ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ Ευαγγέλιο: Ματθ. 8, 5-13 Το επάγγελμα εμπόδιο στην πίστη;

Το επάγγελμα εμπόδιο στην πίστη;

                             Εν ολίγοις

          Η συζήτηση του Χριστού με τον εκατόνταρχο που Τον πλησίασε για να Τον παρακαλέσει για τη θεραπεία του υπηρέτη του, είναι αποκαλυπτική για τους πιστούς κάθε εποχής. Είναι υποδειγματική η αυτοσυναίσθηση της αναξιότητας που εκφράζει η ομολογία του ρωμαίου αξιωματικού: «Κύριε, ουκ είμι ικανός ίνα υπό την στέγην μου εισέλθεις».

          Μας προκαλεί εντύπωση η παραπάνω απάντηση αυτού του ρωμαίου αξιωματικού που εκπροσωπούσε την κρατική εξουσία. Το επάγγελμα του δεν τον εμπόδισε να φανερώσει την πίστη του σε σημείο που να τον επαινέσει ο Κύριος για την παρρησία της ομολογίας του.

          Πολλές φορές οι δικαιολογίες μας όσον αφορά την απιστία ή την ολιγοπιστία μας στρέφεται στο επάγγελμά μας. Λέμε: η φύση του επαγγέλματός μας φταίει για την αποτυχία μας ως ζωντανών χριστιανών. Και θεωρούμε ότι αυτή είναι η αιτία που η πίστη μας δεν είναι τόσο θερμή και ζωντανή και οι σχέσεις μας με τον Θεό δεν είναι τόσο φιλικές.

          Το άλλοθι αυτό έχει κάποια βάση και σ’ αυτό έρχεται ν’ απαντήσει η σημερινή ευαγγελική διήγηση.

          Κεντρικό πρόσωπο του σημερινού ευαγγελίου είναι ένας εκατόνταρχος ρωμαίος αξιωματικός που υπηρετούσε στην Καπερναούμ. Δεν διασώζεται τ’ όνομά του, αλλά διασώζεται το λαμπρό ήθος του και η αξιοθαύμαστη πίστη του.

          Σε μια εποχή που οι δούλοι θεωρούνταν ασήμαντα «πράγματα» ο εκατόνταρχος δείχνει συγκινητική στοργή για τον άρρωστο υπηρέτη  του, κάτι που φαίνεται από τα λόγια του: «Κύριε, ο παις  μου βέβληται εν τη οικία μου παραλυτικός δεινώς βασανιζόμενος».

          Μας εντυπωσιάζει το γεγονός, ότι ένα τόσο τραχύ επάγγελμα, όπως αυτό του στρατιωτικού, δεν τον επηρέασε συναισθηματικά, ώστε η καρδιά του να φιλοξενεί τέτοια αισθήματα φιλαλληλίας σ’ ένα δούλο! Τέτοια αισθήματα που τα θαυμάζουμε, όταν ο απ. Παύλος στην προς Φιλήμονα επιστολή του έγραφε για το δραπέτη και κλέπτη δούλο του Ονήσιμο. Τον χαρακτηρίζει ως  «τα εμά σπλάχνα».

          Αλλ’ εκείνο που προσελκύει το ενδιαφέρον μας από τη ζωή του εκατόνταρχου  είναι η πίστη του στο πρόσωπο του Κυρίου. Ο εκατόνταρχος, ειδωλολάτρης από τους προγόνους του, εκπρόσωπος 

μιας κραταιάς εξουσίας και μέσα σ’ ένα υπόδουλο έθνος έμεινε ανεπηρέαστος από την αλαζονεία της εξουσίας. Κράτησε την ανθρωπιά του και ανέπτυξε φιλικές σχέσεις με τους κατοίκους της Καπερναούμ και μάλιστα τους έκτισε και οίκο προσευχής, Συναγωγή.

Ο ευγενής αυτός ρωμαίος αξιωματικός  θα γνώρισε τον Μωσαϊκό νόμο και θα προετοιμάστηκε ψυχικά καθώς τον βοηθούσε και η αγαθή προαίρεσή του για να πιστέψει στον Ιησού Χριστό ως Υιό του Θεού. Ήταν μάλιστα τόσο καθαρή η πίστη του σε σημείο που θα προκαλέσει τη δημόσια επιβράβευσή της λέγοντας: «ουδέ εν τω Ισραήλ  τοσαύτην πίστιν εύρον».

Η συμπεριφορά του ρωμαίου εκατόνταρχου σίγουρα θ’ αποτέλεσε φωτεινό παράδειγμα για όλες τις χριστιανικές γενεές στο θέμα σχέσης  επαγγέλματος και πίστης. Όσοι πίστεψαν στο ευαγγέλιο δεν διαφοροποιήθηκαν και πολύ στο θέμα του επαγγέλματος. Ακολούθησαν τα συνηθισμένα επαγγέλματα για να εξοικονομήσουν προς το ζην, όπως έκανε ο Απ. Παύλος. Αλλά και στις τάξεις των Αγίων έχουμε στρατιωτικούς άνδρες που ανεδείχθησαν μεγαλομάρτυρες της πίστεως.

Συνεπώς σ’ όσους θέλουν να ευαρεστήσουν το Θεό, το επάγγελμα δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο, γιατί για τους πιστούς μαθητές του Χριστού το πρώτο «επάγγελμα» είναι άλλο: να παραμείνουν συνεπείς  στις υποσχέσεις του Κυρίου τους. Οπότε το επάγγελμα παύει να είναι αυτοσκοπός και γίνεται μέσον για τη σωτηρία.

Έτσι εφάρμοσαν την χριστιανική φιλοσοφία οι χριστιανοί, όπως μας το διασώζει ένα κείμενο της αποστολικής εποχής, η προς Διόγνητον Επιστολή. Οι χριστιανοί «εν σαρκί τυγχάνουσιν, αλλ’ ουκ κατά σάρκα ζουν. Επί γης διατρίβουσιν, αλλ’ εν ουρανώ πολιτεύονται».

Αν η χριστιανική άποψη για τη ζωή και το νόημά της δεν υπερτονίζει την υπεροχική αξία κάποιου επαγγέλματος, όμως η ίδια η ορθόδοξη πίστη οδηγεί τον πιστό μακριά από ορισμένα επαγγέλματα που σαφώς αντιστρατεύονται την πίστη και το ευαγγέλιο.

Η Εκκλησία μας τιμά και το ευτελέστερο επάγγελμα. Τιμά εκείνον που κοπιάζει για το γενικό καλό από υψηλές θέσεις, αλλά τιμά κι εκείνους που φροντίζουν τη δημόσια υγεία, όπως είναι οι οδοκαθαριστές. Δεν τιμά όμως εκείνους που είναι υποδουλωμένοι στο χρήμα χάρη του οποίου είναι ικανοί να θυσιάσουν χωρίς δισταγμό ηθικές αρχές προκειμένου να  ικανοποιήσουν κάθε ανομία.

Ο χριστιανός καλείται να εντάσσει την εργασία του και ιδιαίτερα το επάγγελμά του στην προοπτική της εν Χριστώ τελειώσεως, που είναι άλλωστε και το κύριο «επάγγελμά» του ως χριστιανού. Η επαγγελματική ενασχόληση δεν πρέπει να αυτονομείται, όπως έγινε στον προτεσταντισμό, αλλά εντάσσεται στα πλαίσια της εν Χριστώ ζωής.

