Τυπικόν μηνός Νοεμβρίου 2012

ΜΗΝ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

ἔχων ἡμέρας τριάκοντα

῾Η ἡμέρα ἔχει ὥρας 10 καὶ ἡ νὺξ ὥρας 14

1. Πέμπτη. Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ τῶν ἀναργύρων καὶ τῆς μητρὸς αὐτῶν Θεοδότης (τῶν ἐκ Μικρᾶς ᾿Ασίας). Δαυὶδ ὁσί­ου τοῦ ἐν Εὐβοίᾳ (ιϛ΄ αἰ.), ᾿Ιακώβου ἱερομάρτ. τοῦ ἐν Αἰτωλίᾳ καὶ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ.

῾Η ἀκολουθία τῶν ἁγίων Ἀναργύρων ψάλλεται μετὰ τῆς Παρα­κλητικῆς «κατὰ τὴν τοῦ Μηναίου διάταξιν» (Τ.Μ.Ε. 1η Νοεμ. §1), ἤ τοι εἰς μὲν τὸν ἑσπερινὸν ἄνευ εἰσόδου, εἰς δὲ τὸν ὄρ­θρον ἄνευ καταβασιῶν καὶ ἄνευ δοξολογίας μεγάλης· εἰς τὴν λειτουργίαν ᾿Απόστολος: τῶν ἁγίων, Νοεμ. 1ῃ, «῾Υμεῖς ἐστε σῶμα Χριστοῦ» (Α΄ Κορ. ιβ΄ 27-ιγ΄ 8)· Εὐαγγέλιον: ἡμέ­ρας, Πέμ. ζ΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ια΄ 47-ιβ΄ 1)· κοινωνικὸν «Εἰς μνη­­μό­συνον».

Σημειώσεις. 1. Πρὸς περισσοτέραν τιμὴν τῶν ἁγίων εἴθισται εἰς ὡρισμένους ναοὺς μετὰ τοὺς αἴνους τοῦ Μηναίου νὰ ψάλλεται δοξο­λογία μεγάλη, ὁπότε καταλιμπάνονται τὰ ἀπόστιχα· εἰς δὲ τὴν λειτουρ­γίαν κοντάκιον «Προστασία»· Εὐαγγέλιον: τῶν ἁγίων, 1ης Νοεμ., «Προσ­καλεσάμενος ὁ ᾿Ιησοῦς» (Μτθ. ι΄ 1, 5-8).

2. Ἔνθα ἰδιαιτέρως τιμῶνται οἱ ἅγιοι, ἀλλὰ δὲν ὑπάρχει ἰδιαιτέρα ἀ­κολου­θία αὐτῶν, εἴθισται νὰ συμπληρώνεται εἰς τὸν ὄρθρον ἡ ἀκολουθία τοῦ Μη­ναίου μὲ τὰ καθίσματα τῆς 1ης Ἰουλίου, ὁπότε γίνεται εἴσοδος εἰς τὸν ἑσπερινόν, ψάλλονται δὲ καὶ καταβασίαι «᾿Ανοίξω τὸ στόμα μου» εἰς τὸν ὄρθρον.

3. Ἔνθα τιμᾶται ὁ ὅσιος Δαυίδ (ἢ ὁ ἱερομάρτυς Ἰάκωβος), ἡ ἀκολου­θία αὐτοῦ ψάλλεται ἐξ ἰδιαιτέρας φυλλάδος, ἡ δὲ τοῦ Μηναίου καταλιμ­πά­νεται.

2. Παρασκευή. ᾿Ακινδύνου, Πηγασίου, ᾿Αφθονίου, ᾿Ελπι­δο­­φόρου καὶ ᾿Ανεμποδίστου μαρτύρων (†341-345). Θεοδώ­ρου, Λάμπρου καὶ ἀγνώστου, τῶν ἐν ᾿Αγρινίῳ νεομαρτύρων († 1786).

Διὰ τὰς ἐν καθημερινῇ ἀκολουθίας μετὰ Παρακλητικῆς βλέ­πε ἔμπροσθεν εἰς τὰς γενικὰς τυπικὰς διατάξεις (§§1-32). ᾿Α­πόστολος: ἡμέρας, Παρ. κβ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Κολασ. δ΄ 10-18)· Εὐ­αγγέλιον: ἡμέρας, Παρ. ζ΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιβ΄ 2-12).

3. Σάββατον. ᾿Ακεψιμᾶ, ᾿Ιωσήφ, ᾿Αειθαλᾶ μαρτύρων (δ΄ αἰ.)· ἀνα­κο­μιδὴ τῶν λειψάνων Γεωργίου τοῦ τροπαιοφόρου. Γε­ωργίου νέου ἱερομάρτυρος τοῦ Νεαπολίτου (†1797).

῾Η ἀκολουθία τοῦ Σαββάτου ψάλλεται μὲ «Θεὸς Κύριος» (βλέπε ἔμπροσθεν εἰς τὰς γενικὰς τυπικὰς διατάξεις §§31-44). ᾿Απόστολος: ἡμέρας, Σαβ. κβ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Β΄ Κορ. ε΄ 1-10)· Εὐ­­αγγέλιον: ἡμέρας, Σαβ. ζ΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. θ΄ 1-6).

4. † ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΒ΄ (Ε΄ ΛΟΥΚΑ). ᾿Ιωαννικίου ὁσίου τοῦ μεγά­λου (†846), Νι­κάν­­δρου καὶ ῾Ερμαίου ἱερομαρτύρων. ᾿Ιω­άν­νου Βατάτζη τοῦ βασι­λέως καὶ ἐλεήμονος. ῏Ηχος πλ. α΄, ἑωθινὸν ια΄.

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκια «Οἱ μάρτυρές σου, Κύριε», Δόξα, «῾Ως τῶν αἰχμαλώτων»·κοντάκιον «Τῇ ὑπερμάχῳ καὶ τα­χείᾳ».

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. ῾Ο προοιμιακὸς καὶ τὸ Ψαλτήριον.

ΕΙΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΕ, ΕΚΕΚΡΑΞΑ», ἀναστάσιμα 4 καὶ τοῦ Μη­ναί­ου 6, Δόξα, τοῦ ὁσίου«᾿Ανδρειοφρόνως τελέσας», Καὶ νῦν, «᾿Εν τῇ ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ».

ΕΙΣΟΔΟΣ, «Φῶς ἱλαρόν», τὸ προκείμενον τῆς ἡμέρας.

ΑΠΟΣΤΙΧΑ τὰ ἀναστάσιμα, Δόξα, τοῦ Μηναίου «Τῷ τοῦ Χριστοῦ ἔρωτι», Καὶ νῦν, «῾Ο ποιητὴς καί λυτρωτής μου» (Παρακλητική, ἦχος πλ. β΄, Σαββάτῳ ἑσπέρας).

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ «Τὸν συνάναρχον Λόγον», Δόξα, «Ταῖς τῶν δακρύων σου», Καὶ νῦν, «῾Ο δι᾿ ἡμᾶς γεννηθείς».

Εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Μετὰ τὸν ν΄ ψαλμὸν ὁ τριαδικὸς κανὼν τοῦ ἤχου, τὰ τριαδικὰ«῎Αξιον ἐστί», τρισάγιον κ.λπ. καὶ ἡ ὑπακοὴ τοῦ ἤχου.

Εἰς τὸν ὄρθρον. Μετὰ τὸν ἑξάψαλμον, εἰς τὸ «Θεὸς Κύ­ριος» τὰ ἐν τῷ ἑσπερινῷ ἀπολυτίκια. [Τὸ Ψαλτήριον καὶ ὁ ἄμωμος.]

ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ τὰ ἀναστάσιμα, τῆς α΄ στι­χολογίας μὲ θεοτο­κίον «Χαῖρε, πύλη Κυρίου», καὶ τὰ τῆς β΄ στι­χολογίας μὲ τὸ θεοτοκίον αὐτῶν. Εὐλογητάρια. Ἡ ὑπακοή, οἱ ἀνα­βαθμοὶ καὶ τὸ προκείμενον τοῦ ἤχου.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ἑωθινὸν (ια΄) μετὰ τῆς συνήθους τάξεως αὐ­τοῦ.

ΚΑΝΟΝΕΣ, ὁ ἀναστάσιμος καὶ οἱ δύο τοῦ Μηναίου· ἀπὸ γ΄ ᾠδῆς τὰ μεσῴδια καθίσματα τοῦ Μηναίου· ἀφ᾿ ϛ΄ τὸ ἀναστά­σιμον κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴκου καὶ τὸ συναξάριον.

ΚΑΤΑΒΑΣΙΑΙ οἱ εἱρμοὶ «᾿Ανοίξω τὸ στόμα μου»· «Τὴν τι­μι­ω­τέραν», «Ἅπας γηγενής».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ «῞Αγιος Κύριος», τὸ ια΄ ἀναστάσιμον «Με­τὰ τὴν θείαν ἔγερσιν» καὶ τὰ τοῦ Μηναίου.

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ ἀναστάσιμα 8, Δόξα, τὸ ια΄ ἑωθινὸν «Φα­νερῶν ἑαυτόν», Καὶ νῦν,«῾Υπερευλογημένη». Δοξολογί­α μεγάλη, «Ἀναστὰς ἐκ τοῦ μνή­ματος» (ἢ «Σή­μερον σωτη­ρία»).

Εἰς τὴν λειτουργίαν. Τὰ ἀντίφωνα [ἢ τὰ τυπικὰ μετὰ μακα­ρισμῶν] (βλέπε ἔμπροσθεν, γεν. τυπ. διατάξεις §§64-66).

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ ἀπολυτίκια «Τὸν συνάναρχον Λό­γον», τὸ τοῦ ὁσίου καὶ τοῦ ναοῦ, κοντάκιον «Προ­στασία».

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. ᾿Απόστολος: Κυρ. κβ΄ ἐπιστ., «῎Ιδετε πη­λί­κοις ὑμῖν γράμ­μα­σιν» (Γαλ. ϛ΄ 11-18)· Εὐαγγέλιον Κυρ. ε΄ Λουκᾶ, «῎Ανθρωπός τις ἦν πλού­σι­ος» (Λκ. ιϛ΄ 19-31).

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Αἰνεῖτε». Καὶ τὰ λοιπὰ τῆς λειτουργίας.

5. Δευτέρα. Γαλακτίωνος καὶ ᾿Επιστήμης τῶν μαρ­τύ­ρων (γ΄ αἰ.). ῾Ερμᾶ καὶ Λίνου ἐκ τῶν 70 (α΄ αἰ.).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Δευτ. κγ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Α΄ Θεσ. α΄ 1-5)· Εὐ­αγγέλιον: ἡμέρας, Δευτ. η΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιβ΄ 13-15, 22-31).

6. Τρίτη. Παύλου ἀρχιεπισκόπου Κων/πόλεως ὁμο­λο­γητοῦ (†350). Λουκᾶ ὁσίου (†800-820), Λε­ονάρδου ὁσίου.

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Τρ. κγ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Α΄ Θεσ. α΄ 6-10)· Εὐαγ­γέλιον: ἡμέρας, Τρ. η΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιβ΄ 42-48).

7. Τετάρτη. Τῶν ἐν Μελιτινῇ 33 μαρτύρων (γ΄ αἰ.), Λα­ζά­ρου ὁσίου τοῦ ἐν τῷ Γαλησίῳ ὄρει (†1053).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Τετ. κγ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Α΄ Θεσ. β΄ 1-8)· Εὐ­αγ­γέλιον: ἡμέρας, Τετ. η΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιβ΄ 48-59).

8. Πέμπτη. † Σύναξις τῶν ἀρχι­στρα­­τήγων Μιχαὴλ καὶ Γαβριὴλ καὶ τῶν λοιπῶν ἀσωμάτων δυνά­μεων.

῾Η ἀκολουθία ψάλλεται ἄνευ Παρακλητικῆς, κατὰ τὴν διάταξιν τοῦ Μηναίου (τυπικὸν 8ης Νοεμβρίου §§1-3). Τὰ διὰ τὴν λιτὴν ἰδιόμελα εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Οἱ στίχοι τῶν ἀ­πο­στίχων τοῦ ἑσπερι­νοῦ· «Ὁ ποιῶν τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα καὶ τοὺς λειτουργοὺς αὐτοῦ πυρὸς φλόγα» καὶ «Εὐλόγει, ἡ ψυχή μου, τὸν Κύριον· Κύριε ὁ Θεός μου, ἐμε­γα­λύνθης σφόδρα». Τὸ ἀπολυτίκιον τῶν ἀρχαγγέλων εἰς μὲν τὸν ἑσπερινὸν καὶ μετὰ τὴν μεγ. δοξολογίαν ἅπαξ, εἰς δὲ τὸ «Θεὸς Κύριος» δίς (μετὰ τοῦ Δόξα), καὶ τὸ θεοτοκίον.

Εἰς τὸν ὄρθρον Εὐαγγέλιον τῶν ἀγγέλων, Δευτ. α΄ ἑβδ. Ματθ., «῾Ορᾶτε μὴ κα­τα­φρονήσητε» (Μτθ. ιη΄ 10-20). Κα­νό­νες, ὁ μικρὸς παρακλητικὸς τῆς Θεοτόκου μετὰ τῶν εἱρμῶν καὶ οἱ δύο τῶν ταξιαρχῶν μετὰ στίχου «Ἅγιοι τοῦ Θεοῦ, πρεσβεύσατε ὑπὲρ ἡμῶν». Καταβασίαι οἱ εἱρμοὶ «᾿Ανοίξω τὸ στόμα μου».

Εἴδησις. Οἱ εἱρμοὶ τοῦ κανόνος τῆς ἑορτῆς τῶν εἰσοδίων τῆς Θεο­τό­κου «᾿Ανοίξω τὸ στόμα μου», ψαλλόμενοι μέχρι τῆς 20ῆς τοῦ μηνὸς ὡς κα­ταβασίαι, διαφέρουν τῶν συνήθων κατὰ τὰ ἑξῆς σημεῖα:

᾿ῼδὴ α΄ «...καὶ ᾄσω γηθόμενος ταύτης τὴν εἴσοδον».

᾿ῼδὴ γ΄ «...πνευματικόν, στερέωσον· κἂν τῇ σεπτῇ εἰσόδῳ σου στε­φά­νων δόξης ἀξίωσον».

᾿ῼδὴ ε΄ «᾿Εξέστη τὰ σύμπαντα ἐν τῇ σεπτῇ εἰσόδῳ σου· σὺ γάρ, ἀπει­ρόγαμε παρθένε, ἔνδον εἰσῆλθες ἐν τῷ ναῷ τοῦ Θεοῦ, ὥς περ καθα­ρώ­τατος ναός, πᾶσι τοῖς ὑμνοῦσί σε τὴν εἰρήνην βραβεύουσα».

᾿ῼδὴ θ΄ «...φύσις γεραίρουσα τὰ ἱερὰ εἰσόδια τῆς θεομήτορος...»

Εἰς τὴν λειτουργίαν, κοντάκιον «῾Ο καθαρώτατος ναός». ᾿Απόστολος: τῶν ἀσωμάτων, 8 Νοεμ., «Εἰ ὁ δι᾿ ἀγ­γέ­λων λα­ληθεὶς λόγος» (῾Εβρ. β΄ 2-10)· Εὐαγγέλιον: ὁμοίως, «῾Ο ἀκού­ων ὑμῶν ἐμοῦ ἀκούει» (Λκ. ι΄ 16-21). Κοινωνικὸν «῾Ο ποιῶν τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα καὶ τοὺς λειτουργοὺς αὐτοῦ πυρὸς φλόγα· ἀλληλούια».

9. Παρασκευή. ᾿Ονησιφόρου μάρτυρος (γ΄-δ΄ αἰ.), Ματρώ­νης ὁσίας. Θεοκτίστης τῆς Λεσβίας (†889), Νεκταρίου Πεν­τα­πό­λεως τοῦ ἐν Αἰ­γί­νῃ (†1920).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Παρ. κγ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Α΄ Θεσ. β΄ 14-20)· Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Παρ. η΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιγ΄ 31-35).

Σημείωσις. Ἔνθα τιμᾶται ἡ ἁγία Θεοκτίστη ἢ ὁ ἅγιος Νεκτάριος, ἡ ἀκολουθία τοῦ τιμωμένου ἁγίου θὰ ψαλῇ ἐξ ἰδιαιτέρας φυλλάδος συμ­φώ­νως μὲ τὴν τυπικὴν διάταξιν αὐτῆς.

Εἴδησις. ᾿Απὸ σήμερον μέχρι τῆς 20ῆς Νοεμβρίου, ἐὰν ἑορ­τά­ζε­ται ἅγιος, ψάλλονται μὲν καταβασίαι «᾿Ανοίξω τὸ στόμα μου» μὲ τὴν χα­ρα­κτη­ριστικὴν κατάληξιν «ταύτης τὴν εἴσοδον» (βλέπε εἴδησιν εἰς τὴν 8ην Νοεμβρίου), εἰς δὲ τὴν λειτουργίαν ὡς ἐπισφραγιστικὸν τὸ κοντάκιον «῾Ο καθαρώτατος να­ός».

10. Σάββατον. ᾿Ολυμπᾶ, Τερ­τίου κ.λπ. ἐκ τῶν 70 (α΄ αἰ.)· ᾿Ο­ρέ­στου μάρ­τ. τοῦ Τυανέως (†304). Ἀρσενίου ὁσίου τοῦ Καπ­πα­δόκου (†1924).

῾Η ἀκολουθία τοῦ Σαββάτου μὲ ἀλληλούια εἰς τὸν ὄρθρον (βλέ­πε ἔμπροσθεν εἰς τὰς γενικὰς τυπικὰς διατάξεις §§45-51) καὶ τὰ 8 νεκρώσιμα εὐλο­γητάρια. Κοντάκια τοῦ Σαββάτου. ᾿Απόστολος: ἡμέρας, Σαβ. κγ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Β΄ Κορ. η΄ 1-5)· Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Σαβ. η΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. θ΄ 37-43).

11. † ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΔ΄ (Η΄ ΛΟΥΚΑ). Μηνᾶ (†304), Βί­κτω­ρος (β΄ αἰ.) καὶ Βικεν­τίου διακό­νου (†304) μαρτύρων, Θεοδώ­ρου ὁσ. τοῦ Στου­δίτου. ῏Ηχος πλ. β΄· ἑωθινὸν α΄.

