Η προσευχή, η απελπισία και τα υλικά αγαθά -Γέροντας Παίσιος

Οι διδαχές του γέροντα Παϊσίου για την προσευχή είναι πολύτιμες 

για κάθε χριστιανό. Έλεγε:

«Δεν υπάρχουν μακαριότεροι άνθρωποι από εκείνους που έπιασαν επαφή με τον Ουράνιο Σταθμό και είναι δικτυωμένοι με ευλάβεια με το Θεό. Όπως δεν υπάρχουν πιο δυστυχισμένοι από εκείνους που έκοψαν την επαφή τους με το Θεό και γυρίζουν ζαλισμένοι τον κόσμο και τα κουμπιά των σταθμών του κόσμου, για να ξεχάσουν λίγο το πολύ άγχος της εκτροχιασμένης ζωής τους.»

Συμβούλευε δε και τα εξής:

«Πολύ βοηθάει, πριν από την προσευχή να διαβάσεις ένα κομμάτι από το Γεροντικό. Τότε θα θερμανθεί η καρδιά σου και θα καπακωθούν όλες οι μέριμνες και θα μπορέσεις να προσευχηθείς απερίσπαστα».

Και για το νου που σκορπίζεται κατά την ώρα της προσευχής τόνιζε:

«Την ώρα της προσευχής, όταν ο νους μας φεύγει σε άσχημα πράγματα ή έρχονται χωρίς να το θέλουμε, να μην χρησιμοποιούμε αντιρρητικό πόλεμο κατά του εχθρού, διότι και όλοι οι δικηγόροι εάν μαζευτούν, με ένα διαβολάκι δεν τα βγάζουν πέρα με τη συζήτηση, αλλά μόνο με μια περιφρόνηση μπορεί να τα διώξει κανείς, όπως και τους βλάσφημους λογισμούς»

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για έναν πνευματικό αγωνιστή είναι η απελπισία.

 Γιʼ αυτό ο γέροντας Παΐσιος έλεγε:

«Να μην απελπίζονται όσοι βρίσκονται μέσα στον κόσμο, όταν είναι κυριευμένοι από πολλά πάθη και η φύση τους είναι άτακτη και τρέχει με ορμή στην κατηφόρα, αλλά να ελπίζουν στην παντοδυναμία του Θεού και να στρίψουν το τιμόνι της γερής τους μηχανής στο δρόμο του Θεού, της ανηφόρας, και πολύ γρήγορα θα προσπεράσουν άλλες βραδυκίνητες μηχανές που τρέχανε μπροστά από πολλά χρόνια στο δρόμο του Θεού».

Και άλλοτε συμπλήρωνε:

«Δεν πρέπει να απελπιζόμαστε, όταν αγωνιζόμαστε αλλά δε βλέπουμε καμιά πρόοδο παρά μόνο μηδενικά συνέχεια. Όλοι οι άνθρωποι μηδενικά κάνουμε, ποιος περισσότερα και ποιος λιγότερα. Βλέποντας ο Χριστός τη μικρή μας προσπάθεια, βάζει ανάλογα μια μονάδα στην αρχή και έτσι παίρνουν αξία τα μηδενικά μας και βλέπουμε λίγη προκοπή. Γιʼ αυτό δεν πρέπει να απελπιζόμαστε, αλλά να ελπίζουμε στο Θεό».

Sky and Earth - Suceava, ROMANIA

Για τους ανθρώπους που είναι προσκολλημένοι στα υλικά αγαθά ο γέροντας Παΐσιος τόνιζε:

«Ο κυριευμέ­νος από υλικά πράγματα είναι κυριευμένος πάντα από στε­νοχώρια και άγχος, γιατί πότε τρέμει μην του τα πάρουν και πότε μην του πάρουν την ψυχή. Ο τσιγκούνης πάλι, που αγκύλωσε το χέρι του από το πολύ σφίξιμο, έσφιξε και την καρδιά του και την έκανε πέτρινη. Για να θερα­πευθεί, θα πρέπει να επισκεφθεί δυστυχισμένους ανθρώ­πους, να πονέσει, οπότε θα αναγκασθεί να ανοίξει σιγά-σιγά το χέρι του και θα μαλακώσει τότε και η πέτρινη καρδιά του και θα γίνει καρδιά ανθρώπινη και έτσι θα του ανοιχθεί και η πύλη του Παραδείσου».

Ο γέροντας Παΐσιος έλεγε:

«Όσοι αναπαύονται μέσα στον υλικό κόσμο και δεν ανησυχούν για τη σωτη­ρία της ψυχής τους, μοιάζουν με τα ανόητα πουλάκια, που δεν θορυβούν μέσα στο αυγό, για να σπάσουν το τσόφλι, να βγουν έξω να χαρούν τον ήλιο — το ουράνιο πέταγμα στην παραδεισένια ζωή, αλλά παραμένουν ακίνητα και πεθαίνουν μέσα στο τσόφλι του αυγού».

Αποσπάσματα από το Βιβλίο
“Διδαχές Γερόντων”

πηγή

Θέλουμε να σωθούμε από την κρίση;

Φωτογραφία: IRRI Images/Creative Commons

Η κατάσταση, στην οποία έχει βρεθεί τον τελευταίο καιρό η χώρα μας, είναι οπωσδήποτε θλιβερή. «Εγενήθημεν όνειδος τοις γείτοσιν ημών, μυκτηρισμός και χλευασμός τοις κύκλω ημών», καθώς λέει ο θεόπνευστος Ψαλμωδός για τον λαό του (βλ. Ψαλμ. 78  4). Ασχολούνται μαζί μας ειρωνικά και περιφρονητικά όλοι οι γύρω λαοί. Βάλαμε ξένα αφεντικά στο κεφάλι μας και γράφουν και προτείνουν – κάποτε ίσως και σαρκαστικά – ορισμένοι ξένοι τρόπους εξόδου από την κρίση, οι οποίοι προσβάλλουν και αυτή την εθνική μας αξιοπρέπεια.

Πονάει κατάβαθα η ψυχή μας με την κατάσταση αυτή, η οποία είναι εξόφθαλμο ότι είναι πραγματική. Πολλοί σπουδαίοι Έλληνες επιστήμονες, που διαπρέπουν στο εξωτερικό, διστάζουν να πουν ότι είναι Έλληνες, διότι χλευάζονται από τους ξένους σχεδόν παντού.

Η πηγή της καταστροφής

Αυτά που συμβαίνουν στην πατρίδα μας, υπενθυμίζουν τον άλλο εκείνο λόγο τού θεοπνεύστου Ψαλμωδού, που έχει σχέση και με την επιβίωση των εθνών: «Ιδού οι μακρύνοντες εαυτούς από σού απολούνται» (Ψαλμ. 72  27). Όσοι απομακρύνονται, Κύριε, από Σένα, από το Νόμο σου τον άγιο, θα απολεσθούν, θα χαθούν, θα καταστραφούν.

Η Αγία Γραφή, το αιώνιο και αλάθητο Βιβλίο του Θεού – ανεξάρτητα αν το πιστεύουν ορισμένοι ή όχι – λέει πάντα την αλήθεια, η οποία επιβεβαιώνεται συνεχώς μέσα στην Ιστορία. Άνθρωποι, πρόσωπα και λαοί που διέκοψαν σχέσεις με τον Θεό και δεν θέλησαν να οδηγούνται από το Νόμο του, είχαν θλιβερή και φρικτή κατάληξη και εξαλείφθηκαν από τον χάρτη τού κόσμου.

Υπάρχει λύση

Η Αγία Γραφή όμως δεν αναγράφει μόνο τα αρνητικά, τις καταστρεπτικές συνέπειες της ανταρσίας κατά τού Θεού. Υποδεικνύει και τα θετικά, τον τρόπο με τον οποίο μπορεί κανείς όχι μόνο να μην καταστραφεί, αλλά αντιθέτως να ζει ήρεμος και ευτυχισμένος. Το τονίζει σαφέστατα προς τους συμπατριώτες του ο θεοκίνητος και μεγαλοφυής προφήτης Ησαΐας εκ μέρους τού Θεού στην αρχή τού εξαίρετου Βιβλίου του: «Εάν θέλητε και εισακούσητέ μου, τα αγαθά της γης φάγεσθε» (Ησ. α΄ 19). Εάν θέλετε και αποφασίσετε να ακούτε και να εφαρμόζετε τους λόγους μου, θα τα έχετε όλα άφθονα, δεν θα σας λείψει τίποτε, δεν θα αναγκάζεσθε να ψωμοζητάτε.

Ιδού η λύση όλων των  λεγομένων οικονομικών κρίσεων και  προβλημάτων, η έξοδος από τα αδιέξοδα και το μυστικό της ευτυχίας. Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα και απλά, έστω κι αν φαίνονται δύσκολα. Όλα εξαρτώνται από τη θέλησή μας. Αν θελήσουμε αυτό που θέλει ο Θεός, λυτρωνόμαστε. Αν όμως δεν θελήσουμε αυτό που θέλει ο Κύριος, μας περιμένει συμφορά.

Καιρός για μετάνοια

Να διερωτηθούμε λοιπόν σχετικά με τη σημερινή μας κατάσταση: 

Εμείς σήμερα, οι Νεοέλληνες, ως άτομα και ως κράτος, θέλουμε αυτό 

που θέλει ο Θεός; Ναι ή όχι;

• Ο Θεός απαγορεύει παραδείγματος χάριν τον φόνο. Κάθε μέρα όμως στη χώρα μας φονεύονται, με νόμο μάλιστα και με κρατική επιχορήγηση, εκατοντάδες ανθρώπινες ζωντανές υπάρξεις, με τις εκτρώσεις που γίνονται από αθεόφοβους γονείς και γιατρούς.
• Ο Θεός ορίζει και ευλογεί τον μυστηριακό Γάμο. Στην Ελλάδα όμως νομοθετήθηκε ακόμη και η ελεύθερη συμβίωση και σχεδιάζουν να νομοθετήσουν και «γάμο» ομοφυλοφίλων, για να γίνουμε σαν τα Σόδομα και τα Γόμορρα, που τα κατέκαυσε με φωτιά και θειάφι ο Θεός για τις σαρκικές αμαρτίες τους.
• Ο Νόμος του Θεού ορίζει να παιδαγωγούνται τα παιδιά και οι νέοι «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου», με τη χριστιανική διδασκαλία (Εφ. ς΄ 4). Οι άρχοντες όμως, που εμείς εκλέγουμε, δεν θέλουν την εκκλησιαστική παρουσία και διδασκαλία στα σχολεία μας. Αποκλείουν την είσοδο των Πνευματικών στα σχολεία μας. Υποτιμούν το κατ’ εξοχήν παιδαγωγικό και μορφωτικό μάθημα των Θρησκευτικών.
• Ο Νόμος τού Θεού τονίζει και ζητεί από τις γυναίκες να ντύνονται «εν καταστολή κοσμίω», με σεμνή ενδυμασία, και να στολίζουν τον εαυτό τους «μετά αιδούς και σωφροσύνης», με αιδώ, με συστολή, με σωφροσύνη και αγνότητα (Α΄ Τιμ. β΄ 9). Τι κάνουν όμως οι σημερινές Ελληνίδες; Δεν ντρέπονται να κυκλοφορούν σχεδόν ημίγυμνες και να εισέρχονται χωρίς σεμνή ενδυμασία και σ’ αυτούς ακόμη τους ιερούς Ναούς.
• Ο Νόμος τού Θεού επίσης ορίζει τιμιότητα και αποφυγή της αδικίας και κλοπής. Τι γίνεται όμως σήμερα στην Ελλάδα μας, με τη διαφθορά των Δημοσίων υπηρεσιών, με τις πυκνές μηνύσεις στα δικαστήρια για αδικίες; Ποιος αγνοεί ότι δεν προφθαίνουν οι αστυνομικοί να συλλαμβάνουν ληστές και κλέφτες;

Θα μάκραινε πολύ ο κατάλογος, εάν συνεχίσουμε να αναφέρουμε περιπτώσεις, στις οποίες οι Έλληνες δεν θέλουμε τον Νόμο τού Θεού στη ζωή μας. Επαναλαμβάνουμε εκείνο που γράφει η Αγία Γραφή ότι λέει ο ασεβής προς τον Θεό: «απόστα απ’ εμού, οδούς σου ειδέναι ου βούλομαι» (Ιώβ κα΄ 14). Θεέ, φύγε από εμπρός μου. Δεν θέλω να ξέρω τί παραγγέλλεις. Θα ζήσω όπως νομίζω εγώ.

Αυτό λέμε με τις πράξεις μας, με όλη τη ζωή μας πολλοί Νεοέλληνες, επίσημοι και άσημοι, προς τον Θεό. Δεν Τον θέλουμε οδηγό της ζωής μας.

Πώς λοιπόν να μας ευλογεί, αφού δεν Τον θέλουμε; Πώς να μας  λυτρώσει από την κρίση και από την εθνική ανυποληψία, αφού ζούμε μακριά Του;

Επομένως δεν μας φταίνε μόνο οι άλλοι για την κατάστασή μας, αλλά πρωτίστως εμείς οι ίδιοι με τις επιλογές μας. Και ο μόνος δρόμος σωτηρίας είναι η μετάνοιά μας, η επιστροφή στη ζωή που θέλει και ορίζει ο Θεός. Ἔτσι μόνο υπάρχει ελπίδα ανακάμψεως και ζωής έντιμης, ειρηνικής και ευτυχισμένης.

πηγή

Υπήρξαν αυτόχειρες άγιοι; π. Βασίλειος Καλλιακμάνης

α) Τον τελευταίο καιρό, λόγω της πολύμορφης κοινωνικής κρίσης και μπροστά στις αποτυχίες, τη διάψευση των προσδοκιών, τα ανυπέρβλητα οικονομικά προβλήματα και την απόγνωση, παρατηρούνται πολλές αυτοκτονίες.

Η αγία Δομνίνη

 Το φαινόμενο αυτό, που συχνά αποσιωπάται, ερμηνεύεται με διάφορους τρόπους. Ήδη, στην κοινωνιολογική σκέψη, ο E. Durkheim κάνει λόγο για την «ανομική αυτοκτονία».

β) Η «ανομική αυτοκτονία» παρατηρείται σε κοινωνίες, που σπάει η κοινωνική συνοχή εξαιτίας της ευμάρειας ή αντίθετα της οξείας οικονομικής κρίσης. Από την άλλη πλευρά, «σε περιπτώσεις μεγάλων κινδύνων ή απειλών η συνοχή των μελών της κοινωνίας αυξάνεται και το ποσοστό των αυτοκτονιών αυτών περιορίζεται. Στις περιπτώσεις αυτές η ανομία της κοινωνίας υποχωρεί ή εξαφανίζεται και η συνοχή της κοινωνίας αποκαθίσταται» (Γ. Μαντζαρίδης).

γ) Η σύγχρονη κοινωνία εμφανίζεται αμφίσημα «ανομική». Διακρίνεται για τον έντονο ατομισμό, την αδιαφορία για τα το κοινό καλό, τον άκρατο καταναλωτισμό, την πλεονεξία, την περιβαλλοντική υποβάθμιση, την υποτίμηση της αξίας του ανθρώπινου προσώπου και τον οξύ ανταγωνισμό. Ο σύγχρονος άνθρωπος μετατρέπεται σε ένα «ισχυρό» αυτόνομο άτομο, που τυπικά έχει πολλά δικαιώματα και βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της κοινωνίας. Ουσιαστικά, όμως, μένει απροστάτευτος, άνεργος και αποκομμένος από κάθε συλλογική δραστηριότητα. Η εξέλιξη αυτή συμβάλλει στην εμφάνιση της «ανομικής αυτοκτονίας».

δ) Παράλληλα, η έλλειψη νοήματος ζωής, η αφόρητη μοναξιά που συχνά προέρχεται από τη διακοπή κοινωνίας με τον Θεό και τον συνάνθρωπο και η εγωκεντρική συσπείρωση του σύγχρονου ανθρώπου δημιουργούν συνθήκες κατάλληλες για την εγωιστική αυτοκτονία. Αυτή σαφώς διακρίνεται από την αυτοκτονία που οφείλεται σε διάφορες ψυχολογικές ασθένειες. Στην εκκλησιαστική παράδοση, η αυτοκτονία θεωρήθηκε βαρύτατο αμάρτημα και οι αυτόχειρες επιτιμούνται με στέρηση της νεκρώσιμης ακολουθίας. Όπως είναι φυσικό, εξαιρούνται οι ψυχικά ασθενείς, αν και τα κριτήρια για το χαρακτηρισμό τους είναι δυσδιάκριτα.

ε) Στις 3 Οκτωβρίου ο εκκλησία τιμά τρεις «αυτόχειρες» γυναίκες, την Δομνίνη και τις θυγατέρες της, Βερνίκη και Προσδόκη, οι οποίες προτίμησαν να πέσουν σε ένα ποταμό και να πνιγούν, παρά να ατιμασθούν από τους διώκτες τους. Οι χριστιανές αυτές γυναίκες ζούσαν στην Αντιόχεια και διακρίνονταν για το κάλλος και την αρετή τους. Για να γλιτώσουν από το διωγμό που κήρυξε ο Διοκλητιανός κατέφυγαν στην Έδεσσα της Ορσοηνής. Ο σύζυγος όμως της Δομνίνης, που ήταν φανατικός ειδωλολάτρης, τις κατέδωσε και τις κυνήγησε ένα στρατιωτικό απόσπασμα.

στ) Οι στρατιώτες τις συνέλαβαν βιαίως και τις οδηγούσαν στην Ιεράπολη. Στο δρόμο, όταν οι άνδρες της συνοδείας σταμάτησαν να φάνε και να μεθύσουν κοντά σε ένα ποτάμι, οι τρεις γυναίκες κατάλαβαν ότι θα τις ατίμαζαν. Η Δομνίνη ενημέρωσε τις κόρες της για τα δεινά που τις περίμεναν και τις προέτρεψε να διατηρήσουν την παρθενία τους και την πίστη τους στον Χριστό. Έτσι, έπεσαν κρυφά στα νερά του ποταμού και πνίγηκαν. Ο εκούσιος πνιγμός τους δεν θεωρήθηκε αυτοκτονία. Ο ιερός Χρυσόστομος έπλεξε εγκώμιο στις τρεις γυναίκες και θεωρεί τη θυσία τους νέο βάπτισμα (PG 50, 629-640).

ζ) Μπορεί η πράξη των τριών γυναικών να μοιάζει με αυτοκτονία, αλλά επειδή δεν γίνεται από εγωιστική διάθεση και απαξίωση του δώρου της ζωής, αλλά για τη διαφύλαξη υψηλών ιδανικών επαινείται. Είναι διαφορετικά τα κίνητρα της αυτοκτονίας από εκείνα της αυτοθυσίας. Στην αυτοθυσία υπερβαίνεται η ατομικότητα και ο θάνατος με την αγάπη προς το Θεό, το συνάνθρωπο ή κάποιο ιδανικό, ενώ στην αυτοκτονία νικιέται ο άνθρωπος από την απόγνωση και το θάνατο.

Πηγή: www.makthes.gr

Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός - Το ίδιον θέλημα και η υπακοή

Οι αναγνώσεις των βίων δυο κορυφαίων Πατέρων,

 του Αγίου Παχωμίου και του Μεγάλου Ευθυμίου,

 μάς δίδουν αφορμή να σχολιάσωμε θέματα πού 

αφορούν το πρακτικό μας

καθήκον. Θα ήθελα να σάς υπενθυμίσω ότι το 

Άγιο Όρος έχει σχέσι με τον Άγιο Ευθύμιο και 

γενικά με τους αγιοσαββίτες μοναχούς.



Από αυτούς παρέλαβε η μονή Στουδίου το τυπικό της και το ίδιο τυπικό 

μετέφερε στον Άθωνα ο ιδρυτής της κοινοβιακής μορφής του μοναχισμού

 Άγιος Αθανάσιος, το οποίο και

χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα. Εκείνο πού έχει σημασία να προσέξωμε 

στον βίο και των δυο Πατέρων, είναι το ότι μάς συνιστούν την ακρίβεια της 

συνειδήσεως του πρακτικού

μας καθήκοντος και ιδιαίτερα την αποφυγή του «ιδίου θελήματος».



Το θέλημα γίνεται με πολλούς τρόπους, αλλά οι κεντρικοί είναι δύο.

 Το ένα είναι το «εκ δεξιών». 

Χάριν δήθεν ευλαβείας κάνει κάποιος 

το θέλημά του. 

Το άλλο είναι το «εξ αριστερών». 

Χάριν της φιλαυτίας κάνει πάλι το θέλημά του.

 Και τα δυο είναι ολέθρια.

 Πιο επικίνδυνο όμως είναι το «εκ δεξιών». 

Το «εξ αριστερών» είναι καταφανές. Εκείνος πού 

κάνει το θέλημά του για ηδυπάθεια, έχει μαζί και την εντροπή.



Εκείνος όμως πού κάνει το θέλημά του από τα δεξιά, είναι σχεδόν ανίατος, 

διότι είναι δύσκολο να τον πείσης ότι σφάλλει, καθ' ην στιγμή στηρίζεται 

στο καύχημα ότι ευσεβεί, ότι

αγωνίζεται. Είδατε στον βίο του Αγίου Παχωμίου τον αδελφό πού 

έκανε ιδιορυθμία εκ δεξιών;



Ποιό είναι το νόημα του «εκ δεξιών» θελήματος; Ότι με τον αγώνα του 

ο άνθρωπος, κερδίζει την σωτηρία. Όπως όμως τόσες φορές ετονίσαμε, 

η σωτηρία δεν είναι αποτέλεσμα

συναλλαγής. Ο Θεός δεν είναι σαν κάποιος δεσπότης πού επιδιώκει να 

πάρη κάτι από αυτούς πού εξουσιάζει, και αν δεν του τα δώσουν οι υποτελείς, 

τότε φυσικά τους

αποκληρώνει. Αυτά είναι γελοία και βλάσφημα και μόνο να τα σκεφθή κανείς.



Η σχέσι του Θεού προς εμάς είναι πατρική και η ιδική μας προς Αυτόν υιική. 

Είναι σχέσι απολύτου πατρότητας και υιότητος. Επομένως δεν μάς σώζουν τα

 έργα μας. Εκείνο πού

μάς σώζει είναι η αγάπη του Θεού Πατρός, η οποία ξεχύνεται στα αγαπητά 

του τέκνα, εάν αποδείξουν πρακτικά με την βιοτή τους, την υιική τους θέσι 

προς Αυτόν. Η προσπάθεια

πού καταβάλλομε στο να πειθαρχούμε στο θέλημα του Θεού, αυτό το νόημα

 έχει. Δεν κάνομε έργα για να συγκεντρώσωμε ποσοστά, μέσω των οποίων 

θα εξαναγκάσωμε τον Θεό

να μάς δώση αυτά πού μάς ανήκουν. Αυτά τα πιστεύουν οι Ιουδαίοι του 

Νόμου και οι αιρετικοί της Δύσεως.



Προσέξατε ότι ο αδελφός αγωνιζόταν εντατικά, εγκρατευόταν και 

έκανε περισσότερο αγώνα. Έπρεπε να είχε περισσότερο μισθό. 

Και όμως ο Θεός δεν τον αναγνώρισε και αντί να

κερδίση περισσότερη Χάρι όπως επίστευε, εδαιμονίσθη και ο Άγιος 

διά της προσευχής του τον ελευθέρωσε.



Το ίδιο βλέπομε και στον βίο του Αγίου Ευθυμίου. Ένας από τους 

μαθητάς του ήτο υψηλός και δυνατός άνθρωπος. Το κοινόβιο 

εχρειάζετο την συνδρομή του για την μεταφορά

αναγκαίων πραγμάτων. Επειδή καταγόταν από την ύπαιθρο και 

εγνώριζε από πρακτικές εργασίες, ήτο κατάλληλος και ικανός για

 την υπηρεσία αυτή. Ο Άγιος τον εκάλεσε και του

είπε ότι τον εψήφισε γι αυτό το διακόνημα.



Αυτός αντιδρούσε και πρόβαλλε: «Δεν ημπορώ να το κάνω αυτό, Γέροντα.

 Αν με βάλετε σε αυτό το διακόνημα, θα πηγαινοέρχομαι εδώ και εκεί 

και θα παραλείπω την ακολουθία

μου και την λοιπή τάξι και έτσι δεν θα ημπορέσω να κρατηθώ». 

Χρησιμοποιούσε την ιδική του ασθενή λογική, την λογική της 

συναλλαγής και όχι την λογική της πίστεως. Ο Άγιος

Ευθύμιος τον επαρηγόρησε. «Όχι τέκνο, δεν θα σου συμβή αυτό.

 Εμείς οι οποίοι σε εψηφίσαμε στην θέσι αυτή, γνωρίζομε καλά τί

 κάνομε και θα προσευχηθούμε και δεν θα γίνη

αυτό πού λέγεις, αντιθέτως θα ωφεληθής πολύ από την διακονία αυτή».



Αυτός πάλι δεν εδέχθη να υποταχθή, παραμένοντας στην ασθενή του 

γνώσι και στο ότι αν φύγη από την γραμμή των Πατέρων και ασχοληθή

 με εργασία πολυσχιδή και

πολυμέριμνο, δήθεν θα εχάνετο. Τότε του λέγει ο Άγιος: «Εμείς τέκνο, 

καθώς σε ωφελούσε σου παραγγείλαμε. Εσύ όμως εφ όσον θα κάμης

 αυτό πού θέλεις, πρόσεξε καλά, όταν

θα τρύγησης τους καρπούς να μην μάς αιτιάσαι». Δεν πρόλαβε να 

τελείωση ο απόηχος της φωνής του Γέροντος και εισέρχεται μέσα του 

ο δαίμονας. Τον ρίχνει κάτω και αρχίζει

να σπαράζη και να αφρίζη και να κάνη εκείνα τα οποία δίδει ο 

διάβολος στους ιδικούς του.



Κατόπιν παρακλήσεως και των άλλων Πατέρων, ο Άγιος τον 

εθεράπευσε. Μόλις συνήλθε, πήγε στο διακόνημά του, στο 

οποίο και διέπρεψε.

Είναι ευχάριστο πού ευρίσκαμε τέτοια παραδείγματα στους βίους

 των Πατέρων μας, γιατί αυτά ακριβώς απασχολούν και εμάς. 

Αυτοί οι λογισμοί πάντοτε ενοχλούν και

απασχολούν τον μοναχό. Και ο λόγος του Γέροντος μένει σαν μία 

γυμνή συμβουλή την οποία θέτετε σε αμφιβολία. «Άραγε μάς τα 

λέγει καλά ή διότι τον συμφέρει τα προβάλλει

έτσι;» Ευτυχώς πού οι Πατέρες μας δεν παρέλειψαν να περιγράψουν

 με λεπτομέρεια τα συμπτώματα, τις αφορμές και τις εικόνες των 

πραγμάτων για να παραδειγματιζόμεθα.



Κοιτάξετε τώρα τις σχέσεις πατρικής στοργής και υικής αγάπης. 

Φέρομεν ως παράδειγμα μίαν οικογένεια ιδανική. Πώς διάκειται 

ο πατέρας προς τα παιδιά του, στα οποία έχει

δώσει καλή ανατροφή και πώς τανάπαλιν διάκηνται αυτά προς αυτόν; 

Έχετε μίαν αμυδράν εικόνα από αυτό. Αν δεν την είδατε προσωπικά 

ο καθένας σάς, την έχετε ιδεί δίπλα σας

ή την ακούσατε. Εκεί υπάρχει σαν σύνδεσμος η αγάπη, η ευωδιά της

 Χάριτος, πού απορρέει από την παναγάπη του Θεού. Ο Θεός δεν είναι 

ο έχων ή ο πηγάζων αγάπη. Είναι ο

Ίδιος αγάπη.

Ο Ιωάννης, ο μέγας κλειδούχος των βαθυτάτων μυστηρίων, ονομάζει

 και βροντοφωνεί «ο Θεός Αγάπη εστί» (Α´ Ιωάν. 4.8). Δεν λέγει, 

ο Θεός καλείται αγάπη, έχει αγάπη, πηγάζει

αγάπη, αλλά «ο Θεός αγάπη εστι». Είναι η απόλυτος αυτοαγάπη 

και «ο μένων εν τη Αγάπη εν τώ Θεώ μένει και ο Θεός εν Αυτώ» (Α´ Ιωάν. 4.16).Αν ξεκινούμε λοιπόν από την θέσι αυτή, οι

 σχέσεις μας είναι καθαρώς αγαπητικές. 

Υποτασσόμεθα στον Θεό όχι γιατί τον φοβούμεθα,

 αλλά γιατί τον αγαπούμε. Ανταποκρινόμενα στην

 αγάπη του, διότι πρώτος Αυτός «ηγάπησε ημάς».

Άρα η υπακοή είναι πραγματικό δείγμα της αληθινής 

αγάπης. Στην υπακοή και μόνο γίνεται η διαπίστωσι 

της πραγματικής αγάπης. Βλέπετε μόνοι σας ότι, 

όταν αγαπάτε κάποιον,

πόσο είσθε έτοιμοι και τον προκαλείτε να εκδηλώση το θέλημά του, 

για να το εφαρμόσετε αμέσως. Και τότε ευρίσκετε ανάπαυσι.

Η υπακοή, ένας από τους βασικούς θεσμούς της μοναστικής μας ιδιότητος,

 δεν είναι τίποτε άλλο παρά πρακτική αγάπη. Επειδή τον Θεό δεν είναι 

δυνατό να τον ιδούμε με τα

αισθητήρια του κόσμου τούτου, αντί Αυτού έχομε την Εκκλησία, έχομε 

τους Πατέρες. «Ο ακούων υμών εμού ακούει, και ο αθετών υμάς εμέ 

αθετεί, ο δε εμέ αθετών αθετεί τον αποστείλαντά με», 

λέγει ο Ιησούς μας (Λουκ. 10,16).

Το ενδιαφέρο μας είναι πώς να αναπαύσωμε αυτόν από τον οποίο 

εξαρτώμεθα. Η όλη εξάρτησί μας από τον πνευματικό μας πατέρα, 

τον Γέροντα, έχει ως θεμέλιο και βάσι την

προς τον Θεό αγάπη μας. Ο υποτακτικός πάντοτε έχει μπροστά του 

ως παράδειγμα τον Ιησού μας, ο οποίος έγινε «υπήκοος μέχρι 

θανάτου, θανάτου δε Σταυρού» (Φιλιπ. 2,8).

Η ιδική μας εξάρτησι και υποταγή, τις περισσότερες φορές είναι

 αναγκαία, διότι την προβάλλει η φύσι, η θέσι, η περίστασι, τα 

πρόσωπα, τα πράγματα.



Στον Θεό Λόγο ποιό από όλα αυτά υπήρχε για να υποταχθή 

στον Θεό Πατέρα; «Μηδέν ων ήττον της πατρικής μεγαλωσύνης», 

έγινε το απόλυτο παράδειγμα της υποταγής και

υπακοής σε όλα τα κτιστά όντα, για να μάθωμε εμείς, πού με την 

ανταρσία και τον «ετσιθελιτισμό» εξοριστήκαμε από την αιωνιότητα 

και την ζωή, ότι μόνο από αυτή την πόρτα θα

επιστρέψωμε. Υπεδύθη ο Κύριός μας τον ρολό του απολύτου 

υποτακτικού όχι για μία στιγμή, αλλά σε ολόκληρο την παρουσία 

Του μαζί μας. Και όπως προφητικά απεκαλύφθη,

«Εγώ δέ, ουκ απειθώ, ουδέ αντιλέγω» (Ησ. 50,5).

Αλλά ακόμα και εκεί πού θα ημπορούσε να πή κανείς ότι εδικαιούτο 

να προβάλη την αντίστασί Του, ή την δικαιολογία, δεν το έκανε, αλλά 

«τόν νώτον αυτού έδωκεν εις μάστιγας

το δε πρόσωπον αυτού ουκ απέστρεψεν από αισχύνης εμπτυσμάτων»

 (Ησ. 50,6). Όλα αυτά μάς βοηθούν να καταλάβουμε το νόημα της 

εξαρτήσεως και της υπακοής. Διότι εάν δεν πιάσωμε αυτό το νόημα,

 μάτην κοπιώμεν.

Οφείλομε να είμεθα έτοιμοι, γιατί οι ημέρες πού έρχονται είναι πονηρές. 

«Έστωσαν αι οσφύες ημών περιεζωσμέναι» με την αυταπάρνησι και

 «οι λύχνοι καιόμενοι», με τον ζήλο

πού θα ανάψη μέσα μας η θεία Χάρις, όταν εμείς δείξωμε την πρόθεσί 

μας κατά αυτό τον τρόπο. Καμμιά αφορμή να μην μάς ξεφύγη να 

αποδείξωμε με την όλη διαγωγή μας ότι

πιστεύομε σωστά και αγαπούμε γνήσια τον Χριστό μας και χάριν αυτών

 των δυο κινούμεθα και δεν μάς ενδιαφέρει τίποτε, ούτε τίποτε υπολογίζομε, 

διότι τίποτε στον κόσμο αυτό δεν έχομε.

Γι αυτό εξήλθαμε του κόσμου, για να γίνωμε «νεκροί τώ κοσμώ» κατά το 

προφητικό, «εξέλθετε εκ μέσου αυτών και αφορίσθητε και ακαθάρτου μή

 «άπτεσθε» και τότε «εισδέξομαι

υμάς και έσομαι υμίν εις πατέρα και έσεσθέ μοι εις υιούς και θυγατέρας,

 λέγει Κύριος Παντοκράτωρ» (Κορινθ. 6,17-18).



Η μνήμη του μεγάλου φωστήρας Ευθυμίου, πού είναι καθηγητής των

 μοναχών, να μάς εύρη με γενναίες αποφάσεις και με σωστή τοποθέτησι

 των πραγμάτων, ούτως ώστε και η

πρεσβεία των Πατέρων μας, να γίνη για μάς καρποφόρος, γιατί 

«πολύ ισχύει δέησις δικαίου ενεργουμένη» (Ιάκ. 5,16).

Αν λοιπόν κατά αυτό τον τρόπο ετοιμαστούμε, τότε θα είναι απόλυτα 

ενεργούμενη η δέησι των Πατέρων μας. «Ιδού έστηκα επί την θύραν 

και κρούω» (Αποκ. 3.20), λέγει ο Ιησούς

μας. Και όστις μου ανοίξει, «εισελεύσομαι και δειπνήσω μετ αυτού»· 

και όποιος δεν μου ανοίξει θα φύγω και θα κτυπήσω άλλη πόρτα. 

Να φροντίσωμε όχι μόνο να εύρη την πόρτα

μας έτοιμη, αλλά προκαταβολικά ανοικτή, για να μην χρειαστή καν 

να κτυπήση, αλλά να εισέλθη κατ ευθείαν. Αμήν.

Πηγή: 

Από το βιβλίο «Διδαχές από τον Άθωνα»
πηγή

Οσία Πελαγία

Αἴσχους πλυθεῖσα καὶ λιποῦσα τὸν σάλον, Πρὸς ὅρμον ἥκεις οὐρανοῦ Πελαγία. Ὀγδοάτῃ ὑπάλυξε βίου πέλαγος Πελαγία.

Βιογραφία Η Οσία Πελαγία ζούσε στην Αντιόχεια και ανήκε στην τάξη των ελαφρών γυναικών. Ήταν πόρνη. Η ζωή της ήταν βουτηγμένη μέσα στον οίστρο των αμαρτωλών ηδονών. Η ακολασία είχε πωρώσει τόσο τη συνείδησή της, ώστε καμιά έννοια μετανοίας να μη μπορεί να εισχωρήσει στην ψυχή της. Επομένως, θα μπορούσε να πει κανείς, ήταν καταδικασμένη από την επίγεια ζωή της στο πυρ της κολάσεως. Όμως όχι! Ο πολυεύσπλαχνος Κύριός μας διαβεβαίωσε ότι «αι τελώναι και αι πόρνοι προάγουσιν υμάς εις την βασιλείαν του Θεού». Δηλαδή, οι τελώνες και οι πόρνες, που στην αρχή έδειξαν απείθεια στο Νόμο του Θεού, αλλά κατόπιν ειλικρινά μετάνιωσαν, προλαμβάνουν στη βασιλεία του Θεού εσάς, που μόνο με τα λόγια δείξατε υπακοή στο Θεό, στην πράξη όμως υπήρξατε απειθείς και άπιστοι. Πράγματι η Πελαγία τυχαία σε κάποια σύναξη χριστιανών άκουσε θερμό κήρυγμα περί αγνότητας, του επισκόπου Νόννου (βλέπε 10 Νοεμβρίου). Τα λόγια του ήλεγξαν και συγκλόνισαν την ψυχή της. Με τη χάρη του Θεού, απαρνήθηκε την άσωτη ζωή της, πούλησε τα διάφορα κοσμήματά της και τα χρήματα διαμοίρασε στους φτωχούς. Αφού κατηχήθηκε και βαπτίσθηκε, μετά οκτώ μέρες πήγε στην Ιερουσαλήμ, όπου με σκληρή άσκηση πέρασε την υπόλοιπη ζωή της.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. δ’. Ἐν σοὶ Μῆτερ ἀκριβῶς διεσώθη τὸ κατ᾽ εἰκόνα· λαβοῦσα γὰρ τὸν σταυρόν, ἠκολούθησας τῷ Χριστῷ, καὶ πράττουσα ἐδίδασκες, ὑπερορᾷν μὲν σαρκός, παρέρχεται γάρ· ἐπιμελεῖσθαι δὲ ψυχῆς, πράγματος ἀθανάτoυ· διὸ καὶ μετὰ Ἀγγέλων συναγάλλεται, Ὁσία Πελαγία τὸ πνεῦμά σου. Ἕτερον Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα) Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ. Ἐξ ἀκανθῶν καθάπερ ρόδον εὐῶδες, τὴ Ἐκκλησία Πελαγία ἐδείχθης, ταὶς ἐναρέτοις πράξεσιν εὐφραίνουσα ἠμᾶς, ὅθεν καὶ προσήγαγες, ὡς ὀσμὴν εὐωδίας, τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, τὸν σὸν βίον Ὁσία. Ὂν ἐκδυσώπει σώζεσθαι ἠμᾶς, παθῶν παντοίων, ψυχῆς τὲ καὶ σώματος. Κοντάκιον Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν Τὸ σῶμα τὸ σὸν νηστείαις κατατήξασα, ἀγρύπνοις εὐχαῖς, τὸv Κτίστην καθικέτευες, τοῦ λαβεῖν σῶν πράξεων, τὴv τελείαν Μῆτερ συγχώρησιv, ἢν καὶ ἔλαβες ἀληθῶς, ὁδὸν μετανοίας ὑποδείξασα. Κάθισμα Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν. Μετανοίας τῇ δρόσῳ τὴν τῶν παθῶν, ἀποσβέσασα φλόγα τὴν σεαυτῆς, ζωὴν ἀνατέθεικας, τῷ Θεῷ καὶ Σωτῆρί σου, διὰ τοῦτο κόσμον, φυγοῦσα ἐμόνασας, ἐν ἐρήμῳ βίον, Ἀγγέλων ζηλώσασα· ὅθεν σοῦ τὸ τέλος, μετὰ δόξης μεγάλης, θεόθεν τιμώμενον, ἐπεγνώσθη τοῖς πέρασι, Πελαγία πανένδοξε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου. Ὁ Οἶκος Ὅσοι ἐν βίῳ ἁμαρτίαις ἐμολύνθητε, ὡς ὁ τάλας ἐγώ, ζηλώσωμεν τὴν μετάνοιαν, τὸν ὀδυρμόν τε μετὰ δακρύων τῆς Ὁσίας Μητρὸς ἡμῶν Πελαγίας, ἵνα ταχὺ ἐκ Θεοῦ τὴν συγχώρησιν λάβωμεν, καθάπερ ἡ μακαρία, ἔτι ζῶσα, τὸν ῥύπον ἀπέπλυνε τῆς ἁμαρτίας, καὶ ἔλαβεν ἐκ Θεοῦ τὴν τελείαν συγχώρησιν, ὁδὸν μετανοίας ὑποδείξασα.

Αγία Ταϊσία

Ἐκ τοῦ ῥύπου σμηχθεῖσα τῆς ἀσωτίας, Φαιδρὰ πρόσεισι τῷ Θεῷ Ταϊσία.

Βιογραφία Η ομορφιά της Αγία Ταϊσίας ήταν από τις σπάνιες. Πλεονέκτημα, που αποβαίνει ολέθριο, όταν δεν είμαστε σε θέση να το διατηρούμε αγνό με το φόβο του Θεού, τη φωτεινή διάκριση, την αδιάλειπτη προσευχή και την ταπεινοφροσύνη. Δυστυχώς για την Ταϊσία, αυτή που επιβουλεύτηκε την τιμή της ήταν η ίδια η μάνα της. Γυναίκα χυδαία, που ήθελε πολύ πλούτο, και δεν δίστασε να εκμεταλλευτεί την κόρη της για να τον αποκτήσει. Έτσι η Ταϊσία, παρασύρθηκε στο δρόμο της ατιμίας μόλις 17 ετών. Έγινε και η ίδια πλούσια αλλά και πόρνη. Οι τίμιοι άνθρωποι την απεχθάνονταν. Καμιά οικογενειακή πόρτα δεν ήταν ανοικτή γι' αυτήν. Οι ίδιοι οι εκμεταλλευτές της σάρκας της, ποτέ δεν θα την έφερναν να γνωριστεί με τις μητέρες τους και τις αδελφές τους. Διότι είχε καταντήσει ένα αντικείμενο σαρκικής ικανοποίησης και τίποτα περισσότερο. Τότε η Ταϊσία έπεσε σε θλίψη μεγάλη, αλλά και η Εκκλησία μπορεί να έχασε ένα πρόβατο, όμως δεν έπαψε να το αναζητεί. Όταν λοιπόν ο Παφνούτιος από τη Σιδώνα έμαθε την ψυχική της κατάσταση, προσευχήθηκε και αποφάσισε να εργαστεί για την ψυχή της. Και δεν αστόχησε. Την επισκέφθηκε και με τη χάρη του Θεού πέτυχε το θαύμα! Καυτά δάκρυα μετανοίας κύλησαν στα μάγουλα της Ταϊσίας. Πέταξε όλα της τα πλούτη στη θάλασσα, διότι το τίμημα της ατιμίας δεν άξιζε να χρησιμοποιηθεί στο Ιερό έργο της ελεημοσύνης. Από τότε έζησε φτωχά, αλλά πλούσια σε πίστη, σε μετάνοια, σε σωφροσύνη, σε προσευχή, σε υπακοή, σε ταπείνωση και καλοσύνη. Έγινε δεκτή σε ευσεβή όμιλο γυναικών και πέθανε φροντίζοντας αρρώστους και ανήμπορους ανθρώπους.

Τυπικόν της 8ης Ὄκτωβρίου 2012

Δευτέρα: Τῆς Ὁσίας Μητρός ἡμῶν Πελαγίας καί Πελαγίας τῆς παρ­θένου. Τοῦ Ὁσίου Πατρός ἡμῶν Φιλίππου, Ἐπισκόπου Γορτύνης.

Ἀπόστολος: Τῆς ἡμέρας· Δευτέρας ιθ΄ ἑβδομάδος Ἐπιστολῶν  (Φιλιπ. α΄ 1-7). Εὐαγγέλιον: Ὁμοίως· Δευτέρας δ΄ ἑβδομάδος Λουκᾶ  (Λουκ. ζ΄ 36-50).

Η διατήρηση της ιστορικής συνείδησης ως πράξη αντίστασης Δημήτρης Μπαλτάς

Εάν η μνήμη του ανθρώπου είναι κριτήριο της ταυτότητάς του, τότε η απώλεια της ιστορικής μνήμης θα πρέπει να σημαίνει απώλεια και της ιστορικής ταυτότητας. Στο πλαίσιο της ισοπεδωτικής παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας και εξ αιτίας της καταναλωτικής συνείδησης και της γενικότερης πολιτιστικής σύγχυσης, η ιστορική μνήμη διαγράφεται από την πολιτιστική και κοινωνική πραγματικότητα.

Εν συνεχεία θα υποστηριχθεί ότι η διατήρηση της ιστορικής συνείδησης είναι κυρίως μία πράξη αντίστασης απέναντι στις ως άνω κυρίαρχες αντιλήψεις των καιρών μας.

Αρχικά, η διατήρηση της ιστορικής συνείδησης λειτουργεί κατά ένα τρόπο ανασταλτικό απέναντι στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία. Εδώ θα πρέπει να διευκρινισθεί ότι η παγκοσμιοποιημένη οικονομία δεν οδηγεί μόνον σε νέες οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες (του τύπου «οι φτωχοί φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι») αλλά απειλεί σε μεγάλο βαθμό τις ιδιαιτερότητες επί μέρους λαών και ανθρώπων. Οπωσδήποτε η διαμορφωθείσα παγκοσμιοποιημένη κοινωνία εμπεριέχει μία ασάφεια όσον αφορά τις αιτίες, τους στόχους και εν γένει το νόημα της συγκρότησής της. Πρόκειται δηλαδή για μία ισοπεδωτική κοσμοαντίληψη της οποίας τα κύρια χαρακτηριστικά (εθνολογικά, οικονομικά, κοινωνικά, ψυχολογικά, ατομικά κ. ά.) δεν έχουν ακόμη αναλυθεί και ερμηνευθεί ικανοποιητικά.

Εξ άλλου, στο πλαίσιο της λεγομένης μετανεωτερικότητας προβάλλεται η καταναλωτική και όχι η ιστορική συνείδηση. Κατά την αντίληψη αυτή, ο άνθρωπος ζει αποκλειστικά και μόνον για το παρόν, αφού το μέλλον είναι αβέβαιο και το παρελθόν ανύπαρκτο. Επομένως δεν αναζητεί ο άνθρωπος κάποιο νόημα ζωής αλλά αρκείται σε μία καταναλωτική συμπεριφορά, η οποία μάλιστα, εάν δεν είναι και πολύ ορατή, δεν είναι και πολύ ενοχλητική. Σ’ αυτήν την θεώρηση, η οποία υιοθετείται εν γένει στην εξαμερικανισμένη πλέον Δύση, η ιστορική συνείδηση δεν έχει κανένα ουσιαστικό ρόλο, αφού ενδιαφέρει περισσότερο η καταναλωτική συμπεριφορά της απρόσωπης μάζας και όχι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης του συγκεκριμένου εθνικού στοιχείου. Λόγου χάρη, θα ήλπιζε κανείς να παραμένει, ακόμη και σήμερα, επίκαιρο το νόημα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα κατά το 1821 ή της εθνικής αντίστασης κατά του Άξονος κατά το 1940.

Εάν εστιάσει κανείς στην γενικότερη πολιτιστική σύγχυση που έχει καλλιεργηθεί στην σημερινή ελληνική κοινωνική πραγματικότητα, θα διακρίνει ότι έχει πλέον χαθεί ό,τι ονομάζεται πολιτιστική κληρονομιά και επικρατεί ένα ασαφές πο­λιτιστικό φαινόμενο που επιτρέπει μία ανάμειξη ετερογενών στοιχεί­ων, είτε εισαγωγής είτε μιας χρήσεως. Τα ακόλουθα παραδείγματα δεικνύουν του λόγου το αληθές. Αν δει ο αναγνώστης την πληθώρα των κατ’ έτος εκδιδομένων βιβλίων, θα διακρίνει ότι τα περισσότερα από αυτά γράφονται χωρίς να έχουν να πουν κάτι ιδιαίτερο ή καινούργιο. Ή, ακόμη, ας προσέξει την μουσική παραγωγή, κακίστης ποιότητας πολλές φορές, στην σύγχρονη Ελλάδα. Εάν μάλιστα ο αναγνώστης ασχοληθεί και με την σύγχρονη ιστοριογραφική αντίληψη που δέχεται, ατυχώς, ότι το ελληνικό έθνος έχει κατασκευασθεί τον 19° αι., τότε θα μείνει τουλάχιστον με μια αίσθηση αδικίας για την ιστορική αλήθεια. Είναι περιττό να αναφερθώ στην απουσία (ή αδυναμία;) του λεγομένου «πνευματικού κόσμου», πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, να επιχειρήσει μία καίρια παρέμβαση στην πολιτιστική βαρβαρότητα των καιρών μας. Παρά τον οποιοδήποτε αντίλογο, είναι βέβαιο ότι από την σημερινή πολιτιστική ανάπτυξη απουσιάζει σχεδόν ο,τιδήποτε μπορεί να διασώσει την ιστορική συνείδηση και μνήμη.

Απέναντι στην σκιαγραφείσα κοινωνική και πολιτιστική πραγματικότητα, η διατήρηση της ιστορικής συνείδησης μπορεί να θεωρηθεί ως μια σύγχρονη πράξη αντίστασης στον νέο αυτόν τύπο του ιμπεριαλισμού, που παρουσιάζεται όχι τόσο στις ισχυρές αλλά κυρίως στις αδύναμες χώρες. Κατά την θεώρηση αυτή, ο σημερινός ιδιάζων ιμπεριαλισμός δεν έχει στρατιωτικό περιεχόμενο, όπως στο παρελθόν, αλλά είναι ένας ιμπεριαλισμός πρώτα της παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας και έπειτα της καταναλωτικής κοινωνίας. Αντιστοίχως, η σύγχρονη αντίσταση δεν μπορεί να είναι ένοπλη αλλά κυρίως πολιτιστική και ψυχολογική. Και η αρχή αυτής της διαφορετικής αντίστασης βρί­σκεται ακριβώς στην διατήρηση της ιστορικής συνειδήσεως.

Είναι προφανής, κατά τα ανωτέρω, η αναγκαιότητα της διατήρησης της ιστορικής συνείδησης στον σύγχρονο εξαμερικανισμένο δυτικό πολιτισμό μέρος του οποίου επιθυμεί να αποτελέσει, ανεπιτυχώς, και η Ελλάδα. Σε τελική ανάλυση, επιβάλλεται να ερμηνευθεί αυτή η διατήρηση της ιστορικής συνείδησης ως η έσχατη πράξη αντίστασης μέσα στην γενική παρακμή.

πηγή

Tι συνέβη με το κείμενο της Αμερικανίδας καθηγήτριας για τον Ιησού;

Πριν από μερικές εβδομάδες, στις 18 Σεπτεμβρίου, η Kάρεν Κινγκ, ιστορικός του πρώιμου Χριστιανισμού και καθηγήτρια του πανεπιστημίου Xάρβαρντ, δημοσίευσε στο πλαίσιο της ανακοίνωσής της σε επιστημονικό συνέδριο το σπάραγμα ενός παπύρου, που ξεσήκωσε πραγματικό σάλο. Το απόσπασμα του παπύρου είχε μέγεθος περίπου όσο μια πιστωτική κάρτα και περιλαμβάνει στη μία πλευρά του κείμενο με 8 στίχους στην κοπτική γλώσσα και αναφέρεται σε κάποιο διάλογο του Ιησού με τους μαθητές του. Αποτελείται από μεμονωμένες λέξεις ή μικρές φράσεις, που παρουσιάζουν οι περισσότερες μεγάλη ομοιότητα με το Κοπτικό «Ευαγγέλιο του Θωμά». Η χρονολόγηση του κειμένου προσδιορίζεται στον 4^ο αι., αλλά η Κινγκ πιστεύει ότι πρόκειται για κοπτική μετάφραση ενός ελληνικού ευαγγελίου του 2^ου αι., λόγω των πολλών ομοιοτήτων που παρουσιάζει με αντίστοιχα κείμενα αυτής της εποχής. Ο πάπυρος φέρεται να έφτασε στα χέρια της Κινγκ από έναν ανώνυμο συλλέκτη.

Το επίμαχο σημείο βρίσκεται στον 4^ο στίχο και σύμφωνα με την ερμηνεία της Κινγκ υποτίθεται ότι ο Ιησούς αναφέρεται σε … σύζυγό του! Μάλιστα, η καθηγήτρια προχωρά εικάζοντας ότι πρόκειται για τη Μαρία τη Μαγδαληνή. Ήδη όμως, όπως επισημάνθηκε από πολλούς ειδικούς, η ερμηνεία αυτή δείχνει προβληματική: Η Κινγκ προτείνει τη Μαγδαληνή, επειδή έγινε προηγουμένως αναφορά σ’ αυτήν. Η συνάφεια, ωστόσο, του σημείου αυτού κάνει λόγο για τη μητέρα του Ιησού. Στο ίδιο απόσπασμα γίνεται μνεία και για κάποια μαθήτριά του (που δεν κατονομάζεται).

Οφείλουμε, πάντως, να προσθέσουμε ότι αποκλίνουσες αντιλήψεις σχετικά με το πρόσωπο του Ιησού έβρισκαν στους αιρετικούς κύκλους ένα σταθερό ακροατήριο κατά τους πρώτους αιώνες της διάδοσης του Ευαγγελίου. Σε κανένα όμως γραπτό μνημείο δεν απαντάται η μαρτυρία για κάποιο γάμο του Θεανθρώπου. Η ερευνήτρια πάντως εμμένει στην άποψή της για την αξία του ευρήματος, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχει επίσης και η μαρτυρία για το αντίθετο. Η ίδια όμως δεν διατείνεται πως το κείμενο είναι σε θέση να προσφέρει ασφαλή στοιχεία για τη ζωή του Ιησού (λόγω της μεγάλης χρονικής απόστασης από την περίοδο που Εκείνος έζησε), αλλά μόνο ότι αποδίδει τις απόψεις κάποιων ομάδων πιστών κατά τους πρώτους αιώνες της ζωής της Εκκλησίας. Την ίδια άποψη συμμερίζονται και άλλοι ακαδημαϊκοί, οι οποίοι, λόγω της μοναδικότητας μιας τέτοιας μαρτυρίας στη χειρόγραφη παράδοση, αναγνωρίζουν ότι αντανακλά περισσότερο την πεποίθηση του συγγραφέα της και όχι κάποια ιστορική αλήθεια.

Η συζήτηση που άναψε περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία απόψεων. Πέρα όμως από τις γνώμες των ειδικών, η ένταση ανεβαίνει, όπως φαίνεται, από τις ακραίες απόψεις όσων θεωρούν ότι μια συγκεκριμένη ομάδα στους κόλπους του αρχέγονου Χριστιανισμού κατάφερε να επιβάλει τελικά τις απόψεις της και έτσι προέκυψε η καθιερωμένη άποψη για τον Ιησού, ενώ μια άλλη βλέπει πίσω από τις αμφισβητήσεις αυτές, πέραν της βλασφημίας, και μία μια σκευωρία που στόχο έχει να πλήξει τους χριστιανικούς θεσμούς μέσω της αποδόμησης του προσώπου του Χριστού.

Κατά τ’ άλλα, οι αντιρρήσεις σχετικά με της αιτιάσεις της κ. Κινγκ ξεκινούν από το θέμα της γνησιότητας του παπύρου, καθώς αρκετοί ειδικοί τον θεωρούν πλαστό. Για την ώρα, οι απαντήσεις της Κινγκ δεν φαίνονται πειστικές, ειδικά όσον αφορά την ανωνυμία του ιδιοκτήτη του εγγράφου – μολονότι επικαλείται ορισμένες μαρτυρίες ειδικών που αποφαίνονται υπέρ της γνησιότητας του κειμένου. Υποψίες εγείρονται ακόμη σχετικά με τη στενή σύνδεση –σε βαθμό ταύτισης – του νεοφανούς κειμένου με το «Ευαγγέλιο του Θωμά»: ενδέχεται δηλαδή κάποιος να κατασκεύασε το εν λόγω σπάραγμα αρυόμενος φράσεις από το «Ευαγγέλιο του Θωμά», χωρίς όμως να γνωρίζει επαρκώς τη συγκεκριμένη κοπτική διάλεκτο (σαχιδική) στην οποία είναι γραμμένο το απόσπασμα του υποτιθέμενου «Ευαγγέλιο της συζύγου του Ιησού». Άλλοι ερευνητές σχετικοποιούν τη σημασία του ευρήματος εξαιτίας της απουσίας πλαισίου, από το οποίο θα μπορούσαν να εξαχθούν περισσότερο ασφαλή συμπεράσματα. Δεν είναι ξεκάθαρο, επομένως, αν το επίμαχο απόσπασμα του 4^ου στίχου ανήκει σε φράση του Ιησού ή σε κάποιον από τους μαθητές του (στα αντίστοιχα σημεία του «Ευαγγελίου του Θωμά» μιλά ο Πέτρος, ο οποίος ως γνωστόν ήταν έγγαμος). Το παράλληλο κείμενο του «Ευαγγελίου του Θωμά» αναφέρεται, ακόμη, στις προϋποθέσεις που πρέπει να έχει κάποιος για να είναι μαθητής του Ιησού, ενώ η κ. Κινγκ θεωρεί, μέσα στο πλαίσιο της δικής ερμηνείας, ότι το απόσπασμα που έφερε στην επιφάνεια μιλά για τη δυνατότητα των γυναικών να ανήκουν στον κύκλο των μαθητών του. Σε άλλες περιπτώσεις, οι αντωνυμίες αρσενικού γένους που απαντούν στο «Ευαγγέλιο του Θωμά», αντικαθίστανται με θηλυκές στο κείμενο της κ. Κινγκ. Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι παρόμοιες πλαστογραφήσεις κατά το παρελθόν συντέθηκαν βασιζόμενες σε γνωστά αρχαία κείμενα. Τέλος, επισημαίνεται χαρακτηριστικά, ότι υπάρχει ένα πλήθος σπαραγμάτων παπύρων, στους οποίους μπορεί να βρει κανείς οποιαδήποτε ανερμάτιστη ιδέα και κάθε αποκύημα της ανθρώπινης φαντασίας.

Σε ένα άλλο επίπεδο, κατακρίνεται η σπουδή της Θεολογικής Σχολής του Χάρβαρντ, στην οποία διδάσκει η κ. Κινγκ, να ανακοινώσει – σχεδόν πομπωδώς – μια ανακάλυψη, η οποία δεν έχει ακόμη πλήρως επιβεβαιωθεί. Παράλληλα, επικρίνεται και η συναλλαγή με τους αμφίβολης ηθικής ποιότητας εμπόρους αρχαίων χειρογράφων, η οποία θεωρείται πως ενθαρρύνει την παράνομη αυτή δραστηριότητα. Σημειωτέον, ότι στη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα βρίσκεται σε εξέλιξη ένας διάλογος σχετικά με τη δεοντολογία ανάρτησης άρθρων που βασίζονται σε πηγές αμφίβολης νομιμότητας. Μάλιστα, υπάρχει σχετικά επίσημη απόφαση της ΟΥΝΕΣΚΟ, ενώ πολλά ερευνητικά ιδρύματα αρνούνται οποιαδήποτε δραστηριότητα (έρευνα, ανακοινώσεις κ.λπ.) στην οποία δεν είναι ξεκάθαρο το καθεστώς προέλευσης των ευρημάτων.

Τα σημεία της έρευνας εστιάζονται στη μελάνη με τον οποία γράφτηκε το κείμενο, στη γραμματική του (αν, δηλαδή, πρόκειται για αρχαίο ολιγομαθή γραφέα ή για σύγχρονο αδαή πλαστογράφο) καθώς και στον τρόπο της γραφής. Πολλές, ακόμα, τοποθετήσεις σχετικά με το κείμενο, αφορούν το ζήτημα της θέσης των γυναικών στην Εκκλησία, καθώς πιστεύεται ότι το επίμαχο κείμενο γράφτηκε για να ενισχύσει τους υπέρμαχους της χειροτονίας των γυναικών, με ιστορικά στοιχεία από τη ζωή του Ιησού.

πηγή

Περί μετανοίας μέσα στο σώμα της Εκκλησίας

Αναφερθήκαμε στη μετάνοια και το πνευματικό πένθος, στην κάθαρση από τα πάθη και την πάλη για την υπέρβασή τους. Τονίσαμε ότι στη μετάνοια, όπως και στον αγώνα για τον εξαγνισμό μας, δεν αποβλέπουμε σε τίποτε άλλο από την «ενεργοποίηση» όλων των χαρισμάτων, τα οποία μας μεταδόθηκαν στο άγιο Βάπτισμα. Όλες μας οι προσπάθειες συνθέτουν τον εντατικό αγώνα για την ανάκτηση της σφραγίδας της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος, η οποία μας χαρίσθηκε εκείνη τη μεγάλη ημέρα. Στο άγιο Βάπτισμα μάς κληροδοτήθηκαν όλα τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Από αυτή την άποψη την ημέρα εκείνη δεν διαφέρουμε σε τίποτε από τους μεγαλύτερους Αγίους: Λάβαμε τις ίδιες δωρεές όπως εκείνοι και τίποτε λιγότερο.

Στο άγιο Βάπτισμα γινόμαστε ζωντανά μέλη του Σώματος του Χριστού, επειδή μετέχουμε στη ζωή της Κεφαλής του Σώματος, η οποία ρέει άφθονα δι’ Αυτού σε όλα τα μέλη του. Είμαστε ενωμένοι με τον Χριστό· «Χριστόν ενεδύθημεν!». Δυστυχώς, αργά ή γρήγορα, αυτή η χάρη θάβεται μέσα μας εξαιτίας της εμμονής μας στην κατάχρηση της ελεύθερης προαιρέσεως. Γι’ αυτό είναι αναγκαίο όλη η προσπάθεια και ο ασκητικός αγώνας μας να κατευθυνθούν προς τον επιμελή καθαρισμό, την απάλειψη του «επικαλύμματος» της ρυπαρότητας που συσσωρεύθηκε στην πνευματική καρδιά. Όπως διαπιστώσαμε προηγουμένως, αυτή η πάλη για την κάθαρση ελευθερώνει σταδιακά χώρο μέσα στην καρδιά για την ανάπτυξη πνευματικών δραστηριοτήτων, όπου καθένας από μας έχει τη δυνατότητα να καλλιεργήσει το χάρισμα της βασιλικής ιερωσύνης -ένα από τα πολυτιμότερα δώρα που μας παρέχονται στο άγιο Βάπτισμα. Ιερατεύουμε δηλαδή την προσωπική τελείωση και σωτηρία του εαυτού μας και τελικά εκείνην του σύμπαντος κόσμου.

Ένας φίλος μου εμπιστεύθηκε κάποτε με ποιόν τρόπο ανακάλυψε τη δυναμική αυτού του θησαυρού, ο οποίος συνιστά το βασίλειο ιεράτευμα, και απαλλάχθηκε από κάθε πιθανή σκέψη και διάθεση για τη χειροτονία του σε ιερέα. Εισέδυσε στο νόημα της αληθινής Λειτουργίας με τη μετάνοια· η μετάνοιά του είχε αποβεί γι’ αυτόν η λειτουργία του. Τα δάκρυα που έχυνε κάθε νύκτα στο κελλί του συνέθεταν τη φλογερή δοξολογία και ικεσία του ενώπιον του Θεού. Πιστεύω ότι όταν μετανοούμε, όταν πενθούμε και αγωνιζόμαστε να εξαγνίσουμε τον εαυτό μας από τα πάθη, προσφέρουμε πράγματι ευάρεστη θυσία στον Θεό. Αυτή είναι η λογική μας λατρεία, σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο, η οποία δεν συμμορφώνεται με την υλική πραγματικότητα του ορατού κόσμου, αλλά μέσα από την επίπονη προσπάθεια της μετανοίας απεργάζεται τον ανακαινισμό της υπάρξεώς μας, την ανάπλασή μας ως εικόνων Εκείνου ο Οποίος μας δημιούργησε. Ας εξετάσουμε στο σημείο αυτό τη διαφορά μεταξύ μετανοίας και πνευματικού πένθους. Η μετάνοια συμπεριλαμβάνει το παν: περικλείει πνευματικό πένθος και δάκρυα. Με έναν γενικό τρόπο ορίζεται από τους Πατέρες ως η οριστική απομάκρυνση από την αμαρτία. Τα έργα της μετανοίας είναι γι’ αυτό τον λόγο πολλά. Μεταξύ αυτών υπερέχει το πνευματικό πένθος το οποίο είναι πολύ ευάρεστο στον Θεό. Η ευδοκία Του εκδηλώνεται με τα πνευματικά δάκρυα που μας χαρίζει, αφού αυτά αποτελούν ασφαλές σημείο της ενέργειας της θεϊκής αγάπης σε ένα πρόσωπο. Όπως διαβεβαιώνει ο Γέροντας Σωφρόνιος, δεν υπάρχει αγάπη χωρίς δάκρυα.

Όταν ο άνθρωπος ανταποκρίνεται στην αγάπη, συνειδητοποιεί ότι πάνω από όλα είναι ον λατρευτικό. Η χάρη του Θεού που έχει αγγίξει την καρδιά του τον καθιστά ικανό να συλλάβει την Εικόνα του Θεού, ο Οποίος είναι το αληθινό υπόδειγμα της ζωής του, και εντείνει μέσα του τον πόθο να ζήσει για άλλη μια φορά σύμφωνα με τον αρχικό σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε. Η χάρη πυροδοτεί βέβαια αυτή την εσωτερική αλλοίωση, για να μπορέσει όμως να καρποφορήσει ο άνθρωπος, οφείλει να ζήσει ως μέλος του λατρευτικού Σώματος της Εκκλησίας που είναι η σύναξη των Αγίων, διά των οποίων ομιλεί ο Θεός και στους οποίους αντικατοπτρίζεται. Η κοινή μας μετοχή στο Σώμα της, ως μελών Της, μας συναρμόζει με τους αδελφούς μας που παρίστανται αδιαλείπτως ενώπιον του Θεού. Το γεγονός αυτό μας επιτρέπει να ελέγχουμε τον εαυτό μας με ασφάλεια, αφού οι Άγιοι έχουν οι ίδιοι διανύσει την οδό της καθάρσεως. Ως μέλη του λατρευτικού Σώματος της Εκκλησίας συμμετέχουμε στη θεϊκή καθαρότητα, που δεν μπορεί να ανευρεθεί πουθενά αλλού έξω από το Σώμα αυτό, και έτσι επιτυγχάνουμε την κάθαρσή μας.

Η κάθαρση αυτή δεν συντελείται μηχανικά• είναι θέμα συνέργειας. Η ανθρώπινη θέληση πρέπει να συνεργήσει με τη χάρη του Θεού. Για να γίνει κάποιος μέλος ενός συλλόγου (ζητώ συγγνώμη για την αναλογία!), πρέπει κανονικά να έλθει σε επαφή με τη γραμματεία του. Κατά τον ίδιο τρόπο, όταν ποθούμε να μυηθούμε στο επίμοχθο έργο της μετανοίας, απευθυνόμαστε σε κάποιον από τους «γραμματείς» της Εκκλησίας, δηλαδή επιδιώκουμε τη συνάντηση μας με έναν ιερέα, ο οποίος διακονεί το μυστήριο της συμφιλιώσεώς μας με τον Θεό. Μας δίδεται έτσι στην εξομολόγηση η δυνατότητα να αποκαλύψουμε ή να ομολογήσουμε την αλήθεια για τις αμαρτίες μας. Μέσω αυτής της πράξεως βάζουμε το χέρι μας στο άροτρο που διαπερνά το έδαφος της ψυχής οργώνοντας βαθιά τη γη της καρδιάς μας. Καθώς κοπιάζουμε, τα αγκάθια και τα τριβόλια της καρδιάς μας εκριζώνονται, και το έδαφος της ψυχής ετοιμάζεται για να υποδεχθεί τον υετό της χάριτος. Και αν συνεργασθούμε σύμφωνα με την πρακτική της Εκκλησίας, ο σπόρος αυτός στον κατάλληλο καιρό θα καρποφορήσει, και ο καρπός του δεν θα είναι άλλος από την αιώνια σωτηρία.

Ως εκ τούτου η μετάνοια είναι προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή μας σε όλα τα μυστήρια της Εκκλησίας. Τα μυστήρια αποτελούν τον μυστικό εκείνο τόπο, Όπου η ανθρώπινη θέληση συναντάται με τη θέληση του Θεού, και η σωτηρία μας έγκειται στη συνάντηση και στη συνέργεια με αυτή. Προηγουμένως τονίσαμε ότι η μετάνοια συμπεριλαμβάνει όλες τις αρετές, και ως τέτοια συνιστά το ασφαλές θεμέλιο της ζωής μας μέσα στην Εκκλησία. Στο μυστήριο του Βαπτίσματος, για παράδειγμα, διά της καταδύσεως στο νερό ο άνθρωπος υπόσχεται στον Θεό -και αυτή είναι η διαθήκη μαζί Του- ότι στο εξής θα είναι νεκρός για την αμαρτία. Στο Βάπτισμα διενεργείται μια νέκρωση, ένας πραγματικός θάνατος. Ο άνθρωπος πεθαίνει, στην πραγματικότητα, για την αμαρτία, για όλη τη ματαιότητα της ζωής του, για τις ορέξεις της σαρκός, για τα πάθη, για όλη τη σαρκική νοοτροπία του. Τα εγκαταλείπει όλα πίσω του μια για πάντα, με την απόφαση που εμπεριέχει η συμβολική πράξη της καταδύσεώς του στο νερό. Και εφόσον νεκρωθεί για την αμαρτία με πραγματικό θάνατο, όταν αναδύεται από την κολυμβήθρα, λαμβάνει την καινότητα της ζωής, την αληθινή ζωή της Αναστάσεως. Πράγματι, νεκρωνόμαστε για όσα στερούνται νοήματος και αξίας, για να αξιωθούμε να αναστηθούμε για όλα τα πολύτιμα και αιώνια. Το σύνολο της χριστιανικής μας ζωής συνίσταται στην απόδειξη της πιστότητάς μας στη διαθήκη που συνάπτεται στο άγιο Βάπτισμα και στην προσπάθειά μας να ζήσουμε κατά τρόπο αντάξιο της τιμής που μας απονεμήθηκε από τον Θεό.

Η διαθήκη του Βαπτίσματος ανανεώνεται στο μυστήριο της εξομολογήσεως. Στην εξομολόγηση στρεφόμαστε προς την Εκκλησία, φέροντας όλη την ασχήμια μας, τις αστοχίες και τις παρεκκλίσεις μας. Εγκαταλείπουμε τον εαυτό μας γυμνό μπροστά στην Εκκλησία, με πολλή ταπείνωση, και Εκείνη μας παρέχει ελεύθερα ό,τι δεν θα μπορούσαμε ποτέ να επιτύχουμε μόνοι μας. Το τονίζω· η Εκκλησία προσφέρει γενναιόδωρα. Είναι το Σώμα των Αγίων, τόσο στον ουρανό όσο και στη γη, και μεταδίδει ελεύθερα τον θησαυρό της αγιότητας και της καθαρότητάς Της στα μέλη Της. Στο μυστήριο της εξομολογήσεως λαμβάνουμε τη χάρη του Χριστού μέσα από τη συναναστροφή μας με τους Αγίους Του.

Η Θεία Ευχαριστία, το επισφράγισμα της διαθήκης μας με τον Θεό, έχει στην πραγματικότητα ως βάση τον λόγο του Κυρίου. Και το πλήρωμα του λόγου Του εντοπίζεται ασφαλώς στην Αρχιερατική Προσευχή, στο 17ο κεφάλαιο του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, που έχει τώρα σφραγισθεί με το Αίμα Του. Στο 6ο κεφάλαιο του ίδιου Ευαγγελίου ο Κύριος ομιλεί για τον ζώντα λόγο της διαθήκης Του και την αιώνια παρουσία Του στο μυστήριο: «Καθώς απέστειλε με ο ζων Πατήρ καγώ ζω διά τον Πατέρα, και ο τρώγων με κακείνος ζήσεται δι’ εμέ». Εντούτοις οι Απόστολοι είχαν καθαρθεί από τον Κύριο πριν από τη μετοχή τους στον Μυστικό Δείπνο. Ο Κύριος είχε κατά νου την Καινή Διαθήκη, όταν ζήτησε να πλύνει τα πόδια του Πέτρου. Ο Πέτρος, με τον συνήθη αυθορμητισμό του, είπε στον Κύριο: «Ου μη νίψης τους πόδας μου εις τον αιώνα». Και ο Κύριος αποκρίθηκε: «Εάν μη νίψω σε, ουκ έχεις μέρος μετ’ εμού». Ο Πέτρος, ταραγμένος από το ενδεχόμενο αυτό, πρόσθεσε: «Κύριε, μη τους πόδας μου μόνον, αλλά και τας χείρας και την κεφαλήν». Στο ίδιο Ευαγγέλιο ακούμε τον Κύριο να βεβαιώνει τους Αποστόλους Του: «Ήδη υμείς καθαροί έστε διά τον λόγον ον λελάληκα υμίν».

Είδαμε ότι δεν είναι δυνατόν να μυηθούμε αληθινά στα μυστήρια, χωρίς προηγουμένως να προετοιμασθούμε κατάλληλα. Γι’ αυτό τον λόγο οι Ευχές πριν από τη Θεία Μετάληψη είναι γεμάτες από το ταπεινό πνεύμα της μετανοίας, γιατί ποτέ δεν θα κατορθώσουμε να φανούμε αντάξιοι της μεγαλειώδους δωρεάς της θείας ζωής που μας προσφέρεται. Μπορούμε μόνο να δασωθούμε τον Κύριο ικετεύοντάς Τον να μας καθαρίσει, ώστε να μπορέσουμε να ανανεώσουμε τη διαθήκη μας μαζί Του και να μετέχουμε πλήρως στην αγιότητά Του. Κάθε φορά που ανανεώνεται η υπόσχεσή μας προς τον Κύριο, Αυτός μας καθιστά ικανούς να βαδίζουμε επάξια της κλήσεώς μας για την αιώνια ζωή. Υπάρχουν φορές που ακόμη και μια απεγνωσμένη υπόσχεση προσευχής προς τον Κύριο αποδεικνύεται αρκετή, για να επιφέρει έναν τέτοιον ανακαινιστό: «Κύριε, βοήθησέ με να βάλω καινούργια αρχή». «Κύριε, βοήθησέ με σε αυτή τη δυσκολία, και θα αγωνισθώ για τη διόρθωσή μου στο μέλλον». Βεβαίως ο άνθρωπος πάντοτε αποδεικνύεται «ψεύστης», αλλά μια ταπεινή κίνηση της καρδιάς ποτέ δεν αποτυγχάνει να συγκινήσει τον Κύριο, ο Οποίος συγκαταβαίνει να μας μεταδώσει όση χάρη χρειαζόμαστε, για να αρχίσουμε πάλι τον αγώνα μας.

Στο πέρασμα του χρόνου παρατηρούμε ότι ορισμένοι άνθρωποι αξιώθηκαν μεγάλης χάριτος μετά από μια απλούστατη ταπεινή σκέψη ή προσευχή, και αυτή η χάρη τους έδωσε τη δύναμη να κόψουν τελείως ένα πάθος και ποτέ να μην επιστρέψουν σε αυτό. Πώς συμβαίνει να ανταποκρίνεται ο Κύριος τόσο «δυσανάλογα» σε παρόμοιες κινήσεις της καρδιάς; Η αλήθεια είναι ότι είναι πιστός στις υποσχέσεις Του, πιστός στη διαθήκη Του με μας, και «αρνήσασθαι Εαυτόν ου δύναται». Το όνομά Του είναι «Πιστός». Στο βιβλίο τής Αποκαλύψεως καλείται «ο μάρτυς ο πιστός». Είναι πιστός, διότι είναι ο αεί ων, ωσαύτως ων, και οι υποσχέσεις Του μένουν εις τον αιώνα και εκπληρώνονται αμετάθετα. Ο λόγος του Κυρίου προς τον προπάτορά μας Αβραάμ πιστοποιεί την αλήθεια του πράγματος: «Και στήσω την διαθήκην μου ανά μέσον σου και ανά μέσον του σπέρματός σου μετά σε, εις τας γενεάς αυτών, εις διαθήκην αιώνιον, είναι σου Θεός και του σπέρματός σου μετά σε». Αν αποτυγχάνουμε, η ευθύνη βαραίνει εμάς που είμαστε αναξιόπιστοι, χωρίς αφοσίωση και πιστότητα, και δεν τιμούμε το δικό μας μερίδιο στη διαθήκη μαζί Του. Αυτός ωστόσο είναι βέβαιος και αληθής. Κάθε ημέρα της ζωής μας είναι μία χάρη, γιατί μας δίδεται για να προσφέρουμε μετάνοια, και δι’ αυτής να εισέλθουμε στο πλήρωμα της ζωής, αφού η διαθήκη του Κυρίου με τον λαό του είναι ατελεύτητη.

(Αρχιμ. Ζαχαρία, Ο κρυπτός της καρδίας άνθρωπος, Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας σ. 208-215)

πηγή