Ο "Παπουλάκος" (Μοναχός Χριστόφορος Παναγιωτόπουλος 1780/90 - 1861)

Ο "Παπουλάκος"

(Μοναχός Χριστόφορος Παναγιωτόπουλος 1780/90 - 1861)

Ασπρόμαυρη φωτογραφία του Παπουλάκου, η οποία σύμφωνα με τον Κο ΝΑΣΙΟΠΟΥΛΟ Α., τέως προέδρου της Ένωσης Αρμπουνέων - Καλαβρύτων στην Αθήνα «Ο Άγιος Αθανάσιος», είναι η μοναδική που σώζεται. Βρέθηκε τυχαία από ένα μέλος της Ένωσης σε ένα κουρείο στην Αθήνα, όπου ο ιδιοκτήτης του καταστήματος την κατείχε ως κειμήλιο από τους γονείς του. Στο κάτω μέρος της φωτογραφίας διακρίνονται μετά δυσκολίας η λέξη «ΠΑΠΟΥΛΑΚΟC» και η χρονολογία «ΑΩΝ» (=1850). Τα χαρακτηριστικά του προσώπου που εικονίζεται ταιριάζουν καταπληκτικά στις περιγραφές του Παπουλάκου και άλλωστε δεν υπάρχει κανένας λόγος να αμφισβητηθεί η γνησιότητά της. (Βρίσκεται στου ΝΑΣΙΟΠΟΥΛΟΥ Α. Α., Ο Αληθινός Παπουλάκος, Αθήνα 1984, σ. 3).

      Το πρόσωπο με το οποίο θα ασχοληθούμε στην παρούσα εργασία έζησε και έδρασε στην εποχή της αντιβασιλείας και της βασιλείας του Όθωνα. Η ύπαρξη ενός ελληνικού κράτους ήταν μία αναγκαία ιστορική πραγματικότητα. Η δημόσια διοίκηση προσπαθούσε να οργανωθεί κατά τα πρότυπα των λοιπών δυτικοευρωπαϊκών κρατών. Ο λαός που κατοικούσε στον τότε ελλαδικό χώρο έπρεπε να δεχθεί μία νέα υπό διαμόρφωση εξουσία. Το κράτος παρεμβατικού τύπου σε κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής των πολιτών, δεν ήταν κάτι συνηθισμένο στους κατοίκους της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εξάλλου, ο αγώνας του 1821 για ελευθερία είχε επιδράσει στις ψυχές των ανθρώπων, καθόσον δεν ήταν αγώνας ελευθερίας μόνο σωμάτων, αλλά και ψυχών. Στα πλαίσια αυτά, ο Παπουλάκος, μοναχός Χριστόφορος Παναγιωτόπουλος, με την ζωή του και τον αγώνα του εξέφραζε μία αντίδραση του γαλουχημένου στην Ορθόδοξη παράδοση λαού, έναντι των αλλοιώσεών από το ισχυρό κοσμικό πνεύμα του διαφωτισμού, που με την υλική του λάμψη, άρχισε να εισέρχεται και να επιβάλλεται από το νεοσύστατο κράτος, θαμπώνοντας και ανατρέποντας συθέμελα στις ψυχές των ανθρώπων τις πατροπαράδοτες αξίες.

Τα χρόνια του Παπουλάκου ως λαϊκού.

Ο μοναχός Χριστόφορος, κατά κόσμο Χρήστος ή Χριστόφορος Παναγιωτόπουλος, γεννήθηκε στο μικρό ορεινό χωριό Άρμπουνα της επαρχίας Καλαβρύτων, γύρω στα 1780 με 90 . Για τα πρώτα χρόνια της ζωής του.... δεν υπάρχουν πολλά βιογραφικά στοιχεία, καθώς ζούσε μία απλή συνηθισμένη ζωή ενός χωρικού, η οποία με τίποτα δεν προμήνυε αυτά που θα επακολουθούσαν. Από τις σωζόμενες επιστολές του, φαίνεται ότι ήξερε πολύ λίγα γράμματα, ίσως να είχε φοιτήσει στις πρώτες τάξεις δημοτικού σχολείου ή είχε διδαχτεί από κάποιον μοναχό ή ιερέα, λόγω της ανάγκης ανάγνωσης των εκκλησιαστικών βιβλίων. Η κλίση και η αγάπη του στην Ορθόδοξη λατρεία ήταν έκδηλη από την μικρή του ηλικία. Άναβε τα καντήλια σε εγκαταλειμμένες Εκκλησίες, μελετούσε με αφοσίωση τα συναξάρια και γενικώς βίωνε, απλοϊκά, τον πατροπαράδοτο Ορθόδοξο τρόπο ζωής.
Μετερχόταν το επάγγελμα του κρεοπώλη, έσφαζε ζώα και εμπορευόταν κρέατα στα γύρω χωριά του δήμου Κλειτορίας, μαζί με τα τρία αδέλφια του. Από το επάγγελμά του προσπόριζε αρκετά, ώστε να έχει μία ευπρεπής, για τα δύσκολα δεδομένα της εποχής, ζωή . Σε προχωρημένη, πλέον, ηλικία αρρώστησε βαριά, πιθανώς από τυφοειδή πυρετό και έμεινε αναίσθητος επί τρεις ημέρες. Η ανάρρωση του ήταν ξαφνική, αλλά το γεγονός αυτό, τον συγκλόνισε με αποτέλεσμα εξίσου αιφνιδιαστικά να παραδώσει την περιουσία του στα αδέλφια του και να εγκαταλείψει τα εγκόσμια.

Τα πρώτα χρόνια του ως μοναχός

Έγινε μοναχός σε αρκετά μεγάλη ηλικία και ονομάστηκε Χριστόφορος. Το πιο πιθανό είναι να εκάρη στο μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου, μετόχι της Αγίας Λαύρας ή κατά άλλους στην ιστορική Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου , όπου και μόνασε για μικρό χρονικό διάστημα. Αμέσως μετά άρχισε να επαιτεί, περιφερόμενος στα χωριά της επαρχίας Καλαβρύτων. Λόγω του ασκητικού τρόπου ζωής του, περίσσευαν οι ελεημοσύνες που συγκέντρωνε σε είδη και χρήματα, για αυτό τα έδιδε στους πτωχούς, παρακαλώντας τους να μην διαδίδουν τις χειρονομίες του. Το 1847 εγκατέλειψε τον πλάνητα βίο και εγκαταστάθηκε σε ένα κτήμα του, σε υπερκείμενο στο χωριό του όρος, όπου έχτισε μία καλύβα και ξεκίνησε να ανεγείρει μικρό Μονύδριο - ασκητήριο, προς τιμή της κοιμήσεως της Θεοτόκου. Το ίδιο έτος και προκειμένου ολοκληρώσει το οικοδόμημα του ασκηταριού του άρχισε να περιοδεύει και να κηρύττει στα χωριά της Αχαΐας και κατόπιν της Αρκαδίας.

Η προδοσία και η σύλληψη

Ότι δεν κατάφεραν τα όπλα και η στρατιωτική επιβολή το κατάφεραν «τα παντοδύναμα χρήματα» . Ένας από τους περισσότερο πιστούς ακόλουθους του Παπουλάκου, ο Παπαβασίλαρος, από το χωριό Λαγκάδια του δήμου Λεύκτρου, υπέκυψε στο πάθος της πλεονεξίας και δέχτηκε προσφορά έξι χιλιάδων δραχμών για να τον καταδώσει. Το κρησφύγετό του στον Ταΰγετο ήταν άγνωστο και η σύλληψή του σε μέρη που τον προστάτευαν οι χωρικοί εξαιρετικά δύσκολη. Έτσι, κατόπιν διαπραγματεύσεων που έγιναν από τον έπαρχο και τον υπομοίραρχο της χωροφυλακής Οιτύλου, εξ ονόματος του νομάρχου και του γενικού αρχηγού των στρατιωτικών δυνάμεων, Γενναίου Κολοκοτρώνη, ο πλεονέκτης ιερέας συμφώνησε να τον παραδώσει με ειδικό σχέδιο που καταστρώθηκε προς τούτο. Παρέλαβε ένα χωροφύλακα, μεταμφιεσμένο σε Λάκωνα και μετέβησαν στην Μονή Βοϊδονίτσης, όπου κρυβόταν. Ο ανύποπτος Παπουλάκος, εντωμεταξύ, επειδή έβλεπε τον κλοιό να σφίγγει ασφυκτικά, σκέφτηκε να αποδράσει στην Κρήτη. Όταν είδε τον Παπαβασίλαρο του ζήτησε να μεταβή στον δήμο Κολοκυνθίου, όπου έμπιστοι άνθρωποί του να ετοιμάσουν φρουρά για να διαφύγει με ασφάλεια. Παρήγγειλε, επίσης να λάβει από τον επίσκοπο Ασήνης έγγραφο που να παρακινεί τους κατοίκους για να τον συνδράμουν στην διαφυγή του. Ο Παπαβασίλαρος ανήγγειλε την αποστολή του στον έπαρχο και στον υπομοίραρχο. Αυτοί αμέσως του έδωσαν έξι χωροφύλακες μεταμφιεσμένους σε Λάκωνες και τον εφοδίασαν με πλαστό έγγραφο δήθεν του επισκόπου Ασήνης, που τον παρακινούσε να συνεχίσει τις διδαχές του και να κηρύξει στο χωριό Κολοκύνθιον.

Το τέχνασμα πέτυχε και ο Παπουλάκος πεισθείς, ακολούθησε την «φρουρά» του Παπαβασίλαρου. Την 23 Ιουνίου 1952 αναχώρησε από την Μονή Βοϊδονίτσης. Την επομένη, 24 Ιουνίου, φτάνοντας στην Μονή του Τζέγκου, του δήμου Οιτύλου, τον συνέλαβαν χωρίς να προβάλει καμία αντίσταση. Από τα παράλια της Καρδαμύλης τον επιβίβασαν στην γολέττα «Ματθίλδη» και από εκεί στο ατμόπλοιο «Οθων», όπου παρέμενε έγκλειστος. Μεταφέρθηκε στο Γύθειο και αργότερα, την 27 Ιουνίου 1852, το ατμόπλοιο προσόρμισε στον Πειραιά. Έτσι έλαβε τέλος η έντονη κηρυκτική δράση του Παπουλάκου, η οποία είχε ως συνέπεια όλα τα προαναφερθέντα σημαντικά για την εποχή γεγονότα που ο τότε τύπος τα τιτλοφόρησε ως τα «Χριστοφορικά».
Η θλίψη διαδέχτηκε το άγγελμα της συλλήψεώς του, η παρουσία όμως των ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων και οι μαζικές συλλήψεις που είχαν γίνει, εμπόδιζαν τις εκδηλώσεις συμπαθείας. Το μένος των Μανιατών για την σύλληψη στράφηκε εναντίον του καταδότη ιερέα, ο οποίος φοβούμενος για την ζωή του, έφυγε στην Αθήνα για να παραλάβει την αμοιβή του. Προτάθηκε δε, να γίνει στρατιωτικός ιερέας για να απομακρυνθεί μόνιμα από την εξημμένη εναντίον του περιοχή. Μεταφέρθηκε στις Σπέτσες, αλλά όταν μαθεύτηκε ότι έφτασε το πλοίο που τον μετέφερε, συγκεντρώθηκε πλήθος με άγριες διαθέσεις. Σώθηκε από στρατιωτική φρουρά. Τελικά λίγο αργότερα φονεύτηκε από ένα νέο, ο οποίος σύμφωνα με τις εφημερίδες της εποχής, εκδικείτο την οικογενειακή του τιμή, διότι ο Παπαβασίλαρος είχε βιάσει την αδελφή του. Οι εφημερίδες έγραψαν, επίσης, ότι ο πατέρας του ιερέα, μόλις έμαθε τον θάνατο του υιού του, άμειψε σπαρτιάτικα με δύο τάλιρα τον κομιστή της ευχάριστης είδησης.

Η δίκη

Στην Αθήνα είτε από περιέργεια είτε από ευλάβεια έγιναν διάφορες αναστατώσεις για να δει ο κόσμος τον Παπουλάκο που φρουρείτο στο ατμόπλοιο. Επειδή είχε καταπονηθεί ο οργανισμός του από τις κακουχίες της συλλήψεώς του, τον εξέτασαν ιατροί, οι οποίοι συνέστησαν να αποβιβαστεί. Μετά από λίγες ημέρες μεταφέρθηκε στις φυλακές του Ρίου, όπου δόθηκε εντολή να μην επιτρέπεται η επαφή του με κανέναν.
Σε όσους συνελήφθησαν την περίοδο της εξάψεως (συμμετέχοντες στα γεγονότα της «καλογηρικής συνωμοσίας») δόθηκε χάρη με το από 9 Αυγούστου 1852 Βασιλικό Διάταγμα που δημοσιεύθηκε στις 22 του ιδίου μήνα, ενώ εννέα άτομα οι οποίοι θεωρήθηκαν πρωτεργάτες παραπέμφθηκαν σε δίκη για παραβάσεις σε βαθμό πλημμελήματος. Ο Παπουλάκος δε και ορισμένοι πιστοί ακόλουθοί του, ορίστηκε να δικαστούν για παραβάσεις σε βαθμό κακουργήματος, την 26 Ιουνίου 1853, ενώπιον του Κακουργιοδικείου Αθηνών, ως υπαίτιοι στάσεως κατά των καθεστώτων . Παρόλη την παρέλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος, συνέρρευσαν πλήθη κόσμου στην δίκη. Ο Παπουλάκος στο δικαστήριο εύτολμος και ατάραχος, έδειξε ότι επιθυμούσε να δικαστεί και δήλωσε ότι δεν χρειαζόταν συνήγορο, διότι είχε τον Ιησού Χριστό για να αποδείξει την αθωότητά του . Οι διεθνείς συγκυρίες, με τον Κριμαϊκό πόλεμο επί θύρες, είχε προκαλέσει ανησυχία στην κυβέρνηση για την στάση της Ρωσίας. Έτσι η δίκη, λόγω της υποστήριξης που είχε ο Παπουλάκος από τους διαλυθέντες Φιλορθόδοξους και κατ' επέκταση από το ρωσόφιλο κόμμα, απέκτησε ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Δόθηκε αναβολή στην δίκη, εξαιτίας της απουσίας μαρτύρων, για την 16 Σεπτεμβρίου 1853. Τελικώς, κατά τον Αύγουστο 1853, δόθηκε χάρη και όλοι οι κατηγορούμενοι απαλλάχθηκαν των ποινικών κατηγοριών με Βασιλικό Διάταγμα, επειδή (όπως έλεγε το Διάταγμα) έδειξαν φανερά σημεία μεταμέλειας . Ο Παπουλάκος όμως ιδιαιτέρως παραπέμφθηκε, για τον περαιτέρω πειθαρχικό του έλεγχο, στην Ιερά Σύνοδο, η οποία αποφάσισε τον μόνιμο περιορισμό του στην Μονή Παναχράντου στην Άνδρο.

