Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, του Αρχ. Δημητρίου Πολιτάκη

Του πανοσιολογιωτάτου

Αρχιμανδρίτη Δημητρίου Πολιτάκη

Διευθυντή του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

Προϊσταμένου του Ιερού Ναού Τιμίου Σταυρού – Εσταυρωμένου Ηρακλείου

Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως.   ( Μάρκ.  Η΄, 34 - θ΄,1. ).

Έχοντας προ οφθαλμών το ανίκητο και ανυπέρβλητο σύμβολο της θυσίας του Χριστού τον Τίμιο Σταυρό, την Κυριακή αυτή της Σταυροπροσκυνήσεως, θα ακούσουμε στην Ευαγγελική περικοπή τον Ιησού να καλεί τους πάντες σε ανάληψη ευθύνης.

Αυτή η ανάληψη ευθύνης αποτελεί συνάμα μια κίνηση ελευθερίας, διότι ο Ιησούς το λέγει καθαρά … « όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν … ». Δεν παραβιάζει την ελευθερία μας, δεν απειλεί, δεν εκβιάζει την θέλησή μας, όμως ξεκαθαρίζει πως για να υπάρξουμε αληθινοί μαθητές Του και όχι ψευδεπίγραφοι, θα πρέπει να ακολουθήσουμε το δικό Του παράδειγμα, της θυσίας, αυτής της θυσίας που οδηγεί στην ανάσταση.

Ο Χριστός μας καλεί να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και να υψώσουμε το πνευματικό μας ανάστημα σε όλους εκείνους που προσπαθούν με κάθε τρόπο να διώξουν την πίστη από την ψυχή μας και σε όλα όσα φυγαδεύουν την ψυχή μας από την πίστη. Μας καλεί ουσιαστικά να σηκώσουμε τον βαρύ σταυρό του βίου μας και μας προσκαλεί σε μια πορεία ελευθερίας.

Δυστυχώς, ο άνθρωπος εξέπεσε της χάριτος του Θεού εξαιτίας του εγωισμού του  και από τότε έως σήμερα, όλα τα δεινά έρχονται και προέρχονται από τον εκ του διαβόλου εντέχνως δημιουργηθέντα και δοθέντα στον άνθρωπο, εγωισμό. Αυτόν τον εγωισμό που οδηγεί στην απόγνωση και τον παραλογισμό, στην έκπτωση, στον σπαραγμό, στην πλήρη εξάντληση και τέλος στην θανάσιμη αυτοαιχμαλωσία.

Όμως η φιλάνθρωπη σοφία του Θεού έρχεται να σώσει τον κόσμο με τον Σταυρό, που αποτελεί το κεφάλαιο αυτής! Ο Θεός, αποδεδειγμένα, με τον Σταυρό Του και στον Σταυρό, σταυρώνει τις πλάνες και τα είδωλά μας, θεραπεύει τα πάθη και τις αδυναμίες μας, φωτίζει τα αδιέξοδα και τα σκοτάδια μας και ανοίγει στους πάντες, τον δρόμο της ελευθερίας, τον δρόμο του Παραδείσου … « διά ξύλου ο Αδάμ Παραδείσου γέγονεν άποικος … ».

Ας φέρουμε στο νου μας όλους εκείνους τους αγίους μάρτυρες και Ιεράρχες, τους Αγίους της πίστεώς μας, που σήκωσαν τον σταυρό της μαρτυρίας του Ευαγγελίου. Μήπως τα ρήματά τους σφραγίστηκαν κάτω από την πλάκα του τάφου των και λησμονήθηκαν; Μήπως τα πάθη και οι αδυναμίες τους οδήγησαν σε δρόμους ανελευθερίας και υποταγής; Μήπως η εντροπή της χριστιανικής ιδιότητος ενώπιον των τάχα ισχυρών της γης, τους οδήγησε στην απεμπόληση αυτής;

Είναι φανερό πως … οι εκκλίνοντες από της σταυροφορίας αυτής δε θα εκφύγουν τη δουλεία των παθών και θα θερίσουν εκ της σαρκός φθορά …  ( Γαλ.6,8 Ρωμ. 8,13 ). Οι πατέρες και οι άγιοί μας, σήκωσαν τον σταυρό τους και οδηγήθηκαν στην ελευθερία, και η ελευθερία είναι αυτή η ίδια η Βασιλεία του Θεού, η αγιότητα, η παραδείσια κοινωνία που καλείται να απολαύσει ο άνθρωπος έπειτα από τη ζωή αυτή.

Αγαπητοί μου, ο λόγος Του Χριστού είναι προσωπική πρόσκληση. Πρόσκληση ελευθερίας σε καιρούς υποδούλωσης. Ας αναλογιστούμε την ευθύνη μας και ας παρακαλέσουμε ειλικρινώς τον Θεό να δώσει την δύναμη εκείνη που χρειαζόμαστε ώστε να άρουμε τον σταυρό μας ψάλλοντας « ο Σταυρός σου Κύριε, ζωή και ανάστασις υπάρχει τω λαώ σου … ».

Ηράκλειο 13/03/2015

Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή της Τυρινής

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

Το στάδιο των αρετών εγκαινιάζει η αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Οι αθλητές των πνευματικών αγώνων καλούνται στα πνευματικά αγωνίσματα. Ο δρόμος της αρετής είναι μακρύς. Η άνοδος της κλίμακας της αγιότητας είναι τέχνη τεχνών και επιστήμη ψυχής. Η Εκκλησία μας καθοδηγεί τους αθλητές με τα συνθήματά της. Και είναι πολλά τα γυμνάσματα, στα οποία μάς προτρέπει. Εμείς σήμερα ας σταθούμε στο θέμα της συγχωρητικότητας και της μνησικακίας.
    Ο Κύριος του ουρανού και της γης μάς αναμένει με ανοικτή και στοργική αγκαλιά για να μάς δεχθεί κοντά του, για να ξεκουράσει την ψυχή μας από το βάρος της ενοχής, με μια όμως βασική προϋπόθεση, που σήμερα, Κυριακή της Τυρινής, με το ευαγγελικό ανάγνωσμα που ακούσαμε μάς θέτει. Ποια είναι αυτή;  Να συγχωρήσουμε κι εμείς όσους μάς έχουν κάνει κάποιο κακό. Τότε και Εκείνος θα συγχωρήσει και σε μάς οποιοδήποτε αμάρτημα έχουμε διαπράξει εναντίον του. Το βεβαιώνει ο ίδιος κατηγορηματικά. «Ἐάν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καί ὑμῖν ὁ πατήρ ἡμῶν ὁ οὐράνιος».
    Ο Κύριος θεωρεί την προϋπόθεση αυτή τόσο απαραίτητη, ώστε δήλωσε το ίδιο κατηγορηματικά ότι χωρίς αυτή δεν μπορούμε να πετύχουμε τη δική μας συγχώρηση. «Ἐάν μή ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, οὐδέ ὁ Πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τα παραπτώματα ὑμῶν».
    Θα θεωρούσαμε ανόητο τον άνθρωπο εκείνο που δεν αγοράζει κάτι, που θα του προσφερόταν νόμιμα και σε πολύ χαμηλή τιμή, σχεδόν δωρεάν. Οι περισσότεροι όμως από μας διαπράττουν ένα σφάλμα ακόμη μεγαλύτερο. Εκείνος που δεν ανταλλάσσει τα λίγα χρήματά του με κάτι πολύτιμο που του προσφέρεται, στο τέλος κρατάει τα λίγα χρήματά του. Ενώ εμείς χάνουμε ένα ολόκληρο θησαυρό, την συγχώρηση των αμαρτιών μας, για να κρατήσουμε στην ψυχή μας την μνησικακία, που είναι ένα πάθος τόσο βλαβερό. Ένα πάθος που τόσο πολύ μάς ταλαιπωρεί.
    Νοιώθω τόσο άσχημα και όμως δεν θέλω να τον συγχωρήσω, λένε μερικοί. Μου έκανε τόσο και τόσα, με έβλαψε, με κατέστρεψε. Ζω σε δυστυχία εξ αιτίας του. Μου διέλυσε το σπίτι, την οικογένεια. Έβλαψε τα παιδιά μου. Γι’ αυτό τον μισώ. Και το πάθος της μνησικακίας τον κάνει να βλέπει βουνά και τις πιο μικρές αδικίες.
    Στον καθένα μας φαίνεται υπεράνθρωπο να συγχωρήσει τον άλλο. Κι όσο καλοί κι αν παρουσιαζόμαστε σε άλλες περιπτώσεις, δύσκολα διώχνουμε την αντιπάθεια, την εχθρότητα που μάς αναστατώνει. Το μίσος και η αντιπάθεια δεν φωλιάζουν στις ψυχές για πρόσωπα μακρινά μας, μα κάποιες φορές και για τα πιο αγαπημένα. Γονείς και παιδιά, αδέλφια μισούνται μεταξύ τους γιατί κάτι έκανε ο ένας στον άλλο, τον έβλαψε, τον αδίκησε.
    Με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τόσες και τόσες αναστατώσεις καθημερινά. Σπίτια συγκλονίζονται, επιχειρήσεις διαλύονται, κοινωνικά δράματα παρατηρούνται. Αιτία όλων αυτών η αντιπάθεια, το μίσος που έχει φωλιάσει στις ψυχές των ανθρώπων.
    Αναμφίβολα εκείνος που αδικεί τον άλλο, που του κάνει κακό, που τον βλάπτει, είναι ένοχος και θα δώσει λόγο των πράξεων του αυτών στον ουράνιο Πατέρα. Κανείς δεν αμνηστεύει τον αδελφό, που καταπατεί το δίκαιο του αδελφού.
    Με αφορμή όμως το ευαγγελικό ανάγνωσμα, θα πρέπει όλοι μας να δούμε πως αντιμετωπίζουμε το κακό που μάς κάνουν οι άλλοι ή σωστότερα πως πρέπει να το αντιμετωπίζουμε, αν θέλουμε να πάρουμε και εμείς τη συγγνώμη από τον ουράνιο Πατέρα μας.
    Θα μιλήσουμε σε εκείνο που μάς βλάπτει και μάς αδικεί, θα του υποδείξουμε με ευγένεια του σφάλμα του. Θα ζητήσουμε να του μιλήσουν κι άλλοι. Να του πουν ότι η συμπεριφορά του δεν είναι η πρέπουσα. Αν παρ’ όλα αυτά, εκείνος συνεχίζει να μάς αδικεί, να μάς βλάπτει, δεν επιτρέπεται να κυριαρχήσει μέσα μας το μίσος, η αντιπάθεια, την ώρα που εμείς ζητάμε από τον Θεό να μάς συγχωρήσει από τόσα και τόσα παραστρατήματα. Πως τότε τολμάμε κάθε μέρα να επαναλαμβάνουμε στη Κυριακή Προσευχή: «Καί ἂφες ἡμῖν τά ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καί ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν»;
    Ζητάμε κάτι που δεν δίνουμε. Είναι ανάρμοστη εντελώς μια τέτοια συμπεριφορά. Παρουσιάζει μια φοβερή αντινομία, την οποία όταν κι εμείς την δούμε στον άλλο δεν τη συγχωρούμε.
    Εδώ ακριβώς βρίσκεται η βάση του θέματός μας. «Ἐάν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καί ὑμῖν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος». Με τη σκέψη μας, τα λόγια μας, την συμπεριφορά μας καθημερινά παραβαίνουμε το θέλημα του Θεού. Και συχνά ζητούμε την συγχώρηση. Δεν την παίρνουμε όμως όταν αρνούμαστε να συγχωρήσουμε τον συνάνθρωπό μας. Την λαμβάνουμε όταν κι εμείς, συχνά με σκληρό αγώνα, με πολύ προσπάθεια και θερμή προσευχή, ξεχνούμε τι μάς έκανε ο άλλος, τον συγχωρούμε, και τρέχουμε πρώτοι να συμφιλιωθούμε μαζί του.
    Θα αφήσουμε με τη συμπεριφορά μας αυτή για πολύ ακόμα κλειστή τη θύρα του θείου ελέους, κλείνοντας την πόρτα της ευσπλαχνίας στον συνάνθρωπό μας;
     Η δύναμη της συγχωρήσεως είναι καρπός της εν Χριστώ αναγεννήσεως του ανθρώπου, γιατί προϋποθέτει ταπείνωση και αυτογνωσία. Σημαίνει συναίσθηση της συγκαταβάσεως του Θεού απέναντι σε όλους μας. Γιατί ο Θεός είναι πάντα πρόθυμος να μάς συγχωρήσει. Περιμένει συνεχώς την μετάνοιά μας, για να μάς δώσει απλόχερα την αγάπη Του. Τότε μόνο αποκτάμε την δύναμη να συγχωρούμε και να ανεχόμαστε ο ένας τον άλλο, όταν ακριβώς βρισκόμαστε σε ορθή σχέση με τον Θεό – Πατέρα και έχουμε συνειδητοποιήσει το μέγεθος της αγάπης Του.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή Ι΄ Λουκά

