Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.
Δευτέρα, Ιουνίου 04, 2012
Η ευχή των γονέων είναι η μεγαλύτερη κληρονομιά για τα παιδιά.
Η ευχή των γονέων είναι η μεγαλύτερη κληρονομιά για τα παιδιά.
Για αυτό φροντίζουν να έχουν την ευχή των γονέων. Δεν είδες ο Ιακώβ, μέχρι πού έφθασε, για να πάρη την ευλογία του πατέρα του; Και προβιά φόρεσε!
Ειδικά η ευχή της μάνας είναι μεγάλο πράγμα! Κάποιος έλεγε: «Κάθε λόγος της μητέρας μου είναι και μια λίρα χρυσή».
Να, και πριν από καιρό πόση εντύπωση μου έκανε κάποιος από το Γιοχάνεσμπουργκ! Ήρθε στο Καλύβι το φθινόπωρο.
«Γέροντα, η μάνα μου αδιαθέτησε, μου λέει, και ήρθα να την δω». Τρεις μήνες δεν πέρασαν, τα Χριστούγεννα ξαναήρθε. «Πώς πάλι εδώ;», τον ρωτάω. «Έμαθα, μου λέει, πως πάλι αδιαθέτησε η μάνα μου και ήρθα να φιλήσω το χέρι της, γιατί είναι ηλικιωμένη και μπορεί να πεθάνει. Για μένα η μεγαλύτερη περιουσία είναι η ευχή της μάνας μου».Εξήντα χρονών άνθρωπος ξεκίνησε από το Γιοχάνεσμπουργκ και ήρθε στην Ελλάδα, για να φιλήση το χέρι της μάνας του! Και τώρα τέτοια ευλογία έχει, που σκέφτεται να κάνει ένα γηροκομείο μεγάλο για τους κληρικούς και να το χαρίση στην εκκλησία. Δηλαδή τις ευλογίες δεν έχει που να τις βάλη κατά κάποιον τρόπο.
Για μένα είναι φάρμακο μια τέτοια ψυχή.Είναι σαν να είμαι στην έρημο Σαχάρα και να βρίσκω ξαφνικά λίγο νερό. Αυτά χάνονται σιγά-σιγά.
Ένας άλλος ήρθε μια μέρα με κλάματα στο Καλύβι. « Πάτερ, με καταράστηκε η μάνα μου. Στο σπίτι έχουμε όλο αρρώστιες, στεναχώριες, η δουλειά μου δεν πάει καλά», μου είπε.
«Κι εσύ δεν θα ήσουν εντάξει» του λέω. Δεν μπορεί η μάνα σου άδικα να σε καταράστηκε».
« Ναι, μου λέει. Ήμουν κι εγώ».
«Να πας να ζητήσης συγχώρηση από την μάνα σου», του λέω.
«Θα πάω, Πάτερ, μου λέει. Δώσε μου την ευχή σου».
«Την ευχή μου την έχεις, του είπα, αλλά να πάρης και την ευχή της μάνας σου». «Δύσκολο να μου δώση την ευχή της», μου λέει.
«Να πας, κι αν δεν σου την δώση, να της πης: "Μου είπε ένας Γέροντας πως κι εσύ θα παραδώσης ψυχή". Πήγε, και η μάνα του του ευχήθηκε: "Παιδί μου, να έχης την ευλογία του Αβραάμ!".
Ήρθε μετά από λίγο καιρό στο Όρος με βυσσινάδες, με λουκούμια. Ήταν γεμάτος χαρά. Τα παιδιά του ήταν καλά, η δουλειά του πήγαινε καλά. Συνέχεια βούρκωνε και μου έλεγε: «δόξα τω Θεώ». Άλλαξε η ζωή του και μιλούσε όλο πνευματικά. Πόσο μάλλον όταν κανείς έχη εξ αρχής σεβασμό προς τους γονείς! Πώς να μην έχει την ευλογία του Θεού;
π.Παϊσιος
Τό Ἅγιο Πνεῦμα στήν Ἐκκλησία π.Ἐµµανουήλ Νιράκης
Ἡ ἐκκλησία μας γεννήθηκε ἀπό τό Θεό – Πατέρα, ὅμως ἀναγεννήθηκε, ἀναπλάσθηκε καί τελειοποιήθηκε ἀπό τήν Ἁγία Τριάδα. Καί μάλιστα τό ἔργο τῆς ἀναγέννησης ὁλοκληρώθηκε μέ τήν ἀποστολή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Αὐτό καταδεικνύει τήν θέση πού κατέχει τό Πανάγιο Πνεῦμα στό μυστήριο τῆς ἐκκλησίας. Ὁ Κύριος λίγο πρίν τήν ἀνάληψή του μᾶς εἶπε: «Εἶναι πρός τό συμφέρον σας νά φύγω, διότι ἄν δέν φύγω ὁ Παράκλητος δέν θά ἔλθει σέ ἐσᾶς» (Ἰωάν. 16,7). Καί οἱ Πράξεις τῶν Ἀποστόλων μᾶς διαβεβαιώνουν: «Τότε θά λάβετε δύναμη, ὅταν θά ἔλθει τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐπάνω σας» (Πράξ. 8). Καί αὐτό ἔγινε τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς. Τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐκχύθηκε πάνω στήν ἐκκλησία καί ὅλοι ἐπληρώθησαν ὑπ’ Αὐτοῦ. Ἔκτοτε διαμένει στήν ἐκκλησία πάντοτε, ἐνεργεῖ τά πάντα, καθοδηγεῖ σέ ὅλα καί διδάσκει ἀλαθήτως. Εἶναι Αὐτό πού ἐνεργεῖ ἀδιαλείπτως στό σῶμα τῆς ἐκκλησίας, ἀφοῦ συνεχίζει τό ἀπολυτρωτικό ἔργο τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.
Ἄν ὁ Χριστός εἶναι ὁ ἱδρυτής τῆς ἐκκλησίας, τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ὁ ἀρχιτέκτονας καί ἡ ψυχή τοῦ οἰκοδομήματος. Γι’ αὐτό εἶναι ἀπαραίτητο γιά τή ζωή καί τή δράση τῆς ἐκκλησίας. Εἶναι ἡ ζωοποιός καί μορφοποιός δύναμη καί ἀρχή, μέ τήν ὁποία ζεῖ, δρᾶ καί ἐπιτελεῖ τό θεῖον ἔργο της στόν κόσμο. Εἶναι Αὐτό πού ὀργανώνει, διαπλάσσει καί διαμορφώνει τό σῶμα της σέ σῶμα Χριστοῦ, ἔτσι ὥστε ὅλοι νά συνδέονται σέ μία ἀδιάσπαστη ἑνότητα. Αὐτό ἁγιάζει τά μέλη της, ἀλλά καί διαιρεῖ καί μοιράζει τά χαρίσματά του, πρός τό συμφέρον τοῦ καθενός, ἀνάλογα μέ τή δεκτικότητά του.
Ἄν ὁ Κύριός μας μέ τή σάρκωσή του ἔγινε ὁ πρωτεργάτης ὅλης τῆς οἰκονομίας καί τῆς υἱοθεσίας γιά τόν ἄνθρωπο καί τήν ἐκκλησία, τό Ἅγιο Πνεῦμα τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἔγινε ἡ θεία ψυχή τοῦ θεανθρώπινου αὐτοῦ σώματός της, στό ὁποῖο ἀπό τότε παραμένει. Γι’ αὐτό ἡ ἐκκλησία μας εἶναι τόσο Χριστολογική ὅσο καί Πνευματολογική. Διότι ὅπως ὁ Χριστός εἶναι ἡ κεφαλή καί τό γενεσιουργό κύτταρο τοῦ σώματος τῆς ἐκκλησίας, ἔτσι καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, εἶναι «Πνεῦμα τῆς ἐκκλησίας» πού κατοικεῖ σέ αὐτήν, ὡς πνεῦμα ἀπολύτρωσης ζωῆς, ἁγιασμοῦ καί θέωσης.
Αὐτή τήν πραγματική «ἑνότητα τοῦ πνεύματος» μέσα στήν Ἐκκλησία, μᾶς προτρέπει ὁ ἀπ. Παῦλος νά τηροῦμε, ἔτσι ὥστε νά οἰκοδομεῖται ἡ ἐκκλησία πάνω στό Χριστό καί «ἐν τῷ Χριστῷ» καί νά γίνεται κατοικία τοῦ Θεοῦ «ἐν Πνεύματι». Ἔτσι ὅλα τά μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, συγκροτοῦν ἕνα σῶμα – μία κοινωνία, ἀφοῦ ὅλοι οἱ πιστοί – μέλη γίνονται «κοινωνοί» καί «μέτοχοι» τοῦ Χριστοῦ καί «μέτοχοι» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἄρα ἡ ἑνότητα τῆς ἐκκλησίας, στηρίζεται πάνω στό Χριστό καί πάνω στό Ἅγιο Πνεῦμα τό Ὁποῖο δίνει ζωή καί ψυχή στό σῶμα της.
Ὅμως δέν εἶναι μόνο ὁ θεματοφύλακας, τῆς ἑνότητας τῆς ἐκκλησίας. Τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι Αὐτό πού μᾶς βαπτίζει στό θάνατο καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, εἶναι αὐτό πού ἑνώνει τούς ἀνθρώπους μέ τό μυστήριο τοῦ γάμου, εἶναι αὐτό πού χειροτονεῖ ἐπισκόπους καί ἱερεῖς καί τούς ἀναθέτει «ποιμαίνειν τήν Ἐκκλησία τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ» ὅπως λέγει ὁ ἀπ. Παῦλος εἶναι αὐτό πού μεταβάλει τό ψωμί καί τό κρασί σέ σῶμα καί αἷμα Χριστοῦ κατά τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, εἶναι Αὐτό πού τό λάδι στό καντήλι τοῦ εὐχελαίου τό μετατρέπει σέ ἔλαιον ἰάσεως καί θεραπείας γιά κάθε ψυχική καί σωματική ἀσθένεια.
