Λύπη μέχρι θανάτου «Τότε λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου»(Ματθ.26,38) +Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου

Λύπη μέχρι θανάτου

«Τότε λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου»(Ματθ.26,38)

(Ομιλία του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου)

ΕΙΝΕ τολμηρό, ἀγαπητοί μου, νὰ ζωγραφίζῃ, τολμηρότερο νὰ ψάλλῃ, κι ἀκόμα πιὸ τολμηρὸ νὰ ὁμιλῇ κανεὶς γιὰ τὸ Χριστό· πάντοτε μέν, ἀλλὰ μάλιστα σήμερα, ποὺ ἐνώπιόν μας εἶνε ὁ Ἐσταυρωμένος, μετέωρος μεταξὺ οὐρανοῦ καὶ γῆς. Ζαλίζεται τὸ μυαλό, τραυλίζει ἡ γλῶσσα. Κι ὄχι μόνο ἡ δική μας φτωχὴ γλῶσσα,μὰ καὶ ἡ γλῶσσα τῶν μεγαλυτέρων ῥητόρων τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ τῶν ἀγγέλων καὶ ἀρχαγγέλων.Μόλις τολμοῦμε καὶ λέμε·«Προσκυνοῦμέν σου τὰ πάθη, Χριστέ. Δεῖξον ἡμῖν καὶ τὴν ἔνδοξόν σου ἀνάστασιν»(ἀντίφ.ιε΄Μ.Παρ.).

Ἀπὸ ὅλα τὰ ἱερὰ κείμενα, ἀποστόλων εὐαγγελίων καὶ προφητειῶν, ἐκλέγω ἕνα λόγο ποὺ εἶπε ὁ Χριστὸς τὴν τελευταία νύκτα τῆς ἐπιγείου ζωῆς του στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ. Ἡ σπεῖρα μὲ τὸν Ἰούδα ἔρχονταν νὰ τὸν συλλάβουν· ὁ θάνατος πλησίαζε μὲ βήματα γοργά · τὸ πικρὸ «ποτήριον» (Ματθ.26,39. Μᾶρκ.14,36. Λουκ.22,42. Ἰω.18,11)φαινόταν στὸ βάθος τοῦ ὁρίζοντος. Τότε ὁ Κύριος στρέφεται στοὺς μαθητάς του καὶ τοὺς λέει·«Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου»(Ματθ.26,38). Τί ἆραγε νὰ σημαίνουν τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ Κυρίου μας; Ἂς ἐξετάσουμε μὲ ἱερὰ κατάνυξι.

«Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου». Ἐκ πρώτης ὄψεως, ἀγαπητοί μου, ὁ λόγος αὐτὸς φαίνεται παράξενος. Διότι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸςεἶνε Θεός· αὐτὸ εἶνε τὸ δόγμα, ἡ μεγαλυτέρα ἀλήθεια τῆς πίστεώς μας. Ἀφοῦ λοιπὸν εἶνε Θεὸς ἀληθινὸς καὶ ὡςΘεὸς εἶνε ἀπρόσβλητος ἀπὸ τὸν ἀνθρώπινοπόνο, πῶς λέει ὅτι εἶνε«περίλυπος»;

Βεβαίως εἶνε Θεός. Εἶνε ὅμως«διπλοῦς τὴν φύσιν»(δοξ.στιχ.πλ.δ΄), Θεὸς καὶ ἄνθρωπος, καὶ στὸν λόγο αὐτὸν ἐκφράζεται ὡς ἄνθρωπος·ἐδῶ ὁμιλεῖ ἡ ἀνθρωπίνη φύσις. Ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ ὁ Χριστὸς ἔγινε ἄνθρωπος, δοκιμάζει καὶ αὐτὸς ὅλα τὰ ἀνθρώπινα πλὴν τῆς ἁμαρτίας. Εἶνε λυπημένος ὁ Χριστός. Ἀλλὰ δὲν εἶνε μόνο σήμερα λυπημένος· πάντοτε ὑπῆρξε ὁ Ἄνθρωπος τοῦ πόνου. Ἀπὸ τὴν ἡμέρα ποὺ γεννήθηκε μέχρις ὅτου εἶπε«Τετέλεσται»(Ἰω.19,30),ἡ ζωή του ἦταν ζωὴ θλίψεως. Σήμερα ὅμως ἡ θλῖψι του φτάνει στὸ κατακόρυφο, πλέει σὲ ὠκεανὸ θλίψεως. Τί ἆραγε τὸν κάνει νὰ πῇ τὸ λόγο αὐτό;ποιά εἶνε ἡ θλῖψις τοῦ Χριστοῦ μας; Ὁ Χριστὸς δὲν μιλάει ἐδῶ γιὰ πόνους σωματικούς· μιλάει γιὰ ἄλλο πόνο,πόνο ψυχικό.«Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου».Γιατί; ποιός εἶνε ὁ πόνος αὐτός;

⃝ Κατὰ ἄνθρωπον δὲν πέρασε οὔτε θὰ περάσῃ ἀπὸ τὴ γῆ ἁγιωτέρα φυσιογνωμία ἀπὸ τὸν Ἰησοῦν Χριστόν. Δίδαξε ἀλήθειες ὑψηλές, ῥήματα αἰώνια·«οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος»(Ἰω.7,46). Ὁ Σωκράτης καὶ οἱ μαθηταί του, ἐὰν ζοῦσαν στὴν ἐποχή του, θὰ κάθονταν κοντά του, θὰ ἐγγράφονταν μαθηταὶ στὸσχολεῖο του καὶ θὰ ἔλεγαν·«Εἷς ἡμῶν ἐστιν ὁ καθηγητής, ὁ Χριστός»(βλ.Ματθ.23,10).Ὁ Χριστὸς δὲν δίδαξε μόνο· ἔκανε καὶ θαύματα ἀναρίθμητα, σημεῖα μεγάλα καὶ θαυμαστά.Εἶπε στὸ λεπρὸ«Καθαρίσθητι»(Ματθ.8,3), στὸν τυφλὸ«Ἀνάβλεψον» (Λουκ.18,42), στὸν παράλυτο«Ἆρον τὸν κράβατόν σου» (Μᾶρκ.2,11)· εἶπε στὸν ἄνεμο«Σιώπα», στὴ θάλασσα «Πεφίμωσο»(ἔ.ἀ.4,39), στὰ στοιχεῖα τῆς φύσεως «Ἡσυχάστε»· εἶπε στὸν υἱὸ τῆς χήρας«Ἐγέρθητι» (Λουκ.7,14), στὸ Λάζαρο«Δεῦρο ἔξω»(Ἰω.11,43), στοὺς νεκροὺς «Ἀναστηθῆτε». Καὶ μόνο αὐτά; Ὁ Χριστὸς ὅ,τι δίδαξε τὸ ἐφήρμοσε. Ἡ ἀρετή του ξεπέρασε τὰ ἀνθρώπινα μέτρα, ἔφθανε τὰ ἄστρα «ἐκάλυψεν οὐρανούς»(Ἀμβ. 3,3). Κανείς δὲν θ μπορέσῃ ποτὲ νὰ ἀπαντήσῃ στὸ ἐρώτημά του «Τίς ἐξ ὑμῶν ἐλέγχει με περὶ ἁμαρτίας;»(Ἰω.8,46).

Ἀντὶ λοιπὸν ὁ λαὸς νὰ στεφανώσῃ μὲ τὰ καλύτερα ἄνθη τὸν ἰδεώδη αὐτὸν ἄνθρωπο, γιὰ τὸνὁποῖο ὁ Πιλᾶτος τοὺς εἶπε«Ἴδε ὁ ἄνθρωπος» (Ἰω.19,5), ὁ Χριστὸς εἰσέπραξε τὰ «λουλούδια» τῆς μαύρηςἀχαριστίας τῶν Ἰουδαίων. Καὶ τί δὲν ἄκουσε ὁ Υἱὸς τῆς Παρθένου! Εἶσαι«φάγος καὶ οἰνοπότης, φίλος τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν» (Ματθ.11,19.Λουκ.7,34), εἶσαι«Σαμαρείτης καὶ δαιμόνιον ἔχεις»(Ἰω.8,48),εἶσαι «πλάνος»(Ματθ.27,63)·βγάζεις τὰ δαιμόνια«ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων»,μὲ τὴ δύναμι τοῦ«Βεελζεβούλ»(Ματθ.9,34·12,24). Τὰ«ὡσαννὰ» τῶν βαΐων (Ἰω.12,13) σύντομα τὰ διαδέχθηκε τὸ«σταυρωθήτω»(Ματθ. 27,22-23). Νά γιατί ὁ Χριστὸς λέει «Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου».

⃝ Ἀλλὰ ἔχει κι ἄλλη αἰτία λύπης, πιὸ μεγάλη· εἶνε ἡ ἐγκατάλειψις τῶν μαθητῶν του. Δὲν τὸν καταλάβαιναν, δὲντὸν ὑπήκουαν· τοὺς μιλοῦσε γιὰ ταπείνωσι, κιαὐτοὶ ὠνειρεύονταν θρόνους· ἔδειξαν ὀλιγοπιστία, ἀμφιβολία. Ἡ συμπεριφορά τους πολλὲς φορὲς τὸν λύπησε. Καὶ ἡ λύπη κορυφώθηκε σὲ τρία γεγονότα ποὺσυνέβησαν στὸ στενό τους κύκλο· ἕνας τὸν πρόδωσε γιὰ τριάντα ἀργύρια, ὁ ἄλλος τὸνἀρνήθηκε ἐμπρὸς σὲ μιὰ ὑπηρέτρια, καὶ οἱἄλλοι διασκορπίσθηκαν καὶ τὸν ἄφησαν μόνο.