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκιον «᾿Απόστολοι, μάρτυρες», Δόξα, «Μνή­σθητι, Κύριε»· κοντάκιον«῾Ως ἀπαρχάς».

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. ῾Ο προοιμιακὸς καὶ τὸ Ψαλτήριον.

ΕΙΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΕ, ΕΚΕΚΡΑΞΑ», ἀναστάσιμα 6, τοῦ Μηναίου προσόμοια 3 «Πάθος, Μηνᾶ, ἐκμιμούμενος» κ.λπ. εἰς 4, Δόξα, «Πάλιν ἡμῖν ἡ ἐτήσιος μνήμη», Καὶ νῦν, «Τίς μὴ μακαρίσει σε».

ΕΙΣΟΔΟΣ, «Φῶς ἱλαρόν», τὸ προκείμενον τῆς ἡμέρας.

ΑΠΟΣΤΙΧΑ τὰ ἀναστάσιμα, Δόξα, «Τὸν ἀριστέα τοῦ Χρι­στοῦ» (ζήτει ἐν τῷ Μηναίῳ, δοξαστικὸν εἰς τὸν στίχον τῶν αἴνων), Καὶ νῦν, «Ἰδοὺ πεπλήρωται» (Παρακλητ., ἦχος α΄, Σαβ. ἑσπέρας).

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ «᾿Αγγελικαὶ δυνάμεις», Δόξα, «Οἱ μάρτυρές σου, Κύριε», Καὶ νῦν, «Τὸ ἀπ᾿ αἰῶνος ἀπόκρυφον».

Κατὰ τὸ Τ.Μ.Ε. (11 Νοεμ. §2), «ἡ τοῦ ὁσίου ἀκολουθία ψάλλεται ἐν τοῖς ἀποδείπνοις».

Εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Μετὰ τὸν ν΄ ψαλμὸν ὁ τριαδικὸς κανὼν τοῦ ἤχου, τὰ τριαδικὰ«῎Αξιον ἐστί», τρισάγιον κ.λπ. καὶ ἡ ὑπακοὴ τοῦ ἤχου.

Εἰς τὸν ὄρθρον. Μετὰ τὸν ἑξάψαλμον, εἰς τὸ «Θεὸς Κύ­ριος» τὰ ἐν τῷ ἑσπερινῷ ἀπολυτίκια. [Τὸ Ψαλτήριον καὶ ὁ ἄμωμος.]

ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ τὰ ἀναστάσιμα, τῆς α΄ στι­χολογίας μὲ θεοτο­κί­ον «῾Ο τὴν εὐλογημένην», καὶ τὰ τῆς β΄ στι­χολογίας μὲ τὸ θεοτοκίον αὐτῶν. Εὐλογητάρια. Ἡ ὑπακοή, οἱ ἀνα­βαθμοὶ καὶ τὸ προκείμενον τοῦ ἤχου.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ἑωθινὸν (α΄) μετὰ πάσης τῆς συνήθους τά­ξε­ως αὐτοῦ.

ΚΑΝΟΝΕΣ, ὁ ἀναστάσιμος καὶ ὁ τῶν μαρτύρων· ἀπὸ γ΄ ᾠδῆς τὸ μεσῴδιον κάθισμα τοῦ μάρτυρος «Ἡ τὸ πρὶν ἀγνω­σίας», Δόξα, Καὶ νῦν, τὸ κάτωθι ὅμοιον θεοτοκίον (μεσῴδιον τῆς 9ης Νοεμ.)·

Χαριστήριον αἶνον χρεωστικῶς, ὡς ἡ χήρα ἐκείνη δύο λε­πτά, προσφέρω σοι δέσποινα, ὑπὲρ πασῶν τῶν χαρίτων σου· σὺ γὰρ ὤφθης σκέπη, ὁμοῦ καὶ βοήθεια, πειρασμῶν καὶ θλίψεων ἀεί με ἐξαίρουσα· ὅθεν ὡς ἐκ μέσου, φλογιζούσης καμίνου, ῥυσθεὶς τῶν θλιβόντων με, ἐκ καρδίας κραυγάζω σοί· Θεοτόκε βοήθει μοι, πρε­σβεύουσα τῷ σῷ Υἱῷ καὶ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δοθήναί μοι· σὲ γὰρ ἔχω ἐλπίδα, ὁ ἀνάξιος δοῦλός σου.

Ἀφ᾿ ϛ΄ ᾠδῆς τὸ ἀναστάσιμον κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴκου καὶ τὸ συναξάριον τοῦ Μηναίου.

ΚΑΤΑΒΑΣΙΑΙ οἱ εἱρμοὶ «᾿Ανοίξω τὸ στόμα μου... ταύτης τὴν εἴσοδον»· «Τὴν τιμιωτέραν», «῞Απας γηγενής... τὰ ἱερὰ εἰσόδια».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ «῞Αγιος Κύριος», τὸ α΄ ἀναστάσιμον «Τοῖς μαθηταῖς συνέλθωμεν», τῶν μαρτύρων «Τοὺς οὐρα­νοὺς ἀστέρες» καὶ τὸ θεοτοκίον «᾿Εν σοί, πανάχραντε».

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ ἀναστάσιμα 4 καὶ τῶν ἁγίων ἕτερα 3 «Τοῖς τριβόλοις κεντούμενος»κ.λπ. εἰς 4 (τὰ ἐν τῷ ἑσπερινῷ ἀπόστιχα μετὰ τῶν στίχων αὐτῶν εἰς τὰ δύο τελευταῖα), Δόξα, τὸ α΄ ἑωθινὸν «Εἰς τὸ ὄρος», Καὶ νῦν, «῾Υπερευλογημένη». Δο­ξολογία μεγάλη,«Ἀναστὰς ἐκ τοῦ μνή­ματος» (ἢ «Σή­μερον σωτηρία»).

Εἰς τὴν λειτουργίαν. Τὰ ἀντίφωνα [ἢ τὰ τυπικὰ μετὰ μα­κα­­ρισμῶν] (βλέπε ἔμπροσθεν, γεν. τυπ. διατάξεις §§64-66).

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ ἀπολυτίκια «᾿Αγγελικαὶ δυνάμεις», «Οἱ μάρτυρές σου, Κύριε» καὶ τοῦ ναοῦ, κοντάκιον «῾Ο κα­θα­ρώτατος ναός».

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. ᾿Απόστολος τῶν μαρτύρων, Κυρ. ιε΄ ἐπιστ., «῾Ο Θεὸς ὁ εἰπὼν ἐκ σκότους φῶς λάμψαι» (Β΄ Κορ. δ΄ 6-15)· Εὐαγγέλιον Κυρ. η΄ Λουκᾶ, «Νομικός τις προσῆλθε τῷ ᾿Ιησοῦ» (Λκ. ι΄ 25-37).

Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «Ἄξιον ἐστίν».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Αἰνεῖτε»· «Εἴδομεν τὸ φῶς», καὶ τὰ λοιπὰ τῆς λειτουργίας ὡς συνήθως.

12. Δευτέρα. ᾿Ιωάννου τοῦ ἐλεήμονος, πατριάρχου ᾿Αλε­ξαν­δρείας (†616-620)· Νείλου ὁσίου τοῦ μυροβλύτου (ε΄ αἰ.).

Κοντάκιον τῆς ἡμέρας καὶ τὸ προεόρτιον (20ῆς νοεμ.). ᾿Απόστολος: ἡμέρας, Δευτ. κδ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Α΄ Θεσ. β΄ 20-γ΄ 8)· Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Δευτ. θ΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιδ΄ 1, 12-15).

13. Τρίτη. † ᾿Ιωάννου ἀρχιεπι­σκόπου Κωνσταν­τι­νουπό­λε­ως τοῦ Χρυσοστόμου (†407).

῾Η ἀκολουθία ἑορτάσιμος οὖσα ψάλλεται ἄνευ Πα­ρα­κλη­τικῆς, ὡς ἐν τῷ Μηναίῳ, ἀλλὰ τὰ διὰ τὴν λιτὴν ἰδιόμελα εἰς τὸ μεσο­νυκτικόν. Τὸ ἀπολυτίκιον τοῦ ἁγίου εἰς μὲν τὸν ἑ­σπε­ρινὸν καὶ μετὰ τὴν μεγάλην δοξο­λογίαν ἅπαξ, εἰς δὲ τὸ «Θεὸς Κύριος» δίς (μετὰ τοῦ Δόξα), καὶ τὸ θεοτοκίον. Εὐαγγέλιον ὄρθρου: τοῦ ἱεράρχου, ζήτει τῇ 13ῃ Νοεμ., «᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν» (᾿Ιω. ι΄ 1-9). Καταβασίαι οἱ εἱρμοὶ «᾿Ανοίξω τὸ στόμα μου... ταύτης τὴν εἴσοδον» (βλέπε εἴδησιν 8ης Νοεμ.). Εἰς τὴν λειτουργίαν, μετὰ τὴν εἴσοδον, ἀπολυτίκια «῾Η τοῦ στό­ματός σου» καὶ τὸ τοῦ ναοῦ, κοντάκιον «῾Ο κα­θαρώτατος ναός». ᾿Απόστολος: τοῦ ἱε­ράρ­χου, 13 Νοεμ., «Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς» (῾Εβρ. ζ΄ 26-η΄ 2)· Εὐ­αγ­γέλιον: ὁμοίως,«᾿Εγώ εἰμι ἡ θύρα» (᾿Ιω. ι΄ 9-16). Κοινω­νικὸν «Εἰς μνη­μόσυνον».

14. Τετάρτη. † Φιλίππου τοῦ ἀπο­στό­λου ἐκ τῶν ιβ΄ (α΄ αἰ.). Γρηγορίου ἀρχιεπισκόπου Θεσ­σα­λο­νίκης τοῦ Παλαμᾶ (†1340), Κωνσταντί­νου νεομάρτυρος τοῦ ῾Υδραίου (†1800).

῾Η ἀκολουθία ψάλλεται μετὰ Παρακλητικῆς κατὰ τὴν ἐν τῷ Μη­ναίῳ διάταξιν (Τ.Μ.Ε. 14 Νοεμ. §1), ἤ τοι ἄνευ εἰσόδου εἰς τὸν ἑσπερινὸν καὶ ἄνευ καταβασιῶν εἰς τὸν ὄρθρον, ἀλλὰ μετὰ δοξο­λογίας μεγάλης. Τὸ ἀπολυτίκιον «᾿Απόστολε ἅγιε Φίλιππε» ἐν τῷ ἑσπερινῷ καὶ ἐν τέλει τοῦ ὄρθρου ἅπαξ (ἀλλ᾿ εἰς τὸ «Θεὸς Κύριος» δὶς μετὰ τοῦ Δόξα), Δόξα, Καὶ νῦν, «Σὲ τὴν μεσιτεύσασαν». Εἰς τὴν λειτουργίαν, μετὰ τὴν εἴσοδον ἀπολυτίκια τοῦ ἀπο­στό­λου καὶ τοῦ ναοῦ, κοντάκιον «῾Ο κα­θαρώτατος ναός». Προ­κεί­μενον καὶ ἀλληλουιάριον ἀπο­στο­λικά· ᾿Απόστολος τοῦ ἀπο­στό­λου, Κυρ. ι΄ ἐπιστ., «῾Ο Θεὸς ἡμᾶς τοὺς ἀποστόλους» (Α΄ Κορ. δ΄ 9-16)· Εὐαγγέλιον ὁ­μοί­ως, Κυρ. α΄ νηστ., «᾿Ηθέλησεν ὁ ᾿Ιησοῦς ἐξελθεῖν» (᾿Ιω. α΄ 44-52). Κοινωνικὸν «Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν».

15. Πέμπτη. Γουρία, Σαμωνᾶ (†299-306) καὶ ᾿Αβίβου (†222) μαρτύρων καὶ ὁμολογητῶν.

῎Αρχεται ἡ νηστεία τῶν Χριστουγέννων.

Κοντάκιον τῆς ἡμέρας καὶ τὸ προεόρτιον (20ῆς νοεμ.). ᾿Απόστολος: ἡμέρας, Πέμ. κδ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Α΄ Θεσ. δ΄ 18-ε΄ 10)· Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Πέμ. θ΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιϛ΄ 1-9).

Εἴδησις. ᾿Απὸ σήμερον ἄρχεται ἡ τεσσαρακοστὴ πρὸ τῶν Χρι­στου­γέννων, εἰς ἣν ἐπιτρέπεται, ἐκτὸς Τετάρτης καὶ Παρασκευῆς, μέχρι μὲν τῆς 17ης Δεκεμβρίου κατάλυσις ἰχθύος, ἀπὸ δὲ τῆς 18ης ἕως τῆς 24ης Δεκεμβρίου κατάλυσις οἴνου καὶ ἐλαίου· βλέπε σχετικῶς καὶ Πηδάλιον, ᾿Αθῆναι 1982, ὑποσ. εἰς ἑρμηνείαν ξθ΄ κανόνος τῶν ἁγ. ἀποστόλων, σελ. 93-94, περὶ τὸ τέλος τῆς ὁποίας σημειοῦται: «Πρέπει δὲ νὰ φυλάττουν ταύτας (τὰς νηστείας) ὄχι μὲ ξηροφαγίαν καθὼς τὴν μεγάλην μ΄, ἀλλὰ μὲ οἰνέλαιον καὶ ἰχθυοφαγίαν, ἔξω μόνον τῶν Τετράδων καὶ Παρασκευῶν, ὅπου τυγχάνουν ἀναμεταξὺ εἰς τὰς νηστείας αὐτάς, καὶ ἔξω τῆς νηστείας τοῦ Αὐγούστου, κατὰ τὴν ὁποίαν ἅπαξ μόνον, ἐν τῇ ἑορτῇ τῆς Με­τα­μορ­φώσεως, ἰχθύος μεταλαμβάνομεν».

16. Παρασκευή. ᾿Αποστόλου καὶ εὐαγγελιστοῦ Ματ­θαίου.

῾Η ἐν τῷ Μηναίῳ ἀκολουθία τοῦ ἀποστόλου, ὡς στερου­μένη καθισμάτων τῶν στιχολογιῶν τοῦ ὄρθρου, εἶναι ἡμι­ε­ορ­τάσιμος καὶ ψάλλεται κατὰ τὴν διάταξιν τοῦ Μηναίου, ἤ τοι ἄνευ εἰσόδου εἰς τὸν ἑσπερινὸν καὶ ἄνευ καταβασιῶν εἰς τὸν ὄρθρον, ἀλλὰ μετὰ τῶν στιχηρῶν τοῦ ἀποστόλου εἰς τοὺς αἴ­νους καὶ δοξολογίας μεγάλης. Εἰς τὴν λειτουργίαν κον­τά­κιον «῾Ο καθαρώτατος ναός». ᾿Απόστολος: εὐαγγελιστοῦ, Τρ. δ΄ ἑβδ. ἐπιστ., «Λέγει ἡ γραφή· πᾶς ὁ πιστεύων» (῾Ρωμ. ι΄ 11-ια΄ 2)· Εὐαγγέλιον: ὁμοίως, Σαβ. ε΄ ἑβδ. Ματθ., «Παράγων ὁ ᾿Ιη­σοῦς εἶδεν ἄνθρωπον καθήμε­νον ἐπὶ τὸ τελώνιον» (Μτθ. θ΄ 9-13). Κοινωνικὸν «Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν».

17. Σάββατον. Γρηγορίου ἐπισκόπου Νεοκαισαρείας († 270). Γεν­να­δίου ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως (†471).

῾Η ἀκολουθία τοῦ Σαββάτου ψάλλεται μὲ «Θεὸς Κύριος» (βλέπε ἔμπροσθεν εἰς τὰς γενικὰς τυπικὰς διατάξεις §§31-44). Κοντάκιον τοῦ Σαββάτου. ᾿Απόστολος: ἡμέρας, Σαβ. κδ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Β΄ Κορ. ια΄ 1-6)· Εὐ­αγ­γέλιον: ἡμέρας, Σαβ. θ΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. θ΄ 57-62).

18. † ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΔ΄ (Θ΄ ΛΟΥΚΑ). Πλάτωνος μεγαλομάρ­τυ­ρος. (†306). ῾Ρωμανοῦ μάρ­τυ­ρος (†308), Ζακχαίου διακό­νου (†307), ᾿Αναστασίου νε­ο­μάρτ. ἐκ Παραμυθίας (†1743). ῏Ηχος βαρύς, ἑωθινὸν β΄.

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκιον «᾿Εν προσευχαῖς γρηγορῶν»· κον­τά­κιον «Θαυμάτων πολλῶν».

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. ῾Ο προοιμιακὸς καὶ τὸ Ψαλτήριον.

ΕΙΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΕ, ΕΚΕΚΡΑΞΑ», ἀναστάσιμα 6 καὶ τοῦ Μη­ναί­ου τὰ 3 πρῶτα προσόμοια«Πλήρης γενναίου φρονήμα­τος» κ.λπ. εἰς 4, Δόξα, «Φοβερὰ καὶ παράδοξα», Καὶ νῦν, «Μή­τηρ μὲν ἐγνώσθης».

ΕΙΣΟΔΟΣ, «Φῶς ἱλαρόν», τὸ προκείμενον τῆς ἡμέρας.

ΑΠΟΣΤΙΧΑ τὰ ἀναστάσιμα, Δόξα, Καὶ νῦν, τὸ θεοτοκίον αὐ­­τῶν «῾Υπὸ τὴν σήν, δέσποινα».

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ «Κατέλυσας τῷ σταυρῷ σου», Δόξα, «Ὁ μάρ­τυς σου, Κύ­ριε», Καὶ νῦν, «Τὸ ἀπ᾿ αἰῶνος ἀπόκρυφον».

Εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Μετὰ τὸν ν΄ ψαλμὸν ὁ τριαδικὸς κα­νὼν τοῦ ἤχου, τὰ τριαδικὰ«῎Αξιον ἐστί», τρισάγιον κ.λπ. καὶ ἡ ὑπακοὴ τοῦ ἤχου.

