Στίς 9 Μαΐου, ἀγαπητοί μας, ἡ ἁγία μας Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία γιορτάζει τή μνήμη τοῦ ἁγίου Χριστόφορου τοῦ μεγαλομάρτυρος. Γύρω ἀπό τή ζωή τοῦ ἁγίου αὐτοῦ ὑπάρχουν παραδόσεις, πού, ὅσο παράξενες κι ἄν φαίνωνται, δέν παύουν νά εἶνε διδακτικές.
Σ’ ἕνα παλιό μοναστήρι ἀνάμεσα στίς ἄλλες τοιχογραφίες εἶδα καί μιά εἰκόνα. Ἦταν ὁ ἅγιος Χριστόφορος. Ζωγραφιζόταν ὡς κυνοπρόσωπος, μέ κεφάλι δηλαδή ὄχι ἀνθρώπου ἀλλά σκυλιοῦ. Ἀσφαλῶς ὁ ἅγιος δέν ἦταν κυνοπρόσωπος. Ἀλλά μέ τήν εἰκόνα αὐτή ὁ ζωγράφος ἤθελε νά δείξη ὅτι ὁ Χριστόφορος ἤτανε
πολύ ἄσχημος καί ὅτι καταγόταν ἀπό ἄγρια μέρη, ἀπό χῶρες ἀνθρωποφάγων, πού ζοῦσαν σάν ἄγρια θηρία.
Ἀλλά ἡ πίστις τοῦ Χριστοῦ καί αὐτούς τούς ἀγρίους τούς ἐξημερώνει καί τούς κάνει ἁγίους. Φοβεροί καί ἀπλησίαστοι πρίν, γίνονται ἥμεροι καί ἀγαθοί. Οἱ λύκοι ἀρνιά.
Πάντως ἔχουμε τή γνώμη, ὅτι δέν ἐπιτρέπεται ὁ ἅγιος Χριστόφορος νά ζωγραφίζεται σάν κυνοπρόσωπος. Ὅσο ἄγριος καί ἄσχημος κι ἄν ἦταν, δέν ἔπαυε νά εἶνε ἄνθρωπος μέ ἀθάνατη καί λογική ψυχή. Ἀποροῦμε πῶς ἡ Ἐκκλησία ἐπέτρεψε νά ζωγραφίζεται ἔτσι στά παλιότερα χρόνια.
πολύ ἄσχημος καί ὅτι καταγόταν ἀπό ἄγρια μέρη, ἀπό χῶρες ἀνθρωποφάγων, πού ζοῦσαν σάν ἄγρια θηρία.
Ἀλλά ἡ πίστις τοῦ Χριστοῦ καί αὐτούς τούς ἀγρίους τούς ἐξημερώνει καί τούς κάνει ἁγίους. Φοβεροί καί ἀπλησίαστοι πρίν, γίνονται ἥμεροι καί ἀγαθοί. Οἱ λύκοι ἀρνιά.
Πάντως ἔχουμε τή γνώμη, ὅτι δέν ἐπιτρέπεται ὁ ἅγιος Χριστόφορος νά ζωγραφίζεται σάν κυνοπρόσωπος. Ὅσο ἄγριος καί ἄσχημος κι ἄν ἦταν, δέν ἔπαυε νά εἶνε ἄνθρωπος μέ ἀθάνατη καί λογική ψυχή. Ἀποροῦμε πῶς ἡ Ἐκκλησία ἐπέτρεψε νά ζωγραφίζεται ἔτσι στά παλιότερα χρόνια.
Μιά ἄλλη παράδοσις εἶνε περισσότερο διδακτική.
Ὁ Χριστόφορος πρίν νά βαπτισθῆ ὠνομαζόταν μέ τό εἰδωλολατρικό ὄνομα Ρέπροβος.
Στό ἀνάστημα ἦταν γίγαντας. Ἡ δύναμίς του ἦταν τεράστια. Ἕνα εἶδος Γολιάθ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Σκορποῦσε φόβο καί τρόμο. Καί ἤθελε, λέει, νά ὑπηρετήσει σ” ἕνα βασιλιᾶ, πού νά εἶνε ὁ δυνατώτερος ἀπ’ ὅλους.