Ο πιστός καλείται να ασκεί το επάγγελμά του εργαζόμενος «ως τω Κυρίω και ουκ ανθρώποις». Με τον τρόπο αυτό τοποθετεί την εργασία και το επάγγελμά του στην προοπτική της αγάπης και της προσευχής. Έτσι κάθε επάγγελμα γίνεται περιοχή καλλιέργειας της χριστιανικής αγάπης και της εν Χριστώ ζωής. Τα κατά σάρκα έργα προσλαμβάνουν πνευματικό περιεχόμενο.

          Είναι χαρακτηριστικό ότι στα πρώτα χριστιανικά χρόνια κάποιοι επαγγελματίες της «τέχνης» και του αμαρτωλού θεάματος, άφηναν τα επαγγέλματά τους και ασχολούνταν με ταπεινά και τίμια και ευλογημένα επαγγέλματα. Συνεπώς μπορούμε ν’ ασκούμε το οποιοδήποτε τίμιο και αξιοπρεπή επάγγελμα χωρίς αυτό να γίνεται εμπόδιο για την κατάκτηση της ζωής και της βασιλείας του Θεού.

          Καλή Κυριακή

π. γ. στ.   

Πηγή

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ Ευαγγέλιο: 6, 22- 33

Το περιεχόμενο και το νόημα της Χριστιανικής ηθικής

         

          Εν ολίγοις

   Τα λόγια του Κυρίου που ακούσαμε σήμερα στο σημερινό ευαγγέλιο μας δίνουν το στίγμα σ’ ένα ερώτημα που έχει σχέση με το περιεχόμενο και το πνεύμα της χριστιανικής ηθικής. Κεντρικό θέμα της ευαγγελικής διήγησης είναι η αγωνιώδης μέριμνα του ανθρώπου  για τις βιοτικές του ανάγκες, έναντι των οποίων υπογραμμίζεται η απόλυτη εμπιστοσύνη στην αγάπη και την πρόνοια του Θεού.

   Ως γνωστόν η επί του Όρους Ομιλία αποτελεί τον καταστατικό χάρτη της χριστιανικής ηθικής, με την οποία κρίνεται η ακρίβεια και η γνησιότητά της. Γι’ αυτό είναι νομίζουμε χρήσιμο να υπενθυμίσουμε κάποιες γενικές γραμμές για το περιεχόμενο και το πνεύμα της.

    Το περιεχόμενο της επί του Όρους Ομιλίας διακρίνεται σε δύο μέρη. Το πρώτο αναφέρεται στην εκπλήρωση του Νόμου, ενώ το δεύτερο  στη νέα συμπεριφορά, στο νέο τρόπο ζωής. Το σημερινό αναφέρεται στο δεύτερο μέρος. Ειδικότερα αναφέρει τη χριστιανική διδασκαλία για την ελεημοσύνη και τις άλλες αρετές. Και παρουσιάζεται η θέση των πιστών απέναντι στις βιοτικές μέριμνες και τα υλικά αγαθά.

   Η επί του Όρους Ομιλία έχει ένα επαναστατικό χαρακτήρα και ο απόλυτος τρόπος ζωής που προβάλλεται, όπως βέβαια και όλο το ευαγγέλιο, φαίνεται προκλητικός. Ο Χριστός μακαρίζει τη φτώχεια και την ταπείνωση, ενώ ο κόσμος επιδιώκει τον πλουτισμό και τη δύναμη. Ο κόσμος αναζητά τις απολαύσεις και τις ηδονές της ζωής, ενώ ο Χριστός συνιστά το πένθος. Ο κόσμος αναζητά την εξουσία και τη δόξα, ενώ ο Χριστός διδάσκει την υπομονή και τη διακονία.

   Η ευαγγελική ηθική προσκαλεί τον άνθρωπο να επιχειρήσει μια πλήρη αποδέσμευση από κάθε υλική εξάρτηση. Αυτού του είδους η ηθική φαίνεται λογικά ασύλληπτη. Διότι χωρίς να υποτιμά ή να παραθεωρεί την υλική ζωή, προβάλλει την αξία της αιώνιας ζωής. Η ευαγγελική ηθική δεν μας προβάλλει κάποιους κανόνες καθωσπρεπισμού, αλλά παρουσιάζει τη εικόνα της νέας κτίσεως, του νέου κόσμου του Θεού. Οπότε καμιά κοινωνική ή ατομική σκοπιμότητα δεν χωρά σ’ αυτή. Όλα βρίσκονται στην αγάπη και στα χέρια  του Θεού.

  Μία τέτοια ηθική φαίνεται εκ πρώτης όψεως παράδοξη και ακατόρθωτη. Και βέβαια είναι για την ανθρώπινη λογική, γιατί οι εντολές του Θεού δεν ανήκουν στο επίπεδο του κόσμου τούτου. Γι’ αυτό και η τήρησή τους δεν επιτυγχάνεται χωρίς μετάνοια, προσευχή και έντονο διαρκή αγώνα. Ο λόγος του Θεού δεν χωρά στα μέτρα της λογικής του κοινού ανθρώπου. Το ευαγγέλιο μας αποκαλύπτει το θείο ήθος γι’ αυτό και δεν μπορεί να κατανοηθεί με τη λογική ή να τον κρίνουμε με κοσμικά κριτήρια.

  Έτσι ξεκινώντας απ’ εδώ πολλοί αμφισβητούν τη δυνατότητα εφαρμογής των  θείων εντολών από τους πιστούς. Άλλοι λένε, ότι αυτά είναι για λίγους κι όχι για το σύνολο των πιστών. Το να λέει όμως κάποιος ότι οι εντολές του Θεού είναι ανεφάρμοστες, αποτελεί ασέβεια, γιατί αμφισβητεί την αλήθεια του ευαγγελικού λόγου και απορρίπτει την τελειότητα, ενώ καλλιεργεί την ακηδία και την πνευματική τεμπελιά.

    Πάντως παρά τους περιορισμούς και τις απαιτήσεις που αποβλέπουν οι εντολές του ευαγγελίου, δεν δημιουργούν κούραση. Απεναντίας ειρηνεύουν τον άνθρωπο. Το ευαγγέλιο παρουσιάζει ένα νέο τρόπο ζωής που χαρακτηρίζεται ως κατάσταση της εν Χριστώ υιοθεσίας. Οφείλουμε να γνωρίζουμε, ότι  ο νόμος του Θεού δεν επιβάλλεται εκβιαστικά, αλλά βιώνεται εσωτερικά ως ελευθερία με τη χάρη του Θεού. Ο άνθρωπος καλείται  ν’ ανταποκριθεί  στο θέλημα του Θεού, να τελειοποιείται με τη συνειδητοποίηση της νέας ζωής που ζει και τα δεδομένα στα οποία στηρίζεται απ’ εδώ και πέρα η ζωή του. Ο νόμος του Θεού αποκαλύπτει το ήθος του, φανερώνει την αγάπη του για τον άνθρωπο και τον καθιστούν κοινωνό της βασιλείας Του. Οι εντολές είναι φάρμακα της ψυχής και φως στο οποίο αποκαλύπτεται ο Θεός.

  Αν ο άνθρωπος έχει μία τέτοια αντίληψη, τότε θα δεχθεί το θείο θέλημα ως ένα μήνυμα χαράς και ελευθερίας.

          Καλή Κυριακή

          π. γ. στ.