⃝ Νὰ προχωρήσουμε τώρα πιὸ βαθειά; Ἂν ἐξετάσουμε τὸν ἑαυτό μας, θὰ δοῦμε ὅτι ἡ πιὸ μεγάλη αἰτία λύπης τοῦ Χριστοῦ, γιὰ τὴνὁποία εἶπε«Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου», εἴμαστε ὅλοιἐμεῖς οἱ Χριστιανοί. Οἱ Ἑβραῖοι μιὰ φορὰ τὸν σταύρωσαν, ἐμεῖς τὸν σταυρώνουμε καθημερινῶς. Τὸ προεῖδε στὴνὅλη ἁμαρτωλότητα καὶ ἀθλιότητά μας. Ὁ Σωκράτης μπορεῖ νὰ θεωρηθῇ σὰν Χριστιανὸς πρὸ Χριστοῦ· ἐμεῖς, λαϊκοὶ καὶ κληρικοί, συχνὰ ζοῦμε σὰν εἰδωλολάτρες μετὰ Χριστόν.

⃝«Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου».Καὶ φθάνουμε τώρα στὴν καρδιὰ τῆς ὑποθέσεως. Παρακαλῶ προσέξτε. Εἶνε περίλυπος ἡψυχὴτοῦ Χριστοῦ μας, διότι πρόκειται νὰ μπῇ – ποῦ; Στὴ μαύρη σπηλιὰ ποὺ δὲν τόλμησε νὰ μπῇ κανένας κι ὅποιος μπῆκε δὲν ξαναβγῆκε.Θὰ μπῇ ἐκεῖ μέσα, θὰ παλέψῃ στῆθος μὲ στῆθος,καὶ θὰ βγῇ νικητὴς καὶ θριαμβευτής. Ποια εἶνε ἡ μαύρη σπηλιά; Εἶνε ἐκεῖνο ποὺ ἐμεῖς δὲν τὸ φοβόμαστε, τὸ ὑποτιμοῦμε καὶ παίζουμε μαζί του· εἶνε ἡ ἁμαρτία· οἱ ἁμαρτίες μου, οἱ ἁμαρτίες σας, οἱ ἁμαρτίες ὅλου τοῦ κόσμου. Αὐτὸς τώρα θὰ τὶς φορτωθῇ· καὶ ἐνῷ εἶνε ὁ ἀναμάρτητος, θὰ γίνῃ«ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου»(Ἰω.1,29)! Ἐπειδὴ λοιπὸν προβλέπει αὐτὴ τὴν δεινὴ ὥρα πού, αὐτὸς ὁ Ἀθῷος,θὰ ἔλθῃ σὲ ἐπαφὴ μὲ τὴν ἄβυσσο τῆς ἀνθρωπίνης ἁμαρτίας, γι᾽ αὐτὸ λέει«Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου».

Μᾶς συγκινεῖ ὁ λόγος αὐτὸς τοῦ Χριστοῦ μας. Μᾶς συγκινεῖ διότι εἶνε λόγος ἀνθρώπινος, λόγος ποὺ ἐκφράζει τὴν ὀδύνη τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως Τὸ«Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου»εἶνε και δικό μας. Διότι ποιός, σᾶς ἐρωτῶ, ποιός ἀπὸ μᾶς δὲν δοκίμασε τ᾽ ἀγκάθια τοῦ ἀνθρωπίνου πόνου; Ἂν ὑπάρχῃ νησὶ ποὺ νὰ μὴν τὸ ἀγγίζουν ἀπ᾽ ὅλες τὶς μεριὲς τὰ κύματα, τότε θὰ βρεθῇ καὶ ἄνθρωποςποὺ νὰ μὴν τὸν ἀγγίζῃ ὁ πόνος. Κι ἂν ἀκόμη ὑποτεθῇ ὅτι ἡ ἐπιστήμη βρίσκει τρόπο νὰ θεραπεύσῃ ὅλες οἱ σωματικὲς ἀσθένειες, ὁ πόνος τῆς ψυχῆς ὅμως θὰ μένῃ. Κι ὅτανἡ ψυχὴ πονάῃ, τί νὰ τὰ κάνῃς τ᾽ ἄλλα; Γι᾽ αὐτὸ εἶπα, ὅτι ὁ λόγος αὐτὸς τοῦ Χριστοῦ μᾶς ἐκφράζει.

Ἐλᾶτε, ἀδέρφια μου, γιὰ λίγο τὴν ἡμέρα αὐτὴ νὰ κατεβοῦμε τὰ σκαλοπάτια τῆς θλίψεως. Μικρὰ παιδιὰ στὸ νησί μου, παίζοντας στὴν ἀκροθαλασσιά, ἀκουμπούσαμε τὸ αὐτί μας κάτω στὴν ἀμμουδιὰ κι ἀκούγαμε τὴ θάλασσα νὰ βογγάῃ· ἐλᾶτε λοιπὸν ν᾽ ἀκούσουμε τώρα πῶς βογγάει ἡ ἀνθρώπινη ψυχὴκαὶ λέει κι αὐτὴ «Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου».

Δὲν ἀκοῦτε; Τὸ λέει ἡ νεαρὰ χήρα ποὺ πα-λεύει τώρα μόνη της. Τὸ λένε τὰ ἀνήλικα ὀρφανὰ ποὺ ἔμειναν χωρὶς προστάτη. Τὸ λένε οἱ κρατούμενοι πίσω ἀπ᾽ τὰ κάγκελλα τῶν φυλακῶν ὅλου τοῦ κόσμου. Τὸ λένε οἱ ἄρρωστοιποὺ στενάζουν στὰ κρεβάτια τῶν νοσοκομείων. Τὸ λέει ὁ φτωχὸς οἰκογενειάρχης. Τὸ λέει ὁ ἀδικούμενος ἐργάτης. Τὸ λέει καὶ ὁ πατέρας ποὺ μόχθησε γιὰ τὸ παιδί του κι αὐτὸ γίνεται ἄσωτος υἱός, τὸ λέει ἡ μάνα ποὺ βλέπειτὴν κόρη της νὰ παίρνῃ τὸ δρόμο τῆς ἀτιμίας.Τὸ λέει ἡ ἀπατημένη γυναίκα, ποὺ τὴν ἄφησεὁ ἄντρας της, τὸ λέει κι ὁ ἀπατημένος σύζυ-γος ποὺ ἔχασε τὴ γυναῖκα του. Τὸ λέει τέλοςκαὶ ὅλη ἡ πατρίδα μας, ποὺ δοκιμάζει τὴν ἀχαριστία τῶν «φίλων» ποὺ ξέχασαν τὶς θυσίες της, καὶ βλέπει τοὺς ἐχθρούς της νὰ ὑψώνουν κεφάλι καὶ ρωτάει μαζὶ μὲ τὸν προφήτη Ἰερεμία· «Ἱνατί ὅτι ὁδὸς ἀσεβῶν εὐοδοῦται;»(Ἰερ.12,1).

Ἀλλ᾽ ἂς μὴ μείνουμε, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, μόνο στὸ«Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου». Ὁ Χριστὸς δὲν εἶπε μόνο τὸ λόγο αὐτό. Ἀπὸ τὰ ἅγια χείλη τοῦ Υἱοῦ τῆςΠαρθένου βγῆκαν καὶ κάποιαἄλλα λόγια. Ἐκεῖνος εἶπε·«Ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε,ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον»· στὸν κόσμο θὰ δοκιμάσετε θλῖψι, ἀλλὰ ἔχετε θάρρος, ἐγὼ τὸν ἔχω νικήσει τὸν κόσμο(Ἰω.16,33).

Ἂς ἔλθουν λοιπὸν οἱ λύπες, οἱ δοκιμασίες,οἱ θλίψεις· ἂς σείεται ἡ γῆ, ἂς μαίνεται ἡ κόλασις·θαρσεῖτε πιστοί, θαρσεῖτε Ἕλληνες, θαρσεῖτε λαοί! Τὰ δεινὰ θὰ περάσουν. Ἡ νίκη ἀνήκειστὰ παιδιὰ τοῦ Χριστοῦ· ὅν, παῖδες, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Απομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε σὲ ἱ. ναὸ τοῦ Ἁγ. Σπυρίδωνος στὴν περιοχὴ τῶν Ἀθηνῶν τὴν 8-4-1966(;) τὸ πρωί

