Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Πέμπτη, Απριλίου 17, 2025

Ομιλία εις τα άχραντα πάθη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, του μακαριστού Μητροπολίτου Νικοπόλεως π. Μελετίου Καλαμαρά

 Ομιλία εις τα άχραντα πάθη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, του μακαριστού Μητροπολίτου Νικοπόλεως π. Μελετίου Καλαμαρά

Τά ἄχραντα Πάθη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔχουν τόσο μεγάλη σημασία γιά τήν πίστη μας καί γιά τήν πνευματική μας ζωή πού εἶναι ἀπαραίτητο νά τά μελετᾶμε συνεχῶς.

 

            Ἐπιγραμματικά λέμε, ὅτι ἕνας ἀπό τούς πιό βαθεῖς νεώτερους μελετητές ὁλοκλήρου τοῦ Εὐαγγελίου τό ὁποῖο ἔχει ἑρμηνεύσει βαθυστόχαστα, εὐλαβέστατος ἄνθρωπος(1)  λέει: «Τό πιό μεγάλο πρᾶγμα στόν κόσμο εἶναι ὁ Χριστός καί στό Χριστό τό πιό μεγάλο εἶναι τά Πάθη Του».

            Ὅταν τό σκεφθῆ κανείς αὐτό, καταλαβαίνει πόσο πρέπει νά κάνει ἀντικείμενο μελέτης του, τά Πάθη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὅταν ἀρχίζομε τή Μεγάλη Ἑβδομάδα τήν Κυριακή τῶν Βαΐων τό βράδυ, ψάλλομε ἕνα ὡραῖο τροπάριο πού λέγει:

            «Τά πάθη τά σεπτά ἡ παροῦσα ἡμέρα, ὡς φῶτα σωστικά ἀνατέλλει τῷ κόσμω». Δηλαδή τά Πάθη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ  Χριστοῦ εἶναι φῶτα σωστικά γιά τόν κόσμο. Καί ἡ ἔναρξή τους, καί ἡ ἔναρξη τοῦ ἑορτασμοῦ τους πρέπει νά παραλληλίζεται μέ ἀνατολή ἡλίου. Ὅπως ὁ ἥλιος ἀνατέλλει, φωτίζει καί ζωογονεῖ ἔτσι καί ἡ ἀνάμνηση τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ φωτίζει καί ζωογονεῖ τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων.

            Στά Πάθη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μποροῦμε νά κάνουμε διάκριση δύο πραγμάτων:

            Τῶν σωματικῶν Του παθῶν καί τῶν ψυχικῶν Του παθῶν.

            Καί τά μέν σωματικά πάθη τά παρακολουθοῦμε ἀπό τή στιγμή κατά τήν ὁποίαν συνελήφθη, ἐδέθη, ἐδικάσθη καί ἄρχισε τό φραγγέλωμα, ἡ τιμωρία καί ὁ σταυρός.

            Τά ψυχικά Του πάθη, καί τό τονίζομε αὐτό γιατί φυσικά ὁ ἄνθρωπος εἶναι σῶμα καί ψυχή καί ἔχει σωματικά καί ψυχικά πάθη, τά πρακολουθοῦμε βέβαια σέ ὅλη τήν πορεία, τῶν ἀχράντων παθῶν, ἀλλά σάν σέ μιά περίληψη, κάπως συνοπτικά καί πιό ἐποπτικά τά βλέπομε στήν προσευχή πού ἔκανε στήν Γεθσημανῆ.

            Μᾶς λέγει λοιπόν τό ἅγιο Εὐαγγέλιο σ᾿ αὐτή τήν προσευχή τῆς Γεθσημανῆ, τήν ὁποία θά ἐπιμείνομε νά ἀναλύσομε κάπως σήμερα γιά νά δοῦμε τόν πόνο τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο ἀντιμετώπισε τά Πάθη Του καί γιατί τά ἀντιμετώπισε ἔτσι.

            Τό ἅγιο Εὐαγγέλιο μᾶς λέγει, ὅτι ἀφοῦ ἐτέλεσε ὁ Κύριος τό Μυστικό Δεῖπνο, πῆρε τούς μαθητάς Του καί πῆγε εἰς τόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ. Ὁ κῆπος τῆς Γεθσημανῆ ἦταν ἕνα χωράφι πού εἶχε ἐλιές, ἕνας ἐλαιώνας. Δέν ξέρομε σέ ποιόν ἀνῆκε, τί σχέση εἶχε, τί ἰδιαίτερο τοῦ εὕρισκε ὁ Κύριος. Ἀλλά ἔχομε τή σαφή πληροφορία, ἀπό τό ἅγιο Εὐαγγέλιο ὅτι ὁ Κύριος ἀγαποῦσε πάρα πολύ αὐτό τό χωράφι καί πήγαινε συχνά ὅταν βρισκόταν στήν Ἱερουσαλήμ ἐκεῖ γιά νά προσευχηθῆ.

            Τό ὅτι ὁ Κύριος μας πού ἦταν Θεός καί συνεπῶς ὑπέρτερος, ὑπεράνω τῶν παθῶν, ἀγαποῦσε ἕνα χωράφι μέ ὡρισμένες πέτρες καί ὁρισμένα δένδρα  κάπως διαφορετικά καί ἤθελε νά πηγαίνει ἐκεῖ καί ὄχι καί κάπου ἀλλοῦ γιά νά προσεύχεται, ὅταν εἶχε τή δυνατότητα, αὐτό μᾶς δείχνει πώς κάθε προτίμηση δέν εἶναι ἁμαρτωλή. Ὑπάρχουν μερικές προτιμήσεις πού ἔχουν οἱ ἄνθρωποι εἴτε σέ πρόσωπα εἴτε σέ πράγματα οἱ ὁποῖες εἶναι ἀπολύτως σωστές, φυσιολογικές στόν ἐνάρετο ἄνθρωπο τό νικητή τῶν παθῶν καί ἡγιασμένο.

            Μέ αὐτό τόν τρόπο καί ὁ Κύριος μας ἀγαποῦσε ἰδιαίτερα τήν ἄχραντη Μητέρα Του, Ὑπεραγία Θεοτόκο, τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Θεολόγο καί τόν ἅγιο πανεύφημο ἀπόστολο Πέτρο, τούς ὁποίους ἀγαποῦσε ἰδιαίτερα καί περισσότερο ἀπό ὅλους τούς ἄλλους μαθητάς Του. Ὄχι σέ ποσό ἀγάπης ἀλλά σέ ποιόν ἀγάπης. Δηλαδή μέ λίγο περισσότερη ἀνθρώπινη ζεστασιά. Μέ λίγο περισσότερο συναισθηματισμό.

            Κατά τόν ἴδιο τρόπο λοιπόν ὁ Κύριος ἀγαποῦσε ἔτσι ἰδιαιτέρως καί τόν κῆπο αὐτό τῆς Γεθσημανῆ.

            Ἀφοῦ λοιπόν ἔφθασε εἰς τόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ εἶπε σ᾿ ὅλους τούς μαθητάς Του: «Κάτσετε ἐδῶ, μέχρι πού νά πάω νά προσευχηθῶ». Συνηθισμένα πράγματα γιά τούς μαθητές· τό ἀπεδέχθησαν καί ἐκάθησαν. Παρέλαβε μαζί Του τόν Πέτρο, τόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη. Τούς τρεῖς μαθητές τούς ὁποίους καί ἀγαποῦσε περισσότερο καί εἶχαν περισσότερες καί μεγαλύτερες πνευματικές ἀρετές. Καί τούς λέει: «Καθεῖστε ἐδῶ καί μείνετε ἄγρυπνοι. Μή κοιμηθῆτε. Γρηγορεῖτε. Μήν ἀφῆστε τόν ἑαυτό σας νά ἀποκοιμηθεῖ». Ἦταν ἤδη πολύ βαθειά νύχτα. «Μέχρι πού νά πάω παραπέρα νά προσευχηθῶ».          

            Λέγοντας τους αὐτά τά λόγια ὁ Κύριος λέγει τό ἅγιον Εὐαγγέλιο «ἤρξατο ἐκθαμβεῖσθαι καί ἀδημονεῖν». Δέν τούς τά εἶπε οὔτε μέ γαλήνη, οὔτε μέ εἰρήνη. Ἡ λέξη «ἐκθαμβεῖσθαι» σημαίνει εἶχε τήν αἴσθηση, εἶχε τήν ἔκφραση, ἑνός ἀνθρώπου πού αἰσθάνεται σάν νά τἄχει χαμένα. Σάν νά τοῦ ἦρθε κατάπληξη. Σάν νά παρουσιάστηκε μπροστά του κάτι τόσο τρομερό πού τόν ἔκανε νά τά χάσει ἐντελῶς. Ἔπαψε τό μυαλό του θά λέγαμε νά λειτουργεῖ. Ἔπαψε νά μπορεῖ νά σκέπτεται. Κάτι τέτοιο σημαίνει ἡ λέξη «ἐκθαμβεῖσθαι». Καί τό «ἀδημονεῖν» σημαίνει αὐτό πού λέμε ἐμεῖς «τόν ἐκυρίευσε ἄγχος». Αἰσθανόταν ψυχικά πάρα πολύ δύσκολα.

            Αὐτά τά πράγματα διαβάστε τά· εἶναι πάρα πολύ ἁπλά καί δικαιολογημένα. Νά αἰσθανθοῦμε καί ἐμεῖς ἄγχος, νά ἐκθαμβηθοῦμε, νά καταπλαγοῦμε, νά τά χάσομε. Νά μείνομε ἀποσβολωμένοι καί ἀπολιθωμένοι ἀπό κάτι πού εἴδαμε καί νά μᾶς πιάσει τό τρομερό ἄγχος καί ἀγωνία. Εἶναι πάρα πολύ φυσιολογικό γιά μᾶς. Καί πολύ κατανοητό. Γιά τό Κύριο μας ὅμως εἶναι κάτι τό πολύ ἀπαράδεκτο. Γιατί; Γιατί εἶναι Θεός. Καί Θεός τί σημαίνει; Κύριος. Τί ἀκόμα σημαίνει; Φωτισμένος. Καθαρός. Δυνατός. Καί σ᾿ αὐτό ἀκριβῶς τό σημεῖο δημιουργεῖται τό ἐρώτημα:

            -Καλά, πῶς ὁ Θεός, ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς Χριστός φθάνει στό σημεῖο νά ἐκθαμβεῖται καί νά ἀδημονεῖ; Γι᾿ αὐτό ἔχει ἰδιαίτερη σημασία ἡ περικοπή αὐτή τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου ἀλλά καί γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς πρέπει καί ἐμεῖς νά τή μελετήσουμε γιά νά ἰδοῦμε πῶς ὁ Κύριός μας ἀντιμετώπισε τό πάθος.

            «Περίλυπος ἐστίν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου».

            Ὅταν τό λέει ἕνας ἄνθρωπος, «περίλυπος ἐστίν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου» συνήθως μεγαλοποιεῖ τόν πόνο του. Κάθε ἄνθρωπος συνηθίζει τό δικό του πόνο νά τόν βλέπει βουνό καί τῶν ἄλλων ἀανθρώπων τόν πόνο νά τόν βλέπει κουνούπι, μυρμήγκι. Γιατί; Γιατί τό δικό του πόνο κάθε στιγμή τόν αἰσθάνεται καί πονᾶ. Τῶν ἄλλων ἀνθρώπων τόν πόνο δέν τόν αἰσθάνεται, δέν τόν καταλαβαίνει, ἔστω καί ἄν ἀκόμα ἔχει περάσει ἀνάλογο πόνο. Ὁ ἄνθρωπος πάντοτε πιέζει τόν ἑαυτό του γιά νά αἰσθανθεῖ γιά τόν ἄλλο συμπόνια.

            Ὁ Κύριος ὅμως, ἐπειδή ἀκριβῶς ἦταν Θεός καί ὅποιος μελετήσει τό ἅγιο Εὐαγγέλιο βλέπει ὅτι πουθενά δέν τά ἔλεγε τά λόγια Του παραπανιστά ἀλλά μετά πάσης ἀκριβείας. Ὅταν λοιπόν λέγει «περίλυπος ἐστίν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου» ἐκφράζει τήν ἀλήθεια καί θέλει νά μᾶς εἰπεῖ ὅτι αὐτή τή στιγμή, ἡ λύπη μου, ὁ ἐσωτερικός μου ψυχικός πόνος εἶναι τόσο μεγάλος ὥστε θά ἔπρεπε κανονικά σάν ἄνθρωπος -ἄν ἤμουνα ἄνθρωπος ἁπλός- καί αἰσθανόμουνα αὐτή τή λύπη πού αἰσθάνομαι τώρα, θά ἔπρεπε νά παγώσω, νά ξεψυχήσω, νά πεθάνω, μόνο ἀπό αὐτή τή λύπη.

            Καί ἀφοῦ εἶπε αὐτά τά λόγια ὁ Κύριος πῆγε παραπέρα σέ μιά ἀπόσταση ἀπό τούς τρεῖς μαθητές Του καί λέγει τό ἅγιο Εὐαγγέλιο «ἔπιπτεν ἐπί τῆς γῆς». Τό «ἔπιπτεν ἐπί τῆς γῆς» πού χρησιμοποιεῖ χρόνο παρατατικό δηλαδή χρόνο τῆς συνέχειας -ὄχι μιά φορά ἔπεσε καί ἐστάθη- ἀλλά ἔπιπτε συνεχῶς, σημαίνει πώς ὁ Χριστός ἔκανε ἐκεῖνα πού μερικές φορές μερικοί ἔξυπνοι χριστιανοί κοροϊδεύουν: Ἔκανε μετάνοιες.

            Καί τό γεγονός ὅτι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χρσιτός στόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ σ᾿ αὐτή τήν πνευματική κατάσταση, σ᾿ αὐτή τήν πνευματική κατάσταση ἔκανε στρωτές μετάνοιες, δείχνει, πόσο μεγάλη σημασία ἔχουν γιά τήν πνευματική ζωή, τοῦ ἀνθρώπου οἱ στρωτές μετάνοιες. Καί καλό εἶναι σάν ταπεινοί δοῦλοι Του καί ὀπαδοί Του καί ἐμεῖς ὅταν βρισκόμαστε σέ ὁποιαδήποτε δύσκολη στιγμή τῆς ζωῆς μας πνευματική καί κυρίως ὅταν βρισκόμαστε σέ κατάσταση θλίψεως καί πόνου, νά μή ζητᾶμε τή δύναμη καί τήν παρηγοριά σέ ἄλλα μέσα τά ὁποῖα εἶναι χωρίς ἀποτέλεσμα καί χωρίς δύναμη, «λάκκοι συντετριμμένοι» ἀλλά στό μέσον καί τό ὅπλο πού χρησιμοποίησε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Καί τό ὁποῖο ἀκριβῶς γιά νά τό χρησιμοποιήσει ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός σημαίνει πώς εἶναι τό καλύτερο καί τό δραστικότερο φάρμακο.

            Καί προσηύχετο κάνοντας λοιπόν μετάνοιες ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, προσηύχετο καί ἔλεγε: «Πάτερ, πάντα δυνατά Σοι». Πατέρα μου ὅλα γιά σένα εἶναι δυνατά. «Παρένεγκε τό ποτήριον τοῦτο ἀπ᾿ ἐμοῦ». Πάρ᾿ το αὐτό τό ποτήρι ἀπό ἐμένα. «Ἀλλά οὐ τι ἐγώ θέλω ἀλλ’ εἰ τι Σύ». Ὅμως ὄχι τί θέλω ἐγώ ἀλλά τί θέλεις Σύ. Νά μή γίνει αὐτό πού θέλω ἐγώ, ἀλλά νά γίνει αὐτό πού θέλεις Ἐσύ.

            Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός εἶχε ἔρθει στόν κόσμο γιά νά σώσει τόν κόσμο. Καί σάν Θεός πού ἦταν ἤξερε ποῖο ἦταν τό σχέδιο Του. Τό σχέδιο τοῦ Πατέρα καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δέν τό ἔμαθε ἐκείνη τή στιγμή. Τό ἤξερε. Τό πρόσωπο τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ δέν εἶναι τό πρόσωπο τό δικό μας, πού ἀρχίζει ἀπό τήν πλήρη ἄγνοια, μωρό. Πού ἀκριβῶς γι᾿ αὐτό λέμε «μωρό» ἐπειδή εἶναι τελείως μωρό. Δέν ξέρει τίποτα δηλαδή καί σιγά-σιγά μαθαίνει, μορφώνεται, συνετίζεται, σοφίζεται.

            Ἀλλά ὁ Κύριος ἤξερε τά πάντα, ὄχι ἀπό τή στιγμή τῆς γεννήσεώς του ἀλλά πρό αἰώνων. Γιατί ὑπῆρχε πάντοτε μαζί μέ τόν Πατέρα καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Καί συνεπῶς καί τό ὅτι ἀφοῦ θά ἐρχόταν στή γῆ θά ὑπέφερε σάν ἄνθρωπος, ὅλα ὅσα ὑπέφερε γιά τήν σωτηρία μας, τά ἤξερε πάρα πολύ καλά. Καί τά ἤξερε μέχρι τίς λεπτομέρειες καί μέ ἀκρίβεια.

            Τί σημαίνει τώρα αὐτή ἡ προσευχή «Πάτερ εἰ δυνατόν;» ὅλα εἶναι γιά σένα δυνατά; Δηλαδή ἀφοῦ τώρα τοῦ ἔλεγε ὅλα εἶναι δυνατά, δέν εἶναι τάχα δυνατό νά ἀλλάξει καί ἕνα σχέδιο καί τελικά νά σώσουμε αὐτόν τόν ταλαίπωρο τόν κόσμο, κάπως διαφορετικά; Πρέπει ὁπωσδήποτε νά συμβεῖ καί αὐτό. «Πλήν οὐχ ὡς ἐγώ θέλω, ἀλλ᾿ ὡς σύ».

            Αὐτά τά λόγια, μένουν γιά τούς ἀνθρώπους μυστήριο κλειδωμένο μέ πολλά κλειδιά ἐάν δέν προσέξουν τό ἑξῆς, πού εἶναι καί ἕνα ἀπό τά βασικώτερα σημεῖα τῆς διδασκαλίας τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας δηλαδή εἶναι ἡ ἀλήθεια. Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός εἶναι Θεός καί ἄνθρωπος. Τέλειος Θεός καί τέλειος ἄνθρωπος. Ἡ θεία φύση εἶναι ὁλόκληρη καί ἐξ᾿ αἰτίας τοῦ ὅτι ἑνώθηκε μέ τήν ἀνθρωπίνη φύση οὔτε ἐμειώθη, οὔτε ἐστένεψε, οὔτε ἐκενώθη, οὔτε ἄδειασε, οὔτε μίκρυνε, οὔτε τίποτε. Καί ἡ ἀνθρωπίνη φύση τοῦ Χριστοῦ, τό σῶμα Του δηλαδή καί ἡ ψυχή Του, ἀπό τό ὅτι ἑνώθηκε μέ τήν θεία φύση, δέν ἄλλαξε ἀπολύτως τίποτε. Ἦταν σῶμα καί ἔμεινε σῶμα. Μέ τίς ἴδιες ἀπολύτως δυνατότητες. Καί ἡ ἀνθρωπίνη ψυχή τοῦ Χριστοῦ ἦταν μία καθαρά ἀνθρωπίνη ψυχή, μέ ὅλα ἀνεξαιρέτως τά ἀνθρώπινα πάθη ἐκτός ἀπό τήν ἁμαρτία. Ὅλα ἀνεξαιρέτως τά ἀνθρώπινα πάθη. Καί οἱ Πατέρες ἐτόνιζαν πάντοτε ὅτι στά ἀνθρώπινα πάθη ὑπάγονται ὁ φόβος, ἡ δειλία καί ἡ ἀγωνία. Ὁ φόβος, ἡ δειλία καί ἡ ἀγωνία δέν εἶναι γιά τόν ἄνθρωπο ἁμαρτίες. Ἀλλά εἶναι ἁπλῶς ψυχικά, ἀδιάβλητα, δηλαδή ἀναμάρτητα πάθη.

            Αὐτά τά ψυχικά, ἀδιάβλητα, ἀναμάρτητα πάθη ἐνήργησαν μέσα στό Χριστό ἐκείνη τή στιγμή μέ τόν πιό δυνατό τρόπο καί τόν ἔκαναν νά αἰσθανθῆ ὅλη τή βαθειά ταραχή, πού εἴπαμε προηγουμένως. Αἰσθάνθηκε αὐτή τήν ταραχή ὁ Κύριος, γιατί σάν Θεός γνώριζε ὅλα ὅσα θά συνέβαιναν. Σάν ἀνθρωπίνη «ψυχικά», ἡ ψυχή Του αἰσθάνόταν τήν ἐντελῶς φυσική γιά τόν ἄνθρωπο ἀπέχθεια γιά τόν πόνο. Αἰσθανόταν τή δειλία τοῦ θανάτου. Καί αἰσθανόταν γιά ὅλα αὐτά ἀγωνία.

            Γιά νά τό καταλάβομε αὐτό, ἄς θυμηθοῦμε, ὅτι γιά τόν ἄνθρωπο τό πιό γλυκό πρᾶγμα εἶναι ἡ ἐλπίδα  τῆς ζωῆς. Ὅσο ὁ ἄνθρωπος ἐλπίζει ὅτι ἔχει μπροστά  του ζωή καί ὅτι ἀπό κάποια ἀρρώστια κάτι κακό πού τοῦ συνέβη ὑπάρχει ἐλπίδα νά θεραπευθῆ καί νά γίνει καλά, αἰσθάνεται μία ἄνεση καί ἀνακούφιση. Ἀπό τή στιγμή πού θά τοῦ φύγει τοῦ ἀνθρώπου ἡ ἐλπίδα, ἀπό ἐκείνη τή στιγμή ἡ ζωή του γίνεται τόσο πικρή καί τόσο μαύρη ἀπό τήν ἀγωνία τοῦ θανάτου, ὥστε δέν ὑπάρχει χειρότερη δυστυχία καί ταλαιπωρία. Μπορεῖ νά τό καταλάβει ἕνας ἄνθρωπος μόνο ἄν ἔτυχε νά γνωρίσει ἄνθρωπο πού εἶχε βεβαιότητα στήν ἀρρώστια του ὅτι βαδίζει μέ μαθηματική ἀκρίβεια πρός τόν θάνατο. Τότε καταλαβαίνει κανείς τί πικρό πρᾶγμα πού εἶναι νά φύγει ἡ ἐλπίδα.