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

Πονεμένη, βασανισμένη η γυναίκα του σημερινού ευαγγελικού αναγνώσματος. Ήταν ανάπηρη για δεκαοχτώ ολόκληρα χρόνια. «Συγκύπτουσα καί μή δυναμένη ἀνακῦψαι εἰς τό παντελές», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Παρ’ όλη όμως την αναπηρία της το Σάββατο πήγε στη Συναγωγή για να προσευχηθεί. Δεν αμελούσε το καθήκον της προσευχής. Κι εκεί ο μεγάλος Ιατρός των ψυχών και των σωμάτων, ο Ιησούς Χριστός, της έδωσε αυτό που τόσο πολύ ποθούσε. Ποιο ήταν αυτό; Η υγεία της. «Ἐπέθηκεν αὐτῇ τάς χεῖρας˙ καί παραχρῆμα ἀνωρθώθη καί ἐδόξαζε τόν Θεόν».
Μεγάλη δωρεά έλαβε η γυναίκα αυτή. Κάτι που ίσως δεν περίμενε μετά από τόσα χρόνια. Όμως όσο μεγάλη κι αν ήταν η χαρά της που έλαβε την υγεία της, δεν παρέλειψε να δοξάσει και να ευχαριστήσει τον Θεό γι’ αυτό το μεγάλο και ανέλπιστο δώρο του. Τι μάς διδάσκει αυτή η απλή γυναίκα; Ότι μετά από κάθε δωρεά που λαμβάνουμε οφείλουμε να δοξολογούμε και να ευχαριστούμε. Πολύ χρήσιμο δίδαγμα, μια και πολύ πιο συχνά θυμόμαστε την παράκληση, από την ευχαριστία. Η προσευχή μας είναι γεμάτη αιτήσεις, με ελάχιστο μέρος δοξολογίας και ευχαριστίας.
Μάς το θυμίζει όμως και πάλι το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα. Μετά από κάθε δωρεά, πρέπει να ακολουθεί η δοξολογία και ευχαριστία στον Δωρεοδότη Θεό.
Κι όλοι μας ανεξαιρέτως δεχόμαστε αναρίθμητες δωρεές, είτε ατομικές, είτε οικογενειακές, είτε στην κοινωνία που ζούμε από τον Χριστό. Είναι οι καθημερινές φανερές και αφανείς ευεργεσίες του. Είναι τόσες φορές που μάς χάρισε  την υγεία ή τόσες άλλες υλικές δωρεές. Αλλά και οι περιπτώσεις εκείνες που μάς έσωσε χωρίς εμείς να το αντιληφθούμε. Είναι τόσες και τόσες δωρεές. Ακόμα ο Κύριος δίνει και πνευματικά δώρα στον καθένα μας. Είναι η χάρη Του, η αγάπη Του, η θυσία Του που για μάς προσέφερε και προσφέρει. Είναι τα μυστήρια της Εκκλησίας μας. Είναι ότι μάς παίρνει από τα χαμηλά και μάς ανεβάζει στα υψηλά. «Ὁ Θεός πλούσιος ὢν ἐν ἐλέει διά τήν πολλήν ἀγάπη αὐτοῦ, ἣν ἡγάπησεν ἡμᾶς, καί ὂντας ἐν τοῖς παραπτώμασι, συνεζωοποίησε τῷ Χριστῷ… καί συνήγειρε καί συνεκάθισεν ἐν τοῖς ἐπουρανίοις ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Εφ. β΄ 4-6).
Πόσοι όμως από μάς τον ευγνωμονούμε και τον δοξάζουμε όσο πρέπει για όλα αυτά; 
Ίσως ελάχιστοι είναι οι πιστοί που είναι ευγνώμονες και δοξάζουν τον Θεό. Οι περισσότεροι πολύ λίγο θυμούνται τις δωρεές του και άτονα, χωρίς δύναμη και θέρμη ψυχής, κάποτε - κάποτε ψιθυρίζουν ένα ευχαριστώ.
Κι όμως καθήκον μας είναι να δοξολογούμε το άγιο όνομά Του, όπως η συγκύπτουσα «ἐδόξαζε τόν Θεόν», και να Τον ευχαριστούμε για τις ποικίλες πνευματικές και υλικές δωρεές Του. Ας γίνει η προσευχή μας, προσευχή δοξολογίας και ευχαριστίας. Ας λέμε κάθε βράδυ: Κύριε, σ’ ευχαριστώ γιατί σήμερα μου έδωσες τόσες πολλές δωρεές. Ευχαριστώ για την υγεία, για την ειρήνη, για τις πνευματικές σου δωρεές. Σ’ ευχαριστώ Κύριε για όλα, από το πιο μικρό μέχρι το μεγαλύτερο.
Για να δείχνουμε όμως ευγνωμοσύνη προς τον Κύριο πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, αυτό που ο ίδιος ο Κύριος τονίζει, ότι είμαστε «ὀφειλέται μυρίων ταλάντων». Ότι έχουμε είναι δώρα του ουρανού. Κάθε δωρεά που παίρνουμε, όλα ο Θεός μας τα χορηγεί.
Επίσης η ευγνωμοσύνη προς τον Κύριο δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στην προσευχή. Πρέπει να παρουσιάζεται και στη ζωή μας. Ή σωστότερα, ζωή και προσευχή να είναι δεμένα μεταξύ τους. Όχι να λέμε ένα ευχαριστώ, μόνο με τα χείλη και η ζωή μας να είναι αντίθετη από το θέλημα του Θεού. Δεν είναι δύσκολο με την ζωή μας, την καθημερινή μας συμπεριφορά να δείχνουμε ότι νοιώθουμε τις δωρεές του Θεού και ανταποκρινόμαστε σ’ αυτές. Τον Κύριο μας θα τον ευχαριστήσουμε πραγματικά αν βαδίζουμε στα ίχνη του. Δεν θέλει την ευγνωμοσύνη μας να την περιορίζουμε μόνο στα χείλη. Θέλει η καρδιά μας να είναι στραμμένη πάντα σ’ Αυτόν και η ζωή μας σύμφωνη με τις θείες εντολές Του.
Το παιδί δείχνει ευγνωμοσύνη στους γονείς του, όχι μόνο όταν αρκείται σε ένα ευχαριστώ, αλλά όταν ακούει τις συμβουλές τους και συμμορφώνεται μ’ αυτές. Ο μαθητής δείχνει την ευγνωμοσύνη του στον δάσκαλό του περισσότερο με την καλή διαγωγή και πρόοδό του. Κι εμείς την ευγνωμοσύνη μας θα την δείξουμε στον Κύριο με την γνήσια, με την αληθινή χριστιανική ζωή μας.
Η ευγνωμοσύνη προς τον Θεό εξυψώνει την άνθρωπο. Ο ευεργετούμενος που δεν ευχαριστεί τον ευεργέτη του, είναι ένας υλιστής, ένας άνθρωπος χωρίς αγάπη, αλλά με πολύ εγωισμό. Εκείνος που δοξολογεί τον Θεό, που δείχνει με κάθε τρόπο την ευγνωμοσύνη του είναι άνθρωπος με πλούσιο πνευματικό υπόβαθρο. Ένας άνθρωπος που αγωνίζεται καθημερινά να εφαρμόσει την εντολές του Θεού, το ιερό Ευαγγέλιο. Είναι άνθρωπος με βαθιά πνευματική καλλιέργεια. Γι’ αυτό νιώθει τις ανεκτίμητες δωρεές του Θεού. Αποτέλεσμα δε αυτού είναι η ευχαριστία και η δοξολογία του Ονόματος του ουράνιου Πατέρα μας. Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Αποστόλου Ανδρέου

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

Ο Κύριος με την παρουσία του και μόνο επιβλήθηκε σε όσους πλησίασε. Η γαλήνια μορφή Του, τους ειρήνευσε. Τα λόγια του μάγευαν τα πλήθη. Η προσωπικότητα του τους έθελξε. Η χάρη του δημιούργησε κάτι νέο και συνταρακτικό στην ψυχή τους. Επιθυμούσαν να τον πλησιάσουν, να είναι πάντα κοντά του. 
Οι δύο μαθητές του Τιμίου Προδρόμου, ο Ανδρέας και ο Ιωάννης, κινούμενοι από μια ακαταμάχητη εσωτερική δύναμη, αφήνουν το διδάσκαλό τους και τρέχουν να ακολουθήσουν τον Μεσσία. Και ο Καρδιογνώστης – αφού αυτοί δεν του είπαν για ποιο λόγο τον ακολουθούν και τι θέλουν – τους ρωτά: «Τί ζητεῖτε;»
Υπάρχουν όμως περιπτώσεις και στιγμές κατά τις οποίες ο άνθρωπος δεν μπορεί να απαντήσει κατ’ ευθείαν και ή σιωπά ή δίνει άλλη διαφορετική απάντηση από την αληθινή. Το δεύτερο συνέβη  με τους δύο αυτούς Μαθητές. Ο Κύριος τους ρωτά «τί ζητεῖτε», αυτοί ξαφνιάζονται από την ερώτηση και δεν απαντούν αμέσως, αλλά τον ρωτούν που μένει. Κι τους απαντά να έρθουν κοντά του και να δουν που μένει, να Τον ακολουθήσουν. Ήταν κι αυτό μια έκφραση του πόθου τους να επικοινωνήσουν με τον Σωτήρα. Τον προσδοκούσαν. Τον περίμεναν. Και τώρα που ο Πρόδρομος Ιωάννης τους έδειξε τον Μεσσία, τρέχουν κοντά του. Πρώτος ο Απόστολος Ανδρέας. Οι μιμητές του. οι Απόστολοι. Πάτησαν πάνω στα ίχνη των βημάτων τους. Πέρασα απ’ όπου πέρασε κι Εκείνος. Στην αρετή και την αγνότητα. Στην θυσία και στην αγάπη. 
Αλλά ο Πρωτόκλητος Μαθητής δεν μένει μέχρι εδώ. Δεν του είναι αρκετό ότι βρήκε αυτός τον Μεσσία. Θέλει να κάνει μετόχους της χαράς του και άλλους. Βρίσκει τον αδελφό του, τον Σίμωνα και του λέει: «Εὑρύκαμεν τόν Μεσσίαν˙ ὃ ἐστι μεθερμηνευόμενον Χριστός».
Ο άνθρωπος δια μέσου των αιώνων, έκανε και κάνει συνεχώς καταπληκτικές και εκθαμβωτικές ανακαλύψεις και ποιος μπορεί να φαντασθεί πόσες θα κάμει ακόμα. Αλλά αυτό που βρήκε ο Ανδρέας είναι και θα παραμείνει στους αιώνες ασύγκριτη ανακάλυψη. Τι βρήκε; Βρήκε τον Μεσσία. Ότι μεγάλο και πολύτιμο ήταν δυνατόν να ποθήσει και να βρει ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος όμως της εποχής μας άλλα διψά και άλλα ζητάει. Λίγο ή καθόλου δεν αναζητά τον Κύριο και Θεό του. Αν όμως με όση δίψα επιδιώκει τόσες άλλες ανακαλύψεις, ζητούσε να βρει και τον Μεσσία, πόσο διαφορετικός θα ήταν ο κόσμος μας, η κοινωνία μας. Γιατί η γνωριμία με τον Χριστό και ο σύνδεσμος του ανθρώπου μαζί του τον μεταμορφώνει, τον αλλάζει. Τον κάνει άνθρωπο αγάπης, δικαιοσύνης, τιμιότητας και ειλικρίνειας. Τον κάνει ομολογητή, άνθρωπο γεμάτο αυταπάρνηση και αυτοθυσία, όπως ακριβώς συνέβη και στην περίπτωση του Πρωτόκλητου Μαθητή.
Ο Πρωτόκλητος Ανδρέας όταν έγινε μαθητής του Κυρίου και δέχθηκε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος κατά την ημερά της Πεντηκοστής, αναδείχθηκε διδάσκαλος της Οικουμένης. Με ζήλο και εν μέσω πολλών διωγμών διέδωσε το μήνυμα του Ευαγγελίου στην Ασία, το Βυζάντιο, την ηπειρωτική Ελλάδα και την Πάτρα. Εκεί προσέφερε την ίδια του τη ζωή στο βωμό της πίστεως.
Ο Ανθύπατος Αιγεάτης προσπάθησε με κάθε τρόπο να κάνει τον Απόστολο να αρνηθεί την χριστιανική του πίστη. Ο Πρωτόκλητος όμως έμεινε ακλόνητος. Τότε ο σκληρός και απάνθρωπος τύραννος διέταξε να τεντωθεί το σώμα του Αποστόλου και να δεθούν τα πόδια του επί του Σταυρού. Σε σχήμα χιαστή πάνω σε ελιά σταυρώθηκε ο Απόστολος Ανδρέας, γράφει ο Ιππόλυτος Ρώμης. Σκληρός ο θάνατος αυτός του Αποστόλου. Όμως τον υπέμεινε με αξιοθαύμαστη καρτερία, ατενίζοντας ένα άλλο σταυρό, που λίγα χρόνια πριν είχε στηθεί στον Γολγοθά.
Η αγιασμένη ζωή του, οι θυσίες του και το ένδοξο μαρτύριο του θα παραμείνουν ως το πιο εύγλωττο κήρυγμά του. ένα κήρυγμα που διασαλπίζει σε όλους μας, ότι δεν αρκεί μόνο να γνωρίσουμε τον Μεσσία, αλλά οφείλουμε πάνω απ’ όλα να Τον ακολουθούμε και στο δρόμο της αυταπάρνησης και της θυσίας. Ίσως από μας δεν ζητηθεί να χύσουμε το αίμα μας, ούτε να ανέβουμε στο σταυρό, θα μάς ζητηθούν όμως μικρές καθημερινές προσφορές και θυσίες στο όνομα του Χριστού. Θα μας ζητηθεί να συγχωρέσουμε τον εχθρό μας, να ανεχθούμε τις ιδιοτροπίες των συγγενών μας, να ζήσουμε με δικαιοσύνη και τόσα άλλα.
Θα μάς ζητηθεί να παραμελήσουμε το εγώ μας και να προσφέρουμε κάτι στον αδελφό μας. Να βοηθήσουμε κάποιον που έχει ανάγκη, να συμπαρασταθούμε στον άρρωστο, στον φτωχό. Κι αυτά ίσως μάς ζητήσουν κάποια προσφορά, κάποια θυσία χρημάτων, ανέσεως, ξεκούρασης. Όταν όμως δε θέλουμε να δώσουμε κάτι από αυτά τα μικρά, που μάς ζητούνται, πως μπορεί κατόπιν να θυσιάσουμε και την ζωή μας;
Ας αρχίσουμε, λοιπόν, από τις μικρές και ανώδυνες θυσίες. Ακόμη κι αυτές είναι ευπρόσδεκτη προσφορά στο βωμό του Θεού. Είναι η καλή απαρχή για να προχωρήσουμε και στις μεγάλες θυσίες, από τις οποίες ο στέφανος που θα λάβουμε είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερος στη βασιλεία του Θεού. Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή Θ΄ Λουκά

