Εις την Μεγάλη Πέμπτη

«Ὅτε οἱ ἔνδοξοι μαθηταί ἐν τῷ νιπτῆρι τοῦ δείπνου ἐφωτίζοντο, τότε Ἰούδας ὁ δυσσεβής, φιλαργυρίαν νοσήσας, ἐσκοτίζετο· καί ἀνόμοις κριταῖς σέ τόν δίκαιον κριτήν παραδίδωσι. Βλέπε, χρημάτων ἐραστά, τόν διά ταῦτα ἀγχόνῃ χρησάμενον· φεῦγε ἀκόρεστον ψυχήν τήν διδασκάλῳ τοιαῦτα τολμήσασαν. Ὁ περί πάντας ἀγαθός, Κύριε, δόξα σοι».

Όταν οι ένδοξοι μαθητές κατά τη διάρκεια του νιπτήρα λάμβαναν το φως του Θεού, τότε ο δυσσεβής Ιούδας, καταληφθείς από τη φοβερή νόσο της φιλαργυρίας, γέμιζε από το σκοτάδι της παρανομίας. Έτσι, σκοτισμένος, παρέδιδε σε άνομους κριτές (να δικαστείς) εσένα, το δίκαιο Κριτή. Βλέπε, εσύ που αγαπάς τα χρήματα, αυτόν που για χάρη τους, χρησιμοποίησε την αγχόνη (κρεμάστηκε)· απόφευγε την αχόρταγη ψυχή, που τόλμησε τέτοια πράγματα στο Διδάσκαλο.

Σε εσένα, Κύριε, που είσαι προς όλους αγαθός, δόξα σοι. Το πρόσωπο του Ιούδα κατέχει κεντρική θέση στην ιστόρηση του πάθους του Χριστού. Ήδη η υμνογραφία των προηγούμενων ημερών της Μεγάλης Εβδομάδος ασχολήθηκε αρκετά με τον προδότη μαθητή. Το τροπάριο επανέρχεται στο ίδιο θέμα, τόσο περισσότερο όσο η προδοσία ήταν επί θύραις. Ήταν Μεγάλη Πέμπτη. Το εσπέρας ο Χριστός θέλησε με τους μαθητές του να φάγει το τελευταίο Πάσχα της ζωής του, στο οποίο θα συνιστούσε το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας.

Οι μαθητές ήταν όλοι συγκεντρωμένοι σε υπερώο δωμάτιο στα Ιεροσόλυμα, όπου όλα είχαν ετοιμαστεί για το πασχάλιο δείπνο. Μαζί τους ήταν και ο Ιούδας. Ενώ όμως οι έντεκα μαθητές στις κρίσιμες εκείνες ώρες φωτίζονταν από την ακτινοβολία του θείου Διδασκάλου και ο νους τους ανοιγόταν στη Χάρη για να δεχτεί τις φωταύγειες του σωστικού μυστηρίου, ο Ιούδας ήταν παραδομένος στο σκοτάδι του αιώνιου θανάτου. Ασυγκίνητος στο θαύμα του Θεού, ο νους του απουσίαζε από την ουράνια μυσταγωγία, έτρεχε μακριά, πολύ μακριά, έφτανε στα έγκατα του Άδη, στο ζοφερό σκοτάδι της κολάσεως.

Ήταν κολλημένος στους εχθρούς του Χριστού, που ήθελαν να τον θανατώσουν, και σχεδίαζε να τους παραδώσει τον ελευθερωτή του κόσμου. Μελετούσε την προδοσία! Τρομερό το κατάντημα του προδότη μαθητή! Ο ποιητής του τροπαρίου επισύρει την προσοχή του ανθρώπου·

Βλέπε, λέγει, εσύ που αγαπάς είτε το πολύτιμο μέταλλο, είτε τα χάρτινα τραπεζογραμμάτια, εσύ που περιορίζεις την ψυχή και τη ζωή σου στα χρήματα και κάνεις τα πάντα για να τα αποκτήσεις, ο ανάλγητος δούλος του μαμωνά, ο δεινός φιλάργυρος, βλέπε εκείνον, που για την αγάπη των χρημάτων βρήκε θάνατο φρικτό και επώδυνο, κρεμάστηκε σ᾽ ένα αφιλόξενο δέντρο!

Απόφευγε, φωνάζει, την ακόρεστη ψυχή, που για τα χρήματα τόλμησε να φτάσει στην προδοσία του Διδασκάλου! Εμείς, Κύριε, άφωνοι μπροστά στο μυστήριο της θείας σου αγαθότητας που περιπτύσσεται όλους ανεξαίρετα τους ανθρώπους, τους καλούς και τους κακούς, ως σιωπηλοί μπροστά στο σκοτεινό μυστήριο του προδότη, που καπηλεύθηκε τη χάρη σου, σε δοξάζουμε.

Μεγάλη Δευτέρα

Χθες, αγαπητοί μου, μιλήσαμε για το θαύμα της ξηρανθείσης συκής, πού είναι σύμβολο του ανθρώπου ή του λαού πού δεν έχει να παρουσίαση καρπούς. Συνεχίζουμε τώρα.  Ο Χριστός τη νύχτα της Μεγάλης Δευτέρας βγήκε πάλι έξω από τα Ιεροσόλυμα, βρήκε ένα τόπο έρημο, και εκεί διανυκτέρευσε με τους μαθητές του. Το πρωΐ της Τρίτης επέστρεψε στην πόλη.

Ανέβηκε στο ναό του Σολομώντος και στάθηκε στο προαύλιο. Εκεί τον περίμενε λαός, που διψούσε να ακούσει τα θεϊκά του λόγια. Τον περίμεναν όμως και εχθροί. Εχθροί του Χριστού ήταν τα τρία μεγάλα κόμματα που κυριαρχούσαν τότε στην δημοσία ζωή. Το ένα κόμμα ήταν οι Ηρωδιανοί, το δεύτερο οι Σαδδουκαίοι, και το τρίτο οι Φαρισαίοι. Όπως σήμερα έχουμε κόμματα που διαιρούν το λαό, έτσι και την εποχή εκείνη. Και δυστυχώς τα κόμματα δεν θα εκλείψουν όσο διαρκεί αυτή ή ζωή.

Οι Ηρωδιανοί ήταν οι άνθρωποι του Ηρώδου, του βασιλέως της Ιουδαίας τον οποίο είχε εγκαταστήσει η ρωμαϊκή εξουσία ήταν φίλοι του Καίσαρα. Οι Σαδδουκαίοι ήταν τρόπον τινά οι υλιστές της εποχής εκείνης δεν παρεδεχόντουσαν  την αθανασία της ψυχής και την ανάσταση των νεκρών, και έλεγαν ότι ό άνθρωπος ψοφάει όπως το ζώο. Οι δε Φαρισαίοι καυχόντουσαν για τις αρετές τους θεωρούσαν τον εαυτό τους ως την αφρόκρεμα της κοινωνίας, και περιφρονούσαν τους άλλους ως αμαρτωλούς.

Τρία κόμματα. Είχαν διαφωνίες, μισούσε το ένα το άλλο, αλλά —περίεργο πράγμα σ' ένα σημείο συμφωνούσαν. Όπως και σήμερα τα κόμματα διαφωνούν μέσα στη βουλή, αλλά σ' ένα σημείο είναι όλα σύμφωνα, από την άκρα δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά συμφωνούν στο να βάλλουν εναντίον της αγίας μας πίστεως. Έτσι και τότε τα τρία κόμματα συμφωνούσαν στο να εξοντώσουν το Χριστό. και ναι μεν δεν μπορούσαν να τον συλλάβουν άπ' ευθείας, γιατί ήταν αγαπητός στο λαό, συμμάχησαν όμως αύτη τη φορά κατ' άλλο τρόπο. Προσπάθησαν να τον συλλάβουν στο λόγο.

Τι έκαναν δηλαδή. Ετοίμασαν ερωτήσεις, στις οποίες νόμιζαν ότι ό Χριστός δέ' θα μπόρεση ν' απάντηση, θα τον μπλέξουν και θα κλονίσουν το κύρος του ως διδασκάλου, ως ραβί του Ισραήλ. Έκαναν ό,τι κάνουν στα δικαστήρια οΐ δικηγόροι, πού νύχτες ολόκληρες ετοιμάζουν ερωτήσεις, και την ώρα της δίκης περιπλέκουν μ' αυτές τον αθώο και τον εξευτελίζουν, ότι τάχα δεν έχει το δίκαιο. Έτσι σχεδίαζαν κι αυτοί να κάνουν στο Χριστό. Ποιοι; Οι νάνοι!

Ήθελαν οι νάνοι να τα βάλουν με το γίγαντα Τι λέω γίγαντα, με το Θεό, με τον Υιό και Λόγο του Θεού. Ήθελαν οι πυγολαμπίδες να τα βάλουν με τον ήλιο, τον άδυτο ήλιο, πού είπε ότι «Εγώ ειμί ή οδός και ή αλήθεια και ή ζωή» .Απ' όλο το ευαγγέλιο πού ακούσαμε (Ματθ. 22,1523,39) ας στρέψουμε την προσοχή μας στις ερωτήσεις τους. Θέλετε να μάθετε τις ερωτήσεις; Μία, δύο, τρεις. Η πρώτη ερώτησης είναι των Ηρωδιανών. Τι λένε οι Ήρωδιανοί;

Πλησίασαν με πονηρία και του λένε Διδάσκαλε, ξέρουμε ότι λες πάντα την αλήθεια του Θεού και δεν υπολογίζεις κανένα. Πες μας λοιπόν, πρέπει να πληρώνουμε φόρους στο δημόσιο; Πονηρά ή έρώτησις. Πάντοτε οι λαοί αναστενάζουν κάτω από φόρους. Εάν καταργηθούν οΐ φόροι, μεγάλη ανακούφιση θα αισθανθούν οι άνθρωποι. είναι βαρύτατοι οι φόροι πού επιβάλλουν όλα τα κράτη, και μάλιστα τα σημερινά για τους εξοπλισμούς. Αυτοί λοιπόν ερωτούν πονηρά, «Να πληρώνουμε φόρους στη Ρώμη;», και θέτουν τον Κύριο προ διλήμματος.

Αν ό Χριστός απαντούσε ότι πρέπει να πληρώνουν, θα έλεγαν Αυτός είναι εναντίον του έθνους, θέλει να δουλεύει ό λαός μας σαν σκλάβος στο κατεστημένο, στους Ρωμαίους αυτοκράτορες, εμείς περιμέναμε απ' αυτόν μεγάλα συνθήματα, και τώρα βλέπουμε να συμβιβάζεται μην τον ακούτε λοιπόν. .. "Αν πάλι έλεγε να μην πληρώνουν, τότε θα έτρεχαν στον Ηρώδη και στον Πιλάτο και θα τους έλεγαν Αυτός είναι εναντίον του κράτους, κάνει ανταρσία, συλλάβετε τον... Δύσκολη ή απάντησης.

Ο Χριστός Τι απήντησε; —Δείξτε μου, λέει, ένα νόμισμα απ' αυτά πού κυκλοφορούν. Του έδειξαν ένα δηνάριο. Τους έρωτα. Τίνος είναι ή εικόνα και ή επιγραφή πού φέρει; (πάντοτε πάνω στα νομίσματα, όπως και σήμερα στις χρυσές λίρες Αγγλίας, υπάρχουν σκαλισμένες οι εικόνες των βασιλέων και τα γράμματα του κράτους). Του απαντούν. Του Καίσαρος. Ε λοιπόν, τους λέει, χρησιμοποιώντας το νόμισμα αναγνωρίζετε την εξουσία του καίσαρας. συνεπώς, δώστε στον καίσαρα ότι του χρωστάτε, και στο Θεό δώστε ό,τι του χρωστάτε.