Στήν ἀρχή πῆγε καί ὑπηρέτησε σ’ ἕνα βασιλιᾶ πού εἶχε πολύ στρατό καί φαινόταν πανίσχυρος. Ἔγινε ὑπασπιστής του. Ἀλλ” ὅταν κάποτε περνοῦσαν ἀπό κάποια σπηλιά, ὁ βασιλιᾶς ἄρχισε νά τρέμη. – Τί ἔχεις; Τόν ρώτησε ὁ Ρέπροβος. – Ἐδῶ μέσα στή σπηλιά, τοῦ ἀπάντησε ὁ βασιλιᾶς, κατοικεῖ ἕνας πού ἔχει δύναμι μεγαλύτερη ἀπό μένα. – Ποιός εἶνε αὐτός, βασιλιᾶ; ρώτησε ὁ Ρέπροβος. – Εἶνε μάγος, εἶπε ὁ βασιλιᾶς. – Ἔ, εἶπε ὁ Ρέπροβος, ἄν ὁ μάγος εἶνε πιό δυνατός ἀπό σένα, σ” αὐτόν θά πάω νά ὑπηρετήσω.
Ὁ Ρέπροβος ἔφυγε καί πῆγε στή σπηλιά, βρῆκε τό μάγο καί τοῦ δήλωσε ὅτι θά τοῦ εἶνε πιστός του ὑπηρέτης.
Ὁ μάγος δέχτηκε, κι ὁ Ρέπροβος ἔμεινε ἀρκετό διάστημα κοντά του. Ἀλλ” ὅταν μιά μέρα ὁ μάγος κι ὁ Ρέπροβος περπατώντας κόντευαν νά φτάσουν σέ κάποιο λόφο, ὁ μάγος ἄρχισε νά τρέμη σάν τό φύλλο. Ὁ Ρέπροβος ρώτησε νά μάθη τήν αἰτία τοῦ φόβου του. Κι ὁ μάγος τοῦ εἶπε ὅτι πάνω στήν κορυφή τοῦ λόφου εἶνε ὁ σταυρός τοῦ Χριστοῦ κι ὅτι ὁ Ἐσταυρωμένος εἶνε πιό δυνατός ἀπ” ὅλους.
Ὁ Χριστόφορος πρίν νά βαπτισθῆ ὠνομαζόταν μέ τό εἰδωλολατρικό ὄνομα Ρέπροβος.
Στό ἀνάστημα ἦταν γίγαντας. Ἡ δύναμίς του ἦταν τεράστια. Ἕνα εἶδος Γολιάθ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Σκορποῦσε φόβο καί τρόμο. Καί ἤθελε, λέει, νά ὑπηρετήσει σ” ἕνα βασιλιᾶ, πού νά εἶνε ὁ δυνατώτερος ἀπ’ ὅλους.
Στήν ἀρχή πῆγε καί ὑπηρέτησε σ’ ἕνα βασιλιᾶ πού εἶχε πολύ στρατό καί φαινόταν πανίσχυρος. Ἔγινε ὑπασπιστής του. Ἀλλ” ὅταν κάποτε περνοῦσαν ἀπό κάποια σπηλιά, ὁ βασιλιᾶς ἄρχισε νά τρέμη. – Τί ἔχεις; Τόν ρώτησε ὁ Ρέπροβος. – Ἐδῶ μέσα στή σπηλιά, τοῦ ἀπάντησε ὁ βασιλιᾶς, κατοικεῖ ἕνας πού ἔχει δύναμι μεγαλύτερη ἀπό μένα. – Ποιός εἶνε αὐτός, βασιλιᾶ; ρώτησε ὁ Ρέπροβος. – Εἶνε μάγος, εἶπε ὁ βασιλιᾶς. – Ἔ, εἶπε ὁ Ρέπροβος, ἄν ὁ μάγος εἶνε πιό δυνατός ἀπό σένα, σ” αὐτόν θά πάω νά ὑπηρετήσω.
Ὁ Ρέπροβος ἔφυγε καί πῆγε στή σπηλιά, βρῆκε τό μάγο καί τοῦ δήλωσε ὅτι θά τοῦ εἶνε πιστός του ὑπηρέτης.
