Το Κήρυγμα της Κυριακής της Πεντηκοστής«Εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω»; Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Πετεινάτος

Του π. Σπυρίδωνα*

Συχνά μέσα στα μισοσκόταδα της απιστίας, μέσα 

στα τέλματα της αμαρτίας, η ψυχή νοιώθει τί φοβερό

 πράγμα είναι να αρνήται τον θεό, τον εαυτό της,

 την αιωνιότητα. Νοιώθει τί πόνο δημιουργεί η απομάκρυνσις

 από το θείο θέλημα και η πτώσις στο βούρκο του κακού.
Ο άνθρωπος δεν είναι μόνο σάρκα. 

Είναι και πνεύμα. Και το πνεύμα έχει κι αυτό τις απαιτήσεις του.

 Όσο και να τις καταχωνιάσουν οι άνθρωποι του 21ου αιώνος, 

έρχονται στιγμές, που ανεβαίνουν στην επιφάνεια. 

Είναι οι ώρες του κεντρίσματος της συνειδήσεως ή στιγμές 

πόνου ή ώρες ψυχικής ανατάσεως. 

Τότε νοιώθει η ψυχή το βαθύ νόημα της κραυγής του Προφητάνακτος 

Δαυίδ : « Όν τρόπον επιποθεί η έλαφος επί τας πηγάς των υδάτων, 

ούτως επιποθεί η ψυχή μου προς σε, ο Θεός » (ψαλμ. 41,2).
Τα άστρα δεν μπορούν να σταματήσουν, ούτε να παρεκκλίνουν 

από τον δρόμο τους, γιατί οι φυσικοί νόμοι τα αναγκάζουν να κινούνται

 επάνω σε ωρισμένη τροχιά. Το λάδι, σαν ελαφρότερο επιπλέει 

στο νερό. Οσονδήποτε κι΄ αν ταράξουμε τα δύο αυτά στοιχεία, 

δεν θα κατορθώσουμε να μεταβάλουμε τη θέσι τους. 

Έτσι και η ψυχή, όσο κι΄αν απομακρυνθή από τον Θεό, 

θα νοιώθη τη νοσταλγία του Δημιουργού της.
Σε τέτοιες στιγμές ακούγεται πάλι του Κυρίου η φωνή: 

«Εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω».

 Δείχνει στον διψασμένο άνθρωπο κάθε εποχής και της εποχής 

μας, την μοναδική πηγή, την Αιωνία, αστείρευτον Πηγή, 

από την οποία πηγάζει το «ύδωρ το ζων». Ο ίδιος ο Κύριος

 είναι η αναντικατάστατος πηγή.
Πρώτον με την θεία του διδασκαλία. Ο θείος, μοναδικός 

Διδάσκαλος φανερώνει την Αλήθεια στους ανθρώπους, 

τους διδάσκει το σκοπό της ζωής, μιλάει για το μοναδικό

 προορισμόν του ανθρώπου, την ομοίωσί του με τον Θεό. 

Όποιος μελετά το Ευαγγέλιό του μαθαίνει γιατί ζη, γνωρίζει 

πώς θα κερδίση την αιωνιότητα.
Αλλ΄επίσης ο Κύριος είναι πηγή της θείας χάριτος και 

της δυνάμεως, από την οποία έχει τόση ανάγκη ο άνθρωπος 

της εποχής μας. Μέσα στις δυσκολίες της ζωής, στις τόσες 

συμφορές, στα τόσα προβλήματα αντλεί θάρρος, ενίσχυσι,

 όταν συνδέεται με τον Θεό. Αντλεί από την πηγή δύναμι, 

για να αντιμετωπίζη με «ψηλά το κεφάλι» τις θλίψεις, 

να βρίσκη τις σωστές λύσεις στα διάφορα της ζωής του προβλήματα,

 να σηκώνετε από τον γκρεμό της αμαρτίας και να ζη μια νέα, 

εν Χριστώ ζωή, ζωή τιμιότητος, ειλικρινείας, αγάπης!
Πολλές πηγές με θολά νερά έχουν παρουσιασθή και 

παρουσιάζονται συνεχώς. 

Οι επιγραφές τους φέρνουν διάφορα ονόματα: άθεος, Ουμανισμός,

 Υπαρξισμός, Κομμουνισμός, Υλισμός και τόσα άλλα. 

Και καλούν οι διάφοροι «σοφοί» τους ανθρώπους να ξεδιψάσουν

 από τα νερά τους. Και μυριάδες πολλοί είναι εκείνοι που

 ξεγελιώνται πίνοντας από τέτοιες πηγές. Αντί όμως να

 ξεδιψάσουν, διψούν περισσότερο ή βυθίζονται στην απιστία 

και λυώνουν στην αμαρτία.
Γιατί όμως, άνθρωποι του 21ου αιώνος, δεν έρχονται στην 

μοναδική πηγή, που 20 αιώνες και πλέον τώρα αρδεύει 

πνευματικά την οικουμένη; Γιατί δεν ακούνε τον Κύριο

 να βροντοφωνή: 

«Εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω»; 

Γιατι;

*Αρχιμ. Σπυρίδων Πετεινάτος
Ιεροκήρυξ Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας

Ευαγγέλιον Κυριακής των Πατέρων (Κατά Ιωάννην Κεφ ιζ, 1 έως 13) «Επάρας ο Ιησούς τους οφθαλμούς αυτού εις τον ουρανόν, είπε, Πάτερ, ελήλυθεν η ώρα … » Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Πετεινάτος

