Καλά Χριστούγεννα!!

Στις 15 του Νοέμβρη αρχίζουμε τον εορτασμό των Χριστουγέννων στην Ορθόδοξη Εκκλησία.

Έξω στον "κόσμο", οι έμποροι στολίζουν τις βιτρίνες των καταστημάτων και οι εταιρίες δώρων αρχίζουν τον κατακλυσμό των διαφημίσεων. Και στις δύο περιπτώσεις, "Χριστούγεννα" = κάντε δώρα, πάρτε δώρα, στολίστε, αγοράστε, κ.τ.λ. Σκοπός των εμπορικών στολισμών & του κατακλυσμού των διαφημίσεων, να αυξήσουν οι έμποροι το (δικό τους) οικονομικό κέρδος. (Κακό είναι; Κακό γίνεται όταν κάποιος ξεχνάει το Χριστό, ξεχνάει ακόμα και τον άνθρωπο, και θυμάται κι αγαπάει μόνο τα λεφτά, σαν τον Εμπενίζερ Σκρουτζ - κατά τα άλλα χρειάζεται κι ο γιορτινός διάκοσμος και στο σπίτι μας και στο μαγαζί μας, αλλά για να φανερώσει το Φως που έχουμε μέσα μας, όχι για να το αντικαταστήσει).

Η Εκκλησία επίσης ξεκινάει την πορεία προς τα Χριστούγεννα και σκοπός της είναι το (δικό μας) πνευματικό κέρδος, το αιώνιο κέρδος, η αιώνια ζωή μας. Η Εκκλησία μάς προσκαλεί να απλώσουμε το χέρι & να πάρουμε το Χριστό - μας καλεί στα γενέθλια της Νέας Ανθρωπότητας, αυτής που ενώνεται με το Χριστό και γι' αυτό έχει χαρά, δεν αναζητά τη χαρά στα δώρα, τα στολίδια και τις λιχουδιές.

Ο ορθόδοξος χριστιανός χαίρεται βαθιά και πολύ τα Χριστούγεννα, επειδή ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να γίνουμε εμείς οι άνθρωποι θεοί (άγιοι, φωτεινά όντα γεμάτα αγάπη, ενωμένα με τον απόλυτα Φωτεινό Τριαδικό Θεό διά του Χριστού). Κι επειδή χαίρεται, εκφράζει τη χαρά του με τα στολίδια, τα δώρα και το (οικογενειακό) γιορταστικό τραπέζι.

Ο κόσμος (που δεν έχει ή δε θυμάται την ορθοδοξία) φορτώνεται δώρα, στολίδια και λιχουδιές για να νιώσει χαρά, επειδή δεν έχει χαρά μέσα στην καρδιά του! Γι' αυτό τα Χριστούγεννα στον πρώην χριστιανικό δυτικό κόσμο είναι μια τραγική γιορτή, με αυξημένα τα ποσοστά αυτοκτονιών: επειδή ο πρώην χριστιανός, αν δεν έχει συντροφιά ν' απαλύνει τη μοναξιά του, δεν αντέχει που βλέπει αυτό το φανταχτερό (και καταναλωτικό, αποθέωση του Shoping) χρώμα που απλώνεται παντού, η ζήλεια τον οδηγεί σε απόγνωση και δυστυχία. Ενώ ο χριστιανός, ακόμη κι αν δεν έχει φιλική ή συγγενική συντροφιά, έχει τη συντροφιά εκείνων που αγρυπνούν στις εκκλησίες, όπου πηγαίνει κι αυτός και προσεύχεται μαζί τους (κάπου στην πόλη σου θα υπάρχει κάποιος ναός ή μοναστήρι, όπου γίνεται σαρανταλείτουργο αυτές τις μέρες, δηλαδή κάθε μέρα -συνήθως κάθε βράδυ- λειτουργία). Ακόμη κι αν δεν έχει ανθρώπινη συντροφιά, έχει για συντροφιά το Χριστό, το ξεχωριστό άγιο Μωρό, που το έχω συντροφιά μου καθώς προσεύχομαι, καθώς γονατίζω, καθώς ανάβω το κερί μου, καθώς μεταλαβαίνω το άγιο Σώμα και το πολύτιμο Αίμα Του! Χριστιανισμός = πάντα με συντροφιά. Αυτό άλλωστε είναι κι ο παράδεισος.

[Από εδώ είναι κι η συνήθεια τα Χριστούγεννα να "θυμόμαστε" τους μοναχικούς ανθρώπους, να τους επισκεπτόμαστε ή να τους καλούμε κ.τ.λ. Είναι κάτι σημαντικό κι αυτό, αλλά φυσικά δε φτάνει και δεν πρέπει ν' αποκοιμίζει τη συνείδησή μας για... όλο τον υπόλοιπο χρόνο].

Πώς μάς ετοιμάζει η Εκκλησία για τη μεγάλη ημέρα των Χριστουγέννων;

Από σήμερα, στις εκκλησίες ψέλνουμε χριστουγεννιάτικους ύμνους, και κυρίως τον ύμνο του μεγάλου ποιητή και μουσικού του Βυζαντίου, του αγίου Ρωμανού του Μελωδού, που λέει:

"Η Παρθένος σήμερα έρχεται προς το σπήλαιο, για να γεννήσει μυστηριωδώς τον προαιώνιο Θεό. Άγγελοι μαζί με βοσκούς δοξολογούν, μάγοι ταξιδεύουν μαζί μ' ένα αστέρι, για το ξεχωριστό Παιδί, τον προαιώνιο Θεό, που θέλησε να Τον δούμε".

Στ' αρχαία, ο ύμνος είναι:

"Η Παρθένος σήμερον τον προαιώνιον Λόγον εν σπηλαίω έρχεται αποτεκείν απορρήτως. Άγγελοι μετά ποιμένων δοξολογούσι, μάγοι δε μετά αστέρος οδοιπορούσι, βουληθέντα επωφθήναι παιδίον νέον, τον προ αιώνων Θεόν".

[Να εξηγήσω ότι ο στίχος "τον προαιώνιον Λόγον" εννοεί το Χριστό, ο οποίος ονομάζεται "Λόγος του Θεού" στην αρχή του κατά Ιωάννην ευαγγελίου. Και ότι η φράση "παιδίον νέον" σημαίνει "καινούργιο παιδί", αλλά μπορεί να έχει την έννοια καινούργιο = διαφορετικό από κάθε άλλο που γεννήθηκε μέχρι τώρα, γι' αυτό το μετέφρασα "ξεχωριστό".]

Η Εκκλησία επίσης αρχίζει την ετοιμασία για τη γιορτή των Χριστουγέννων με τη ν είσοδό μας στη "Μικρή Σαρακοστή", δηλ. τη νηστεία που αρχίζει 15 Νοέμβρη και λήγει τα Χριστούγεννα.

Είναι μια χαρούμενη νηστεία - σε αντίθεση με τη Μεγάλη Σαρακοστή, που είναι πένθιμη νηστεία, επειδή οδηγεί στη Μεγάλη Εβδομάδα και στο Πάθος του Χριστού. Τώρα είναι μια χαρούμενη νηστεία, γι' αυτό και είναι "ελαφρύτερη", δηλαδή μπορούμε να φάμε ψάρια ("κατάλυσις ιχθύος"), ενώ τη Μεγάλη Σαρακοστή τρώμε ψάρια μόνο 2 φορές: του Ευαγγελισμού και των Βαΐων.

Ανοίγοντας λοιπόν μια περίοδο, όπου αντικαθίσταται το κρέας με το ψάρι, η σαρακοστή αυτή έχει ΚΑΙ οικολογικό μήνυμα, αλλά και αξία για την υγεία μας. Και είναι μια ευκαιρία ν' αρχίσει να σου αρέσει το ψάρι -να το βλέπεις με άλλο μάτι- και να μη θες κρεατάκι σε καθημερινή βάση. Το να θέλουμε κρέας κάθε μέρα είναι και ανθυγιεινό, αλλά και δηλώνει απληστία. Άσε τώρα που έχουν βγει διάφορα νηστίσιμα εδέσματα που είναι ακριβότερα από τα κρεατικά - δε μιλάμε για τέτοιες διατροφικές συνήθειες, πολύ δαπανηρές, όταν μιλάμε για νηστεία εδώ πέρα.

Τα Χριστούγεννα λοιπόν είναι μια γιορτή χαράς, δηλαδή μια πρόσκληση αγιότητας. Εννοείται πως κάθε μέρα (όπως κι όλο το χρόνο) είσαι καλεσμένος στη θεία Μετάληψη και την εξομολόγηση, δύο άλλες μεγάλες πηγές χαράς!