Ὁ μάγος δέχτηκε, κι ὁ Ρέπροβος ἔμεινε ἀρκετό διάστημα κοντά του. Ἀλλ” ὅταν μιά μέρα ὁ μάγος κι ὁ Ρέπροβος περπατώντας κόντευαν νά φτάσουν σέ κάποιο λόφο, ὁ μάγος ἄρχισε νά τρέμη σάν τό φύλλο. Ὁ Ρέπροβος ρώτησε νά μάθη τήν αἰτία τοῦ φόβου του. Κι ὁ μάγος τοῦ εἶπε ὅτι πάνω στήν κορυφή τοῦ λόφου εἶνε ὁ σταυρός τοῦ Χριστοῦ κι ὅτι ὁ Ἐσταυρωμένος εἶνε πιό δυνατός ἀπ” ὅλους.
Ὁ Ρέπροβος, πού γιά πρώτη φορά ἄκουγε νά γίνεται λόγος γιά τό Χριστό, θέλησε νά γνωρίση ποιός εἶνε ὁ Χριστός, πού εἶνε πιό δυνατός ἀπ’ τό μάγο.
Ἄφησε, λοιπόν, τό μάγο καί πῆγε καί βρῆκε ἕνα σεβάσμιο πνευματικό πατέρα καί σ” αὐτόν ἐξωμολογήθηκε τά ἁμαρτήματά του καί ἐξέφρασε τήν ἐπιθυμία του νά γίνη χριστιανός καί στό ἑξῆς νά ὑπακούη σ” ὅ,τι τόν διατάζει ὁ Χριστός.
Κι ἐδῶ ἀρχίζει ἡ τρίτη παράδοσις γιά τόν ἅγιο Χριστόφορο, ἡ πιό συγκινητική καί ὠφέλιμη ἀπ” ὅλες.
Ἄφησε, λοιπόν, τό μάγο καί πῆγε καί βρῆκε ἕνα σεβάσμιο πνευματικό πατέρα καί σ” αὐτόν ἐξωμολογήθηκε τά ἁμαρτήματά του καί ἐξέφρασε τήν ἐπιθυμία του νά γίνη χριστιανός καί στό ἑξῆς νά ὑπακούη σ” ὅ,τι τόν διατάζει ὁ Χριστός.
Κι ἐδῶ ἀρχίζει ἡ τρίτη παράδοσις γιά τόν ἅγιο Χριστόφορο, ἡ πιό συγκινητική καί ὠφέλιμη ἀπ” ὅλες.
Ὁ πνευματικός ἔδειξε στόν Ρέπροβο ἐκεῖ κοντά ἕνα ποτάμι πολύ ὁρμητικό, πού οἱ ἄνθρωποι τό χειμῶνα προσπαθώντας νά τό περάσουν πνίγονταν, γιατί δέν εἶχε γέφυρα.
– Ἐσύ, παιδί μου, τοῦ εἶπε ὁ πνευματικός, πού εἶσαι τόσο δυνατός, νά παίρνης τούς ἀνθρώπους στούς δυνατούς σου ὤμους καί νά τούς περνᾶς ἀπέναντι.
Ὁ Ρέπροβος πρόθυμα δέχτηκε ν” ἀναλάβη αὐτό τό ἔργο.
Ὁ Ρέπροβος ἔγινε ἀχθοφόρος.
Στόν ὦμο του ἔπαιρνε ἀδύνατους ἀνθρώπους, ἔμπαινε στά νερά τοῦ ποταμοῦ καί τούς περνοῦσε στήν ἀπέναντι ὄχθη μέ εὐκολία.
Ἔργο δύσκολο, ἀλλά γι” αὐτόν πού ἦταν γιγαντόσωμος, ἦταν εὔκολο.
Ἦταν ἔργο ἀγάπης καί φιλανθρωπίας, κι ὁ Χριστός, πού ἀγαπάει ἐκείνους πού ὑπηρετοῦν τούς ἄλλους ἀνθρώπους, τίμησε καί βράβευσε τό Ρέπροβο.
– Ἐσύ, παιδί μου, τοῦ εἶπε ὁ πνευματικός, πού εἶσαι τόσο δυνατός, νά παίρνης τούς ἀνθρώπους στούς δυνατούς σου ὤμους καί νά τούς περνᾶς ἀπέναντι.
Ὁ Ρέπροβος πρόθυμα δέχτηκε ν” ἀναλάβη αὐτό τό ἔργο.
