Τὸ Μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου

Τό εὐχέλαιο εἶναι ἕνα ἀπό τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, τό ὁποιο τελεῖται στόν ναό ἤ στο σπίτι γιά τήν ἴαση σωματικῶν καί ψυχικῶν ἀσθενειῶν.


Η ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ
Ἡ σύσταση τοῦ εὐχελαίου, ὅπως καί τῶν ὑπόλοιπων μυστηρίων, ἀνάγεται στήν Καινή Διαθήκη καί μάλιστα τήν Καθολική Ἐπιστολή Ἰακώβου:
(κεφάλαιο ε´, στίχοι 14 -15).
Ἀσθενεῖ τις ἐν ὑμῖν; προσκαλεσάσθω τούς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας καί προσευξάσθω ἐπ' αὐτόν ἀλείψαντες αὐτόν ἐλαίῳ ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου· καί ἡ εὐχή τῆς πίστεως σώσει τόν κάμνοντα καί ἐγερεῖ αὐτόν ὁ Κύριος· κἄν ἁμαρτίας ἤ πεποιηκώς, ἀφεθήσεται αὐτῷ.

(ἀπόδοση στήν νεοελληνική)

Εἶναι κάποιος ἀπό σᾶς ἄρρωστος; Νά προσκαλέσει τούς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας νά προσευχηθοῦν γι' αὐτόν καί νά τόν ἀλείψουν μέ λάδι, ἐπικαλούμενοι τό ὄνομα τοῦ Κυρίου. Καί ἡ προσευχή πού γίνεται μέ πίστη θά σώσει τόν ἄρρωστο· ὁ Κύριος θά τόν κάνει καλά. Κι ἄν ἔχει ἁμαρτίες, θά τοῦ τίς συγχωρέσει.

Καθώς ἡ πρώτη μαρτυρία περί τοῦ εὐχελαίου συναντᾶται στήν Καθολική Ἐπιστολή Ἰακώβου, ἡ συγγραφή τῆς ἀκολουθίας τοῦ εὐχελαίου ἀποδόθηκε στόν ἅγιο Ἰάκωβο τόν ἀδελφόθεο, χωρίς ὄμως κάτι τέτοιο νά ἰσχύει στήν πραγματικότητα. Ἡ ἀπόδοση τῆς πατρότητας τῆς ἀκολουθίας τοῦ εὐχελαίου στόν ἅγιο Ἰάκωβο τόν ἀδελφόθεο ὀφείλεται καί στή συχνότατη μνεία τοῦ ὀνόματός τους στίς εὐχές, καθώς καί στήν παρεμβολή τροπαρίων πρός τιμήν του.


Η ΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ
Ἡ ἀκολουθία τοῦ εὐχελαίου τελεῖται "ἐν ἐκκλησίᾳ ἤ ἐν οἴκῳ". Στά ἀρχαῖα λειτουργικά βιβλία ὑπάρχουν εἰδικές εὐχές γιά τήν εὐλογία τοῦ ἐλαίου, ὥστε αὐτό νά ἀποκτήσει ἰαματική δύναμη. Οἱ ἁπλές αὐτές εὐχές ἐξελίχθηκαν μέ τόν καιρό σέ πλήρη ἀκολουθία, πού τελοῦνταν στό ναό μαζί μέ τή θεία λειτουργία, ὅπως καί ὅλα τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας . Και ἐάν μέν ὁ ἀσθενής ἦταν σέ θέση νά μετακινηθεῖ, παρευρίσκονταν κι ἐκεῖνος κατά τήν τέλεσή της. Διαφορετικά, μετά τό πέρας τῆς θείας λειτουργίας, οἱ ἱερεῖς μετέβαιναν στό σπίτι τοῦ ἀσθενῆ καί τόν ἔχριαν μέ τό ἁγιασμένο ἔλαιο.

Ἀργότερα ἡ ἀποδέσμευση τῆς ἀκολουθίας τοῦ εὐχελαίου ἀπό τή θεία λειτουργία ὁδήγησε στή γενίκευση της τελέσεώς της στά σπίτια. Σ' αὐτό συνετέλεσε καί ὁ λόγος τοῦ ἁγίου Ἰακώβου "προσκαλεσάσθω τούς πρεσβυτέρους " ὁπότε ἐννοεῖται ἡ τέλεση τοῦ μυστηρίου στά σπίτια.

Ἡ ἀκολουθία τοῦ εὐχελαίου τελεῖται "εἰς ἴασιν ψυχῆς τε καί σώματος ". Σύμφωνα μέ τή διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ σωματική ἀσθένεια θεωρεῖται ὡς ὁ πικρός καρπός τῆς ἁμαρτίας. Ὁποιαδήποτε ἀσθένεια, ὡς διαταραχή τῆς ἁρμονικῆς λειτουργίας τοῦ σώματος, ὀφείλεται σέ πνευματικά αἴτια καί κυρίως στή διαταραχή τῶν σχέσεων τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό. Ἡ παράβαση, συνεπῶς, τοῦ θείου νόμου ἔχει συνέπειες καί στήν ἴδια τήν ὑγεία μας.

Στά ἱερά κείμενα δέν παρουσιάζεται μόνο ἡ στενή σύνδεση τῆς ἀσθένειας μέ τήν ἁμαρτία ἀλλά συγχρόνως ὑποδεικνύεται καί ὁ τρόπος τῆς θεραπείας: ἡ εἰλικρινής μετάνοια καί ἡ ἐπιστροφή στόν Θεό. Δέν εἶναι σπάνια καί τά περιστατικά, κατά τά ὁποῖα καί οἱ ἴδιοι οἱ γιατροί ὁμολογοῦν ὅτι παρίσταται ἀνάγκη ἀντιμετωπίσεως διαφόρων ἀνιάτων κυρίως, ἀσθενειῶν καί διά πνευματικῶν μέσων τῆς χάριτος . Αὐτά διεγείρουν στόν ἀσθενῆ τήν ἀπαραίτητη μετάνοια καί τήν ἀνάκτηση τῆς εἰρηνικῆς κοινωνίας μέ τόν Θεό.

Συχνά οἱ βαρειές σωματικές παθήσεις καταδεικνύουν τήν εἰδική μέριμνα τῆς φιλανθρωπίας καί τῆς παντοδυναμίας τοῦ Θεοῦ στόν ἀσθενῆ ἄνθρωπο. Αὐτές οἱ παθήσεις θεραπεύονται εἴτε μέ τήν ἐπίκληση τῆς θείας βοηθείας εἴτε μέ τή χρησιμοποίηση , παράλληλα πρός τά φυσικά μέσα τῆς ἰατρικῆς ἐπιστήμης, καί τῶν ὑπερφυσικῶν μέσων τῆς θείας χάριτος διά τῶν σχετικῶν μυστηρίων, ὅπως τοῦ εὐχελαίου.


ΤΑ ΟΡΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ
Ἡ ἀκολουθία τοῦ εὐχελαίου, ὅπως συνήθως τελεῖται σήμερα, ἀποτελεῖται ἀπό διάφορα λειτουργικά στοιχεῖα: εἰρηνικά καί ἁγιάστική εὐχή τοῦ ἐλαίου, ἑπτά ζεύγη βιβλικῶν ἀναγνωσμάτων (ἀποστολικά καί εὐαγγελικά) μέ ἰσάριθμες αἰτήσεις καί εὐχές καί τέλος ἱλαστική (συγχωρητική) εὐχή γιά τούς παρευρισκομένους.

Γιά τήν τέλεση τοῦ μυστηρίου τοποθετεῖται πάνω σέ κάποιο τραπέζι τό εὐαγγέλιο, μικρή εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, κανδήλα ἀναμμένη καί δοχεῖο μέ ἀλεύρι, στό ὁποῖο ἀνάβονται ἑπτά κεριά.

Ἡ κανδήλα πρέπει νά εἶναι καθαρή καί νά τοποθετεῖται στό κέντρο τοῦ τραπεζιοῦ μαζί μέ μιά εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Στήν κανδήλα μέσα τοποθετεῖται ἁγνό λάδι, ἔνδειξη καθαρῆς καί ὁλοπρόθυμης προσφορᾶς στόν Θεό. Τό λάδι δέν ὑπῆρξε γιά πολλούς ἀνθρώπους μόνο βασικό εἶδος διατροφῆς, ἀλλά καί πολύτιμο φάρμακο. Γι' αὐτό καί ὁ καλός Σαμαρείτης στήν ὁμώνυμη παραβολή (Εὐαγγέλιον κατά Λουκᾶν) περιποιεῖται στοργικά τόν τραυματία ρίχνονας στίς πληγές του λάδι. Ἡ θεραπευτική, μαγική ἤ συμβολική χρήση τοῦ λαδιοῦ εἶναι εὐρύτερα διαδεδομένη σέ πολλούς λαούς καί θρησκεῖες.

Ἄλλο, ὅμως, τό ἔλαιο τοῦ εὐχελαίου. Οὔτε ἡ θεραπευτική χρήση τοῦ ἐλαίου, οὔτε ἡ μαγική χρήση του σέ ἀρχαίους λαούς, οὔτε ἡ θρησκευτική του χρήση στή λατρεία τῆς Π. Διαθήκης, μειώνει τήν ἀξία τοῦ χριστιανικοῦ αὐτοῦ μυστηρίου. Γενικά, τό ἔλαιο, χρησιμοποιούμενο στή θ. λατρεία, ἐκλαμβάνεται ὡς σύμβολο τοῦ θείου ἐλέους, τῆς πνευματικῆς δύναμης καί τῆς ἄφθονης παροχῆς στούς πιστούς τῶν δωρεῶν τοῦ Θεοῦ. Μέ ἄλλα λόγια, τό ἔλαιο, μετά τίς εὐχές τῶν ἱερέων, δέν εἶναι πιά κοινό λάδι· ὅπως καί στή βάπτιση: τό νερό τῆς κολυμβήθρας, μετά τίς εὐχές τοῦ λειτουργοῦ, δέν εἶναι πιά κοινό νερό.

Στό τέλος τῆς ἀκολουθίας γίνεται ἡ χρίση μέ τό ἁγιασμένο ἔλαιο. Συνήθως χρίεται σταυροειδῶς τό μέτωπο, τό σαγόνι, οἱ δύο παρειές καί τά χέρια μέσα στήν παλάμη καί στό ἐξωτερικό τους μέρος. Μ' αὐτή τή χρίση, ζητοῦμε ἀπό τόν Κϋριο νά θεραπεύσει τό πνεῦμα, τίς σκέψεις καί ὁλόκληρο τόν ἐσωτερικό κόσμο. Ἀκόμη, νά δίνει δύναμη σ' ἐκεῖνα τά μέλη τοῦ σώματος μέ τά ὁποῖα κάνουμε τίς περισσότερες πράξεις· τά χέρια εἶναι τά μέλη πού ἐκτελοῦν τίς ἐντολές τοῦ μυαλοῦ μας.

Δέν εἶναι ἐπισης ἄτοπο, σέ περίπτωση ἀσθενείας , νά χρείεται, ἐάν εἶναι δυνατό, καί τό μέλος πού πάσχει. Ἡ χρίση τῶν ἄλλων προσώπων ἤ μελῶν τῆς οἰκογενείας, πού ἦταν ἀπόντα κατά τήν τέλεση τοῦ μυστηρίου, μπορεῖ νά γίνει καί ἀπό κάποιο λαϊκό χριστιανό, μετά τήν ἀποχώρηση τοῦ ἱερέα. Ἡ χρίση ἀποτελεῖ τό ὁρατό καί αἰσθητό σημεῖο τοῦ μυστήριου τοῦ εὐχελαίου.

Στό δοχεῖο μέ τό ἀλεύρι ἀνάβουμε ἑπτά κεριά. Πρόκειται γιά ἐκσυγχρονισμό ἑνός παλιοῦ ἐθίμου, σύμφωνα μέ τό ὁποῖο χρησιμοποιοῦσαν σιτάρι. Τό σιτάρι ἦταν ἕνας εἶδος πού ὑπῆρχε σέ ὄλα τά σπίτια τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ὅπως σήμερα τό ἀλεύρι πού τό ἀντικατέστησε. Σήμερα μέ τό ἀλεύρι αὐτό κατασκευάζουν πρόσφορο γιά τή θ. λειτουργία· ἔτσι εἶναι καλό νά ἐπακολουθεῖ καί τό μυστήριο τῆς θ. εὐχαριστίας. Τό ἀλεύρι δέν συμβολίζει κάτι ἰδιαίτερο· πρόκειται γιά ὑλικό, ἁπλό καί κατάλληλο γιά τή σταθεροποίηση τῶν ἑπτά κεριῶν. Ὁ ἀριθμός ἑπτά εἶναι συμβολικός "εἰς τύπον τῶν χαρισμάτων τοῦ ἁγίου Πνεύματος", ὅπως ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης.


ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ
Μέ τό μυστήριο τοῦ εὐχελαίου ἔχουν συνδεθεῖ ὁρισμένες παρεξηγήσεις, ἐνστάσεις ἤ δεισιδαιμονίες.

Καί πρῶτα ἀπ' ὅλα, ὁρισμένοι θεωροῦν ὅτι μέ τήν ἱλαστική (συγχωρητική ) εὐχή τοῦ εὐχελαίου ἀναπληρώνουν τήν ἐξομολόγηση, πού δέν κάνουν γιά διάφορους λόγους. Πρέπει, λοιπόν, νά ἐπισημάνουμε ὅτι κάθε μυστήριο ἔχει τή δική του ἀξία κανένα δέν ὑποκαθιστᾶ τό ἄλλο. Ἡ συμμετοχή σέ ὅλα τά μυστήρια καί, γενικότερα στό σύνολο τῆς λειτουργικῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας ἐξασφαλίζει στούς πιστούς τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν ἐν Χριστ ῷ σωτηρία.