Εἶναι ἡ πηγή κάθε χάρης, ἁγιότητας καί ἀρετῆς μέσα στήν ἐκκλησία καί τή ζωή τῶν πιστῶν. Γι’ αὐτό ὀνομάζεται «Πνεῦμα χάριτος» οἱ δέ ἀρετές εἶναι «καρποί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Εἶναι τό μεγαλύτερο δῶρο πού ἔδωσε ὁ Θεός στήν ἐκκλησία μετά τήν Ἀνάληψή του. Εἶναι ἡ ἐγγύηση τῆς ἁγιότητας γιά κάθε χριστιανό, ἀφοῦ «δι’ Αὐτοῦ πάντας ἁγίους ἐποίει καί δι’ Αὐτοῦ ἔδωσεν ἁγιασμόν».
Τὸ πέρασμα Ἀρχιμανδρίτης Ἄνθιμος Ἠλιόπουλος
Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος βάλθηκε νὰ πετάξει ἀπὸ πάνω του κάθε τι ποὺ τοῦ θυμίζει πὼς ὑπάρχει ψυχή. Ζεῖ ἔντονα τὴν ἐξωστρέφεια περιμένοντας τὴν χαρὰ ἀπὸ τὰ πράγματα καὶ τὶς καταστάσεις τοῦ βίου του. Μὰ τότε εἶναι ποὺ ἡ χαρὰ μοιάζει σὰν τὸν ὀρίζοντα. Ὅσο τὸν πλησιάζεις καὶ λὲς πὼς τὸν φτάνεις, αὐτὸς ὅλο καὶ ἀπομακρύνεται. Καὶ τοῦτο στὴ ζωὴ πληρώνεται μὲ πίκρα, παράπονο, ἀδημονία, νευρικότητα καὶ τόσα ἄλλα.
Μὰ ἄν κάτι εἶναι ποὺ ἡ ἐκκλησία μᾶς ἔχει μάθει καλὰ, αὐτὸ εἶναι τὸ ὅτι πέρα ἀπὸ τὸν βίο ὑπάρχει ἡ ζωὴ. Ὁ βίος δὲν εἶναι ὅλη ἡ ζωή, ὅπως καὶ ὅλη ἡ ζωὴ δὲν χωράει μέσα στὸν βίο. Καὶ εἶναι τραγικὸ ποὺ τόσες προσπάθειες γίνονται νὰ ξεχαστεῖ ἡ ζωὴ, νὰ παύσει κάθε σύνδεση μὲ τὴν ψυχή καὶ νὰ στραφεῖ ὅλος ὁ ἄνθρωπος στὸν βίο. Νὰ μείνει αὐτὸς μόνος νὰ ἀπασχολεῖ τὸν ἄνθρωπο.
Σὲ ὅλη αὐτὴ τὴν στροφὴ ἀμέτοχα δὲν εἶναι καὶ πολλὰ μέλη τῆς ἐκκλησίας. Παρασύρονται συχνὰ καὶ ἔρχονται κι αὐτὰ νὰ πιστεύσουν πὼς τὸ σημαντικὸ εἶναι ὁ βίος καὶ ὅλα πρέπει νὰ ὑπηρετοῦν αὐτόν. Γι’ αὐτὸ καὶ τὰ βλέπουμε νὰ ἀντιμετωπίζουν τὴν ἐκκλησία σὰν ἕναν θεσμὸ τοῦ κόσμου αὐτοῦ, ποὺ σκοπό του ἀποκλειστικὸ πρέπει νὰ ἔχει τὴν ἀνακούφιση τῶν ἀνθρώπων στὰ βιωτικά τους προβλήματα. Κάτι σὰν κρατικός θεσμός καὶ παράρτημα τῶν κρατικῶν θεσμῶν καὶ ὀργάνων.
Ὅμως πόση σχέση ἔχουν ὅλα αὐτὰ μ’ αὐτὸ ποὺ πραγματικὰ ὑπάρχει προαιωνίως καὶ ἀποκαλύφθηκε τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς· τὴν Ἐκκλησία, ὡς τὸ μυστικὸ σῶμα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, στὸ ὁποῖο μετέχει καὶ ζεῖ καὶ τρέφεται καὶ ἀναπνέει ὁ καθένας μας ποὺ εἶναι βαπτισμένος. Ποὺ μυστικὰ αἰσθάνεται τὸν ἑαυτό του ὡς μέλος ἑνός σώματος τὸ ὁποῖο ζεῖ καὶ λειτουργεῖ χάρη στὴν κεφαλὴ του, τὸν Χριστὸ. Ἄρα τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς δοξάζουμε τὸ θεανδρικὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου μας γιατὶ αἰσθανόμαστε βαθειὰ μέσα μας ὅτι εἰσέρχεται στὰ ἀνθρώπινα καὶ τροφοδοτεῖ τὴν ἐκκλησία ἡ πραγματικότητα τῆς δικῆς Του ζωῆς.
Πῶς τώρα θὰ ἀφήσει κανεὶς τὸν ἑαυτό του νὰ ἐκπέσει ἀπὸ ὅλο αὐτὸ καὶ νὰ μεταφερθεῖ σὲ μιὰ ἀδιέξοδη καὶ καταθλιπτική ἔκφανση τῆς ζωῆς ποὺ εἶναι ὁ βίος, ὁ χωρὶς ζωή; Αὐτὸ εἶναι ποὺ προσπαθοῦν κυρίως οἱ ἀντίπαλες δαιμονικὲς δυνάμεις· νὰ καταφέρνουν νὰ στρέψουν τὸν ἄνθρωπο, τὸν βαπτισμένο χριστιανό, στὸν βίο. Ἐκεῖ νὰ δαπανήσει ὅλες τὶς δυνάμεις του, ὅλα τὰ χαρίσματά του. Καὶ νὰ ἀναλογισθεῖ κανεὶς γιατὶ τοῦ χαρίστηκαν ὅλα αὐτὰ!
Λοιπὸν, αὐτὴν τὴν μεγάλη γιορτὴ, τὴν γενέθλια ἡμέρα τῆς ἐκκλησίας, ἄς τὴν γιορτάσουμε καὶ ὡς γιορτὴ ποὺ ἀνανεώνει μέσα μας τὸν ἐπίμονο προσανατολισμὸ καὶ τὴν σταθερὴ κίνηση τῆς προσωπικότητός μας ἀπὸ τὴν καχεξία τοῦ βίου στὴν ἐλευθερία καὶ στὸ φῶς τῆς ζωῆς. Ἀμήν.
Τὸ Πανάγιον Πνεῦμα Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας Ἰωὴλ
«Τοῦτο δὲ εἶπεν περὶ τοῦ Πνεύματος»
Ὁ Χριστὸς τὴν τελευταία ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τῆς Σκηνοπηγίας ἔκανε τὴν ἀποκάλυψη πὼς ὁ ἴδιος εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς.Ἐπειδὴ θὰ ἔφευγαν οἱ ἄνθρωποι γιὰ τὸν τόπο τους, τὰ λόγια του Χριστοῦ ἦταν γι’ αὐτοὺς ἐφόδια σωτηρίας. Ὁ Κύριος εἶπε πὼς ὅποιος διψάει, νὰ ἔλθει σ’ Αὐτὸν καὶ ποτάμια ζωντανοῦ νεροῦ θὰ ρεύσουν ἀπὸ τὴν κοιλιὰ του (Ἰωάν. 7,38). Ἡ λέξη «κοιλία» σημαίνει τὴν καρδιά. Προφανῶς τὸ ὕδωρ ἐδῶ εἶναι ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ Κύριος εἶναι ἀστείρευτη πηγὴ τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅταν τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐγκατασταθεῖ στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου, ἀναβλύζει συνέχεια τὰ χαρίσματα καὶ τὶς δωρεές Του. Τὸ εἶπε ἄλλωστε καὶ στὴ Σαμαρείτιδα· «τὸ ὕδωρ ὃ δώσω αὐτῷ γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγὴ ὕδατος ἀλλομένου εἰς ζωὴν αἰώνιον» (Ἰωάν. 4,14), δηλ. τὸ νερὸ ποὺ θὰ τοῦ δώσω, θὰ γίνει μία ἐσωτερικὴ πηγὴ νεροῦ ποὺ θὰ ἀναβλύζει τὴν αἰώνια ζωή.
Ὁ Χριστὸς ἔγινε αἰτία νὰ λάβουμε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα
Ὁ Χριστὸς ἔγινε ἡ ἀπαρχὴ τοῦ καινούργιου ἀνθρώπου, δηλ. τῆς ἀνανεωθείσης ἀνθρωπίνης φύσεως. Μὲ τὸ θάνατο καὶ τὴν Ἀνάστασή Του καθάρισε τὸ ἀνθρώπινο γένος ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ κατέστησε τὴν ἀνθρώπινη φύση ἄξια νὰ δεχθεῖ μόνιμα τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Προηγουμένως ὁ προπάτοράς μας Ἀδὰμ μὲ τὴν παρακοή του στὸ θέλημα καὶ στὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ ἀπώλεσε τὴν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἀμαύρωσε τὸ κατ’ εἰκόνα. Τότε ὁλόκληρη ἡ ἀνθρώπινη φύση ἔχασε τὸ θεόσδοτο ἀγαθό τῆς χάριτος τοῦ Παρακλήτου. Γι’ αὐτὸ ὁ Κύριος ἔγινε ἄνθρωπος, γιὰ νὰ ριζωθεῖ στὸν καθένα μας ἡ χάρη Ἁγίου Πνεύματος. Στοὺς προφῆτες, γράφει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας, ἔχουμε ἁπλῶς μία πλούσια ἔλλαμψη καὶ δαδουχία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ τοὺς ἔδωσε τὴν ἱκανότητα νὰ καταλάβουν τὰ μέλλοντα καὶ τὴ γνώση τῶν κρυπτῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ. Ὅσοι πιστεύουν στὸ Χριστὸ καὶ γίνονται μέλη τῆς Ἐκκλησίας Του δὲν παίρνουν ἁπλῶς καὶ παροδικὰ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἀλλὰ μόνιμα, καὶ μάλιστα γίνονται καὶ ναός Του. Εἴμαστε ναὸς «τοῦ ἐν ἡμῖν Ἁγίου Πνεύματος» (Α’ Κορ. 6,19).
Σημάδια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ἀναφέρουν οἱ «Ἀποστολικὲς Διαταγές», σ’ αὐτοὺς ποὺ τὸ ἀπέκτησαν, παραμένει συνέχεια μέχρις ὅτου παραμένουν κι αὐτοὶ ἄξιοι καὶ καθαροί. Ἐνῶ ἀντίθετα ἀπὸ ὅσους χωρίζεται, συμβαίνει τὸ ἑξῆς· οἱ ἄνθρωποι γίνονται ἔρημοι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ καὶ ἐπιρρεπεῖς στὰ πονηρὰ πνεύματα.
Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εὑρίσκεται παντοῦ καὶ γεμίζει τὰ πάντα, ἀλλὰ μόνο στοὺς ἄξιους δείχνει τὴ δύναμή Του. Ποῦ ἐπιφοιτᾶ ὁ Παράκλητος; Δὲν ἐπιφοιτᾶ στοὺς ἀπίστους οὔτε στοὺς φιλόδοξους οὔτε στοὺς ρήτορες οὔτε στοὺς φιλοσόφους οὔτε σ’ ἐκείνους ποὺ ἔχουν μεγάλα ὀνόματα οὔτε στοὺς ἀνόμους, ἀλλὰ στοὺς ταπεινοὺς καὶ σ’ ἐκείνους ποὺ ἔχουν καθαρὴ καρδιά. Σκηνώνει σ’ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἁπλὸ λόγο καὶ ἁπλούστερο βίο, ποὺ ἡ γνώμη τους εἶναι καθαρὴ κι ἁπλὴ κι ἀποφεύγουν τὴ δόξα. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι τὸ δῶρο τῆς ἐλευθερίας μας ποὺ μᾶς χάρισε ὁ Χριστὸς μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του.
Στὴν Ἐκκλησία ὑπάρχει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα
Μέσα στὴν Ἐκκλησία μποροῦμε νὰ διατηρήσουμε μόνιμα τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μὲ τὴν προσευχή, τὴν ἄσκηση καὶ μὲ τὸ ὑπερφυέστατο μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας. Στοὺς πιστοὺς δὲ δίδεται «δόση» τῆς χάριτος, ἀλλὰ τὸ πλήρωμα τῆς χάριτος κι ἀνάλογα μὲ τὴν ἐσωτερική μας κάθαρση τὸ διατηροῦμε. Ἄλλος τὸ διατηρεῖ τριάντα τοῖς ἑκατό, ἄλλος ἑξήντα κι ἄλλος ἑκατό. Ἄλλος τὸ ἔχει μόνιμα, ἄλλος πρόσκαιρα, ἄλλος ἐλάχιστα. Τὰ σημεῖα τῆς παραμονῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα μας εἶναι τὸ βίωμα τῆς υἱοθεσίας, δηλ. ὅτι εἴμαστε παιδιὰ τοῦ θεοῦ, ἡ εἰρήνη μέσα μας, ἡ συγχωρητικότητα ποὺ δείχνουμε στοὺς ἐχθρούς μας, ὁ πόθος τῆς σωτηρίας μας, ὁ ἔλεγχος τῶν παθῶν μας, ἡ γαλήνη τῶν λογισμῶν μας, ἡ αὔξηση τῶν χαρισμάτων μας, ἡ ἀφιλαργυρία, ἡ καθαρότητα τοῦ σώματος, ἡ ὀρθὴ πίστη κ. ἄ.
Ἀδελφοί μου,
Ἰσόβιος εἶναι ὁ ἀγώνας μας γιὰ νὰ διατηρήσουμε μόνιμα τὴ χάρη τοῦ Παρακλήτου. Ἂς φροντίσουμε νὰ ἔχουμε συνέπεια στὴ ζωή μας κι ἐμπιστοσύνη στὸ Θεὸ γιὰ νὰ βιώσουμε τὴν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὴν καρδιά μας.
Ἡ ἡμέρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος Anthony Metropolitan of Sourozh
Σήμερα γιορτάζουμε τὴν ἡμέρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τί γνωρίζουμε γι’ αὐτό; Ἀκούσαμε ὑπέροχες προσευχές χθὲς τήν Κυριακὴ τῆς Πεντηκοστῆς, ἀλλὰ ἄς σκεφτοῦμε τὸ ὄνομα ποὺ τοῦ ἔχει δοθεῖ στὸ Εὐαγγέλιο, τὸ ὁποῖο στὰ Ἀγγλικὰ μεταφράζεται ὡς «ὁ Παράκλητος», ἐνῶ σὲ ἄλλες γλῶσσες ὡς «ὁ Μεσολαβητής».
Πράγματι Αὐτὸ εἶναι ὁ μόνος Παρηγορητής ποὺ μᾶς παρηγορεῖ γιὰ τὸν χωρισμό μας ἀπὸ τὸν Χριστό, Αὐτὸ παρηγορεῖ ἐμᾶς ποὺ εἴμαστε σὰν ὀρφανά, ποὺ ἀνυπομονοῦμε νὰ βρεθοῦμε μὲ τὸν Θεὸ μας, τὸν Σωτήρα μας καὶ ποὺ γνωρίζουμε ὅτι ὅσο εἴμαστε δέσμιοι τῆς σάρκας – καὶ αὐτὰ εἶναι λόγια τοῦ Ἀποστόλου Παύλου – εἴμαστε χωρισμένοι ἀπὸ Ἐκεῖνον. Ἀλλὰ γιὰ νὰ νοιώσουμε τὶ εἶναι γιά μᾶς ἡ παρηγοριά καί ὁ Παράκλητος, πρέπει πρῶτα νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι ζοῦμε χώρια του καὶ αὐτὸ εἶναι τὸ πρῶτο ἐρώτημα ποὺ πρέπει νὰ κάνουμε στὸν ἑαυτό μας: τὸ ἔχουμε συνειδητοποιήσει, ἤ ζοῦμε τὴν ψευδαίσθηση ὅτι ζοῦμε κατὰ Θεὸ καὶ ὅτι ὁ Θεὸς ζεῖ μέσα ἀπὸ ἐμᾶς,καὶ ὅτι τίποτα περισσότερο δὲν χρειαζόμαστε; Τὶ περισσότερο χρειαζόμαστε!
Ἐπειδὴ εἶναι ὁ Παράκλητος, μᾶς δίνει δύναμη, δύναμη νὰ ζοῦμε, παρὰ τὸν χωρισμό μας, τὴν δύναμη νὰ ὑπομένομε καὶ νὰ γινόμαστε οἱ λειτουργοί τοῦ Καλοῦ, ποὺ μέσα ἀπὸ ἐμᾶς ἐκπληρώνονται οἱ Ἐντολές τοῦ Θεοῦ, τοῦ Μόνου ποὺ μπορεῖ νὰ δώσει στὴν ψυχή μας ρώμη και σθένος, θέληση, δύναμη γιὰ νὰ ἐνεργοῦμε. Αὐτό ὅμως, ἐάν στραφοῦμε καὶ τοῦ ποῦμε : Ἔλα! ἔλα καὶ κατοίκησε μέσα μας! Ἔλα καὶ λεύκανε τὴν ψυχή μας! Γίνε ὄχι μόνο ὁ Παρηγορητής μας ἀλλὰ καὶ ἡ δύναμη μας.
Ἐν τέλει εἶναι Αὐτὸ ποὺ μᾶς δίνει, ἤδη ἀπὸ τώρα, τὴ χαρὰ νὰ γνωρίζουμε πόσο κοντὰ βρισκόμαστε, πέρα ἀπὸ αὐτὸ ποὺ μοιάζει νὰ εἶναι μιὰ μεγάλη ἀπόσταση ποὺ μᾶς χωρίζει ἀπὸ τὸν Θεό, ποὺ μὲ ἀνεκλάλητους ἀναστεναγμούς, μιλάει στὸν Θεὸ ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ὕπαρξής μας· εἶναι τὸ μόνο ποὺ, ἐπειδὴ εἴμαστε ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ, τὰ ἀδέλφια καὶ οἱ ἀδελφές του – καὶ τοῦτα εἶναι τὰ δικά Του λόγια – μαρτυρα ὅτι εἴμαστε παιδιὰ τοῦ Πατέρα. Ἡ χαρὰ, τὸ θαῦμα, ἡ ἀξιοπρέπεια ποὺ φέρνει στην ζωή μας! Ἐπίσης ἡ εὐθύνη.
Ἐὰν θυμηθοῦμε τὸν κόσμο μας, ποὺ σὲ μιὰ τέτοια ἔκταση εἶναι σύμμαχος τοῦ Θεοῦ, τὸ Πνεῦμα εἶναι ἤδη ἡ ἀπαρχὴ τῆς αἰώνιας ζωῆς. Ἡ παρουσία του ἀποτελεῖ ἕνα γεγονὸς ἀποφασιστικῆς σημασίας. Εἶναι Ἐκεῖνο ποὺ χτυπιέται, ὅπως ἡ θάλασσα πάνω στὰ βράχια, σπάει ὅ,τι Τοῦ ἀντιστέκεται, εἶναι ἡ χαρὰ τῆς αἰώνιας ζωῆς ποὺ κρούει τὴν θύρα τῆς ψυχῆς μας, ποὺ μὲ τὴ βία θέλει νὰ μετέχει στὴ ζωή μας, ποὺ μᾶς θυμίζει τὸν Θεὸ ποὺ εἶναι ὁ Πατέρας μας, τὸν Σωτήρα μας Χριστὸ καὶ τὴν ἀξιοπρέπεια καὶ ὑπεροχὴ ποὺ ἔχουμε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, δείχνοντάς μας ὅτι ὅλα εἶναι δυνατὰ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Χριστοῦ ποὺ μᾶς στηρίζει.
Ἄς κρατήσουμε στὴν ψυχὴ μας τὴν σημερινὴ ἑορτὴ μὲ εὐγνωμοσύνη καὶ ὑπευθυνότητα, καὶ μπορεῖ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ποὺ κατῆλθε μὲ τὴ μορφὴ πυρίνων γλωσσῶν στοὺς Ἀποστόλους, - νὰ ἐπισκεφτεῖ καὶ ἐμᾶς – ἴσως σὰν μιὰ πυρκαγιὰ ποὺ θὰ μᾶς καταυγάσει, ὅπως τὴν Φλεγόμενη Βάτο, ἤ θὰ μᾶς ἀγγίξει σὰν τὴ γαλήνια, ἁπαλὴ φωνὴ ποὺ ἄκουσε ὁ Προφήτης στην ἐρημιὰ ὅπου βρισκόταν ὁ Θεός, μέσα ἀπὸ τὴν ταπείνωσή Του, τὴν παράδοση Του σὲ μᾶς, τὴν ἀγάπη Του. Ἀμήν.
