Ποτέ ξανά εχθρός
Νώντα Σκοπετέα
(Μικρό διήγημα Πασχαλινό και αληθινό σε 3 πράξεις ...) Σκηνή πρώτη :
''Ο Θεός, συ έγνως την αφροσύνην μου και αι πλημμέλειαι μου από σου ούκ απεκρύβησαν…''
O Φώτος ο Αθηναίος που λάτρευε το χωριό του.Περαχωρίτης έλεγε είμαι ! με πείσμα από μικρός , όποτε τον ρωτούσαν. Και έτσι ένιωθε.
Παρ ότι μεγάλωσε στην γκρίζα και άχαρη τσιμεντούπολη , αυτός αποζητούσε συνέχεια τον τόπο των γονιών του, στη σκιά την λεβεντόκορμη της Πυραμίδας του Αγιολιά,που απλώνεται ως τις ανήμερες θάλασσες,στα βράχια με τους αντιλάλους της σιωπής ,στις γραίες ελιές και στα αγριόδεντρα τα ανυπότακτα σε κυριότητες και μαντρώματα…
Τα χρόνια της νιότης της πρώτης του βέβαια , οι αποστάσεις ήταν μεγάλες . Οχτώ ώρες ταξίδι χρειαζόταν με δυο λεωφορεία για να φτάσουν . Μα που να καταλάβουν τότε αυτός και ο αδελφός του από κούραση και ταλαιπώριες ..Ίσα-ίσα που το απολάμβαναν το κάθε λεπτό που τους έφερνε πιο κοντά στα τιμημένα χώματα, όπως συνήθιζε να λέει ο πατέρας μόλις έμπαιναν στα σύνορα με την Αρκαδία .
Τα κατάφερναν λοιπόν και όλες τις μεγάλες μέρες τις περνούσαν στο χωριό . Καλοκαίρια , Χριστούγεννα , Πάσχα …Μόλις τα σχολεία κλείναν , την άλλη μέρα στον Κηφισό με των 12 παρά τέταρτο …Τι λαχτάρα , τι πόθος !
Ο Φώτος μόλις έφταναν, έπαιρνε τους δρόμους και ήθελε να τους αγκαλιάσει όλους και όλα, ως και τις άψυχες πέτρες των παλιών πυργόσπιτων , που πάντα τις σημάδευε και έκρυβε μέσα στο ανοιχτό αρμολόημά τους διάφορα φυλαχτά και υποσχέσεις επιστροφής , όποτε έφτανε η τελευταία και πάντα μελαγχολική μέρα του αποχαιρετισμού.
Το Πάσχα στο χωριό του ήταν για εκείνον κάτι το απερίγραπτο. Ζούσε γι αυτό και προετοιμαζόταν καιρό πριν…Λαμπάδες για όλους χρωματιστές ! Φαναράκια για τον επιτάφιο ! Καινούριο εγκόλπιο με γυαλιστερό και έγχρωμο εξώφυλλο! Αυτοκόλλητα για τα αβγά ! Βεγγαλικά με τις κούτες για όλες τις μέρες και κυρίως για το βράδυ της Ανάστασης…
Μόλις ξεκινούσε η Μεγάλη Εβδομάδα πως χαιρόταν με αυτήν την πολύβουη ατμόσφαιρα! Όλα τα σπίτια γεμάτα από κόσμο ,παιδιά συνέχεια στην πλατεία της Εκκλησίας …Εκεί θυμάται να κυλούν όλες οι άγιες μέρες …Μπαινόβγαιναν απ την πόρτα του Ιερού ,όποτε ήταν η ώρα να κρατήσουν τα κεριά και τα εξαπτέρυγα , ντυμένοι παπαδάκια με τους άλλους στον Νυμφίο και στο Ευαγγέλιο …Την Μεγάλη Πέμπτη , συναγωνίζονταν ποιος θα βγει στα περισσότερα …Ο Φώτος τα χε καταφέρει αρκετές φορές να αντέξει και στα δώδεκα ! Στα ενδιάμεσα φρόντιζαν να …ξυπνάνε τα αίματα , όπως τους έλεγαν κάτι μεγάλοι γελώντας , και ξεκινούσαν την μάχη με τα βεγγαλικά και τα αυτοσχέδια δυναμιτάκια...