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

Οι αμαρτίες, οι αδυναμίες και τα πάθη, εφόσον μένουν ελεύθερα και απολέμητα στην καρδιά του ανθρώπου, τον υποδουλώνουν, του σκοτίζουν το νου και τον οδηγούν στις πλέον παράλογες και ολέθριες για τον ίδιο, αποφάσεις και πράξεις. Του δημιουργούν μια κατάσταση αφροσύνης.
Αυτό ακριβώς συνέβη και στον πλούσιο της σημερινής ευαγγελικής περικοπής.
Ο άνθρωπος για τον οποίο μάς μιλάει το σημερινό ευαγγέλιο ήταν πλούσιο, πολύ πλούσιος. Είχε στην ιδιοκτησία του πολλά κτήματα, «χώρας» όπως χαρακτηριστικά λέει ο ευαγγελιστής Λουκάς. Μεγάλη δηλαδή εκτάσεις, με ποικιλία καλλιεργειών και προϊόντων. Είχε αποθήκες μεγάλες και πολλές. Τα σπίτια του σίγουρα θα ήταν πολυτελέστατα, με πολλούς υπηρέτες. Τίποτα δεν του έλειπε, είχε τα πάντα, ότι ζητούσε η ψυχή του. Σ’ όλα αυτά ήρθε να προστεθεί, την περίοδο εκείνη, η πρωτοφανής ευφορία των κτημάτων του.
Εδώ όμως φαίνεται καθαρά το δράμα του άφρονα πλούσιου. Αντί να ευχαριστήσει τον δωρεοδότη Κύριο για την μεγάλη αυτή ευλογία της πλούσιας σοδειάς και από τα δώρα αυτά του Θεού να προσφέρει κι αυτός στους συνανθρώπους του, ως ιδιοτελής και φίλαυτος βυθίστηκε σε πολλές και καταθλιπτικές μέριμνες, που αφορούσαν τον εαυτό του και μόνον. Διαπίστωσε ότι οι αποθήκες που είχε, όσοι μεγάλες κι αν ήταν, δεν επαρκούσαν να χωρέσουν την πλούσια σοδειά. Κι αυτός δεν ήθελε να χάσει τίποτε από αυτά, ούτε να διαθέσει κάτι για τους πτωχούς, για τους συνανθρώπους του.
Έλεγε ξανά και ξανά, ημέρα και νύκτα, ότι «οὐκ ἒχω ποῦ συνάξω τούς καρπούς μου». «Τούς καρπούς μου», έλεγε, «τά ἀγαθά μου». Τα θεωρεί όλα δικά του. Νομίζει ότι έχει το απόλυτο δικαίωμα επ’ αυτών. Μέσα σ’ αυτή του την παραζάλη της αφροσύνης του δεν σκέφθηκε ότι επιτέλους γι’ αυτά εργάστηκαν οι υπηρέτες του, οι γεωργοί και προ πάντων ότι ο Θεός έφερε ευνοϊκούς τους καιρούς για την πλούσια απόδοση των κτημάτων του.
Ύστερα από πολλές και αγωνιώδεις σκέψεις και συνδυασμούς, βρήκε, όπως νόμιζε, τη λύση. Κατέληξε στην απόφαση να γκρεμίσει τις αποθήκες του και να ανοικοδομήσει άλλες μεγαλύτερες. Να συνάξει εκεί με κάθε επιμέλεια τα πάντα και να μην αφήσει τίποτα να χαθεί, για να έχει άφθονα τα αγαθά, ώστε να τρώει, να πίνει και να ευφραίνεται καθημερινά και για πολλά χρόνια.
Ίσως και να ξεκίνησε την ανοικοδόμηση των νέων αποθηκών. Ίσως και να επιστάτησε με πολύ προσοχή στη συγκομιδή των καρπών. Και γεμάτος από ικανοποίηση έλεγε στον εαυτό του, στην ψυχή του˙ «ψυχή μου, ἒχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἒτη πολλά˙ ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου». Δεν πρόλαβε όμως να τελειώσει την σκέψη του, τα γεμάτα αφροσύνη λόγια του. Γιατί; Διότι συνέβη σ’ αυτόν το κοινό για όλους τους ανθρώπους γεγονός, ο θάνατος, το οριστικό και αναπόφευκτο τέρμα της επίγειας ζωής. Όλα τα σκέφθηκε, όλα τα υπολόγισε ο άφρονας πλούσιος, για όλα φρόντισε με κάθε σχολαστικότητα. Ένα μόνο δεν ήθελε να σκεφθεί˙ τον θάνατο και την μετά θάνατο αιωνιότητα. Και έτσι έχασε ανεπανόρθωτα τα πάντα και το πλέον χειρότερο, τον ίδιο τον εαυτό του εις αιώνας αιώνων.
«Ἂφρον» του είπε ο Θεός, ανόητε και απερίσκεπτε, σκοτισμένε από τη φοβερή ιδιοτέλεια και υλοφροσύνη, που ήλπιζες για μια μεγάλη και γεμάτη απολαύσεις ζωή, τώρα, αυτό το βράδυ, το οποίο πριν από πολύ καιρό ονειρευόσουν ως αρχή της ευτυχίας σου, οι άγγελοι του σκότους, οι δαίμονες της κολάσεως απαιτούν και θα πάρουν με βία τη ψυχή σου για να την μεταφέρουν όχι στους κόλπους του Αβραάμ, όπου η χαρά και η ευφροσύνη, αλλά στην απερίγραπτη οδύνη της αιώνιας καταδίκης. «Ἃ δέ ἠτοίμασας, τίνι ἒσται;». Δεν είναι πλέον δικά σου. Δεν γνωρίζεις σε ποια χέρια θα καταλήξουν, ίσως και σε εχθρούς σου. Κι όλα αυτά τα οποία ετοίμαζες για τον εαυτό σου, άλλοι θα τα απολαμβάνουν ενώ εσύ θα φλέγεσαι στη γέενα του πυρός του αιωνίου.
Ταλαίπωρος ο άνθρωπος αυτός. Ο Θεός τον ονόμασε άφρονα. Και πραγματικά ήταν άφρονας από την αρχή μέχρι το τέλος, σε όλες τις ιδιοτελείς επιθυμίες, ενέργειες και επιδιώξεις της αχόρταστης καρδιάς του. Κι αν μερικοί τον θεωρούσαν έξυπνο όταν τον έβλεπαν να συγκεντρώνει θησαυρούς, στην πραγματικότητα όμως ήταν άφρονας. Ήταν άφρονας, διότι δεν θέλησε να διδαχθεί ούτε από τη δική του ως τότε πείρα, ούτε από την πείρα των άλλων, ότι τα πλούτη, όσο πολλά κι αν είναι, δεν είναι ικανά να χαρίσουν την αληθινή χαρά στον άνθρωπο. Του δίνουν κάποια προσωρινή τέρψη, κι αυτή ανάμικτη με στυφότητα και πικρία για να αφήσουν αμέσως μετά το κενό και το άγχος, την πλήξη και την ανία μέσα στην ψυχή.
Ήταν άφρονας, διότι δεν σκέφθηκε ότι ο πλούτος δεν είναι πάντοτε ισόβιο κτήμα του ανθρώπου. Μια πυρκαγιά, ένας σεισμός, ένας πόλεμος, μια οικονομική κρίση και τόσα άλλα που γίνονται καθημερινά στον κόσμο είναι ικανά να εξαφανίσουν και τις πιο μεγάλες περιουσίες, να αφήσουν πτωχό και γυμνό τον άλλοτε πλούσιο. Δυστυχώς δεν είναι λίγα τα παραδείγματα τέτοιων καταστροφών. Τα έχουμε ζήσει είτε στο άμεσο περιβάλλον μας είτε στην Πατρίδα μας, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Πόσοι και πόσοι από πλούσιοι μέσα σε λίγες στιγμές έφτασαν στο έσχατο σημείο της φτώχειας.
Ήταν άφρονας ο πλούσιος της παραβολής, διότι δεν έλαβε υπ’ όψιν του ότι τα χρόνια της ζωής του, όσα πολλά και αν φανταζόταν ότι θα είναι, κάποια στιγμή θα έφθανε το τέλος. Κι έπειτα από το αναπόφευκτο αυτό τέλος, θα ανοιγόταν ενώπιον του η αιωνιότητα. Πως θα παρουσιαζόταν μπροστά στον αδέκαστο Κριτή; Ποια καλά έργα θα είχε να του παρουσιάσει; Πως θα λογοδοτούσε  για την χρήση των αγαθών που του είχε δώσει ο Θεός; Τότε θα έβλεπε, όπως και είδε, ότι έχασε την ψυχή του για τα λίγα αυτά υλικά αγαθά της περιουσίας του.
Και ο Κύριος, για να επιστήσει την προσοχή όλων μας, μήπως και βρεθούμε κι εμείς στην αφροσύνη του πλούσιου, έκλεισε την παραβολή με το συγκλονιστικό δίδαγμα˙ «οὓτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ καί μή εἰς Θεόν πλουτῶν».
Ο καθένας από μας τι θα παρουσιάσει στον Θεό, όταν βρεθεί ενώπιον του; Τι απολογία θα δώσουμε; Χωρίς αγάπη οι πύλες του ουρανού μένουν κλειστές. Όλα περνούν και φθείρονται. Εκείνο που μένει είναι η καλοσύνη και η αγάπη. Για το λόγο αυτό ας αξιολογήσουμε ορθά τη ζωή μας. Ας δούμε ειλικρινά και χωρίς προκαταλήψεις ότι αφορά τον εαυτό μας και τον κόσμο. Ας ανοίξουμε τα μάτια μας και ας ατενίσουμε το μέλλον χωρίς φόβο. Ας δούμε την κάθε μας πράξη μέσα από το πρίσμα της αιωνιότητας. Αυτό είναι η πραγματική σοφία, η πραγματική σύνεση. Τότε αποβλέπουμε αληθινά στο αιώνιο συμφέρον μας. Ας ανοίξουμε, λοιπόν την καρδιά μας. Ας δώσουμε ανακούφιση και χαρά στους γύρω μας. Αυτό θα μάς βοηθήσει να διατηρήσουμε την ψυχική μας ισορροπία, ξεφεύγοντας από το επικίνδυνο κλείσιμο στον εαυτό μας. Σ’ αυτό θα μάς βοηθήσει πολύ η σκέψη: Αυτό που ζεις, αυτό που σκέφτεσαι, αυτό που κάνεις σε τι αποβλέπει; Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Ευαγγελιστού Ματθαίου