            Ὁ Κύριος ὅμως δέν εἶχε ἁπλῶς βεβαιότητα ὅτι βαδίζει πρός τόν θάνατο ἀλλά καί βεβαιότητα γιά τί μορφῆς θά ἦταν ὁ θάνατος αὐτός. Καί τί βασανιστήρια ψυχικά καί σωματικά θά περνοῦσε. Μέσα σ᾿ αὐτή λοιπόν τήν κατάσταση ὁ Κύριός μας αἰσθανόμενος αὐτή τήν ἀγωνία ἔλεγε: «Πάτερ παρένεγκε τό ποτήριον τοῦτο ἀλλά νά γίνει ὄχι ὅ,τι  θέλω ἐγώ,  ἀλλά ὅ,τι  σύ». Αὐτό τό γεγονός, μᾶς δείχνει πώς πρέπει καί ἐμεῖς νά σκεφτόμαστε.

            Εἶναι ἀπολύτως φυσικό καί ἀπολύτως διακαιολογημένο νά ζητᾶμε νά παρέλθει κάθε εἴδους πειρασμός. Ἀλλά πρέπει πάντοτε, αὐτό νά τό ζητᾶμε ὄχι ἐπειδή τό θέλομε ἐμεῖς, «οὐχ ὡς ἐγώ θέλω, ἀλλ᾿ ὡς σύ». Γιατί; Τί θέλει νά μᾶς πεῖ μέ αὐτό ὁ Κύριος. Ὑπεράνω ὅλων στόν ἄνθρωπο, μᾶς λέγει, δέν εἶναι ἡ ζωή, ὁ πόνος, ἡ χαρά, ὁτιδήποτε ἄλλο, ἀλλά ἡ ταύτιση τοῦ θελήματός μας μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Σάν ἄνθρωπος εἶχε δικό του θέλημα καί τό ἐξέφρασε. «Πάτερ πάντα δυνατά Σοι». Ἄν εἶναι δυνατόν ἄλλαξε σχέδιο. Κάνε καί σέ Μένα ἕνα χατῆρι. «Πλήν οὐχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ᾿ ὡς Σύ». Ὅμως γιά μένα ὑπέρτατο δέν εἶναι ἐκεῖνο πού θέλω ἐγώ. Ἀλλά εἶναι ἡ ταύτιση μέ τό θέλημά Σου.

            Ἐκεῖνο πού θέλουμε ἐμεῖς εἶναι ἀνθρώπινο καί ἐπίγειο. Θά μᾶς προσθέσει λίγη χαρά καί λίγη εὐτυχία ἐπίγεια, προσωρινή. Γιά πόσο χρονικό διάστημα; Κανείς δέν ξέρει. Γιατί κάθε τι τό ἐπίγειο μπορεῖ νά εἶναι καί διαρκείας ὡρισμένων ἐτῶν, ἀλλά μπορεῖ νά περιοριστεῖ καί σέ μία μικρή στιγμή. Ἡ ταύτιση τοῦ ἀνθρώπου μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ τοῦ δίνει κάτι τό αἰώνιο. Γιατί; Γιατί τόν κάνει ὅμοιο μέ τόν Θεό. «Γίνεσθε τέλειοι ὅτι ὁ Πατήρ ὑμῶν τέλειος ἐστίν». «Γίνεσθε ἅγιοι καθώς καί ὀ Πατήρ ὑμῶν ἅγιος ἐστιν». Καί «γίνεσθε οἰκτίρμονες καθώς καί ὁ Πατήρ ὑμῶν ὁ ἐπουράνιος οἰκτίρμων ἐστίν». Πρέπει νά γίνομε κατ᾿ εἰκόνα καί καθ᾿ ὁμοίωσιν τοῦ Θεοῦ, πρᾶγμα τό ὁποῖο γίνεται μέ ἕνα καί μοναδικό τρόπο. Μέ τήν ταύτιση τοῦ θελήματός μας μέ τή θέληση τοῦ Θεοῦ.

            Σ᾿ αὐτό τό σημεῖο, εἶναι καλό νά πεῖ κανείς καί τήν ἑξῆς παρατήρηση.

            Πολλοί ἄνθρωποι καί σήμερα καί κάθε ἐποχή ζητοῦν νά γίνει ἡ ἐπίγεια ζωή «βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Δηλαδή τί νά γίνει; Νά γίνει συνεχής χαρά καί ἀπόλαυση καί διασκέδαση ἡ ἐπίγεια ζωή τους. Ἡ ζωή τους ἐπάνω στή γῆ. Καί ἐν ὀνόματι τῆς ἐπίγειας ζωῆς τῆς μεταβολῆς, μετατροπῆς τῆς ἐπίγειας ζωῆς σέ βασιλεία οὐρανῶν, σέ βασιλεία Θεοῦ περιφρονοῦν τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν δηλαδή τήν ταύτιση τοῦ θελήματός τους μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καί εἶναι μία ἀπό τίς χειρότερες πλάνες στήν ὁποία μπορεῖ νά περιπέσει ἕνας ἄνθρωπος.       

            Ἀφοῦ προσευχήθηκε ὁ Κύριος μας ἀρκετή ὥρα, «ἔρχεται πρός τούς μαθητάς Του καί εὑρίσκει αὐτούς καθεύδοντας». Τούς εἶπε προηγουμένως «Γρηγορεῖτε», μείνετε ἄγρυπνοι. Γιατί; Ἤθελε νά αἰσθάνεται, ἀκριβῶς ἐπειδή ἦταν ἄνθρωπος, πώς κάποιος εἶναι κοντά Του. Θυμηθεῖτε τί εἴμαστε ἐμεῖς ὅταν εἴμαστε ἄρρωστοι. Στή σκέψη ὅτι κάποιος ἀγρυπνεῖ καί ὅταν βήξομε ἤ ἀναστενάξομε λέει: Τί ἔχεις; Τί θέλεις; Μᾶς δίνει πολύ μεγάλη παρηγοριά. Καί ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς  Χριστός ἀπό τόν ἴδιο ἀκριβῶς λόγο καί γιά τόν ἴδιο σκοπό, παρεκάλεσε τούς τρεῖς μαθητές του νά μείνουνε ἄγρυπνοι κοντά Του. Γιά νά βρεῖ τή στιγμή πού θά τό αἰσθανόταν, κοντά τους, λίγη παρηγοριά.

            Καί πραγματικά μᾶς λέγει τό Εὐαγγέλιο προσεύχεται, προσεύχεται, προσεύχεται κάνοντας μετάνοιες μέ τό δραστικό ὅπλο καί τήν πιό δυνατή προσευχή πού εἶναι οἱ μετάνοιες καί δέ βρίσκει καμμιά παρηγοριά. Στήν προσευχή δέ βρίσκει γαλήνη γιατί τόσο μεγάλη ἦταν ἡ ἐσωτερική του ταραχή ἀπό ἐκεῖνα πού θά ἤρχοντο. Καί πηγαίνει πρός τούς μαθητές γιά νά βρεῖ σ᾿ αὐτούς λίγη παρηγοριά καί εὑρίσκει αὐτούς καθεύδοντας.

            Ἡ πρώτη ἀπογοήτευση, γιά τήν ὁποία στό ὡραῖο βιβλίο «Ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ» ὁ Τζοβάνι Παπίνι λέγει: «Δέν ἔφτανε τό Χριστό ὅλη ἡ θλίψη τῶν παθῶν, εἶχε καί τόν ὕπνο τῶν μαθητῶν Του καί τήν ἀπογοήτευση ὄχι ἀπό τούς ἀνθρώπους πού πῆγε νά σώσει, ἀλλά ἀπό τούς φίλους Του. Ὄχι ἀπό τούς Ἰουδαίους καί τούς εἰδωλολάτρες καί τούς ἁμαρτωλούς, πού πῆγε νά σώσει ἀλλά ἀπό τούς πιό ἐπιστηθίους φίλους Του Πέτρο, Ἰάκωβο καί Ἰωάννη».

            Καί συνήθως, ἡ ἀπογοήτευση ἀπό τούς φίλους εἶναι πιό πικρή ἀπό κάθε πόνο. Καί λέγει στόν Πέτρο, στόν πρῶτο, τόν ἀρχηγό τῶν μαθητῶν τόν πιό ζηλωτή καί τόν πιό δυναμικό καί τόν πιό θερμό στήν πίστη: «Σίμων καθεύδεις; Οὐκ ἴσχυσας μίαν ὥραν γρηγορῆσαι μετ᾿ ἐμοῦ;» Κοιμᾶσαι παιδί μου, οὔτε μιά ὥρα δέν ἄντεξες νά ἀγρυπνήσεις μαζί μου;

            Ἐπιτρέπεται νά ποῦμε, πῶς κάθε φορά πού ὑπάρχει ἀγωνία γιά τήν σωτηρία ἑνός ἀνθρώπου ὁ Χριστός ἀγωνιᾶ, ὅπως ἀγωνιοῦσε στόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ. Καί σ᾿ αὐτή τήν περίπτωση πρέπει μερικοί νά γρηγοροῦν καί νά προσεύχονται. Ξέρετε τί θλίψη καί τί ἀπογοήτευση εἶναι (ἡ ἀδιαφορία ἑνός ἀνθρώπου στό κάλεσμα τοῦ Θεοῦ;) Πρέπει νά γρηγοροῦμε γιά τόν Χριστό. Καί νά προσευχόμεθα γιά τήν σωτηρία κάποιου ἀδελφοῦ μας. Καί ἐμεῖς καί τό περιβάλλον μας. Ἐπιτρέπεται νά «μήν ἰσχύομεν οὔτε μίαν ὥραν γρηγορῆσαι» καί νά περιορίζομε τήν προσευχή μας, ἐμεῖς πού ἀξιωθήκαμε νά ἔχομε φωτισμό Θεοῦ; Ὅπως λέγει τό ἅγιον Εὐαγγέλιο σέ ὅποιον ἐδόθη πολύ, πολύ καί ζητηθήσεται ἀπ᾿ αὐτοῦ. Γιατί ὅλα τά δῶρα τοῦ Θεοῦ ἔχουν καί εὐθύνη. Καί ὁ φωτισμός τοῦ Θεοῦ ἔχει εὐθύνη. Πρέπει λοιπόν νά «ἰσχύωμεν» καί νά προσευχόμεθα γιά τούς ἄλλους ἀνθρώπους καί σέ εἴμαστε σέ ἀγωνία γι' αὐτούς πού ἔχουν ἀνάγκη τήν προσευχή μας γιά τή σωτηρία τους.

            «Γρηγορεῖτε καί προσεύχεσθε ἵνα μή εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν».

            Καί μή φαντάζεσθε λέει ὁ Κύριος πώς ἡ προσευχή σας εἶναι μόνο γιά τούς ἄλλους. Σύμφωνα μέ τό ἅγιο Εὐαγγέλιο, ὁ χειρότερος πειρασμός ξέρετε ποιός εἶναι; Ἤ μᾶλλον ἕνας καί μοναδικός εἶναι ὁ πειρασμός στόν ἄνθρωπο. Ὅταν βρίσκεται σέ δίλλημα μεταξύ θελήματος Θεοῦ καί θελήματος δικοῦ του καί δέν λέγει στόν Πατέρα τόν ἐπουράνιο: «Πάντα δυνατά σοι. Εἰ δυνατόν παρένεγκε τό ποτήριον τοῦτο. Ἀλλά ὄχι ὅ,τι  θέλω ἐγώ ἀλλά ὅ,τι  Σύ». Ἀλλά χωρίς νά λέει τίποτε παίρνει τή δική του ἀπόφαση, μόνος του, ὅπως τήν πῆρε ἡ Εὔα στόν Παράδεισο, πού δέν ἐρώτησε καθόλου τό Θεό οὔτε μέ προσευχή οὔτε μέ κανένα ἄλλο τρόπο γιά τό πιό εἶναι τό θέλημά Του.

            Πειρασμός λοιπόν εἶναι ἡ στιγμή κατά τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος προτιμάει τήν ἁμαρτία ἀπό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Προτιμάει κάτι τό διαφορετικό ἀπό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Αὐτή ἡ προτίμηση ὅμως γίνεται ἐπειδή μέσα του ὁ ἄνθρωπος ὑφίσταται ἕνα τρομακτικό σεισμό πού ἄν δέν γκρεμίζει ἐντελῶς τουλάχιστον προκαλεῖ φοβερές ρωγμές τό οἰκοδόμημα τῆς πίστεώς του.

            Γρηγορεῖτε, λοιπόν, λέγει ὁ Κύριος καί προσεύχεσθε, ἄν θέλετε νά μείνετε πιστοί. Μή φαντάζεσθε ὅτι βρεθήκατε πιστοί καί θά μείνετε ἔστω καί ἄν εἴσαστε σ᾿ αὐτή τήν ἡλικία τήν γεροντική. Πάντοτε ὑπάρχει δυνατότητα ὁ ἄνθρωπος νά ξεφύγει ἀπό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. «Γρηγορεῖτε καί προσεύχεσθε ἵνα μή εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν, τό μέν πνεῦμα πρόθυμον ἡ δέ σάρξ ἀσθενής».

            Ἄν ὁ Κύριος σ᾿ αὐτή τήν περίπτωση, αἰσθάνθηκε τόσο πολύ τήν πίεση τῶν ἐξωτερικῶν παραγόντων πού θά τόν ὁδηγοῦσαν στά πάθη Του, τόσο δυνατή, ὥστε νά πεῖ: «Πάτερ πάντα δυνατά σοι. Πάτερ ὅλα εἶναι γιά Σένα δυνατά». Ἔ, λοιπόν, ἄν εἶναι δυνατόν διόρθωσε καί κάτι.… Ἄν ἔτσι εἶπε ὁ παντοδύναμος Χριστός, γιά φαντασθεῖτε, σέ τί κλύδωνα μπορεῖ νά βρεθεῖ ἕνας ἄνθρωπος. Καί ἄν ὁ Χριστός σ᾿αὐτή τήν κατάσταση, ἔκανε μετάνοιες, ὄχι ἁπλά γονάτισε καί εἶπε λίγα λόγια, ἀλλά «ἔπιπτεν ἐπί τῆς γῆς», καί πάλι δέν εὕρισκε ἡσυχία καί πῆγε στούς μαθητές νά τόν παρηγορήσουν, φαντασθεῖτε πόσο ἕνας ἄνθρωπος ἀδύνατος ἔχει ἀνάγκη τήν προσευχή. Καί ἔχει ἀκόμη ἀνάγκη τί νά κάνει;

            Νά διδάσκεται ἀπό τήν μελέτη τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου, ὅτι πρέπει νά μήν ἀποκάμνει καί νά μήν κουράζεται ὅταν ἡ προσευχή του δέν τοῦ δίνει οὔτε παρηγοριά, οὔτε τοῦ διορθώνει τήν κατάσταση καί οὔτε φαίνεται ὁ Θεός νά δίνει καμμιά σημασία στήν προσευχή του καί νά τήν ἀκούει.

            Ἀφοῦ ὁ Κύριος εἶπε αὐτά τά λόγια «ἀπελθών προσηύξατο τόν αὐτόν λόγον εἰπών». Καί πῆγε πάλι καί συνέχισε τίς μετάνοιες. Εἶπε τά ἴδια λόγια καί μετά «πάλιν ἐλθών» δεύτερη φορά ὁ Χριστός δέ βρῆκε παρηγοριά στήν προσευχή καί γύρισε πάλι στούς μαθητές Του νά βρῆ παρηγοριά. Ἀλλά τούς ξαναβρῆκε νά κοιμοῦνται. «Ἦσαν γάρ οἱ ὀφθαλμοί αὐτῶν βεβαρημένοι». Καί ὅταν οἱ μαθητές τόν εἶδαν πάλι μπροστά τους, τούς ξύπνησε δηλαδή, ξύπνησαν λέγει τό ἅγιο Εὐαγγέλιο «οὐκ οἴδεισαν τί ἀποκριθῶσιν αὐτῷ». Αἰσθάνθησαν τόση ντροπή πού δέν ἤξεραν πιά τί νά ἀποκριθοῦν, τί νά ἀπαντήσουν.

            Μπροστά στόν πόνο Του, αἰσθανόντουσταν οἱ μαθητές ἁπλῶς ὅτι σάν ἄνθρωποι δέν μποροῦν οὔτε νά συμμετάσχουν, ἀλλά οὔτε καί νά τοῦ προσφέρουν καμμιά ψυχική ὠφέλεια. Ἐκείνη ἡ συνηθισμένη καί σέ μᾶς κατάσταση. Πού βλέπομε τόν ἄλλο, μᾶς διηγεῖται τόν πόνο του καί προσπαθοῦμε μέ τά πιό κρύα λόγια νά τοῦ ποῦμε κάτι.

            Μετά ἀπό αὐτό, ὁ Κύριος ξαναγύρισε καί συνέχισε τήν προσευχή Του.

            Ἡ τρίτη προσευχή γιά τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό ἦταν πιό δύσκολη. Τόση προσευχή στήν ἀρχή καί ὁ Κύριος δέν εὑρῆκε παρηγοριά. Γύρισε στούς μαθητές Του καί δέν εὑρῆκε παρηγοριά καί ξαναγύρισε στήν προσευχή καί λέγει τό ἅγιο Εὐαγγέλιο «ἐγένετο ὁ ἱδρώς αὐτοῦ ὡσεί θρόμβοι αἵματος καταβαίνοντες ἐπί τῆς γῆς».

            Ἐρώτημα: Κάναμε καμμιά φορά προσευχή καί ἱδρώσαμε; Ἀστεῖα λέμε. Αἰσθανθήκαμε ποτέ ἀγωνία καί ἱδρώσαμε; Πάλι ἀστεῖα λέμε.

            Ἄν λοιπόν οὔτε σέ προσευχή αἰσθανθήκαμε νά ἱδρώσομε, οὔτε ἀπό ἀγωνία ἱδρώσαμε ποτέ, πρέπει ποτέ νά ἔχομε θάρρος καί τόλμη νά ποῦμε ὅτι βρεθήκαμε σέ ἀληθινή θλίψη; Σέ τόση θλίψη ὥστε νά μή μποροῦμε νά τήν ξεπεράσομε; Καί σέ τέτοια ἀγωνία, πού νά δικαιολογούμεθα ὅτι δέν ἀνταποκριθήκαμε, καί δέν τήν περάσαμε νικηφόρα. «Ἐγένετο», λέει τό Εὐαγγέλιο, ὁ ἱδρώς τοῦ Κυρίου «ὡσεί θρόμβοι αἵματος». Ὅταν λέγει θρόμβοι αἵματος, τό λέει τό ἅγιο Εὐαγγέλιο, γιατί ὁ ἱδρώς βγαίνει καί ἔ... τό πολύ-πολύ εἶναι σάν δροσιά ἐπάνω στόν ἄνθρωπο, τό πολύ-πολύ νά γίνει σταγόνες. Οἱ θρόμβοι τοῦ αἵματος βγαίνουν ἀπό πηγή καί εἶναι ἐκεῖνο πού πετάγεται ἀπότομα.

            Καί τώρα τό ἐρώτημα: Σ᾿ ἕναν ἄνθρωπο, νά γίνει καί ὁ ἱδρώς αὐτοῦ ὡσεί θρόμβοι αἵματος, ἀκριβῶς ἐπειδή εἶναι ἄνθρωπος καί δέν ἔχει δύναμη καί εὑρέθηκε κάτι μπροστά του πού τόν ἔκανε νά λυπηθεῖ, νά ὑποστεῖ ἀγωνία, νά τά χάση νά ταραχθῆ, εἶναι λογικό. Ἀλλά ὁ Κύριος, τό εἴπαμε καί τό ξανατονίζουμε, εἶναι ὁ παντοδύναμος Θεός.

            Γιά φαντασθεῖτε, νά ἔρχεται σέ ἕνα ἰσοζύγιο ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ μέ τήν ἀσθένεια τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως . Νά κρατάει ὁ Θεός ὁ ἴδιος. Καί πάλι νά μή κρατιέται. Φαντασθεῖτε πόσο μεγάλος πρέπει νά ἦταν ὁ πόνος καί ἡ ἀγωνία πού ἔκανε τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό νά φτάσει στήν κατάσταση νά γίνει «ὁ ἱδρώς αὐτοῦ ὡσεί θρόμβοι αἵματος». Καί σ᾿ αὐτή τήν κατάσταση, «ὤφθη αὐτῷ ἄγγελος Κυρίου ἐνισχύων αὐτόν». Ἦρθε νά ἀναπληρώσει τίς ἐλλείψεις τῶν ἀνθρώπων ὁ ἄγγελος καί νά τόν ἐνισχύσει ψυχικά σάν ἄνθρωπο. Νά τόν ἐνισχύσει νά αἰσθανθεῖ τήν παρηγοριά κάποιου ἀπό τά πλάσματά Του τήν ὁποία ζητοῦσε.

            Ὅταν κανείς σκεφθεῖ ποιός ἦταν ὁ Χριστός καί ἀπό ποῦ ἔπαιρνε ἐνίσχυση, κυριολεκτικά τά χάνει. Γιατί ὁ Θεός, ὁ Χριστός, παρηγορεῖται ἀπό τόν ἄγγελο. Συνέβη δηλαδή ἁπλούστατα ἐκεῖνο πού συμβαίνει καί σ᾿ ἐμᾶς: Ἕνας μεγάλος ἄνθρωπος πεπειραμένος, δυνατός μέ γνώσεις, σοφία, σέ μία δύσκολη στιγμή του, πού εἶναι πικραμένος, ἀπό ποιόν ἐνισχύεται; Ἀπό ἕνα μωρό παιδάκι πού πηγαίνει δίπλα του καί τόν χαϊδεύει καί τοῦ λέει: «Μπαμπά τί ἔχεις; Ἐγώ σέ ἀγαπάω».