«Απόδοτε ουν τα καίσαρας καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ» (έ.ά. 22,21). Δεν είναι του παρόντος ν' αναπτύξουμε Τι μεγάλα νοήματα περικλείει αυτή ή απάντηση του Χριστού για τις σχέσεις Εκκλησίας και κράτους. Έτσι οι Ηρωδιανοί αποστομώθηκαν. Έρχονται τώρα οι Σαδδουκαίοι, πού δεν πίστευαν σε άλλη ζωή και σε ύπαρξη πνεύματος. Αυτοί με την ερώτηση τους κάνουν μία φανταστική υπόθεση της αισχράς διανοίας τους. Διδάσκαλε, λένε, θέλουμε να μας λύσης ένα πρόβλημα.

Ένας άντρας πήρε μια γυναίκα, αλλά πέθανε άτεκνος. Σύμφωνα με μια διάταξη του μωσαϊκού νόμου, επιτρέπετο τότε ή γυναίκα να πάρη τον αδελφό του άτέκνου. Παντρεύτηκε λοιπόν το δεύτερο αδελφό του, αλλά τίποτα πεθαίνει και αυτός άτεκνος. Παίρνει τον τρίτο αδελφό κι αυτός άτεκνος. Παίρνει τον τέταρτο τίποτα. Παίρνει τον πέμπτο, παίρνει τον έκτο, παίρνει τον έβδομο τίποτα. Όλοι πέθαναν άτεκνοι. Στον άλλο κόσμο τώρα, πού πιστεύετε εσείς, Τι θα γίνει; τίνος γυναίκα θα είναι; Αυτά τα εφτά αδέρφια θα μαλώνουν για αυτή τη μια γυναίκα; Γιατί όλοι την είχαν σύζυγο.

Κι ό Χριστός τους άπαντα. «Πλανάσθε μη ειδότες τάς γραφάς μηδέ την δύναμιν του Θεού» (έ.ά. 22,29). Στον άλλο κόσμο, εκεί πλέον θα δημιουργηθούν νέες συνθήκες εκεί δέ' θα υπάρχει αρσενικό και θηλυκό γένος, εκεί δέ' θα υπάρχει άντρας και γυναίκα. Εκεί θα είναι κάτι άλλο θα υποστούν αλλοίωση, μια μεταμόρφωση τα πρόσωπα των ανθρώπων, και θα ζούνε πλέον ζωή πνευματική θα ζουν όπως οι άγγελοι στον ουρανό. Γάμοι, συνοικέσια και διαζύγια δέ' θα υπάρχουν εκεί. Όλα αυτά, οι αδυναμίες αυτές πού παρουσιάζονται εδώ στη γη, δέ' θα υπάρχουν εκεί. Αποστομώθηκαν και αυτοί.

Τέλος έρχεται ή σειρά των Φαρισαίων. Αυτοί Τι έκαναν; Κάθονταν και ψιλοκοσκίνιζαν το νόμο του Μωϋσέως και λεπτολογούσαν γύρω από τις διατάξεις των ραβίνων. Έτσι είχαν φτιάξη εκατοντάδες εντολές, ένα πλήθος διατάξεις, ολόκληρο κατάλογο εντολών, 618 και πλέον εντολές! Ή πολυνομία όμως, όπως είναι φυσικό, επιφέρει σύγχυση. Διεπληκτίζοντο λοιπόν μεταξύ τους, ποια από τις αμέτρητες αυτές εντολές είναι ή μεγαλύτερη και σπουδαιότερη.

Και αυτό ήταν το ερώτημα πού υπέβαλε ένας άπ' αυτούς στο Χριστό. Διδάσκαλε, ποια είναι ή μεγαλύτερη εντολή του νόμου; και ό Χριστός του απήντησε, Μεγαλύτερη εντολή είναι ή εντολή της αγάπης προς τον Θεό και αγάπης προς τον πλησίον. Έτσι αποστομώθηκαν και αυτοί. 'Αφού ό Χριστός τους αποστόμωσε, στη συνέχεια περνάει στην αντεπίθεση και ρωτάει τους Φαρισαίους. Δέ' μου λέτε, ό Χριστός τίνος υιός είναι; —Ό Χριστός, λένε, είναι υιός του Δαβίδ, κατάγεται απ' το Δαβίδ.

Ναι, άλλ' αφού είναι απόγονος του Δαβίδ, πώς ό Δαβίδ τον λέει Κύριο και μάλιστα «εν Πνεύματι», φωτιζόμενος δηλαδή από το άγιο Πνεύμα; (έ.ά. 22,43) Τον έχει απόγονο, και τον ονομάζει Κύριο, πώς είναι δυνατόν; Πώς μπορεί να είναι και απόγονος και Κύριος; Πάνε μαζί αυτά τα πράγματα;... Κανένας τους δε' μπορούσε ν' απάντηση. αποστομώθηκαν, κι από την ήμερα εκείνη δεν τόλμησε πλέον κανείς να του θέση τέτοια ερωτήματα. αποστομώθηκαν και δε' μπορούσαν ν' απαντήσουν, διότι το πρόβλημα αυτό λύνεται μόνο αν παραδεχθούμε ότι ό Χριστός είναι Θεός.

Αυτοί όμως έπ' ουδενί λόγω μπορούσαν να δεχθούν ότι ό Χριστός είναι Θεός. Έτσι έπαψαν να τον ενοχλούν. Ό Χριστός, αδελφοί μου, απεστόμωσε τους εχθρούς του. Δε' θα μπορούσε λοιπόν, με τη θεία δύναμη του, ν' αποφυγή και την σύλληψη κα! το σταυρό; Ασφαλώς. Παρ' όλα αυτά δεν αποφεύγει το ποτήριο. Ενσυνείδητος και εκουσίως βαδίζει προς τη θυσία υπέρ ημών.

Η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα

Τι είναι Μεγάλη Εβδομάδα; 

Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η εβδομάδα πριν το Πάσχα (από την Κυριακή των Βαϊων το βράδυ μέχρι το Μ. Σάββατο) και ονομάζεται «Μεγάλη», όχι γιατί έχει περισσότερες μέρες ή ώρες από τις άλλες εβδομάδες, αλλά γιατί τα γεγονότα όπου τελούνται και βιώνονται στους Ιερούς Ναούς είναι κοσμοσωτήρια για τον άνθρωπο!

Πώς βιώνεται ο λειτουργικός χρόνος τη Μεγάλη εβδομάδα; 

Η Εκκλησία από την μεγάλη της φιλανθρωπία, για να μπορέσουν όσο είναι δυνατόν περισσότεροι πιστοί να συμμετέχουν στις Ακολουθίες, επέτρεψε από την αρχή της Μ. Εβδομάδας, να ψάλλεται ο Όρθρος της επόμενης ημέρας. (π.χ. την Κυριακή των Βαϊων το βράδυ ψάλλεται ο Όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας).

Τι τελείται τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας; 

Οι τέσσερις πρώτες ημέρες μας προετοιμάζουν πνευματικά για το θείο δράμα και οι Ακολουθίες ονομάζονται «Ακολουθίες του Νυμφίου».

Μεγάλη Δευτέρα (Κυριακή Βαϊων βράδυ): 

Την Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχούν δύο γεγονότα:

α) Η ζωή του Ιωσήφ του 11ου γιού του Πατριάρχη Ιακώβ, του ονομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή του ωραίου στο σώμα και τη ψυχή. Ο Ιωσήφ προεικονίζει με την περιπέτειά του (που πουλήθηκε σκλάβος στην Αίγυπτο) τον ίδιο τον Χριστό και το πάθος Του.

β) Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς που ξέρανε ο Χριστός (Ματθ. 21, 18-22):
Συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων και γενικά την ζωή του Ισραηλιτικού λαού που ήταν άκαρποι από καλά έργα.

Μεγάλη Τρίτη (Μεγάλη Δευτέρα βράδυ): 

Την Μεγάλη Τρίτη θυμόμαστε και ζούμε δύο παραβολές:

α) Των δέκα παρθένων (Ματθ. 25,1-13) που μας διδάσκει να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και φιλανθρωπία.

β) Των Ταλάντων (Ματθ. 25,14-30), που μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί και πρέπει να καλλιεργούμε και να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.

Μεγάλη Τετάρτη (Μεγάλη Τρίτη βράδυ): 

Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην αμαρτωλή γυναίκα (Λουκ. 7,47), που μετανιωμένη άλειψε τα πόδια του Κυρίου με μύρο και συγχωρήθηκε για τα αμαρτήματά της, γιατί έδειξε μεγάλη αγάπη και πίστη στον Κύριο. Ψάλλεται το περίφημο τροπάριο (δοξαστικό) της Υμνογράφου Μοναχής Κασσιανής.

Μεγάλη Πέμπτη (Μεγάλη Τετάρτη βράδυ):

Την Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε 4 γεγονότα :

α) Τον Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο, δείχνοντας για το ποια πρέπει να είναι η διακονία των πιστών στην Εκκλησία.

β) Τον Μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.

γ) Την Προσευχή του Κυρίου, στο Όρος των Ελαιών και

δ) την Προδοσία του Ιούδα, δηλαδή την αρχή του Πάθους του Κυρίου.

Μεγάλη Παρασκευή (Μεγάλη Πέμπτη βράδυ):

Την Μεγάλη Παρασκευή έχουμε την Κορύφωση του θείου δράματος, τελείται η «Ακολουθία των Παθών» και θυμόμαστε και βιώνουμε τα Σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού μας. Δηλαδή:

α) Τα πτυσίματα

β) τα μαστιγώματα

γ) τις κοροϊδίες

δ) τους εξευτιλισμούς

ε) τα κτυπήματα

στ) το αγκάθινο στεφάνι και κυρίως την

ζ) Σταύρωση και

η) τον θάνατο του Χριστού μας.

Μεγάλο Σάββατο (Μεγάλη Παρασκευή πρωϊ και βράδυ):

Το Μεγάλο Σάββατο το πρωϊ γιορτάζουμε:

α) την Ταφή Του Κυρίου και

β) την Κάθοδο Του στον Άδη, όπου κήρυξε σε όλους τους νεκρούς. Έτσι Μεγάλη Παρασκευή το πρωϊ (ημερολογιακά), τελούνται οι εξής ακολουθίες: Ακολουθία των Μεγάλες Ωρών και στις 12.00 το μεσημέρι της Αποκαθηλώσεως, δηλαδή την Ταφή Του Κυρίου από τον Ιωσήφ τον Αριμαθαίας και το Νικόδημο τον Φαρισαίο, μέλος του Μ. Συμβουλίου και κρυφό μαθητή του Κυρίου.

Την Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ (ημερολογιακά) ψάλλονται τα Εγκώμια και έχουμε την περιφορά του Επιταφίου!

Κυριακή του Πάσχα (Μ. Σάββατο πρωϊ και νύχτα από τις 12.00 π.μ):

Το Μεγάλο Σάββατο (ημερολογιακά) το πρωϊ, έχουμε την λεγόμενη «1η Ανάσταση», δηλαδή το προανάκρουσμα της Αναστάσεως που μεταδίδουν οι ύμνοι και της προσμονής της λυτρώσεως όλης της κτίσεως από την φθορά και τον θάνατο!

Το Μεγάλο Σάββατο στις 12.00 (δηλαδή ουσιαστικά την Κυριακή), έχουμε την ζωηφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας, την ήττα του θανάτου και της φθοράς και την αφή του Αγίου Φωτός στον κόσμο από το Πανάγιο Τάφο.

Κυριακή του Πάσχα στις 11.00 π.μ. ή το απόγευμα, τελείται ο «Εσπερινός της Αγάπης», όπου σε πολλές γλώσσες διαβάζεται το Ιερό Ευαγγέλιο και διατρανώνεται παγκοσμίως η νίκη του θανάτου και η εποχή της Καινούριας Διαθήκης, της χαράς και της Αναστάσιμης ελπίδας.