πηγή

Η «άλλη ζωή»και το νόημά της

  Ακούμε πολλές φορές σε διάφορα κηρύγματα να τονίζεται η αξία μιας «άλλης ζωής». Ποιά είναι αυτή η «άλλη ζωή» και πιο είναι το νόημα της;

Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει «άλλη ζωή». Η ζωή είναι  μία, αυτή που χάρισε ο Θεός στον κόσμο και στον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά. Η πτώση, βέβαια, του ανθρώπου και η παρεμβολή του θανάτου δημιούργησε ένα χάσμα, ένα χώρισμα στη ζωή. Έτσι, ο θάνατος σημαδεύει χαρακτηριστικά τη ζωή σε δύο φάσεις: στην προ του θανάτου  και την μετά θάνατον. Φυσικά, η προ του θανάτου ζωή είναι η ζωή, όπως την γνωρίζουμε, με τις χαρές, αλλά και τις λύπες και τον θάνατο. Η μετά θάνατο και ειδικότερα, η μετά την κοινή ανάσταση ζωή είναι η οριστική και αιώνια φάση της ζωής. Είναι η φάση προς την οποία κατευθύνεται ο άνθρωπος και ο κόσμος και προς την οποία προσβλέπει με ελπίδα ο χριστιανός. «Προσδοκώ ανάστασιν νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αιώνος».

Αυτή είναι η «άλλη ζωή». Είναι μια κηρυγματική ορολογία που αναφέρεται στην αιώνια φάση της ζωής, που θα είναι η τέλεια μορφή της ζωής που θα χαρίσει ο Θεός στον άνθρωπο και τη δημιουργία Του.

          π. Γ.

π.Γερασιμάγγελος Στανίτσας

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ (Α΄ Ματθ.) Ευαγγέλιο: Ματθ. 10,32-33, 37-38-27-30ΓΙΑΤΙ ΤΙΜΑΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ π. Γερασιμάγγελος Στανίτσας

ΓΙΑΤΙ ΤΙΜΑΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ

          Εν ολίγοις

          Την πρώτη Κυριακή μετά την Πεντηκοστή η Εκκλησία θέσπισε να τελείται η μνήμη όλων των Αγίων: προφητών, αποστόλων, μαρτύρων, ομολογητών και δικαίων. Και τούτο διότι οι Άγιοι Πάντες αποτελούν την έμπρακτη μαρτυρία της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος μέσα στη ζωή της Εκκλησίας. Με τη σημερινή εορτή τιμάται το πλήθος των πολλών ανωνύμων και αγνώστων Αγίων και αποτελεί αφορμή για την παρακίνηση των πιστών να μιμηθούν την αγία ζωή τους.

          Γιατί, λοιπόν τιμάμε τους Αγίους και πανηγυρίζουμε τη μνήμη τους; Υπάρχουν πολλοί λόγοι, αλλά αναφέρουμε τρεις πολύ σημαντικούς.

          Πρωτίστως ο εορτασμός και η τιμή των Αγίων μας βοηθούν να κατανοήσουμε και ν’ απαλλαγούμε από τη μεγάλη πλάνη ότι ο άνθρωπος θα βρει ολοκλήρωση, πλήρωση ή παρηγοριά στους ανθρώπους και στις ανθρώπινες  επιτυχίες.

          Ο άνθρωπος αισθάνεται τη γύμνια του από κάθε ομορφιά, μεγαλείο, λάμψη και δύναμη και ζητάει απεγνωσμένα ένα ένδυμα για να καλύψει τη γύμνια του. Στην αναζήτηση αυτή ο άνθρωπος ζητάει ενδύματα κατασκευασμένα από διαβολικά εργαστήρια, με τα οποία νομίζει ότι θα καλύψει τη γύμνια του. Ένα απ’ αυτά είναι ο πλούτος, το χρήμα, που θαμπώνει τον άνθρωπο, το οποίο όμως  σιγά-σιγά μεταβάλλεται σε σάβανο που του σκοτώνει την ανθρωπιά. Άνθρωποι που φορούσαν ένα τέτοιο ένδυμα ένοιωσαν απέραντη γύμνια, όταν αισθάνθηκαν το πρώτο άγγιγμα του θανάτου και τότε βυθίστηκαν στην απελπισία και τελείωσαν με αξιοθρήνητο τρόπο τη ζωή τους.

          Αλλά και η δόξα είναι ένα άλλο δαιμονικό φόρεμα, που υπόσχεται σ’ εκείνον που θα το περιβληθεί, να γίνει το κέντρο του ενδιαφέροντος και του θαυμασμού των ανθρώπων. Σύντομα όμως κι αυτοί που φορούν το ένδυμα αυτό  νοιώθουν κάτω από τη λάμψη του την παγωνιά του θανάτου και καταλήγουν στο τέλος τραγικά ναυάγια της ζωής. Το ίδιο θα μπορούσαμε να πούμε και για τους ζηλωτές των διαφόρων πολιτικών ιδεολογιών.

          Αυτή είναι η τύχη εκείνων που ζητάνε να ντύσουν την υπαρξιακή τους τύχη με φορέματα ανθρώπινα. Όλα τα ανθρώπινα ενδύματα, ακόμη κα τα πιο λαμπρά, έχουν κηλίδες και ρωγμές.

          Οι Άγιοι της Εκκλησίας μας δείχνουν τη σωστή πορεία που οδηγεί τον άνθρωπο στο σωστό προορισμό, εκεί που ο άνθρωπος βρίσκει την πλήρωσή του, τη θέωση. Και το ένδυμα των Αγίων είναι ο άφθαρτος χιτώνας της θ. χάριτος που θεραπεύει όλα τα ασθενή και τα ελλείποντα. Τιμάμε τους Αγίους για να θυμόμαστε την ακέραιη αλήθεια που εφάρμοσαν στη ζωή τους και ότι στο Θεό θα βρίσκουμε την πλήρωσή μας κι όχι στον άνθρωπο και στ’  ανθρώπινα.

          Δεύτερον, τιμάμε τους Αγίους για να διαψεύσουμε το μεθοδικό κήρυγμα του διαβόλου, ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν συνταχθεί με το μέρος του και ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν διαφθαρεί.

          Πράγματι, όλοι μας λίγο- πολύ υπηρετούμε αυτό το ύποπτο σχέδιο του διαβόλου, γιατί συνεχώς κατακρίνουμε, υποσκάπτουμε τους αδελφούς μας και τελικά στο τέλος δεν υπάρχει άνθρωπος αδιάβλητος, σε σημείο που τα παιδιά μας παίρνουν το μήνυμα, ότι δεν υπάρχει ένας σωστός άνθρωπος και ότι όλοι είναι εξαχρειωμένοι. Με το μήνυμα αυτό προετοιμάζουμε τα παιδιά μας να παραδοθούν σ’ αυτό που φαίνεται αναπόφευκτη μοίρα του ανθρώπου. Και να ήθελε κανείς ν’ ακολουθήσει έναν τέτοιο δρόμο ο διάβολος θα του ψιθύριζε στ’ αυτί: «Μα θέλεις να γίνεις ο μόνος τίμιος άνθρωπος σ’ όλο τον κόσμο;»

          Η Εκκλησία μας για να πολεμήσει μια τέτοια δαιμονική μέθοδο  πρόβαλλε την αρετή των Αγίων εκείνων που ζουν πραγματική αγιασμένη ζωή από τη χάρη του Θεού. Γι’ αυτό προβάλλει την αρετή εκείνων που βρίσκονται στην θριαμβεύουσα Εκκλησία που είναι απρόσβλητη πλέον από τα μηχανήματα του πονηρού.