Μ. Πέμπτη και θεία Κοινωνία

Το γεγονός ότι η Μεγάλη Πέμπτη είναι η ημέρα κατά την οποία παραδοσιακά όλος ο Ορθόδοξος κόσμος προσέρχεται να μεταλάβει των Αχράντων Μυστηρίων, οφείλεται στο γεγονός ότι σήμερα έγινε η παράδοση του φρικτού μυστηρίου της Ευχαριστίας κατά τον Μυστικό Δείπνο. Εκεί ο Χριστός, εν όψει του Πάσχα του εβραϊκού, σε ένα από τα προηγούμενα (όχι στο τελευταίο τελικό συμπόσιο του εβραϊκού Πάσχα που έθυαν τον αμνό τον ενιαύσιο) έφαγε με τους μαθητές Του· και αφού πήρε ψωμί στα χέρια Του, ευχαρίστησε, το ευλόγησε, και τους τόδωσε λέγοντάς τους: «Λάβετε, φάγε­τε, τούτο έστι το σώμα μου». Αυτό είναι το σώμα μου, που σας δίνω αυτήν την στιγμή, το οποίο «κλάται», «το υπέρ υμών κλώμενον» (το ρήμα είναι κλάω-κλω, από κει που βγαίνει και η λέξη των μαθηματικών: τα κλάσματα, όπως και η αρτοκλασία: η κλάσις του άρτου, κόβουμε τους άρτους και τους μοιράζουμε), για πολλούς, για όσους θέλουν να σωθούν. Κατόπιν πήρε ένα ποτήρι κρασί, το ευλόγησε, ευχαρίστησε τον Ουράνιο Πατέρα και το πρόσφερε στους μαθητές Του λέγοντας: «Πίετε εξ αυτού πάντες, τούτο έστι το αίμα μου, το υπέρ υμών και πολλών έκχυνόμενον εις άφεσιν αμαρτιών». Να! το μυστήριο της Θειας Ευχαριστίας!
Πολλές φορές και κατ’ επανάληψιν αναφέρθηκε στη Γραφή ότι Αυτός είναι «ο Άρτος της Ζωής», «ο εκ του Ουρανού καταβάς». Και πάνω στο Σταυρό έρρευσε το άγιο αίμα Του, το οποίο έγινε το «καινόν πόμα», το καινούριο πιοτό, στο οποίο θα μας καλέσει ο θεσπέσιος ιερός Δαμασκηνός τη νύκτα της Αναστάσεως: «Δεύτε πόμα πίωμεν καινόν, ουκ εκ πέτρας αγόνου τερατουργούμενον», (όχι με το θαύμα που έκανε ο Μωϋσής στα παλιά τα χρόνια, σ’ ένα άγονο βράχο, κι έδωσε νερό σύνηθες, φυσικό νερό να πιούνε, αλλά είναι άλλου είδους πόμα αυτό, είναι το ποτό της Ζωής, το οποίο έρρευσε από την άχραντο πλευρά και από τις πληγές στα χέρια και στα πόδια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού).
Από τότε η Ευχαριστία συνιστά την Εκκλησία. Για να ζήσουμε το γεγονός της Εκκλησίας, κάνουμε την Λειτουργία. Και όπως μαζεύτηκε το σιτάρι σπυρί-σπυρί από κάθε γωνιά του χωραφιού και αλέστηκε κι έγινε το ψωμί, έτσι μαζευόμαστε και μείς ένας-ένας από κάθε γωνιά, γύρω από τον προεστώτα της Ευχαριστίας, και αντιγράφοντας την πρακτική του Χριστού, κατά την εντολή Του: «Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν» (αυτό να κάνετε για να με θυμάστε), «και όσες φορές θα τρώτε αυτόν τον άρτο και θα πίνετε αυτό το κρασί, θα καταγγέλλετε και θα μαρτυρείτε την Ανάστασή μου, την αλήθεια της Θεότητάς μου», κι εμείς συναζόμαστε και κάνουμε τη Λειτουργία, και έτσι συνιστούμε την Εκκλησία. Και είμαστε όλοι καλεσμένοι να μετάσχουμε αυτής της αθανάτου τραπέζης, αλλά υπό προϋποθέσεις. Όχι απαράσκευοι, όχι ακάθαρτοι, όχι αμετανόητοι όπως ό Ιούδας.
Λέει ένα πικρό λόγο, αλλά δυστυχώς αληθινό, ο απόστολος Παύλος: «Ανάμεσα σας, λέει, υπάρχουν ένα σωρό άρρωστοι και πεθαίνει πολύς κόσμος. Και αυτό, γιατί κοινωνείτε αναξίως», «εσθίετε και πίνετε αναξίως». Είναι πυρ καταναλίσκον η θεία Κοινωνία. Και ή θα καταναλώσει τις αμαρτίες μας, εάν προσερχόμαστε εν μετάνοια και τακτοποιημένοι, ή θα καταναλώσει και θα αφανίσει εμάς τους ίδιους. Χρειάζονται λοιπόν προϋποθέσεις, και όχι να την περνά κανείς ότι είναι ο πρωινός καφές που πρέπει να πάμε να τον πιούμε, επειδή έτσι συνηθίζουμε και έτσι λέει το πρωτόκολλο το εκκλησιαστικό ή το έθιμο της ημέρας και ούτω καθ’ εξής. Λέει ο Ιερός Χρυσόστομος: «Τον άξιο δεν τον κάνει η ήμερα, αλλά αυτός ο οποίος είναι άξιος, οποιαδήποτε ημέρα έχει εορτή, έχει Πάσχα, έχει Χριστούγεννα». Επειδή είναι έτοιμος και κοινωνεί αξίως.
Όσον άφορα την προσευχή, τί να πω εγώ σε σας, οι οποίοι είσθε οι βιούντες το μέγα μυστήριο της προσευχής; Είσθε οι καλλιεργητές της νοεράς και μονολογίστου προσευχής. Είσθε εσείς, οι οποίοι αγωνίζεσθε να τηρείτε το «αδιαλείπτως προσεύχεσθε» του αποστόλου Παύλου. Μόνο για τους αδελφούς μας τους προσκυνητές να πω, ότι ο Χριστός μας έδωσε υπόδειγμα προσευχής, και μάλιστα με αυτή την προσευχή την εναγώνιο κατά την ανθρωπινή Του φύση.
Η αγωνία ήταν στην ανθρωπινή φύση Του, για να μην περάσει κανενός η ιδέα, όπως αργότερα στους μονοφυσίτες, ότι ήταν «κατά δόκησιν άνθρωπος» και όχι τέλειος άνθρωπος. Γι’ αυτό φάνηκε η αγωνία κι έσταξε ο ίδρωτας ως θρόμβοι αίματος από το μέτωπό Του. Ήταν η ανθρωπινή φύση, η οποία βεβαίωνε την αλήθεια της εκείνη τη στιγμή, και όχι βεβαίως η θεία φύση, η οποία ουδέποτε είχε καμία αγωνία, διότι είναι απαθής ο Θεός, και ουδέποτε είχε καμία επιφύλαξη στο να πιει το ποτήριο το οποίο έδωσε ο Πατέρας, το να δεχθεί δηλαδή το Σταυρό, το Πάθος, το Θάνατο για τη σωτηρία των αδελφών Του, τη σωτηρία του κόσμου.
Αλλά μας έδωσε υπόδειγμα προσευχής. Να θυμίσω μόνον ένα λόγο του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, αν δεν κάνω λάθος: «μνημονευτέον Θεού μάλλον ή αναπνευστέον» (Είναι μεγαλύτερη ανάγκη να προσεύχεσαι και να επικαλείσαι το όνομα του Θεού από το να αναπνέεις). Πόση ώρα μπορεί να μείνει κανείς χωρίς να αναπνέει; Να κλείσει τη μύτη του, να μην παίρνει μέσα οξυγόνο; Κάποια λεπτά αντέχει το σώμα από την λεγομένη άδηλη αναπνοή, το οξυγόνο που εισπράττει μέσα από τους πόρους του σώματος. Αλλά πόσο; Μετά πεθαίνει ο άνθρωπος.

Πόσο θ^’ αντέξει ο άνθρωπος, η ψυχή, χωρίς την προσευχή; Έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη από την προσευχή παρά από το οξυγόνο. Ο άνθρωπος ο οποίος αποκόπηκε από την προσευχή και σταμάτησε να μνημονεύει του ονόματος του Θεού είναι νεκρός! Αυτός είναι για μνημόσυνα με πλερέζες και για κλάματα και θρήνους άνευ παραμυθίας. Η προσευχή είναι αυτή η οποία δείχνει ότι η καρδιά από μέσα κτυπά. Ότι υπάρχει ζωή, ότι ο άνθρωπος είναι ζωντανός.
Δεν θέλω να σας κουράσω περισσότερο. Μας τα είπε τόσο ωραία η ακολουθία. Θα μας τα πει περισσότερο η μεγάλη ακολουθία της αγρυπνίας το βράδυ, των Αχράντων Παθών, στην οποία ας έχουμε τεταμένη την προσοχή μας και ας αφήσουμε ανοιχτά τα χέρια του Θεού να δουλέψει η Χάρις Του μέσα μας αυτές τις ημέρες του Αχράντου Πάθους τη σωτηρία μας, όπως Εκείνος ξέρει και κατά το ποσοστό στο όποιο έχουμε ετοιμασθεί και είμαστε δεκτικοί όλοι μας. Σας ευχαριστώ για την υπομονή σας.

(Περιοδικό «Ο Όσιος Γρηγόριος». αριθ. 34)

Η προδοσία τώρα + Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)

Ἡ προδοσία τώρα

«Ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Ἰούδα, φιλήματι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου παραδίδως;»(Λουκ.22,48

(Ομιλία του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου)

ΑΠΟ ὅλα τὰ πρόσωπα τοῦ θείου δράματος,ἀγαπητοί μου, ἐκεῖνο ποὺ ἀφήνει τὴν πιὸ ἀλγεινὴ ἐντύπωσι εἶνε ὁ Ἰούδας. Δυστυχῶςὅμως, ἐνῷ ἐκεῖνος τελείωσε τότε κατὰ τρόπο οἰκτρό, οἱ Ἰοῦδες δὲν λείπουν μέχρι σήμερα. Ὁ Ἰούδας τρόπον τινὰ ἵδρυσε «σχολὴ»καὶ πολλοὶ μαθαίνουν νὰ παίζουν τὸ ῥόλο του σὲ ὅλα τὰ ἐπίπεδα τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς. Σᾶςπαρουσιάζω μερικὲς εἰκόνες.

⃝Ἕνας σύγχρονος Ἰούδας εἶνε αὐτὸς ποὺ ἐμφανίζεται πρῶτα - πρῶτα στὸν κύκλο τῆς φιλίας. Γνώρισες κάποιον καὶ λές· Σπουδαῖος ἄνθρωπος! πόσο γλυκὰ μιλάει, τί ἀγάπη δείχνει, τί δῶρα δίνει! Τὸν ἀγαπᾷς παραπάνω κι ἀπὸ τὸν πατέρα καὶ τὸν ἀδερφό σου. Τὸν ἐμπιστεύεσαι, τοῦ ἀνοίγεις τὴν καρδιά σου, τοῦ λὲς τὰ μυστικά σου. Καὶ ξαφνικὰ αὐτὸς ὁ φίλος γίνεται ἐχθρός. Γνωρίζω κάποιον ποὺ ἔπαθε συγκοπὴ καρδίας, ὅταν στὸ δικαστήριο εἶδε ὡς μάρτυρα κατηγορίας ἐναντίον του – ποιόν; τὸνφίλο του. Ἰούδας λυμαίνεται τὸν ἱερὸ δεσμὸ τῆς φιλίας κι ὁ ἄνθρωπος ἀπογοητεύεται.