            Τί μᾶς δείχνει καί αὐτό; Μᾶς δείχνει πρῶτα ἀπ᾿ ὅλα, πόσο τέλεια ἦταν ἡ ἀνθρωπίνη φύση τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ἀκόμα μᾶς δείχνει πόσο ἀπαραίτητη εἶναι γιά τόν ἄνθρωπο ἡ στοργή καί ἡ ἀγάπη. Καί πόσο ἀπαραίτητη εἶναι καί γιά τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό -ἦταν καί εἶναι- ἡ στοργή καί ἡ ἀγάπη. Γιατί λέμε ἦταν καί εἶναι; Γιατί ὁ Χριστός δέν ἔπαυσε νά εἶναι καί ἄνθρωπος. Ὅπως εἶχε τότε ψυχή ἔτσι ἔχει καί τώρα. Καί τό μόνο πού ἔχει ἀλλάξει στήν ψυχή τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἶναι τό ὅτι δέν εἶναι πιά δεσμευμένη, ὅπως ὅλες οἱ ψυχές τῶν ἁγίων καί σέ τελειότερο βαθμό τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀπό τά ἐπίγεια, ὅπως ἦταν τότε.

            Ἀλλά ἐξακολουθεῖ νά ἔχει συναισθήματα. Τί ζητοῦσε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός; Ζητοῦσε τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Καί χάριν τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων ἔλεγε: «οὐχ ὡς ἐγώ θέλω ἀλλ᾿ ὡς σύ». Νίκησε ὅλες τίς ἐπιταγές καί τίς ἀξιώσεις τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως. Καί τοῦ σώματος καί τῆς ψυχῆς. Οὔτε τούς πόνους πού θά δοκίμαζε καί τό θάνατο ὑπολόγιζε, οὔτε τόν πόνο, τήν ἀδημονία, τήν ἀγωνία τῆς ψυχῆς ὑπολόγιζε. Ὅσο δυνατοί καί ἄν ἦταν οἱ πόνοι, τόσο δυνατοί πού ἦταν. Ἀλλά τί ἔλεγε; «Πάτερ, ὅλα γιά Σένα εἶναι δυνατά, ἄν εἶναι δυνατόν ἄλλαξε σχέδιο νά τόν σώσουμε τόν κόσμο μέ κάπως διαφορετικό τρόπο, ἀλλά ὄχι ἐκεῖνο πού θέλω ἐγώ ἐκεῖνο πού θέλεις Ἐσύ».

            Τί τοῦ ἔλεγε τοῦ Πατέρα; Ἅμα θέλεις Θεέ μου λές μιά κουβέντα. Νά καταργηθῆ ἡ ἔννοια ἁμαρτία. Νά καταργηθεῖ ἡ κόλαση. Νά καταργηθεῖ ὁτιδήποτε ἄλλο καί νά ὁδηγηθεῖ ὁ κόσμος  ὅλος στήν Βασιλεία τήν ἐπουράνιο. Ἀνεξάρτητα ἀπό τίς πράξεις του. Ἤ νά βροῦμε κάποιον ἄλλο τρόπο νά φωτισθεῖ. Ἄν εἶναι δυνατόν. Ἀλλά ὄχι ἐκεῖνο πού θέλω ἐγώ. Ἐκεῖνο πού θέλεις Ἐσύ. Ὄχι τό εὐκολώτερο, ἀλλά τό καλύτερο. Ὅλα δυνατά ἀλλά ὄχι τό εὐκολώτερο, τό καλύτερο.

            Τό καλύτερο ἦταν ἐκεῖνο τό ὁποῖο ἐκφράζει ὁ λόγος τοῦ Κυρίου: «Ὄxι ὅ,τι θέλω Ἐγώ, ἀλλά ὅ,τι θέλεις Ἐσύ». Ἡ ταύτιση τοῦ θελήματος τοῦ ἀνθρώπου μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἄνθρωπος πού τήν ταύτιση τοῦ θελήματός του, τοῦ δικοῦ του θελήματος μέ τή θέληση τοῦ Θεοῦ, τήν κάνει σέ τέλειο βαθμό, γίνεται τέλειος καί ἅγιος. Ὅσο πιό πολύ, τόσο πιό μεγάλος ἅγιος καί τόσο πιό πολύ φῶς τοῦ κόσμου. Πρῶτο φῶς ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Δεύτερα φῶτα ἐκεῖνοι πού ταυτίζουν τό θέλημα τους μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ἐλεοῦνται καί σώζονται.

            Καί κατά τό μέτρο πού ἀποχωρίζονται ἀπό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, εἶναι πάρα πολύ φυσικό νά λέμε: «Ἀφοῦ δέν τόν θέλεις τόν Θεό καί δέν θέλεις νά ταυτίσεις τό θέλημά σου μέ τό θέλημά Του τό τόσο ἅγιο, τί καλό περιμένεις;». Μπορεῖ κανείς νά βρεῖ ἁγιότερο πρᾶγμα στόν κόσμο ἀπό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι ἀγάπη, θυσία, ταπείνωση, καθαρότης, ἁγνότης; Μπορεῖ; Ἀφοῦ λοιπόν ἐσύ δέν θέλεις, γιατί ἔχεις παράπονο ἄν ὁ Θεός δέν σέ θέλει; Καί τελικά δέν εἶναι εὐεργεσία, τό ὅτι στό λέει ὁ Θεός ὅτι δέν σέ θέλει,  γιατί σέ φέρνει στήν ἀνάγκη νά διαλέξεις τό ἅγιο θέλημα τοῦ Θεοῦ ἀπό τό δικό σου, τό διεστραμμένο καί ἁμαρτωλό;

            Καί ἀφοῦ λοιπόν ἔγιναν αὐτά, ὁ Ἰησοῦς ἦλθε γιά τρίτη φορά καί τούς βρῆκε πάλι τούς μαθητές κοιμισμένους, καί τίς τρεῖς φορές κοιμόντουσαν καί τούς λέγει: «Καθεύδετε τό λοιπόν καί ἀναπαύεσθε· ἀπέχει ἐλήλυθεν ἡ ὥρα καί ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται». Σέ δυό λεπτά ἔφτασε ὁ Ἰούδας μαζί μέ τούς στρατιῶτες καί τόν συνέλαβαν γιά νά ἀρχίσουν τά ἄχραντα πάθη.

            Κάποια φορά εἶχαν πάει σ᾿ ἕνα μεγάλο ἀσκητή πού λεγόταν Στέφανος τρεῖς καλόγηροι νά τόν ρωτήσουν γιά διάφορα πνευματικά θέματα. Ἀλλά ξεκίνησαν ρωτώντας γιά τήν γιά θέματα πού δέν εἶχαν νά κάνουν μέ τήν πνευματική ζωή. Ὁ ἅγιος Στέφανος καθόταν ἀπέναντί τους σιωπηλός. Κάποια στιγμή τοῦ λένε:

            -Δέν μᾶς δίνεις πάτερ μιά συμβουλή τί πρέπει νά κάνομε γιά νά σωθοῦμε;

            Τούς λέει ὁ ἅγιος Στέφανος:

            -Μέ συγχωρεῖτε. Δέν σᾶς ἀπαντοῦσα γιατί μέχρι τώρα δέν ἄκουσα τίποτα.

            Πολλά τοῦ λέγανε ὅπως εἴπαμε καί λίγα τούς ἀπαντοῦσε καί τούς εἶπε δέν ἄκουσα τίποτα. Ἐπειδή ὅλα τους τά ἄλλα λόγια, ἦταν «περί ἀνέμων καί ὑδάτων». Ἦταν συνηθισμένη κουβέντα, ἁβροσφροσύνη.

            -Μέ συγχωρεῖτε, δέν ἄκουσα τίποτε μέχρι τώρα. Τώρα ὅμως «πού μέ ρωτήσατε» νά σᾶς πῶ. Ἐγώ ὅλη μου τή ζωή μελετῶ τό Σταυρό καί τά πάθη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

            Καί ἀφοῦ εἶπε αὐτά τά λόγια, ξανάκλεισε τό στόμα του καί δέν τό ξανάνοιξε καθόλου. Δέν τούς εἶπε οὔτε μιά λέξη.

            Καταλαβαίνομε τί θέλει νά πεῖ;

            -Ἐγώ σέ ὅλη μου τή ζωή μελετῶ τό Σταυρό καί τά πάθη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

            Τί ἦταν αὐτός; Καλόγηρος. Τί ἔκανε σέ ὅλη του του τή ζωή;

            Προσευχόταν καί σέ ὅλη του τή ζωή ἔκανε αὐτοέλεγχο. Ἐξέταζε πράξεις, σκέψεις καί συναισθήματα. Γιά νά βλέπει, ἄν ταυτίζονται καθόλου μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καί τί λέει: «Μελετῶ σέ ὅλη μου τή ζωή τό Σταυρό καί τά πάθη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ».

            Σχολεῖο πνευματικῆς ζωῆς, σχολεῖο ὀρθοφροσύνης γιά τόν ἄνθρωπο εἶναι τά Πάθη τοῦ Χριστοῦ. Θά προσθέσομε, καί γιά τόν ἅγιο ἄνθρωπο, ἀλλά καί γιά τόν ἁμαρτωλό.

            Γιά τόν πιστό ἁγιωσύνης καί γιά τόν ἄπιστο ἀνθρωπιᾶς τό μεγαλύτερο σχολεῖο εἶναι ἡ μελέτη τοῦ Σταυροῦ καί τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐκεῖνοι πού δέν μελετοῦν τά πάθη καί τό Σταυρό τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ δέν ὑστεροῦν ἁπλά σέ πίστη ἀλλά καί ζημιώνονται πολύ.

            Σάν ἀστεῖο ἄς ποῦμε τό ἑξῆς: Ἐμεῖς εἴμαστε Ρωμηοί. Καί οἱ Εὐρωπαῖοι εἶναι Φράγκοι. Οἱ Ρωμηοί μαζί μέ τούς Ἑβραίους σταύρωσαν τό Χριστό τότε. Ρωμαῖοι καί Ἑβραῖοι.

            Κάποια φορά λοιπόν ἕνας ἅγιος πραγματικά ἐπίσκοπος στά μέρη τῆς Φραγκιᾶς, ἔκανε κήρυγμα μπροστά σ᾿ ἕνα βασιλέα τῶν Φράγκων καί σέ πολύ λαό καί στρατό. Ἦταν ἀκόμα εἰδωλολάτρες. Τούς ἐξιστοροῦσε τά πάθη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γιά μιά στιγμή πετάχτηκε ὁ βασιλιᾶς τῶν Φράγκων ἐπάνω καί λέει.

            - Ἄν ἤμουνα ἐγώ ἐκεῖ δέν θά τούς ἄφηνα ποτέ, νά κάνουν τέτοια πράγματα στόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό.

            Τό ἴδιο εἶχε εἰπεῖ καί ὁ ἀπόστολος Πέτρος. Ὅταν ὁ Χριστός προέλεγε ὅτι βαδίζει πρός τά πάθη ὁ Πέτρος ἔπεσε ἐπάνω του καί τοῦ ἔλεγε:

            - Κύριέ μου, ποτέ τέτοιο πρᾶγμα δέν ἐπιτρέπεται.

            Καί ὅταν πῆγαν νά τόν δέσουν, τό Χριστό, ὁ ἀπόστολος Πέτρος ἔβγαλε τό χατζάρι του καί ἔκανε χρήση. Σάν ἅγιος ἄνθρωπος πού ἦταν δέν ἔκανε καμιά τρομερή χρήση. Δέν κατόρθωσε νά κόψη τίποτα περισσότερο, οὔτε σβέρκο ἔκοψε, οὔτε λαιμό. Ἕνα αὐτί ἔκοψε. Γιατί δέν τό κράταγε ἡ καρδιά του νά κόψη τίποτε περισσότερο. Μόνο ἕνα αὐτί ἔκοψε.

            Αὐτή εἶναι ἡ διαφορά τοῦ ἁγίου ἀνθρώπου πού θυμώνει καί προσπαθεῖ νά ξεσπάσει στό ἀνωδυνότερο. Γιατί δέν τό ἀντέχει ἡ καρδιά του, νά ξεσπάσει στό βαρύ. Καί τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου πού εἶναι γεμᾶτος ἀπό κακία καί ὅταν τόν καταλάβει ἡ κακία του δέν σταματάει καί δέν δένεται μέ τίποτα.

            Ἀφοῦ λοιπόν ὁ ἀπόστολος Πέτρος ἔκοψε τό αὐτί, ὁ Χριστός εἶπε:

            Βάλτο αὐτό ἐκεῖ στή θήκη του καί κάτσε φρόνιμα. Γιατί ἐγώ δέν ἔχω ἀνάγκη ἀπό τή προστασία σου. Ἤ νομίζεις ὅτι δέν μποροῦσα νά παρακαλέσω τόν Πατέρα καί νά κατεβάσει δώδεκα λεγεῶνες ἀγγέλων γιά νά μέ ὑπερασπίσουν; Ἀλλά τά παθαίνω, θά τά ὑπομείνω ὅλα αὐτά κατά ὑπακοή πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων.

            Συνεπῶς δέν ἦταν θέμα ἄν μποροῦσε ὁ Κύριος νά ἀλλάξει σχέδιο. Ἄν ἐπρόκειτο νά ἀλλάξει νά μήν ὑποστεῖ τό πάθος θά ἄκουγε ὁ Πατέρας του ὁ ἐπουράνιος, στόν ὁποῖο εἶπε ὁ Χριστός «πάντα σοί δυνατά, ὅλα εἶναι γιά Σένα δυνατά, ἐάν θέλεις ἄλλαξε τό σχέδιο. Βρές ἄλλο τρόπο σωτηρίας». Ἀφοῦ λοιπόν, γιά τόν Κύριο ἦταν ἀπαραίτητο τό Πάθος «δι᾿ ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους καί διά τή ἡμετέραν σωτηρίαν», ἄς μή ξεχνᾶμε ὅτι εἶναι ἀπαραίτητα  «δι᾿ ἡμᾶς καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν» καί ἐκείνα πού συμβαίνουν στή ζωή μας. Τά δικά μας πάθη, ὁ δικός μας πόνος, οἱ δικές μας τρικυμίες. Καί πρέπει νά περνᾶνε ὄχι μέ ἀνθρώπινο τρόπο, ἀλλά μέ θεοπρεπῆ τρόπο δηλαδή  μέ προσευχή ὅπως ἔκανε ὁ Χριστός καί μέ μετάνοια.

            Καί μέ τήν παράκληση, τά λόγια δηλαδή πού ἔλεγε ὁ Χριστός: «ὅλα γιά Σένα εἶναι δυνατά, ἀλλά ὑπεράνω ὅλων προέχει ὄχι τό πόσο γρήγορα θά ἀπαλλαγῶ ἐγώ ἀπό τό κακό πού μέ βρῆκε, ἀλλά τό πῶς καί σέ τί μέτρο, πόσο θά κατορθώσω νά ταυτίσω τό θέλημά μου μέ τό θέλημα τοῦ ἐπουρανίου Πατρός».

            Ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα τονίζεται καί ἑορτάζεται μέ τόση μεγαλοπρέπεια, γιά νά εἶναι  γιά ὅλους μας σχολεῖο. Σχολεῖο πού ἔζησε ὁ Χριστός, μαθήτευσαν τόσοι ἅγιοι καί μαζί μέ τούς ἄλλους μοναχούς καί ὁ ἅγιος Στέφανος.

            Ἄς γίνει καί γιά μᾶς «μεγάλο σχολεῖο» ὁ ἑορτασμός τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος γιά νά γίνει καί πιό λαμπρός ὁ ἑορτασμός τῆς ἁγίας Ἀναστάσεως. Ἀμήν.-

Υποσημείωσεις:

1.  ὁ περίφημος Γάλλος ἱεροκήρυξ Σουετώ

Τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νικοπόλεως κυροῦ Μελετίου,

 

ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία. Ἔγινε στή Φιλιππιάδα στίς  13/4/1981

πηγή

Ομιλία του Δρ. Ιωάννου Μπέκου – Εις τα ‘Αγια Πάθη

 



 

Προσκυνώντας τά Πάθη


Εἰσερχόμαστε στήν Ἁγία καί Μεγάλη Ἑβδομάδα γιά νά γιορτάσουμε τά Ἅγια Πάθη τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή, «τοὺς ἐμπτυσμούς, τὰ ῥαπίσματα, τὰ κολαφίσματα, τὰς ὕβρεις, τοὺς γέλωτας, τὴν πορφυρᾶν χλαίναν, τὸν κάλαμον, τὸν σπόγγον, τὸ ὄξος, τοὺς ἤλους, τὴν λόγχην, καὶ πρὸ πάντων, τὸν σταυρόν, καὶ τὸν θάνατον». Ἡ κορυφαία ἑβδομάδα τοῦ χρόνου κατά τήν ὁποία κορυφώνεται ἡ πορεία πρός τόν Σταυρό καί τήν Ἀνάσταση, φέρνει ἐνώπιόν μας τόν Θεό νά πάσχει ὡς ἄνθρωπος, νά παθαίνει κατά ἕναν τρόπο πού ταιριάζει στούς ἀνθρώπους πού ἁμαρτάνουν, ἀλλά πού σίγουρα δέν ταιριάζει στόν ἀναμάρτητο Θεό. Παράδοξα εἶναι τά πάθη τοῦ Χριστοῦ καθώς προβάλλουν τόν τρόπο τοῦ Θεοῦ γιά νά σωθεῖ ὁ ἄνθρωπος, ἕναν τρόπο ἀντίθετο σέ σχέση μέ τόν τρόπο πού ἄνθρωποι σκέπτονται καί ἐνεργοῦν γιά τά συμφέροντά τους.  Ὁ τρόπος τοῦ Θεοῦ προϋποθέτει τά παράδοξα πάθη Του, ἀλλά εἶναι ὁ μοναδικός τρόπος μέ τόν ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος θά μποροῦσε νά σωθεῖ καί ἀπό τόν ψυχικό καί πραγματικό θάνατο πού συνέβη ἀμέσως μετά τήν παρακοή καί τόν χωρισμό τῆς ψυχῆς ἀπό τόν Θεό, ἀλλά καί ἀπό τόν θάνατο τοῦ σώματος πού συνέβη στή συνέχεια.  Κατανοεῖ κανείς τά παράδοξα πάθη τοῦ Χριστοῦ μετέχοντας σέ αὐτά. Ἀλλά τί μπορεῖ νά σημαίνει μιά τέτοια μετοχή;

Ὁ Χριστός ἔπαθε τά πάθη πού ὁ ἄνθρωπος τά ὑποφέρει γιατί ταιριάζουν στή φύση του.  Ἀπό τή φύση μας προέρχονται ἡ πείνα, ἡ δίψα, ἡ κόπωση, ἡ λύπη, ἡ ἀγωνία, ὁ σταυρός, ὁ θάνατος. Καί ὁ Θεός ἔπαθε τά δικά μας πάθη κυριαρχώντας πάνω σε αὐτά, ὥστε νά γίνουν κι ἀπό ἐμᾶς ὑποχείρια, βλέποντας τά ἀποτελέσματα τῶν ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ καί μήν μένοντας στά φαινόμενα. Παράδειγμα αὐτῆς τῆς ἐξέλιξης πού ἀντιστοιχεῖ σέ ἀλλαγή τῆς γνώμης πού ἔχει κανείς γιά τά συμβάντα τοῦ κόσμου, εἶναι ὁ ληστής στόν Σταυρό. Κοιτώντας τόν Χριστό ὁ ληστής δέν βλέπει τά φαινόμενα, δηλαδή, τά ραπίσματα, τούς ἐμπτυσμούς, τά καρφιά, τόν σταυρό, τή λόγχη, τά περιπαίγματα. Βλέπει πέρα ἀπό τά φαινόμενα καί ἔτσι μπορεῖ νά ἀντικρύζει τούς ἀγγέλους πού βρίσκονται ὁλόγυρα, τόν ἥλιο νά ἀναχωρεῖ ἀπό τό στερέωμα ἐπιφέροντας τό σκοτάδι, τό καταπέτασμα νά σχίζεται στά δύο, τή γῆ νά τρέμει, τούς νεκρούς νά εἶναι ἕτοιμοι νά βγοῦν ἀπό τούς τάφους. Καί τότε, ἐνῶ βλέπει ἕναν ἄνθρωπο νά ὑποφέρει τά πάθη του, μπορεῖ καί τόν προσκυνάει ὡς Θεό γιατί τά ὅπλα του πιά δέν εἶναι τά ὅπλα πού παλιά εἶχε καί τώρα ἔχει πετάξει, τά ὅπλα μέ τά ὁποῖα οἱ ἄνθρωποι ἀντιλαμβάνονται τόν κόσμο, ἐπιδιώκουν ἐπιτεύγματα καί λύνουν τίς διαφορές τους. Τώρα πιά τά ὅπλα του εἶναι ἡ πίστη καί εἶναι σίγουρο ὅτι χωρίς τήν πίστη κανείς δέν μπορεῖ νά δεῖ καί νά ἀναγνωρίσει τόν Θεό στά πάθη Του.

