόγια που λέμε, τα μεγάλα, τα επουράνια, τα πνευματικά όχι μόνο δεν ακτινοβολούν πίστη, αλλά φανερώνουν την αγωνία μας να καλύψουμε την έλλειψη της πίστεώς μας. Γιατί η πίστη δεν μεταδίδεται με μπλα μπλα, αλλά ακτινοβολεί. Δεν λες εγώ πιστεύω, αλλά ο τρόπος που ζεις δείχνει ότι πιστεύεις. Σήμερα ο τρόπος ζωής όλων μας δείχνει ότι δεν πιστεύουμε. Προσεγγίζουμε την πίστη σαν ένα καταναλωτικό αγαθό. Εχουμε από αυτό, από εκείνο, τα έχουμε όλα και λέμε άντε τώρα να εξασφαλίσουμε και ένα οικοπεδάκι στον παράδεισο».

Ποιος είναι
Ο π. Φιλόθεος Φάρος σπούδασε πολιτικές επιστήμες στην Πάντειο Σχολή, Νομικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Ποιμαντική Ψυχολογία στις ΗΠΑ. Χειροτονήθηκε διάκονος και ιερέας το 1962 στην Ελλάδα. Στη συνέχεια υπηρέτησε ως εφημέριος στις ΗΠΑ. Δίδαξε Ποιμαντική Ψυχολογία στην Ορθόδοξη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού στη Βοστώνη από το 1969 έως το 1976. Υπηρέτησε ως ιερέας-σύμβουλος στο νοσοκομείο J.B. Thomas Day Care παρέχοντας ποιμαντική υποστήριξη σε νεαρά ζευγάρια που τα παιδιά τους αντιμετώπιζαν σοβαρές ασθένειες καθώς επίσης και ως προϊστάμενος του τμήματος Οικογενειακής Στήριξης στην πρότυπη ψυχιατρική κλινική Human Resource Institute στη Βοστώνη από το 1970 μέχρι το 1976.
Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1976, ασχολήθηκε συστηματικά με το συγγραφικό έργο καθώς επίσης, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’90, με το Συμβουλευτικό Κέντρο Νεότητας της Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
Σήμερα, συνταξιούχος πλέον, λειτουργεί κάθε Κυριακή στον Αγιο Νικόλαο Ραγκαβά της Πλάκας. Πάντοτε μετά τη λειτουργία συζητάει με νέα ζευγάρια και νέους για τα θέματα που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους.

Απο την εκπομπή Στα Άκρα ειναι το ακόλουθο βίντεο την 18.04.08

cosmosnet για το 1greek
.Δημοσιεύτηκε στην kathimerini την 06-04-08
http://news.kathimerini.gr

Πηγή

π. Φιλόθεος Φάρος: Το βήμα πριν από το πρώτο βήμα (το περιστατικό με τον Ζακχαίο)

(πρώτη φορά στο διαδίκτυο)

Ο Ζακχαίος "ἐζήτει ἰδεῖν τόν ἐπί συκομορέαν", γιατί αισθανόταν μικρός και νόμιζε ότι θα μεγλάλωνε σκαρφαλώνοντας στην συκομορέα. 

Πολλές φορές και εμείς πιστεύουμε πως θα δούμε τον Ιησού ανεβαίνοντας σε κάποια "συκομορέα", εκείνο που πολύ εκφραστικά λέμε στην "καλάμι" στην καθομιλουμένη.
Μερικές φορές πιστεύουμε π.χ. ότι θα δουμε τον Ιησού αν καβαλήσουμε το καλάμι της "μορφώσεως" και βλέπουμε "αφ' υψηλού" τους άλλους ανθρώπους. 

Άλλοτε πάλι καβαλάμε το καλάμι της "αρετής", ή της "ευσέβειας", ή της "προοδευτικότητας" ή της "εθνικοφροσύνης" ή ακόμα της "ορθοδοξίας". 

Αλλά ο Χριστός που βλέπουμε όντας εμείς καβάλα σε κάποιο καλάμι, είναι μια οφθαλμαπάτη, γι' αυτόν Τον νομίζουμε σαν ένα γλυκερό, ομορφούλη, γλυκομίλητο, αριστοκρατικό και γαλανομάτη ξανθούλη. 

Δεν μπορούμε όμως να έχουμε μια ουσιαστική συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό καβάλα σε κάποιο καλάμι. Δεν μπορούμε να συναντήσουμε το Χριστό ακαδημαϊκά ή εγκεφαλικά. Μόνο μέσα στο χώρο της καρδιάς μας μπορούμε να Τον συναντήσουμε. 

Γι' αυτό και ο Χριστός σε όποιον από εμάς έχει κάποια  περιέργεια, έστω να Τον συναντήσει, λέει αυτό που είπε στον Ζακχαίο: "ἐν τῷ οἴκῳ σου", μέσα στην καρδιά σου "δεῖ με μεῖναι", "σπεύσας", λοιπόν, "κατάβηθι". 

Ανεβαίνουμε όμως στις συκομορέες ή στα καλάμια για να αποστρέψουμε το βλέμμα από την καρδιά μας επειδή συχνά ξέρουμε ότι είναι άντρο δαιμόνων. Το καλάμι είναι απόδραση από τον εαυτό μας που ουσιαστικά δεν εκτιμούμε, δεν τον αγαπάμε. 

Για να εγκαταλείψουμε την άμυνά μας, την απόδρασή μας, τη συκομορέα, πρέπει να μπορέσουμε να νιώσουμε κάποια ουσιαστική αγάπη και εκτίμηση για τον εαυτό μας. 

Αγαπάμε όμως τον εαυτό μας στο ποσοστό που έχουμε δοκιμάσει την αποδοχή και την αγάπη των άλλων. Έτσι δημιουργείται ο φαύλος κύκλος. Όσο πιο πολύ απορριμμένος αισθάνεται κανείς τόσο περισσότερο αισθάνεται την ανάγκη να ανέβει σε κάποια συκομορέα και να βλέπει τους άλλους "ἀφ' ὑψηλοῦ", δηλαδή να τους απορρίπτει πριν απορρίψουν αυτοί εκείνον. 

Ο Χριστός τερματίζει το φαύλο κύκλο. Ξέρει πως πρέπει  πρώτα να αισθανθεί αγαπημένος ο άνθρωπος για να βρει την δύναμη να αλλάξει, να καθαρίσει την καρδιά του. Γι' υατό και πηγαίνει πρώτος στο Χακχαίο χωρίς να του ζητήσει τίποτε και έτσι του δίνει τη δυνατότητα να αλλάξει και να δώσει "τα ημίση των υπαρχόντων" του "τοῖς πτωχοῖς". Πρώτα έρχεται ο Χριστός στην καρδιά του ανθρώπου κι ύστερα έρχεται η αλλαγή, η πνευματική ανάπτυξη και τα καλά έργα. 

Η λειτουργική δόμηση της διαδικασίας που οδηγεί σε μια ουσιαστική συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό εκφράζει μια πραγματικά ασύλληπτη σοφία και κάθε ασήμαντη λεπτομέρειά της έχει απέραντες υπαρξιακές διαστάσεις. 

Ωστόσο, στο ξεκίνημά της θέλει να μας διαβεβαιώσει πως στο όνομα του Ιησού  Χριστού δεν μπορούμε να δικαιώσουμε κανενός ανθρώπου την απόρριψη και κυρίως εκείνου που "νοσεῖ", δηλαδή εκείνου του οποίου η αγάπη έχει ψυχρανθεί είτε αυτό εκφράζεται ιδεολογικά είτε εκφράζεται συμπεριφεριολογικά. 

Στο όνομα του Ιησού Χριστού δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε άλλο παρά να προσπαθούμε να θερμάνουμε "το καταψυχθέν". "Τί οὖν ἐάν μή θερμαίνηται; Μένε τά σαυτοῦ ποιῶν" (Χρυσόστομος).

Γιατί δεν θέλησα να γίνω επίσκοπος.(π.Φιλόθεος Φάρος)

21ΙΑΝ

Ο γνωστός  Θεολόγος και συγγραφέας πατήρ Φιλόθεος Φάρος, στο βιβλίο του – αυτοβιογραφία “ΣΥΓΚΥΡΙΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ”, Εκδόσεις Αρμός, στην σελίδα 291, αναφέρει γιατί δεν αποδέχτηκε τις αλλεπάλληλες προτάσεις, του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ, ώστε να γίνει επίσκοπος:

———————————————-

“Τώρα θα πρέπει να εξηγήσω τους λόγους που δεν θέλησα να γίνω επίσκοπος.