Μέ τή συγχωρητική εὐχή πού διαβάζει στόν ἐξομολογούμενο ὁ ἱερέας στό τέλος τῆς ἐξομολόγησής του ζητᾶ ἀπό τόν Θεό νά συγχωρήσει τίς ἁμαρτίες γιά τίς ὁποῖες ἐκεῖνος μετανόησε καί τίς ὁποῖες ἤδη ἔχει ἐξομολογηθεῖ. Μέ τήν ἱλαστική συγχωρητική εὐχή τοῦ εὐχελαίου, ζητοῦμε ἀπό τόν Θεό νά θεραπεύσει τόν ἄρρωστο τήν ἀσθένειά του, ἀκόμη καί ἐάν ἡ αἰτία της εἶναι ἡ ἁμαρτία, γιά τήν ὁποία στό μεταξύ ἐκεῖνος μετανόησε καί ἐξομολογήθηκε. Στό εὐχέλαιο, δηλαδή, ζητοῦμε τήν ἐνίσχυση τῆς ἀδυναμίας μας. Ἡ συγχωρητική εὐχή τοῦ εὐχελαίου δέν καταργεῖ τήν ἐξομολόγηση ἀλλά τή συμπληρώνει ἐπαναδιατυπώνει τό αἴτημα τῆς ἄφεσης τῶν ἁμαρτιῶν.

Μιά ἄλλη παρεξήγηση συμβαίνει μέ τό ἀλεύρι, πού χρησιμοποιεῖται για τή στήριξη τῶν κεριῶν. Ὁρισμένοι πιστοί δέν ἀρκοῦνται στή χρίση μέ τό ἁγιασμένο ἔλαιο, ἀλλά ζητοῦν καί ἀλεύρι γιά διάφορες χρήσεις: νά τό βάλουν κάτω ἀπό τό μαξιλάρι τοῦ παιδιοῦ τους, γιά νά δείξει ὁ Θεός τό τυχερό τους ἤ γιά νά φύγει τό κακό ἀπό τό σπίτι ἤ γιά νά τό ἀραιώσουν μέ νερό καί νά τό πιεῖ ὁ ἀσθενής. Ἐπειδή τά παραπάνω ἐγγίζουν τή δεισιδαιμονία, πρέπει νά τονίσουμε ὅτι τό μυστήριο ὀνομάζεται εὐχέλαιο καί ὄχι "εὐχάλευρο" . Ἐκεῖνο πού ἁγιάζεται εἶναι τό λάδι καί ὄχι τό ἀλεύρι. Τό τελευταῖο χρησιμοποιεῖται μόνο γιά πρακτικούς λόγους. Θά μποροῦσε καί νά μήν ὑπάρχει. Χωρίς ἀλεύρι μπορεῖ νά τελεστεῖ τό μυστήριο τοῦ εὐχελαίου· χωρίς λάδι δέν γίνεται. Ἁπλά ἐκεῖνο πού μπορεῖ νά γίνει, ὅπως καί γίνεται ἄλλωστε, εἶναι νά κατασκευάζεται πρόσφορο γιά τή θεία λειτουργία μέ τό ἀλεύρι τοῦ εὐχελαίου. Ὁποιαδήποτε ἄλλη χρήση του, ξεφεύγει ἀπό τό ὀρθό.

Ὑπάρχει καί μιά ἄλλη παρεξήγηση, πού συνιστᾶ σύγχυση τοῦ σκοποῦ τοῦ εὐχελαίου. Πολλοί ζητοῦν εὐχέλαιο γιά νά ἐγκαινιάσουν τό καινούργιο τους σπίτι ἤ τό κατάστημα. Παραπάνω περιγράψαμε μέ σαφήνεια τόν σκοπό τοῦ εὐχελαίου: ἡ θεραπεία σωματικῶν καί ψυχικῶν ἀσθενειῶν. Εἶναι ξεκάθαρο. Γιά τά σπίτια, τά καταστήματα, τά ὀχήματα καί ὅλα τά ὑπόλοιπα ὑπάρχουν οἱ ἀντίστοιχες ἁγιαστικές πράξεις. Ἀκόμη, δέν εἶναι καί λίγοι ἐκεῖνοι πού ζητοῦν ἀπό τόν ἱερέα νά τελέσει ἁγιασμό καί εὐχέλαιο μαζί, πράγμα πού δείχνει σύγχυση καί παρεξήγηση. Λές καί χρειάζεται περισσότερες ἀπό μία ἁγιαστικές πράξεις γιά νά ζητήσουμε τή χάρη τοῦ Θεοῦ.

Ἕνα ἐρώτημα πού συνδέεται μέ τήν τέλεση τοῦ εὐχελαίου, εἶναι ἐάν μποροῦμε νά χρίουμε μέ τό ἁγιασμένο ἔλαιο τοῦ εὐχελαίου τά ἀβάπτιστα βρέφη. Εἶναι γνωστό ὅτι τό βάπτισμα ἀποτελεῖ τήν προϋπόθεση συμμετοχῆς καί στά ὑπόλοιπα μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας. Συνεπῶς, κάποιος πού δέν ἔχει βαπτιστεῖ δέν μπορεῖ οὔτε νά κοινωνήσει, οὔτε νά χρισθεῖ στό εὐχέλαιο. Ἀντίθετα, ἕνα βαπισμένο παιδί, ἀκομη κι ἄν βρίσκεται σέ βρεφική ἡλικία, ὁπότε στερεῖται τῶν ἁμαρτιῶν τῶν μεγάλων γιά τίς ὁποῖες ζητεῖται ἡ ἄφεση, μπορεῖ νά λάβει τόν ἁγιασμό τοῦ εὐχελαίου.

Τέλος, μιά ἄλλη παρεξήγηση συνδέεται μέ τήν ἀντίληψη ὅτι τό εὐχέλαιο ἀφορᾶ τούς ἑτοιμοθάνατους καί ὅσους γενικά βρίσκονται στήν τελική φάση τῆς ἀσθένειάς τους. Αὐτή ἡ ἀντίληψη καλλιεργήθηκε κυρίως μεταξύ τῶν ὀρθοδόξων Ρώσων μᾶλλον ἀπό ἐπιρροή τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας. Παρατηρεῖται καί σέ μᾶς, ἄν καί σπάνια, μιά ἀποφυγή τελέσεως τοῦ εὐχελαίου ἀπό τό φόβο μήπως προκληθεῖ ἤ ἐπισπευσθεῖ ὁ θάνατος τοῦ ἀσθενῆ. Ὁ φόβος αὐτός, ὅμως, εἶναι ἀδικαιολόγητος. Οἱ συγγενεῖς φοβοῦνται νά τό ποῦν στόν ἀσθενῆ. Ὁ ἀσθενής φοβᾶται να τό ζητήσει. Τό εὐχέλαιο εἶναι γιά τήν ὑγεία καί τή ζωή. Γιά ὑγεία καί ζωή μιλοῦν ὅλες οἱ αἰτήσεις καί οἱ εὐχές τοῦ μυστηριου.

Τέλος, εἶναι δυνατό νά διατυπωθεῖ καί μία ἔνσταση: γιατί δέν θεραπεύει παντοτε; τό μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου δέν συστάθηκε γιά νά καταργεῖ κάθε ἀσθένεια, τόν θάνατο καί τήν ἰατρική ἐπιστήμη. Πολλές φορές φέρνει ἔμμεση θεραπεία. Ἄλλωστε, ἡ θεραπεία ἐξαρτᾶται ἀπο τήν πίστη τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ ἴδια χάρη παρέχεται σέ ὅλους, ὅλοι ὅμως δέν θεραπεύονται. Ἡ θεραπεία μπορεῖ νά μήν εἶναι πάντοτε γιά τό εὐρύτερο συμφέρον τοῦ ἀνθρώπου. Παραμένει γιά νά παιδαγωγήσει ἴσως τόν ἀσθενή καί νά τόν ὁδηγήσει μέ βεβαιότητα στήν ἐν Χριστῷ σωτηρία· ὁποτε καί πάλι ἐπιτυγχάνεται ὁ ἀπώτερος σκοπός τοῦ μυστηρίου.


Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ
Ἀπ' ὅλα ὅσα ἐκτέθηκαν παραπάνω συνοπτικά, γίνεται ἀντιληπτή ἡ ἀξία τοῦ μυστηρίου τοῦ εὐχελαίου. Ἡ ἀξία αὐτή δέν εἶναι μόνο μυστηριακή ἤ λειτουργική. Τό εὐχέλαιο ἔχει καί ἀξία παιδαγωγική.

Τά ἁγιογραφικά ἀναγνώσματα (ἀποστολικά καί εὐαγγελικά), οἱ αἰτήσεις καί οἱ εὐχές ἀσκοῦν εὐεργετική ἐπίδραση τόσο στόν ἴδιο τόν ἀσθενῆ ὅσο καί στό περιβάλλον του. Ὅπως παρατηρήθηκε πολύ εὔστοχα, μέ τό εὐχέλαιο ἐπιτελεῖται ἕνα εἶδος οἰκογενειοθεραπείας.

Ἀκόμη καί ἐάν δέν συντρέχει λόγος σοβαρῆς ἀσθένειας ἡ τέλεση τοῦ εὐχελαίου εἶναι ἐπιβεβλημένη. Πρῶτον· ἐκτός ἀπό μιά σοβαρή ἀσθένεια, ἐνδέχεται νά ὑπάρχει καί κάποια ἄλλη, λανθάνουσα, πού ἐνδεχομένως δέν ἔδωσε συμπτώματα γιά νά γίνει ἄμεσα ἀντιληπτή. Καί δεύτερον ὑποδεικνύεται στούς πιστούς μιά ἄλλη διάσταση ἀντιμετώπισης τῆς ἀσθένιας. Ἐκτιμᾶται ἀπ' τούς μετέχοντες στό μυστήριο τό ἀγαθό τῆς ὑγείας καί ὑποδεικνύεται ἕνας ἄλλος τρόπος ἀντιμετώπισης τῆς ἀσθένειας: ἡ πνευματικότητα. Ὁ ἀσθενής καί οἱ συμπάσχοντες οἰκεῖοι του καλοῦνται νά βαστάσουν μέ καρτερία καί ὑπομονή τήν προκείμενη σωματική δοκιμασία. Ἀκόμη δέ, καί στήν περίπτωση πού αὐτή παραμένει ἀνίατη, ἀναδεικνύεται ἡ πρός τόν Θεό ἐλπίδα καί ἀφοσίωση τοῦ ἀσθενῆ, ὁ ὁποῖος ὁδηγεῖται μέ πλήρη ἐμπιστοσύνη καί ἀγάπη πρός τόν Θεό σέ εἰρηνικό χριστιανικό τέλος τῆς παρούσας βιοτῆς του, πράγμα πού ἀποτελεῖ καί ἕνα ἀπό τά βασικά λειτουργικά αἰτήματα τοῦ εὐχελαίου.

Τέλος, ἡ τέλεση τοῦ εὐχελαίου στό σπιτι δίνει μιά καλή εὐκαιρία ἐπικοινωνίας τοῦ ἱερέα μέ τά μέλη τῆς οἰκογένειας. Αὐτή, ἐκτός ἀπό τόν μυστηριακό της χαρακτήρα, μπορεῖ νά ἐπεκταθεῖ καί σέ ἀνθρώπινο ἐπίπεδο, γεγονός πού θά βοηθήσει τούς συμμετέχοντες, ἰδιαίτερα τά παιδιά καί τούς νέους, σέ μιά στενότερη ἐπαφή μέ τή λειτουργική ζωή τῆς Ἐνορίας καί τίς διάφορες δραστηριότητές της. Τό λιγότερο: θά δώσει μιά πολύτιμη, ἴσως πρωτόγνωρη, ἐμπειρία ἀκόμη καί σέ πιστούς πού ἀπέχουν ἀπό τή λειτουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας.

πηγή

Μεγάλη Τετάρτη: Αφιερωμένη σε δύο αντίθετες φυσιογνωμίες

• 

Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη σε δύο εκ διαμέτρου αντίθετες φυσιογνωμίες, δύο ψυχικές καταστάσεις, δύο πράξεις: μία γυναίκα έρχεται να αλείψει την κεφαλή του Ιησού με πανάκριβα μύρα κι ένας μαθητής, ο Ιούδας, προδίδει τον Διδάσκαλο. Αυτές οι δύο πράξεις δεν είναι ασύνδετες μεταξύ τους, γιατί ο ίδιος μαθητής διαμαρτύρεται γι΄ αυτή την ολοφάνερη σπατάλη.

Το γεγονός μας το διηγείται το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο (26:6-16). Για το Μύρον της Γυναικός επικαλούμεθα κείμενο που βρίσκεται στο αρχείο μας, του Μακαριστού Μητροπολίτου πρώην Πατρών  κυρού Νικοδήμου, ενώ, η περίπτωση του Ιούδα είναι τόσο τρομερή και σκοτεινή που δεν τολμούμε να διεισδύσουμε σ΄ αυτή και να την εξηγήσουμε.

Ας κρατήσουμε όμως μια φράση από την ακολουθία του Νυμφίου της χθεσινής Μ. Τρίτης: «…καπηλεύων ο δεινός Ιούδας την φιλόθεον χάριν…». Είναι δυνατόν να καπηλευτούμε τη χάρη, αφού πρώτα έχουμε γεμίσει από αυτή.

Και πόσοι δεν είναι οι χριστιανοί που στη διάρκεια  της ζωής τους έχουν πει στο κυρίαρχο πάθος τους – τη σάρκα, το χρήμα, το εγώ-: «είμαι έτοιμος να πουλήσω τον Ιησού. Πες μου τι θα μου προσφέρεις και εγώ θα σου τον παραδώσω»

Μεγάλη Δευτέρα «Ἰδού, ὁ Νυμφίος ἔρχεται» (Θεολογικὸ σχόλιο στὸ περιεχόμενο καὶ τὰ νοήματα τῆς Μεγάλης Δευτέρας)

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου Καθηγητοῦ 

«Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσω τῆς νυκτὸς καὶ μακάριος ὁ δοῦλος ὂν εὐρήσει γρηγορούντα, ἀνάξιος δὲ πάλιν, ὂν εὐρήσει ραθυμούντα. Βλέπε οὒν ψυχή μου, μὴ τῷ ὕπνω κατενεχθῆς, ἴνα μὴ τῷ θανάτω παραδοθεῖς καὶ τῆς βασιλείας ἔξω κλεισθῆς. Ἀλλὰ ἀνανηψον κράζουσα, Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος εἰ ὁ Θεὸς ἠμῶν. Δία τῆς Θεοτόκου ἐλέησον ἠμᾶς». Μὲ αὐτὸ τὸ θεσπέσιο τροπάριο ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος μᾶς εἰσάγει στὸ κατανυκτικὸ κλίμα τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, παροτρύνοντάς μας νὰ ἑτοιμάσουμε κατάλληλα τὸν ἑαυτό μας, προκειμένου νὰ ὑποδεχτοῦμε τὸ Νυμφίο τῆς ψυχῆς μᾶς Χριστὸ καὶ νὰ λάβουμε μέρος στὴν πνευματικὴ γαμήλια πανδαισία. Αὐτὴ εἶναι ἄλλωστε καὶ ἡ κύρια ἐπιδίωξη τῆς βιώσεως ὅλων τῶν μεγάλων γεγονότων τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, ἡ συνάντησή μας μὲ τὸν παθόντα καὶ ἀναστάντα Σωτήρα μᾶς Χριστό! 