Γιά νά δεῖ κανείς τόν Θεό καί τά πάθη τοῦ Χριστοῦ νά ἀποκτήσουν νόημα γιά τή ζωή του, θά πρέπει νά κατανοήσει ὅτι ὁ Θεός παθαίνει αὐτά πού ταιριάζουν στούς ἀνθρώπους καί ταυτόχρονα ἐνεργεῖ κατά τόν τρόπο πού ταιριάζει στόν ἴδιο τόν Θεό.  Ἔτσι, ἀπό τή μιά, μᾶς βεβαιώνει ὅτι εἶναι πλήρης ἄνθρωπος, ἕνας ἀπό ἐμᾶς πού γνωρίζει πολύ καλά ὅλα αὐτά πού οἱ ἄνθρωποι ἀποκαλοῦν στεναχώριες, δυσκολίες καί θλίψεις καί ἀπό τήν ἄλλη, ζητάει ἀπό τόν Πατέρα τή συγχώρεση τῶν ἁμαρτιῶν τῶν ἀνθρώπων μέ μεγαλοψυχία, σάν νά μήν πάσχει. Μέ τόν τρόπο αὐτό μαθαίνουμε ὅτι ἡ αἰτία πού πάσχουμε δέν εἶναι τά πάθη, δηλαδή, οἱ δυσκολίες τῆς ζωῆς, οἱ θλίψεις, οἱ δοκιμασίες καί ἐκεῖνα ἤ ἐκεῖνοι πού τά προκαλοῦν. Ἡ πραγματική αἰτία εἴμαστε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι, ἡ μικροψυχία μας καί ἡ στεναχώρια μας ἀπό τά ὅσα μᾶς συμβαίνουν κι ὄχι ἡ ἄδικη κατηγορία ἤ ἡ ἀναπάντεχη προσβολή πού, ἄν σκεφτοῦμε χριστιανικά, ἀποτελοῦν εὐκαιρία διόρθωσης τῶν λαθῶν καί ἀνόδου στήν κλίμακα τῶν ἀρετῶν. Ὁ Ἰησοῦς πάθαινε καί μάλιστα ἄδικα καί ἡ ἀντίδρασή του ἦταν ἡ συγχώρεση. Ἡ μίμηση τοῦ Ἰησοῦ γιά τόν τρόπο πού πρέπει νά παθαίνουν οἱ χριστιανοί σημαίνει μετοχή στά πάθη τοῦ Χριστοῦ. Μαθαίνοντας κανείς νά παθαίνει κατά ἕναν χριστιανικό τρόπο, μαθαίνει κι ἄλλα νοήματα γιά τόν χαρακτήρα τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου.

Ὁ Θεός παθαίνει ὅλα αὐτά πού θεωροῦνται ντροπή ἀπό τούς ἀνθρώπους νά συμβαίνουν στή ζωή τους. Τό ράπισμα, ὁ ἐμπαιγμός, τό περίπαιγμα καί ὅλα τα ἄλλα πού ἔπαθε ὁ Χριστός, πλημμυρίζουν μέ ντροπή ὅσους φανοῦν ἄτυχοι νά τά ὑποστοῦν.  Ἀλλά οἱ μαθητές Του γράφοντας τά Εὐαγγέλια δέν ντρέπονται γι’ αὐτά καί τά περιγράφουν μέ καθαρότητα καί ἀντικειμενικότητα γιατί τά θεωροῦν τιμή κι ὄχι ντροπή. Πιστεύουν ὅτι εἶναι τιμή γι’ αὐτούς νά παθαίνει ὁ Θεός γιά χάρη τους, γιά χάρη ὅλων των ἀνθρώπων. Ντροπή θά ἦταν νά ἀπολαμβάνει κανείς τιμές καί μάλιστα γιά χάρη τοῦ ἐαυτοῦ του. Ὁ Χριστός μᾶς μαθαίνει τί θά πρέπει νά θεωροῦμε τιμή καί τί ντροπή καί μᾶς καλεῖ νά κάνουμε ἄλλες σκέψεις ἀπό ἐκεῖνες πού θεωροῦνται αὐτονόητες στόν κόσμο μας. Μαθαίνοντας ἀπό τόν Χριστό στήν πραγματικότητα μετέχουμε στά πάθη του κι αὐτή ἡ μετοχή εἶναι ἡ κατανόηση ὅτι οἱ θλίψεις καί οἱ δυσκολίες, κι ὄχι ἡ ἀπουσία τους, μποροῦν νά ἀποδώσουν ἀξία καί τιμή, ἰδιαίτερα ὅταν κανείς συμβεῖ νά θλίβεται καί νά δυσκολεύεται γιά χάρη τῶν ἀδελφῶν του, ἀφήνοντας στήν ἄκρη τά συμφέροντα τοῦ ἐαυτοῦ. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι κανείς ὑποφέρει καί παθαίνει μόνος του ἀκόμα καί ὅταν περιστοιχίζεται ἀπό δικούς του ἀνθρώπους πού τόν διαβεβαιώνουν ὅτι νιώθουν τόν πόνο του. Μόνο ἐκεῖνος πού θλίβεται κατανοεῖ τί ἀκριβῶς εἶναι ἡ θλίψη. Γι’ αὐτό καί ὅταν κανείς συνδέσει τό πάθος του μέ τούς ἄλλους γιά χάρη τους, τότε τό πάθος γίνεται τιμή. Γιατί τότε ὁ πιστός δέν ἀναζητεῖ τόν ὑπαίτιο τῶν παθῶν του, δέν καταφέρεται ἐναντίον τῶν ἄλλων μέ βρισιές καί σκληρότητα, ἀλλά συμπεριφέρεται ὅπως καί ὁ Χριστός, μέ πραότητα καί ἠπιότητα. Ὅταν τά πάθη τοῦ Χριστοῦ γίνονται τιμή γιά τούς ἀνθρώπους, τότε μποροῦν νά γίνουν καί θεμέλιο τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς, τότε εἶναι πού κανείς μπορεῖ μαζί μέ τόν Ἅγιο Ἰωάννη Χρυσόστομο νά ἀναφωνήσει ὅτι τά πάθη τοῦ Χριστοῦ «εἶναι τά ἅγιά μας». Ἀλλά μιά τέτοια ἐξέλιξη δέν εἶναι στό χέρι μας, ἀλλά στό χέρι τοῦ Θεοῦ καί τῆς χάριτός Του ἔτσι ὅπως ἀκριβῶς συνέβη μέ τούς μαθητές τοῦ Κυρίου.

Γνωρίζουμε ὅτι οἱ ἴδιοι οἱ μαθητές τοῦ Χριστοῦ, παρά τό γεγονός ὅτι ὁ Χριστός τοῦ εἶχε ἀποκαλύψει τά ἐπερχόμενα πάθη Του, δέν μποροῦν νά κατανοήσουν τό μυστήριο τῆς Οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ ἔχοντας στό μυαλό τούς τιμές καί δόξες μιᾶς ἐπίγειας βασιλείας. Λυποῦνται μόλις ἀκοῦν γιά τά ἐπερχόμενα δεινά, γιατί δέν μποροῦν νά δεχθοῦν ὅτι ἐκεῖνος πού τόσο εὐεργέτησε τόν λαό του μέ τά θαύματά του, ἀξίζει νά πεθάνει. Δέν ταιριάζει μέ τόν ἀνθρώπινο τρόπο σκέψης μιά τέτοια ἐξέλιξη τῆς ἱστορίας τοῦ Ἰησοῦ, γιατί οἱ ἄνθρωποι εἶναι πεπεισμένοι ὅτι ὅποιος εὐεργετεῖ καί μάλιστα μέ πρωτόγνωρο καί μοναδικό τρόπο τούς ἀνθρώπους, θά πρέπει νά ἀμείβεται κατάλληλα καί νά ἐπευφημεῖται, ὄχι νά σταυρώνεται καί νά πεθαίνει ἕναν ἀτιμωτικό θάνατο.   Ἄλλωστε, ἕνας βασιλιάς θά πρέπει νά βασιλεύει κι ὁ Χριστός εἶναι βασιλιάς. Ἐνῶ ὁ Χριστός συνυφαίνει τό πάθος Του μέ τά θαύματα καί τή διδασκαλία Του σέ μιά ἑνότητα, μέ τόν ἕνα νά ἀποτελεῖ συνέχεια καί ἀποτέλεσμα τοῦ ἄλλου, οἱ μαθητές τοῦ Κυρίου προτιμοῦν τήν ἄνεση τῶν θαυμάτων καί τήν ὀμορφιά τῆς διδασκαλίας γιά τήν ἐπερχόμενη Βασιλεία. Ὅπως συμβαίνει γενικά μέ τούς ἀνθρώπους, δέν θέλουν νά στεναχωρηθοῦν, δέν θέλουν νά ὑποφέρουν καί προτιμοῦν νά περάσουν κατευθείαν στή δόξα τῆς Βασιλείας καί ἐπειδή ἔτσι ἀκριβῶς σκέπτονται, σκέπτονται λάθος. Ὁ Χριστός τούς ἀνακοινώνει ὅτι ἀνεβαίνοντας στά Ἱεροσόλυμα θά ὑποστεῖ ποικίλα πάθη μέ κατάληξη τόν σταυρό, τόν θάνατο καί τήν ἀνάσταση καί οἱ μαθητές του, καί μάλιστα οἱ κορυφαῖοι ἀπό αὐτούς, οἱ γιοί τοῦ Ζεβεδαίου, ζητοῦν πρωτοκαθεδρίες, ζητοῦν τήν ἀνταμοιβή τους γιά τό γεγονός ὅτι ὑπάρχουν ὡς καλοί μαθητές δίπλα στόν Κύριο.  Βέβαια ἔχουν τή δικαιολογία ὅτι ἀκόμα δέν εἶχε συμβεῖ ὁ σταυρικός θάνατος καί δέν εἶχε δοθεῖ ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὥστε τελικά νά ἀποδειχθοῦν ἀνώτεροι κάθε πάθους ὡς ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλά γιά ἐμᾶς δέν ὑπάρχει καμία δικαιολογία. Ὁ Χριστός ἔχει σταυρωθεῖ, ἔχει ἀναστηθεῖ, ἔχει στείλει τόν Παράκλητο καί μπορεῖ κανείς ζώντας μέσα στήν Ἐκκλησία νά ἑλκύσει τήν χάρη τοῦ Θεοῦ κατανοώντας τό μυστήριο τοῦ πάθους τοῦ Χριστοῦ πού ὁδηγεῖ στήν Ἀνάσταση κι ἀπό ἐκεῖ στούς Οὐρανούς. Δέν μποροῦμε νά κάνουμε σάν νά μήν ἔχει συμβεῖ τίποτα ἀπό ὅλα αὐτά, σάν νά μήν μποροῦμε νά ἀνέβουμε τήν κλίμακα τῶν ἀρετῶν πού ὁδηγεῖ στόν Θεό, σάν νά μήν μποροῦμε νά ἀγρυπνήσουμε κοντά Του.

Ἡ προσευχή τοῦ Ἰησοῦ στόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ μᾶς δείχνει ἕνα κρίσιμο σημεῖο. Ὅσοι μετέχουν στά πάθη τοῦ Χριστοῦ, μετέχουν ἐλεύθερα καί μέ ὑπακοή, χωρίς ὅρια. Ξενίζει τόν σύγχρονο ἄνθρωπο ὁ συνδυασμός ἐλευθερίας καί ὑπακοῆς, ἀλλά ἔτσι θέλει ὁ Θεός νά βλέπουμε τή σχέση μας μαζί Του. Ἡ ἐλεύθερη ἐπιλογή τοῦ Χριστοῦ νά πάθει καί ἡ ὁποία ἐπιβεβαιώθηκε μέ τή φράση «οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω ἀλλ’ ὡς σύ» δείχνει τή σχέση τῆς ἐλευθερίας με τήν ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Γνωρίζουμε πολύ καλά ὅτι λόγῳ τῆς παρακοῆς μας χάσαμε τόν Παράδεισο καί καταλήξαμε στή θνητή καί ἁμαρτωλή κατάστασή μας. Παρά τίς τρομερές συνέπειες τῆς παρακοῆς πού τίς ζοῦμε καθημερινά στίς ζωές μας, δέν εἴμαστε καί πολύ σίγουροι ὅτι ἡ ὑπακοή εἶναι ἀρετή καί μάλιστα μιά ἀρετή πού δίνει ζωή αἰώνια. Ἀντίθετα εἴμαστε σίγουροι ὅτι ἡ ἐπικράτηση τῆς γνώμης μας κι ὁ ἀγώνας γιά τήν προβολή καί τήν ὑπεράσπισή της, ἐξασφαλίζουν μέ τόν καλύτερο τρόπο τά συμφέροντα τά δικά μας καί τῆς οἰκογένειάς μας. Δέν περνάει ἀπό τό μυαλό μας ὅτι ἐνδεχομένως ὁ Θεός νά διαφωνεῖ μέ τή γνώμη μας καί τίς ἐπιλογές μας. Τά πάθη τοῦ Χριστοῦ δείχνουν ὅτι χωρίς τήν ὑπακοή στόν Θεό καί στό θέλημά Του, δηλαδή τό θέλημα καί τοῦ Πατέρα καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δέν ὑπάρχει μετοχή στά πάθη Του, δέν ὑπάρχει ἐλπίδα.

Ἀπέναντι στίς πολλές ἐλπίδες τῶν ἀνθρώπων γιά πολλά καί σημαντικά πράγματα, ἐκεῖνος πού μετέχει στά πάθη τοῦ Χριστοῦ ἀποκτάει τή σίγουρη ἐλπίδα τῆς ἀνόδου στόν Οὐρανό. Ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου παθαίνει ὥστε τῆς καθόδου Του ἀπό τούς Οὐρανούς νά ἀκολουθήσει ἡ ἄνοδος τῶν ἀνθρώπων πρός τόν Θεό. Σέ αὐτή τήν πορεία, ἡ ἐλπίδα τῆς πνευματικῆς μας ἀνόδου πάνω ἀπό τή γῆ καί τελικά κοντά στόν Θεό, θά συναντήσει τήν ἀγάπη καί τήν ταπείνωση. Μέ τά πάθη τοῦ Χριστοῦ, ὅπως βέβαια καί μέ τήν Ἐνσάρκωση καί τήν Ἀνάσταση, μαθαίνουμε τήν ὑπερβολή τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός ἐμᾶς. Ἀντιλαμβανόμενοι τό μέγεθος τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, ἀπομακρυνόμαστε ἀπό τήν ἔπαρση τοῦ ἐγωισμοῦ γιατί ὁ Θεός μᾶς ἀνυψώνει τόσο πολύ χωρίς νά ἔχουμε προσφέρει τίποτα, ἀλλά καί μᾶς κρατάει στήν ταπείνωση γιά νά γίνουμε ταπεινότεροι βλέποντας μέ σύνεση τό μέγεθος τῆς ἐπαγγελίας καί τῆς εὐεργεσίας. Γιά τί πράγμα μπορεῖ κανείς πιά νά ὑπερηφανευτεῖ ὅταν ὁ Θεός πεθαίνει κι ἐμεῖς ἀποκτοῦμε τή σωτηρία μας χωρίς καμία δική μας συνεισφορά; Ἄν κανείς δέν μπορεῖ νά ὑπερηφανευτεῖ γιά τίποτα μπροστά στά πάθη τοῦ Χριστοῦ τότε, μιμούμενοι τόν Κύριο, ἀγάπη πρέπει νά ἔχουμε καί γιά τόν Θεό, ἀλλά καί γιά τούς ἀνθρώπους. Σέ διαφορετική περίπτωση, θά πρέπει νά γνωρίζουμε ὅτι τά πάθη τοῦ Χριστοῦ δέν μᾶς ἔχουν ἀκόμα ἀγγίξει, παραμένοντας ἀκατανόητα. Ἡ ἀγάπη γιά τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπο ἀποτελοῦν μετοχή στά πάθη τοῦ Χριστοῦ.

Ἔτσι περιγράφουν οἱ Πατέρες μας τήν πορεία τῶν πιστῶν χριστιανῶν μέσα στή Μεγάλη Ἑβδομάδα. Καθένας πού κάτι ἀπό ὅλα αὐτά μπορεῖ νά δεῖ, θά μπορέσει μέ τήν ψυχή του νά ἀπευθυνθεῖ πρός τόν Χριστό καί νά προσκυνήσει τά πάθη Του.


Πηγή

Διαλογισμός την Αγία και Μεγάλη Πέμπτη

 



Διαλογισμός την Αγία και Μεγάλη Πέμπτη

Η Άρνηση της Αγίας και Μεγάλης Πέμπτης, που τελείται το βράδυ της Τετάρτης, μιλά για την θεσμοθέτηση του Ιερού Μυστηρίου της Ευχαριστίας, το νίψιμο των ποδιών και την πράξη της προδοσίας του Ιούδα. Είναι γεγονότα που σημαδεύουν την ιστορία και την αιωνιότητα, για πάντα. Ο Θεός του ουρανού, κατακλυσμένος από αγάπη, έρχεται τόσο κοντά στους ανθρώπους που ποδοπατείται από εκείνους που έχουν την κόλαση ως καταφύγιό τους.


Γιορτάζουμε, λοιπόν, τον άπειρο πόνο του απείρου Ενός, όταν βλέπει ότι οι θεϊκές πληγές Του χλευάζονται από τους υπερασπιστές του μίσους και της πονηριάς. Ο Χριστός – λέει η Γραφή – κρύφτηκε από αυτούς, επειδή δεν πίστεψαν. Αυτές είναι οι στιγμές απελπισίας του Θεανθρώπου που νιώθει θεϊκά ότι ούτε η Θυσία Του στον Σταυρό δεν θα είναι αρκετή για τόσους πολλούς που θα επιλέξουν την αιώνια απώλεια. Ο Θεός κρύβεται από τους ανθρώπους για να κλαίνε, για να ραγίσει την άπειρη καρδιά Του από λαχτάρα για εκείνους που θα χαθούν εξαιτίας του δικού τους λάθους. Αν στον παράδεισο, ο άνθρωπος, ντροπιασμένος για την παιδική του πονηριά, κρύφτηκε από τον Θεό, τώρα ο Θεός κρύβεται από τον άνθρωπο, για να κλάψει πάνω από τους γαλαξίες των σκέψεών Του, για τον χαμένο άνθρωπο. Είναι η εκκωφαντική σιωπή των ουρανών που αναστενάζουν από πόνο, όταν ο ιερέας της δημιουργίας πέφτει στο κατώτατο σημείο της δημιουργίας. Ο ίδιος ο αιώνιος Πατέρας κρύβει το πρόσωπό Του στις φτερούγες των χερουβείμ, για να κλάψει μαζί Του τον πόνο του Υιού, που περιμένει τη μυστηριώδη θυσία.
Ένα από τα αξιοσημείωτα τροπάρια της Αγίας και Μεγάλης Πέμπτης μιλάει για αυτή την απόκρυψη της προδομένης αγάπης του Θεού. «Ανάμεσα σε εκείνους που παζάρεψαν για να σε πουλήσουν, στάθηκες κρυμμένος, εσύ που ήσουν το αντικείμενο των παζαριών.» Στην πιο κρυφή γωνιά του ναού, όπου επρόκειτο να λάβει χώρα θερμή προσευχή και επίκληση στον Θεό του Σαβαώθ, λάμβανε χώρα το συμβούλιο για να θανατωθεί ο Θεός, από εκείνους που είχαν λάβει μάννα από τον αέρα, νερό από τον βράχο, μια στήλη φωτιάς και ένα μονοπάτι μέσα από τη μέση της Ερυθράς Θάλασσας από τον Δημιουργό τους. Όπου δεν ακουγόταν ψίθυρος, στην καρδιά του ναού, Κάποιος μεγαλύτερος από ολόκληρο το σύμπαν άκουγε τις άνομες συμβουλές τους. Κι όμως, από άπειρη αγάπη, δεν κάνει τίποτα για να τους σβήσει από τη γη. Ο Θεός θα μπορούσε να είχε καταργήσει τη γη ή ολόκληρο τον γαλαξία απλώς κλείνοντας τα αγνά Του μάτια από το βλέμμα της. Αλλά τα μάτια του Παναγίου παραμένουν ανοιχτά, αν και γεμίζουν με δάκρυα πόνου για τους δολοφόνους Του και Εκείνος δεν κάνει τίποτα για να αποτρέψει τη μεγαλύτερη φρίκη της ιστορίας, η οποία ωστόσο θα φέρει τη μεγαλύτερη ευλογία της αιωνιότητας: την Ανάσταση και την αθανασία όλης της ανθρωπότητας.

Τι υπήρχε στην καρδιά και στο μυαλό του Χριστού, τι είδαν τα μάτια Του, όταν, σκύβοντας πάνω από τη λεκάνη, έπλυνε τα πόδια του μαθητή που θα Τον πρόδιδε; Με ποιο βλέμμα θα έχει κοιτάξει αυτόν που ευθύνεται για τον μεγαλύτερο πόνο της ιστορίας και των αιώνων, τον οποίο ανέλαβε το εύθραυστο Σώμα του Θεού από αγάπη; Πώς θα επιτευχθεί χωρίς να καεί ολόκληρος ο Πωλητής; Με πόση αγάπη προδομένη, σκισμένη, συνθλιμμένη από την κακία των ανθρώπων, χάιδευε τα πόδια που όρμησαν προς τον φόνο; Πώς θα μπορούσαν τα αγνά, δημιουργικά χέρια του Θεού να αγγιχτούν από τα πόδια του προδότη; Πώς θα μπορούσε Αυτός που καίει τη φλόγα του Ήλιου με τα δισεκατομμύρια βαθμούς της να έχει ελέγξει τα μάτια Του; Κι όμως τα έκανε από αγάπη, για να δώσει σε όλους, ακόμα και στον Ιούδα, την ευκαιρία να επιστρέψουν και να θρηνήσουν την προδοσία του.

