Του Άγγελου Πάκλαρα, Θεολόγου στην Romfea.gr
Μέσα στο λειτουργικό χρόνο της Εκκλησίας μας οι Άγγελοι, τα Ασώματα αυτά πνεύματα κατείχαν εξέχουσα θέση απο την Παλαιά ακόμη Διαθήκη.
Αποτελούν μία ολοζώντανη πραγματικότητα. Είναι δραστήριες παρουσίες μέσα στον δημιουργημένο από τον Πανοικτίρμονα Θεό κόσμο του οποίου αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός αναφέρει για τους Αγγέλους ότι είναι φύσεις νοερές, αυτεξούσιες και αεικίνητες. Υπηρετούν τον Θεό και είναι κατά χάριν αθάνατες.
Κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά διαθέτουν νου και λόγο, δίχως πνεύμα ζωοποιό, αφού δεν έχουν σώμα.
Η μοναχική ζωή δεν ονομάζεται τυχαία αγγελική ζωή, αφού οι μοναχοί και όλη η βιοτή τους πρέπει να ομοιάζει ωσάν των Αγγέλων, γι αυτό και λαμβάνουν το Μέγα και Αγγελικό Σχήμα.
Οι Άγγελοι είναι πνεύματα αόρατα, ενώ στην Αγία Γραφή γίνεται αναφορά γι αυτούς πάνω από διακόσιες τριάντα φορές.
Δημιουργήθηκαν από τον Θεό πολύ πιό πριν από τον άνθρωπο και πριν την δημιουργία του ορατού κόσμου.
Οι Άγγελοι μπροστά στο μέγα θαύμα της δημιουργίας δοξολογούσαν με ουράνιους ύμνους τον Δημιουργό.
(Ιώβ, λη 7)
(Ιώβ, λη 7)
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος αναφέρει ότι οι Αγγελικαί δυνάμεις δημιουργήθηκαν μόλις ο Θεός συνέλαβε την ιδέα της δημιουργίας τους.
Το σύμβολο της πίστεως αρχίζει με το "Πιστεύω εις έναν Θεό, Πατέρα Παντοκράτορα, ποιητήν ουρανού και γης ορατών τε πάντων κι αοράτων".
Ο Θεός δεν δημιούργησε τους Αγγέλους από δική του ανάγκη αλλά από αγάπη για να βλέπουν διαρκώς το πρόσωπό Του.
Είναι λογικές υπάρξεις και δεν έχουν φύλο, διότι η φύση τους είναι καθαρά πνευματική.
Πλάστηκαν κατ' εικόνα του Θεού και με το χάρισμα του αυτεξούσιου και της ελευθερίας.
Οι Άγγελοι έχουν ροπή προς το αγαθό, αλλά και προς το κακό.
Εχουμε τους Αγγέλους του φωτός, του Θεού και τους Αγγέλους του σκότους, τους πεπτωκότες, του διαβόλου.
Μετά όμως το "στώμεν καλώς" του Αρχαγγέλου Μιχαήλ απέκτησαν αμετάβλητη και αμετακίνητη θέση προς το καλό.
Το έργο των Αγίων Αγγέλων είναι τριπλό. Πρώτον να δοξολογούν ακαταπαύστως τον Θεό, δεύτερον να διακονούν για το μυστήριο της Θείας Οικονομίας και τρίτον να φροντίζουν για την σωτηρία της ψυχής των ανθρώπων.
Υπάρχουν δεκάδες ύμνοι, τροπάρια και προσευχές προς τιμήν τους κι όμως υπάρχουν άνθρωποι που δυστυχώς ακόμη και σήμερα αγνοούν την ύπαρξή τους.
Λίγοι ίσως γνωρίζουν ότι έχουμε εννέα τάγματα Αγγέλων, Σεραφείμ, Χερουβείμ, Θρόνοι, Κυριότητες, Εξουσίες, Δυνάμεις, Αρχές, Αρχάγγελοι και Άγγελοι.
Μερικοί κατονομάζονται με το όνομα τους, όπως οι Αρχάγγελοι Μιχαήλ, Γαβριήλ, Ραφαήλ, Ουριήλ κ.ά.
Είναι όμως ως προς τον αριθμό τους άπειροι και αμέτρητοι.