Τὴν πρώτη ἡμέρα τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος τιμᾶμε μία μεγάλη προσωπικότητα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τὸν Ἰωσὴφ τὸν Πάγκαλο, τὸ γιὸ τοῦ Ἰακώβ, τὸν ὁποῖο πούλησαν, ἐξαιτίας... μεγάλου φθόνου, τὰ ἀδέλφια του ὡς δοῦλο στὴν Αἴγυπτο (Γέν. κέφ.37-50). Ἡ πολύπαθη ἱστορία τοῦ μᾶς εἶναι λίγο πολὺ γνωστή. Ἡ φιλήδονη γυναίκα τοῦ Πεντεφρῆ, αὐλικοῦ του Φαραώ, ἀφοῦ δὲν μπόρεσε νὰ τὸν παρασύρει στὴν ἁμαρτία τῆς μοιχείας, τὸν συκοφάντησε καὶ τὸν ἔριξαν στὴ φυλακή. Ἐκεῖ στὰ φοβερὰ κάτεργα τοῦ δεσμωτηρίου ὑπέμενε μὲ ὑπομονὴ καὶ καρτερία τὸ ἄδικο πάθος του. Προσευχόταν στὸ Θεὸ τῶν πατέρων του καὶ ἤλπιζε σ’ Αὐτὸν τὴν ἐλευθερία του. Μετὰ τὴν ἐξήγηση τῶν περιέργων ὀνείρων τοῦ Φαραὼ κατέστη ἀντιβασιλέας τῆς μεγάλης χώρας της Αἰγύπτου. Συνάντησε τοὺς ἀδελφούς του, τοὺς ὁποίους ὄχι μόνο δὲν τὰ τιμώρησε, ἀλλὰ τοὺς εὐεργέτησε καὶ τοὺς ἐγκατέστησε στὸ πιὸ ἔφορο μέρος τῆς Αἰγύπτου, προκειμένου νὰ ζήσουν εὐτυχισμένοι. 

Τὴν ἁγία αὐτὴ ἡμέρα προβάλλεται ἡ ὑπέροχη μορφὴ τοῦ Παγκάλου Ἰωσήφ, γιατί αὐτὸς σύμφωνα μὲ τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀποτελεῖ προτύπωση καὶ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ μας. Ὅπως ὁ Κύριος ὑπέφερε ἄδικα ἐξαιτίας τῆς ἀνθρώπινης κακίας τῶν ὁμοφύλων Του, τὸ ἴδιο καὶ ἐκεῖνος ὑπέφερε ἐξαιτίας τῆς κακίας τῶν ἀδελφῶν του καὶ ἔδειξε, ὅπως καὶ ὁ Χριστός, ἀπέραντη ἀνεξικακία. Εἶχε ὅλη τὴ δύναμη, ὅπως καὶ ὁ Χριστός, ὡς κραταιὸς ἡγεμόνας τῆς ἀχανοῦς χώρας τῆς Αἰγύπτου, νὰ ἐκδικηθεῖ τὰ ζηλόφθονα ἀδέλφια του, ποὺ τὸν ἔριξαν σὲ μία τέτοια ἀνείπωτη περιπέτεια. Εἶχε ἐπίσης τὴ δύναμη νὰ συντρίψει ἐκείνη τὴ φιλήδονη καὶ δολερὴ αἰγύπτια γυναίκα, ἡ ὁποία τὸν συκοφάντησε καὶ τὸν ἔριξε ἄδικα στὴ φυλακή. Ὅμως αὐτὸς ἀντὶ ἐκδίκηση ἀνταπέδωσε ἔλεος καὶ καλοσύνη. Νὰ γιατί τὴν ἁγία αὐτὴ ἡμέρα τιμᾶμε τὸν Πάγκαλο Ἰωσήφ. 

Ἐπίσης τὴν ἡμέρα αὐτὴ κάνουμε ἀνάμνηση τοῦ διδακτικοῦ γεγονότος τῆς ξηρανθείσης συκῆς ἀπὸ τὸν Κύριο, ποὺ συνέβηκε σύμφωνα μὲ τὰ ἱερὰ Εὐαγγέλια τὴν ἑπομένη ἡμέρα τῆς θριαμβευτικῆς Του εἰσόδου στὴν Ἱερουσαλὴμ (Μάτθ.21,19. Μάρκ.11,13). Βαδίζοντας ὁ Χριστὸς μὲ τοὺς μαθητές Του σὲ κάποια ὁδὸ πλάι σὲ συστοιχίες καρποφόρων δένδρων, φοινίκων, καρυῶν καὶ συκιῶν, πείνασε καὶ πλησίασε σὲ κάποια συκιὰ γιὰ νὰ συλλέξει ὁρισμένους καρπούς. Ὅμως τὸ συγκεκριμένο δένδρο, ἐνῶ εἶχε πλούσιο φύλλωμα, δὲν εἶχε καρπούς. Τότε ὁ Ἰησοῦς εἶπε στὴ συκιά: «Μηκέτι ἔκ σοὺ καρπὸς γένηται εἰς τὸν αἰώνα΄ καὶ ἐξηράνθη παραχρῆμα ἡ συκῆ» (Μάτθ.21,19). Μὲ αὐτὸν τὸν περίεργο καὶ παραστατικὸ τρόπο θέλησε ὁ Κύριος νὰ διδάξει στοὺς μαθητές Του καὶ ὅλους ἐμᾶς, τὴν ἀνάγκη νὰ παράγουμε πνευματικοὺς καρπούς. Ἐπίσης ἡ ἄκαρπος συκῆ, σύμφωνα μὲ σύγχρονο λόγιο κληρικὸ «ἤτις διὰ τῶν πλουσίων φύλλων τῆς ἐσυμβόλιζε τὴν ὑποκρισίαν τῶν θρησκευτικῶν ἀρχόντων, δὲν ἐτιμωρήθη ἁπλῶς ὡς ἄψυχος συκῆ, ἀλλ’ ὡς ἐκπροσωποῦσα καθόλου μὲν τὸ Ἰουδαϊκὸν ἔθνος, ἰδιαιτέρως δὲ τὴν Ἰουδαϊκὴν Συναγωγήν, ἤτις μόνον φύλλα ἔφερεν, ἤτοι ἁπλῶς περιωρίζετο εἰς ἐξωτερικοὺς τύπους, οὐδένα δὲ καρπὸν εἶχε νὰ ἐπιδείξη. Ὁ Ἰησοῦς ἐλθῶν εἰ μὴ μίαν ψευδῆ ὑποκρισίαν κατεδίκασε ταύτην εἰς διηνεκῆ ἀποξήρανσιν» (Θ. Σπυροπούλου, Ὁ Βίος καὶ ἡ Διδασκαλία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, Ἀθῆναι 1933, σέλ.372). 

Ὁ εὐαγγελιστὴς Μάρκος ἀναφέρει πὼς τὴν ὥρα ποὺ ὁ Κύριος ἐπιτίμησε τὴ συκῆ καὶ ξηράθηκε, κατέπεσαν ἀμέσως τὰ καταπράσινα φύλλα της καὶ τὴν ἑπόμενη μέρα ξεράθηκε καὶ ἡ ρίζα τῆς (Μάρκ.11,21). Οἱ μαθητὲς ἔκθαμβοι ἀπὸ τὸ θαῦμα αὐτὸ δὲν ζητοῦσαν νὰ μάθουν τὴν βαθύτερη ἔννοιά του, ἀλλὰ εἶχαν τὴν ἀπορία «πῶς παραχρῆμα ἐξηράνθη ἡ συκῆ;» (Μάτθ.21,20). Πρώτη φορὰ εἶχαν δεῖ τιμωρία τῆς ἄψυχης φύσεως ἀπὸ τὸ Δάσκαλό τους. 

Ὁ Κύριος παίρνοντας ἀφορμὴ ἀπὸ τὴν ἀπορία τῶν μαθητῶν, χωρὶς νὰ ἐξηγήσει τὴν συμβολικὴ σημασία τοῦ θαύματος, τοὺς δίδαξε γιὰ τὴ μεγάλη δύναμη τῆς πίστεως, ἡ ὁποία ὅταν συνοδεύεται ἀπὸ ἐσωτερικὴ θέρμη καὶ χωρὶς τὸν παραμικρὸ δισταγμὸ μπορεῖ νὰ κατορθώσει ἀφάνταστα πράγματα. Τοὺς εἶπε: «Ἐὰν ἔχετε πίστιν ὡς κόκκον συνάπεως, ἐρεῖτε τῷ ὄρει τούτω, μετάβα ἐντεῦθεν ἐκεῖ, καὶ μεταβήσεται» (Μάτθ.21,21). Αὐτὴ τὴν πίστη θέλει ἡ Ἐκκλησία μας νὰ μεταδώσει καὶ σέ μας. 

Οἱ ἅγιοι Πατέρες ὅρισαν νὰ κάνουμε μνεία τὴν Μ. Δευτέρα ἀφ’ ἑνὸς μὲν τοῦ δικαίου Ἰωσὴφ καὶ ἀφ’ ἑτέρου τοῦ γεγονότος τῆς ξηρανθείσης συκῆς γιὰ νὰ μιμηθοῦμε καὶ ἐμεῖς τὸν Πάγκαλο Ἰωσὴφ στὶς ἀρετὲς τῆς πίστεως, τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς ἀνεξιακακίας καὶ νὰ ἀποφύγουμε τὴν στειρότητα τῆς ἄκαρπης συκῆς. Νὰ στολίσουμε τὸν ἑαυτό μας μὲ ἀρετὲς καὶ νὰ παράγουμε πνευματικοὺς καρπούς, προκειμένου νὰ ἀκολουθήσουμε ἐπάξια καὶ χωρὶς ὑποκριτικοὺς συναισθηματισμοὺς τὸν Κύριο στὸ σωτήριο Πάθος Του. 

Ἡ χριστιανικὴ βιωτὴ εἶναι ἄρρηκτα συνυφασμένη μὲ τὴν ἄσκηση τῶν ἀρετῶν. Χριστιανικὴ ζωὴ εἶναι στὴν οὐσία ἡ ἀνάκτηση τῆς προπτωτικῆς αὐθεντικῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, ἡ ἀνάκτηση τῆς «κατ’ εἰκόνα» Θεοῦ δημιουργίας του. Ἡ ὑπέροχη καὶ στολισμένη μὲ ἀρετὲς προσωπικότητα τοῦ Παγκάλου Ἰωσὴφ εἶναι ἕνα τρανὸ παράδειγμα λαχτάρας γιὰ ἐπιστροφὴ πρὸς τὴν ἀρχέγονη αὐθεντική μας φύση. Βεβαίως ἡ πραγματικὴ ἀνάκτηση συντελέσθηκε στὸ θεανδρικὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος καταδέχθηκε νὰ δεχθεῖ ἑκούσια τὰ ἄδικα παθήματα, ὥστε νὰ ἀποτελέσουν αὐτὰ τὸ ἐπιστέγασμα τοῦ ἀπολυτρωτικοῦ Του ἔργου. 

Ὑπέροχη εἶναι πραγματικὰ ἡ ὑμνολογία τῆς Μ. Δευτέρας, ὅπως καὶ ὁλοκλήρου της Μ. Ἑβδομάδος, ἡ ὁποία ἔχει ὡς στόχο νὰ εἰσαγάγει τοὺς πιστοὺς στὸ κατανυκτικὸ καὶ πένθιμο κλίμα τῆς ἑβδομάδος τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου. Ἡ ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου ἀρχίζει μὲ τὸ ὑπέροχο καὶ πασίγνωστο τροπάριο «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσω τῆς νυκτός…». Ἀκολουθοῦν τὰ καθίσματα «Τὰ πάθη τὰ σεπτά…» , «Ἀόρατε κριτά…» καὶ «Τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου τὰς ἀπαρχᾶς…», εἰσαγωγικά του Θείου Πάθους. Μετὰ τὴν ἀνάγνωση τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου ψάλλεται ὁ περίφημος κανόνας «Τῷ τὴν ἄβατον κυμαινομένην θάλασσαν…» ποίημα τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Μελωδοῦ. Παρεμβάλλεται τὸ γνωστὸ κοντάκιο «Ὁ Ἰακὼβ ὠδύρετο τοῦ Ἰωσὴφ τὴν στέρησιν…». Ἀκολουθεῖ τὸ κατανυκτικότατο ἐξαποστειλάριο «Τὸν νυμφώνα σου βλέπω Σωτήρ μου κεκοσμημένον…». Στοὺς Αἴνους ψάλλονται τὰ περίφημα τροπάρια, ἐπίσης ποιήματα τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ, «Ἐρχόμενος ὁ Κύριος πρὸς τὸ ἑκούσιον πάθος…», «Φθάσαντες, πιστοί, τὸ σωτήριον πάθος Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ…». Στὰ ὑπέροχα τροπάρια τῶν ἀποστίχων, ποιήματα καὶ αὐτὰ τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ, γίνεται μνεία τοῦ ἐπεισοδίου μὲ τοὺς υἱοὺς Ζεβεδαίου, οἱ ὁποῖοι ζητοῦσαν πρωτοκαθεδρία στὴ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ. «Κύριε πρὸς τὸ μυστήριον τὸ ἀπόρρητόν της σῆς οἰκονομίας…», «Κύριε, τὰ τελεώτατα φρονεῖν τοὺς οἰκείους παιδεύων μαθητᾶς, μὴ ὁμοιοῦσθε τοῖς ἔθνεσιν ἔλεγες…» καὶ τὸ δοξαστικὸ «Δευτέραν Εὔαν τὴν Αἰγυπτίαν εὐρῶν ὁ δράκων διὰ ρημάτων, ἔσπευδε κολακίαις ὑποσκελίσαι τὸν Ἰωσήφ…», ἀναφέρεται στὸ γεγονὸς τοῦ πάθους τοῦ Παγκάλου Ἰωσήφ. 