          Τέλος, ένας άλλος λόγος που τιμάμε τους Αγίους είναι ο εξής: Πολλοί είπαν, ότι η τιμή των Αγίων είναι μια βάρβαρη δεισιδαιμονία- ανάλογη με τις αντιδράσεις από την προσκύνηση των ιερών λειψάνων της Αγ. Βαρβάρας-  και ότι οι ιερείς λένε πως οι Άγιοι έχουν θαυματουργικές δυνάμεις για να εκμεταλλεύονται τους πιστούς και  για τις ανάγκες τους πρέπει  να καταφεύγουν στην επιστήμη, που έχει τη δυνατότητα να θεραπεύει τα δεινά μας. Και πολλοί πίστεψαν και έτρεξαν στους επιστήμονες.

          Αλλά, όπως όλοι γνωρίζουμε, αυτοί αρνήθηκαν τις περισσότερες φορές ακόμη και να μας χαιρετίσουν πριν πάρουν το αργύριο στο χέρι, αλλά και όταν ακόμη ξοδέψουμε όλη την περιουσία μας στους γιατρούς, δεν μπορέσαμε να θεραπευθούμε. Κανένας δεν μας γλύτωσε από τα δεινά μας και δεν μας ανακούφισε από τον πόνο μας και κανείς δεν θέλει να μας πει μια κουβέντα χωρίς αμοιβή. Και καταλήγουμε σ’ ένα πέλαγος μοναξιάς και απελπισίας.

          Τιμάμε τους Αγίους για να θυμηθούμε ότι σ’ αυτές τις ανυπόφορες ώρες της ασήκωτης μοναξιάς μας, τότε που όλοι μας έχουν εγκαταλείψει, ευτυχώς δεν είμαστε μόνοι. Γιατί δίπλα μας στέκονται πρόθυμοι ν’ ακούσουν τον πόνο μας χωρίς να μας ζητάνε τίποτε και χωρίς να προδίδουν ποτέ την εμπιστοσύνη που έχουμε σ’ αυτούς.

          Θα ήταν πράγματι  τραγικό  ν’ ανταλλάξουμε τον πολύτιμο θησαυρό της παρηγοριάς και τη θ. ευλογία των Αγίων του Θεού με τα φαρμάκια και τα δηλητήρια της ανθρώπινης επιστήμης.

          Καλή Κυριακή

          π. γ. στ.

το είδαμε εδώ

Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΠΟ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ (Σαμαρείτιδος) Ευαγγέλιο : Ιω. 4, 5-42 Ο ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΖΩΝΤΑΝΟ ΝΕΡΟ

Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΠΟ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ (Σαμαρείτιδος) Ευαγγέλιο : Ιω. 4, 5-42

Ο ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΖΩΝΤΑΝΟ ΝΕΡΟ

Εν ολίγοις

Όταν ο άνθρωπος ανακαλύψει την ύπαρξη του Θεού, η ζωή του προσανατολίζεται διαφορετικά και διακατέχεται από ένα αισιόδοξο νόημα. Είναι τόση η πνευματική ευφορία που τον διακρίνει, ώστε να επιθυμεί να τη γνωρίσουν και οι άλλοι για να μετέχουν κι αυτοί στον πλούτο της χάριτος του Θεού.

Η Εκκλησία από τα πρώτα χρόνια της επί γης παρουσίας της προσπάθησε να ζήσει έντονα τις αποκεκαλυμμένες χριστιανικές αλήθειες. Το χριστιανικό μήνυμα δεν προσφέρεται σαν μια θεωρία, αλλά σαν ένα γεγονός που παραμένει διαρκώς παρόν που μεταμορφώνει και αρδεύει τις ανθρώπινες ψυχές.

Στο σημερινό ευαγγέλιο της Σαμαρείτιδος ο Χριστός αποκαλύπτει ότι η χριστιανική αλήθεια είναι το «ύδωρ το ζων» που ξεδιψάει τις ψυχές που τον αναζητούν, αλλά τον αναζητούν δυστυχώς σε λάθος δρόμο. Γι’ αυτό και λέγει: «Όποιος πίνει απ’ αυτό το νερό- φυσικό- θα διψάσει πάλι. Όποιος όμως πιει απ’ το νερό που θα του δώσω εγώ δεν θα διψάσει ποτέ».

Ο Χριστός κάνει λόγο για κάποια άλλη δίψα πνευματική, εσωτερική. Πρόκειται για τη δίψα εκείνη που βασανίζει τον άνθρωπο σ’ολόκληρη τη ζωή του, η οποία δύσκολα και ικανοποιείται. Όχι γιατί δεν υπάρχει τρόπος να ξεδιψάσει ο άνθρωπος, αλλά γιατί πίνει νερό από πηγές που αντί να ικανοποιούν αυξάνουν την εσωτερική δίψα του.

Οι άνθρωποι συνήθως σε τρεις πηγές καταφεύγουν για να ικανοποιήσουν τη δίψα τους και σ’ αυτές καταφεύγει η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων, ιδιαίτερα οι νέοι.

Η πρώτη πηγή είναι εκείνη που αναφέρεται στην απόκτηση της κοσμικής γνώσης. Είναι αλήθεια πως το άγνωστο γοήτευε και γοητεύει τον άνθρωπο και αυτό τον ωθεί να κάνει τολμηρά βήματα για να εξιχνιάσει το μυστήριο του κόσμου, της ζωής και να τα εκφράσει με λογικά επιχειρήματα.

Αλλά εδώ συμβαίνει το εξής περίεργο: όσο ο άνθρωπος προχωρεί και ανακαλύπτει το ζητούμενο, τόσο αυξάνει η δίψα του για τη γνώση. Και μαθαίνει, ότι όσα περισσότερα γνωρίζει, τόσο επεκτείνεται ο κύκλος των ερευνών του αγνοώντας τα επιδιωκόμενα. Δηλ. μοιάζει με κάποιον που επιχειρεί μια ανάβαση σε κάποια βουνοκορφή και διαπιστώνει, ότι υπάρχει ακόμα μεγαλύτερος ορίζοντας που βυθίζεται στο άπειρον. Έτσι συμβαίνει και με τις ανθρώπινες γνώσεις. Όσα και να γνωρίζει κανείς βλέπει ότι υπάρχουν ακόμα πολλά που παραμένουν άγνωστα. Γι’ αυτό και οι πιο σοφοί ερευνητές ομολογούν με ταπείνωση  όπως και ο ημέτερος Σωκράτης: «Εν οίδα, ότι ουδέν οίδα». Ο σύγχρονος άνθρωπος φαίνεται ότι είναι ο πιο διψασμένος και έτσι επιβεβαιώνει τον ευαγγελικό λόγο: «Πας ο πίνων εκ του ύδατος τούτου-ανθρώπινη γνώση- διψήσει πάλι».

Μια δεύτερη πηγή στην οποία προστρέχει ο καθολικός σχεδόν αριθμός των ανθρώπων  για να ικανοποιήσει τη δίψα του είναι το κυνήγι των υλικών αγαθών και η ευημερία  που προσφέρει ο σύγχρονος τεχνικός πολιτισμός. Γενεές γενεών ανθρώπων αγωνίστηκαν για ν’ ανεβάσουν το βιοτικό τους επίπεδο και να βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής τους και να πετύχουν την ευτυχία τους. Όμως η πραγματικότητα αποδεικνύει το μεγάλο λάθος των επιλογών τους. Ο άνθρωπος δείχνει να είναι ακόρεστος, άπληστος, να μην είναι ικανοποιημένος και να ζητάει διαρκώς περισσότερα. Η δίψα του για υλική πρόοδο δεν ικανοποιείται ποτέ. Η αρετή της αυτάρκειάς του είναι άγνωστη και αυτό οδήγησε σε πολλαπλά προβλήματα που εκφράζονται με την έννοια του υλισμού και του καπιταλισμού, συστήματα που συνθλίβουν τον άνθρωπο και τον εξουθενώνουν χάριν του υλικού κέρδους.