Ποιο είναι το βαθύτερο νόημα των Παθών και της Αναστάσεως για όλους εμάς τους Πίστους;

Οι πιστοί βιώνουμε τα πάθη και την ανάσταση του Χριστού συμμετέχοντας ενεργά σε αυτά με «συμπόρευση», «συσταύρωση» και «συνανάσταση»! Ο Χριστός με την θέληση του (εκουσίως), έπαθε και ανέστη για να σωθούμε όλοι εμείς! Αυτό σημαίνει ότι δεν λυπούμαστε «μοιρολατρικά» για το Πάθος του, αλλά για τις δικές μας αμαρτίες και αφού μετανοιώνουμε ειλικρινώς μπορούμε την αντικειμενική σωτηρία που χάραξε ο Χριστός να την κάνουμε και υποκειμενική - προσωπική σωτηρία!

Εις την Αγία και Μεγάλη Δευτέρα π. Χρίστος Πιτυρίνης

Χθες, αγαπητοί μου, μιλήσαμε για το θαύμα της ξηρανθείσης συκής, πού είναι σύμβολο του ανθρώπου ή του λαού πού δεν έχει να παρουσίαση καρπούς. Συνεχίζουμε τώρα.  Ο Χριστός τη νύχτα της Μεγάλης Δευτέρας βγήκε πάλι έξω από τα Ιεροσόλυμα, βρήκε ένα τόπο έρημο, και εκεί διανυκτέρευσε με τους μαθητές του. Το πρωΐ της Τρίτης επέστρεψε στην πόλη.

Ανέβηκε στο ναό του Σολομώντος και στάθηκε στο προαύλιο. Εκεί τον περίμενε λαός, που διψούσε να ακούσει τα θεϊκά του λόγια. Τον περίμεναν όμως και εχθροί. Εχθροί του Χριστού ήταν τα τρία μεγάλα κόμματα που κυριαρχούσαν τότε στην δημοσία ζωή. Το ένα κόμμα ήταν οι Ηρωδιανοί, το δεύτερο οι Σαδδουκαίοι, και το τρίτο οι Φαρισαίοι. Όπως σήμερα έχουμε κόμματα που διαιρούν το λαό, έτσι και την εποχή εκείνη. Και δυστυχώς τα κόμματα δεν θα εκλείψουν όσο διαρκεί αυτή ή ζωή.

Οι Ηρωδιανοί ήταν οι άνθρωποι του Ηρώδου, του βασιλέως της Ιουδαίας τον οποίο είχε εγκαταστήσει η ρωμαϊκή εξουσία ήταν φίλοι του Καίσαρα. Οι Σαδδουκαίοι ήταν τρόπον τινά οι υλιστές της εποχής εκείνης δεν παρεδεχόντουσαν  την αθανασία της ψυχής και την ανάσταση των νεκρών, και έλεγαν ότι ό άνθρωπος ψοφάει όπως το ζώο. Οι δε Φαρισαίοι καυχόντουσαν για τις αρετές τους θεωρούσαν τον εαυτό τους ως την αφρόκρεμα της κοινωνίας, και περιφρονούσαν τους άλλους ως αμαρτωλούς.

Τρία κόμματα. Είχαν διαφωνίες, μισούσε το ένα το άλλο, αλλά —περίεργο πράγμα σ' ένα σημείο συμφωνούσαν. Όπως και σήμερα τα κόμματα διαφωνούν μέσα στη βουλή, αλλά σ' ένα σημείο είναι όλα σύμφωνα, από την άκρα δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά συμφωνούν στο να βάλλουν εναντίον της αγίας μας πίστεως. Έτσι και τότε τα τρία κόμματα συμφωνούσαν στο να εξοντώσουν το Χριστό. και ναι μεν δεν μπορούσαν να τον συλλάβουν άπ' ευθείας, γιατί ήταν αγαπητός στο λαό, συμμάχησαν όμως αύτη τη φορά κατ' άλλο τρόπο. Προσπάθησαν να τον συλλάβουν στο λόγο.

Τι έκαναν δηλαδή. Ετοίμασαν ερωτήσεις, στις οποίες νόμιζαν ότι ό Χριστός δέ' θα μπόρεση ν' απάντηση, θα τον μπλέξουν και θα κλονίσουν το κύρος του ως διδασκάλου, ως ραβί του Ισραήλ. Έκαναν ό,τι κάνουν στα δικαστήρια οΐ δικηγόροι, πού νύχτες ολόκληρες ετοιμάζουν ερωτήσεις, και την ώρα της δίκης περιπλέκουν μ' αυτές τον αθώο και τον εξευτελίζουν, ότι τάχα δεν έχει το δίκαιο. Έτσι σχεδίαζαν κι αυτοί να κάνουν στο Χριστό. Ποιοι; Οι νάνοι!

Ήθελαν οι νάνοι να τα βάλουν με το γίγαντα Τι λέω γίγαντα, με το Θεό, με τον Υιό και Λόγο του Θεού. Ήθελαν οι πυγολαμπίδες να τα βάλουν με τον ήλιο, τον άδυτο ήλιο, πού είπε ότι «Εγώ ειμί ή οδός και ή αλήθεια και ή ζωή» .Απ' όλο το ευαγγέλιο πού ακούσαμε (Ματθ. 22,1523,39) ας στρέψουμε την προσοχή μας στις ερωτήσεις τους. Θέλετε να μάθετε τις ερωτήσεις; Μία, δύο, τρεις. Η πρώτη ερώτησης είναι των Ηρωδιανών. Τι λένε οι Ήρωδιανοί;

Πλησίασαν με πονηρία και του λένε Διδάσκαλε, ξέρουμε ότι λες πάντα την αλήθεια του Θεού και δεν υπολογίζεις κανένα. Πες μας λοιπόν, πρέπει να πληρώνουμε φόρους στο δημόσιο; Πονηρά ή έρώτησις. Πάντοτε οι λαοί αναστενάζουν κάτω από φόρους. Εάν καταργηθούν οΐ φόροι, μεγάλη ανακούφιση θα αισθανθούν οι άνθρωποι. είναι βαρύτατοι οι φόροι πού επιβάλλουν όλα τα κράτη, και μάλιστα τα σημερινά για τους εξοπλισμούς. Αυτοί λοιπόν ερωτούν πονηρά, «Να πληρώνουμε φόρους στη Ρώμη;», και θέτουν τον Κύριο προ διλήμματος.

Αν ό Χριστός απαντούσε ότι πρέπει να πληρώνουν, θα έλεγαν Αυτός είναι εναντίον του έθνους, θέλει να δουλεύει ό λαός μας σαν σκλάβος στο κατεστημένο, στους Ρωμαίους αυτοκράτορες, εμείς περιμέναμε απ' αυτόν μεγάλα συνθήματα, και τώρα βλέπουμε να συμβιβάζεται μην τον ακούτε λοιπόν. .. "Αν πάλι έλεγε να μην πληρώνουν, τότε θα έτρεχαν στον Ηρώδη και στον Πιλάτο και θα τους έλεγαν Αυτός είναι εναντίον του κράτους, κάνει ανταρσία, συλλάβετε τον... Δύσκολη ή απάντησης.

Ο Χριστός Τι απήντησε; —Δείξτε μου, λέει, ένα νόμισμα απ' αυτά πού κυκλοφορούν. Του έδειξαν ένα δηνάριο. Τους έρωτα. Τίνος είναι ή εικόνα και ή επιγραφή πού φέρει; (πάντοτε πάνω στα νομίσματα, όπως και σήμερα στις χρυσές λίρες Αγγλίας, υπάρχουν σκαλισμένες οι εικόνες των βασιλέων και τα γράμματα του κράτους). Του απαντούν. Του Καίσαρος. Ε λοιπόν, τους λέει, χρησιμοποιώντας το νόμισμα αναγνωρίζετε την εξουσία του καίσαρας. συνεπώς, δώστε στον καίσαρα ότι του χρωστάτε, και στο Θεό δώστε ό,τι του χρωστάτε.

«Απόδοτε ουν τα καίσαρας καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ» (έ.ά. 22,21). Δεν είναι του παρόντος ν' αναπτύξουμε Τι μεγάλα νοήματα περικλείει αυτή ή απάντηση του Χριστού για τις σχέσεις Εκκλησίας και κράτους. Έτσι οι Ηρωδιανοί αποστομώθηκαν. Έρχονται τώρα οι Σαδδουκαίοι, πού δεν πίστευαν σε άλλη ζωή και σε ύπαρξη πνεύματος. Αυτοί με την ερώτηση τους κάνουν μία φανταστική υπόθεση της αισχράς διανοίας τους. Διδάσκαλε, λένε, θέλουμε να μας λύσης ένα πρόβλημα.

Ένας άντρας πήρε μια γυναίκα, αλλά πέθανε άτεκνος. Σύμφωνα με μια διάταξη του μωσαϊκού νόμου, επιτρέπετο τότε ή γυναίκα να πάρη τον αδελφό του άτέκνου. Παντρεύτηκε λοιπόν το δεύτερο αδελφό του, αλλά τίποτα πεθαίνει και αυτός άτεκνος. Παίρνει τον τρίτο αδελφό κι αυτός άτεκνος. Παίρνει τον τέταρτο τίποτα. Παίρνει τον πέμπτο, παίρνει τον έκτο, παίρνει τον έβδομο τίποτα. Όλοι πέθαναν άτεκνοι. Στον άλλο κόσμο τώρα, πού πιστεύετε εσείς, Τι θα γίνει; τίνος γυναίκα θα είναι; Αυτά τα εφτά αδέρφια θα μαλώνουν για αυτή τη μια γυναίκα; Γιατί όλοι την είχαν σύζυγο.

Κι ό Χριστός τους άπαντα. «Πλανάσθε μη ειδότες τάς γραφάς μηδέ την δύναμιν του Θεού» (έ.ά. 22,29). Στον άλλο κόσμο, εκεί πλέον θα δημιουργηθούν νέες συνθήκες εκεί δέ' θα υπάρχει αρσενικό και θηλυκό γένος, εκεί δέ' θα υπάρχει άντρας και γυναίκα. Εκεί θα είναι κάτι άλλο θα υποστούν αλλοίωση, μια μεταμόρφωση τα πρόσωπα των ανθρώπων, και θα ζούνε πλέον ζωή πνευματική θα ζουν όπως οι άγγελοι στον ουρανό. Γάμοι, συνοικέσια και διαζύγια δέ' θα υπάρχουν εκεί. Όλα αυτά, οι αδυναμίες αυτές πού παρουσιάζονται εδώ στη γη, δέ' θα υπάρχουν εκεί. Αποστομώθηκαν και αυτοί.

Τέλος έρχεται ή σειρά των Φαρισαίων. Αυτοί Τι έκαναν; Κάθονταν και ψιλοκοσκίνιζαν το νόμο του Μωϋσέως και λεπτολογούσαν γύρω από τις διατάξεις των ραβίνων. Έτσι είχαν φτιάξη εκατοντάδες εντολές, ένα πλήθος διατάξεις, ολόκληρο κατάλογο εντολών, 618 και πλέον εντολές! Ή πολυνομία όμως, όπως είναι φυσικό, επιφέρει σύγχυση. Διεπληκτίζοντο λοιπόν μεταξύ τους, ποια από τις αμέτρητες αυτές εντολές είναι ή μεγαλύτερη και σπουδαιότερη.

Και αυτό ήταν το ερώτημα πού υπέβαλε ένας άπ' αυτούς στο Χριστό. Διδάσκαλε, ποια είναι ή μεγαλύτερη εντολή του νόμου; και ό Χριστός του απήντησε, Μεγαλύτερη εντολή είναι ή εντολή της αγάπης προς τον Θεό και αγάπης προς τον πλησίον. Έτσι αποστομώθηκαν και αυτοί. 'Αφού ό Χριστός τους αποστόμωσε, στη συνέχεια περνάει στην αντεπίθεση και ρωτάει τους Φαρισαίους. Δέ' μου λέτε, ό Χριστός τίνος υιός είναι; —Ό Χριστός, λένε, είναι υιός του Δαβίδ, κατάγεται απ' το Δαβίδ.