Εἰς τὸν ὄρθρον. Μετὰ τὸν ἑξάψαλμον, εἰς τὸ «Θεὸς Κύρι­ος» τὰ ἐν τῷ ἑσπερινῷ ἀπολυτίκια ὡς προεγράφησαν. [Τὸ Ψαλ­τήριον καὶ ὁ ἄμωμος.]

ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ τὰ ἀναστάσιμα, τῆς α΄ στι­χολογίας μὲ θεοτο­κίον «῾Ως τῆς ἡμῶν ἀναστάσεως», καὶ τὰ τῆς β΄ στι­χολογίας μὲ τὸ θεοτοκίον αὐτῶν. Εὐλογητάρια. Ἡ ὑπακοή, οἱ ἀνα­βαθ­μοὶ καὶ τὸ προκείμενον τοῦ ἤχου.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ἑωθινὸν (β΄) μετὰ πάσης τῆς συνήθους τά­ξε­ως αὐτοῦ.

ΚΑΝΟΝΕΣ, ὁ ἀναστάσιμος καὶ ὁ τοῦ Μηναίου· ἀπὸ γ΄ ᾠδῆς τὰ μεσῴδια καθίσματα τοῦ Μηναίου καὶ τὸ θεοτοκίον· ἀφ᾿ ϛ΄ τὸ ἀναστάσιμον κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴκου καὶ τὸ συναξά­ρι­ον.

ΚΑΤΑΒΑΣΙΑΙ οἱ εἱρμοὶ «᾿Ανοίξω τὸ στόμα μου... ταύτης τὴν εἴσο­δον» (βλ. 8 Νοεμ.)· «Τὴν τιμιωτέραν», «Ἅπας γη­γε­νής... τὰ ἱερὰ εἰσόδια».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ «῞Αγιος Κύριος», τὸ β΄ ἀναστάσιμον «Τὸν λίθον θεωρήσασαι», καὶ τὰ τοῦ Μηναίου.

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ ἀναστάσιμα 8, Δόξα, τὸ β΄ ἑωθινὸν «Με­τὰ μύρων», Καὶ νῦν,«῾Υπερευλογημένη». Δοξολογία με­γά­λη, «᾿Ανα­στὰς ἐκ τοῦ μνή­ματος» (ἢ «Σή­μερον σωτηρία»).

Εἰς τὴν λειτουργίαν. Τὰ ἀντίφωνα [ἢ τὰ τυπικὰ μετὰ μα­κα­ρισμῶν] (βλέπε ἔμπροσθεν, γεν. τυπ. διατάξεις §§64-66).

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ ἀπολυτίκια «Κατέλυσας», «Ὁ μάρτυς σου, Κύριε» καὶ τοῦ ναοῦ, κοντάκιον «῾Ο καθαρώτατος ναός».

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. ᾿Απόστολος: Κυρ. κδ΄ ἐπιστ., «Χριστός ἐ­στιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν» (᾿Εφεσ. β΄ 14-22)· Εὐαγγέλιον: Κυρ. θ΄ Λου­κᾶ, «᾿Ανθρώπου τινὸς πλουσίου» (Λκ. ιβ΄ 16-21).

Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «Ἄξιον ἐστίν».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Αἰνεῖτε»· «Εἴδομεν τὸ φῶς», καὶ τὰ λοιπὰ τῆς λειτουργίας ὡς συνήθως.

19. Δευτέρα. ᾿Αβδιοὺ προφήτου (θ΄ π.Χ. αἰ.), Βαρλαὰμ μάρ­τυρος (†304). ῾Ηλιοδώρου (†272) καὶ Εὐφημίας μαρ­τύ­ρων.

Κοντάκιον τῆς ἡμέρας καὶ τὸ προεόρτιον (20ῆς νοεμ.). ᾿Απόστολος: ἡμέρας, Δευτ. κε΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Β΄ Θεσ. α΄ 1-10)· Εὐ­αγγέλιον: ἡμέρας, Δευτ. ι΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιζ΄ 20-25).

20. Τρίτη. Προεόρτια τῶν εἰσο­δίων τῆς Θεοτόκου· Γρη­γορίου Δεκαπολίτου (†816) ὁσίου, Πρό­κλου Κων/πόλεως (†447).

Σχολαζούσης ἀπὸ σήμερον μέχρι τῆς 25ης τοῦ μηνὸς τῆς Παρα­κλητικῆς, ἡ ἀκολουθία ψάλλεται ὡς ἐν τῷ Μηναίῳ. Εἰς τὴν λει­τουρ­γίαν κοντάκιον «Εὐφροσύνης σήμερον»· ᾿Από­στο­λος: ἡμέρας, Τρ. κε΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Β΄ Θεσ. α΄ 10-β΄ 2)· Εὐ­αγ­γέ­λιον: ἡμέρας, Τρ. ι΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιζ΄ 26-37, ιη΄ 8).

21. Τετάρτη. † ΤΑ ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕ­Ο­ΤΟ­ΚΟΥ ΜΑΡΙΑΣ (τυπικὸν 21ης Νοεμβρίου §§ 5-7).

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκιον «Χαρὰν προμνηστεύεται»· κον­τά­κιον «Εὐφροσύνης σήμερον ἡ οἰκουμένη».

῾Η ἀκολουθία ψάλλεται κατὰ τὴν διάταξιν τοῦ Μηναίου.

Εἰς τὸν ἑσπερινὸν ὡς ἐν τῷ Μηναίῳ· τὰ διὰ τὴν λιτὴν στι­χηρὰ εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Ἀπόλυσις «Χριστὸς ὁ ἀλη­θινός... ταῖς πρε­σβείαις τῆς παναχράντου καὶ παναμώμου αὐτοῦ μη­τρός, ἧς τὰ Εἰσόδια ἑορτάζομεν...»

Εἰς τὸν ὄρθρον. Εἰς τὸν ὄρθρον [τὸ Ψαλτήριον καὶ ὁ πο­λύελεος «Ἐξηρεύξατο ἡ καρδία μου»], καταβασίαι «Χρι­στὸς γεννᾶται». Ἡ θ΄ ᾠδὴ ἀμφοτέρων τῶν κανόνων μετὰ τῶν με­γα­λυναρίων καὶ ὁ εἱρμὸς «[Μεγάλυνον, ψυχή μου...] Μυστή­ριον ξένον». Μετὰ τὴν μεγ. δοξολογίαν «Σήμερον τῆς εὐδο­κί­ας» ἅπαξ.

Εἰς τὴν λειτουργίαν. Τὰ ἀντίφωνα τῆς ἑορτῆς ὡς ἐν τῷ Μη­ναί­ῳ.

ΕΙΣΟΔΙΚΟΝ «Δεῦτε προσκυνήσωμεν... ὁ ἐν ἁγίοις θαυμαστός».

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ μόνον τὸ ἀπολυτίκιον τῆς ἑορτῆς καὶ τὸ κοντάκιον «῾Ο καθαρώτατος ναός». Τρισάγιον.

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. ᾿Απόστολος: τῆς ἑορτῆς, 21 Νοεμ., «Εἶχεν ἡ πρώτη σκηνή» (῾Εβρ. θ΄ 1-7)· Εὐαγγέλιον: ὁμοίως, 8 Σεπτ., «Εἰσῆλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς κώμην τινά» (Λκ. ι΄ 38-42, ια΄ 27-28).

Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «῎Αγγελοι τὴν εἴσοδον... ῾Ως ἐμψύχῳ Θεοῦ».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Ποτήριον σωτηρίου»· «Εἴδομεν τὸ φῶς».

Ἐν τῇ τραπέζῃ κατάλυσις ἰχθύος.

Εἰδήσεις. 1. ᾿Απὸ σήμερον ἕως τῆς 24ης Δεκεμβρίου, ἐὰν ἑορτάζεται ἅγιος, ψάλλονται καταβασίαι «Χριστὸς γεννᾶται».

2. Τῇ 22ᾳ καὶ τῇ 24ῃ Νοεμβρίου τῶν κανόνων τοῦ Μηναίου εἰς τὸν ὄρθρον προτάσσεται ὁ α΄ κανὼν τῆς ἑορτῆς, τῇ δὲ 23ῃ ὁ β΄ κανών.

3. ᾿Απὸ σήμερον μέχρι τῆς 25ης Νοεμβρίου σχολάζει ἡ παρακλητική (πλὴν Κυριακῆς), εἰς δὲ τὴν θ. λειτουργίαν ἀντίφωνα καὶ κοντάκιον τὰ τῆς ἑορτῆς.

22. Πέμπτη. ᾿Αρχίππου, Φιλήμονος, ᾿Ονησίμου ἀπο­στό­λων· Κι­κιλίας μάρτυρος καὶ τῶν σὺν αὐτῇ (†230). Κλήμεντος καὶ Σισι­νίου ἱε­ρο­μαρτύρων.

Εἰς πάσας τὰς μεθεόρτους καθημερινὰς ἡ ἀκολουθία ψάλ­λεται μόνον ἐκ τοῦ Μηναίου (ὅρα ἔμπροσθεν, γεν. τυπικὰς δι­ατάξεις §§52-63). ᾿Απόστολος: ἀποστόλων, 22 Νοεμ. (Φιλήμ. 1-25)· Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Πέμ. ι΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιη΄ 31-34).

23. Παρασκευή. ᾿Αμφιλοχίου ἐπισκόπου ᾿Ικονίου (†394), Γρη­γο­ρίου ᾿Ακραγαντίνων. Σισινίου ὁμολογητοῦ (γ΄ αἰ.).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Παρ. κε΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Β΄ Θεσ. γ΄ 6-18)· Εὐ­αγγέλιον: ἡμέρας, Παρ. ι΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιθ΄ 12-28).

24. Σάββατον. Κλήμεντος ἐπισκόπου ῾Ρώμης (†101), Πέ­τρου ἐπι­σκόπου ᾿Αλεξανδρείας (†311).

᾿Απόστολος: ἱερομαρτύρων (Φιλιπ. γ΄ 20-δ΄ 3)· Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Σαβ. ι΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ι΄ 19-21).

25. † ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΕ΄ (ΙΓ΄ ΛΟΥΚΑ). † ᾿Απόδοσις τῶν Εἰσ­ο­δίων, Αἰκατερίνης τῆς μεγα­λο­μάρ­τυρος (†313)· Μερκου­ρίου μεγα­λο­μάρ­τυρος. ῏Ηχος πλ. δ΄, ἑωθινὸν γ΄ (Τυπικὸν 25ης Νο­εμ­βρίου §§17-19).

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκια «Σήμερον τῆς εὐδοκίας», Δόξα, «῾Ο Θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν»·κοντάκιον «῾Ο καθαρώτατος ναός».

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. ῾Ο προοιμιακὸς καὶ τὸ Ψαλτήριον.

ΕΙΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΕ, ΕΚΕΚΡΑΞΑ», ἀναστάσιμα 4, τῆς ἑορτῆς 3 καὶ τῆς ἁγίας ἕτερα 3, Δόξα, τῆς ἑορτῆς «Μετὰ τὸ τεχθῆναί σε», Καὶ νῦν, «῾Ο βασιλεὺς τῶν οὐρανῶν».

ΕΙΣΟΔΟΣ, «Φῶς ἱλαρόν», τὸ προκείμενον τῆς ἡμέρας^*.

ΑΠΟΣΤΙΧΑ τὰ ἀναστάσιμα, Δόξα, τῆς ἁγίας «Βίον ἄυ­λον», Καὶ νῦν, τῆς ἑορτῆς«Σήμερον τὰ στίφη τῶν πιστῶν».

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ «᾿Εξ ὕψους κατῆλθες», Δόξα «Τὴν πανεύ­φη­μον νύμφην», Καὶ νῦν,«Σήμερον τῆς εὐδοκίας».

Εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Μετὰ τὸν ν΄ ψαλμόν, ὁ τριαδικὸς κα­νὼν τοῦ ἤχου, τὰ διὰ τὴν λιτὴν στιχηρὰ ἰδιόμελα τῆς ἁγίας (ἐὰν ὑπάρχουν ἐν τῷ Μηναίῳ)· τὰ τριαδικὰ «῎Αξιον ἐστί», τρισ­άγιον κ.λπ. καὶ ἀπο­λυτίκιον «Σήμερον τῆς εὐδοκίας».

Εἰς τὸν ὄρθρον. Μετὰ τὸν ἑξάψαλμον, εἰς τὸ «Θεὸς Κύ­ρι­ος» τὰ ἐν τῷ ἑσπερινῷ ἀπολυτίκια. [Tὸ Ψαλτήριον καὶ ὁ ἄ­μωμος.]

ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ τὰ ἀναστάσιμα τῶν δύο στιχολογιῶν, ἀλλ᾿ ἀντὶ θεοτοκίων ἀνὰ ἓν τῆς ἑορτῆς «Δικαίων ὁ καρπὸς» καὶ «Πρὸ συλλήψεως, ἁγνή»· εἶτα εὐθὺς τὰ εὐλογητάρια. Ἡ αἴ­τη­σις, ἡ ὑπακοή, οἱ ἀναβαθ­μοὶ καὶ τὸ προ­κείμενον τοῦ ἤχου.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ἑωθινὸν (γ΄) μετὰ πάσης τῆς συνήθους τάξε­ως αὐτοῦ.

ΚΑΝΟΝΕΣ, ὁ ἀναστάσιμος μετὰ τῶν εἱρμῶν, ὁ α΄ τῆς ἑ­ορ­τῆς (21 Νοεμ.) ἄνευ εἱρμῶν, καὶ ὁ τῆς ἁγίας· ἀπὸ γ΄ ᾠδῆς [τὸ κοντάκιον καὶ ὁ οἶκος τῆς ἑορτῆς χῦμα καὶ ψάλλομεν] τὸ με­σῴ­διον τῆς ἁγίας κάθισμα «Τὴν σοφίαν τὴν ὄντως» καὶ εὐ­θὺς Δόξα, Καὶ νῦν, τῆς ἑορτῆς«῾Η ἀμίαντος ἀμνάς»· ἀφ᾿ ϛ΄ τὸ ἀναστάσιμον κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴκου καὶ τὸ συναξάριον.

ΚΑΤΑΒΑΣΙΑΙ οἱ εἱρμοὶ «Χριστὸς γεννᾶται»· στιχολο­γοῦ­μεν δὲ «Τὴν τιμιωτέραν» καὶ εἶτα τὴν θ΄ ᾠδὴν τοῦ α΄ κα­νό­νος τῆς ἑορτῆς (21 Νοεμ.) μετὰ τῶν ἀντιστοίχων μεγαλυναρίων (ὁ εἱρμὸς δίς, εἰς δὲ τὰ δύο τελευταῖα τροπάρια Δόξα, Καὶ νῦν)· ἐν τέλει ὁ εἱρμὸς«[Μεγάλυνον, ψυχή μου, τὴν τιμιωτέραν...] Μυστήριον ξένον».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ «῞Αγιος Κύριος», τὸ γ΄ ἀναστάσιμον «῞Ο­τι Χριστὸς ἐγήγερται», τὸ τῆς ἁγίας καὶ τὸ τῆς ἑορτῆς.

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ ἀναστάσιμα 4 καὶ τῆς ἁγίας προσόμοια 3 «Μνήμην τὴν πανίερον»κ.λπ. εἰς 4 –εἰς στίχους τὰ δύο τε­λευ­ταῖα «῾Υπομένων ὑπέμεινα τὸν Κύριον καὶ προσέσχε μοι καὶ εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μου», «Καὶ ἔστησεν ἐπὶ πέτραν τοὺς πόδας μου καὶ κατηύθυνε τὰ διαβήματά μου»–, Δόξα, «Σήμερον τῷ ναῷ προσά­γεται», Καὶ νῦν, «῾Υπερευ­λο­γημέ­νη». Δοξο­λο­γία μεγάλη, «᾿Αναστὰς ἐκ τοῦ μνή­ματος» (ἢ «Σή­μερον σωτηρία»).

Εἰς τὴν λειτουργίαν. ᾿Αντίφωνα τῆς ἑορτῆς (βλέπε εἰς τὸ μηναῖον) μετ᾿ ἐφυμνίου εἰς τὸ β΄ «Σῶσον ἡμᾶς... ὁ ἀναστάς».

ΕΙΣΟΔΙΚΟΝ «Δεῦτε προσκυνήσωμεν... Σῶσον ἡμᾶς... ὁ ἀνα­στάς».

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ ἀπολυτίκια «᾿Εξ ὕψους κατῆλθες», «Σήμερον τῆς εὐδοκίας», «Τὴν πανεύφημον νύμφην», καὶ κον­τάκιον «῾Ο καθαρώτατος ναός».

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. Προκείμενον καὶ ἀλληλουιάριον τῆς ἑ­ορ­τῆς (διὰ τὴν ἀπόδοσιν αὐτῆς)· ᾿Απόστολος: τῆς ἁγίας, Πέμ. ιε΄ ἑβδ. ἐπιστ., «Πρὸ τοῦ ἐλθεῖν τὴν πίστιν» (Γαλ. γ΄ 23-δ΄ 5)· Εὐ­αγ­γέλιον: Κυρ. ιγ΄ Λουκᾶ, «῎Αρχων τις προσῆλθε τῷ ᾿Ιησοῦ λέγων» (Λκ. ιη΄ 18-27).

Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «῎Αγγελοι τὴν εἴσοδον... ῾Ως ἐμψύχῳ Θεοῦ».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Ποτήριον σωτηρίου»· «Εἴδομεν τὸ φῶς», «Πληρωθήτω» καὶ τὰ λοιπὰ τῆς λειτουργίας.

Εἴδησις. ᾿Απὸ αὔριον μέχρι τῆς 19ης Δεκεμβρίου ἐπανέρχεται ἡ χρῆσις τῆς Παρακλητικῆς· ἐὰν δὲ ἑορτάζεται ἅγιος, εἰς τὴν θ. λει­τουρ­γίαν μέχρι τῆς 24ης Δεκεμ­βρίου ψάλλεται ἐπισφραγιστικὸν κοντάκιον τὸ «῾Η παρθένος σήμερον τὸν προαιώνιον Λόγον».

26. Δευτέρα. ᾿Αλυπίου ὁσίου († ζ΄ αἰ.), Νίκωνος τοῦ με­τα­­νοεῖτε. Στυλιανοῦ Παφλαγόνος, Γεωργίου νεομάρτυρος τοῦ Χιοπολίτου (†1807).