Και έπειτα ξενύχτι για το στόλισμα του Επιταφίου και το πρωί νωρίς-νωρίς στο καμπαναριό για το πένθιμο χτύπημα της καμπάνας ως την Αποκαθήλωση …Στην περιφορά , λιβανωτές στάσεις στις φωτισμένες αυλές και ευκαιρία… για πόλεμο με φωτοβολίδες και …
-Βαράτε παιδιά !κάψτε τον παπά ! και του χρόνου ! Να περάσουμε και από κάτω για το καλό ! Τρεις φορές παιδιά ! Και του χρόνου ! Αποκαμωμένος έπεφτε για λίγες ώρες ύπνου , γιατί το πρωί μετά την μεταλαβιά και το βοήθειά μας , είχαν να φτιάξουν μπόμπες και κανούλια για την Ανάσταση και τον Ιούδα …Τρίζανε τα τζάμια όλου του χωριού μα και των απέναντι στο Χριστός Ανέστη ! Βομβαρδισμός κανονικός ! - Να τρομάξει ο χάρος ! Να ακουστούμε ως την Καλαμάτα ! Άντε και του χρόνου παιδιά ! Χρόνια πολλά ! έλεγε ο κόσμος που σχεδόν τρέχοντας έφευγε για τα μοσχομύριστα σπίτια …
Ο Φώτος , όπως πάντα είχε δοκιμάσει απ τη μαγειρίτσα της μάνας του το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου …Αφού έγινε η πρώτη Ανάσταση ! του λεγε… δοκίμασε να μου πεις αν την πέτυχα και φέτος , φάε και ένα αβγό και ένα κουλούρι…όχι άλλο όμως ..ο Χριστός είναι στον τάφο ακόμα! Μόλις η εκκλησία άδειαζε σχεδόν και τα πυρομαχικά τελείωναν , έπαιρνε και εκείνος την ανηφόρα για το σπίτι …Ο Πατέρας σταύρωνε την πόρτα με το Φως …
-Όλοι στο τραπέζι ..Θα φάω τρία πιάτα και πέντε αβγά φέτος ! έλεγε ο Μιχάλης και γελούσαν όλοι μαζί του!Χρόνια πολλά!Χριστός Ανέστη!Αληθινός ο Κύριο ! Η τηλεόραση πάντα είχε εορταστικό πρόγραμμα με παραδοσιακά τραγούδια …Κατά τις δύο το πρωί ξάπλωνε ευτυχισμένος …
-Τι όμορφα που ήταν πάλι όλα είπε στον Μιχάλη που ήταν ήδη στο κρεβάτι …Η Καμπάνα ακούστηκε να χτυπά χαρούμενα …
-Τέτοια ώρα ποιος την βαράει ; ρώτησε μια χρονιά .