Ναι, άλλ' αφού είναι απόγονος του Δαβίδ, πώς ό Δαβίδ τον λέει Κύριο και μάλιστα «εν Πνεύματι», φωτιζόμενος δηλαδή από το άγιο Πνεύμα; (έ.ά. 22,43) Τον έχει απόγονο, και τον ονομάζει Κύριο, πώς είναι δυνατόν; Πώς μπορεί να είναι και απόγονος και Κύριος; Πάνε μαζί αυτά τα πράγματα;... Κανένας τους δε' μπορούσε ν' απάντηση. αποστομώθηκαν, κι από την ήμερα εκείνη δεν τόλμησε πλέον κανείς να του θέση τέτοια ερωτήματα. αποστομώθηκαν και δε' μπορούσαν ν' απαντήσουν, διότι το πρόβλημα αυτό λύνεται μόνο αν παραδεχθούμε ότι ό Χριστός είναι Θεός.

Αυτοί όμως έπ' ουδενί λόγω μπορούσαν να δεχθούν ότι ό Χριστός είναι Θεός. Έτσι έπαψαν να τον ενοχλούν. Ό Χριστός, αδελφοί μου, απεστόμωσε τους εχθρούς του. Δε' θα μπορούσε λοιπόν, με τη θεία δύναμη του, ν' αποφυγή και την σύλληψη κα! το σταυρό; Ασφαλώς. Παρ' όλα αυτά δεν αποφεύγει το ποτήριο. Ενσυνείδητος και εκουσίως βαδίζει προς τη θυσία υπέρ ημών.

Κυριακή της Τυρινής «Θησαυρίζετε δε ὑμῖν θησαυρούς ἐν οὐρανῷ» π. Χρίστος Πιτυρίνης

«Θησαυρίζετε δε ὑμῖν θησαυρούς ἐν οὐρανῷ»

Από την αυριανή ημέρα, Καθαρά Δευτέρα, μπαίνουμε αγαπητοί μου αδελφοί, στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Ένα μεγάλο κακό γίνεται από την πρώτη ημέρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Υπάρχουν χριστιανοί, που δεν τρώγουν τίποτε για την κάθαρσή τους και των αγιασμό τους. Υπάρχουν όμως και χριστιανοί που τρώγουν κρέατα και πίνουν και γλοντοκοπούν και ασωτεύουν. Η Καθαρά Δευτέρα δεν είναι ημέρα διασκεδάσεως, αλλά προσευχής και νηστείας. Μεγάλη παρεξήγηση. Μεγάλη εκτροπή. Μεγάλη πλάνη.

Όχι λοιπόν, στα εξοχικά κέντρα, αλλά στην μελέτη, στην προσευχή, στην Εκκλησία. Η Καθαρά Δευτέρα είναι καθαρά. Μην την κάνετε ακάθαρτη. Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η πιο ευλογημένη εκκλησιαστική περίοδος του χρόνου. Στάδιο προσευχής. Στάδιο μετανοίας. Στάδιο καθάρσεως. Η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, η Προηγιασμένη, η Νηστεία, οι Χαιρετισμοί της Παναγίας μας, τα Μεγάλα Απόδειπνα και όλοι η υμνολογική ατμόσφαιρα της κάνουν αυτό το υπέροχο και μοναδικό πνευματικό στάδιο. Ένα στάδιο, συγχρόνως, ετοιμασίας για τα Πανάγια Πάθη και την ένδοξη του Σωτήρος μας Ανάσταση.

«Τὸ στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέωκται, οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε, ἀναζωσάμενοι τὸν καλὸν τῆς Νηστείας ἀγῶνα…», ακούσαμε σήμερα στην ακολουθία του όρθρου. Εμπρός λοιπόν, αδελφοί. Ας μπούμε στο στάδιο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και ας αγωνισθούμε τον καλόν αγώνα της νηστείας και της προσευχής. Η νηστεία ταπεινώνει, αδρανοποιεί, νεκρώνει τις ορμές της σάρκας. Η προσευχή μας ενώνει με τον Θεό. Ας φορέσουμε την πανοπλία του Σταυρού, και με τα δύο αυτά δυνατά όπλα, την νηστεία και την προσευχή, να παλέψουμε με τα πάθη και τις σαρκικές επιθυμίες, να πολεμήσουμε τους αοράτους εχθρούς της ψυχής μας.

Έχοντας σαν θώρακα την προσευχή, σαν περικεφαλαία την ελεημοσύνη, σαν μάχαιρα την νηστεία ας αγωνιστούμε στο στάδιο. Όλοι μας, μικροί και μεγάλοι, κληρικοί και λαϊκοί, άνδρες και γυναίκες. Ας είμαστε όλοι στρατιώτες Ιησού Χριστού. Κανείς να μην μείνει έξω από το στάδιο. Κανείς να μην μείνει άοπλος. Κανείς να μην μείνει διστακτικός. Οι στρατιώτες, οι αθλητές «νομίμως ἀθλοῦν», κακοπαθούν, κοπιάζουν, ιδρώνουν για να στεφανωθούν. Εγκράτεια στο φαγητό. Εγκράτεια στη γλώσσα.

Εγκράτεια στις συζυγικές σχέσεις. Εγκράτεια στο θυμό. Εμπρός λοιπόν, με ενθουσιασμό και ζήλο στο στάδιο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, της νηστείας και της προσευχής, της Θείας Εξομολογήσεως και της Θείας Μεταλήψεως. Θησαυρός αγαπητοί μου αδελφοί μεγάλος θησαυρός η Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Πνευματικός θησαυρός. Ας τον κάνουμε κτήμα μας. Ας θησαυρίσουμε καθώς μας είπε και το σημερινό Ευαγγέλιο «ἐν οὐρανῷ» με αυτόν τον ανεκτίμητο θησαυρό.

Όλοι οι άλλοι γήϊνοι θησαυροί, λεπτά πολλά και σαρκικές απολαύσεις, είναι σκύβαλα, είναι άχυρα, και γρήγορα χάνονται, «ἀφανίζονται». Μεγάλη Τεσσαρακοστή λοιπόν. Μεγάλος σταθμός, ανεκτίμητος θησαυρός, πνευματικό στάδιο. Κατανυκτική είναι η Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Κατάνυξη θέλει. Δάκρυα ζητάει. Αγαπητοί μου αδελφοί μου, οι πύλες του σταδίου των αρετών από αύριο είναι ανοικτές, ας μην ολιγωρήσουμε, ας μπούμε να αγωνιστούμε και εμείς τον αγώνα τον καλό.

Τα αγωνίσματα είναι γνωστά για κάθε έναν από εμάς: νηστεία, εγκράτεια, προσευχή, ταπείνωση, εξομολόγηση και ελεημοσύνη. Και έτσι αφού διατρέξουμε το στάδιο αυτό των θείων αγωνισμάτων θα φθάσουμε νικητές να προσκυνήσουμε τα Άγια Πάθη και την τριήμερο Ανάσταση του Εσφαγμένου Αρνίου της Αποκαλύψεως, και να κοινωνήσουμε επαξίως το Πανάγιο Σώμα και το Τίμιο Αίμα του Χριστού μας «εις άφεσιν αμαρτιών και ζωήν αιώνιον». ΑΜΗΝ.

Στη Γέννηση του Χριστού

Με ιδιαίτερη Χάρη οι ιεροί υμνογράφοι της Ορθόδοξής μας Εκκλησίας εξυμνούν το γεγονός της θείας Οικονομίας μέσα από τους ιερούς ύμνους της σημερινής γιορτής της ενσάρκωσης του Υιού και Λόγου του Θεού, του Κυρίου και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού. Το γεγονός τούτο της θείας ενσάρκωσης του Θεού Λόγου αποτελεί μοναδικό και ανεπανάληπτο. Δι' αυτού διασημαίνεται όχι μόνον η απαρχή της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους, αλλά ταυτόχρονα εκφράζεται η άπειρη αγάπη του Τριαδικού Θεού προς το πλάσμα Του, δηλαδή τον άνθρωπο.

Οι άγγελοι στον ουρανό πανηγυρίζουν, συναγάλλονται, συνευ-φραίνονται και συνδοξολογούν μετά των ποιμένων της ταπεινής πόλης της Βηθλεέμ. Τα σύμπαντα σκιρτούν χαρμοσύνως και αγάλλονται. Η γη προσφέρει το σπήλαιο, η έρημος την φάτνη, οι ουρανοί τον αστέρα, οι μάγοι τα δώρα, εμείς δε όμως, τα λογικά δημιουργήματα του Πλάστη και Δημιουργού των όλων, που ως Βρέφος σήμερα τίκτεται, σπαργανώνεται και κατακλίνεται στη φάτνη των αλόγων, προσφέρομε τον εαυτό μας, την καρδιά μας και την ψυχή μας στο Θείο Βρέφος.

Ο άνθρωπος, από την αρχή της δημιουργίας του, προικίσθηκε με πολλά χαρίσματα και σοφία. Ο Θεός τον τίμησε ως βασιλέα της φύσεως. Αποτελούσε δε την κορωνίδα της όλης δημιουργίας, έως ότου ο Διάβολος φθόνησε τόσο πολύ την τιμή και δόξα με την οποία περιέβαλλε ο Δημιουργός τον άνθρωπος, ώστε διά δόλου κατόρθωσε να εξαπατήσει τους πρωτοπλάστους. Η παρακοή της θείας εντολής αποτέλεσε την απαρχή όλων των οδεινηρών του ανθρωπίνου γένους. Μέσα στην απεγνωσμένη προσπάθειά τους ο Αδάμ και η Εύα προσπαθούν να καλύψουν την γύμνωσή τους.

Η γύμνωση αυτή δεν είναι η γύμνωση του σώματος, αλλά η πνευματική γύμνωση της στέρησης της θείας Χάριτος του Θεού, η οποία εγκατέλειψε τον άνθρωπο την στιγμή που εκείνος εγκατέλειψε τον Θεό και εμπιστεύθηκε τον όφιν, τον αρχέκακο και μισάνθρωπο. Ο νους και η συνείδηση του ανθρώπου σκοτίζονται και αμαυρώνονται. Οι πρωτόπλαστοι μένουν αμετανόητοι. Δεν εκμεταλλεύονται τις τρεις ευκαιρίες που τους προσφέρει ο Θεός για συγχώρηση. Ο ένας επιρρίπτει τις ευθύνες στον άλλον, και το χειρότερο απ' όλα ήτο το γεγονός, ότι ο Αδάμ, που ευηγερτήθηκε περισσότερον απ' όλα τα δημιουργήματα, επιρρίπτει την ευθύνη της δικής του πτώσεως στον ίδιο τον Θεό του.

Αυτή η αγνωμοσύνη του Αδάμ και η προσβολή του Θεού είναι η λεγομένη προπατορική αμαρτία. Έκτοτε, η αμαρτία αυτή κληρονομείται από τον κάθε άνθρωπο, ως καταγόμενοι από τον Αδάμ, και διά του μυστηρίου του Ιερού Βαπτίσματος συγχωρείται και αποπλένεται. Η πτώση των Πρωτοπλάστων υπήρξε μεγάλη, όση μεγάλη ήτο και η ευεργεσία που δέχθηκαν από τον Θεό. Εκείνος, τους χάρισε όλη την φύση και έθεσε μία εντολή να τηρήσουν. Εκείνοι, είχαν τα πάντα και θέλησαν να σφετερισθούν την θεότητα, από εγωκεντρισμό και εγωπάθεια επιδιώκουν παρανόμως να γίνουν θεοί όμοιοι με τον Δημιουργό τους.