Κοντάκιον τῆς ἡμέρας καὶ τὸ προεόρτιον. ᾿Απόστολος: ἡμέρας, Δευτ. κϛ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Α΄ Τιμ. α΄ 1-7)· Εὐ­­αγ­γέλιον: ἡμέρας, Δευτ. ια΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιθ΄ 37-44).

27. Τρίτη. ᾿Ιακώβου μεγαλομάρ­τυ­ρος τοῦ Πέρσου (†421).

Κοντάκιον τῆς ἡμέρας καὶ τὸ προεόρτιον. ᾿Απόστολος: ἡ­μέρας, Τρ. κϛ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Α΄ Τιμ. α΄ 8-14)· Εὐ­αγ­γέ­λιον: ἡμέ­ρας, Τρ. ια΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. ιθ΄ 45-48).

28. Τετάρτη. Στεφάνου ὁσίου τοῦ νέου ὁμολογητοῦ (†767), Εἰ­ρη­νάρχου μάρτυρος (†303). Τῶν πεντεκαίδεκα μαρ­τύ­ρων τῶν ἐν Τιβεριουπόλει μαρ­τυ­ρη­σάν­των (πολιού­χων Κιλ­κίς).

Κοντάκιον τῆς ἡμέρας καὶ τὸ προεόρτιον. ᾿Απόστολος: ἡ­μέρας, Τετ. κϛ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Α΄ Τιμ. α΄ 18-20, β΄ 8-15)· Εὐαγ­γέ­λιον: ἡμέρας, Τετ. ια΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. κ΄ 1-8).

29. Πέμπτη. Παραμόνου καὶ τῶν σὺν αὐτῷ 370 μαρτύρων (†250)· Διονυσίου ἐπι­σκόπου Κορίνθου ἱερομάρτυρος.

Κοντάκιον τῆς ἡμέρας καὶ τὸ προεόρτιον. ᾿Απόστολος: ἡ­μέρας, Πέμ. κϛ΄ ἑβδ. ἐπιστ. (Α΄ Τιμ. γ΄ 1-13)· Εὐ­αγ­γέλιον: ἡμέ­ρας, Πέμ. ια΄ ἑβδ. Λουκᾶ (Λκ. κ΄ 9-18).

30. Παρασκευή. ᾿Ανδρέου ἀποστόλου τοῦ Πρωτοκλήτου (†62), πολιούχου Πατρῶν. Φρουμεντίου ἐπισκόπου ᾿Ινδίας (Αἰ­θιοπίας) (†380), ᾿Αλεξάνδρου Μη­θύ­μνης. (Τυπικὸν 30ῆς Νοεμ. §§1-3.)

Ἡ ἀκολουθία τοῦ ἀποστόλου ὡς ἐν τῷ Μηναίῳ, ἀλλὰ τὰ διὰ τὴν λιτὴν ἰδιόμελα εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Τὸ ἀπολυτίκιον εἰς μὲν τὸν ἑσπερινὸν καὶ μετὰ τὴν μεγ. δοξολογίαν ἅπαξ, εἰς δὲ τὸ «Θεὸς Κύριος» δίς (μετὰ τοῦ Δόξα), καὶ θεοτοκίον «Τὸ ἀπ᾿ αἰῶνος ἀπόκρυφον». Κανόνες οἱ ἐν τῷ Μηναίῳ. Κα­τα­βασίαι «Χριστὸς γεννᾶται»· «Τὴν τιμιωτέραν» καὶ ὁ εἱρμὸς«[Μεγάλυνον, ψυχή μου...] Μυστήριον ξένον». Τὰ λοιπὰ ὡς ἐν τῷ Μηναίῳ.

Εἰς τὴν λειτουργίαν, μετὰ τὴν εἴσοδον ἀπολυτίκια «῾Ως τῶν ἀποστόλων» καὶ τοῦ ναοῦ, κοντάκιον «῾Η παρθένος σή­μερον τὸν προαιώνιον Λόγον». ᾿Απόστολος: τοῦ Πρω­το­κλή­του, Κυρ. ι΄ ἐπιστ., «῾Ο Θεὸς ἡμᾶς τοὺς ἀποστόλους» (Α΄ Κορ. δ΄ 9-16)· Εὐαγγέλιον: ὁμοίως, 30 Νοεμ., «Εἱστήκει ὁ ᾿Ιω­άν­νης καὶ ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ δύο» (᾿Ιω. α΄ 35-52). Κοι­νω­νικὸν «Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν».

Τυπικόν της 1ης Νοεμβρίου 2012

Πέμπτη: Τῶν Ἁγίων καί Θαυματουργῶν Ἀναργύρων  Κοσμᾶ καί Δαμιανοῦ, τῆς μητρός αὐτῶν Θεοδότης καί τοῦ  Ὁσίου Πατρός ἡμῶν Δαυΐδ τοῦ ἐν Εὐβοίᾳ ἀσκήσαντος.

᾿ Ἡ Ἀκολουθία κατά τήν ἐν τῷ Μηναίῳ τάξιν ἐν συνδυασμῷ  μετά τῆς ἑορτασίμου Ἀκολουθίας τῆς 1ης Ἰουλίου. ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝ Καταβασίαι:  «Ἀνοίξω τό στόμα μου...». ΕΙΣ ΤΗΝ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΝ Μετά τήν Εἴσοδον. Ἀπολυτίκια:  1.– Τῶν Ἁγίων· «Ἅγιοι Ἀνάργυροι...» καί  2.–Τοῦ Ναοῦ. Κοντάκιον:  «Προστασία...». Τρισάγιον. Ἀπόστολος:  Τῶν Ἁγίων· «Ὑμεῖς ἐστε σῶμα Χριστοῦ...» (Α΄ Κορ. ιβ΄ 27-31, ιγ΄ 1-8). Εὐαγγέλιον:  Ὁμοίως· «Προσκαλεσάμενος ὁ Ἰησοῦς τούς δώδεκα μαθητάς αὐτοῦ...». (Ματθ. ι΄ 1, 5-8). Εἰς τό Ἐξαιρέτως: «Ἄξιόν ἐστιν...». Κοινωνικόν:  «Εἰς μνημόσυνον...». «Εἴδομεν τό φῶς...», κτλ. Ἀπόλυσις.

Το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως

πηγή

Η αγχωτική νεύρωση και η λυτρωτική θεραπεία του Αρχιμανδρίτου Κύριλλου Κωστόπουλου,

Η εποχή μας διακρίνεται κυρίως για την απουσία της πραγματικότητος και την επικράτηση του παράλογου. Στην θέση της αγαπητικής κοινωνίας υπάρχει το μίσος και η ακοινωνησία. Η ελπίδα αντικαταστάθηκε από την απελπισία και την απογοήτευση. Η δικαιοσύνη από την αδικία, η αλήθεια από το ψεύδος, η λογική από τον παραλογισμό. Θα έλεγε κανείς ότι στην εποχή μας λαμβάνει σάρκα και οστά η σκέψη του Γάλλου υπαρξιστή Camus –όπως αυτή περιγράφεται στο «Μύθο του Σίσυφου» – περί του παραλόγου ως απουσίας του νοήματος της πραγματικότητος.

Η όλη αυτή κατάσταση επιδρά στον σημερινό άνθρωπο κάθε ηλικίας και προκαλεί το νευρωτικό άγχος. Ο Erich Fromm σημειώνει σχετικά: «Κάθε νεύρωση επιβεβαιώνει πως η απόλαυση ημπορεί να ευρίσκεται σε αντίθεση με τα πραγματικά συμφέροντα του ανθρώπου».[1]

Αυτή η αντίθεση προκαλεί στον άνθρωπο το νευρωτικό άγχος για τον λόγο ότι συγκρούεται η αντίληψη, η οποία έχει διαμορφωθεί εντός του για την αντικειμενική πραγματικότητα με την διαφοροποίησή της σε όλα τα επίπεδα της ζωής. Έτσι συμβαίνει να υπάρχει σήμερα σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο το πρόβλημα του άγχους ή, επί το επιστημονικότερο, η αγχωτική νεύρωση, η οποία κατατυραννεί τον σύγχρονο άνθρωπο.

Με τον όρο «αγχωτική νεύρωση» δηλώνεται η βίωση δυσάρεστων καταστάσεων και λειτουργικών διαταραχών, όπως το αίσθημα πνιγμού, το αίσθημα του φόβου, η ιδεοληψία, οι αμνησίες, η ψυχολογική καταπίεση, η αγωνία, η κατάθλιψη και γενικότερα το στρες.[2]

Ο δημιουργός της ψυχαναλυτικής σχολής S. Freud διακρίνει το άγχος σε φυσιολογικό και παθολογικό. Το πρώτο συνυφαίνεται με τις απλές καθημερινές δυσκολίες της ζωής και αποτελεί μέρος του γενικότερου ανθρωπίνου «μηχανισμού». Το δεύτερο γεννάται από την απώθηση του ανικανοποίητου.[3]
Στην εποχή μας που επικρατεί, όπως προαναφέραμε, η ακοινωνησία, η απελπισία και η απογοήτευση, η αίσθηση του ανικανοποίητου βαθαίνει και κατ’ αυτόν τον τρόπο αυξάνει και η αγχωτική νεύρωση. Έχει υποστηριχθεί «ότι τα άγχη στη μεταμοντέρνα σκηνή είναι τόσο έντονα ώστε ο δυτικός πολιτισμός να φαντάζει πλημμυρισμένος από πανικό, μία έκφραση του άγχους....»[4]

Η ψυχανάλυση, παρά τους κομπασμούς της, δεν πρόσφερε, δυστυχώς, ούτε προσφέρει μέχρι σήμερα ουσιαστική θεραπευτική λύση. Εγκλωβισμένη στα ψυχρά πλαίσια της επιστημονικής υποδείξεως, η οποία απλώς χρησιμοποιεί εξωτερικούς μηχανισμούς θεραπείας, δεν υποψιάζεται ότι ο άνθρωπος είναι ενιαίο ψυχοσωματικό ον. Ο ίδιος ο S. Freud αποδέχεται την αδυναμία του να προσφέρει πλήρη λύση και θεραπεία στον νευρωτικό αγχώδη άνθρωπο. Να τι γράφει: «Το άγχος είναι ένα αίνιγμα που η λύση του θα πρέπει να ρίξει άπλετο φως πάνω σε όλη την νοητική μας ζωή. Δεν λέω πως μπορώ να σας δώσω μια πλήρη λύση».[5]

Εμείς, όμως, ως ορθόδοξοι χριστιανοί, οι οποίοι κατέχουμε την αλήθεια, πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο Σαρκωθείς Λόγος του Θεού Πατρός μας διαβεβαίωσε πως καμία εγκόσμια ειρήνη δεν είναι δυνατόν να ειρηνεύσει τον αγχωτικό νευρωτικό άνθρωπο παρά μόνον η ιδική Του: «Ειρήνην αφίημι υμίν, ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν· ου καθώς ο κόσμος δίδωσιν, εγώ δίδωμι υμίν».[6]

Ο Μ. Βασίλειος, ο οποίος είχε σπουδάσει και την ιατρική τέχνη, μάς λέγει ότι αυτός που επιζητεί την ειρήνη, στην πραγματικότητα επιζητεί την κοινωνία με Αυτόν τον Ιησού Χριστό. Και τούτο γιατί Αυτός ένωσε τα διεστώτα και δημιούργησε τον νέο άνθρωπο μέσω της Σταυρικής Του θυσίας. Λέγει χαρακτηριστικά ο Άγιος Πατήρ: «Ζήτησον την του Κυρίου ειρήνην, και δίωξον αυτήν... Άνω γαρ εστιν η ειρήνη η αληθής... Ο ζητών ειρήνην Χριστόν εκζητεί, ότι αυτός εστιν η ειρήνη, ος έκτισε τους δύο εις ένα καινόν άνθρωπον, ποιών ειρήνην και ειρηνοποιήσας δια του αίματος του σταυρού αυτού είτε τα εν τοις ουρανοίς είτε τα επί της γης».[7]

Η δυνατότητα βιώσεως αυτής της ειρήνης από τον αγχωτικό – νευρωτικό άνθρωπο πραγματώνεται μέσω του μυστηρίου της μετανοίας και εξομολογήσεως. Ο έμπειρος και φωτισμένος αφενός, αλλά και κατηρτισμένος με την θύραθεν και θεολογική παιδεία πνευματικός πατέρας, επικαλούμενος την χάρη του Παναγίου Πνεύματος, κατέρχεται στο εσώτερο «είναι» του νευρωτικού και αγχωτικού ανθρώπου και εκεί συναντά τις ενοχές ή τις καταθλιπτικές καταστάσεις που τον κατατυραννούν. Προσφέροντάς του τα κατάλληλα πνευματικά φάρμακα, του παρέχει την δυνατότητα να επανέλθει και να αποκτήσει και πάλι την ειρήνη του.

Ο μεγάλος ψυχαναλυτής Jung ομολόγησε ότι «οι άνθρωποι σήμερα καταφεύγουν εις τον ψυχίατρον αντί να επισκεφθούν τον ιερέα».[8]  Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινισθεί ότι δεν απορρίπτουμε την ιατρική βοήθεια εκ μέρους του νευρολόγου – ψυχιάτρου, εάν υπάρχει νευρολογικό πρόβλημα στον ασθενή.

Είναι γεγονός ότι ο υποκριτικός πολιτισμός μας και η υποκουλτούρα δεν παρέχουν τις δυνατότητες, ώστε να βοηθηθεί ο σημερινός αγχωμένος άνθρωπος, ο οποίος έχει χάσει την κοινωνία του με τον Θεό και τον συνάνθρωπο και έχει μπει στον χώρο της αδιαφορίας, της αδράνειας και της πλήξης. Αυτή, όμως, η πορεία οδηγεί στο «κενό».

Οφείλουμε να αποδεχθούμε την οντολογική αλήθεια ότι η ψυχολογική και πνευματική ωριμότητα και η ειρήνη συμβαδίζουν και αποτελούν ένα και το αυτό γεγονός, την πρόοδο της προσωπικότητος από κάθε άποψη.

Είναι ανάγκη, λοιπόν, ο σύγχρονος αγχωμένος άνθρωπος να επανασυνδεθεί με τον Δημιουργό του Θεό, τον συνάνθρωπο και τον εαυτό του. Μόνον ο Θεός μπορεί να λογοποιήσει την όλη ζωή του, να τον απαλλάξει από τα καθημερινά άγχη και να του προσφέρει την πολυπόθητη εσωτερική ειρήνη

____________________________________

1. E. Fromm, Ο άνθρωπος για τον εαυτό του, έρευνα στην ψυχολογία της ηθικής, (μτφ. Δ. Θεοδωρακάτου), εκδ. Μπουκουμάνη, Αθήνα 1974, 233.
2. Βλ. Λεξικό της Φιλοσοφίας, τόμ. 3, εκδ. Πάπυρος, επιμ. εκδ. Ευτ. Π. Φικιώρης, Παρίσι 959, 1013-1014.
3. Βλ. Dr Axele, Φρόυντ, Άντλερ, Γιούγκ, Ατομική Ψυχολογία – Συμπλεγματική Ψυχολογία, (διασκ. Γ. Κουχτσόγλου), εκδ. Παγκ. Εγκυκλ. Μορφ.Βιβλιοθήκη, Αθήνα χ.χ., 98-100.
4. Θ. Καραβάτου, «Άγχος: το νόημα του όρου ως πρόβλημα ψυχοπαθολογίας», Σύναψις 1 (Καλοκαίρι 2005), 25.
5. S. Freud, Το άγχος, (μτφ. Δ.Π. Κωστελένου), εκδ. Δαμιανού, Αθήνα χ.χ., 9.
6. Ιωάν. 14, 27.
7. PG 29, 376.
8. C. G. Jung, Die Beziehungen der Psychotherapy zur Seelsorge, Rascher Verlag, Zurich 1933, 40.

(Δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό ΑΧΑΪΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Τόμος 31ος, τεύχος 2, Οκτώβριος 2012).

πηγή

Μιχαήλ Χούλης, Χριστιανισμός, Μυθολογία και Μυστηριακές Θρησκείες

πηγή

Χριστιανισμός, Μυθολογία και Μυστηριακές Θρησκείες

του Μιχαήλ Χούλη, Θεολόγου

ΚΑΠΟΙΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ, ΙΣΧΥΡΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΤΑ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΟΤΙ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΥΠΗΡΞΕ ΟΧΙ ΥΠΑΡΚΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΑΛΛΑ ΣΥΝΘΕΣΗ ΕΘΝΙΚΩΝ ΜΥΘΩΝ. Κανείς σπουδαίος και επαγγελματίας ιστορικός όμως δεν δέχεται κάτι τέτοιο. Απλοί και καθημερινοί ψαράδες όπως οι απόστολοι, ή προσγειωμένοι φοροεισπράκτορες όπως άλλοτε ο Ματθαίος, δεν είχαν τις προϋποθέσεις ή την αχαλίνωτη φαντασία να κατασκευάσουν προσωπικότητα τέτοιου μεγαλείου, όπως ο Χριστός, τον  οποίο εξάλλου θεωρούν Θεό επί της γης, σκέψη που ήταν βλάσφημη για Εβραίο να την κάνει. Μήπως δεν είχαν δουλειά να κάνουν οι απόστολοι και έψαχναν για υψηλές φιλοσοφικές και μυθολογικές αναζητήσεις, ερευνούσαν για ηλιακές θεότητες, και έβλεπαν οπτασίες και αλληγορικά οράματα; Αντίθετα, όπως φαίνεται από τη θαυμαστή διδασκαλία τους και τη συμπεριφορά τους, δεν ήσαν ονειροπαρμένοι, ούτε νευρολογικά πειραγμένοι, αλλά καλά προσανατολισμένοι στα πρακτικά προβλήματα, των οποίων καθημερινών αναγκών και ο Χριστός υπήρξε ιατρός και θεραπευτής. Θα μπορούσε τέτοιος μύθος, εντελώς διαφορετικός από το περιβάλλον των Γραμματέων και Φαρισαίων να ευδοκιμήσει στα εδάφη τους; Και να ξεσηκώσει ανθρώπους -οι οποίοι εξάλλου γνώριζαν από πρώτο χέρι τα όσα συνέβαιναν- να δώσουν τη ζωή τους για ένα ψέμα, να μην φοβηθούν βασανιστήρια, φυλακίσεις, εξορίες και θάνατο, όπως οι πρώτοι χριστιανοί; Αυτά είναι αστεία όταν λέγονται σήμερα. 