Ο πρώτος λόγος, που θα ήταν και αρκετός, ήταν ότι δεν είχα την αυταπάρνηση, που εγώ πιστεύω ότι πρέπει να έχει ένας επίσκοπος, χωρίς την οποία είναι ένας ιερόσυλος απατεώνας. Ασφαλώς, ο επίσκοπος δεν προλαβαίνει να ενδιαφέρεται για τον καθένα άνθρωπο στην επισκοπή του, αλλά θα πρέπει όμως τουλάχιστον, να νοιάζεται γιά κάθε ένα κληρικό της επισκοπής του και τις οικογένειές τους και να είναι παρών στη ζωή τους, να παρακολουθεί την καθημερινότητά τους, να συμμετέχει στις χαρές και στις λύπες τους, να τους στηρίζει στις δυσκολίες τους και ΝΑ ΚΥΒΕΡΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕ ΤΗΝ ΦΟΒΕΡΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΕΙΛΗ, για να μπορούν και αυτοί στη συνέχεια να κάνουν το ίδιο προς την εκκλησιαστική κοινότητα”…….”Οταν ο επίσκοπος ή ο κάθε κληρικός, δεν είναι διαθετειμένοι να αναλάβουν αυτή την ευθύνη, τότε οι λόγοι για τους οποίους γίνονται κληρικοί είναι εγωκεντρικοί, ανέντιμοι και βλάσφημοι”……………………….

“άλλος λόγος που δεν ήθελα να γίνω επίσκοπος, ήταν και είναι η ΜΑΚΡΟΧΡΌΝΙΑ ΘΗΤΕΙΑ ΥΠΟΤΕΛΕΙΑΣ που απαιτείται για να γίνει κάποιος επίσκοπος, αλλά και η ΙΣΟΒΙΑ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΥΠΟΤΕΛΕΙΑΣ, που ακολουθεί την επισκοποίηση, ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΑΦΕΝΤΙΚΟ ΠΟΥ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΕΥΣΕ”…..

Ένας ακόμη λόγος που δεν θα δεχόμουν ποτέ, να γίνω επίσκοπος, είναι η ΔΙΑΠΛΟΚΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΙΚΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΡΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ. Μία διαπλοκή που είναι αναπόφευκτη, γιατί όλες οι εξουσίες είναι συγκοινωνούντα δοχεία, έτσι ώστε και η δημοκρατία του κράτους νοθεύεται αλλά και η Εκκλησία εκκοσμικεύεται σε βαθμό τέτοιο, που γίνεται κυριολεκτικά αγνώριστη και με τρόπο ανατριχιαστικό και βλάσφημο.
Φυσικά ούτε η εκκοσμίκευση ούτε ο εξευτελισμός ενοχλεί τους δεσποτάδες, που είναι οι μόνοι κερδισμένοι από αυτή τη διαπλοκή. Είναι δε τόση η εκκλησιαστική άγνοια, ώστε όσοι κόπτονται για το ενδεχόμενο χωρισμού Εκκλησίας και κράτους….μάχονται ουσιαστικά μόνο, για να διατηρήσουν οι δεσποτάδες τα πριγκιπικά τους προνόμια ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΟΥΝ ΑΣΥΔΟΤΟΙ ΚΑΠΗΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ, μόνο για να ικανοποιούν τον εγωκεντρισμό τους και την ματαιοδοξία τους”.
“Εγώ αν γινόμουν επίσκοπος, δεν θα μπορούσα να δεχθώ να εγκατασταθώ στην επισκοπή μου, με απόφαση του υπουργού Παιδείας και αφού θα είχα πρώτα δώσει την διαβεβαίωσή μου στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Τέλος δεν θα γινόμουν επίσκοπος για λόγους αισθητικής….”.

πηγή

Οι Ενάρετοι Κληρικοί και οι Κληρικοί που θέλουν κάποιοι χριστιανοί

Πηγή




Το μεγαλύτερο μέρος της κακοδαιμονίας που μαστίζει την εκκλησιαστική μας ζωή σήμερα οφείλεται στη διαστροφή της εκκλησιαστικής μας παραδόσεως, που είχε σαν συνέπεια τη διαστροφή του ήθους του λαού μας. σαν αποτέλεσμα αυτής της διαστροφής, το τωρινό μας ήθος είναι έκφραση μιας θρησκευτικής παραδόσεως ξένης και συχνά αντίθετης προς τη δική μας εκκλησιαστική παράδοση.

Μία περιοχή της εκκλησιαστικής μας παραδόσεως, της οποίας η διαστροφή έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στησημερινή κακοδαιμονία της εκκλησιαστικής μας ζωής, είναι η περί ιερωσύνης διδασκαλία της Εκκλησίας μας.

Οι μισσιονάριοι, που έδρασαν πριν και μετά την Επανάσταση στο χώρο μας, σαν γνήσιοι προτεστάντες, πίστευαν ότι η προσφορά του κληρικού εξαρτάται αποκλειστικά από τις προσωπικές του ικανότητες. Με άλλα λόγια και σ’ αυτό το θέμα εφήρμοζαν, και συνεχίζουν βέβαια να εφαρμόζουν, τις ανθρωποκεντρικές τους πεποιθήσεις, που σε τελική ανάλυση είναι έκφραση μιας στυγνής ειδωλολατρίας, αφού καταργούν ουσιαστικά το Θεό και τον υποκαθιστούν με τον άνθρωπο.

Με βάση πάντως αυτές τις αντιλήψεις τους, οι προτεστάντες μισσιονάριοι, μετρούσαν την προσφορά των κληρικών με το μέτρο των προσωπικών τους ανθρωπίνων επιτευγμάτων, όπως η διαλεκτική σοφία, η εξωτερική ευσέβεια και πολύ συχνά η αγγλοσαξονική ευπρέπεια, που στο δικό τους σύστημα αξιών είχε πρωτεύουσα θέση.

Οι αντιλήψεις αυτές των προτεσταντών μισσιοναρίων επηρέασαν βαθειά το ήθος του λαού μας, επειδή κυρίως τις αποδέχτηκαν με φανατισμό οι διανοούμενοί μας. Αυτοί άρχισαν να ντρέπονται για τους κληρικούς μας που δεν μιλούσαν με το «σεις» και με το «σας», που έτρωγαν σκόρδο, που δεν χρησιμοποιούσαν το «μανδάμ» όταν απευθύνοντο στις….κυρίες και, προπαντός, που δεν ήξεραν να χρησιμοποιούν τη μάσκα της αγγλοσαξονικής ευπρέπειας για να κρύβουν την ανθρώπινή τους κατάντια.

Οι αντιλήψεις αυτές, που επιβάλλουν στην ανθρώπινη εμπειρία μία ολότελα ανυποψίαστη ειδωλολατρία, διαμόρφωσαν το ήθος μας έτσι, που τώρα οι πιο πολλοί από μας να έχουμε χάσει κάθε ελπίδα, επειδή τα είδωλα πια δεν πείθουν, και μερικοί «ευσεβείς» να αναζητούμε ακόμη κάποιον «καλό κληρικό» που κάνει «καλή λειτουργία», «καλό ευχέλαιο» ή που είναι «ενάρετος», για να βεβαιωθούμε ότι δεν έχουν χαθεί όλα και να αισθανθούμε ανακούφιση.

Μάλιστα, για την καλλιέργεια αυτού του κλίματος εδημιουργήθη ένα ολόκληρο κίνημα, που διέθετε, και ακόμη διαθέτει, διαπρεπείς και φλογερούς προφήτες, που, ευχαριστημένοι οι ίδιοι που περιελαμβάνοντο ή που περιλαμβάνονται στη χορεία των «καλών», προσέφεραν και συνεχίζουν να προσφέρουν με…ταπεινή αυταρέσκεια τον εαυτό τους, για να τον λατρέψουν τα πλήθη και εκφράζουν την ασυγκράτητη αποστροφή τους για όλους αυτούς, τους…ανάξιους κληρικούς, που η ύπαρξή τους αμαυρώνει τη λάμψη της δικής τους υπεροχής.

Η σωτηρία μας δεν οφείλεται ασφαλώς ούτε στα ανθρώπινα ούτε στους ανθρώπους. Τη Βασιλεία του Θεού τη δημιούργησε ο Θεός και Εκείνος την προσφέρει στον άνθρωπο. Δεν τη δημιουργεί και δεν την προσφέρει σ’ αυτόν ο κληρικός. Όμως ο κληρικός μπορεί να διευκολύνει ή να παρεμποδίσει την είσοδό του σ’ αυτήν, όπως έκαναν οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι στους οποίους έλεγε ο Χριστός: «Κλείετε την βασιλείαν των ουρανών έμπροσθεν των ανθρώπων, υμείς γαρ ουκ εισέρχεσθε, ουδέ τους εισερχομένους αφίετε εισελθείν» (Ματθ. 23,14).

Είναι επίσης γεγονός πως οι κληρικοί μπορούν περιστατικά να δυσχεράνουν την επικοινωνία μας με το Θεό, πως μπορούν να παρεμβληθούν ανάμεσα σε μας και σε Εκείνον, τόσο με την κακία τους όσο και με την «αρετή» τους.

Μάλιστα αν η κακία του κληρικού μπορεί να μας κρύψει περιστατικά τη θέα του Θεού, η «αρετή» του μπορεί να μας αποπροσανατολίσει τόσο, ώστε να βλέπουμε αυτόν ή κάποιον άλλο «ενάρετο» άνθρωπο αντί για το Θεό κι έτσι να βρεθούμε σ’ έναν πραγματικά πολύ μεγάλο πνευματικό κίνδυνο.