Εἶναι ἀνάγκη αὐτὲς τὶς ἅγιες ἡμέρες νὰ διορθώσουμε τὴν πορεία τῆς ζωῆς μας, νὰ στραφοῦμε στὸ δρόμο τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ ἀκολουθήσουμε τὰ βήματά Του πρὸς τὸ Πάθος. Πρέπει νὰ ἀντιταχθοῦμε σθεναρὰ στὸν κακὸ ἑαυτό μας, ὁ ὁποῖος μὲ τὶς ἰσχυρὲς ἑλκτικές του ἕξεις πρὸς τὴν ἁμαρτία, θέλει νὰ μᾶς ὁδηγήσει στὴν ἀπώλεια καὶ στὸν πνευματικὸ θάνατο. Στὴν ἀντίθετη περίπτωση, ποὺ δὲ θὰ μπορέσουμε νὰ ὑπερβοῦμε τὸν παλαιὸ πτωτικὸ ἄνθρωπο, τὸν ὁποῖο κρύβουμε μέσα μας, θὰ παραμείνουμε γιὰ μία ἀκόμα φορᾶ ἀμέτοχοι τῶν δωρεῶν, ποὺ ἀπορρέουν ἀπὸ τὰ ἑκούσια Παθήματα καὶ τὴ Σταυρικὴ Θυσία τοῦ Λυτρωτῆ μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ θὰ ἔχουμε ἐν τέλει τὴν τύχη τῆς ἀκάρπου συκῆς. 

Πηγή

Αγιος Παίσιος: « Την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα εάν θέλει κάποιος να νιώσει κάτι, δεν πρέπει να κάνει τίποτε άλλο εκτός από..

Αγιος Παίσιος: «Την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα εάν θέλει κάποιος να νιώσει κάτι, δεν πρέπει να κάνει τίποτε άλλο εκτός από προσευχή»

– Γέροντα, πως μπορεί να ζήση κανείς
πνευματικά τις γιορτές;
– Τις γιορτές για να τις ζήσουμε, πρέπει να έχουμε τον νού μας στις άγιες ημέρες και όχι στις δουλειές που έχουμε να κάνουμε για τις άγιες ημέρες.
Να σκεφτώμαστε τα γεγονότα της κάθε άγιας ημέρας (Χριστούγεννα, Θεοφάνεια, Πάσχα κ.λπ.) και να λέμε την ευχή δοξολογώντας τον Θεό.
Έτσι θα γιορτάζουμε με πολλή ευλάβεια κάθε γιορτή.

Οι κοσμικοί ζητούν να καταλάβουν τα Χριστούγεννα με το χοιρινό, το Πάσχα με το αρνί, τις Αποκριές με το κομφετί.
Οι αληθινοί μοναχοί όμως κάθε μέρα ζούν τα θεία γεγονότα και αγάλλονται συνέχεια.
Κάθε εβδομάδα ζούν την Μεγάλη Εβδομάδα.
Κάθε Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή ζούν την Μεγάλη Τετάρτη, την Μεγάλη Πέμπτη, την Μεγάλη Παρασκευή, δηλαδή τα Πάθη του Χριστού, και κάθε Κυριακή το Πάσχα, την Ανάσταση.
Τι, θα πρέπη να έρθη η Μεγάλη Εβδομάδα, για να θυμηθή κανείς τα Πάθη του Χριστού;
Πρέπει να έρθη το Πάσχα με το αρνί, για να καταλάβω το «Χριστός ανέστη» σαν τους κοσμικούς;
Ο Χριστός τι είπε;
«Έτοιμοι γίνεσθε» είπε.
Δεν είπε, «ετοιμασθήτε τώρα!»
Από την στιγμή που λέει ο Χριστός, «έτοιμοι γίνεσθε», πρέπει ο άνθρωπος, και ιδίως ο μοναχός, να είναι έτοιμος συνέχεια.
Να μελετάη και να ζη τα θεία γεγονότα συνέχεια.
Όταν κανείς μελετάη τα γεγονότα της κάθε γιορτής, φυσιολογικά θα συγκινηθή και με ιδιαίτερη ευλάβεια θα προσευχηθή.
Έπειτα στις Ακολουθίες ο νούς να είναι στα γεγονότα που γιορτάζουμε και με ευλάβεια να…
παρακολουθούμε τα τροπάρια που ψάλλονται.
Όταν ο νούς είναι στα θεία νοήματα, ζη τα γεγονότα ο άνθρωπος, και έτσι αλλοιώνεται.

Στην γιορτή, για να νιώση κανείς το γεγονός, δεν πρέπει να δουλεύη.
Την Μεγάλη Παρασκευή λ.χ., εάν θέλη να νιώση κάτι, δεν πρέπει να κάνη τίποτε άλλο εκτός από προσευχή. Στον κόσμο οι καημένοι οι κοσμικοί την Μεγάλη Εβδοβάδα έχουν δουλειές.
Μεγάλη Παρασκευή να δίνουν ευχές.
«Χρόνια πολλά! Να ζήσετε!
Με μία νύφη!»
Δεν κάνει!

Εγώ την Μεγάλη Παρασκευή κλείνομαι στο Καλύβι. Όπως και μετά το Αγγελικό Σχήμα η εβδομάδα της ησυχίας που ακολουθεί, βοηθάει, γιατί ποτίζει η θεία Χάρις την ψυχή και καταλαβαίνει ο μεγαλόσχημος τι έγινε, έτσι και στις γιορτές η ησυχία πολύ βοηθάει.

Μας δίνεται περισσότερη ευκαιρία να ξεκουρασθούμε λίγο, να μελετήσουμε και να προσευχηθούμε.
Θα έρθη ένας καλός λογισμός, θα εξετάσουμε τον εαυτό μας, θα πούμε λίγο την ευχή και θα νιώσουμε έτσι κάτι από το θείο γεγονός της ημέρας.

Φώτης Κόντογλου: Χαρμολύπη ἢ τὸ Χαροποιὸν Πένθος

«Ταῦτα λελάληκα ὑμὶν ἴνα ἡ χαρὰ ἡ ἐμὴ ἐν ὑμὶν μείνη καὶ ἡ χαρὰ ὑμῶν πληρωθῆ» (Ἰω. ΙΕ’.11). 

«Ἡ γυνὴ ὅταν τίκτη, λύπην ἔχει, ὅτι ἦλθεν ἡ ὥρα αὐτής• ὅταν θὰ γεννήση τὸ παιδίον, οὐκέτι μνημονεύει τῆς θλίψεως, διὰ τὴν χαρὰν ὅτι ἐγεννήθη ἄνθρωπος εἰς τὸν κόσμον. Καὶ ὑμεῖς οὒν λύπην μὲν νῦν ἔχετε• πάλιν δὲ ὄψομαι ὑμᾶς καὶ χαρήσεται ὑμῶν ἡ καρδία, καὶ τὴν χαρὰν ὑμῶν οὐδεὶς αἴρει ἀφ’ ὑμῶν.» (Ἰω. ΙΣΤ’. 20).

Ἀληθινὴ κι’ ὄχι ψεύτικη χαρὰ νοιώθει μονάχα ὅποιος ἔχει τὸν Χριστὸ μέσα του, κ’ εἶναι ταπεινός, πράος, γεμάτος ἀγάπη. Ἀληθινὴ χαρὰ ἔχει μονάχα ἐκεῖνος ποὺ ξαναγεννήθηκε στὴν ἀληθινὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ... Κι’αὐτὴ ἡ ἀληθινὴ χαρὰ βγαίνει ἀπὸ καρδιὰ ποὺ πονᾶ καὶ θλίβεται γιὰ τὸν Χριστό, καὶ βρέχεται ἀπὸ τὸ παρηγορητικὸ δάκρυο τὸ ὁποῖο δὲν τὸ γνωρίζουνε οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι, κατὰ τὸν ἅγιο λόγο ποὺ εἶπε τὸ στόμα τοῦ Κυρίου : «Μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι...

αὐτοὶ παρακληθήσονται» (Μάτθ. Ε’. 4), «Καλότυχοι ὅσοι εἶναι λυπημένοι, γιατί αὐτοὶ θὰ παρηγορηθοῦνε.» Κι’ ἀλλοῦ λέγει : «Καλότυχοι ὅσοι κλαῖτε τώρα, γιατί θὰ γελάσετε.» (Λούκ. ΣΤ’. 21). Ὅποιος λυπᾶται καὶ ὑποφέρνει γιὰ τὸν Χριστό, πέρνει παρηγοριὰ οὐράνια καὶ εἰρήνη ἀθόλωτη. Παράκληση δὲν θὰ πεῖ παρακάλεσμα, ἀλλὰ παρηγοριά. Γι’ αὐτὸ καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα λέγεται Παράκλητος, δηλαδὴ Παρηγορητής, ἐπειδὴ ὅποιος τὸ πάρει, παρηγοριέται σὲ κάθε θλίψη του καὶ βεβαιώνεται καὶ δὲν φοβᾶται τίποτα. Κι’ αὐτὴ ἡ βεβαιότητα ποὺ δέχεται μυστικά, τὸν κάνει νὰ χαίρεται πνευματικά. Καὶ πάλι λέγει ὁ Κύριος παρακάτω στὴν ἐπὶ τοῦ Ὅρους ὁμιλία : «Μακάριοι ἐστὲ ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσι καὶ εἴπωσι πᾶν πονηρὸν ρῆμα ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ,» (Μάτθ. Ε’, 11). Καὶ κατὰ τὸν μυστικὸ Δεῖπνο εἶπε στοὺς Ἁγίους Ἀποστόλους: «Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμὶν ὅτι κλαύσετε καὶ θρηνήσετε ὑμεῖς, ὁ δὲ κόσμος χαρήσεται• ὑμεῖς δὲ λυπηθήσεσθε, ἀλλ’ ἡ λύπη ὑμῶν εἰς χαρὰν γενήσεται.» (Ἰω.ἰστ’ 20). Ὅλα τὰ ἄλλα ποὺ τὰ λένε χαρὲς οἱ ἄνθρωποι, δὲν εἶναι ἀληθινὲς χαρές• μία εἶναι ἡ ἀληθινὴ χαρά, τούτη ἡ ἡ πονεμένη χαρὰ τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ξαγοράζεται μὲ τὴ θλίψη, γιὰ τοῦτο κι’ ὁ Κύριος τὴ λέγει «πεπληρωμένη», δήλ. τέλεια, ἀληθινή, σίγουρη. (Ἰω. ἰστ’ 25). Κι’ ὁ ἅγιος Παῦλος στὶς Ἐπιστολὲς τοῦ λέγει πολλὰ γι’αὐτὴ τὴ βλογημένη θλίψη ποὺ εἶναι συμπλεγμένη μὲ τὴ χαρά: «Ἡ λύπη γιὰ τὸν Θεό, λέγει, φέρνει ἀμετάνοιωτη μετάνοια γιὰ τὴ σωτηρία (δήλ. ἡ λύπη ποὺ νοιώθει ὅποιος πιστεύει στὸν Θεό, κάνει ὥστε ἐκεῖνος ὁ ἄνθρωπος νὰ μετανοιώσει καὶ νὰ σωθεῖ, χωρὶς νὰ ἀλλάξει γνώμη καὶ νὰ γυρίσει πίσω στὴν ἁμαρτία), ἐνῶ ἡ λύπη τοῦ κόσμου φέρνει τὸν θάνατο.» (Κορινθ. Β’ ζ’10). Κι’ ἀλλοῦ λέγει πὼς οἱ χριστιανοὶ φαίνουνται στοὺς ἀσεβεῖς πὼς εἶναι λυπημένοι, μὰ στ’ ἀληθινὰ χαίρουνται :»ὡς λυπούμενοι ἀεὶ δὲ χαίροντες, ὡς πτωχοὶ πολλοὺς δὲ πλουτίζοντες, ὡς μηδὲν ἔχοντες καὶ πάντα κατέχοντες,» (Κορινθ. Β’ στ’ 10). Ἀπ’ αὐτὴ τὴν παντοτινὴ χαρὰ φτερωμένος ὁ ἅγιος Παῦλος, γράφει ὁλοένα στοὺς μαθητάδες του : «Χαίρετε ἐν Κυρίω πάντοτε!» (Φιλιπ. δ’ 4). «Πάλιν χαρῆτε.» (Φιλιπ. β’28). «Πάντοτε χαίρετε.» (Θεσσαλ. ε. 16). «Λοιπόν, ἀδελφοί, χαίρετε.» (Κορινθ. Β’. ζ 16).