Το ίδιο συμβαίνει και με την τεχνολογική εξέλιξη. Τα περασμένα επιτεύγματα της τεχνικής προόδου σήμερα θεωρούνται «μπαγιάτικα», ξεπερασμένα. Δεν προλαβαίνουμε να χρησιμοποιήσουμε ένα προϊόν της σύγχρονης τεχνολογίας και αμέσως παρουσιάζεται άλλο πιο τέλειο κ .ο . κ.  Βλέπουμε δηλ. ότι το νερό από την πηγή της τεχνικής προόδου αφήνει ανικανοποίητο τον άνθρωπο.

Τέλος, η τρίτη πηγή στην οποία καταφεύγουν οι άνθρωποι για να ικανοποιήσουν τη δίψα τους έχει σχέση με τις σαρκικές απολαύσεις και ηδονές του βίου. Η πηγή αυτή έχει την μεγαλύτερη πελατεία, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων. Πρόκειται για πηγή που ικανοποιεί τις σαρκικές επιθυμίες και τα κατώτερα ένστικτα του ανθρώπου. Όμως τα νερά της είναι πικρά και θανατηφόρα, γιατί διαστρέφει τους πόθους, δηλητηριάζει τους οραματισμούς και κουρελιάζει ό, τι πιο όμορφο υπάρχει μέσα στην ψυχή του ανθρώπου. Το νερό της πηγής αυτής δολοφονεί, υπόσχεται πολλά , αλλά τελικά προσφέρει το θάνατο.

Τελικά ό, τι προσφέρει ο «κόσμος»  και το πνεύμα του «κόσμου τούτου» δεν μπορεί να ξεδιψάσει τον άνθρωπο, γιατί όλα είναι σχετικά, ενώ ο άνθρωπος  αναζητά το απόλυτο, το τέλειο, το αληθινό. Και αυτό μπορεί να το προσφέρει μόνο ο Θεός.

Ο Χριστός δίνει στον άνθρωπο τη δυνατότητα να ξεδιψάσει αποτελεσματικά και μόνιμα σύμφωνα με την υπόσχεσή του: «Ος δ’ αν πίη εκ του ύδατος τούτου ου εγώ δώσω αυτώ, ου μη διψήσει εις τον αιώνα». Η χριστιανική αλήθεια και αποκάλυψη του Θεού στον κόσμο είναι το νερό που ζωογονεί τις διψασμένες ψυχές που προσφέρεται ως δωρεά. Η βίωση αυτής της Αλήθειας όχι απλά φέρει τον άνθρωπο πλησίον του Θεού, αλλά και τον ενώνει μαζί Του.

Εξ άλλου δια  μέσου των αιώνων όσοι ζήτησαν να ικανοποιήσουν τη δίψα τους κοντά στο Χριστό γεύτηκαν την ειρήνη και την ικανοποίηση της λύτρωσης που μπορεί να έζησαν «ως λυπούμενοι αεί δε χαίροντες, ως πτωχοί πολλούς πλουτίζοντες, ως μηδέν έχοντες και τα πάντα κατέχοντες.

Αν ο σύγχρονος άνθρωπος παρουσιάζεται σήμερα διψασμένος περισσότερο παρά ποτέ, αυτό οφείλεται γιατί αποχωρίστηκε από τον Θεό που είναι «πηγή του ύδατος ζώντος». Δεν έχει νόημα να υπάρχει κάποια πηγή με δροσερό νερό, πρέπει να την προσεγγίζει με διάθεση να πιει και να χορτάσει. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για την πνευματική δίψα. Να γνωρίσει την αλήθεια του Θεού και να την βιώσει στη ζωή του.

Δυστυχώς σήμερα συμβαίνει το εξής παράδοξο: Ο άνθρωπος έχει τα πάντα και του λείπει το σημαντικότερο, ο Θεός. Γι’ αυτό και οι ψυχές πάσχουν από παρατεταμένη πνευματική ξηρασία. Και θα είναι έτσι μέχρι να ν’ ακούσουν την πρόσκληση του Θεού: «Εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω».

Χριστός Ανέστη

π. γ. στ.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ Ευαγγέλιο: Μρκ. 15, 43-16,8 Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ «είναι μετά του Ιησού»

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ «είναι μετά του Ιησού»

          Εν ολίγοις

          Το σημερινό ευαγγέλιο αποτελείται από δύο ενδιαφέρουσες διηγήσεις. Η πρώτη αφορά στον ενταφιασμό του νεκρού σώματος του Ιησού από τον Ιωσήφ από Αριμαθαίας, τον «ευσχήμονα βουλευτή» και η δεύτερη στις προετοιμασίες και την τόλμη των μυροφόρων εκείνων γυναικών να έλθουν «λίαν πρωί τη μια των Σαββάτων επί το μνημείον», για να προσφέρουν ό, τι όριζαν τα Ιουδαϊκά έθιμα της εποχής στο μεγάλο νεκρό.

          Από τον ευαγγελιστή Ιωάννη γνωρίζουμε επίσης, ότι στο γεγονός της Αποκαθήλωσης και του ενταφιασμού του Κυρίου έλαβε ενεργό μέρος και ο Νικόδημος, σημαίνον μέλος της Ιουδαϊκής κοινωνίας και στέλεχος του Μ. Συνεδρίου.

          Οι πράξεις και οι ενέργειες των προσώπων αυτών αξίζουν την προσοχή μας σχετικά με τις τολμηρές κινήσεις τους, που φαίνονται ασυνήθιστες και πολύ τολμηρές για την εποχή τους. Πρόκειται για ενέργειες κόντρα στο ρεύμα, όπως λέμε.

          Βέβαια όπως έχουν σήμερα τα πράγματα που εκατομμύρια άνθρωποι πιστεύουν στο Χριστό, δεν είναι τόσο εύκολα να συλλάβουμε το μέγεθος του θάρρους και της τόλμης που χρειάζονταν για να προβούν και οι μεν και οι δε σε τέτοιο τολμηρό διάβημα. Αν όμως το δούμε με το πρίσμα της τότε καταστάσεως, θα καταλάβουμε τί σήμαινε αυτή η θαρραλέα πράξη τους.

          Όλοι ήταν δηλωμένοι εχθροί του Χριστού. Οι αρχιερείς και οι γραμματείς είχαν εκδηλωθεί εναντίον Του. Οι φαρισαίοι ζητούσαν ευκαιρία να Τον διαβάλλουν ως επικίνδυνο για την πατρώα θρησκεία τους. Και η ανώτατη θρησκευτική ηγεσία του Ισραήλ  είχε κηρυχθεί ομόφωνα εχθρικά απέναντί Του. Ακόμη και αυτός ο Ιουδαϊκός λαός , ενώ αρχικά φαινόταν ότι είναι με το μέρος Του, τελικά μεταστράφηκε εναντίον Του και ζητούσε τη Σταύρωσή Του. Από το μέρος των Ρωμαίων μόνο η γυναίκα του Πιλάτου έδειξε κάποια συμπάθεια, ενώ οι Ρωμαϊκές  αρχές έγιναν όργανα των εχθρών Του. Και μόνο ένας εκατόνταρχος μετά τη Σταύρωσή  Του βλέποντας τα στοιχεία τη φύσεως να διαμαρτύρονται, ομολόγησε ότι «όντως ο άνθρωπος ούτος δίκαιος ην».