Παντού ο Σωτήρας ολόκληρου του σύμπαντος, ο αθάνατος Λόγος, που γεννήθηκε από την αιωνιότητα από τον Πατέρα, σιωπά. Είναι σιωπηλός ενώπιον του Ηρώδη, σιωπηλός ενώπιον του Πιλάτου, σιωπηλός ενώπιον του Καϊάφα, σιωπηλός ανάμεσα στους βίαιους και χλευαστές στρατιώτες, σιωπηλός μπροστά σε εκείνους που τον μαστιγώνουν, σιωπηλός πάνω στον Σταυρό, δέχεται με αγάπη τα καρφιά που συνθλίβουν τα χέρια του. Η λέξη σιωπά από αγάπη. Πάνω από τον ουρανό και τον λόγο, κουβαλάει σιωπηλά τον άπειρο πόνο του για όσους αγαπάει. Και μέσω αυτού, μας δείχνει ότι η υπέρτατη αξία αυτού του κόσμου είναι η προσευχητική σιωπή, η οποία θυσιάζεται από αγάπη και δίνει ζωή. Το σιωπηλό Αρνί, στο οποίο χωρούν τα λόγια ολόκληρου του σύμπαντος, η υπέρτατη Λογική του Πατέρα, είναι σιωπηλό: «Ως Αρνίον εις σφαγήν ωδηγήθη, και ως πρόβατον σιωπηλόν ενώπιον των κουρευόντων αυτού, ούτως ουκ ήνοιξε το στόμα αυτού», είπε ο Ησαΐας, βλέποντας αιώνες πριν από την Ευχαριστιακή Θυσία της ιστορίας στον Λόγο. Και μέσω αυτού, μας διδάσκει να σιωπούμε, προσευχόμενοι. Ας μην απαντάμε σε καμία προσβολή, ας μην δικαιολογούμε τους εαυτούς μας, ας μην ζητάμε ή απαιτούμε ποτέ ευγνωμοσύνη για τα δώρα που δίνονται στους άλλους, ας μην καυχιόμαστε για τις αξίες μας, ας μην ζητάμε αναγνώριση, ματαιοδοξία, κτητικότητα, ας μην απαντάμε στο κακό με κακό: «Και έγινα σαν άνθρωπος που δεν ακούει και δεν έχει επίπληξη στο στόμα του». Ας μην επιβάλλουμε τα λόγια μας, τις ιδέες μας, σε κανέναν, ας μην επιβάλλουμε τον χρόνο κανενός με τις απόψεις μας, ας μην πουλάμε ψευδαισθήσεις μέσω των λέξεων. Με λίγα λόγια, ας σιωπούμε, προσευχόμενοι πάντα κρυφά στον Θεό, όπως έκανε για εμάς το σιωπηλό Αρνί, σταυρωμένο στον Σταυρό. Ολόκληρο το σύμπαν είναι σιωπηλό, υπηρετώντας τον Δημιουργό στο φως. Ο ουρανός έλκεται υπάκουα, μυστικά γύρω από το πανταχού παρόν Κέντρο, αόρατος, ψηλότερος από τους ουρανούς και παρών ολοκληρωτικά σε κάθε άτομο αυτού του κόσμου. Η γη γυρίζει σιωπηλά, περιμένοντας τον Θεό να πεθάνει πάνω της, τη ζωή του κόσμου, να τρέμει από φόβο στη θέα του Δημιουργού της. «Ο ήλιος γνώρισε τη δύση του», μαθαίνοντας, επαναλαμβάνοντας ξανά και ξανά, από τη γέννησή του στην αυγή της δημιουργίας, τη στιγμή που θα σκοτεινιάσει από φόβο στη θέα του Θεού τραυματισμένου από τους πόνους του θανάτου.

Η σιωπή είναι ο αέρας της μελλοντικής ζωής. Εκεί, πέρα ​​από τον χρόνο και τον χώρο, η Λειτουργία γίνεται το παν στην ολότητά της, σαν μια αιώνια λάμψη νοήματος και αγάπης, ανάμεσα στον Θεό και τον λαό με τον οποίο έχει ενωθεί. Η σιωπή ανοίγει τα μάτια και τα μαθαίνει να κλαίνε, και μετά τα κλείνει σε όλα τα κακά του κόσμου, έτσι ώστε τα δάκρυα να γίνουν πηγή που γεννιέται στον ουρανό της καρδιάς και ποτίζει ολόκληρο το είναι με σταυρωμένο φως.

πατήρ Ιωάννης Ιστρατι

Η Μεγάλη Εβδομάδα του Κυρίου ως πνευματική πορεία του κάθε ανθρώπου

 


π. Αντώνιος Χρήστου Ευχή

Αγαπητοί μου Αναγνώστες φτάσαμε με τη χάρη Του Θεού σε άλλη μία Μεγάλη Εβδομάδα, η οποία δεν αποτελεί απλά μόνο την πιο κατανυκτική και ιερή περίοδο του εκκλησιαστικού έτους· είναι και ένας θεολογικός καθρέπτης ολόκληρης της ανθρώπινης ζωής του κάθε ανθρώπου. Όπως κάθε ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας αποκαλύπτει ένα στάδιο των Σωτήριων Παθών και της Αναστάσεως Του Κυρίου, έτσι και η ζωή του ανθρώπου, από τη γέννηση έως την αιωνιότητα, αντικατοπτρίζεται στα σωτηριολογικά γεγονότα που η Εκκλησία ζει και εορτάζει σε κάθε Θεία Λειτουργία, αλλά αναλυτικά την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα.

α) Η Κυριακή των Βαΐων: Το ξεκίνημα της ζωής με ελπίδα

Η ζωή του ανθρώπου ξεκινά, όπως και η Μεγάλη Εβδομάδα, με πανηγυρική είσοδο. Ο Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα, ενώ ο λαός Τον υποδέχεται με βάϊα και δοξολογίες. Είναι η παιδική ηλικία, η περίοδος της αθωότητας και της ανεμελιάς, όπου όλα φαίνονται λαμπρά και η ελπίδα κυριαρχεί. Όμως, πίσω από τη δόξα, υπάρχει ο δρόμος του Πάθους. Όπως και στη ζωή μας, η παιδική αθωότητα σύντομα θα συναντήσει τις ευθύνες, τη δυσκολία, την προδοσία, τη δοκιμασία.

β) Μ. Δευτέρα – Μ. Τετάρτη: Η περίοδος της συνειδητοποίησης

Οι πρώτες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας είναι αφιερωμένες σε παραδείγματα βιβλικά και Καινοδιαθηκικά εγρήγορσης και μετανοίας. Ο Κύριος κατακρίνει την υποκρισία των Γραμματέων και Φαρισαίων, παραβάλλει τη σοφία των 5 φρόνιμων παρθένων, μιλά για τη φθορά του κόσμου και το τέλος των εσχάτων. Είναι η εφηβεία και η νεότητα του ανθρώπου. Η περίοδος των πρώτων υπαρξιακών ερωτημάτων, των επιλογών, των πρώτων πτώσεων. Ο νους αρχίζει να καταλαβαίνει ότι η ζωή δεν είναι μόνο πανηγύρι, αλλά και αγώνας.

Η μορφή της πόρνης γυναίκας, που λούζει με μύρο τα πόδια του Χριστού, είναι η καρδιά του ανθρώπου που ξυπνά στη μετάνοια. Η ζωή μας χρειάζεται εκείνη τη στιγμή που αναγνωρίζουμε ότι η σωτηρία δεν έρχεται από την εξωτερική τελειότητα, αλλά από την ταπείνωση και την επιστροφή.

γ) Μ. Πέμπτη: Η ώρα της θυσίας και της ευθύνης

Η Μεγάλη Πέμπτη είναι η μέρα της παράδοσης της Θείας Ευχαριστίας, της προδοσίας, της αρχιερατικής προσευχής στη Γεθσημανή. Είναι η ώριμη ηλικία του ανθρώπου. Η περίοδος που καλείται να αγαπήσει με θυσία, να διακονήσει, να σταθεί υπεύθυνα στον γάμο, στην οικογένεια, στην εργασία, στην Εκκλησία. Είναι η φάση που ο άνθρωπος καλείται να πει το «γενηθήτω το θέλημά Σου», ακόμα κι αν αυτό σημαίνει σταυρό. Η ζωή μάς οδηγεί σταδιακά σε αυτό το ύψος: στην ευθύνη, στην προσευχή, στην πίστη όταν όλα μοιάζουν δύσκολα.

δ) Μ. Παρασκευή: Ο Σταυρός και η σιωπή

Καθώς ο Χριστός ανεβαίνει στο Γολγοθά, ο άνθρωπος περνά τις βαθύτερες δοκιμασίες της ύπαρξής του. Είναι οι απώλειες, οι θλίψεις, η ασθένεια, ο θάνατος αγαπημένων, η αίσθηση εγκατάλειψης. Είναι η ώρα που δοκιμάζεται η πίστη. Όπως ο Ιώβ, ο άνθρωπος βρίσκεται μπροστά στο μυστήριο του πόνου και του θανάτου. Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η κορύφωση του Πάθους και της θυσίας του Θεού για την διάσωση του ανθρωπίνου γένους. Ταυτόχρονα είναι και το πιο καθαρό έμπρακτο σημείο του θείου έρωτα: Ο ίδιος ο Θεός πεθαίνει για το πλάσμα Του τον άνθρωπο.

ε) Μ. Σάββατο: Η ελπίδα μέσα στον θάνατο

Το Μεγάλο Σάββατο μάς οδηγεί στο μυστήριο του τάφου. Ο Χριστός είναι τριήμερος νεκρός, αλλά ο Άδης συντρίβεται και καταλύεται για πάντα! Είναι η φάση της ζωής που μοιάζει να τελειώνει: τα γηρατειά, η μοναξιά, το τέλος των σωματικών και πνευματικών δυνάμεων. Κι όμως, μέσα στο σκοτάδι, αρχίζει να ανατέλλει το φως. Το Μεγάλο Σάββατο είναι η βεβαιότητα ότι ο θάνατος δεν είναι το τέλος. Είναι η σπορά που θα δώσει την Ανάσταση.

στ) Η Ανάσταση: Ο σκοπός και το νόημα της ζωής

Η ζωή του ανθρώπου δεν τελειώνει με τον θάνατο· οδηγείται στην Ανάσταση. Αυτό είναι το μέγα μυστήριο και θεμέλιο της πίστεώς μας. Όλη η ζωή, όλος ο κόπος, οι πτώσεις, οι αγώνες, οι σταυροί, οδηγούν στην αιώνια χαρά. Η Ανάσταση του Χριστού είναι η υπόσχεση ότι «θάνατος ουκέτι κυριεύει». Είναι η αποκατάσταση της σχέσης του ανθρώπου με τον Θεό. Είναι το τρίτο πνευματικό στάδιο η θέωση.

Κλείνοντας το άρθρο μας πιστεύω να συνειδητοποιήσαμε όλοι μας ότι η Μεγάλη Εβδομάδα δεν είναι μόνο μία λειτουργική, έστω και η σημαντικότερη, περίοδος. Είναι ο βίος κάθε ανθρώπου. Αυτό είναι το νόημα όταν ο Πιλάτος έβγαλε τον Χριστό στο Υπερώο λέγοντας: ΙΔΟΥ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ! 

Όλοι λίγο πολύ περνάμε από τη χαρά της γέννησης, στην αμαρτία, τη μετάνοια, τον σταυρό, τον θάνατο και την ελπίδα της αιώνιας ζωής. Είναι πρόκληση και πρόσκληση να ζήσουμε αυτή την περίοδο από κοντά και κυρίως όχι μόνο συναισθηματικά, αλλά πρωτίστως υπαρξιακά. Να δούμε τον εαυτό μας μέσα στο Πάθος του Χριστού. Να μετανοήσουμε, να αγαπήσουμε, να προσευχηθούμε, να συγχωρήσουμε, να πορευτούμε με πίστη, και τελικά, να αναστηθούμε εν Χριστώ. 

Όπως κάθε Μεγάλη Εβδομάδα φτάνει στην Ανάσταση, έτσι και κάθε ανθρώπινη ζωή που ενώνεται με τον Χριστό, τελειώνει με το φως της Βασιλείας Του. Αυτή είναι η οδός του ανθρώπου.

 Αυτή είναι η αλήθεια της ζωής. Ας την ανακαλύψουμε στον πλούτο της Ορθόδοξη Λατρείας αλλά και να την κρατήσουμε σε όλη μας τη ζωή και όχι να εξαφανιστούμε ως συνήθως μετά το Πάσχα! 

Αμήν

Το είδαμε εδώ

ν!

Γιατί ὁ Χριστὸς δὲν ἄλλαξε τὸν Ἰούδα;

 

Ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος

«Τότε, ἀφοῦ πῆγε στοὺς ἀρχιερεῖς ἕνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα, ὁ Ἰούδας ὁ Ἰσκαριώτης, εἶπε, τί θέλετε νὰ μοῦ δώσετε γιὰ νὰ σᾶς τὸν παραδώσω;»[…]

Καὶ ἀκριβῶς ὅταν ἡ πόρνη μετανοοῦσε, ὅταν καταφιλοῦσε τὰ πόδια τοῦ Κυρίου, τότε πρόδινε τὸ Δάσκαλο ὁ μαθητής. Γι\’ αὐτὸ εἶπε «τότε», γιὰ νὰ μὴν κατηγορήσεις γιὰ ἀδυναμία τὸ Δάσκαλο, ὅταν βλέπεις τὸν μαθητή του νὰ τὸν προδίνει. Γιατί τόσο μεγάλη ἦταν ἡ δύναμη τοῦ Δασκάλου, ὥστε νὰ πείθει νὰ Τὸν ἀκολουθοῦν ἀκόμη καὶ οἱ πόρνες.

Θὰ ἀναρωτιόταν ὅμως κανείς, Ἐκεῖνος ποὺ εἶχε τὴ δύναμη νὰ μεταστρέφει τὶς πόρνες καὶ νὰ τὶς κάνει νὰ Τὸν ἀκολουθοῦν, δὲν κατάφερε νὰ κερδίσει τὴν ἀγάπη τοῦ μαθητῆ του; Εἶχε τὴ δύναμη νὰ κερδίσει τὸ μαθητή, ἀλλὰ δὲν ἐπιθυμοῦσε νὰ τὸν μεταβάλει ἀναγκαστικὰ στὸ καλό, οὔτε μὲ τὴ βία νὰ τὸν προσελκύσει κοντά Του. «Τότε, ἀφοῦ πῆγε». Καὶ τὸ «ἀφοῦ πῆγε» αὐτὸ δὲν στερεῖται κάποιας σημασίας. Γιατί δὲν κάλεσαν οἱ ἀρχιερεῖς τὸν Ἰούδα, οὔτε ἀναγκάστηκε, οὔτε ὑποχρεώθηκε, ἀλλὰ ὁ ἴδιος μόνος του κι ἐλεύθερα γέννησε τὴν πονηρὴ αὐτὴ σκέψη κι ἔβγαλε αὐτὴ τὴν ἀπόφαση, χωρὶς νὰ ἔχει κανέναν σύμβουλο σ\’ αὐτὸ τὸ πονηρό του ἔργο. «Τότε, ἀφοῦ πῆγε …; ἕνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα».

Τί σημαίνει τὸ «ἕνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα»; Καὶ αὐτὸς ὁ λόγος «ἕνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα» δείχνει πὼς ἡ κατηγορία τοῦ Ἰούδα εἶναι πολὺ μεγάλη. Γιατί ὁ Ἰησοῦς εἶχε καὶ ἄλλους μαθητές, ἑβδομήντα συνολικά. Ἀλλὰ ἐκεῖνοι βρίσκονταν σὲ δεύτερη θέση καὶ δὲν ἀπολάμβαναν τόση τιμή, οὔτε εἶχαν τόση οἰκειότητα μὲ τὸν Διδάσκαλο, οὔτε γνώριζαν τόσο τὰ μυστικὰ Του ὅσο οἱ δώδεκα. Αὐτοὶ προπάντων ἦταν οἱ ἐκλεκτοί, αὐτοὶ ἀποτελοῦσαν τὸν στενὸ κύκλο τοῦ Βασιλιᾶ, αὐτοὶ ἀποτελοῦσαν τὴν ὁμάδα ποὺ ἦταν κοντὰ στὸ Δάσκαλο, καὶ ἀπὸ αὐτὴν ξεπήδησε ὁ Ἰούδας.

Γιὰ νὰ μάθεις, λοιπόν, ὅτι δὲν Τὸν πρόδωσε ἁπλῶς κάποιος ἀπὸ τοὺς μαθητές Του, ἀλλὰ ἕνας ἀπὸ τοὺς ἐκλεκτούς Του, γι\’ αὐτὸ ἀναφέρει ὁ Εὐαγγελιστὴς τὸ «ἕνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα». Καὶ δὲ ντρέπεται ὁ Ματθαῖος νὰ τὸ ἀναφέρει. Ἀλλὰ γιὰ ποιὸ λόγο νὰ ντραπεῖ; Τὸ ἀναφέρει γιὰ νὰ μάθεις πὼς παντοῦ καὶ πάντα λένε οἱ Εὐαγγελιστὲς τὴν ἀλήθεια καὶ δὲν ἀποκρύπτουν τίποτα, ἀκόμη καὶ αὐτὰ ποὺ θεωροῦνται ἀξιοκατάκριτα. Γιατί αὐτὰ ποὺ φαίνονται πὼς εἶναι ἀξιοκατάκριτα, αὐτὰ ἀποδεικνύουν τὴ φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου. Ὅτι δηλαδὴ προσέφερε τόσα πολλὰ ἀγαθὰ στὸν προδότη, τὸ ληστή, τὸν κλέφτη (τὸν Ἰούδα) καὶ συνέχιζε μέχρι τὴν τελευταία στιγμὴ νὰ τὸν ἔχει κοντά Του. Καὶ μάλιστα τὸν νουθετοῦσε καὶ τὸν συμβούλευε καὶ τὸν φρόντιζε μὲ κάθε τρόπο.

Ἂν ἐκεῖνος δὲν ἔδινε σημασία, δὲν φταίει ὁ Κύριος. Καὶ μάρτυρας εἶναι ἡ πόρνη, καὶ μὴ πολυπαίρνεις θάρρος προσέχοντας τὸν Ἰούδα. Γιατί καὶ τὰ δύο αὐτὰ εἶναι ὀλέθρια, καὶ τὸ ὑπέρμετρο θάρρος καὶ ἡ ἀπελπισία (ἀπόγνωση). Γιατί τὸ ὑπέρμετρο θάρρος κάνει νὰ πέσει κάτω αὐτὸς ποὺ στέκεται ὄρθιος, καὶ ἡ ἀπελπισία ἐμποδίζει νὰ σηκωθεῖ αὐτὸς ποὺ ἔχει πέσει. Γι\’ αὐτὸ καὶ ὁ Παῦλος συμβούλευε λέγοντας: «Αὐτὸς ποὺ νομίζει πὼς στέκεται, ἂς προσέχει μὴν πέσει».

Ἔχεις τὰ παραδείγματα καὶ τῶν δύο πῶς ἔπεσε δηλαδὴ ὁ μαθητής, ποὺ νόμιζε πὼς στεκόταν ὄρθιος, καὶ πῶς σηκώθηκε ἡ πόρνη ποὺ εἶχε πέσει. Ἡ σκέψη μας εὔκολα παρασύρεται καὶ ἡ θέλησή μας εἶναι εὐμετάβλητη. Γι\’ αὐτὸ πρέπει νὰ διαφυλάσσουμε καὶ νὰ ὀχυρώνουμε τὸν ἑαυτό μας ἀπὸ παντοῦ.[…]

«Τί θέλετε νὰ μοῦ δώσετε, κι ἐγὼ θὰ σᾶς Τὸν παραδώσω». Πές μου Ἰούδα, αὐτά σοῦ ἔμαθε ὁ Χριστός; Γι\’ αὐτὸ τὸ λόγο δὲν ἔλεγε, «μὴν ἀποκτήσετε χρυσὰ νομίσματα, οὔτε ἀσημένια, οὔτε χάλκινα που νὰ τὰ φυλάγετε στὶς ζῶνες σας», θέλοντας νὰ περιορίσει ἀπὸ πιὸ μπροστὰ τὴ φιλαργυρία σου;[…]

«Τί θέλετε νὰ μοῦ δώσετε, κι ἐγὼ θὰ σᾶς Τὸν παραδώσω». Πολὺ σκληρὰ εἶναι τὰ λόγια αὐτά. Πές μου, μπορεῖς ἐσὺ νὰ παραδώσεις Ἐκεῖνον ποὺ συγκρατεῖ τὰ πάντα, ποὺ ἐξουσιάζει τοὺς δαίμονες, ποὺ διατάσσει τὴ θάλασσα καὶ εἶναι ὁ Κύριος ὅλων ὅσων ὑπάρχουν στὴ φύση; Γιὰ νὰ περιορίσει λοιπὸν τὴ παραφροσύνη του καὶ γιὰ νὰ δείξει πὼς ἂν δὲν ἤθελε, δὲν θὰ προδιδόταν, ἄκουσε τί κάνει. Κατὰ τὴν ὥρα ἀκριβῶς τῆς προδοσίας, ὅταν ἦρθαν ἐναντίον Του κρατώντας ξύλα, λαμπάδες καὶ πυρσούς, τοὺς λέει: «Ποιὸν ζητᾶτε;» καὶ δὲν γνώριζαν Ἐκεῖνον ποὺ ἐπρόκειτο νὰ συλλάβουν. Τόσο πολὺ ἔλειπε ἡ δύναμη ἀπὸ τὸν Ἰούδα στὸ νὰ παραδώσει τὸν Κύριο, ὥστε δὲν Τὸν ἔβλεπε τὴ στιγμὴ ποὺ ἐπρόκειτο νὰ Τὸν παραδώσει, ἐνῶ ἦταν παρών, καὶ ὅλα αὐτὰ τὴ στιγμὴ ποὺ ὑπῆρχαν τόσες λαμπάδες καὶ τόση φωτοχυσία.

Αὐτὸ βέβαια ὑπαινίχθηκε καὶ ὁ Εὐαγγελιστὴς λέγοντας ὅτι εἶχαν λαμπάδες καὶ πυρσοὺς καὶ δὲν τὸν ἔβλεπαν. Καὶ κάθε ἡμέρα τοῦ τὸ ὑπενθύμιζε καὶ μὲ λόγια καὶ μὲ ἔργα, ὅτι δηλαδὴ δὲν θὰ μπορέσει νὰ Τὸν προδώσει στὰ κρυφά. Καὶ μάλιστα δὲν τοῦ ἔκανε (ὁ Κύριος) παρατηρήσεις φανερὰ μπροστὰ σὲ ἄλλους, γιὰ νὰ μὴν τὸν κάνει πιὸ ἀδιάντροπο, οὔτε πάλι ἀποσιωποῦσε τὰ σφάλματά του, γιὰ νὰ μὴν νομίζει ὅτι περνοῦν ἀπαρατήρητα καὶ ἐπιχειρήσει ἄφοβα τὴν προδοσία, ἀλλὰ διαρκῶς ἔλεγε: «Ἕνας ἀπὸ ἐσᾶς θὰ μὲ παραδώσει», δὲν τὸν φανέρωσε ὅμως.