Ο πραγματικά ενάρετος κληρικός είναι αυτός που δεν κρύβει από τους ανθρώπους το Χριστό με τη δική του «αρετή». Η γνήσια αρετή δοξάζει το Θεό, στον οποίο πραγματικά οφείλεται, και όχι τον άνθρωπο, που μόνο γίνεται ο φορέας της.

Πάντως αυτό που τελικά έχει αποφασιστική σημασία είναι να βεβαιωθούμε ότι σωτήρας και λυτρωτής μας είναι ο Ιησούς Χριστός, που μπορεί να μας σώσει και όταν ακόμη έχει χαθεί κάθε ελπίδα απ’ την πλευρά των ανθρώπων. Γιατί «δύναται ο Θεός εκ των λίθων τούτων εγείραι τέκνα τω Αβραάμ» (Ματθ.3,9) και γιατί «παράκλητον έχομεν προς τον Πατέρα Ιησούν Χριστόν δίκαιον» (Ά Ιωάν. 2,1) ο οποίος «σώζειν εις το παντελές δύναται τους προσερχομένους δι’ αυτού τω Θεώ, πάντοτε ζων εις το εντυγχάνειν υπέρ αυτών» (Εβρ. 7,25).

Αν δεν αποκτήσουμε αυτή τη βεβαιότητα, θα διατρέξουμε οπωσδήποτε μεγάλο κίνδυνο, γι’ αυτό και η χριστιανική παράδοση ανέπτυξε μία θεολογία της ιερωσύνης, που μπορεί να μας προφυλάξει απ’ αυτόν.

Σύμφωνα λοιπόν μ’ αυτή τη θεολογία της ιερωσύνης, εφόσον ο λυτρωτής μας δεν είναι ένας άνθρωπος αλλά ο Χριστός και εφόσον ο κληρικός είναι φορέας της χάριτος που εκπηγάζει από το λυτρωτικό έργο του Χριστού, θα πρέπει να τιμούμε τον κληρικό με την πεποίθηση ότι τιμούμε τον Ιησού Χριστό και όχι το ανθρώπινο πρόσωπο του κληρικού και ότι από το Χριστό δια του κληρικού σωζόμεθα.

«Τίμα τους ιερείς με προσήλωση ως καλούς οικονόμους. Απόδωσε την οφειλομένη τιμή στο λειτούργημά τους και μην ερευνάς τις πράξεις τους. Όσον αφορά το λειτούργημά του ο ιερέας είναι ένας άγγελος, όσον αφορά τις πράξεις του είναι ένας άνθρωπος. Με το έλεος του Θεού έχει γίνει ένας μεσίτης ανάμεσα στο Θεό και στον άνθρωπο».


π. Φιλόθεος Φάρος

Πίστη στην πρόνοια

Η ικανότητά μας να εμπιστευώμεθα σχετίζεται άμεσα με την πίστη μας στην πρόνοια. Αυτά που χρειάζεται να ξέρει ο άνθρωπος είναι ποιές είναι οι προθέσεις του Θεού γι’ αυτόν. Τα καλά νέα του Χριστού είναι ότι οι προθέσεις του Θεού για εμάς είναι καλές. Εκείνος που δεν εφείσθη αυτού του ιδίου του γιου Του, αλλά Τον παρέδωσε για όλους εμάς, δεν θα μας τα δώσει επίσης όλα με Αυτόν; Ο σταυρός του Χριστού είναι το σημάδι του Θεού ότι είναι μαζί μας, και «ει ο Θεός υπέρ ημών, τις καθ’ ημών;» (Ρωμ. 8, 31). Αν κάποτε δεν βλέπουμε να είναι ο Θεός μαζί μας, είναι γιατί, επειδή ακριβώς ο Θεός είναι πραγματικά μαζί μας, δεν ικανοποιεί ευτυχώς τις αυτοκαταστροφικές επιθυμίες μας, που εμείς δεν βλέπουμε ότι είναι όντως αυτοκαταστροφικές. Ευθύς ως πεισθούμε ότι ο Θεός είναι μαζί μας, ότι οι προθέσεις Του για εμάς είναι καλές, είμεθα έτοιμοι να δεχθούμε αυτό που ο Θεός μπορεί να μας δώσει μέσα από τη συγκεκριμένη κρίση ή οδυνηρή εμπειρία. Όταν ο Ιώβ επέμεινε ότι ο Θεός δεν απαντούσε στις κραυγές του για βοήθεια, ο Ελιού, πολύ σοφά, είπε: «Ο θεός μιλάει πολλές φορές και με ποικίλους τρόπους, κανείς δεν δίνει προσοχή στα λόγια Του» (Ιώβ 33, 14). Η αντίληψη του Ελιού έδωσε στον Ιώβ μια διαφορετική θεώρηση της σιωπής του Θεού, που ακριβέστερα θα μπορούσε να αποκληθεί η κωφότητα του ανθρώπου.

Ο Ιώβ είχε τη δική του ιδέα για το πως ο Θεός θα του απαντούσε. Όταν δεν του εδόθη αυτή η απάντηση, συνεπέρανε ότι ο Θεός δεν είχε μιλήσει. Ο Ελιού πίστευε ότι οι ενδείξεις που είχε ο Ιώβ για να καταλήξει να πιστεύει ότι ο Θεός δεν του μιλούσε ήταν ανεπαρκείς. Γιατί ο Θεός μπορεί να μας μιλά με έναν διαφορετικό τρόπο απ’ αυτόν που εμείς περιμένουμε και σαν συνέπεια εμείς να μην ακούμε αυτό που μας λέει. Ο Θεός μας λέει κάτι διαφορετικό απ’ αυτό που περιμένουμε, γιατί αυτό που περιμένουμε είναι λάθος. Όλοι μας κάποτε αισθανθήκαμε ανακούφιση που ο Θεός δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημά μας, γιατί έτσι γλυτώσαμε από κάποια συμφορά. Συχνά μας τυφλώνει τόσο πολύ η έπαρσή μας ώστε να πιστεύουμε ότι εμείς ξέρουμε καλύτερα από Εκείνον τι πραγματικά έχουμε ανάγκη. Ο Ελιού στην πραγματικότητα πρότεινε στον Ιώβ να κοιτάξει λίγο πιο πέρα από τη μύτη του και να τεντώσει τ’ αυτιά του σε διαφορετική κατεύθυνση, για να ακούσει τη φωνή του Θεού. Όταν επιλέγουμε να εμπιστευθούμε τον Θεό για να βγούμε από μια κρίση, μ’ αυτήν ακριβώς την ενέργεια δίνουμε νόημα στην κρίση μας. Επειδή η εμπιστοσύνη μας είναι η ανταπόκρισή μας στην υπόσχεση του Θεού να μας βοηθήσει, μας δίνει την ελπίδα που χρειαζόμεθα. Όταν βλέπουμε έτσι τον κρυμμένο Θεό, τα αυτιά και τα μάτια της πίστης μας ανοίγουν σε μια πληρέστερη προοπτική, για να δούμε μέσα απ’ αυτή την πραγματική μας κατάσταση. Η εμπιστοσύνη μας καλείται να είναι άλμα πίστεως, γιατί με αυτή υπερπηδούμε αυτά που αλλιώς φαίνονται ως ανυπέρβλητα εμπόδια. Το περισσότερο που μπορούν να κάνουν αυτά τα εμπόδια στο δρόμο που μας δείχνει ο Θεός είναι να δημιουργήσουν μια παρέκκλιση, αλλά ο Θεός μπορεί να χρησιμοποιήσει και την παρέκκλιση επωφελώς για μας. Η πίστη στην πρόνοια του Θεού είναι από μόνη της ένα καλό νέο, γιατί ενεργοποιεί μια χαρά που δεν εξαρτάται, τουλάχιστον ολοκληρωτικά, απ’ αυτό που μας συμβαίνει. Η χαρά του Χριστού μπορεί να υπάρχει ακόμη και όταν δεν υφίστανται οι συνηθισμένοι λόγοι. Η σχέση μας με τον Θεό μπορεί να συνεχίσει σχετικά σταθερή, όταν άλλα στηρίγματα από τα οποία συνήθως εξαρτώμεθα δεν υπάρχουν, αν φροντίζουμε να κρατάμε ενεργοποιημένο το μέρος εκείνο της ύπαρξής μας που μπορεί να κοινωνεί με το μυστήριο του Θεού. Όταν στο μέσο μιας κρίσης εμπιστευόμαστε τον Θεό, θα μας είναι πιο εύκολο να εμπιστευόμαστε και τους άλλους, τον ή την σύζυγο, τα παιδιά, τους φίλους, τους συναδέλφους, και έτσι μπορεί να είμεθα λιγότερο απαιτητικοί στην επιθυμία μας για τη συμπαράστασή τους. Η εμπιστοσύνη μας γι’ αυτούς έχει θετική επίδραση τόσο στη δική τους ανάπτυξη, όσο και στη σχέση μας μαζί τους. Οι περισσότεροι από εμάς τους ανθρώπους παίρνουμε μεγάλη δύναμη από την εμπιστοσύνη των άλλων σε μας, ιδιαίτερα των σημαντικών άλλων.