          Τι να πούμε και για τους μαθητές; Αυτοί και οι συνεργάτες του Χριστού είχαν διασκορπισθεί και κανείς δεν τολμούσε φανερά να δηλώσει οπαδός Του. Ακόμη και αυτός ο κορυφαίος μαθητής, ο Πέτρος, δείλιασε  να Τον ομολογήσει με παρρησία μπροστά σε μία υπηρέτρια.

          Μέσα λοιπόν σ’ αυτή την εχθρική ατμόσφαιρα  έδειξε ενδιαφέρον για τον νεκρό πλέον Ιησού ένας μαθητής Του, που μέχρι τώρα έμενε κρυμμένος δια τον φόβον των Ιουδαίων: Ο Ιωσήφ από Αριμαθαίας. Αυτός τόλμησε  και ζήτησε από τον Ρωμαίο ηγεμόνα την άδεια  για να κηδεύσει τον νεκρό. Και όταν πήρε την άδεια της ταφής, παρουσιάστηκε και ένας άλλος κρυπτοχριστιανός, ο Νικόδημος, που έφερε τα απαραίτητα αρώματα για τον ενταφιασμό. Και το επόμενο πρωί ήλθαν στον τάφο οι Μυροφόρες, όχι με λιγότερο θάρρος, με τα δικά τους αρώματα «ίνα αλείψωσιν  το σώμα του Ιησού». Έτσι δύο κρυπτοχριστιανοί και τέσσαρες αντιπρόσωποι του ασθενούς φύλου, είχαν ορισθεί από τη θ. Πρόνοια, για ν’ αρχίσουν την ιστορία του χριστιανικού ηρωισμού, η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

          Αλλά χριστιανοί δειλοί και θαρραλέοι δεν υπήρχαν μόνο τότε, υπάρχουν δυστυχώς και σήμερα. Είναι εκείνοι που χρησιμοποιώντας πολλές δικαιολογίες πορεύονται πάντοτε προ το ρεύμα της εποχής και εκείνοι που αδιαφορώντας για τις όποιες συνέπειες, έχουν μια άλλη πορεία. Προτάσσουν το στήθος τους και  πηγαίνουν, όπως λέμε, κόντρα στο ρεύμα. Αυτοί λοιπόν είναι οι γνήσιοι μαθητές του Χριστού, ο Οποίος μπροστά στον Πιλάτο διακήρυξε με παρρησία ότι «εγώ εις τούτο γεγέννημαι και εις τούτο ελήλυθα εις τον κόσμο, ίνα μαρτυρήσω τη αληθεία». Αυτοί δεν γνωρίζουν αλλαγή φρονημάτων. Οι άλλοι ανήκουν στους χαμαιλέοντες, οι οποίοι δεν λείπουν από καμία περίοδο της ιστορίας της ανθρωπότητας.

          Θα μπορούσε κανείς να διερωτηθεί: εγώ πού ανήκω; Πηγαίνω πάντοτε με το ρεύμα της εποχής ή αντιστέκομαι σ’ αυτό;

          Ποια θα ήταν λ. χ. η θέση μας σε θέματα πίστεως;

          Μήπως πολλές φορές παραθεωρούμε το πιστεύω μας για να προσαρμοστούμε σε άλλες επικρατούσες αντιλήψεις της εποχής μας φοβούμενοι για το ποια ιδέα θα σχηματίσουν οι άλλοι για μας; Ή  θα αδιαφορήσουμε για το κόστος που μπορεί να έχει η εμμονή μας στην ακράδαντη πίστη μας; Ή στην περίπτωση της αλήθειας τι στάση θα κρατήσουμε; Αν οι περισσότεροι είναι αντίθετοι προς την αλήθεια, γιατί έτσι τους συμφέρει, εμείς έχουμε το θάρρος ν’ αντισταθούμε και να την υπερασπιστούμε ή θα υποκύψουμε και θ’ ανεχθούμε το ψεύδος και τη νοθεία της ζωής; Επίσης το ίδιο συμβαίνει και με την υπόθεση της δικαιοσύνης. Όταν βλέπουμε να καταπατάται το δίκαιο, ποια στάση κρατάμε; Δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα να καταπατάται κάθε αρχή δικαίου και να θριαμβεύει η ανομία και η αδικία ή θα παραμερίσουμε, ακόμη και τα προσωπικά μας συμφέροντα, για να ταχθούμε με το μέρος της δικαιοσύνης; Το ίδιο συμβαίνει και σε θέματα ηθικής τάξεως. Μήπως αδιαφορούμε και δεχόμαστε καταστάσεις ανεπίτρεπτες και γινόμαστε έτσι έμμεσα συνεργοί στην ανομία και στην καταπάτηση  αρχών; Το ίδιο θα μπορούσαμε ν’ αναφέρουμε και σε πλείστες όσες περιπτώσεις που καλείται ο πιστός να δείξει τόλμη και θάρρος μέσα στη ζωή. Σε κάθε τέτοια περίπτωση δοκιμάζεται η γνησιότητα της πίστεώς μας. 

          Εκείνο που πρέπει να καλλιεργήσουμε σήμερα εμείς οι πιστοί είναι  το θάρρος και η τόλμη. Ας μην λησμονούμε, ότι ο Θεός δεν «έδωκεν ημίν πνεύμα δειλίας, αλλά δυνάμεως και αγάπης». Οπότε το πνεύμα της δειλίας δεν προέρχεται από τον Θεό, αλλά από τον πονηρό.

          Ας θυμόμαστε, ότι ο Χριστός δεν ανέχθηκε τη δειλία των μαθητών Του, αλλά τους επιτίμησε αυστηρά; «Τι δειλοί έστε, ολιγόπιστοι;». Και το σπουδαιότερο είναι ότι τους δειλούς και τους χλιαρούς η Αποκάλυψη τους περιγράφει μαζί με τους φονείς και τους απίστους και άλλους παραβάτες του νόμου του Θεού.

          Κατά συνέπεια όσοι υπολογίζουν το αιωνίο συμφέρον τους ας μιμηθούν τον Ιωσήφ και τον Νικόδημο καθώς και τις Μυροφόρες άγιες γυναίκες.

          Χριστός Ανέστη!

          π. γ. στ.

π.Γερασιμα΄γγελος Στανίτσας

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Σταυροπροσκυνήσεως) Ευαγγέλιο: Μαρκ. 8, 34-9,1 «ΛΑΜΨΟΝ Ο ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΣ»

«ΛΑΜΨΟΝ Ο ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΣ»

          Εν ολίγοις

          Στο μέσον της Μ. Σαρακοστής η Εκκλησία προβάλλει τον Τ. Σταυρό μιας και η περίοδο αυτή είναι πορεία δοκιμασιών για τους πιστούς που πορεύονται προς το πάθος και την Ανάσταση. Η σημερινή γιορτή της σταυροπροσκύνησης μας δίνει την ευκαιρία για άλλη μια φορά ακόμη να πούμε λίγα λόγια για το μεγάλο αυτό σέβασμα της ορθοδοξίας, τον Ζωηφόρο Σταυρό.

