Την περασμένη
εβδομάδα η «Π+13» αναφέρθηκε στο «προπατορικό αμάρτημα» που βάρυνε για χρόνια
την καθολική Εκκλησία με τις κακοποιήσεις παιδιών σε ΗΠΑ, Βέλγιο, Ιρλανδία,
Αυστρία, Γερμανία και άλλες χώρες.
Παιδιά που
αποφάσιζαν να γίνουν κληρικοί ή, ακόμα χειρότερα, ανήλικα ορφανά που ζούσαν σε
οικοτροφεία έπεφταν θύματα των «ορέξεων» ανθρώπων που υποτίθεται είχαν αφοσιωθεί
να… κηρύττουν το λόγο του Θεού. Περιπτώσεις μπροστά στις οποίες βρέθηκε, όταν
ανέλαβε τα καθήκοντά του και ο νυν Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Δημήτριος, ένας από
τους σημαντικότερους κληρικούς του οικουμενικού θρόνου και της ελλαδικής
Εκκλησίας.
Η Εκκλησία της
Αμερικής είχε καταβάλει υπέρογκα χρηματικά ποσά είτε για αποζημιώσεις των
θυμάτων που υπέστησαν κακοποίηση είτε για τα έξοδα των δικαστηρίων.
Χαρακτηριστικά
αναφέρουμε πως το 2007 η ορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής κατέβαλε το ποσό των
8.300.000 δολαρίων (στα θύματα που κακοποιήθηκαν αλλά και για δικαστικά έξοδα),
ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που η Εκκλησία έχει έρθει αντιμέτωπη με ανάλογα
προβλήματα που απαιτείται η διάθεση τεράστιων χρηματικών ποσών.
Σύμφωνα με άλλες
πληροφορίες, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια δόθηκαν από την ορθόδοξη Εκκλησία 16
εκατομμύρια δολάρια για τέτοιες περιπτώσεις.
Ο
ηλικιωμένος κληρικός και το «παπαδάκι»
Συγκλονισμένοι
οι Αμερικανοί πολίτες παρακολουθούσαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 το FBI
να εισβάλλει σε ναούς της ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, να συλλαμβάνει ιερείς και
να τους οδηγεί στα δικαστήρια με την κατηγορία της παιδεραστίας. Οι αμερικανικές
Αρχές είχαν κινήθηκαν με αυτό τον τρόπο καθώς στο φως ήρθαν υποθέσεις
κακοποίησης παιδιών που είχαν διαπραχθεί πριν από 20 και πλέον χρόνια. Σε δύο
από αυτές τις περιπτώσεις εμπλέκεται και ένας ηλικιωμένος ορθόδοξος ιερέας. Ο
ιερέας υπηρετούσε τότε σε διαφορετικές περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών.
Κατηγορήθηκε για βιασμό από Έλληνες ομογενείς. Η συγκεκριμένη υπόθεση ήρθε στην
επιφάνεια στο τέλος του 2005, όταν μια ηλικιωμένη Αμερικανίδα ζήτησε από το γιο
της να βαφτίσει το εγγόνι της στην ορθόδοξη Εκκλησία. Αρχικά, ο τότε 35χρονος
πατέρας αρνήθηκε να βαφτίσει εκεί το παιδί του, στη συνέχεια ξέσπασε σε λυγμούς
μπροστά στη μητέρα του και τελικά της εξομολογήθηκε την πιο σκοτεινή πτυχή της
παιδικής του ηλικίας. Όταν ήταν 13 χρονών είχε πέσει θύμα κακοποίησης από τον
ιερέα του ορθόδοξου ναού. Σε ηλικία 11 ετών, κατόπιν παρότρυνσης της μητέρας του
ο νεαρός ξεκίνησε να βοηθάει τον ιερέα στο ναό της Αγίας Τριάδας στις διάφορες
εργασίες της εκκλησίας. Η μητέρα πίστευε πως ο συγκεκριμένος ιερέας ήταν το
ιδανικότερο πρότυπο για το παιδί της. Ο κληρικός άρχισε να παρενοχλεί τον έφηβο
το 1983. Το θύμα κρατούσε το στόμα του κλειστό πιστεύοντας πως ο ίδιος έφταιγε
γι’ αυτό που υπέστη και πως ήταν το μοναδικό θύμα καθώς ο ιερέας ήταν υπεράνω
πάσης υποψίας. Η δεύτερη καταγγελία εις βάρος του ίδιου κληρικού αφορά υπόθεση
του 1981. Ένας 13χρονος με διανοητικά προβλήματα, εστάλη από τη μητέρα να βοηθά
τον ιερέα στις εργασίες της εκκλησίας. Και σε αυτή την περίπτωση ο κληρικός
έδειξε το άλλο του πρόσωπο. Το παιδί σιωπούσε 25 χρόνια και αποφάσισε να μιλήσει
όταν ενημερώθηκε ότι ο ιερέας είχε τεθεί σε διαθεσιμότητα.