Τα εννέα αυτά αυτά τάγματα δοξολογούν και υπηρετούν ακαταπαύστως τον Δημιουργό τους και Θεό και Κύριό τους,
"Αινείτε Αυτόν πάντες οι Άγγελοι αυτού, πάσαι αι Δυνάμεις αυτού..." (ψαλμός 148)
Η πρώτη αναφορά στους Αγγέλους γίνεται στην Παλαιά Διαθήκη και στην εκδίωξη των πρωτοπλάστων Αδάμ και Εύας λόγω της ανυπακοής τους στο θέλημα του Θεού, "και εξεδίωξεν τον Αδάμ και ετοποθέτησε τα Χερουβίμ κατά ανατολάς του Παραδείσου της Εδέμ", (Γεν.3,24)
Ο πατριάρχης Αβραάμ και η γυναίκα του Σάρρα ήταν αυτοί που αξιώθηκαν να φιλοξενήσουν την Αγία Τριάδα με την μορφή τριών Αγγέλων, (Γεν,18, 1-4)
Πριν την καταστροφή των Σοδόμων και Γομμόρων, δύο Άγγελοι Κυρίου επισκέπτονται τον Λώτ και τον ενημερώνουν για την μελλοντική συντριβή των δύο αμαρτωλών πόλεων, (Γεν.19,1-17).
Ο Αβραάμ επίσης δέχεται να θυσιάσει τον μονάκριβο γιό του Ισαάκ, υπακούοντας στο θέλημα του Θεού, όταν πάλι Άγγελος Κυρίου εμφανίζεται να τον σταματά κρατώντας το χέρι του με το μαχαίρι, λίγο πριν την θυσία.
Στην εντολή του Θεού προς τον Μωυσή για να παραλάβει τις δέκα εντολές, του αποστέλλει και έναν φύλακα Άγγελο για να τον βοηθά και να τον ενισχύει."ιδού εγώ αποστέλλω ενώπιόν σου τον Άγγελόν μου δια να σε φυλάξει στον δρόμο σου και να σε εισαγάγει στην χώρα την οποία έχω
ετοιμάσει για σένα..." (Εξοδ.23, 20-21).
Άγγελος Κυρίου επίσης εμφανίζεται στην άτεκνη γυναίκα του Μανωέ και της ανακοινώνει το γεγονός ότι θα φέρει στον κόσμο ένα παιδί, τον Σαμψών, το οποίο και θα αφιερώσουν στο Θεό.(Κριτές13,3-7).
Στην Π.Διαθήκη πάλι, Άγγελος Κυρίου εμφανίζεται στον Γεδεών, δίδοντάς του εντολή να σώσει τον λαό του Ισραήλ από τους Μαδιανίτες, κατασκευάζοντας αργότερα ένα θυσιαστήριο. (Κριτές6, 2-24).
Στον προφήτη Ηλία όταν αυτός κινδύνευε η ζωή του από την Ιεζάβελ και πάλι με εντολή του Θεού, Άγγελος απο τον ουρανό, ερχόταν και του έφερνε τροφή, οδηγίες και ενίσχυε αυτόν.(Γ Βασ.19, 5-7).
Ένας απο τους μεγαλύτερους προφήτες, ο Ησαίας, ο οποίος δικαίως ονομάζεται ως πέμπτος ευαγγελιστής, ήταν αυτός που προεφήτευσε την έλευση του Θεού στην γη, την Γέννησή Του, την Σταύρωση και την Ανάστασή Του, βλέποντας ο ίδιος τον Θεό καθήμενο επί θρόνου, περιστοιχιζόμενο από τα Σεραφείμ, ως τον Μεγάλο βουλής Άγγελο. (Ησαίας 6-8).
Παρόμοιο όραμα με το Θεό, την δόξα Του και τους Αγγέλους βλέπει και ο προφήτης Ιεζεκιήλ. (Ιεζεκιήλ 1,4-2,1).
Ο προφήτης Ζαχαρίας στο όραμα που του αποκάλυψε ο Θεός, για τον Ιησού του Ναυή και τον πεπτωκότα άγγελο, τον διάβολο, χρειάστηκε την βοήθεια Αγγέλου για να το ερμηνεύσει.
Ο δε Ιησούς του Ναυή έφτασε στην γη της Επαγγελίας με την βοήθεια Αγγέλου, σύμφωνα με την υπόσχεση που είχε δοθεί στον Μωυσή και ο Αρχιστράτηγος Γαβριήλ του έδωσε εντολή να λύσει τα υποδήματα του, "διότι ο τόπος ούτος άγιος εστί."
