ΣΠΥΡΙΔΩΝ Ο ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ

ΣΠΥΡΙΔΩΝ Ο ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ

Ορθόδοξον Καύχημα

ΣΩΤΟΥ ΧΟΝΔΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ‘ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΖΩΗ΄

Πρωτόφαντη κοσμοσύναξη στον αυλόγυρο και στην αίθουσα την ημέρα της συνόδου. Αυτοκράτορας, πατρίκιοι, αυλικοί, πρωτοψάλτες, δομέστικοι, γραμ­ματικοί, αξιωματούχοι, στρατός, αμέτρητοι αριστοκράτες. Ο Θεός δεν είναι πατήρ αιωνίως, βροντοφώναζε με μανία ο Άρειος.

- Διότι εις καθωρισμένον χρόνον έκτισε τον Λόγον, τον υιόν του. Μέσω δε αυτού όλα τα άλλα πράγματα.

- Παραπλανάσαι, βλασφημείς, μπερδεύεσαι, αποκρινόταν με φωνή «αηδόνος» ο νεαρός Αθανάσιος.

-Ησυχία, ησυχία, θα έλθει η σειρά σου. Ησυχία, προσοχή! θα ομιλήσει τώρα ο φιλόσοφος Κρίτων. Εσπούδασε ιατρικήν, αστρονομίαν, ρητορικήν, φιλοσοφίαν. Ποίος δεν γνωρίζει το μέγεθος της μελετηρότητός του; Υπερβαίνει πάσης ανθρωπινής καταβολής.

Υψηλός, ευσχήμων, ευπαρουσίαστος, με θαυμάσια ενδυμασία ανέβηκε ατό βήμα ο Κρίτων.

-Απλούστατα άγιοι πατέρες, άρχισε να λέει. Προσέξετε παρακαλώ. Ο Λόγος δεν είναι τουτ' αυτό Θεός, διότι τυγχάνει ετερογενής και προς την θεότητα όπως και οιονδήποτε άλλο κτίσμα και δεν δύναται να λεχθεί ότι γνωρίζει τελείως τον Θεόν. Τόσον ο Υιός όσον και το άγιον Πνεύμα σαφώς είναι κεχωρισμένοι από τον Θεόν ποιηθέντες εξ ουσίας ήτις δεν είναι του Πατρός. Ο αληθινός Θεός είναι αγέννητος. Δεν δύναται άγιοι Πατέρες να κοινωνηθεί. Ακριβώς λόγω της υπερβατικότητός του. Η υιότης του Λόγου δεν δύναται να θεωρηθεί απολύτως κατά φύσιν. Τυγχάνει απλή υιοθεσία.

Κείνη τη στιγμή ξεπετάχθηκε από τη θέση του ο Επίσκοπος της Τρεμετουσιάς, ο Σπυρίδων. Κινήθηκε, προχώρησε. Ένα, δύο, τρία βήματα. Αχ, τι πήγαινε τάχα να πετύχει;

- Ψυχραιμία γέροντα, που πας; του φώναξαν από την πλευρά των συνετών της Ανατολής.

- Είναι δεινός ρήτωρ. Δεν ακούς; Θα σε κατατροπώσει, θα σε εκσφενδονίσει έξωθεν του τείχους. Προς Θεού, γύρισε, κάθισε.

Περίεργο, δεν τους άκουσε. Δεν έστερξε να συμμορφωθεί.

- Έλα να μιλήσουμε λίγο και μαζί, φιλόσοφε, είπε.

- Θα σε γελοιοποιήσει γέροντα, αάνάκραξε κάποιος.

- Προς τι οι παραπλανητικοί συλλογισμοί, ψιθυρίζει.

Κυττάζει κατάματα τον φιλόσοφο και του λέει: -Άκουσε με, παρακαλώ. Στο όνομα του Κυρίου, του Εσταυρωμένου.

- Τι θέλεις; αποκρίθηκε ο ρήτορας. Περιφρονητικά.

- Ένας είναι ο δημιουργός του σύμπαντος. Αν και είναι τρία πρόσωπα, τρεις υποστάσεις, εν τούτοις ο Θεός μας είναι ένας. Ο νους μας τι θαρρείς, είναι μικρός για να χωρέσει το πέλαγος του μεγαλείου του.

Κοντοστέκεται, κάνει το σημείο του σταυρού με το δεξί. Με το αριστερό κρατάει το κεραμίδι. Και λέει:

- Εις το όνομα του Πατρός...

Συγκλονίζεται η σύνοδος. Κάτι το εξαίσιο γίνεται. Από το χέρι του Τριμυθούντος όπου κρατάει το κεραμίδι, ανεβαίνει ψηλά φωτιά, φλόγα. Θεέ και Κύριε!

- Και του Υιού, συνεχίζει ο Σπυρίδων.

Από το ξερό κεραμίδι τρέχει κάτω νερό. Οι Αρειανοί ζαρώνουν. Οι ορθόδοξοι κρατούν την αναπνοή τους. Στην πλευρά του πλήθους όπου παρακολουθεί, δεν βγαίνει άχνα.

- Και του άγιου Πνεύματος, συμπληρώνει ο αδύναμος και φτωχοντυμένος επαρχιώτης Επίσκοπος.

Στα χέρια του δεν απομένει παρά το χώμα.