-Τώρα σχολάει ο παπά- Σωτήρης , είπε η μάνα τους που έμπαινε κείνη την ώρα … -Μικρή είχα κάτσει και εγώ θυμάμαι μια φορά ως το τέλος με την γιαγιά σας …Εκείνη πάντα στεκόταν ως το τέλος με το κερί αναμμένο και κοινωνούσε ! Είν αμαρτία έλεγε να φεύγουμε πριν το δι ευχών και του Χρυσοστόμου τον λόγο … έτσι έλεγε η μακαρίτισσα ! Αλλά πάλι, ξημερώματα να γυρίσουμε ; Εξάλλου δεν πήγαμε και το πρωί και μεταλάβαμε ; Άσε που από τις 6 πρέπει να σηκωθούμε για να κάψουμε τον φούρνο , να ανάψουμε τα ξύλα για το αρνί …Άντε τώρα κοιμηθείτε …Ποιος νομίζετε ότι θα γυρίζει τη σούβλα ;
Σκηνή Δεύτερη :
Εν εκκλησίαις ευλογείτε τον Θεόν, Κύριον εκ πηγών Ισραήλ…
Άνοιξε τα μάτια του ο Φώτος σαν από όνειρο αληθινό …Χαμογελά που τα θυμάται όλα τούτα …Μπροστά στην ωραία Πύλη κρατώντας την κόκκινη λαμπάδα του . Μεγάλος πια,φοιτητής στην Πάτρα στο Μαθηματικό …Αυτό δα έλειπε,να μην έρθω το Πάσχα στο χωριό μου ! έλεγε σ'όποιον τον χαιρετούσε …Γεμάτη η Εκκλησία και έξω μάχη σωστή …
-Αφήσαμε άξιους διαδόχους ! λέει στον Μήτσο και τον Βαγγέλη που στέκουν δίπλα του !
Ναι ! Ναι ! Συμφωνούν εκείνοι με καμάρι! Σβήνουν τα φώτα …Βγαίνει ο παπά-Σωτήρης με το Άγιο Φως ! Γερασμένος του φαίνεται και κάπως μελαγχολικός ! Αυτός ο ήσυχος παππούλης που ποτέ δεν τους θύμωσε, ακόμα και όταν έκαψαν μια Μεγάλη Παρασκευή το υφαντό στρωσίδι μπρος το παγκάρι , αφού θέλησαν να τρομάξουν τις γιαγιάδες που δεν ακολούθησαν την περιφορά και έμειναν μέσα στην Εκκλησία ! Τα γέλια που κάνανε τότε ! Διαβάζει το Ευαγγέλιο ύστερα και μόλις που ακούγεται η φωνή του μέσα στην χαρούμενη αναστάτωση …
-Και του χρόνου ! Χρόνια πολλά ! ευχές συνέχεια και όλο αγκαλιές και φιλιά με αυτούς που τώρα μπαίνουν τελευταίοι …Μόλις ακούγεται το Χριστός Ανέστη , κρότοι , φασαρίες , επιφωνήματα και σπρώξιμο προς την πόρτα…
-Σταματήστε ! Σταματήστε !Ασυνήθιστα δυνατή η φωνή του παπά τους κάνει όλους να στραφούν προς το μέρος του . Οι ψαλτάδες σωπαίνουν …Κάποιοι είχαν προλάβει ήδη να βγουν...
-Ακούστε με σας παρακαλώ ! Ποτέ μου δεν σας μίλησα , μήτε σας μάλωσα για τίποτα …Μετανιώνω όμως , έστω και τώρα στα γεράματα, που δεν το τόλμησα πρότερα ! Χριστός Ανέστη αδελφοί μου ! Χριστός Ανέστη ! Τα μάτια του γεμίζουν δάκρυα …
- Άντε παπά τελείωνε ! πετάγεται ένας …θα κρυώσουν και οι γαρδούμπες ! λέει με νόημα και όλοι γελούν μαζί του …