Όταν οι δύο
αυτές υποθέσεις έγιναν γνωστές, η Αρχιεπισκοπή διεξήγε ανακρίσεις και ο
ηλικιωμένος κληρικός εστάλη σε ειδικό κέντρο όπου εξετάστηκε από ψυχιάτρους. Ο
ίδιος ομολόγησε τις πράξεις του και ο αρχιεπίσκοπος Δημήτριος δημοσιοποίησε το
όνομά του, απαγόρευσε συμμετοχή του σε ιεροπραξίες και το δικαίωμα να φέρει το
σχήμα του κληρικού. Στις μηνύσεις τους οι δύο άνδρες συμπεριέλαβαν και μια τρίτη
περίπτωση που δήλωναν ότι γνώριζαν και αφορά έναν νεαρό που κακοποιήθηκε από τον
συγκεκριμένο ιερέα στις αρχές του 1970 σε εκκλησία του Ιλινόις. Οι γονείς του
νεαρού ανήκαν στους ορθοδόξους της περιοχής που εκκλησιάζονταν τακτικά. Και σ’
αυτή την περίπτωση οι γονείς εμπιστεύτηκαν το παιδί τους στον
ιερέα.
Εντύπωση είχε
προκαλέσει τότε το γεγονός πως, όταν αποκαλύφθηκαν οι υποθέσεις και ο βοηθός του
πρωτοσύγκελου της Αρχιεπισκοπής είχε ενημερώσει τους πιστούς στην ενορία όπου
υπηρετούσε ο 72χρονος, για όσα είχαν γίνει, το εκκλησίασμα δεν πίστευε τα όσα
άκουγε. Ο ιερέας ήταν υπεράνω πάσης υποψίας…
Βιασμός
στη Θεολογική Σχολή του Αγίου Βλαδίμηρου
Σεισμικές
δονήσεις προκάλεσε στους κόλπους της Εκκλησίας αλλά και της τοπικής κοινωνίας η
είδηση πως νεαρός φοιτητής της Θεολογικής Σχολής του Αγίου Βλαδίμηρου κατήγγειλε
σεξουαλική κακοποίηση και στη συνέχεια αυτοκτόνησε.
Στις αρχές
Δεκεμβρίου του 2007 η Θεολογική Σχολή του Αγίου Βλαδίμηρου, ο
Μητροπολίτης-επικεφαλής της ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αμερική του Πατριαρχείου
Μόσχας κ. Γερμανός και ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Δημήτριος ως πρόεδρος του
Συμβουλίου στο οποίο μετέχουν όλες οι ορθόδοξες Εκκλησίες παρέλαβαν αγωγή για
αποζημίωση συνολικού ύψους 20 εκατομμυρίων δολαρίων που υπέβαλε ένας πρώην
φοιτητής της Σχολής. Η αγωγή και η μήνυση στρέφονται κατά της Σχολής και του
μητροπολίτη Γερμανού ο οποίος προΐσταται της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας που
αναγνώρισε το 1970 το Πατριαρχείο της Ρωσίας για τους Ρώσους της
Αμερικής.