Ο Θεός θέλησε να τους τελειοποιήσει με την εξάσκηση της υπακοής στο θείο Θέλημά Του, αλλά εκείνοι θέλησαν άκοπα να αρπάξουν τα ύψη της τελειότητας. Τα αποτελέσματα υπήρξαν οικτρά όχι μόνον γιά τον Αδάμ, αλλά και για όλους τους απογόνους του. Φόβος, δειλία, αλληκατηγορία, ψεύδος, συγκοφαντία, μίσος, φθόνος, φόνος, έχθρα, φθορά και τέλος αυτός ο θάνατος διαδέχθηκαν την παραδείσια ζωή των Πρωτοπλάστων. Ο άνθρωπος από βασιλέας της κτίσεως, βρέθηκε σκλάβος της αμαρτίας και του θανάτου. Ό,τι κι' αν έκαμνε δεν μπορούσε να αποκαταστήσει την σχέση του με τον Θεό.

Η διάνοιά του σκοτίσθηκε τόσο πολύ, που αντί να λατρεύει τον Αληθινό Θεό, στράφηκε στη λατρεία των στοιχείων της φύσεως. Τα είδωλα αντικατέστησαν τον Τριαδικό Θεό και ο άνθρωπος οδηγείτο από πλάνη σε πλάνη. Η αγάπη του Θεού όμως δεν άφησε το πλάσμα των χειρών Του έρημο και απροστάτευτο. Ως στοργικός Πατέρας προετοιμάζει τον δρόμο για την σωτηρία. Ο Θεός διά μέσου των Προφητών διαγγέλλει τα χαρμόσυνα μηνύματα περί της αποστολής του εκλεκτού Υιού και Λογου του Θεού. Ο Μεσσίας, ο Σωτήρας του κόσμου, θα προέλθει από Παρθένο Αγνή Κόρη, η οποία διά της αγιότητάς Της ευηρέστησε τον Θεό και απέδειξε, ότι ο άνθρωπος είναι δυνατόν να κατανικήσει την αμαρτία και να γίνει σκεύος εκλογής.

Ο Θεός Λόγος θα γεννηθεί εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου και θα γίνει άνθρωπος όμοιος με εμάς, χωρίς αμαρτία. Η αποστολή Του θα είναι μία, να σώσει τον λαό Του από την σκλαβιά της αμαρτίας και την τυραννίδα του θανάτου. Ο Μωϋσής, εν Πνεύματι Αγίω, βλέπει την φλεγομένη και μη καιομένη Βάτο. Ο Ιακώβ την Κλίμακα που ενώνει γη και ουρανό. Ο Ιεζεκιήλ την Ανατολική Πύλη του αγιαστηρίου διά της οποίας μόνον Κύριος ο Θεός θα διέλθει δι' αυτής. Ο Αββακούμ την Δρόσο. Ο Ησαϊας την Παρθένον Μαρία, εκ της οποίας εγεννήθη ο Ιησούς, ο λεγόμενος Χριστός, που στην Ελληνική μεταφράζεται Εμμανουήλ και σημαίνει ο Θεός είναι μαζί μας.

Και πράγματι, όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου έστειλε ο Θεός τον Υιό Του, ο Οποίος γεννάται εκ της Παρθένου Μαρίας και ως βρέφος σπαργανούται και περιτέμνεται. Ως νήπιον, καταδιώκεται από τον παράφρονα Ηρώδη. Ως άνδρας τέλειος, συναναστρέφεται με τους ανθρώπους και διδάσκει τα πλήθη. Ως πλάνος, από τους Ιουδαίους συκοφαντείται. Ως ληστής, συλλαμβάνεται και αδίκως καταδικάζεται. Ως κακούργος, σταυρώνεται και την τρίτη ημέρα ως Θεός Παντοδύναμος αναστήνεται. Και όλα αυτά τα υπέστη γιά να αποκαταστήσει τον Αδάμ και τους εξ Αδάμ.

Η Γέννηση του Υιού και Λόγου του Θεού υπήρξε η εκπλήρωση της θεϊκής υποσχέσεως περί της σωτηρίας των ανθρώπων, και η οποία αρχίζει με την γέννηση στην Βηθλεέμ και καταλήγει στην επί του Γολγοθά Σταύρωση, την ένδοξη τριήμερη Ανάσταση και την Ανάληψη του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού στα δεξιά του Θεού. Διά της Θείας Οικονομίας ο Υιός και Λόγος του Θεού κατήργησε εκείνον, που κατείχε την εξουσία του θανάτου, δηλαδή, τον Διάβολο, και χαρίζει σ' όλους που πιστεύσουν στο Όνομά Του ζωήν αιώνιο. Η Γέννηση του Χριστού ανέτειλλε στην ανθρωπότητα το Φως της αληθινής Θεογνωσίας.

Ο άνθρωπος, ελεύθερος πλέον από το σκοτάδι της περί Θεού αγνωσίας, μπορεί να γνωρίσει τον αληθινό Θεό και Πλάστη του μέσα από το Φως του Ευαγγελίου και της Εκκλησίας. Απελευθερομένος από το ψευδοκράτος και την πλάνη της ειδολωλατρείας, μπορεί και προσκυνεί τον Ένα Τριαδικό Θεό. Γνωρίζει τον δρόμο, που θα τον οδηγήσει στην κατάκτηση των αρετών και της αγιότητας. Ελεύθερος μπορεί να βαδίσει τον δρόμο προς την σωτηρία. Ο Θεός αφήνει τους ουρανούς και κατέρχεται στη γη. Γίνεται άνθρωπος, για να ανεβάσει στα ύψη της θεότητας τον άνθρωπο. Ο Άσαρκος, λαμβάνει σάρκα.

Ο Ασώματος, δέχεται σώμα. Εκείνος, που δεν Τον χωρούν τα σύμπαντα, περιορίζεται στα όρια της ανθρώπινης φύσεως, και ταυτόχρονα πληρεί τα πάντα με την θεϊκή Του παρουσία. Θεός και άνθρωπος. Δύο φύσεις και δύο θελήσεις, που παραμένουν ασυγχύτως ενωμένες υποστατικά στο ένα Θεανδρικό Πρόσωπο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. «Ο Λόγος σαρξ εγένετο», όχι ότι ο άνθρωπος έγινε θεός, ούτε ότι ο άνθρωπος ανέβηκε στον ουρανό, αλλά ότι ο Θεός Λόγος από αγάπη προς τον άνθρωπο ανέλαβε όλη την ανθρώπινη φύση για να την αγιάσει και να την σώσει.

Ο Θεός Λόγος, με την γέννησή Του, κατανίκησε την αμαρτία και λύτρωσε το ανθρώπινο γένος από τη φθορά και τον θάνατο. Και χωρίς αυτή τη Θεία Οικονομία, κανείς δεν θα μπορούσε να κληρονομήσει την αιώνια Βασιλεία του Θεού. Ο Θεός Λόγος αυτό-αποκαλύπτεται στον άνθρωπο και τον καλεί να γίνει μέτοχος της Βασιλείας Του. Καλεί όλους τους ανθρώπους να εισέλθουν διά της στενής και τεθλιμμένης οδού. Δεν θέλει κανένα να χαθεί. Όλοι αξιώνονται να γίνουν υιοί, κατά χάριν, και συγκληρονόμοι Χριστού.

Η Γέννηση του Σωτήρα και Λυτρωτή μας Ιησού Χριστού, του Υιού και Λόγου του Θεού Πατρός, αγαπητοί μου εν Χριστώ αδελφοί, μας απευθύνει, σήμερα, ένα μήνυμα και μία πρόσκληση. Να ακολουθήσουμε όλοι το αστέρι, που θα μας οδηγήσει στην Βηθλεέμ της Ιουδαίας. Μας προσκαλεί να γονατίσουμε μαζί με τους ταπεινούς ποιμένες μπροστά στο Δημιουργό του παντός. Μας προσκαλεί να γίνουμε συνοδοιπόροι με τους τρεις Μάγους και να προσφέρουμε ως πολύτιμα δώρα τα δάκρυα της μετανοίας.

Μας προσκαλεί να ανοίξουμε την πόρτα της ψυχής μας και να δεχθούμε μέσα στη φάτνη της καρδιάς μας το Βρέφος της Αειπαρθένου Μαρίας. Μας προσκαλεί να αφήσουμε τη χλυδή, τη ματαιοδοξία, το μίσος και την κακία, που οδήγησαν τον Ηρώδη στη κατάκρισή του. Μας καλεί να δεχθούμε με την απλότητα της καρδιάς μας το αγγελικό μήνυμα, ότι «σήμερον ἐγεννήθη ὑμὶν Σωτήρ, ὃς ἐστιν Χριστὸς Κυρίου» και να ψάλλουμε γηθοσύνως το «Δόξα ἐν ὑψίστοις θεῶ καὶ ἐπὶ γὴς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία».

π. Χρίστος Πιτυρίνης

Πώς να διδάξουμε στα παιδιά μας το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων

Υπάρχει μια περίοδος του έτους, η οποία έχει ξεχωριστή σημασία για όλους μας, αλλά ακόμη περισσότερο για τα μικρά παιδιά. Η περίοδος των Χριστουγέννων κρύβει μια μαγεία με πολλά φανερά, αλλά και κρυφά νοήματα, στα οποία οι ενήλικες συχνά δεν δίνουν μεγάλη σημασία, ενώ τα παιδιά, αντίθετα, μέσα από αυτά απορροφούν πληροφορίες, χωρίς καν να τις αναγνωρίζουν. Τα Χριστούγεννα είναι η ιδανική περίοδος να «αναζητήσουμε» τα συναισθήματά μας, μεταλαμπαδεύοντάς τα στα παιδιά μας. Μια ευκαιρία για εμάς, ένα σπουδαίο δώρο για τα παιδιά... Υπάρχουν κάποια σημεία, στα οποία αξίζει να σταθούμε :

Α. Το νόημα του «δίνω» (η προσφορά)

Μία από τις πιο βαθιές έννοιες των Χριστουγέννων αποτελεί εκείνη της προσφοράς. Η ανιδιοτελής προσφορά αγάπης, φροντίδας και η παροχή υλικών και συναισθηματικών αγαθών προς τον συνάνθρωπο είναι μια έννοια, την οποία συχνά οι ρυθμοί της καθημερινότητας δεν μας επιτρέπουν να ακολουθούμε. Μέσα όμως από την προσφορά, μπορούμε να βελτιώσουμε πτυχές της προσωπικότητάς μας. Κι αυτό αποτελεί ένα χρήσιμο «μάθημα» και για τα παιδιά μας. Σε αυτά τα πλαίσια έγκειται και η έννοια της φιλανθρωπίας, μέσω της προσφοράς μας σε λιγότερους τυχερούς συνανθρώπους μας. Ένα σκέπασμα, λίγα χρήματα ή ακόμη και μόνο μια καλή κουβέντα, αρκεί πολλές φορές για να απαλύνει τον πόνο τους. Μπορείτε, αν θέλετε, να τους μιλήσετε για το συναίσθημα του να «δίνω, χωρίς να περιμένω αντάλλαγμα», φέρνοντας ως παράδειγμα την φροντίδα και το καταφύγιο που παρείχαν οι απλοί βοσκοί στον Χριστό, κατά τη γέννησή του μέσα στη φάτνη και εξηγώντας τους ότι ακόμη και μέσα από μια μικρή και απλή προσφορά, μπορεί να προκύψει κάτι σπουδαίο.

Β. Το νόημα του «παίρνω» (το δώρο)

Εδώ, εκείνο στο οποίο θα πρέπει να δώσουμε σημασία είναι ο λόγος για τον οποίο το παιδί θα λάβει ένα δώρο. Συνήθως, τα παιδιά συνδυάζουν τα δώρα ως ανταμοιβή για μια καλή πράξη. Ένας καλός βαθμός στο σχολείο ή ένα καθαρό υπνοδωμάτιο, μπορεί να σηματοδοτεί και την αγορά ενός δώρου από τους γονείς. Τα δώρα όμως των Χριστουγέννων δεν αντιστοιχούν σε μια «καλή πράξη», οπότε για ποιόν λόγο τα λαμβάνουν; Τα παιδιά είναι ευκαιρία να κατανοήσουν ότι το δώρο δεν κρίνεται από την ανταλλακτική του αξία, αλλά προσφέρεται από καρδιάς και συμβολίζει την έμπρακτη αγάπη και την έγνοια του ενός για τον άλλον. Αν θέλετε, μπορείτε να συζητήσετε με τα παιδιά σχετικά με τα δώρα που έφεραν οι τρείς μάγοι στον μικρό Χριστό, με αφορμή την γέννησή του. Δεν περίμεναν κάποιο αντάλλαγμα, αντίθετα η πράξη τους ήταν από μόνη της ανιδιοτελής.