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

Στη ζωή ορισμένων ανθρώπων υπήρξαν κάποιες στιγμές αποφασιστικές, μεγάλοι σταθμοί για την μετέπειτα πορεία τους, αλλά και για την ιστορία της ανθρωπότητας. Τέτοια ήταν η στιγμή που ο Κύριος στην αρχή του κοσμοσωτήριου έργου του, έφθασε στην πόλη της Καπερναούμ, πλησίασε τον τελώνη Λευΐ και του απηύθυνε δύο μόνο υπέροχες λέξεις: «ἀκολούθει μοι». Με το άκουσμα των λέξεων αυτών, ο τελώνης «ἀναστάς ἠκολούθησεν αὐτῷ», για να γίνει μια μεγάλη μορφή του χριστιανισμού.
Στην εποχή εκείνη τελώνης και αμαρτωλός είχαν καταντήσει να σημαίνουν το ίδιο πράγμα. Τελώνης ήταν αυτός που εισέπραττε τους δυσβάστακτους φόρους που επέβαλλαν οι Ρωμαίοι στους Ιουδαίους. Η είσπραξη των φόρων αυτών γινόταν με άδικα μέσα, με αποτέλεσμα οι τελώνες κατά την εξάσκηση του επαγγέλματός τους καταντούσαν τύραννοι, απατεώνες, εκμεταλλευτές και απάνθρωποι. Μπορεί να είχαν την εύνοια του κράτους, αλλά δεν είχαν καμία σχέση με τον λαό, που τους φοβόταν και τους μισούσε. Ο τελώνης ήταν άνθρωπος του χρήματος και θεωρούνταν πολύ αμαρτωλός. Η αμαρτία τον είχε απομακρύνει από τον Θεό και τον είχε βυθίσει στις απολαύσεις του κόσμους. Ζούσε μεν μέσα στην κοινωνία, λόγω του επαγγέλματός του, αλλά κατά βάθος δεν τον αγαπούσε κανείς, αφού ήταν μισητός και χωρίς πνευματική αξία. Σε μια τέτοια θέση βρήκε ο Κύριος τον Λευΐ «καθήμενον ἐπί τό τελώνειον» και τον κάλεσε να αφήσει αυτή την άδικη και αμαρτωλή ζωή και να τον ακολουθήσει.
Μόλις ο Κύριος καλεί τον Λευΐ κοντά του, η ψυχή του φλογίζεται και κάνει μια πράξη αληθινού ηρωισμού. Χωρίς να ζητήσει κάποια πίστωση χρόνου για να σκεφθεί, χωρίς να εκφράσει δισταγμό ή την παραμικρή επιφύλαξη, χωρίς να υπολογίσει το προσοδοφόρο επάγγελμά του ή τα σχόλια ορισμένων συναδέλφων του, «καταλιπών ἃπαντα, ἀναστάς ἠκολούθησεν αὐτῷ», σημειώνει ο ευαγγελιστής Λουκάς.
Ο ιερός Χρυσόστομος λέει ότι η αυταπάρνηση του Ματθαίου ήταν μεγαλύτερη των άλλων μαθητών, διότι εκείνοι όταν ήθελαν μπορούσαν να επανέλθουν στα πλοία και στα δίκτυα, ενώ ο Ματθαίος δεν θα ήταν δεκτός πια στους κύκλους των τελωνών, επειδή οι θέσεις ήταν ελάχιστες και οι υπόλοιποι αμέσως έσπευδαν να τις καταλάβουν.
Όλα αυτά βέβαια θα πέρασαν από το μυαλό του κι όμως τα εγκαταλείπει όλα, αφήνει την σημαντική θέση του, τα πλούτη του, βάζει στο περιθώριο φίλους και κοινωνικές γνωριμίες, κόβει κάθε δεσμό με τις ως τότε συνήθειές του και τον τρόπο ζωής, για να χαράξει μια νέα πορεία. Είχε πράγματι μεγάλη θέληση ο Ματθαίος για να τα περιφρονήσει όλα και να ακολουθήσει τον Χριστό.
Κι από την πρώτη στιγμή γίνεται ο θερμός και αφοσιωμένος μαθητής του Κυρίου. τρία χρόνια παρακολουθεί τον Διδάσκαλο, συμμετέχει στις στερήσεις και τους κόπους των συνεχών οδοιποριών, παρακολουθεί το πάθος. Δέχεται τη χάρη του Αγίου Πνεύματος την ημέρα της Πεντηκοστής και εργάζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα μεταξύ των Ιουδαίων. Αργότερα μεταδίδει το μήνυμα του Ευαγγελίου μέχρι τα βάθη της Αφρικής. Στα Συναξάρια αναφέρεται ότι τελείωσε την ζωή του με μαρτυρικό θάνατο.
Το έργο του Ματθαίου δεν περιορίσθηκε μόνο στο προφορικό κήρυγμα. Έγραψε και το θεόπνευστο ευαγγέλιό του, το πρώτο στον Κανόνα της Καινής Διαθήκης, με το οποίο διδάσκει, φωτίζει, μορφώνει πνευματικά τους ανθρώπους όλων των αιώνων.
Πράγματι πόσο μεγάλη ηθική επίδραση άσκησε και ασκεί ένας πρώην τελώνης και κατόπιν Απόστολος και Ευαγγελιστής. Μακριά από τον Χριστό θα ήταν ο άγνωστος Ματθαίος και θα ήταν ένα αρνητικό στοιχείο στην κοινωνία. Όταν όμως ακολούθησε τον Χριστό και έγινε μαθητής του, έγινε οικουμενικός Απόστολος και μεγάλη προσωπικότητα.
Αλλά κι εμείς σήμερα έχουμε νιώσει το κάλεσμα της θείας κλήσεως στη ζωή μας. Έχουμε, με διάφορους τρόπους ακούσει την πρόσκληση: «ἀκολούθει μοι». Και ίσως έχουμε πει ένα ναι!
Είπαμε αυτό το ναι, αλλά έχει ανάψει μέσα μας η πίστη μια τέτοια θεία φωτιά, ώστε να αναπλάσει ένα νέο κόσμο; Έχουμε δεχθεί τις απαιτήσεις της ιεράς μας κλήσεως; Έχουμε προβεί σε συγκινητικές ενέργειες και ηρωικά διαβήματα; Πολλοί είναι εκείνοι που δε θα αφήσουν πλούτη και επάγγελμα για να αφοσιωθούν στο έργο του Θεού. Ο δρόμος αυτός είναι για τους λίγους. Λίγοι αλλά εκλεκτοί
Αλλά και από τους πολλούς η κλήση του Θεού έχει απαιτήσεις. Θέλει να ακολουθήσουν την αληθινή χριστιανική ζωή. Να γίνουν «νέοι ἂνθρωποι ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». Άνθρωποι με ανεκτικότητα και αληθινή αγάπη. Άνθρωποι με ειλικρίνεια και δικαιοσύνη, με τιμιότητα και αγνότητα. Η κλήση και η γνωριμία μας με τον Ιησού απαιτεί να είμαστε πρώτοι στα καλά έργα, στα έργα της αγάπης. Και συγχρόνως πρώτοι στο έργο της ιεραποστολής. Δεν είναι ανάγκη να γυρίσουμε σε πόλεις και χώρες μακρινές για να μεταφέρουμε το μήνυμα του ευαγγελίου, όπως οι Απόστολοι. Μπορούμε όμως να παρουσιάσουμε την αλήθεια του Θεού με το παράδειγμά μας και το λόγο μας παντού, όπου κι αν βρεθούμε.
Αληθινή γιορτή των Αποστόλων και Ευαγγελιστών είναι η μίμηση της ζωής τους. Αυτοί βάδισαν πάνω στα ίχνη του Διδασκάλου τους Ιησού Χριστού. Εμείς ας προσπαθήσουμε να ακολουθήσουμε τα ίχνη τους. Μια τέτοια πορεία θέλει κόπο και αγώνα. Οδηγεί όμως στην αληθινή προσφορά, που δεν είναι άλλη από την αληθινή, την ζωντανή χριστιανική πίστη. Αυτό είναι που ζητάει όχι μόνο ο ουρανός, αλλά και η κάθε εποχή, όπως και η δική μας. Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή Ζ΄ Λουκά

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης
Δεν υπάρχει άνθρωπος πάνω στη γη που να μη θέλει να γίνει δυνατός, να αποκτήσει δύναμη με την οποία θα κατορθώνει να ξεπερνά τις δυσκολίες και τις αντιξοότητες της ζωής και να ευδοκιμεί στο έργο του. Κι αν κάποιες στιγμές αισθάνεται να τον κυριεύει η αδυναμία, τόσο περισσότερο νιώθει την ανάγκη να αποκτήσει δύναμη. Ιδιαίτερα όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με αρρώστιες και θανάτους, τότε ζητάει περισσότερο δύναμη.
Κι ο Ιάειρος, ο άρχοντας της συναγωγής, όπως ακούσαμε στην ευαγγελική περικοπή, και η γυναίκα που ήταν δώδεκα χρόνια άρρωστη κατέφυγαν στον Κύριο, για να πάρουν δύναμη και ίαση, που θα τους ελευθέρωνε από την τρομερή δοκιμασία τους. Θάνατος από τη μια, αρρώστια από την άλλη. Δύσκολες καταστάσεις για όσους τις έχουν ζήσει. Και την πήραν πλούσια τη θεία δύναμη. Η γυναίκα θεραπεύτηκε από τη χρόνια και ανίατη αρρώστια της και η κόρη του Ιάειρου επέστρεψε ξανά στη ζωή.
Εκείνη την ημέρα δεν ήταν μόνο τα δύο αυτά πρόσωπα που πλησίασαν τον Κύριο. Πλήθος λαού τον είχε περιβάλλει. «Οἱ ὂχλοι συνέχουσιν αὐτόν» μάς λέει ο ευαγγελιστής Λουκάς. Πολλοί είναι αυτοί που πλησιάζουν τον Κύριο, δεν παίρνουν όμως τη θαυματουργική δύναμη, που πήρε ο Ιάειρος και η αιμορροούσα γυναίκα. Κι αυτοί είναι οι αδιάφοροι ή απλώς οι περίεργοι. Είναι αυτοί για τους οποίους λέει η Παλαιά Διαθήκη «ὁ λαός οὗτος τοῖς χείλεσί με τιμᾷ, ἡ δέ καρδιά αὐτοῦ πόρρω ἀπέχει ἀπ’ ἐμοῦ».
Αλλά μήπως και στην εποχή μας δεν υπάρχουν άνθρωποι σαν κι αυτούς;
Η εποχή μας που παρουσιάζει τόση πρόοδο σε κάθε πτυχή της ζωής και τιθασεύει ακόμη και τις δυνάμεις της φύσης, βρίσκεται, συχνά, στην έσχατη πνευματική αδυναμία να αντιμετωπίσει και να λύσει τα προβλήματα που την πιέζουν. Έχει τον παντοδύναμο Κύριο κοντά της, μαζί της. Και είτε δεν τον πλησιάζει καθόλου είτε τον πλησιάζει όχι όπως πρέπει. Τον πλησιάζει με τέτοιο τρόπο, που να μην παίρνει τη δύναμη, τη χάρη και την ευλογία Του.
Είναι οι άνθρωποι που έχουν σαν τύπο τη χριστιανική τους ιδιότητα, που δεν πηγαίνουν συχνά στην Εκκλησία, ίσως τις μεγάλες γιορτές, «για το καλό», όπως λένε, που ποτέ δεν κοινωνούν των αχράντων Μυστηρίων ή αν κάποια φορά κοινωνήσουν το κάνουν από συνήθεια, χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία. Κι όμως θα μπορούσαν όλοι να πάρουν δύναμη από την πηγή της δυνάμεως, τον Ιησού Χριστό, να ενισχυθούν, να λάβουν αποφάσεις ισχυρές, να ανέβουν ψηλά, να παρηγορηθούν στις θλίψεις, να βοηθηθούν στις δύσκολες στιγμές, να γίνουν δυνατοί και νικητές. Αρκεί όμως να πλησιάσουν τον Χριστό όπως πρέπει.
Εδώ ακριβώς έγκειται η διαφορά του αληθινού πιστού από εκείνο που μόνο στο όνομα είναι. Πλησιάζει τον Χριστό με όλη του την καρδιά, με πίστη, με εμπιστοσύνη, με αφοσίωση. Συνδέεται στενά μαζί του και τον κάνει οδηγό της ζωής του.
Οι αληθινά πιστοί δεν έρχονται τυπικά στη θεία Λειτουργία. Συμμετέχουν με προσοχή και ευλάβεια. Προσεύχονται με ταπείνωση. Δεν ακούν με αδιαφορία το κάλεσμα του ιερέα «μετά φόβου Θεοῦ πίστεως καί ἀγάπης προσέλθετε», αλλά προσέρχονται στο μυστήριο της ζωής και μεταλαμβάνουν του Σώματος και Αίματος του Κυρίου, ύστερα από ειλικρινή εξομολόγηση, με βαθειά ευλάβεια και θερμή πίστη. Και παίρνουν ζωή από την πηγή της ζωής, της πνευματικής ζωής, της αρετής, της αγιότητος. Παίρνουν θάρρος, ενίσχυση και παρηγοριά. Μελετούν την αλήθεια του Χριστού. Και την μελετούν όχι απλώς για να αποκτήσουν γνώσεις, αλλά για να την αισθάνονται στα βάθη της καρδιάς τους σαν πηγή δύναμη και ενίσχυσης. Σαν θεία και ουράνια τροφή που τρέφει το πνεύμα, την ψυχή, ολόκληρη την ψυχοσωματική ύπαρξη του ανθρώπου.
Πως, λοιπόν, ο άνθρωπος αυτός που συνδέεται κατ’ αυτό τον τρόπο με τον Θεό, να μην αναφωνήσει μαζί με τον προφήτη Δαυβίδ «ἐν τῷ Κυρίῳ ποιήσομεν δύναμιν»; Πώς να μην πει μαζί με τον Απόστολο Πέτρο «ὁ Κύριος πάρεστη καί ἐνεδυνάμωσέ με»; Αυτός ο σύνδεσμος έκανε τον Ιερό Χρυσόστομο μαζί με χιλιάδες πιστούς να λέει «Χριστός μετ’ ἐμοῦ, τίνα φοβηθήσομαι»;
Πραγματικά πόση μεγάλη είναι η δύναμη, η χάρη, η ευλογία που παίρνουν όσοι πλησιάζουν τον Κύριο με τον σωστό τρόπο. Θαυμάζει πράγματι κανείς, ότι ρίχνει μια ματιά στην ιστορία του χριστιανισμού πως παλαιοί και σύγχρονοι «κατηγωνίσαντο βασιλείας, είργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἒφραξαν στόματα λεόντων…»
Πολλοί επιστήμονες απορούν που βρήκαν τη δύναμη οι μάρτυρες και οι ήρωες της πίστεως και πρόσφεραν θυσία και τη ζωή τους ακόμη στο βωμό της αλήθειας. Ο Κύριος ήταν εκείνος που τους έδινε δύναμη, ο Κύριος με τον οποίο είχαν συνδεθεί τόσο στενά.
Οι άνθρωποι αν έχουν κάποια δύναμη την κρατούν για τον εαυτό τους. Ζητούν να την εκμεταλλευθούν εις βάρος των άλλων. Πόσα δεν έχει υποστεί η ανθρωπότητα από τέτοιους ανθρώπους.
Ο Κύριος όμως, που είναι η πηγή της δυνάμεως, αγαθοποιεί, ευεργετεί, και αρέσκεται να την μεταδίδει σε όλους. Αρκεί εμείς να στρεφόμαστε προς την πηγή, να συνδεόμαστε στενά με τον Χριστό, για να παίρνουμε δύναμη. Μια δύναμη που θα μας κάνει αληθινά δυνατούς.
 Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή Α΄ Λουκά