Η θεία Μετάληψη είναι πηγή μεγάλης χαράς, γιατί φέρνεις μέσα σου το Σώμα + Αίμα του Χριστού και ενώνεσαι μαζί Του. Η εξομολόγηση είναι πηγή μεγάλης χαράς, γιατί λευκαίνεις ξανά τη μαυρισμένη στολή της ψυχής σου και την κάνεις φωτεινή. Παντού υπάρχει χαρά! Ορθοδοξία = αυτό που λένε οι παππούδες μας "χαρά Θεού"!

Ωστόσο, μέσα σ' αυτή τη χαρά, έχω 2 λόγους να είμαι και θλιμμένος: ο ένας λόγος είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι που πονάνε ή πεινάνε, άνθρωποι που έχουν πέσει θύματα βίας ή αδικίας κ.τ.λ. Κι ο άλλος λόγος είναι ότι είμαι πολύ αμαρτωλός, γεμάτος πάθη και ελαττώματα, ανάξιος να πλησιάσω το Χριστό, που είναι απόλυτα καθαρός και φωτεινός. Αλλά ΑΚΡΙΒΩΣ ΓΙ' ΑΥΤΟ υπάρχουν οι γιορτές, η νηστεία, η θεία Μετάληψη και η εξομολόγηση, για να ανοιχτώ προς το Θεό και να πάρω βοήθεια να πολεμήσω τα πάθη μου και να γίνω φωτεινός και αντάξιος του Χριστού μου! Κι έτσι (τότε - τότε μόνο) θα μπορέσω και να βοηθήσω τους αδελφούς μου τους πονεμένους, γιατί θα μπορώ να κάνω θυσίες γι' αυτούς, από τη θυσία χρήματος μέχρι τη θυσία να ξαγρυπνήσω ένα βράδυ να προσεύχομαι γι' αυτούς. Αγάπη = τι θυσίες μπορείς να κάνεις για κάποιους.

Θάρρος λοιπόν: είμαι αμαρτωλός, αλλά ο Χριστός με κάλεσε. Όχι για να μου πάρει κάθε πόνο (κι όταν καθαριστώ ψυχικά, πάλι θα υπάρχουν άνθρωποι που πονάνε, άρα πάλι θα υπάρχει για μένα μια αιτία θλίψης), αλλά για να μεταμορφώσει τη θλίψη μου σε δύναμη για τη δική μου σωτηρία και τη βοήθεια του πλησίον μου.

Πολλά είπαμε & δε χρειάζεται να πούμε άλλα. Το νόημα της νηστείας, όπως και το νόημα της θείας Μετάληψης και της εξομολόγησης (γιατί υπάρχουν;) θα το βρεις, φίλε και φίλη μου, ΕΔΩ. (Πότε νηστεύουμε γενικά, όλο το χρόνο, δες εδώ).

Και επαναλαμβάνω κάτι, που έχουμε πει σ' αυτό το blog από την αρχή: ΕΛΑ ΟΠΩΣ ΕΙΣΑΙ! Όπως κι αν είσαι ντυμένος, χτενισμένος ή βαμμένος, αλλά όπως κι αν είναι η ψυχή σου, όσο αμαρτωλός και πονεμένος κι αν είσαι, ΕΛΑ ΟΠΩΣ ΕΙΣΑΙ! Μάλιστα όσο πιο πολύ ΝΟΜΙΖΕΙΣ ότι "δεν κάνεις" για την εκκλησία, για την προσευχή, για την εξομολόγηση ή τη θεία Μετάληψη, τόσο περισσότερο κάνεις! Τόσο περισσότερο σε καλεί ο Χριστός, που δεν κρίνει, μόνο γιατρεύει.

Η εκκλησία είναι το σπίτι σου, το καταφύγιό σου, ακόμη κι αν ο παπάς της ενορίας σου "δεν είναι εντάξει", θα βρεις έναν άλλο παπά στη διπλανή ενορία ή σε μια μακρινή ενορία, ή έναν απλό χριστιανό (τον παππού σου, τη γιαγιά σου, ένα γείτονα που τον περιφρονούσες ώς τώρα γιατί τον θεωρούσες "θρησκόληπτο", μια θεία που τη θεωρούσες "θεούσα") και εσύ κι αυτός μαζί θα γίνεται Εκκλησία και θ' ανάψετε το κερί σας (σαν ένα ελάχιστο δώρο) με ταπείνωση και αγάπη μπροστά στην Αγία Τράπεζα.

ΚΑΛΟ ΑΓΩΝΑ, λοιπόν, αδερφέ μου αγαπημένε, αδερφέ μου αμαρτωλέ σαν κι εμένα - ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!!

πηγή

Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος (Βαλληνδράς) "μίαν ὁλόκληρον ζωήν, πλήρη ἀγώνων καί κόπων" -Μητροπολίτης Πατρών Χρυσόστομος

Μακαριστέ Ἱεράρχα. Κυκλοῦντες ταύτην τήν ὥραν τήν σεπτήν σορόν σου καί μετά σοῦ ὁρῶντες πάντα τά ὄντα, ἔμψυχα καί ἄψυχα, αἰσθητά καί νοητά, κόσμον ἐγγύς καί μακράν, «θανάτου ἑορτάζοντες νέκρωσιν, Ἅδου τήν καθαίρεσιν», σκιρτῶντες ὑμνοῦμεν τόν Κύριον, τόν μεταστήσαντά σε ἐκ τῶν προσκαίρων εἰς τά αἰώνια, ἐκ τῶν φθαρτῶν εἰς τά ἄφθαρτα, ἐκ τῶν ἐπιγείων εἰς τά ἐπουράνια, τόν μόνον εὐλογητόν τῶν Πατέρων Θεόν καί ὑπερένδοξον.

Τώρα, τήν ὥραν τοῦ ἀποχαιρετισμοῦ, πολυσέβαστε Πάτερ καί Δέσποτα, δέξου τήν ἔκφρασιν τῆς εὐγνωμοσύνης τοῦ Κλήρου καί τοῦ Λαοῦ, οἱ ὁποῖοι μυριόστομον εὐχήν ἀναπέμπουν πρός Κύριον ὑπέρ ἀναπαύσεως τῆς μακαρίας ψυχῆς σου καί τόν ἔπαινόν σου ἐκδιηγούμενοι καί τήν τιμήν καί τόν σεβασμόν καταθέτοντες ἐνώπιόν σου, σέ προπέμπουν εἰς τήν αἰωνιότητα, ὅπου θά ἀπολαμβάνῃς τῆς χαρᾶς τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ναί, αὕτη ἐστίν ἡ ἀμοιβή σου, διά μίαν ὁλόκληρον ζωήν, πλήρη ἀγώνων καί κόπων ὑπέρ τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας καί τοῦ ἠγιασμένου τόπου μας. Πεποίθαμεν πάντες ὅτι χορεύεις καί συναγάλλει μετά τῶν Ἁγίων, ἔνθα «ἡ ἀκήρατος λαμπηδών καί αἱ μακάριαι θέαι καί πᾶν τό ἀναφές καί ἀόρατον» (Ψελλ. Ἐγκώμ. εἰς τήν μητέρα αὐτοῦ, παρά Κ. Σάθα, Μέσ. Βιβλ. V, 49).

Ὁ Θεός ἀναπαύσῃ σε ἔνθα οἱ Δίκαιοι ἀναπαύονται

Αἰωνία σου ἡ Μνήμη.

Μητροπολίτης Πατρών Χρυσόστομος

πηγη ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ

 

Ο Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος (Βαλληνδράς) "στροργικός πατέρας" - Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος

Μᾶς συγκινεῖ δέ καί διά τό ὅτι ἡ ἐπίδρασις τῶν ἐν αὐτῇ ἀσκηθέντων ὁσίων καί μαρτύρων καί τοῦ κηρύγματος τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου συνεχίζεται ἐπί τάς ψυχάς τῶν συγχρόνων κατοίκων αὐτῆς, ὡς φαίνεται ἀπό τό γεγονός ὅτι ἀνέδειξε καί ἀναδεικνύει ἐξόχους προσωπικότητας καί πολύν λαόν ἀφιερωμένον εἰς τό ἔργον τῆς Ἐκκλησίας καί διάγοντα ζωήν κατά Χριστόν, ὑπό τήν πνευματικήν καθοδήγησιν ἐπί τό τελευταῖον τέταρτον καί πλέον τοῦ αἰῶνος τοῦ πολιοῦ, σεβαστοῦ, πολυγραφωτάτου, ὑμνογράφου καί στοργικοῦ ποιμένος αὐτῆς, τοῦ Ἱερωτάτου Μητροπολίτου Πατρῶν κυρίου Νικοδήμου.

Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος

πηγη ιστολογιο ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ

Το ευχαριστιακό και λειτουργικό ήθος του Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου (Βαλληνδρά) - Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος

Σε όλη του την ζωή διαποτιζόταν από αυτό το ευχαριστιακό ήθος, δηλαδή συνέχιζε να λειτουργή και μετά την θεία Λειτουργία. Και αυτό το έκανε με την σιωπή στις κατηγορίες, την νηφαλιότητα στις δύσκολες καταστάσεις, την ψαλμωδία στην ησυχία τού δωματίου και γραφείου του, αλλά και στις τρικυμίες του βίου, τον σοβαρό και ευπρεπή λόγο σε καταστάσεις αλάλων λόγων.

Έτσι τον έζησε το ποίμνιό του στην ευλογημένη αυτήν Μητρόπολη, και έτσι τον απολαμβάναμε όλοι εμείς στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις. Όταν ήταν παρών ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών κυρός Νικόδημος, δεν μπορούσε κανείς να αστειευθή και να ομιλήση απρεπώς, δεν μπορούσε να εκτραπή στον λόγο, αντίθετα μάλιστα έπρεπε να είναι προσεκτικός στον λόγο και τις κινήσεις του, γιατί εκείνος ήταν νηφάλιος και σοβαρός. Κάποιος συνήθιζε να αστειεύεται και να διανθίζη τον λόγο του, ακόμη και μπροστά σε Κληρικούς, με ευτράπελα περιστατικά, αλλά αυτό δεν το έπραττε και δεν μπορούσε να το πράξη, όταν ήταν παρών ο μακαριστός Μητροπολίτης Νικόδημος, γιατί αισθανόταν την λειτουργική ατμόσφαιρα πού έβγαινε από την ύπαρξή του. Ο ίδιος είχε δικούς του ρυθμούς, που καθορίζονταν, εν πολλοίς από την ψαλμωδία πού τόσο αγαπούσε. Ήταν αργός και παραδοσιακός στους ρυθμούς του, σαν τα παπαδικά μέλη, και πολλές φορές βρισκόταν σε άλλο κόσμο, σαν τα γλυκόφθεγγα τεριρρέμ.

Αυτό το λειτουργικό ήθος συνέχιζε να τον ακολουθή και στις Συνεδριάσεις της Ιεραρχίας και στην όλη επικοινωνία του με τούς αδελφούς του Ιεράρχες. Δεν συμμετείχε στο λεγόμενο παρασκήνιο και σε διαφόρους μηχανισμούς, δεν ανήκε σε ομάδες διεκδικήσεως διαφόρων απαιτήσεων. Παρέμεινε έξω από όλα αυτά που δεν συνιστούν εκκλησιαστικό και ευχαριστιακό ήθος. Η Εκκλησία δεν έχει Και δεν πρέπει να έχη παρασκήνιο κοσμικών νοοτροπιών.

Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος

 

πηγη ιστολογιο αναστασιος

Στὴν ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελιστῆ Ματθαίου

Διονύσιος Ψαριανός (Μητροπολίτης Σερβίων καί Κοζάνης (+))

α'. Ὅταν κάποτε ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ὡμιλοῦσε στοὺς μαθητές του, μέσα στὰ ἄλλα τοὺς εἶπε· «Οὐκ ἐγὼ ὑμᾶς τοὺς δώδεκα ἐξελεξάμην;» (1), ἐγὼ δὲν διάλεξα ἐσᾶς τοὺς δώδεκα; Καὶ σὲ μιὰ ἄλλη περίπτωση τοὺς εἶπε πάλι· «Ἐγὼ οἶδα οὕς ἐξελεξάμην» (2), ἐγὼ ξέρω ποιοὺς ἐδιάλεξα. Σήμερα, ὅταν ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει τὴν ἱερὴ μνήμη τοῦ ἁγίου εὐαγγελιστῆ Ματθαίου, μᾶς ἔρχονται στὸ νοῦ τὰ παραπάνω λόγια τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, καθὼς τὰ διαβάζομε στὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ἰωάννη. Στὰ λόγια αὐτὰ καὶ στὴν κλήση τοῦ εὐαγγελιστῆ Ματθαίου, ὅπως τὴν ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ὑπάρχει ἕνα μυστήριο καὶ ἕνα θαῦμα, γιὰ τὰ ὁποῖα θὰ μιλήσουμε σήμερα.

β'. Τὸ μυστήριο, γιὰ τὸ ὁποῖο θέλομε νὰ ποῦμε σήμερα, εἶναι γιὰ τὸ ποιοὺς ἐξέλεξε καὶ κάλεσε ὁ Θεός, γιὰ νὰ τοὺς κάμη ἀποστόλους του. Οὔτε σοφοὺς οὔτε ἰσχυροὺς κάλεσε, ἀλλὰ φτωχοὺς κι ἀγράμματους, κι ἀνθρώπους χωρὶς ὑπόληψη καὶ ὄνομα, καθὼς τὸ γράφει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴν πρώτη πρὸς Κορινθίους ἐπιστολή. Ὁ ἴδιος ὁ Ἀπόστολος γράφει καὶ τὴν αἰτία, γιὰ τὴν ὁποία ὁ Θεὸς ἐξέλεξε καὶ κάλεσε τέτοιους ἀνθρώπους, καὶ μᾶς δίνει τὴν ἀπάντηση· «ὅπως μὴ καυχήσηται πᾶσα σὰρξ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ» (3), γιὰ νὰ μὴν καυχηθῆ μπροστὰ στὸ Θεὸ κανένας ἄνθρωπος, εἴτε σοφὸς εἴτε δυνατός, πὼς τάχα στὴ δική του ἀξία ὀφείλεται ἡ νίκη τοῦ Εὐαγγελίου.

γ'. Ἀλλ’ ὅμως, καὶ μὲ τὴν ἀπάντηση αὐτὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου, τὸ μυστήριο μένει. Μὲ ποιὰ κριτήρια καὶ μὲ ποιὰ πρόγνωση ἐξέλεξε ἡ βουλὴ τοῦ Θεοῦ ἐκείνους, ποὺ ὕστερα κάλεσε ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς γιὰ νὰ τοὺς κάμη Ἀποστόλους; Τί ἔβλεπε μέσα σὲ κείνους τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ ἕνας μάλιστα ἀπ’ αὐτοὺς τὸν πρόδωσε; Σ’ αὐτὰ τὰ ἐρωτήματα δὲν θὰ μπορέσουμε ποτὲ νὰ δώσουμε ἀπάντηση καὶ ἐξήγηση, σὰν ἐκεῖνες ποὺ δίνει ὁ λογισμός μας στὰ φυσικὰ πράγματα. Δὲν ἐξηγοῦνται φυσικὰ καὶ λογικὰ τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ· πάντα γιὰ τὸ ἀνθρώπινο μυαλὸ ἡ βουλὴ τοῦ Θεοῦ μένει ἀνεξιχνίαστη. «Τὶς γὰρ ἔγνω νοῦν Κυρίου;» (4), λέγει ἡ θεία Γραφή, ποιὸς δηλαδὴ μπόρεσε νὰ καταλάβη τί ἔχει ὁ Θεὸς στὴ σκέψη του;

δ'. Ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο σήμερα ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς καλεῖ τὸν τελώνη Ματθαῖο, γιὰ νὰ τὸν κάμη Ἀπόστολο, ἡ προθυμία μὲ τὴν ὁποία ἐκεῖνος τὰ ἀφήνει ὅλα καὶ πηγαίνει κοντὰ μ’ ἐκεῖνον ποὺ τὸν καλεῖ, αὐξάνουν τὴν ἄγνοιά μας μπροστὰ στὸ μυστήριο, γιὰ τὸ ὁποῖο μιλᾶμε. Τί ἦταν ἐκεῖνο, ποὺ ἔκαμε τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ νὰ καλέση τὸν τελώνη, γιὰ νὰ τὸν κάμη Ἀπόστολο, ἕναν ἄνθρωπο ὄχι μόνο ἄσημο, ἀλλὰ καὶ ἐθνικὰ καὶ κοινωνικὰ περιφρονημένο ἀνάμεσα στοὺς Ἰουδαίους; Καὶ τί ἦταν ἐκεῖνο, ποὺ ἔκαμε τὸν τελώνη νὰ τὰ ἀφήση ὅλα καὶ νὰ ὑπακούση στὴν κλήση; Αὐτά, καθὼς τὰ διαβάζομε καὶ τὰ ἀκοῦμε στὰ ἱερὰ Εὐαγγέλια, μᾶς γεννᾶνε ἀπορίες κι ἐρωτήματα ἀναπάντητα. Μὲ τὸ μυαλό μας δὲν μποροῦμε νὰ ἐξηγήσουμε αὐτὰ τὰ πράγματα, ὅσο κι ἂν παραδεχθοῦμε πὼς ὑπῆρχε κάποια προετοιμασία σ’ αὐτοὺς ποὺ κάλεσε ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἤ ὅτι τὸ θεῖο πρόσωπό του εἶχε κερδίσει τὴν ἐμπιστοσύνη τους! Πιὸ πέρα ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπινους συλλογισμούς μας, γιὰ νὰ ἐξηγήσουμε τὸ μυστήριο, μένει πάντα ἡ ἀνερμήνευτη βουλὴ τοῦ Θεοῦ.