Ο προφήτης Δανιήλ ίσως είναι ο μόνος που δίνει προσωπικά ονόματα στους Αγγέλους και αυτός που κατονομάζει για πρώτη φορά, τον Αρχάγγελο Γαβριήλ, ενώ αναφέρει χιλιάδες Αγγέλους σε όραμα του, να υπηρετούν τον Θεό.(Δανιήλ 7,10)
Στην Π. Διαθήκη επίσης, ο Τωβίας είναι αυτός που με την βοήθεια του Αγγέλου Ραφαήλ, θεραπεύει την κόρη του Σάρα από το δαιμόνιο που την βασάνιζε.(Τωβίας 8,3).
Στον προφήτη Βαλαάμ, Άγγελος απεσταλμένος από τον Θεό τον επιτιμά γιατί χτυπά την όνο του, δίνοντας του εντολές για την συνέχιση της πορείας του. (Αριθμοί 22,23-25)
Ο προφήτης Ωσηέ βλέπει Άγγελο Κυρίου στην Ιεριχώ να του ανακοινώνει ότι αυτός ήταν ο αρχηγός του στρατού του Θεού.
Ο Μακκαβαίος με την αρωγή δύο Αγγέλων λευκοντυμένων με την μορφή ιππέων, σώζει τον λαό του Ισραήλ από το μένος του Ηλιόδωρου (Μακ.3,23-27).
Οι εμφανίσεις των Αγγέλων στην Παλαιά Διαθήκη γίνονταν πάντα σε ισχυρούς ανθρώπους με ηγετικά χαρίσματα, με δύναμη ψυχής, οι οποίοι δεν δίστασαν να ομολογήσουν την παρουσία των Αγγέλων του Θεού στην ζωή τους, έχοντας εμπιστοσύνη στο θέλημα του Κυρίου και των εντολών Του.
Στην Παλαιά Διαθήκη οι Άγγελοι ήταν αγγελιοφόροι της έλευσης του Θεού στην γη.
Στην Καινή Διαθήκη εκτελούν τις εντολές του Θεού, υπηρετούν τον άνθρωπο και περπατούν ουσιαστικά στην γη....
Η πρώτη εμφάνιση Αγγέλου στην Καινή Διαθήκη, γίνεται ενώπιον του Ιερέως Ζαχαρία, πληροφορώντας τον για την έλευση του Μεσσία, αλλά και το ότι θα φέρουν στον κόσμο με την σύζυγό του Ελισάβετ, τον Μέγα τον προφητών, Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. (Λουκ.1, 13-14).
Παρουσία του Αρχαγγέλου Γαβριήλ, έχουμε σύμφωνα με την διήγηση του Ευαγγελιστού Λουκά, στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, όταν αυτός εμφανίζεται ενώπιον της Παρθένου Μαρίας, λέγοντάς Της, "Χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου, ευλογημένη Συ εν γυναιξίν."
(Λουκ.1,28)
(Λουκ.1,28)
Στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, Άγγελος Κυρίου, εμφανίζεται στον Ιωσήφ, λέγοντάς του ότι η Μαριάμ, που είχε αρραβωνιαστεί, επρόκειται να γεννήσει παιδίον, γι αυτό και "ο σώφρων Ιωσήφ εταράχθη".
Την νύχτα της Γεννήσεως του Χριστού στην Βηθλεέμ, Άγγελοι εμφανίζονται στους απλοικούς βοσκούς αναγγέλοντάς τους την Γέννηση του Χριστού, ψάλλοντας "Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία". (Λουκ.1,14).
Άγγελος Κυρίου, εμφανίζεται πάλι στον Ιωσήφ, λέγοντάς του, να φύγουν στην Αίγυπτο, "εγερθείς παράλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και φεύγε εις Αίγυπτον..." (Ματθ.2,13).
Στην επίγεια ζωή του Κυρίου στην γη, έχουμε αρκετές εμφανίσεις των Αγγέλων.
Στην Βηθεσδά στην προβατική κολυμβήθρα του Σιλωάμ, αναφέρει ο ευαγγελιστής Ιωάννης, "Άγγελος γαρ κατά καιρόν κατέβαινεν εν τη κολυμβήθρα και εταράσσετο το ύδωρ, ο ουν πρώτος εμβάς, μετά την ταραχήν του ύδατος υγιής εγένετο ώ δήποτε κατείχετο νοσήματι.."(Ιωαν.5,4)
Στο όρος των πειρασμών, όπου εμφανίστηκε ο διάβολος πειράζοντας τον Κύριο, Άγγελοι εστήριζαν και εστέκονταν πλησίον Του.