-Η καρδιά μας κρύωσε παιδιά μου … Θα την ξαναζεστάνετε την μαγειρίτσα …Την καρδιά όμως μόνο ο Χριστός ο Αναστημένος μπορεί να την θερμάνει …Ακούσατε τι έγινε μόλις πριν λίγο ; Αναστήθηκε ο Χριστός και εμείς του γυρίζουμε την πλάτη και φεύγουμε …Και έπειτα θα πούμε : κάναμε Πάσχα ! Με την γαστέρα μας κάναμε ή με τον Χριστό ; Δεν θα σας κουράσω άλλο ! Άλλωστε δεν έχω και μόρφωση να σας πω ωραία λόγια, Θεολογικά … Μόνο… να δείτε τα δάκρυά μου και θυμηθείτε αυτό που σε λίγο μόλις θα ακουστεί απ το στόμα μου : Αναστήτω ο Θεός και διασκορπισθήτωσαν οι εχθροί αυτού και φυγέτωσαν από προσώπου αυτού οι μισούντες αυτόν. Μα την αλήθεια , όπως σας βλέπω κάθε χρόνο να ξεμακραίνετε βιαστικοί για τα σπίτια σας , αναρωτιέμαι …
Ποιους άραγε εννοούσε ο προφήτης μόλις τα γραφε αυτά τα λόγια , χίλια και χρόνια πριν κατέβη ο Θεός στη γη ; Μήπως εμάς αδέλφια μου ; Με το που ακούγεται το Χριστός Ανέστη διασκορπίζεστε και φεύγετε μακριά από τον Αναστημένο Κύριο …Τι είστε λοιπόν , εχθροί Του ; ή μήπως Τον μισείτε ;
- Ούτως απολούνται οι αμαρτωλοί από προσώπου του Θεού. Και οι δίκαιοι ευφρανθήτωσαν , θα ψάλλουμε έπειτα …Θα χαθούμε έτσι αδελφοί μου …Μόνο όσοι , και αυτοί ελάχιστοι, μείνουν πίσω ως το ξημέρωμα θα ευφρανθούν …Αυτοί θα κάνουν Πάσχα αληθινό ! Που δεν θα λεν μόνο χρόνια πολλά μα Χριστός Ανέστη και Αληθώς –όχι Αληθινός- ο Κύριος , δίχως να κουράζονται συνέχεια …
Που θα μείνουν για να μεταλάβουν όχι από συνήθεια και για το καλό ,λες και γίναμε όλοι άξιοι για μια μέρα , μα για να κοινωνήσουν Αυτόν που θυσιάστηκε σαν άκακο αρνί για όλους εμάς , που Αναστήθηκε για να χουμε εμείς αιώνια χαρά …Και σε εμάς μένει μόνο η σούβλα και τα πανηγύρια …οι δυναμίτες και τα νταούλια τα αυγά και τα κουλούρια …Προετοιμασίες ατέλειωτες και φεύγουν δίχως να καταλάβουμε τίποτα η Μεγάλη Εβδομάδα και τα Πάθη τα σεπτά …Και περνά καλά η κοιλιά μας μα η ψυχή δεν κάνει Πάσχα Κυρίου πανσεβάσμιο ! Αυτά είχα να σας πω παιδιά μου και να με συγχωράτε ! Θα χαιρόμουνα πολύ να μένατε απόψε και να κάναμε Πάσχα μαζί εδώ με τον Χριστό μας ! Πολλοί γύρισαν στις θέσεις τους ! Κάποιοι φώναξαν :
- Καλά τα λέει ο Παπάς μα έλα που έχουμε και ξένους! Και άρχισαν σιγά –σιγά να βγαίνουν προς τα έξω …
Ο Φώτος είχε μείνει ακίνητος βαστώντας το Άγιο Φως …Έσταζε το καυτό λιώσιμο στα χέρια του, μα πάλι δεν κουνούσε από την θέση του …
-Εγώ εχθρός , εγώ μισώ τον Χριστό ; που δεν έφευγα όλην την Μεγάλη Εβδομάδα από δω μέσα …που …
Άρχισε να λειτουργεί η ευλογημένη συνείδηση μέσα του …Εδώ μέσα …ή εκεί έξω…το αρνί ή ο Αμνός …ο Νυμφίος ή τα έθιμα ….τα Θεία Πάθη ή η καλοπέραση …ο Eπιτάφιος ή η γλυκιά συνήθεια …η Καμπάνα ή τα βαρελότα …ο κόσμος ή ο Χριστός …η αληθινή χαρά και το Χριστός Ανέστη ή το : χρόνια πολλά και του χρόνου …
Σκηνή Τρίτη :
Και επιστρέψας παρεκάλεσας με και εκ των αβύσσων της γης πάλιν ανήγαγες με….