Ο εγκλεισμός στην Μονή Παναχράντου και το τέλος

Στην Μονή Παναχράντου διαμορφώθηκε ένα ειδικό μοναχικό κελί, που το φρουρούσε ένας χωροφύλακας. Τις ημέρες μπορούσε να συμμετέχει κανονικά στο πρόγραμμα των ακολουθιών της Μονής και το βράδι εγκλειόταν, φρουρούμενος στο κελί του. Με τον χαρακτήρα του κέρδισε την υπόληψη του ηγουμένου και των μοναχών της Μονής, ενώ η φήμη του έλκυε για πολύ καιρό κόσμο. Επίσης, συνέχισε να κηρύττει στον συγκεντρωμένο κόσμο εντός της Μονής, όταν εύρισκε ευκαιρία. Από τους ανθρώπους που πίστευαν σε αυτόν, διαδιδόταν ότι ακόμα επιτελούσε θαύματα, αλλά το ενδιαφέρον των εφημερίδων και της κοινής γνώμης είχε απορροφηθεί στα δραματικά διεθνή γεγονότα του Κριμαϊκού πολέμου που επηρέαζαν άμεσα την χώρα μας. Κοιμήθηκε το βράδι της 18 προς 19 Ιανουαρίου 1861 , ησύχως και σχεδόν λησμονημένος από τον πολύ τον κόσμο.

Η μνήμη του στις μέρες μας

Ετάφη στο κοιμητήριο της Μονής Παναχράντου και από τους πρώτους χρόνους της κοίμησής του έγιναν προσπάθειες για την επίσημη αγιοκατάταξή του, την ανακομιδή των λειψάνων του και την φιλοτέχνηση της εικόνας του, χωρίς όμως αποτέλεσμα για πολλές δεκαετίες. Η «αντιεξουσιαστική» του δράση δημιουργούσε πρόβλημα στην ευρύτερη επίσημη αναγνώρισή του. Αργά αλλά σταθερά άρχισε να αποκαθίσταται η μνήμη του στην συνείδηση όχι μόνο των απλών πιστών, που ούτως ή άλλως πάντα πίστευαν στην αγιότητά του, αλλά και στην συνείδηση των ανώτατων εκκλησιαστικών Ιεραρχών. Υπάρχουν πλήθος επίσημων αναφορών επισκόπων που αναγνωρίζουν το έργο του, ακόμα και την αγιότητά του . Η ανακομιδή των λειψάνων του, τα οποία παρέμειναν στο οστεοφυλάκιο της Μονής Παναχράντου, δεν έγινε με επισημότητα. Ύστερα από επιμονή των κατοίκων του χωριού του Παπουλάκου, ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων Γεώργιος, στις 12 Σεπτεμβρίου 1973 φρόντισε να μεταφερθεί η κάρα του στο ναό του Μονυδρίου της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στα Άρμπουνα Καλαβρύτων, που είχε κτίσει ο ίδιος. Έκτοτε πλήθος κόσμου προσέρχεται στο ορεινό χωριό και ασπάζεται την κάρα του, η οποία έχει τεθεί σε επίχρυση λειψανοθήκη και λέγεται ότι ευωδιάζει και θαυματουργεί. Έχουν συνταχθεί ιερές ακολουθίες και παρακλητικός κανών προς τιμήν του . Επίσης, έχει ιστορηθεί η εικόνα του και υπάρχει μικρό ιδιωτικό Εκκλησάκι στα Άρμπουνα και παρεκκλήσιο στην Ιερά Μονή Αγίων Αυγουστίνου και Σεραφεiμ του Σάρωφ στο Τρίκορφο Φωκίδος, που τιμώνται ανεπισήμως στο όνομά του. Πλήθος είναι και οι σύγχρονες μαρτυρίες, που έχουν παραμείνει από προφορική παράδοση, αναφορικά με τα κηρύγματά του, τις προφητείες του, τα θαύματά του εν ζωή, ακόμα και μετά θάνατον. Τέλος, το όνομά του παραμένει ακόμα προς επίσημη αγιοκατάταξη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο πολύ σοφά περιμένει να αφουγκραστεί την συνείδηση του πληρώματος της Εκκλησιάς, ξεκαθαρισμένη με το πέρασμα του χρόνου από βραχυπρόθεσμες σκοπιμότητες, ώστε να προβεί ανεπηρέαστα στις δέουσες ενέργειες.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Τελικά ένα ερώτημα που παραμένει αιωρούμενο, μετά από αυτήν την εργασία, είναι: ήταν όντως ο Παπουλάκος άγιος ή μήπως ένας απλός κοινωνικός επαναστάτης ή μήπως ακόμα και ένας λαοπλάνος αγύρτης; Οι απλοϊκοί χωρικοί της εποχής, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, πίστεψαν ότι ήταν άγιος. Ο λόγος του, τους συνέπαιρνε, μιλούσε κατ' ουσία την «γλώσσα» που μπορούσαν να καταλάβουν και η ευθύτητα του χαρακτήρα του, σε συνδυασμό με την σεβάσμια φυσιογνωμία του, τους έδινε αυτό που αποζητούσαν στο «ράσο», την ελπίδα της σωτηρίας. Επίσης, είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι υπέδειξε «ανυπακοή» απέναντι στην Ιερά Σύνοδο και στην εξουσία του κράτους, παροτρύνοντας προς τούτο και τους πιστούς, με αποτέλεσμα οι χωρικοί να φτάσουν τα όρια της ένοπλης στάσης. Όλα αυτά στην πονηρή και συμφεροντολογική εποχή μας, δημιουργούν σύγχυση και πλήθος αμφιβολιών, αλλά πριν καταλήξουμε στο συμπέρασμά μας, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να εξακριβώσουμε τα εσωτερικά υποκειμενικά στοιχεία που τον οδήγησαν σε αυτήν την, φαινομενικά παράδοξη, εξωτερική συμπεριφορά.

Η Ιερά Σύνοδος (γέννημα και αυτή «ανυπακοής» απέναντι στην μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης) και η κρατική εξουσία της εποχής είναι δεδομένο ότι δεν βάδιζαν σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση. Η δεύτερη είχε υποτάξει την πρώτη στα κοσμικά της συμφέροντα και σε συνδυασμό με τον απαράδεκτο τρόπο που έγιναν οι όντως αναγκαίες θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις, δικαιολογούν την αντίδραση του Παπουλάκου, τόσο κοινωνικά όσο και θεολογικά. Επομένως δεν μπορεί να γίνει αποδεχτή η θολή γενική άποψη που εξάγεται από τα «Ιστορικά Σημειώματα» του Μπάμπη Αννίνου, ότι ήταν ένας επικίνδυνος αγύρτης και η έπαρση υπερηφανείας από την οποία διακατείχετο τον οδηγούσε στο να πλανά με εξαιρετικά ανόητο τρόπο τους ευκολόπιστους και «απολίτιστους» χωρικούς. Ο αγώνας του δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ήταν αποκύημα έπαρσης, εφόσον ήταν δίκαιος και περαιτέρω οι «απολίτιστοι» χωρικοί δεν πίστεψαν στον Παπουλάκο ανόητα, χωρίς λογική, αφού τους έδωσε ξανά ένα ευαγγελικό νόημα ζωής, λαμβάνοντας υπόψη ότι είχαν αρχίσει να χάνουν κάθε ελπίδα και πίστη, συνεπεία των αλλεπάλληλων συμφορών που ακολούθησαν την επανάσταση του 1821.

Επίσης, με τον τρόπο που προχώρησε στην όλη δράση του δεν διαφαίνεται να οργανώθηκε για μία μυστική ανατροπή του καθεστώτος. Παρ' όλες τις σχέσεις του με την Φιλορθόδοξη Εταιρεία, είχε ανεξάρτητη δική του πορεία. Ο στόχος του ήταν οι απλοϊκοί άνθρωποι και οι συνειδήσεις τους. Ο ανεπιτήδευτος λόγος του, η ασκητικότητά του και οι αδιαμφισβήτητες ελεημοσύνες του, του δίνουν ακεραιότητα και ευθύτητα χαρακτήρα. Επιπλέον, από τα κηρύγματά του προκύπτει η μεγάλη ηθική και λατρευτική Ορθόδοξη καλλιέργεια του λαού σε χρόνια δύσκολα. Ίσως να ήταν ατόπημα η «εκστρατεία» του στην Καλαμάτα και η ομαδική δράση ενόπλων ακολούθων του, αλλά είναι εξαιρετικά αμφίβολο κατά πόσο μπορούσε να ελέγξει απόλυτα τους σκληροτράχηλους Μανιάτες και γενικότερα τους λοιπούς χωρικούς που τον ακολουθούσαν και διέδιδαν διάφορες φήμες γύρω από το όνομά του.

Στην Ορθοδοξία οι αμφιβολίες ακολουθούν κάθε δογματική Αλήθεια και σε αυτό έγκειται η ελευθερία του ανθρώπου. Ο Ιησούς Χριστός επιθυμεί την εθελούσια ελεύθερη πίστη του ανθρώπου στην Αλήθεια, την οποία φανερώνει σκιωδώς στην αρχή και αργότερα του δίνει και τις αποδείξεις - αποκαλύψεις που χρειάζεται. Δηλαδή η πίστη πάντα προηγείται των ξεκάθαρων προσωπικών αποδείξεων, ενώ εάν θέλει κάποιος παραμένει στην διαφορετική του άποψη, η οποία τεκμηριώνεται από την σύγχυση των αμφιβολιών του. Ομοίως, ξεκάθαρη επιστημονική απόδειξη είναι αδύνατον να βρεθεί στα περί αγιότητος ζητήματα, αλλά ακόμα και αυτή εάν υπήρχε πάλι θα αμφισβητείτο. Έτσι ανεξαρτήτως, της επισήμου αναγνώρισης του Παπουλάκου ως αγίου από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το πρόσωπό του θα συνεχίσει να είναι σημείο αντιλεγόμενο. Εν ολίγοις, συμπεραίνεται ότι το ερώτημα που θέσαμε στην αρχή του επιλόγου δέχεται απάντηση και προσδιορίζεται υποκειμενικά ανάλογα με την προσωπική τοποθέτηση του καθενός στα θέματα πίστεως και την αγάπη του για την Αλήθεια. 

Αποσπάσματα από το βιβλίο του ΚΩΣΤΗ ΜΠΑΣΤΙΑ, ΠΑΠΟΥΛΑΚΟΣ - ΕΚΔΟΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ 1987

πηγή

Αμοίβεστε με 6000 €; Μπορείτε κι εσείς να κηδέψετε το μνημόνιο…

Τις έντονες αντιδράσεις Mητροπολιτών, αλλά και της τοπικής κοινωνίας προκάλεσε η αμφίεση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Β. Διαμαντόπουλου, σαν ιερέα με την επιγραφή «Παπά Σούρας», ο οποίος με το δισκοπότηρο ανά χείρας επιχειρούσε να… «κοινωνήσει» όσους συμμετείχαν στο πρωτοχρονιάτικο καρναβάλι στο Άργος Ορεστικό. Χαρακτηριστικό το παρακάτω βίντεο:

https://www.youtube.com/watch?v=RHggfnkbbHY

Υπήρξε πλήθος αντιδράσεων, μέρος των οποίων παραθέτουμε παρακάτω.

Το σχόλιο του Μητροπολίτη Παύλου έχει ως εξής:

Ανοίγοντας το διαδίκτυο πληροφορήθηκα την ενέργεια του Βουλευτή Καστοριάς του ΣΥΡΙΖΑ με την οποία, στην καρδιά των μεγάλων εορτών  της Εκκλησίας μας ευρισκόμενοι επεχείρησε να ευτελίσει το ιερότερο Μυστήριο της Ορθοδόξου Εκκλησίας που είναι το Μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας.

Υποτίθεται ότι συμμετείχε σε καρναβαλικό  άρμα που είχε σαν θέμα την «κηδεία της κρίσης»,  αλλά και ο πλέον άσχετος γνωρίζει ότι στις κηδείες δεν κοινωνούμε τους πιστούς. Άρα θεωρώ συνειδητό τον στόχο  του δια την διακωμώδηση και τον ευτελισμό της Θείας Κοινωνίας, του ιερότερου Μυστηρίου των χριστιανών. Το μόνο που απέδειξε είναι το πόσο ευτελής είναι ο ίδιος.