Ο Έρικ, όπως
αναφέρεται στην καταγγελία, ήθελε να γίνει ιερέας και εισήχθη στο Ορθόδοξο
Θεολογικό Σεμινάριο του Αγίου Βλαδίμηρου το φθινόπωρο του 2003, προκειμένου να
εκπαιδευτεί. Από την πρώτη χρονιά των σπουδών του έδειξε να αντιμετωπίζει
ψυχολογικά και σωματικά προβλήματα τα οποία προέρχονταν από τον πατέρα του που
ήταν αλκοολικός. Ένας άλλος φοιτητής τού συνέστησε να έρθει σε επαφή με τον
ιερέα… και καθηγητή της Σχολής που ήταν στη διάθεση των φοιτητών ως σύμβουλος
και θεραπευτής στην αντιμετώπιση των προβλημάτων τους. «Ο ιερέας γνώρισε το
φοιτητή στο σεμινάριο και έπειτα από μικρό χρονικό διάστημα άρχισε να
δημιουργείται μεταξύ τους μια σχέση συμβούλου-ασθενούς με στόχο να βοηθηθεί ο
σπουδαστής να ξεπεράσει το τραύμα που είχε ως παιδί ενός αλκοολικού
πατέρα».
«Ο ιερέας, ως
σύμβουλος άρχισε μια διαδικασία καθοδήγησης του φοιτητή, με αποτέλεσμα βαθμιαία
να τον ελέγχει. Ακόμη δημιούργησε μια σχέση απόλυτης εμπιστοσύνης του σπουδαστή
στο πρόσωπό του. Στη διάρκεια αυτής της καθοδήγησης ο ιερέας διεξήγαγε
συζητήσεις που αφορούσαν τη σεξουαλικότητα και τη σεξουαλική ταυτότητα του
σπουδαστή. Ο ιερέας-ψυχοθεραπευτής άρχισε να περνάει όλο και περισσότερο χρόνο
με το σπουδαστή συζητώντας σεξουαλικά ζητήματα, ανάμεσα στα οποία
συμπεριλαμβανόταν και η σεξουαλική ιστορία αλλά και τα σεξουαλικά ενδιαφέροντα
του ιδίου του ιερέα».
Το καλοκαίρι του
2004 ο ιερέας-καθηγητής και ψυχοθεραπευτής «ζήτησε από το φοιτητή να τον
βοηθήσει να φτιάξει το γραφείο που είχε στο σπίτι του. Λίγο μετά ο ιερέας άρχισε
θεραπείες μασάζ στο φοιτητή. Στη διάρκεια του σχολικού έτους 2004-2005 ο ιερέας
σιγά σιγά και μεθοδικά παραβίασε όλα τα σεξουαλικά όρια ανάμεσα σε αυτόν και στο
μαθητή του, με το πρόσχημα ότι πρόσφερε σ’ αυτόν καθοδήγηση και συμβουλές. Αυτή
η κατάχρηση συνέβη σε διάφορα μέρη, όπως στο γραφείο του ιερέα στο Πανεπιστήμιο
και στο δωμάτιο του φοιτητή στο οικοτροφείο της Σχολής. Η σεξουαλική παρενόχληση
δημιούργησε στο φοιτητή συναισθηματική και ψυχολογική σύγχυση, με αποτέλεσμα να
εμφανίσει τάσεις κατάθλιψης και αυτοκτονίας. Και ανέφερε την κακοποίηση που
υπέστη στους υπευθύνους του σεμιναρίου το 2005».