          Ο Σταυρός μέχρι τη σταύρωση του Κυρίου ήταν ένα φονικό όργανο και τρόπος θανατικής εκτέλεσης και καταδίκης. Θάνατος ταπεινωτικός και εξευτελιστικός. Από εκείνη όμως την Παρασκευή, την Μεγάλη Παρασκευή, ο Σταυρός μεταποιήθηκε. Έγινε ο Ζωηφόρος Σταυρός, της «ευσεβείας το ανίκητον τρόπαιον». Γιατί διαδραμάτισε το ρόλο του θυσιαστηρίου πάνω στο οποίο εκτελέστηκε η άμωμη θυσία του Χριστού. Ποτίστηκε με το τίμιο Αίμα Του και πήρε τη χάρη, τη δύναμη, τον αγιασμό και τις σωτήριες άκτιστες ενέργειές του. Με τον τρόπο αυτό καταργήθηκε η αρά, η κατάρα, και καταπόθηκε  η δύναμη του θανάτου.

          Όμως, ο ορθολογισμός του ανθρώπου έφτασε στο σημείο να νεκρώσει την πίστη και να θεωρεί «μωρία το λόγο του Σταυρού». Αλλά η ορθόδοξη πίστη μας είναι μυστήριο που ξεπερνά τα όρια της ανθρώπινης λογικής. Είναι μυστήριο υπέρλογο, διότι αν αποτασσόταν στα όρια του ορθού λόγου, τότε θα μιλούσαμε για ειδωλολατρία.

          Κατά συνέπεια το μυστήριο του Σταυρού δεν γνωρίζεται, αλλά ούτε και κατανοείται μέσα από τα ανθρώπινα μέτρα. Βιώνεται σιωπηλά, στο βάθος της ανθρώπινης καρδιάς αφού βέβαια πρώτα καθαρθεί από τα πάθη, την άσκηση και τα δάκρυα και τα πνευματικά γυμνάσματα.

          Όσοι ακόμη δεν έχουν μπει στο δρόμο τουλάχιστον της καθάρσεως, βλέπουν μόνο την εξωτερική όψη των πραγμάτων. Δεν μπορούν να προσεγγίσουν την αγιαστική και φωτιστική δύναμη του Ζωοποιού Σταυρού. Βέβαια μας παρηγορεί η καλή μας προαίρεση,  όταν ακούμε, ότι ο Σταυρός αγιάζει το νερό, κάνει να «γίνεται» το προζύμι, ότι θεραπεύει ασθενείς, φυγαδεύει τον πονηρό και αυτό μας είναι αρκετό!

          Γι’ αυτό και τον φοράμε στη στήθος μας και νιώθουμε δυνατοί. Σταυρώνουμε το σώμα μας και ειρηνεύουμε και νοιώθουμε παρηγοριά. Τον αντικρίζουμε υψωμένο και παίρνουμε θάρρος καθώς προφέρουμε το όνομά του.

          Για την Εκκλησία και τους πιστούς ο Σταυρός του Χριστού δεν είναι ένα απλό σύμβολο ή ένα πράγμα, αντικείμενο, αλλά κάτι βαθύτερο και ουσιαστικότερο. Οι ι. υμνογράφοι της Εκκλησίας είναι ασυναγώνιστοι στις αναφορές τους στο Τ. Σταυρό. «Χαίροις ο Ζωηφόρος Σταυρός», «τυφλών οδηγός, ασθενούντων ιατρός, ανάσταση δια τους τεθνεώτας». Αλλά και οι δεητικές επικλήσεις στη δύναμη του Σταυρού είναι εντυπωσιακές.  «Σταυρέ του Χριστού σώσον ημάς τη δυνάμει σου». Στην δε ακολουθία των χαιρετισμών του Σταυρού κυριαρχεί ο χαιρετισμός «Χαίρε Ξύλον μακάριον».

          Σε ώρες σκληρής δοκιμασίας ο ευσεβής πιστός δεν διστάζει να επικαλεσθεί την δύναμη του Σταυρού. «Η αήττητος και ακατάλυτος και θεία δύναμις του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, μη εγκαταλείπεις ημάς τους αμαρτωλούς».

          Να, λοιπόν, γιατί προσκυνούμε εμείς οι αμαρτωλοί τον Σταυρόν του Χριστού. Γιατί προσκυνώντας τον Σταυρό, προσκυνούμε τον ίδιο τον Χριστό. Όποιος δεν δέχεται τον Χριστό ως γνήσιο Υιό του Θεού και Σωτήρα, ούτε το Σταυρό του θέλει να προσκυνήσει. Οι εχθροί του Σταυρού στέκονται στο ξύλο, στην ύλη, γι’ αυτό βλέπουν το Σταυρό ως φονικό όργανο. Βέβαια και για μας ο Σταυρός του Χριστού είναι φονικό όργανο, όχι όμως του Χριστού, αλλά της αμαρτίας μας. Το ίδιο και η κολυμβήθρα είναι φονικό όργανο. Διότι μέσα στα νερά της πνίγεται η αμαρτία μας. Γι’ αυτό ο Σταυρός  και η κολυμβήθρα είναι πηγή χαράς και ευφροσύνης.

          Προσκυνούμε τον Τ. Σταυρό γιατί αγιάσθηκε με το αίμα του Χριστού. Προσκυνούμε το Ξύλο του Σταυρού τον πνευματικό Σταυρό του Χριστού, το Σταυρό της αγιότητας, της τέλειας υπακοής στο Θεό και της τέλειας αγάπης.

          Μόνο έτσι θα μάθουμε να τιμάμε σωστά και σωτήρια το Σταυρό του Χριστού και να τον βιώνουμε σωστά.

«Τον Σταυρόν σου προσκυνούμεν Δέσποτα και την αγίαν Σου Ανάστασιν δοξάζομεν».

Καλή Κυριακή

π. γ. στ.

το είδαμε  εδώ

ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ- Αγ. Γρηγορίου Παλαμά Ευαγγέλιο: Μαρκ. 2, 1-12 Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ ΚΑΙ Η ΘΕΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ ΚΑΙ Η ΘΕΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

          Η Εκκλησία μας σήμερα Β΄ Κυριακή των Νηστειών τιμά τη μνήμη του αγ. Γρηγορίου αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης του Παλαμά. Η Εκκλησία τίμησε έναν μεγάλο ιεράρχη που ολόκληρη τη ζωή του αγωνίστηκε για την αλήθεια, την αγάπη, τη διατήρηση της γνήσιας πίστεως και για την πνευματική οικοδομή των πιστών.

          Αναδείχθηκε πρόμαχος της ορθοδοξίας σε μια δύσκολη εποχή όπως ήταν ο 14^ος αιώνας και αναμετρήθηκε με τον δυτικό σχολαστικισμό. Ως μοναχός εντρύφησε στα νάματα της ασκητικής και νηπτικής πολιτείας. Στην συνέχεια αναδείχθηκε αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης και σπουδαίος συγγραφέας του 14^ου αι. Μπορεί να αναμετρηθεί με τους μεγάλους πατέρες της Εκκλησίας.

          Ένα από τα σπουδαία θέματα της ορθόδοξης παράδοσης που απασχόλησε τον άγ. Γρηγόριο ήταν αυτό της γνώσεως του Θεού, κεντρικό σημείο της χριστιανικής θεολογίας.