Έγινε λόγος εις το ότι το καρναβάλι αυτό χαρακτηρίζεται δια την «ελευθεριότητα του». Αλλά η ελευθεριότητα είναι δίκοπο μαχαίρι διότι αποκαλύπτει τα μύχια και τα κρύφια της καρδίας των ανθρώπων. Τα όρια της ελευθεριότητας τα ορίζουν ο προσωπικός πολιτισμός του καθενός, η αίσθηση του σεβασμού σε ό,τι είναι ιερό και όσιο σε μία κοινωνία, ακόμη και η διάκριση των ημερών και των στιγμών μέσα στο χρόνο. Σε αυτά τα σημαντικά πράγματα ο κ. Βουλευτής περνάει την δική του «κρίση».

Εάν αυτά δεν τα καταλαβαίνει, είναι ανόητος και γι’αυτό επικίνδυνος. Εάν τα καταλαβαίνει, είναι μοχθηρός απέναντι στην πίστη και την καρδία των χριστιανών την οποία συνειδητά επεχείρησε να πλήξει κρυπτόμενος πίσω από μία καρναβαλική εκδήλωση.

Τον συλλυπούμαι βαθύτατα δια τον πολιτισμό του!!!  Δεν ξέρω αν μέχρι τη στιγμή αυτή αν υπάρχει αντίδραση από τον αρχηγό του κόμματος εις το οποίον ανήκει. Αν όχι, διερωτώμαι απλώς: Με τέτοια πρόσωπα θα επιχειρήσει να κυβερνήσει τον τόπο;

Ακολούθησε απάντηση του βουλευτή:

Την Πρωτοχρονιά στο Άργος Ορεστικό της Καστοριάς έλαβε χώρα το πατροπαράδοτο καρναβάλι στο οποίο συμμετείχα, όπως κάνω ανελλιπώς τα τελευταία 20 χρόνια. Το φετινό θέμα ήταν όπως πάντα σατιρικό παριστάνοντας την κρίση που τελειώνει σύμφωνα με τους κυβερνώντες και πραγματοποιώντας την κηδεία της. Τον ρόλο του ιερέα ανέλαβα να υποδυθώ εγώ.
Αυτό λοιπόν στάθηκε  αφορμή, τόσο για  μια μικρή μερίδα ιερέων να σχολιάσει αρνητικά ανωνύμως, όσο και για έναν προβεβλημένο ιεράρχη τον μητροπολίτη Σιατίστης.
Η αλήθεια είναι πως δεν έπεσα από τα σύννεφα καθώς η εκκλησία παραδοσιακά αποστρέφεται κάθε αρχέγονο έθιμο, το οποίο κατάφερε να διατηρηθεί για αιώνες.
Εάν λοιπόν είχαν προκύψει οι ίδιες αντιδράσεις για έναν πολίτη ,τότε θα μιλούσαμε για μια απαράδεκτη παρέμβαση στην λογική της επιβολής των ηθικών κανόνων της επικρατούσας θρησκείας σε όλο το φάσμα της κοινωνίας, στην καθημερινότητα των πολιτών. Η εποχή στην οποία είχε γίνει κατορθωτό αυτό είναι ο Μεσαίωνας με όλη την αρνητική φόρτιση που φέρει και μόνο η αναφορά αυτής της εποχής.
Όμως η αντίδραση δεν πυροδοτήθηκε προς κάποιον από τους πολλούς πολίτες που ντύνονται ιερείς στα καρναβάλια, αλλά προς έμενα λόγω της βουλευτικής  ιδιότητας μου.
Και αυτό γεννά ένα τεράστιο ζήτημα το οποίο προκύπτει από την στρεβλή λογική της εκκλησίας, πως έχει κάθε δικαίωμα να επεμβαίνει σε ζητήματα που έχουν, κατά την εκτίμηση της, πολιτικές προεκτάσεις  και μάλιστα να προσπαθεί να διαμορφώνει τις  πολιτικές εξελίξεις.

Όλα τα παραπάνω όντως συνιστούν μια διαφορετική αντίληψη περί πολιτισμού, σε αντίθεση με το “δικό μου” πολιτισμό που  χαρακτηρίζεται από την αποδοχή του διαφορετικού, τον σεβασμό στην  θρησκευτική, σεξουαλική, πολιτική επιλογή του καθενός -αρκεί αυτή να μην στρέφεται κατά του ανθρώπου- την ελευθερία έκφρασης της οποίας το απόγειο παραμένει η σάτιρα και ο αυτοσαρκασμός.

Το κυριότερο όμως σημείο  στο οποίο ξεπέρασε τα εσκαμμένα στην ανοικτή επιστολή του ο Μητροπολίτης Σιατίστης ήταν το ζήτημα που έθεσε ευθέως προς τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ για την δυνατότητα να κυβερνήσει με πρόσωπα σαν έμενα.
Εδώ και πολλές δεκαετίες από την δημιουργία του ελληνικού κράτους κάποιοι από τους ιεράρχες της εκκλησίας έχουν μπερδέψει τον Σταυρό της Ορθοδοξίας  με τον σταυρό των εκλογών και ποίμνιο τους με το εκλογικό σώμα.
Ο λαός προφανώς καλείται κάθε φορά να επιλέξει τους πολιτικούς που θα τον κυβερνήσουν όχι καθ’ υπόδειξη κάποιου ιεράρχη, αλλά με βάση την πρόταση τους για την κοινωνία που θέλουν να δημιουργήσουν.
Εδώ και χρόνια παλεύω σε όλα τα επίπεδα για μια κοινωνία ισότητας, ελευθερίας και ανεξιθρησκίας, μια κοινωνία δίκαιη και ανεκτική στην διαφορετικότητα, μια κοινωνία ίσων ευκαιριών και μηδενικής εκμετάλλευσης, μια κοινωνία με πρόσβαση όλων των πολιτών στα κοινά και κοινωνικά αγαθά, μια κοινωνία χωρίς πλούσιους και φτωχούς μια κοινωνία αλληλεγγύης στην οποία δεν θα χρειάζεται κανενός είδους φιλανθρωπία και ελεημοσύνη από κανέναν. Από τα παραπάνω λοιπόν με έκριναν οι συμπολίτες μου και από αυτά θα με κρίνουν και πάλι σύντομα, εάν αξίζω να τους εκπροσωπώ.

Και η ανταπάντηση του Σιατίστης Παύλου.

Διάβασα την ανακοίνωση του βουλευτή κ. Διαμαντόπουλου σχετικά με τα γεγονότα της πρωτοχρονιάς στην Καστοριά, στην οποία κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο πρόσωπο μου. Θέλω λοιπόν  να κάνω και εγώ μερικές παρατηρήσεις.

Ο κ. Βουλευτής ατύχησε σε όλα σχεδόν τα σημεία της ανακοινώσεως του και των επιχειρημάτων του. Χρησιμοποίησε τα γνωστά κλισέ περί μεσαίωνα, περί αντίδρασης της Εκκλησίας στα αρχέγονα έθιμα και τελικά διατυπώνει την άποψη ότι στοχοποιήθηκε λόγω της βουλευτικής του ιδιότητος. Επίσης κάνει πως δεν κατάλαβε την ουσία της αντίδρασης, τον ακριβή λόγο της αντίδρασης και άλλων Ιεραρχών και της δικής μου. Σε όλα έχει πέσει έξω.

Πριν από τριάντα (30) χρόνια σε κωμόπολη της β. Εύβοιας στο Καρναβάλι δύο παιδιά διακωμώδησαν την Θεία Κοινωνία. Έκαναν αυτό ακριβώς που έκανε ο κ. Βουλευτής. Η αντίδραση μου ήταν άμεση και σκληρή. Προς τιμήν τους τα παιδιά έκείνα κατάλαβαν το λάθος τους και ζήτησαν συγγνώμη και η τοπική κοινωνία που έχει σεβασμό στην Εκκλησία και τους τοπικούς Αγίους της στάματησε αυτή την εκδήλωση. Τα παιδιά εκείνα δεν ήταν βουλευτές και όμως δέχθηκαν την ίδια και μεγαλύτερη κριτική από ότι εσείς. Μην προσπαθείτε λοιπόν να ηρωοποιήσετε τον εαυτό σας. Δεν στοχοποιηθήκατε γιατί είσθε Βουλευτής, αλλά για την συγκεκριμένη ένέργεια σας. Δεν στοχοποιηθήκατε ακόμη επειδή κάνατε τον ιερέα, αλλά για την συγκεκριμένη πράξη της διακωμώδησης του Μυστηρίου της Θείας Κοινωνίας και μην κάνετε πως δεν το καταλάβατε.

Δεν ξέρω αν για σας υπάρχει κάτι που να είναι ιερό. Γιά μας όμως που προσπαθούμε να είμαστε πιστοί υπάρχει και αυτό είναι το πρόσωπο του Ενανθρωπήσαντος Θεού, του Ιησού Χριστού και η Θεία Κοινωνία είναι αυτός ο Χριστός. Υπάρχουν λοιπόν κάποιες κόκκινες γραμμές για τον κάθε άνθρωπο και για τους πιστούς ανθρώπους. Αν απλώς παριστάνατε τον παπά που κηδεύει την κρίση δεν θα είχε κανείς ασχοληθεί μαζί σας. Η αγανάκτηση λοιπόν όλων μας έχει αυτή την εξιδικευμένη αφορμή. Ο Άγιος Βασίλειος λέγει ότι  ο αληθινός πιστός είναι πράος και ήρεμος και δεν ενοχλείται από τις λοιδωρίες των ανθρώπων. Όταν όμως κινδυνεύει ή προσβάλετε η πίστη μας τότε γινόμαστε λιοντάρια.  Καί εσείς την καρδιά της πίστης μας εθίξατε και μάλιστα μέσα στις Άγιες ημέρες των Εορτών.

Επικαλεσθήκατε αρχέγονα έθιμα. Σπουδάσατε τα καλύτερα και θα δείτε ότι πάντα η σάτυρα αφορούσε πρόσωπα και ποτέ την πίστη των ανθρώπων. Εάν σατιρίζατε εμένα δεν θα Σας έδινα σημασία και δεν θα με απασχολούσε όπως δεν με απασχολούν οι κάποιες απρεπείς κριτικές των εκάστοτε  τοποθετήσεων μου. Ο καθένας ο,τι είναι και ο,τι έχει δίνει. Εμείς μάθαμε «λοιδορούμενοι να ευλογούμε, διωκόμενοι να ανεχόμεθα, βλασφημούμενοι να προσευχόμεθα». Εσείς λοιπόν υπερβήκατε το όριο και πλήξατε βάναυσα το κέντρο της πίστεως των χριστιανών. Προφανώς για σας τα Χριστούγεννα δεν σας είπαν τίποτα. Από όλες αυτές τις ημέρες το μόνο αξιόλογο για σας ήταν το καρναβάλι της πρωτοχρονιάς.

Μιλήσατε για μεσαίωνα, αλλά και εδώ πιαστήκατε αδιάβαστος. Πριν από πολλά χρόνια σε μια τηλεοπτική εκπομπή συμμετείχε ο νυν Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος και έτερος τις που δεν τον ενθυμούμαι. Ο συνομιλητής του Αρχιεπισκόπου άρχισε να μιλάει για Μεσαίωνα και ο Αρχιεπίσκοπος άρχισε να γελάει. Ενοχλήθηκε ο συνομιλητής και ερώτησε τον Αρχιεπίσκοπο γιατί γελάει και Εκείνος του απάντησε ότι δεν πρόκειται να απολογηθεί για κάτι που δεν αφορά την Ορθόδοξη Εκκλησία. Ναί κ. βουλευτά, διαβάστε καλύτερα την ιστορία για να δείτε ότι στην Ορθόδοξη Εκκλησία ΔΕΝ υπάρχει μεσαίωνας. Αφήστε λοιπόν τα σλόγκαν και τα τσιτάτα και την ξύλινη γλώσσα σε σχέση με την Εκκλησία που χρησιμοποιείτε πολλοί από τους αριστερούς. Εξετάσατε καλύτερα μήπως μεσαίωνας είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζετε την Εκκλησία, όταν δεν της αναγνωρίζετε το δικαίωμα να μιλάει.

Όσον αφορά τον δικό σας «πολιτισμό» καλόν θα είναι να προσέξετε ιδιαίτερα τον λόγο του Μητροπολίτη Καστοριάς που δηλώνει ότι «ο,τι είναι ιερό για τον άλλο, πρέπει να είναι σεβαστό από όλους». Η ενέργεια σας αναιρεί την δήλωση σας ότι «ο πολιτισμός σας χαρακτηρίζεται από την αποδοχή του διαφορετικού και τον σεβασμό στην θρησκευτική, σεξουαλική και πολιτική τοποθέτηση του καθενός». Φαίνεται ότι αυτός ο «σεβασμός» σας εξαιρεί τους ορθοδόξους χριστιανούς της πατρίδας μας και της πόλεως σας των οποίων προσβάλατε τον πυρήνα της θρησκευτικής τους πίσεως τις ιερώτερες ημέρες της εκκλησιαστικής τους ζωής. Μην προσπαθείτε επίσης να ανακαλύψετε πολιτικές προεκτάσεις εκεί που δεν υπάρχουν. Η όμπρέλα κάτω από την οποία πήγατε να καλυφθείτε είναι διάτρητη.