Θυμάται εκείνη την Ανάσταση που σημάδεψε όλη του την ζωή …Θυμάται εκείνο το πρώτο αληθινό του Πάσχα και την διάβασή του στην φωτεινή αλήθεια …Πέρασε το πρωί από το κοιμητήρι να ευχαριστήσει όπως κάθε χρόνο τέτοια μέρα, μετά το Ανάστα ο Θεός , τον μακαριστό παπά-Σωτήρη που εκείνη τη νύχτα μίλησε μέσα του τόσο αξέχαστα …Ποτέ ξανά εχθρός ορκίστηκε τότε …Ποτέ ξανά μόνος ο Αναστημένος Χριστός …Νηστικός από της Σταύρωσης το βράδυ . Ούτε νερό σήμερα δεν ήπιε …Καθαρό κίτρινο κερί κρατά στο χέρι του …το ίδιο και τα παιδιά του και η γυναίκα του …Όλη την Μεγάλη Εβδομάδα την πέρασαν μέσα στην Εκκλησιά, συμπορεύτηκαν προς τα Ιεροσόλυμα και το εκούσιον πάθος του Θεανθρώπου ,ελκόμενοι και αυτοί συμπάσχησαν, μετανοημένοι και εξομολογημένοι συσταυρώθηκαν βάλανε μετάνοια κάτω απ τον Επιτάφιο και τώρα ήρθε η μεγάλη ώρα της συνΑνάστασης …
-Χριστός Ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος…Ξεκινά ο Παπά-Δημήτρης να λέει τους στίχους: Αναστήτω ο Θεός και διασκορπισθήτωσαν οι εχθροί αυτού και φυγέτωσαν από προσώπου αυτού οι μισούντες αυτόν…
Ψέλνει ο Φώτος δυνατά το Χριστός Ανέστη και τα μάτια του βουρκώνουν όπως κάθε χρόνο τέτοια στιγμή . Δεν είναι ο μόνος …
Ποτέ ξανά εχθρός! ψιθυρίζει η καρδιά του η πλέον ευσεβής και φιλόθεη , έτοιμη να λάβει το δηνάριό της, να φωνάξει το Επικράνθη,να κάνει Πάσχα αληθινό με τον Χριστό και σήμερα και όλην την Διακαινήσιμο ,την κυριώνυμο εβδομάδα , και κάθε φορά που θα πλησιάζει το Άγιο δισκοπότηρο… Όχι για το καλό και για του χρόνου μα για την ψυχή την αιώνια …
Είναι γεμάτη η Εκκλησία , ολοφώτεινη και πασίχαρη τώρα , στο ξημέρωμα το πανευφρόσυνο …Όπως η γιαγιά έτσι μάνα ; έλα να σου δώσω της αγάπης το φιλί …Προχωρήστε εσείς να ζεστάνετε και το φαΐ και έρχομαι …να χτυπήσω και την καμπάνα !
Στάθηκε για λίγο μόνος στην πλατεία την τόσο αγαπημένη του … Και ήρθαν πάλι στο μυαλό του οι παιδικές του αναμνήσεις… Η νυξ προέκοψε , η δε ημέρα ήγγικεν ! Δόξα τη μακροθυμία Σου Κύριε ! ψέλισε ! Τράβηξε το σχοινί της καμπάνας και έβαλε όλη του την δύναμη ! Να φτάσει μακριά το χαρμόσυνο μήνυμα …να ευφρανθούν οι δίκαιοι που τούτη την περασμένη ώρα επέστρεφαν στα σπίτια τους … Του Αγαπημένου Χριστού οι γνήσιοι φίλοι …
Απόσπασμα από εκπομπή με τίτλο : Ποτέ ξανά εχθρός .
Εις αγαθή ανάμνηση του μακαριστού Ιεροκήρυκα του Παραδείσου Δημητρίου Παναγόπουλου .
Φωνή Χριστού ασίγαστα αφυπνιστική έως της συντελείας .