Ἀπόδοση κειμένου: www.agiazoni.gr
Πρωτότυπο κείμενο
DAY OF THE HOLY SPIRIT
1989, 19 JUNE
In the Name of the Father, the Son and the Holy Ghost.
Today we are keeping the Feast of the Holy Spirit. What do we know about Him? We heard wonderful words of prayer about Him yesterday on Trinity Sunday, but let us think of Him, of the name He is given in the Gospel, which is translated ‘The Comforter’ in English, in other translations ‘The Advocate’. He is the One Who is the Comforter indeed, the One Who consoles us for our separation from Christ, Who consoles us who are like orphans, who long to be with Christ our God, our Saviour, and who know that as long as we are in the flesh - and these are the words of St. Paul - we are separated from Him. But for Him to be our Comforter, to be our consolation, we must first be aware of the fact that we are separated and this is the first question we must ask ourselves: are we aware of it, or do we live in the delusion that we are in God and God in us, and that nothing more is needed? How much more is needed!
He is also the One Who, as the Comforter, gives us strength, strength to live despite the separation, strength to stand fast and to be the doers of the Will, the fulfillers of the Commandments of God, the One Who can give us vigour of soul, determination, power to act. But this, again, only if we turn to Him and say, Come! Come and abide in us! Cleanse us! Be not only our Comforter but our strength also.
Lastly, He is the One Who gives us, already now, the joy of knowing how close we are despite what seems to be an infinite distance between God and us, the One Who, in unutterable groanings, speaks to God from the depths of our being; the One Who, because we are Christ's own people, His brothers and sisters in humanity - and these are His own words - that we are the children of the Father. The joy of this, the wonder of this, the dignity of this! Indeed also, the responsibility of this...
If we think of our world which is to such a great extent alien to God, the Spirit is already the beginning of eternal life. His presence is a decisive fact. He beats against the rocks like the sea, He breaks resistances. He is the joy of eternity knocking at our door, forcing Himself into our lives, reminding us of God our Father, of Christ our Saviour and of our greatness and dignity before God, showing us that all things are possible in the power of Christ Who sustains us.
Let us therefore responsibly and gratefully keep this Feast. And may the Spirit of God Who came in tongues of fire upon the Apostles, come to us also - perhaps like a fire that sets us aglow and makes us like a Burning Bush, or touches us like the still, small voice which the Prophet heard in the wilderness in which God was, in His quiet humility, in His surrender to us, in His love for us. Amen.
Το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος Αρχιμ. Κύριλλος Κωστόπουλος
Όπως γνωρίζουμε από την Ορθόδοξη Δογματική το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος είναι το Πανάγιο Πνεύμα.
Εάν ο Θεάνθρωπος Κύριος είναι η κεφαλή της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, το Πανάγιο Πνεύμα είναι η ψυχή της. Είναι το «πλήρωμα τού τα πάντα εν πάσι πληρουμένου» [1].
Το Πανάγιο Πνεύμα εκπορεύεται από τον Πατέρα και στέλλεται μέσω του Υιού. Τo “filioque” είναι παπική αίρεση.
Ο Ιερός Καβάσιλας, αναφερόμενος στο Τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, λέει χαρακτηριστικά: «Ο Σωτήρ γι’ αυτό απέστειλε τον άλλον Παράκλητο, το Πνεύμα το Άγιο, για νά μένη μαζί μας αιωνίως» [2]. Το Άγιο Πνεύμα ζωογονεί την Εκκλησία και την πληροί θεότητος. Επομένως είχε δίκαιο ο Άγιος Ειρηναίος όταν έλεγε: «ubi Ecclesia, ibi et Spiritus Dei, et ubi Spiritus Dei, illie Ecclesia, et omnis gratia» (Όπου Εκκλησία, εκεί και Πνεύμα Άγιον, εκεί Εκκλησία και πάσα χάρις) [3].
Το Πνεύμα το Άγιο ήταν παρόν τόσο στο έργο της Δημιουργίας του κόσμου, όσο και στο έργο της αναδημιουργίας και απολυτρώσεως. Ο Μέγας Βασίλειος μας τονίζει την απανταχού παρουσία και ενέργεια του Παναγίου Πνεύματος. «Χριστού επιδημία και το Πνεύμα προτρέχει. Ένσαρκος παρουσία και το Πνεύμα αχώριστον. Ενεργήματα δυνάμεων, χαρίσματα ιαμάτων, διά τού Πνεύματος τού Αγίου. Δαίμονες απηλαύνοντο εν τώ Πνεύματι τού Θεού. Διάβολος κατηργείτο συμπαρόντος τού Πνεύματος… Οικείωσις προς Θεόν διά τού Πνεύματος… Η εκ νεκρών εξανάστασις τη ενεργεία τού Πνεύματος…» [4].
Για τον λόγο αυτό η Πεντηκοστή είναι η συνέχεια της Ενσαρκώσεως και η συνέπεια αυτής. Ο πιστός Χριστιανός πλέον γίνεται ικανός να δεχθή το Πανάγιο Πνεύμα και Αυτό κατέρχεται και πληροί την εξαγνισμένη, με το Πανάγιο Αίμα του Θεανθρώπου Κυρίου, Εκκλησία.
Το γεγονός, όμως, της Πεντηκοστής δεν είναι ένα γεγονός, το οποίο συνετελέσθη «εφ’ άπαξ». Είναι το γεγονός εκείνο που πάντοτε και συνεχώς συγκροτεί την όλη Εκκλησία. Είναι το γεγονός που συντελεί στην αφθαρτοποίηση και αθανασία των μελών της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Το Άγιο Πνεύμα προκαλεί μια οντολογική ανάσταση των νεκρών ψυχών από τα πάθη και τις πτώσεις. Ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος ερωτά: «Πώς επαληθώς ζήσειας, μη ενωθείς τη αληθινή ζωή, τουτέστι τώ Αγίω Πνεύματι, δι ού πάς πιστός αναγεννάται καί αναζωούται εν Χριστώ;…»[5].
H ζωή του ανθρώπου είναι όντως ένα μυστήριο. Κανείς δεν έχει τη δυνατότητα και την δύναμη να φθάση έως τα απύθμενα βάθη της.
Και όμως υπάρχει μία δύναμη, η οποία έχει την δυνατότητα αυτή, αλλά είναι ο μεγάλος άγνωστος για τους πολλούς. Αυτή η δύναμη είναι «ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών, ο θησαυρός των αγαθών και ζωής χορηγός». Είναι το Πνεύμα της Αληθείας. Είναι το Πανάγιο Πνεύμα που δίδει την ζωή, διατηρεί ζωντανή την Ιερά Παράδοσή μας, καθίσταται ο κύριος παράγων της λατρευτικής μας ζωής, παρηγορεί, εμπνέει πίστη, μεταμορφώνει την ζωή μας. Χωρίς το Πνεύμα το Άγιο δεν θα υπήρχε ούτε ουρανός ούτε γη.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1. Εφεσ. Α΄, 23.
2. Νικολάου Καβάσιλα, Εις την Θείαν Λειτουργίαν, ΕΠΕ, Θεσσαλονίκη 1979, Τόμ. 22, σελ. 145.
3. Περί Αρέσεων, Γ΄, 24, PG7, 966C.
4. Μ. Βασιλείου, Περί Αγίου Πνεύματος, ΕΠΕ, Θεσσαλονίκη 1974, Τόμ. 10, σελ. 412.
5. Συμεών του Νέου Θεολόγου, Άπαντα, ΕΠΕ, Θεσσαλονίκη 1988, Τόμ. 19Γ, σελ. 40.
Πηγή: Αρχιμ. Κυρίλλου Κωστοπούλου, Είσοδος στην Οντολογική Αλήθεια, σ. 50
Ἡ φιλοξενία τοῦ Ἁβραάμ
Γιά τό δόγμα τῆς ῾Αγίας Τριάδος, ἐκτός ἀπό τάς ρητάς μαρτυρίας τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἔχομεν καί ὑπαινιγμούς εἰς τήν Παλαιάν Διαθήκην. ῞Ενας ἀπό αὐτούς τούς ὑπαινιγμούς εἶναι καί ἡ ἐμφάνισις τοῦ Θεοῦ εἰς τόν ᾿Αβραάμ ὑπό τήν μορφήν τριῶν ἀνδρῶν.
῞Οπως μᾶς πληροφορεῖ τό βιβλίον τῆς Γενέσεως (18,1 ἑξ.), ἐνῷ ὁ ᾿Αβραάμ ἐκάθητο πλησίον τῆς δρυός Μαμβρῆ, ὅπου εἶχε στήσει τήν σκηνήν του, τόν ἐπεσκέφθησαν τρεῖς ἄγνωστοι εἰς αὐτόν ἄνδρες. ῾Ο Πατριάρχης τούς ὑπεδέχθη μέ ἐγκαρδιότητα καί ἀγάπην, παρ᾿ ὅλον πού τοῦ ἦσαν ἄγνωστοι. ᾿Ακολούθως τούς παρέθεσε πλουσίαν τράπεζαν. Κατά τήν συζήτησιν οἱ μυστηριώδεις ἐπισκέπται ἀνήγγειλαν εἰς τόν ᾿Αβραάμ ὅτι ἡ γυναῖκα του ἡ Σάρρα θά ἀπέκτα παιδί ἐντός ἑνός ἔτους, ὅπως καί ἔγινεν.
Οἱ Πατέρες τῆς ᾿Εκκλησίας εἰς τό βιβλικόν αὐτό γεγονός εἶδον μίαν προτύπωσιν τοῦ μυστηρίου τῆς ῾Αγίας Τριάδος, τό ὁποῖον ἀπεκαλύφθη πλήρως εἰς τήν Καινήν Διαθήκην. Διά τοῦτο ἐνωρίτατα ἡ φιλοξενία τοῦ ᾿Αβραάμ ἀπεικονίσθη εἰς σχετικήν εἰκόνα. ᾿Επειδή εἰς τήν συνέχειαν τῆς βιβλικῆς διηγήσεως οἱ δύο ἀπό τούς τρεῖς ἄνδρας ἐμφανίζονται ὡς ἄγγελοι, ἐπεκράτησε νά εἰκονίζωνται καί οἱ τρεῖς εἰς τήν φιλόξενον τράπεζαν τοῦ ᾿Αβραάμ μέ τήν ἀγγελικήν μορφήν των. Εἶναι ἄλλωστε ἡ ἀπεικόνισις αὐτή ἕνας ὡραῖος τρόπος νά παρουσιασθοῦν οἱ τρεῖς ἄνδρες ὡς οὐράνιοι ἐπισκέπται.