Η μήνυση
υπεβλήθη κατά της Σχολής και του κ. Γερμανού, διότι, όπως υποστήριξαν οι
δικηγόροι του σπουδαστή, «η Σχολή και η Εκκλησία είχαν δώσει την άδεια και
ενθάρρυναν τον ιερέα… να αναλάβει έργο ψυχοθεραπευτή και να έχει σχέσεις
ψυχοθεραπευτή με τους φοιτητές».
Έτσι,
επισημαίνεται στην αγωγή, «η Εκκλησία και η Σχολή σε όλες τις δεδομένες στιγμές
γνώριζαν ή θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι ο εν λόγω ιερέας είχε παρόμοιες
δραστηριότητες συμβούλου και θεραπευτού».
Ο φοιτητής λίγο
πριν η υπόθεση περάσει τις πόρτες των δικαστηρίων έδωσε τέλος στη ζωή
του.
Επιβλήθηκαν ποινές
Παρακάτω
καταγράφονται υποθέσεις κακοποιήσεις ανηλίκων από ανθρώπους της Ορθόδοξης
Εκκλησίας που έχουν καταδικαστεί.
• Αρχιμανδρίτης
καταδικάστηκε το 1986 για κακοποίηση ανηλίκων αγοριών. Η ποινή που του
επιβλήθηκε ήταν 78 ημέρες φυλάκιση. Μετά την αποφυλάκισή του κατηγορήθηκε για
άλλες δύο υποθέσεις και οδηγήθηκε στη φυλακή και πάλι για εννιά χρόνια και οχτώ
μήνες. Άλλη μια δίκη ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1993. Σύμφωνα όμως με δημοσιεύματα
του αμερικανικού Τύπου, το θύμα απέσυρε τη μήνυσή του, αφού χρηματίστηκε. Ο
αρχιμανδρίτης δολοφονήθηκε τον Ιούλιο του 2003 από έναν 24χρονο, με τον οποίο
διατηρούσε σχέση.
• Επίσκοπος
βρετανικής καταγωγής παραιτήθηκε από τη θέση του το 2001, αφού κατηγορήθηκε για
παρενόχληση ενός 11χρονου αγοριού. Εντύπωση είχε προκαλέσει στην κοινή γνώμη το
γεγονός ότι, ενώ ο επίσκοπος είχε καταδικαστεί, υποστήριζε πως είχε πέσει θύμα
πλεκτάνης μιας συμμορίας.
• Επίσκοπος
ρωσικής καταγωγής στις 10 Νοεμβρίου του 2009 κατηγορείται για δύο επιθέσεις σε
άτομο μικρότερο των 13 χρονών και για υπόθεση διαφθοράς ανηλίκων. Συνελήφθη για
αυτές τις κατηγορίες στις 2 Ιουλίου του 2007. Στη συνέχεια, για άγνωστους
λόγους, ανεστάλη η ποινή που του επιβλήθηκε. Την 1η Σεπτεμβρίου του 2008
συνταξιοδοτήθηκε, ενώ καθαιρέθηκε από τη Σύνοδο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της
Αμερικής τρία χρόνια αργότερα.
• Ρώσος
Επίσκοπος τον Ιούνιο του 2008 κρίθηκε ένοχος για παρενόχληση ενός 16χρονου. Το
γεγονός συνέβη το 1994. Ο τέως καλόγερος καταδικάστηκε σε 10 χρόνια φυλάκιση με
αναστολή, ενώ κατέβαλε το ποσό των 2.000 δολαρίων. Καταγράφηκε ως παραβάτης
σεξουαλικών αδικημάτων.
• Ιερέας
καταδικάστηκε στις 20 Μαΐου 2003 για απρέπεια και παρενόχληση εις βάρος ενός
δεκαπεντάχρονου κοριτσιού. Η ποινή που του επιβλήθηκε ήταν 10 χρόνια φυλάκιση.
Ήταν κληρικός στο Τέξας.