ε'. Καὶ τὸ θαῦμα, γιὰ τὸ ὁποῖο ἐρχόμαστε τώρα νὰ ποῦμε, εἶναι τὸ τί ἔγιναν, ὅποιοι κι ἂν ἦσαν, ἐκεῖνοι ποὺ ἐξέλεξε καὶ κάλεσε ὁ Θεός, γιὰ νὰ τοὺς κάμη Ἀποστόλους τοῦ Εὐαγγελίου. Οἱ τελῶνες καὶ οἱ ψαράδες γίνονται ἅγιοι καὶ σοφοί, οἱ ἀδύνατοι καὶ ἄσημοι ἄνθρωποι νικοῦν τὸν κόσμο, οἱ δειλοὶ καὶ οἱ φοβισμένοι γίνονται ἀτρόμητοι μάρτυρες τῆς Ἀναστάσεως. Τὸ θαῦμα αὐτό, γιὰ τὸ ὁποῖο λέμε, εἶναι ἕνα θαῦμα διπλὸ· ἕνα θαῦμα πρῶτα ἐσωτερικό, μιὰ ἀλλαγὴ ποὺ ἔγινε μέσα στοὺς ἀνθρώπους, αὐτοὺς ποὺ ἐκλέχτηκαν γιὰ νὰ γίνουν ἀπόστολοι, κι ἕνα θαῦμα ὕστερα ἐξωτερικό, μιὰ ἀλλαγὴ τῶν πραγμάτων, ποὺ ἔγινε στὸν κόσμο μὲ τὸ κήρυγμα τῶν ἀποστόλων. Αὐτὸ τὸ δεύτερο δὲν θὰ τὸ καταλάβωμε καὶ δὲν θὰ τὸ ἐκτιμήσουμε στὴν πραγματική του ἀξία, ἂν δὲν σκεφτοῦμε καὶ δὲν δοῦμε τί ἦταν πρὶν ἀπὸ τὸ Χριστὸ ὁ κόσμος καὶ ὁ κοινωνικὸς βίος τῶν ἀνθρώπων.

ς'. Μᾶς ἐνδιαφέρει σήμερα τὸ πρῶτο, τὸ θαῦμα τῆς χάρης τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἔγινε μέσα στοὺς ἀνθρώπους, ποὺ κάλεσε ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς γιὰ νὰ γίνουν ἀπόστολοι. Ὅτι ἄλλαξαν καὶ δὲν ἔμειναν ἐκεῖνοι ποὺ ἦσαν πρῶτα, εἶναι γεγονός· τὸ βεβαιώνουν αὐτοὶ οἱ ἴδιοι μὲ τὴ ζωή τους καὶ μὲ τὸ θάνατό τους μετὰ τὴν Πεντηκοστή. Δὲν εἶναι μόνο ἡ ἐξωτερικὴ παιδευτικὴ ἐργασία τοῦ θείου Διδασκάλου νὰ ἑτοιμάση τοὺς ἀποστόλους, καθὼς τὴ βλέπομε στὰ ἱερὰ Εὐαγγέλια, εἶναι καὶ ἡ μυστικὴ ἐνέργεια τῆς θείας χάρης, ποὺ τοὺς ἄλλαξε καὶ τοὺς ἔκαμε νέους ἀνθρώπους κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς. Οἱ πύρινες γλῶσσες, ἡ φωτιὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ ἦρθε ἀπάνω στοὺς μαθητές, πρῶτα τοὺς καθάρισε καὶ τοὺς ἔκαμε καινούργιους ἀνθρώπους, κι ὕστερα τοὺς θέρμανε καὶ τοὺς φώτισε, γιὰ νὰ βγοῦν στὸν κόσμο καὶ νὰ κηρύξουν «ἐνώπιον ἐθνῶν καὶ βασιλέων» (5) ἐκεῖνα ποὺ εἶδαν καὶ ἤκουσαν κοντὰ στὸ θεῖο Διδάσκαλο καὶ Σωτήρα Χριστό. Τὸ «ἐνώπιον ἐθνῶν καὶ βασιλέων» λέγεται εἰδικὰ στὴ θεία Γραφὴ γιὰ τὸ μεγάλο ἀπόστολο Παῦλο, μὰ ταιριάζει γιὰ ὅλους τοὺς Ἀποστόλους.

ζ'. Στὸν καιρό μας ἴσως δὲν μᾶς ἐνδιαφέρει τὸ ἔργο τῆς θείας χάρης, σὰν ἐσωτερικὴ ἀναγέννηση τοῦ ἀνθρώπου· μᾶς κάνουν ἐντύπωση κάποιες ἐξωτερικὲς ἐπιτυχίες καὶ κοινωνικὲς δραστηριότητες τῶν ἀνθρώπων. Αὐτὲς οἱ ἐπιτυχίες κι οἱ δραστηριότητες δὲν ἔχουν πάντα πολλὴ σχέση μὲ τὴ θεία χάρη καὶ τὴν ἁγιωσύνη· εἶναι, καθὼς λέει ἕνας ἀπὸ τοὺς μεγάλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, λαμπερὲς κακίες, κακίες ποὺ ξεγελοῦν καὶ φαίνονται γιὰ ἅγιες πράξεις. Πρέπει ὅμως νὰ πιστεύωμε ὅτι τὸ ἔργο τῆς θείας χάρης εἶναι ἐσωτερικὸ καὶ προσωπικό. Ὄχι σὰν μιὰ φιλοσοφικὴ καὶ θεωρητικὴ ἰδεολογία ἤ σὰν ἕνα σύνθημα ποὺ πέφτει γιὰ νὰ φανατίση ἤ σὰν ἕνα ἀνθρωπιστικὸ λεγόμενο κήρυγμα, ποὺ πάντα μένει στὴν ἐπιφάνεια καὶ δὲν ἀγγίζει τὸ βάθος τοῦ ἀνθρώπου. Τὸ ἔργο τῆς θείας χάρης, τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἀναγέννηση καὶ ἀνακαίνιση ριζικὴ καὶ προσωπική. Μέσα στὰ θεόπνευστα κείμενα τῆς Καινῆς Διαθήκης καὶ στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἄπειρα τὰ παραδείγματα τῶν ἀνθρώπων, ποὺ λούστηκαν στὰ ρεῖθρα τῆς θείας χάρης καὶ ξαναγεννήθηκαν. Εἶναι τελῶνες, ποὺ ἔγιναν Εὐαγγελιστές, καθὼς ὁ Ματθαῖος· εἶναι ληστές, ποὺ βρῆκαν τὸν παράδεισο, σὰν ἐκεῖνος ποὺ σταυρώθηκε μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ· εἶναι γυναῖκες ἁμαρτωλές, ποὺ ἄλλαξαν κι ἔγιναν μεγάλες ἅγιες, σὰν τὴν ὁσία Πελαγία καὶ τὴν ὁσία Μαρία· εἶναι ὅλοι οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ ἡ ἁγιωσύνη τους εἶναι καρπὸς τῆς θείας χάρης.