Ὁ Ρέπροβος ἔγινε ἀχθοφόρος.
Στόν ὦμο του ἔπαιρνε ἀδύνατους ἀνθρώπους, ἔμπαινε στά νερά τοῦ ποταμοῦ καί τούς περνοῦσε στήν ἀπέναντι ὄχθη μέ εὐκολία.
Ἔργο δύσκολο, ἀλλά γι” αὐτόν πού ἦταν γιγαντόσωμος, ἦταν εὔκολο.
Ἦταν ἔργο ἀγάπης καί φιλανθρωπίας, κι ὁ Χριστός, πού ἀγαπάει ἐκείνους πού ὑπηρετοῦν τούς ἄλλους ἀνθρώπους, τίμησε καί βράβευσε τό Ρέπροβο.
Μιά μέρα στήν ὄχθη ἦρθε ἕνα χαριτωμένο ἀγοράκι.
Τό πῆρε στόν ὦμο γιά νά τό περάση ἀπέναντι.
Μπῆκε στό ποτάμι.
Ἀλλ” ὅσο προχωροῦσε στό ποτάμι, ὅλο καί τό παιδάκι γινόταν βαρύτερο.
Ὁ Ρέπροβος μέ μεγάλη δυσκολία σήκωνε τό φορτίο. Ἀπόρησε. Τί ἄραγε νά συμβαίνη;
Ξαφνικά τό παιδί ἔλαμψε σάν τόν ἥλιο.
Ἦταν ὁ Χριστός, πού τήν ἴδια στιγμή ἔγινε ἄφαντος.
Ὁ Ρέπροβος γεμᾶτος συγκίνησι εὐχαρίστησε καί δόξασε τό Χριστό.
Τό πῆρε στόν ὦμο γιά νά τό περάση ἀπέναντι.
Μπῆκε στό ποτάμι.
Ἀλλ” ὅσο προχωροῦσε στό ποτάμι, ὅλο καί τό παιδάκι γινόταν βαρύτερο.
Ὁ Ρέπροβος μέ μεγάλη δυσκολία σήκωνε τό φορτίο. Ἀπόρησε. Τί ἄραγε νά συμβαίνη;
Ξαφνικά τό παιδί ἔλαμψε σάν τόν ἥλιο.
Ἦταν ὁ Χριστός, πού τήν ἴδια στιγμή ἔγινε ἄφαντος.
Ὁ Ρέπροβος γεμᾶτος συγκίνησι εὐχαρίστησε καί δόξασε τό Χριστό.
Ἀπό τήν ὥρα ἐκείνη ἄλλαξε ὄνομα.
Ὠνομάστηκε Χριστόφορος, γιατί σήκωσε πάνω του τό Χριστό.
Κι οἱ ζωγράφοι τόν ζωγραφίζουν μέσα στό ποτάμι νά σηκώνη στόν ὦμο του τό Χριστό.
Ὠνομάστηκε Χριστόφορος, γιατί σήκωσε πάνω του τό Χριστό.
Κι οἱ ζωγράφοι τόν ζωγραφίζουν μέσα στό ποτάμι νά σηκώνη στόν ὦμο του τό Χριστό.
Ὁ Χριστόφορος ὠμολόγησε την πίστι του στό Χριστό καί μαρτύρησε στά χρόνια τοῦ Δεκίου. Πῶς;
Ὁ Δέκιος ἔβγαλε διαταγή νά βασανίζουν ὅσους δέν θυσίαζαν στά εἴδωλα.
Ὁ Χριστόφορος δέν ἦταν ἀκόμα χριστιανός, ὅμως ἐκτιμοῦσε τή χριστιανική θρησκεία. Ὅταν λοιπόν εἶδε τούς στρατιῶτες τοῦ Δεκίου νά χτυποῦν καί νά βασανίζουν τούς χριστιανούς, λυπήθηκε πολύ καί ἤθελε νά τούς ἐλέγξη γιά τά βασανιστήριά τους. Ἀλλ’ ἐπειδή δέν ἤξερε τή γλῶσσα τους, στενοχωρήθηκε καί παρακάλεσε τό Θεό θερμά νά τοῦ γνωρίση τή γλῶσσα, γιά νά μπορέση νά ἐλέγξη τόν τύραννο.