(π. Φιλόθεος Φάρος, «Στου δρόμου τα μισά», εκδ. Αρμός, σ. 142-145)

Κρίση όσον αφορά στην θεία Πρόνοια.

Πηγή

01ΟΚΤ

Σε μια κρίση νοήματος αναζητούμε ένα θείο σκοπό. Αν μπορούμε να καταλαβαίνουμε γιατί συμβαίνουν όσα συμβαίνουν, θα μπορούμε να ζούμε μ’ αυτά καλύτερα. Κάποιες φορές καταλήγουμε σε παράξενα συμπεράσματα, γιατί είναι ευκολότερο να ζεις με ένα παράξενο συμπέρασμα παρά με κανένα συμπέρασμα. Ένας φίλος του Διομήδη και της Αναστασίας προσπάθησε να τους εξηγήσει γιατί πέθανε το παιδί τους: «Πιθανώς ο Θεός την πήρε τώρα για να την απαλλάξει από μια μεγαλύτερη ταλαιπωρία στο μέλλον», τους είπε. Δεν βρήκαν μεγάλη παρηγοριά σ’ αυτό. Είναι δύσκολο να ζούμε χωρίς απαντήσεις, ιδιαίτερα αν η πίστη μας φαίνεται να εξαρτάται απ’ αυτές.
Μερικές φορές οι κρίσεις μας απαιτούν αποφάσεις από εμάς που αισθανόμεθα ανεπαρκείς για να τις πάρουμε. Τί πρέπει να κάνω; Αν ήξερα μόνο ποιό είναι το θέλημα του Θεού! Για να νοιώσουμε τί πραγματικά θ ’ θελε ο Θεός από εμάς, χρειάζεται και πολλή προσευχή και περισυλλογή και συζήτηση με ανθρώπους με τους οποίους έχουμε μια ουσιαστική σχέση. Αλλά υπάρχουν μερικά πράγματα που ξέρουμε για τους τρόπους του Θεού, που μας δείχνουν μια γενική κατεύθυνση για να κινηθούμε. Το κέντρο αυτής της κατεύθυνσης είναι οι αξίες και οι προτεραιότητες της Βασιλείας του Θεού, όπως τις δίδαξε και τις έζησε ο Ιησούς Χριστός. Ένα προφανές σημείο για να αρχίσουμε, είναι να πάρουμε αποφάσεις που έχουν ως προτεραιότητα τα πρόσωπα και όχι τα χρήματα, τις περιουσίες και άλλα πράγματα. Τα υλικά πράγματα είναι ανάγκη να παίρνουν δεύτερη θέση μετά τις σχέσεις μας με τα πρόσωπα. Αν ένα παιδί κατά τύχη σπάσει ένα ακριβό αντικείμενο που μας αρέσει ιδιαίτερα, πώς αντιδρούμε; Τα πράγματα είναι ασφαλώς σημαντικά και η καταστροφή τους μας λυπεί, αλλά είναι λιγότερο σημαντικά από εκείνον που τα κατέστρεψε. Γι’ αυτό δεν θα πρέπει να απορρίψουμε με την αντίδρασή μας το υπεύθυνο άτομο. Η καταστροφή πραγμάτων είναι κάτι θλιβερό, αλλά δεν είναι η υπέρτατη απώλεια.
Είναι κάτι που μπορεί να κάνει ο καταστροφέας στα πλαίσια της λογικής για να αποκαταστήσει το κατεστραμμένο: Ας γίνουν οι επανορθώσεις ως μια πράξη ευθύνης, όχι ως τιμωρία. Είναι κάτι που μπορούμε να μάθουμε από το περιστατικό που θα μπορούσε να μας βοηθήσει στο μέλλον; Αυτές είναι περιοχές προς εξερεύνηση για ένα θετικό νόημα μιας κατά τα άλλα αρνητικής εμπειρίας.
Επίσης οι σχέσεις μας είναι πιο σημαντικές από την περηφάνια μας. Τα παιδιά μας, οι σύζυγοί μας μπορεί να κάνουν πράγματα που μας εκθέτουν. Πώς λες στους φίλους σου ότι ο γιός σου είναι χρήστης απαγορευμένων ουσιών; Πώς χειρίζεσαι την οργή που αισθάνεσαι γνωρίζοντας ότι ο σύντροφός σου σε απάτησε, ακόμη και αν η περιπέτεια έχει τελειώσει; Όταν η περηφάνια μας τραυματίζεται, θέλουμε να εκδικηθούμε τον δράστη ή να μείνουμε μακριά του ή μακριά της, παρά να πάρουμε την πρωτοβουλία για μια συμφιλίωση. Η γνώση ότι ζούμε σε μια συνθήκη συγχώρησης με τον Θεό μας βοηθάει να βάλουμε τη σχέση πάνω από την περηφάνια μας, καθώς προσφέρουμε τη συγχώρησή μας σ’ αυτούς που μας έχουν πληγώσει. Όταν κρατάμε ανοικτές τις πόρτες των σχέσεών μας, κρατάμε επίσης ανοικτή τη δυνατότητα αλλαγής.
Μία από τις τραγικές ειρωνείες της οικογενειακής ζωής είναι το ότι η τρυφερότητα που θα μπορούσε να είναι άφθονη στην οικογένεια είναι πολύ περιορισμένη. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ο Ιάκωβος Μόνος λέει ότι περιορίζουμε την τρυφερότητα για να βάλουμε περισσότερη ενέργεια στη δουλειά μας και να αποκτήσουμε περισσότερα πολιτιστικά σύμβολα της αξίας μας. Το αυτοκόλλητο «Αγκάλιασες σήμερα το παιδί σου;» είναι στη σωστή κατεύθυνση. Ο Θεός δεν μας έκανε μόνο ψυχές, αλλά και σώματα, και δεχόμεθα την αγάπη και με τα σώματά μας. Έτσι μην περιορίζεις τις αγκαλιές και τα τρυφερά αγγίγματα. Τα έχουμε ανάγκη.
Δεν υπάρχει ασφαλέστερος δρόμος προς την απογοήτευση από την επιδίωξη πρωτίστως συμβόλων της κοινωνικής καταξίωσης: του ωραίου σπιτιού, του καινούργιου αυτοκινήτου, του υψηλότερου μισθού. Όλα αυτά τα πράγματα μπορεί να είναι καλά καθαυτά και γι’ αυτό επιθυμητά, αλλά η σημασία που τους αποδίδουμε μπορεί να τους δώσει τη δυνατότητα να μας στερήσουν την ουσιαστική ικανοποίηση. Η επιθυμία απόκτησης υλικών πραγμάτων έχει ενσωματωμένη την υπονόμευση της ποιοτικής ζωής. Ψυχολογική έρευνα έχει διαπιστώσει δύο αρχές που μας προδιαθέτουν για το ανικανοποίητο. Η πρώτη είναι το φαινόμενο του επιπέδου προσαρμογής. Σύμφωνα με αυτή την αρχή, καθορίζουμε την ικανοποίηση ή την μη ικανοποίησή μας στη βάση της προηγούμενης εμπειρίας μας. Είναι το περισσότερο απ’ αυτό που είχαμε που μας ικανοποιεί. Το λιγότερο μας αφήνει ανικανοποίητους. Όμως αφού ζήσουμε για λίγο με την νέα κατάσταση, ανεξάρτητα από το αν είναι θετική ή αρνητική, προσαρμοζόμεθα σ’ αυτή και γίνεται ουδέτερη. Μόνο κάτι παραπάνω απ’ αυτό που έχουμε στο παρόν μπορεί να μας δώσει ευχαρίστηση. Σε μια σχετική επισκόπηση, οι μισοί απ’ αυτούς που είπαν ότι ήσαν ικανοποιημένοι με το τωρινό επίπεδο ζωής τους είπαν επίσης ότι η απουσία περαιτέρω βελτιώσεων θα μπορούσε να είναι απογοητευτική, ακόμη και ενοχλητική. Επομένως μόνο το όλο περισσότερο μπορεί να μας κρατά ικανοποιημένους. Πιθανώς γι’ αυτό η επιδίωξη του περισσότερου είναι αυτή καθαυτή ένας στόχος, εφ’ όσον το περισσότερο όταν αποκτάται παρέχει μόνο πρόσκαιρη ικανοποίηση. Το ταξίδι για την Ιθάκη φαίνεται να συγκινεί περισσότερο από την άφιξη σ’ αυτή την ίδια την Ιθάκη.
Η άλλη αρχή είναι η αρχή της σχετικής στέρησης. Αυτή η αρχή βασίζεται στην τάση να συγκρίνουμε τους εαυτούς μας με τους άλλους, ιδιαίτερα τους σημαντικούς άλλους. Συγκρίνουμε τούς εαυτούς μας με αυτούς που έχουν περισσότερα από εμάς, όχι με αυτούς που έχουν λιγότερα. Κατά συνέπεια οι περισσότερο από εμάς δεν είμεθα ικανοποιημένοι με την κοινωνικοοικονομική μας κατάσταση, γιατί υπάρχουν άλλοι που τα καταφέρνουν καλύτερα. Δεν φαίνεται να υπάρχει τέλος σ’ αυτές τις διαρκώς αυξανόμενες βλέψεις που τελικά μας αφήνουν για πάντα ανικανοποίητους και έτσι επιστρέφουμε και πάλι στο μαγγανοπήγαδο της αναζήτησης ικανοποίησης μέσα από ψευδαισθήσεις.
Σε αντίθεση με την αναζήτηση της ευτυχίας στην απόκτηση όλο και περισσότερων υλικών πραγμάτων, ο συγγραφέας της Α΄ Προς Τιμόθεον επιστολής λέει: «Έστι σε πορισμός μέγας η ευσέβεια μετά αυταρκείας, ουδέν γαρ εισηνέγκαμεν εις τον κόσμον, δήλον ότι ουδέ εξενεγκείν τι δυνάμεθα• έχοντες δε διατροφάς και σκεπάσματα, τούτοις αρκεσθησόμεθα, οι δε βουλόμενοι πλουτείν εμπίπτουσιν εις πειρασμόν και παγίδα και επιθυμίας πολλάς ανοήτους και βλαβεράς αίτινες βυθίζουσι τους ανθρώπους εις όλεθρον και απώλειαν» (Α΄ Τιμ. 6, 6-9). Ο Εκκλησιαστής καταλήγει στα ίδιο συμπέρασμα: «Διαπίστωσα ακόμη ότι σε κάθε κόπο και σε κάθε επίτευγμα υπάρχει η αντιζηλία του ανθρώπου προς τον πλησίον του» (4, 41). Η απλή ζωή ελευθερώνει την καρδιά και δημιουργεί χώρο για τα πράγματα εκείνα που έχουν την ύψιστη αξία. Αυτό είναι το γνήσιο χριστιανικό ήθος και όχι οι νομικισμοί και οι ηθικισμοί που χρησιμοποιούμε εμείς «οι νομίζοντες πορισμόν είναι την ευσέβειαν» (Α΄ Τίτ. 6, 5) παλιάτσοι της χριστιανοσύνης.
Όταν ο συγγραφέας της Γραφής λέει ότι η ευσέβεια μετά αυταρκείας είναι μεγάλο κέρδος, δεν περιγράφει μόνο την πηγή των πραγμάτων που έχουν ύψιστη αξία, αλλά μας δείχνει επίσης από που αλλού χρειάζεται να αρχίσουμε σε σχέση με το θείο θέλημα. Ο Θεός μας καλεί να βασισθούμε στην αφοσίωσή μας σ’ αυτόν στις κρίσεις, για να μπορέσει να μας προσφέρει την ασφάλεια και την ελπίδα που έχουμε ανάγκη για να αντέξουμε την κρίση. Με άλλα λόγια ο Θεός μας καλεί να του έχουμε εμπιστοσύνη. Η πιο δύσκολη στιγμή για να εμπιστευόμαστε τον Θεό είναι όταν περνάμε μια κρίση. Ωστόσο είναι ακριβώς σ’ αυτή τη στιγμή που έχουμε περισσότερο ανάγκη αυτής της εμπιστοσύνης και είναι σ’ αυτή τη στιγμή που η εμπιστοσύνη βοηθάει περισσότερο από οποτεδήποτε άλλοτε.
Όταν όλα πηγαίνουν καλά, ενισχύεται πάρα πολύ το αίσθημα του νοήματος από αυτά που συμβαίνουν. Στις ώρες της κρίσης αυτή η ενίσχυση δεν υπάρχει. Αλλά όταν έχουμε πραγματική σχέση με τον Θεό, τότε αυτή η πίστη κάνει απτά αυτά που δεν είναι ορατά (Εβρ. 11, 1). Δυστυχώς σε στιγμές κρίσης τείνουμε να μην εμπιστευόμαστε αυτά τα μη ορατά που η ζωντανή σχέση με τον Θεό, δηλαδή η πίστη, τα κάνει απτά και θέλουμε αυτά που είναι ορατά. Η εμπιστοσύνη αρχίζει όταν βιώνουμε την αντίστασή μας να εμπιστευθούμε και επιλέγουμε να ενεργοποιήσουμε αυτή τη διάσταση της ύπαρξής μας που μας φέρνει σε επαφή με το μυστήριο της ζωής ή το μυστήριο του Θεού. Είναι το Πνεύμα του Θεού που μας καλεί σ’ αυτές τις στιγμές της κρίσης να κάνουμε αυτή την υπέρβαση και η δική μας επιλογή είναι ακριβώς η ανταπόκριση σ’ αυτή την κλήση.
Συχνά ακούμε κάποιους να λένε σε ανθρώπους που περνούν μια κρίση και κάποτε ίσως το έχουμε πει και εμείς: «Τώρα είναι η ώρα να δείξεις την πίστη σου». Κάποτε το λέω αυτό και στον ίδιο τον εαυτό μου. «Τώρα είναι η στιγμή να έχεις εμπιστοσύνη αντί να σε απασχολούν αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα. Αυτό όμως δεν είναι ευκολότερο για μένα απ’ όσο είναι για σένα· στην πραγματικότητα να εμπιστεύομαι τον Θεό σε στιγμές έντασης είναι το πιο δύσκολο πράγμα που κάνω. Όλα μέσα μου και έξω από εμένα φαίνεται να συνωμοτούν ενάντια σ’ αυτό. Ταυτόχρονα όμως βλέπω ότι να εμπιστεύομαι τον Θεό μπορεί να είναι και το ευκολότερο πράγμα να κάνω, αφού αρκεί μόνο να δεχθώ την κλήση Του να ρίξω σ’ Αυτόν όλες μου τις έγνοιες. Όταν το κάνω αυτό, φαίνεται να τα αναλαμβάνει όλα Εκείνος και να μου δίνει την ειρήνη «την πάντα νουν υπερέχουσαν», τουλάχιστον μερικές φορές.