Καί έρχομαι στο τελευταίο με το οποίον λέτε ότι ξεπέρασα τα εσκαμμένα, την αναφορά μου στον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ. Ο κ. Τσίπρας μου έκαμε την τιμή να χρησιμοποιήσει ένα εκτενές απόπσπασμα από κείμενο μου σε μια σημαντική συγκέντρωση της νεολαίας σας. Προφανώς αυτό δείχνει εκτίμηση και αποδοχή του λόγου μου. Έχω λοιπόν κάθε δικαίωμα όχι μόνο ως Ιεράρχης αλλά και ως πολίτης αυτής της χώρας, εκτός και εάν έχετε την άποψη ότι είμεθα πολίτες δεύτερης κατηγορίας, να τον ερωτήσω εάν ο «πολιτισμός» σας όπως εκφράσθηκε ταυτίζετε με τον πολιτισμό του κόμματος του.

Σημ. Οι φράσεις που είναι τονισμένες (bold) είναι υπογραμμίσεις του Μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης.

 Η αγέλη και ο Διαμαντόπουλος

 Πηγή: 

 Εκπαιδευτικές και Θεολογικές αταξίες

Εμφανίστηκε ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Βαγγέλης Διαμαντόπουλος στο αργείτικο καρναβάλι για να «κηδέψει» την κρίση. Είχε ντυθεί παπάς και σε κάποια στιγμή «κοινώνησε» τους ακολούθους του που χασκογελούσαν, με ένα γουδί και ένα ξύλινο κουτάλι που παρέπεμπαν στο Άγιο Δισκοπότηρο.

Όσοι  ενοχλήθηκαν από το γελοίο φαινόμενο (μεταξύ αυτών και ο υπογράφων) σίγουρα απορούν με το μέγεθος του ανδρός. Βέβαια, δεν είναι η πρώτη φορά που ρεζιλεύονται ιερά, αξίες και ιδανικά στις κακόγουστες καρναβαλικές τσάρκες. Εδώ όμως έχουμε κάποιες «πρωτοτυπίες»:

α) Πρωταγωνιστής είναι εκλεγμένος και καλά αμοιβόμενος βουλευτής της Ελληνικής Βουλής, ο οποίος μάλιστα ανήκει σε κόμμα που διεκδικεί την εξουσία.

β) Το συγκεκριμένο κόμμα που εκπροσωπεί ο βουλευτής (υποτίθεται ότι) συνομιλεί με την Εκκλησία και κάποιοι περιμένουν πολλά.

γ) Ο συγκεκριμένος βουλευτής έχει εκφράσει ευαισθησίες για τα δικαιώματα πιστών άλλων θρησκειών στην Ελλάδα.

δ) Στην ακολουθία της κηδείας δεν υπάρχει Θεία Μετάληψη, όπως σωστά επεσήμανε σε σχόλιό του ο Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλος. Άγνοια του θέματος εκ μέρους του βουλευτή; Υπέρμετρη βλακεία στα πλαίσια της λογικής «στο καρναβάλι όλα επιτρέπονται»; Ή λογική «τώρα που μπορούμε, ας ξεφτιλίσουμε όσα προλαβαίνουμε»;

Δικαίωμα στην τέχνη, στην ελευθερία έκφρασης και στη σάτιρα. Να μια ωραία απάντηση – λάστιχο. Όπως και με το θεατρικό έργο Corpus Christi. Κάτι συνεγκέφαλα συντροφάκια του Διαμαντόπουλου τα λέγανε τότε.

Θα αφήσω λοιπόν κι εγώ τον εαυτό μου ελεύθερο και τα δαχτυλάκια μου στο πληκτρολόγιο να εκφραστούν:

Ο άνθρωπος επιβεβαίωσε ότι σε τέτοιες «πολιτιστικές» ευκαιρίες ρεζιλεύουμε ό,τι μας πειράζει και μας βράζει και ό,τι εκφράζει αβίαστα τα απωθημένα και τα συμπλέγματα του υποσυνειδήτου και του ασυνειδήτου μας. Ο Φρόυντ χαίρεται ακόμη που υπάρχει τέτοια επιβεβαίωση της θεωρίας του στην αυγή του 2014.

Όλοι οι κομματικοί χώροι έχουν ένα μάτσο ανεγκέφαλους, ψευτοδιανοητές του τίποτα, συμπλεγματικούς κενολόγους του υπογάστριου και ανεπάγγελτους παραληρηματίες. Αλλά τούτος εδώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταντήσει άσυλο. Η δε πολιτική του αυτοκτονία έχει σύστημα. Κάθε φορά που πάει να σηκώσει κεφάλι, βγαίνει ένας από δαύτους και κάνει το νούμερό του.

Του γράψαν του Διαμαντόπουλου εάν τολμάει να σατιρίσει έτσι το Ισλάμ που (υποτίθεται ότι) προασπίζεται. Ας μην πάμε τόσο μακριά. Διακωμώδηση αριστερού διανοητή να τολμήσει κανείς και θα του επιτεθούν οι υστερίες του Παπαδημούλη και οι άλλες γεροντοκορίστικες τσιρίδες για προσβολή των βάσεων της δημοκρατίας και της κοινωνικής αλλαγής.

Βέβαια, εδώ υπάρχει και η ευθύνη της αγέλης που ακολουθούσαν τον Διαμαντόπουλο. Όχι ότι μπορείς να περιμένεις πολλά από ανέργους και χαμηλόμισθους που χειροκροτούν βουλευτή των 6.000 ευρώ (τα τακτικά είναι αυτά) που «κηδεύει» στο όνομά τους την κρίση….

Εν αναμονή της αντίδρασης Τσίπρα και λοιπών προοδευτικών προσωπικοτήτων, ευπειθώς αναφέρω….. Α, και μην ξεχάσετε να δώσετε και σε μας τους πτωχοσυντηρητικούς τα σαφή όρια μεταξύ του σεβασμού στην τέχνη και των ολοσχερώς καμένων εγκεφαλικών κυττάρων….

πηγή

Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΠΟΣΟ ΘΑ ΚΡΑΤΗΣΕΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΑΠΟ ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΑΙΣΙΟ ΚΑΙ ΑΜΒΡΟΣΙΟ ΛΑΖΑΡΗ

ΔΥΣΤΥΧΩΣ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΘΑ ΚΡΑΤΗΣΕΙ 3-4 ΧΡΟΝΙΑ ΑΥΤΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΥ ΘΑ ΜΕΙΝΟΥΜΕ
2-3 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΛΛΗΝΕΣ.

ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΞΗΣ

ΕΠΙΣΗΣ ΕΧΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΝΑ ΒΙΝΤΕΟ ΟΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ Γ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ ΑΠΟ ΤΑ 5 ΔΙΣ 1 ΔΙΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ.ΣΤΟ 27 ΛΕΠΤΟ ΤΟ ΛΕΕΙ


ΕΠΙΣΗΣ ”ΑΝ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΝΕΙ ΤΡΕΙΣ ΜΗΝΕΣ ΧΑΡΑ ΣΕ ΕΣΑΣ ΑΝ ΚΑΝΕΙ ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΛΛΙ ΣΕ ΕΣΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΦΤΑ ΕΝΑΣ ΘΑ ΓΛΥΤΩΣΕΙ ΚΑΙ ΘΑ ΦΑΕΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΜΕ ΑΣΗΜΕΝΙΟ ΚΟΥΤΑΛΙ …”


ΕΔΩ Ο ΑΓΙΟΣ ΠΡΟΟΡΕΙ ΤΗΝ ΑΠΩΛΕΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΕΡΟΥΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΝ ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΙΖΗΣΟΥΝ …

ΠΡΟΟΡΗΣΕΙΣ ΑΛΛΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ, ΟΠΩΣ Ο Π.ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΛΑΖΑΡΗΣ ΦΕΡΝΟΥΝ ΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΓΥΡΩ ΣΤΑ 2 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ, ΓΙ ΑΥΤΟ ΚΑΙ Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑ: ”ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΓΕΝΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ ΘΑ ΠΕΡΠΑΤΑΣ ΜΙΣΗ ΩΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΒΡΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟΝ ΚΑΝΕΙΣ ΑΔΕΛΦΟΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ

ΕΠΙΣΗΣ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΟΤΙ  ΕΙΧΑΜΕ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙ ΕΔΩ ΠΑΤΗΣΤΕ
ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΚΥΡΙΩΣ,ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΟΠΩΣ ΕΛΕΓΕ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΣΕ ΦΙΛΟ ΤΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΜΑΣ. 
πηγή

Τό γράμμα

ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ
Ο Βήρυλλος ήταν παλιός φίλος του αυτοκράτορα Λέοντα του Ίσαυρου.
Είχε γίνει ιερέας και κατόπιν αρχιερέας χάρη στην υποστήριξη του αυτοκράτορα.
  Κατά τις εικονομαχίες ο αυτοκράτορας έδωσε εντολή να τον θανατώσουν.
Προτού όμως εκτελεστεί, κάθισε και έγραψε το παρακάτω γράμμα και παρακάλεσε τον επικεφαλή του αποσπάσματος να το πανε στο παλιό του φίλο.
»Από απλό μοναχό, με ύψωσες στο αξίωμα του ιερέως.
Από ιερέα, με ύψωσες στο αξίωμα του επισκόπου.
Και τώρα, από απλό επίσκοπο,
  με υψώνεις στη θέση του μάρτυρα.
  Σε ευχαριστώ».

πηγή

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΤΥΣ ΠΟΛΥΕΥΚΤΟΣ (9 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ)

«Ο άγιος Πολύευκτος ζούσε επί των βασιλέων Δεκίου και Βαλλεριανού, ήταν στρατιωτικός στη Μελιτηνή της Αρμενίας και ήταν ο πρώτος που μαρτύρησε σ’ αυτήν τη χώρα υπέρ του Χριστού. Διότι όταν έφτασε το ασεβές δόγμα ότι πρέπει να αρνηθούν τον Χριστό οι χριστιανοί και ότι όσοι δεν πειθαρχήσουν θα πεθάνουν, αυτός χωρίς να φοβηθεί καθόλου ομολόγησε με παρρησία την πίστη του στον Χριστό. Με το μεγάλο θάρρος του μάλιστα συνέτριψε και τα είδωλα των απίστων. Γι’ αυτό χωρίς να πεισθεί στις παραινέσεις και τις κολακείες του πενθερού του ούτε και να καμφθεί από τους θρήνους και τους ολοφυρμούς της γυναίκας του, βεβαιώνοντας τις υποσχέσεις του βαπτίσματος στον μάρτυρα Νέαρχο, που ήταν φίλος του και φοβόταν μήπως παρεκκλίνει από την πίστη του Χριστού, αυτός λοιπόν φάνηκε σταθερός στην ομολογία του Χριστού και δέχτηκε το τέλος του με ξίφος. Τελείται δε η σύναξή του στον ναό του, το αγιότατο μαρτύριό του».

Ο άγιος Πολύευκτος αποτελεί συνεπή και άξιο μαθητή του Κυρίου μας, καθώς η ζωή του επιβεβαιώνει τα λόγια Εκείνου που είπε: «Ο φιλών πατέρα ή μητέρα ή γυναίκα ή τέκνα ή αγρούς, έτι και την εαυτού ψυχήν, ου δύναται είναί μου μαθητής». Στην κρίσιμη δηλαδή ώρα, που η ασέβεια τον έθεσε σε κρίση: να δείξει έμπρακτα το ποια αγάπη υπερισχύει μέσα στην καρδιά του, εκείνος χωρίς δισταγμό επέλεξε την αγάπη του Κυρίου, με θυσία μάλιστα της ζωής του, κάνοντας πέρα γυναίκα, τέκνα και συγγενείς, εφόσον αυτοί τον καλούσαν σε άρνηση του Θεού. Κι είναι το πρώτο που σημειώνουν βεβαίως και οι ύμνοι της Εκκλησίας μας για τον άγιο: «Ούτε συζύγου ο πόθος, ούτε των τέκνων στοργή, ου κηδεστού αξία, ούτε περιουσία, κτημάτων ή χρημάτων, σου το στερρόν της ψυχής παρεσάλευσαν από της Πίστεως όντως της εις Χριστόν, παμμακάριστε Πολύευκτε» (Ούτε ο πόθος της συζύγου ούτε η στοργή των τέκνων ούτε η αξία του συγγενή ούτε  η περιουσία, των κτημάτων ή των χρημάτων, κλόνισαν καθόλου τη σταθερότητα της ψυχής σου από την Πίστη πράγματι στον Χριστό, παμμακάριστε Πολύευκτε). Η σταθερότητα της πίστης του, αποτέλεσμα της μεγάλης αγάπης του προς τον Χριστό, δεν είναι κάτι που εύκολα μπορεί κανείς να το παρέλθει. Διότι ο άγιος είχε δεσμεύσεις επίγειες: είχε να φροντίσει τη γυναίκα και τα παιδιά του. Αγάπες δηλαδή φυσικές και πολύ δυνατές. Ποιος θα μπορούσε ίσως να τον κατηγορήσει ότι χάριν της οικογένειάς του άφησε τον Χριστό; Είχε σπουδαία δικαιολογία. Κι όμως! Ο άγιος πίστευε πραγματικά στον Χριστό. Κι ο λόγος Εκείνου περί της αγάπης σ’ Αυτόν υπεράνω όλων ήταν εκείνο που τον συνείχε. Από την άποψη αυτή το μαρτύριό του αποκτά απροσμέτρητη αξία.