Ἡ προσευχή του εἰσακούσθηκε. Ὁ Κύριος, πού ἔδωσε τό χάρισμα τῶν γλωσσῶν στούς ψαρᾶδες τῆς Γαλιλαίας γιά νά διηγοῦνται τά μεγαλεῖα του σ” ὅλα τά ἔθνη, ἔδωσε καί στόν ἅγιο Χριστόφορο τό χάρισμα αὐτό.
Μέ πολλή εὐκολία ἄρχισε νά μιλάη. Πῆγε στόν τόπο πού μαρτυροῦσαν οἱ χριστιανοί καί ἔλεγξε τούς διῶκτες.
– Εἶσθε, τούς εἶπε, παιδιά τοῦ σκοταδιοῦ καί σᾶς ταιριάζει ἡ αιώνια κόλασις.
Γιατί βιάζετε τούς χριστιανούς, πού λατρεύουν τόν ἀληθινό Θεό;
Ἐγώ συμπαθῶ τούς χριστιανούς, ἄν κι ἀνήκω στά στρατεύματά σας. Πάνω ἀπ” τόν αὐτοκράτορα ἔχω τό Χριστό, τόν παντοδύναμο βασιλιᾶ τοῦ κόσμου…
Ὁ Δέκιος ἔβγαλε διαταγή νά βασανίζουν ὅσους δέν θυσίαζαν στά εἴδωλα.
Ὁ Χριστόφορος δέν ἦταν ἀκόμα χριστιανός, ὅμως ἐκτιμοῦσε τή χριστιανική θρησκεία. Ὅταν λοιπόν εἶδε τούς στρατιῶτες τοῦ Δεκίου νά χτυποῦν καί νά βασανίζουν τούς χριστιανούς, λυπήθηκε πολύ καί ἤθελε νά τούς ἐλέγξη γιά τά βασανιστήριά τους. Ἀλλ’ ἐπειδή δέν ἤξερε τή γλῶσσα τους, στενοχωρήθηκε καί παρακάλεσε τό Θεό θερμά νά τοῦ γνωρίση τή γλῶσσα, γιά νά μπορέση νά ἐλέγξη τόν τύραννο.
Ἡ προσευχή του εἰσακούσθηκε. Ὁ Κύριος, πού ἔδωσε τό χάρισμα τῶν γλωσσῶν στούς ψαρᾶδες τῆς Γαλιλαίας γιά νά διηγοῦνται τά μεγαλεῖα του σ” ὅλα τά ἔθνη, ἔδωσε καί στόν ἅγιο Χριστόφορο τό χάρισμα αὐτό.
Μέ πολλή εὐκολία ἄρχισε νά μιλάη. Πῆγε στόν τόπο πού μαρτυροῦσαν οἱ χριστιανοί καί ἔλεγξε τούς διῶκτες.
– Εἶσθε, τούς εἶπε, παιδιά τοῦ σκοταδιοῦ καί σᾶς ταιριάζει ἡ αιώνια κόλασις.
Γιατί βιάζετε τούς χριστιανούς, πού λατρεύουν τόν ἀληθινό Θεό;
Ἐγώ συμπαθῶ τούς χριστιανούς, ἄν κι ἀνήκω στά στρατεύματά σας. Πάνω ἀπ” τόν αὐτοκράτορα ἔχω τό Χριστό, τόν παντοδύναμο βασιλιᾶ τοῦ κόσμου…
Οἱ εἰδωλολάτρες θύμωσαν καί ἤθελαν νά τόν πιάσουν, ἀλλά δέν τολμοῦσαν, γιατί ἦταν γίγαντας στό σῶμα.
Ὁ Δέκιος ἔμαθε τό ἐπεισόδιο καί γεμᾶτος θυμό διέταξε τούς στρατιῶτες νά τόν δέσουν καί νά τόν φέρουν μπροστά του. Τό ἀπόσπασμα ξεκίνησε. Βρῆκε τόν ἅγιο Χριστόφορο. Ἀλλ” ἐκεῖνος τούς συμπεριφέρθηκε μέ εὐγένεια· τούς περιποιήθηκε τόσο πολύ, ὥστε ὅλοι οἱ στρατιῶτες δήλωσαν ὅτι ἐγκαταλείπουν τή θρησκεία τῶν εἰδώλων καί γίνονται χριστιανοί.