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

Η απροσδόκητη αλιεία, αποτέλεσμα της παρουσίας του Κυρίου, έκαμε κατάπληξη στους ψαράδες της λίμνης Γεννησαρέτ. Την θεώρησαν ένα θαυμαστό, ανερμήνευτο – σύμφωνα με τα όσα γνώριζαν – γεγονός. Την είδαν, όπως και πραγματικά ήταν, σαν ένα θαύμα.
Τα δύο αδέλφια ψαράδες, ο Πέτρος και ο Ανδρέας, είχαν κοπιάσει ολόκληρη τη νύκτα στη θάλασσα της Τιβεριάδος. Έριξαν ξανά και ξανά τα δίκτυα, αλλά μάταιος ο κόπος, δεν έπιασαν τίποτε. Σαν να είχαν χαθεί τα ψάρια από τη θάλασσα εκείνη τη νύκτα. Είχαν, λοιπόν, αράξει το πλοίο στην παραλία κι απ’ αυτό ο Κύριος δίδασκε τα πλήθη που είχαν συγκεντρωθεί να ακούσουν τα θεϊκά λόγια Του. Οι δύο αδελφοί άκουγαν με προσοχή και ενδιαφέρον τα λόγια του Διδασκάλου. Αισθανόταν βαθιά συγκίνηση και ενδιαφέρον, ως καλοπροαίρετοι και αγαθοί που ήταν.
Όταν ο Κύριος σταμάτησε τη διδασκαλία του, είπε στον Πέτρο να ανοιχθούν με το πλοίο τους στη θάλασσα. Ενώ προχωρούσαν ο Κύριος τους είπε: «ρίξτε τα δίκτυα στη θάλασσα για να πιάσετε ψάρια».
Ο Πέτρος, ως έμπειρος ψαράς, είπε στον Κύριο: «Διδάσκαλε, όλη τη νύκτα κοπιάσαμε ρίχνοντας τα δίκτυα και δεν πιάσαμε τίποτε. Και στη θάλασσα αυτή η νύκτα είναι κατάλληλη για ψάρεμα και όχι η ημέρα. Επειδή όμως το θέλεις εσύ και το ζητάς, εμείς θα κάνουμε υπακοή στο θέλημά σου και θα ρίξουμε ξανά τα δίκτυα». Ίσως ο Πέτρος να νόμισε ότι ο Κύριος ήθελε να δει τον τρόπο ψαρέματός τους. Δεν αποκλείεται, καθώς έριχνε τα δίκτυα στη θάλασσα, να εξηγούσε στον Κύριο πως ψαρεύουν.
Ξαφνικά ο Πέτρος αισθάνθηκε τα δίκτυα να βαραίνουν. Κατάλαβε ότι τα δίκτυα ήταν γεμάτα ψάρια. Άρχισαν να βαραίνουν περισσότερο. Δεν πίστευε στα μάτια του. Τα δίκτυα υπερβολικά γεμάτα από ψάρια, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος να σπάσουν. Κατάλαβε, ότι ήταν αδύνατο στο πλοίο του να χωρέσουν όλα. Φώναξε τότε δύο συναδέλφους, τον Ιωάννη και τον Ιάκωβο, τα παιδιά του Ζεβεδαίου, που είχαν αράξει το πλοίο τους στην παραλία «τοῦ ἐλθόντος συλλαβέσθαι αὐτοῖς», να έλθουν δηλαδή να πιάσουν μαζί τους τα γεμάτα δίκτυα και να τους βοηθήσουν να τα σύρουν πάνω στο πλοίο. Ήλθαν εκείνοι, έσυραν τα δίκτυα και με τα ψάρια γέμισαν και τα δύο πλοία, ώστε να κινδυνεύουν να βυθιστούν.
Τότε ο Πέτρος σκέφθηκε καλά το εξαιρετικό γεγονός που έζησε. Είδε ότι πρόκειται για ένα καταπληκτικό θαύμα. Αντιλήφθηκε ότι ο Διδάσκαλος, ως κύριος και εξουσιαστής της άψυχης και άλογης φύσης, αυτός είχε διατάξει τα ψάρια κι αυτός τα είχε κλείσει μέσα στα δίκτυα. Θάμβος, κατάπληξη και ιερό δέος κυρίευσε τον Πέτρο και τους άλλους τρείς. Αμέσως κατάλαβε πόσο μικροί και ανάξιοι ήταν εκείνοι μπροστά του. Έπεσε στα γόνατα του Κυρίου και με ταπείνωση του είπε: «Κύριε, βγες από το πλοίο μου. εγώ είμαι ένας αμαρτωλός άνθρωπος και δεν μου αξίζει να βρίσκομαι τόσο κοντά σου».
Κι ο Κύριος του είπε: «Μη φοβάσαι. Βγείτε κι εσείς από τα πλοία σας. Αφήστε πλοία και δίκτυα, διότι από δω και πέρα θα γίνετε αλιείς ανθρώπων». Αμέσως οι ψαράδες εκείνοι άφησαν τα πάντα, πλοία, δίκτυα, ψάρια, γονείς και τον ακολούθησαν. Το θαύμα του Κυρίου είχε μιλήσει βαθιά μέσα στην καρδιά τους και αποτέλεσε σημαντικό σταθμό στη ζωή τους.
Μήπως όμως μόνο στη ζωή του Πέτρου συνέβησαν τέτοια συγκλονιστικά θαύματα; Για τον Πέτρο μόνο επεφύλαξε ο Θεός την ιδιαίτερη αυτή στοργική μεταχείριση; Από τότε μέχρι και σήμερα μήπως σταμάτησαν να γίνονται τέτοια θαύματα, που να αποτελούν ένα συγκλονιστικό γεγονός στη ζωή των ανθρώπων; Αλλά ο Θεός «χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας». Πάντοτε περιβάλλει τον κάθε άνθρωπο με άπειρο αγάπη και φροντίδα και θέλει «πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α΄ Τιμ. β΄ 4). Η αγάπη του, η πανσοφία του, η παντοδυναμία του δεν εξαντλήθηκε ποτέ ούτε και θα εξαντληθεί. Ο Κύριος εργάζεται την σωτηρία του κάθε ανθρώπου, σαν να υπήρχε μόνος αυτός πάνω στη γη. Και θαύματα ακόμη κάνει για να μας προφυλάξει από σωματικούς και πνευματικούς κινδύνους και ιδιαίτερα για να μας οδηγήσει και να μάς κρατήσει σταθερούς μέχρι τέλους στο δρόμο της σωτηρίας και του αγιασμού. Αν προσέξουμε κάπως την ζωή μας, αν με βλέμμα ερευνητικό εξετάσουμε τις ημέρες που πέρασαν και κάθε ημέρα που έρχεται, θα δούμε καθαρά την επέμβαση του Θεού. Θα δούμε γεγονότα, τα οποία δεν μπορούσαμε με κανένα φυσικό τρόπο να τα εξηγήσουμε.
Μια θαυμαστή διάσωση από αιφνίδιο θάνατο. Μια απροσδόκητη τακτοποίηση ενός σοβαρού ζητήματος, για το οποίο δεν βλέπαμε ότι υπάρχει κάποια λύση. Η επανόρθωση κάποιας αδικίας που μάς είχε γίνει παλαιότερα. Η διάλυση μιας συκοφαντίας που μάς έθιγε προσωπικά. Πόσες και πόσες φορές δεν βρεθήκαμε σε αδιέξοδο, δεν ταραχθήκαμε από οικογενειακές υποθέσεις, δεν αντικρύσαμε την καταστροφή να έρχεται και νομίσαμε ότι δεν πρόκειται να σωθούμε, ότι ο καταποντισμός είναι βέβαιος, είδαμε τον ουρανό της ζωής μας κατασκότεινο και την άβυσσο να χαίνει ενώπιον μας. Κι όμως ο ζωογόνος ήλιος έλαμψε, η όποια καταστροφή απεφεύχθη, το όποιο δράμα της ζωής μας λύθηκε κατά τον καλύτερο τρόπο. Κάναμε μια μικρή, μια ελάχιστη προσευχή προς τον Κύριο και Αυτός απάντησε με ένα μεγάλο θαύμα.
Δεν είναι καθόλου υπερβολή εάν πούμε ότι συνεχώς ζούμε μέσα στα θαύματα της αγάπης του Θεού για όλους μας.
Εάν θέλουμε, λοιπόν, τις ευλογίες του Θεού στη ζωή μας, οφείλουμε να στραφούμε σ’ Αυτόν, να υποκλιθούμε μπροστά Του και να δείξουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στη θεία Πρόνοιά Του. Ας δείξουμε πίστη και εμπιστοσύνη προς τον Κύριό μας. Ας εφαρμόσουμε στη ζωή μας τις εντολές του Ευαγγελίου. Ας φανούμε αντάξιοι της κλήσεως μας, ως μαθητές του Διδασκάλου Χριστού. Αυτός ο τρόπος ζωής θα επιφέρει πάνω μας τις ευλογίες του Θεού. Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος της σωτηρίας. Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή προ της Υψώσεως