          

ΕΧΟΥΝ ΓΡΑΦΤΕΙ ΑΡΚΕΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΠΟΤΙΘΕΜΕΝΟ ΕΠΗΡΕΑΣΜΟ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΓΡΑΦΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΤΟΥ 1ου ΑΙΩΝΑ. Από λάθη δυστυχώς στη έρευνα ανακαλύπτουν κάποιοι μια σύνδεση που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Το συνηθισμένο λάθος ορισμένων ερευνητών είναι να μελετούν τα μυστηριακά θρησκεύματα μεταγενέστερων αιώνων (από τον 3ο αιώνα και μετά, οπότε έχουμε και πληροφορίες γι’ αυτά) και να υποθέτουν ότι τα όσα περιγράφουν θα πρέπει να ίσχυαν και στην εκκλησιαστική ζωή του 1ου αιώνα. Οι Μυστηριακές Θρησκείες, που ονομάστηκαν έτσι λόγω των μυστικών δρώμενων που συνέβαιναν στους κόλπους τους, ήταν διάσπαρτες στον μεσογειακό χώρο και περιελάμβαναν κυρίως λατρείες της Δήμητρας και του Διόνυσου, των Ελευσίνιων και Ορφικών Μυστηρίων, της Κυβέλης και του Άττι, της Ίσιδας και του Όσιρι, του Άδωνη και του Μίθρα. Απ’ όποιον χώρο και αν προέρχονταν όμως, δηλαδή από τη Μικρασία, την Συρία, την Περσία κ.λπ., είχαν ορισμένα χαρακτηριστικά που δεν θα μπορούσαν να ταιριάξουν με την χριστιανική Εκκλησία, οπότε αδύνατος υπήρξε και η μετάδοση στοιχείων από τις διάφορες ειδωλολατρικές θρησκείες προς τον Χριστιανισμό και την Καινή Διαθήκη. Δηλαδή: Το βασικό μοτίβο στις θρησκείες αυτές ήταν ο μαρασμός και η αναγέννηση της βλάστησης, ανάλογα με τις παρατηρούμενες εποχές. Οι ήρωες-θεοί των διαφόρων αυτών θρησκειών ενσαρκώνουν τη σπορά και τη συγκομιδή, τον θάνατο της φύσης και την “ανάστασή” της κατά το θέρος και τον χειμώνα αντίστοιχα. Δεν είναι υπαρκτά δηλαδή πρόσωπα, αλλά ΣΥΜΒΟΛΙΖΟΥΝ τη φυσική φορά των πραγμάτων και την αλληλουχία των διαφόρων εποχών, την νέκρωση της φύσης και την ανόρθωσή της, διαδοχικά και επαναλαμβανόμενα, όπως παρατηρείται στον γεωργικό και κτηνοτροφικό τομέα.

Καμία σχέση επομένως με τον Χριστό, ΠΟΥ ΥΠΗΡΞΕ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ, γεννήθηκε επί αυτοκράτορος Οκταβιανού Αυγούστου, σταυρώθηκε και απέθανε άπαξ δια παντός επί Ποντίου Πιλάτου και Καίσαρος Τιβερίου, στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή της Ιερουσαλήμ. Έπειτα, στην Καινή Διαθήκη δεν διαβάζουμε για μυστικά συνθήματα και λέξεις, για μύθους–γνωστικές δοξασίες, που γνώριζαν μόνο οι οπαδοί των παγανιστικών θρησκειών και απαγορευόταν να διαδώσουν στους έξω, στους αμύητους και βέβηλους υποτίθεται κύκλους, ούτε διαβάσαμε ποτέ στην Βίβλο για μυστικά δρώμενα και συγκινησιακές εκστατικές τελετές με εξαγνισμούς και νηστείες και ματοδέματα και αυτοτραυματισμούς και έντονη στο τέλος φωτολουσία, που οδηγούσαν τους μυούμενους στην κατ’ αυτούς λύτρωση. Ακόμη, ενώ ο Χριστιανισμός είχε συγκεκριμένη και σταθερή διδασκαλία και λάτρευε ένα και μόνο πρόσωπο, τον Θεάνθρωπο Χριστό, οι προαναφερόμενες θρησκείες δεν είχαν σταθερή πάντα διδασκαλία ή και καθόλου, δεν είχαν δόγματα και ηθική, αλλά ούτε και απαγόρευαν στους πιστούς τους να συμμετέχουν σε περισσότερα από ένα τοιούτου είδους θρησκεύματα. Επιπλέον: Οι φανταστικοί θεοί των ειδωλολατρικών θρησκειών, δεν πεθαίνουν και δεν θυσιάζονται όπως ο Χριστός υπέρ της ζωής του κόσμου, δεν σταυρώθηκαν μια για πάντα, δεν θέλησαν εκούσια να πεθάνουν όπως ο Ιησούς –άλλοι τους υπέβαλαν σε μαρτύρια- και σε κανένα τέτοιο θρήσκευμα δεν ανευρίσκουμε την πίστη των χριστιανών ότι ο Χριστός με τον εθελούσιο θάνατό Του εσκύλευσε και εκμηδένισε τον Άδη και εγκαινίασε την δική μας ανάσταση. Που σημαίνει χαρά και ελπίδα και παρηγοριά και κατάφαση προς τη ζωή και όχι θρήνο και απαισιοδοξία που παρατηρούμε στους λάτρεις μυστηριακών θρησκειών.

Προσπάθησαν κάποιοι, χρησιμοποιώντας σύγχρονη σκέψη και γλώσσα, ΝΑ ΠΑΡΑΛΛΗΛΙΣΟΥΝ ΑΝΕΠΙΤΥΧΩΣ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΕ ΕΚΕΙΝΗ ΤΟΥ ΟΣΙΡΙ, ΤΟΥ ΜΙΘΡΑ, ΤΟΥ ΑΤΤΙ κ.α.  Έφτασαν ορισμένοι να εισάγουν στα ανατολικά θρησκεύματα έννοιες χριστιανικές, που δεν υπάρχουν, για να πουν ότι τα έκλεψε η Εκκλησία. Όπως π.χ. ότι ο Ώρος στην αρχαία Αίγυπτο, ο Μίθρας από την Περσία, ο Άτις στην Φρυγία και ο Διόνυσος στην αρχαία Ελλάδα γεννήθηκαν όλοι στις 25 Δεκεμβρίου και από παρθένο μάλιστα. Ότι έκαναν θαύματα και θεραπείες, δίδαξαν, είχαν μαθητές, πέθαναν και αναστήθηκαν. Αυτά δεν θα τα βρείτε να γράφονται από έγκυρους ιστορικούς και θρησκειολόγους, αλλά είναι σύγχρονες, ψευδείς εννοείται εφευρέσεις και παραποιημένες μυθολογικές έννοιες για να πλήξουν την χριστιανική διδασκαλία. Παραδείγματα παραποίησης μπορούμε να δώσουμε μέσα από διάφορες εκδοχές του μύθου του Διόνυσου, του οποίου κομματιάζονται τα μέλη, πεθαίνει και ανασταίνεται, συμβολικά όμως και φυσιοκρατικά, αφού ενσαρκώνει την άμπελο που συνθλίβεται για να δώσει το κρασί, κλαδεύεται και πάλι ζωντανεύει για να δώσει νέο καρπό. Η ημερομηνία 25 Δεκεμβρίου, που δήθεν αφορά στη γέννησή του, είναι πολύ μεταγενέστερη και επηρεασμένη από τον Χριστιανισμό. Η γέννησή του εκ παρθένου είναι φανταστική επινόηση, αφού γεννήθηκε από μοιχεία του Δία με την Σεμέλη ή την Περσεφόνη. Το ότι τοποθετήθηκε ως βρέφος σε φάτνη δεν απαντάται σε καμία πηγή. Στις ‘Βάκχες’ φαίνεται ότι περιοδεύοντας οδηγούσε τους οπαδούς του όχι στην εσωτερική γνωριμία με το Θεό, όπως ο Χριστός, αλλά στην τρέλα. Κλαδιά από κισσό να ανεμίζουν και θριαμβευτική είσοδο στις πόλεις ‘επί πώλου όνου’ έχουμε πράγματι στον Διόνυσο, όπως έχουμε όμως και σε κάθε θριαμβευτική είσοδο βασιλέα ή θρησκευτικού ηγέτη σε διάφορες πόλεις. Η συνήθεια αναφέρεται και στην Παλαιά Διαθήκη (Μακκ. Α’, 13,51) και δεν είναι ξενόφερτο έθιμο στην Καινή Διαθήκη.

Η κυριότερη εκδοχή για την ανανέωση της ζωής του Διονύσου αφορά όχι σταυρικό θάνατο και ανάσταση, αλλά ξέσχισμα και κομμάτιασμά του από τους Τιτάνες, μαγείρεμα και βρώση των τμημάτων του σώματός του, πλην της καρδιάς του, από την οποία και μακροπρόθεσμα επανήλθε στη ζωή. Υπάρχουν τόσες πολλές παραλλαγές αυτής της ιστορίας, που σε κάποια, ΚΑΙ ΜΕ ΛΙΓΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΒΡΕΘΟΥΝ ΚΟΙΝΑ ΣΗΜΕΙΑ με την ανάσταση του Χριστού. Στο γάμο της Κανά, ο Χριστός θαυματουργικά μετέτρεψε το νερό σε κρασί. Ψάχνοντας στην αρχαία ιστορία, ανευρίσκουν κάποιοι παρόμοια περιστατικά θαυματουργικής ανάβλυσης οίνου από πηγές ή από τη δύναμη ιερέων του Διονύσου. Πουθενά όμως δεν θα διαβάσουμε για κρασί που να προήλθε από νερό, όπως έκανε ο Χριστός. Είναι εύκολο να εξηγηθεί επίσης αποσπασματικά η φράση «είμαστε σωσμένοι» των ακολούθων του Βάκχου στην ομώνυμη τραγωδία, αλλά προχωρώντας την ανάγνωση αντιλαμβάνεται κανείς ότι αναφέρεται σωτηρία από την οργή του Πενθέα, ενός ήρωα της ίδιας τραγωδίας, και όχι σωτηρία ως λύτρωση και αποκατάσταση σχέσεων με το Θεό, ως αγιασμό και θέωση, στην οποία οδηγεί τους πιστούς ο Θεάνθρωπος Ιησούς. Αναφέρεται στις Βάκχες πως ο Διόνυσος παρουσιάστηκε στη γη με ανθρώπινη μορφή; Ναι, αλλά γιατί; Όχι για να σώσει τον κόσμο, αλλά για να τιμωρήσει τους κατοίκους της Θήβας και τις τρελαμένες γυναίκες της (που ο ίδιος αποτρέλανε) επειδή αρνήθηκαν να τον τιμήσουν, κ.ο.κ. Τέλος, η λατρεία του είχε έντονα οργιαστικό και βίαιο χαρακτήρα, περιείχε τη μέθη και την τρέλα μέχρι σημείου παραφροσύνης, πράγμα που φαίνεται στην τελετουργική εκστατική ωμοφαγία στην οποία επιδίδονταν οι ‘μαινάδες’, ιέρειες του Διονύσου, αλλά και στους τελετουργικούς επί ανθρώπων κανιβαλισμούς της λατρείας του Διονύσου. Τι σημεία επαφής μπορεί λοιπόν να  έχουν Χριστιανισμός και Διονυσιασμός; (βλ. άρθρο ‘«Αραιώνοντας» τον θεό του οίνου Διόνυσο, Ποια η επίδραση του Έλληνα "θεού" του Οίνου στα Χριστιανικά Πιστεύω;’, του J. P. Holding, Πηγή:  http:// www. tektonics.org/ copycat/ dionysus.html, παρμένο από Ιστοσελίδα Ορθόδοξης Ομάδας Δογματικής Έρευνας, www. oodegr. com/ neopaganismos/ pseftotheoi/ xristos_ dionysos1. htm και - Decharme, Ελληνική Μυθολογία, εκδ. Μέρμηγκα - Κων/νου Τσοπάνη, ‘Η ωμοφαγία, στα Ορφικό-διονυσιακά μυστήρια’, από www.archive.gr/ modules.php? name=News &file= article&sid=18).  

ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΜΩΣ ΜΕ ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ; ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΚΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ; ΓΙΑΤΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΜΙΛΑΝΕ ΓΙΑ ΔΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΝ ΛΟΓΩ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ; Βρισκόμαστε και πάλι δυστυχώς στον χώρο του φτηνού ερασιτεχνισμού ή της αντιχριστιανικής προπαγάνδας. Στον Χριστιανισμό δεν έχουμε μαγικές πράξεις εξαγνισμού και καθαρμού εξωτερικού, όπως πίστευαν στις θρησκείες αυτές, αλλά εσωτερική οντολογική αλλοίωση και πορεία προς τη θέωση μέσα από τα εκκλησιαστικά μυστήρια. Ίσως να υπάρχουν ορισμένες αποσπασματικές εξωτερικές ομοιότητες, όπως στα τελετουργικά του Μίθρα, αλλά καμία σχέση με το περιεχόμενό τους. Άλλωστε για τις τελετές του Μίθρα μαθαίνουμε από το τέλος του 1ου αιώνα και εξής και δεν γνωρίζουμε τι γινόταν πριν. Αντίθετα γνωρίζουμε τι γινόταν κατά την τέλεση του Πάσχα από τους Εβραίους, που ταιριάζει περισσότερο με την όλη σκέψη και ζωή του Ιησού. Υπενθυμίζουμε ότι ο βασιλιάς Μελχισεδέκ, αρχιερέας επίσης Σαλήμ (Ιερουσαλήμ) στην Παλαιά Διαθήκη, προσέφερε κάποτε στον πατριάρχη Αβραάμ μετά από μια νικηφόρα εκστρατεία του τελευταίου, άρτο και οίνο και τον ευλόγησε, που σημαίνει ότι τα αρχέγονα δώρα τούτα είναι πολύ παλαιότερα από τον Μιθραϊσμό και τις άλλες παγανιστικές θρησκείες. Μην ξεχνάμε ακόμη πως πίσω από τα χριστιανικά μυστήρια στέκεται ένα ιστορικό πρόσωπο, για το οποίο μιλάει και γράφει ο Παύλος και οι άλλοι απόστολοι, που τα παρέχει και τα εγκαινιάζει, κι αυτό είναι ο Ιησούς Χριστός. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου, ότι ο Παύλος αναφέρεται στον συγκρητισμό που επικρατούσε τότε ως πολύ επικίνδυνο φαινόμενο και με τις εκφράσεις «ψευδώνυμος γνώσις» και «γραώδεις μύθοι» προσπαθεί ακριβώς να διαφυλάξει τις τοπικές Εκκλησίες από τόσο αρνητικά για τον Χριστιανισμό γνωστικά και “νεοεποχίτικα” για την εποχή του θρησκευτικά φαινόμενα. Αποκλείεται ως εκ τούτου η πρώτη Εκκλησία να είχε επηρεασθεί από παρόμοια θρησκευτικά, φιλοσοφικά ή τελετουργικά περιβάλλοντα (βλ. και άρθρο του Ronald Nash, “Εχει η Καινή Διαθήκη επηρεαστεί από τις Ειδωλολατρικές θρησκείες;”, σύνοψη στο ‘www. diakrisis.gr/ articles. php?lng= gr&pg=232’, ΔΙΑΚΡΙΣΙΣ, Χριστιανική Ιστοσελίδα Απολογητικής, Διάκρισης και Αναζήτησης).

Για πολλούς ακόμη λόγους ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΧΕΙ ΔΑΝΕΙΣΤΕΙ Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΜΙΘΡΑ, αφού ο Μιθραϊσμός: Υπήρξε μια θρησκεία που πήρε πολλές μορφές στο διάβα των αιώνων, περιείχε πολλά αποκρυφιστικά και αστρολογικά στοιχεία, επρόκειτο για κλειστή ‘λέσχη’ θα λέγαμε μυημένων, δεν επιτρεπόταν να συμμετέχουν στα μυστήρια οι γυναίκες, συνδέθηκε με τις μορφές του ταύρου και του ήλιου, ονόμαζαν τους ιερείς τους “Πατέρες” δεχόμενοι γι’ αυτούς ανώτερο βαθμό μύησης, συντηρούσαν το πυρ ως ιερό, δεχόντουσαν επτά πλανήτες ως θεούς και είχαν επτά ανάλογες μυήσεις, εξόρκιζαν με μαγικό τρόπο τα πονηρά πνεύματα, εμιμούντο τα ζώα και έκραζαν με διάφορους ήχους όπως οι αρχαίες παγανιστικές θρησκείες, πίστευαν στην μετεμψύχωση, ήταν καθαρά φυσιοκρατική θρησκεία και θυσίαζαν συνεχώς κάθε είδους ζώο, θεωρούσαν τον ταύρο ως πηγή της ζωής από τον οποίο προήλθαν όλες οι υπάρξεις (στοιχείο και Τοτεμισμού), και προσέφεραν στις λειτουργίες τους ψωμί και νερό, που συμβόλιζε εσωτεριστικά τον ‘μυστικό’ ταύρο. Τέλος στους λάτρεις δεν υπήρχε η πίστη ότι ο Μίθρας πέθανε σταυρικά και αναστήθηκε όπως ο Χριστός. Όπως βλέπουμε οι πολύ σημαντικές αυτές διαφορές καθιστούν αδύνατη την υποτιθέμενη διάδοση ιδιοτήτων της μιθραϊκής θρησκείας μέσα στον Χριστιανισμό (βλ. και ‘Τα μυστήρια του Μίθρα’, Κων/νου Τσοπάνη, Δρ. Ιστορίας και Φιλοσοφίας Θρησκευμάτων,  από www. archive.gr/ modules. php? Name = News&file =article& sid= 33).

ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΑΛΛΩΣΤΕ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ μιλούν για τη γέννηση, τα πάθη και την ανάσταση του Μεσσία αρκετούς αιώνες πριν εμφανισθούν οι μυστικιστικές τελετές του Μίθρα. Και είναι βέβαιο ότι οι μιθραϊκές δοξασίες και τα δρώμενά τους εξελίσσονταν διαρκώς μέσα στο χρόνο, αφομοιώνοντας διάφορα στοιχεία άλλων θρησκειών, ώστε η μορφή τους τελικά να προσαρμόζεται και να συγκλίνει προς τη μορφή συγκεκριμένων θρησκειών. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Μίθρας υπήρξε θεός στη αρχαία Περσία και Ινδία και άγγελος στο Ζωροαστρισμό και θεός του πολέμου στην αρχαία Ρώμη. Τα δε μυστήρια του Μίθρα ακολούθησαν την ίδια εξέλιξη και υιοθέτησαν και χριστιανικά στοιχεία με την πάροδο των χρόνων. Τόσο λοιπόν ο απ. Παύλος, όσο και γενικά οι πρώτες εκκλησιαστικές κοινότητες, αντιτάχθηκαν στην ψευδώνυμη γνώση, που ως ξενόφερτη και ανατολικο-αιγυπτιο-ασιατικής ιδεολογίας καθώς ήταν, καμία σχέση δεν μπορούσε να έχει με τη διδασκαλία του Χριστού (Α΄ Τιμ. 6,20) (βλ. Erwin W. Lutzer, DA VINCI Η ΕΞΑΠΑΤΗΣΗ, εκδ. Πέργαμος, Αθ. 2005, σελ. 115-117). 

Τι φέρνει τους αγγέλους κοντά μας;

Είναι  δόγμα της Εκκλησίας μας η ύπαρξη των αύλων πνευμάτων, των αγγέλων. Στο «Πιστεύω» ομολογούμε ότι ο Θεός είναι «ποιητής ουρανού και γης, ορατών τε και αοράτων». Ανάμεσα στα αόρατα κτίσματα του Θεού είναι οι άσαρκοι –και ως εκ τούτου αόρατοι- άγγελοι. Το σώμα που βλέπουν οι πιστοί όταν κάποτε αυτοί εμφανίζονται, είναι  φαινομενικό -κατά τους πατέρες- για να μπορούν να τους αντιλαμβάνονται και να  επικοινωνούν μαζύ τους. Το ίδιο και τα φτερά τους. Φανερώνουν το ύψος της φύσεως  τους, λέγει ο ι. Χρυσόστομος, και επίσης δείχνουν ότι κατεβαίνουν από ψηλά από  το Θεό του οποίου είναι αγγελιοφόροι. Και είναι δόγμα της Εκκλησίας μας ότι οι  άγγελοι βοηθούν και συμπαραστέκονται τους ανθρώπους ποικιλοτρόπως. Λέγει η προς  Εβραίους επιστολή ότι οι άγγελοι είναι «λειτουργικά πνεύματα εις διακονία  αποστελλόμενα διά τους μέλλοντας κληρονομείν σωτηρίαν» (Εβρ. 1,14).

Ο  Μ. Βασίλειος (E.Π.E. 5,219·221) λέγει· «Κοντά στο καθένα που πιστεύει στον Κύριο  βρίσκεται άγγελος· εάν βέβαια δεν τον απομακρύνουμε με τα πονηρά μας έργα. Διότι  όπως τις μέλισσες τις φυγαδεύει ο καπνός και τα περιστέρια τα εκδιώκει η  δυσωδία, έτσι και τον άγγελο που είναι φύλακας της ζωής μας τον απομακρύνει ‘η  πολύδακρυς και δυσώδης αμαρτία’. Εάν έχεις μέσα στη ψυχή σου έργα που αξίζουν  αγγελικής προστασίας και κατοικεί μέσα σου νους πλούσιος στη γνώση της αλήθειας, τότε εξ αιτίας του πλούτου των τιμίων έργων της αρετής, θα εγκαταστήσει αναγκαία  ο Θεός φρουρούς και φύλακες κοντά σου και θα σε περιβάλει με αγγελική φρουρά. Γι’ αυτό λέγει ο Δαυίδ· ‘Παρεμβαλεί άγγελος Κυρίου κύκλω των φοβουμένων αυτόν  και ρύσεται αυτούς’ (Ψαλμ. 33,7).

«Σκέψου  πόσο μεγάλη είναι η φύση των αγγέλων· ότι ο ένας άγγελος παρουσιάζεται με  ολόκληρο στρατόπεδο και με πολυάριθμη παράταξη. Από το μέγεθος λοιπόν αυτού που  σε φυλάσσει, σε χαρίζει ο Κύριος στρατοπεδεύουσα δύναμη· λόγω δε της δυνάμεως  που έχει ο άγγελος, σε περιβάλλει τρόπον τινά από παντού και σε ασφαλίζει. Αυτό  σημαίνει το ‘κύκλω’. Διότι όπως τα τείχη των πόλεων κτίζονται γύρω απ’ αυτές και  εμποδίζουν τις επιθέσεις των εχθρών από παντού, έτσι και ο άγγελος μας φυλάγει  και από εμπρός και από πίσω και από τα πλάγια. Κι όπως λέγει ο Δαυίδ σε άλλο  ψαλμό του «θα πέσουν από το αριστερό μέρος σου χίλιοι νεκροί και μύριοι από το  δεξιό σου και συ θα μείνεις άτρωτος. Διότι ο Κύριος θα διατάξει τους αγγέλους  του να σε φυλάγουν σ’ όλες τις ενέργειες σου’ (Ψαλμ. 90,70)».

Α΄. Έντονο αγώνα βίωσε και ο Χριστός ως άνθρωπος, όταν έζησε σαράντα μέρες στην  έρημο με απόλυτη νηστεία, αγρυπνία και προσευχή και αντιμετώπισε τους πειρασμούς  του διαβόλου εντελώς μόνος του. Η αμοιβή του, κατά το ανθρώπινο, ήταν μετά το  τέλος της ασκήσεως και των πειρασμών να τον διακονούν άγγελοι. «Τότε αφίησιν  αυτόν ο διάβολος και ιδού άγγελοι προσήλθον και διηκόνουν αυτώ» (Ματθ. 4,11).

Β΄. Τον Χριστό ενίσχυσε επίσης άγγελος στη κορυφαία στιγμή της δοκιμασίας του στο  όρος των Ελαιών, όταν προσευχόταν εντελώς μόνος και εγκαταλειμμένος από τους  μαθητές του να παρέλθει το ποτήριον του μαρτυρίου του. Τότε «ώφθη αυτώ άγγελος  απ’ ουρανού ενισχύων αυτόν» (Λουκ. 22,4).

Γ΄. Ο προφήτης Δανιήλ στο 10ο κεφάλαιο της προφητείας του παρουσιάζεται να είναι  γεμάτος αγωνία για το μέλλον των ομοεθνών του, οι οποίοι περνούσαν δύσκολες  στιγμές εξόριστοι στην Βαβυλώνα και αλλάζοντας συνεχώς κυρίους. Από την  υποτέλεια στους Βαβυλωνίους περάσανε στην υποτέλεια των Περσών και το μέλλον  τους διαγραφόταν δυσοίωνο. Λοιπόν ο Δανιήλ χωρίς να είναι περίοδος νηστείας ή  άλλη θρησκευτική ή εθνική επέτειος, αρχίζει να νηστεύει αυστηρότατα για τρεις  ολόκληρες εβδομάδες, προσευχόμενος και στενάζων, χωρίς ν’ αλείφεται με μύρα για  να του αποκαλύψει ο Θεός τι θα γίνει με το λαό του. Και πράγματι αξιώνεται  φοβεράς και μεγαλοπρεπούς οπτασίας αγγέλου που απεστάλη από το θεό για να τον  ενισχύσει και να του υποσχεθεί ότι ο Θεός φροντίζει για το έθνος  του.

Δ΄. Οι άγγελοι στους αγωνιστές που «βιάζουν» τον εαυτό τους κατ’ αυτό τον τρόπο, μερικές φορές, δεν εμφανίζονται ενώ ζουν οι άγιοι και αγωνίζονται. Εμφανίζονται  όμως μετά θάνατον, προς επιβράβευση της αρετής τους. Η περικοπή του πλουσίου και  του φτωχού Λαζάρου (Λουκ. 16,19-31) είναι χαρακτηριστική. Ο Λάζαρος φτωχός σε  απόλυτο βαθμό -δεν είχε ούτε ψίχουλο- ήταν συγχρόνως και άρρωστος και αδύνατος, σε τέτοιο βαθμό, που δεν μπορούσε να διώξει ούτε τα σκυλιά που γλύφανε τις  πληγές του. Ήταν ένας πάμφτωχος ζωντανός νεκρός. Αβοήθητος, τελείως μόνος, χωρίς  κανένα δικό του. ΄Εβλεπε τον πλούσιο απέναντι του να φορά εκκεντρικά ρούχα, να  γλεντά καθημερινά, να μη έχει κανένα πρόβλημα, να είναι απόλυτα υγιής, να έχει  πλήθος επισκέπτες. Δεν ήξερε τότε για ανάσταση νεκρών, για κρίση και αμοιβή. Κι  όμως δεν διαμαρτύρεται, δεν λέγει που είναι ο Θεός, που είναι η θεία του  πρόνοια. Δεν τον βλασφημεί, όπως δυστυχώς συνηθίζουν πολλοί. Δεν μισεί τον  πλούσιο, δεν τον καταριέται, δεν τον φθονεί. Υπομένει τα δεινά αδιαμαρτύρητα και  εν ευχαριστία και δοξολογία προς το Θεό. Κι όμως σημάδι θείας παρηγοριάς και  ενισχύσεως πουθενά. Στους πολύ δυνατούς αγίους ο Θεός δεν εμφανίζεται καθόλου, κάποτε, ούτε οι άγγελοί του. Όταν όμως πέθανε ο Λάζαρος τότε άγγελοι τον  συνόδευσαν τιμητικά στον κόλπο του Αβραάμ δηλαδή στον παράδεισο. Πέθανε και ο  πλούσιος· ποιος τον συνόδευσε αυτόν; Οι δαίμονες απαντά ο ι. Χρυσόστομος.

Ε΄. Την παρουσία αγγέλων μετά θάνατον, την συναντούμε και στο τέλος του αγίου  Ανδρέα, του κατά Χριστόν σαλού. Αντιγράφουμε από το συναξάρι του· «Τον σήκωσαν  δύο άνδρες· χωρίς να τον έχουν φροντίσει, χωρίς να τον έχουν πλύνει, χωρίς  θυμίαμα και ψαλμωδίες και πήγαιναν να τον θάψουν σ’ ένα κοινοτάφιο. Όταν έφθασαν  στο σπίτι ενός Εβραίου, φάνηκε να δοξολογείται το λείψανο του αγίου από πλήθος  ανθρώπων που έψαλλαν γλυκύτατα και άλλοι τον προέπεμπαν και άλλοι τον  ακολουθούσαν. Βγήκε ο Εβραίος στο παράθυρο σαν άκουσε τις τόσες ψαλμωδίες και  σκύβοντας είδε μόνον δύο φτωχαδάκια να σηκώνουν το λείψανο του οσίου. Και τότε  είπε· ‘Είσαι ευτυχής σαλέ, γιατί μη έχοντας ανθρώπους να σε ψάλουν έχεις τις  επουράνιες δυνάμεις να σε τιμούν με ύμνους’». Τι μεγάλα δώρα παίρνεις όταν  πεθαίνεις μόνος και αβοήθητος!

Μήπως  θα πρέπει να ζηλέψουμε και εμείς αυτή τη συντροφιά των αγγέλων αδιαφορώντας τι  δοκιμασίες θα περάσουμε για να τη πετύχουμε;

Συνεπώς  αυτό που φέρνει τους αγγέλους κοντά μας είναι ο ενάρετος βίος. Είναι ο αγώνας  για τη βίωση των εντολών του Χριστού και την αποφυγή της αμαρτίας. Ο αγώνας  αυτός μερικές φορές προσλαμβάνει μεγάλη ένταση και απαιτεί αιματηρή προσπάθεια. Είναι αυτό που λέγει ο Ιωάννης της Κλίμακος, για τους μοναχούς βέβαια, ότι  πρέπει να είναι η ζωή τους «βία φύσεως διηνεκής και φυλακή αισθήσεων  ανελλιπής».

ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

ΜΕΛΕΤΙΟΣ  ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ  

Πηγή

Γιώργος και Λέων, οι ιστορίες δύο αστέγων στην «καρδιά» της Αθήνας .

Ζουν κάτω από γέφυρες, σε εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα, σε στοές, σε πιλοτές πολυκατοικιών. Η εικόνα μιας Αθήνας που μας θλίβει, μας θυμώνει, μας εξοργίζει. Ο Γιώργος και ο Λέων-που μιλούν στο in.gr- θεωρούν τους εαυτούς τους λίγο πιο «προνομιούχους» από τους άλλους άστεγους, καθώς φιλοξενούνται στον ξενώνα της «Κλίμακας». Άνθρωποι της διπλανής πόρτας με όνειρα και φιλοδοξίες, με άποψη και φωνή



 

 που λέει αλήθειες σκληρές. Οι ιστορίες τους δυνατές, αληθινές και επίκαιρες όσο ποτέ….

Ο Γιώργος είναι άστεγος από το 2008. Δούλευε ως τεχνικός υπολογιστών, μουσικός και μουσικός παραγωγός στο ραδιόφωνο και σε δισκογραφικές εταιρίες. Ώσπου έφτασε η κρίση. «Η μεγάλη κρίση ξεκίνησε για μένα με την ανεργία από το 2007 και κατέληξε στο να μην μπορώ να επιβιώσω σε έναν δικό μου χώρο κι έτσι από το 2008 βρέθηκα ουσιαστικά άστεγος». Στην αρχή φιλοξενήθηκε στο σπίτι ενός φίλου του, αλλά δεν ήθελε να τον επιβαρύνει περαιτέρω. «Πήρα την απόφαση να φύγω όχι να μείνω άστεγος. Αλλά δεν υπήρχε άλλη λύση παρά να μείνω άστεγος».

Θυμάται την πρώτη νύχτα του στο δρόμο. «Αρχικά δεν συνειδητοποιείς τι ακριβώς συμβαίνει. Παρακολουθήσεις, κοιτάζεις γύρω σου, περνάει η ώρα, σκέφτεσαι. Ακόμα είσαι στον παλιό σου κόσμο. Το πρόβλημα ξεκινά από τη δεύτερη ή την τρίτη νύχτα.

Τη δεύτερη νύχτα που αρχίζεις και φοβάσαι, που σε πιάνει η ανασφάλεια. Φοβάσαι τα πάντα. Δεν ξέρεις τι μπορεί να σου συμβεί, γιατί είσαι νύχτα έξω και δεν έχεις προστασία από πουθενά, από τίποτα και από κανέναν. Φοβάσαι για το μέλλον. Γιατί στερείσαι τις βασικές υποδομές που είχες στην προηγούμενη ζωή σου. Δεν έχεις τουαλέτα, δεν μπορείς να πλυθείς, δεν έχεις ένα ψυγείο, δεν μπορείς να μαγειρέψεις, δεν έχεις ένα κρεβάτι να κοιμηθείς, δεν έχεις τίποτα απολύτως τίποτα. Μερικά ρούχα που κουβαλάς και κάποια τρόφιμα μαζί σου. Η τρίτη νύχτα είναι η χειρότερη. Σε πιάνει ο πανικός και το άγχος και φαντάζεσαι ό,τι χειρότερο μπορεί να σου συμβεί. Και εκεί πάνω είναι η στιγμή που αρχίζεις και λειτουργείς αρνητικά για τον εαυτό σου. Μπορεί να πάθεις κατάθλιψη, να γίνεις βίαιος. Δεν σημαίνει δηλαδή ότι το περιβάλλον που ζεις είναι ο κίνδυνος. Εγώ εντόπισα τον κίνδυνο μέσα μου. Αρχίζεις να χάνεσαι και λες ότι πρέπει να βρεις λύση, αλλά δεν μπορείς να βρεις λύση και είσαι έξω, στο τίποτα».

Ψάχνοντας στο Διαδίκτυο βρήκε την «Κλίμακα». «Τώρα είμαι μια χαρά. Η "Κλίμακα" με βοήθησε πρώτα από όλα ψυχολογικά. Γιατί βρήκα μια απίστευτη υποστήριξη. Αμέσως πήρα τα πάνω μου. Ξεπέρασα την κατάθλιψη που είχε κολλήσει σαν μικρόβιο πάνω μου. Γιατί ο άστεγος είναι και καταθλιπτικός είτε το θέλει είτε όχι. Όσο δυνατός χαρακτήρας και αν είναι. Ξεπέρασα την κατάθλιψη εύκολα σχετικά και άρχισα πια να σκέφτομαι πάλι το μέλλον. Να δω τι θα κάνω από εδώ και πέρα».

Ο Γιώργος σε τέσσερα χρόνια συνταξιοδοτείται και όταν πάρει την σύνταξη ονειρεύεται να ταξιδέψει. Μέχρι τότε θέλει να βρει μια δουλειά και να επιβιώνει αξιοπρεπώς. Δεν ζητάει από κανένα συμπόνια, ούτε ελεημοσύνη. Γιατί όπως λέει «ο νεοάστεγος είναι ένας άνθρωπος πολύ νορμάλ με όνειρα και φιλοδοξίες, αλλά και με πολλές ατυχίες».

Αν θα μπορούσε, μας λέει, να σώσει τη χώρα μόνο η αλληλεγγύη που υπάρχει, θα ήταν θαυμάσιο. Αλλά αυτό δεν γίνεται. «Δεν μιλάμε καν για κράτος πρόνοιας γιατί αυτό είναι ένα ακόμη πιο ψηλό σκαλί. Αυτό εδώ δεν είναι ούτε καν κράτος. Είναι ένα ξέφραγο αμπέλι όσον αφορά τους κυβερνώντες. Εμένα δεν με νοιάζει πότε θα ξεχρεώσουμε. Γιατί ας υποθέσουμε ότι κάποτε η χώρα ξεχρεώνει αυτά που χρωστάει. Εμένα τότε θα με έχουν ξεχάσει όλοι, θα υπάρχουν μόνο κάποιες φωτογραφίες μου σε ένα καδράκι σε κάποιο οικογενειακό σπίτι. Θα έχω γίνει χώμα»….