Σήμερα θα εξετάσωμε όχι τί είπεν ο Κύριος Ιησούς την ώρα που προσηύχετο, αλλά το πώς προσηύχετο. Το θέμα ίσως να φανή εις μερικούς κάπως λεπτομερειακόν. Σήμερα που πρέπει να μάθωμε την προσευχή, την γλώσσα του ουρανού, δεν είναι κάπως δευτερώτερο, ο τρόπος που θα προσευχώμεθα; Και όμως ο τρόπος και η στάσις μας κατά την ώρα της προσευχής έχει ιδιαιτέραν σημασίαν. Διότι ο άνθρωπος δεν είναι μόνον πνευματική ύπαρξις. Έχει και σώμα. Και πρέπει και αυτό να συμμετέχη ενεργώς στην ιερή ώρα της προσευχής. Γι΄αυτό και ο Κύριος μάς υπέδειξε, πώς να προσευχώμεθα, με ποιο τρόπο να μιλούμε στον Θεό, όχι μόνο με το περιεχόμενο των προσευχών του, αλλά και με τη στάσι του.
Δεν είναι μόνον ο ευαγγελιστής Ιωάννης, ο ηγαπημένος του Μαθητής, ο οποίος μάς δίνει πληροφορίες για το θέμα αυτό. Και οι άλλοι Ευαγγελισταί το ίδιο κάνουν γιατί γνωρίζουν ότι έχει αξίαν και σημασίαν για την πνευματική ζωή και το πώς πρέπει να προσευχώμεθα.
Στο σημερινό ιερό Ευαγγέλιο ο Κύριος ανυψώνει τα μάτια του προς τον ουρανό. Πριν να ειπή την πρώτη λέξι της προσευχής του, πριν να βγή το «Πάτερ» από το πανάγιον στόμα του, ο Ιησούς « άνω αίρει τους οφθαλμούς διδάσκων το εκτενές και απερίσπαστον εν ταις ευχαίς» όπως ερμηνεύει ο Ζηγαβηνός, ερμηνευτής των Αγίων Γραφών. Εις την προσευχήν της αγωνίας που γίνεται ύστερα από ολίγο μέσα στον κήπο των ελαιών, ο Χριστός μας γονατίζει. «Και θεις τα γόνατα προσηύχετο» μας λέγει ο ευαγγελιστής Λουκάς. Έχομε όμως και μια τρίτη πληροφορία για το πώς προσηύχετο ο Διδάσκαλός μας. Μας την δίνει ο ευαγγελιστής Ματθαίος. Έπεσε πρηνής ο Χριστός μας στις δύσκολες στιγμές της επιγείου πορείας του και προσηύχετο. Το είδαν οι μαθηταί ότι «έπεσεν επί πρόσωπον αυτού» και δεν το ελησμόνησαν. Πώς να λησμονηθή ένα τέτοιο ιερό και συγκλονιστικό θέαμα που απεκάλυπτε ένα τεράστιον αγώνα πνευματικό; Ο Κύριος, λοιπόν, προσεύχεται προς τον Πατέρα του με τις πλέον ευλαβείς στάσεις και κινήσεις. Και όρθιος και γονατιστός και πρηνής ακόμη. Προσεύχεται ο Χριστός στο υπερώον, με τα μάτια υψωμένα. Προσεύχεται όμως και μετα μάτια δακρυσμένα στο μνημείον του Λαζάρου. Προσεύχεται μυστικά, αλλά προσεύχεται και δυνατά. Προσεύχεται «φωνή μεγάλη» και λέει «Πάτερ εις χείρας σου παρατίθεμαι το πνεύμα μου». Έτσι θα μπορούσε να πει και σε μας σήμερα «όταν στήκετε προσευχόμενοι» η προσευχή σας θα στηρίζεται βεβαίως στη θέρμη της καρδιάς σας, αλλά και τα εξωτερικά σχήματα μη τα περιφρονείτε, βοηθούν και αυτά στο μοναδικό έργο της προσευχής. «Υπόδειγμα δεδωκα υμίν». Λοιπόν «ούτως προσεύχεσθε υμείς», να προσευχώμεθα λοιπόν και εμείς όχι μόνο με τα λόγια του Χριστού μας, αλλά και με την διάσι και με τον τρόπο του Κυρίου μας. Οι άγιοι το έκαναν αυτό. Από του πρωτομάρτυρος Στεφάνου ο οποίος «θεις τα γόνατα έξραξε φωνή μεγάλη, Κύριε, μη στήσης αυτοίς την αμαρτίαν ταύτην», μέχρι του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος όχι μόνο προσηύχετο γονατιστός, αλλά και προέτρεπε τους χριστιανούς να προσεύχωνται  «επαίροντας οσίους χείρας».
Σήμερα που πολλοί στέκονται μέσα στους ναούς μας με τα χέρια στις τσέπες ή και πίσω πιασμένα, που τα μάτια τους περιπολούν, το σημερινό θέμα παίρνει πολλές εφαρμογές. Η Εκκλησία μας σαλπίζει: « Τας κεφαλάς ημών τω Κυρίω κλίνατε» και «άνω σχώμεν τας καρδίας». Και οι χριστιανοί αδιαφορούν. Πρέπει όμως να συμμορφωνώμεθα προς τα θεία και ιερά αυτά παραγγέλματα. Να κλίνωμε τον αυχένα μας όταν πρέπει σ΄ Εκείνον που είναι ο Παντοδύναμος, περιμένοντας το έλεός του και την βοήθειάν του. Να γονατίζωμεν στην ιερώτερη στιγμή της λατρείας, στα «σα εκ των σων». Δεν είναι υποτιμητικόν αφού εγονάτισε ο ίδιος ο Χριστός και πριν και μετά πολλοί μεγάλοι «έκυψαν επί την γην, και έθηκαν το πρόσωπον αυτών ανά μέσον των γονάτων αυτών» (Γ Βας. ιη 42). Να κάνωμε το σημείον του σταυρού με ηρεμία διότι και τα εξωτερικά σχήματα με τη χάρι του Κυρίου μπορούν να διεγείρουν σε προσευχή την ψυχή ή ίσως γίνονται και αυτά τα ίδια προσευχή.
Αδελφοί, υπάρχουν χριστιανοί, των οποίων η προσευχή, δημιουργεί αμφιβολίας, εάν όντως προσεύχωνται όπως θέλει ο Θεός. Δεν αρκεί λοιπόν απλώς να προσευχώμεθα. Το καλό πρέπει να γίνεται και καλώς. Ας ενθυμούμεθα τις προσευχές των αγίων. Ας σπάσουμε τις αλυσίδες που κρατούν την προσευχή μας χαμηλά. Ένας τρόπος προσιτός εις όλους μας είναι να κάνωμε σωστά τα εξωτερικά σχήματα που την συντροφεύουν.
Αρχιμ. Σπυρίδων Πετεινάτος
Ιεροκήρυκας Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας

Κήρυγμα Κυριακής Σαμαρείτιδος (Ιωάν. Δ΄ 5 – 42) π. Σπυρίδων Πετεινάτος

Δεν είναι τυχαία η συνάντησις του Κυρίου με την Σαμαρείτιδα,
που μας περιγράφει το ευαγγελικό κείμενο. Έρχεται στη Συχάρ, 

κάθεται στο πηγάδι του Ιακώβ για να αναζητήση ένα χαμένο για τον

 Ουρανό πρόβατο. Η χάρις και η αγάπη του Θεού περιβάλλει και

 δικαίους και αδίκους. « Θέλει πάντας σωθήναι και εις επίγνωσιν

 αληθείας ελθείν ».
Έτσι μόλις η Σαμαρείτις φθάνη στο πηγάδι, της ζητάει νερό και 

βρίσκει αφορμή να της αποκαλύψη έκτακτες θείες αλήθειες,

 να της υπενθυμίση το όχι καλό παρελθόν της και να της συστήση

 μετάνοια και επανόρθωσι.
Και μήπως η Σαμαρείτις είναι η μόνη περίπτωσις που 

ο Σωτήρ επήγε ζητώντας τον παραστρατημένο; ΟΧΙ. Τι έγινε με

\ τον Ζακχαίο; Τον καλεί ο ίδιος να κατέβη από την συκομορέαν. 

Τι έγινε με τον Τελώνη Ματθαίο; 

Πηγαίνει εκεί που ήταν, στο τελώνιον.

 Την τελευταία ώρα δεν εκάλεσε και τον ληστή; 

 Και ο Σαύλος πήγαινε στη Δαμασκό για να καταδιώξη τους

 χριστιανούς χωρίς να ξέρη ότι ο ίδιος διώκεται από την θεία χάρι. 

Ενώ τον Αυγουστίνο μ΄ένα ρητό της Αγίας Γραφής τον 

ελευθερώνει από τα σιδηρά δεσμά της αμαρτίας.
Πόσα και πόσα είναι τα γνωστά και πόσα περισσότερα είναι 

τα άγνωστα σ΄εμάς παραδείγματα, όπου η θεία χάρις καταδιώκει,

 ούτως ειπείν, τον άνθρωπο και τον επιεπισκέπτεται με μύριους 

τρόπους! Κάθε ψυχή έχει να διηγηθή και τη δική της ιστορία.

 Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην άκουσε κάποτε τον θείο

 κτύπο στην πόρτα της ψυχής του. 

« Ιδού έστηκα επί την θύραν και κρούω »! 

Με έναν καλό λόγο, με ένα πνευματικό βιβλίο, 

με ένα κήρυγμα, με μια δοκιμασία, ο Θεός καταδιώκει 

τον άνθρωπο.
Πώς όμως αντιμετωπίζει ο άνθρωπος τις θεϊκές αυτές επισκέψεις; 

Πολλοί με τελεία αδιαφορία. 

Οι κρούσεις του Θεού ηχούν εις « ώτα μη ακουόντων ».

 Απαθείς και αδιάφοροι αφήνουν τον Μεγάλο Επισκέπτη έξω

 από την πόρτα της ψυχής τους να κτυπάη, να περιμένη 

λιγώτερο ή περισσότερον καιρό. 

Μην ξεχνάμε ότι το πόμολο της πόρτας είναι από μέσα 

και πρέπει ο άνθρωπος ελεύθερα, όταν ακούση την κλήσι, 

να ανοίξη διάπλατα της καρδιάς, τα θυρόφυλλα.
Πόσα δεν είδαν και πόσα δεν άκουσαν οι Γραμματείς, οι Φαρισαίοι,

 οι Νομοδιδάσκαλοι; Όλα αυτά ήταν προσκλήσεις της θείας Χάριτος.

 Και όμως τις απέκρουσαν. Και το αποτέλεσμα; 

« Απώλοντο εν ταις αμαρτίαις αυτών ».
Πόσες και εμείς προσκλήσεις του Θεού προς ανάνηψι και 

μετάνοια δεν παρερχόμεθα; Έρχετι μια θλίψις, ένας θάνατος,

 μια οικονομική στενοχώρια. Είναι οι στιγμές που ο Θεός 

κτυπάει την πόρτα και μας ζητάει να αλλάξουμε ζωή, 

εμείς όμως αφήνουμε κλειστή την πόρτα, διώχνουμε τη θεία Χάρι. 

Έρχεται άλλοτε ένας φίλος, μας καλεί σε μια συνάντησι που

 ακούγονται του Θεού τα λόγια, αμέσως του λέμε: άφησέ με, 

δεν θέλω ν΄ακούω τέτοια πράγματα: Και μένουμε θεληματικά

 στον δρόμο της απωλείας. Και καυχώμεθα ίσως γιατί ζούμε στο 

τέλμα του κακού.
Υπάρχουν όμως και οι μυριάδες που ανοίγουν την καρδιά τους στα 

θεία κτυπήματα. Και δέχονται την δροσιά της θείας Χάριτος.

 Είναι οι ψυχές, που δεν σκληρύνθηκαν από το κακό και την απάτη 

της αμαρτίας. Σαν τα ηλιοτρόπια στρέφονται προς τον Ήλιο της θείας

 Χάριτος για να φωτίζωνται από το λαμπρό και ζωογόνο φως της.
Τέτοια ψυχή ήταν και η Σαμαρείτις. Ανοίγει την καρδιά της στα

 θεία κελεύσματα. Ακούει με προσοχή τα λόγια του Κυρίου και όταν 

πληροφορείται ότι συζητητής της ήταν ο αναμενόμενος Μεσσίας,

 αλλάζει ζωή και γίνεται ιεραπόστολος, που προσκαλεί και τους 

συμπατριώτας της να τον γνωρίσουν.
Το ίδιο συμβαίνει και στην κάθε ψυχή, που θα δεχθή την επίσκεψι

 του Θεού. Νοιώθει την ηθική κατάπτωσι που έχει κυλήσει, πλένει 

με τα μυστήρια τον ρύπο του κακού και γίνεται κήρυκας της νέας 

εν Χριστώ ζωής!