Κι επιτείνεται ακόμη περισσότερο η σπουδαιότητα του μαρτυρίου του, όταν αναλογιστεί κανείς ότι ο άγιος Πολύευκτος ήταν ο πρώτος που έδωσε τη ζωή του υπέρ Χριστού στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Διότι άλλο πράγμα είναι να έχουν προηγηθεί άλλοι σ’ ένα δρόμο που φαντάζει πολύ δύσκολος – ο δρόμος του μαρτυρίου – και άλλο να είσαι ο πρώτος που ανοίγεις τη χορεία αυτή. Η ψυχική δύναμη που απαιτείται σαφώς είναι υπέρτερη. Ο άγιος Πολύευκτος λοιπόν ανήκε σ’  εκείνους που άνοιξαν τον δρόμο, σαν ένας νέος πρωτομάρτυρας Στέφανος, δείχνοντας ότι ναι μεν είχε την ιδιαίτερη ενίσχυση από τον Χριστό, αλλά και ένα ιδιάζον φυσικό ψυχικό σθένος. Επρόκειτο για τον τύπο του ατρόμητου ανθρώπου, που είχε επίγνωση και συναίσθηση όμως του πού θα καταθέσει την τόλμη του αυτή. Με άλλα λόγια δεν λειτουργούσε μ’ έναν τρόπο «αποκοτιάς», παράλογης τρέλας, την οποία επισημαίνουμε συχνά σε νέους ανθρώπους, χωρίς συναίσθηση όμως και επίγνωση, γεγονός που τους οδηγεί όχι λίγες φορές σε απώλεια της ζωής τους χωρίς νόημα. Την πρωτιά του μαρτυρίου του εγκωμιάζει και ο άγιος υμνογράφος σε μία από τις ωδές του κανόνα του: «Μαρτυρικοίς συνηριθμήθης στρατεύμασι∙ βασιλείαν έλαβες ασάλευτον, νεοσφαγής, ταύτης επιβάς, έτι των αιμάτων σταζόντων» (Συναριθμήθηκες με τα στρατεύματα των μαρτύρων. Πήρες τη θέση σου στην αιώνια βασιλεία, ως νεοσφαγής, φθάνοντας σ’ αυτήν, ενώ ακόμη τα αίματά σου έσταζαν).

Ο άγιος Θεοφάνης, ο υμνογράφος του αγίου, επισημαίνει γι’ αυτόν και κάτι εξόχως σημαντικό, μεταξύ των άλλων εγκωμιαστικών του λόγων. «Ο γλυκασμός – λέει – της ευσεβείας ηδύνθη σοι». Σε ευχαρίστησε, σου προκάλεσε ευφροσύνη ο γλυκασμός της ευσέβειας. Η πίστη δηλαδή για τον άγιο Πολύευκτο δεν ήταν ένα είδος καταπίεσής του ή μία απλή συνήθεια που δεν αγγίζει την καρδιά. Η πίστη του στον Χριστό ήταν η παρηγοριά του, ήταν ο γλυκασμός της καρδίας του, το γλύκισμα στο λάρυγγά του, για να θυμηθούμε τον προφητάνακτα. Ήταν δηλαδή τρόπος ζωής που τον έκανε να νιώθει την παρουσία του Χριστού. Κι αυτό γιατί αγάπησε, όπως είπαμε, τον Χριστό με καθαρή και ειλικρινή αγάπη, με πόθο και έρωτα. Ο υμνογράφος του δεν μπορεί να μην τραγουδήσει την πυρωμένη αυτή καρδιά του. «Επτερώθης θείας αγαπήσεως, τω καθαρώ και ειλικρινεί πόθω τετρωμένος, και έρωτι πυρπολούμενος της άνω Βασιλείας» (Φτερώθηκες από τη θεία αγάπη, πληγωμένος από τον καθαρό και ειλικρινή σου πόθο για τον Χριστό και φλογισμένος από τον έρωτα της άνω Βασιλείας). Ας συγκρίνουμε λίγο το καμίνι αυτό της πίστης και της αγάπης του αγίου με τη δική μας αναιμική ή και παγωμένη πολλές φορές πίστη, την οποία ως κακέκτυπο περιφέρουμε με μιζέρια και με μαρασμό,  και αν δεν μπορούμε να τη μιμηθούμε, τουλάχιστον ας κλάψουμε και ας ταπεινωθούμε. Μπορεί τότε ίσως λίγη από τη δική του φλόγα να θερμάνει και τη δική μας καρδιά.

π. Γεώργιος Δορμπαράκης

Τα τρία πιο σοβαρά λάθη που γίνονται κατά την εξομολόγηση.

Για τη συγχώρηση των παραπτωμάτων μας απαραίτητη προϋπόθεση είναι η αλήθεια και η ει­λικρινής εξαγόρευση.

Αλλά ποιοί είναι εκείνοι, πού, ενώ ξεκινούν με διάθεση εξαγορεύσεως των παραπτωμάτων τους, στο  δρόμο σκοντάφτουν και δεν είναι ειλικρινείς στην ό­μορφη αυτήν ευκαιρία, όπου έχουν δυνατότητα απαλλαγής από τα αμαρτήματα και τα πλημμελήματα τους;

Πρώτον: Αυτοί που κρύβουν τις αμαρτίες τους, γιατί ντρέπονται να τις εξαγορεύσουν. Ο Σατανάς πάν­τα ενθαρρύνει τον άνθρωπο, όταν πρόκειται να αμαρτήσει. Όταν όμως έλθει η ώρα της μετάνοιας τον αποθαρρύνει με την ντροπή. Ντρέπομαι λέγει. Πώς να παρουσιάσω στο  φώς αυτά που έκανα στο  σκοτάδι; ο Ιερός Χρυσόστομος λέγει: συ να μη πεισθείς σ αυτήν την προτροπή του Σατανά. Και ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης προτρέπει τους  χριστιανους λέγοντας: Με πολύ θάρρος αποκαλύψατε τα μεγάλα σας αμαρτήματα αποκαλύψτε αυτά, που είναι φωλιασμένα στο  βάθος της ψυχής σας αποκαλύψτε, όπως αποκαλύπτει ο ασθενής στο  γιατρό τα κρυμμένα του τραύματα. Έτσι και μόνο θα πετύχετε τη θεραπεία

Δεύτερον: Αυτοί που ομολογούν ότι αμάρτησαν, Αλλά το βάρος της αμαρτίας το ρίχνουν σε τρίτους. η διάθεση αυτή, της επιρρίψεως της αμαρτίας στους άλ­λους, φαίνεται καθαρά και στο  πρώτο βιβλίο της Π. Διαθήκης, τη Γένεση. εκεί παρατίθεται από τον ιερό συγγραφέα, τον προφήτη Μωυσή, ένας διάλογος, που είναι ιδιαίτερα κατατοπιστικός. Λέγει ο Θεός στον Α­δάμ, που παρέβη την εντολή και έφαγε από το δένδρο της γνώσεως του καλού και του κακού Ποιός σου ανήγγειλε ότι είσαι γυμνός, εκτός αν έφαγες από το δένδρο, από το όποιο και μόνο σου απαγόρευσα να φάγεις; και ο Αδάμ άπαντά: ή γυνή, ην έδωκας μετ εμού, αύτη μοι έδωκεν από του ξύλου, και έφαγον. Και είπε Κύριος ο Θεός τη γυναικί τι τούτο εποίησας; και είπεν η γυνή· ο όφις ηπάτησε με και έφαγον. στο  διάλογο αυτόν, παρατηρούμε ότι ο Αδάμ ρίχνει την ευθύνη για την πτώση του στη γυναίκα, Αλλά και στον ίδιο το Θεό. δε φταίω εγώ, Αλλά η γυναίκα που Εσύ μου  έδωσες. Και η Εύα ρίχνει την ευθύνη στον όφη. Αυτός με ηπάτησε λέγει.

Τρίτον: Αυτοί που αμαρτάνουν και θλίβονται όχι γιατί έσφαλαν ενώπιον του Θεού, Αλλά γιατί φοβούνται ότι με την κοινολόγηση των πραγμάτων θα θιγεί η αξιοπρέπεια τους.

Ίερ. Βασίλειος Ακριβόπουλος Πρωτοπρεσβύτερος

Από την προκλητική ενδυμασία, υφίσταται κίνδυνος σκανδαλισμού και ψυχικής απώλειας;

…Γνωρίζετε όλοι σας, πόση αξία έχει για την πραγμάτωσι του αγιασμού μας και της σωτηρίας μας η εσωτερική καθαρότης, η καθαρότης της καρδίας. Ό Κύριος μας, Ιησούς Χριστός, με την διδαχή Του έφανέρωσε στους μαθητάς Του και δι’ αυτών σε όλο τον κόσμον όλων των αιώνων, την ανάγκη της διατηρήσεως της καθαρότητος του έσω ανθρώπου άπό τους λογισμούς και τις επιθυμίες.
“Άπό την καρδίαν”, είπε ό Κύριος “εξέρχονται πονηροί λογισμοί, φόνοι, μοιχείες, πορνείες, κλοπές, ψευδομαρτυρίες, βλασφημίες” (Ματθ. ιε’, 18-19). Το εσωτερικό του ανθρώπου μολύνεται άπό τον ακάθαρτον οφθαλμόν. “Έάν ο οφθαλμός σου είναι πονηρός, όλο το σώμα θα είναι σκοτεινόν, ακάθαρτον” (Ματθ. στ’, 23) είπε ό Κύριος.
Η άσεμνη ενδυμασία, την οποίαν ο διάβολος με τα δικά του όργανα, τον κόσμο και τον εγωισμό μας, επέβαλε στις μέρες μας, μολύνει τον οφθαλμό, το μάτι μας, το βλέμμα μας και στη συνέχεια τον λογισμό, την καρδιά μας, την επιθυμία.Σήμερα, αγαπητοί, δεν έχουμε άσεμνη ενδυμασία γύρω μας. Έχουμε τέλειο γυμνισμό. Έχουμε επίδειξη γυμνής σαρκός και τελεία παρακοή του θελήματος του Θεού.Προ της πτώσεως οι πρωτόπλαστοι ήταν γυμνοί, γιατί ένεκα της αναμαρτησίας και της αθωότητος, φορούσαν την άφθαρτη στολή της Θείας Χάριτος. Μετά την παρακοή, την πτώσι και την αμαρτία ο άνθρωπος ντύθηκε τους δερμάτινους χιτώνας, το φρόνημα της σαρκός, τον παλαιόν άνθρωπο και αναγκάστηκε πλέον να αναζητήση ενδυμασία. Η γυμνότης του σώματος έκτοτε προκαλεί και μολύνει.
Ταυτοχρόνως, ο Κύριος με την πολλή του αγάπη χάρισε στον άνθρωπο ένα σωτήριο δώρο, την αρετή της αιδούς, της εντροπής.
“Καλόν άνθος ή αιδώς”, διακηρύσσει ό Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. ‘Ό Θεός ένέσπειρε την αιδώ τη φύσει τη ημετέρα”, διδάσκει ό ‘Άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος. Ένεκα της αιδούς ό άνδρας ή η γυναίκα, αν το θελήσουν, ντύνονται σεμνά, προφυλάσσουν τον εαυτό τους άπό την φιληδονία, άλλα και δεν σκανδαλίζουν τους συνανθρώπους τους. Για να ανθοφορήση η αιδώς, η εντροπή, χρειάζεται καλλιέργεια, επιμέλεια, προσοχή του εαυτού μας, υπακοή στο θέλημα του Θεού, πνευματική ζωή.Σήμερα δυστυχώς, πολλοί και μάλιστα γυναίκες περιφρονούν το θέλημα του Θεού, την αιδώ και άποβάλλουν την ενδυμασία. Προκαλούν και αμαρτάνουν, σκανδαλίζουν και οδηγούν ψυχές στην απώλεια.
Μή αρνηθούμε, αγαπητοί, ότι υφίσταται κίνδυνος σκανδαλισμού και ψυχικής απωλείας από την προκλητική ενδυμασία. Ένας προφητάναξ Δαυίδ “έπεσε” ένεκα απρόσεκτου βλέμματος και ένας επίγειος άγγελος, ό Άγιος Μαρτινιανός, κλονίστηκε άπό σατανική πρόκλησι γυναικός. Μή το αμφισβητούμε. Ό σύγχρονος γυμνισμός και νεκρούς ακόμα σκανδαλίζει και μολύνει! Καθημερινώς αίχμαλωτίζονται χριστιανοί και μάλιστα νέοι και νέες από την πρόκλησι της γυμνής σαρκός, οδηγούνται σε πτώσεις, χάνουν την καθαρότητα, διαλύονται οικογένειες, κατακερματίζονται ψυχές.
Ένεκα όλων αυτών ώς Επίσκοπος και πατέρας, ο οποίος ποθώ τη σωτηρία σας και προσεύχομαι, γι’ αυτήν, σας ικετεύω, σας παρακαλώ: ακούσατε, φοβηθήτε τον Θεόν. ελευθερωθήτε από την σκλαβιά του κόσμου και της ψευδοθεάς μόδας. Ντυθήτε την αιδώ και την σεμνότητα. Απομακρύνατε την άσεμνη, την προκλητική ενδυμασία. Το σώμα είναι ναός Αγίου Πνεύματος. Μή το υποβιβάζουμε σε σάρκινο αντικείμενο ηδονής. Ας το τιμήσουμε.
Μητέρες, δώσατε παραδείγματα σεμνής ενδυμασίας. Μάθατε τις θυγατέρες σας να σέβωνται τον εαυτό τους. Να έχουν εντροπή και αγάπη στις αρετές. Η αληθινή, η πιο ωραία στολή για μία νέα, είναι οι αρετές. Μή σπρώχνετε τις κόρες σας στην γύμνια και την ακολασία.
Ιδιαιτέρως σεβασθήτε τον Ιερό Ναό. Μή περνάτε με προκλητική ενδυμασία το κατώφλι των Ιερών Ναών και Μοναστηριών. Μή κάνετε τον Ιερό Ναό, κατά την τέλεσι των μυστηρίων Γάμου και Βαπτίσματος, κέντρο γυμνισμού και φοβεράς προκλήσεως. Μή πλησιάζετε το Άγιο Ποτήριο χωρίς σεμνότητα. Σκεφθήτε την ευθύνη σας, όταν σκανδαλίσετε και μία ψυχή ακόμη.Αγαπητοί, σε ένα κόσμο αποσυνθέσεως, προκλήσεων και πνευματικής παρακμής, άς μείνουμε όρθιοι, αταλάντευτοι, υπάκοοι στο θέλημα του Θεού. Ας συναισθανθούμε την παρακοή μας. “Ο Θεός ου μυκτηρίζεται”. Η σεμνή ενδυμασία είναι πολιτισμός, δεν είναι αναχρονισμός.
Ας εργασθούμε όλοι μας για την επάνοδο και επικράτησι της σεμνότητος. Ας εμποδίσουμε την προσβολή και την εμποροποίηση του ανθρωπίνου σώματος και μάλιστα της γυναικός. Ας αγωνισθούμε για την καθαρότητα του σώματος και της καρδιάς. Μόνο έτσι θα σωθή η νεότης, θα οικοδομήσουμε και θα στερεώσουμε αληθινές οικογένειες, θα οδηγηθούμε στον αγιασμό.
Σας ευχαριστώ για την κατανόησι και εύχομαι να σας χαρίζη ο Κύριος κάθε αγαθό.