⃝ Ὁ ἄλλος ἱερὸς κύκλος, τὸν ὁποῖο ἁγίασε ὁ Χριστὸς κάνοντας τὸ πρῶτο θαῦμα στὴν Κανὰ τῆς Γαλιλαίας, εἶνε ἡ οἰκογένεια. Βλέπεις,ἐσὺ ὁ νέος μιὰ νέα, σὲ μαγεύει μὲ τὴν ὅλη ἐμφάνισί της, καὶ τὴ βάζεις στὴν καρδιά σου.Τῆς παραδίδεσαι. Τὴν ἀγαπᾷς παραπάνω ἀπὸτὴ μάνα σου. Καὶ τέλος τὴ στεφανώνεσαι, καὶνιώθεις ὅτι πλέεις σὲ πελάγη εὐτυχίας. Ἀλλὰκάποια στιγμὴ ἀνακαλύπτεις ὅτι ἡ γυναίκα αὐτή, ποὺ νόμισες ὅτι θὰ μείνῃ κοντά σου ἄγγελος συμπαραστάτης, ἐνῷ σὲ ἀγκαλιάζει καὶσὲ γεμίζει φιλιά, τὴν ἴδια ὥρα σὲ προδίδει. Να κ᾽ἐδῶ ὁ Ἰούδαςστὸν κύκλο τῆς οἰκογενείας.Κι ὅ,τι εἶπα γιὰ τὴ γυναῖκα τὸ λέω καὶ γιὰ τὸν ἄντρα, ποὺ κι αὐτὸς ὑποκρίνεται πὼς ἀγαπᾷτὴ γυναῖκα του ἀλλὰ κατ᾿ οὐσίαν τὴν ἀπατᾷ,χειρότερα μάλιστα ἀπὸ ὅ,τι ἐκείνη τὸν ἄντρα.

⃝ Θέλετε ἄλλον Ἰούδα; Ἰοῦδες πολλοὶ εἶνε ἰδίως στοὺς διπλωματικοὺς κύκλους· ἐδῶ πλέον τὸ ψέμα ἔγινε ἐπιστήμη· κοιτάζουν πῶς τὸ ἕνα κράτος θὰ μπορέσῃ νὰ ἀπατήσῃ τὸ ἄλλο. Χαρακτηριστικὸ παράδειγμα εἶνε ἐκεῖνο ποὺ ζήσαμε οἱ παλαιότεροι. Ἦταν 27 Ὀκτωβρίου 1940.Στὴν Ἀθήνα στὴν Ἰταλικὴ πρεσβεία γινόταν διασκέδασι, χοροί, ἀγκαλιάσματα καὶ φιλήματα. Οἱ Ἰταλοὶ εἶχαν καλέσει τοὺς Ἕλληνες, καὶ νόμιζε κανεὶς ὅτι τὴ νύχτα ἐκείνη ὑπογράφε-ται σύμφωνο φιλίας τῶν δύο λαῶν. Ὤ ἀπάτη! Μόλις τελείωσε ἡ δεξίωσι, ὁ πρεσβευτὴς τῆςἸταλίας φεύγει νύχτα καὶ πηγαίνει κατ᾿ εὐθεῖαν στὸ σπίτι τοῦ πρωθυπουργοῦ τῆς Ἑλλάδος νὰ τοῦ δηλώσῃ ὅτι ἔχουμε πόλεμο. Φίλημα ᾿Ιούδα! Καὶ τὸ φίλημα αὐτὸ ἐξακολουθεῖ. Οἱ διπλωμάται στὰ χείλη ἔχουν τὴν εἰρήνη, καὶ στὴν καρδιὰ τὸν πόλεμο. Ποτέ ἄλλοτε ἡ ἀνθρωπότης δὲν ἦταν τόσο ὡπλισμένη μὲ φονικὰ ὅπλα ὅσο σήμερα· ἐμπειρογνώμονες λένε ὅτι, ἂν ἐκραγοῦν τὰ πυρηνικὰ ὁπλοστάσια, ἡ γῆ ὄχι μόνο θὰ καταστραφῇ ὁλόκληρη ἀλλὰ καὶ θὰ ἐκτραπῇ ἀπὸ τὴν τροχιά της.

⃝Ἰούδας λοιπὸν στὴ φιλία, Ἰούδας στὴν οἰκογένεια, Ἰούδας στὴ διπλωματία, Ἰούδας καὶ ―ὤ,κλαίω κι ἀναστενάζω, δὲν περίμενα νὰ τὸν βρῶ κ᾽ ἐδῶ―, Ἰούδας καὶ μέσα στὴν ἐκκλησία.Ποιος εἶνε ὁ Ἰούδας; Τὸν βλέπεις ἐκεῖνο τὸν ἱερέα; Φαίνεται καλός. Ἀλλὰ στὰ βάθη τῆς καρδιᾶς του κρύβει φιλαργυρία καὶ πλεονεξία. Δὲν ἀρκεῖται στὸ μισθό του, ζητάεικαὶ ἀπὸ τοὺς χριστιανοὺς τὰ λεγόμενα «τυχερά»· θὰ πάρῃ ἀπὸ βάπτισι, ἀπὸ γάμο, ἀπὸ κηδεία, ἀπὸ μνημόσυνα καὶ τρισάγια. Αὐτὰ εἶνε τριάκοντα ἀργύρια.Ἕνας τέτοιος ἱερεὺς εἶνε ᾿Ιούδας· ὅπως ἐκεῖνος πούλησε τὸν ἀτίμητο Χριστό, ἔτσι τὸν πουλάει κι αὐτὸς ὅταν βάζῃ τιμολόγιο στὴ θείαχάρι ποὺ δὲν ἀγοράζεται. Πολλοὶ ἱερεῖς μὲ μίσησαν, ἐπειδὴ λέω· Ὅπως ὁ κάθε ὑπάλληλος ἀρκεῖται στὸ μισθό του, ἔτσι κ᾽ ἐσεῖς ἀρκεσθῆτε στὸ μισθό σας. Μὴ δωροδοκεῖσθε καὶ μὴν πουλᾶτε τὸν«Ἀτίμητον» (αἶν.Μ.Τετ.). Χριστεμπόριο! Αὐτὰ τὰ σκάνδαλα ἐκμεταλλεύονται οἱ ἐχθροὶ τῆς Ἐκκλησίας καὶ χλευάζουν· ἐνῷ ἂν ζούσαμε ἀφιλάργυρα, δὲν θὰ ὑβρίζοντο τὰ ἱερὰ καὶ ὅσια.

⃝ Ἀλλὰ προχωρῶ. Ἰούδας ὑπάρχει καὶ μεταξὺ τῶν λαϊκῶν, ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν. Δύο χριστιανοὺς κλαίω. Ὁ ἕνας εἶνε αὐτὸς ποὺ μένειψυχρός, δὲν συντρίβεται ἡ καρδιά του· ἀπὸ μικρὸ παιδὶ μέχρι τώρα δὲν πῆγε ποτέ νὰ ἐξομολογηθῇ· εἶνεὁ ἀνεξομολόγητος. Πηγαίνει τυπικὰ στὴν ἐκκλησιά, ἀκούει, μὰ δὲν αἰσθάνεται τὴν ἀνάγκη νὰ πάῃ νὰ γονατίσῃ μπροστὰ στὸν πνευματικὸ πατέρα καὶ νὰ ζητήσῃ ἄφεσι ἁμαρτιῶν. Ἐνῷ ἕνας ἄπιστος ῾Ρῶσος,ὅταν διάβαζε τὸ Εὐαγγέλιο στὴν ἐξορία του καὶ θυμήθηκε τὰ ἁμαρτήματά του, πῆγε σ᾿ ἕνα στάρετς, ἐξωμολογήθηκε, καὶ μετὰ εἶπε·«Ἐξωμολογήθηκα καὶ παράδεισος φύτρωσεστὴν καρδιά μου». Πολλοὶ καὶ ἀπὸ σᾶς, ἰδίως οἱ ἄντρες, εἶστε ἀνεξομολόγητοι. Μὴν ἀμελεῖτε ἄλλο. Ὅσο ἔχετε ἀκόμη καιρό, τρέξτε στὸ μυστήριο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως.

⃝ Ὁ ἄλλος τὸν ὁποῖο κλαίω εἶνε ἐκεῖνος πού,ἐνῷ εἶνε ἀνεξομολόγητος, τολμᾷ καὶ πλησιάζει τὴ Μεγάλη Πέμπτη ἢ τὸ Μέγα Σάββατο ἢτὴν Κυριακὴ τοῦ Πάσχα, καὶ ὄχι ἁπλῶς ἀσπάζεται, ὅπως ὁ Ἰούδας, ἀλλ᾽ ἀνοίγει τὸ στόμα καὶ βάζει μέσα στὴν ἀκάθαρτη ὕπαρξί του τὸν ἀμόλυντο Χριστό. Αὐτὸς ποὺ κοινωνεῖ ἀναξίως τί κάνει τὴν ὥρα ἐκείνη· προσποιεῖται τὸν φίλο, ἐνῷ στὴ ζωή του εἶνε μὲ τοὺς ἐχθροὺς τοῦ Χριστοῦ. Γι᾽ αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία τὴν ὥρα τῆς θείας κοινωνίας ψάλλει·«Τοῦ δείπνου σου τοῦ μυστικοῦ σήμερον, Υἱὲ Θεοῦ, κοινωνόν με παράλαβε»·Χριστέ μου, λέει, ἡ θεία λειτουργία εἶνε ὁ μυστικὸς δεῖπνος, κι ὅπως τότε κοινώνησες τοὺς μαθητάς, κοινώνησε τώρα κ᾿ ἐμένα.«Οὐ μὴ γὰρ τοῖς ἐχθροῖς σου τὸ μυστήριον εἴπω, οὐ φίλημά σοι δώσω καθάπερ ὁ Ἰούδας»·δὲν θὰ φανερώσω τὸ μυστήριο στοὺς ἐχθρούς σου, δὲν θὰ σὲ προδώσω ὅπως ὁ Ἰούδας.«ἀλλ᾽ ὡς ὁ λῃστὴς ὁμολογῶ σοι· Μνήσθητί μου, Κύριε, ἐν τῇ βασιλείᾳ σου».Κοινωνῶ, λέει· βοήθησέ με, Χριστέ, νὰ μὴ σὲ προδώσω «καθάπερ ὁ Ἰούδας», ὅπως ὁ Ἰούδας. Σὲ ἕνα μέρος τῆς Πελοποννήσου, ὅταν βλέπουν κάποιον νὰ κοινωνῇ ἀμετανόητος, λένε·«Καθάπερ ὁ Ἰούδας»! Ἔτσι, σὰν τὸν Ἰούδα, κοινωνοῦμε πολλὲς φορὲς κ᾽ ἐμεῖς.