Μέσα στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ποὺ εἶναι ὁ ἴσκιος τῆς Καινῆς Διαθήκης, εἶναι παραστημένα ὅλα σὰν σκεπασμένα, συμβολικά, ὅπως εἶναι ἡ θυσία τοῦ Ἀβραάμ, τύπος τῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ, οἱ δώδεκα γυιοὶ τοῦ Ἰακὼβ τύπος τῶν δώδεκα ἀποστόλων, κ.λ.π. Ἔτσι καὶ τὸ πικρὸ νερὸ τῆς Μερρᾶς ποὺ τὸ ἔκανε γλυκὸ ὁ Μωυσῆς μὲ τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ, παριστάνει τὴ λύπη τῆς ἁμαρτίας ποὺ τὴν ἄλλαξε ὁ Χριστὸς σὲ χαρά, «εἰς ὕδωρ ἀλλόμενον εἰς ζωὴν αἰώνιον.» Τούτη τὴν πνευματικὴ Χαρὰ ποὺ γεννιέται ἀπὸ τὰ δάκρυα, ἐνοίωσε μέσα του κι’ ὁ Δαυΐδ κ’ ἔλεγε: «Κύριε, ἐν θλίψει ἐπλάτυνας μέ», «Κύριε, μὲ τὴ λύπη ἄνοιξες τὴν καρδιά μου.» Κι’ ἀλλοῦ λέγει: «Τὸ ἑσπέρας αὐλισθήσεται κλαυθμὸς καὶ εἰς τὸ πρωΐ ἀγαλλίασις.» (Ψάλμ. κθ’.) καὶ πάλι λέγει : «Κύριος ἐγεννήθη βοηθός μου. Ἔτρεψας τὸν κοπετόν μου εἰς χαρὰν ἐμοί.» (Ψάλμ. κθ’.) Κι’ ἀλλοῦ λέγει : «Γεύσασθε καὶ ἴδατε ὅτι χρηστὸς ὁ Κύριος. Μακάριος ἀνὴρ ὁ ἐλπίζων ἐπ’ αὐτόν.» (Ψάλμ. λγ’.). Κι’ ἀλλοῦ λέγει : «Πολλαὶ αἳ θλίψεις τῶν δικαίων, καὶ ἐκ πασῶν αὐτῶν ρύσεται αὐτοὺς ὁ Κύριος.» (Ψάλμ. λγ’).

Γὶ’ αὐτὴ τὴν πνευματικὴ χαρὰ ποὺ δίνει ὁ Χριστὸς σὲ ὅσους τὸν ἀγαποῦνε καὶ ποὺ βγαίνει ἀπὸ τὴ θλίψη, γράψανε πολλὰ καὶ θαυμαστὰ οἱ ἅγιοι Πατέρες. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος τὴ λέγει Χαροποιὸν πένθος καὶ Χαρμολύπη. «Πένθος γιὰ τὸν Θεό, λέγει, εἶναι τὸ νάναι σκυθρωπὴ ἡ ψυχή σου, κ’ ἡ καρδιά σου νὰ ποθεῖ νὰ πικραίνεται, καὶ ν’ ἀποζητᾶ ὁλοένα αὐτὸ ποὺ διψᾶ, κ’ ἐπειδὴ δὲν τὸ βρίσκει, νὰ τὸ κυνηγᾶ μὲ πόνο καὶ νὰ τρέχει ξοπίσω του κλαίγοντας ἀπαρηγόρετα». «Βάστα γερὰ τὴ μακάρια τούτη χαρμολύπη καὶ τὴν ἁγιασμένη κατάνυξη, καὶ μὴν πάψεις νὰ τὴν ἐργάζεσαι μέσα σου, ὡς ποὺ νὰ σὲ κάνει νὰ ὑψωθεῖς ἀπὸ τοῦτον τὸν κόσμο, καὶ νὰ σὲ παραστήσει καθαρὸν στὸν Χριστό».»Ὅποιος πορεύεται ἀδιάκοπα μὲ θλίψη, αὐτὸς γιορτάζει ἀκατάπαυστα• κι’ ὅποιος ὁλοένα διασκεδάζει, αὐτὸς μέλλεται νὰ ἀπολάψει θλίψη αἰώνια». «Ἐγὼ λογιάζοντας τὸ λογὴς εἶναι τούτη ἡ θλιμένη κατάνυξη, ἀπορὼ• πῶς γίνεται, κάποιο πράγμα ποὺ λέγεται κλάψιμο καὶ λύπη, νὰ ἔχει μέσα τοῦ τὴ χαρὰ καὶ τὴν εὐφροσύνη περιμπλεγμένα συναμεταξύ τους σὰν τὸ μέλι μὲ τὸ κερὶ .» Αὐτὴ ἡ οὐράνια παρηγοριὰ εἶναι κάποια ἀνακούφιση καὶ θεϊκὴ ξαλάφρωση ποὺ παρηγορὰ τὴν πονεμένη καὶ λυπημένη ψυχή, ὁπού θλίβεται γιατί χωρίσθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ γιὰ τὶς ἁμαρτίες της. Αὐτὴ ἡ βοήθεια εἶναι μία θεϊκὴ ἐνέργεια ποὺ ξανανηώνει καὶ καινουργιεύει τὶς δυνάμεις τῆς ψυχῆς ὁπού κατάπεσε στὴν πίκρα καὶ στὴ σκληρὴ λύπη, καὶ στέκεται καταφαρμακωμένη ἀπὸ τὴν ἀμέτρητη πίκρα της, ἀπελπισμένη ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες της. Καὶ τούτη ἡ χαριτωμένη βοήθεια ἀλλάζει τὰ πονεμένα δάκρυά της σὲ κάποια παρηγοριὰ θαυμαστὴ κι’ ἀνακουφιστική». «Κανένα πράγμα δὲν ταιριάζει μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη, ὅσο αὐτὸ τὸ χριστιανικὸ πένθος». « Ὅποια ἐνάρετη ζωὴ κι ἂν κάνουμε, ἂν δὲν ἔχουμε καρδιὰ θλιμένη καὶ πονεμένη, γιὰ μάταιη κι’ ἀδιαφόρετη λογαριάζεται}. Τοῦτο τὸ βλογημένο καὶ θεάρεστο κλάψιμο εἶναι μία λύπη ἀλησμόνητή της ψυχῆς, μία ὄρεξη πονεμένη τῆς καρδιᾶς, ποὺ ζητᾶ μὲ δάκρυα καὶ μὲ μεγάλον πόθο τὸν Θεό».

Κι’ ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος λέγει : «Σὰν λυτρωθεῖ ἡ ψυχὴ ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς της, καὶ σὰν περάσει μὲ τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ τὴν πονηρὴ θάλασσα, καὶ βλέπει μπροστά της τοὺς ἐχθρούς της νὰ χάνουνται, στοὺς ὁποίους ἤτανε πρωτήτερα δούλα, ἀναγαλλιάζει μὲ μία χαρὰ ἀνεκλάλητη καὶ δοξασμένη, γιατί παρηγοριέται ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ξεκουράζεται στὸν Κύριο. Τότε τὸ πνεῦμα ποὺ ἔλαβε, τραγουδᾶ κάποιο καινούριο τραγούδι μὲ τὸ τύμπανο, ἤγουν μὲ τὸ σῶμα, καὶ μὲ τῆς κιθάρας, ἤγουν τῆς ψυχῆς, τὶς λογικὲς κόρδες καὶ τοὺς λεπτότατους λογισμούς, καὶ μὲ τὸ δοξάρι τῆς θείας χάρης, καὶ ψέλνει ὕμνους στὸν ζωοδότη Χριστό.» «Σὲ τοῦτο οἱ χριστιανοὶ εἶναι διαφορετικοὶ ἀπὸ ὅλο τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων, καὶ μεγάλη ἀπόσταση ὑπάρχει ἀνάμεσά τους, γιατί ἔχουνε τὸν νοῦ τους καὶ τὴ διάνοιά τους στὸ οὐράνιο φρόνημα, καὶ καθρεφτίζουνε μέσα τοὺς τὰ αἰώνια ἀγαθά, ἐπειδῆς ἔχουνε τὸ ἅγιον Πνεύμα• γιατί γεννηθήκανε ἄνωθεν κι’ ἀξιωθήκανε νὰ γίνουνε τέκνα τοῦ Θεοῦ μὲ ἀλήθεια καὶ μὲ δύναμη, καὶ κατασταθήκανε σταθεροὶ καὶ στέρεοι κι’ ἀσάλευτοι κι’ ἀναπαυμένοι ὕστερα ἀπὸ πολλοὺς ἀγῶνες καὶ κόπους, χωρὶς νὰ ταράζονται πιὰ ἀπὸ ἄστατους καὶ μάταιους λογισμούς. Σ’ αὐτὸ εἶναι πιὸ μεγάλοι καὶ πιὸ καλοὶ ἀπὸ τὸν κόασμο, ἐπειδῆς ἔχουνε τὸ νοῦ τους καὶ τὸ φρόνημα τῆς ψυχῆς τους στὴν εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ καὶ στὴν ἀγάπη τοῦ ἁγίου Πνεύματος».

Ὁ ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος γράφει γιαυτὰ τὰ βλογημένα δάκρυα : «Ἂν δὲν φτάξεις στὰ δάκρυα, μὴν νομίσεις πὼς ἔφταξες κάπου στὴ διαγωγή σου καὶ στὴν πολιτεία σου, γιατί ὡς τὰ τότε, τὸν κόσμο ὑπηρετοῦνε οἱ κρυφοὶ διαλογισμοί σου, δηλαδὴ μὲ τὸν ἔξω ἄνθρωπο κάνεις τὸ ἔργο τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ ὁ μέσα ἄνθρωπος εἶναι ἀκόμα ἄκαρπος• ἐπειδὴ ὁ καρπὸς τοῦ ἔρχεται ἀπὸ τὰ δάκρυα. Γιατί σὰν φτάξςεις στὴ χώρα τους, τότε νὰ ξέρεις πὼς βγῆκε ἡ διάνοιά σου ἀπὸ τὴ φυλακὴ τούτου τοῦ κόσμου κι’ ἔβαλε τὸ πόδι της στὴ στράτα τοῦ καινούριου κόσμου,, κι’ ἄρχισε νὰ μυρίζει ἐκεῖνον τὸν καινούριον ἀέρα τὸν θαυμαστόν. Καὶ τότε ἀρχίζουνε νὰ τρέχουνε τὰ δάκρυα, ἐπειδὴ κοντεύει νὰ γεννηθεῖ τὸ πνευματικὸ νήπιο. Γιατί ἡ χάρη, ποὺ εἶναι ἡ μητέρα ὅλων, βιάζεται νὰ γεννήσει στὴν ψυχὴ κάποιον θεϊκὸ τύπο μυστικὰ στὸ φῶς τῆς μέλλουσας ζωῆς. Καὶ σὰν φτάξει ἡ ὥρα νὰ γεννηθεῖ, τότες ὁ νοῦς ἀρχίζει νὰ κινιέται σὲ κάποια πράγματα τοῦ κόσμου, ὅπως ἡ ἀναπνοὴ ποὺ παίρνει τὸ ἀγέννητο μωρὸ μέσα στὴν κοιλιὰ καὶ θρέφεται• κ’ ἐπειδὴ δὲ μπορεῖ νὰ βαστάξει σὲ κάποιο πράγμα ποὺ δὲν εἶναι συνηθισμένο, συνειθισμένο, ἄξαφνα ἀρχίζει νὰ σαλεύει τὸ κορμί του σὰν νὰ θέλει νὰ κλάψει μ’ ἕνα κλάψιμο ἀνακατεμένο μὲ τὴ γλυκύτητα τοῦ μελιοῦ. Κι’ ὅσο θρέφεται τὸ μέσα βρέφος, τόσο περισσότερα δάκρυα ἔρχουνται.» Κι’ ἀλλοῦ γράφει ὁ ἴδιος ὁ ἅγιος: «Πρῶτα δοκιμάζει μὲ πειρασμοὺς ὁ Θεός, ὕστερα δείχνει τὸ χάρισμα. Δόξα στὸν δεσπότη ποὺ μᾶς δίνει τὴν ὑγεία μας μὲ γιατρικὰ στυφά.» Κι’ ἀλλοῦ λέγει: «Ὅλοι οἱ ἅγιοι θλιμένοι μισέψανε ἀπὸ τούτη τὴ ζωὴ• κι’ ἂν οἱ ἅγιοι πενθούσανε καὶ τὰ μάτια τοὺς γεμίζανε πάντα δάκρυα, ὥσπου φύγανε ἀπὸ τούτη τὴ ζωή, ποιὸς δὲν θὰ κλάψει; Ἡ παρηγοριὰ τοῦ χριστιανοῦ γεννιέται ἀπὸ τὸ κλάψιμο• κι’ ἂν οἱ τέλειοι κ’ οἱ νικηφόροι κλάψανε ἐδῶ κάτω, πῶς θὰ παραδεχτεῖ νὰ ἡσυχάσει ἀπὸ τὸ κλάψιμο αὐτὸς ποῦ εἶναι γεμάτος πληγές; αὐτὸς ποὺ ἔχει μπροστά του κειτάμενο τὸ κουφάρι του, καὶ ποὺ βλέπει ὁ ἴδιος τὸν ἑαυτὸ τοῦ νεκρωμένον ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες, χρειάζεται καὶ διδασκαλία μὲ ποιὸν λογισμὸ θὰ μεταχειρισθεῖ τὰ δάκρυα;» Κι’ ἀλλοῦ γράφει: «Καλότυχοι ὅσοι εἶναι καθαροὶ στὴν καρδιά, γιατί δὲν περνᾶ ὥρα ποὺ δὲν νοιώθουνε τούτη τὴ χαρὰ τῶν δακρύων, καὶ μέσα σ’ αὐτὴ βλέπουνε τὸν Κύριο. Κ’ ἐνῶ ἀκόμα τὰ δάκρυα εἶναι στὰ μάτια τους, ἀξιώνουνται νὰ θωροῦνε τὰ μυστήριά του μὲ τὸ ὕψος τῆς προσευχῆς τους, καὶ δὲν κάνουνε ποτὲ προσευχὴ ποὺ νὰ μὴν εἶναι βρεγμένη μὲ δάκρυα. Κι’ αὐτὸ εἶναι ποὺ λέγει ὁ Κύριος «Μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ παρακληθήσονται.» Γιατί ἀπὸ τὸ πένθος ἔρχεται κανένας στὴν καθαρότητα τῆς ψυχῆς, γιὰ τοῦτο εἶπε μὲν ὁ Κύριος πὼς αὐτοὶ θὰ παρηγορηθοῦνε, μὰ δὲν ἐξήγησε ποιὰ παρηγοριὰ θὰ παρουνε• γιατί σὰν ἀξιωθεῖ ὁ χριστιανὸς μὲ τὰ δάκρυα νὰ περάσει τὴ χώρα τῶν παθῶν καὶ νὰ φτάξει στὸν κάμπο τῆς καθαρότητας τῆς ψυχῆς, τότε τὸν βρίσκει αὐτὴ ἡ παρηγοριὰ ποὺ δὲν βρίσκεται σὲ τοῦτον τὸν κόσμο, τότε καταλαβαίνει ποιὰ παρηγοριὰ βρίσκει στὸ τέλος τῆς λύπης, ποὺ τὴν δίνει ὁ Θεὸς μὲ τὴν καθαρότητα σ’ ὅσους θλίβουνται• γιατί δὲν γίνεται νὰ θλίβεται κανένας ἀδιάκοπα καὶ νὰ πειράζεται κι’ ἀπὸ τὰ πάθη, ἐπειδὴ αὐτὸ τὸ χάρισμα δίνεται σὲ κείνους ποὺ δὲν ἔχουνε πάθη, τὸ νὰ κλαῖνε καὶ νὰ θλίβουνται. Τὴ βοήθεια ποὺ γίνεται ἀπὸ τὸ κλάψιμο, κανένας δὲν τὴ γνωρίζει, παρὰ μονάχα ἐκεῖνοι ποὺ παραδώσανε τὶς ψυχὲς τοὺς σ’ αὐτὸ τὸ ἔργο.» Κι’ ἀλλοῦ λέγει: «Ὁ πλοῦτος τοῦ χριστιανοῦ εἶναι παρηγοριὰ ποὺ γίνεται ἀπὸ τὸ πένθος, καὶ ἡ χαρὰ ποὺ βγαίνει ἀπὸ τὴν πίστη καὶ ποὺ λάμπει στὰ κατάβαθά της διανοίας.» Καὶ σὲ ἄλλο μέρος γράφει: «Οἱ καλὲς πράξεις ποὺ γίνουνται χωρὶς τὴ λύπη τῆς διάνοιας, εἶναι σὰν ἕνα σῶμα ἄψυχο».