          Το θέμα της γνώσεως του Θεού αποτελούσε πάντοτε ένα προκλητικό ερώτημα. Μόνο μεμονωμένα παραδείγματα φιλοσόφων έχουμε που δεν παραδέχονταν την ύπαρξη της θεότητος. Σήμερα για διάφορες αιτίες το αθεϊστικό κίνημα έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις. Υπάρχουν βέβαια και οι σκεπτικιστές και οι αγνωστικιστές οι οποίοι δεν παίρνουν μια ξεκάθαρη θέση στο θέμα αυτό. Ίσως να είναι πιο ειλικρινείς από τους άθεους που κομπάζουν ευκαίρως ακαίρως για την αθεΐα τους.

          Είναι αλήθεια πως είναι αδύνατο ν’ αποδειχθεί η ύπαρξη ή η ανυπαρξία του Θεού με επιστημονικά δεδομένα, γιατί η επιστήμη ασχολείται με τον επιστητό κόσμο και ξεφεύγει από τα όριά της. Οπότε το θέμα αποδοχής ή άρνησης του Θεού αφήνεται στην προσωπική επιλογή του ανθρώπου, έστω κι αν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις που ενισχύουν την πίστη μας στο Θεό.

          Το πρόβλημα που τίθεται είναι εάν ο άνθρωπος μπορεί να γνωρίσει το Θεό. Εδώ η συμβολή του αγ. Γρηγορίου Παλαμά ήταν καταλυτική. Ο Παλαμάς στηριζόμενος στη διδασκαλία προγενεστέρων Πατέρων, ιδιαίτερα των Καππαδοκών, έκανε μια συστηματοποίηση της διδασκαλίας τους και παρουσίασε μια ανανεωμένη θεολογική παρουσία. Ο άνθρωπος όταν φτάσει στη θεοπτία, λέγει ο άγ. Γρηγόριος, δεν βλέπει την ουσία του Θεού, αλλά τις άκτιστες ενέργειες Του, που είναι το φως που έβλεπαν οι ησυχαστές. Ο Μ. Βασίλειος γράφει: «ημείς μεν εκ των ενεργειών γνωρίζειν μεν τον Θεόν, τη δε ουσία προσεγγίζειν ουκ υπισχνούμεθα. Αι μεν γαρ ενέργειαι αυτού προς ημάς καταβαίνωσιν, η δε ουσία αυτού μένει απρόσιτος».

          Είμαστε προορισμένοι να γίνουμε «θείας φύσεως κοινωνοί». Πώς όμως θα γίνει αυτό; Διότι αν ήταν μεθεκτή η ουσία του Θεού, τότε θα οδηγούμαστε στον πανθεϊσμό. Αλλά ενώ δεν μετέχουμε στην ουσία του Θεού, μετέχουμε στις άκτιστες ενάργειές Του. Ουσία είναι η φύση, η θεϊκή εσωτερική ύπαρξη. Και ενέργειες είναι οι λειτουργίες και οι δραστηριότητες του Θεού. Αν ο Θεός ήταν μόνο ουσία, θα ήταν αδύνατη η θέωση του άνθρωπου, η οποία είναι και ο κύριος σκοπός της ζωής μας. Η θέωση πραγματοποιείται όχι μετέχοντας στην ουσία του Θεού, αλλά στις άκτιστες ενέργειές Του. Ο Θεός είναι υπερβατικός και ακατάληπτος, αλλά πλησίον δια των ακτίστων ενεργειών Του.

          Ο Θεός δεν είναι ο άγνωστος, αλλά αυτοαποκαλύπτεται στον κόσμο στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Ο Θεός δεν είναι μία απρόσωπη δύναμη ή αρχή, αλλά προσωπική ύπαρξη. «Εγώ ειμί ο Ων». Αυτή η φράση της Π. Δ. είναι ανεπανάληπτη, γιατί φανερώνει ότι ο Θεός είναι ζωή, είναι αυτός που υπάρχει. «Ο Θεός αγάπη έστίν». Η φράση αυτή της Κ. Δ. αποκαλύπτει ότι ο Θεός δεν είναι μία κλειστή ύπαρξη στον εαυτό της, αλλά κινείται από αγάπη και δεν σταματά να ενδιαφέρεται για τη σωτηρία του κόσμου.

          Αυτή η διδασκαλία του Παλαμά έχει καμία σχέση με τη ζωή μας;

          Η ορθή πίστη έχει πάντα σχέση με τη ζωή του πιστού, γιατί η ορθοδοξία είναι και ορθοπραξία. Ποιες πρακτικές συνέπειες μπορεί να έχει μία τέτοια θεολογική διδασκαλία;

          Κατ’ αρχάς μας αποκαλύπτει τα όρια των δυνατοτήτων μας . Ο άνθρωπος δεν μπορεί να γνωρίσει την ουσία του Θεού. Ο Θεός είναι «φως οικών απρόσιτον, ον είδεν ουδείς ανθρώπων ουδέ ιδείν δύναται». Έχοντας αυτό υπ’ όψη μας ας αναλογισθούμε την αλαζονεία του ανθρώπου σε όλα τα επίπεδα της ζωής και γενικά τα πράγματα του κόσμου. Η διδασκαλία αυτή μας προσγειώνει στην πραγματικότητα.

          Κατά δεύτερο λόγο, ενώ ο Θεός είναι απρόσιτος ως προς την ουσία, ο Παλαμάς τονίζει, ότι μπορούμε να κοινωνήσουμε με τον Θεό μέσω των ακτίστων ενεργειών Του. Αυτό είναι και η ουσία της χριστιανικής πίστεως με ορατές συνέπειες στη ζωή μας.

          Τι σημαίνει αυτό;

          Σημαίνει, ότι η χριστιανική διδασκαλία δεν είναι μία απλή ηθικολογία, γιατί θα έμοιαζε με όλες τις άλλες θρησκείες που οι οπαδοί τους τηρούν ένα ηθικό κώδικα συμπεριφοράς. Η ορθόδοξα Εκκλησία κηρύττει  τη θέωση του ανθρώπου. Αυτό καλλιέργησαν οι Ησυχαστές, των οποίων υπέρμαχος ανεδείχθη ο άγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς. Διότι όταν μετέχουμε στην άκτιστη χάρη του Θεού- στο άκτιστο φως- πετυχαίνουμε την «εκ χάριτος θέωσιν» κατά τον άγ. Μάξιμο τον Ομολογητή. Και τη χάρη αυτή την δωρίζει το Άγ. Πνεύμα.

          Συνεπώς η θέωση δεν είναι μία διανοητική διαδικασία, αλλά πραγματική μεταμόρφωση του ανθρώπου. Ο άνθρωπος αποκτά εμπειρία της δόξας του Θεού ανάλογη μ’ εκείνη των μαθητών στην Μεταμόρφωση. Και σ’ αυτή την πνευματική πανδαισία συμμετέχει όχι μόνο το πνεύμα, αλλά και το σώμα, το οποίο γίνεται κι αυτό φωτεινό και ο άνθρωπος αρχίζει ν’ αποκτά γνώση του μέλλοντος αιώνος, που είναι η ζωντανή μαρτυρία του Θεού μέσα τον κόσμο.

          Η Εκκλησία προκαλεί κι εμάς σ’ αυτή την αγιαστική και θεωτική πορεία. Ο Χριστός δεν ήλθε απλά να διορθώσει τη ζωή μας, αλλά να για  να γίνει η ζωή μας, μία ζωή που να λούζεται από τις άκτιστες  ενέργειες του Θεού.

Καλή Κυριακή

π. γ. στ.