Αρχιμ. Σπυρίδων Πετεινάτος
Ιεροκήρυκας Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας

Κήρυγμα Κυριακής του Παραλύτου (Ιωάν. ε 1-15 ) Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Πετεινάτος

Η ζωή είναι τόσο δύσκολη και πολύπλοκη, γεμάτη από ακανθώδη
 προβλήματα, ώστε όταν έρχωνται στις άλλες αντιξοότητες να
 συνθλίψουν τον άνθρωποκαι αρρώστιες βαρειές, οδυνηρές, χρόνιες,
 τότε χρειάζεται δύναμι ψυχής μεγάλη, υπομονή ισόβιος, αληθινός
ηρωϊσμός για να ανταπεξέλθη ο άνθρωπος.
Από πού όμως θα αντλήση την δύναμι αυτή, θα πάρη την υπομονή
και θα μορφώση ηρωϊκό πνεύμα; Οι αιώνες και η πείρα η καθημερινή
 βροντοφωνούν ότι τα μεγάλα τούτα δώρα μόνο στην ελπίδα μπορούμε
να τα βρούμε.
Σκεφτήκατε ποτέ τι θα συνέβαινε στον παράλυτο της ευαγγελικής
περικοπής, αν έλειπε από την καρδιά του η ελπίδα ότι θα έρθη στιγμή
που θα βρεθή και γι αυτόν κάποιος να τον βάλη πρώτο μέσα στην
ιαματική κολυμβήθρα; Αναμφιβόλως η απαισιοδοξία και η απογοήτευσις
 θα εθρόνιαζαν μέσα στην καρδιά του. Πάει, πρέπει κάθε ελπίδα θεραπείας
μου να την διαγράψω, θα μονολογούσε. Και το αποτέλεσμα; Θα εθλίβετο,
θα ένοιωθε διπλά τους πόνους της αρρώστιας του, θα μαράζωνε. Ίσως μάλιστα
και να επιτάχυνε και τον θάνατο.
Μήμως αυτό δεν συμβαίνει συχνά σε πολλούς σημερινούς ανθρώπους;
 Σύννεφο μαύρο πλακώνει την καρδιά τους, ενώ φλογίζονται από τον πυρετό …
 ή περνάει ο καιρός και δεν γίνονται καλά. Ίσως να τους βεβαιώνουν ειλικρινά
οι γιατροί και οι συγγενείς τους ότι δεν είναι σε επικίνδυνη κατάστασι.
 Αλλ΄ αυτοί δεν το πιστεύουν. Νομίζουν ότι τους το λένε για παρηγοριά.
 Και στενοχωρούνται, αδημονούν, απογοητεύονται.
 Κατά κανόνα αυτή η στενοχώρια, η απογοήτευσις, η μεμψιμοιρία
επιδεινώνουν την κατάστασι. Συμμαχούν με την αρρώστια.
Δηλητηριάζουν τον οργανισμό. Του αφαιρούν την δύναμι της αντιστάσεως.
 Οδηγούν συχνά τον άρρωστο στο χειρότερο. Αυτό βροντοφωνεί και η
σύγχρονος ιατρική επιστήμη με το στόμα κορυφαίων της αντιπροσώπων:
Όταν λείπη, λέγει, από τον άρρωστο η χριστιανική πίστις και η ελπίδα,
που δίνουν αισιοδοξία, τότε πολλές φορές η ασθένεια επιδεινώνεται.
Η πίστις και η ελπίδα του παραλύτου ότι κάποιος θα βρεθή να τον βοηθήση
 δεν διαψεύσθηκε. Και αν δεν παρουσιάσθηκαν άνθρωποι σπλαχνικοί
για να τον βοηθήσουν, εμφανίσθηκε μπροστά του ο ίδιος ο Κύριος για
ν΄ ανταμείψη την πίστι και την ελπίδα του, δίνοντάς του το δώρο που
τόσο ποθούσε, την υγεία του.
Και στο σημείο αυτό υπάρχει πλούσια σύγχρονος πείρα.
Γνωρίζει η εποχή μας νέους καη ηλικιωμένους, που ισόβιες
αρρώστιες έχουν καθηλώσει στο κρεββάτι του πόνου, ν΄ αντιμετωπίζουν
 την κατάστασί τους με αισιοδοξία, με ειρήνη, θα έλεγε κανείς με χαρά,
που τους τονώνει, τους ενισχύει και πολλές φορές τους βοηθεί να
αναλάβουν πιο σύντομα. Εγνώρισα, λέγει ένας σύγχρονος σοφός γιατρός,
 πολλούς αρρώστους που με την ελπίδα και την αισιοδοξία θεραπεύθηκαν
 από την αρρώστια τους πολύ συντομώτερα από άλλους που εστερούντο
 αυτής της ελπίδος…. Ας αφήσουμε δε τις τόσες και τόσες άλλες περιπτώσεις,
που η ελπίδα για μια θαυματουργική θεραπεία όχι μόνο δεν διαψεύδεται,
αλλά ανέλπιστα γίνεται πραγματικότης, που γεμίζει χαρά και τον πρώην
 άρρωστο και όλους τους γύρω του.
Είπαν, σε στιγμές κομπασμού, πως η χριστιανική ελπίδα και η πίστις
δεν μπορούν να δώσουν τίποτα στην σημερινή ζωή με τα προβλήματά της,
 τους πόνους της. Τούτο είναι πλάνη και απάτη. Η αλήθεια είναι, ότι η
χριστιανική ελπίδα και στην τόση δύσκολη παρούσα ζωή δίνει αισιοδοξία,
 που βοηθεί τον άνθρωπο στην αντιμετώπισι μεγάλων προβλημάτων
 και συγχρόνως του ανοίγει την πύλη του Ουρανού.

*Αρχιμ. Σπυρίδων Πετεινάτος
Ιεροκήρυκας Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας

Μεγάλη Τρίτη – Τα Τάλαντα

Η Μεγάλη Τρίτη είναι για την Εκκλησία αφορμή να θυμηθούμε την 

παραβολή των ταλάντων. Κάποιος άρχοντας πραγματοποιεί ένα μακρινό

 ταξίδι, και πριν φύγει μοιράζει στους δούλους του τμήματα από την

 περιουσία του. Μετά την επιστροφή του οι δούλοι του δίνουν λογαριασμό.