Εἶπε πολλὰ (ὁ Κύριος) καὶ γιὰ τὴν κόλαση, πολλὰ καὶ γιὰ τὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν καὶ ἀπέδειξε τὴ δύναμη ποὺ εἶχε καὶ γιὰ τὰ δύο, καὶ γιὰ νὰ τιμωρεῖ τοὺς ἁμαρτωλοὺς καὶ γιὰ νὰ ἀνταμείβει τοὺς δικαίους. Ἀλλὰ ἐκεῖνος (ὁ Ἰούδας) ὅλα αὐτὰ τὰ περιφρόνησε, ὁ Θεὸς ὅμως δὲν τὸν ἀνακάλεσε μὲ τὴ βία ἀπὸ αὐτὸ ποὺ ἀποφάσισε. Ἐπειδὴ λοιπὸν μᾶς δημιούργησε ἐλεύθερους νὰ διαλέγουμε τὶς κακὲς ἢ τὶς ἐνάρετες πράξεις, ἐπιθυμεῖ νὰ εἴμαστε καλοὶ μὲ τὴ θέλησή μας. Γι\’ αὐτὸ ἂν ἐμεῖς δὲν θέλουμε, οὔτε μᾶς πιέζει οὔτε μᾶς ἀναγκάζει.

Ἐπειδὴ αὐτὸς ποὺ γίνεται μὲ τὴ βία ἐνάρετος, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ εἶναι ἐνάρετος. Ἀφοῦ λοιπὸν κι ἐκεῖνος ἦταν ἐλεύθερος νὰ διαλέξει καὶ ἦταν σὲ θέση νὰ μὴν ὑποστεῖ βία γιὰ νὰ κλίνει πρὸς τὴ φιλαργυρία, γι\’ αὐτὸ τυφλώθηκε ἡ σκέψη του, πρόδωσε τὴ σωτηρία του καὶ εἶπε: «Τί θέλετε νὰ μοῦ δώσετε, κι ἐγὼ θὰ σᾶς Τὸν παραδώσω». Ἐπικρίνοντας τὴ διανοητική του τύφλωση καὶ τὴν ἀναισθησία, ὁ Εὐαγγελιστὴς λέει ὅτι τὴν ὥρα ποὺ πῆγαν νὰ συλλάβουν τὸν Κύριο, βρισκόταν μαζί τους καὶ ὁ Ἰούδας, ἐκεῖνος ποὺ εἶπε «τί θέλετε νὰ μοῦ δώσετε, κι ἐγὼ θὰ σᾶς Τὸν παραδώσω».

Καὶ ὄχι μόνο ἀπὸ αὐτὸ εἶναι δυνατὸν νὰ δοῦμε τὴ δύναμη τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ καὶ ἀπ\’ ὅτι μόλις Ἐκεῖνος ἁπλῶς μίλησε, ἀπομακρύνθηκαν κι ἔπεσαν κάτω. Ἐπειδὴ ὅμως οὔτε μ\’ αὐτὸν τὸν τρόπο δὲν σταμάτησαν τὸ ἐπαίσχυντο ἔργο τους, παραδίνεται ἀμέσως σὰν νὰ ἔλεγε: Ἐγὼ ἔκανα τὸ καθῆκον μου, ἀποκάλυψα τὴ δύναμή μου καὶ ἀπέδειξα ὅτι ἐπιχειρεῖτε πράγματα ἀκατόρθωτα. Θέλησα νὰ περιορίσω τὴν κακία σας, ἀλλὰ ἐπειδὴ ἐσεῖς δὲν θελήσατε καὶ ἐπιμένετε στὴν παραφροσύνη σας, νά, σᾶς παραδίνομαι.

Τὰ ἀνέφερα ὅλα αὐτά, γιὰ νὰ μὴν κατηγορήσουν μερικοὶ τὸν Χριστό, καὶ ποῦν: γιατί δὲν μετέστρεψε τὸν Ἰούδα;

Σάββατο, Δεκεμβρίου 28, 2024

Η Ευρώπη ακυρώνει τα Χριστούγεννα!

Tα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή που γιορτάζουμε όχι ως άτομα ούτε ως έθνος, αλλά ως ανθρώπινη οικογένεια [Ronald Reagan]

Ένα σχεδόν σπαρακτικά πραγματικό άρθρο υπογράφει στο κορυφαίο Εβραϊκό περιοδικό Tablet 

 

o Iσπανός δημοσιογράφος Itxu Díaz με τίτλο Η Ευρώπη ακυρώνει τα Χριστούγεννα.

Το άρθρο του διαβάζεται σχεδόν με κομμένη την ανάσα.

Δείτε γιατί>

Οι κινήσεις στη Γαλλία, την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία αποτελούν ανησυχητικό σημάδι της παραίτησης της Δύσης από την Ιουδαιοχριστιανική της ταυτότητα

Τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή ειρήνης και καλής θέλησης. Οι οικογένειες συγκεντρώνονται, οι θυμωμένοι φίλοι συγχωρούν ο ένας τον άλλον, όλοι γιορτάζουν με έναν συνδυασμό ευτυχίας, σαμπάνιας και μελαγχολίας και όλα αυτά που βλέπουμε στις ταινίες του Frank Capra. Είναι δύσκολο για κάποιον οποιασδήποτε θρησκείας, ή ακόμα και αγνωστικιστή, να προσβληθεί από αυτή τη γιορτή. Αλλά αυτό που βρίσκω μπερδεμένο είναι ότι ο εορτασμός των γιορτών με φώτα και χριστουγεννιάτικα μοτίβα γίνεται πλέον αποκρουστικός όχι, όπως θα περίμενε κανείς, στο Karachi ή στο Mogadishu, αλλά στην καρδιά της Παλιάς Ευρώπης.

Η σταδιακή ακύρωση των Χριστουγέννων σε χώρες όπως η Γαλλία, η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Γερμανία είναι ίσως το πιο ανησυχητικό σύμπτωμα της παραίτησης της Δύσης από την Ιουδαιοχριστιανική πολιτιστική της ταυτότητα.

Συμβαίνει σε όλα τα επίπεδα: από κυβερνήσεις και δημοτικά συμβούλια μέχρι σχολεία και συλλόγους. Όπως πάντα, είναι οι κοσμικοί της σοσιαλιστικής αριστεράς, πίσω από την πρόσοψη της «συμμετοχικότητας», που είναι οι πιο αποφασισμένοι να ακυρώσουν τα Χριστούγεννα, τα οποία για αιώνες γιορτάζονται με στυλ σε όλη την ήπειρο. Πράγματι, έχει γιορταστεί ως γιορτή της ένωσης, όχι του διαχωρισμού, μεταξύ διαφορετικών λαών. Αυτό που ο Ronald Reagan εξήγησε απλά και με τον δικό του μοναδικό τρόπο, ότι «τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή που γιορτάζουμε όχι ως άτομα ούτε ως έθνος, αλλά ως ανθρώπινη οικογένεια», τώρα φαίνεται εντελώς ακατανόητο.

Ας δούμε μερικά παραδείγματα του τι συμβαίνει στην Ευρώπη.

Τον Νοέμβριο, ο διευθυντής του δημοτικού σχολείου Wherwell, στο Andover της Αγγλίας, ενημέρωσε τους γονείς ότι δεν θα υπήρχε αναφορά στα Χριστούγεννα στην παραδοσιακή εορταστική παντομίμα του σχολείου, προκειμένου να είναι «περιεκτικά».

Δεδομένου ότι «περιλήφθηκαν χριστουγεννιάτικα τραγούδια στην παράσταση» και μερικοί γονείς συνήθως εμποδίζουν τα παιδιά τους να παρευρεθούν για θρησκευτικούς λόγους, ο διευθυντής έγραψε: «Ζητήσαμε η παράσταση να μην περιέχει καμία αναφορά στα Χριστούγεννα».

Σύμφωνα με την απογραφή του 2021, το 62,4% των τότε 50.887 κατοίκων του Andover αναγνωρίστηκαν ως χριστιανοί, σε σύγκριση με το 0,6% που ήταν μουσουλμάνοι.

Η τάση ακύρωσης των Χριστουγέννων στα ευρωπαϊκά σχολεία δεν ξεκίνησε φέτος, απλώς εξαπλώνεται από τον ένα Δεκέμβριο στον άλλο σαν πετρελαιοκηλίδα στη θάλασσα. Η πρώτη μεγάλη διαμάχη σημειώθηκε το 2011, όταν νηπιαγωγεία και σχολεία στη Δανία ακύρωσαν τις παραδοσιακές χριστουγεννιάτικες γιορτές τους για να μην προσβάλλουν τους μουσουλμάνους, που είναι ήδη η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία στη χώρα, και που είναι πυκνά συγκεντρωμένοι σε ghettos στις μεγάλες πόλεις.

Η Γαλλία, η ευρωπαϊκή χώρα με τους περισσότερους μετανάστες αραβικής καταγωγής, έχει επίσης αποχριστιανίσει τα Χριστούγεννα εδώ και χρόνια.

Μετά την επίθεση των τζιχαντιστών ενάντια σε μια χριστουγεννιάτικη αγορά στο Στρασβούργο το 2018, αντί να διπλασιάσουν την υπεράσπιση της ελευθερίας και της υπερηφάνειας για τις χριστιανικές τους παραδόσεις, οι πολιτικοί ηγέτες ενέτειναν την κοσμική μετατόπιση και φέτος υπάρχει ήδη μια πλειοψηφία γαλλικών πόλεων των οποίων οι αρχές αποφάσισαν να εξαλείψουν τη χριστιανική αναφορά στους εορτασμούς των Χριστουγέννων, μερικές φορές φτάνοντας σε αστεία άκρα.

Η Nantes γιορτάζει τώρα το «Χειμωνιάτικο Ταξίδι» της (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό), η Angers παρατηρεί τους «Ήλιους του Χειμώνα», το Bordeaux διαλαλεί « Bordeaux σε γιορτές» και το Saint Denis κάνει χριστουγεννιάτικες διακοπές που ονομάζονται «Προορισμός Όμορφος Χειμώνας» ενώ ο δήμαρχος του γιορτάζει τις διακοπές φωνάζοντας «Καλό χειμώνα!»


Η επίσημη εορταστική μπροσούρα αυτής της γαλλικής κοινότητας περιλαμβάνει μαριονέτες, πυροφάγους, εργαστήρια χειροτεχνίας για παιδιά και καμία εικονική Χριστιανική Χριστουγεννιάτικη εικόνα.

Το κύριο πρόβλημα της παρακμής του πολιτισμού και της ταυτότητας της Δύσης δεν έγκειται τόσο στους εξωτερικούς επιτιθέμενους όσο στις εσωτερικές προδοσίες και αποποιήσεις.

Στη Γαλλία, η τρέλα αποτυπώθηκε καλύτερα, κατά ειρωνικό τρόπο, από έναν Γάλλο μουσουλμάνο διανομέα σε ένα video που έγινε viral.

Σε αυτό, μετέδωσε πώς, σε μια από τις παραδόσεις του φέτος, παρατήρησε ότι ο χριστουγεννιάτικος στολισμός και οι σκηνές της φάτνης απουσίαζαν σε ένα δημαρχείο στην επαρχία. Ο δήμαρχος του είπε ότι το κράτος είχε στείλει οδηγίες να μην υπάρχουν στολισμοί στα δημαρχεία, κάτι που ο Μουσουλμάνος βρήκε «σκανδαλώδες»: «Οι φίλοι μας οι χριστιανοί, τα αδέρφια μας, είναι σε μια χριστιανική χώρα. Yes, laïcité, fine. Αλλά, όχι. Έχουν το δικαίωμα να διακοσμήσουν το δημαρχείο τους για τις διακοπές τους. Οι φάτνες δεν με ενοχλούν… Πολιτικοί, θα σκοτώσετε τη Γαλλία, θα σκοτώσετε χριστιανούς! Είναι τρελό!» αναφώνησε ο άντρας.

Στην Ισπανία τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα, ίσως γιατί, όπως λένε εκεί, τα ψάρια πάντα σαπίζουν από το κεφάλι. Ο πρωθυπουργός δέχθηκε πολλές επικρίσεις φέτος για τoν υποτιθέμενο Χριστουγεννιάτικο χαιρετισμό του («Εδώ είναι ένα νέο έτος γεμάτο υγεία, ελπίδα και ευημερία. Καλές γιορτές») στον οποίο απέφευγε ρητά να συγχαρεί τους Χριστιανούς για τα Χριστούγεννα, ενώ πριν από λίγους μήνες δεν είχε κανένα ενδοιασμό να συγχαρεί τους μουσουλμάνους αναφέροντας ρητά το «Ραμαζάνι-“Ramadan.».

Επίσης, αρκετοί δήμοι που διοικούνται από ακροαριστερούς δήμαρχους έχουν περιορίσει στο ελάχιστο τον χριστουγεννιάτικο στολισμό στους δρόμους και αφαίρεσαν από τα εορταστικά τους προγράμματα οτιδήποτε μπορεί να ακούγεται ελάχιστα χριστιανικό.

Παραδόξως, παρά τις προσπάθειες της ισπανικής σοσιαλιστικής κυβέρνησης να απενεργοποιήσει τα Χριστούγεννα, η ιδιωτική ζωή, όπως συμβαίνει συχνά, βαδίζει στο ρυθμό του δικού της τυμπάνου. Τα λεγόμενα εταιρικά χριστουγεννιάτικα δείπνα, συγκεντρώσεις όπου οι άνθρωποι γιορτάζουν μια τόσο σημαντική ημερομηνία με τους συναδέλφους τους, και που συχνά τελειώνουν τις πρώτες πρωινές ώρες, γίνονται όλο και πιο δημοφιλή και μεγαλύτερα — αν και όχι χωρίς κίνδυνο, όπως παρατήρησε η Phyllis Diller. : «Αυτό που δεν μου αρέσει στα χριστουγεννιάτικα πάρτι γραφείου είναι να ψάχνω για δουλειά την επόμενη μέρα».

Αυτά τα παραδείγματα ακύρωσης Χριστουγέννων στην Ισπανία, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο ή τη Δανία, μπορούν να βρεθούν παρομοίως στο Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Σουηδία και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Τίποτα από αυτά δεν θα μπορούσε να συμβεί χωρίς την ευρωπαϊκή αριστερά και τους σοσιαλδημοκράτες.

Το κύριο πρόβλημα με τη μαζική μουσουλμανική μετανάστευση στη Δύση είναι το πολύ χαμηλό ποσοστό αφομοίωσής τους στους πολιτισμούς υποδοχής. Αλλά αυτό που είναι πιο επικίνδυνο είναι ότι οι ιθαγενείς ηγέτες είναι τόσο αποφασισμένοι να αρνηθούν τη δική τους ταυτότητα και την ιουδαιοχριστιανική πολιτιστική τους κληρονομιά που θα έπρεπε να είναι μόνο πηγή υπερηφάνειας και όχι το βάρος που φαίνεται να τους βαραίνει τώρα.

Για χρόνια, πολλοί ιδιωτικοί οργανισμοί συμμετέχουν επίσης στην πολιτιστική αλλαγή. Παρά το γεγονός ότι η περίοδος των Χριστουγέννων είναι η πιο σημαντική της χρονιάς για τους μεγάλους λιανοπωλητές, πολλές κορυφαίες ευρωπαϊκές μάρκες έχουν αντικαταστήσει στα καταστήματά τους κάθε ελάχιστα χριστιανική αναφορά με ένα κράμα φώτων, τυχαίων μηνυμάτων—«ελπίδα», «αγάπη», «ευτυχία» — και βουνά από χιόνι στη διακόσμηση, αφού το κρύο και ο χειμώνας ήταν πάντα η αγαπημένη εναλλακτική για όσους θέλουν να απομακρυνθούν από κάθε θρησκευτικό σύλλογο, φοβούμενοι ενδεχόμενο μποϊκοτάζ από ριζοσπαστικές ομάδες.

Όλα αυτά μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το κύριο πρόβλημα της παρακμής του πολιτισμού και της ταυτότητας της Δύσης δεν έγκειται τόσο στους εξωτερικούς επιτιθέμενους όσο στις εσωτερικές προδοσίες και αποποιήσεις.

«Μέχρι το τέλος, θα παραμείνω παιδί της Ευρώπης, της ανησυχίας και της ντροπής. Δεν έχω κανένα μήνυμα ελπίδας να δώσω», έγραψε ο Michel Houellebecq στην Platform, «για τη Δύση, δεν νιώθω μίσος, το πολύ να νιώθω μεγάλη περιφρόνηση. Ξέρω μόνο ότι ο καθένας μας μυρίζει εγωισμό, μαζοχισμό και θάνατο. Έχουμε δημιουργήσει ένα σύστημα στο οποίο είναι απλά αδύνατο να ζεις και επιπλέον, συνεχίζουμε να το εξάγουμε».

Για να αποκαταστήσει την αυτοπεποίθηση και την αίσθηση του εαυτού της, η Δύση -κάθε ένα από τα κυρίαρχα έθνη της- θα πρέπει να εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο οι Εβραίοι νοιάζονται, σέβονται και περηφανεύονται για το έθνος τους, την ιστορία τους, τη θρησκεία τους, τις παραδόσεις τους. Αντιπαραβάλετε τις πολιτιστικές συγκρούσεις της Ευρώπης με την ειρηνική, αμοιβαία εμπλουτιζόμενη πολιτιστική συνύπαρξη που προσφέρει η εβραϊκή εμπειρία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν είναι τυχαίο ότι μερικά από τα πιο όμορφα και μελαγχολικά χριστουγεννιάτικα τραγούδια έχουν προέλθει από Εβραίους συνθέτες και στιχουργούς όπως ο Irving Berlin, ο Mel Tormé, ο Bob Wells, ο Felix Bernard, ο Jay Livingston, ο Ralph Blane και ο Johnny Marks.

Κανένας Χριστιανός δεν θα περίμενε αυτά τα τραγούδια να είναι ένα μεγάφωνο για θρησκευτικές πεποιθήσεις που δεν μοιράζονταν.

Ωστόσο, αυτοί οι τραγουδοποιοί, μετανάστες ή γιοι μεταναστών που ήθελαν απεγνωσμένα να αφομοιωθούν στην Αμερική και να εκφράσουν την αγάπη τους γι’ αυτήν και τα έθιμά της, μπόρεσαν να μας βοηθήσουν όλους να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα και τις παραδόσεις που συνδέουμε με τον εορτασμό τους, συμπεριλαμβανομένης της σημασίας του να φέρουμε κοντά την οικογένεια, να δίνουμε περισσότερη προσοχή στους μειονεκτούντες, να προσπαθούμε να ανακτήσουμε χαμένες φιλίες ή να χάνουμε τους μεγαλύτερους μας, τους προγόνους που δεν μπορούν πλέον να καθίσουν στο τραπέζι μαζί μας την παραμονή των Χριστουγέννων και στους οποίους οφείλουμε όλα όσα είμαστε, συμπεριλαμβανομένου του πολιτιστικού μας χαρακτήρα.

To είδαμε εδώ

Η Θεοτόκος στα έσχατα (την εποχή του αντιχρίστου)

 Μπορεί να είναι εικόνα κείμενο


(Λόγος στο Πανηγυρικό Εσπερινό του ναού τής Τιμίας Ζώνης 2020, ΔΑΒΙΔ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΠΕΤΡΑΣ)

 

 Η Μεταμόρφωση της ιστορία υπό της Θεοτόκου.

«Θεοτόκε αειπάρθενε, των ανθρώπων η σκέπη… επί σοι και φύσις καινοτομείται και χρόνος». Και πράγματι αδελφοί μου σε ότι αφορά τον χρόνο, με την παρουσία και την χάρη της Θεοτόκου, ο ιστορικός χρόνος, η ιστορία του κόσμου τούτου, δεν βαίνει απλώς σε ένα τέλος, ούτε και πρόκειται να καταργηθεί, αλλά τελούσα υπό την σκέπη της Παναγίας, μεταμορφώνεται και ενσωματώνεται στον χρόνο και την χρονική διάσταση της Βασιλείας του Χριστού. Το γεγονός ότι ο χρόνος καινοτομείται, δηλαδή ανανεώνεται, με την παρουσία και το πρόσωπο της Θεοτόκου, υποδεικνύει και υπενθυμίζει μία εξόχως σημαντική υπόσχεση, μία υπόσχεση γραμμένη στις καρδιές των πιστών, ότι η Παναγία, όπως και ο Υιός της θα είναι μαζί τους μέχρι συντελείας των αιώνων. Η Κυρία Θεοτόκος προνοώντας και επεμβαίνοντας έως το τέλος του χρόνου αυτού, βαδίζει χέρι-χέρι με τους πιστούς μέχρι τα έσχατα, την παρουσία του Αντιχρίστου και την Δευτέρα του Υιού της Παρουσία.

Η Παναγιά είναι το βαρόμετρο των εσχάτων.

Η Παναγία θα αποτελέσει το βαρόμετρο με το οποίο θα μετρώνται και θα αξιολογούνται πρόσωπα και καταστάσεις των εσχάτων και της εποχής του Αντιχρίστου. Πιστοί και άπιστοι, εραστές του Χριστού και οπαδοί του Αντιχρίστου, θα καθρεπτίζονται στο υπερτέλειο κάτοπτρο της Θεοτόκου, τον πανώριο καθρέπτη της Παναγίας και θα λαμβάνουν στην Ιστορία, αλλά και στην Βασιλεία του Χριστού, στην άλλη ζωή, την θέση που τους αξίζει.

Ηλία και Ενώχ μιμητές της Θεοτόκου.