Κι’ ὁ ἅγιος Ἐφραὶμ ὁ Σύρος λέγει: «Καλότυχος ἐκεῖνος ποὺ μὲ γνώση θὰ ἐπιθυμήσει νὰ κλαίγει, καὶ ποὺ θὰ χύσει δάκρυα μὲ κατάνυξη ἀπάνω στὴ γῆ σὰν καλὰ μαργαριτάρια μπροστὰ στὸν Κύριο».

Πολλὰ γράφει γιὰ τὸ χαροποιὸ πένθος κι’ ὁ ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος: «Ἂς ποθήσουμε, λέγει, μὲ ὅλη τὴν ψυχὴ μᾶς ἐκεῖνα ποὺ μᾶς προστάζει ὁ Θεός, φτώχια πνευματική, ἤγουν ταπείνωση, παντοτινὴ θλίψη, νύχτα καὶ μέρα, ἀπ’ ὅπου ἀναβρύζει κάθε ὥρα ἡ χαρὰ τῆς ψυχῆς κ’ ἡ παρηγοριὰ σὲ κείνους ποὺ ἀγαπᾶνε τὸν Θεό. Γιατί ἀπ’ αὐτὴ τὴ θλίψη ἀποχτιέται κ’ ἡ πραότητα σὲ ὅλους ἐκείνους ποὺ ἀγωνίζονται ἀληθινά. Ἀπὸ τὸ πένθος «πεινοῦνε καὶ διψοῦνε τὴν δικαιοσύνη», ἤγουν ὅλες τὲς ἀρετές, καὶ ζητᾶνε πάντα τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ ποὺ ξεπερνᾶ κάθε νοῦ ἀνθρώπινον. Ἀπὸ τὴν παντοτινὴ θλίψη γίνουνται κ’ ἐλεήμονες καὶ καθαροὶ στὴν καρδιὰ καὶ γεμάτοι ἀπὸ εἰρήνη κ’ εἰρηνοποιοὶ κι’ ἀνδρεῖοι στοὺς πειρασμούς. Ἀπὸ τὸ πένθος μισεῖ κανένας τὰ κακά. Ἀπὸ τὸ πένθος ἀνάβει στὴν ψυχὴ ὁ θεϊκὸς ζῆλος ποὺ δὲν τὴν ἀφήνει πιὰ νὰ ἡσυχάσει ὁλότελα, εἴτε νὰ γυρίσει στὸ κακὸ μαζὶ μὲ τοὺς κακούς. Ἀλλὰ τὴν γεμίζει ἀπὸ ἀνδρεία καὶ δύναμη στὸ νὰ κάνει ὑπομονὴ μέχρι τέλος στοὺς πειρασμούς.» Καὶ σ’ ἄλλο μέρος λέγει: «Πρωτήτερα ἀπὸ τὸ πένθος γιὰ τὸν Θεό, εἶναι ἡ ταπείνωση, κ’ ὕστερα ἀπ’ αὐτὸ ἀκολουθεῖ χαρὰ καὶ εὐφροσύνη ἀνέκφραστη. Κι’ ὁλόγυρα στὴν ταπείνωση ποὺ γίνεται γιὰ τὸν Θεὸ φυτρώνει ἡ ἐλπίδα τῆς σωτηρίας• γιατί ὅσο νομίζει κανένας μὲ ὅλη τὴν ψυχὴ τοῦ τὸν ἑαυτὸ τοῦ πιὸ ἁμαρτωλὸν ἀπ’ ὅλους τους ἀνθρώπους, τόσο πληθαίνει μαζὶ μὲ τὴν ταπείνωση ἡ ἐλπίδα, κι’ ἀνθίζει μέσα στὴν καρδιά του, καὶ τὴν πληροφορεῖ πὼς μέλλει νὰ σωθεῖ μὲ τὴν ταπείνωση. Ὅσο κατεβαίνει κανένας σὲ βάθος ταπείνωσης καὶ καταδικάζει καὶ κατακρίνει τὸν ἑαυτό του γιὰ ἀνάξιο νὰ σωθεῖ, τόσο πικραίνεται καὶ βγάζει πηγὲς ἀπὸ δάκρυα, καὶ κατ’ ἀναλογία μὲ τὰ δάκρυα καὶ μὲ τὴ θλίψη τοῦ ἀναβρύζει στὴν καρδιά του ἡ πνευματικὴ χαρά, καὶ μαζὶ μ’ αὐτὴ ἀναβρύζει ἡ ἐλπίδα καὶ μεγαλώνει μαζί της καὶ δίνει τὴν πληροφορία βεβαιότερη.» Κι’ ἀλλοῦ γράφει: «Πρέπει κάθε ἕνας νὰ στοχάζεται τὸν ἑαυτό του καὶ νὰ προσέχει μὲ φρονιμάδα, ὥστε νὰ ἔχει τὸ θάρρος σὲ μονάχη τὴν ἐλπίδα, χωρὶς τὴ λύπη γιὰ τὸν Θεὸ καὶ τὴν ταπείνωση, οὔτε πάλι νὰ θαρεύεται στὴν ταπεινοφροσύνη καὶ στὰ δάκρυα, χωρὶς τὴν πνευματικὴ ἐλπίδα καὶ χαρὰ ποὺ ἔρχονται μαζὶ μὲ τ’ ἄλλα.» Κι’ ἀλλοῦ πάλι γράφει: «Γίνεται καὶ λύπη χωρὶς πνευματικὴ ταπείνωση, κι’ ἐκεῖνοι ποὺ θλίβονται ἔτσι, νομίζουνε πὼς αὐτὸ τὸ πένθος καθαρίζει τὶς ἁμαρτίες, ἀλλὰ μάταια πλανιοῦνται, ἐπειδῆς εἶναι στερημένοι ἀπὸ τὴ γλυκύτητα τοῦ πνεύματος ποὺ γίνεται μυστικὰ μέσα στὸ νοερὸ θησαυροφυλάκιο τῆς ψυχῆς καὶ δὲν γεύουνται ἀπὸ τὴ χρηστότητα τοῦ Κυρίου. Γιὰ τοῦτο οἱ τέτοιοι ἄνθρωποι ἀνάβουνε γλήγορα καὶ θυμώνουνε καὶ δὲν μποροῦνε νὰ καταφρονήσουνε ὁλότελα τὸν κόσμο καὶ τὰ τοῦ κόσμου. Μὰ ὅποιος δὲν τὰ καταφρονέσει ὁλότελα τοῦτα, καὶ δὲν ἀποχτήσει μίσος μ’ ὅλη τὴν ψυχὴ τοῦ γι’ αὐτά, δὲν εἶναι δυνατὸ ν’ ἀποχτήσει ποτὲ βέβαιη κι’ ἀδίσταχτη ἐλπίδα πὼς θὰ σωθεῖ, ἀλλὰ τριγυρίζει παντοτινὰ μὲ ἀμφιβολία ἐδῶ κ’ ἐκεῖ, ἐπειδὴ δὲν ἔβαλε θεμέλιο ἀπάνω σὲ πέτρα.» Κι’ ἀλλοῦ λέγει αὐτὸς ὁ ἅγιος: «Τὸ πένθος εἶναι διπλὸ κατὰ τὶς ἐνέργειες: σὰν νερὸ σβύνει μὲ τὰ δάκρυα ὅλη τὴ φλόγα τῶν παθῶν, καὶ ξεπλύνει τὴν ψυχὴ ἀπὸ τὸν μολυσμὸ ποὺ προξενοῦσε στὴν ψυχὴ• καὶ πάλι σὰν φωτιὰ ζωοποιεῖ μὲ τὴν παρουσία τοῦ ἁγίου Πνεύματος κι’ ἀνάβει καὶ πυρώνει καὶ ζεσταίνει τὴν καρδιὰ καὶ τὴν ἀνάβει στὸν ἔρωτα καὶ στὸν πόθο τοῦ Θεοῦ.» Καὶ σὲ ἄλλο μέρος πάλι γράφει: Ὅποιος συλλογίζεται μὲ αἴσθηση τῆς ψυχῆς πὼς εἶναι ἀνάξιος νὰ δεχτεῖ τὸν Θεὸ καὶ πὼς ἡ πολιτεία του, ὅσο καλὴ κι’ ἂν εἶναι, εἶναι τιποτένια μπροστὰ στὴν πολιτεία τῶν ἁγίων, χωρὶς ἄλλο θὰ πενθήσει μὲ κεῖνο τὸ πένθος ποὺ εἶναι ἀληθινὰ μακαριώτατο, ἀπὸ τὸ ὁποῖο ἔρχεται κι’ ἡ παρηγοριά, καὶ κάνει τὴν ψυχὴ πραεία• γιατί ἡ χαρὰ ποὺ ἔρχεται ἀπὸ τὴ θλίψη εἶναι ὁ ἀραβώνας τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν.» Κι’ ἀλλοῦ λέγει: «Ὅπου εἶναι ταπεινοφροσύνη, ἐκεῖ εἶναι κι’ ἡ φώτιση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Κι’ ὅπου εἶναι φώτιση τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ἐκεῖ εἶναι καὶ φωτοχυσία τοῦ Θεοῦ καὶ Θεὸς μὲ σοφία καὶ γνώση τῶν μυστηρίων του. Κι’ ὅπου εἶναι αὐτά, ἐκεῖ εἶναι κ’ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, κ’ ἡ γνώση τῆς βασιλείας, κ’ οἱ κρυφοὶ θησαυροὶ τῆς γνώσης τοῦ Θεοῦ, ποὺ μέσα τοὺς εἶναι καὶ τὸ φανέρωμα τῆς πνευματικῆς φτώχιας. Κι’ ὅπου εἶναι αἴσθηση πνευματικῆς φτώχιας, ἐκεῖ εἶναι καὶ τὸ χαρούμενο πένθος, ἐκεῖ εἶναι καὶ τὰ παντοτινὰ δάκρυα, ποὺ καθαρίζουνε ἐκείνη τὴν ψυχὴ ποὺ τὰ ἀγαπᾶ καὶ τὴν κάνουνε ὁλόκληρη φωτεινή. Ώ, δάκρυα ποὺ ἀναβλύζετε ἀπὸ θεϊκὸν φωτισμὸ κι’ ἀνοίγετε τὸν οὐρανὸ καὶ μοῦ προξενᾶτε θεϊκὴ παρηγοριά! Γιατί ἀπὸ τὴ χαρὰ κι’ ἀπὸ τὸν πόθο ποὺ ἔχω, λέγω πάλι καὶ πολλὲς φορὲς τὰ ἴδια; Γιατί ὅπου εἶναι πλῆθος δάκρυα μὲ γνώση ἀληθινή, ἐκεῖ εἶναι καὶ λάμψη θείου φωτός, κι’ ὅπου εἶναι λάμψη θείου φωτός, ἐκεῖ εἶναι κι’ ὅλα τὰ καλά, κ’ ἐκεῖ εἶναι τυπωμένη μέσα στὴ καρδιὰ κ’ ἡ σφραγίδα τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ἀπ’ ὅπου προέρχονται ὅλοι οἱ καρποὶ τῆς ζωῆς. Ἀπὸ τὰ δάκρυα γιὰ τὸν Χριστὸ βγαίνουνε τοῦτοι οἱ καρποί, ἡ πραότητα, ἡ εἰρήνη, ἡ ἐλεημοσύνη, ἡ εὐσπλαχνία, ἡ χρηστότητα, ἡ ἀγαθωσύνη, ἡ πίστη, ἡ ἐγκράτεια. Ἀπὸ τὰ δάκρυα βγαίνει τὸ νὰ ἀγαπᾶ κανένας τοὺς ἐχθρούς του καὶ νὰ παρακαλεῖ τὸν Θεὸ γὶ αὐτούς, τὸ νὰ χαίρεται στοὺς πειρασμούς, τὸ νὰ καυχιέται στὶς θλίψεις, τὸ νὰ στοχάζεται σὰν δικές του τὶς ἁμαρτίες τῶν ἀλλουνῶν καὶ νὰ κλαίγει γι’ αὐτές, τὸ νὰ βάζει τὴ ζωή του σὲ θάνατο γιὰ τοὺς ἀδελφούς του μὲ προθυμία».

πηγή: Ἑλληνικὴ Δημιουργία, τ.61, 1950 και Μυριόβιβλος

πηγή

π. Αρσένιος Βλιαγκόφτης, Κυριακή των Βαΐων

Εκπομπή που μεταδίδεται από τα κανάλια Atlas TV και Αχελώος TV.