Ἕνας σοβαρὸς συγγραφεὺς ἔγραψε βιβλίο μὲ τίτλο«Ὁ Ἰούδας διὰ μέσου τῶν αἰώνων». Σὲ κάθε ἐποχὴ δηλαδή, καὶ κατ᾽ ἐξοχὴν στὴ δική μας, ὁ ᾿Ιούδας συνεχίζει τὸ σκοτεινὸ ἔργο του. Κάθε φορὰ ποὺ συναντῶνται οἱ μεγάλοι,οἱ ἐκπρόσωποι τῶν ὑπερδυνάμεων, ἔχουμε φιλήματα Ἰούδα. Ὁ Ἰούδας ἑτοιμάζεται πάλι νὰ σταυρώσῃ τὴν ἀνθρώποτητα.

Ἀναφέρει ἡ ἱστορία ὅτι ἕναςἀπὸ τοὺς πιὸ ἔνδοξους αὐτοκράτορες τῆς γῆς, ὁ Ἰούλιος καῖσαρ, εἶχε στὴν αὐλή του ἕνα λαμπρὸ νέο, τὸν Βροῦτο. Τὸν ἀγαποῦσε, τὸν προστάτευσε, τὸν τίμησε ἰδιαίτερως καὶ τὸν ἀνέδειξε. Ἦταν τὸ δεξί του χέρι. Μιὰ μέρα ὅμως ἔγινε συνωμοσία. Ὥρμησαν τριάντα - σαράντα ἐπαναστάτες μὲ μαχαίρια, περικύκλωσαν τὸν καίσαρα καὶ τὸν χτύπησαν. Ἔκπληκτος ἐκεῖνος στρέφει τὰ μάτια γύρω του καὶ πρὶν ξεψυχήσῃ διακρίνει μεταξὺ τῶνδολοφόνων – ποιόν; Τὸν Βροῦτο! Καὶ τότε εἶπε ἐκεῖνο ποὺ ἔμεινε πλέον παροιμιῶδες·«Και σύ, τέκνον Βροῦτε;». Οἱ ἄλλοι δη-λαδὴ ἤξερα ὅτι εἶνε ἐχθροί μου, ἀλλὰ καὶ σύ,ποὺ σὲ εἶχα σὰν παιδί μου; Καὶ μὲ τὸ παράπονο αὐτὸ ἐξέπνευσε ὁ Ἰούλιος καῖσαρ.

Ἀλλὰ τί εἶνε, ἀδελφοί μου, ὁ καῖσαρ καὶ οἱ ἄλλοι βασιλεῖς τῆς γῆς μπροστὰ στὸν Βασιλέα Χριστό; Μηδέν! Αὐτὸς εἶνε ὁ αἰώνιος βασιλεύς. Ἡ μεγάλη προδοσία εἶνε τὸ νὰ προδώσῃ κάποιος τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστὸς λοιπόν, πάνω ἀπ᾽ τὸ σταυρὸ ὅπου τὸν ἀ-νέβασαν οἱ ἁμαρτίες μας, στρέφει τὸ βλέμμα στοὺς λεγομένους χριστιανοὺς τῆς δύσεως,στρέφει τὸ βλέμμα στοὺς μεγάλους καὶ ἰσχυροὺς κυβερνῆτες, προέδρους καὶ πρωθυπουργοὺς καὶ ὑπουργοὺς καὶ βουλευτὰς καὶ στρατηγούς, ποὺ τὸν σταυρώνουν μὲ τὶς ἀποφάσεις τους μέσα στὰ κοινοβούλια, στρέφει τὸ βλέμμα στοὺς κληρικοὺς τῆς Ἐκκλησίας του, στρέφει τὸ βλέμμα στοὺς Χριστιανοὺς ποὺ εἴμαστε βαπτισμένοι στὸ ὄνομά του, σ᾽ ἐμᾶς τοὺς ψευτοχριστιανοὺςτοῦ αἰῶνος τούτου, στρέφει τὸ βλέμμα στὰ ἐκκλησιάσματα αὐτῆςτῆς ἑβδομάδος, βλέπει ἐμᾶς τοὺς νέους Ἰοῦδες, ἄντρες - γυναῖκες, μικροὺς - μεγάλους, ἀγραμμάτους - ἐγγραμμάτους, ὅλο τὸ πλῆθος αὐτῶν ποὺ κοινωνοῦν ἀναξίως, καὶ λέει μὲ παράπονο·«Κ᾽ ἐσύ, Χριστιανέ;». Μὲ ὑβρίζουν οἱ Ἑβραῖοι, μὲ ἀτιμάζουν οἱ μωαμεθανοί, μ᾽ ἐξευτελίζουν οἱ ἐχθροί· μὲ προδίδεις λοιπὸν κ᾽ ἐσύ, ποὺ βαπτίσθηκες στὸ ὄνομα τῆς ἁγίας Τριάδος;

Τὴν ἁγία αὐτὴ ἡμέρα ἂς ἐξομολογηθοῦμεἐνώπιόν του καὶ ἂς τοῦ ποῦμε μὲ στεναγμό·Χριστέ, μὴ σὲ προδώσω ὅπως ὁ Ἰούδας, ἀλλ᾽ἀξίωσέ μὲ νὰ πῶ κ᾽ ἐγὼ τὴ φωνὴ τοῦ λῃστοῦ· «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου»(Λουκ.23,42).

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Β΄ μέρος ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας, ποὺ ἔγινε στὸν ἱ. ν. Ἁγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης τὴν 17-4-1987 πρωί μὲ ἄλλο τίτλο

ΕΟΡΤΙΟΝ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ κ.κ. ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ

ΕΟΡΤΙΟΝ  ΜΗΝΥΜΑ
ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ
Κ.Κ. Σ Π Υ Ρ Ι Δ Ω Ν Ο Σ
“Αὕτη ἡ ἡμέρα, ἥν ἐποίησεν ὁ Κύριος ἀγαλλιασώμεθα καί εὐφρανθῶμεν ἐν αὐτῇ” (Ψαλμ. 117 στ. 24)
Ἀνέτειλε ἡμέρα χαρᾶς καί εὐφροσύνης, ἀγαπητοί, ἡμέρα ἀγαλλιάσεως καί σωτηρίας, ἡμέρα εἰρήνης καί καταλλαγῆς, ἡμέρα ἀναπλάσεως καί ἀνακαινισμοῦ τῶν ψυχῶν μας, ἡμέρα ὄντως μεγάλη καί θαυμαστή καί ἐπιφανής. Αὐτή εἶναι ἡ ἑορτή τῶν ἑορτῶν καί ἡ πανήγυρις τῶν πανηγύρεων. Αὐτή εἶναι ἡ σεβασμία καί ἁγία καί λαμπροφόρος ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως.
Mέ χαρά καί πνευματική ἀγαλλίασι ἑορτάζουμε τήν λαμπρή καί φωταυγή αὐτή νύκτα τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Στήν ἑορτή αὐτή συμμετέχει ὁλόκληρη ἡ δημιουργία, “ὁρατός τε κόσμος ἅπας καί ἀόρατος”, τά ἔμψυχα καί τά ἄψυχα, ἡ λογική καί ἡ ἄλογος φύσις. Ἡ ἑορτή αὐτή θά εἶναι ἡ αἰωνία καί οἰκουμενική πανήγυρις, πού θά ψάλῃ τήν νέα ὠδή στόν παθόντα, θανόντα καί ἀναστάντα Λυτρωτή καί Σωτῆρα Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό.
Ἑορτάζουμε ὄχι μόνον ἕνα ἱστορικό γεγονός, ἀλλά κυρίως ἕνα λυτρωτικό γεγονός, πού ὑπερβαίνει τήν ἱστορικότητα καί ἀφορᾶ στόν καθένα ἀπό μᾶς. Ὁ Ἀναστάς Κύριος ἐνίκησε τούς δύο φοβερούς ἐχθρούς τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, ἀλλά καί τῆς δημιουργίας. Πρῶτον τήν ἁμαρτία καί δεύτερον τόν θάνατο.
Μετέχουμε σ’ αὐτή τήν νίκη καί διαβαίνουμε τά ὅρια τῆς ἐκπεσούσης φθαρτῆς φύσεώς μας μέ τήν συμμετοχή μας στά ἅγια Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, πού μᾶς καλεῖ: “Δεῦτε πόμα πίομεν καινόν”. Αὐτή εἶναι ἡ δυνατότης πού μᾶς παρέχει ἡ Ἐκκλησία. Μᾶς προσφέρει τήν ζωή, τήν ἀνάστασι καί τήν ἀνακαίνισι τῆς ὑπαρξεώς μας.
Ὡστόσο ζοῦμε ἀκόμη μέσα στόν κόσμο τῆς φθορᾶς καί στήν κοινωνία τῆς πονηρίας, ὅπου κυριαρχοῦν οἱ πνιγηρές ποικίλες μορφές τοῦ θανάτου κι’ ἀναζητοῦμε τρόπο νά ἀνασάνουμε, νά ἐλευθερωθοῦμε ἀπό τίς ὠδῖνες τοῦ θανάτου, πού μᾶς περικυκλώνουν. Χρειαζόμεθα τήν καθαρτική, φωτιστική καί θεωτική Χάρι τοῦ Θεοῦ γιά νά γίνῃ ὁ κόσμος μας, ἡ κοινωνία μας, ἡ ζωή μας, φῶς καί ζωή. Αὐτή μᾶς τήν δίδει ἡ Ἐκκλησία.
Eἶναι ἡ μόνη εὐκαιρία καί δυνατότης πού μᾶς παρέχεται.
Ἄς ἀξιοποιήσουμε αὐτή τήν εὐκαιρία γιά νά ζήσουμε στήν ἐλευθερία, πού μᾶς ἐχάρισε ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός.
Eὔχομαι νά ἑορτάσετε τό Πάσχα ἡμῶν μέ πνευματική χαρά καί ἀγαλλίασι. Ἡ Χάρις τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου νά εἶναι πάντοτε μαζί Σας καί νά φωτίζῃ τήν ζωή Σας.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΑ
Ο   ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ  ΣΑΣ
Ο  ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ  ΣΠΥΡΙΔΩΝ