Ο ίδιος ο Κύριος κάνει αναφορά στους Αγγέλους, όταν δείχνοντάς τα παιδιά, που ήταν πλησίον Του, είπε, "προσέχετε να μην περιφρονήσετε κανέναν από τους μικρούς τούτους, διότι σας λέγω, ότι οι Άγγελοί τους, στους ουρανούς βλέπουν πάντοτε το πρόσωπο του Πατέρα μου, που είναι στους ουρανούς." (Ματθ.18,20).
Στις παραβολές επίσης ο ίδιος ο Κύριος αναφέρεται στους Αγγέλους, όπως στην παραβολή των ζιζανίων, αλλά και του πτωχού Λαζάρου, όπου Άγγελος παρέλαβε την ψυχήν αυτού.
Στο κατά Λουκάν αλλά και στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο ο ίδιος πάλι ο Χριστός εξηγεί στους μαθητές Του με ποιό τρόπο θα γίνει η Δευτέρα Παρουσία Του, "αι γαρ δυνάμεις των ουρανών σαλευθήσονται και τότε όψονται τον υιόν του ανθρώπου ερχόμενον εν νεφέλη, μετά δυνάμεως και δόξης πολλής", και "αποστελλεί τους αγγέλους αυτού μετά σάλπιγγος φωνής μεγάλης και επισυνάξουσι τους εκλεκτούς αυτού εκ των τεσσάρων ανέμων απ' άκρων ουρανών έως άκρων αυτών..."(Λουκ.21, 27, Ματθ.24,31)
Στο Ευαγγέλιο της Κρίσεως αναφέρονται πάλι οι Άγγελοι, "όταν δε έλθη ο υιός του ανθρώπου εν τη δόξη αυτού και πάντες οι άγιοι άγγελοι μετ' αυτού, τότε καθίσει επί θρόνου δόξης αυτού.(Ματθ.25,31)
Στο όρος των Ελαιών, λίγο πριν το τέλος και κατά την διάρκεια της αγωνιώδους αρχιερατικής προσευχής του Κυρίου, "Άγγελος από τον ουρανό, ενίσχυε Αυτόν".
Κατά την διάρκεια της συλλήψεως του Ιησού, ο ίδιος ο Κύριος επετίμησε τον Πέτρο που έκοψε το ωτίον του στρατιώτη Μάλχου, διατάζοντάς τον να βάλει το μαχαίρι στην θήκη του και λέγοντας του, "ή δοκείς ότι ου δύναμαι άρτι παρακαλέσαι τον Πατέρα μου και παραστήσει μοι πλείους ή δώδεκα λεγεώνας αγγέλων;". (Ματθ.26, 53)
Μετά την ταφή του Κυρίου, αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος, Άγγελος αποκεκύλισε τον λίθον.
"Ην δε η ιδέα αυτού ως αστραπή και το ένδυμα αυτού λευκόν ωσείν χιών." (Ματθ.28,2-4).
Στις Μυροφόρες γυναίκες, Άγγελος εμφανίζεται μπροστά τους, αναγγέλοντάς τους το χαρμόσυνο γεγονός της Αναστάσεως Του, "ηγέρθη, ουκ έστιν ώδε...".( Μαρκ. 16,6).
Στο μέγα επίσης γεγονός της Αναλήψεως του Κυρίου, Άγγελοι συνοδεύουν Αυτόν μέσα σε ένα νέφος δόξης, "Ανέβη ο Θεός εν αλλαλαγμώ, Κύριος εν φωνή σάλπιγγος", ενώ οι Άγγελοι εκραύγαζαν, "Άρατε πύλας, οι άρχοντες υμών και επάρθητε πύλαι αιώνιοι και εισελεύσεται ο Βασιλεύς της Δόξης..."
(Ψαλμός 23, 7-10).
(Ψαλμός 23, 7-10).
Μετά την Ανάληψη, τους Αποστόλους σ όλη την διάρκεια των κηρυγμάτων τους, Άγγελοι τους ακολουθούσαν σε κάθε ενέργειά τους.