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

«Οὓτω γάρ ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον…».
Στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, Κυριακή προ της Υψώσεως του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού, ο Κύριος κάνει μια μεγάλη ιερή αποκάλυψη. Ποια είναι αυτή; Αποκαλύπτει το μέγεθος της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο. «Οὓτω γάρ ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον, ὣστε τόν υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενῆ ἒδωκεν…». Η αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο δεν είναι μια απλή συμπάθεια, μια φιλάνθρωπη συγκατάβαση του άπειρου Θεού προς τον μικρό και αμαρτωλό άνθρωπο, αλλά ένα πατρικό ενδιαφέρον, μια τρυφερή στοργή, που το μέγεθός της ξεπερνά κάθε όριο και περιγραφή.
Ο Θεός έδειξε την αγάπη του με τον πιο τρανό τρόπο. Δεν δίστασε να στείλει στον κόσμο τον μονογενή του Υιό, τον Κύριό μας, και να τον παραδώσει σε ατιμωτικό θάνατο για χάρη των ανθρώπων.
Ποιος πατέρας θυσιάζει το παιδί του για να σωθεί κάποιος άλλος; Κανένας. Κι όμως, αυτό που δεν κάνουν οι άνθρωποι για τους συνανθρώπους τους, το κάνει ο Θεός για τους ανθρώπους. Θυσιάζει πάνω στο ξύλο του Σταυρού τον αγαπημένο του Υιό, για να φανερώσει στο πλάσμα του, τον άνθρωπο, πόσο βαθειά, πόσο ειλικρινά το αγαπά. Θυσία για την σωτηρία των ανθρώπων, την σωτηρία από την αμαρτία και τα πάθη. Και ο Αβραάμ θέλησε να θυσιάσει τον υιό του για την αγάπη του Θεού. Γνωρίζουμε όμως πόση διαφορετική έκβαση είχε η υπόθεση αυτή. Έφθασε την ώρα της θυσίας, είδε ο εύσπλαχνος Θεός την αγάπη του και τον απέτρεψε. Τόση είναι η συγκατάβαση του Θεού. Λυπήθηκε τον γιο ενός ανθρώπου και δεν τον άφησε να θυσιασθεί και δεν λυπήθηκε τον ίδιο τον Υιό του, αλλά άφησε να πεθάνει. «Τοῦ ἰδίου υἱοῦ οὐκ ἐφείσατο, ἀλλ’ ὑπέρ ἡμῶν πάντων παρέδωκεν αὐτόν», έστω κι αν είμαστε παραβάτες του θείου Νόμου και εχθροί του Θεού.
Μπροστά στην τόση αγάπη, στην τόση στοργή του Θεού που εκδηλώθηκε με την θυσία του Υιού του, μερικοί στέκουν διστακτικοί. Πιστεύουν ή νομίζουν ότι πιστεύουν σε όλα, όχι όμως στην σταυρική θυσία του Κυρίου. Είναι μωρία, είναι σκάνδαλο για τους ανθρώπους αυτούς ο Σταυρός. «Ἡμεῖς κηρύττομεν Χριστόν ἐσταυρωμένον Ἰουδαίοις μέν σκάνδαλον, ἓλλησι δέ μωρίαν», λέει ο Απόστολος των Εθνών Παύλος. Έτσι πολλοί και σήμερα αρνούνται τη σταυρική θυσία. Είναι οι αρνητές του Εσταυρωμένου με τον λόγο και την ζωή τους.
Υπάρχουν όμως και άλλοι που μπροστά στο μοναδικό, στο ανεπανάληπτο αυτό γεγονός, νιώθουν θαυμασμό, δέος, συγκίνηση για την τόση αγάπη του Θεού. Μια συγκίνηση όχι παροδική, αλλά βαθύτερα, αναγεννητική.
Γι’ αυτούς η πίστη στην σταυρική θυσία του Κυρίου είναι η μεγάλη και ισχυρή εκείνη δύναμη που τους βοηθάει να αποφύγουν την απώλεια και τον θάνατο της ψυχής. Ο Σταυρός δεν είναι ένα απλό σύμβολο. Είναι όπλο δυνατό κατά των δαιμόνων. Όπλα κατά των πειρασμών. Είναι φυλακτήριο και πηγή πνευματικής δύναμης. Ενισχύει, τονώνει τον άνθρωπο, που όχι απλώς τον φέρει σαν κόσμημα στο στήθος του, αλλά τον έχει στην καρδιά του. και επικαλείται την θεία Χάρη στις δύσκολες ώρες του πνευματικού αγώνα.
Η πίστη στη σταυρική θυσία του Κυρίου δίνει ακόμη τη δύναμη στον άνθρωπο να φεύγει μακριά από τους τόπους, όπου ακόμη σταυρώνουν τον Κύριο. Και υπάρχουν πολλοί τόποι και πολλές καρδιές που ξανασταυρώνεται ο Χριστός. Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά γύρω του και θα συναντήσει πολλούς και σε αρκετούς τόπους να σταυρώνουν τον Χριστό.
Από τέτοια ολισθήματα φεύγει ο πιστός, από την θεληματική σύσφιξη με την αμαρτία ελευθερώνεται ο πιστός του Εσταυρωμένου. Πορεύεται τη ζωή, που καταλήγει στην αιωνιότητα. Καθένας που πιστεύει στον Χριστό δεν χάνεται, «ἀλλ’ ἒχει ζωήν αἰώνιον».
Κάποιος διάσημος συγγραφέας, πεθαίνοντας, είπε: Αισθάνομαι πολύ εξουθενωμένος, ταλαιπωρημένος, η καρδιά μου όμως είναι ειρηνική, γαλήνια, γιατί στηρίζεται πάνω σε τέσσερεις λέξεις.
Και όταν τον ρώτησαν ποιες είναι αυτές οι τέσσερεις λέξεις, απάντησε: «Ο Ιησούς πέθανε για μένα».
Ακόμη όποιος πιστεύει ακράδαντα στην σταυρική θυσία του Κυρίου, πιστεύει στην θεία του παρουσία. Έστω κι αν δεν τον βλέπει πάνω στο Σταυρό, αισθάνεται την παρουσία του. μια παρουσία που κάνει ελαφρότερο κάθε πόνο. Και κάθε άνθρωπος έχει πολλούς και διάφορους πόνους.
Οι γονείς που έχασαν το παιδί τους. Ο σύζυγος που έχει άρρωστη τη σύζυγο. Το ορφανό, ο ανάπηρος, έχουν την δυνατότητα να πουν: ο σταυρός που σηκώνουμε, είναι ο σταυρός του Σωτήρα μας. Ο Κύριος τον σηκώνει αυτή τη στιγμή μαζί μας.
Και ενώ η θύελλα μαίνεται, η καρδιά νοιώθει ειρήνη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως συχνά την ώρα που η θύελλα δέρνει τους πρόποδες του βουνού, η κορυφή του μπορεί να λούζεται με άφθονο φως. Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή Θ΄ Ματθαίου

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

«Ἒκραξε λέγων· Κύριε, σῶσον με».
Όλη τη νύκτα οι Μαθητές ήταν αντιμέτωποι με τα φουρτουνιασμένα κύματα και μόλις «τετάρτῃ φυλακῇ τῆς νυκτός», δηλαδή κατά τα χαράματα, παρουσιάζεται ο Κύριος. Τότε ο ορμητικός Πέτρος, με τη συγκατάθεση του Διδασκάλου, περπατά πάνω στα κύματα και τον πλησιάζει.
Η αρχή υπέροχη. Η πίστη του αποστόλου Πέτρου δυνατή. Και κατορθώνει το υπέροχο και αξιοθαύμαστο αυτό γεγονός. Όσο βλέπει τον Διδάσκαλό του, όσο κατευθύνεται προς Αυτόν, μπορεί να περπατάει στην υδάτινη επιφάνεια της λίμνης της Τιβεριάδος.
Ο άνεμος όμως ήταν ισχυρός. Ο Απόστολος άρχισε να παρατηρεί γύρω του. Καταλαμβάνεται από φόβο. Και τότε ο πολύπειρος ψαράς και δεινός κολυμβητής, άρχισε να βουλιάζει, να βυθίζεται.
Δεν έμεινε όμως σ’ αυτή τη φάση την τόσο επικίνδυνη. Ζήτησε αμέσως την θεία συμπαράσταση. «Βλέπων τόν ἂνεμον ἰσχυρόν ἐφοβήθη καί ἀρξάμενος καταποντίζεσθαι ἒκραξε λέγων· Κύριε, σῶσόν με…». Κι αμέσως ο Κύριος απλώνει το χέρι του, τον αρπάζει και του λέει: «Ὀλιγόπιστε! Εἰς τί ἐδιλίασας;». Γιατί ενώ ξεκίνησες με θάρρος αργότερα δείλιασες; Γιατί όπως λέει ένας ερμηνευτής, Εκείνος που σε ενίσχυσε να περπατάς πάνω στα κύματα, ο ίδιος θα σε ενισχύσει να αντισταθείς και στον άνεμο.
Ο Κύριος όπως τότε με τον Πέτρο έτσι και σήμερα είναι παρών και στους αιώνες. Σήμερα όμως όλοι εμείς έχουμε αντικαταστήσει τον Απόστολο Πέτρο. Οι άνθρωποι της εποχής μας. Και λίμνη της Τιβεριάδος είναι για μας σήμερα η θάλασσα του καθημερινού βίου. Παρόμοια γεγονότα επαναλαμβάνονται συχνά στον πνευματικό τομέα.
Κάποτε, στο απώτερο ή στο πρόσφατο παρελθόν, ακούσαμε τη φωνή του Κυρίου και ξεκινήσαμε για μια χριστιανική ζωή. Ατενίζοντας τον Κύριο, εμπνεόμενοι από το παράδειγμά Του, προχωρούσαμε στην δύσκολη αυτή ζωή, πάνω στα κύματα των πειρασμών, των ειρωνειών, των αντιξοοτήτων, των πειρασμών, των ποικίλων δοκιμασιών. Προχωρούσαμε πιστοί στο θέλημά Του, προσπαθώντας να εφαρμόσουμε καθημερινά τις θείες Του εντολές.
Έρχονται όμως και περίοδοι στη ζωή μας που σβήνει από μπροστά μας το θείο φως. Αποσύρουμε το μάτι μας από τον αιώνιο Αρχηγό μας, τον Ιησού Χριστό. Και τότε τα κύματα του κακού μάς φαίνονται πιο ορμητικά, ο άνεμος πιο ισχυρός και αρχίζουμε να κλονιζόμαστε και να καταποντιζόμαστε. Έτσι κάνουν όλοι. Το κακό σήμερα είναι πιο ισχυρό από άλλοτε. Δεν μπορεί κανείς στην εποχή μας να ζει με το Ευαγγέλιο στο χέρι.
Με αποτέλεσμα να υποχωρούμε στην αμαρτία, στην αδικία, στην κλοπή, στις απάτες. Αρχίζουμε έτσι να ζούμε διπλή ζωή. Να ζητούμε όλα να τα συμβιβάσουμε.
Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι υπάρχουν και οι τρεις εκείνες περίφημες λέξεις του Αποστόλου Πέτρου: «Κύριε, σῶσον με», που στα χείλη του καθενός μας μπορούν να έχουν απίστευτη δύναμη. Θα επαναληφθεί ότι έγινε με τον μαθητή στη Τιβεριάδα. Οι τρεις αυτές λέξεις ανοίγουν τον ουρανό. Ελκύουν την θεία χάρη, προσελκύουν την δύναμη του Θεού.
Πριν ακόμα τον καλέσουμε σε κάθε μας δυσκολία, σε κάθε αντιξοότητα, πειρασμό και δοκιμασία είναι κοντά μας, στο πλευρό μας. Άπλωσε σ’ Αυτόν τα χέρια σου και θα δεις ότι Εκείνος έχει ήδη απλώσει προς εσένα τα δικά Του παντοδύναμα χέρια. Εκείνος είναι κοντά μας, πριν ακόμα εμείς αποφασίσουμε να Τον πλησιάσουμε.
Ας ανοίξουμε την καρδιά μας στον Χριστό. Ας Τον παρακαλέσουμε να μας ανασηκώσει, όπως τον Απόστολο Πέτρο, και θα το κάνει. Θα νιώσουμε δύναμη από τη δύναμή Του για να συνεχίσουμε τον πνευματικό αγώνα με πίστη ακράδαντη, με θερμή φλόγα και ενθουσιασμό.
Καιρός δεν μένει για σκέψεις, ταλαντεύσεις, δισταγμούς και απαισιοδοξίες. Η τόσο δύσκολη, ηθικά πεσμένη εποχή μας καλεί σε μεγάλες αποφάσεις, σε πορεία ανοδική με τέρμα τη βασιλεία του Θεού. Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή Η΄ Ματθαίου

