Το βάπτισμα είναι Μέγα Μυστήριο

Σχόλια κατανόησης
Ο Μ. Βασίλειος στο απόσπασμα του, μας εξηγεί για το άγιο Βάπτισμα στο νερό.

 Το αναφέρει ως «μέγα Μυστήριο», διότι δεν είναι μία απλή κατάδυση στο νερό,

 αλλά συμμετέχει παράλληλα το άγιο Πνεύμα ανασταίνοντας την ψυχή του 

βαπτιζόμενου σε μία νέα ζωή. Η ανάλυση που έχει προηγηθεί του 

αποσπάσματος από τον Μ. Βασίλειο, θυμίζει έντονα την ανάλυση 

του απ. Παύλου στην προς Ρωμαίους επιστολή που αναφέρει· 

«Συνετάφημεν λοιπόν μετ' αυτού διά του βαπτίσματος εις τον θάνατον, 

ίνα καθώς ο Χριστός ανέστη εκ νεκρών διά της δόξης του Πατρός, ούτω 

και ημείς περιπατήσωμεν εις νέαν ζωήν. Διότι εάν εγείναμεν σύμφυτοι με 

αυτόν κατά την ομοιότητα του θανάτου αυτού, θέλομεν είσθαι και κατά την 

ομοιότητα της αναστάσεως, τούτο γινώσκοντες, ότι ο παλαιός ημών 

άνθρωπος συνεσταυρώθη, διά να καταργηθή το σώμα της αμαρτίας, 

ώστε να μη ήμεθα πλέον δούλοι της αμαρτίας· διότι ο αποθανών ηλευθερώθη 

από της αμαρτίας. Εάν δε απεθάνομεν μετά του Χριστού, πιστεύομεν ότι κα

ι θέλομεν συζήσει μετ' αυτού, γινώσκοντες ότι ο Χριστός αναστάς εκ νεκρών

 δεν αποθνήσκει πλέον, θάνατος αυτόν δεν κυριεύει πλέον. Διότι καθ' ο απέθανεν, 

απέθανεν άπαξ διά την αμαρτίαν, αλλά καθ' ο ζη, ζη εις τον Θεόν. 

Ούτω και σεις φρονείτε εαυτούς ότι είσθε νεκροί μεν κατά την αμαρτίαν, 

ζώντες δε εις τον Θεόν διά Ιησού Χριστού του Κυρίου ημών».

 (Ρωμαίους, στ 4-11).

Ταφή του παλαιού ανθρώπου και πνευματική ανάσταση του νέου σε μια νέα

 ζωή με τον Χριστό. Το βάπτισμα, το οποίο είναι εισαγωγικό στην Εκκλησία, 

έχει σκοπό

 την είσοδο του ανθρώπου στην πνευματική ζωή. 

Το σώμα που βυθίζεται τρεις φορές, 

είναι εικόνα της ταφής του ανθρώπου, 

και το Άγιο Πνεύμα ανακαινίζει την ψυχή 

και την ανασταίνει πνευματικά. Και συμπληρώνει ο Μ. Βασίλειος 

λέγοντάς μας ότι

 για το Μυστήριο του Αγίου Βαπτίσματος μιλούσε ο Κύριος στον 

Νικόδημο όταν

 έλεγε περί της αναγέννησης. 

«Αληθώς, αληθώς σοι λέγω, εάν τις δεν γεννηθή

 εξ ύδατος και Πνεύματος, δεν δύναται να εισέλθη εις την βασιλείαν του Θεού» 

(Ιωάννης, γ 5).

 Το άγιο Πνεύμα είναι που κάνει την βάπτιση Μυστήριο, καθώς η χάρη

 δεν βρίσκεται

 στην φύση του ύδατος, αλλά στον Παράκλητο που ενεργεί. 

Μέγας Βασίλειος: «Ώστε σαφές ημίν εντεύθεν γέγονε το ζητούμενον, δια τι τω 

Πνεύματι το ύδωρ συμπαρελήφθη. Ότι δύο σκοπών εν τω βαπτίσματι προκειμένων,

 καταργήσαι μεν το σώμα της αμαρτίας, του μηκέτι αυτό καρποφορείν των θανάτω,

 ζην δε τω Πνεύματι, και τον καρπόν έχειν εν αγιασμώ· 

το μεν ύδωρ, του θανάτου την εικόνα παρέχει, ώσπερ εν ταφή το σώμα

 παραδεχόμενον· το δε Πνεύμα την ζωοποιόν ενίησι δύναμιν, από της κατά την

 αμαρτίαν νεκρότητος εις την εξ αρχής ζωήν τας ψυχάς ημών ανακαινίζον. 

Τούτο ουν εστί το άνωθεν γεννηθήναι εξ ύδατος και Πνεύματος· ως της μεν 

νεκρώσεως εν τω ύδατι τελουμένης· της δε ζωής ημών ενεργουμένης δια του

 Πνεύματος. Εν τρισίν ουν καταδύσεσι και ισαρίθμοις ταις επικλήσεσι, 

το μέγα Μυστήριο του βαπτίσματος τελειούται, ίνα 

και ο του θανάτου τύπος εξεικονίσθη και τη παραδόσει της θεογνωσίας 

τας ψυχάς φωτισθώσιν οι βαπτιζόμενοι. Ώστε ει τις εστίν εν τω ύδατι χάρις, 

ουκ εκ της φύσεως εστί του ύδατος, αλλά εκ της του Πνεύματος παρουσίας» 

(Απόσπασμα από το 15ο κεφάλαιο, Περί του Αγίου Πνεύματος).

Στέλιος Μπαφίτης