Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Τετάρτη, Δεκεμβρίου 12, 2012

Ταυτοπάθεια ἤ Αὐτοσυγκράτηση;


«Όταν ο αββάς Μωϋσής , ο Αιθίοπας, εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στον χώρο του Μοναστηριού, οι Πατέρες άρχισαν να τον περιπαίζουν και να τον ταπεινώνουν, λέγοντας:
- Τι θέση έχει ο Αιθίοψ αυτός ανάμεσά μας;
Τότε ο αββάς Μωυσής, όπως ο ίδιος έλεγε αργότερα, ταράχθηκε μεν, αλλά δεν μίλησε. Όταν δε για δεύτερη φορά , οι κληρικοί τον έβρισαν  και τον έδιωξαν από τον χώρο του Ιερατείου, τότε όχι μόνο δεν ταράχθηκε, αλλά και επέπληξε τον εαυτό του λέγοντας:
- Πηλόδερμε Νέγρε! Καλά σου έκαμαν! Αφού δεν είσαι άνθρωπος, τι θέλεις και έρχεσαι εν μέσω των ανθρώπων;
Με τον τρόπον αυτό , ο Αββάς Μωυσής απέδειξε πως δεν είναι αδύνατο να μη θυμώνει και να μη ταράσσεται κανείς. Αυτό άλλωστε βεβαιώνει και ο Δαβίδ, λέγοντας»
«’Ητοιμάσθην και ουκ εταράχθην” ( ψαλμ. 118, 60 ) .

Η αυτογνωσία και η εκ αυτής ταπείνωση είναι ηρωικές καταστάσεις. Συνήθως οι άνθρωποι, εγωισταί και υπερήφανοι, θεωρούν ηρωισμό να ανταποδίδουν τις ύβρεις και τις προσβολές που τους απευθύνουν (κακώς βέβαια) άλλοι. Ο νόμος του φυσικού ανθρώπου είναι ο νόμος της ταυτοπάθειας και της εκδίκησης, «ὀφθαλμὸν ἀντὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὀδόντα ἀντὶ ὀδόντος». Ο νόμος του Χριστού όμως είναι ο νόμος της αυτογνωσίας και της ταπείνωσης. «ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν μὴ ἀντιστῆναι τῷ πονηρῷ•(=στον πονηρό άνθρωπο). ἀλλ’ ὅστις σε ῥαπίζει εἰς τὴν δεξιὰν σιαγόνα, στρέψον αὐτῷ καὶ τὴν ἄλλην•. καὶ τῶ θέλοντί σοι κριθῆναι (= που διεκδικεί)  καὶ τὸν χιτῶνά σου λαβεῖν, ἄφες αὐτῶ καὶ τὸ ἱμάτιον·καὶ ὅστις σε ἀγγαρεύσει μίλιον ἕν, ὕπαγε μετ᾽ αὐτοῦ δύο. Τῶ αἰτοῦντί σε δός, καὶ τὸν θέλοντα ἀπὸ σοῦ δανίσασθαι μὴ ἀποστραφῇς. ( Ματθ. Ε’ 38-42 ) .
Σχολιάζοντας την θέση αυτή του Χριστού, μπορούμε να παρατηρήσουμε τα εξής:
Πρώτον, η ύβρις και η προσβολή του άλλου είναι πράξεις ηθικά μεμπτές και κατακριτέες. Ο ίδιος ο Χριστός καταδίκασε τις ύβρεις: «ὃς δ᾿ ἂν εἴπῃ τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ “ρακά” (= ανόητε) , ἔνοχος ἔσται τῷ συνεδρίῳ· ὃς δ᾿ ἂν εἴπῃ “μωρέ” (= βλάκα) , ἔνοχος ἔσται εἰς τὴν γέενναν τοῦ πυρός.  ( Ματθ. ε΄22 ) .
Δεύτερον , η ταυτοπάθεια και η εκδίκηση φαίνονται πως είναι η ενδεδειγμένη και δυναμική μέθοδος απόκρουσης των ύβρεων. Στην ουσία όμως η δυναμική απόκρουση των ύβρεων λειτουργεί υπέρ του υβριστή , διότι δικαιώνει τους χαρακτηρισμούς του για το πρόσωπο του προσβληθέντος.
Τρίτον, η αυτοσυγκράτηση και η μη ανταπόδοση, αφ΄ ενός, προϋποθέτουν ισχυρό χαρακτήρα και , αφ’ ετέρου , αποδεικνύουν εκ των πραγμάτων την ανακρίβεια των ισχυρισμών του υβριστή. Ο υβριζόμενος και μη ανταποδίδων, ενώ δεν χάνει τίποτε, φανερώνει ταυτόχρονα τον εσωτερικό του πλούτο και τις δυνάμεις αυτοσυγκράτησης που διαθέτει. Ο άνθρωπος που είναι εσωτερικά πλούσιος δεν φοβάται από τίποτε εξωτερικό και από κανέναν άλλον, παρά μόνο από τον ίδιο τον εαυτό του.


Από το βιβλίο: «+ Μητροπολίτου Αχελώου
ΕΥΘΥΜΙΟΥ (Κ. ΣΤΥΛΙΟΥ)
ΟΙ ΑΕΤΟΙ
Ορθόδοξο Θεολογικό Αγιολόγιο»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...