Γ. Το νόημα της ενότητας της οικογένειας

Την περίοδο των εορτών, η οικογένεια συνηθίζει να συγκεντρώνεται όλη μαζί για να γιορτάσει τη γέννηση του Χριστού. Μικροί και μεγάλοι παραμερίζουν, για λίγες ημέρες, τις υποχρεώσεις τους και φροντίζουν να ζήσουν στιγμές θαλπωρής με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Συχνά, οι αντιξοότητες της ζωής, δεν μας αφήνουν να χαρούμε τις στιγμές και αυτό μεταφέρεται και στην ψυχολογία των παιδιών. Αναφέροντας, αν επιθυμείτε, το παράδειγμα της γέννησης και των δυσκολιών που συνάντησαν μέχρι να βρουν καταφύγιο στη φάτνη, μπορείτε να διδάξετε στα παιδιά ότι η ενότητα της οικογένειας παραμένει πάντα μέσα στις καρδιές μας, όσο δύσκολες και αν είναι οι συνθήκες που χρειάζεται να αντιμετωπίζουμε κάθε φορά στη ζωή μας.

Δ. Το νόημα της μεταδοτικότητας του πνεύματος των Χριστουγέννων

Την παραμονή των Χριστουγέννων, κυρίως παλιότερα, οι δρόμοι γέμιζαν παιδιά, τα οποία επισκέπτονταν τα γειτονικά σπίτια, για να τραγουδήσουν τα κάλαντα, ενημερώνοντας για το γεγονός της γέννησης του Χριστού. Ένα χαρμόσυνο γεγονός, το οποίο σημασιολογικά φέρει μαζί την ελπίδα ενός καλύτερου μέλλοντος. Τα παιδιά υμνώντας τη γέννηση του Χριστού γεμίζουν χαρά, ενέργεια και προσμονή για το αύριο. Όπως το λαμπερό αστέρι της Βηθλεέμ, που με το φως του ανήγγειλε σε όλο τον κόσμο τη γέννηση του Χριστού, θα μπορούσαμε να πούμε πως και τα παιδιά, με τον θόρυβο των τρίγωνων μουσικών οργάνων και τους ψαλμούς, μεταδίδουν μέχρι και σήμερα τη γέννηση της χαράς και ελπίδας. Και το πνεύμα των Χριστουγέννων, επισκέπτεται κάθε σπίτι...

Ε. Το νόημα της ύπαρξης του Άγιου Βασίλη

Τα Χριστούγεννα συνδέονται και με την ύπαρξη του καλού και αγαθού γέροντα Αγίου, ο οποίος επισκέπτεται κάθε χρόνο όλα τα σπίτια μέσα στην ίδια νύχτα, ξέρει ποιό παιδί ήταν «καλό» και ποιό ήταν «κακό» και αναλόγως, του αφήνει ή όχι, δώρα κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Ποιο είναι όμως το νόημα της ύπαρξής του; Πίσω από τη μορφή του Άγιου Βασίλη, κρύβεται ένα φιλάνθρωπο πρόσωπο. Στον δυτικό κόσμο, η φιγούρα του Αγίου είναι βασισμένη στη ζωή του Αγίου Νικολάου, που δώρισε στους φτωχούς την κληρονομιά του, ενώ στη χώρα μας βασίζεται στον Μέγα Βασίλειο από την Καισαρεία, ο οποίος είχε αφήσει πίσω του μεγάλο φιλανθρωπικό έργο. Καταρχήν, δεν θα πρέπει να μεταδίδουμε στο παιδί ότι υπάρχουν «καλά και κακά παιδιά», αλλά «καλές και καλές συμπεριφορές». Αυτό που αναζητάμε, λοιπόν, στο τέλος της χρονιάς και αυτό που μπορούμε να μεταδώσουμε στα παιδιά – και αυτό που, στην ουσία, «θέλει να ξέρει» ο Άγιος Βασίλης - είναι ένας απολογισμός των συμπεριφορών μας, για να μπορέσουμε να αλλάξουμε τις επιλογές και τις αποφάσεις μας τη νέα χρονιά, βελτιώνοντας τον ίδιο μας τον εαυτό. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας απομακρύνει από τις πνευματικές αξίες, οι οποίες όμως είναι βασικές για την ανατροφή των παιδιών μας. Τα Χριστούγεννα είναι μια περίοδος που μπορείτε να αδράξετε την ευκαιρία να μεταφέρετε τις αξίες της κατανόησης και της ανιδιοτέλειας, της συμβολής προς τον συνάνθρωπο και της ενότητας. Διδάξτε τους το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων και της προσφοράς και να θυμάστε ότι κανένα δώρο δεν ικανοποιεί περισσότερο ένα παιδί από την αγάπη και τη ζεστή αγκαλιά των γονιών του.

Καλές γιορτές!

πηγή

Κυριακή θ΄ Λουκά «Ἄφρον, ταῦτη τῇ νυκτι τῇ ψυχή σου ἀπαιτουσιν ἀπὸ σου. Ἅ δέ ἠτοίμασας τίνι ἔσται;» π. Χρίστος Πιτυρίνης

ἔσται;»

Ο Κύριός μας, αγαπητοί μου αδελφοί, περισσότερο απ’ όλες τις αμαρτίες απεχθάνεται την πλεονεξία. Γιατί, όπως λέει ο Απόστολος Παύλος, η πλεονεξία είναι ειδωλολατρία. Πράγματι! Όταν η αγάπη μας προς τα πλούτη είναι περισσότερη από την αγάπη των συνανθρώπων μας, και απ’ αυτόν το Θεό, είναι ή δεν είναι ειδωλολατρία; Σωστά, λοιπόν, ο Απόστολος των εθνών Παύλος ονομάζει την πλεονεξία ειδωλολατρία. Γι’ αυτό σήμερα στο ευαγγέλιο, βλέποντας ο Χριστός δυο αδελφούς να αντιμάχονται για να λύσουν ένα πρόβλημα οικονομικής φύσεως, θέμα δηλαδή υλικό, αναγκάστηκε να ρωτήσει. «Τίς μέ κατέστησε μεριστήν ἡ δικαστήν ἐφ’ ὑμᾶς;». Και αυτό γιατί ένας από τους δυο αδελφούς, που και αυτός κατά βάθος ήταν πλεονέκτης, ζήτησε από το Χριστό να γίνει δικαστής της διαφοράς τους. Ποιος με έκανε δικαστή ή μεριστή ανάμεσα στους ανθρώπους; ρωτά ο Χριστός.

Ο λόγος που έγινα άνθρωπος είναι να δώσω στον άνθρωπο το φως της Θείας μου διδασκαλίας και να τον απομακρύνω από την ειδωλολατρία. Και επειδή ο Κύριός μας, ως καρδιογνώστης, γνώριζε, όπως προείπα, ότι και τα δυο αδέλφια ήταν πλεονέκτες, θέλοντας να τους θεραπεύσει απ’ αυτό το πάθος τους είπε την παραβολή που ακούσαμε, την παραβολή του άφρωνος πλουσίου. Και λέει ο Κύριός μας τον άρχοντα αυτό της παραβολής άφρονα, δηλαδή ανόητο και άμυαλο, γιατί πραγματικά είναι τρέλα να είσαι μακριά από το Θεό. Είναι τρέλα να λες ότι όλα τα αγαθά που έχεις είναι δικά σου. Λέει το ευαγγέλιο στην παραβολή του άφρονος πλουσίου ότι μια χρονιά τα χωράφια του πλουσίου αυτού ανθρώπου είχαν γεμίσει με τόσους καρπούς με αποτέλεσμα να σκέπτεται που θα τα βάλει. Που να βάλω τα αγαθά μου; έλεγε. Δεν έχω τόσο μεγάλες αποθήκες. Και δεν είχε ύπνο. Ενώ πολλές φορές οι πτωχοί κοιμούνται ανέμελοι, αυτός δεν μπορούσε να κοιμηθεί.

Αλλά κάποτε, τέλος πάντων, βρήκε μια λύση. «Καθελῶν μου τᾶς ἀποθήκας καί μείζονας οἰκοδομήσω», είπε. Θα γκρεμίσω τις παλιές μου αποθήκες και θα κάνω μεγαλύτερες. Πως όμως ο άνθρωπος αυτός ήταν τόσο σίγουρος ότι τα αγαθά που είχε ήταν δικά του; Λάθος έκανε! Είναι του Θεού. Ο άνθρωπος αυτός νόμιζε ότι όλα μπορούσε να τα κάνει χωρίς τη βοήθεια του Θεού. Είχε ξεγράψει το Θεό από τη ζωή του. Κάτι τέτοιο όμως δεν κάνουν και πολλοί πλούσιοι της εποχής μας; Δεν λένε ότι οι επιχειρήσεις τους και οι περιουσίες τους είναι αποκλειστικά και μόνο γι’ αυτούς; Όμως ο άγιος Αθανάσιος, διερωτώμενος γιατί να δίνει ο Θεός στον πλούσιο της παραβολής τόσο πλούτο, αφού γνώριζε πόσο άπληστος και πλεονέκτης ήταν, απαντά και λέει ότι ο Θεός ως «πολυεύσπλαγχνος καὶ οἰκτίρμων» δείχνει την μεγάλη του αγάπη ακόμα και στους πλεονέκτες πλουσίους.

Ο Θεός θέλει την μετάνοια του αμαρτωλού ανθρώπου. Αλλά, δυστυχώς, οι πλούσιοι ξεχνούν το Θεό και όλα τα θέλουν για τον εαυτό τους. Δεν δίνουν σημασία στον πόνο των συνανθρώπων τους. Αν και ακούνε το κλάμα των πτωχών, των χηρών και των ορφανών, εν τούτοις κάνουν πως δεν το ακούν. Στους πλουσίους που μιμούνται τη ζωή του άφρονα πλουσίου του ευαγγελίου οι πονεμένοι άνθρωποι δεν έχουν θέση. Και μαζί με τον άφρονα πλούσιο λένε: «ψυχή μου, ἔχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά». Και λένε ότι η ψυχή έχει πολλά αγαθά που μπορεί να τα χρησιμοποιεί για πολλά χρόνια. Ποιος όμως έδωσε στον πλούσιο της παραβολής, αλλά και σε κάθε άλλον πλούσιο που έχει την ίδια νοοτροπία, το δικαίωμα να ελπίζει ότι θα ζει αιώνια; Είχε και έχουν υπογράψει συμβόλαιο με το Θεό; Όχι, βέβαια. Και αυτό αποδείχτηκε πολύ γρήγορα.