Αυτός που πήρε πέντε τάλαντα, εργάστηκε και παραδίδει συνολικά

 δέκα, αυτό που πήρε δύο παραδίδει τέσσερα, ενώ αυτός που πήρε ένα, 

το επιστρέφει, διότι θεωρεί ότι ο κύριος του είναι σκληρός και θέλει 

να θερίσει εκεί που δεν έσπειρε. Τότε ο άρχοντας διατάσσει να του 

πάρουν το τάλαντο και να το δώσουν σ’ αυτόν που έχει τα δέκα και

 να τον τιμωρήσουν, αποκόπτοντάς τον ουσιαστικά από την κοινωνία 

με τους άλλους!
Στον οίκο του συναξαριού της ημέρας διαβάζουμε μια ενδιαφέρουσα

 φράση που απευθύνεται στον καθέναν από μας: 

“Το δοθέν σοι τάλαντον φιλοπόνως έργασαι”. 

Το χάρισμα, γιατί αυτό είναι το τάλαντο, που έχει ο καθένας μας,

 ας εργαστεί με φιλοπονία, με επιμέλεια και με προθυμία, να το αξιοποιήσει.

 Τα χαρίσματα είναι πολύτιμα δώρα του Θεού στον κάθε άνθρωπο και 

υπάρχουν, σ’ άλλον περισσότερα και σ’ άλλον λιγότερα, αλλά πάντως 

δίδονται σε όλους. Το ερώτημα είναι κατά πόσον αξιοποιούνται.
Συνήθως, οι άνθρωποι νιώθουν περήφανοι για τις ικανότητές τους.

 Είναι αλήθεια πως πολλοί αγωνίζονται σκληρά για να πετύχουν στη

 ζωή τους, όχι μόνο επαγγελματικά. Το καλό όνομα, η αποδοχή

 και η υπόληψη της κοινωνίας προς τα ανθρώπινα πρόσωπα, εξαιτίας 

της ηθικής τους συμπεριφοράς και της προσπάθειάς τους να είναι 

“καλοί καγαθοί”, αποτελούν σπουδαία κίνητρα στον αγώνα της ζωής.

 Ωστόσο, ταυτόχρονα με τις ικανότητες, εμφιλοχωρεί στον κόπο και

 μια εγωιστική διάθεση, η οποία καθιστά το χάρισμα όχι αφορμή 

προσφοράς και θυσίας, αλλά αφορμή υπερηφάνειας και μονομέρειας.
Ο πετυχημένος άνθρωπος συχνά θεωρεί τον εαυτό του φορέα 

τελειότητας. Το χάρισμα δεν γίνεται αφορμή ελευθερίας, προσφοράς, 

ενδιαφέροντος για τον άλλο, αλλά μόνο ικανοποίησης του 

συμφέροντος και της φιλοδοξίας, ενώ άλλοτε υπάρχει η αίσθηση

 της κτητικότητας, ότι το χάρισμα μας ανήκει και μπορούμε να το

 διαθέσουμε όπως εμείς θέλουμε. Γι’ αυτό κι όταν τα 

χαρίσματα αμφισβητούνται, θιγόμαστε ακόμη περισσότερο.
Η Εκκλησία προτείνει στον άνθρωπο να συνειδητοποιήσει 

πως ό,τι ξεχωριστό έχει, του δόθηκε από τον Θεό για να το

 καλλιεργήσει προς όφελος δικό του, αλλά κυρίως, προς 

όφελος των άλλων. Γι’ αυτό δεν δέχεται ούτε τον εγωιστικό 

εγκλωβισμό στην αυτάρκεια των χαρισμάτων, ούτε την 

χρήση τους προς δόξαν του έχοντος, αλλά την λειτουργία 

του χαρίσματος προς όφελος της κοινότητας, των πολλών,

 της σύναξης. Η Εκκλησία δεν θέλει τον άνθρωπο εγκλωβισμένο

 στον ατομισμό, αλλά ζητά από τον καθένα την κοινωνική 

συνείδηση και προσφορά που θα τον κάνει να ζει για τους 

άλλους, και τους άλλους να ζουν γι’ αυτόν!
Η εποχή μας είτε θεοποιεί τους χαρισματικούς ανθρώπους, 

εγκλωβίζοντάς τους στον εγωισμό και την κενοδοξία, είτε

 ισοπεδώνει τα χαρίσματα καθιστώντας τον άνθρωπο αριθμό 

στην απρόσωπη μάζα. 

Αν η κοινωνία μας συνειδητοποιήσει πόσο σπουδαίο είναι τα

 χαρίσματα να ελευθερώνουν τον έχοντα, αλλά και τον κόσμο,

 μέσα από την σωστή χρήση τους και την προσφορά,

 αλλά κυρίως μέσα από την αναφορά στο Θεό, τότε μέσα 

από αυτή την υγιή ταπείνωση της σχέσης με το Θεό 

το τάλαντο θα αξιοποιηθεί φιλοπόνως. Και τότε πραγματικά,

 “θα εισέλθουμε εις την χαράν του Κυρίου μας”, δηλαδή στην 

κοινωνία της αγάπης και της προσφοράς, στην κοινωνία της

 ελευθερίας από την αυτάρκεια και τον εγωισμό…

*Ο π. Σπυρίδωνας είναι ιεροκήρυκας της Ι.Μ. Κ.

Μεγάλη Δευτέρα – Μια αλλιώτικη ελευθερία Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Πετεινάτος

Του Π. Σπυρίδωνα*
Η Μεγάλη Δευτέρα είναι για την Εκκλησία αφορμή να θυμηθούμε τον 

πάγκαλο Ιωσήφ. Είναι γνωστή η ιστορία του από την Παλαιά Διαθήκη. 

Τον πουλάνε τα αδέρφια του δούλο, βρίσκεται στην Αίγυπτο, 

η γυναίκα του κυρίου του Πετεφρή του επιτίθεται ερωτικά, αυτός τη

ν αποπέμπει, κλείνεται στη φυλακή, ερμηνεύει τα όνειρα του Φαραώ 

για τις παχιές και τις ισχνές αγελάδες, γίνεται στη συνέχεια ουσιαστικά

 πρωθυπουργός της Αιγύπτου, σώζει τον πατέρα του Ιακώβ,

 τ’ αδέρφια του και όλο το λαό του Ισραήλ.