(π. Φιλόθεος Φάρος, «Στου δρόμου τα μισά», εκδ. Αρμός, σ. 136-142)

Ο Θεός μιλάει μέσα από τη δυστυχία.

πηγή

20ΣΕΠ

Όπως ανακάλυψε ο Ιώβ, ο Θεός μπορεί να μιλήσει μέσα από τον πόνο. Ο πόνος είναι αναπόφευκτος σε μια ζωή που τελειώνει με το θάνατο και που διαβρώνεται από τα σύμβολα του θανάτου. Μετά από μια σοβαρή αρρώστια της γυναίκας του κάποιος έγραψε: «Μετά από τρεις δεκαετίες συμπορευθήκαμε με αυτούς που πορεύονται μέσα από τις πεδιάδες του πόνου και ανακαλύψαμε ότι έχουν πολλά σκοτάδια και σκιές. Για πόσο καιρό είχαμε γλυτώσει!».
Η πίστη μας έχει ως κέντρο της ένα θεό που υποφέρει. Ο Θεός έδωσε την απάντησή του στη διαμαρτυρία του Ιώβ όταν συμμερίσθηκε αυτός ο ίδιος την ανθρώπινη δυστυχία. Όταν έγινε ένας από εμάς στον Ιησού Χριστό. Η σιωπή του Θεού στη δυστυχία μας μπορεί να γίνει εκκωφαντική, η απουσία Του συντριπτική, Θεέ μου, πού είσαι; Σ’ αυτές τις στιγμές ο Θεός είναι κρυμμένος πίσω από τα γεγονότα, που φαίνεται ότι αρνούνται την παρουσία Του. Ήταν κρυμμένος πίσω από τον σταυρό του Χριστού, που εκείνη τη στιγμή εφαίνετο να λοιδορεί κάθε ιδέα πρόνοιας. Ο Χριστός, όπως και ο Ιώβ, αισθάνθηκε μάλλον εγκαταλελειμμένος παρά συμπαραστατούμενος. «Θεέ μου, Θεέ μου, ινατί με εγκατέλειπες;». Ο Χριστός όμως έδειξε την απόλυτη πίστη του όταν είπε: «Πάτερ, εις χείρας σου παρατίθεμαι το πνεύμα μου» (Λουκ. 23, 46). Ενεπιστεύθη τον εαυτό του στον Θεό ο οποίος αισθάνθηκε ότι τον είχε εγκαταλείψει έχοντας την πεποίθηση ότι δεν ήταν πραγματικά απών. αλλά μόνο κρυμμένος πίσω από τα τραγικά γεγονότα αυτής της στιγμής.
Για να γεφυρώσουμε το χάσμα ανάμεσα στην προσδοκία και την πραγματικότητα, που φαίνεται να προκαλεί πολύ πόνο στη μέση ηλικία, χρειάζεται να ξεκαθαρίσουμε τί υπεσχέθη και τί δεν υπεσχέθη ο Θεός. Η πίστη μας δεν μας κάνει απρόσβλητους στις οδυνηρές και τραγικές συνέπειες της κακής χρήσης της ανθρώπινης ελευθερίας. Ο Θεός δεν υπεσχέθη να κάνει αυτό που κάνουν οι ανεύθυνοι και κακοί γονείς που, αποτρέποντας τις δυσάρεστες συνέπειες των αυτοκαταστροφικών επιλογών και ενεργειών των παιδιών τους, τους στερούν την ευκαιρία να μάθουν ότι οι αυτοκαταστροφικές επιλογές και ενέργειες μπορούν

να έχουν ολέθριες συνέπειες, εκθέτοντάς τα έτσι σε θανάσιμους κινδύνους. Αυτό που έχει υποσχεθεί ο Θεός είναι να είναι παρών πάντοτε στη ζωή μας, όσο κακές και αμαρτωλές κι αν είναι οι επιλογές μας και οι πράξεις μας και ότι θα μας δίνει δύναμη να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες που συναντούμε, έστω και αν αυτές είναι οι συνέπειες των δικών μας άστοχων ενεργειών. Έχει ακόμη υποσχεθεί να χρησιμοποιήσει τις οποιεσδήποτε .εμπειρίες μας ως μέσα για την επίτευξη της πλήρωσής μας και της πραγμάτωσης της κλήσης μας. Με άλλα λόγια, έχει υποσχεθεί να τα χρησιμοποιήσει όλα για να δώσει νόημα στη ζωή μας και να μας ολοκληρώσει με την ελπίδα για θεραπεία και υπέρβαση.
Ο πόνος αυτός καθ’ αυτόν μπορεί «να μας λέει» κάτι. Ο σωματικός πόνος συχνά μας επιπλήττει για την κακοποίηση των σωμάτων μας, ή μας παροτρύνει να τα φροντίζουμε καλύτερα. Το ίδιο συμβαίνει και με τον ψυχικό πόνο. Μπορεί να μας λέει κάτι για τον τρόπο ζωής μας, τις αξίες μας, τη στάση μας απέναντι σε μας τους ίδιους και τους άλλους. Είναι ανάγκη να προσέχουμε τί μας λέει ο πόνος μας.
Η δυστυχία έχει διαφορετική επίδραση σε διαφορετικούς ανθρώπους. Ο έντονος πόνος απαιτεί απόλυτη προσοχή. Όταν είναι χρόνιος, απορροφά την περισσότερη ενέργειά μας και μας κάνει να στρεφώμεθα στον εαυτό μας. Ο πόνος μπορεί επίσης να γίνει μέσο προσωπικής ανάπτυξης. Η συμπόνια μας για τους άλλους στη δυστυχία τους αυξάνεται όταν μάθουμε πώς είναι να πονάς. Ήταν η συμπόνια του Χριστού που τον έφερνε κοντά στους «πτωχούς, αναπήρους, χωλούς, τυφλούς» {Λουκ. 14, 14). Αναφερόμενος ο Παύλος στα μέλη της Εκκλησίας ως μέλη του σώματος του Χριστού, λέει: «Το αυτό υπέρ αλλήλων μεριμνώσι τα μέλη· και είτε πάσχει εν μέλος, συμπάσχει πάντα τα μέλη, είτε δοξάζεται εν μέλος, συγχαίρει πάντα τα μέλη» (Α΄ Κορ. 12, 26). Η δυστυχία μας μπορεί να μας ταυτίσει πιο άμεσα με την ανθρώπινη οικογένεια μέσα από την συμπόνια που έρχεται από την επαφή με τον πόνο.
Στην οικογενειακή μας ζωή ωστόσο η δυστυχία μας μπορεί να οδηγήσει σε υπερτονισμό και δραματοποίηση. Δεν θέλουμε να δοκιμάσουν τα παιδιά μας τον πόνο που βιώσαμε εμείς. Αλλά αν προσπαθήσουμε να τα προφυλάξουμε από τον πόνο, μπορεί να τους στερήσουμε τις εμπειρίες που έχουν ανάγκη για να προπαρασκευασθούν για την ζωή σ’ αυτό τον κόσμο. Οι γονείς χρειάζεται να αφήσουν τα παιδιά τους να αντιμετωπίσουν τις φυσικές συνέπειες των ενεργειών τους, ακόμη και αν είναι οδυνηρές, για να μάθουν από την εμπειρία. Έτσι γίνονται υπεύθυνα άτομα που αντιμετωπίζουν ρεαλιστικά τη ζωή. Αν και χρειάζονται τη βοήθειά μας για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις, χρειάζονται επίσης να είναι εκείνα οι κύριοι των προβλημάτων τους και να έχουν την ευθύνη της επιλύσεώς τους. Αν συνειδητοποιήσουμε ότι οι δυστυχίες μας, έκτος του ότι ήσαν οδυνηρές, συνέβαλαν επίσης αποφασιστικά στην ανάπτυξή μας και την ωρίμανσή μας, μπορούμε να μετριάσουμε τη συμπόνια μας για τις ταλαιπωρίες των παιδιών μας, έτσι ώστε να παρέχουμε την υποστήριξη που χρειάζονται για να προβούν σε υπεύθυνες ενέργειες μάλλον, παρά να γινώμεθα εμπόδιο σ’ αυτές τις ενέργειες.

(π. Φιλόθεος Φάρος, «Στου δρόμου τα μισά», εκδ. Αρμός, σ. 132-136)

Περισυλλογή και προσευχή.

Η περισυλλογή είναι ένα ιδιαίτερο και σημαντικό μέρος της προσευχής, Είναι η προσπάθειά μας να συγκεντρώσουμε το νου μας στην παρουσία του Θεού. Συνήθως, όταν προσευχώμεθα, δεν προσπαθούμε να ακούσουμε τον θεό αλλά Του μιλάμε και ή επαναλαμβάνουμε τυποποιημένες προσευχές ή έχουμε εμείς καθορίσει στο νου μας πλήρως τί πρέπει να γίνει και πώς πρέπει να γίνει και ζητάμε από τον Θεό να πραγματοποιήσει τα σχέδιά μας χωρίς καμιά παραλλαγή. Στην ουσία δεν επιθυμούμε να γνωρίσουμε τον πραγματικό Θεό, αλλά έχουμε δημιουργήσει εμείς ένα Θεό παραγγελιοδόχο, από τον οποίο περιμένουμε να εκτελέσει με απόλυτη ακρίβεια τις εντολές μας. Δεν επιζητούμε το πνεύμα του Θεού και ό,τι εκείνο θα μας υπεδείκνυε ότι χρειαζόμεθα για τον εαυτό μας, τις οικογένειες μας, τις σχέσεις μας και τη ζωή μας. Επομένως στην ουσία είμεθα μια άθεη κοινωνία παρά τις θρησκευτικές μας παραστάσεις, τις φιέ­στες, τα κουδούνια των δεσποτάδων – κυρίως αυτά.

Αν θέλουμε πραγματικά το πνεύμα του Θεού και αυτά που εκείνο θα μας υποδείξει για τη ζωή μας και τα αδιέξοδά μας, θα προσπαθήσουμε να είμεθα χαλαροί, ήρεμοι και ήσυχοι, για να είμεθα δεκτικοί του πνεύματος του Θεού. Η προσευχή αρχίζει όταν ακούμε το πνεύμα του Θεού. «Ίσθι πεποιθώς εν όλη καρδία επί Θεώ, επί δε ση σοφία μη επαίρου. Πάσαις οδοίς σου γνώριζε αυτήν, ίνα ορθοτομή τας οδούς σου» (Παρ. 3, 5-6). Καθώς ακούς αυτές τις λέξεις, προσπάθησε να εμπιστευθείς τον Θεό σε σχέση με το γάμο σου, την οικογένειά σου, τις σχέσεις σου, και μη βασίζεσαι στις δικές σου απόψεις και ερμηνείες. Προσπάθησε να αισθανθείς την παρουσία Του στις πιο απίθανες στιγμές, όπως στις στιγμές της ενόχλησης, της απογοήτευσης με τον εαυτό σου ή την/ τον σύζυγό σου ή τα παιδιά σου. Δες τη διαφορά που αυτό μπορεί να κάνει στη συμπεριφορά σου και τότε η σύγχυ­σή σου απομακρύνεται και αφήνεις το πνεύμα του Θεού να κατευθύνει τους συζυγικούς, τους οικογενειακούς, τους επαγγελματικούς και τους κοινωνικούς σου προβληματισμούς.

Για να ενισχύσεις τον προσανατολισμό της ζωής σου που προτείνει το χωρίο των Παροιμιών, που αναφέρθηκε παραπάνω, διάλεξε μία από τις κασέτες που οδηγούν σε αδιέξοδο και σε μια στιγμή ενόχλησης, παρά την επιθυμία σου, μην την επαναλάβεις. Δες τον εαυτό σου σ’ αυτή τη στιγμή αλλά ανταποκρίσου διαφορετικά. Φαντάσου ακόμη ότι κλείνεις το κασετόφωνο και λες αυτό που θα ’θελες να πεις. Μ’ αυτό τον τρόπο ανοίγεις ένα καινούργιο δρόμο στη σκέψη σου, αφήνοντας το πνεύμα του Θεού να σε κατευθύνει. Την ίδια στιγμή η νοητική εικόνα ότι θα συμπεριφερθείς κάτω από αυτές τις συνθήκες με αυτό τον διαφορετικό τρόπο είναι μια προσευχή στον Θεό. Εσωτερικά πες «αμήν».

Με την προσευχή ζητούμε επίσης να μας αποκαλυφθεί τι θα ήθελε ο Θεός να κάνει μέσα από εμάς για τους άλλους, αντί να προσπαθούμε να βάλουμε τους άλλους να κάνουν αυτό που θέλουμε εμείς γι’ αυτούς. Το παιδί σου μπορεί να έχει προβλήματα στο σχολείο ή με τους συνομηλίκους του ή με τη σχέση του με την Εκκλησία. Μέσα από την προσευχή σου προσπάθησε να δεις τι ο Θεός θα ήθελε από σένα να κάνεις για να βοηθήσεις το παιδί σου να υπερβεί τα προβλήματά του. Προσευχήσου για το γάμο σου, για να δεις τον τρόπο που σου προτείνει ο Θεός για να αναπτυχθεί η κοινωνία, η εμπιστοσύνη, η αγάπη, η συντροφικότητα, το μοίρασμα των βαθέων συναισθημάτων και των ανησυχιών μεταξύ σας. Με την προσευχή και την περισυλλογή θα αισθανθείς στοργή και τρυφερότητα για την ή τον σύζυγό σου και για κάθε ένα από τα παιδιά σου.

Θα χρειασθεί ένα άλμα πίστης για να δεις τι μπορεί να κάνει ο Θεός στη ζωή σου και στη ζωή της οικογενείας σου, γιατί αυτά που συμβαίνουν καθημερινά μπορεί να μη σε βοηθούν να τα δεις.

Η περισυλλογή ως προσευχή είναι ταυτόχρονα και μια άσκηση αλλαγής. Επαναλαμβάνοντας στη σκέψη μας τακτικά την κλήση του Θεού να αλλάξουμε και να αναπτυχθούμε, προπαρασκευάζουμε τους εαυτούς μας γι’ αυτές τις αλλαγές στη συμπεριφορά μας. Αυτό που βλέπουμε να κάνουμε στις στιγμές της περισυλλογής μας μπορεί τελικά να το κάνουμε πραγματικά. Αυτό θα πρέπει να γίνεται και με τη συμμετοχή μας στην εκκλησιαστική λατρεία. Με την επανάληψη των προτύπων της εκκλησιαστικής λατρείας συνηθίζουμε να αναπτύσσωμεθα όλο και περισσότερο ως εικόνα του Θεού. Επομένως η τακτικότητα στην προσευχή και στη συμμετοχή μας στην εκκλησιαστική λατρεία δεν είναι απαραίτητη μόνο για τη σχέση μας με τον Θεό, αλλά είναι απαραίτητη για μας τους ίδιους.

Στην προσπάθειά μας να βελτιώσουμε την οικογενειακή μας ζωή υπάρχει ο κίνδυνος να καλλιεργήσουμε τελειομανιακές φαντασιώσεις που μπορεί να την βλάψουν επικίνδυνα. Οι «νίκες» μπορεί να συμβαίνουν πότε-πότε. Όχι όμως μια για πάντα. Όντας μέτοχοι μιας πεπτωκυίας ανθρωπότητας, θα συνεχίσουμε να ζούμε τη σύγκρουση ανάμεσα στη σάρκα και το πνεύμα, ελπίζοντας στη θεραπευτική δύναμη της αγάπης του Θεού. Αλλά θα υπάρξουν νίκες που θα είναι το αποτέλεσμα της από μέρους μας αποδοχής της αγάπης του Θεού, που όλα «τα ασθενή θεραπεύει και όλα τα ελλείποντα αναπληροί».

(π. Φιλόθεος Φάρος, «Στου δρόμου τα μισά», εκδ. Αρμός, σ. 78-81)

πηγή

π. ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΦΑΡΟΣ: Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΝΕΚΡΟΣ. ΤΟΝ ΕΧΟΥΜΕ ΣΚΟΤΩΣΕΙ ΚΑΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΡΦΑΝΟΙ

Στην σημερινή ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και στον Νίκο Παπαχρήστου ο παπα – Φιλόθεος 

Φάροςμιλάει κυριολεκτικά έξω απ’ τα δόντια, όπως βέβαια κάνει πάντοτε. 

Αναδημοσιεύω εδώ τις νεανικές, εννοώ επαναστατικές, απόψεις ενός 78χρονου!

«Η Πολιτεία ορθώς πράττει και προωθεί το Σύμφωνο. Το ερώτημα όμως είναι 

αν η Ελλάδα είναι μια κοινοβουλευτική δημοκρατία ή μια θεοκρατία τύπου «Χομεϊνί».

 Φαίνεται πως σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό η Ελλάδα είναι θεοκρατία. Είναι

 χαρακτηριστικό πως υποψήφιοι βουλευτές, δήμαρχοι και άλλοι πολιτευόμενοι 

πριν ξεκινήσουν την προεκλογική τους εκστρατεία πρέπει να περάσουν να φιλήσουν

 το χέρι του Δεσπότη. Και θα φροντίσουν οι κάμερες να το απαθανατίσουν αυτό,

 για να τους δουν οι ψηφοφόροι τους γιατί αλλιώς δεν έχουν ελπίδες...»

Χωρίς περιστροφές δηλώνει στην «Κ» αντίθετος με το πνεύμα της πρόσφατης 

αυστηρής απόφασης της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου που χαρακτήριζε «πορνεία» κάθε 

συζυγική σχέση εκτός του ορθοδόξου γάμου. «Δείχνει την ουσιαστική απομάκρυνση 

από το πνεύμα του Ευαγγελίου. Κατά την γνώμη μου διαστρέφεται το πνεύμα της 

διδασκαλίας του Ιησού Χριστού. Οι κανόνες, σύμφωνα με την Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο, 

είναι φάρμακα και παιδαγωγικά μέτρα που χρησιμοποιούνται κατά την κρίση του 

πνευματικού. Δεν είναι νόμοι. Ο Χριστός άλλωστε ήρθε για να αλλάξει το 

καθεστώς της ιουδαϊκής παράδοσης και ιδιαίτερα της φαρισαϊκής. Και ζητάει την

 επιδίωξη της εσωτερικής αναπτύξεως. Οχι την αντιμετώπιση του κακού με μια 

νομική και αστυνομική αντίληψη. Όμως μέσα στη ζωή της Εκκλησίας το ιουδαϊκό

 φαρισαϊκό πνεύμα έχει εισχωρήσει από πολύ νωρίς» σημειώνει και προσθέτει:

 «Ο Χριστός λέει ότι πορνεία και άλλα κακά πράγματα έρχονται από την 

καρδιά του ανθρώπου. Δεν καταδικάζει κανέναν αμαρτωλό. Μόνο τον υποκριτή. 

Το πνεύμα του Χριστού δεν είναι νομικό, αλλά προσπαθεί να δείξει ποια είναι η 

ουσία της αμαρτίας. Δεν είναι μια εξωτερική συμπεριφορά. Για παράδειγμα φόνος

 για τον Χριστό είναι η απόρριψη του άλλου. Συνεπώς στη διδασκαλία του δεν

 χωράει η “αυτοδικαίωση”. Κανείς δεν μπορεί να λέει εγώ είμαι ενάρετος και 

να κατηγορεί κάποιον άλλο σαν αμαρτωλό»...

Υποκριτές και Φαρισαίοι

«Ο Χριστός ήταν σαφής όταν είπε πως δεν ήρθε να κρίνει αλλά να σώσει τον κόσμο.

 Μην κρίνετε ίνα μην κριθείτε. Αντιθέτως, καταδικάζει ξεκάθαρα συγκεκριμένες

 συμπεριφορές όπως την υποκρισία. Μιλώντας στους Φαρισαίους, οι οποίοι έκαναν

 όσα κάνουμε εμείς οι κληρικοί σήμερα, στηλίτευσε το ενδιαφέρον τους για τα περίτεχνα

 κοσμήματα, τα περίλαμπρα άμφια, την επιδίωξή τους να κάθονται στις πρώτες θέσεις των

 δείπνων αλλά και την εκμετάλλευση φτωχών ανθρώπων. Ο Χριστός συνεχώς καταδικάζει

 την υποδούλωση στα υλικά αγαθά, τη χλιδή και την πολυτέλεια. Ολα αυτά αφορούν 

εμάς τους παπάδες. Ζούμε ζωή πριγκιπική, μετακινούμεθα με τις κράισλερ και τις

 μερσεντές, μας υπηρετεί ένα σωρό κόσμος, φορτωνόμαστε όλα αυτά τα χρυσά και 

έχουμε και την απόλυτη εξουσία στην ψυχή των ανθρώπων. Είναι ανατριχιαστικά πράγματα

 αν σκεφτείτε ότι γίνονται στο όνομα του Χριστού που περπατούσε ξυπόλητος και δεν είχε

 πού την κεφαλήν κλίναι. Ε, λοιπόν, 

είμαστε ανακόλουθοι με όσα δίδαξε ο Χριστός. 

Και επομένως το λιγότερο που θα περίμενε κάποιος από εμάς είναι να μην πετάμε πέτρες

 στους άλλους. Οι δικές μας αμαρτίες είναι εκείνες που κυρίως καταδίκασε ο Ιησούς

 Χριστός. Πώς να το κάνουμε· δεν μίλησε για τις προγαμιαίες σχέσεις, αλλά είπε ξεκάθαρα

 πως δεν γίνεται να υπηρετεί κάποιος δύο Κυρίους, τον Θεό και τον Μαμωνά. 

Είπε επίσης πως όποιος έχει δύο χιτώνες να δίνει τον ένα».

«Εμείς οι παπάδες έχουμε πολλές νευρώσεις σχετικά με τον ερωτισμό. Και πολλά

 από αυτά που λέμε μπορεί να είναι συνέπεια των νευρώσεών μας», υποστηρίζει 

μιλώντας στην «Κ» ο π. Φιλόθεος. «Πιστεύω ότι οι αυστηρότεροι από εμάς τους κληρικούς 

στα θέματα της σεξουαλικής ηθικής είναι είτε πιο νευρωτικοί σε σχέση με τον ερωτισμό

 είτε κρύβουν τα περισσότερα και θέλουν να έχουν ένα άλλοθι. Εμφανίζονται δηλαδή

 αυστηροί για να μην επιτρέψουν στον απλό άνθρωπο να σκεφθεί πως αυτοί μπορεί

 να έχουν μια έντονη προσωπική ζωή, σχετική με αυτό που εξίσου έντονα καταδικάζουν.

 Αναμφισβήτητα, πάντως, όταν κάποιος ελέγχει τον ανθρώπινο ερωτισμό έχει στα χέρια

 του αλυσοδεμένους τους ανθρώπους».

Το χάσμα

Τη στιγμή που η Ιεραρχία υποστηρίζει πως το «Σύμφωνο» στρέφεται εναντίον του θεσμού 

της οικογένειας,

 ο π. Φιλόθεος κάνει λόγο για πλήρες χάσμα με την κοινωνία.

 «Ακούω κάποιους μητροπολίτες να λένε ότι ενδιαφέρονται για την ελληνική

 οικογένεια. Μακάρι να ενδιαφέρονταν, αλλά αδιαφορούν πλήρως και είναι και ανίκανοι

 να κάνουν κάτι για να αντιμετωπίσουν την κρίση στην οικογένεια. Οι περισσότεροι

 δεσποτάδες και παπάδες είναι ποιμαντικά ανύπαρκτοι και δεν έχουν σταθεί 

ποτέ στο πλευρό ενός ανθρώπου που έχει ανάγκη. Όχι να του δώσουμε ρετσέτες,

 αλλά απλά να σταθούμε πλάι του. Γιατί πολλές φορές αυτό που χρειάζεται ο 

άνθρωπος που έχει μια δυσκολία δεν είναι να του δώσουμε μια λύση, αλλά να δει ότι 

νοιαζόμαστε γι’ αυτόν.

Αυτήν τη στιγμή η ελληνική οικογένεια βρίσκεται σε τρομερή κρίση. 

Σήμερα, ένα τεράστιο ποσοστό νέων είναι παροπλισμένοι με ψυχικές διαταραχές· 

πολλές από τις οποίες οφείλονται σε κάποιους παπάδες που είναι λαύροι κατά των 

σαρκικών αμαρτημάτων. Εμείς οι παπάδες οδηγούμε τα παιδιά στους ψυχιάτρους.

 Όταν ακούω ψυχίατρο παπά να λέει ότι έχει θεραπεύσει ομοφυλοφίλους ξέρω ότι έχει

 αποπειραθεί να τους κάνει ψυχολογική λοβοτομή. Και τους έχει παραδώσει σε τρομερά

 βασανιστήρια και ενοχικά σύνδρομα. Ο διεθνούς κύρους 

κατάλογος της ψυχοπαθολογίας

 που εκδίδει η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία εδώ και 50 χρόνια δεν θεωρεί την

 ομοφυλοφιλία αρρώστια. 

Υπάρχουν όμως Έλληνες παπάδες που τη θεωρούν αρρώστια.

 Και πιστεύω πως εκείνος που προσπαθεί να θεραπεύσει έναν ομοφυλόφιλο είναι

 ο ίδιος άρρωστος που χρησιμοποιεί ταλαίπωρους ανθρώπους για να δώσει τη δική 

του νευρωτική μάχη».

Με έντονη αυτοκριτική διάθεση, ο π. Φιλόθεος καταδικάζει την εξουσιαστική 

συμπεριφορά ορισμένων κληρικών.

 «Κοιτάξτε, εμείς οι κληρικοί στο μεγάλο μας ποσοστό εσωτερικά είμαστε 

τενεκέδες ξεγάνωτοι. Και προσπαθούμε να καλύψουμε την αίσθηση

 της εσωτερικής μας ανεπάρκειας.

 Γιατί πολλοί από εμάς, αν μας βγάλετε τα γένια και τα ράσα,

 δεν είμαστε τίποτα. Θα ήμασταν σκέτα μηδενικά. Όμως με αυτά τα συμπράγκαλα

 που φοράμε αποκτάμε κύρος, μπορούμε να καθορίζουμε τις ζωές των άλλων, 

κρέμονται οι άλλοι από το στόμα μας, αποκτάμε εξουσία. 

Και έτσι νομίζουμε ότι θα αυξήσουμε την αυτοεκτίμησή μας. 

Κούνια που μας κούναγε.

 Δεν αφορά βέβαια τους πολλούς ότι δεν αυξάνουμε την αυτοεκτίμησή μας. 

Τους αφορά όμως ότι τους βασανίζουμε και τους οδηγούμε στον Καιάδα των 

ψυχοφαρμάκων που είναι ένας δρόμος χωρίς επιστροφή. 

Επίσης, πολλοί κληρικοί θέλουμε να βρούμε κάποιον 

άλλο τρόπο να δείξουμε ότι έχουμε λόγο υπάρξεως. 

Ασχολούμαστε με το Σκοπιανό ή με άλλα παρεμφερή 

πράγματα – άσχετα με την αποστολή μας – για να δείχνουμε ότι κάτι έχουμε 

κάνει. έχουν καμία σχέση αυτά με όσα δίδαξε ο Χριστός;».

Για τον π. Φιλόθεο η απάντηση της Εκκλησίας στο «Σύμφωνο» δεν πρέπει να 

είναι η τιμωρία όσων το επιλέξουν, αλλά η πρόταση ζωής που κάνει ο Χριστός. 

«Οι βασικές αρχές του Χριστού είναι η αγάπη του ανθρώπου για τον Θεό και η αγάπη

 για τον συνάνθρωπο. Η σχέση με τον άλλο είναι βασική πηγή ζωής για τον άνθρωπο.

 Αλλά οι σχέσεις είναι περίπλοκες και χρειάζεται αγώνας για να είναι όσο γίνεται

 περισσότερο υγιείς. Η ερωτική πλευρά τους είναι η πιο καίρια. Και εκεί εύκολα γίνονται

 πολλές εκτροπές. Οσες περισσότερες τόσο λιγότερη πληρότητα ζωής υπάρχει.

 Και η πληρότητα στη ζωή έρχεται μέσα σε σχέσεις ουσιαστικές, που παίρνουν χρόνο,

 κόπο, θέλουν αγώνα. Αν ζητούν οι νέοι κάποιο συγχωροχάρτι δεν είναι πολύ

 διαφορετικοί από τους παπάδες που τους το αρνούνται», επισημαίνει.

 «Στις μέρες μας ο Θεός είναι νεκρός. Τον έχουμε σκοτώσει και είμαστε ορφανοί.

 Τα λόγια που λέμε, τα μεγάλα, τα επουράνια, τα πνευματικά όχι μόνο δεν 

ακτινοβολούν πίστη, 

αλλά φανερώνουν την αγωνία μας να καλύψουμε την έλλειψη 

της πίστεώς μας. 

Γιατί η πίστη δεν μεταδίδεται με μπλα μπλα, αλλά ακτινοβολεί.

 Δεν λες εγώ πιστεύω, αλλά ο τρόπος που ζεις δείχνει ότι πιστεύεις. 

Σήμερα ο τρόπος ζωής όλων μας δείχνει ότι δεν πιστεύουμε. 

Προσεγγίζουμε την πίστη σαν ένα καταναλωτικό αγαθό. 

Έχουμε από αυτό, από εκείνο, τα έχουμε όλα και λέμε άντε τώρα 

να εξασφαλίσουμε

 και ένα οικοπεδάκι στον παράδεισο».

πηγή