πηγή

ΜΠOPEI O IOYΔΑΣ ΝΑ ΣΩΘΕΙ;

Ένα Κατοχικό μπακαλόχαρτο. Άνθρωποι, ποντίκια και ψείρες στο στρατόπεδο του Παύλου Μελά, στην Θεσσαλονίκη. Η κτηνωδία της παγκοσμιοποίησης κάνει για μια ακόμη φορά την εμφάνισή της. Ένας ρουφιάνος αρκεί και άνθρωποι αθώοι ή άνθρωποι της συνείδησης και του καθήκοντος να βρεθούν σε μια στιγμή στην Κίτρινη Αποθήκη του Βόλου ή σε ένα βαγόνι με προορισμό την Γερμανία.

Υπάρχουν και οι μυθοποιήσεις που σκοπό έχουν να παρουσιάσουν τους σημερινούς παγκόσμιους εγκληματίες - ειρήνης και πολέμου - ως διαχρονικά θύματα, με την μέθοδο της ομογενοποίησης. Που παρουσιάζουν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο σαν αποκλειστική εσωτερική υπόθεση ενός μόνο λαού και μιας μόνο θρησκείας, όταν εκατομμύρια τάφοι έχουν επάνω σταυρούς και όταν τουλάχιστον στο δικό μας το σόι 3 άτομα βρέθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης - τα δυο στην Γερμανία. Τους ενοχλουν όμως οι σταυροί και γι' αυτό είχαν την αναιδεια να απαιτήσουν την αφαίρεσή τους από το Αουσβιτς. Λες και ήταν οι μονοι που μαρτύρησαν εκεί.

Είναι λιγάκι σαν τον τεμπέλη τσιγγάνο-παράσιτο που βγάζει τα κακόμοιρα τα αθώα παιδάκια του στα φανάρια να τα δει ο κόσμος και να τα λυπηθεί προκειμένου να κονομήσει από το δράμα τους ο ίδιος και εάν στραφείς εναντίον του σου λέει την παραμύθα ότι είτε τα βάζεις με αθώα παιδάκια είτε ότι μισείς τους τσιγγάνους.
Από την άλλη υπάρχει και η ομογενοποίηση του "μαζί τα φαγαμε" του Θεόδωρου Πάγκαλου. Αθώοι και ενοχοι στο ιδιο τσουβάλι. Ειναι τόσο άρρωστο, όσο και η ταύτιση του κάθε Έλληνα μετο Πασοκολαμόγιο. Οι άνθρωποι ομαδοποιούνται εκόντες-άκοντες σύμφωνα με ένα τους μόνο χαρακτηριστικό, αυτό που βολεύει εκείνον που το επικαλείται για την ηθική ή και βιολογική τους εξόντωση. Ο όρος "Εβραίος" είναι αυτομάτως αρκετός για πολλούς για να τον στείλει συνειδησιακά σε καποιο στρατόπεδο κοινωνικής απαξίωσης.

Υπάρχει τέλος και η δογματικοποίηση για το ποιοί είναι οι αθώοι και ποιοί οι ένοχοι ή μάλλον για το ποιοί μπορούν να είναι αθώοι ή ένοχοι. Ένα από τα πιο αισχρά παραδείγματα σήμερα είναι η μετάλλαξη των πνευματικών απογόνων του Χότζα και του Τσαουσέσκου που με σταλινική εμπάθεια προσπαθούν να επιβάλλουν στους άλλους την πίστη της πορωμενης συνειδησης - Αθεΐας καμουφλαρισμένης όμως ως ανεξιθρησκείας, απαξιώνοντας και καθυβριζοντας οτιδήποτε κατά προτίμηση Χριστιανικο. Γι αυτό και δεν δισταζουν να προβουν σε ανίερες συμμαχίες ακόμα και με σεχτες, θρησκευματα και ομαδες που καταπατουν ανθρωπινα δικαιωματα, κατά το "ο εχθρος του εχθρου μου φίλος μου".
Μια άλλη έκφραση αρρωστημένης δογματικοποίησης αφορά στο ποιοί δικαιούνται να υπάρχουν σε κάποια άλλη ζωή και ποιοί όχι με βάση κάποιο εγχειρίδιο ή ένα καλουπι στο οποίο κατά βάθος δεν χωράει κανένας. Απελθετω απ΄ εμού οι οικουμενισμοι, οι συγκρητισμοί, οι ουμανισμοι, οι αγαπητισμοί και άλλες παρόμοιες ανοησίες. Αλλα το να παίζουμε το ρόλο του Θεού κρίνοντας τους άλλους με βάση όχι αυτό που στην πράξη είναι αλλά με βάση αυτό που ισχυρίζονται ότι είναι δεν είναι λιγάκι αλαζονικό; Ιδιαίτερα στην θρησκεία της παραβολής του Καλού Σαμαρείτη.

Και ναι, σίγουρα εκείνος ο Ιούδας, ο θησαυροφύλαξ, ο ταμίας, ο φιλοχρήματος με τις επιχειρήσεις στο Μανχάταν, τις κλεμμένες πετρελαιοπηγές στο Ιράκ και τα οικόπεδα στη Θεσσαλονίκη που οραματιζόταν Μεσσία παγκόσμιο επικυρίαρχο (γι' αυτό και του κρατούσε το ταμείο) έχει μια σίγουρη θέση με τους αγαπημένους του διαβόλους. Αλλά οι υπόλοιποι ένδεκα;

Και εκείνος ο Ιούδας ο Σαμπετάι, ο Σαλονικιός, πού έδωσε μαζί με άλλους Έλληνες Χριστιανούς 180.000 (κατοχικές) δραχμές σε έρανο για να επιβιώσουν οι συνανθρωποί του Βολιώτες κρατούμενοι στο στρατόπεδο Παύλου Μελά να σώθηκε άραγε; Μην ήταν εκείνο το μπακαλόχαρτο σαν το βιβλίο της ζωής;

Τα τραίνα που οδηγούσαν στο Νταχάου διακρίσεις δεν έκαναν.

Να κάνουν άραγε διακρίσεις τα τραίνα που οδηγούν στη Σωτηρία;

και ειδον θρονον μεγαν λευκον και τον καθημενον επ αυτου ου απο του προσωπου εφυγεν η γη και ο ουρανος και τοπος ουχ ευρεθη αυτοις 

και ειδον τους νεκρους τους μεγαλους και τους μικρους εστωτας ενωπιον του θρονου και βιβλια ηνοιχθησαν και αλλο βιβλιον ηνοιχθη ο εστιν της ζωης και εκριθησαν οι νεκροι εκ των γεγραμμενων εν τοις βιβλιοις κατα τα εργα αυτων

και εδωκεν η θαλασσα τους νεκρους τους εν αυτη και ο θανατος και ο αδης εδωκαν τους νεκρους τους εν αυτοις και εκριθησαν εκαστος κατα τα εργα αυτων

Αποκάλυψη 20: 11-13

_______

Φωτο 1. Πρόχειρο χαρτί καταγραφής ποσών εράνου που έγινε για φυλακισμένους Βολιώτες από τους Ναζί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Παύλος Μελάς πριν πάρουν το δρόμο για το Dahau μεταξύ των οποίων και δεκαεξάχρονος θείος μου.
Αγνοούσε ότι ο συγκρατούμενος πατέρας του είχε ήδη απαγχονιστεί με άλλους 30 στο Ορμάν Μαγουλα Φαρσάλων ύστερα από ένα μήνα φυλάκιση στην Κίτρινη Αποθήκη του Βόλου, παρά τις προσπάθειες του τοπικού Μητροπολίτη Ιωακείμ να τον σώσει ενώ είχε καταφέρει να σώσει νωρίτερα τους Εβραίους της πόλης του με την συνεργασία του Αρχιραββινου Μωϋση Πεσαχ.

Φωτο 2-3. Την ημέρα της απελευθέρωσης του από το Dahau, απόκομμα από τοπική εφημερίδα.

ΣΗΜ. Η ασέβεια προς τους νεκρούς σήμερα κάνει την ναζιστική θηριωδία να φαίνεται πταίσμα αφού οι Νεοταξιτες Σιωνιστές του Φιλελευθερισμού της Αριστεράς και της Προόδου που θέλουν να επιβάλουν την αποχριστιανοποίηση των κοινωνιών, αποκαλούν τα λείψανα των αγίων και τους νεκρούς βρωμερά πτώματα [βλέπε blog Ροΐδη Εμμονές] ξεχνώντας ότι χιλιάδες δικοί τους άνθρωποι τελείωσαν την ζωή τους με μαρτύριο για να φθάσουμε σήμερα στην εποχή που μερικοί βαθύτατα πνευματικά και ψυχικά άρρωστοι άλλοτε να βρίζουν τους νεκρούς και άλλοτε να θερμαίνουν με την καύση τους πισίνες. Η απόλυτη απαξίωση της ανθρωπινης ζωής από αυτούς που πετάνε βόμβες σε αμάχους και συνεργαζονται με εμπόρους οργάνων.
Εξ όνυχος τον λέοντα...
πηγή

Λεμεσού Αθανάσιος: «Οι θρήσκοι άνθρωποι είναι το πιο επικίνδυνο είδος μέσα στην Εκκλησία».

Απόσπασμα από την ομιλία «Η θεραπεία από την αρρώστια του Φαρισαϊσμού»
Αυτοί οι άνθρωποι να ξέρετε, αυτοί οι άνθρωποι, οι θρήσκοι άνθρωποι είναι το πιο επικίνδυνο είδος μέσα στην εκκλησία. Αυτοί οι θρήσκοι άνθρωποι είναι επικίνδυνοι.

Ο Θεός να μας φυλάει απ’αυτούς. Έλεγε ένας αγιορείτης όταν έκαμνα μία φορά λειτουργία και λέγαμε «Κύριε σώσον τους ευσεβείς» λέει αστειευόμενος «Κύριε σωσον ημάς από τους ευσεβείς» δηλαδή ο Θεός να σε φυλάει από τους θρήσκους ανθρώπους, διότι θρήσκος άνθρωπος σημαίνει μία προσωπικότης διεστραμμένη η οποία ουδέποτε είχε προσωπική σχέση με τον Θεό. Απλώς μόνον κάμνει τα καθήκοντα της απέναντί Του, αλλά καμιά σοβαρή σχέση δεν είχε για αυτό και ο Θεός δεν λέει αυτόν τον άνθρωπο τίποτε. Και σας ομολογώ και εγώ από την πείρα μου ότι δεν είδα χειρότερους εχθρούς της εκκλησίας από τους θρήσκους ανθρώπους. 
Όταν παιδιά θρήσκων ανθρώπων που μεσ’ την εκκλησία η και παπάδων ακόμα και θεολόγων και ανθρώπων που κάνουν τους θρήσκους και τους πολλούς εδοκίμασαν τα παιδιά τους να γίνουν μοναχοί η ιερείς αυτοί οι άνθρωποι έγιναν χειρότεροι και από δαίμονες. Εξανέστησαν εναντίον των πάντων. Έγιναν οι χειρότεροι εχθροί των ανθρώπων. Θυμάμαι γονείς που έφερναν τα παιδιά τους εις τις ομιλίες και όταν το παιδί τους κάποια στιγμή έκαμε ένα βήμα παραπάνω έγιναν οι χειρότεροι άνθρωποι που έλεγαν τα χειρότερα λόγια. Και εγώ τους λέω: Mά εσύ έφερες το παιδί σου στην ομιλία, δεν το έφερα εγώ. Και μία φόρα είπα σε έναν πατέρα όταν έβλεπα ότι η κόρη του ,τέλος πάντων, είχε ζήλο στην εκκλησία του λέω: Κοίταξε μην την ξαναφέρεις στην ομιλία. Μην την ξαναφέρεις να της μιλήσω διότι η κόρη σου θα γίνει μοναχή και….
αύριο θα σου φταίω εγώ. Όχι πάτερ μου, αλλοίμονο, εμείς σε λατρεύουμε. Και έγινε η κόρη του μοναχή εφτά χρόνια και δεν μου μιλά ακόμα. Άνθρωποι που δεν έχαναν ομιλία, έτσι, δεν έχαναν ομιλία. Ήταν πάντοτε οι πρώτοι. Ομιλίες, αγρυπνίες, βιβλία, ξέρω ‘γω τα πάντα. Και έφερναν και τα παιδιά τους και όταν ήρθεν η ώρα που το παιδί τους μέσα στην ελευθερία του, τέλος πάντων, αποφάσισε έναν δικό του δρόμο τότε οι άνθρωποι αυτοί έγιναν τελείως στο αντίθετο στρατόπεδο και απέδειξαν ότι για αυτούς ο Χριστός δεν είχε μιλήσει ποτέ μες την δική τους την καρδιά. Απλώς ήταν θρήσκοι άνθρωποι. Για αυτό οι θρήσκοι άνθρωποι είναι το πιο δύσκολο είδος μεσ’ την εκκλησία. Γιατί ξέρετε κάτι . Αυτοί οι άνθρωποι καμιά φορά δεν θα θεραπευθούν. Γιατί νομίζουν ότι είναι κοντά στον Θεό. Ενώ οι αμαρτωλοί, ξέρω γῶ, οι χαμένοι ας πούμε, έτσι, αυτοί ξέρουν ότι είναι αμαρτωλοί. Για αυτό ο Χριστός είπε ότι οι τελώνες και οι πόρνες θα παν στην Βασιλεία του Θεού, ενώ είπε στους Φαρισαίους: Εσείς, εσείς που είσαστε θρήσκοι δεν θα πάτε ποτέ στην Βασιλεία του Θεού. Γιατί ουδέποτε ο λόγος του Θεού άλλαξε την καρδιά τους. Απλώς αρκούνταν στην τήρηση των θρησκευτικών τύπων.
 Έτσι λοιπόν εμείς ας προσέξουμε τον εαυτόν μας να καταλάβομε ότι η εκκλησία είναι ένα νοσοκομείο που μας θεραπεύει μας κάνει να αγαπούμε τον Χριστόν και η αγάπη του Χριστού είναι μία φλόγα που ανάβει μεσ’ την καρδιά μας και να εξετάζομε τον εαυτό μας εάν βρισκόμαστε στην αγάπη του Θεού. Εάν βλέπομε μέσα μας όλες αυτές τις κακίες και τις ανιδιοτέλειες και τις πονηρίες τότε πρέπει να ανησυχούμε. Γιατί δεν είναι δυνατό ο Χριστός να είναι μέσα στην καρδιά μας και να ‘μαστε γεμάτοι ξύδι.