Στον οίκο του συναξαριού της ημέρας διαβάζουμε για τον Ιωσήφ μια

 παράξενη φράση: “Τον δουλωθέντα μεν τω σώματι, την ψυχήν δε 

αδούλωτον συντηρούντα”. 

Ο Ιωσήφ έγινε δούλος εξωτερικά, στην ψυχή του όμως και στην σκέψη

 του παρέμεινε ελεύθερος. Είναι πολύ σπουδαία η φράση αυτή. 

Ο άνθρωπος συνήθως ταυτίζει την ελευθερία με την έλλειψη κάθε 

εξωτερικού καταναγκασμού. Σήμερα, ζούμε ελεύθεροι γιατί δεν

 έχουμε κάποιον να μας δυναστεύει, γι’ αυτό άλλωστε αγωνιστήκαμε, 

γι’ αυτό και η κοινωνία μας είναι δημοκρατική. Κάθε φορά μάλιστα 

που απειλούνται οι δημοκρατικές ελευθερίες και τα ατομικά 

δικαιώματα του οιουδήποτε, υπάρχει γενική κινητοποίηση. 

Το ίδιο και όταν απειλείται η ελευθερία της πατρίδας, αλλά

 και το δημοκρατικό πολίτευμα.
Παρά ταύτα, υπάρχει και μια άλλη μορφή ελευθερίας, η οποία δεν

 τυγχάνει της προσοχής μας όσο χρειάζεται. Πρόκειται για την 

ελευθερία της ψυχής. Αυτή δε συνίσταται μόνο στην 

ελευθερία σκέψης και λόγου, αλλά κυρίως στην ελευθερία της καρδιάς 

από τα πάθη και τις αμαρτίες. Σήμερα ισχύει σχεδόν αξιωματικά η αντίληψη 

ότι η προσωπική ηθική δεν πρέπει να υποτάσσεται σε οιεσδήποτε 

δεσμεύσεις, ότι η θρησκευτικότητα του ανθρώπου είναι δικαίωμα που

 κανείς μπορεί αν το ασκεί ή όχι και ότι ο άνθρωπος χρειάζεται να 

απολαμβάνει κάθε στιγμή της ζωής του τα πάντα, χωρίς φραγμούς 

και περιορισμούς.
Αυτό όμως αποτελεί μια πλάνη, “χείρονα της πρώτης”. 

Διότι υποδουλώνει τον άνθρωπο στις ανάγκες του και τις επιθυμίες του, 

τον αφήνει δέσμιο των εξαρτήσεών του, δεν του επιτρέπει να σκεφτεί 

την εσωτερική του ζωή και τον καθιστά τελικά δούλο της αμαρτίας

 και της κακίας. Ο άνθρωπος που δεν αγωνίζεται για την εσωτερική

 ελευθερία υποτάσσει τον εαυτό του στο συμφέρον, αντιμετωπίζει

 τη ζωή μόνο με την οικονομίστικη και τεχνοκρατική λογική, 

δεν δέχεται να θυσιάσει τίποτα και τελικά, αντιστρέφονται 

οι χαρακτηρισμοί του συναξαριού: γίνεται “αδούλωτος τω σώματι 

και δουλωθείς τη ψυχή”!
Η Εκκλησία, προβάλλοντας το υπόδειγμα του παγκάλου Ιωσήφ, 

μας δείχνει το ήθος της, που δεν είναι άλλο από την προσπάθεια

 απόκτησης της εσωτερικής ελευθερίας. Ο άνθρωπος που διαπνέεται

 από την ασκητική προοπτική, στερείται των επιθυμιών του, 

του εγωισμού του, αφήνει κατά μέρος το συμφέρον, 

προτιμώντας την αγάπη και την προσφορά, λειτουργεί αρμονικά

 και ισορροπημένα στη σχέση σώματος και ψυχής, τελικά είναι

 ο πραγματικά ελεύθερος άνθρωπος.
Στην εποχή της κυριαρχίας των Μέσων, όπου η ελευθερία της 

σκέψης και της κριτικής παραμένει ένα μεγάλο ζητούμενο,
ο καθένας έχει πολλά να διδαχθεί από την πορεία στην 

ελευθερία που μας προτείνει η Μεγάλη Εβδομάδα. 

Αρκεί να ζητήσει την ελευθερία, να βρει την αλήθεια κοντά

 στο Χριστό και να μην περιφρονεί αυτή την πραγματικά υπαρξιακή 

πορεία, ζώντας την δουλεία των παθών και την ψευδαίσθηση 

της εξουσίας και της ηδονής. Ο Ιωσήφ νίκησε τον εσωτερικό 

πόλεμο και τελικά δοξάσθηκε, αποδεικνύοντας ότι η αδούλωτη 

ψυχή είναι αυτό που αξίζει κανείς να θυσιάσει πολλά. 

Γιατί μόνο τότε, όπως πάλι λέει το συναξάρι, ο Θεός δίνει “στέφος άφθαρτον”…

*Ο π. Σπυρίδωνας Πετεινάτος είναι ιεροκήρυκας της Ι.Μ.Κ.

π. Σπυρίδων Πετεινάτος:Κήρυγμα Κυριακής των Βαϊων - «Έλαβον τα βαϊα των Φοινίκων»

Κήρυγμα Κυριακής των Βαϊων
( Ιωάν. Ιβ 1 – 18 )
« Έλαβον τα βαϊα των Φοινίκων »

Οι μαθητές του Κυρίου και τα πλήθη του λαού με τα βάϊα των φοινίκων στα χέρια και κραυγάζοντας με ενθουσιασμό " Ωσσανά ", υπεδέχθησαν στα Ιεροσόλυμα τον μεγάλο Αναμενόμενο. Κατόπιν της πρωτοφανούς εκείνης υποδοχής θα νόμιζε κανείς ότι η κυριαρχία του Ιησού θα ήταν μόνιμη και σταθερή τόσο στις καρδιές των μαθητών, όσο και στις ψυχές του πλήθους. Και όμως αυτό δεν συνέβη, αλλά το τελείως αντίθετο. Τόσος ενθουσιασμός, τόση συγκίνησις, που όμως μέσα σε λίγες ημέρες όλα εξατμίσθηκαν. Οι μαθητές του τον εγκαταλείπουν στον κήπο της Γεθσημανή, ένας τον προδίδει, άλλος τον αρνείται και τα πλήθη κραυγάζουν « άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν ». Πού τα « Ωσαννά »; Πού το « Ευλογημένος ο ερχόμενος »; Τι έγιναν οι ενθουσιώδεις ζητωκραυγές; Τα ερωτήματα αυτά μας φέρνουν εμπρός στο μεγάλο πνευματικό θέμα: των μεταπτώσεων. Ένα πρόβλημα που δεν φάνηκε μόνο σε μια εποχή και σε ωρισμένους ανθρώπους, ένα θέμα που παρουσιάζεται σε δύο όψεις.