Μία τέτοια εἰκών ὑπῆρχε καί ἐτιμᾶτο εἰς τούς ἀρχαίους καιρούς εἰς τό μέρος, ὅπου ἔγινεν ἡ Φιλοξενία τοῦ ᾿Αβραάμ κατά τήν μαρτυρίαν τοῦ Εὐσεβίου τοῦ Καισαρείας (+339). “Οἱ γάρ τῷ ᾿Αβραάμ ἐπιξενωθέντες ( = φιλοξενηθέντες) ἐπί γραφῆς ἀνακείμενοι, δύο μέν ἑκατέρωθεν, μέσος δέ ὁ κρείττων ὑπερέχων τῇ τιμῇ· εἴη δ᾿ ἄν ὁ δεδηλωμένος ἡμῖν Κύριος αὐτός, ὁ ἡμέτερος σωτήρ, ὅν καί οἱ ἀγνῶτες σέβουσιν, τά θεῖα λόγια πιστούμενοι” (Εὐαγγελική ᾿Απόδειξις Ε´ ΙΧ).
῾Η ὑπεροχή τοῦ μέσου ἀγγέλου ἐπεκράτησεν εἰς πολλάς εἰκόνας τῆς Φιλοξενίας. Τοῦτο δέ ὀφείλεται εἰς τήν ἑρμηνείαν, πού ἔδωκαν μερικοί Πατέρες τῆς ᾿Εκκλησίας (᾿Ιωάννης ὁ Χρυσόστομος, ᾿Ιωάννης Δαμασκηνός) εἰς τό γεγονός. Οἱ Πατέρες δηλαδή αὐτοί εἶδον εἰς τήν Φιλοξενίαν τοῦ ᾿Αβραάμ τήν ἐμφάνισιν τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ συνοδευομένου ὑπό δύο ἀγγέλων, ἐνῷ ἄλλοι (Κύριλλος ὁ ᾿Αλεξανδρείας, ᾿Αμβρόσιος ὁ Μεδιολάνων) ἡρμήνευσαν τήν ἐπίσκεψιν τῶν τριῶν ἀνδρῶν ὡς προτύπωσιν ὁλοκλήρου τῆς ῾Αγίας Τριάδος.
῾Ο Καθηγητής καί ᾿Ακαδημαϊκός ᾿Αν. ᾿Ορλάνδος, περιγράφων σχετικήν τοιχογραφίαν τοῦ παρεκκλησίου τῆς Παναγίας τῆς ῾Ι. Μονῆς ῾Αγίου ᾿Ιωάννου τοῦ Θεολόγου Πάτμου, σημειώνει: “῎Αξιον παρατηρήσεως εἶναι, ὅτι ὁ μέσος ἄγγελος οὐ μόνον εἰς μέγεθος ὑπερέχει τῶν δύο ἄλλων ἀλλά καί μόνον αὐτός κρατεῖ εἰλητόν. Τοῦτο ὅμως ἀποτελεῖ χαρακτηριστικόν στοιχεῖον τῆς εἰκονογραφίας τοῦ Χριστοῦ, ἤδη ἀπό τῶν πρώτων χριστιανικῶν χρόνων, δι᾿ ὅ καί ὑπετέθη — ὅταν μάλιστα φέρει οὗτος περί τήν κεφαλήν καί ἔνσταυρον φωτοστέφανον — ὅτι συμβολίζει τόν Χριστόν ἤ κατ᾿ ἄλλους παλαιοτέρους τόν Θεόν Πατέρα”.
Εἰς τήν δευτέραν περίπτωσιν πού οἱ ἄγγελοι εἰκονίζονται πέριξ τῆς τραπέζης ἰσοκέφαλοι, χωρίς δηλαδή διάκρισιν μεγέθους καί ἄλλων χαρακτηριστικῶν, ἡ εἰκών θέλει νά δηλώσῃ τήν ἰσοτιμίαν τῶν Προσώπων τῆς ῾Αγίας Τριάδος.
῾Η πατερική ἑρμηνεία τῆς Φιλοξενίας τοῦ ᾿Αβραάμ ὡς συμβολισμοῦ τῆς ῾Αγίας Τριάδος ἐπέρασε καί εἰς τά τροπάρια τῆς ᾿Εκκλησίας μας. ῎Ετσι ἕνα τροπάριον τῆς Κυριακῆς τοῦ Παραλύτου παρουσιάζει ὡραιότατα τόν συμβολισμόν: “Μέτοικος ὑπάρχων ὁ ᾿Αβραάμ, κατηξιώθη τυπικῶς ὑποδέξασθαι, ἑνικόν μέν Κύριον ἐν τρισίν ὑποστάσεσιν, ὑπερούσιον, ἀνδρικαῖς δέ μορφώσεσιν” (Κανών Μεσονυκτικοῦ, ᾠδή ς´).
῾Η εἰκών τῆς ῾Αγίας Τριάδος εἰς τήν ᾿Ορθόδοξον ᾿Εκκλησίαν ἔχει δύο τύπους: ῾Ο ἕνας εἶναι ἡ παράστασις τῶν τριῶν ἀγγέλων καί φέρει τήν ἐπιγραφήν “῾Η ῾Αγία Τριάς” ἤ “῾Η Φιλοξενία τοῦ ᾿Αβραάμ”.
῞Οπως μᾶς πληροφορεῖ τό βιβλίον τῆς Γενέσεως (18,1 ἑξ.), ἐνῷ ὁ ᾿Αβραάμ ἐκάθητο πλησίον τῆς δρυός Μαμβρῆ, ὅπου εἶχε στήσει τήν σκηνήν του, τόν ἐπεσκέφθησαν τρεῖς ἄγνωστοι εἰς αὐτόν ἄνδρες. ῾Ο Πατριάρχης τούς ὑπεδέχθη μέ ἐγκαρδιότητα καί ἀγάπην, παρ᾿ ὅλον πού τοῦ ἦσαν ἄγνωστοι. ᾿Ακολούθως τούς παρέθεσε πλουσίαν τράπεζαν. Κατά τήν συζήτησιν οἱ μυστηριώδεις ἐπισκέπται ἀνήγγειλαν εἰς τόν ᾿Αβραάμ ὅτι ἡ γυναῖκα του ἡ Σάρρα θά ἀπέκτα παιδί ἐντός ἑνός ἔτους, ὅπως καί ἔγινεν.
Οἱ Πατέρες τῆς ᾿Εκκλησίας εἰς τό βιβλικόν αὐτό γεγονός εἶδον μίαν προτύπωσιν τοῦ μυστηρίου τῆς ῾Αγίας Τριάδος, τό ὁποῖον ἀπεκαλύφθη πλήρως εἰς τήν Καινήν Διαθήκην. Διά τοῦτο ἐνωρίτατα ἡ φιλοξενία τοῦ ᾿Αβραάμ ἀπεικονίσθη εἰς σχετικήν εἰκόνα. ᾿Επειδή εἰς τήν συνέχειαν τῆς βιβλικῆς διηγήσεως οἱ δύο ἀπό τούς τρεῖς ἄνδρας ἐμφανίζονται ὡς ἄγγελοι, ἐπεκράτησε νά εἰκονίζωνται καί οἱ τρεῖς εἰς τήν φιλόξενον τράπεζαν τοῦ ᾿Αβραάμ μέ τήν ἀγγελικήν μορφήν των. Εἶναι ἄλλωστε ἡ ἀπεικόνισις αὐτή ἕνας ὡραῖος τρόπος νά παρουσιασθοῦν οἱ τρεῖς ἄνδρες ὡς οὐράνιοι ἐπισκέπται.
Μία τέτοια εἰκών ὑπῆρχε καί ἐτιμᾶτο εἰς τούς ἀρχαίους καιρούς εἰς τό μέρος, ὅπου ἔγινεν ἡ Φιλοξενία τοῦ ᾿Αβραάμ κατά τήν μαρτυρίαν τοῦ Εὐσεβίου τοῦ Καισαρείας (+339). “Οἱ γάρ τῷ ᾿Αβραάμ ἐπιξενωθέντες ( = φιλοξενηθέντες) ἐπί γραφῆς ἀνακείμενοι, δύο μέν ἑκατέρωθεν, μέσος δέ ὁ κρείττων ὑπερέχων τῇ τιμῇ· εἴη δ᾿ ἄν ὁ δεδηλωμένος ἡμῖν Κύριος αὐτός, ὁ ἡμέτερος σωτήρ, ὅν καί οἱ ἀγνῶτες σέβουσιν, τά θεῖα λόγια πιστούμενοι” (Εὐαγγελική ᾿Απόδειξις Ε´ ΙΧ).
῾Η ὑπεροχή τοῦ μέσου ἀγγέλου ἐπεκράτησεν εἰς πολλάς εἰκόνας τῆς Φιλοξενίας. Τοῦτο δέ ὀφείλεται εἰς τήν ἑρμηνείαν, πού ἔδωκαν μερικοί Πατέρες τῆς ᾿Εκκλησίας (᾿Ιωάννης ὁ Χρυσόστομος, ᾿Ιωάννης Δαμασκηνός) εἰς τό γεγονός. Οἱ Πατέρες δηλαδή αὐτοί εἶδον εἰς τήν Φιλοξενίαν τοῦ ᾿Αβραάμ τήν ἐμφάνισιν τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ συνοδευομένου ὑπό δύο ἀγγέλων, ἐνῷ ἄλλοι (Κύριλλος ὁ ᾿Αλεξανδρείας, ᾿Αμβρόσιος ὁ Μεδιολάνων) ἡρμήνευσαν τήν ἐπίσκεψιν τῶν τριῶν ἀνδρῶν ὡς προτύπωσιν ὁλοκλήρου τῆς ῾Αγίας Τριάδος.