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

«Ἦραν τό περισσεῦον τῶν κλασμάτων».
Μέσα στα πολλά θαύματα που πραγματοποίησε ο Ιησούς Χριστός είναι και ο χορτασμός των πέντε χιλιάδων λαού στην έρημο. Είναι ένα θαύμα της αγάπης και της παντοδυναμίας του Θεού ή καλύτερα της θείας παντοδυναμίας που κατευθύνεται από την θεία αγάπη. Ο Κύριος βρίσκεται ξανά με το λαό Του. Το πλήθος κρέμεται από τα χείλη του Διδασκάλου. Ο ουρανόφερτος Λόγος είναι μια γοητευτική τροφή, που χορταίνει την πείνα και την δίψα του ανθρώπου. Όλοι ξεχάστηκαν στη θέα του Θεανθρώπου, που φαίνεται να αδιαφορεί στις οχλήσεις των Μαθητών του, που επιμένουν να «ἀπολύσῃ τούς ὂχλους, ἳνα ἀπελθόντες εἰς τάς κώμας ἀγοράσωσιν ἑαυτοῖς βρώματα». Αδιαφορεί ο Κύριος για τον λαό του; Όχι. Ασφαλώς κάποιο παράδοξο υφαίνει η καρδιά του Διδασκάλου. Και το παράδοξο αυτό είναι το θαύμα του πολλαπλασιασμού των άρτων και των ιχθύων. Δεν μένει όμως μέχρι εδώ. Προχωρεί παραπέρα. Που; Στη συλλογή των περισσευμάτων «τῶν κλασμάτων».
Οι Μαθητές του Κυρίου, αφού με προθυμία υπηρέτησαν στη διανομή του ψωμιού και των ιχθύων στις πέντε χιλιάδες των Ιουδαίων, στο τέλος μάζεψαν κάθε τι που περίσσευε, και γέμισαν δώδεκα κοφίνια.
Υπηρέτησαν στο πρωτοφανές αυτό γεγονός του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων και των δύο ιχθύων. Έκλεισαν όμως την ημέρα τους και με μια φαινομενικά, απλά, ταπεινή πράξη.
Δεν παραμέλησαν δηλαδή σύμφωνα με την εντολή του Κυρίου, την συλλογή των μικρών κομματιών που είχαν μείνει, δίνοντάς μας ένα μεγάλο δίδαγμα. Ποιο είναι αυτό; Και τα μεγάλα γεγονότα να εκτιμούμε, και τα φαινομενικά μικρά έργα να μη περιφρονούμε.
Και είναι χρήσιμο αυτό το δίδαγμα διότι, δυστυχώς, συχνά, στα μάτια των ανθρώπων τα μικρά πράγματα δεν έχουν και τόση αξία. Μικροπράγματα, λέμε, με ένα τόνο περιφρόνησης. Και παρερχόμαστε τα μικρά καθήκοντα. Καταπατούμε τις, κατά την κρίση μας, μικρές εντολές. 
Στα μάτια όμως του Θεού τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Ο Κύριος πολλές φορές μιλάει και δίνει ιδιαίτερη σημασία στα μικρά και ελάχιστα. Στα περισσεύματα των κομματιών, που μάζεψαν οι Μαθητές του με επιμέλεια και προσοχή. Στο ένα «ποτήριον ψυχροῦ ὓδατος», που θα προσφέρουμε στον αδελφό μας που έχει ανάγκη. Ζητάει από τους αληθινούς πιστούς του να προσέχουν και τα ελάχιστα. Να μην πετάμε τα αγαθά που μάς δίνει ο Θεός, να προσέχουμε στην καθημερινή μας συμπεριφορά, να μιλάμε ευγενικά στους άλλους, να εξυπηρετούμε τους συνανθρώπους μας.
Ψίχουλα θα πει κανείς πως είναι ένα χαμόγελο αγάπης, μια ήρεμη απάντηση ή η υποχωρητικότητα στο θυμό του άλλου. Ψίχουλα, ναι, μπορεί να είναι. Αυτά όμως τρέφουν την ψυχή μας.  Είναι οι μικρές εκείνες ψηφίδες, που κάνουν τη ζωή μας ένα υπέροχο μωσαϊκό πίνακα, όταν εκτελούνται σωστά ή αντίθετα όταν περιφρονούνται και παραμελούνται μια καρικατούρα. Ο δρόμος προς τον Παράδεισο είναι στρωμένος με μικρά καθημερινά καθήκοντα. Η ζωή της αγιότητας υφαίνεται με το στημόνι των μικρών καλών πράξεων και το υφάδι των ελάχιστων καθηκόντων που γίνονται με πολύ αγάπη.
Για να το πετύχει όμως αυτό, πρέπει ο άνθρωπος να επανεκτιμήσει τα φαινομενικά ελάχιστα στην ηθική ζωή. Να σεβασθεί και τις μικρές εντολές. Να μαζεύει τα περισσεύματα. Και κατ’ επέκταση να εκτιμήσει και τα άλλα, φαινομενικά, μικρά καθήκοντα.
Και παράλληλα να αγωνισθεί για την εφαρμογή τους. Συχνά αυτά τα μικρά, επειδή ακριβώς είναι μικρά, πιο δύσκολα πετυχαίνουμε να τα εφαρμόσουμε, από τις μεγάλες εντολές, της δικαιοσύνης, της τιμιότητας, της ανιδιοτελούς αγάπης. Μη λέμε ποτέ: είναι μικροπράγματα. Απ’ αυτά τα μικροπράγματα απαρτίζεται η ολοκληρωμένη ηθική προσωπικότητα του ανθρώπου.
Κι αυτά όμως τα μικρά θέλουν την ανάλογη προσπάθεια. Η κάθε, φαινομενικά, μικρή πράξη έχει τις ρίζες της. Η περισυλλογή των περισσευμάτων έχει τις ρίζες της στην οικονομία, στην τάξη. Η ευγενική συμπεριφορά στην καλλιέργεια του σεβασμού της προσωπικότητας του συνανθρώπου μας.
Η σημερινή ευαγγελική περικοπή ας αφορμή για όλους μας να σκεφθούμε πιο σοβαρά. Η συνετή διαχείριση των μεγάλων ή μικρών εισοδημάτων του καθενός μας, η λογική ικανοποίηση των διαφόρων αναγκών και επιθυμιών μας με σωστό ηθικό και πνευματικό προσανατολισμό, η αντιμετώπιση του παρόντος και του μέλλοντος με ακράδαντη πίστη στο Θεό, θα μάς δώσει τη δυνατότητα να κάνουμε κάποια οικονομία. Αν αποφύγουμε τη σπατάλη θα έχουμε και περίσσευμα. Σπατάλη όχι μόνο στα υλικά αγαθά και τα χρήματα αλλά και στη σπατάλη των δυνάμεων και της υγείας μας. Γιατί κι αυτό είναι οικονομία που πολλές φορές δεν λογαριάζουμε. Μ’ αυτό τον τρόπο θα νιώσουμε ο ένας πιο κοντά στον άλλο. Με οικειότητα. Αδελφικά. Θα αισθανθούμε μαζί τη χαρά πως είμαστε όλοι μια οικογένεια, μια ευλογημένη από το Θεό κοινωνία, κάτω από την απέραντη στοργή και την πλούσια προστασία Του. Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή Ζ΄ Ματθαίου

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

«Ἐλέησον ἡμᾶς, υἱέ Δαβίδ».
Μετά τη θαυμαστή ανάσταση της κόρης του Ιαείρου, καθώς ο Κύριος πορευόταν στην οικία του στην Καπερναούμ, δύο τυφλοί τον ακολούθησαν κράζοντας: «Ἐλέησον ἡμᾶς, υἱέ Δαβίδ». Ο Κύριος δείχνει κατ’ αρχήν να αδιαφορεί γι’ αυτούς. Μόλις εισήλθε στην οικία που διέμενε, εισήλθαν και οι δύο τυφλοί ζητώντας επίμονα να τους θεραπεύσει. Τότε μόνο ο Κύριος τους θεράπευσε.
Οι ικετήριες κραυγές των δύο τυφλών προς τον Ιησού Χριστό, έρχονται να μάς συγκλονίσουν και να μάς τονώσουν.
Οι δύο τυφλοί ζούσαν μέσα στο απέραντο σκοτάδι. Οι ημέρες τους δύσκολες, μαρτυρικές. Ο πόνος πολύς. Η θλίψη βαρειά. Κανείς δεν μπορούσε να τους βοηθήσει. Απελπισμένοι από όλους και όλα, ακολουθούν τον Κύριο, κραυγάζοντας: «Ἐλέησον ἡμᾶς, υἱέ Δαβίδ».
Μήπως και οι δικές μας ημέρες, πολλές φορές, δεν είναι δύσκολες; Μήπως σαν πρόσωπα, σαν οικογένεια, σαν έθνος, σαν σύνολο δεν περνάμε θλίψεις και στεναχώριες; Αρρώστιες και δοκιμασίες, οικονομικές κρίσεις και θάνατοι ταράζουν καθημερινά το είναι μας. Ο καθένας μας καλείται να σηκώσει ένα ελαφρότερο ή βαρύτερο σταυρό, μεγαλύτερο ή μικρότερο διάστημα της ζωής του.
Μπροστά σε μικρότερα ή μεγαλύτερα προβλήματα, πολλοί ζητούν μόνοι να βρουν κάποια λύση. Και αγνοούν τον κύριο του ουρανού και της γης. Επαναπαύονται στις δικές τους δυνάμεις, στη σύγχρονη επιστήμη και παραμερίζουν τον ουράνιο Πατέρα. 
Γι’ αυτούς τους ανθρώπους είναι σαν να μην υπήρξε ποτέ ο Κύριος. Σαν να μη γεννήθηκε ποτέ ο Χριστός. Σα να μην δίδαξε, να μην σταυρώθηκε, να μην αναστήθηκε ποτέ. 
Κι οι άνθρωποι αυτοί είναι πολλοί μέσα στην κοινωνία μας. Ίσως αρκετοί από εμάς να ανήκουμε σ’ αυτούς. Το βάρος το ρίχνουμε στις προσπάθειές μας και παραμερίζουμε την επίκληση της θείας βοήθειας. Έτσι, συχνά, η ψυχή μας ταράζεται. Μάς κυριεύει αγωνία και ανησυχία. Λείπει η ακράδαντη πίστη στον Θεό. Λείπει η εμπιστοσύνη στην πρόνοιά Του.
Για να υπερνικήσουμε μια τέτοια κατάσταση, θα πρέπει, πρώτα, να ριζώσει μέσα μας η πεποίθηση ότι «τά πάντα καί ἐν πᾶσι Χριστός». Αυτό σημαίνει να πλησιάσουμε τον Κύριο, να τον γνωρίσουμε, να συνδεθούμε μαζί του, μάλιστα την περίοδο των θλίψεων και των δοκιμασιών. Να πιστέψουμε ότι όλα τα θέματά μας θα λυθούν δια του Ιησού Χριστού. Όποια κι αν είναι αυτά, ατομικά, οικογενειακά, κοινωνικά, εθνικά.
Βέβαια η πίστη αυτή δεν θα μας δημιουργήσει μια παθητική και μοιρολατρική στάση. Αντίθετα η πίστη αυτή θα μάς δίδει την δύναμη να χρησιμοποιούμε από τη μια όλα τα ανθρώπινα στοιχεία, κι από την άλλη να εμπιστευόμαστε απόλυτα τον Θεό.
Και συγχρόνως, να μιμούμαστε τους δύο τυφλούς στην κραυγή, οι οποίοι έκραζαν και παρακαλούσαν τον Κύριο λέγοντες «Ἐλέησον ἡμᾶς, υἱέ Δαβίδ». Με δυνατή φωνή να επικαλούμαστε την χάρη του ουρανού. Όχι στον τόνο της φωνής, αλλά στην πίστη. Η κραυγή μας να είναι κραυγή της καρδιάς. Κάθε φορά που θα ζητούμε τη λύση για όποια θέματα μάς απασχολούν η δέησή μας προς τον Κύριο να είναι πύρινη.
Αυτή τη θερμή πίστη των δύο τυφλών βράβευσε ο Κύριος, όταν «ἣψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν λέγων· κατά τήν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν. Καί ἀνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαμλοί». Και τη δική μας πίστη βραβεύει ο Κύριος όταν την βρει θερμή, δυνατή και πύρινη. Τη βραβεύει όχι μόνο με τα εξωτερικά και υλικά δώρα της αγάπης του. Βραβείο είναι η ειρήνη και η γαλήνη, που μάς χαρίζει ο Κύριος. Και ίσως, συχνά, το δεύτερο είναι πολύ πιο πολύτιμο από το πρώτο.
Αρκετά έχουμε συλλογισθεί και προσπαθήσει να λύσουμε τα θέματα που μάς απασχολούν μόνοι μας. Αρκετά εμπιστευθήκαμε τις δικές μας ανθρώπινες δυνάμεις. Έφτασε η ώρα, ποτέ δεν είναι αργά, να παραμερίσουμε κάθε ενδοιασμό και ολιγοπιστία και να αναθέσουμε τα πάντα στον Κύριο μας. Ότι μάς απασχολεί να το αναθέσουμε στον Κύριο. Κι όλα αυτά να τα αναφέρουμε με θερμή καρδιά και θερμή προσευχή.
Ο Κύριος στο Ευαγγέλιο τόνισε ότι χωρίς Αυτόν δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε. Δηλαδή τίποτε το οποίο παράγει καρπούς που μπορούν να περάσουν στην αιωνιότητα. Θεμέλιο της σωτηρίας μας είναι η ταπείνωση. Μόνοι μας μόνο αμαρτίες μπορούμε να κάνουμε. Όλες οι θλίψεις και οι συμφορές μας θα βρουν τέλος, όταν καταλάβουμε την αλήθεια ότι τίποτε το αγαθό δεν πηγάζει από μας, αλλά από τον μόνο αληθινό Θεό, τον Κύριο Ιησού Χριστό. Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή Αγίων Πατέρων Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