Η πρώτη όψις του θέματος περιλαμβάνει τις μεγάλες μεταπτώσεις, που εξελίσσονται σε κατακόρυφες πτώσεις, και φθάνουν στην άρνηση του Κυρίου, την προδοσία, την έχθρα. Αυτό συνέβη στην περίπτωση του Ιούδα και του όχλου. Έφθασαν να τον αρνηθούν και να ζητήσουν την θανατική του καταδίκη. Μήπως όμως και σε κάθε εποχή και σήμερα το ίδιο φαινόμενο δεν παρατηρείται; Δεν υπάρχουν άνθρωποι, που ένα διάστημα της ζωής τους ήταν στην παράταξη του Κυρίου και κατόπιν τον αρνούνται και τον ξανασταυρώνουν;

Ξεκίνησε ο Ιούδας καλά, υπέμεινε κι αυτός κοντά στον θείο Διδάσκαλο τις ταλαιπωρίες του ιεραποστολικού έργου, ήρθε όμως και η ώρα που η δύναμις του πάθους τον παρέσυρε στο τρομερώτερο έγκλημα της ιστορίας. Το ίδιο δεν συνέβη και με τα πλήθη; Άκουσαν τόσες διδασκαλίες, ύμνησαν τον μέλλοντα, όπως τον νόμιζαν, Βασιλέα τους, σε λίγες ημέρες έφθασαν στο άλλο άκρο. Πόσοι και σήμερα δεν πέφτουν από το ένα στρατόπεδο στο άλλο; Νέοι και ώριμοι, άνθρωποι μορφωμένοι και άνθρωποι με λίγες γραμματικές γνώσεις εγκαταλείπουν τον Θεό, στον οποίον ως χθές επίστευαν και σήμερα παρουσιάζονται αρνητές του!

Η μετάπτωση, που φθάνει στην τελεία αλλαγή πορείας, ίσως είναι κάπως σπάνια. Οι περισσότεροι ανήκουμε στην παράταξη των μαθητών, που ενθουσιάζονται κατά την ημέρα της θριαμβευτικής εισόδου του στα Ιεροσόλυμα και οι οποίοι σε ώρα πειρασμού και κινδύνου εγκαταλείπουν τον θείον Διδάσκαλο και σκορπίζονται. Μοιάζουμε με τον Απόστολο Πέτρο, που είναι έτοιμος να θυσιαστεί για τον Διδάσκαλό του και σε λίγο λέει εκείνο το φοβερό « ουκ οίδα τον άνθρωπον » από ανθρωπαρέσκεια.

Έτσι και εμείς: συχνά από ανθρωπαρέσκεια ή από τον φόβο της ειρωνείας και του χλευασμού τον εγκαταλείπουμε. Σήμερα η πίστις είναι μέσα μας φλόγα θερμή και σε λίγο κυριευόμεθα από την αμφιβολία και την ολιγοπιστία. Πολλές φορές μεταπίπτουμε από τις ανώτερες σκέψεις στα βορβορώδη τέλματα του κακού. Πριν η αγάπη στην αρετή γέμιζε την ύπαρξή μας με αγωνιστικότητα. Τώρα ο ενθουσιασμός μας χάνεται.

Μπορεί καμμιά φορά και σε μερικούς οι μεταπτώσεις να είναι από αδυναμία και πάλι να σηκώνονται, όπως συνέβη με τον απόστολο Πέτρο. Αλλά δυστυχώς συμβαίνει συχνά οι μεταπτώσεις να είναι μια πιο μόνιμη κατάσταση, που την δεχόμαστε και την δικαιολογούμε με χίλιες δυο προφάσεις, με την κακή κληρονομικότητα, με το περιβάλλον μας, την πεσμένη εποχή μας κ.λ.π.

Αυτά όμως είναι τα εξωτερικά αίτια. Οι μεταπτώσεις πηγή έχουν τον έσω άνθρωπο. Όταν βλέπεις ότι από την ελπίδα φθάνεις στην απελπισία, από την θερμή πίστη στην ολιγοπιστία, πρέπει να καρφώνεις το βλέμμα σου στην βαθύτερη πτυχή της ψυχής σου. Οι μεγάλες μάχες δίδονται στην καρδιά του ανθρώπου. Και οι μεταπτώσεις εκεί σημειώνονται. Διότι λείπει η εσωτερική αναγέννηση, η θεία φλόγα, που καίει συνεχώς. Και υπάρχει μόνο ο επιφανειακός χριστιανισμός. Τα Βάϊα στα χέρια. Τα ωσαννά στα χείλη. Με τα χείλη τον τιμούμε, ενώ η καρδιά μας « πόρρω απέχει » από του να είναι ενωμένη στενά με τον Θεό.

Μια λύση υπάρχει, ένας δρόμος: ο συνεχής αγώνας για την εσωτερική μας αναγέννηση, που θα μας απαλλάξει από τις μεταπτώσεις. Το αληθινό μεγαλείο του πνευματικού ανθρώπου βρίσκεται στην αμετακίνητη παραμονή του στο στρατόπεδο της Πίστεως και της αρετής!