῾Ο Καθηγητής καί ᾿Ακαδημαϊκός ᾿Αν. ᾿Ορλάνδος, περιγράφων σχετικήν τοιχογραφίαν τοῦ παρεκκλησίου τῆς Παναγίας τῆς ῾Ι. Μονῆς ῾Αγίου ᾿Ιωάννου τοῦ Θεολόγου Πάτμου, σημειώνει: “῎Αξιον παρατηρήσεως εἶναι, ὅτι ὁ μέσος ἄγγελος οὐ μόνον εἰς μέγεθος ὑπερέχει τῶν δύο ἄλλων ἀλλά καί μόνον αὐτός κρατεῖ εἰλητόν. Τοῦτο ὅμως ἀποτελεῖ χαρακτηριστικόν στοιχεῖον τῆς εἰκονογραφίας τοῦ Χριστοῦ, ἤδη ἀπό τῶν πρώτων χριστιανικῶν χρόνων, δι᾿ ὅ καί ὑπετέθη — ὅταν μάλιστα φέρει οὗτος περί τήν κεφαλήν καί ἔνσταυρον φωτοστέφανον — ὅτι συμβολίζει τόν Χριστόν ἤ κατ᾿ ἄλλους παλαιοτέρους τόν Θεόν Πατέρα”.
Εἰς τήν δευτέραν περίπτωσιν πού οἱ ἄγγελοι εἰκονίζονται πέριξ τῆς τραπέζης ἰσοκέφαλοι, χωρίς δηλαδή διάκρισιν μεγέθους καί ἄλλων χαρακτηριστικῶν, ἡ εἰκών θέλει νά δηλώσῃ τήν ἰσοτιμίαν τῶν Προσώπων τῆς ῾Αγίας Τριάδος.
῾Η πατερική ἑρμηνεία τῆς Φιλοξενίας τοῦ ᾿Αβραάμ ὡς συμβολισμοῦ τῆς ῾Αγίας Τριάδος ἐπέρασε καί εἰς τά τροπάρια τῆς ᾿Εκκλησίας μας. ῎Ετσι ἕνα τροπάριον τῆς Κυριακῆς τοῦ Παραλύτου παρουσιάζει ὡραιότατα τόν συμβολισμόν: “Μέτοικος ὑπάρχων ὁ ᾿Αβραάμ, κατηξιώθη τυπικῶς ὑποδέξασθαι, ἑνικόν μέν Κύριον ἐν τρισίν ὑποστάσεσιν, ὑπερούσιον, ἀνδρικαῖς δέ μορφώσεσιν” (Κανών Μεσονυκτικοῦ, ᾠδή ς´).
῾Η εἰκών τῆς ῾Αγίας Τριάδος εἰς τήν ᾿Ορθόδοξον ᾿Εκκλησίαν ἔχει δύο τύπους: ῾Ο ἕνας εἶναι ἡ παράστασις τῶν τριῶν ἀγγέλων καί φέρει τήν ἐπιγραφήν “῾Η ῾Αγία Τριάς” ἤ “῾Η Φιλοξενία τοῦ ᾿Αβραάμ”.
῾Ο δεύτερος τύπος εἶναι ἡ παράστασις τῶν τριῶν Προσώπων τῆς ῾Αγίας Τριάδος, δηλαδή τοῦ Πατρός ὡς γέροντος, τοῦ Υἱοῦ πού εἰκονίζεται ἐκ δεξιῶν Του καί τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος ἐν εἴδει περιστερᾶς. ῾Ο τύπος αὐτός τῆς ἀπεικονίσεως τῆς ῾Αγίας Τριάδος, ὅπως παρατηρεῖ ὁ Γ. Σωτηρίου, “ἀναφέρεται εἰς τούς ἐσχάτους βυζαντινούς καί ἰδιαίτατα εἰς μεταβυζαντινούς χρόνους ἐκ δυτικῆς ἐπιδράσεως”.
Εἰς τήν βυζαντινήν ἁγιογραφίαν ὁ Πατήρ δέν εἰκονίζεται, ἀλλ᾿ ἀντιπροσωπεύεται κατά κανόνα ὑπό τοῦ Χριστοῦ διά δύο λόγους: Πρῶτον, διότι ὁ Πατήρ δέν ἐφόρεσε σάρκα, ὅπως ὁ Υἱός μέ τήν ᾿Ενανθρώπησίν Του καί συνεπῶς οὐδείς ἔχει ἰδεῖ τόν Θεόν-Πατέρα. Δεύτερον, διότι ἕκαστον Πρόσωπον τῆς ῾Αγίας Τριάδος εἶναι ὁλόκληρος ὁ Θεός. ᾿Εξαίρεσις τοῦ κανόνος αὐτοῦ εἶναι ἡ παράστασις τοῦ Θεοῦ-Πατρός ὡς “Παλαιοῦ τῶν ἡμερῶν”. ῾Ο χαρακτηρισμός αὐτός ἔχει ληφθῆ ἀπό τό προφητικόν βιβλίον τοῦ Δανιήλ (κεφ. 7ον) καί δηλώνει τήν αἰωνιότητα τοῦ Θεοῦ.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΣ
῾Η εἰκών, πού εὑρίσκεται εἰς τό Βυζαντινόν Μουσεῖον ᾿Αθηνῶν καί εἶναι τοῦ 16ου αἰῶνος, φέρει τήν ἐπιγραφήν “Η ΕΝ Τῌ ΣΚΗΝῌ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ ΤΗΣ ΖΩΑΡΧΙΚΗΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΦΑΝΕΡΩΣΙΣ”. Πέριξ μιᾶς ὀρθογωνίου τραπέζης μέ καγκελλωτόν ἐγκάρσιον ἄνοιγμα εἰς τήν ἐμπροσθίαν πλευράν κάθηνται οἱ τρεῖς ἄγγελοι. Κρατοῦν τά σκῆπτρά των καί οὐρανώνουν τήν γῆν μέ τόν γλυκασμόν τῆς ὡραιότητος τῶν προσώπων των, τήν εὐγένειαν τῆς ἐκφράσεως, τήν γαλήνην τῆς στάσεώς των καί τήν σιγήν τοῦ μυστηρίου, πού ἐμπνέει ἡ παρουσία των. Οἱ φωτοστέφανοι, πού περιβάλλουν τάς κεφαλάς των, φωτίζουν καί λαμπρύνουν τήν σκηνήν.
῎Οπισθεν τῶν ἀγγέλων διακονοῦν οἱ οἰκοδεσπόται. ᾿Αριστερά — ὡς πρός τόν θεατήν — εἰκονίζεται ὁ ᾿Αβραάμ μέ τήν πλουσίαν γενειάδα του, τήν μακράν κόμην του καί τό πλατύ πρόσωπόν του. Κρατεῖ ἡμισφαιρικόν δοχεῖον καί μέ τήν κλίσιν τοῦ σώματός του ἐκφράζει τήν φιλόξενον διάθεσίν του, τήν προθυμίαν του νά περιποιηθῇ καί νά εὐχαριστήσῃ τούς ἐπισήμους ξένους του.
᾿Απέναντι ἀπό τόν ᾿Αβραάμ, εἰς τά δεξιά τῆς εἰκόνος, παριστάνεται ἡ Σάρρα. Κρατεῖ καί αὐτή ἐπιτραπέζιον σκεῦος. Τό βλέμμα της εἶναι στοχαστικόν. ῾Η πληροφορία ὅτι θά ἀπέκτα τέκνον, παρ᾿ ὅλην τήν γεροντικήν της ἡλικίαν, τῆς φέρει ἱερούς στοχασμούς.
᾿Επαναλαμβάνει ἴσως ἐν σιγῇ τούς λόγους ἑνός ἐκ τῶν φιλοξενουμένων της: “Μή ἀδυνατήσει παρά τῷ Θεῷ ρῆμα; ( = ὑπάρχει ἀδύνατον πρᾶγμα διά τόν Θεόν;)” (Γεν. 18, 14).
Τήν εἰκόνα μας κλείουν τά εἰς τό βάθος εἰκονιζόμενα δύο οἰκοδομήματα καί δύο δένδρα.
Τήν παράστασιν φαιδρύνουν οἱ ὡραῖοι χρωματικοί συνδυασμοί τῶν ἐνδυμάτων τῶν προσώπων, ἐνῷ ἡ ἐπιτυχής πτυχολογία τήν ἐξιδανικεύει καί τήν ἐξαϋλώνει.
῾Η ὅλη σκηνή παρουσιάζει μίαν τελετουργικήν μεγαλοπρέπειαν. ῞Οταν ἡ φιλοξενία τοῦ ᾿Αβραάμ ἁπλώνεται ἐπί τοιχογραφίας, κανονικῶς εὑρίσκεται ἐντός τοῦ ῾Ιεροῦ Βήματος, ἐπάνω ἀπό τήν Πλατυτέραν. Τοῦτο δέ γίνεται διότι ἡ παράστασις συνδέεται μέ τό Μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας.
Η χάρις του Αγίου Πνεύματος Άγ. Σεραφείμ του Σάρωφ
– Πάτερ μου, είπε ο Μοτοβίλωφ, μιλάτε πάντα για την απόκτηση της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος σαν το σκοπό της χριστιανικής ζωής. Πως όμως μπορώ να την αναγνωρίσω; Οι καλές πράξεις είναι ορατές. Πως όμως μπορεί να γίνη ορατό το Άγιο Πνεύμα; Πώς μπορώ να ξέρω, αν Αυτό είναι μαζί μου ή όχι;
- Στην εποχή που ζούμε, απάντησε ο στάρετς, φθάσαμε σε τέτοια χλιαρότητα στην πίστη και σε τέτοια έλλειψη ευαισθησίας ως προς την κοινωνίαν μας με τον Θεό, που έχουμε απομακρυνθή ολοκληρωτικά από την αληθινή χριστιανική ζωή. Διάφορα χωρία της Αγίας Γραφής μας φαίνονται σήμερα παράξενα. Παραδείγματος χάριν, διαβάζουμε ότι ο Απόστολος Παύλος εμποδίσθηκε από το Άγιο Πνεύμα να κηρύξη τον λόγο στην Ασίαν, άλλα, ότι το Πνεύμα τον συνώδευσε όταν πήγε στη Μακεδονία. Σε αρκετά χωρία της Άγιας Γραφής αναφέρονται εμφανίσεις του Θεού στον άνθρωπο. Σήμερα μερικοί λένε: «Είναι δυνατόν να δεχθούμε ότι άνθρωποι μπορούν να δουν τον Θεό μ’ ένα τόσο συγκεκριμένο τρόπο; Υπό το πρόσχημα της μορφώσεως, της επιστήμης, μπλεχτήκαμε σε ένα τέτοιο σκοτάδι αγνωσίας, που βρίσκομε αδιανόητα όλα αυτά για τα οποία οι παλαιοί είχαν μια γνώση αρκετά σαφή, ώστε να μπορούν να μιλούν αναμεταξύ τους για τις εκδηλώσεις του Θεού προς τους ανθρώπους σαν για πράγματα πασίγνωστα και καθόλου παράξενα».