Ο Λέων σπούδασε Καλές Τέχνες στο εξωτερικό και εργάζεται ως αγιογράφος. Εδώ και 13 μήνες είναι άστεγος. Έζησε 45 ημέρες στο δρόμο, μέχρι που ο γιος του του πρότεινε να απευθυνθεί στην «Κλίμακα» όπου ζει σήμερα.

«Είμαι αγιογράφος. Έπαιρνα παραγγελίες, τις παρέδιδα, πληρωνόμουν, ή ορισμένοι αγόραζαν εικόνες έτοιμες. Όταν βλέπεις σιγά σιγά ότι η ζήτηση ελαττώνεται καταλαβαίνεις ότι κάτι δεν πάει καλά. Κάποια στιγμή έφτασε η ζήτηση να μηδενιστεί. Αρχίζεις να τρως από τα έτοιμα. Όταν τελειώσουν και τα έτοιμα αρχίζεις να χρωστάς ενοίκια, κοινόχρηστα, ΔΕΗ, ΟΤΕ τα πάντα. Και όταν δεν έχεις να πληρώσεις βρίσκεσαι στο δρόμο. Είναι πάρα πολύ απλό».

Την πρώτη νύχτα στο δρόμο αισθάνθηκε ανακούφιση. «Δεν είχα κανέναν να μου χτυπήσει την πόρτα και να μου πει χρωστάς τρεις μήνες κοινόχρηστα. Δεν θα έπαιρνε κανένας τηλέφωνο να μου πει δεν πλήρωσες το ενοίκιο… Όταν αυτά τα αφήνεις πίσω σου ανακουφίζεσαι. Αναγεννιέσαι αν θέλεις. Και παίρνεις απόφαση ότι από τώρα και ύστερα θα ξεκινήσει κάτι καινούργιο. Ίσως δεν θα είναι θετικό όπως ήταν η προηγούμενη ζωή σου αλλά θα είναι κάτι πολύ καινούργιο».

Ο δρόμος, μας λέει, είναι μία ρουτίνα. Αν καταφέρεις και την σπάσεις, τότε συνηθίζεται. «Το πρόβλημα του άστεγου είναι πώς να περάσουν οι ώρες. Πέρασε η σημερινή ημέρα, η αυριανή θα είναι ίδια. Δηλαδή θα τρέξεις στα συσσίτια, θα προσπαθήσεις να βρεις φαγητό, θα προσπαθήσεις να βολευτείς κάπου, ξέρεις ή δεν ξέρεις που θα περάσεις τη νύχτα. Είναι μια ρουτίνα».

Ο Λέων δεν ήθελε να απευθυνθεί σε κάποιο φίλο του για βοήθεια. Γιατί τότε θα έπαυε, όπως λέει, να είναι φίλος του. «Μια φιλία τη χτίζεις με το χρόνο. Η φιλία ξεκινά σιγά σιγά και σαν το παλιό κρασί φτάνει σε ένα καλό επίπεδο. Το να πας σε ένα φίλο να σε φιλοξενήσει είναι εκμετάλλευση του φίλου. Την πρώτη εβδομάδα περνάς καλά, τη δεύτερη εβδομάδα κάτι δεν είναι πολύ καλά, την τρίτη βδομάδα καταλαβαίνεις ότι όντως κάτι δεν πάει καλά και θα πρέπει να φύγεις. Αλλά φεύγοντας αφήνεις πίσω το φίλο σου που δεν είναι πια φίλος σου».

Σε πέντε μήνες δικαιούται να πάρει σύνταξη και αυτό τον χαροποιεί ιδιαίτερα. «Σχέδια έχω πολλά, αλλά το θέμα είναι ποια μπορώ να πραγματοποιήσω. Αν είμαι υγιής και πάρω μία υποφερτή σύνταξη θα ανοίξω τα φτερά μου, κάνοντας πράγματα που πάντα ήθελα να κάνω. Θα γράψω. Δεν σημαίνει ότι θα σταματήσω την αγιογραφία... Δεν θα γίνω ο συνταξιούχος του καφενείου. Δεν θα αφήσω τη σύνταξη να μου δώσει τον πρόωρο θάνατο».

Μιλώντας για το μέλλον το δικό του και της Ελλάδας ο Λέων δεν διστάζει να τα βάλει με τους πολιτικούς. «Το δικό μου το μέλλον εξαρτάται από μένα. Εγώ ορίζω το δικό μου το αύριο. Εγώ θα πάρω την απόφαση για μένα. Αλλά δυστυχώς για την Ελλάδα την απόφαση την παίρνουν κάποιοι ψευδοπολιτικοί που δεν θα έπρεπε να είναι εκεί πάνω και να μας κυβερνάνε. Θα πρέπει να βρεθεί ένα νέο αίμα, ένας νέος ηγέτης με όραμα για να οδηγήσει την Ελλάδα σωστά στο αύριο».

Λυπάται για τη νέα γενιά που βλέπει τα όνειρά της να γκρεμίζονται. «Μια γενιά έχει χαθεί γιατί οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν την εύκολη λύση. Όταν τους έλειπε κάτι από το ταμείο το δανείζονταν για να το συμπληρώσουν. Όταν δανείζεσαι κάτι όμως κάποια στιγμή πρέπει να το πληρώσεις».

Ο Λέων αγαπά την Ελλάδα και προτείνει στους νέους που θέλουν να δημιουργήσουν να μείνουν εδώ και να το παλέψουν. «Η Ελλάδα δεν πληγώνει ποτέ. Εμένα με πλήγωσαν οι πολιτικοί. Όχι μόνο αυτοί που δεν ψήφισα αλλά και αυτοί που ψήφισα».





πηγή


Κική Μαργαρίτη

ΤΟ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. Η ΔΙΔΑΧΗ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ-ΠΕΡΙ ΔΕΥΤΕΡΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ ΦΟΥΝΤΑΣ

πηγη

Ὁ σατανάς φανερώνεται μέ διάφορα πρόσωπα

 
Ό Προηγούμενος Χριστόφορος, αδελφός της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας, περνώντας μια μέρα από το μέρος πού λέγεται «ΒΕΛΛΑΣ» είδε στον δρόμο ένα μικρό και πολύ όμορφο γατάκι.
'Επειδή το μέρος εκείνο είναι δασώδες και αρκετά μακριά από το Μοναστήρι, στην αρχή του φάνηκε πολύ περίεργο, πώς βρέθηκε εκεί το γατάκι;
Εκείνο μόλις είδε τον Προηγούμενο, άρχισε να φωνάζει, νιάου, νιάου και με διάφορα ναζιάρικα χάδια και σχήματα πλησίαζε και πήγε κοντά του...

Ό Προηγούμενος τότε έσκυψε, το πήρε στα χέρια του και άρχισε να παίζει μαζί του. 'Εκείνο παίζοντας, άλλοτε έβγανε τα νύχια του κι άλλοτε με τα δόντια δάγκανε και γκριτζιάνιζε τα χέρια του Προηγούμενου Χριστόφορου, παίζοντας μαζί του.
Σε μια στιγμή πού τον δάγκανε, ό Προηγούμενος, πόνεσε και είπε στο γατάκι χαϊδευτικά: «βλέπω βρε, ότι έχεις δόντια και δαγκώνεις!»

Τότε απροσδόκητα και ξαφνικά φούσκωσε ό γάτος κι έγινε σαν μπαλόνι, και με πολύ άγρια φωνή, το φαινόμενο γατάκι είπε: «Έχω ρε! Τι νόμισες πώς δεν έχω; Μάλιστα έχω κι άλλα πράγματα...» Κι άμα είπε αυτά έγινε άφαντο το γατάκι, πού στο μεταξύ είχε γίνει γάταρος. Άφησε πολλή βρώμα και δυσοσμία και τον Προηγούμενο εμβρόντητο από το φόβο και τη φρίκη που πήρε. Και όπως μετά ομολόγησε ό ίδιος, σ' όλη του τη ζωή δεν μπορούσε να ξεχάσει εκείνη την άγρια φωνή, πού έβγαλε και από το αγρίεμα των ματιών του, πού του φάνηκε σαν να πέταγαν φωτιές. Ήτανε πολύ τρομερό το φαινόμενο.

Μ' αυτό ό Σατανάς θέλησε να τρομάξει τον ιερομόναχο αυτόν και ασφαλώς θα ήθελε να του κάνη ίσως μεγάλο κακό, αλλά δεν είχε περισσότερη εξουσία από το Θεό για να βλάψει πιο πολύ τον άνθρωπο, Διότι ό Σατανάς δεν έχει διάθεση ούτε θέλει να παίξει με τον άνθρωπο, ήθελε να του κάνη μεγάλη ζημιά, όπως κατά καιρούς είχε κάνει σε άλλους, αλλά σ' αυτόν δεν είχε την άδεια να κάνη περισσότερο κακό.

Γι' αυτό να παρακαλούμε τον Πανάγαθο Θεό, να μας φιλάει από τέτοια παιχνίδια με τον Διάβολο, αλλά πρέπει κι εμείς να φυλαγόμαστε και να μην κάνουμε πονηρά έργα, πού δίνουν την άδεια στον Σατανά να μας πειράζει.

πηγή

Περὶ ἐξομολογήσεως Ἀρχιμανδρίτης Σαράντης Σαράντος

Κατὰ τὴν τελευταία ἐπίσκεψή μου στὸ ἁγιώνυμο Ὄρος ἄκουσα ἀπὸ τοὺς μοναχοὺς μιὰ πολὺ σημαντικὴ ἐμπειρία ἀπὸ τὴν ἁγιορείτικη ζωή τους.

Μιλοῦσαν γιὰ τὸν ἱερομόναχο Ἀθανάσιο ποὺ ἔζησε στὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου πολὺ ἀσκητικὰ καὶ πνευματικά. Ἡ ποιμαντική του προσφορὰ στοὺς συγχρόνους του μοναχοὺς καὶ λαϊκοὺς ἦταν ποιοτικὰ ἀνάλογή τοῦ θεανθρώπινου τρόπου τῆς προσωπικῆς του ζωῆς. Τελείωσε ὁσιακὰ τὴ ζωή του. Ὁ Γέροντάς του παρακαλοῦσε τὸ Θεὸ νὰ τοῦ ἀποκαλύψει κάτι ἀπὸ τὴ νέα μετὰ θάνατο ζωή του. Πράγματι, ὅταν τελείωνε τὸ σαρανταλείτουργο ποὺ ἔκανε ὁ γέροντας «ὑπὲρ ἀναπαύσεως τῆς ψυχῆς» τοῦ ὑποτακτικοῦ ἱερομονάχου, παρουσιάστηκε ὁ ὑποτακτικὸς στὸν ὕπνο τοῦ Γέροντα καὶ μὲ τρόπο ἀποκαλυπτικὸ ἔδωσε ἀναφορὰ στὸ Γέροντά του. Ὁ Θεός, Γέροντα, μοῦ ζήτησε λόγο, εἶπε. Καὶ γιὰ μὲν τὰ μοναχικά μου καθήκοντα ἰσοφάρισα μὲ τὸ Θεό. Σχετικὰ μὲ τὶς ποιμαντικές μου ὅμως ὑποχρεώσεις ἦταν ἀδέκαστος, ἀνυποχώρητος καὶ ἀσυγκατάβατος.

Μὲ καθαρὸ ὀρθολογικὸ κριτήριο δὲν μποροῦμε βέβαια νὰ βασιστοῦμε σ’ ἕνα ὄνειρο γιὰ ἐξαγωγὴ συμπερασμάτων. Οἱ Ἁγιορεῖτες Πατέρες πάντως θεωροῦν τὸ ὄνειρο αὐτὸ «σημεῖο», γι’ αὐτὸ καὶ τὸ ἀναφέρουν. Σημάδια σχετικὰ μὲ τὸ παραπάνω βρίσκουμε σκορπισμένα σ’ ὅλη τὴν ἀσκητικὴ φιλολογία, ποὺ ἐκφράζουν τὴ γρηγοροῦσα ποιμαντικὴ συνείδηση.

Ἂν σ’ ἄλλες ἐποχὲς καὶ σ’ ἄλλες γενιὲς ἡ ποιμαντικὴ προσφορὰ ἀντιμετώπιζε δυσκολίες, πολὺ περισσότερο σήμερα προσπαθοῦν νὰ τὴν ἀδρανοποιήσουν καὶ νὰ τὴν ἐξουδετερώσουν. Τὸ κοσμικὸ φρόνημα καὶ ὁ διάχυτος θεωρητικὸς καὶ πρακτικὸς ὑλισμὸς ἐπηρεάζουν βαθιὰ καὶ ὅλο βαθύτερα τὰ ἀστικὰ περιβάλλοντα καὶ τοὺς «ποιμένες» ποὺ ζοῦν μέσα σ’ αὐτό. Ποικίλες εἶναι οἱ δαιμονικὲς μεθοδεῖες ποὺ ἀποσκοποῦν στὴν ἐκμηδένιση τοῦ ποιμαντικοῦ λειτουργήματος μέσα στὸ σύγχρονο κόσμο.

Ὡστόσο μὲ ἔκπληξη καὶ θαυμασμὸ παρατηροῦμε ὅτι ἀναδεικνύει ὁ ἴδιος ὁ Κύριος στὶς χαλεπὲς ἡμέρες μας, ὀρθόδοξα ποιμαντικὰ ἀναστήματα προικισμένα μὲ τὰ ἀνάλογα χαρίσματα, γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων.

Σήμερα αὐτὴ ἡ παρουσία χαρισματούχων ποιμένων συμπίπτει μὲ τὴν κορυφούμενη πολεμικὴ κατὰ τοῦ σωτηριώδους ἔργου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, ἡ ὁποία θέλει νὰ διαφυλάξει σῶο καὶ ἀκέραιο τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο.

Σήμερα «δόξα τῷ ἐν Τριάδι Θεῷ» βρίσκονται πνευματικοὶ πατέρες ποὺ ἀνταποκρίνονται πραγματικὰ στὶς ἀδυσώπητες ὑπαρξιακὲς ἀνάγκες τῶν ἀλλοτριωμένων ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, ἀλλὰ ἐπιστρεφόντων στὴ Μία, Ἁγία, Καθολικὴ καὶ Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία μας, ἀνθρώπων. Σήμερα ὅλη ἡ ποιμαντικὴ ἐργασία ἑστιάζεται στὸ μεγάλο Μυστήριο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως, ποὺ κατὰ τρόπο μοναδικὸ τελεῖται μέσα στοὺς κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.

Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος καθημερινὰ πληροφορεῖται μὲ φανερὲς καὶ μυστικὲς ὑποδείξεις τοὺς ἀληθινοὺς ποιμένες, στοὺς ὁποίους καὶ ἀνεπιφύλακτα παραδίδεται ἀφοῦ ἔχει πάθει τὰ πάνδεινα ἀπὸ ξένα ψευτοπατροναρίσματα.

Τὸ Ὀρθόδοξο βάπτισμα, ὅσο κι ἂν ἔχει καταχωνιασθεῖ ἀπὸ τὰ κοσμικὰ καὶ ἁμαρτωλὰ ἐπικαλύμματα, κάποτε ἀναζωοπυρώνεται μὲ τὴν ἀκοίμητη καὶ προσωπικὴ πρόνοια τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ καὶ κατευθύνει τὸν ἄνθρωπο ἄδηλα καὶ κρύφια στὸν «πνευματικὸ πατέρα» ποὺ θὰ τὸν ὁδηγήσει «εἰς νομὰς σωτηρίους». Ἔχει ἀφάνταστη θεοδυναμικότητα τὸ ὀρθόδοξο βάπτισμα! Δεμένο (αὐτὸ τὸ θεῖο Βάπτισμα) μὲ τὸ ἅγιο Μύρο σπρώχνει ἀόρατα, μὰ ἐντελῶς ἐλεύθερα, τὸν «ξενιτεμένο» ἄνθρωπο στὸ χῶρο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως γιὰ νὰ ἀνταμώσει κατὰ πρόσωπο καὶ νὰ ἐπικοινωνήσει ἄμεσα μὲ τὸν «ἐν Τριάδι» Θεό.

Ὁ πνευματικὸς δὲν εἶναι ὁ ἀπόμακρος ἀντιπρόσωπος ἑνὸς ἐντολοδόχου καὶ αὐστηροῦ Θεοῦ. Ὁ ὀρθόδοξος «πνευματικὸς πατὴρ» δὲν εἶναι ὁ δικανικὸς τηρητὴς διατάξεων ἢ νόμων ἢ ἀρχῶν ποὺ ἔχει σπουδάσει καὶ προσπαθεῖ νὰ ἐφαρμόσει στὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων. Οἱ κανόνες, οἱ ἐντολές, οἱ συμβουλές, ὁ διάλογος, ἡ ἐνθάρρυνση, ἡ ἐπιτίμηση, ἡ σιωπή, ἡ μακροθυμία, ἡ ὑπομονὴ καὶ μύρια ἄλλα ποιμαντικὰ τεχνάσματα εἶναι οἱ ἀλοιφές, τὰ ἔμπλαστρα καὶ τὰ φάρμακα, ποὺ λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης γιὰ νὰ ἀναταχθεῖ ἡ ἀσταμάτηττη ἁμαρτωλὴ ροπὴ καὶ νὰ ἀνοιχθοῦν στὸν πεπτωκότα οἱ ὁρίζοντες τῆς θείας εὐσπλαγχνίας.

Τὴν ὥρα τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως τελεσιουργεῖται τὸ παμμυστήριο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Ἐξαιρετικὰ μέσα σ’ αὐτὸ καταλαβαίνει, ὁ ἁμαρτωλὸς ὅτι ἀξίζει ἀνυπολόγιστα. Ἀρχίζει νὰ αὐτοεκτιμᾶται σωστά. Γι’ αὐτὸ ὅλα τὰ κομμάτια τῆς ζωῆς του τὰ θεωρεῖ ἀξιόλογα. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀρχίζει νὰ θέλει νὰ τὰ ἀξιοποιήσει, νὰ τὰ καθαρίσει ἀπὸ τοὺς μολυσμοὺς καὶ νὰ τὰ θεανθρωποποιήσει.