η'. Ἡ ἐκλογὴ καὶ ἡ κλήση τῶν Ἀποστόλων εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ, καὶ τὸ ἔργο καὶ τὸ κατόρθωμα τῶν Ἀποστόλων εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ θαύματα τοῦ Θεοῦ. Ὁ Ματθαῖος ἤ Λεβίς, καθὼς εἶναι ἕνα δεύτερο ὄνομά του, εἶναι ὁ τελώνης, ποὺ ἔγινε ὁ ἀπόστολος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ κι ἔγραψε τὸ Εὐαγγέλιο, ποὺ εἶναι τὸ πρῶτο βιβλίο τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἕνα βιβλίο ποὺ διαβάστηκε περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλο στὸν κόσμο. Ἀξίζει νὰ κλείσουμε τὸ σημερινὸ κήρυγμα, στὴν ἱερὴ μνήμη τοῦ εὐαγγελιστῆ Ματθαίου, μὲ τὶς λέξεις μὲ τὶς ὁποῖες κλείνει καὶ τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιό του. Εἶναι ἡ θεία καὶ γλυκύτατη φωνὴ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὕστερα ἀπὸ τὴν ἀνάσταση, μὲ τὴν ὁποία βεβαιώνει τοὺς μαθητές του καὶ τὴν Ἐκκλησία ὅτι θὰ εἶναι πάντα μαζί μας ὥς τὴ συντέλεια τῶν αἰώνων. Εἶναι ἡ ὑπόσχεση καὶ βεβαίωση τοῦ Χριστοῦ, ποὺ οἱ πιστοί, «ἄγκυραν ἐλπίδος κατέχοντες ἀγαλλόμεθα», καθὼς τὸ ψάλλομε στὸν Κανόνα τοῦ Πάσχα. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶπε στοὺς μαθητὲς του καθὼς τὸ παραδίδει ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος «...ἐγὼ μεθ’ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντέλειας τοῦ αἰῶνος» (6) Ἀμήν.

Ἀθήνα, 13 Νοεμβρίου 1980
† ὁ Σ.Κ.Δ

* Ἐλέχθη στὸν ἰ. Ναὸ τοῦ ἁγίου Νικολάου τὴν Κυριακὴ 16.11.1980



Ὑποσημειώσεις

1. Ἰω. 6,70.
2. Ἰω. 13,18.
3. Α' Κορ. 1,29.
4. Ἡσ. 40,13.
5. Πράξ. 9,15.
6. Ματθ. 28,20.

Ο Απ'οστολος Ματθαίος

Στους καταλόγους των Δώδεκα μαθητών που αναγράφονται στη Καινή Διαθήκη αναφέρεται το όνομα Ματθαίος. Ο ίδιος έτσι ονομάζει τον εαυτό του στον κατάλογο των μαθητών που παραθέτει στο Ευαγγέλιο του ( Ματθ. 10, 3) αλλά και στη διήγηση της κλήσεως του στο αποστολικό αξίωμα. Στη διήγηση της κλήσεως κάνει λόγο για ένα άνθρωπο που κάθεται στο τελώνιο και γι’ αυτό ο ίδιος χαρακτηρίζει τον εαυτό του «Ματθαίος ο τελώνης». Αυτός ο τελώνης στο κατά Μάρκον ευαγγέλιο ονομάζεται «Λευΐς ο του Αλφαίου» ( Μαρκ. 2,14) ενώ ο Λουκάς αναφέρει μόνο « Λευΐς» (Λουκ. 5, 27). Πρέπει να πούμε ότι στους καταλόγους των μαθητών αναφέρεται και ο απόστολος Ιάκωβος ως υιός του Αλφαίου, αλλά δεν ήταν αδελφός του Αποστ. Ματθαίου. Αν ήταν θα αναφερόταν μέσα στα ευαγγέλια, όπως συμβαίνει με τους άλλους αποστόλους που ήσαν αδέλφια π.χ. Ανδρέας και Πέτρος, Ιάκωβος και Ιωάννης.

Ο τελώνης Ματθαίος και ο Λευΐς είναι το ίδιο πρόσωπο. Το όνομα Ματθαίος που το πήρε μετά τή κλήση του από τον Χριστό, σημαίνει Θεόδωρος ή Θεοδώρητος… δηλ. αυτός που είναι δώρον Θεού. Είναι σύντμηση του ονόματος Ματθανίας, όπως σύντμηση του ονόματος Ματθαίος είναι το όνομα Ματθίας. Ο Τατιανός στο Ματθ. 10, 3 παραθέτει την προσθήκη «ο και Λεββαίος». Δεν γνωρίζομε πότε και γιατί ο Κύριος του έδωσε αυτό το όνομα, με το οποίο ήταν πλέον γνωστός στην Εκκλησία, όταν έγραφε το Ευαγγέλιο του. Οι δύο άλλοι ευαγγελιστές, Μάρκος και Λουκάς από σεβασμό πρός τον Απόστολο και Ευαγγελιστή Ματθαίο, δεν αναφέρουν το επάγγελμα του διότι ο τελώνης ήταν μισητό πρόσωπο. Ο ίδιος όμως αναφέρει ότι ο Κύριος «είδεν άνθρωπον καθήμενον επί το τελώνιον, Ματθαίον λεγόμενον» (Ματθ. θ, 9), άνθρωπο δηλ. γνωστόν με το όνομα Ματθαίος. Όπως αναφέρει Χρυσόστομος: «Άξιον και του αποστόλου θαυμάσαι την φιλοσοφίαν, πως ουκ αποκρύπτει αυτού τον έμπροσθεν βίον, αλλά και το όνομα τίθησι, των άλλων κρυψάντων αυτό προσηγορία ετέρα». Δεν αρνείται τη προηγούμενη ζωή του ο απόστολος, ομολογεί την αλλαγή του μετά την κλήση του. Αυτό φανερώνει την ταπείνωσή του.

Ο Απ. Ματθαίος κατοικούσε στην Καπερναούμ, πόλη που ανήκε στη δικαιοδοσία του Ηρώδη. Ο ίδιος, ως υπάλληλος θα ανήκε στην υπηρεσία κάποιου επιχειρηματία, που εξαγόρασε από τους Ρωμαίους την είσπραξη των φόρων της πόλεως ή και ολόκληρης της περιφέρειας. Γνώριζε δε ασφαλώς την αραμαϊκή γλώσσα, που μιλούσαν οι Ιουδαίοι αλλά και την ελληνική.

Στην κλήση του Κυρίου, «ακολούθει μοι», υπάκουσε αμέσως και χωρίς δισταγμό εγκατέλειψε τα πάντα. Αυτό σημαίνει ότι γνώριζε και σεβόταν τον Κύριο. Ανήκε και αυτός στους τελώνες, που πλησίαζε ο Κύριος και που οι Φαρισαίοι για να τον κατηγορήσουν τον χαρακτήριζαν « φίλος των τελωνών» (Λουκ. 7, 35. 15, 1). Ο Ματθαίος πρέπει να ήταν πλούσιος. Αυτό φαίνεται από το ότι είχε δικό του σπίτι. Σ’ αυτό για να πανηγυρίσει το γεγονός της κλήσεως του και την εγκατάλειψη του επαγγέλματος του παραθέτει γεύμα αποχαιρετιστήριο στο οποίο κάλεσε πάρα πολλούς ανθρώπους. Δεν φαίνεται από τα ευαγγέλια ότι γνώριζε ή ανήκε στον κύκλο των μαθητών του Ιωάννου του Προδρόμου, όπως άλλοι μαθητές.
Μετά την κλήση του παραμένει αφανής μέσα στον κύκλο των μαθητών. Και όταν ζούσε ο Κύριος αλλά και μετά την Ανάσταση. Δεν αναφέρεται πουθενά μέσα στη Κ. Δ το όνομά του. Αυτή η αφάνεια μαρτυρεί ασφαλώς την ταπεινοφροσύνη του. Ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς μας δίνει πληροφορίες για την αυστηρή ασκητική ζωή του.

«Ματθαίος μεν ουν απόστολος σπερμάτων και ακροδρύων και λαχάνων άνευ κρεών μετελάμβανεν». Καρποί και λαχανικά, αποχή από κρέας.

Μετά την Ανάσταση του Κυρίου ο Ματθαίος, όπως αναφέρουν οι Κλήμης, Ευσέβιος και Ειρηναίος, κηρύττει τον Χριστό, περίπου για οκτώ χρόνια, στους Εβραίους. Εδώ γράφει μεταξύ 60-66 μ. Χ. το Ευαγγέλιο του στην αραμαϊκή γλώσσα, που το μετάφρασε ο ίδιος ή κάποιος άλλος αποστολικός άνδρας αργότερα στα ελληνικά. Σ’ αυτό περιλαμβάνονται οι αφηγήσεις γεγονότων της ζωής του Κυρίου αλλά και διδασκαλίες, που χρησιμοποιούσε στις κατηχήσεις του. «Το κατά Ματθαίον ευαγγέλιον πρός Ιουδαίους εγράφη», αναφέρει πρώτος ο Ειρηναίος, εννοώντας ως παραλήπτες τους Εβραίους που έγιναν χριστιανοί ή όπως αναφέρει ο Ωριγένης «τοις από Ιουδαϊσμού πιστεύσασι».