Η προδοσία τότε +Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)

Ἡ προδοσία τότε

«Ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Ἰούδα, φιλήματι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου παραδίδως;»(Λουκ.22,48)

(Ομιλία του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου)

Η ζωή, ἀγαπητοί μου, τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ἐπάνω ἐδῶ στὴ γῆ, ἀπὸ τὴν ἡμέρα ποὺ γεννήθηκε ἕως τὴ στιγμὴ ποὺ εἶπετὸ«Τετέλεσται»(Ἰω.19,30), εἶνε ἕνας ἥλιος ἀκηλί-δωτος. Ἀλλ᾽ ἐκεῖ ποὺ λάμπει σὲ ὅλο τὸ μεγαλεῖο της εἶνε της ἡμέρες τῶν παθῶν του. Ὅπως ψάλλει ὡραῖα ἡ Ἐκκλησία μας,«θάμβος ἦν κατιδεῖν τὸν οὐρανοῦ καὶ γῆς Ποιητὴν ἐπὶ σταυροῦ κρεμάμενον»(Θ΄ὥραΜ.Παρασκ.).

Τὰ πάθη τοῦ Κυρίου χαρακτηρίζονται καὶὡςθεῖο δρᾶμα. Κι ὅπωςστὰ θεατρικὰ ἔργα ἕνας εἶνε ὁ πρωταγωνιστὴς καὶ γύρω ἀπὸ αὐτὸν κινοῦνται ἄλλα πρόσωπα μὲ δευτερεύοντες ῥόλους, ἔτσι καὶ στὸ θεῖο δρᾶμακεντρικὸ πρόσωπο εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ γύρω του δροῦν πολλὰ ἄλλα πρόσωπα, εἴτε φιλικὰ εἴτε ἐχθρικὰ πρὸς αὐτόν. Τὰ πρόσωπα αὐτὰ εἶνε οἱ μαθηταί, οἱ μυροφόρες, οἱ ἀρχιερεῖς, οἱ γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι, ὁ Ἄννας κι ὁ Καϊάφας, οἱ ψευδομάρτυρες, ὁ Πιλᾶτος καὶ ἡ γυναίκα του, ὁ Ἡρῴδης, οἱ στρατιῶτες, ὁ ἑκατόνταρχος, ὁ Σίμων ὁ Κυρηναῖος, οἱ γυναῖκες τῆς Ἰερουσαλήμ, οἱ δύο λῃσταί, οἱ φρουροί.

Ἀπὸ ὅλα τὰ πρόσωπα ἂς στρέψουμε τώρα τὴν προσοχή μας στὸ πρόσωπο ποὺ προκαλεῖ μεγαλύτερη φρίκη καὶ βδελυγμία, τὸνἸούδα.Εἶνε ἐκεῖνος ποὺ στηλιτεύεται κατ᾿ ἐξοχὴνστοὺς ὕμνους τῆς Ἐκκλησίας μας.

Τί ἦταν ὁ Ἰούδας; Μεγάλο μυστήριο ἔκρυβε ἡ ψυχή του, ἀπύθμενο βάθος. Ποιά μάνα τὸν γέννησε, ποιός πατέρας τὸν ἀνέθρεψε;Προτιμότερο νὰ μὴν εἶχε γεννηθῆ. Γονεῖς, ποὺστενοχωριέστε γιὰ ἀτεκνία, πολλὲς φορὲς ἡ ἀτεκνία εἶνε ἔλεος Θεοῦ. Τί νὰ τὸ κάνῃς, νὰγεννήσῃς παιδὶ καὶ νὰ γίνῃ Ἰούδας; Ἕνας πατέρας, ποὺ τὸ παιδί του ἔγινε περιβόητος λῃστὴς καὶ σκότωσε τρακόσους ἀνθρώπους στὰ χρόνια τῆς κατοχῆς, μοῦ ἔλεγε· Ἄχ νὰ τό ᾽ξερα! θὰ τὸν ἔπνιγα, θὰ τὸν ἔρριχνα στὸ ποτάμι·

ἀγγελούδι φαινόταν στὴν κούνια, ἀλλὰ βγῆκε σατανᾶς!… Καὶ γιὰ τὸν Ἰούδα, παρόντος μάλιστα τοῦ ἰδίου, ὁ Κύριος εἶπε ὅτι ἦταν προ-τιμότερο νὰ μὴ ἐγεννᾶτο(βλ.Ματθ.26,24).

Δὲν θὰ βασισθοῦμε σὲ λαϊκὲς παραδόσεις γι᾽ αὐτόν· θὰ στηριχθοῦμε στὰ Εὐαγγέλια, ποὺδιασῴζουν τὴν αὐθεντικὴ ἱστορία. Λέει λοι-πὸν τὸ Εὐαγγέλιο, ὅτι γεννήθηκε στὴν ᾿Ιου-δαία, μεταξὺ ἀγροτῶν - ἁπλοϊκῶν ἀνθρώπων. Τὸν εἵλκυσε τὸ κήρυγμα τοῦ Κυρίου, πλησίασε κι αὐτὸς τὸ Χριστὸ καὶ ἔγινεἕνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα μαθητάς. Μεγάλη ἡ τιμὴ γι᾽ αὐτόν. Ὁ Χριστὸς τοῦ ἔδειξε ἀμέριστη ἀγάπη· δὲν τοῦ στέρησε τίποτε ὥστε νὰ ἔχῃ παράπονο, δὲν τὸν παρέβλεψε, δὲν τὸν παραγκώνισε,δὲν τὸν ἀδίκησε· τοῦ ἔδειξε στοργὴ σὰν πατέρας. Ἀλλ᾿ αὐτὸς στὰ βάθη τουἦταν φιλάργυρος. Καὶ ἡ φιλαργύρια εἶνε«ῥίζα πάντων τῶν κακῶν»(Α΄Τιμ.6,10). Ὁ Χριστός, γιὰ νὰ μαλάξῃ τὸ πάθος, τοῦ ἔδωσε νὰ διαχειρίζεται τὰ οἰκονομικὰ τῆς συνοδείας. Ἔκανε ὅπως κάνει κάποτε ἡ μάνα στὸ λαίμαργο παιδί, ποὺ τοῦ δίνει παραπάνω φαγητό, γιὰ νὰ τὸ κάνῃ ν᾿ ἀηδιάσῃ. Εἶνε κι αὐτὴ μιὰ μεθόδος. Ἔτσικαὶ ὁ Χριστὸς ἐμπιστεύθηκε σ᾿ αὐτὸν τὸ «γλωσσόκομον» (Ἰω.12,6·13,29), τὸ ταμεῖο τους.

Ὁ Ἰούδας δὲν μποροῦσε νὰ κρύψῃ τὸ πάθος του. Ἔδειξε τὴ φιλαργυρία του κάποια στιγμή,ὅταν ὁ Χριστὸς πῆγε στὸ σπίτι τοῦΛαζάρου καὶ ἡ Μαρία μὲ μύρο ἀξίας 300 δηναρίων (ἄνω τῶν 300.000 δραχμ.) ἄλειψε τὰ ἅγια πόδιατου καὶ τὰ σκούπισε μὲ τὰ μαλλιά της. Τὸ εἶδε αὐτὸ κι ὁ Ιούδαςκαὶ τί εἶπε· Κρίμα νὰ πεταχτοῦν τόσα λεφτά! δὲν ἦταν προτιμότερο νὰ δοθοῦν στοὺςφτωχούς;… Ἀγαποῦσε κ᾽ ἐνδιαφερόταν γιὰτοὺς φτωχούς; Κάθε ἄλλο. Ἀλλὰ ἔκρυβε τὴφιλαργυρία του κάτω ἀπὸ τὸ«προσωπεῖον»(τὴ μάσκα) τῆς«φιλοπτωχείας», τῆς ἀγάπης γιὰ τοὺςφτωχούς(ἀπόστ.αἴν.Μ.Πέμπ.). Τότε ὁ Χριστὸς τοῦ εἶπε· Ἰούδα, τοὺς φτωχοὺς θὰ τοὺς ἔχετε πάντοτε κοντά σας, ἐμένα ὅμως ὄχι(Ἰω.12,8). Μεγάλος λόγος αὐτός, προφητεία τοῦ Χριστοῦ εἶνε· Τοὺς φτωχοὺς θὰ τοὺς ἔχετε κοντά σας πάντοτε! Ὁποιοδήποτε οἰκονομικὸ σύστημα καὶ ἂν ἰσχύσῃ (σοσιαλιστικό, κομμουνιστικό, καπιταλιστικό),ἡ φτώχεια μπορεῖ νὰμειωθῇ ἀλλὰ δὲν θὰ ἐκλείψῃ. Πάντα θὰ ὑπάρχουν φτωχοί· μὲ τὴ διαφορά, ὅτι στὸ ἕνα καθεστὼς ἐπιτρέπεται νὰ φωνάξουν «πεινῶ», στὸ ἄλλο δὲν ἐπιτρέπεται. Ἀλλ᾽ ἂς γυρίσουμε στὸν Ἰούδα.