«Ο Αβραάμ, ο Ιακώβ, ο Μωϋσής είδαν τον Θεό. Η στήλη της πύρινης νεφέλης -το Άγιο Πνεύμα- χρησίμευε για οδηγός στον Εβραϊκό λαό μέσα στην έρημο. Οι άνθρωποι έβλεπαν τον Θεό και το Πνεύμα του όχι σε όνειρο ή σε έκσταση – που είναι καρποί μιας αρρωστημένης φαντασίας – αλλά στην πραγματικότητα. Έτσι απρόσεκτοι που γίναμε, αντιλαμβανόμαστε τα λόγια της Γραφής αλλοιώτικα απ’ ό,τι θάπρεπε. Και όλα αυτά, γιατί, αντί να αναζητούμε τη χάρη, την εμποδίζουμε από διανοητική υπεροψία να έλθη να κατοίκηση στις ψυχές μας».
Για τον στάρετς, όπως και για τους Πατέρες της Εκκλησίας, ο Αδάμ κυριαρχεί στην ιστορία όχι μόνο στην ανθρώπινη αλλά και όλης της κρίσεως. Η σκέψη του δεν έρχεται σε αντίφαση με τις διάφορες επιστημονικές θεωρίες για την καταγωγή του ανθρώπου. Κατ’ αυτόν, ο Αδάμ δημιουργήθηκε ζώον, όμοιο με τάλλα πλάσματα που ζουν στη γη, αν και ανώτερος απ’ όλα αυτά. Θα έμενε ζώο, αν δεν είχε δεχθή «την πνοή της ζωής» – το Πνεύμα- που τον έκανε συγγενή με το Θεό. Ο άνθρωπος μόνο εζωοποιήθηκε από την ίδια την πνοή του Θεού, η ύπαρξή του θεμελιώνεται απ’ ευθείας στη χάρη του Αγίου Πνεύματος» λέγουν οι Πατέρες της Εκκλησίας. Ο Θεός έδωσε στην Εύα την ίδια σοφία και εφύτευσε στο μέσον του Παραδείσου το Δένδρο της Ζωής. Για τον στάρετς Σεραφείμ, όπως και για τον Μάξιμο τον Ομολογητή, το Δένδρο της Ζωής και το Δένδρο της Γνώσεως του Καλού και του Κακού δεν είναι παρά ένα και το αυτό δένδρο, σύνολο της δημιουργίας. «Όταν ο άνθρωπος θέλησε να οικειοποιηθή τα πράγματα του Θεού χωρίς το Θεό, πριν από τον θεό και όχι κατά τον Θεό», και γεύτηκε από τους καρπούς του Δένδρου της Γνώσεως του Καλού και του Κακού, έμαθε να ξεχωρίζη το καλό από το κακό και υπέκυψε σε όλες τις αθλιότητες που αυτό επέφερε. Όχι μόνο ο Αδάμ, αλλά ολόκληρη η φύση παραδόθηκε δι’ αυτούς λεία στο θάνατο. Η χάρη του Αγίου Πνεύματος είχε πια χαθή.
«Παρ’ όλα αυτά, δίδασκε ο στάρετς, αυτό δεν εσήμαινε πως το Πνεύμα αποτραβήχθηκε εντελώς από τον κόσμο. Παρά το έγκλημά του, ο Κάϊν μπόρεσε να καταλάβη τις θείες επιπλήξεις, ο Νώε μπόρεσε να συνομιλήση με τον Θεό. Ο Αβραάμ είδε τον Θεόν και «την ημέρα του» και εχάρη . Το Άγιον Πνεύμα μίλησε δια των προφητών.
Με μια δύναμη μικρότερη βέβαια απ’ ό,τι στον εκλεκτό λαό, η παρουσία του Αγίου Πνεύματος εκδηλωνόταν αντιστοίχως και στους εθνικούς. Οι παρθένες – σίβυλλες προφήτευαν και φύλαγαν την αγνότητα τους για έναν άγνωστο Θεό.
Χωρίς αυτή την άμεση γνώση της ενεργείας του Αγίου Πνεύματος, που διατηρήθηκε μέσα στην ανθρωπότητα, πως θα μπορούσαμε να ξέρουμε εάν είχε έλθει ο καιρός που η γυναίκα θα συνέτριβε την κεφαλή του όφεως, όπως είχε υποσχεθή ο Θεός στον Αδάμ και την Εύα;
Ο Άγιος Συμεών αναγγέλλει πως με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος αναγνώρισε το παιδίον ως τον Λυτρωτή Χριστόν.
Για να ολοκλήρωση το έργον της Λυτρώσεως, ο Κύριος μας μετά την Ανάσταση του, «ενεφύσησε» στους Αποστόλους και τους ξανάδωσε την ίδια πνοή ζωής, που ο Αδάμ είχε χάσει – την Χάρη του Αγίου Πνεύματος.
«Πριν να ανεβή προς τον Πατέρα, ο Χριστός υποσχέθηκε ότι θα στείλη στον κόσμο το Άγιον Πνεύμα, ως Παράκλητο, που θα διδάξη την αλήθεια στους Αποστόλους και στους διαδόχους τους και θα τους υπενθύμιζε όλα αυτά που είχε πη, όταν ήταν εδώ κάτω στη γη.
Ήλθε η Πεντηκοστή, και μαζί μ’ αυτήν η Εκκλησία.
Αυτή η ίδια η χάρη που χορηγείται από το πυρ του Αγίου Πνεύματος μας δίνεται μέσα στο μυστήριο του Βαπτίσματος. Επισφραγίζεται δια του μυστηρίου του ελαίου που δίδεται με το άγιο χρίσμα στα μέλη του σώματος μας και κατά το οποίο ο ιερεύς επαναλαμβάνει: «Σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου».
Άρα λοιπόν, ρώτησε ο στάρετς, σε τι άλλο βάζουμε τις σφραγίδες μας παρά πάνω σε δοχεία που το περιεχόμενο τους είναι ιδιαίτερα πολύτιμο; Και τι μπορεί νάναι πιο πολύτιμο από τα δώρα του Αγίου Πνεύματος, που δεχόμαστε μέσα στο μυστήριο του Βαπτίσματος;
Αυτή η χάρη, που την δεχόμαστε με το Βάπτισμα, είναι τόσο μεγάλη, τόσο σημαντική για τον άνθρωπο, που δεν του αφαιρείται ακόμη και αν γίνη αιρετικός. Αν δεν αμαρτάναμε ποτέ μετά το βάπτισμα μας, θα είμαστε υπηρέται του Θεού άγιοι και άσπιλοι. Τα δυστύχημα είναι, ότι εμείς προχωρώντας στην ηλικία δεν αυξάνουμε «σοφία και ηλικία» (Λουκ. 2, 52), όπως έκανε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, αλλά αντίθετα φθειρόμαστε όλο και περισσότερο και γινόμαστε αμαρτωλοί, απεχθώς μάλιστα αμαρτωλοί, αφού χάσαμε τη χάρη που είχαμε δεχθή στην αρχή. Αν παρ’ όλα αυτά ο αμαρτωλός άνθρωπος αποφασίση να ξαναγυρίση στον Θεό ακολουθώντας την οδό της μετανοίας, πρέπει να εξάσκηση τις αρετές, τις αντίθετες προς τα αμαρτήματα που είχε διαπράξει. Θα ξαναβρή τότε μέσα του το Άγιο Πνεύμα να ενεργή και να θεμελιώνη τη Βασιλεία του Θεού. Γιατί δεν ελέχθη μάταια: «Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστιν» ( Λουκ. 17, 21). Και «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται καί βιασταί ἁρπάζουσιν αυτήν» (Ματθ. 11, 12).
Δεῦτε, λέει ο Κύριος, καί ἐάν ὦσιν αἱ ἁμαρτίαι ὑμῶν ὡς φοινικοῦν, ὡς χιόνα λευκανῶ (Ησ. 1, 18).
Εισχωρώντας μέσα στο μυστήριο ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής είδε τέτοιους ανθρώπους μπροστά στο θρόνο του Θεού, ντυμένους με λευκά ενδύματα, με φοίνικες στα χέρια τους σαν σημάδι της νίκης και να ψάλλουν «Αλληλούια». Η ομορφιά των ύμνων των δεν είχε το όμοιό της.
«Μιλώντας γι αυτούς τους ανθρώπους ο Άγγελος του Θεού είπε: «Οὗτοί εἰσιν οἱ ἐρχόμενοι ἐκ τῆς θλίψεως τῆς μεγάλης καί ἔπλυναν τάς στολάς αὐτῶν καί ἐλεύκαναν αὐτάς ἐν τῷ αἵματι τοῦ ἀρνίου» (Αποκ. 7, 14). «Ἔπλυναν» μέσα στον πόνο· «ἐλεύκαναν» κοινωνώντας τα άχραντα μυστήρια του Σώματος και του Αίματος του Αρνίου, που προαιώνια θέλησε να θυσιασθή και ακόμη και σήμερα θυσιάζεται και μελίζεται, ουδέποτε όμως δαπανάται, για να μας κάνη κοινωνούς στην αιώνια ζωή.
Η ευχαριστία μας έχει δοθή σαν αντάλλαγμα αυτού του καρπού του δένδρου της ζωής, από το οποίον ο εχθρός, ο Εωσφόρος, θέλησε να αποστέρηση την ανθρωπότητα.
Παρ’ όλο που αποπλάνησε την Εύα και μαζί μ’ αυτήν έπεσε κι’ ο Αδάμ, ο Θεός όχι μόνο έστειλε στους απογόνους τους ένα Λυτρωτή που με τον θάνατο του ενίκησε τον Θάνατο, αλλά και στο πρόσωπο της Μαρίας της Μητέρας του Θεού, της Αειπαρθένου, μας έδωσε μια συνήγορο που τίποτε δεν μπορεί να την αποθαρρύνη. Αφού συνέτριψε την κεφαλή του όφεως, μεσιτεύει για μας αδιάκοπα προς τον θείο Υιό της και κερδίζει πάντοτε, ακόμα και αν πρόκειται για τους πιο βδελυρούς αμαρτωλούς. Ονομάζεται «η Μάστιξ των δαιμόνων», γιατί είναι αδύνατο στο Σατανά να καταστρέψη έναν άνθρωπο που κατέφυγε στην βοήθεια της Μητέρας του Θεού.