Επί παραδείγματι οι δύο μάρτυρες του Χριστού και πρόδρομοι των εσχάτων, ο Ηλίας και ο Ενώχ, που θα καταγγείλουν τον Αντίχριστο και θα προετοιμάσουν την ανθρωπότητα και κυρίως τους πιστούς για την τελική Κρίση, θα εμφορούνται και θα εμπνέονται από την φωτόλουστη δόξα και το απαστράπτον θεομητορικό μεγαλείο της Παναγίας μας και αυτήν θα προσπαθούν να ακολουθήσουν και θα μιμούνται όσο μπορούν, την αγάπη της Θεοτόκου για τον Χριστό, την αποστροφή της για τους εχθρούς του Υιού της και την ηθική της τελειότητα, μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο από την δυσωδία της σαρκικής ακολασίας και αποστασίας. Παρθένος η Παναγία, παρθένοι και αυτοί, θα αγγίξουν δυσθεώρητα πνευματικά ύψη και θα είναι εγκρατείς, μετρημένοι, συνετοί. Η σοβαρότητα και η περίσκεψη της Θεοτόκου θα είναι μόνιμος συνοδός τους, η μνήμη της Βασίλισσας του παντός θα συντροφεύει την σκέψη τους, αδιαχώριστα από την μνήμη του Χριστού και ο ζήλος της Παναγίας για την Αλήθεια θα καίει συνεχώς στην καρδιά τους.

Η άλλη «Παναγία» και ο ψεύτικος «Χριστός»

Προσέξτε όμως αδελφοί μου! Την Υπεραγία Θεοτόκο θα έχουν στη σκέψη τους και προ των οφθαλμών τους, όχι μόνον οι Άγιοι και πιστοί στρατιώται του Κυρίου, αλλά ακόμη και οι εχθροί του Χριστού και σκοτεινοί υπηρέτες του Εωσφόρου. Οι λυσσαλέοι πολέμιοι της Αληθείας και εισηγητές της χειρίστης πλάνης, θα φροντίσουν να παρουσιάσουν ως παρθένον αγνή, την πόρνη εκείνη που θα γεννήσει τον Αντίχριστο, έτσι ώστε να δώσουν προβάλλουν στα πλήθη μία άλλη «παναγία», που θα αντικαταστήσει την αληθινή και θα γεννήσει δήθεν τον μεσσία του κόσμου.

Ο Αντίχριστος και το περιβάλλον του θα μιμηθούν- πιθηκίζοντας όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Άγιος Ιππόλυτος- την ζωή και το περιβάλλον του Χριστού. Άλλοστε αυτός ο ίδιος ο ψευδομεσσίας θα είναι παρθένος και ηθικά τέλειος και θα βδελύσσεται τις σαρκικές αμαρτίες, μιμούμενος έστω και ως κακέκτυπον (=κακό αντίγραφο) -διότι θα αντιγράφει με πονηρό τρόπο- την παρθενική καθαρότητα, τόσο του Χριστού, όσο και της Παναγίας.

Ακατανίκητη επίδραση του Χριστού και της Θεοτόκου (Μοναδικά τα πρόσωπα τους στην ιστορία)

Η τόσο μεγάλη φροντίδα των σκοτεινών δυνάμεων και του Αντιχρίστου να μιμηθούν σχολαστικά, τα δομικά χαρακτηριστικά και τις αρετές του Θεανθρώπου Ιησού και της Παναγίας μητρός του, δείχνει και αποδεικνύει, το πόσο μεγάλο αντίκτυπο έχουν και πόσο ακατανίκητη έλξη ασκούν διαχρονικά, σε πιστούς και απίστους, οι Ουράνιες Προσωπικότητες και οι θεοειδείς αρετές του Χριστού και της Θεοτόκου. Είναι τόσο ισχυρή η επίδραση που ασκούν μυστικά στις καρδιές των ανθρώπων, ο Υιός του Θεού και η Πανάχραντη Μητέρα του, ώστε να μην μπορούν να την αγνοήσουν ο Διάβολος και οι υποτακτικοί του, όσο πολύ και αν το θέλουν.

Γιατί αγαπητοί μου αδελφοί, η Παναγία και ο Υιός της είναι μοναδικά πρόσωπα σε ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία, που όμοιά τους δεν υπήρξαν στο παρελθόν και ούτε θα υπάρξουν ποτέ στο μέλλον και που τα ίχνη από την παρουσία τους την ορατή και την αόρατη στον κόσμο τούτο, μένουν ανεξάλειπτα εις τους αιώνας και κανείς δεν μπορεί να τα αγνοήσει ή να σταθεί αδιάφορος, όσο πολύ και αν μισεί τα πρόσωπα αυτά.

Ο Αντίχριστος θα στραφεί κατα του μεγαλείου της Παναγίας.

Ο ίδιος ο αντίχριστος, στην προσπάθεια του να απομειώσει και να συρρικνώσει στα μάτια των ανθρώπων το απαράμιλλο μεγαλείο της Παναγίας μας, θα αρχίσει, όπως λέγει ο άγιος Ιωάννης ο θεολόγος να εκστομίζει λόγια που στο βάθος τους θα κρύβουν με πολύ μεγάλη πονηρία και δεξιοτεχνία, βλάσφημες εξάρσεις που θα στρέφονται ενάντια στον Θεό, τους αγίους του, αλλά και θα προσβάλλουν την σκηνή του Θεού. «Και ήνοιξε το στόμα αυτού εις βλασφημίαν προς τον Θεόν, βλασφημήσαι το όνομα αυτού και την σκηνήν αυτού, τους εν τω ουρανώ σκηνούντας».(Αποκάλυψις ιγ΄,6) Σκηνή του Θεού είναι η Κυρία Θεοτόκος, γιατί στην γαστέρα της Παναγίας ήλθε και εσκήνωσε ο Χριστός και έλαβε το σκήνωμα της Θεοτόκου, δηλαδή την σάρκα της Παναγίας. Λέμε άλλοστε και στους χαιρετισμούς της: «χαίρε σκηνή του Θεού και Λόγου».

Καθοριστική η μορφή της Παναγίας και τα έσχατα.

Το πόσο σημαντική και καθοριστική θα είναι στα έσχατα, αλλά και πόσο διαχρονικά ανεπανάληπτη και μεγαλειώδης είναι σε όλες τις εποχές, για τους πιστούς καθώς και για ολόκληρη την ανθρωπότητα, η μορφή της Θεοτόκου, φαίνεται και από ένα άλλο εδάφιο της ιεράς Αποκαλύψεως. Στο δωδέκατο κεφάλαιο ο άγιος Ιωάννης ο θεολόγος περιγράφει ένα μεγάλο σημείο, που εμφανίσθηκε στον ουρανό. Μια γυναίκα που έλαμπε ολόκληρη, καθώς ήταν περιβεβλημένη τον ήλιο και λουσμένη όλη στο φως του, κάτω από τα πόδια της βρισκόταν η σελήνη και στο κεφάλι της είχε στεφάνι, στέμμα με δώδεκα αστέρια, ενώ η ίδια ήταν έγκυος.

Η Θεοτόκος ταυτίζεται με την Εκκλησία του Χριστού.

Όπως ερμηνεύουν οι πατέρες της Εκκλησίας (Αρέθας και Ανδρέας Καισαρείας), η γυναίκα είναι η Παναγία, αλλά ταυτόχρονα και η Εκκλησία του Χριστού. Παναγία και Εκκλησία ταυτίζονται στην θεολογία των πατέρων, αφού η Θεοτόκος έδωσε την πάναγνη σάρκα της και το πανάχραντο αίμα της στον Χριστό, ενώ η Εκκλησία είναι το Σώμα του Χριστού, η άσπιλη νύμφη του Κυρίου. Το ότι η γυναίκα αυτή είναι στον ουρανό, δείχνει το ουράνιο μεγαλείο και ύψος, τόσο της Παναγίας, όσο και της Εκκλησίας και το γεγονός ότι η Παναγία είναι υπεράμωμη και υπέραγνη, καθαρή, ψυχή και σώματι, ισάγγελος, ουρανοπολίτης και απαλλαγμένη από τα γήινα, έχοντας μετατρέψει την γη σε ουρανό με την θεάρεστη βιοτή της.

Η Γυναίκα της αποκάλυψεως με τον Ήλιο,το στεφάνι και την σελήνη - Η Θεοτόκος και η Εκκλησία.

Η γυναίκα περιβάλλεται τον Ήλιο της δικαιοσύνης, που είναι ο Χριστός και κατ’ ουσίαν ενώνεται και γίνεται ένα με αυτόν, τόσο η Παναγία που γεννάει τον Κύριο και καθίσταται Θεοτόκος, όσο και η Εκκλησία που η κεφαλή της είναι ο Κύριος και που γεννάει τον Χριστό, σε κάθε έναν από τους πιστούς, που αναγεννά πνευματικώς. Ο στέφανος με τα δώδεκα αστέρια, είναι όπως λέγει ο άγιος Αρέθας οι δώδεκα απόστολοι, που με το ασίγητο στόμα που τους χάρισε η Θεοτόκος, τιμούν την Παναγία και δοξάζουν την Εκκλησία. Η σελήνη που βρίσκεται κάτω από τα πόδια της γυναικός, συμβολίζει την συναγωγή των Ιουδαίων που αρνήθηκαν τον Κύριο και εσταύρωσαν τον Βασιλέα της Δόξης, αλλά εικονίζει επίσης και το σύνολο των αντιχρίστων και αντιθέων δυνάμεων, του κόσμου, του διαβόλου και των υποτακτικών του, που η Θεοτόκος κονιορτοποιεί και συντρίβει κάτω από τα πόδια της. Αυτό δείχνει την δύναμη της Παναγίας και της Εκκλησίας, τις οποίες δεν μπορούν να βλάψουν οι λυσσαλέοι πολέμιοι του Χριστού και της Αληθείας. Στη συνέχεια αφού γίνεται αναφορά στην γέννηση του υιού της γυναικός, ο οποίος ηρπάγη, ανελήφθη στον ουρανό, τονίζεται ότι η γυναίκα έφυγε στην έρημο σε τόπο που ετοίμασε γι’ αυτήν ο Θεός.

Η Εκκλησία των εσχάτων με την Παναγία στην έρημο.

Ο δράκων ο αρχαίος, ο Διάβολος και το θηρίο ο αντίχριστος, κυνηγούν την γυναίκα, την Παναγία και την Εκκλησία, η οποία καταφεύγει στην έρημο, «όπου έχει εκεί τόπον ητοιμασμένον από του Θεού, ίνα εκεί τρέφωσιν αυτήν ημέρας χιλίας διακοσίας εξήκοντα» (Απ. ιβ΄, 3-6). Το πρώτο που έχουμε να παρατηρήσουμε εδώ είναι, ότι στα χρόνια της βασιλείας του Αντιχρίστου, η Εκκλησία θα καταφύγει στην έρημο(μεταφορικά και κυριολεκτικά). Την πνευματική έρημο από την μία, μακριά δηλαδή από τους θορύβους και τις ηδονές του κόσμου, αλλά και από την σαγήνη και τα δέλεαρ του υιού της ανομίας και την αισθητή έρημο από την άλλη, στα όρη δηλαδή και τα βουνά, τις οπές και τις σπηλιές της γης. Θα καταφύγει όμως σε τόπον ιδικόν της, τον οποίον ετοίμασε αποκλειστικά και ειδικά για αυτήν ο Χριστός. Έναν τόπο του οποίου τα όρια έχει χαράξει ο ίδιος ο Κύριος και όπου εντός των ορίων αυτού, θα είναι πλουσία η χάρις του και η προστασία του. Αυτό σημαίνει, πως μόνον όσοι ακολουθήσουν την Εκκλησία θα καταφύγουν σε τόπον και έρημον, εγκεκριμμένην και επιλεγμένην υπό του Θεού.

Η Θεοτόκος με την Εκκλησία και όχι με τους ανυπότακτους και ιδιόρρυθμους Χριστιανούς.

Οι δε λοιποί που θα κάνουν του κεφαλιού τους και δεν θα ακολουθήσουν την Εκκλησία, θα καταλήξουν σε δικούς τους τόπους, σε δικές τους ερήμους, έξω από την πορεία της Εκκλησίας, χωρίς καμία ασφάλεια από Θεού και με τεράστια επικινδυνότητα, η οποία δεν θα αφήνει την παραμικρή ελπίδα για κάτι καλό. Η Παναγία θα ακολουθήσει την Εκκλησία και όχι αυτούς τους ιδιόρρυθμους χριστιανούς. Ή μάλλον η Παναγία θα ηγείται της Εκκλησίας, ανοίγοντας τον δρόμο για την πορεία της στην έρημο. Εκείνος ο οποίος δεν ταπεινώνεται, προκειμένου να ακολουθήσει την Εκκλησία ως απλός στρατιώτης Χριστού και από την θέση τελοσπάντων στην οποία θα τον τοποθετήσει η Εκκλησία, αργά ή γρήγορα θα διαπιστώσει, ότι τα οψώνια της ανυποταγής και της παρακοής, είναι ο θάνατος, τουλάχιστον ο πνευματικός και η εγκατάλειψη υπό Θεού.

Έχει λοιπόν τεράστια σημασία να επισημάνουμε, ότι η Παναγία θα παραμείνει κοντά στους πιστούς, που θα παραμείνουν εντός της Εκκλησίας. Και αυτό δεν νοείται αλλιώς, παρά μόνον με έντονη μυστηριακή ζωή και τακτικό εκκλησιασμό ή όπου δεν μπορούν να υπάρχουν αυτά στον βαθμό που πρέπει, τουλάχιστον να υπάρχει η αποδοχή και ο στοιχειώδης σεβασμός στην Εκκλησία, τα Μυστήρια και τους εκπροσώπους της. Είναι βασική και απαραίτητη προϋπόθεση να μην αναπτύσσει ο πιστός μια δική του, παραεκκλησιαστική εκκλησιολογία και σωτηριολογία.

Εκείνος ο οποίος δεν εξομολογείται, δεν εκκλησιάζεται, δεν μεταλαμβάνει και γενικότερα δεν συμμετέχει στις εκδηλώσεις της Εκκλησίας, δεν θεωρείται πραγματικό και αναπόσπαστο μέλος της και ως εκ τούτου η Κυρία Θεοτόκος δεν μπορεί να ταυτιστεί μαζί του, διότι όπως είπαμε, Παναγία ίσον Εκκλησία και Εκκλησία ίσον Παναγία.

Ανελέητος διωγμός της Εκκλησίας στην έρημο.

Όπως η Παναγία κατέφυγε στην Αίγυπτο με τον Ιωσήφ, προκειμένου να σώσει το νήπιο Χριστό από τα νύχια του Ηρώδη, έτσι και οι πιστοί στα έσχατα θα δραπετεύσουν στην έρημο, μαζί με την Παναγία, προκειμένου να γλυτώσουν από τις φονικές διαθέσεις του υιού της ψεύτικης κορώνας, της ψεύτικης βασιλείας, του Αντιχρίστου. Κυνηγώντας ο αρχέκακος όφις την γυναίκα στην έρημο, θα βγάλει από το στόμα του ορμητικούς χειμάρους και ποτάμια ύδατα, ποταμούς ολόκληρους, προκειμένου να την πνίξει. Θα κινητοποιήσει ο Διάβολος μέσω του Αντιχρίστου, πλήθη δαιμόνων και στρατιές πονηρών ανθρώπων, εξαπολύοντας απηνείς διωγμούς και εκτοξεύοντας ανηλεείς πειρασμούς κατά των πιστών, θλίβοντας και στενοχωρώντας τους υπέρμετρα, με δοκιμασίες και παθήματα πρωτοφανή και απερίγραπτα.

Βίωση υπό των πιστών των παθών Του Κυρίου και της Θεοτόκου.

Και τότε οι πιστοί θα θυμηθούν τα Πάθη του Χριστού, αλλά και τον απερίγραπτο πόνο, την ανείπωτη οδύνη που ένιωσε η Θεοτόκος, όταν ρομφαία διήλθε την παναγία της ψυχή, κατά τη διάρκεια του σταυρικού Πάθους του Υιού της. Το Θείο Δράμα θα εκτυλίσσεται ολοζώντανο, κατά μυσταγωγικό τρόπο, στις καρδιές των παιδιών της Εκκλησίας, που θα πάλλονται από αγωνία, αλλά και γλυκιά προσμονή για τη σωτηρία τους. Δεν θα αμφιταλαντεύονται, αλλά θα είναι σίγουροι για την επερχόμενη λύτρωσή τους από τον Χριστό και την Παναγία, λαμβάνοντας θάρρος από τα Δεσποτικά παθήματα και τις Θεομητορικές δοκιμασίες.

Οι Πτέρυγες του αετού του Μεγάλου.

Θα τους παρηγορούν υπέρμετρα οι δύο πτέρυγες του αετού του μεγάλου, που θα έχουν δοθεί στη γυναίκα-Εκκλησία κατά την πορεία της στην έρημο. Ο μεγάλος Αετός είναι ο Θεός, ενώ οι πτέρυγές του, είναι η πανσθενουργός θεία χάρις. Η αλεξίκακη χάρις του Θεού(κατά το αλεξικέραυνο, που σημαίνει, ότι η χάρις του Θεού είναι απρόσβλητη από το κακό, προστατεύει τον άνθρωπο από κάθε κακό) και η στοργική πρόνοια και προστασία της Υπεραγίας Θεοτόκου, που σαν ευχάριστη πνευματική δροσιά θα τους δροσίζει και θα τους ευφραίνει κατά την πορεία τους στην έρημο.

Οι δύο πτέρυγες που θα σκεπάζουν την Εκκλησία των εσχάτων, ερμηνεύονται μεταξύ των άλλων και ως οι δύο διαθήκες, η Παλαιά και η Καινή, η Αγία Γραφή δηλαδή, την οποία τόσο καλά εγνώριζε και μελετούσε ισοβίως η Παναγία και με τα βαθιά και μεστά νοήματά της, τα φωτοπάροχα και χριστοκεντρικά, θα τρέφει μυστικά η Θεοτόκος τον καιρό εκείνο, τις καρδιές των παιδιών της και θα φωτίζει τις ψυχές τους, προκειμένου να τις ετοιμάσει για το μαρτύριο, τον αγιασμό και την θέωση.

Με τις δύο φτερούγες, του Χριστού και της Παναγίας, η Εκκλησία στην έρημο θα είναι ευκίνητη και ανάλαφρη, σαν νεφέλη κούφη, απαλλαγμένη από το υπερβολικό βάρος της ταλαιπωρίας, παρά τον κόπο και τις δυσκολίες. Ασύλληπτα θαύματα θα συντελούνται μπροστά στα μάτια των πιστών, βουνά και όρη θα μετακινούνται, προκειμένου να διευκολύνουν την διέλευσή τους, τέρατα και σημεία, ουράνιες αποκαλύψεις και οπτασίες, θα είναι το καθημερινό τους εντρύφημα. Η Μεγαλόχαρη θα κάνει σε κάθε τους βήμα, αισθητή την παρουσία της και θα καθιστά την Εκκλησία πιο γρήγορη από τους εχθρούς της, πάντοτε ένα βήμα πιο μπροστά από αυτούς, έτσι ώστε να αποφεύγει τον πόλεμο μαζί τους και να καταφέρνει να μην βρεθεί αντιμέτωπή τους. Και παρά τα μέσα που θα διαθέτει ο Αντίχριστος, την προηγμένη σε ασύλληπτο βαθμό τεχνολογία, τις σατανικές του ικανότητες και το άγρυπνο μάτι του Εωσφόρου, η Εκκλησία με την χάρη της Παναγίας δεν θα εντοπίζεται από τους διώκτες της.

Η Θεοτόκος μυει στην έρημο τους πιστούς στην νοερά ησυχία.

Εκεί στην έρημο, η Θεοτόκος θα μυήσει όλους τους πιστούς στα εκφαντορικά μυστήρια της νοεράς ησυχίας.(Εκφαντορικά επειδή εκφαίνουν=αποκαλύπτουν, εξαγγέλουν, ερμηνεύουν). Την νοερά ησυχία(ησυχία του νου και της καρδιάς), την οποία με αξιοθαύμαστη πιστότητα και συνέπεια άσκησε η Παναγία στη ζωή αυτή, όσο κανείς άλλος, φθάνοντας σε υπεράνθρωπα μέτρα, θα την εγκολπωθούν τα παιδιά της στην έρημο. Με αυτήν οι πιστοί θα λησμονήσουν τα κάτω, τα γήινα και θα μυηθούν στα άνω, στα ουράνια.

Με την βοήθειά της νοεράς ησυχίας, θα καθαρίσουν τον νουν τους από τους λογισμούς , τις φαντασίες, τις προλήψεις και τους περισπασμούς και με την φώτιση του Αγίου Πνεύματος θα ανυψώσουν την καρδιά προς τον Θεόν. Θα ασκηθούν στην νοερά προσευχή και την ακατάπαυστη επίκληση του θείου ονόματος, ώστε να διώχνουν μακριά την θλίψη και την αδημονία των ημερών και να πλημμυρίζουν μέσα τους από ανεκλάλητη χαρά και άρρητη ευφροσύνη, προσμένοντας την Βασιλεία του Ανατέλλοντος Ηλίου Χριστού.

Η Θέα του Ακτιστου Φώτος και νοητή σιγή.

Και έτσι βαθμιαία, σιγά-σιγά και ανεπαίσθητα τα μέλη της Εκκλησίας θα φθάσουν στην θεοπτία και την θέα του ακτίστου Φωτός και θα ενωθούν με τον Θεόν, ερχόμενοι σε κοινωνία μετ’αυτού πρόσωπον προς πρόσωπον. Όταν πλέον με την νοητή σιγή θα έχει ησυχάσει και ειρηνεύσει όλο τους το είναι, θα έχουν κατορθώσει να αποδεσμεύσουν τον νου τους από την αιχμαλωσία στα πάθη, θα πάψουν να είναι ευάλωτοι στις επιδράσεις του περιβάλλοντος και τις επιταγές της λογικής και πλέον δεν θα θεωρούν τίποτε αδύνατο και αξεπέραστο, καθώς με την υπέρλογη πίστη θα ξεπερνούν κάθε εμπόδιο της λογικής. Και αυτό θα γίνει, διότι εκεί που τελειώνει η λογική, αρχίζει η πίστη, που δεν συγκρούεται με την λογική, αλλά την ξεπερνά, είναι πάνω από αυτήν.

Αβλαβείς και απρόσβλητοι οι πιστοί στα βέλη της λογικής και του αντίχριστου.