Ὁ Χριστὸς τοῦ εἶπε· Μὴν ἐμποδίζεις τὴ Μαρία· ἐγὼ σὲ λίγο πειθαίνω, κι αὐτὸ ποὺ ἔκανε εἶνε μία προετοιμασία γιὰ τὸν ἐνταφιασμό μου(ἔ.ἀ.).

Δὲν τὸν ἐξέθεσε δηλαδὴ ὁ Κύριος. Καὶ μέχρι τέλουςτοῦ ἔδειξε ἀγάπη. Τὸ βράδυ τοῦ μυστικοῦ δείπνου ὄχι μόνο τοῦ ἔπλυνε τὰ πόδια ὅπως καὶ τῶν ἄλλων μαθητῶν, ἀλλὰ καὶ τοῦ ἔδωσε τὴ θεία κοινωνία, τὸ ἅγιο σῶμα καὶ τὸ τίμιο αἷμα του. Καὶ ἐνῷ γνώριζε ὅλη τὴν προδοσία, δὲν τὸν ἀπεκάλυψε. Εἶπε μόνο· Κάποιος ἀπὸ σᾶς θὰμὲ προδώσῃ ἀπόψε. Ὅλοι ἀλληλοκοιτάχτηκαν φοβισμένοι, αὐτὸς ὅμως ἔμεινε ἀσυγκίνητος, ἕως ὅτου ὁ Χριστὸς τοῦ εἶπε «Ὅ,τι ἔχεις νὰ κάνῃςκάνε το γρήγορα»(ἔ.ἀ. 13,27), ἀφήνοντας πάλι τὴν ἐντύπωσι ὅτι ἐννοεῖ νὰ κάνῃψώνια γιὰ τὴν ἑορτὴ ἢ νὰ δώσῃ κάποια βοή-θεια σὲ φτωχούς. Ἔτσι ἔφυγε ὁ ᾿Ιούδας. Ὅταν βγῆκε ἔξω εἶχε πλέον νυχτώσει.Πῆ- γε στοὺς ἐχθροὺςτοῦ Διδασκάλου, μὲ τοὺς ὁποίους εἶχε ἤδη διαπραγματευθῆ τὴν προδοσία ἀντὶ τριάκοντα ἀργυρίων. Οἱ ἀρχιερεῖς τὸν ἔβαλαν ἐπὶ κεφαλῆς πλήθους ὑπηρετῶν τουςκαὶ τῆς σπείρας τῶν στρατιωτῶν μὲ τὸν χιλίαρχο, καὶ ὅλοι μὲ ὅπλα, μαχαίρια καὶ ξύλα, μὲφανάρια καὶ δᾳδιὰ ἀναμμένα γιὰ νὰ βλέπουν,ξεκίνησαν γιὰ τὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ.

Ἀκούγεται ὁ θόρυβος ποὺ κάνουν καθὼς πλησιάζουν. Τότε ὁ Χριστός, ἀφοῦ ἔκανε τὴν προσευχή του, λέει τοὺς μαθητάς του ποὺ εἶχαν ἀποκοιμηθῆ·«Ξυπνᾶτε!… ἔφτασεὁ παραδιδούς με», νάτον(Ματθ.26,46.Μᾶρκ.14,42). Ἐνῷ δηλαδὴ ὁ Ἰούδας ἀγρυπνεῖ, οἱ μαθηταὶ κοιμῶνται.Ἔτσι εἶνε· ἐνῷ τὰ παιδιὰ τοῦ διαβόλου δουλεύουνμέρα - νύχτα γιὰ τὸ κακό, τὰ παιδιὰτοῦ Χριστοῦ κοιμῶνται μακαρίως.

Ὁ Χριστὸς ἤρεμος βγαίνει νὰ τοὺς προϋπαντήσῃ. ―Ποιόν ζητᾶτε; λέει. ―Τὸν Ἰησοῦ τὸ Ναζωραῖο. ―«Ἐγώ εἰμι», τοὺς λέει. Μὰ αὐτοί, ἐνῷ εἶνε ἕτοιμοι νὰ ὁρμήσουν, ἐπρὸς στὸ μεγαλεῖοτου ποὺ λάμπει ἐμποδίζονται νὰ τὸν ἀγγίξουν. Μόλις ἄκουσαν τὸ«Ἐγώ εἰμι»,«ἀπῆλθον εἰς τὰ ὀπίσω καὶ ἔπεσον χαμαί»(Ἰω.18,4-6).

Σὰν νὰ τοὺς λέῃ· Θέλω καὶ παραδίδομαι στὰχέρια σας, εἰ δ᾽ ἄλλως δὲν θὰ μ᾽ ἀγγίζατε. Καὶ γι᾽ αὐτὸ ἡ θεία Λειτουργία λέει·«…Τῇ νυκτὶ ᾗ παρεδίδοτο, μᾶλλον δὲ ἑαυτὸν παρεδίδου ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς…»(ἀναφ.). Δὲν παρεδόθη δηλαδὴ ὁ Κύριος ἀκουσίως· ἑκουσίως παρέδωσε τὸνἑαυτό του. Καὶ τίθεται τὸ ἐρώτημα· τί χρειαζόταν λοιπὸν ἡ προδοσία τοῦ Ἰούδα;

Αὐτὸς ὅμως, φοβούμενος μήπως γίνῃ λάθος, τοὺς εἶχε πεῖ· Θὰ σᾶς τὸν δείξω ὡς ἑξῆς· θὰ εἶνε ἐκεῖνος ποὺ θὰ φιλήσω. Πλησίασε λοιπὸν τότε καὶ τὸν ἀσπάσθηκε. Ὤ βεβήλωσις! Τὸ φίλημα, ποὺ εἶνε δεῖγμα ἀγάπης, ἐδῶ ἔγινε σύμβολο προδοσίας. Ποτέ ἄλλοτε τὰ ἱερὰαἰσθήματα τοῦ ἀνθρώπου δὲν ὑπέστησαν τέτοια κακοποίησι ὅπως στὴν περίπτωσι αὐτή.

Καὶ ὁ Κύριος; Ἐνῷ μποροῦσε τὴ στιγμὴ ἐκείνη νὰ κάνῃ τὴ γῆ ν᾿ ἀνοίξῃ καὶ νὰ τὸν καταπιῇ ζωντανό, δὲν ἐκδικεῖται· τοῦ λέει μόνο μὲ παράπονο· «Ἰούδα, μὲ φίλημα προδίδεις τὸν Υἱὸ τοῦἀνθρώπου;»(Λουκ.22,48).

Τὸ ἔγκλημα συντελέσθηκε πλέον, ἡ προδοσία ἔγινε. Οἱ στρατιῶτες συλλαμβάνουν τὸν Κύριο, τὸν δένουν καὶ τὸν σύρουν μέσ᾽στὴ νύχτα στὰ κρατητήρια καὶ τὰ δικαστήρια τοῦ Ἄννα καὶ τοῦ Καϊάφα, καὶ τὸ πρωὶ στὸ πραιτώριοτοῦ Πιλάτου καὶ τὸ βῆμα τοῦ Ἡρῴδου, γιὰ νὰ καταδικασθῇ τέλος εἰς θάνατον. Καὶὁ μεγαλύτερος συντελεστὴς τοῦ ἐγκλήματοςαὐτοῦ εἶνε ὁ Ἰούδας.

Γι᾿ αὐτὸ ὁ Χριστὸς εἶπε ὅτι ἦταν προτιμότερο ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς νὰ μὴ γεννιόταν καὶ γι᾽ αὐτὸτὸ τέλος του ἦταν οἰκτρό. Τὰ παραπονεμένα λόγια ποὺ τοῦ εἶπε ὁ Χριστός, «Ἰού-δα, μὲ φίλημα προδίδεις τὸν Υἱὸν τοῦ ἀνθρώ-που;», ἔμειναν μέσ᾿ στὴν καρδιά του κάρβουνο ἀναμμένο, φίδι ποὺ τὸν ἔτρωγε. Κι ὅταν πλέον εἶδε ὅτι ὁ Χριστὸς καταδικάστηκε νὰ κρεμαστῇ στὸ σταυρό, ξύπνησαν οἱ τύψεις καὶ τόσο βαθειὰ τὸν κεντοῦσαν ὥστε δὲν μποροῦσε νὰ τὶς ὑποφέρῃ. Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος λέει,ὅτι δὲν ὑπάρχει στὸν κόσμο χειρότερος βασανισμὸς ἀπὸ τὶς τύψεις τῆς συνειδήσεως· προτιμότερο νὰ σὲ δαγκώσῃ φίδι καὶ σκορπιὸς παρὰ νὰ σὲ κεντήσῃ ἡ συνείδησί σου. Μὴ ὑποφέροντας λοιπὸν ἄλλο πῆγε στοὺς ἀρχιερεῖςκαὶ

ὡμολόγησε·«Ἥμαρτον παραδοὺς αἷμα ἀθῷον»(Ματθ.27,4). Κι ἀφοῦ ἔρριξε τὰ ἀργύρια τῆς προδοσίας στὸ ναό, πῆρε σχοινί, κρεμάστηκε καὶ αὐτοκτόνησε. Μὰ τὸ σῶμα του δὲν ἔμεινε στὴν ἀγχόνη· ἔπεσε κάτω μπρούμυτα, ἔσκασε ἡ κοιλιά του καὶ χύθηκαν ἔξω ὅλα τὰ σπλάχνα του(Πράξ.1,18). Τέτοιο τέλος εἶχε, ἀδελφοί μου, ὁ ᾿Ιούδας. Γι᾽ αὐτὸ ῥῦσαι ἡμᾶς, Κύριε, τοῦ πάθους τῆςφιλαργυρίαςκαὶ τοῦ πειρασμοῦ τῆς ἀπελπισίας.