Ὁ Δέκιος ἔμαθε τό ἐπεισόδιο καί γεμᾶτος θυμό διέταξε τούς στρατιῶτες νά τόν δέσουν καί νά τόν φέρουν μπροστά του. Τό ἀπόσπασμα ξεκίνησε. Βρῆκε τόν ἅγιο Χριστόφορο. Ἀλλ” ἐκεῖνος τούς συμπεριφέρθηκε μέ εὐγένεια· τούς περιποιήθηκε τόσο πολύ, ὥστε ὅλοι οἱ στρατιῶτες δήλωσαν ὅτι ἐγκαταλείπουν τή θρησκεία τῶν εἰδώλων καί γίνονται χριστιανοί.
Ὅλοι μαζί τώρα, Χριστόφορος καί στρατιῶτες, σάν ἀδέλφια ἀγαπημένα, πῆγαν στόν ἅγιο Βαβύλα, τόν ἐπίσκοπο Ἀντιοχείας, καί βαφτίστηκαν.
Ὕστερα παρουσιάστηκαν μπροστά στόν τύραννο. Οἱ στρατιῶτες ὁμολόγησαν μέ θάρρος τήν πίστι τους στό Χριστό καί μαρτύρησαν.
Κι ὅταν στό τέλος ἦρθε ἡ σειρά τοῦ Χριστόφορου, ἐκεῖνος μέ ἀτρόμητη γλῶσσα δήλωσε ὅτι ὅσα μαρτύρια κι ἄν τοῦ κάνουν δέν θά πάψη νά ὁμολογῆ τό Χριστό.
Τόν ἔκλεισαν στή φυλακή, κι ἐκεῖ τοῦ ἔστειλαν δύο διεφθαρμένες γυναῖκες γιά νά τόν παραπλανήσουν, ἀλλ’ ὁ ἅγιος Χριστόφορος κατώρθωσε νά τίς πείση νά ἐγκαταλείψουν τήν ἁμαρτία καί νά γίνουν χριστιανές. Καί ἔγιναν. Καί μαρτύρησαν οἱ δύο αὐτές γυναῖκες, ἡ Ἀκυλλίνα καί ἡ Καλλίνικη.
Τέλος, ὕστερα ἀπό διάφορα φρικτά βασανιστήρια, ὁ ἅγιος Χριστόφορος ἀποκεφαλίσθηκε.
Ὕστερα παρουσιάστηκαν μπροστά στόν τύραννο. Οἱ στρατιῶτες ὁμολόγησαν μέ θάρρος τήν πίστι τους στό Χριστό καί μαρτύρησαν.
Κι ὅταν στό τέλος ἦρθε ἡ σειρά τοῦ Χριστόφορου, ἐκεῖνος μέ ἀτρόμητη γλῶσσα δήλωσε ὅτι ὅσα μαρτύρια κι ἄν τοῦ κάνουν δέν θά πάψη νά ὁμολογῆ τό Χριστό.
Τόν ἔκλεισαν στή φυλακή, κι ἐκεῖ τοῦ ἔστειλαν δύο διεφθαρμένες γυναῖκες γιά νά τόν παραπλανήσουν, ἀλλ’ ὁ ἅγιος Χριστόφορος κατώρθωσε νά τίς πείση νά ἐγκαταλείψουν τήν ἁμαρτία καί νά γίνουν χριστιανές. Καί ἔγιναν. Καί μαρτύρησαν οἱ δύο αὐτές γυναῖκες, ἡ Ἀκυλλίνα καί ἡ Καλλίνικη.
Τέλος, ὕστερα ἀπό διάφορα φρικτά βασανιστήρια, ὁ ἅγιος Χριστόφορος ἀποκεφαλίσθηκε.
Ἕνας ἀχθοφόρος ἀξιώθηκε νά γίνη μάρτυρας τοῦ Χριστοῦ.
Γι΄ αὐτό εἶνε ὁ προστάτης ἅγιος ὅλων ἐκείνων πού ἀσχολοῦνται μέ ἐργασίες μεταφορικές.
Εἶνε προστάτης τῶν ἀχθοφόρων, τῶν ὁδηγῶν αὐτοκινήτων καί ἄλλων ἀνθρώπων πού ἀσχολοῦνται μέ μέσα συγκοινωνίας.