Οταν συνελήφθησαν ο Πέτρος και ο Ιωάννης, αναφέρει ο Ευαγγελιστής Λουκάς, "Άγγελος δε Κυρίου διά της νυκτός ήνοιξε τας θύρας της φυλακής εξαγαγών τε αυτούς." (Πράξεις 5, 19).
Άγγελος Κυρίου επίσης εμφανίζεται και στον Απόστολο Παύλο στο ταξίδι του για την Ιταλία κατά την διάρκεια τρικυμίας και του είπε, "άγγελος του Θεού ου ειμί, ώ και λατρεύω, λέγων, μη φοβού Παύλε". (Πράξ.27, 23).
Στην συγγραφή της Αποκαλύψεως, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, κάνει αναφορά σε δεκαεννέα Αγγέλους.
Στην Θεία Λατρεία, οι Άγγελοι κατέχουν εξέχουσα θέση, μετέχοντας ενεργά στο μυστήριο της Μετουσιώσεως.
Κατά την θεία Λειτουργία βγαίνει προς τιμήν τους ειδική μερίδα, αμέσως μετά από εκείνης της Θεοτόκου, ενώ η ημέρα Δευτέρα είναι αφιερωμένη προς τιμήν τους.
Μαζί με τους ιερείς συμμετέχουν και είναι παρόντες στην θεία Λειτουργία, κυκλώνουν την Αγία Τράπεζα και τα Τίμια Δώρα.
Μετά την Μεγάλη Είσοδο ψάλλουμε "Ταις αγγελικαίς αοράτως δορυφορούμενοις τάξεσιν..", αλλά και ο ιερέας δέεται "Άγγελον οδηγόν, φύλακα των ψυχών και των σωμάτων ημών, παρά του Κυρίου αιτησώμεθα..."
Στην υμνολογία της Εκκλησίας μας παντού γίνεται αναφορά σε αυτούς:
"Άγγελοι την κοίμησιν της Παρθένου ορώντες εξεπλήττοντο, πως η Παρθένος απαίρει από της γης εις τα άνω."
"Αγγελικαί δυνάμεις επί το μνήμα Σου...",
"Το φαιδρόν της Αναστάσεως κήρυγμα εκ του Αγγέλου μαθούσαι αι του Κυρίου μαθήτριαι...",
"Ο Άγγελος εβόα τη Κεχαριτωμένη...",
"Ότε δε και τους τεθνεώτας εκ των καταχθονίων ανέστησας, πάσαι αι Δυνάμεις των επουρανίων εκραύγαζον, Ζωοδότα Χριστέ ο Θεός ημών δόξα Σοι",
" Την Ανάστασιν Σου, Χριστέ ο Θεός ημών, Άγγελοι υμνούσιν εν ουρανοίς..."
Πριν την μεγάλη είσοδο ψάλλει η Εκκλησία μας τον Χερουβικό ύμνο, "οι τα Χερουβείμ μυστικώς εικονίζοντες..."
Στον δε χερουβικό ύμνο της Λειτουργίας, των Προηγιασμένων Δώρων, ψάλλουμε, "Νυν αι δυνάμεις των Ουρανών συν ημίν αοράτως λατρεύουσι, ιδού γαρ εισπορεύεται ο Βασιλεύς της Δόξης"
Στην ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου, όπου απαγγέλονται οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου, η πρώτη Στάση ξεκινά με το "Άγγελος Πρωτοστάτης ουρανόθεν επέμφθη, ειπείν τη Θεοτόκω τω χαίρε", αλλά και σε άλλη Στάση γίνεται μνεία στους Αγγέλους,
"Ήκουσαν οι ποιμένες των Αγγέλων υμνούντων την ένσαρκον Χριστού παρουσίαν".
Αλλά και πιό κάτω απαγγέλουμε "Πάσα φύσις Αγγέλων κατεπλάγη το μέγα της Σης ενανθρωπήσεως έργον..."
Στην δε απείρου ομορφιάς θεολογικών νοημάτων, Εννάτη Ωδή, προς τιμήν και δόξαν της Μητέρας του Φωτός, Πανάγνου Θεοτόκου, ψάλλουμε, "Την
Τιμιωτέραν των Χερουβείμ και Ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ, την όντως Θεοτόκον Σε μεγαλύνομεν."