Το ίδιο και όλας βράδυ η δικαιοσύνη του Θεού έδωσε την απάντηση στο πλούσιο. «Ἄφρον, του λεει ταῦτη τῇ νυκτι τῇ ψυχή σου ἀπαιτουσιν ἀπὸ σου. Ἅ δέ ἠτοίμασας τίνι ἔσται;» Άμυαλε, λέει, είπες ότι έχεις πολλά αγαθά. Μπράβο σου, αλλά ο Θεός σου τα χάρισε. Είπες ότι βρήκες τρόπο να τα συνάξεις σε μεγάλες αποθήκες. Και οι πλούσιοι της εποχής μας βρίσκουν τρόπους να φυλάγουν τα χρήματά τους σε μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού. Πολύ ωραία, λέει ο Κύριος. Όμως, δεν γνωρίζεις ότι το ίδιο κιόλας βράδυ, και όχι μετά από πολλά χρόνια, θα έρθει το τέλος της ζωής σου. Και θα έρθουν οι δαίμονες να παραλάβουν τη ψυχή σου και όχι οι άγγελοι. Οι δαίμονες θα’ ρθουν γιατί αυτούς διακονούσες τόσα χρόνια. Και όσα ετοίμασες σε ποιον θα μείνουν; Έτσι κάνουν οι άμυαλοι πλούσιοι κάθε εποχής. Έτσι κάνουν και οι πλούσιοι και της σημερινής εποχής. Αυτό όμως είναι τρέλα. Γιατί υπάρχει μια άλλη περιουσία, πνευματική, στην οποία πρέπει να προσβλέπει ο άνθρωπος. Το βλέμμα των χριστιανών πρέπει να είναι στραμμένο στον ουρανό. Να είναι στραμμένο στους ουρανούς όπου είναι οι άγιοι της Εκκλησίας και οι άγιοι άγγελοι και αρχάγγελοι.

Αν το βλέμμα μας είναι στραμμένο στον ουρανό ποτέ μας δεν θα αμαρτήσουμε με τη θέλησή μας. Και ποτέ μας δεν θα οδηγηθούμε στην πλεονεξία και φιλαργυρία «η οποία είναι ειδωλολατρεία», όπως μας λέει ο Απόστολος Παύλος. Αγαπητοί μου αδελφοί! Εύχομαι όλοι μας, να ακούσουμε τη φωνή του Θεού, να ζήσουμε όπως θέλει ο Θεός, να ζήσουμε ευσεβώς και εναρέτως. Και να μην είμαστε πλεονέκτες. Γιατί δυστυχώς, μπορεί να είμαστε πτωχοί, αλλά δεν παύουμε να σκεπτόμαστε τα πλούτη. Ο χριστιανός, όμως, όπως είπαμε νωρίτερα δεν πρέπει να σκέπτεται τα υλικά αγαθά περισσότερο από τα πνευματικά. Η ψυχή μας πρέπει να είναι ενωμένη με το Χριστό που είναι ο πλούσιος εν ελέει, όπως μας λέει πάλι ο Απόστολος Παύλος. Ο Χριστός πρέπει να είναι το παράδειγμα και το υπόδειγμα και εμάς και των παιδιών μας. Για να είναι η ζωή μας σύμφωνη με το θέλημα του Θεού σίγουρα η ζωή μας θα έχει πίστη. Μόνο αν ζούμε έτσι θα κατακτήσουμε τη βασιλεία του Θεού. Αμήν

π. Χρίστος Πιτυρίνης

Η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού π. Χρίστος Πιτυρίνης

Μέ κατάνυξη καί δέος ἡ  Ἐκκλησία µἄς ἑορτάζει καί πανηγυρίζει τήν παγκόσμιο ὕψωση τοῦ Τιµίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ καί καλεῖ τά πνευµατικά τῆς παιδιά νά προσέλθουν µἐ εὐλάβεια νά ἀσπασθοῦν τό Τίµιο Ξύλο πάνω στό ὁποῖο ἔχυσε τό αἴµά Του γιά τίς ἀµαρτίες µἄς ὁ Θεάνθρωπος. Χαρά καί φόβο αἰσθανόµαστε στήν καρδιά καθώς προσεγγίζουµε τόν Τρισµακάριστο Σταυρό. Χαρά γιά τή σωτηρία ποῦ ἔφερε στόν κόσµο, φόβο γιά τίς ἁμαρτίες ποῦ ἀκόµα φωλιάζουν στό εἶναι µἄς.

Ἀλήθεια πῶς νά πλησιάσει κανείς τό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ χωρίς δέος; Αὐτόν ποῦ οἱ ἄγγελοι εὐλαβοῦνται ἐµεῖς οἱ ἄνθρωποι πῶς νά ἀγγίζουµε; 'Ὅμως µἔ τήν πίστη, ὅτι ὁ Τίµιος Σταυρός εἶναι «Χριστιανῶν ἡ ἐλπίς» δειλά-δειλά πλησιάζουµε τό Μυστήριό του καί µἐ γνήσια εὐλάβεια γονατιστοί µπροστά τοῦ ψελίζουµε: «Σύ µοὐ σκέπη κραταιά ὑπάρχεις ... ἁγίασον µἐ τήδυναµεί σου». Ἡ σηµερινή ἑορτή τήν ὁποία ἐορτάζουµε µἐ τόση λαµπρότητα εἶναι ἀναµνηση ἑνός µἐγάλου γεγονότος πού ἔγινε τό 326.

Στό Συναξαριστή τῆς Ἐκκλησίας µἄς διαβάζουµε ὅτι ὅταν ὁ πρῶτος χριστιανός βασιλεύς ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος ἐξεστράτευσε κατά τοῦ Μαξεντίου, βρισκόµενος σέ δύσκολη θέση καί κινδυνεύοντας νά νικηθεῖ ἀπό τά πολυάριθµα στρατεύµατα τοῦ ἐχθροῦ, ἐκεῖ στόν Τίβερη ποταµό, µἔρα µἐσηµέρι, εἶδε στόν οὐρανό τό σχηµα τοῦ Τιµίου Σταυροῦ µἐ τήν ἐπιγραφή στά Ρωµαϊκά «Ἐν τούτω νίκα». Θεωρώντας τό σηµεῖο αὐτό εὐλογία τοῦ Θεοῦ καί προµήνυµα νίκης διέταξε τούς στρατιῶτες του νά ἀναρτήσουν στά πολεµικά λάβαρα τό σχχήµα τοῦ Σταυροῦ µἐ τίς θεϊκές λέξεις.

Μέ τή δύναµη τοῦ Σταυροῦ νίκησε ὁ Κωνσταντῖνος καί σάν ἀπόδειξη εὐγνωµοσύνης στό Χριστό κήρυξε τήν ἀνεξιθρησκεία. Ἔτσι ὑψώθηκε ὁ Σταυρός στούς τρούλλους τῶν Ἐκκλησιῶν. Ἐλεύθερα οἱ χριστιανοί λάτρευσαν τόν Σσταυρωµένο καί ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ ἔγινε τό σύµβολο τῆς αὐτοκρατορίας. Εµφορούµενος ἀπό τόν ζῆλο νά προσκυνήσει τό ἴδιο ξύλο ἐπάνω στό ὁποῖο σταυρώθηκε ὁ Χριστός, ἔστειλε τή Μητέρα τοῦ Ἁγία Ἑλένη στά Ἱεροσόλυµα µἐ ὑπηρέτες καί χρήµατα πολλά µἐ σκοπό νά ἀνασύρει ἀπό τή γῆ τό θαµµένο Τίµιο Σταυρό. Ὕστερα ἀπό κοπιώδη ἔρευνα ἀξιώθηκε ἡ Ἁγία Ἑλένη νά βρεῖ στό λόφο τοῦ Γολγοθά τρεῖς Σταυρούς. Τῶν δύο ληστῶν καί τοῦ Χριστοῦ.

Τήν ἀπορία τῆς ποιός ἄραγε ἦταν ὁ Σταυρός τοῦ' Χριστοῦ τήν ἔλυσε τό θαύµα τῆς ἀναστάσεως µἰᾶς νεκρῆς γυναίκας στήν ὁποία ἀκούµπησαν πρῶτα τους δύο σταυρούς χωρίς νά συµβεῖ τίποτα τό θαυµατουργικό, καί ὅταν ἀκούµπησαν τόν τρίτο ἀµέσως ἡ νεκρή ἀναστήθηκε. Τότε ἡ Βασίλισσα κατάλαβε ὅτι ἦταν ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ καί µἀζί µἐ τή Σύγκλητο µἐ συγκίνηση τόν προσκύνησε. Ἐπειδή ζητοῦσε ὁ λαός νά προσκυνήσει τόν Τίµιο Σταυρό καί δέν µποροῦσε λόγο τῆς κοσµοσυρροῆς παρακάλεσε τήν Ἁγία τουλάχιστον νά τόν δεῖ.

Τότε ὁ Πατριάρχης Ἵεροσολυµων Μακάριος, ἀνέβηκε στόν ἄµβωνα τῆς Ἐκκλησίας καί ὕψωσε τόν Τίµιο Σταυρό. Καί κάτω ὁ λαός µἐ δακρυσµένα µἄτια γονατιστός ἔψαλε τό «Κύριε ἐλέησον». Ἀπό τότε ἐπικράτησε ἡ τιµία ἑορτή τῆς Ὑψώσεως. Σήµερα πού γιά τούς πολλούς µὀντέρνους ἀνθρώπους ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ εἶναι «µὠρία», σήµερα πού οἱ λεγόµενοι µἄρτυρες τοῦ Ἰεχωβά παρασύρουν ἀνύποπτους ἀδελφούς µἄς στήν ἄρνηση τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ, σήµερα πού οἱ περισσότεροι ἀπό τούς λεγοµένους ὀρθόδοξους χριστιανούς µὄνο τυπικά καί ἐπιφανειακά προσκυνοῦν τό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ, σήµερα πού ἡ τεχνολογική ἐξέλιξη ἔκανε τόν ἄνθρωπο νά παραθεωρήσει τή δύναµη τοῦ Σταυροῦ.

Σήµερα ποῦ ὁ Σταυρός καί ὁ Ἐσταυρωµένος καθαιρέθηκαν ἀπό τό εἰκονοστάσι τῆς ψυχῆς µἄς, καλούµαστε ὅσοι ἀκόµα συγκινούµαστε ἀπό τό πάθος τοῦ Χριστοῦ, ὅσοι ἀκόµα πιστεύουµε στή δύναµη τοῦ Σταυροῦ του, νά ἐµβαθύνουµε στό Μυστήριο καί στή Θεολογία του, καί νά ὁδηγηθούµε ἀπό τόν ἐξωτερικό ἀσπασµό στήν ἐσωτερική ἕνωση µἄς µἐ τόν Ἐσταυρωµένο. Τότε µὄνο ἡ ἑορτή τῆς ὑψώσεως θά ὑψώσει καί τή δική µἄς ψυχή σέ οὐράνια βιώµατα. Εἶναι γεγονός ὅτι ὁ λαός µἄς εὐλαβεῖται ἰδιαίτερα τή σηµερινή ἑορτή. Τρέχει στίς ἐκκλησίες νά ἀκούσει τά ὡραία τροπάρια, περιµένει µἐ ὑποµονή νά πάρει ἀπό τό χέρι τοῦ ἱερέως τόν βασιλικό, πού ὕστερα βάζει στό εἰκονοστάσι γιά φυλακτό καί µἐ κάθε τρόπο ἐκδηλώνει τά αἰσθήµατα τῆς εὐσέβειάς του.

Πόσοι ὄµως ἀπό αὐτούς τούς καλούς χριστιανούς προσπάθησαν νά ἐµβαθύνουν στό νόηµα τῆς ἑορτῆς; Πόσοι σκέφθηκαν ὅτι πίσω ἀπό τό σύµβολο ὑπάρχει µἰά ὁλόκληρη θεολογία; Ἀλήθεια πόσοι ξέρουν ὅτι Σταυρός σηµαίνει πάθος, πόνος, θλίψις, µἀρτύριο; Εἴµαστε γεµάτοι ἀπό Σταυρούς. Στίς ἐκκλησίες µἄς, στά σπίτια µἄς, στούς δρόµους, στά λεωφορεῖα, παντοῦ βλέπει κανείς νά δεσπόζει ὁ Σταυρός. Στό στῆθος µἄς, πάνω ἀπό τό κρεβάτι µἄς, στίς σηµαῖες µἄς, στήν κορυφή τῆς ἀνεγειρόµενης οἰκοδοµῆς, στά θεµέλια κάθε κτίσµατος, στό αὐτοκίνητο µἄς, στά στέφανα τῶν νεονύµφων, στόν τάφο τῶν νεκρῶν, στά κατάρτια τῶν πλοίων, παντοῦ, σέ κάθε ἔκφανση τῆς ζωῆς δεσπόζει ὁ Τίµιος Σταυρός.