Πώς όμως να αναγνώριση κανείς την διαφορά ανάμεσα στην ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και την ενέργεια του άρχοντος του σκότους;
«Το Πνεύμα του Θεού, λέει ο στάρετς, «επαναφέρει αδιάκοπα στη μνήμη μας τα λόγια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και γεμίζει τις καρδιές μας με χαρά και ειρήνη. Ενώ το σατανικό πνεύμα, τα πονηρά, εργάζεται κατ’ αντίστροφη έννοια. Οι ενέργειες του επάνω μας είναι θορυβώδεις, μας παρακινούν προς την ανταρσία και μας κάνουν σκλάβους της σαρκικής αμαρτίας, της ματαιοδοξίας και της υπερηφάνειας..
Πηγή: Από το βιβλίο της Ειρήνης Γκοραίνωφ, «Ο Άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ», εκδ. Τήνος, Αθήνα, σ. 188-199, μτφρ. Π. Κ. Σκουτέρη
(www.apostoliki-diakonia.gr)
Αγίου Πνεύματος
«....Καὶ εἰς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, τὸ κύριον καὶ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ πατρὸς ἐκπορευόμενον, τὸ σὺν πατρὶ καὶ υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν προφητῶν....» Την Δευτέρα μετά την Πεντηκοστή, η Εκκλησία μας εορτάζει το Άγιο Πνεύμα. Το Άγιο Πνεύμα είναι το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, το οποίο εκπορεύεται εκ του Πατρός. Είναι ομοούσιο με τα πρόσωπα του Πατρός και του Υιού και κατά το Σύμβολο της Πίστεως «συνπροσκυνείται και συνδοξάζεται» με τον Πατέρα και με τον Υιό, ίσο κατά τη λατρεία και την τιμή. Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος Μεγάλα είναι και ξεπερνούν την ανθρώπινη λογική τα χαρίσματα που μάς δώρισε σήμερα ο φιλάνθρωπος Θεός. Γι’ αυτό ας χαρούμε όλοι μαζί και σκιρτώντας από αγαλλίαση ας ανυμνήσουμε τον Κύριό μας. Γιατί η σημερινή ημέρα είναι για μάς εορτή και πανηγύρι.Όπως δηλαδή διαδέχονται η μια την άλλη οι εποχές και οι κινήσεις του ήλιου, έτσι ακριβώς και στην Εκκλησία η μία εορτή διαδέχεται την άλλη και με τον τρόπο αυτό απ’ τη μια πηγαίνουμε στην άλλη. Πριν από λίγο καιρό εορτάσαμε τον σταυρό, το πάθος και την Ανάσταση, και ύστερα από αυτά την Ανάληψη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στους ουρανούς. Σήμερα φθάσαμε στην κορυφή των αγαθών, σ’ αυτήν την κορωνίδα των εορτών, βρισκόμαστε πια στην πραγματοποίηση των επαγγελιών του Κυρίου. «Γιατί αν φύγω –λέει- θα σάς στείλω άλλον Παράκλητο, και δεν θα σάς αφήσω ορφανούς». (Ιωάν. 16,6). Βλέπετε το πατρικό Του ενδιαφέρον; Βλέπετε την ανέκφραστη φιλανθρωπία Του; Πριν λίγες ημέρες ανελήφθη στον ουρανό, κάθισε στον βασιλικό θρόνο, στα δεξιά του Πατρός, και σήμερα μάς στέλνει ως δώρο τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος και μ’ αυτόν τον τρόπο μάς χορηγεί άπειρα ουράνια αγαθά. Γιατί, πες μου, ποιο από τα αγαθά που συμβάλλουν στη σωτηρία μας δεν μάς δόθηκε από το Άγιο Πνεύμα; Με τη χάρη Του απαλλασσόμαστε απ’ τη δουλεία του διαβόλου, καλούμαστε στην ελευθερία του Χριστού, οδηγούμαστε στην ουράνια υιοθεσία, αναγεννιόμαστε απ’ την αρχή και ξεφορτωνόμαστε το βαρύ και δυσβάστακτο φορτίο των αμαρτιών μας. Με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος βλέπουμε να υπάρχουν τόσοι ιερείς κι έχουμε τάγματα διδασκάλων της Εκκλησίας. Απ’ την πηγή αυτή πήγασαν πλούτη προφητειών και χαρίσματα ιάσεων και όλα τα άλλα που συνήθως στολίζουν την Εκκλησία του Θεού από το Άγιο Πνεύμα προέρχονται. Και φωνάζει ο Παύλος και λέει: «Για όλα αυτά τα χαρίσματα ενεργεί το ένα και μοναδικό Πνεύμα, που τα μοιράζει όπως θέλει στον καθένα χωριστά» (Α’ Κορ. 12,11). «Όπως θέλει», λέει, όχι όπως έχει διαταχθεί. «Μοιράζει», και δεν μοιράζεται. Έχει εξουσία, και δεν εξουσιάζεται. Γιατί ο Παύλος λέει πως έχει και το Άγιο Πνεύμα την ίδια εξουσία, που έχει και ο Πατήρ. Κι όπως είπε για τον Πατέρα «ο Θεός είναι εκείνος που ενεργεί παντού και πάντα» (Α’ Κορ. 12,6), έτσι λέει και για το Άγιο Πνεύμα «για όλα αυτά τα χαρίσματα ενεργεί το ένα και μοναδικό Πνεύμα, που τα μοιράζει όπως θέλει στον καθένα χωριστά». Είδες τέλεια εξουσία που έχει; Γιατί όσα πρόσωπα έχουν την ίδια φύση και ουσία είναι φανερό ότι έχουν και την ίδια εξουσία, και όσα έχουν την ίδια αξία, σ’ αυτά μία είναι η δύναμη και η εξουσία. Χάρη στη δύναμη του Αγίου Πνεύματος απαλλαχτήκαμε από τις αμαρτίες, μ’ αυτήν ξεπλύναμε την ψυχή μας από κάθε ρύπο. Με τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, ενώ ήμασταν άνθρωποι, γίναμε άγγελοι, όσοι βέβαια θελήσαμε να μάς βοηθήσει η χάρη Του, χωρίς να αλλάξει η φύση μας, αλλά, κι αυτό είναι το πιο αξιοθαύμαστο, διατηρήσαμε την ανθρώπινη φύση μας και μ’ αυτή επιδείξαμε αγγελική συμπεριφορά. Τόσο μεγάλη είναι λοιπόν η δύναμη του Αγίου Πνεύματος! Και όπως η πραγματική φωτιά όταν δεχτεί τον μαλακό πηλό τον καθιστά σκληρό κεραμίδι, έτσι ακριβώς και η φωτιά του Αγίου Πνεύματος, όταν δεχτεί μια ψυχή συνετή, ακόμη κι αν τη βρει πιο μαλακή κι απ’ τον πηλό, την κάνει πιο γερή κι απ’ το σίδερο. Και κάνει ξαφνικά πιο καθαρό απ’ τον ήλιο εκείνον που έως τώρα ήταν μολυσμένος απ’ την ακαθαρσία των αμαρτιών.[...] «Με τη δύναμη του ονόματος του Κυρίου Ιησού Χριστού», λέει, «και με τη χάρη του Πνεύματος του Θεού μας». Είδες, αγαπητέ, τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος; Είδες ότι το Άγιο Πνεύμα, εξαφάνισε όλες αυτές τις κακίες, και ότι εκείνους που ήταν προηγουμένως υποδουλωμένοι στις αμαρτίες τους, τους ανέβασε ξαφνικά σε τόσο υψηλές τιμές; Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος |
Κοντάκιον Ήχος πλ. δ'. Ότε καταβάς τας γλώσσας συνέχεε, διεμέριζεν έθνη ο Ύψιστος· ότε του πυρός τας γλώσσας διένειμε, εις ενότητα πάντας εκάλεσε· και συμφώνως δοξάζομεν το Πανάγιον Πνεύμα |
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...
-
Πολύ πριν δημιουργηθεί το Ιντερνετ,οι προφητείες κυκλοφορούσαν σε βιβλία,με αναλύσεις που σήμερα θεωρούνται σημαντικές για την ακρίβεια τ...
-
Ο εν παντί καιρώ και πάση ώρα, εν ουρανώ και επί γης προσκυνούμενος και δοξαζόμενος Χριστός ο Θεός, ο μακρόθυμος, ο πολυέλεος, ο πο...
-
Ειρήνης Αρτέμη Πτ. Θεολογίας -Φιλολογία Πανεπιστημίου Αθηνών Mphil Θεολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών υπ. διδάκτορος Θεολογίας Πανεπιστ...
-
Μιλώντας γενικά, εντούτοις, υπάρχει μια ευδιάκριτη αδιαφορία για την εκκλησιαστική μουσική στη βυζαντινή λογοτεχνία πριν το 10ο αιώνα. Υ...
-
ΕΙΝΑΙ ΑΤΙΜΙΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΡΑ ΝΑ ΑΦΗΝΕΙ ΤΑ ΜΑΛΛΙΑ ΤΟΥ ΜΑΚΡΙΑ ''ούτε η φύση δεν σας διδάσκει, ότι ο άνδρας μεν αν αφήνει μακρ...
-
ΕΥΧΗ ΕΠΙ ΕΥΛΟΓΙΑ ΠΙΤΑΣ ΑΓΙΟΥ ΦΑΝΟΥΡΙΟΥ Μητροπολίτου Ν.Ιωνίας και Φιλαφελφείας ΤΙΜΟΘΕΟΥ Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Ουράνιος Άρτος, ο τη...
-
Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...
-
Από το 1053 μ.Χ. γνωστές οι μετά χίλια έτη εξελίξεις!!! Τι λέει το κείμενο που βρέθηκε στη Μεμβράνη… Στην «Ε.Ω.» της Πέμπτης 29 Μαΐου 20...
-
Τρεις ημέρες θα κρατήσει ο επιθετικός εκφοβισμός της Τουρκίας σε Ελλάδα και Κύπρο , αποκαλύπτει ο Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος, σ...
-
Με τη σημερινή Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, ανοίγει τις πύλες της, αγαπητοί μου, η κατανυκτική περίοδος του Τριωδίου. Πρόκειται για ...