Η αγία μας Εκκλησία τρεις φορές τον χρόνο προβάλλει στους πιστούς της  τους Αγίους Πατέρες της Πρώτης, Τετάρτης και Εβδόμης Οικουμενικής Συνόδου. Οι Άγιοι Πατέρες μας, «ἀστέρες πολύφωτοι τοῦ νοητοῦ στερεώματος», έχουν μια ανεξάντλητη πνευματική ομορφιά και μυστική γοητεία. Κι αυτό γιατί όχι μόνο έζησαν, αλλά και φώτισαν την ανθρωπότητα με τον λόγο και τον τρόπο ζωής τους, που δεν ήταν άλλος από τον Ιησού Χριστό, το φως του κόσμου. Έτσι έγιναν και οι ίδιοι φως του κόσμου. Και όπως μάς αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στη σημερινή ευαγγελική περικοπή οι γνήσιοι μαθητές του Χριστού γίνονται το φως του κόσμου.
Η αποστολή των αληθινά πιστών χριστιανών στον κόσμο είναι να δώσουν μια μαρτυρία στον σύγχρονο κόσμο. Την μαρτυρία της πίστεως τους μέσα από την ζωή τους. «Ὑμεῖς ἐστε τό φῶς τοῦ κόσμου», λέει ο Κύριος.
Είμαστε όμως το φως που θα φωτίσει τους άλλους; Ή έχουμε αρχίσει να χάνουμε τη φωτιστική μας δύναμη;
Για να είμαστε για τους άλλους φως πρέπει να έχουμε συνδεθεί με το «Φῶς τῆς ζωῆς» και παραμένουμε συνδεμένοι μαζί του. Να είμαστε άνθρωποι φωτισμένοι. Να γνωρίζουμε την Αλήθεια και να την μετουσιώνουμε στην καθημερινή μας ζωή, στο σπίτι, στη δουλειά, στην κοινωνία. Σε κάθε στιγμή της ζωής του με τον τρόπο που συμπεριφέρεται ο πιστός, αποδεικνύει ότι έχει το φως της ζωής. Ο αληθινά χριστιανός αναγνωρίζεται από τον τρόπο με τον οποίο ζει. Κι ο τρόπος αυτός δεν είναι γήινος, δεν είναι χωματένιος αλλά ουράνιος, με προσανατολισμό στη βασιλεία των ουρανών. 
Δυστυχώς, όμως, συχνά συμβαίνει το αντίθετο. Πολλοί ενώ ισχυρίζονται ότι ακολουθούν τον Χριστό, εν τούτοις ο τρόπος της ζωής τους φανερώνει το ακριβώς αντίθετο.
Στην πρώτη δυσκολία που συναντούν απελπίζονται, χάνουν τη λογική τους, βυθίζονται στην ολιγοπιστία. Ζουν «ὡς ἐλπίδα μή ἒχοντες…». Και η αναστάτωση αυτή μεταδίδεται και στον στενό οικογενειακό κύκλο. Διότι αυτός ενώ θα έπρεπε να δείχνει ανοχή, μακροθυμία, συγχωρητικότητα, δημιουργεί σκηνές με την παραμικρή αιτία και αναστατώνει τους πάντες γύρω του. Κι ο καθένας στον χώρο που ζει και εργάζεται, ενώ ισχυρίζεται για το ότι είναι πιστός χριστιανός, δεν μεταφέρει την ιδιότητά αυτή. Ακούει το Ευαγγέλιο στην Εκκλησία κι θα περίμενε κανείς να είναι ειλικρινής, δίκαιος, να έχει αγάπη, αντίθετα όμως για το προσωπικό του συμφέρον καταπατεί την δικαιοσύνη, περιφρονεί την ειλικρίνεια, αισθάνεται και συμπεριφέρεται με μίσος και εχθρότητα.
Κι όλα αυτά όχι από αδυναμία, ως πτώση, αλλά με τάση συμβιβασμού στο πνεύμα του κόσμου. Είμαστε τα δέντρα που έχουν ωραία και δροσερά φύλλα, χωρίς όμως καρπούς.
Έτσι εφαρμόζεται και στην εποχή μας ο λόγος του Κυρίου: «Δι’ ἡμᾶς βλασφημεῖται τό ὂνομα τοῦ Θεοῦ». Δίνουμε το δικαίωμα στους άλλους να πουν ότι είμαστε χριστιανοί μόνο στον τύπο και στο όνομα και ότι αυτή μας η ιδιότητα δεν έχει καμία επίδραση στη ζωή μας. Σκανδαλίζουμε όταν με τα χείλη διακηρύττουμε ότι είμαστε πιστοί, με τα έργα μας όμως καταπατούμε τις εντολές του Κυρίου.
Βέβαια πολλοί, χωρίς λόγο ή θέλοντας να δικαιολογήσουν τη δική τους ζωή, εκστομίζουν άδικες κατηγορίες εναντίον των πιστών. Βρίσκουν πράγματα επουσιώδη και τα εξογκώνουν. Δεν πρόκειται όμως εδώ γι’ αυτούς που δεν στηρίζονται πουθενά. Μιλάμε για εκείνες τις περιπτώσεις που εμείς δίδουμε αληθινές αφορμές για να κατηγορηθεί ο Χριστός και η πίστη μας. Αυτές τις περιπτώσεις που δημιουργούν αναστάτωση στις ψυχές εκείνες που δεν έχουν ακόμα συνδεθεί με την πηγή της Αλήθειας, τον Ιησού Χριστό.
Ωστόσο όμως η αποστολή μας στην κοινωνία δεν μπορεί να σταματήσει. «Ὑμεῖς ἐστε τό φῶς τοῦ κόσμου», επαναλαμβάνει και σήμερα ο Κύριος. Και σήμερα πρέπει «φωτισθῆναι καί εἶτα φωτῖσαι». Για να πιστέψουν και να γνωρίσουν οι άνθρωποι της εποχής μας την πίστη και την πραγματική Αλήθεια του χριστιανισμού πρέπει να δουν ζωντανό το κήρυγμα του Ευαγγελίου και όχι μόνο θεωρητικά.
Η πίστη μάς κάνει χριστιανούς. Η ζωή μάς αποδεικνύει χριστιανούς.
Αν θέλουμε οι γύρω μας να γνωρίσουν τι μπορεί να κάνει γι’ αυτούς ο Χριστός, πρέπει να τους επιτρέψουμε να δουν τι έκανε ο Χριστός σε μας, στον καθένα μας. Να δουν ότι αγωνιζόμαστε καθημερινά ζήσουμε με συνέπεια το θέλημα του Θεού, με αγνότητα, με τιμιότητα, με δικαιοσύνη. Να είμαστε άνθρωποι χωρίς μνησικακία, χωρίς φθόνο, μέσα σ’ ένα κόσμο που βασανίζεται από τον φθόνο, τη ζήλεια, την μνησικακία. Να ζούμε χωρίς εκδικητικότητα, χωρίς αντιπάθειες, χωρίς καταλαλιές, σε ένα κόσμο που είναι υποδουλωμένος σ’ αυτές και σε πολλές άλλες κακίες.
Μια τέτοια προβολή της πίστης μας θα πείσει πολλούς απογοητευμένους συνανθρώπους μας πως τελικά οι χριστιανοί ζουν μέσα στο φως του Χριστού και δεν έχουν συμμαχήσει με τις δυνάμεις του σκότους και της φθοράς. Πως στις κρίσιμες ώρες, όπως αυτές που διερχόμαστε, υψώνουν την σημαία της αλήθειας και της δικαιοσύνης. Κι αυτό είναι πραγματικά κάτι πολύ σημαντικό για την τόσο γκρίζα και «πεζή» εποχή μας. Αμήν.

Το κήρυγμα της Κυριακής των Πατέρων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου. «Ὑμεῖς ἐστε τό φῶς τοῦ κόσμου».

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη,

Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης.

«Ὑμεῖς ἐστε τό φῶς τοῦ κόσμου».

Οι Άγιοι Πατέρες υπήρξαν μαθητές και μιμητές των Αγίων Αποστόλων και πρόσφεραν με τον φωτισμό, την χάρη και τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος ανεκτίμητες υπηρεσίες προς τους ανθρώπους όλων των εποχών. Παρέλαβαν με ιδιαίτερο σεβασμό τις διδασκαλίες του Κυρίου, τα όσα με την έμπνευση του Αγίου Πνεύματος κήρυξαν και έγραψαν οι Απόστολοι, τα διατήρησαν αγνά και ανόθευτα, τα ερμήνευσαν, τα ανέλυσαν, τα προφύλαξαν από τις πλάνες και τις κακοδοξίες των αιρετικών και τα πρόβαλαν ολοζώντανα με το άγιο παράδειγμά τους.

Δίκαια, λοιπόν, τους τιμά η Ορθόδοξος Εκκλησία μας, τους προβάλει προς μίμηση και όρισε να διαβάζεται κατά την σημερινή εορτή τους η περικοπή από την επί του όρους ομιλία του Κυρίου, τις οποίας ο πρώτος στίχος είναι «Ὑμεῖς ἐστε τό φῶς τοῦ κόσμου».

Βέβαια την τιμητική αυτή φράση την είπε ο Κύριος ειδικά για τους Μαθητές και Αποστόλους Του. Αλλά κατ’ επέκταση την είπε και για όλους τους εργάτες του Ευαγγελίου, για όλους τους πιστούς, ο καθένας από τους οποίους καλείται να γίνει στο περιβάλλον που ζει, φως. Άλλωστε την επί του όρους ομιλία ο Κύριος την είπε μπροστά σε πλήθος πολύ. «Ἰδών τούς ὂχλους, λέει ο ιερός ευαγγελιστής Ματθαίος, ἀνέβη εἰς τό ὂρος καί καθίσαντος αὐτοῦ προςῆλθον αὐτῷ οἱ μαθηταί αὐτοῦ καί ἀνοίξας τό στόμα αὐτοῦ ἐδίδασκεν αὐτούς». Είναι φανερό ότι με τη λέξη «μαθηταί» δεν εννοεί ο ιερός ευαγγελιστής μόνο τους Δώδεκα Μαθητές, αλλά όλους εκείνους που είχαν την αγαθή διάθεση να μαθητεύσουν κοντά στον Χριστό, να τον ακούσουν ως Διδάσκαλο και να γίνουν μαθητές Του.

«Ὑμεῖς ἐστε τό φῶς τοῦ κόσμου». Μεγάλη τιμή για τον άνθρωπο. Πόσο ψηλά τον τοποθετεί η πίστη του στην αλήθεια του Χριστού. Ποια ζωογόνο ακτινοβολία καλείται να εκπέμψει!

Οι Απόστολοι, λοιπόν, θα αναδεικνυόταν το φως του κόσμου. Αυτό σημαίνει ότι με την διδασκαλία τους, με την παρουσία και το παράδειγμά τους θα έδιδαν ιδιαίτερη χάρη και φως στη ζωή και τις σχέσεις των ανθρώπων. Θα επιδρούσαν ευεργετικά. Θα πρόσφεραν την αλήθεια για τον Θεό, για τον άνθρωπο, για το θείο θέλημα, για την αιωνιότητα. Θα πρόσφεραν την αλήθεια για τον πνευματικό κόσμο και την μέλλουσα ζωή. Την αλήθεια που τόσο πολύ διψά ο καθένας. Θα δίδασκαν και θα θεμελίωναν την πραγματική δικαιοσύνη. Θα έδιδαν, εν ονόματι του Χριστού άφεσιν αμαρτιών και απαλλαγή από το άγχος της ενοχής και των τύψεων.

Θα οδηγούσαν τους ανθρώπους στα έργα της αγάπης και της καλοσύνης, τα οποία ομορφαίνουν την ζωή. Θα έδιδαν την ειρήνη του Θεού στον καθένα προσωπικά και στους ανθρώπους μεταξύ τους, ώστε να ζουν ειρηνικοί, ήσυχοι, με το αίσθημα της ασφάλειας κάτω από την σκέπη του Θεού. Θα εγκαθιστούσαν και θα άπλωναν την βασιλεία του Θεού στις γενεές των ανθρώπων. Αλήθεια, πόσο ωραία, πόσο ευχάριστη και ζηλευτή γίνεται η ζωή των ανθρώπων, όταν την εμπνέει και την κατευθύνει το φως και η αλήθεια του Θεού!

Αλλά το φως έχει και μια άλλη ιδιότητα. Απομακρύνει και διαλύει το σκοτάδι. Το πνευματικό φως, το οποίο οι Μαθητές του Χριστού θα σκόρπιζαν σ’ ολόκληρη την ανθρωπότητα, έχει ανάλογες, αλλά ασύγκριτα πολυτιμότερες πνευματικές ιδιότητες.

Διαλύει το ηθικό σκοτάδι. Διότι τι είναι η αμαρτία; Καταστρεπτικό σκοτάδι, φοβερό δηλητήριο, σκοτασμός του πνεύματος, σήψη και δυσωδία ψυχής και σώματος. Όπως ακριβώς από μια πληγή μολυσμένη, γεμάτη πύο, ταλαιπωρείται και πονάει ο άνθρωπος και είναι ενδεχόμενο αν επεκταθεί αυτή και επιδεινωθεί να επιφέρει ακόμα και τον θάνατο, έτσι είναι και η αμαρτία για την ψυχή του ανθρώπου. Αν δεν ληφθούν έγκαιρα τα απαραίτητα μέτρα, θα της επιφέρει το αιώνιο σκοτάδι, τον θάνατο.

Έρχεται, λοιπόν, ο λόγος του Θεού, το κήρυγμα των Αποστόλων και μάς διαφωτίζει και μάς πληροφορεί πόσο μεγάλο κακό είναι η αμαρτία. Μάς ανοίγει τα μάτια της ψυχής και του σώματος, ώστε να διακρίνουμε τις δόλιες παγίδες του διαβόλου, και τα απατηλά θέλγητρα της αμαρτίας. Και το σπουδαιότερο, μάς παρέχει τα μέσα και την δύναμη να αντισταθούμε στην αμαρτία, να την αποκρούσομε νικηφόρα, να μείνουμε απρόσβλητοι απ’ αυτήν και να διατηρήσουμε το φως της ψυχής μας, την καθαρότητα και την διαύγεια του πνεύματος μας.

Αλλά κι αν συμβεί, σαν άνθρωποι αδύνατοι που είμαστε, να παρασυρθούμε και να πληγωθούμε από την αμαρτία πάλι ο λόγος του Θεού, η πίστη στον Σωτήρα Χριστό, ως δραστικό πνευματικό φως, μάς δίνει τον τρόπο και την δύναμη να προλάβουμε τον σκοτισμό και την επέκταση της πληγής, να την απολυμάνουμε και να την θεραπεύσουμε, ώστε να αποκτήσουμε πάλι και να διατηρήσουμε την υγεία και την διαύγεια της ψυχής.

Τέτοιο σωτήριο φως για την ανθρωπότητα υπήρξαν και υπάρχουν και θα υπάρχουν οι Απόστολοι και οι μιμητές τους, οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας.

Τέτοιο όμως πνευματικό φως πρέπει να γίνουμε όλοι μας, ο καθένας στο περιβάλλον του. Εάν καταφέρουμε και γίνουμε φως, τότε θα φωτισθεί και η κοινωνία μας. Και σε μάς απευθυνόμενος ο Κύριος μάς λέει: «Ὑμεῖς ἐστε τό φῶς τοῦ κόσμου».