Καί ἐνῶ ζούµε ἀναµεσα σέ τόσους σταυρούς, δυστυχῶς, εἴµαστε ξένοι πρός τό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Ἄν δοκιµάσει κανείς νά δώσει σέ ἕνα ὁποιοδήποτε ἄνθρωπο τῶν ἀνατολικῶν ἀθεϊστικῶν χωρῶν ἕνα µἰκρό σταυρουδάκι θά µεἴνει ἔκθαµβος ἀπό τή λαχτάρα µἐ τήν ὁποία θά ἀσπασθεῖ καί θά ἀγκαλιάσει τό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Θά δεῖ δάκρυα νά κυλοῦν καί θεϊκή ἀλλοίωση νά ζωγραφίζεται στό πρόσωπό του. Καί τοῦτο γιατί µἔσα στήν πνευµατική στέρηση καί στόν πόνο ζεῖ τή θεολoγία τοῦ Σταυροῦ. Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ μᾶς θυμίζει τό θεῖο πάθος του. Ἐκεῖ ἔπαθε γιά τίς ἁμαρτίες μας.

Ἐκεῖ δόθηκε ἡ μάχη κατά τῆς φθορᾶς. Ἀπό τό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ βλάστησε ὁ καρπός τῆς ἀθανασίας. Στό Σταυρό σχίσθηκε τό χειρόγραφο τῶν ἁμαρτιῶν μας. Ἀτενίζοντας τό Σταυρό θυµόµαστε ὅτι ὁ Χριστός φόρεσε ἀκάνθινο στεφάνι γιά νά µἄς καθαρίσει τούς λογισµούς. Ραπίσθηκε γιά νά µἄς διδάξει τήν ὑποµονή. Χλευάσθηκε γιά νά µἄς διδάξει τήν ἀξία τῆς πραότητος. Λογχεύθηκε τήν πλευρά, ἐµπτύσθηκε, προπηλακίσθηκε, ποτίσθηκε ξύδι καί χολή, ἐγκαταλείφθηκε, ἔπαθε ὅσα κανείς ἀπό τούς ἀνθρώπους γιά νά σώσει τόν κόσµο καί τόν καθένα µἄς ἀπό τήν τυραννία τοῦ διαβόλου καί τοῦ θανάτου.

Ἔτσι ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ γίνεται «Χριστιανῶν ἡ ἐλπίς, πεπλανηµένων ὁδηγός, χειµαζοµένων λιµήν, ἐν πολέµοις νίκος, οἰκουµένης ἀσφάλεια, νοσούντων ἰατρός, νεκρῶν ἡ ἀνάστασις». Ὁ Σταυρός µἄς θυµίζει τή λύτρωση µἄς καί τή σωτηρία µἄς. Γιά µἄς τούς ὀρθοδόξους Ἕλληνες ὁ Σταυρός θυµίζει ἀγῶνες ἐθνικούς κατά τούς ὁποίους χωρίς τή δυναµή του ἦταν ἀδύνατο νά ἐπιβιώσουµε. «Σταυρός πιστῶν τό στήριγµα» ψάλλουµε θριαµβευτικᾶ. Ὁ Τίµιος Σταυρός ἦταν καί εἶναι τό ἐθνικό µἄς σύµβολο ποε ἐμψύχωνε τούς ἀγωνιστές µἄς. Τά βυζαντινά στρατεύµατα µἔσα στά πεδία τῶν µἀχῶν ἔφεραν τά λάβαρα τοῦ Σταυροῦ µἐ τά ὅποια ἐνίσχυαν τούς µἀχητές.

Ὅ ἱερός λόχος µἐ καύχηση διεκήρυττε «ἐν τούτω τῷ σηµείω νικώµεν». Καί ὁ θαλασσινός ἀγωνιστής Κανάρης ὕψωσε στή φρεγάτα τοῦ τόν Τίµιο Σταυρό µἐ τή φράση «Σταυροῦ τύπος ἐχθροῖς τρόµος». Ἄς µἤ µεἴνουµε ἀγαπητοί μου ἀδελφοί µὄνο θεατές τοῦ µἐγάλου τούτου σηµερινοῦ µὑστηρίου. Καθώς ἀσπαζόµαστε «τό Ζωοποιόν ξύλον». Ἄς ἀφήσουµε τή σκέψη µἄς νά ἀγκαλιάσει τόν Ἐσταυρωμένο καί νά μᾶς θυµίζει κάθε λεπτό τά περιστατικά τοῦ ἀχράντου πάθους τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καί ἀκόµα, ὅπου ἀτενίζουµε τόν Τίµιο Σταυρό ἄς φέρουµε στή µνήµη µἄς τά προστάγµατα καί τίς ὑποθῆκες τοῦ Ἐσταυρωµένου Χριστοῦ. Τότε ὁ Σταυρός δέν θά εἶναι γιά µἄς ἕνα ἄψυχο ξύλο, ἀλλά θά γίνει «ζωή καί ἀνάστασις», δέν θά εἶναι ἕνα πολυτιµο κειµήλιο, ἀλλά θά ἀποβεῖ ἡ µὀναδική ἀξία ἀπό τήν ὁποία θά παίρνει νόηµα ἡ ζωή µἄς. Ἀμήν

Οι Πρωτοκορυφαίοι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος π.

Σήμερα αγαπητοί μου αδελφοί. Η Εκκλησία μας εορτάζει την μνήμη των Αγίων Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Οι δυο αυτοί Απόστολοι υπήρξαν οι πρώτοι μεταξύ των άλλων Αγίων Αποστόλων και οι μεγάλοι κήρυκες του Ευαγγελίου. Αυτοί οι δύο καθώς και οι άλλοι ένδεκα απόστολοι, όπου τους τιμούμε όλους μαζί αύριο, είναι οι στύλοι της Εκ­κλησίας. Αυτοί θεμελίωσαν όλο το οικοδόμημα της Εκκλησίας πάνω στην ασάλευτη πέτρα του Χριστού, όπου δεν πρόκειται να μετακινηθεί ποτέ, διότι σύμφωνα με τους λόγους του Κυρίου, «πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύ­σουσιν αὐτῆς». Γι’ αυτό η Εκκλησία μας λέγεται Απο­στολική.

Τί είναι όμως Εκκλησία; Εκκλησία είναι η φανέρωση του Θεού στη γη. Έτσι η Εκκλησία δεν είναι ανθρώπινος 'Οργα­νισμός ή ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα, αλλά αποκάλυψη Θεού. Και ή αποκάλυψη τού Θεού είναι πέρα άπό τή λογική τού ανθρώπου. Ό Θεός δεν αποκαλύπτεται στους ανθρώπους που δεν μπορούν να αντέξουν την φα­νέρωσή του, και αυτοί είναι εκείνοι που δεν θέλουν να σωθούν. Έξω από την Εκκλησία του Χριστού ούτε αποκάλυψη τού Θεού υπάρχει, ούτε σωτηρία του αν­θρώπου.

Η να το πούμε αλλιώς έξω από το κήρυγμα των Αγίων Αποστόλων, έξω από την διδασκαλία των Αγίων Πατέρων, ούτε Εκκλησία υπάρχει, ούτε Ορθο­δοξία, που θα πη αλήθεια. Αλήθεια είναι ο Χριστός, αλήθεια είναι η Εκκλησία. Και την αλήθεια αυτή την κηρύττουν αλάν­θαστα οι Άγιοι Απόστολοι και την διδάσκουν ορθά οι διάδοχοι των Αγίων Αποστόλων, οι Άγιοι Πατέρες. Ο άνθρωπος βρίσκει το Θεό του μέσα στην Εκκλησία. Έξω από την Εκκλησία δεν αποκαλύπτεται ο Θεός στους ανθρώπους, γι' αυτό και εκτός Εκκλησίας δεν υπάρχει σωτη­ρία.

Εδώ μέσα στην Εκκλησία του Χριστού μόνο απο­καλύπτεται όλο το θαύμα τού Θεού, που είναι ή σωτη­ρία του ανθρώπου. Εάν θέλαμε να πούμε τί είναι θαύ­μα, αυτό θα λέγαμε. Θαύμα είναι ή φανέρωση του Θεού για τη σω­τηρία του ανθρώπου. Ούτε ο άνθρωπος σώζεται χωρίς τη φανέρωση του Θεού, ούτε το θαύμα γίνεται για άλλο λόγο, παρά μόνο για τη σωτηρία του ανθρώπου. Ο Θεός φανερώνεται στον άνθρωπο για ένα και μόνο σκοπό, για να τον σώση από την αμαρτία. Και ο άνθρωπος σώζεται από την αμαρτία όταν μετανοήσει ειλικρινά και δεχθεί μέσα του με πίστη τη θεία χάρη.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας όπως λέγεται Αποστο­λική, Εκκλησία των Αγίων Πατέρων, θα μπορούσε να λεχθή και Εκκλησία των θαυμάτων, δηλαδή της φανέ­ρωσης τού Θεού. Τα θαύματα του Θεού μόνο μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία ενεργούνται. Ότι γίνεται έξω από την Ορθόδοξη Εκκλησία και λέγεται θαύμα δεν είναι θαύμα του Θεού, αλλά ψέμα τού διαβόλου. Και εδώ πάλι χρειάζεται μεγάλη προσοχή, διότι ο διάβολος εύκολα μεταβάλλεται σε άγγελο του φωτός και οδηγεί τους ανθρώπους στην πλάνη και στην προσκύνηση του.

Δεν είναι μία απλή υπόθεση το θαύμα, αλλά η έμπρακτη φανέρωση της αλήθειας της Εκκλησίας. Δεν είναι το θαύμα τόσο απλό ούτε μετριέται με το πλήθος των ανθρώ­πων, που προστρέχουν στον τόπο, που έγινε. Όταν ο Θεός φανερώθηκε στον Μωϋσή, δεν υπήρχε άλλος εκεί ήταν ο προφήτης μόνος του. Και όταν ο Ιησούς Χριστός θαυματουργούσε, έλεγε σε αυστηρό τόνο να μήν το πουν σε κανένα. Και όταν πάλι ο Κύριος έβλεπε τους ανθρώπους να προστρέχουν πολλοί σ’ αυτόν, για να τον δουν πώς θαυματουργεί, θεράπευε τον άρρωστο γρήγορα και έφευγε. Το θαύμα δεν γίνεται, για να ικανοποιήση την περιέργεια των ανθρώπων, αλλά για να σώση τον άνθρω­πο.

Το ίδιο βλέπομε και στην Ανάσταση τού Κυρίου καθώς και στην ένδοξη Ανάληψή του εμφανίζεται σε λίγους αν­θρώπους, και όχι σε πολλούς. Αυτός, που βλέπει ένα θαύ­μα, βλέπει με τα μάτια του το Θεό τρέμει από το φόβο του, διότι δεν μπορεί να βαστάξη τη φανέρωση τού Θεού, όπως έγινε και με τον σημερινό εορταζόμενο Απόστολο Παύλο όταν βάδιζε στη Δαμασκό και του αποκαλύφθηκε ο Κύριος, έπεσε κάτω και έμεινε τυφλός. Τα θαύ­ματα της Εκκλησίας αγαπητοί μου αδελφοί είναι αλήθεια ότι και στις μέρες μας γίνονται. Αλλά πίστη στο θαύμα δεν θα πει να προστρέξω γρήγορα εκεί που φάνηκε κάτι πώς είναι θαύμα, και όταν ακόμη είναι θαύμα. Αλλά θαύμα θα πει να κλάψω για τις αμαρτίες μου. Αυτό το θαύμα κή­ρυξαν οι Άγιοι Απόστολοι, αυτό το θαύμα δίδαξαν οι Άγιοι Πατέρες και αυτό το θαύμα δέχεται και ή Εκκλησία του Χριστού μας. Αμήν.