Μετά πατρικών ευχών,
Ο Μητροπολίτης
Ο Αιτωλίας και Ακαρνανίας
Κοσμάς

(Ποιμαντική Εγκύκλιος· Περί προκλητικών ενδυμασιών και ουσιαστικού γυμνισμούτου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλοακαρνανίας κ. Κοσμά «᾿Ορθόδοξος Τύπος», τ. 1747, 8 Αυγούστου 2008)

Ἰατρική Ἐπιστήμη καί Ὀρθόδοξη Πίστη. Ἀρχιμ. Σαράντη Σαράντου

Τοῦ ἀρχιμ. Σαράντη Σαράντου.

ἐφημερίου Ἱ. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμαρουσίου

Ἡ πρόληψη εἶναι πάντα ἡ καλύτερη θεραπεία, καί μάλιστα τώρα ἐν καιρῷ κρίσεως πού τά πάντα γύρω μας καταρ­ρέουν, ἐπειδή «μαζί τά φάγαμε», ὅπως κυνικῶς οἱ ὑποτιθέμενοι ἄρχοντες μας μᾶς λένε.

Ἐπιτρέψτε μου νά θυμίσω τό ὑπέροχο θεόπνευστο κείμενο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης  «…καί εἶπεν ὁ Θεός· ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ’ εἰκόνα ἡμετέραν καί καθ’ ὁμοίωσιν, καί ἀρχέτωσαν τῶν ἰχθύων τῆς θαλάσσης καί τῶν πετεινῶν τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν κτηνῶν καί πάσης  τῆς γῆς καί πάντων τῶν ἑρπετῶν τῶν ἑρπόντων ἐπί τῆς γῆς.  καί ἐποίησεν ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον, κατ’ εἰκόνα Θεοῦ ἐποίησεν αὐτόν, ἄρσεν καί θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς.  καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς ὁ Θεός, λέγων· αὐξάνεσθε καὶ πληθύνεσθε καὶ πληρώσατε τὴν γῆν καὶ κατακυριεύσατε αὐτῆς καὶ ἄρχετε τῶν ἰχθύων τῆς θαλάσσης καὶ τῶν πετεινῶν τοῦ οὐρανοῦ καὶ πάντων τῶν κτηνῶν καὶ πάσης τῆς γῆς καὶ πάντων τῶν ἑρπετῶν τῶν ἑρπόντων ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ εἶπεν ὁ Θεός· ἰδοὺ δέδωκα ὑμῖν πάντα χόρτον σπόριμον σπεῖρον σπέρμα, ὅ ἐστιν ἐπάνω πάσης τῆς γῆς, καὶ πᾶν ξύλον, ὃ ἔχει ἐν ἑαυτῷ καρπὸν σπέρματος σπορίμου, ὑμῖν ἔσται εἰς βρῶσιν· καὶ πᾶσι τοῖς θηρίοις τῆς γῆς καὶ πᾶσι τοῖς πετεινοῖς τοῦ οὐρανοῦ καὶ παντὶ ἑρπετῷ ἕρποντι ἐπὶ τῆς γῆς, ὃ ἔχει ἐν ἑαυτῷ ψυχὴν ζωῆς, καὶ πάντα χόρτον χλωρὸν εἰς βρῶσιν. καὶ ἐγένετο οὕτως. καὶ εἶδεν ὁ Θεὸς τὰ πάντα, ὅσα ἐποίησε, καὶ ἰδοὺ καλὰ λίαν. καὶ ἐγένετο ἑσπέρα καὶ ἐγένετο πρωΐ, ἡμέρα ἕκτη.» (Γέν. Α΄ 26-31).

Ὁ ἐν Τριάδι Θεός, ὁ Πατήρ, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιον Πνεῦμα ἀσχολεῖται προσωπικά μέ τήν ἐκ τοῦ χοός δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου ἐμφυσώντας πάνω του τή Θεϊκή Του πνοή.  Ὁ Μέγας Βασίλειος ἑρμηνεύοντας καί σχολιάζοντας τό θεό­πνευστο κείμενο τῆς Γενέσεως ὑποστηρίζει, ὅτι καθημερινῶς ὁ Θεός ἐπισκεπτόταν τό ζεῦγος τῶν πρωτοπλάστων, τόν Ἀδάμ καί τήν Εὔα, διαλεγόμενος μετ’ αὐτῶν ὡσάν φίλος πρός φίλον.  Ἤθελε ὁ Θεός ὄχι μόνο νά μένουν στό κατ’ εἰκόνα, ἀλλά καί νά ἀναπτύσ­σουν τά χαρίσματα, μέ τά ὁποῖα τούς προίκισε καί νά φθάσουν στό καθ’ ὁμοίωσιν, σταθεροποιημένοι καί ἀκλόνητοι αἰωνίως κοντά Του.

Ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής ἔχοντας πλούσια ἐν Χριστῷ ἐμπειρία τῆς χαρισματικῆς ἐλευθερίας θαυμάζει καί ἐκπλήσσεται ἀπό τήν προσωπικότητα τῶν πρωτοπλάστων καί ἀπό τά δοθέντα ἐκ τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ χαρίσματα πού ἐπιμελημένα πρόσεχαν καί οἱ δύο τους καί τά ηὔξαναν, ταυτίζοντας τήν ἀπέραντη θεοελευθερία τους, τό θέλημά τους, μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.  Θεοπανευτυχεῖς, ἄρ­χοντες τοῦ Παραδείσου εἶχαν βαθιά αὐτοσυνειδησία τῆς θεοκατα­σκευῆς τους, ἐργάζονταν ἄκοπα καί ἄνοσα – χωρίς νόσους – μή φοβούμενοι τίποτα, γιατί δέν εἶχαν ὑπόψη τους καμιά προοπτική θανάτου.  «Posse non mori» (ἠδύναντο νά μή πεθάνουν), μᾶς λέγει ἡ πρωτοχριστιανική ρωμαϊκή ὀρθόδοξη Θεολογία.    Ὅταν ὅμως ἔκα­ναν αὐτόνομη χρήση τοῦ μέχρι τότε θελήματός τους, ἀποκοπτόμενοι ἀπό τό θεῖο θέλημα, ἔχασαν τό θεῖο φῶς πού κυριαρχοῦσε μέσα στό νοῦ καί τήν καρδιά τους, ἔχασαν τήν ἱκανότητα νά ἄρχουν τοῦ Παραδείσου, μειώθηκαν οἱ ἀντοχές τους, αἰσθάνονταν γυμνοί, χρειάζονταν ἐνδύματα καί σταδιακά ἄρχισαν νά νοσοῦν πνευματικά, ψυχολογικά καί σωματικά μέ προοπτική μή ζωῆς, δηλ. θανάτου. «Posse mori» (δυνάμενοι νά πεθάνουν).  Διάλεξαν μόνοι τους δηλαδή τήν προοπτική τοῦ θανάτου.  Ὁ Θεός ἐπέτρεψε νά πεθαίνουμε σωματικῶς, «ἵνα μή τό κακόν ἀθάνατον γένηται», λέγει ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής (Πρός Θαλάσσιον) διατυπώνοντας λακωνικά τήν κατάντια μας, τήν πτώση μας καί τή φορά πρός τό θάνατο.

Μπροστά σέ μιά τέτοια δημιουργία, τήν ἀνθρώπινη προσωπι­κότητα, στέκεται μέ ἀπόλυτο σεβασμό καί θαυμασμό ὁ σύγχρονός μας ἐξαίρετος Σέρβος Θεολόγος καί ἅγιος πλέον Ἰουστῖνος Πόποβιτς.  Καταρτισμένος ὅσο λίγοι στό τεράστιο φάσμα τῆς γνώσεως, καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Βελιγραδίου, ἐγκρατής γνώστης ὅλων τῶν Εὐρωπαϊκῶν γλωσσῶν καί δή θαυμαστής τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν.  Θεώρησε ἀπαραίτητο ἄτυπα νά φοιτήσει στή Θεολογική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν τό 1925, ὅπου ἐξεπόνησε ἐπιστημονική διδακτορική δια­τριβή μέ θέμα «Ἡ γνωσιολογία τοῦ Ἁγίου Ἰσαάκ τοῦ Σύ­ρου».    Ἀνέπτυξε πρωτίστως τή δική του προσωπικότητα ἀσκούμενος στήν ἄκρα ὑπακοή καί ταπείνωση κατά τήν καθοδήγηση τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου: «Ὅσῳ μέγας εἶ τοσούτῳ ταπείνου σεαυτόν».  Προσευχές ἀσταμάτητες, νηστεῖες πού κρατοῦσαν σῶμα λεπτό, ὑγιές καί πειθαρχημένο στίς πνευματικές «ἀπαιτήσεις» τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος ξεπερνάει κάθε ἐπίγειο θαυμασμό γιά τόν ἄνθρωπο καί ξεσπάει σέ δοξολογία  πρός τόν Ὕψιστο Πάνσοφο Δημιουργό.  Ἀπό τό ἐξαίρετο βιβλίο του «Ἄνθρωπος καί Θεάν­θρωπος»  ἐρανιζόμαστε τά παρακάτω:

«Τό ἀνθρώπινον σῶμα!… Ὤ, τί θαυματουργικόν ἐργαστήριον, τό ὁποῖον μεταβάλλει τό νερό εἰς αἷμα, τόν ἀέρα εἰς κόκκαλα, τό ψωμί εἰς κρέας, τά φυτά εἰς μέταλλα, τά μέταλλα εἰς ὑγρά!  Πρωτάκουστον ἐργαστήριον θαυμάτων!  Ἀλλά φυσικῶν θαυμάτων, θά εἴπητε σεῖς.  Τί, ὅμως, εἰς τήν φύσιν δέν εἶναι θαῦμα;  Κάποιος ἀόρατος μηχανικός, κάποιος θαυματουργός τεχνίτης κυβερνᾶ αὐτό τό παράδοξον ἐργαστήριον, πού ἡμεῖς ὀνομάζομεν σῶμα.  Αὐτός εὑρίσκεται εἰς τό σῶμα, ἀλλά ἡμεῖς δέν Τόν βλέπομεν.  Τά ἔργα Του τά βλέπομεν, Τόν ἴδιον ὅμως ὄχι.  Ὡσάν νά ἔχῃ τήν πρόθεσιν νά κρύπτεται ὅλον καί περισσότερον ὄπισθεν τῶν ἔργων του! …

Τό σῶμα!… Ὁ Θεός ἔθεσεν ἀναρίθμητα αἰνίγματα δημιουρ­γῶν αὐτό ὅπως εἶναι.  Εἰς τόν πηλόν του ἐτύλιξε τόν θεῖον χρυσόν Του, καί τόν ἄφησεν ἐδῶ εἰς τόν μακρινόν πλανήτην μας.  Καί εἰς τό θαῦμα προσέθεσε θαῦμα: Ὁ Λόγος ἔγινε σῶμα!  Τοιουτοτρόπως ἐμεγάλυνε τό σῶμα ὑπεράνων τῶν Ἀγγέλων καί Ἀρχαγγέλων.  Τό ἐδόξασε καί τό ἡρμήνευσε, διακηρύττων: «τό δέ σῶμα τῷ Κυρίῳ» (Α΄ Κορ. 6,13).  Ἀπόδειξιν τούτου εἶναι ἡ εἰς οὐρανούς ἀνάληψις τοῦ Κυρίου μετά τοῦ σώματος, μετά τοῦ ὁποίου καί ἐν τῷ ὁποίῳ θά παραμείνῃ εἰς τούς αἰῶνας.  Καί ὁ ἀρραβών τούτου εἶναι ἡ ἀνάστασις τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ καί ἡ ἀνάστασις τῶν ἰδικῶν μας σωμάτων κατά τήν ἡμέραν τῆς Κρίσεως. Ἡ παναξία τοῦ σώματος ἔγκειται ἀκριβῶς εἰς τοῦτο, ὅτι «ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο» καί αἰωνίως παραμένει ἐν τῇ σαρκί.

Ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου!… Ὤ τοῦ μυστηρίου τῶν μυστηρίων!  Ὤ τοῦ θαύματος τῶν θαυμάτων!  Συνετρίβησαν αἱ καρδίαι ὅλων τῶν προσκυνητῶν τῆς αἰωνιότητος γύρω ἀπό τήν ψυχήν τοῦ ἀν­θρώπου.  Οἱ ἄνθρωποι ζοῦν μέ τήν ψυχήν καί δέν γνωρίζουν τί εἶ­ναι ἡ ψυχή!  Δέν ἀποτελεῖ αὐτό βάσανον διά τό πνεῦμα; Βάσανον, μέχρις ὅτου ὁ Θεός Λόγος ἔγινεν ἄνθρωπος καί ταυτοχρόνως ἔγινε ψυχή.  Τότε μᾶς ἀπεκαλύφθη τό μυστήριον τῆς ψυχῆς: ὁ Λόγος.  Ἀπό Αὐτόν προέρχεται ἡ γένεσίς της, τό εἶναί της, τό νόημά της, ἡ μακαριότης καί ἡ αἰωνιότης της, ὁ παράδεισός της.  Διά τοῦτο ἡ ψυχή εἰς τά ἐσώτατα ἄδυτά της εἶναι χριστονοσταλ­γική, θεονο­σταλγική.

Εἰς τόν ἐνανθρωπήσαντα Θεόν Λόγον ἡ ψυχή εὗρε τόν ἑαυτό της καί τόν Δημιουργόν της, διά τοῦτο καί ἀνήγγελεν ὁ θαυμαστός Θεάνθρωπος τό χαρμόσυνον μήνυμα: «Ὅς ἄν ἀπολέσῃ τήν ψυχήν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ , εὑρήσει αὐτήν» (Ματθ. 16,25).  Δηλαδή θά εὕρη τήν οὐσίαν της, τόν λόγον καί τό νόημά της, τήν ἀξίαν της, τόν παράδεισόν της, τήν αἰωνιότητα καί τήν μακαριότητά της.  Ὅταν δέν εἶναι ἡνωμένη μέ τόν Θεόν Λόγον, ἡ ψυχή εὑρίσκεται ἐκτός ἑαυτῆς, εὑρίσκεται εἰς τήν αἰωνίαν παραφροσύνην καί τήν ἀνόητον περιπλάνησιν ἀπό ἁμαρτίας εἰς ἁμαρτίαν, ἀπό πάθους εἰς πάθος, ἀπό ταλαιπωρίας εἰς ταλαιπωρίαν.  Καί τοῦτο εἶναι ἡ κόλασις μέ ὅλας τάς φρικαλεότητάς της.

Ὁ ἄνθρωπος!… Ὅλα τά κτίσματα σιγοῦν ἐμπρός εἰς αὐτό τό ἐξαιρετικώτερον θαῦμα ὅλων τῶν κόσμων.  Ὡσάν νά ἔχῃ συγκεντρώσει ὁ Θεός ὅλα τά θαύματα ἀπό ὅλους τούς κόσμους Του καί τά ἔχῃ συνοψίσει εἰς ἕν, εἰς τόν ἄνθρωπον.  Διά τῆς ψυχῆς τόν συνέδεσε μέ τόν πνευματικόν κόσμον καί διά τοῦ σώματος μέ τόν αἰσθητόν κόσμον καί ἔτσι τόν ἄφισεν εἰς τό μέσον αὐτῆς τῆς ζωῆς.  Διά τοῦτο τόν ἄνθρωπον τόν ἕλκουν ἐξ ἴσου τά μυστήρια τοῦ πνευματικοῦ κόσμου καί ἡ γοητεία τοῦ ὑλικοῦ κόσμου.  Ὁ ἄνθρωπος εἶναι τεντωμένος μέ ὅλο τό εἶναί του μεταξύ τῶν δύο κόσμων ὡσάν μία κλωστή.  Διά τοῦτο τό μυστήριον τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως ἔχει μετατρέψει τήν περί τοῦ ἀνθρώπου ἀνθρωπίνην σκέψιν εἰς κραυγήν καί σπαραγμόν καί θρῆνον, εἰς πένθος διά τόν ἄνθρωπον.  Καί αὐτό, ἕως ὅτου ὁ Λόγος ἔγινεν ἄνθρωπος.  Διότι γενόμενος ἄνθρωπος ὁ Θεός Λόγος, ἐξήγησεν εἰς τούς ἀνθρώπους τόν ἄνθρωπον καί ἐλογοποίησε (ἐχριστοποίησε) καί ἐνοηματοποί­ησε τήν ζωήν του καί εἰς αὐτόν καί εἰς τόν ἄλλον κόσμον».

Πόσο μεγάλο, δύσκολο, εὐαίσθητο τό ἔργο τοῦ γιατροῦ!  Εὑ­ρισκόμενος μπροστά στό τελειότερο δημιούργημα, πού ἀρρώστησε μετά τήν παρακοή καί τήν πτώση, ἐπιστρατεύει ὅλη του τήν ἐπιστήμη, ὅλη του τήν ἀγάπη, ὅλη του τήν προσπάθεια γιά νά προσφέρει τήν καλή, τή σωστή διάγνωση, γιά νά ἐπέλθει ἡ ἴαση.

Ὁ ἅγιος Γέροντας π. Πορφύριος συνιστοῦσε στούς γιατρούς τήν ὥρα πού ἐξετάζουν τόν ἀσθενῆ, νά λέγουν μυστικῶς τήν εὐχή τοῦ Χριστοῦ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με» γιά νά φωτίζονται ἀπό τήν ἄκτιστη Χάρη Του στήν καλύτερη διάγνωση, ὥστε τελικά νά ἐπέλθει ἡ ἴαση.

Ἡ παραπάνω συμβουλή δέν ὑποβιβάζει τήν ἀνθρώπινη ἰατρι­κή ἐπιστημονική γνώση, ἀλλά ἀντίθετα τήν κραταιώνει, τήν καταξιώ­νει, τή χριστοποιεῖ.  Ἔτσι καί ὁ ἀσθενής δέχεται τίς φιλανθρωπότε­ρες μαζί καί ἐπιστημονικότερες περιποιήσεις καί ὁ γιατρός εἰσπρά­ττει τή χαρά, τήν καταξίωση καί τήν ἐν Χριστῷ πνευματική ἀμοιβή, πού ἀσφαλῶς τήν ἔχει ἀνάγκη γιά τόν ἑαυτό του καί γιά τήν οἰκογένειά του.

Λεπτότατη καί ἰδιάζουσα προϋπόθεση τῆς ὑγείας ψυχῆς καί σώματος θεωρεῖ ὁ ἅγιος γέροντας π. Πορφύριος τό νά ἀφηνόμαστε μέ ἐμπιστοσύνη στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.  Παραθέτουμε αὐτούσια τά λόγια του: «Ὅταν παραδοθοῦμε στόν Χριστό, εἰρηνεύει ὁ πνευματικός μας ὀργανισμός, μέ ἀποτέλεσμα τή φυσιολογική λειτουργία ὅλων τῶν ὀργάνων καί τῶν ἀδένων.  Ὅλα ἐπηρεάζο­νται.  Γινόμαστε καλά, παύομε νά ὑποφέρομε.  Καί καρκίνο νά ἔχομε, ἄν τ’ ἀφήσομε στόν Θεό καί γαληνεύσει ἡ ψυχή μας, μπορεῖ ἡ θεία χάρις μέ τή γαλήνη αὐτή νά ἐνεργήσει νά φύγει καί ὁ καρκίνος καί ὅλα.

Κι ἄν θέλετε νά μάθετε, καί τό ἕλκος στομάχου ἀπό τή νεύρωση δημιουργεῖται.  Τό συμπαθητικό σύστημα, ἐνῶ πιέζεται, σφίγγεται καί παθαίνει καί ἔτσι δημιουργεῖται τό ἕλκος.  Μιά, δυό, τρεῖς, σφίξιμο, σφίξιμο, σφίξιμο, στενοχώρια, στενοχώρια, στενοχώρια, ἄγχος, ἄγχος ἄγχος, πώπ!  ἕλκος.  Ἕλκος ἤ καρκίνος, ἐξαρτᾶται.  Ὅταν στήν ψυχή μας ὑπάρχουν μπερδέματα, ἐπιδροῦν στό σῶμα καί ἡ ὑγεία δέν πηγαίνει καλά.

Τό τέλειο εἶναι νά μήν προσευχόμαστε γιά τήν ὑγεία μας.  Νά μήν εὐχόμαστε νά γίνομε καλά, ἀλλά νά γίνομε καλοί.  Κι ἐγώ γιά τόν ἑαυτό μου αὐτό εὔχομαι, σᾶς λέω.  Ἀκούσατε;  Ὄχι καλοί, δηλαδή ἐνάρετοι, «νά γίνομε αὐτό, αὐτό αὐτό…», ἀλλά ν’ ἀποκτήσομε θεῖο ζῆλο· ν’ ἀφηνόμαστε μέ ἐμπιστοσύνη στήν ἀγάπη Του· νά προσευχόμαστε μάλλον γιά τήν ψυχή μας.  Καί τήν ψυχή μας θά τήν ἐννοοῦμε ἐνσωματωμένη μέσα στήν Ἐκκλησία, πού κεφαλή της εἶναι ὁ Χριστός, μαζί μέ ὅλους τούς συνανθρώπους μας καί μέ ὅλους τούς ἐν Χιστῷ ἀδελφούς».

Ἄς θυμηθοῦμε καί τόν πασίγνωστο πλέον καί στήν πατρίδα μας ἰατρό, ἐπίσκοπο Κριμαίας ἅγιο Λουκᾶ, καθηγητή χειρουργικῆς.  Πρίν προβεῖ στίς ἀναρίθμητες ἐγχειρήσεις, στίς δυσκολότατες συνθῆκες τῶν μαρτυρικῶν χρόνων τῶν διωγμῶν ἱερέων καί λοιπῶν χριστιανῶν στή Ρωσία, σταύρωνε μέ ἰώδιο τό μέρος τοῦ σώματος καί χειρουργοῦσε μέ θαυμαστές ἐπιτυχίες.  Ἐκτός τούτου λίγο πρό τῆς ἐπεμβάσεως ἀναρτοῦσε σέ τοῖχο τοῦ χειρουργείου τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας, παρά τίς ἰταμές ἀπειλές καί ἀπάν­θρωπες ἀνακριτικές διαδικασίες τῶν ἀθέων ἀρχῶν, οἱ ὁποῖες τελικά ὑποχωροῦσαν, προκειμένου νά τύχουν τῶν εὐεργετικῶν ὑπηρεσιῶν ὑγείας ἀπό τόν ἄριστο ἐπιστήμονα ἰατρό καί ἅγιο Λουκᾶ Βόϊνο Γιασινέτσκι.  Χιλιάδες Ρῶσοι γιατρεύτηκαν ἀπό τόν Ἅγιο, παρά τούς σφοδρούς διωγμούς πού ὑπέστη.

Ἐξ ἄλλου ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἀπευθυνόμενος μέ ἐπιστολή του πρός τήν ἐν Χριστῷ πνευματική θυγατέρα του Ὀλυμπιάδα μεταξύ ἄλλων τῆς γράφει: «… οὔτε οἱ ὀνειδισμοί, οἱ λοιδορίες καί οἱ ἐμπαιγμοί (βέβαια νά μή νομίσεις ὅτι καί αὐτό εἶναι μικρό εἶδος καρτερίας, τό νά ὑποφέρει κανείς κι’ αὐτά τά πράγματα· κι’ αὐτό τό δείχνει ὁ Ἰώβ, ὁ τόσο μεγάλος καί δυνατός ἄνδρας, πού δέν θορυβήθηκε καί λίγο ἀπό αὐτόν τόν πειρασμό)· ἀλλ’ οὔτε αὐτό οὔτε ἡ ἀπώλεια παιδιῶν, ἀκόμη κι’ ἄν ἁρπαγοῦν ὅλα ξαφνικά, οὔτε ἐχθροί πού συνεχῶς ἐπεμβαίνουν, οὔτε τίποτε ἄλλο παρόμοιο, οὔτε αὐτό τό κορύφωμα τῶν θεωρουμένων λυπηρῶν, ὁ θάνατος, ὁ τόσο φοβερός καί φρικώδης».(ΕΠΕ τ. 37 σελ.  545-547)

Ἐπίσης στήν γράφει γιά τίς ἔντονες ἐπιπτώσεις τῆς σωματικῆς ἀσθένειας στήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου.  Δέν παραλείπει νά τή συμβουλεύσει νά χρησιμοποιεῖ τίς ἰατρικές συμβουλές καί τά κατάλληλα φάρμακα σελ. 553, ὅπως ἔκανε καί ὁ ἴδιος:

«Γιαυτό παρακαλῶ τήν τιμιότητά σου νά συμβουλεύεσαι διαφόρους καί ἔμπειρους ἰατρούς καί νά χρησιμοποιεῖς φάρμακα πού μποροῦν νά διορθώσουν τέτοια κακά.  Ἔτσι κι’  ἐγώ, πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες, πού τό στομάχι μου ἀπό τήν κατάσταση τοῦ ἀέρα εἶχε κυριευθεῖ ἀπό τάσι γιά ἐμετούς, χρησιμοποίησα καί τήν ἄλλη  φροντίδα, ἀλλά καί τό φάρμακο πού μοῦ στάλθηκε».

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος, ὁ Ἅγιος τοῦ αἰώνα μας, στό 82ο κεφάλαιο τοῦ βιβλίου του «Θησαυρός λογίων» ἐρανιζόμενος ἀπό τήν Παλαιά καί τήν Καινή Διαθήκη, γράφει πολλά περί τῆς ἀσθένειας.  Ἐπιτρέπει ὁ Κύριος τήν ἀσθένεια οἰκονομικῶς, γιά μεγαλύτερο ὄφελος ὅλης τῆς ἀνθρώπινης προσωπικότητας.  Κέρδος, ταπεινό φρόνημα, ὑπομονή, αὐτοέλεγχος, καθαρή ἐξομολόγηση, καλές ἀποφάσεις, ἀγάπη, συμφιλίωση καί συμπάθεια πρός τούς ἀδελφούς πού ἐπισκέπτονται καί φροντίζουν τούς ἀσθενεῖς.  Τονίζει δέ καί τή χρήσιμη προσφορά θεραπείας τοῦ καλοῦ ἰατροῦ πρός τόν ἀσθενῆ μέ τόν εὐεργετικό διάλογο καί τά κατάλληλα φάρμακα.