Πως είναι δυνατό να προσεύχεσαι και να είσαι γεμάτος χολή εναντίον του άλλου ανθρώπου. Πως είναι δυνατό να διαβάζεις το ευαγγέλιο και να μην δέχεσαι τον αδερφό σου. Πως είναι δυνατό να λες έχω τόσα χρόνια στην εκκλησία, έχω τόσα χρόνια που ‘μαι μοναχός κληρικός η οτιδήποτε και όμως το άλφα της πνευματικής ζωής που ‘ναι η αγάπη. Που ‘ναι το νά υπομένεις τον αδερφό σου, να κάνεις λίγο υπομονή με το να μην το δέχεσαι σημαίνει τίποτα δεν έκαμες. Τίποτα απολύτως τίποτα. Τίποτα απολύτως. Εδώ ο Χριστός έφτασε στο σημείο να πει για τις παρθένες εκείνες ότι δεν είχε καμιά σχέση μαζί τους. Τους πέταξε έξω από τον νυμφώνα παρ’ όλα που ‘χαν όλες τις αρετές γιατί δεν είχαν την αγάπη. Διότι ήθελε να τους πει ότι μπορεί να έχετε αρετές εξωτερικές , μπορεί να μείνατε παρθένες, μπορεί να κάματε χίλια πράματα αλλά δεν κατορθώσατε την ουσία αυτού που είχε σημασία απ’ όλα. Εάν αυτό δεν το καταφέρεις τι τα θέλεις τα άλλα όλα; Τι τα θέλω εγώ τώρα αν τρώω λάδι σήμερα και δεν τρώω λάδι. Μπορεί να μην τρώω λάδι ,ας πούμε και να τρώω τον αδερφό μου από το πρωί ως τη νύχτα. Έλεγαν εις το Άγιο Όρος λέει μην ρωτάς αν τρώω ψάρι. Τον ψαρά να μην φαείς και ψάρι φάε. Η τον λαδά να μην φαείς και φάε μία σταξιά λάδι. Το να φάεις τον άλλον από την γλώσσα είναι πολύ χειρότερο από το να φας μία κουταλιά λάδι. Και όμως στέκομεν εκεί . Τρώμε λάδι, δεν τρώμε λάδι, τρώμε ψάρι, δεν τρώμε ψάρι. Ξέρω ‘γω βούτηξε το κουτάλι στο άλλο φαγί και μπορεί να τσακωθούμε εκεί, να σκοτωθούμε με τον άλλον άνθρωπο γιατί εβούτηξε το κουτάλι προηγουμένως σε έναν άλλο φαΐ. Καταλαβαίνετε πόσο γελοία είναι ετούτα τα πράγματα και μας κοροϊδεύουν και οι δαίμονες αλλά και οι άνθρωποι που είναι εκτός εκκλησίας. Και όταν μπαίνουν κοντά μας αντί να βλέπουν τους ανθρώπους της εκκλησίας μεταμορφωμένους σε Χριστό Ιησού, να ‘ναι γλυκύς άνθρωποι και νά’ναί ώριμοι άνθρωποι, ισορροπημένοι, ολοκληρωμένοι άνθρωποι, άνθρωποι γεμάτοι αρμονίας ας πούμε μέσα τους μας βλέπουν δυστυχώς με όλα αυτά τα πάθη μας και όλες εκείνες τις ξινίλες μας και λένε: E, να γίνω έτσι; Καλύτερα να μου λείπει.
Εσύ που πας στην εκκλησία τι σε ωφέλησε η εκκλησία; Όπως λέγαμε χτες πήγες στα προσκυνήματα, είδες τους πατέρες, είδες τα άγια λείψανα, είδες το Άγιον Όρος, την Παναγία της Τήνου όλα αυτά πήγαμε, ήρθαμε. Ποιό το όφελος τελικά από όλα αυτά τα πράγματα; Μεταμορφώθηκε η καρδιά μας; Γίναμε πιο ταπεινοί άνθρωποι; Γίναμε πιο γλυκύς άνθρωποι; Γίναμε πιο πραείς άνθρωποι εις το σπίτι μας εις την οικογένειά μας στο μοναστήρι μας; Ξέρω ‘γω εκεί που εργαζόμαστε. Αυτό έχει σημασία. Εάν δεν τα καταφέραμε αυτά τα πράγματα τουλάχιστον ας γίνομεν ταπεινοί. Μέσα από την μετάνοια. Ας γίνομαι ταπεινοί. Εάν ούτε και αυτό το καταφέραμε τότε είμαστε άξιοι πολλών δακρύων, έτσι. Είμαστε για κλάματα. Διότι δυστυχώς ο χρόνος περνά και χάνεται και εμείς μετρούμε χρόνια.
Έλεγε ο γέρων Παίσιος όταν τον ρωτούσαν: Γέροντα πόσα χρόνια έχεις εσύ στο Άγιο Όρος; Λέει: Εγώ ήρθα την ίδια χρονιά που ήρθε το μουλάρι του γείτονα. Ο γείτονας του ο γερό-Ζήτος είχε ένα μουλάρι και ξέρετε στο Άγιο Όρος κάθε κελί έχει και ένα ζώο, ένα μουλάρι που κουβαλούν τα πράγματά τους. Ε, το ζώο αυτό ζει πολλά χρόνια δεν αγοράζεις κάθε μέρα μουλάρια, είναι ακριβά. Λοιπόν, την χρονιά που ήρθα εγώ λέει στο Άγιο Όρος αγόρασε και ο γείτονας το μουλάρι του. Έχομε τα ίδια χρόνια στο Άγιο Όρος, αλλά το καημένο εκείνο έμεινε μουλάρι και εγώ το ίδιο έμεινα. Δεν άλλαξα. Λοιπόν λέμε πολλές φορές εγώ έχω σαράντα χρόνια και το λέμε εμείς οι παπάδες και οι καλόγεροι αυτά τα πράγματα. Έχω σαράντα χρόνια στο μοναστήρι. Μα τα χρόνια είναι εις βάρος σου. Ο Θεός θα σου πει: Σαράντα χρόνια και ακόμα δεν κατάφερες να γίνεις τίποτα; Έχεις σαράντα χρόνια ακόμα θυμώνεις, ακόμα κατακρίνεις, ακόμα αντιλογείς, ακόμα αντιστασαι, ακόμα δεν υποτάσσεσαι; Έχεις σαράντα χρόνια και δεν έμαθες το άλφα, το πρώτο πράγματα της μοναχικής ζωής της χριστιανικής ζωής; Τι να κάμω τα χρόνια σου; Τι να σε κάμω αν έχεις πενήντα χρόνια με ψωμολογήσε και δεν μπορείς να απαντήσεις στον άλλον με έναν καλό του λόγο. Τι να κάμω όλα αυτά τα πράγματα.
vimaorthodoxias.gr

Παραμύθι για πολύ… τρανούς!

                   Αθανάσιου Γκάτζιου

Μια φορά κι έναν καιρό  ήταν ένας Βασιλιάς που πάντα ονειρευόταν  να αγγίξει το φεγγάρι. Δε σκεφτόταν τίποτε άλλο και αδιαφορούσε παντελώς για το βασίλειό του. Μια μέρα κάλεσε τον ξυλουργό του και του είπε: «Η επιθυμία μου είναι να αγγίξω το φεγγάρι. Πρέπει να μου κατασκευάσεις έναν πύργο τόσο υψηλό, ώστε να μπορέσω να πραγματοποιήσω το όνειρό μου».

Ο ξυλουργός ήξερε ότι αυτό δεν ήταν δυνατό, αλλά   ό,τι διέταξε ο Βασιλιάς. Έτσι άρχισε να εργάζεται για την κατασκευή του πύργου. Σύντομα όμως τελείωσαν όλα τα ξύλα των εργαστηρίων του βασιλείου καθώς  χρησιμοποιήθηκαν για τον πύργο. Εξήγησε την κατάσταση στο Βασιλιά, αλλά εκείνος επέμενε: «Εγώ πρέπει να αγγίξω το φεγγάρι. Έχω μια ιδέα. Κάθε πρόσωπο του βασιλείου μου θα φέρει στο Παλάτι μου  όσα  κιβώτια  διαθέτει  και έτσι θα κατορθώσουμε να τελειώσουμε τον πύργο».

 Κάθε  πολίτης του βασιλείου έφερε τα ξύλινα κιβώτιά του στο Παλάτι. Συγκεντρώθηκαν εκατομμύρια  κιβώτια και ο ξυλουργός στρώθηκε στη δουλειά τοποθετώντας τα το ένα πάνω στο άλλο. ‘Όταν ο βασιλιάς αντίκρισε τον πύργο, ούρλιαξε: «Δεν είναι αρκετά ψηλός. Πελεκήστε όλα τα δέντρα του Βασιλείου μου και φτιάξτε όσα περισσότερα κιβώτια μπορείτε». Κάθε δέντρο στο Βασίλειο κόπηκε. Όλα   έγιναν κιβώτια που τοποθετήθηκαν στον πύργο, ο οποίος  έφτασε  πλέον ως τα σύννεφα.

Ο Βασιλιάς άρχισε να σκαρφαλώνει στον πύργο. Σκαρφάλωνε, σκαρφάλωνε όλο και πιο ψηλά στον ουρανό, ώσπου μπήκε μέσα στα σύννεφα. Επιτέλους ο βασιλιάς έφτασε στην κορυφή του πύργου! Το φεγγάρι φαινόταν πολύ κοντά. Άπλωσε το χέρι του για να το αγγίξει , αλλά  ήταν ακόμη μερικά εκατοστά πιο ψηλά.  Ένα ακόμη κιβώτιο και το όνειρό του θα γίνει πραγματικότητα!

Ο Βασιλιάς έγινε έξαλλος,  μα ξαφνικά ηρέμησε. «‘Έχω μια λαμπρή ιδέα∙   πάρε το κιβώτιο από το κάτω μέρος του πύργου και φέρε το   επάνω σ’ εμένα», είπε στον ξυλουργό.

«Τι; Ένα από το κάτω μέρος;», απάντησε  με κομμένη την ανάσα του ο ξυλουργός.

«Ναι, ένα  από το κάτω μέρος και καν’ το αμέσως, προτού σου πελεκήσω το κεφάλι», ξεφώνησε  ο Βασιλιάς απ’ την κορυφή.

Έτσι, ο ξυλουργός έκλεισε τα μάτια του, τράβηξε από τη λαβή το τελευταίο κιβώτιο και απομακρύνθηκε γρήγορα.  

Ο πύργος σωριάστηκε!

 Και κάπου, κάτω από τα εκατομμύρια   κιβώτια ήταν εγκλωβισμένος  ο Βασιλιάς. Κανείς δε γνωρίζει τι  συνέβη με το Βασιλιά! 

Γνωρίζουμε όμως πολύ καλά  ότι δεν άγγιξε ποτέ το φεγγάρι!

Θαρρώ ότι δεν διαφέρουμε και πολύ από τη φιγούρα του άφρονα βασιλιά της Καραϊβικής Παράδοσης. 

Πασχίζουμε στη ζωή μας να ακροβατούμε στον απατηλό και ονειρικό παρόντα χωροχρόνο, στηριζόμενοι πάνω στα ποικιλόχρωμα «κιβώτιά» μας στα οποία στηρίζουμε την «απογείωσή» μας για να γίνουν κάποια στιγμή τα «μπάζα» που θα εξαφανίσουν την ύπαρξή μας, ακόμη και αυτό το   στίγμα μας από τη ζωή!  Γινόμαστε όμως ζωντανό παράδειγμα βαβελικής αλαζονείας κυρίως για τα παιδιά μας,  τα οποία ζυγίζουν και σταθμίζουν κάθε λόγο, κίνηση, πράξη και συμπεριφορά μας! Την καταγράφουν στο «σκληρό» δίσκο της ψυχής τους και όλως ασυνείδητα σε δύσκολες στιγμές της ζωής τους την μιμούνται! Εμείς όμως απτόητοι συνεχίζουμε το χτίσιμο  του «πύργου» μας  για να  επαληθευθεί για μια ακόμη φορά και προσωπικά  για μας ο λόγος του Θεού:

« Είδον τον ασεβή υπερυψούμενον και επαιρόμενον ως τας κέδρους του Λιβάνου. Και παρήλθον, και ιδού ουκ ην, και εζήτησα αυτόν, και ουχ ευρέθη ο τόπος αυτού». (Ψαλμ.λστ΄, 35-37).

πηγή

Ο τρύπιος τορβάς

Ο τρύπιος τορβάς

Παντελή Β. Πάσχου

Ένας μοναχός στη Σκήτη έπεσε κάποτε σε κάποιο  σφάλμα. Μαζεύτηκαν οι Μοναχοί της σκήτης και αποφάσισαν να στείλουν και να καλέσουν τον αββά Μωυσή. Εκείνος όμως δεν ήθελε να ‘ρθει. Τότε ο Πρεσβύτερος της Σκήτης του  έστειλε κάποιον μοναχό να τον προσκαλέσει, λέγοντας:

-Έλα, Γέροντα, γιατί ο λαός σε περιμένει.

Τότε ο Γέροντας σηκώθηκε και αποφάσισε να πάει. Πήρε έναν τορβά τρύπιο, τον γέμισε με άμμο και τον βαστούσε στον ώμο, πηγαίνοντας  προς τη Σκήτη. Οι Μοναχοί της Σκήτης, που βγήκαν να τον προϋπαντήσουν, βλέποντας τούτο το περίεργο πράγμα τον ρωτάνε:

-Τι σημαίνει αυτό,  άγιε Γέροντα;

Κ’ εκείνος τους απάντησε:

-Αυτές είναι οι αμαρτίες μου, που τρέχουν από πίσω μου και δεν τις βλέπω εγώ ο άθλιος , παρά τόλμησα και ήρθα σήμερα να κρίνω ξένες αμαρτίες…

Τότε όλοι οι Μοναχοί που το άκουσαν, δεν είπαν τίποτα στον αδελφό που έκαμε το σφάλμα και τον συγχώρησαν.

Μικρό Γεροντικό