-Ήταν τρία τα υλικά, συνεχίζει. Φωτιά, νερό και χώμα. Πως γίνεται κι αποτελούν ένα;

Ο σοφός των βασιλείων βουβάθηκε. Τον έπιασε γλωσσοδέτης.

- Δέχομαι άγιε γέροντα όσα είπες, φώναξε σκύβοντας το κεφάλι. Νικήθηκα. Κι ευθύς αμέσως κατεβαίνει από το βήμα.

Ντροπή κι απογοήτευση απλώνεται στην παράταξη των Αρειανών. Αγαλλίαση και ανακούφιση ατούς πατέρες της Ορθοδοξίας.

Μετά το θαύμα διασπάσθηκαν οι Αρειανοί. ΟΙ ενάρετοι σύνεδροι και προ παντός ο νεαρός Αθανάσιος πλημμύρισαν από ενθουσιασμό, πίστη, ελπίδα, θάρρος. Κατάνυξη. Η αγάπη των αγίων για το Θεό επειδή ακριβώς δεν έχει το όμοιο της μεταξύ των ανθρώπων, έπρεπε να έχει και την καλύτερη ανταπόκριση εκ μέρους τού Θεού. Αυτό πάντα συμβαίνει. «Οφθαλμός ουκ είδε και ους ουκ ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη, α ητοίμασεν ο Θεός τοις αγαπώσιν αυτόν».

Ο Άρειος φυσικά έχασε στη σύνοδο εκείνη της Νίκαιας τη μάχη. Και συνετάχθη το ιερό σύμβολο της ομολογίας.

Ο Κωνσταντίνος έσπευσε να καλέσει τον Σπυρίδωνα στα βασίλεια να τον τιμήσει.

- Σε θερμοπαρακαλώ κράτιστε Βασιλεύ, προτιμώ το γρηγορώτερο να επιστρέψω στο ποίμνιο μου. Απουσιάζω επί μακρόν. Απόλυσόν με.

- Έτσι ανταποκρίνεσαι άγιε τού Θεού στην πρόσκληση μου; Δεν χρειάζεσαι τίποτα για την Επισκοπή σου;

- Χρειάζομαι την χάρη του Εσταυρωμένου και Αναστημένου μας Θεού. Για την οποία και αγωνίζομαι. Μην επιμένεις.

Τα λόγια τούτα παραξένεψαν τους πάντες. Μερικούς μάλιστα τους σοκάρισαν. Ποιος δεν επιθυμεί να έρχεται σ' επαφή, να συναναστρέφεται τους εστεμμένους, τους πρώτους, τους ισχυρούς; Αιώνες τώρα όλοι ανέκαθεν επιθυμούν την εύνοια τού πρώτου. Οι μάζες ηλεκτρίζονται. Οι Κρείσσοι επωφελούνται και υπερηφανεύονται. Μόνο ο κομποσχοινίτης της ερήμου δεν ξιπάζεται στο χρυσοστολισμένο χέρι. Ή κι ένας ακόμη ιδαλγός του στίβου της ταπεινής πορείας. Ένας φτωχός Επίσκοπος ο οποίος όσο βυθίζεται στα δάκρυα του εξιλασμού τόσο αντιλαμβάνεται κατά που βρίσκεται η ισχύς, το ακατάλυτο μεγαλείο.

Η βασιλεύουσα ωστόσο πήρε στην καθημερινή λαλιά της τ' όνομα του. Ο,τι κατεβαίνει, ανυψώνεται. Όλοι τους θαύμασαν την απλότητα. Μικροί, μεγάλοι. Αρχιερείς, λαός, παλατιανοί, ο ίδιος ο Κωνσταντίνος. Ο οποίος και τελικά τον ετίμησε μαγνητισμένος από την αόρατη αξία. Ξεπροβοδίζοντας τον για την επιστροφή στην Κύπρο με τιμές, του ψιθύρισε:

- Να παρακαλείς γέροντα τον Θεό για το έργο μου, για την αποστολή μου.

Απολυτίκιο
Ήχος α'

Της Συνόδου της πρώτης ανεδείχθης υπέρμαχος, και θαυματουργός, θεοφόρε Σπυρίδων Πατήρ ημών, διό νεκρός συ εν τάφω προσφωνείς, και όφιν εις χρυσούν μετέβαλες˙ και εν τω μέλπειν τας αγίας σου ευχάς, Αγγέλους έσχες συλλειτουργούντας σοι, Ιερωτάτε. Δόξα τω σε δοξάσαντι˙ δόξα τω σε στεφανώσαντι˙ δόξα τω ενεργούντι δια σου πάσιν ιάματα.

Μεγαλυνάριο

Χαίροις των θαυμάτων ο ποταμός,
Χαίροις ασθενούντων, και πασχόντων ο ιατρός,
Χαίροις των λογίων του Πνεύματος ο σπόρος,
Σπυρίδων Τριμυθούντος, ποιμήν τρισόλβιε.
Χαίροις Τριμυθούντος η καλλονή,
Χαίροις ασθενούντων, και πασχόντων ο ιατρός,
Χαίροις των Πατέρων, ωράϊσμα και κλέος,
Τρισόλβιε Σπυρίδων, σε μεγαλύνομεν.

Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον www.egolpion.com