Ὁ Μ. Βασίλειος, ἐκτός τῶν ἄλλων ἐπιστημῶν, γνώριζε μέ τόν πλούσιο φωτισμό τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πολύ καλά τόν ἀνθρώπινο ὀργανισμό καί τήν αἰώνια ψυχή πού ἀλληλοπεριχωρεῖται, ἀλληλοσυνδέεται μέ ὅλο τό σῶμα καί μέ ὅλα τά ὄργανά του.  Γράφει συγκεκριμένα:

«Ὥσπερ ἑκάστη τῶν τεχνῶν βοήθεια ἡμῖν πρός τό τῆς φύσεως ἀσθενές ὑπό τοῦ Θεοῦ κεχάρισται,… οὕτω καί ἰατρική.  Ἡ ἰατρική τέχνη τύπον τῆς κατά ψυχήν θεραπείας τήν ἀπόθεσιν τοῦ περισσοῦ καί τήν τοῦ λείποντος πρόθεσιν ὑποτιθεμένη ὑπό τοῦ πᾶσαν ἡμῖν οἰκονομοῦντος Θεοῦ συγκεχώρηται…».  Ἐπειδή μετά τήν ἁμαρτίαν ὁ ἄνθρωπος ὑπόκειται εἰς πάθη καί ἀσθενείας, διά τοῦτο ἐδόθη ἡ ἰατρική «προσαγομένη τοῖς κάμνουσι, κατά τό ποσόν γοῦν, ἐπικουρία,»… Ὀφείλομεν «ὡς εἰς δό­ξαν Θεοῦ καί τύπον τῆς τῶν ψυχῶν ἐπιμελείας τήν χρῆσιν τῶν ὑπ’ αὐτῆς παραλαμβάνειν… Οὐ τοίνυν, ἐπειδή τινες οὐ καλῶς χρῶνται τῇ τέχνῃ τῇ ἰατρικῇ φευκτέον ἡμῖν πᾶσαν τήν ὑπ’ αὐτῆς ὠφέ­λειαν…».

Τέλος καταπληκτικά εἶναι ὅσα ἀπό τόν Ἅγιο Νικόδημο τόν ἁγιορείτη γράφονται στό «Συμβουλευτικόν Ἐγχειρίδιόν» του γράφονται στή σελίδα 110 «περί φυλακῆς νοός καί καρδίας».  Ἡ ψυχή κρατάει στή ζωή ὅλα τά σωματικά ὄργανα, μέ πρῶτο ὄργανο τήν καρδιά.  Δέν παύει νά κινεῖται, ἕως οὗ ἐξέλθει ἡ ψυχή ἐκ τοῦ σώματος.  «Αὕτη εἶναι πηγή ζωῆς ὅλου τοῦ σώματος διά τῆς κινήσεώς της, καί εὐθύς ὅταν παύσῃ ἡ κίνησις αὐτῆς, παύει καί ἡ ζωή τοῦ σώματος·  μᾶλλον δέ ἡ ψυχή ἡ ἐν τῇ ἀεικινήτῳ καρδίᾳ οὖσα ἐνιδρυμένη, διά τῆς κινήσεως τῆς καρδίας ἐνεργεῖ, μεταδίδουσα τήν ζωήν εἰς ὅλον τό σῶμα, καί τοῦτο ζωοποιοῦσα, κατά τόν μέγαν Βασίλειον, λέγοντα· «τήν ζωτικήν δύναμιν, ἐπεί συγκέκραται τῷ σώματι, ἡ ψυχή φυσικῶς διά τήν εὐκρασίαν καί οὐκ ἐκ προαιρέσεως χορηγεῖ» (Διατάξει ἀσκητικῇ β΄).  Καί ὅτι τῶν ἄλλων μελῶν καί μερῶν τοῦ σώματος ἠρεμούντων πολλάκις καί ἀκινητούντων, καθώς μάλιστα συμβαίνει ἐν τοῖς ὕπνοις καί ὕπνοις βαθυτάτοις καί ἀφαντάστοις, ἡ καρδία μόνη δέν ἠρεμεῖ, ἀλλά πάντοτε κινεῖται καί ἀγρυπνεῖ ὡσεί νά προφυλάττῃ αὕτη ὅλα τά λοιπά μέλη τοῦ σώματος, ἅπερ τότε ἡσυχάζουσι καί ἀναπαύονται· καί τοῦτό ἐστι τό γεγραμμένον ἐν τῷ ᾌσματι· «Ἐγώ καθεύδω καί ἡ καρδία μου ἀγρυπνεῖ» (ᾎσμα α΄)· ἄν καί τό ρητόν αὐτό τροπο­λο­γικῶς ἑρμηνεύεται ὑπό τῶν θείων Πατέρων, διά τήν τελείαν καί ὑπό τοῦ θείου ἔρωτος κατεχομένην ψυχήν.

«Ὁ δέ ἐγκέφαλος οὔκ ἐστιν ἀεικίνητος, οὔτε δι’ αὐτοῦ προβάλλει πάντοτε ἡ ψυχή νοεράς ἐνεργείας·

α. διότι εἰς ὅλους τούς ἐννέα μήνας, καθ’ οὕς ἐν τῇ κοιλίᾳ τό βρέφος εὑρίσκεται ἐμψυχωμένον καί τέλειον, ὁ ἐγκέφαλος ἀπρακτεῖ καί ἠρεμεῖ, μηδεμιᾶς τοῦ νοός ἐνεργείας δι’ αὐτοῦ προβαλλομένης·

β. καί ἀφοῦ γεννηθῇ τό βρέφος, εἰς ἑνός ὁλοκλήρου ἐνιαυτοῦ διάστημα ἤ καί ἐπέκεινα, ὁ αὐτός ἐγκέφαλος ἀκινητεῖ καί ἀπρακτεῖ οὐδέ μίαν γάρ τότε ὁ νοῦς προβάλλει δι’ αὐτοῦ ἐνέργειαν, διά τό εἶναι αὐτόν ἀτελῆ καί δυνάμει νοῦν·

γ. δέ καί τελευταῖον, διότι καί ἀφοῦ γίνῃ ὁ ἄνθρωπος ἀνήρ τέλειος καί ἀποκτήσῃ νοῦν ἐνεργείᾳ, πάλιν καί τότε ἀκολουθεῖ πολλάκις νά ἀπρακτῇ ὁ ἐγκέφαλος καί οὐδεμία ἐνέργεια τοῦ νοός δι’ αὐτοῦ νά προβάληται· καθώς συμβαίνει τόσον εἰς τούς βαθυτά­τους καί ἀφαντάστους ὕπνους, ὡς εἴπομεν ὅσον καί ὅταν τύχῃ νά πέσῃ τις ἀπό τόπου ὑψηλοῦ καί πτωματισθῇ·  τότε γάρ ἡ ψυχή συστέλλεται μέν ὅλη εἰς τό κέντρον καί θάλαμόν της, τήν καρδίαν, διά νά φυλαχθῇ ἐκεῖ καί μετά τῆς οὐσίας αὐτῆς ἑνοῦται δυνάμεως· ἀφήνει δέ ἄπρακτα καί ἀναίσθητα, οὐ μόνον τόν ἐγκέφαλον, ἀλλά καί τάς αἰσθήσεις καί τά λοιπά πάντα πέριξ μέλη καί μέρη τοῦ σώματος, ὥστε δύναταί τις νά εἴπῃ, ὅτι τότε ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος, ζῆ μόνον κατά τήν καρδίαν· κατά δέ τά ἄλλα μέλη τοῦ σωματός, εἶναι νεκρός· εἰ δέ καί τινες προβάλλουσι τήν ἀφθονίαν καί τό πολύ ψυχικόν πνεῦμα, ὅπερ ἐν τῷ ἐγκεφάλῳ εὑρίσκεται, καί διά τοῦτο δικαιοῦσιν ὅτι ἐκεῖ ἡ ψυχή νά ἐνθρονίζεται, μαθέτωσαν οὗτοι, ὅτι τό πνεῦμα τοῦτο πολύ περισσότερον ἐν τῇ καρδίᾳ εὑρίσκεται καί ὅτι ἐκ τῆς καρδίας τῆς πηγῆς τῶν πνευμάτων, τό πνεῦμα τοῦτο καί εἰς τόν ἐγκέφαλον ἀναβαίνει· καί οὐχί τό ἀνάπαλιν, ἐκ τοῦ ἐγκεφάλου εἰς τήν καρδίαν.

Γιαυτό καί μεῖς ὡς ὀρθόδοξοι χριστιανοί πιστεύουμε ὅτι ὁ ὀνομαζόμενος ἐγκεφαλικός θάνατος δέν εἶναι θάνατος τοῦ ἀνθρώ­που.  Σεβόμαστε καί ἀκολουθοῦμε τήν πανανθρώπινη ἄποψη αἰώ­νων καί αἰώνων, γενεῶν καί γενεῶν ἁπανταχοῦ τῆς γῆς, ὅτι μέ τήν παύση τῆς καρδιᾶς λογίζεται νεκρός ὁ ἄνθρωπος καί ὄχι ὅπως ad hoc, φτιαχτά, αὐθαίρετα ὅρισε ἡ ἐπιτροπή τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Harvard, τό 1968 πού ἰσχυρίζεται ὅτι μέ τήν νέκρωση τοῦ ἐκγεφαλικοῦ στελέχους θεωρεῖται νεκρός ὁ ἄνθρωπος.  Ἑπομένως οἱ μεταμοσχεύσεις  ἀπό θεωρούμενους ἐγκεφαλικά νεκρούς εἶναι φόνος.  Παραθέτουμε τέλος ἕνα ἐκλεκτό θεόπνευστο κείμενο ἀπό τήν Σοφία Σειράχ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (ΛΗ΄ 1-16) γιά νά φανεῖ ἡ ἐξαιρετικά σημαντική διακονία τοῦ ἰατροῦ καί τῆς ἰατρικῆς ἐπιστήμης καθώς καί τῶν φαρμάκων πρός τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ τόν ἄνθρωπο καί ἰδιαίτερα στό σῶμα του, τό ὁποῖο ὁ Ἀπόστολος Παῦλος χαρακτηρίζει ὡς «ναόν τοῦ ἐν ἡμῖν Ἁγίου Πνεύματος».

Ἡ Σοφία Σειράχ λοιπόν γράφει:

«ΤΙΜΑ ἰατρὸν πρὸς τὰς χρείας αὐτοῦ τιμαῖς αὐτοῦ, καὶ γὰρ αὐτὸν ἔκτισε Κύριος· 2 παρὰ γὰρ ῾Υψίστου ἐστὶν ἴασις, καὶ παρὰ βασιλέως λήψεται δόμα. 3 ἐπιστήμη ἰατροῦ ἀνυψώσει κεφαλὴν αὐτοῦ, καὶ ἔναντι μεγιστάνων θαυμασθήσεται. 4 Κύριος ἔκτισεν ἐκ γῆς φάρμακα, καὶ ἀνὴρ φρόνιμος οὐ προσοχθιεῖ αὐτοῖς. 5 οὐκ ἀπὸ ξύλου ἐγλυκάνθη ὕδωρ εἰς τὸ γνωσθῆναι τὴν ἰσχὺν αὐτοῦ; 6 καὶ αὐτὸς ἔδωκεν ἀνθρώποις ἐπιστήμην ἐνδοξάζεσθαι ἐν τοῖς θαυμα­σίοις αὐτοῦ· 7 ἐν αὐτοῖς ἐθεράπευσε καὶ ἦρε τὸν πόνον αὐτοῦ, 8 μυρεψὸς ἐν τούτοις ποιήσει μεῖγμα, καὶ οὐ μὴ συντελέσῃ ἔργα αὐτοῦ, καὶ εἰρήνη παρ᾿ αὐτοῦ ἐστιν ἐπὶ προσώπου τῆς γῆς. – 9 Τέκνον, ἐν ἀρρωστήματί σου μὴ παράβλεπε, ἀλλ᾿ εὖξαι Κυρίῳ, καὶ αὐτὸς ἰάσεταί σε. 10 ἀπόστησον πλημμέλειαν καὶ εὔθυνον χεῖρας, καὶ ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας καθάρισον καρδίαν. 11 δὸς εὐωδίαν καὶ μνημόσυνον σεμιδάλεως καὶ λίπανον προσφορὰν ὡς μὴ ὑπάρχων. 12 καὶ ἰατρῷ δὸς τόπον, καὶ γὰρ αὐτὸν ἔκτισε Κύριος, καὶ μὴ ἀποστήτω σου, καὶ γὰρ αὐτοῦ χρεία. 13 ἔστι καιρὸς ὅτε καὶ ἐν χερσὶν αὐτῶν εὐοδία· 14 καὶ γὰρ αὐτοὶ Κυρίου δεηθήσονται, ἵνα εὐοδώσῃ αὐτοῖς ἀνάπαυσιν καὶ ἴασιν χάριν ἐμβιώσεως. 15 ὁ ἁμαρτάνων ἔναντι τοῦ ποιήσαντος αὐτὸν ἐμπέσοι εἰς χεῖρας ἰατροῦ».

πηγη