Σκοπός της συγγραφής του Ευαγγελίου από τον Απ. Ματθαίο ήταν να φανερώσει ότι ο Χριστός καταγόταν «εκ σπέρματος Δαβίδ» γι’ αυτό και αρχίζει την αφήγηση του με τη Γέννηση Του. Όπως λέει ο Ι. Χρυσόστομος ο Ματθαίος «ουδέν πλέον εζήτησε δείξαι ή ότι από Αβραάμ και Δαβίδ ην…ουδέν γαρ ούτως ανέπαυε τον Ιουδαίον, ως το μαθείν αυτόν ότι του Αβραάμ και Δαβίδ έκγονος ην ο Χριστός». Γι’ αυτό εκλέγει κύρια γεγονότα της ζωής του Κυρίου, συλλέγει λόγους του και τα τοποθετεί με τρόπο ώστε να ανταποκρίνονται στην απόδειξη της θέσεως ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Μεσσίας, που προαναγγέλθηκε στους Ιουδαίους. Με τη παράθεση δε των προφητειών της Π.Δ φανερώνει ότι εκπληρώθηκαν στο πρόσωπο του Χριστού.

Για την μετέπειτα δράση του όσα παραδίδονται δεν μπορούμε να τα θεωρήσουμε ακριβή και ιστορικά. Ο Ρουφίνος, ο Γρηγόριος ο Μέγας και ο εκκλησιαστικός ιστορικός Σωκράτης αναφέρουν ότι πήγε στην Αιθιοπία. Ο Παυλίνος Νώλης αναφέρει ότι επέστρεψε στο Χριστό τους ειδωλολάτρες Πάρθους, όπως δε αναφέρει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης «ύστερον ετελειώθη διά του πυρός υπό των απίστων» στην Ιεράπολη της Συρίας. Αυτό φανερώνει και το δίστιχο του συναξαριστή: « Σώζεις Ιησού και τελώνας· σοι χάρις». Ούτω βοά Ματθαίος εκ πυρός μέσου». Δηλ. «Σώζεις, Ιησού και τελώνες· σ’ Εσένα ανήκει η χάρη». Έτσι φωνάζει ο Ματθαίος βρισκόμενος στο μέσο της φωτιάς.

Ταις του σου Αποστόλου πρεσβείαις ο Θεός, ελέησον ημάς. Αμήν.

vatopaidi/

H νηστεία των Χριστουγέννων

H νηστεία των Χριστουγέννων

1. Δεύτερη μακρά περίοδος νηστείας μετά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η νηστεία των Χριστουγέννων, γνωστή στη γλώσσα του ορθοδόξου λαού μας και ως σαραντα(η)μερο. Περιλαμβάνει και αυτή σαράντα ημέρες, όμως δεν έχει την αυστηρότητα της νηστείας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Αρχίζει την 15η Νοεμβρίου και λήγει την 24η Δεκεμβρίου.

2. Η εορτή της κατα σάρκα γεννήσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού αποτελεί τη δεύτερη μεγάλη Δεσποτική εορτή του χριστιανικού εορτολογίου. Μέχρι τα μέσα του Δ’ αιώνα η Εκκλησία της Ανατολής συνεόρταζε τη γέννηση και τη βάπτιση του Χριστού υπό το όνομα τα Επιφάνεια την ίδια ήμερα, στις 6 Ιανουαρίου. Τα Χριστούγεννα ως ξεχωριστή εορτή, εορταζομένη στις 25 Δεκεμβρίου εισήχθη στην Ανατολή από τη Δύση περί τα τέλη του Δ’ αιώνα.

Ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος, που πρώτος ομιλεί για την εορτή των Χριστουγέννων, την ονομάζει «μητρόπολιν πασών των εορτών» και μας πληροφορεί περί το 386 ότι «ούπω δέκατον έστιν έτος, εξ ου δήλη και γνώριμος ημίν αύτη η ημέρα (της εορτής) γεγένηται».

Με τη διαίρεση της άλλοτε ενιαίας εορτής και την καθιέρωση των τριών ξεχωριστών εορτών, της Γεννήσεως την 25η Δεκεμβρίου, της Περιτομής την 1η και της Βαπτίσεως την 6η Ιανουαρίου, διαμορφώθηκε και το λεγόμενο Δωδεκαήμερον, δηλαδή το εόρτιο χρονικό διάστημα από τις 25 Δεκεμβρίου ως τις 6 Ιανουαρίου. Έτσι διασώθηκε κατά κάποιο τρόπο η αρχαία ενότητα των δύο μεγάλων εορτών της Γεννήσεως και της Βαπτίσεως του Κυρίου.

3. Ή μεγάλη σημασία που απέκτησε με την πάροδο του χρόνου στη συνείδηση της Εκκλησίας η νέα εορτή των Χριστουγέννων και η ευλάβεια των πιστών και ιδιαίτερα των μοναχών, απετέλεσαν τις προϋποθέσεις για την καθιέρωση και της προ των Χριστουγέννων νηστείας. Σ’ αυτό ασφαλώς επέδρασε και η διαμορφωμένη ήδη τεσσαρακονθήμερη νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής που προηγείτο του Πάσχα.

Όπως η εορτή έτσι και η νηστεία, ως προετοιμασία για την υποδοχή των γενεθλίων του Σωτήρος, εμφανίστηκε αρχικά στη Δύση, όπου η νηστεία αυτή ονομαζόταν Τεσσαρακοστή τον άγιου Μαρτίνου επειδή άρχιζε από την εορτή του άγιου τούτου της Δυτικής Εκκλησίας. Το ίδιο επανελήφθη και σ’ εμάς, όπου πολλοί τη νηστεία των Χριστουγέννων ονομάζουν του άγιου Φιλίππου επειδή προφανώς αρχίζει την επομένη της μνήμης του Αποστόλου. Οι πρώτες ιστορικές μαρτυρίες, που έχουμε για τη νηστεία προ των Χριστουγέννων, ανάγονται για τη Δύση στον Ε’ και για την Ανατολή στον ΣΤ’ αιώνα. ‘Από τούς ανατολικούς συγγραφείς σ’ αυτήν αναφέρονται ό Αναστάσιος Σιναιτης, ό πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Νικηφόρος ο Ομολογητής, ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης, καθώς επίσης και ο πατριάρχης Αντιοχείας Θεόδωρος Βάλσαμων.

4. Ή νηστεία στην αρχή, καθώς φαίνεται, ήταν μικρής διάρκειας. Ό Θεόδωρος Βαλσαμων, που γράφει περί τον ΙΒ’ αιώνα —και κατά συνέπεια μας πληροφορεί για τα όσα ίσχυαν στην εποχή του —, σαφώς την ονομάζει «επταήμερον». Όμως υπό την επίδραση της νηστείας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής επεξετάθη και αυτή σε σαράντα ήμερες, χωρίς εν τούτοις να προσλάβει την αυστηρότητα της πρώτης.

Πως θα πρέπει να την νηστεύουμε; Καθ’ όλη τη διάρκεια του σαρανταημέρου δεν καταλύουμε κρέας, γαλακτερά και αυγά. Αντίθετα, επιτρέπεται να καταλύουμε ψάρι όλες τις ήμερες — πλην, φυσικά, της Τετάρτης και της Παρασκευής— από την αρχή μέχρι και την 17η Δεκεμβρίου. Ψάρι καταλύουμε επίσης και κατά την εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, οποιαδήποτε ημέρα κι αν πέσει.

‘Από την 18η μέχρι και την 24η Δεκεμβρίου, παραμονή της εορτής, επιτρέπεται η κατάλυση οίνου και ελαίου μόνο — εκτός, βέβαια, των ημερών Τετάρτης και Παρασκευής που θα παρεμβληθούν και κατά τις οποίες τηρούμε ανέλαιη νηστεία. Επίσης με ξηροφαγία θα πρέπει να νηστεύουμε την πρώτη ήμερα της νηστείας, 15η Νοεμβρίου, καθώς και την παραμονή της εορτής, έκτος βέβαια κι αν πέσουν Σάββατο η Κυριακή.

ΝΗΣΤΕΙΑ: ΑΠΟΧΗ ΑΠΟ ΠΑΣΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ

«Επίσης οφείλουμε να μην τηρούμε μόνο την τάξη της νηστείας που αφορά τις τροφές, αλλά να απέχουμε και από κάθε αμαρτία, έτσι ώστε, όπως νηστεύουμε ως προς την κοιλιά, να νηστεύουμε και ως προς τη γλώσσα, αποφεύγοντας την καταλαλιά, το ψέμα, την αργολογία, τη λοιδορία, την οργή και γενικά κάθε αμαρτία που διαπράττουμε μέσω της γλώσσας.

Επίσης χρειάζεται να νηστεύουμε ως προς τα μάτια. Να μη βλέπουμε μάταια πράγματα. Να μην αποκτούμε παρρησία διά μέσου των ματιών. Να μην περιεργαζόμαστε κάποιον με αναίδεια. Ακόμη θα πρέπει να εμποδίζουμε τα χέρια και τα πόδια από κάθε πονηρό πράγμα.

Με αυτό τον τρόπο νηστεύοντας μια νηστεία ευπρόσδεκτη στον Θεό, αποφεύγοντας κάθε είδους κακία που ενεργείται διά μέσου της καθεμιάς από τις αισθήσεις μας, θα πλησιάζουμε, όπως είπαμε, την άγια ήμερα της αναστάσεως αναγεννημένοι, καθαροί και άξιοι της μεταλήψεως των άγιων μυστηρίων».

ΔΩΡΟΘΕΟΣ ΓΑΖΗΣ

Από το “ Η νηστείαι της Εκκλησίας”, Αρχιμ. Συμεών Κούτσα Εκδ. Αποστολική Διακονία, σελ. 88-92

Κύριος Ιησούς Χριστός – Υπεραγία Θεοτόκος

O Κύπριος νεομάρτυρας Φιλούμενος Αγιοταφίτης (†1979)

Σε όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του ως μέλους της Aγιοταφικής αδελφότητας o π. Φιλούμενος έζησε αθόρυβα και ταπεινά. H ασκητική ζωή και η ακρί­βεια της τήρησης των μοναχικών ιδεωδών ήταν τα κυ­ριότερα χαρακτηριστικά που τον διέκριναν. Έχοντας μυηθεί στην πνευματική παράδοση της Εκκλησίας μας από τα πρώτα χρόνια της ζωής του, όπου μόναζε στο Σταυροβούνι, φρόντιζε πάντοτε να μη δημιουργεί εντυπώσεις γύρω από το όνομά του. Κύριο και βασικό μέλημά του ήταν να ζει απερίσπαστα, αθόρυβα και τα­πεινά την εν Χριστώ ζωή και να προοδεύει πνευματι­κά. Αυτοί που δεν τον γνώριζαν καλά, έμεναν ανυπο­ψίαστοι από το ορθόδοξό του ήθος και την πνευματι­κή του ζωή. Πολλές φορές μάλιστα έκανε και το σαλό για να κρύβεται από τον κόσμο. Αναφέρεται ανάμεσα στα άλλα πως για οκτώ χρόνια που ασκήτευε μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Λύδδης Υμέναιο δεν κάθισαν πο­τέ σε τραπέζι για να φάνε, αλλά έτρωγαν όρθιοι και μέσα σε κατσαρόλα για άσκηση και απλότητα.

Στο τελευταίο του διακόνημα, στο Φρέαρ του Ια­κώβ, τον επισκέπτονταν τακτικά φανατικοί Εβραίοι, οι όποιοι απαιτούσαν να βγάλει το Σταυρό και τις ει­κόνες από την εκκλησία, αφού το θεωρούσαν προσκύνημα της Ιουδαϊκής θρησκείας. Μάλιστα ένας από αυτούς το επισκεπτόταν καθημερινά και προσευχόταν σ' αυτό. Ο π. Φιλούμενος, πιστός θεματοφύλακας των παραδοσιακών θεσμίων του Παναγίου Τάφου στο χώ­ρο της Παλαιστίνης, εξηγούσε με το ταπεινό και πράο του ύφος πως το Φρέαρ του Ιακώβ ανήκε στους χριστιανούς από πολλούς αιώνες. Θέλοντας μάλιστα να αποφεύγει εντελώς τις προκλήσεις, όταν ο Ε­βραίος αυτός εισερχόταν στην εκκλησία για να προ­σευχηθεί, σταματούσε τις ακολουθίες και τις συνέχιζε αργότερα. Στόχος του Εβραίου αυτού, όπως και των άλλων φανατικών, ήταν να μετατραπεί το Φρέαρ του Ιακώβ σε Ιουδαϊκό προσκύνημα με κάθε τρόπο. Έ­τσι, στις 29 Νοεμβρίου 1979, μέρα που η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Φιλουμένου, του επιτέ­θηκαν με τσεκούρι και τον δολοφόνησαν, ενώ τελού­σε τον εσπερινό. Στη συνέχεια λεηλάτησαν την εκκλησιά και φεύγοντας έριξαν χειροβομβίδα, ολοκλη­ρώνοντας το βέβηλο έργο τους. Ανακοίνωση της α­στυνομίας έλεγε πως η δολοφονία έγινε με τσεκούρι και χειροβομβίδα «από αγνώστους». Και βέβαια ουδέ­ποτε εξιχνιάστηκε.
Η κηδεία του νεομάρτυρα αρχιμανδρίτη Φιλουμέ­νου του Κυπρίου έγινε στις 4 Δεκεμβρίου 1979, από το ναό της Αγίας Θέκλας. Τάφηκε στο κοιμητήριο της αγιοταφικής αδελφότητας στην Αγία Σιών μέσα σε συνθήκες βαρύτατου πένθους. Τέσσερα χρόνια αρ­γότερα, κατά την κηδεία θανούντος μέλους της αδελφότητας, ανοίχθηκε ο τάφος του π. Φιλουμένου, για να γίνει ανακομιδή των οστών. Όλοι τότε οι παρευρι­σκόμενοι αντίκρυσαν ένα εξαίρετο και θαυμαστό θέαμα. Το σώμα του νεκρού Αρχιμανδρίτη ήταν ανέπαφο και ευωδίαζε, όπως συμβαίνει και με πάρα πολλά λεί­ψανα Αγίων, όπως του αγίου Σπυρίδωνα, του αγίου Ιωάννου του Ρώσσου και άλλων. Ξανακλείσανε τον τάφο μέχρι τα Χριστούγεννα του 1984, οπότε κατά την κηδεία του αρχιεπισκόπου Πέλλης Κλαυδίου α­νοίχθηκε και πάλι. Το σώμα συνέχισε να είναι αναλ­λοίωτο και να ευωδιάζει, ένδειξη ότι ο ταπεινός δούλος του Θεού Φιλούμενος είχε καταταγεί «εν χώρα ζώντων» ως ένας από τους Αγίους Του. Το λείψανο τοποθετήθηκε με κάθε ευλάβεια σε γυάλινη λειψανοθήκη στο βόρειο τμήμα του Αγίου Βήματος στον ιερό ναό της Αγίας Σιών, όπου και γίνεται αντικείμενο προσκύνησης από χιλιάδες πιστούς.

Παρά το γεγονός ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ε­πίσημη πράξη αναγνώρισης της αγιότητάς του, ο πι­στός λαός θεωρεί τον π. Φιλούμενο ως άγιο και ως τέτοιον τον τιμά. Η αγία του ζωή, ο μαρτυρικός του θά­νατος, το άφθαρτό του σώμα, τα ομολογούμενα θαύματα που έγιναν σε πιστούς μετά το θάνατό του αποτε­λούν αναντίρρητες μαρτυρίες για την αγιοσύνη του. Η μνήμη του ας είναι αιώνια.

(Γεροντικό του 20ου αιώνος)

Εκ του βιβλίου "ΤΕΛΗ ΟΣΙΑΚΑ"
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ» Θεσσαλονίκη

Συναξαριστής 16 Νοεμβρίου

Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος καὶ εὐαγγελιστής Ματθαῖος

Ὁ Ἀπόστολος καὶ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος, πρὶν γίνει μαθητὴς τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὀνομαζόταν Λευίς. Ὁ πατέρας του λεγόταν Ἀλφαῖος καὶ ἦταν ἀπὸ τὴν Γαλιλαία.