Ὁ ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος γράφει στὰ Ἀσκητικά του: «Ἂν ἕνας ἄνθρωπος δὲν ἔχει ἀρετές, πές του πὼς τὶς ἔχει. Μὲ τὴν ἐνθάρρυνση σπέρνεις στὴν ψυχὴ του τὶς ἀρετὲς ποὺ δὲν ἔχει». Ὁ σύγχρονος ἀρρωστημένος καὶ ἀπογοητευμένος ἄνθρωπος βρίσκει μέσα στὴν «ἐν πνεύματι Ἁγίῳ» θεανθρώπινη ἐπικοινωνία μὲ τὸν πνευματικό του ὄχι ἁπλῶς τὶς ἀρετές, ἀλλὰ τὸν κτήτορά τους, τὸν ἴδιο τὸν Κύριο. Ἔτσι ἡ ψυχή, καίτοι πολὺ ἁμαρτωλὴ καὶ ἀποστασιοποιημένη ἀπὸ τὸν Κύριο, βρίσκει τὰ θεόσωστα μέσα, βρίσκει τὸ μονοπάτι, βρίσκει τὴν κλίμακα τῆς ἐπιστροφῆς «ἵνα μορφωθῆ ὁ Χριστὸς ἐν αὐτῇ».

Μέσα στὸ μυστήριο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως ὁ σημερινὸς καταταλαιπωρημένος ἄνθρωπος ξεφεύγοντας ἀπὸ τοῖς ἀνθρωπομάζες νιώθει, ὅτι κάτι εἶναι, ὅτι κάποιος εἶναι καὶ ἀρχίζει νὰ ἀναδύεται ἀπὸ τὰ χάη τῆς ἀνυπαρξίας ποὺ τὸν ὁδήγησε ἡ ψυχοκτόνος ἁμαρτία.

Γίνεται, ναὶ πραγματικὰ γίνεται ἕνα παρατεινόμενο θαῦμα καὶ στὴν ἐποχή μας. Γίνεται αὐτὸ ποὺ περιγράφει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης: Ὁ πνευματικὸς πατὴρ μὲ τὴν ἀκακία του, τὴν ἱερὴ ἀπάθεια, τὶς εὐχές του πρὸς τὸν Ὕψιστο ἀνασπᾶ ἀπὸ τὴν ἄβυσσο τὸ ναυαγημένο καράβι καὶ τὸ κάνει ἱκανὸ νὰ πλέει πάνω στὰ κύματα Χάριτι καὶ μόνο Θεοῦ. Καθημερινὰ γινόμαστε ἄμεσοι αὐτόπτες καὶ αὐτήκοοι μάρτυρες τέτοιων θαυμαστῶν μεταστροφῶν, ποὺ ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς πραγματοποιεῖ μέσω τῶν ταπεινῶν, ἀλλὰ ζωντανῶν εἰκόνων του, «τῶν πνευματικῶν».

Μέσα στὴν ἁγιασμένη ἀτμόσφαιρα τῆς ἱ. ἐξομολογήσεως συνειδητὰ ἢ ἀσυνείδητα, μὲ τὴν πνοὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πέφτουν τὰ προσωπεῖα ποὺ ἡ λανθασμένη κοσμικὴ ἀγωγὴ κάρφωσε στὸ πολυτίμητο ἀνθρώπινο πρόσωπο. Ξεκολλοῦν οἱ μάσκες ποὺ οἱ διάφορες ἑκούσιες ἢ ἀκούσιες σκοπιμότητες κόλλησαν ἀσφυκτικὰ γύρω ἀπὸ τὴν ἁπλὴ καὶ ἀνεπανάληπτη ἀνθρώπινη προσωπικότητα.

Μπροστὰ στὸ πετραχήλι τοῦ πνευματικοῦ ἀνοίγεται μὲ ἱερὸ ἄφοβο φόβο ἡ ἁμαρτωλὴ ψυχή. Ἁμαρτωλοὶ λογισμοί, ἁμαρτωλὰ συναισθήματα, αἰσχρὲς καὶ κακὲς πράξεις ποὺ ἔρχονται στὸ φῶς τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως, ποὺ ἀνακοινώνονται δηλαδὴ μὲ μετάνοια, νεκρώνονται λέγουν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας. Αὐτὴ εἶναι καὶ ἡ ταπεινὴ προσωπική μας ἐμπειρία ἀπὸ τὶς ἐξομολογήσεις τῶν πολλῶν ἐνοριτῶν μας καὶ ὅσων ἄλλων ἔρχονται στὸ ἱερὸ ἐξομολογητήριο.

Δόξα τῷ ἐν Τράδι Θεῷ ποὺ θεσμοθέτησε αὐτὸν τὸν τρόπο συγχωρήσεως τῶν ἀνθρώπων καὶ ἐντάξεώς τους στὴν ἁγία Ποίμνη τῆς Ἐκκλησίας μας. Δόξα τῷ ἐν Τριάδι Θεῷ ποὺ ἔδειξε καὶ ἀδιάκοπα δείχνει τὸ ἄμετρο ἔλεός Του καὶ προετοιμάζει τὸ φθαρτὸ πλάσμα του στὴν αἰώνια προσωπικὴ ἐπικοινωνία μαζί Του, ξεκινώντας ἀπὸ τὸ λυτρωτικὸ διάλογο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως.

Ἄνθρωποι στιγματισμένοι μὲ ἠθικά, ψυχολογικά, νευρολογικά, κοινωνικά, συζυγικὰ καὶ οἰκογενειακὰ ἢ ἄλλα προσωπικὰ προβλήματα θεραπεύονται καὶ προοδευτικὰ ἑτοιμάζονται γιὰ νὰ συμμετάσχουν στὴ νέα ἀπέραντη οἰκογένεια τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.

Δὲν ὑπάρχει τρανότερη ἀπόδειξη τῆς ἀνεκτίμητης ἀξίας, ποὺ δείχνει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ στὸν ἄνθρωπο, ἀπὸ τὴν ἀπόδειξη τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσως. Ὑπάρχει κάποια ἄλλη χριστιανικὴ ὁμολογία (ἢ κάποια ἄλλη θρησκεία!) ποὺ νὰ ἔχει θεσμοθετημένο, ἀλλὰ καὶ νὰ ἔχει σὲ λειτουργία ἕνα τέτοιο μυστήριο ποὺ μοναδικὰ καὶ ἀνεπανάληπτα καταξιώνει τὴ διαπροσωπικὴ ἀνθρώπινη σχέση; Ποῦ ἀλλοῦ ἡ ἀνθρώπινη προσωπικότητα διασφαλίζεται,καλύπτεται καὶ σκεπάζεται μὲ τὸ ἀπόρρητο, ποὺ καὶ θεωρητικὰ καὶ στὴν πράξη τηρεῖται ἀπὸ τοὺς Ὀρθοδόξους πνευματικούς;

Δικαιολογημένα ὁ ὀρθόδοξος εὐσεβὴς λαὸς μᾶς ἀποκαλεῖ τοὺς πνευματικούς, Πατέρες. Τοὺς αἰσθάνεται πολὺ κοντά του σὰν στοργικοὺς πατέρες ποὺ ψυχικὰ καὶ πνευματικὰ μοιράζονται τὸν πνευματικὸ ἀγώνα τους καὶ συναγωνίζονται στὸν ἴδιο στίβο τῆς ἐν Χριστῷ πνευματικῆς τελειώσεως. Τοὺς αἰσθάνεται ὁ λαός μας σὰν πατέρες καρτερικοὺς ποὺ ἔχουν μάθει νὰ περιμένουν καὶ νὰ ὑπομένουν τὶς δοκιμασίες, τὶς θλίψεις, τοὺς πειρασμοὺς καὶ τοὺς κανόνες ποὺ ὁ Θεὸς ὁρίζει στοὺς δικούς του. Καὶ ἀφοῦ ἔμαθαν, ἔπαθαν τὰ θεῖα καὶ ἔφθασαν στὴν καθαρὴ ἀγάπη ποὺ εἶναι ἱερὰ μέθη ψυχῆς, κατὰ τὸν ἅγιο Ἰσαὰκ τὸ Σύρο.

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας γεννάει «ἀενάως» τέτοιους ἄνδρες «τελείους» ποὺ δοκιμάστηκαν σκληρὰ στὴν Ὀρθόδοξη ἄσκηση μέσα στὸ ἱερὸ Κοινόβιο τοῦ Μοναστηριοῦ ποὺ ἀνδρώθηκαν μέσα στὴν ὑπακοὴ καὶ ἀφοῦ ταπεινώθηκαν, ἀπόκτησαν «νοῦν Χριστοῦ» καὶ συνεπῶς θεοδιακριτικότητα, γιὰ νὰ «οἰκονομοῦν» θεοφιλάνθρωπα κάθε ἄνθρωπο, χωρὶς νὰ ἀπορρίπτουν κανένα, μὰ κανένα ἁμαρτωλό.

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας μὲ θεσπέσιους ὄντως τρόπους χαριτώνει οἰκογενειάρχες πνευματικούς, ποὺ ἀκάματα ἀθλοῦνται θεανθρώπινα μὲ τὶς παντοῖες οἰκογενειακὲς δοκιμασίες, μὲ τὴν ὑπακοὴ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ μέσα στὴν οἰκογένεια καὶ τὴν ἀσίγαστη τροφοδοσία ἀπὸ τὸ ἱερὸ θυσιαστήριο. Μὲ διαφορετικὸ τρόπο ἀποκτοῦν τὴν ἴδια ταπείνωση, τὴν ἴδια θεολογικὴ μόρφωση καὶ τὴν ἴδια διακριτικότητα γιὰ νὰ συμμερίζονται τὰ προβλήματα τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ ἐξαντλοῦν μὲ διακριτικότητα τὴν οἰκονομία τοῦ Σωτῆρος μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Αὐτοὶ οἱ ἄνδρες ἀγωνίζονται πνευματικὰ νὰ φθάσουν «εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ». Ἀναγνωρίζονται λοιπὸν ὡς πνευματικοὶ πατέρες ἂν καὶ ἐσωτερικὰ ἐλεεινολογοῦν οἱ ἴδιοι τους ἑαυτούς τους καὶ δὲν τολμοῦν νὰ βάλουν τὴν «αὐθεντία» τῆς λογικῆς τους καὶ τῶν ἀτομικῶν τους ἐκτιμήσεων πάνω ἀπὸ τὰ ἱερὰ δόγματα καὶ τοὺς ἱεροὺς θεσμοὺς ποὺ «εὐσχημόνως καὶ κατὰ τάξιν» ἔχουν θεσμοθετηθεῖ ἀπὸ τὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας.

Γι’ αὐτὸ καὶ καταξιώνονται νὰ γίνουν ζωντανοὶ φορεῖς τῶν ζωντανῶν δογμάτων τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας μας καὶ στὴ συνέχεια ὅλης τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καὶ τῆς Ὀρθοδόξου Εὐχαριστίας καὶ ἰσόβια λειτουργοῦν σὺν πᾶσι τοῖς Ἁγίοις. Γι’ αὐτὸ καὶ γνωρίζουν «ὡς διδακτοὶ Θεοῦ» νὰ οἰκονομοῦν, ἀλλὰ καὶ νὰ μὴν δίνουν «τὰ ἅγια τοῖς κυσί».

Εἶναι αὐτοὶ ποὺ ἔχουν ἀποκτήσει τὸ χάρισμα νὰ κατέρχονται στὰ βάθη καὶ στὶς ἀβύσσους τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς, ποὺ (ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ) ἔχουν ἀκριβῶς δίπλα τους. Δὲν ἔχουν πραγματικὰ διαπράξει τὶς ἀκατονόμαστες ἐγκληματικὲς πράξεις ποὺ συχνὰ ἀκοῦνε στὴν ἐξομολόγηση. Γιατί πῶς θὰ εἶχαν χειροτονηθεῖ κληρικοί, ἀφοῦ οἱ ἱεροὶ κανόνες ἀπαγορεύουν ρητὰ τὴν ἱερωσύνη σ’ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν πέσει σὲ σαρκικὰ ἁμαρτήματα καὶ σ’ αὐτοὺς ποὺ ἔστω καὶ ἀκούσια ἔχουν διαπράξει φόνο; Ἐκπλήσσεται, λοιπόν, ὁ πνευματικὸς πατὴρ γιὰ τὴν κατάντια τοῦ ἐξομολογουμένου. Ἀπορεῖ καὶ ἐξίσταται γιὰ τὰ εἴδη καὶ τοὺς τρόπους τῶν ἁμαρτημάτων. Δὲν μπορεῖ νὰ χωρέσει ἡ σκέψη του τὸ ποιὸν τῶν ὀλισθημάτων, γιατί ὁ ἴδιος «ἐξ ὁρισμοῦ», «ἐκ τῆς χειροτονίας» εἶναι ἄπειρος τῶν ἁμαρτημάτων.

Ὅμως κρίνοντας ἀπὸ τὸν αἱματηρὸ προσωπικό του ἀγώνα γιὰ τὴν κατάκτηση τῶν ἀρετῶν, γίνεται συγκαταβατικὸς καὶ γιὰ τὸν ἁμαρτωλό. Στοχάζεται τὰ στάδια ποὺ πέρασε καὶ ὁ ἴδιος μέχρι νὰ κόψει τὰ συγγνωστὰ πάθη του καὶ γίνεται ἐπιεικὴς στὸν παρόμοια μετανοοῦντα ἁμαρτωλό. Ξέρει πολὺ καλὰ ὁ πνευματικὸς τὸ σκληρὸ πνευματικὸ ἀγώνα στὸ ὑπαρξιακὸ πεδίο. Ἔχει ἱδρώσει καὶ ἔχει πονέσει γιὰ νὰ ἀπαρνηθεῖ τὸ ἴδιο θέλημα. Γι’ αὐτὸ συμπονεῖ, λυπᾶται, «πάσχει καὶ συνωδίνει» μὲ τὸ πνευματικὸ παιδὶ ποὺ τοῦ στέλνει ὁ Θεὸς γιὰ νὰ οἰκονομήσει κατάλληλα.

Τὸ ἴδιο κάνει καὶ ὁ ἐξομολογούμενος. Προσπαθεῖ νὰ καταλάβει τὸν πνευματικό του πατέρα. Νὰ ἐννοήσει τί ἀκριβῶς τοῦ λέγει. Παρεμβάλλεται τὸ σκληρὸ κάλυμμα τῆς ἁμαρτίας ποὺ δυσχεραίνει τὴ συννενόηση. Τὸ πνεῦμα τὸ Ἅγιο ὅλο καὶ βοηθάει αὐτὴ τὴ συνεννόηση. Ὅλο καὶ τελειοποιεῖ αὐτὴ τὴν ἐπικοινωνία. Ὁ πνευματικὸς πατὴρ μάχεται γιὰ νὰ «προσλάβει» ὅλο τὸν πνευματικὸ υἱὸ ἢ τὴν πνευματικὴ θυγατέρα. Γίνεται μία ἀληθινὴ «ἀλληλοπεριχώρηση», ἀλληλοκατανόηση, ἀλληλοεπικοινωνία ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος νύκτα καὶ ἡμέρα ἀγωνιζόταν μὲ ὠδίνες σὰν τῆς ἑτοιμόγεννης μητέρας καὶ μὲ πολλὰ δάκρυα μέχρι νὰ ἀναγεννηθεῖ «ἐν Χριστῷ» ὁ νέος ἄνθρωπος. Τὸ ἴδιο συμβαίνει, σὲ προσωπικὲς ἀναλογίες πάντοτε, καὶ μὲ τοὺς σημερινοὺς πνευματικοὺς πατέρες καὶ τὰ πνευματικὰ τέκνα μέσα στὸν ἱερὸ στίβο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως.

Ὅλην αὐτὴ τὴ μυσταγωγία τῆς μετανοίας τοῦ πνευματικοῦ πατρὸς καὶ τοῦ πνευματικοῦ παιδιοῦ τὴν κατεργάζεται τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο σ’ αὐτοὺς ποὺ ἐπιθυμοῦν τὴν κάθαρσή τους καὶ τὴν ἐν Χριστῷ τελείωση.

Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη χαρὰ στὴ μετανοοοῦσα ψυχὴ ἀλλὰ καὶ στὸν πνευματικὸ πατέρα, ὅταν σχίζεται ὁ δερμάτινος χιτώνας τῆς πωρώσεως καὶ τῆς ἀναισθησίας καὶ ἀρχίζει νὰ ἀνθεῖ καὶ νὰ μεταλαμπαδεύεται ἡ νέα «ἐν Χριστῷ» ζωή.

Ὅλα τὰ παραπάνω, παρακαλῶ πολύ, νὰ μὴ θεωρηθεῖ ἀπὸ κανένα ἀδελφὸ ἀναγνώστη, ὅτι ἔχουν κάποια ἔμμεση ἔστω σχέση μὲ τὸ δικό μου πρόσωπο ὡς πνευματικοῦ. Ὅ,τι εὐτελὲς ἔχω ἀποτυπώσει σ’ αὐτὲς τὶς σελίδες ἀποτελεῖ προσωπικὴ ἐμπειρία μου ὡς ἐξομολογουμένου. Ἑπομένως τὰ γραφόμενα ἀποτελοῦν ἀδέξια ἀπόπειρα φόρου τιμῆς στοὺς ἀξίους πνευματικοὺς πατέρες ποὺ στὸ τέλος τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα ἀφιερώνουν τὴ ζωή τους στὴν Ὕψιστη αὐτὴ ποιμαντικὴ θεανθρώπινη λειτουργία, σ’ αὐτὸ τὸ ὑπέρλαμπρο ἔργο παραδοσιακῆς Ἀγωγῆς. Τέλος τὰ γραφόμενα συνιστοῦν ἔμμεση περιγραφὴ τοῦ «εἰς τύπον καὶ τόπον Χριστοῦ» πολιοῦ πνευματικοῦ μου πατρός, μὲ τὴν εὐλογία τοῦ ὁποίου «τὰς εὐχὰς ἑξαιτοῦμαι» γιὰ κάθε «ἐν Χριστῷ» ἀδελφὸ ἀναγνώστη.