Αρχιμ. Σπυρίδων Πετεινάτος, Ιεροκήρυκας
Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας

π. Σπυρίδωνας Πετεινάτος: Κήρυγμα Κυριακής Ε των Νηστειών - Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας « Ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα »

Αρχιμανδρίτης  Σπυρίδων Πετεινάτος, Ιεροκήρυκας

Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας

ΚΗΡΥΓΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ε ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ
( Μάρκ. 32 – 45 )
ΟΣΙΑΣ ΜΑΡΙΑΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΙΑΣ

« Ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα »

Ο Κύριος ανεβαίνει στα Ιεροσόλυμα, προχωρεί σταθερά προς την ύψιστη και ακατάληπτη θυσία διά την πολλή του αγάπη προς τον άνθρωπο, διά το ύψιστον έργον της σωτηρίας των ανθρώπων που το ανέλαβε ο ίδιος σαν καθήκον Του. Σαν νΘεός εγνώριζε λεπτομερώς όσα έμελε να του συμβούν στα Ιεροσόλυμα. Εμπρός του πέρναγαν σαν κινηματογραφική ταινία, η σύλληψις, οι εξευτελισμοί, ο σταυρός. Και όμως εστήριξε το πρόσωπο αυτού προς τα Ιεροσόλυμα, λέει ο Ευαγγελιστής. Σταθερά, ακλόνητα βάδισε για να πιή το ποτήριο, το πικρότερο ποτήριο που υπήρξε και θα υπάρξη ποτέ στον κόσμο. Να βαπτισθή μέσα στο άχραντο αίμα του.

Η οδός του καθήκοντος είναι συχνά, ποιρεία αιματηρή και γι΄αυτό λίγοι την ακολουθούν, οι περισσότεροι την παρακάμπτουν ή την αρνούνται!

Η εποχἠ μας χαρακτηρίζεται από την διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας και την άρνηση των καθηκόντων μας. Ο άνθρωπος ανεβαίνει, πλουτίζει, γίνεται ισχυρός, όταν ξέρει να διεκδική τα δικαιώματά του και περισσότερα δικαιώματα απ΄όσα έχει και να καταπατή τα καθήκοντα, που η συνείδησίς του και ο νόμος του Θεού του επιβάλουν.

Το δικαίωμα του κέρδους είναι νόμιμο, αλλά και το καθήκον της τιμιότητος θεϊκό. Ο σύγχρονος άνθρωπος όχι μόνον υπεραμύνεται τούτου του δικαιώματος, αλλά και το θεοποιεί, ενώ το καθήκον της τιμιότητος το καταπατεί. Έχει δικαιώματα ο σύζυγος ή η σύζυγος στο σπίτι, πρέπει τα παιδιά να τους σέβωνται, να τους ακούνε, δικαιώματα, που συχνά τα απαιτούν, ενώ παραμελούντα καθήκοντα, που η συνείδησις και ο θείος Νόμος επιβάλουν, όπως τα καθήκοντα της πιστότητος, της ανοχής και μακροθυμίας.

Και το αποτέλεσμα μιας τέτοιας νοοτροπίας, που τείνει να επικρατήση παντού είναι η υποβίβασιςτης ηθικής στάθμης του καιρού μας, είναι οι αγώνες για την κατάκτησιν και άλλων δικαιωμάτων, που φέρνουν συγκρούσεις και δημιουργούν τις σύγχρονες αναστατώσεις.

Αλλ΄ έρχεται για άλλη μια φορά στο διάβα της ζωής μας το μοναδικό παράδειγμα του θείου Διδασκάλου η εμμονή στο καθήκον. Εμμονή μέχρι θυσίας, θυσίας σταυρικής, για να μας τονίση την εμμονή στα καθημερινά μας καθήκοντα.

Για να ακολουθήση ο άνθρωπος τη γραμμή του καθήκοντος, πρέπει να υπερπηδήση μερικά εμπόδια.

Πρώτα το εμπόδιο που προβάλλει ο ίδιος ο εαυτός μας. Ο ατομισμ~ος μας λέει : « Κοίταξε τον εαυτόν σου! Μην γίνεσαι σκλάβος των άλλων. Υπερασπίσου τα δικαιώματά σου, αν θέλης ν΄ ανέβης, να πλουτίσης ». Αλλ΄αυτός είναι ο κατώτερος εαυτός μας. Ενώ ο καλός εαυτός μας, η φωτισμένη συνείδησις, μας σπρώχνει προς το καθήκον, προς την προσφορά για το καλό του συνανθρώπου μας. Από εμάς εξαρτάται την πρώτη φωνή να παρατρέξουμε και ν΄ ακούσουμε του Θεού την φωνή!

Πρέπει όμως επίσης να υπερνικήσουμε και τις δυσκολίες, που οι γύρω μας παρουσιάζουν. Με πολλή προχειρότητα και επιπολαιότητα μερικοί λένε : « Άδικα κάνεις το καθήκον σου καϋμένε! Οι κόποι σου πάνε χαμένοι. Δεν θα σου δώσουν βραβείο γι΄αυτά που κάνεις! » Και πολλές φορές έτσι συμβαίνει. Η μάνα κάνει το καθήκον της θυσιάζοντας το παν για το σπίτι και τα παιδιά της. Να όμως που οι κόποι της μερικές φορές δεν αναγνωρίζονται ούτε από το σύζυγο, ούτε από τα παιδιά. Ο έμπορος που θα ζητήση να εφαρμόση το καθήκον της δικαιοσύνης, ίσως δεν θα ακούση επαίνους, συχνά μάλιστα θα τον ψέξουν οικείοι, συγγενείς, φίλοι. Συχνά δεν αμοίβεται ο άνθρωπος του καθήκοντος.

Το καθήκον όμως που του επιβάλλει ο θείος Νόμος και η φωτισμένη του συνείδησις ο πιστός το εκπληρώνει γιατί είναι θέλημα Θεού.
Αλλά ποιος μπορεί να εμπνεύση στον σύγχρονο άνθρωπο την έννοια του καθήκοντος, που φθάνει στην θυσία; Κανένα ανθρώπινο μέσο. Μόνο η θερμή και ακλόνητη πίστη στον Θεό μπορεί να δείξη στον άνθρωπο της εποχής μας τον δρόμο του καθήκοντος. Μόνο ο άνθρωπος που έχει στραμμένο το βλέμμα του συνεχώς στην κορυφή του Γολγοθά, στον Σταυρό του Κυρίου, μπορεί κάθε καθήκον να πραγματοποιήση.

Και είναι αυτό η μεγαλύτερη πνευματική νίκη, στην τόσο « πεζή » εποχή μας.

Αρχιμ. Σπυρίδων Πετεινάτος, Ιεροκήρυκας
Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας