Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος, Μήπως προτεσταντίζουμε;

Μήπως  προτεσταντίζουμε;….

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Προ καιρού εκδόθηκε από το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών (ΠΣΕ) πολυσέλιδο επίσημο θεολογικό κείμενο από την Επιτροπή του "Πίστη και Τάξη" - Document No 214. Τίτλος του "Η Εκκλησία: Προς  μια κοινή αντίληψη".

Σ' αυτό χαιρετισμό απευθύνει   ο Προτεστάντης Γενικός Γραμματέας του ΠΣΕ Ολαφ Φίκσε Τβέϊτ και τον πρόλογο υπογράφουν οι υπεύθυνοι για τη σύνταξη του κειμένου, Ελληνορθόδοξος Μητροπολίτης Κωνσταντίας και Αμμοχώστου κ. Βασίλειος, Πρόεδρος της Επιτροπής "Πίστη και Τάξη"  και ο Προτεστάντης  κ.  Σανουάν Τζον Ζιμπώ, διευθυντής της ίδιας Επιτροπής. Σύμφωνα με τα όσα γράφουν, το κείμενο έχει αποσταλεί σε όλα τα μέλη του ΠΣΕ, τα οποία προσκαλούνται να μελετήσουν το κείμενο και να το σχολιάσουν.

Από Ελληνορθόδοξης πλευράς συνήθως τέτοια θεολογικά  κείμενα του ΠΣΕ  τίθενται στο αρχείο και δεν απαντώνται. Είναι κι αυτό μια πρακτική, σεβαστή, αλλά όχι και κατανοητή. Η σιωπή μπορεί να σημαίνει περιφρόνηση, μπορεί να σημαίνει αδιαφορία, αλλά μπορεί και αποδοχή, μπορεί και αδυναμία θεολογικής απαντήσεως… Το κείμενο υπογράφεται από Ορθόδοξο Μητροπολίτη και εφόσον δεν έχει υπάρξει κάποια αντίδραση, κάποιο σχόλιο, σημαίνει ότι είναι αποδεκτό από τα Ορθόδοξα μέλη της Επιτροπής "Πίστη και Τάξη" και από τους αντιπροσώπους των Ορθοδόξων Εκκλησιών στο ΠΣΕ. Πρόκειται για κείμενο απαράδεκτο από Ορθόδοξης πλευράς. Προβάλλει κυρίως την προτεσταντική θεολογία και εκκλησιολογία. Μόνο σε ορισμένα σημεία και με απόλυτη συντομία αναφέρει τις διαφορετικές απόψεις των Ορθοδόξων. Από την πραγματικότητα αυτή προκύπτει το εύλογο ερώτημα "μήπως προτεσταντίζουμε"; Ακόμη πιο καθαρά, μήπως όσοι Ορθόδοξοι συμμετέχουν στο ΠΣΕ προσχώρησαν στη λογική της  προτεσταντικής θεολογίας και όταν ομιλούν για "κοινή αντίληψη της Εκκλησίας" εννοούν την "προτεσταντική αντίληψη της Εκκλησίας";…

Συνοπτικά τα σημεία που έρχονται σε  αντίθεση με την Ορθόδοξη Εκκλησία και τη διαβεβαίωση που δίδουν κατά την ημέρα της χειροτονίας τους οι Ορθόδοξοι Επίσκοποι.

1.     Ουδεμία υπάρχει στο κείμενο αναφορά στους Πατέρες και στην Παράδοση της Εκκλησίας. Όλες οι παραπομπές αφορούν χωρία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Επίσης σε θέματα διαφωνιών οι αναφορές είναι κυρίως στους διαλόγους μεταξύ ρωμαιοκαθολικών και προτεσταντών, των οποίων όμως σε πολλά σημεία της ιστορικής Εκκλησίας ταυτίζονται οι απόψεις….

2.     Περνάει τη θέση πως η Εκκλησία δεν είναι σταθερή στους αιώνες, με Αρχές και Κανόνες, αλλά σε συνεχή εξέλιξη. Έτσι οι Προτεστάντες ερμηνεύουν την εκκλησιαστική ιστορία, υποστηρίζοντας πως άλλη η ιστορική συγκυρία των αποστολικών χρόνων, άλλη των πρώτων χριστιανικών αιώνων, άλλη του μεσαίωνα, άλλη επί Λούθηρου και Καλβίνου και άλλη σήμερα… Γι' αυτό και στο κείμενο αναφέρεται χαρακτηριστικά: "Η επέκταση παγκοσμίως της αθεϊστικής κουλτούρας φέρνει την Εκκλησία σε μια θέση στην οποία πολλοί θέτουν σε αμφισβήτηση την ίδια την πίστη, πιστεύοντας ότι η ανθρώπινη ζωή είναι επαρκής αφ' εαυτής, χωρίς καμία αναφορά στον Θεό.  Σε ορισμένους τόπους, η Εκκλησία αντιμετωπίζει μία ριζική μείωση του αριθμού των μελών της και πολλοί πιστεύουν ότι δεν έχει εφαρμογή στη ζωή τους, κάτι που οδηγεί πολλούς να πιστεύουν και να μιλάνε για την αναγκαιότητα επανευαγγελισμού. Όλες οι Εκκλησίες καλούνται να διαδώσουν το ευαγγελικό μήνυμα παίρνοντας υπόψη το εν λόγω κείμενο και άλλα που μπορούν να παρουσιαστούν σε ειδικές αναφορές" (Παράγραφος 7, σελ. 5).  Δηλαδή οι Ορθόδοξες Εκκλησίες, μέλη του ΠΣΕ καλούνται να αναθεωρήσουν τη διδασκαλία τους και να την προσαρμόσουν στη σημερινή περίσταση, κατά την προτεσταντική λογική.

3.     Τα μέλη του ΠΣΕ καλούνται να αναγνωρίσουν τα μεν τα δε ως "Εκκλησίες" και επομένως να παύσουν να μιλάνε για την "Μία Εκκλησία", για "αιρέσεις" και για "αιρετικούς" και να αποδεχθούν την θεωρία των κλάδων. Γράφει το κείμενο: "Για να πραγματοποιηθεί η ορατή ενότητα πρέπει οι Εκκλησίες να μπορέσουν να αναγνωρίσουν οι μεν στις δε, την παρουσία τους, ως αυτού που  το Πιστεύω της Νικαίας - Κωνσταντινουπόλεως (381) αναφέρει <Μία Εκκλησία, αγία, καθολική και αποστολική>."  (Παρ. 9, σελ. 5).

4.     Η Ιερά Παράδοση δεν στηρίζεται στη διδασκαλία της Εκκλησίας, όπως διατυπώνεται από τις Οικουμενικές και Τοπικές Συνόδους και τις αποφάνσεις των Πατέρων της Εκκλησίας, αλλά από το φρόνημα που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά και οι Χριστιανοί ακολουθούν ό,τι ο καθένας καταλαβαίνει ως σωστό…:

" Οι ερμηνείες που η Εκκλησία έκανε (Σημ. της Καινής Διαθήκης) στη συνέχεια, αναζητώντας πάντοτε να είναι πιστή στη διδασκαλία της Βίβλου, έδωσαν στο διάβα της ιστορίας μια πλούσια συγκομιδή εκκλησιολογικών εκτιμήσεων. Το ίδιο Άγιον Πνεύμα, που οδήγησε τις πολύ πρώτες κοινότητες να συντάξουν το θεόπνευστο βιβλικό κείμενο, συνεχίζει από γενιά σε γενιά, και φτάνει σήμερα να οδηγεί τους μαθητές του Ιησού των μεταγενέστερων χρόνων να προσπαθούν να είναι πιστοί στο Ευαγγέλιο. Είναι αυτό που εννοεί κανείς όταν ομιλεί για την <Ζώσα Παράδοση της Εκκλησίας>" ( Σημ. Συγγρ.!!! Η υπογράμμιση του συγγρ.). ( Παρ. 11, σελ. 7). Και παρακάτω, στην παράγραφο 14, σημειώνεται: "Η Εκκλησία έχει κέντρο και θεμέλιο το Ευαγγέλιο και το κήρυγμα του Ενσαρκωμένου Λόγου, Ιησού Χριστού, Υιού του Θεού".Μόνο. Χωρίς τις θεόπνευστες ερμηνείες που δόθηκαν από τους Πατέρες της Εκκλησίας περί της Διδασκαλίας του Ιησού Χριστού.

5.     Από τα Μυστήρια αναφέρονται μόνο το Βάπτισμα, η Ευχαριστία και η Ιερωσύνη και παραθεωρούνται τα υπόλοιπα. Η περιγραφή της Θείας Ευχαριστίας γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι αποδεκτή από τους Προτεστάντες κ.λ.π., όχι όμως από τους Ορθοδόξους, για τους οποίους η Ευχαριστία " δεν είναι αναφορά, ή ανάμνηση, ούτε γίνεται από τον εντεταλμένο προεστώτα της συνάξεως, αλλά είναι μία "η υπό επίσκοπον ούσα"  και, κατ΄ επέκταση, από τον πρεσβύτερο (Παρ. 40-44).

6.     Η αναφορά στην Ιερωσύνη γίνεται ως "Λειτουργήματος"  (Ministere) που το επιτελεί ένας εντεταλμένος λαϊκός και όχι ως Μυστηρίου, κατά το οποίο λαϊκοί χειροτονούνται και, δια της επιφοιτήσεως του Αγίου Πνεύματος, καθίστανται κληρικοί, με ειδικό χάρισμα από τον Θεό.

7.     Ουδεμία αναφορά γίνεται περί των Αγίων της Εκκλησίας, περί των Εικόνων και της προσκυνήσεως τους, όπως και περί των Ιερών Λειψάνων των Αγίων.

Τελικά είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς την λογική με βάση την οποία συνέταξε με άλλους Ορθοδόξους θεολόγους, κληρικούς και λαϊκούς, και υπέγραψε το κείμενο του ΠΣΕ ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας κ. Βασίλειος. Πιστεύουμε ότι δεν πρόκειται για προσχώρηση του στην προτεσταντική λογική περί Εκκλησίας, αλλά μια  κακώς εννοούμενη ευγένεια και λεπτότητα προς τους προτεστάντες, χορηγούς του ΠΣΕ. Και βέβαια τίθεται για μιαν ακόμη φορά το θέμα αν έχουν κάποια ωφέλεια ή μόνο ζημία οι Ορθόδοξοι από τη συμμετοχή τους στο ΠΣΕ.

πηγή

Ἐδιάβασες μέ, Γέροντα, σὰν ἀνοικτὸ βιβλίο, γιατί εἶχες βγάλει ἀνώτατο πνευματικὸ σχολεῖο

Τὸ ἑβδομήντα καὶ ὀκτὼ καὶ χίλια ἐννιακόσα

μὲς στὴν ψυχή μου μίλησε τοῦ Παϊσίου ἡ γλώσσα.
Περίπου δέκα πρωινὴ θὰ 'τανε τότε ἡ ὥρα
καὶ εἶναι τόσο ζωντανὰ σὰν νὰ τὰ βλέπω τώρα.
Ὁ Γέροντάς μου 'πε πολλὰ καὶ χαροποίησε μὲ
σὰν νὰ κρατοῦσε μηχανὴ καὶ φωτογράφιζε μέ.
Ὄχι ἀπ' ἔξω μὰ βαθειὰ διάβαζε τὴν ψυχή μου
κι ἐνοίωθα πὼς γαλήνευα κι ἔφευγε ἡ ταραχή μου.
Ἐπάνω στὴν βουνοπλαγιὰ στὸ μυρωμένο τόπο
Γέροντα σὲ συνάντησα καὶ σὲ 'βαλα σὲ κόπο.
Σοὺ ζήτησα βοήθειά σου 'πα τοὺς λογισμούς μου
μὲς στὴν καρδιά μου σὲ 'βαλα κι ἐδίωξες τοὺς ἐχθρούς μου.
Ἐδιάβασες μὲ Γέροντα σὰν ἀνοικτὸ βιβλίο
γιατί εἶχες βγάλει ἀνώτατο πνευματικὸ σχολεῖο.
Ἦταν σοφὸς ὁ Γέροντας μεγάλος ψυχολόγος
καὶ κατὰ τὴν περίπτωση φερνόταν κι ἀναλόγως.
Τοὺς λογισμοὺς τοῦ ἐξέθεσα μὲ κάθε λεπτομέρεια
κοράκοι ἤσανε κι ἐγὼ τσ' εἶχα γιὰ περιστέρια.
Ὁ Γέρων τσοὶ ξεθρονίασε ἀπ' τῆς καρδιᾶς τὸ βάθος
καὶ γίνηκέ μου Σιλωὰμ τ' Ἅγιον ὅρος Ἄθως.
Καὶ τὰ πουλιὰ χαρήκανε καὶ κάμαν πανηγύρι
κι ἀπ' τὸν γκρεμὸ στὴν θάλασσα ἐπέσανε οἱ χοῖροι.
Δὲν γράφω τὴν συνέχεια ἐδῶ θὰ.... σταματήσω
μ' ὅ,τι έλεγε ὁ Γέροντας τὸ θέμα μου θὰ κλείσω.
Λίγα ἀπὸ τὰ λόγια του ἐδῶ θὰ παραθέσω
σὲ στίχους μετατρέπω τὰ ἐλπίζω νὰ μπορέσω.

Ἔλεγε ὁ Γέροντας

Ποτὲ νὰ μὴν ἐπιθυμεῖς πράματα ποὺ 'ναι ξένα
νοικοκυριὸ δὲν γίνεται μὲ χρήματα κλεμμένα.
Ταπείνωση χρειάζεται κανεὶς γιὰ νὰ προκόψει
ἡ Ὑπερηφάνεια εἶναι γυμνὸ μαχαίρι νὰ σὲ κόψει
κι ὑπακοὴ εἰν' ἀρετὴ κι ἂν δὲν τὴν ἀποκτήσεις
δὲν πρόκειται πνευματικὰ τίποτα νὰ κερδίσεις.
Νὰ μελετᾶτε τὶς γραφὲς ἔλεγε κάθε μέρα
ἔστω καὶ λίγο ἀργὰ - ἀργὰ νὰ πάτε παραπέρα.
Νὰ μελετᾶτε τὶς γραφὲς μὰ πιὸ πολὺ τὴν Νέα
ποῦ ἐφόδια δίνει στὸν πιστὸ ν' ἀγωνιστεῖ γενναία.

Γιὰ τοὺς λογισμοὺς

Ποτὲ μὴν ἐμπιστεύεστε σὲ ὅ,τι σᾶς λέει ὁ νοῦς σας
γιὰ νὰ μὴν κινδυνεύσετε διῶξτε τοὺς λογισμούς σας.
Τοὺς λογισμοὺς μὲ προσευχὴ πάντα νὰ ἐρευνᾶτε
ὁ πονηρὸς τὴν προσευχὴ πολὺ τηνε φοβᾶται.
Δὲν εἶναι πάντοτε κακοὶ ὅλοι οἱ λογισμοί μας
ἄλλοτε εἶναι φιλικοὶ κι ἄλλες φορὲς ἐχθροί μας.
Διάκριση χρειάζεται νὰ τοὺς ξεκαθαρίσεις
νὰ τρέξεις σὲ Πνευματικό, μόνος σου μὴν τολμήσεις.
Καλύτερα νὰ ἀφήσομε πίσω τὸ θέλημά μας
γιατί θὰ κινδυνεύσομε ἀνε βρεθεῖ μπροστά μας.
Ταπείνωση χρειάζεται καὶ ὄχι ὑπεροψία
καὶ νὰ μὴν ἔχομε ποτὲ γιὰ ἄλλους καχυποψία.

Ἔλεγε ὁ Γέροντας

Σήματα στέλνει ὁ Θεὸς ἀλλὰ γιὰ νὰ τὰ πιάσεις
νὰ 'χεις τὸ δέκτη σου ἀνοικτὸ τὴν ἐπαφὴ μὴν χάσεις.
Γιὰ νὰ συντονιστεῖς σωστὰ νὰ πιάσεις τὸ κανάλι
μόνος σου εἶναι δύσκολο μὰ ὑπάρχουνε δασκάλοι.
Καλὸ πομπὸ ἔχει ὁ Θεὸς καὶ καθαρὸ 'ν' τὸ σῆμα
καὶ ἂν δὲν τὸ πιάσει ὁ δέχτης σου εἶναι ντροπὴ καὶ κρίμα.
Ἂν δὲ συντονιστεῖς σωστὰ παράσιτα θὰ μποῦνε
στὸ δέκτη σου προβλήματα νὰ σοὺ δημιουργοῦνε.
Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἀντωνίου Σαριδάκη "Σταυρὸς καὶ Ἀνάσταση"

πηγή / αντιγραφή

ΤΟ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

ΤΟ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

Εἰρήνης Ἀρτέμη, Θεολόγου-Φιλολόγου

MA Θεολογίας, Phd θεολογίας

Κατά τή διδασκαλία τοῦ Ἰσιδώρου τοῦ Πηλουσιώτη καί τοῦ Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας

Ο Ἰσίδωρος ὁ Πηλουσιώτης δέν κάνει ἰδιαίτερη μνεία γιά τό ἀποκαλυπτικό ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν ΠΔ Ἀντίθετα ὁ Κύριλλος ἀναφέρεται ἐκτενῶς στό θέμα αὐτό. Γιά τό λόγο αὐτό στό κεφάλαιο αὐτό κύρια πηγή μας θά ἀποτελέσει τό ἔργο τοῦ πατριάρχη Ἀλεξανδρείας. Ἐξάλλου γιά ἄλλη μία φορά θά πρέπει νά ἐπισημανθεῖ ὅτι δέν ἀσχολήθηκαν καί οἱ δύο Πατέρες ἐξίσου ἐκτενῶς μέ δογματικά θέματα. Ὁ Ἰσίδωρος συνέγραψε τίς ἐπιστολές του μέ σκοπό κυρίως ἠθικοπαιδαγωγικό, γιά νά βοηθήσει τούς παραλῆπτες του νά ζήσουν ἐν νουθεσίᾳ Κυρίου. Ἀντίθετα ὁ Κύριλλος ἀσχολεῖται διεξοδικά μέ τίς δογματικές ἀλήθειες καί τήν καταπολέμηση τῶν διαφόρων αἱρετικῶν διδασκαλιῶν.

Ὁ πατριάρχης Ἀλεξανδρείας θεωρεῖ ὅτι στό βιβλίο τῆς Γενέσεως ὁ Μωυσῆς διακήρυξε ὅτι ὁ Θεός βρίσκεται πάνω ἀπό κάθε δημιούργημα, ἀφοῦ Αὐτός οἰκοδόμησε τό σύμπαν «δι᾽ Υἱοῦ ἐν Πνεύματι»[1]. Ὅταν ἡ γῆ ἦταν ἀόρατη καὶ ἀκατασκεύαστη καὶ πάνω στὴν ἄβυσσο ὑπῆρχε σκότος, τὸ Ἅγιο Πνεῦμα αἰωροῦνταν πάνω ἀπὸ τὰ ὕδατα καὶ ἔπνεε πνοή ζωῆς στὴν ἄβυσσο[2]. Τό Πνεῦμα, κατά συνέπεια, καθιστᾶ αἰσθητή τήν παρουσία Του ἐπάνω ἀπό τήν ἀρχική κατάσταση τῆς δημιουργίας ὡς δυναμική δημιουργική ἀρχή. Ὁλόκληρη ἡ διαδικασία τῆς δημιουργίας συντελεῖται ὄχι μόνο μέ τή σύμπραξη τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ ἀλλά καί τοῦ Πνεύματος. Μέ τόν τρόπο αὐτό τίθεται σέ ἐφαρμογή τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ νά ὁδηγήσει τά δημιουργήματα ἀπό τήν ἀνυπαρξία στήν ὕπαρξη. Ἔτσι ὁ Θεός θραύει τή σιωπή τῆς αἰωνιότητας καί ἡ Σοφία Του ἀποκαλύπτεται[3]. Γίνεται ἀντιληπτό, ἑπομένως, ὅτι ἡ ἀποστολή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἰδιαίτερα σημαντική στήν οἰκοδομή τῆς ὁρατῆς δημιουργίας ὡς δυναμική καί δημιουργική ἀρχή. Ἡ συμμετοχή του στή δημιουργία τοῦ σύμπαντος ἐγγυᾶται τήν τελειότητα τῶν κτισμάτων, κατά τόν ἱερό Πατέρα τῆς Ἀλεξανδρείας: «πᾶσα γὰρ ἡ τελειότης τοῖς πεποιημένοις διὰ τοῦ πνεύματος»[4]. Καί σέ ἄλλο σημεῖο ἀναφέρει: «στερεοῖ τὸ πνεῦμα τοὺς οὐρανοὺς καὶ δυναμοῖ τὴν κτίσιν»[5].

Ἔμμεσα τό Πνεῦμα ἀποκαλύπτεται στό Μωυσῆ. Μέ τή βοήθεια τοῦ Πνεύματος αὐτός θά μιλήσει, χρησιμοποιώντας ἀνθρωπομορφικές ἐκφράσεις[6], γιά τή δημιουργία τοῦ κόσμου, θά ἄρει τό κάλυμμα τῆς ἄγνοιας πού σκεπάζει τίς καρδιές τῶν ἀνθρώπινων ὄντων καί θά τούς χαράξει τούς νόμους τούς θείους, ἐνῶ ταυτόχρονα θά τούς παιδαγωγήσει ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι: «περιαιρεῖται τὸ κάλυμμα. Ὁ δὲ Κύριος τὸ πνεῦμά ἐστιν: ^«οὗ δὲ πνεῦμα Κυρίου, ἐλευθερία^». Πρότερον τοίνυν εἰς τὴν καρδίαν αὐτῆς λαλήσειν ἐπαγγέλλεται, τοὺς θείους αὐτοῖς ἐγχαράττοντος νόμους καὶ παιδαγωγίαν τὴν ἄνωθεν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος»[7]. Στή συνέχεια ὁ ἱερὸς Πατὴρ τῆς Ἀλεξάνδρειας σημειώνει ὅτι τύπος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀποτελοῦσε στὴν ΠΔ τὸ ἔλαιο, μὲ τὸ ὁποῖο χρίονταν οἱ βασιλεῖς καὶ οἱ προφῆτες καί τὸ ὁποῖο ἔπρεπε νὰ εἶναι «ἄτρυγον καὶ καθαρὸν»[8].

Ὁ Κύριλλος ὁμιλεῖ γιά τή φανέρωση τοῦ Πνεύματος στήν ΠΔ Ἐκεῖνο ἀποκαλύπτει τά τοῦ Θεοῦ φωτίζοντας τό Μωυσῆ[9], τούς προφῆτες καί τούς ἁγίους ἄνδρες, γιά νά καταστήσουν φανερό στούς ἀνθρώπους καί κυρίως στό λαό τοῦ Ἰσραήλ τήν ὕπαρξη τοῦ ἑνός Θεοῦ, τήν κατανόησή Του μέ διάφορα σύμβολα καί τήν προτύπωση τοῦ μυστηρίου τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου. Ἡ ΠΔ δέν ἀποτελεῖ ἀποκλειστικά τήν ἱστορία τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ. Σέ αὐτήν καταγράφονται ἐπιλεκτικά τά βασικά γεγονότα πού σχετίζονται, ἄμεσα ἤ ἔμμεσα, μέ τήν παρέμβαση τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ στήν πορεία τοῦ λαοῦ αὐτοῦ, μέσω τοῦ ὁποίου θά προετοιμαζόταν ὁλόκληρος ὁ κόσμος νά ὑποδεχθεῖ τόν ἐνανθρωπήσαντα Λόγο τοῦ Θεοῦ Πατρός. Ἡ ΠΔ, λοιπόν, ἀποτελεῖ τό θεμέλιο λίθο τῆς κατανοήσεως τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Οἰκονομίας πού λαμβάνει χώρα στήν ΚΔ.

Ὁ ρόλος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, κατά τό μακρύ αὐτό χρονικό διάστημα τῆς ΠΔ, εἶναι βέβαια μυστικός καί κρυμμένος, ὡστόσο κατ᾽ ἐξοχήν οὐσιαστικός καί ἀποτελεσματικός. Καί τοῦτο, ὄχι μόνο στό πλαίσιο τοῦ ἔργου τῆς θείας Οἰκονομίας, στήν ἱερή, δηλαδή, ἱστορία, ἀλλά καί ἔξω ἀπό αὐτή, στήν κοσμική καί καθημερινή διάσταση τῆς ζωῆς τῶν μεταπτωτικῶν ἀνθρώπων. Γιά παράδειγμα, ἡ ἀπελευθέρωση τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ἀπό τή δουλεία τῆς Αἰγύπτου καί ἡ ἐγκατάστασή του στή γῆ τῆς Ἐπαγγελίας[10] ἔχουν ἄμεση σχέση μέ τήν προσωπική δραστηριότητα τοῦ πνεύματος τοῦ Κυρίου, τό ὁποῖο ἀναλαμβάνει τό ρόλο αὐτό. Ἔτσι ὁ Κύριλλος σημειώνει χαρακτηριστικά: «Κύριος τὸ πνεῦμά ἐστιν, ἐνεργεῖ γὰρ διὰ τοῦ ὁμοουσίου πνεύματος»[11].

Ὁ Μωυσῆς μέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκει ὁ ἱερός Κύριλλος, ἀποκαλύπτει τό νόμο τοῦ Θεοῦ στὸν ἐκλεκτὸ λαό τοῦ Ἰσραήλ. Ὁ νόμος ἦταν ἀτελής, γιά νά κατανοήσουν ὅσα ἐπρόκειτο νά συμβοῦν μέ τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τέλειος ὅμως, γιά νά παιδαγωγηθεῖ ὁ νοῦς τῶν Ἰσραηλιτῶν στό γράμμα τοῦ Θεοῦ, ὥστε ἀργότερα νά βρίσκονται σέ θέση οἱ ἑπόμενες γενιές νά ἀποδεχθοῦν τό μυστήριο τοῦ Χριστοῦ καί νά διεισδύσουν πνευματικά σ᾽ αὐτό: «…ὅτι τέλειός τε ὁμοῦ καὶ ἀτελὴς ὁ νόμος. Καὶ τέλειος μέν, εἰ νοοῖτο πνευματικῶς, λαλεῖ γὰρ ἡμῖν τοῦ Χριστοῦ μυστήριον, ἀτελὴς δὲ αὖ εἰ μέχρις ἴοι τοῦ γράμματος τῶν παιδαγωγουμένων ὁ νοῦς» [12]. Ἡ ἐνέργεια τοῦ Πνεύματος φωτίζει καί ἐνδυναμώνει τούς ἱερούς ἄνδρες, προφῆτες, κριτές, βασιλεῖς, συγγραφεῖς, ἀφενός γιά νά βρεθοῦν πνευματικά ὀχυρωμένοι ἔναντι ὁποιασδήποτε πλάνης, καί ἀφετέρου νά ἔχουν τή δυνατότητα τῆς ὀρθῆς κατανοήσεως τῆς σημασίας καί τῶν νοημάτων και τῶν γεγονότων τῆς ἀποκάλυψης τοῦ Θεοῦ στήν κτίση καί στήν ἱστορία. Στό σημεῖο αὐτό πρέπει νά ὑπογραμμίσουμε ὅτι κάθε Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος συνεισφέρει μέ διαφορετικό τρόπο στήν ἀποκάλυψη καί κατανόηση τῆς θείας ἀλήθειας ἀπό τόν ἄνθρωπο κάθε ἐποχῆς. Ἡ ἀλήθεια εἶναι μία ἀλλά τό κάθε Πρόσωπο τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ προσφέρει τήν πρισματική ἑκάστοτε πλευρά τῆς ἀλήθειας αὐτῆς.

Τό Πνεῦμα[13] ὁδηγεῖ στή γνώση τῆς πληρότητας τῆς ἄφραστης Τριαδικῆς θεότητας[14] καί συνεισφέρει στή φανέρωση τοῦ γεγονότος τῆς ἐνσαρκώσεως τοῦ δευτέρου προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος στούς «ἀρχαίους» καί τούς «νομικούς» μέσω «τῶν προφητικῶν παιδευμάτων»[15]. Μέ τούς χαρακτηρισμούς «ἀρχαῖοι» καί «νομικοί» ἐννοεῖ τούς προπάτορες τῶν Ἰσραηλιτῶν καί τούς διάφορους ἑρμηνευτές τοῦ Νόμου και τῶν προφητειῶν. Ἡ χρίση τῶν βασιλέων καί τῶν ἀρχόντων, ἐκλεκτῶν στήν ἱστορία τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, γινόταν «καταχρίσει δέ καί ἐλαίῳ, τῷ νοητῷ δηλονότι καί ἁγιάζοντι, καί ὡς ἐν μεθέξει νοουμένῳ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος»[16].Τό χρίσμα ἀποτελεῖ τή σφραγίδα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τό ὁποῖο ἔμμεσα ἀποκαλύπτεται στό λαό τοῦ Ἰσραήλ. Δέν παρέχει μόνο τό χάρισμα τῆς προφητείας ὡς μία ἁπλή δύναμη, ἀλλά παρέχει τή δυνατότητα στό χριόμενο νά καταστεῖ κάτοχος τῆς θείας ἀλήθειας καί τῆς ἀγαθότητας τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Στήν ἐποχή τῆς ΠΔ τό τρίτο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος ἐπιδαψιλεύει στούς προφῆτες φωτισμό τῆς διανοίας τους, γιά νά μποροῦν νά διεισδύσουν στό βάθος τῆς θεόπνευστης Γραφῆς καί νά κατανοήσουν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ: «διὰ τοῦ Πνεύματος, καὶ τὸν παρ᾽ αὐτοῦ φωτισμόν εἰς νοῦν καὶ διάνοιαν ἐσχηκόσιν ἀμφιλαθῶς, oἳ καὶ ἐν μεθέξει γεγόνασι θείων χαρισμάτων καὶ τῆς θεοπνεύστου Γραφῆς τό βάθος»[17]. Λάμπει τό Πνεῦμα μέσα τους καί τούς ἀποκαλύπτεται τό θεῖο σχέδιο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Ἐκεῖνοι, λοιπόν, γίνονται «μεσῖται»[18] μεταξύ τῆς θείας ἀλήθειας καί τοῦ ἐκλεκτοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ. Μέ τόν τρόπο αὐτό διαλύεται ὁ γνόφος τῆς ἄγνοιας σχετικά μέ τόν Ἕνα καί Ἀληθινό Θεό καί τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Θείου Λόγου, πού θά πραγματοποιοῦνταν σέ κάποια χρονική στιγμή στό μέλλον: «Οἱ μακάριοι προφῆται τῇ τοῦ Πνεύματος δᾳδουχίᾳ τὸν τῆς διανοίας φαιδρύνοντες ὀφθαλμόν, οὐχὶ μόνην τῶν ἐσομένων εἰσδέχονται γνῶσιν ἀλλὰ γὰρ καὶ αὐτῶν ἔσθ᾽ ὅτε τῶν πραγμάτων τὴν θέαν οἷάπερ ἐν πίνακι γραφομένην ὁρῶντες, αὐτοί τε κατατεθήπασι, συνδιακεῖσθαί τε σφισὶν αὐτοῖς ἀναπείθουσι τοὺς ἀκροωμένους, τὰς τῶν ὁράσεων δυνάμεις διατρανοῦν εὖ μάλα σπουδάζοντες»[19]. Κατά συνέπεια ἡ προφητεία θεωρεῖται οὐσιῶδες στοιχεῖο τῆς λειτουργίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀποτελεῖ τήν ὑλοποίηση τῆς θείας βουλῆς καί τήν ἐξωτερίκευση τῶν θείων ἐνηχήσεων. Ὁ ἐμπλουτισμός τῶν πιστῶν διά τοῦ Πνεύματος, τό ὁποῖο, ὅπως προαναφέρθηκε ἐρευνᾶ «τὰ βάθη τοῦ Θεοῦ»[20], καθιστᾶ τήν προφητεία οὐσιῶδες φαινόμενο τῆς δράσεως τοῦ Πνεύματος.

Τό Ἅγιο Πνεῦμα φανερώνεται φωτίζοντας τήν ἀνθρώπινη διάνοια καί ἐμπνέοντας τούς ἀνθρώπους τόσο στόν προφορικό ὅσο καί στό γραπτό λόγο, γιά νά μιλήσουν καί νά βιώσουν τή θεία Ἀποκάλυψη. Σχετικά ὁ Κύριλλος ἀναφέρει ὅτι ὁ Θεός, φωτίζοντας τόν προφήτη Ἰεζεκιήλ[21], ἀποκαλύπτει μέσω τοῦ στόματός του ὅτι εἶναι ὁ Θεός τοῦ Ἰσραήλ. Ὁ ἐκλεκτός λαός του θά καταστεῖ τό μέσο, γιά νά ἀποκαλυφθεῖ ὁ Θεός σέ ὅλα τά ἔθνη καί νά τά ἁγιάσει. Ὁ ἱερός Πατήρ, σχολιάζοντας τή φανέρωση τῆς θείας ἀλήθειας, ὑπογραμμίζει τή συγκεκριμένη ὑπόσχεση. Τό Ἅγιο Πνεῦμα ἁγιάζει τούς ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι γνωρίζουν καί ἀποδέχονται τόν ἕνα καί μόνο ἀληθινό Θεό, γιατί «Θεὸς ἄρα τὸ Πνεῦμα, καὶ ἀλλότριον τῆς ἀνωτάτω πασῶν οὐσίας»[22]. Κατά συνέπεια τό κτιστό ἔλλογο ὄν ἀποκτᾶ ἐπίγνωση τῆς ἄκτιστης ἀλήθειας καί γίνεται μέσω αὐτῆς φανερό ὅτι ὁ Θεός δέν ἀνακαλύπτεται ἀλλά ἀποκαλύπτεται στόν ἄνθρωπο, ἡ ὕπαρξη τοῦ ὁποίου φωτίζεται ἀπό τή χάρη τοῦ Πνεύματος.

Τό ἀποκαλυπτικό ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δέν περιορίζεται μόνο στό νά ἀπομακρύνει τίς ἕωλες σκέψεις καί τήν ἀχλύ τῆς ἄγνοιας τῶν ἀνθρώπων σχετικά μέ τήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ καί νά φανερώνει τό σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας, ἀλλά ἐπεκτείνεται καί στήν προφητεία γεγονότων τῆς ἱστορίας τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ· «τὰ ἐν ἐσχάτοις καιροῖς συμβησόμεθα τοῖς ἐξ Ἰσραήλ»[23], «τὸ διά φωνῆς Ἱερεμίου πρὸς τήν Ἱερουσαλήμ εὖ μάλα καὶ σοφῶς εἰρημένον ^«Πόνῳ καὶ μάστιγι παιδευθήσῃ^»»[24]. Σύμφωνα μέ τίς προσρήσεις τοῦ προφήτη Ἱερεμία[25], ἡ χώρα τῶν Ἰουδαίων ἐπρόκειτο νά κατακτηθεῖ ἀπό τούς Βαβυλωνίους τό 587 καί τό 597 π.Χ., ὁ λαός της νά σφαγιασθεῖ, ὁ Ναός νά λεηλατηθεῖ καί οἱ ἐπιφανεῖς Ἰουδαῖοι νά συρθοῦν αἰχμάλωτοι στή Βαβυλώνα[26].

Τό Ἅγιο Πνεῦμα παρέχει τή δυνατότητα στούς προφῆτες νά καθίστανται γνῶστες τῶν γεγονότων τοῦ μέλλοντος, τά ὁποῖα νοερῶς διαδραματίζονται ἐνώπιόν τους τή στιγμή τῆς προφητείας: «προαναφαίνων αὐτοῖς διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τὰ ἐσόμενα, καὶ ὡς ἤδη παρόντα μονονουχί καὶ ἐν ὄψει τιθείς»[27]. Σημειώνει, λοιπόν, ὁ ἱερός Κύριλλος ὅτι ὁ Δαβίδ γεμάτος μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα προέλεγε μέσα ἀπό τούς ψαλμούς του γιά τό εὐοίωνο μέλλον, τό ὁποῖο ἦταν πρό τῶν πυλῶν, ἄν καί τή συγκεκριμένη χρονική στιγμή ὁ ἰσραηλιτικός λαός βρισκόταν στή δίνη φοβερῶν δυσκολιῶν καί ἦταν δέσμιος ἄσχημων καταστάσεων: «…καὶ γοῦν ὁ μακάριος Δαυίδ τήν ἐπ̉ αὐτοῖς ἐσομένην ἡμερότητα προεγνωκώς διὰ τοῦ Πνεύματος, καὶ μονονουχί τῶν τῆς αἰχμαλωσίας δεσμῶν ἀνιεμένους ὁρῶν, ψάλλει καὶ φησιν·^«Εὐδοκήσας Κύριε, τὴν γῆν σου, ἀπέστρεψας τὴν αἰχμαλωσίαν Ἰακώβ. ἀφῆκας τὰς ἀνομίας τῷ λαῷ σου, ἐκάλυψας πάσας τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν^» »[28].

Στήν ΠΔ ὁ Θεός τῶν ὅλων[29] ἑνώνεται μέ δεσμούς ἀγάπης μέ ἐκείνους πού ἔχουν δικαιωθεῖ καί ἁγιασθεῖ ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα. Μαρτυρία ἀδιάψευστη ἀποτελοῦν τά λόγια τοῦ προφήτη Ἀββακούμ: «Καί ἐγώ συνεπόδισα τόν Ἐφραῒμ͵ ἀνέλαβον αὐτὸν ἐπὶ τὸν βραχίονά μου͵ ἐξέτεινα αὐτοὺς ἐν δεσμοῖς ἀγαπήσεώς μου. ὁ δέ γε δεσμὸς εἰς τραχήλους ἐνθάδε νοεῖται καὶ τὸ εὐήνιον τῶν ὑποτεθεικότων αὐτῷ τὸν τῆς διανοίας αὐχένα, καὶ τὸν χρηστὸν ἀληθῶς τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν ὑποδεδυκότων ζυγόν»[30].

Ὁ πατριάρχης Ἀλεξανδρείας ἑρμηνεύοντας τίς συνέπειες τῆς ἀγάπης μεταξύ τοῦ Θεοῦ καί τῶν φορέων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δηλαδή τῶν προφητῶν, ὑπογραμμίζει: «Ἔθος τοῖς ἁγίοις προφήταις τὴν εἰς καρδίαν καὶ νοῦν ἐπιτήρησιν, ἣν ἂν ποιοῖντο τυχόν, προενηχοῦντος αὐτοῖς τοῦ ἁγίου Πνεύματος τῶν ἐσομένων τὴν γνῶσιν, φυλακήν ἀποκαλεῖν ἤγουν ἀκοήν»[31]. Ἡ ἐπίνευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πρός τούς ἀνθρώπους ἐπικεντρώνεται στό νοῦ καί τήν καρδιά τοῦ πιστοῦ. Ἡ ἐπιδαψίλευση τοῦ θείου φωτός λαμπρύνει ὄχι μόνο τό νοῦ τοῦ πιστοῦ ἐν Χριστῷ, ἀλλά φωταγωγεῖ καί δαδουχεῖ καί τήν καρδιά του. Ὁ νοῦς διευρύνεται καί ὀξύνεται μέ τή χάρη τοῦ Πνεύματος καί μπορεῖ νά κατανοεῖ «πάντα» τά τῆς ἀληθείας. Ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου προσοικειώνεται τή φωτιστική ἐνέργεια τοῦ τρίτου Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος καί ἔτσι γίνεται δεκτική τῶν δώρων τοῦ Πνεύματος πρός τό ἔλλογο ὄν. Κατά συνέπεια στήν κατάσταση τοῦ πνευματικοῦ φωτισμοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐνεργό ρόλο ἔχουν τόσο ἡ καρδία ὅσο καί ὁ νοῦς, ὅπου εἶναι τό λίκνον τῶν σκέψεων καί τῶν συναισθημάτων.[32]. Τὸ Πνεῦμα φανερώνει στοὺς ἀνθρώπους κάθε ἐποχῆς μὲ τρόπο ἐμφανῆ ἢ ἀμυδρό, τὶς ἀλήθειες καὶ τὰ μυστήρια πού ἀφοροῦν στὸν Τριαδικό Θεό, τὰ ὁποῖα εἶναι ἕτοιμοι νὰ δεχθοῦν καὶ νὰ κατανοήσουν «κατὰ τὴν ἀναλογίαν τοῦ πλάτους τῆς καρδίας» καί «κατὰ τὴν προπαρασκευήν τῆς καθαρότητος»[33]. Ἔτσι ὁ θεσπέσιος Δαβίδ, ἀκτινοβολώντας ἀπό τό φωτισμό τοῦ Πνεύματος, ἀνέπεμπε μελωδίες πρός τόν Θεό λέγοντας γιά τό Σωτήρα τῆς ἀνθρωπότητας, τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό[34].

Τέλος παρατηρεῖται ὅτι ὁ Ἰσίδωρος κάνει μία πολύ μικρή ἀναφορά στό ἀποκαλυπτικό ἔργο τοῦ Πνεύματος κατά τήν ΠΔ Ἀντίθετα ἡ ἀναφορά τοῦ Κυρίλλου γιά τό Ἅγιο Πνεῦμα κατά τήν ΠΔ εἶναι ἀρκετά ἱκανοποιητική. Ἐκεῖνο φωτίζει τούς θεοφόρους ἄνδρες τῆς ΠΔ καί τούς φανερώνει τά μέλλοντα. Ταυτόχρονα τό Ἅγιο Πνεῦμα φωτίζει τό Δαβίδ καί τοῦ ἀποκαλύπτει τή θεία ἀλήθεια γιά τόν ἐρχομό τοῦ Μεσσία. Ἐν κατακλείδι, μπορεῖ κάποιος νά συμπεράνει ὅτι ὁ Κύριλλος ἀναφέρεται στόν ἀποκαλυπτικό ρόλο τοῦ Πνεύματος στήν ΠΔ μέσα κυρίως ἀπό τά λόγια τῶν προφητῶν. Ἄλλωστε οἱ τελευταῖοι γίνονται δοχεῖα τοῦ Πνεύματος, μέσω τῶν ὁποίων ἡ Τρίτη Ὑπόσταση τοῦ Θεοῦ ἀποκαλύπτει στούς ἀνθρώπους ὄχι μόνο τό θέλημα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ ἀλλά καί ὅσα πρόκειται νά διαδραματιστοῦν στό μέλλον μέχρι τήν ἔλευση τοῦ Σωτήρα. Θά μποροῦσε νά λεχθεῖ ὅτι ἡ δράση τοῦ Πνεύματος κατά τήν ΠΔ ἀποτελεῖ τήν ἔμμεσα δυναμική ἀποκάλυψη τοῦ Πνεύματος στά ἔλλογα ὄντα. Ἡ ἀποκάλυψη αὐτή κατανοεῖται καλύτερα μέσα ἀπό τά γεγονότα τῆς ΚΔ καί κυρίως μετά τήν Πεντηκοστή, ὅπου τό Πνεῦμα εἰσέρχεται φανερά καί μέ δυναμικό τρόπο στήν ἀνθρώπινη ἱστορία.

---

[1] Κυρίλλου, Κατά Ἰουλιανοῦ, Δ΄, PG 76, 717C.

[2] Τοῦ ἰδίου, Κατά Ἰουλιανοῦ, A΄, SC 322, 28²¹ (=PG 76, 536A). Πρβλ. Γεν. 1, 2. Ψαλμ. 103 (104), 3 καί Ἠσ. 42, 5.

[3]Βλ. Καλαντζάκη, «Οἱ περί τοῦ Πνεύματος ἀντιλήψεις τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης», ΕΕΘΣΑΠΘ 2 (1992) 206. G. Barrois, The Face of Christ in the Old Testament, New York 1974, p. 56. Συναφῶς πρβλ. E. Trubetskoi,Icons: Theology in Color, New York 1973, p. 52.

[4] Κυρίλλου, Θησαυρός, ΛΔ΄, PG 75, 584D.

[5]Τοῦ ἰδίου, Περί τῆς ἁγίας καί ζωοποιοῦ Τριάδος – Κεφάλαια περί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, PG 75, 1129C. Πρβλ. Ψαλμ. 32 (33), 6. 103 (104), 30. Ἠσ. 48, 16. Ἰουδίθ 16, 14. Πρβλ. Γρηγορίου Ναζιανζηνοῦ, Λόγος 41 – Εἰς τήν Πεντηκοστήν 14, PG 36, 448A: «Τοῦτο τὸ Πνεῦμα συνδημιουργεῖ μὲν Υἱῷ καὶ τὴν κτίσιν καὶ τὴν ἀνάστασιν. Καὶ πειθέτω σε τὸ, Τῷ Λόγῳ Κυρίου οἱ οὐρανοὶ ἐστερεώθησαν, καὶ τῷ Πνεύματι τοῦ στόματος αὐτοῦ πᾶσα ἡ δύναμις αὐτῶν· Πνεῦμά τε θεῖον τὸ ποιῆσάν με».

[6] Κυρίλλου, Γλαφυρά εἰς τήν Γένεσιν, Α-Ζ΄, PG 69, 13-385.

[7]Τοῦ ἰδίου, Εἰς τοὺς 12 προφήτας – Εἰς Ὠσηὲ, Β, 2, Pusey, vol. I, σ. 68^9-13 (=PG 71, 81D, 84A).

[8] Αὐτόθι, ΙΙΙ, 1, vol. I, σ. 369¹⁴ (=PG 73, 405A).

[9] Κυρίλλου, Κατά Ἰουλιανοῦ, A΄, SC 322, 31¹³ (=PG 76, 537C).

[10] Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας εἶναι ἡ χώρα, τήν ὁποία εἶχε ὑποσχεθεῖ ὁ Θεός στούς Ἑβραίους, ἡ γῆ Χαναάν. Οὐσιαστικά χαρακτηρίζεται ἡ περιοχή πού ἐκτείνεται μεταξύ τῆς Μεσογείου, τῆς Νεκρᾶς Θάλασσας, τοῦ ροῦ τοῦ Ἰορδάνη καί τοῦ Λιβάνου. Κατά τόν Ε΄ αἰώνα π.Χ. τό νότιο τμῆμα τῆς περιοχῆς αὐτῆς ὀνομαζόταν Παλαιστίνη.

[11] Κυρίλλου, Εἰς τόν προφήτην Ἠσαῒαν, V, E΄, PG 70, 1389C.

[12]Τοῦ ἰδίου, Εἰς τοὺς 12 προφήτας –Εἰς Ὠσηὲ, Β΄, 3, Pusey, vol. I, σ. 85²⁵ (=PG 71, 105Β). Σε ἄλλο σημεῖο αὒτοῦ τοῦ ἔργου του χαρακτηριστικά ἀναφέρει «… καὶ ἐνοικοῦντα φέρειν διὰ τοῦ Πνεύματος, οἶκος δὲ αὐτοῦ ὁ νοῦς καθαρός, καὶ καρδία διεσηγμένη» Αὐτόθι, Β΄, 3, σ. 88³⁰ (=PG 71, 109Α).

[13] Κυρίλλου, Εἰς τοὺς 12 προφήτας –Εἰς Ὠσηὲ, ΣΤ΄, 11,. Pusey, vol. I, σ. 236¹⁸ (=PG 71, 273ΒC): «Ἐπιτρέχει τῶν ἁγίων Προφητῶν ἔσθ᾽ ὅτε τὸν νοῦν ἀκριβῶς τῶν ἐσομένων ἡ γνῶσις, ἐναστράπτοντος τὸ χρῆμα αὐτοῖς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τοιγάρτοι καὶ μεταξύ τῶν ἰδίων λόγων, ἤτοι τῶν ἄνωθεν καὶ παρά Θεοῦ, τάς τινων ἔσθ᾽ ὅτε προανακεκράγασι φωνὰς…».

[14] Τοῦ ἰδίου, Κατά Ἰουλιανοῦ, A΄, SC 322, 33^15-22 (=PG 76, 540ΒC): «ὡς χρὴ συνομολογεῖν ἐν ἁγίᾳ καὶ ὁμοουσίῳ Τριάδι, τὸ τῆς ἀφράστου θεότητος νοεῖσθαι πλήρωμα˙ μεμορφώμεθα δὲ ἡμεῖς πρὸς τὴν ἀληθῆ καὶ ἀκριβεστάτην εἰκόνα τοῦ Πατρὸς, τουτέστι πρὸς τὸν Υἱόν, καὶ ταῖς ἡμετέραις ψυχαῖς τὸ θεῖον αὐτοῦ κάλλος ἐνσημαίνεται διά μετοχῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».

[15] Τοῦ ἰδίου, Εἰς Ὠσηὲ, Δ΄, 6, Pusey, vol. I, σ. 138²³ (=PG 71, 164C).

[16] Τοῦ ἰδίου, Εἰς Ἰωήλ, Α΄, 1, Pusey, vol. I, σσ. 302²⁷, 303¹ (=PG 71, 344D).

[17] Τοῦ ἰδίου, Εἰς Ἠσαῒαν, IV, Δ΄, PG 70, 1089A. Περί τῆς ἔννοιας τοῦ Πνεύματος στήν Π. Δ. βλ. Ν. Μπρατσιώτου, Ἀνθρωπολογία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, 1: Ὁ ἄνθρωπος ὡς θεῖον δημιούργημα, ἐν Ἀθήναις 1967, σσ. 123 κ.ἑ.

[18] «μεσῖται πρὸς μόνους εἰσίν οἱ προφῆται τοὺς λόγους διαπορθμεύουσι γὰρ εἰς ὑμᾶς ἅπερ ἂν αὐτοῖς ἐντείλωμαι διὰ τοῦ Πνεύματος», Κυρίλλου, Εἰς Ἀμώς, Β΄, 3, Pusey, vol. I, σσ. 422²⁵, 423^1-2 (=PG 71, 460Β).

[19] Τοῦ ἰδίου, Εἰς Ἀμώς Δ΄, 9, Pusey, vol. I, σ. 526^5–11 (=PG 71, 561C).

[20] Κυρίλλου, Θησαυρός, ΛΕ΄, PG 75, 653AΒ. Πρβλ. Α΄ Κορ. 2, 10-12.

[21] Κυρίλλου, Θησαυρός, ΛΔ΄, PG 75, 580AΒ. Πρβλ. Ἱερ. 23,24.

[22] Κυρίλλου, Θησαυρός, ΛΔ΄, PG 75, 580AΒ.

[23] Τοῦ ἰδίου, Εἰς Ἀββακούμ, Γ΄, 59, Pusey, vol. ΙΙ, σ. 161¹⁵ (=PG 71, 937C).

[24] Τοῦ ἰδίου, Εἰς Σοφονίαν, Β΄, 22, Pusey, vol. ΙΙ, σ. 208^16-17 (=PG 71, 985Β).

[25] Τοῦ ἰδίου, Γλαφυρά εἰς τούς Ἀριθμούς, PG 69, 604C. Πρβλ. Ἱερ. 4, 31 καί 4, 1.

[26] Τό 587 π.Χ. ἡ καταστροφή ἀπό τούς Βαβυλωνίους ἦταν ὁλοκληρωτική. Ἡ Ἱερουσαλήμ παραδόθηκε στίς φλόγες καί ἄρχισε ἡ περίοδος τῆς βαβυλώνιας αἰχμαλωσίας «Κατατεθηγμένος τοίνυν ἐπ᾽ αὐτοὺς ὁ πάντα ἰσχύων Θεὸς, κατεξανέστησε τὸν Ναβουχοδονόσορ, ὃς εἷλέ τε τὴν Ἰουδαίαν, καὶ κατεμπρήσας τὰς ἐν αὐτῇ πόλεις τε καὶ κώμας προσκατέστησε τὸν Σεδεκίαν. … ὁ Ἀσσύριος κατεστράτευσε πάλιν τῆς Ἱερουσαλήμ· καὶ δὴ καὶ ἑλὼν, καὶ αὐτὸν δὲ τὸν θεῖον κατεμπρήσας ναὸν, ὑπενόστησε εἰς τὴν ἑαυτοῦ», Κυρίλλου, Εἰς Ἠσαΐαν, ΙΙΙ, Β΄, PG 70, 669D.

[27] Τοῦ ἰδίου, Εἰς Ἀββακούμ, Α, 1, Pusey, vol. ΙΙ, σ. 70^15-17 (=PG 71, 848Α). Πρβλ. τοῦ ἰδίου, Εἰς Μαλαχίαν,Α, 1, Pusey, vol. ΙΙ, σ. 548^8-15 (=PG 72, 280C): «ἐδέχοντο γὰρ οἱ μακάριοι προφῆται διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τῶν ἐσομένων τὴν γνῶσιν, τάς τε συμβουλὰς καὶ μὴν καὶ τὰς ἐπιπλήξεις ἐποιοῦντο πρός τινας, οὐκ ἐξ ἰδίας αὐτοὶ καρδίας, οὓς ἂν ἕλοιντο τυχὸν ἀνασπῶντες λόγους, ἢ ψευδοεποῦντες κατά τινας, διερμηνεύοντες δὲ τὰ παρὰ Θεοῦ, καὶ τοὺς ἄνωθεν τοῖς ἄλλοις καθαρῶς τε καὶ ἀμωμήτως διαπορθμεύοντες λόγους. Οὐκοῦν τῆς προφητείας τὴν λῆψιν γενέσθαι φησὶ παρὰ Κυρίου».

[28] Τοῦ ἰδίου, Εἰς Ἀββακούμ, Α, 13, Pusey, vol. ΙΙ, σσ. 84^23-25, 85^1-3 (=PG 71, 861C).

[29]Πρβλ. τοῦ ἰδίου, Εἰς τὴν πρὸς Ρωμαίους, Pusey, vol. ΙΙΙ, σ. 237¹⁵ (=PG 74, 844C). Τοῦ ἰδίου, Γλαφυρά εἰς τήν Ἔξοδον, Β΄, PG 69, 420Α, 468C. Τοῦ ἰδίου, Εἰς τούς Ψαλμούς, (Ψαλμ. ΜΖ, ±Δ ,      ΡΙΔ)  ,    PG 69, 1064Α, 1241D, 1269Β. Τοῦ ἰδίου, Εἰς Ἠσαῒαν, IV΄, Γ΄, PG 70, 977Β καί PG 70, 1013Β. Τοῦ ἰδίου, Ἑόρτιος ‘Επιστολή,XIV, SC 434, 717^15-16 (=PG 77, 717Β). κ.ἄ.

[30] Κυρίλλου, Εἰς Ἀββακούμ, Γ΄, 55, Pusey, vol. ΙΙ, σ. 156^3-5 (=PG 71, 933Α).

[31] Αὐτόθι, Γ΄, 59, Pusey, vol. ΙΙ, σ. 160^22-25 (=PG 71, 937Β). Πρβλ. Ἀββ. 2, 1.

[32] Κυρίλλου, Εἰς Ἰωάννην, ΧΙ, Α΄, Pusey, vol. II, σ. 645^1-7 (=PG 74, 460BC): «…τῇ τοῦ Πνεύματος δᾳδουχίᾳ λελαμπρυσμένοι τὸν νοῦν, πάντα λοιπὸν δύνωνται νοεῖν, καὶ εἰ μὴ παρόντα τυχὸν διερωτῷεν αὐτὸ (=τόν Κύριον). Οὐ γάρ ὅτι δεήσονται μὲν οὐκέτι φωταγωγίας τῆς παρ̉ αὐτοῦ τὰ τοιαῦτά φησιν ὁ Σωτήρ, ἀλλ̉  ὅτι τὸ ἴδιον αὐτοῦ δεξάμενοι Πνεῦμα, καὶ ἐνοικοῦν ἔχοντες ἐν καρδίαις, ἀπροσδεᾶ παντὸς ἀγαθοῦ καὶ γνώσεως τῆς τελειωτάτης ἀνάπλεων τὴν διάνοιαν ἕξουσι». Τοῦ ἰδίου, Εἰς Σοφονίαν Α΄, 1, Pusey, vol. ΙΙ, σ. 168^2-6 (=PG 71, 945Α): «ἀλλ᾽ ἦν ἀληθῶς προφήτης, τοὺς ἐκ στόματος Κυρίου διαπορθμένων λόγος, καὶ Ἁγίου μὲν ἀναπιμπλάμενος Πνεύματος, ἀναβρύων δὲ ὥσπερ πηγῆς ἀγαθῆς τῆς καρδίας αὐτά τά ἀγαθά: ^«ψευδηγορεῖν γάρ οὐκ οἶδε τῶν ἁγίων ἡ γλῶττα^»». Τοῦ ἰδίου, Εἰς Ἠσαῒαν Ι, Α΄, PG 70,13BC καί τοῦ ἰδίου, Εἰς Ὠσηέ, III, Δ΄, Pusey, vol. Ι, σ. 92^26-29 (=PG 71, 113Α).

[33] Τοῦ ἰδίου., Εἰς τούς Ψαλμούς, PG 69, 1032B. Πρβλ. Ψαλμ. 44.

[34] Κυρίλλου, Εἰς Ἠσαῒαν, V, B΄, PG 70, 1217C.

πηγή

Θεία Λειτουργία: ἔργον τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ Γρηγόριος ἱερομόναχος

 

Ὅταν ἕνας ἁπλοῦς χριστιανὸς λέει: Ἐκκλησιάζομαι ἢ πηγαίνω στὴν θεία Λειτουργία, ἐννοεῖ, κατὰ κανόνα, ὅτι πηγαίνει στὸν Ναὸ καὶ παρακολουθεῖ τὸ μυστήριο τῆς θείας Λειτουργίας. Ὅμως ἡ θεία Λειτουργία δὲν εἶναι ἕνα θέαμα ποὺ παρακολουθοῦμε ἁπλῶς, οὔτε μία ἀκρόαση ὕμνων καὶ ἀναγνώσεων ποὺ ἀκοῦμε. Εἶναι ἕνα ἔργο θεϊκὸ τὸ ὁποῖο τελεῖ ὁ ἱερεὺς τοῦ Θεοῦ μαζὶ μὲ τὸν λαὸν τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἴδια ἡ λέξη Λειτουργία σημαίνει: λαοῦ (λεῖτος = λαὸς) ἔργον. Ἑπομένως, πηγαίνω στὸν Ναὸ γιὰ τὴν θεία Λειτουργία σημαίνει : Πηγαίνω στὸν Ναὸ καὶ συμμετέχω στὴν τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας. Πηγαίνω στὸν Ναὸ γιὰ νὰ ἐργασθῶ ἔργον θεῖον. Καὶ αὐτὸ τὸ ἔργον εἶναι ἡ δοξολογία καὶ εὐχαριστία τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν δωρεὰ τῆς ἀπείρου ἀγάπης Του.

Τὰ τελούμενα στὴν θεία Λειτουργία φανερώνουν ὅτι ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ συμμετέχει στὴν τέλεσή της. Ἡ προσφορὰ τῶν δώρων ποὺ πρόκειται νὰ ἁγιασθοῦν, ἡ ψαλμωδία καὶ οἱ κοινὲς δεήσεις, ἡ συμμετοχὴ τῶν πιστῶν στὴν Τράπεζα τοῦ Κυρίου, ὅλα μᾶς διδάσκουν ὅτι ἡ θεία Λειτουργία εἶναι ἔργο ὁλοκλήρου τοῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ. Γιὰ τὴν ἁγία μας Ἐκκλησία εἶναι ἀδιανόητη ἡ τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας χωρὶς τὴν συμμετοχὴ ἔστω καὶ ἑνὸς μόνον πιστοῦ ἢ χωρὶς νὰ κοινωνήσει ἔστω καὶ ἕνας μόνον πιστός. Ἂς δοῦμε ὅμως τοὺς τρόπους μὲ τοὺς ὁποίους ὁ πιστὸς συμμετέχει στὴν τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας.

Πρῶτον συμμετέχει μὲ τὴν προετοιμασία καὶ προσφορὰ τῶν δώρων. Τὸ σιταρένιο πρόσφορο, τὸ ἁγνὸ νάμα, τὸ καθαρὸ κερί, τὸ ἐλαιόλαδο, ὅ,τι δηλαδὴ χρειάζεται γιὰ νὰ τελεσθεῖ ἡ ἀναίμακτη λατρεία, εἶναι προσφορὰ τῶν πιστῶν.

Αὐτὴ τὴν εὐλογημένη συνήθεια τῆς προετοιμασίας τοῦ πρόσφορου πρέπει νὰ τὴν διατηρήσουμε καὶ στὶς μέρες μας. Ἰδιαίτερα μάλιστα ὅταν ἑτοιμαζόμαστε νὰ τελέσουμε θεία Λειτουργία γιὰ τὴν ἀνάπαυση ψυχῆς προσφιλοῦς μας προσώπου, πρέπει νὰ φροντίζουμε γιὰ τὴν προετοιμασία τοῦ προσφόρου. Ἔτσι ὁ προσφερόμενος ἄρτος γίνεται συγκεκριμένος τρόπος συμμετοχῆς μας στὴν τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας.

Ὁ δεύτερος τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο οἱ πιστοὶ συμμετέχουν ἐνεργῶς στὴν τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας εἶναι ἡ ψαλμωδία καὶ οἱ κοινὲς προσευχές. Στοὺς παλαιότερους χρόνους ὅλα τὰ τροπάρια καὶ οἱ ὕμνοι, ποὺ σήμερα ψάλλονται ἀπὸ τοὺς ἱεροψάλτες, ἐψάλλοντο ἀπὸ τὸν λαὸ ὁλόκληρο.

Ἡ ἀρχαιότερη περιγραφὴ τῆς θείας Λειτουργίας, τὴν ὁποία μᾶς διέσωσε ὁ ἅγιος μάρτυς Ἰουστῖνος, ἀναφέρει: «Ὁ προεστὼς εὐχὰς καὶ εὐχαριστίας, ὅση δύναμις αὐτῷ, ἀναπέμπει καὶ ὁ λαὸς ἐπευφημεῖ λέγων τὸ Ἀμήν». Ἡ λέξη Ἀμὴν εἶναι ἑβραϊκὴ καὶ σημαίνει: πράγματι, γένοιτο. Οἱ πιστοὶ μὲ τὴν λέξη αὐτὴ ἐπισφραγίζουν τοὺς λόγους τοῦ ἱερέως. Γενικά, μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι μὲ τὶς ἀπαντήσεις τους στὶς ἐκφωνήσεις οἱ πιστοὶ συμπληρώνουν τὶς προσευχὲς τοῦ λειτουργοῦ. Αὐτὸ εἶναι τὸ νόημα τοῦ «Παράσχου, Κύριε», «Σοὶ Κύριε», «Κύριε ἐλέησον».

Ὅλοι μαζὶ οἱ πιστοὶ ἀποτελοῦν τὸ ἅγιο Σῶμα τοῦ Χριστοῦ τὸ ὁποῖο ψάλλει καὶ δοξολογεῖ τὸν Κύριο μὲ ἕνα στόμα, ἀγαπᾶ τὸν Κύριο μὲ μιὰ καρδιά, ἐλπίζει στὸν Κύριο μὲ μιὰ κοινὴ ἐλπίδα καὶ χαρά.

Τὸ τρίτο καὶ κυριώτερο σημεῖο ποὺ φανερώνει ὅτι οἱ πιστοὶ συμμετέχουν στὴν τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας εἶναι ἡ ἀπὸ κοινοῦ μετὰ τοῦ ἱερέως προσφορὰ τῆς ἀναιμάκτου ἱερουργίας καὶ ἡ συμμετοχή τους στὴν Τράπεζα τοῦ Κυρίου.

Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος μᾶς ἀναλύει διεξοδικὰ τὴν ἰσότητα τῶν πιστῶν μὲ τὸν λειτουργό τοῦ Κυρίου μπροστὰ στὰ μεγάλα καὶ ἅγια Μυστήρια. Γράφει σχετικά: «Ὑπάρχουν περιπτώσεις ποὺ καθόλου δὲν διαφέρει ὁ ἱερεὺς ἀπὸ τὸν πιστό, ὅπως γιὰ παράδειγμα τὴν ὥρα τῆς θείας Κοινωνίας: Ὅλοι ἀπολαμβάνουμε τὰ ἴδια, μὲ τὸν ἴδιο τρόπο. Ὄχι ὅπως γινόταν στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ὅπου ἄλλα ἔτρωγε ὁ ἱερεὺς καὶ ἄλλα οἱ ὑπόλοιποι καὶ ἀπαγορευόταν νὰ μετέχει ὁ λαὸς σὲ ὅσα μετεῖχε ὁ ἱερεύς. Αὐτὸ δὲν γίνεται τώρα, στὸν καιρὸ τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἄλλα ἕνα Σῶμα βρίσκεται μπροστὰ σὲ ὅλους καὶ ἕνα Ποτήριον.

 

 

Ἐπίσης καὶ στὶς προσευχὲς βλέπει κανεὶς ὅτι ὁ λαὸς συνεισφέρει πολύ. Γιατί προσεύχονται ἀπὸ κοινοῦ ὁ ἱερεὺς καὶ οἱ πιστοὶ γιὰ ὅσους ἐνεργοῦν τὰ θελήματα τοῦ Διαβόλου καὶ γιὰ ὅσους ἔχουν κανόνα μετανοίας. Καὶ ὅλοι ἀπὸ κοινοῦ λένε τὴν ἴδια προσευχή, προσευχὴ γεμάτη ἀπὸ ἔλεος. Καὶ ὅλοι μαζὶ γονατίζουμε στὸ ἔδαφος καὶ ὅλοι μαζὶ σηκωνόμαστε ὄρθιοι. Ὅταν ἐπίσης πρόκειται νὰ δεχθοῦμε καὶ νὰ ἀνταποδώσουμε τὴν εἰρήνη, ὅλοι ἀνταλλάσσουμε τὸν ἀσπασμὸ τῆς ἀγάπης. Καὶ ὅταν τελεῖται τὸ πιὸ θαυμαστὸ μυστήριο, δηλαδὴ ἡ θεία Εὐχαριστία, εὔχεται ὁ ἱερεὺς στὸ λαὸ καὶ ὁ λαὸς εὔχεται στὸν ἱερέα. Διότι ἡ φράση «Μετὰ τοῦ πνεύματός σου», δὲν σημαίνει τίποτε ἄλλο, παρὰ αὐτὸ ἀκριβῶς.

Καὶ ἡ εὐχαριστία πρὸς τὸν Θεὸν εἶναι ἐπίσης κοινή. Διότι δὲν εὐχαριστεῖ μόνος του ὁ ἱερεύς, ἀλλὰ καὶ ὅλος ὁ λαός. Ἀφοῦ ἀρχίσει ὁ ἱερεύς, συμφωνοῦν ὅλοι ὅτι αὐτὸ γίνεται ἄξια καὶ κατὰ δίκαιο λόγο: «Ἄξιον καὶ δίκαιον». Στὴν συνέχεια ὁ ἱερεὺς ἀρχίζει τὴν Εὐχαριστία...

Ὅλα αὐτὰ τὰ εἶπα ὥστε ὅλοι οἱ πιστοὶ νὰ προσέχουν, γιὰ νὰ κατανοήσουμε ὅτι ὅλοι εἴμαστε ἕνα σῶμα καὶ τόσο μόνον διαφέρουμε μεταξὺ μας ὅσο τὸ ἕνα μέλος τοῦ σώματος ἀπὸ τὸ ἄλλο». Καὶ ὁ ἱερ. Χρυσόστομος συμπεραίνει ὅτι «ἱερεῖς καὶ πιστοὶ πρέπει νὰ θεωροῦμε τὴν ἁγία μας Ἐκκλησία ὡς τὸ κοινὸ σπίτι ὅλων μας καὶ ἔτσι νὰ παραμένουμε σ’ αὐτήν: Ὡς μίαν οἰκίαν δεῖ τὴν Ἐκκλησίαν οἰκεῖν, ὡς σῶμα ἕν. Διότι καὶ τὸ ἅγιο Βάπτισμα εἶναι ἕνα καὶ ἡ Τράπεζα εἶναι μία καὶ ἡ πηγὴ μία καὶ ἡ δημιουργία μία καὶ ὁ Πατέρας εἶναι ἕνας.

Μέσα στὸν ἱερὸ Ναὸ κατὰ τὴν διάρκεια τῆς θείας Λειτουργίας προσφέρεται ἀπὸ τὸν λειτουργὸ καὶ τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ ἐν ἑνὶ στόματι καὶ μιᾷ καρδίᾳ ἡ ἀναίμακτη προσφορὰ πρὸς τὸν Κύριον. Καὶ στὴν ἱερὰ Τράπεζα, λέει ὁ ἅγ. Ἰωάννης, δὲν συμμετέχω ἐγὼ ὁ λειτουργὸς μὲ περισσότερη ἀφθονία, καὶ σεῖς οἱ πιστοὶ μὲ λιγότερη, ἀλλὰ ὅλοι κοινωνοῦμε ἐξ ἴσου. Ἂν βέβαια ἐγὼ ὁ λειτουργὸς προσέρχομαι στὴν θεία Κοινωνία πρῶτος, αὐτὸ δὲν εἶναι τίποτε σπουδαῖο, ἐπειδὴ καὶ στὴν οἰκογένεια ὁ μεγαλύτερος ἀπὸ τὰ παιδιὰ ἁπλώνει πρῶτος τὸ χέρι στὸ συμπόσιο. Ὅμως τίποτε περισσότερο δὲν γίνεται ἀπὸ αὐτὸ, ἀλλὰ ὅλα εἶναι ἴσα σ’ ἐμᾶς. Ἡ ζωὴ ποὺ συνέχει καὶ σώζει τὶς ψυχές μας (δηλαδὴ τὸ ἅγιο Σῶμα καὶ τὸ πανάχραντο Αἷμα τοῦ Χριστοῦ), δίνεται στὸν καθένα μὲ τὴν ἴδια τιμή. Δὲν μετέχω ἐγὼ ἄλλου ἀμνοῦ καὶ σεῖς ἄλλου, ἀλλὰ ὅλοι κοινωνοῦμε ἀπὸ τὸν ἴδιο Ἀμνό».

Ὅλες οἱ εὐχὲς τῆς θείας Λειτουργίας μᾶς δείχνουν ὅτι ἡ ἁγία Ἀναφορὰ εἶναι ἔργον ὅλων τῶν πιστῶν. Ὁ ἱερεὺς ἀπευθύνεται στὸν Θεὸ ἐξ ὀνόματος τῶν πιστῶν καὶ ὅλοι μαζὶ δέονται: «Ἔτι προσφέρομέν Σοι τὴν λογικὴν ταύτην καὶ ἀναίμακτον λατρείαν καὶ παρακαλοῦμέν Σε καὶ δεόμεθα καὶ ἱκετεύομεν. Κατάπεμψον τὸ Πνεῦμά Σου τὸ Ἅγιον ἐφ’ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ προκείμενα δῶρα ταῦτα. Καὶ ὁ λαὸς συμψάλλει καὶ δέεται:
Σὲ ὑμνοῦμεν, Σὲ εὐλογοῦμεν, Σοὶ εὐχαριστοῦμεν, Κύριε, καὶ δεόμεθά Σου ὁ Θεὸς ἡμῶν».

Ὁ λειτουργός, μὲ τὸ μυστήριο τῆς χειροτονίας, δέχθηκε τὴν Χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἔγινε τὸ στόμα τῶν πιστῶν ποὺ ὁμιλεῖ στὸν κοινὸ Πατέρα. Ὅλοι μαζὶ δοξολογοῦμε καὶ εὐχαριστοῦμε τὸν Κύριο.
 πηγή

Ὁ δρόμος τῆς ταπείνωσης +Μητροπολίτης Νικοπόλεως Μελέτιος

«Ὅλοι, ἔλεγε ὁ ἅγιος Τύχων τοῦ Ζαντόνσκ, τὴν θέλουν τὴν δόξα τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸν ἔπαινό Του. Ἄλλα πολὺ λίγοι, τὸ ἀποφασίζουν νὰ σηκώσουν τὸν σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ ὑπομείνουν, ἔστω καὶ μόνο κάποιες βρισιές, ἕναν κάποιο χλευασμό, μία κάποια καταφρόνηση»!...

Ἡ μακαριὰ δούλη τοῦ Θεοῦ Ξένη αὐτὰ τὰ εἶχε σὲ ὅλη της τὴν ζωή!...

Τί ὕβρεις, τί ἐμπαιγμούς, τί ὀνειδισμοὺς ὑπόμεινε! "Ὄχι μόνο ἀπὸ ἀθῶα παιδιά, ἀπὸ ἀνθρώπους πειραχτήρια, ἀπὸ ἄσχετους μὲ τὴν πνευματικὴ ζωή! Ἄλλα καί, πρὸ παντός, ἀπὸ τοὺς ἐκμοντερνισμένους· ποὺ θεωροῦσαν τὴν πολιτεία της σκέτη βλακεία· ἀπὸ τοὺς διαφωτισμένους ἄθεους!..

Ἂν θελήσει κανεὶς νὰ ἐξηγήσει, τὴν πορεία της, πρέπει νὰ κάνει τὴ σκέψη, ὅτι ἡ ἁγία Ξένη Γρηγόριεβνα, ἀκινητοποίησε τὸ λογισμό της σὲ δύο πόλους: στὴν ἀπέραντη ἀγάπη καὶ εὐσπλαχνία τοῦ Χριστοῦ· ὅτι ποτὲ δὲν μᾶς ἐγκαταλείπει· καὶ στὴν δική της ἀναξιότητα καὶ ἁμαρτωλότητα- στὴν ταπείνωσή της· στὸ ὅτι ἦταν γιὰ ὅλα ἀνάξια· γιὰ ὅλα μικρή.

Μόνο ἔτσι μπορεῖ ἄνθρωπος νὰ ἀντέξει τόσα, καὶ νὰ ξεπεράσει τοὺς λογισμούς, ποὺ τόσο ἁπλόχερα σπέρνει παντοῦ ὁ διάβολος.


Γράφει ὁ ὅσιος Ἐφραὶμ ὁ Σύρος: «Τὰ διακριτικὰ χαρίσματα τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ἔχει ταπείνωση εἶναι:

• θεωρεῖ τὸν ἑαυτό του, τὸν πιὸ ἁμαρτωλὸ ἄνθρωπο ἐπάνω στὸν κόσμο•

• δὲν κακολογεῖ καὶ δὲν κρίνει ποτὲ κανέναν

• βρίσκει τὸν ἑαυτὸ του πιὸ βρωμερό, πιὸ αἰσχρό, πιὸ ἀδιάφορο ἀπὸ ὅλους

• δὲν προβάλλει ποτὲ γιὰ τίποτε καὶ σὲ τίποτα σὰν παράδειγμα καὶ σὰν ὑπόδειγμα τὸν ἑαυτό του

• δὲν γκρινιάζει· καὶ δὲν ἔρχεται ποτὲ σὲ ἀντιλογία μὲ κανέναν ὄχι γιὰ προσωπικὰ του θέματα· ἀλλὰ οὔτε γιὰ τὴν πίστη,... Καί, ἂν τοῦ λένε κάτι σωστό, ἀπαντάει: «Μπράβο, ἔτσι εἶναι»!... καὶ ἂν τοῦ λένε κάτι στραβό, τοὺς λέγει: «Σὺ ξέρεις, τί λές»!...

• σιχαίνεται τὸ θέλημά του, σὰν τὸ πιὸ βρωμερὸ πράγμα στὸν κόσμο

• ἀγαπάει καὶ βαστάζει τὶς θλίψεις, τὶς προσβολὲς καὶ τὶς στερήσεις μὲ χαρά

• δὲν θέλει νὰ λυπήσει καὶ νὰ στενοχωρήσει ποτὲ κανέναν» (Ἐφραὶμ τοῦ Σύρου, Λόγος περὶ ταπεινώσεως). Δρόμος δύσκολος. Καὶ σκληρός. Ἄλλα δρόμος γλυκύς· δρόμος θεϊκός· δρόμος-πορεία πρὸς τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

Ναί. Ὃ δρόμος αὐτὸς εἶναι γλυκύς. Γιατί ἔχει καὶ κάτι ποὺ τὸν φωτίζει- καὶ τὸν κάνει καὶ γλυκὺν καὶ ἐλαφρόν. Καὶ αὐτὸ τὸ κάτι εἶναι, ὅτι τὸν δρόμο αὐτό μᾶς τὸν δείχνει ὀ Κύριος. Ἀλλὰ ὄχι μὲ λόγια στεγνά: Αὐτὸς εἶναι- βαδίστε τον! Ὁ ἴδιος πάει μπροστά. Καὶ τὸ θέλημά Του ἁπλά μᾶς τὸ ὑποδηλώνει, μὲ τὰ λόγια Του: Ἂν θέλετε, ἀκολουθεῖτε με. Ὅποιος θέλει.

Ὁ Κύριος ἐκοπίασε. Ἐθλίβη. Ἐπόνεσε. Ἐταλαιπωρήθη. Περισσότερο ἀπὸ ὅλους ἐμᾶς. Καὶ ἐταπεινώθη, ὅσο ποτὲ κανένας στὸν κόσμο. Καὶ ἡ ταπείνωσή Του, στὸν Σταυρὸ καὶ στὸν Τάφο, εἶναι καὶ λέγεται Η ΑΚΡΑ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ.

Ὅποιος πιστεύει στὸν Κύριο, Τὸν ἀγαπάει. Καὶ ὅποιος Τὸν ἀγαπάει, θέλει νὰ εὑρίσκεται πάντοτε κοντά Του. Καὶ νὰ Τὸν ἀκολουθεῖ, ὅπου καὶ ἂν πηγαίνει.

«Μετά Σοῦ, Κύριε, ἕτοιμος εἰμὶ καὶ εἰς φυλακὴν καὶ εἰς θάνατον πορεύεσθαι» (Λουκ. 22,23).
πηγή

Τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν

Κάποια φορά, πηγαίνοντας ὁ Κύριος στὴν Ἱερουσαλήμ, θέλησε νὰ σταματήσει σ' ἕνα χωριὸ Σαμαρειτῶν. Ἔστειλε ἀγγελιοφόρους νὰ προετοιμάσουν τὸν ἐρχομό του. Ὅμως οἱ Σαμαρεῖτες δὲν τὸν δέχτηκαν, γιατί πήγαινε στὴν Ἱερουσαλήμ. Μετά, ὅταν Τὸν εἶδαν, τοῦ εἶπαν οἱ μαθητὲς του Ἰάκωβος καὶ Ἰωάννης:

-Κύριε, θέλεις νὰ ποῦμε νὰ πέσει φωτιὰ ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καὶ νὰ τοὺς κάψει, ὅπως ἔκανε καὶ ὁ Ἠλίας;

Ὁ Ἰησοῦς τότε τοὺς ἐπέπληξε λέγοντας:

-Δὲν γνωρίζετε, ποιὸ πνεῦμα ἐκπροσωπεῖτε ἐσεῖς· ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἦλθε, νὰ καταστρέψει ψυχές, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὶς σώσει (Λου. 9, 53-56).

* * *

Συνεπῶς, πολλὲς φορές, ἐνῶ νομίζουμε ὅτι ἐνεργοῦμε κατὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, στὴν πραγματικότητα κάνουμε τραγικὸ λάθος: καὶ ζητᾶμε πράγματα ἀντίθετα στὸ θέλημά Του. Καὶ ἂν οἱ ἀπόστολοι τὴν ἔπαθαν τότε πόσο πιὸ πολὺ κινδυνεύουμε ἐμεῖς!

Γι' αὐτό, εἶναι ἀπολύτως ἀναγκαῖο νὰ γνωρίζουμε, κάθε φορά:

• Τί ζητᾶμε ἀπὸ τὸν Χριστὸ καὶ πῶς τὸ ζητᾶμε.

• Τί προσφέρομε στὸν Χριστὸ καὶ πῶς Τοῦ τὸ προσφέρομε!

Στὴν μέση τῆς θείας Λειτουργίας, ὁ ἱερέας, λίγο πρὶν εὐλογήσει τὸν ἄρτο καὶ τὸν οἶνο γιὰ νὰ μεταβληθοῦν σὲ σῶμα καὶ αἷμα Χριστοῦ, ἐκφωνεῖ:

-Τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν Σοὶ προσφέρομεν κατὰ πάντα καὶ διὰ πάντα.

Τὰ λόγια αὐτὰ σημαίνουν:

-Τὰ δῶρα (ἄρτος καὶ οἶνος) εἶναι δικά Σου· ἀπὸ δικά Σου δημιουργήματα (ὁλόκληρο τὸν κόσμο). Σοῦ τὰ προσφέρομε σύμφωνα μὲ ὅλα ὅσα μᾶς ἐδίδαξε ὁ Υἱός σου (κατὰ πάντα)· καὶ γιὰ ὅλα ὅσα ἔχεις κάνει Σὺ γιὰ μᾶς (διὰ πάντα)!

Δὲν ἀρκεῖ, λοιπόν, νὰ προσφέρουμε τὰ δῶρα μας στὸν Θεό, σὰν νὰ βγάζουμε μία ὑποχρέωση! Γιὰ κάτι ποὺ μᾶς ἔκαμε! Ἤ γιὰ νὰ Τοῦ ζητήσουμε κάτι.

Προσφέρουμε δῶρα στὸ Χριστό:

• Γιὰ νὰ Τοῦ ἐκφράσουμε τὴν εὐχαριστία-εὐγνωμοσύνη μας γιὰ ὅλα ὅσα ἔκαμε, ἀλλὰ καὶ ἔπαθε γιά μᾶς· καὶ κυρίως γιὰ τὸν Σταυρό Του· τὴν Ταφή Του καὶ τὴν Ἀνάστασή Του.

• Καὶ σύμφωνα μὲ τὶς ἐντολές Του καὶ ὁδηγίες Του.

Ὁ Κύριος λέγει: Προηγεῖται ἡ καταλλαγή, ἡ συμφιλίωση μὲ ἐκεῖνον ποὺ ἔχει κάτι ἐναντίον μας. Μετὰ ἔρχεται ἡ ὑλικὴ ἤ πνευματικὴ προσφορὰ στὸν Χριστό. Ἡ προσευχὴ ποὺ βγαίνει ἀπὸ μνησίκακη καρδιὰ δὲν ἀνεβαίνει στὸν οὐρανό.

Ἡ συμμετοχή μας στὴν θεία Λειτουργία ἀπαιτεῖ ἀγώνα: γιὰ διόρθωση τῶν παθῶν μας· καὶ γιὰ συμβουλὴ ἀπὸ ἱερέα-πνευματικὸ πατέρα. Μόνον τότε θὰ μποροῦμε νὰ ζητοῦμε κάτι ἀπὸ τὸν Χριστὸ εὐάρεστα ἐνώπιόν Του· μὲ θάρρος· καὶ μὲ παρρησία

πηγή

Σκέψεις στο Ευαγγέλιο της Κυριακής (Γ´ Λουκά)Πρωτ. Γεωργίου Δορμπαράκη

«Μη κλαίε… Νεανίσκε, σοι λέγω, εγέρθητι»
α. Μία σκηνή γεμάτη από δραματική ένταση μας προβάλλει το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα: μία μάνα, χήρα γυναίκα, συνοδεύει το μονάκριβο παιδί της στην τελευταία του 
κατοικία. Μαζί της και πλήθος κόσμου, που συμπαρίσταται στη μάνα και θρηνεί την τραγικότητα της ζωής της. Και ξάφνου αλλάζουν όλα: ο θρήνος μετατρέπεται σε άφατη χαρά. Γιατί; Διότι εμφανίζεται Εκείνος που είναι η πηγή της ζωής, Εκείνος που σπλαχνιζόμενος τη μάνα ανασταίνει το παιδί της και της το παραδίδει ζωντανό και υγιές. Ο λαός μπροστά στο εκπληκτικό γεγονός μένει έκθαμβος, νιώθοντας ότι βρίσκεται μπροστά στην παρουσία του Θεού. Η δοξολογία προς Αυτόν είναι η μόνη αντίδρασή του.

β. 1. Η συνάντηση του Κυρίου με την εξόδιο πορεία στη Ναΐν θα πρέπει να σημειώσουμε καταρχάς ότι δεν είναι τυχαία. Ο Κύριος έρχεται ακριβώς για το πεθαμένο παιδί∙ να το αναστήσει και να το παραδώσει και πάλι στη μητέρα του. Έχει πλήρη επίγνωση, όπως σημειώνουν και οι ερμηνευτές Πατέρες της Εκκλησίας μας, ότι προεκτείνει εκείνο που συνέβη στην Παλαιά Διαθήκη με τον προφήτη Ηλία, ο οποίος κατά τον ίδιο τρόπο με τον Κύριο ανέστησε με τη δύναμη του Θεού το πεθαμένο παιδί μίας χήρας και πάλι γυναίκας, οπότε το περιστατικό εκείνο θεωρείται προτύπωση της νίκης του θανάτου που φέρνει ο Κύριος. Άλλωστε δεν μπορεί να είναι τίποτε τυχαίο στη ζωή του Κυρίου, αφού Εκείνος είναι ο Δημιουργός του κόσμου, το Α και το Ω της ζωής, ο πρώτος και ο έσχατος. Όλα λοιπόν σε Αυτόν λειτουργούν μέσα σε ένα συγκεκριμένο σχέδιο, το σχέδιό Του για τη σωτηρία του ανθρώπου, μέσα στα πλαίσια της άπειρης αγάπης Του για το πεσμένο στην αμαρτία και υφιστάμενο τις συνέπειές της πλάσμα Του. Πώς λοιπόν να είναι τυχαία η συνάντηση γι’ Αυτόν που μας αποκάλυψε ότι και «αι τρίχες της κεφαλής ημών πάσαι ηριθμημέναι εισί» και ότι αν φροντίζει και το παραμικρότερο αγριόχορτο, πόσο περισσότερο φροντίζει εμάς τους κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσίν Του ανθρώπους;

2. Ο Κύριος λοιπόν πορεύεται στη Ναΐν ακριβώς για να ξαναδώσει ζωή στο νεκρό παιδί, αλλά με ένα απώτερο διπλό σκοπό: Πρώτον, μέσω αυτής της ανάστασης να φανερώσει ότι ο ερχομός Του στον κόσμο φέρνει ακριβώς την κατάργηση του θανάτου και την παροχή της ζωής – «εγώ ήλθον ίνα ζωήν έχωσιν και περισσόν έχωσιν» θα πει κάπου αλλού – δηλαδή ότι Αυτός είναι «η Ζωή και η Ανάστασις»: ό,τι μαρτύρησε για τον εαυτό Του στο ανάλογο γεγονός της ανάστασης του Λαζάρου, άρα προετοιμάζει το έδαφος για τη δική Του Ανάσταση ως κατάργηση εντελώς του θανάτου. Δεύτερον, συγκλονισμένος από το γεγονός και γεμάτος ευσπλαχνία προς την τραγική μάνα, να δείξει ότι συμπάσχει με τον πόνο της, ότι δεν την ξεπερνά, γιατί ο πόνος, όπως και ο ίδιος ο θάνατος, είναι πράγματα που δεν συνάδουν προς τον Θεό και το θέλημά Του, δηλαδή ότι ο πόνος και ο θάνατος είναι καταστάσεις αντίθετες προς τη δημιουργία του ανθρώπου, γι’ αυτό και το πένθος και το κλάμα δεν πρέπει να υπάρχουν κανονικά στη ζωή του. «Μη κλαίε» της λέει.

Και πράγματι, ο λόγος του Θεού έχει αποκαλύψει ότι ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο, για να είναι μέτοχος της χαράς και της ζωής Εκείνου, με σκοπό, υπακούοντας ο άνθρωπος στο θέλημά Του, να φτάσει να γίνει κι αυτός ένας κατά χάριν Θεός, να θεωθεί, κατά την εκκλησιαστική ορολογία. Αλλά, η κακή χρήση της ελευθερίας από τον άνθρωπο τον οδήγησε στον δρόμο της πτώσεώς του στην αμαρτία, από την οποία εισήλθε ο πόνος, η φθορά, ο θάνατος. «Διά της αμαρτίας ο θάνατος». Κι ο Χριστός λοιπόν, ο ενανθρωπήσας Θεός, έρχεται προκειμένου να επαναφέρει τον άνθρωπο στην κανονική του θέση και να καταργήσει την αμαρτία και τα αρνητικά αποτελέσματά της. Όλη η ζωή του Χριστού, και κυρίως ο Σταυρός και η Ανάστασή Του, είναι ακριβώς προς την κατεύθυνση αυτή, που σημαίνει ότι με τον Χριστό νικήθηκε ο μεγαλύτερος και έσχατος εχθρός του ανθρώπου, ο θάνατος, ενώ η όποια δοκιμασία και ο κάθε πόνος πια του ανθρώπου θεωρούνται ως παιδαγωγία του χριστιανού, ως συμμετοχή του στον Σταυρό Εκείνου, που οδηγεί, αν αντιμετωπιστεί με πίστη και υπομονή, στη βίωση της Ανάστασης και της μελλοντικής δόξας του πιστού. «Ουκ άξια γαρ τα παθήματα του νυν καιρού προς την μέλλουσαν εις ημάς αποκαλυφθήναι δόξαν».

3. Βεβαίως, μπορεί να αντείπει κανείς ότι και ο Κύριος έκλαψε κατά τον θάνατο του αγαπημένου Του φίλου Λαζάρου. Πώς τώρα με το «μη κλαίε» στη χήρα μάνα φαίνεται να κινείται αντίθετα προς το προσωπικό Του παράδειγμα; Δεν βρισκόμαστε βεβαίως μπροστά σε αντίφαση. Ο Κύριος προτρέπει τη μάνα να μη κλαίει, γιατί πρόκειται να της δώσει τη μεγαλύτερη χαρά: ζωντανό και πάλι το παιδί της. Δεν αρνείται τη λύπη από το γεγονός του θανάτου. Αρνείται τη λύπη ως έκφραση αδιεξόδου μπροστά στο φαινόμενο του θανάτου. Είναι ίσως αυτό που θα πει αργότερα ο απόστολος Παύλος για τους πιστούς: «μη λυπείσθε, ώσπερ οι λοιποί οι μη έχοντες ελπίδα». Κι ακριβώς, όταν και ο Ίδιος θα κλάψει για τον φίλο Του Λάζαρο, θα το κάνει όχι γιατί θα βρεθεί μπροστά σε αδιέξοδο, αφού αμέσως μετά θα τον καλέσει και πάλι στη ζωή: «Λάζαρε, δεύρο έξω», αλλά γιατί Εκείνος ήταν ο μόνος που μπορούσε σε όλο το βάθος και το πλάτος να γνωρίζει την τραγικότητα του θανάτου. Το κλάμα του Κυρίου δηλαδή δεν ήταν τόσο για τον Λάζαρο, όσο για την κατάντια της ανθρώπινης φύσης, γι’ αυτό και μάλλον αντιστοιχεί προς την ευσπλαχνία που ένιωσε απέναντι στην πονεμένη μάνα της Ναΐν. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ερμηνευτές της Καινής Διαθήκης εξηγούν ότι η ευσπλαχνία αυτή περιέχει όχι μόνο μία απλή στροφή συμπάθειας προς τη γυναίκα, αλλά μία «βαθειά συγκίνηση και έναν συγκλονισμό» του Κυρίου.

4. Με τους παραπάνω όρους, καταλαβαίνει κανείς πόση άγνοια και πόση πλάνη υπάρχει σ’ εκείνους τους «χριστιανούς», οι οποίοι, ενώ ο Χριστός ήλθε στον κόσμο, έγινε μέτοχος όλου του πόνου και του δράματος της ανθρώπινης ύπαρξης, πήρε πάνω Του όλες τις τραγικές συνέπειες της αμαρτίες, για να μας προσφέρει και πάλι τη δικαιοσύνη του Θεού, καθώς μας ένωσε με τον εαυτό Του και μας κατέστησε μέλη Του, εκείνοι Τον υβρίζουν και Τον βλασφημούν σε κάθε δοκιμασία τους και σε κάθε φαινομενικό αδιέξοδό τους! Πόση τύφλωση πρέπει να υπάρχει, για να μη «βλέπουν» τον Σταυρό και την Ανάστασή Του ως γεγονότα που πραγματοποιήθηκαν «δι’ ημάς τους ανθρώπους και διά την ημετέραν σωτηρίαν», για να μη «βλέπουν» ότι μετά τον ερχομό Του όλα πια λειτουργούν διαφορετικά: σε όλα τα δεινά υπάρχει η παρουσία Εκείνου και η δύναμή Του που μας ενισχύει, όπως στο «εξώφθαλμο» γεγονός από το σημερινό περιστατικό, κατά το οποίο ο Κύριος συμπάσχει με εμάς και συγκλονίζεται από τον ανθρώπινο πόνο, δίνοντας όμως και τη διέξοδο: «Νεανίσκε, σοι λέγω, εγέρθητι»! Ποια μεγαλύτερη παρηγοριά μπορεί να υπάρχει από αυτήν, αφού ακόμη και στο μεγαλύτερο αδιέξοδο – ποιο μεγαλύτερο αδιέξοδο από τον θάνατο μπορεί να υπάρχει; - ο Κύριος μάς δίνει τη λύση και μας ανορθώνει;

γ. Ζούμε σε μία από τις πιο κρίσιμες περιόδους της ιστορίας μας. Η οικονομική κρίση «κτυπά» την πόρτα σχεδόν όλων μας. Υπάρχουν συνάνθρωποί μας που την κρίση αυτή τη βιώνουν ως θάνατο, ως αδιέξοδο. Ο πόνος, η θλίψη, το κλάμα περισσεύουν σε πάρα πολλούς. Μοιάζει η Ελλάδα με τη μάνα του σημερινού Ευαγγελίου, που προπέμπει το παιδί της στο νεκροταφείο. Κι όμως! Όπως τότε παρουσιάστηκε ο Κύριος και έδωσε την ανεπάντεχη λύση: την ανάσταση, έτσι και σήμερα. Ο ίδιος Κύριος υπάρχει, γιατί είναι ο παντοδύναμος Θεός. Στο φαινομενικό αδιέξοδο Εκείνος έρχεται προς συνάντησή μας. Το «μη κλαίε» και το «νεανίσκε, σοι λέγω, εγέρθητι» είναι τα λόγια που θα ακούσουμε κι εμείς, για να ορθοποδήσουμε και πάλι. Δεν θα είμαστε χριστιανοί, αν δεν έχουμε αυτήν την πεποίθηση κι αυτήν την ελπίδα. Κάτω όμως από μία προϋπόθεση: τα λόγια αυτά να λειτουργήσουν πρώτα μέσα μας από πλευράς πνευματικής, δηλαδή να τα ακούσουμε για την πνευματική ανόρθωσή μας, που σημαίνει να μετανοήσουμε, αποφασίζοντας να αλλάξουμε τρόπο ζωής: από εγωιστές και συμφεροντολόγοι να γίνουμε άνθρωποι αγάπης, με ενδιαφέρον και συμπάθεια για τους συνανθρώπους μας. Τότε ναι, θα δούμε ό,τι είδε και η χαροκαμένη μάνα της Ναΐν: την ανάσταση, αλλά πρώτα του ίδιου του εαυτού μας. Κι ίσως στη συνέχεια και όλων των άλλων αδιεξόδων μας.

Ο ΣΑΜΑΡΑΣ ΑΠΕΙΛΕΙ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΚΑΤ ' ΕΝΤΟΛΗ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ......

Από τις ΗΠΑ όπου βρίσκεται, προκειμένου να αναφέρει στους εντολείς του τα αποτελέσματα της πολιτικής δίωξης των Ελλήνων Εθνικιστών, ο Αντώνης Σαμαράς επιβεβαίωσε πως η περίοδος της στέρησης των πολιτικών ελευθεριών του Ελληνικού Λαού έχει ήδη ξεκινήσει.

Μιλώντας σε εκδήλωση του Peterson Institute for International Economics σε συνεργασία με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που είχε προσφάτως φιλοξενήσει τον γνωστό Τζώρτζ Σόρος, ο πρόεδρος της κυβέρνησης των υποτακτικών ανέφερε μετά κομπασμού και αλαζονείας: «συντρίβουμε τον εξτρεμισμό, έχουμε σαν κυβέρνηση την πολιτική βούληση, πάντα με σεβασμό στο Σύνταγμα και τους νόμους, η ηγεσία της Χρυσής Αυγής έχει οδηγηθεί στην φυλακή». 

Πρόσθεσε όμως και μία ακόμη φράση, η οποία είναι βέβαιο πως θα δημιουργήσει ιδιαίτερο προβληματισμό στις δυνάμεις της Αριστεράς, οι οποίες βιάστηκαν να χειροκροτήσουν τις πολιτικές διώξεις του Αρχηγού και βουλευτών της Χρυσής Αυγής: «πρέπει να αντιμετωπίσουμε και το άλλο άκρο που μιλάει για έξοδο από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ»!

Με «σεβασμό στο Σύνταγμα και στους νόμους» δηλαδή, ο πρωθυπουργός ουσιαστικά διαμηνύει πως νόμιμος είναι εκείνος που δεν διαφωνεί με την κυβέρνηση! Η τοποθέτηση Σαμαρά από την Ουάσιγκτον δικαιώνει περίτρανα το Λαϊκό Σύνδεσμο-Χρυσή Αυγή, ο οποίος διά του συναγωνιστή Δ. Κουκούτση σημείωσε χθες από του βήματος της Βουλής και απευθυνόμενος προς τους βουλευτές του Σύριζα: «όταν νομίζουν πως θα τελειώσουν με εμάς θα αρχίσουν με εσάς»!

Από το πρωί του Σαββάτου, η πολιτική ζωή της Ελλάδος έχει εισέλθει σε μια σκοτεινή εποχή ανηλεών, παράνομων διώξεων του πολιτικού φρονήματος, προκειμένου κατά τρόπο αντισυνταγματικό, να επιβιώσουν τα κόμματα της μίζας και της κλεπτοκρατίας, τα οποία εξουσιάζουν την Πατρίδα μας υπηρετώντας τα συμφέροντα ξένων δυνάμεων.  

Η σιωνιστική δικτατορία των μνημονίων τρίζει τα δόντια της και έχει ήδη κηρύξει πόλεμο εναντίον της Ελλάδας και των Ελλήνων. Έναν πόλεμο που κακώς θεωρούν προκαθορισμένο το αποτέλεσμα.

Βεβαίως δεν αναμένεται να πραγματωθούν ποτέ αυτές οι δήθεν απειλές του Σαμαρά, αφού ως γνωστόν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι συνεταιράκι της ΝΔ σε πολλά θέματα και επίκειται "γάμος" με νταούλι και γλέντι μνημονιακό. 

ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙ ΕΔΩ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΟΙ ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΤΑ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥΣ......

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2013 - ΥΠΟΣΧΕΣΕΙΣ
 ΤΟΥ ΣΑΜΑΡΑ ΣΤΟΥΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ.....

ΣΑΜΑΡΑΣ - ΕΒΡΑΙΟΙ

 

ΕΛΑ ΟΜΩΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΒΓΑΙΝΕΙ 

ΤΩΡΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΟΠΩΣ ΘΑ ΗΘΕΛΑΝ.....

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΑ Μ.Μ.Ε ΕΚΤΕΛΟΥΝ ΤΙΣ ΕΝΤΟΛΕΣ ΠΟΥ ΔΙΝΕΙ ΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ (Κ.Ι.Σ) - ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ - ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΙΩΝΙΣΜΟΣ...Ο ΦΟΝΙΑΣ ΤΩΝ ΛΑΩΝ

Τρίτο Ράιχ ή Τρίτο Μνημόνιο;H ΧΡΗΣΙΜΗ ΣΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ...

Τρίτο Ράιχ ή Τρίτο Μνημόνιο;

Του Νίκου Μπογιόπουλου

Ένα κράτος που δουλεύει με τέτοιο συγχρονισμό, με τέτοια ταχύτητα και με τέτοια αποτελεσματικότητα, όπως έδειξε στην περίπτωση της ναζιστικής συμμορίας, θα πρέπει να είχε κάποιο λόγο που τόσο καιρό δεν αντιδρούσε απέναντι στη Χρυσή Αυγή... 


Ερώτημα (ή και συμπέρασμα) 1ο: Έχει ακόμα υποστηρικτές η αφελής και αστεία θεωρία που διατείνεται ότι «το κράτος είναι μπάχαλο»; Το κράτος, αντιθέτως, διαπιστώσαμε ότι δουλεύει ρολόι. Όταν θέλει είναι πανταχού παρόν. Μπορεί, για παράδειγμα, τα ταμεία ανεργίας του κράτους να μη δουλεύουν καλά, αλλά οι υπερκοριοί του κράτους δουλεύουν στην εντέλεια. Μπορεί τα γραφεία επιθεώρησης εργασίας να μη δουλεύουν καθόλου, αλλά οι μηχανισμοί παρακολούθησης, φακελλώματος, συλλήψεων, δουλεύουν ολημερίς.

Ερώτημα (ή και συμπέρασμα) 2ο: Ένα κράτος που δουλεύει με τέτοιο συγχρονισμό, με τέτοια ταχύτητα και με τέτοια αποτελεσματικότητα, όπως έδειξε στην περίπτωση της ναζιστικής συμμορίας, θα πρέπει να είχε κάποιο λόγο που τόσο καιρό δεν αντιδρούσε απέναντι στη Χρυσή Αυγή. Αλλά ποιό λόγο άραγε είχε το κράτος και δεν αντιδρούσε; Μάλιστα, αντί να προστατεύει την κοινωνία από τη Χρυσή Αυγή, κατηγορούσε την κοινωνία και συκοφαντούσε τους λαϊκούς αγώνες, ανεμίζοντας τη σημαία της θεωρίας των «δυο άκρων». Τί να υποθέσουμε; Ότι το κράτος δεν αντιδρούσε γιατί η Χρυσή Αυγή ήταν, τελικά, χρήσιμη στο κράτος; Ότι την άφηνε να υπάρχει ώστε να παίζει με τη θεωρία των «δυο άκρων»;

Ερώτημα (ή και συμπέρασμα) 3ο: Από τη στιγμή που το κράτος αντέδρασε, πάλι κάποιος λόγος θα υπήρξε για να αντιδράσει, δεδομένου ότι πολύ καιρό πριν -αν και θα μπορούσε- δεν το έπραξε. Γιατί; Περίμενε πρώτα να δολοφονήσουν; Αλλά τότε η προηγούμενη δολοφονία στα Πετράλωνα του μετανάστη ήταν λιγότερο δολοφονία; Τί να σκεφτούμε; Μπας και το κράτος έδρασε τώρα, πολύ απλά γιατί τώρα είναι που του χρειάζεται πια όχι μια ανεξέλεγκτη (με την ανοχή του κράτους) Χρυσή Αυγή, αλλά μια «εξαρθρωμένη από το κράτος» Χρυσή Αυγή;

Ερώτημα (ή και συμπέρασμα) 4ο: Το προηγούμενο διάστημα τέθηκαν στο λαό από το κράτος και από τις πολιτικές δυνάμεις που το υπηρετούν πολλά και απειλητικά διλήμματα. Από το «μνημόνιο ή χάος» μέχρι το «μνημόνιο ή τανκς». Προφανώς δεν θα ήταν ευχάριστο για το κράτος και για τις πολιτικές δυνάμεις που το υπηρετούν να πάει ο λαός σε εκλογές, έχοντας στο μυαλό του τη φτώχεια του, την ανεργία του, την εξαθλίωσή του. Αντί για τα προηγούμενα, ένα δίλημμα του τύπου «ή Τρίτο Ράιχ ή Τρίτο Μνημόνιο», μάλλον θα ήταν προτιμότερο για όσους ετοιμάζουν το... Τρίτο Μνημόνιο.

Ερώτημα (και εν αναμονή του συμπεράσματος) 5ο: Ο λαός θα επιτρέψει σε όσους του έχουν επιβάλει δύο μνημόνια παριστάνοντας τους «σωτήρες», να του επιβάλουν και τρίτο παριστάνοντας μάλιστα αυτή τη φορά και τους «αντιφασίστες»;

 

ΠHΓH

ΣΤΩΜΕΝ ΚΑΛΩΣ

“ΣΤΩΜΕΝ ΚΑΛΩΣ”

1. Χάσαμε το μέτρο. Σε μια χώρα, στην οποία έχουν καταλυθεί βασικές αρχές της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας στα τρία επάρατα χρόνια των Μνημονίων και μάλιστα με το τρομοκρατικό δόγμα του ΣΟΚ, οι αρχές ψάχνουν για πραξικοπηματίες και τρομοκράτες, για αναρχικούς και ακραίους, τη στιγμή που ζούμε σε μια ακραία συνθήκη φτώχειας, εξαθλίωσης, ανεργίας και αυτοκτονιών. “Σβησμένες όλες οι πλάστρες φωτιές μέσα στη χώρα”, που λέει κι ο ποιητής. Στάχτη τα όνειρα, ενίοτε δε οι περιουσίες και οι ζωές των Ελλήνων.

2. Οι θεσμικές εξουσίες συναγωνίζονται η μία την άλλη ποιά θα δείξει υπερβάλλοντα ζήλο για την καταπολέμηση της ανωμαλίας, μόνο που κοιτάνε προς άλλη κατεύθυνση, αντίθετα από την πηγή της έντασης και της ακαταστασίας. Σε μια στιγμή γενικής επίθεσης κατά του λαού μας, κάναμε πάλι το λάθος, διχάσαμε τον κόσμο, ενσπείραμε τον φόβο, θρονιάσαμε την καχυποψία και πράττουμε κατά το θέλημα των εχθρών μας. Αρχίσαμε να βλέπουμε παντού εφιάλτες, πράγμα άδικο και υποτιμητικό για τον λαό μας.

3. Πλέον, είναι κατάδηλο, ότι χρειαζόμαστε μια δύναμη έξω από μας για να μας συνετίσει και σταματήσει. Αν δεν επικαλεσθούμε τον Ουρανό, θάρθουν τα επίγεια και τα υποχθόνια συστήματα του χάους να μας εξαφανίσουν. Μέσα σ΄ αυτό τον ορυμαγδό λοιπόν, εμείς ας σηκώσουμε τα μάτια ψηλά στην Υπέρμαχο Στρατηγό, την διαχρονική Προστάτιδα του Γένους μας, και ας την παρακαλέσουμε να βάλει φρένο σ΄ αυτή τη βιασύνη της αυτοκαταστροφικής μας πορείας.

4. Όλο αυτό το σκηνικό ασφαλώς πατέρα έχει τον διάβολο, ο οποίος θέλει να χαντακώσει την Ορθόδοξη Πατρίδα μας, γιατί ακόμη παραμένει Ελληνική και Ορθόδοξη και δεν έχει γίνει απόλυτα εκκοσμικευμένη και αιρετική κοινωνία. Έτσι με όλα αυτά τα φαινόμενα της κοινωνικής παθογένειας περνάει προς τα έξω όχι την καλή μαρτυρία της Πίστεώς μας στο Χριστό, αλλά ότι δεν ωφελούμαστε σε τίποτε που είμαστε ακόμη  Ορθόδοξοι. Δυσφημείται η πίστη του λαού μας και η Εκκλησία του. Το είπε άλλωστε κι ένας δικός μας – ΄Ελληνας – φιλοσοφών, ότι για όλα φταίει η Φιλοκαλία. Αλλά και προς τα μέσα υπάρχει η απογοήτευση και η απαξίωση του πνευματικού θησαυρού της Εκκλησίας μας, στης οποία την μαρτυρία και φωνή επιβλήθηκε αφωνία ή παραφωνία.

5. Σήμερα όσο ποτέ άλλοτε χρειάζεται εμείς να ζήσουμε “Μετά Φόβου Θεού, Πίστεως και Αγάπης”. Όχι με ανθρώπινο φόβο, αλλά με θεάρεστο και αναγεννητικό σεβασμό προς τον Θεό. Να μείνουμε πιστοί στον Τριαδικό Θεό, εύσπλαχνοι στις διαπροσωπικές μας σχέσεις και χωρίς τη χυδαιότητα της ψυχής και συμπεριφοράς, γεγονός – το τελευταίο – που παρά τα οικονομικά μας χάλια, ανθεί και καρποφορεί τα ζιζάνια της αμαρτίας. Η προσωπική μας κάθαρση θα φέρει και την κάθαρση στην κοινωνία και το σύνολο του ελληνικού λαού.

Χριστιανική Εστία Λαμίας

πηγή