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Α΄ μέρος ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας, ποὺ ἔγινε στὸν ἱ. ν. Ἁγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης τὴν 17-4-1987 πρωί μὲ ἄλλο τίτλο

Τη αγία και Μεγάλη Πέμπτη

 

Κατά τη Μ. Πέμπτη επιτελούμε ανάμνηση: (α) Της νίψεως των ποδών των Αποστόλων υπό του Κυρίου. (β) Του Μυστικού Δείπνου, δηλαδή της παραδόσεως σ' εμάς υπό του Κυρίου του Μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας. (γ)Της θαυμαστής προσευχής του Κυρίου προς τον Πατέρα Του. Και (δ) Της προδοσίας του Κυρίου υπό του Ιούδα.
Εκείνο το βράδυ της Πέμπτης, πριν ν' αρχίσει το δείπνο ο ΄Ιησούς σηκώνεται από το τραπέζι, αφήνει κάτω τα ιμάτιά του, βάζει νερό στο νιπτήρα και τα κάνει όλα μόνος Του, πλένοντας τα πόδια των Μαθητών Του. Με τον τρόπο αυτό θέλει να δείξει σ' όλους ότι δεν πρέπει να επιζητούμε τα πρωτεία. Μετά τη νίψη των ποδιών λέγει: <<όποιος θέλει να είναι πρώτος, να είναι τελευταίος απ' όλους>>.
Πρώτα πήγε στον Ιούδα και μετά στό Πέτρο, ο οποίος ήταν ο πιό ορμητικός απ' όλους και στην αρχή σταματάει το Διδάσκαλο, αλλά ύστερα όταν τον έλεγξε, υποχωρεί με τη καρδιά του. Αφού έπλυνε τα πόδια όλων, πήρε τα ιμάτιά Του και ξανακάθησε.
Άρχισε κατόπιν να τους νουθετεί να αγαπούν ο ένας τον άλλον και να μη επιζητούν το ποιός θα είναι πρώτος. Στη συνέχεια τους μίλησε για την προδοσία και επειδή θορυβήθηκαν, στρέφεται με ήρεμο τρόπο στον Ιωάννη και τον υπέδειξε.
Κατόπιν πήρε ψωμί στα χέρια Του και είπε: <<Λάβετε φάγετε>>. Τό ίδιο έκανε και με το ποτήρι του κρασιού λέγοντας: <<Πιέστε απ' αυτό όλοι, γιατί αυτό είναι το αίμα Μου, της νέας Συμφωνίας. Αυτό να κάνετε για να Με θυμάστε>>. Μετά από αυτή τη στιγμή ο Ιούδας, μόλις έφαγε τον άρτο έφυγε και συμφώνησε με τους αρχιερείς να τους Τον παραδώσει.
Μετά το δείπνο βγήκαν όλοι στο όρος των Ελαιών, όπου ο Χριστός τους δίδαξε τα ανήκουστα και τελευταία μαθήματα και αρχίζει να λυπάται και να ανυπομονεί. Αναχωρεό μόνος Του και, γονατίζοντας, προσεύχεται εκτενώς. Από την πολλή αγωνία γίνεται ο ιδρώτας Του σαν σταγόνες πηχτού αίματος, οι οποίες έπεφταν στη γη. Μόλις συμπληρώνει την εναγώνια εκείνη προσευχή, φθάνει ο Ιούδας με ένοπλους στρατιώτες και πολύ όχλο και αφού χαιρετάει και φιλάει πονηρά το δάσκαλό Του, Τον παραδίδει.
Συλλαμβάνεται λοιπόν ο Ιησούς και τον φέρνουν δέσμιο στους Αρχιερείς Άννα και Καϊάφα. Οι μαθητές σκορπίζονται και ο θερμότερος των άλλων ο Πέτρος τον ακολούθησε ως την αρχιερατική αυλή και αρνείται και αυτός ότι είναι μαθητής Του.
Εν τω μεταξύ ο θείος διδάσκαλος παρουσιάζεται μπροστά στο παράνομο συνέδριο, εξετάζεται για τους μαθητές και τη διδασκαλία Του, εξορκίζεται στο Θεό για να πεί εάν Αυτός είναι πράγματι ο Χριστός και αφού είπε την αλήθεια, κρίνεται ως ένοχος θανάτου, επειδή τάχα βλασφήμησε.
Από 'κει και πέρα τον φτύνουν στο πρόσωπο, τον χτυπάνε, τον εμπαίζουν με κάθε τρόπο κατά τη διάρκεια όλης της νύχτας, ως το πρωϊ.

 

πηγή

Η Μεγάλη Πέμπτη

Κατά την Αγία και Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε τέσσερα γεγονότα:

α) Τον Ιερό Νιπτήρα , δηλαδή το νίψιμο των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο, που θέλησε και μ’ αυτόν τον τρόπο να τους διδάξει την ταπείνωση: «όποιος θέλει να είναι πρώτος, πρέπει να είναι διάκονος και υπηρέτης όλων» .

β) Τον Μυστικό Δείπνο , δηλαδή την παράδοση των φρικτών μυστηρίων. Ο Χριστός θέλησε για τελευταία φορά να φάει μαζί με τους μαθητές Του. Τότε τους παρέδωσε και το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Για πρώτη και τελευταία φορά κοινώνησαν από τα χέρια Του το Σώμα και το Αίμα Του, που θα χυνόταν σε λίγο πάνω στο Σταυρό για τη σωτηρία όλου του κόσμου. «Αυτό να κάνετε για να με θυμάστε», τους είπε. Έτσι κάθε φορά που τελούμε τη Θεία Λειτουργία, μέσα στο μυστήριο αυτό έχουμε όλη τη ζωή και τη θυσία του Χριστού, δοξάζουμε τον Θεό για το μεγαλείο και την αγάπη Του, Τον ευχαριστούμε για ό,τι έκανε και κάνει διαρκώς για μας και Τον παίρνουμε μέσα μας, για να μας δίνει δύναμη να κάνουμε το άγιο θέλημα Του εδώ στη Γη και στο τέλος να μας αναστήσει και να μας πάρει για πάντα κοντά Του στους Ουρανούς, ενωμένους μαζί Του.

γ) Την Υπερφυά Προσευχή. Εκεί στον κήπο της Γεθσημανή ο Κύριος προσευχήθηκε με αγωνία και παρακάλεσε με θέρμη: «Πατέρα, αν είναι δυνατόν, να μην πιω αυτό το ποτήρι· όμως όχι όπως θέλω εγώ, αλλά όπως θέλεις Εσύ να γίνει». Αυτήν ακριβώς την ώρα που ο Κύριος αφήνει το άγιο θέλημά Του, για να υπακούσει εκουσίως στο θέλημα του Ουράνιου Πατέρα, είναι που συντρίβεται η δύναμη του διαβόλου και ο Κύριος, νικητής πλέον του διαβόλου, προχωρεί να χαρίσει την ελευθερία και τη σωτηρία σε όσους άλλους δούλους του κακού ζητήσουν τη βοήθειά Του. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντική η υπακοή, μέσα στην Εκκλησία, για την οποία δεν θέλει να ακούσει ο σημερινός άνθρωπος.

δ) Την. Όπως είχε συμφωνηθεί, ο Ιούδας προδίδει το Δάσκαλό του με φίλημα. Τότε ο αναμάρτητος Κύριος, ο Δημιουργός και Ευεργέτης του κόσμου, συλλαμβάνεται και παραδίδεται για να δικαστεί, εντελώς ανυπεράσπιστος και εγκαταλειμμένος ακόμη και από τους μαθητές Του, που σκορπίστηκαν φοβισμένοι, μόλις συνελήφθη ο Διδάσκαλός τους.

Μπορείς να ακούσεις το τροπάριο που ψάλλεται στον όρθρο της Μεγάλης Πέμπτης.

%pempti%

πηγή

Η Εκκλησία είναι θεραπευτήριο και όχι δικαστήριο!

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος

Η Εκκλησία είναι θεραπευτήριο και όχι δικαστήριο των ψυχών. Δεν καταδικάζει για τα αμαρτήματα, αλλά παρέχει συγχώρηση των αμαρτημάτων.

Τίποτα δεν κάνει τόσο χαρούμενη τη ζωή μας, όσο η ευχαρίστηση που νιώθουμε στην Εκκλησία. Στην Εκκλησία συντηρούν τη χαρά τους οι χαρούμενοι, στην Εκκλησία αποκτούν την ευθυμία οι στεναχωρημένοι και την ευφροσύνη οι λυπημένοι, στην Εκκλησία βρίσκουν την ανακούφιση οι ταλαιπωρημένοι και την ανάπαυση οι κουρασμένοι.

«Ελάτε» λέει ο Κύριος, «κοντά μου όλοι, όσοι είστε κουρασμένοι και φορτωμένοι (με θλίψεις και αμαρτίες), κι εγώ θα σας ξεκουράσω» (Ματθ. 11:28).

Τι πιο ποθητό θα μπορούσε να υπάρξει απ’ αυτή τη φωνή; Τι πιο γλυκό απ’ αυτή τη πρόσκληση; Ο Κύριος σε προσκαλεί στην Εκκλησία για πλούσιο γεύμα. Σε μεταφέρει από τους κόπους στην ανάπαυση κι από τα βάσανα στην ανακούφιση. Σε απαλλάσσει από το βάρος των αμαρτημάτων σου. Γιατρεύει τη στεναχώρια με την ευχαρίστηση και τη λύπη με τη χαρά.

Κανένας δεν είναι πραγματικά ελεύθερος και χαρούμενος, παρά μόνο εκείνος που ζει για τον Χριστό. Αυτός ξεπέρασε όλα τα κακά και δεν φοβάται τίποτα!

από το βιβλίο: Θέματα Ζωής Β' 

Ιερά Μονή Παρακλήτου


πηγη/αντιγραφή