Στο τέλος της ακολουθίας του μικρού αποδείπνου έχουμε την υπέροχη ευχή στον φύλακα Άγγελό μας, "Άγιε Άγγελε ο εφεστώς της αθλίας μου ψυχής και ταλαιπώρου μου ζωής, μη εγκαταλίπης με τον αμαρτωλό...μηδέ αποστής απ εμού...κράτησον της αθλίας και παρειμένης μου χειρός... συγχώρησον μοι πάντα όσα σοι έθλιψα πάσας τας ημέρας της ζωής μου..."
Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος κάνει ειδική αναφορά στον φύλακα Άγγελο του, που ποτέ δεν τον εγκαταλείπει.
Ο Μέγας Βασίλειος επίσης αναφέρει ότι ουδέποτε θα φύγει από δίπλα μας ο φύλακας Άγγελος της ζωής μας, ακόμη κι αν τα έργα μας και οι πράξεις μας είναι πονηρές και δεν συνάδουν με τις εντολές του Θεού.
Οι Άγγελοι άρχισαν να τιμούνται από το τέλος του 4ου αιώνα με αρχές του 5ου, όταν ο Μ. Κωνσταντίνος ίδρυσε το Μιχαήλιον, αφιερωμένο στον Αρχάγγελο Μιχαήλ.
Επίσης στην περιοχή της Φρυγίας όπου έγινε το εν Χώναις θαύμα από τον Αρχάγγελο Μιχαήλ, κτίσθηκε Ναός προς τιμήν του.
Είναι φοβερό το να διανοηθεί κάποιος, ότι "ο και νεκρών και ζώντων εξουσιάζων ως Θεός" και Δημιουργός των απάντων, έχει αποστείλει από την ημέρα της γεννήσεώς μας, έως και της ημέρας της εξόδου μας από αυτή την ζωή, έναν φύλακα Άγγελο που μας ακολουθεί παντού, μας σκέπει, μας φρουρεί, μας παραμυθεί στις θλίψεις μας και προσπαθεί να καθοδηγήσει τα βήματα μας στην οδό της αληθινής ζωής.
Οι Άγγελοι βλέπουν τα καλά και άσχημα έργα μας, τις προθέσεις μας, τους λογισμούς μας, αλλά δεν γνωρίζουν πότε θα γίνει η Δευτέρα Παρουσία, ούτε τα μέλλοντα, εκτός κι αν τους τα αποκαλύψει ο ίδιος ο Θεός.
Ο Άγγελος μας, εν ημέρα κρίσεως θα παραλάβει την ψυχή μας και θα την οδηγήσει ενώπιον του θρόνου του Θεού και εκεί θα δώσει μάχη στην μεγάλη δίκη, με τα πονηρά πνεύματα, για την σωτηρία μας.
Ο φύλακας Άγγελος μας είναι η πνευματική εικόνα των καλών και αληθινών στοιχείων που διαθέτουμε. Μας δόθηκε από τον Θεό Δημιουργό μας για να μπορέσουμε να φθάσουμε στην πλήρη ωριμότητα της θεόσδοτης φύσης μας, για να πετύχουμε το "καθ' ομοίωσιν".
Οι Άγγελοι είναι αθάνατοι μέσω της Χάριτος του Θεού.
Είναι αυτοί που υπομονετικά περιμένουν να μετανοήσουμε, μας σκεπάζουν στις πτώσεις μας, μας ενθαρρύνουν στις πνευματικές μας προσπάθειες και μας ανοίγουν δρόμους στα μεγάλα και δύσκολα αδιέξοδα της ζωής μας.
Δακρύζουν μαζί μας, όταν θλιβόμαστε και χαίρονται μαζί μας, όταν χαιρόμαστε...
Ας μην τους λυπούμε με την συμπεριφορά μας, αλλά να τους χαροποιούμε με τα καλά έργα μας σε όλη την επι γης πορεία της ζωής μας.
Μας απλώνουν τις πτέρυγές τους για να μας σκεπάζουν, ας μην αρνηθούμε αυτή την γεμάτη αγάπη και ευσπλαχνία κίνησή τους...
Λίγο πριν την εορτή τους, την Σύναξη των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ και πασών των Επουρανίων Δυνάμεων, ας θυμηθούμε προς τιμήν τους, το όμορφο μεγαλυνάριο της εορτής τους.
"Δεύτε ευφημήσωμεν οι πιστοί τους δύο φωστήρας, τους μεγάλους και φωταυγείς Μιχαήλ τον Μέγαν και Γαβριήλ τον Θείον, τους δύο Ταξιάρχας του Παντοκράτορος".