Και έτσι η πίστη θα ελευθερώσει τους πιστούς από τις παγίδες και τα προσκόμματα της λογικής, μια λογική που εκείνες τις ημέρες θα είναι ένα από τα μεγάλα όπλα του Αντιχρίστου και των δυνάμεών του, στην προσπάθειά τους να καταβάλλουν το αγωνιστικό σθένος και τα ψυχικά αποθέματα, το κουράγιο και το θάρρος των πιστών. Επί παραδείγματι, κατά την πορεία της Εκκλησίας στην έρημο, η λογική θα αμφιβάλλει και θα αναρωτιέται, που θα βρεθούν τα απαραίτητα για την επιβίωση, τροφή και νερό στη μέση του πουθενά, ενώ η πίστη θα είναι βεβαία για την προνοητική και θαυμαστή διατροφή των πιστών υπό του Θεού.

Παράλληλα τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας δεν θα προσβάλλονται από τα φανταστικά σημεία και τις μεθοδευμένες φαντασίες του Αντιχρίστου και του ψευδοπροφήτη , ούτε από την ενέργεια πλάνης που θα υπάρχει στα λόγια και τα έργα του ψευδομεσσία. Δεν θα νιώθουν το αίσθημα του φόβου από τις άγριες διαθέσεις των οργάνων του Αντιχρίστου, ούτε όμως και θα θέλγονται από την κατά τα φαινόμενα μελιστάλαχτη, στην πραγματικότητα όμως δηλητηριώδη διδασκαλία του, από τα απίστευτα θαύματά του, που όμοιά τους δεν θα έχει ξαναδεί η ανθρωπότητα, την φιλανθρωπία και την σπάνια καλοσύνη του (γνωρίσματα που θα επιδείξει, προκειμένου να παραπλανά τους ανθρώπους), τα χαρίσματά και τις αρετές του και την ασύγκριτη εξωτερική ωραιότητα του ψευδομεσσία. ‘Όλα τα παραπάνω βέλη του πονηρού δεν θα μπορούν να προσβάλλουν και να πληγώσουν τους πιστούς, καθώς η μέθεξη της θείας χάριτος και η εντρύφηση στα θεία κάλλη, δεν θα παραχωρεί έδαφος και δεν θα αφήνει περιθώριο στον πειρασμό να εισχωρήσει στη συνείδησή τους.

Η Παναγιά διατρέφει θαυμαστώς την Εκκλησία στην έρημο.

Και όπως η Θεοτόκος ετρέφετο από αγγέλους εις τα Άγια των Αγίων και συνομιλούσε με αυτούς, όταν ήταν μικρή παιδούλα εις τον ναόν, έτσι και η Εκκλησία, ωσάν τον παλαιό Ισραήλ στην έρημο, οδεύοντας για την γη της Επαγγελίας, θα τρέφεται με θαυμαστό τρόπο από τον Χριστό, την Παναγία, τους Αγίους και τους Αγγέλους και θα συνομιλεί με αυτούς. Πέτρες σε άγονα μέρη, θα αναβλύζουν γλυκύτατα ύδατα και θα ξεδιψάνε τους πιστούς, όπως στην Παλαιά Διαθήκη, επί Μωυσέως. Κόρακες θα τους τρέφουν με άρτον το πρωί και κρέας το δειλινό, όπως τον προφήτη Ηλία στο σπήλαιο. Μάννα εξ ουρανού θα αποστέλλεται στα μέλη της Εκκλησίας και τεράστιες ορτυγομήτρες θα εμφανίζονται από ψηλά, αμέτρητα σμήνη πουλιών, που θα πίπτουν εις τα πόδια των πιστών και θα τους τρέφουν πλουσιοπάροχα. (Προσοχή: όλα αυτά ασφαλώς δεν σημαίνουν ότι οι χριστιανοί θα ζουν με άνεση και αφθονία και ότι δεν θα γνωρίσουν στερήσεις, ταλαιπωρίες και βάσανα - σίγουρα η κατάσταση θα είναι τρομερά δύσκολη, όπως συνέβη σε όλους τους διωγμούς, αρχαίους και σύγχρονους.)

Θα επιστρατευθούν οι ουράνιες στρατιές των αγγέλων και των αγίων, προκειμένου να διατρέφουν τους πιστούς σωματικά και να τους παρηγορούν πνευματικά με ουράνια τροφή και διδασκαλία, η οποία θα ανατείνει τον νουν και θα εξυψώνει την ψυχή τους εις τα σκηνώματα του Παραδείσου. Με αυτούς, αλλά και πολλούς άλλους αναρίθμητους τρόπους, ο ίδιος ο Κύριος και η Παναγία Μητέρα του, θα φροντίζουν, θα προνοούν και θα παρέχουν στους πιστούς τα απαραίτητα για την συντήρησή τους αγαθά, χωρίς να τους στερούν τίποτα, την ίδια στιγμή, που οι οπαδοί του Αντιχρίστου, θα αρχίσουν να έχουν τεράστια προβλήματα, λόγω της λειψυδρίας και της έλλειψης τροφών. Οι πιστοί των εσχάτων θα προκρίνουν και θα ζητήσουν πρώτα την Βασιλεία του Θεού και την Δικαιοσύνην Αυτού και γι’αυτό ο Χριστός θα τους προσθέσει και όλα τα υπόλοιπα, τα υλικά αγαθά, τα λιγότερο σημαντικά.

Η σφραγίδα της Θεοτόκου στην πορεία της Εκκλησίας στην έρημο.

Η Βασίλισσα του παντός Υπεραγία Θεοτόκος, θα σφραγίσει με την άμεμπτη και απαράμιλλη προσωπικότητά της, ολόκληρη την Εκκλησία των εσχάτων, καθώς τα μέλη της μέσα στην έρημο θα ζουν με εγκράτεια σαρκική, εν παρθενία και ασκήσει και έτσι η Εκκλησία στο τέλος της ιστορίας, θα ζει όπως και στην αρχή της, με παρθενία και ηθική καθαρότητα, αναμένοντας την συντέλεια των αιώνων. Το γεγονός αυτό, θα είναι ένα ακόμη μέσο που θα συμβάλλει στη δημιουργία|διαμόρφωση του κατάλληλου κλίματος, με την βοήθεια του οποίου η Εκκλησία των εσχάτων, θα κατορθώσει κάτι αδιανόητο για οποιαδήποτε άλλη εποχή, δηλαδή τον καθολικό αγιασμό των μελών της. Τον αγιασμό όλων εκείνων, που θα παραμείνουν πιστοί σε Αυτήν μέχρι το τέλος.

Λόγω των ιδιαιτέρων συνθηκών της εποχής του Αντιχρίστου, όλοι οι πιστοί των εσχάτων θα αγιάσουν και θα γίνουν είτε Όσιοι, είτε Μάρτυρες. Ανάλογα με την δύναμη και την προάιρεση του καθενός, άλλοι θα προστατευθούν από την Παναγία μέχρι τέλους και θα έχουν οσιακή κατάληξη-ίσως δε και να μην πεθάνουνε ποτέ ζώντας μέχρι την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου- ενώ σε κάποιους άλλους, λόγω της δύναμης της προαιρέσεώς τους, θα δοθεί το δώρο του μαρτυρίου και θα επιτρέψει η Θεοτόκος να εντοπιστούν και να συλληφθούν από τους διώκτες τους, προκειμένου να αναδειχθούν στους μεγαλύτερους μάρτυρες όλων των εποχών και όλων των αιώνων και σε αθλοφόρους, που θα τους έχει οπλίσει η Πάναγνος Μητέρα του Εμμανουήλ με ανίκητον θάρρος, έτσι ώστε να καταγγείλουν τον Αντίχριστο ως ψεύτικο μεσσία και να ομολογήσουν τον Ιησού, ως το Αρνίον το Εσφαγμένον και Εστηκός. Το Αρνίον που ως εθελούσιο θύμα έδωσε την ζωή του και εσφάγη, θυσιάζοντας Εαυτόν και όμως είναι και πάλι εστηκός, όρθιο δηλαδή και ζωντανό με την Αγία του Ανάσταση.

Η Κυρία Θεοτόκος το πρότυπο του μέλλοντος αιώνος.

Η Αειπάρθενος Μαριάμ,αγαπητοί μου, αποτελεί με την ζωή και την κοίμησή της, προάγγελο και προοίμιο, για το τι πρόκειται να συμβεί στα πρόθυρα του μέλλοντος αιώνος. Όπως εκείνη, κοιμήθηκε και ανεστήθη, έτσι και όλοι οι νεκροί, πρόκειται να αναστηθούν κατά την ημέρα της Κρίσεως. Και όπως εκείνη ανελήφθη στους ουρανούς και εισήλθε σωματικά στην Βασιλεία του Υιού της, έτσι και οι δίκαιοι, οι σεσωσμένοι και οι άγιοι θα αναληφθούν σωματικά στην ίδια Βασιλεία, προκειμένου να απολαμβάνουν πάντοτε το υπερκόσμιο κάλλος και την άφθιτη δόξα της Θεοτόκου, μαζί με όλους τους πιστούς των εσχάτων, δίχως τέλος και παύση, εις τους ατελευτήτους αιώνας των αιώνων. Αμήν!




Εικόνα   Άγιον όρος , Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας.
Εικονογράφηση του κεφαλαίου 12 της Αποκάλυψης.
Τοιχογραφία στο νάρθηκα του παρεκκλησίου της Παναγίας Πορταΐτισσας (Κουκουζέλισσας),1715. Προσωπικό αρχείο.Γεώργιος Δ.Τσιμπούκης.

Πηγή

Πέμπτη, Μαρτίου 28, 2024




 Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός

ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε
τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή
ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα
αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα
τὸ στόμα τὴν ἐν ὄξει κερασθεῖσαν χολὴν τῇ γεύσει
τὰ ὦτα τὰς δυσσεβεῖς βλασφημίας.
Ὁ νῶτος τὴν φραγγέλωσιν
καὶ ἡ χεὶρ τὸν κάλαμον
αἱ τοῦ ὅλου σώματος ἐκτάσεις ἐν τῷ σταυρῷ
τὰ ἄρθρα τοὺς ἥλους
καὶ ἡ πλευρὰ τὴν λόγχην.
Ὁ παθὼν ὑπὲρ ἡμῶν,
καὶ παθῶν ἐλευθερώσας ἡμᾶς.
Ὁ συγκαταβὰς ἡμῖν φιλανθρωπίᾳ,
καὶ ἀνυψώσας ἡμᾶς,
παντοδύναμε Σωτήρ, ἐλέησον ἡμᾶς.

 

Τετάρτη, Μαρτίου 27, 2024

«Είδες μαθητήν; Είδες μαθητάς;»

 Σε μια υπέροχη ομιλία του «Εις την προδοσίαν του Ιούδα, και εις το Πάσχα, και εις την παράδοσιν των μυστηρίων, …» (PG 49, 374- 378), ο Χρυσόστομος αναφέρεται στα γεγονότα που εορτάζει η Εκκλησία μας την Μεγάλη Πέμπτη.

Στην αρχή μάλιστα της ομιλίας του αυτής αναφέρει χαρακτηριστικά: «Σήμερον, αγαπητοί, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός παρεδόθη (…) κλαύσον δε πικρώς, αλλά μη υπέρ του παραδοθέντος Ιησού αλλ’ υπέρ του προδότου Ιούδα», διότι «ο μεν παραδοθείς την οικουμένην έσωσεν, ο δε προδούς την εαυτού ψυχήν απώλεσε».

Έτσι ο ιερός Πατήρ στρέφει το μεγαλύτερο μέρος του λόγου του στο πρόσωπο του Ιούδα και στις συνθήκες της προδοσίας. Όσον αφορά τον χρόνο επισημαίνει: «Τότε πορευθείς εις των δώδεκα, ο λεγόμενος Ιούδας Ισκαριώτης, προς τους αρχιερείς είπε· Τι θέλετέ μοι δούναι, και εγώ υμίν παραδώσω αυτόν;» (Ματθ. κστ’ 14-15). Τι προηγείται του «τότε;» Η μύρωση του Ιησού υπό της πόρνης γυναικός! «Και ότε η πόρνη μετενόησεν, τότε ο μαθητής τον διδάσκαλον προέδωκεν», λέει ο Χρυσόστομος.

Και δεν μπορούσε Εκείνος, λέει ο Χρυσόστομος, που είλκυσε την πόρνη από την αμαρτία να αποτρέψη και τον μαθητή από την προδοσία; Ασφαλώς, με την διαφορά ότι ο μαθητής από μόνος του πορεύθηκε προς τους ανόμους κριτές του Ιησού, «αυτός αφ’ εαυτού έτεκε τον δόλον, ουκ αναγκασθείς ουδέ βιασθείς», ερμηνεύει και πάλι ο θεόπνευστος Πατήρ. Αντιθέτως η πόρνη επεζήτησε και κέρδισε την σωτηρία της.

Εξ άλλου ο Ιούδας δεν ήταν ένας απλός μαθητής, αλλ’ «εις των δώδεκα». Ανήκε στην «δοκιμωτάτη τάξη» των μαθητών, καθ’ ότι οι δώδεκα απολάμβαναν μεγαλύτερη τιμή από τους εβδομήκοντα που είχαν «τα δευτερεία», υπογραμμίζει και πάλι ο Ιωάννης.

«Οράς από ποίου χορού εξέπεσεν (ο Ιούδας); οράς ποίας διδασκαλίας κατεφρόνησεν; οράς όσον κακόν έστιν η ραθυμία και η ολιγωρία;» αναρωτιέται με νόημα ο Χρυσόστομος. Δεν αρκεί μόνον να είσαι «εκλεκτός», αλλά χρειάζεται να μεριμνάς παράλληλα και να αγωνίζεσαι να διατηρηθής στο ύψος της αποστολής σου, κάτι που ασφαλώς δεν έπραξε ο Ιούδας.

Αντιθέτως, αντί να συμπορεύεται με τους υπολοίπους στην μέριμνα για την προετοιμασία του Πάσχα [«που θέλεις ετοιμάσωμέν σοι φαγείν το πάσχα» (Ματθ. κστ’ 17)], αυτός έσπευδε να κάνη δόλιες συμφωνίες, με αντικείμενο συναλλαγής τον ίδιο του τον Διδάσκαλο: «τι θέλετέ μοι δούναι, καγώ υμίν παραδώσω Αυτόν;»

«Ω της μιαράς φωνής! (…) Ταύτά σε επαίδευσεν ο Χριστός, ειπέ μοι!» αναφωνεί ο Χρυσορρήμων και συνεχίζει: «αντί τίνος παραδίδως τον διδάσκαλον; ότι σοι παρέδωκεν την εξουσίαν των δαιμόνων; ότι νοσήματα λύειν εποίησεν; ότι λέπρας καθαίρειν; ότι νεκρούς ανιστάν; αντί τούτων των ευεργεσιών ταύτας δίδως τας αμοιβάς;»

«Ω της απονοίας (της απογνώσεως)! μάλλον δε, ω της φιλαργυρίας! Όρα πόσα εξέβαλεν εκ της ψυχής του Ιούδα: τα θαύματα, την διδασκαλίαν, την νουθεσίαν, την κοινωνίαν την εν τη τραπέζη, πάντα εις λήθην ενέβαλεν η φιλαργυρία».

Βεβαίως, κατά τον Χρυσόστομο, δεν είναι μόνον η φιλαργυρία, το «παλαιόν» πάθος του Ιούδα, η αιτία για την επαίσχυντη πράξη της προδοσίας του Χριστού, αλλά προ πάντων η προαίρεση: «αύτη πάντων αιτία και των αγαθών και των κακών».

Ο Ιούδας, όπως είδαμε, δεν πιέστηκε να απεμπολήση τον διδάσκαλό Του. Ο Σατανάς «εισήλθε εις εκείνον», διότι βρήκε πρόσφορο έδαφος μέσα στην μιαρή του ψυχή, και ενήργησε σταδιακά μέχρι την τελική προδοσία και την αυτοχειρία του. Εξ άλλου ο ίδιος ο Κύριος προέβλεψε τις τραγικές συνέπειες της αυτονομήσεως του Ιούδα: «ουαί τω ανθρώπω εκείνω δι’ ου ο Υιός του ανθρώπου παραδίδοται» (Ματθ. κστ’ 24).

Παρά το γεγονός, βεβαίως, ότι ο Χριστός ως Θεός γνώριζε ποιόν «έτρεφε» στον κύκλο Του, εν τούτοις του έδειξε αγάπη και έλεος και του έδωσε ευκαιρίες να αποφύγη την βδελυρή προδοσία, έστω και την ύστατη στιγμή.

Πρώτον, κατά τον Μυστικό Δείπνο, «εσθιόντων αυτών είπεν: αμήν λέγω υμίν ότι εις εξ υμών παραδώσει με» (ο.π. 22). Αυτό δεν το είπε, ασφαλώς, για τους άλλους μαθητές αλλά για τον «προδότη» Ιούδα («υμείς καθαροί εστέ, αλλ’ ουχί πάντες», Ιωάν. ιγ’ 11), που, σημειωτέον, ουδέποτε αναφέρεται στους Ευαγγελιστές μ’ αυτήν την προσωνυμία (μόνον στην υμνολογία), χάρη στο ύψος της αγαθότητος του Κυρίου!

Η στάση αυτή του Χριστού είναι άκρως παιδαγωγική αλλά και βαθιά αγαπητική. Ο Κύριος λέγοντας «εις εξ υμών παραδώσει με» (ο.π.), «εταράχθη» και πόνεσε. Γιατί εταράχθη; «ιδών την υπερβάλλουσαν αγνωμοσύνην και την μανίαν του μαθητού και επελεών αυτόν»! Και μάλιστα, συνεχίζει ο Χρυσόστομος, ο Κύριος «και μέχρι της αυτού προδοσίας ουκ επαύετο της του μαθητού διορθώσεως προνοούμενος». Εκείνος, όμως, ο δύσμοιρος «ουκ ησθάνετο εις οίον κρημνόν εαυτόν ωθών».

Και αυτό είναι το μεγάλο δράμα του Ιούδα. Είχε τόσο πολύ καταληφθή από το πάθος του, που τόλμησε να ρωτήση υποκριτικά: «μήτι εγώ ειμί, ραββί;» Έτσι έχασε την ευκαιρία για διόρθωση. Γι’ αυτό, αμέσως μετά από τον Μυστικό Δείπνο, και πάλι «εισήλθεν εις αυτόν ο Σατανάς», για να τον οδηγήση στην επιτέλεση του τελευταίου μέρους του σχεδίου του.

Πολλές «θεωρίες» έχουν διατυπωθή για το ποιόν του Ιούδα, μεταξύ των οποίων ότι ήταν σκληρόκαρδος, καθ’ ότι Ιουδαίος -ο μοναδικός Ιουδαίος μαθητής του Κυρίου-, ότι απογοητεύτηκε, επειδή δεν βρήκε επίγειο Μεσσία, όπως περίμενε, ότι γι’ αυτό φθόνησε στην συνέχεια τον Κύριο. Όλες αυτές έχουν την βασιμότητά των, καμμία ωστόσο δεν είναι τόσο επαρκής, όσο η θεωρία του Χρυσοστόμου περί προαιρέσεως.

Η διαφορά του από τους υπολοίπους οφείλεται, κατά τον Χρυσόστομο, στην «επιλογή». Οι υπόλοιποι, οι ένδεκα, επιλέγουν να μείνουν με τον Κύριο κατά τις δύσκολες αυτές ώρες, να τον συντροφεύσουν, να του συμπαρασταθούν, ως αληθινοί «φίλοι», όπως τους θεωρεί ο Χριστός. Ο Ιούδας, «ο εις των δώδεκα» επιλέγει να φύγη «μέσα στην νύχτα» και να δράση μέσα στο σκοτάδι.

Γι’ αυτό λοιπόν ο Χρυσόστομος αναρωτάται: «Είδες μαθητήν; Είδες μαθητάς;» Και συνεχίζει: «Των αυτών απέλαυσαν κακείνος και ούτοι θαυμάτων, των αυτών διδαγμάτων, της αυτής εξουσίας».

Εκείνοι, «οι ένδοξοι μαθηταί», «εν τω νιπτήρι του δείπνου εφωτίζοντο», την ίδια στιγμή που αυτός, «ο δυσσεβής», «εσκοτίζετο» από το πάθος της φιλαργυρίας. Και οι έντεκα και ο ένας με το ίδιο πρόσωπο κοινωνούσαν, με τον Χριστό. Όμως οι έντεκα γίνονται δεκτικοί του φωτός, του Χριστού, ενώ ο ένας δεν αφήνει το φως να τον καταυγάση αλλά προτιμάει να πνιγή μέσα στο σκοτάδι. Και παραμένει μέχρι τέλους δούλος του σκότους, δόλιος και αμετανόητος.

Επομένως, για να μην βυθιστούμε και εμείς στα σύγχρονα πηκτά σκοτάδια γύρω μας, δεν έχομε παρά να καθαρίζωμε διαρκώς το έσοπτρο της ψυχής μας, ώστε να δέχεται τις ακτίνες του φωτός-Χριστού. Αντλώντας συνεχώς και πάντοτε από την πηγή του φωτός και παραμένοντας ενωμένοι μαζί Του και μεταξύ μας, ως δέσμες φωτός, όχι μόνον θα λάμπωμε και θα ακτινοβολούμε φως από το φως Του, αλλά θα παραμένωμε και άνω στημένοι, όπως το φως!

Έτσι και μόνον έτσι δεν θα χάσωμε ούτε εφέτος την ευκαιρία να απολαύσωμε την πλούσια πνευματική τράπεζα που προσφέρει ο Κύριος σε όλους τους πιστούς και ειλικρινώς μετανοούντες φίλους Του, νυν και αεί και εις τον άπαντα αιώνα. Αμήν. Γένοιτο!

Η Εκκλησία δεν με ξεχνά ποτέ...

  αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος Με παρρησία (Ιερά Μητρόπολη Βεροίας)  -  εικ . Μέσα στην ησυχία του Αγίου Βήματος  αρχίζει το αόρατο μυστήριο· ...