Ὁ Ματθαῖος ἔκανε τὸ ἐπάγγελμα τοῦ τελώνη, καὶ ὁ Ἰησοῦς τὸν βρῆκε νὰ κάθεται στὸ τελωνεῖο ἔξω ἀπὸ τὴν Καπερναούμ. Καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν: «Ἀκολούθει μοι». Ὁ Ματθαῖος, χωρὶς καμιὰ καθυστέρηση, ἀμέσως τὸν ἀκολούθησε. Καὶ ὄχι μόνο ἐγκατέλειψε τὸ ἁμαρτωλὸ - γιὰ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη - ἐπάγγελμα τοῦ τελώνη, ἀλλὰ καὶ μὲ χαρὰ φιλοξένησε τὸν Κύριο στὸ σπίτι του.

Ἐκεῖ, μάλιστα, ἦλθαν καὶ πολλοὶ τελῶνες καὶ ἄλλοι ἁμαρτωλοὶ ἄνθρωποι, μὲ τοὺς ὁποίους ὁ Ἰησοῦς συνέφαγε καὶ συζήτησε. Οἱ φαρισαῖοι, ὅμως, ποὺ εἶχαν πωρωμένη συνείδηση, ὅταν εἶδαν αὐτὴ τὴν ἐνέργεια τοῦ Κυρίου, ἀμέσως τὸν κατηγόρησαν ὅτι συντρώγει μὲ τελῶνες καὶ ἁμαρτωλούς.

Ὁ Ἰησοῦς τὸ ἄκουσε καὶ εἶπε ἐκεῖνα τὰ θαυμάσια λόγια: «Οὐ γὰρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρτωλοὺς εἰς μετάνοιαν». Δηλαδή, λέει ὁ Κύριος, δὲν ἦλθα γιὰ νὰ καλέσω ἐκείνους ποὺ νομίζουν τοὺς ἑαυτοὺς τοὺς δίκαιους, ἀλλὰ ἦλθα νὰ καλέσω τοὺς ἁμαρτωλούς, γιὰ νὰ μετανοήσουν καὶ νὰ σωθοῦν.

Στὸ Ματθαῖο ὀφείλει ἡ Ἐκκλησία μας τὸ πρῶτο κατὰ σειρὰ στὴν Καινὴ Διαθήκη Εὐαγγέλιο, ποὺ γράφτηκε τὸ 64 μ.Χ.

Ὁ Ματθαῖος κατὰ τὴν παράδοση κήρυξε τὸ Εὐαγγέλιο στὴν Αἰθιοπία, ὅπου καὶ πέθανε μαρτυρικά.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’.
Ἀπόστολε Ἅγιε, καὶ Εὐαγγελιστὰ Ματθαῖε, πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ, ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας ἤκουσας, φωνῆς τοῦ Λόγου, καὶ τῆς πίστεως, τὸ φῶς ἐδέξω, καταλείψας τελωνείου τὸν σύνδεσμον ὅθεν Χριστοῦ τὴν ἀπόρρητον κένωσιν, εὐηγγελίσω Ματθαῖε Ἀπόστολε. Καὶ νῦν πρέσβευε, δοθήναι τοὶς σὲ γεραίρουσι, πταισμάτων ἱλασμὸν καὶ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς.
Τοῦ τελωνείου τὸν ζυγὸν ἀποῤῥίψας, δικαιοσύνης τῷ ζυγῷ προσηρμόσθης, καὶ ἀνεδείχθης ἔμπορος πανάριστος, πλοῦτον κομισάμενος, τὴν ἐξ ὕψους σοφίαν· ὅθεν ἀνεκήρυξας, ἀληθείας τὸν λόγον, καὶ τῶν ῥᾳθύμων ἤγειρας ψυχάς, καθυπογράψας, τὴν ὥραν τῆς κρίσεως.

Ὁ Οἶκος
Ἡ τοῦ ἐχθροῦ με τυραννὶς βιάζεται ἀπλήστως, καὶ τῆς ψυχῆς μου ὅλον τὸν σπόρον καθαρπάζει, Ματθαῖε φίλε τοῦ Χριστοῦ· ἀλλ' αὐτὸς τὸν σπόρον τῶν εὐχῶν σου δεδωκώς, πρὸς σὴν δουλείαν κάρπωσον, καὶ δεῖξον ὑμνῳδόν σου σμικρότατον, καὶ ὑφηγητὴν με τῶν πολλῶν σου καὶ μεγάλων κατορθωμάτων, καὶ τῆς πρὸς Χριστὸν σου σχέσεως, τὰ πάντα παρευθὺς ἐγκαταλείψας, ἠκολούθησας θερμῶς τῷ κεκληκότι, πρῶτος γεγονὼς Εὐαγγελιστὴς ἐν τῷ κόσμῳ, καθυπογράψας τὴν ὥραν τῆς κρίσεως.

---

Ἡ Ἁγία Ἰφιγένεια

Ἡ μνήμη της ἀναφέρεται ἐπιγραμματικὰ στὸ «Μικρὸν Εὐχολόγιον ἢ Ἁγιασματάριον» ἔκδοση Ἀποστολικῆς Διακονίας 1956, χωρὶς ἄλλες πληροφορίες. Πουθενὰ ἀλλοῦ δὲν ἀναφέρεται ἡ μνήμη της.

Η Ρωσίδα Νεομάρτυς Λυδία και οι στρατιώτες Κύριλλος και Αλέξιος

Η Λυδία, κόρη ενός ιερέως της πόλεως Ούφα, γεννήθηκε στις 20 Μαρτίου του 1901. Από παιδί ήταν ευαίσθητη, στοργική και αγαπητή από όλους. Φοβόταν την αμαρτία και κάθε τι που δεν το επέτρεπε ο νόμος του Θεού. Μόλις τελείωσε το παρθεναγωγείο στα δεκαεννιά της χρόνια, παντρεύτηκε και αμέσως έχασε τον άνδρα της στον εμφύλιο πόλεμο με την αναχώρηση του Λευκού (τσαρικού) Στρατού.
Ο πατέρας της, από τις πρώτες αρχές του σχίσματος των «Ανακαινιστών» που οργανώθηκε από τους Μπολσεβίκους το 1922, προσχώρησε σ’ αυτό. Η θυγατέρα του τότε γονάτισε μπροστά στα πόδια τού πατέρα της και είπε: «Δώσε μου την ευχή σου, πατέρα, να σ’ αφήσω, για να μη σε δεσμεύω στη σωτηρία της ψυχής σου». Ο γέρων ιε­ρέας ήξερε καλά την κόρη του, όπως ήξερε καλά και το εσφαλμένο της κινήσεώς του. Δάκρυσε και, δίνοντας την ευλογία του στη Λυδία να ζήσει μόνη της, της είπε προφητικά: «Κοίταξε, κόρη μου, όταν κερδίσεις το στεφάνι σου, να πεις στον Κύριο ότι παρόλο που φάνηκα πολύ αδύνατος για αγώνα, ωστόσο δεν σε εμπόδισα, αλλά σου έδωσα την ευχή μου», «θα το πω, πατέρα», του είπε εκείνη φιλώντάς του το χέρι και προβλέποντας έτσι κι αυτή προφητικά το μέλλον.
Η Λυδία πέτυχε να διοριστεί στην δασονομική υπηρεσία και το 1926 μετατέθηκε στην κολλεκτίβα υλοτομίας της περιοχής, όπου δούλευε κοντά στους πιο χαμηλόμισθους εργάτες. Εδώ ήρθε αμέσως σ’ επαφή με απλούς ανθρώπους του ρώσικου λαού, τους όποιους αγαπούσε πολύ και οι οποίοι ανταποκρίθηκαν με τον ίδιο τρόπο. Οι ξυλοκόποι και οι οδηγοί, που είχαν σκληρυνθεί από τη δουλειά μέσα σε δύσκολες συνθήκες, αφηγούνταν με κατάπληξη ότι στο γραφείο του Τμήματος Υλοτομίας, όπου ερχόταν σε επαφή μαζί τους η Λυδία, τους διαπερνούσε ένα γνώριμο αλλά τώρα μισοξεχασμένο αίσθημα, παρόμοιο μ’ εκείνο που είχαν νιώσει κάποτε, όταν πριν την επανάσταση είχαν πάει να υποδεχθούν την περίφημη εικόνα της Παναγίας από το χωριό Μπογκορόντσκογιε της περιφερείας της Ούφα. Στο γραφείο δεν ακούγονταν πια άσχημες κουβέντες, βρισιές και καυγάδες. Τα πάθη είχαν εκλείψει και οι άνθρωποι έγιναν ευγενικότεροι μεταξύ τους.
Αυτό ήταν καταπληκτικό και έγινε αντιληπτό απ’ όλους, των κομματικών οργάνων μη εξαιρουμένων. Παρακολούθησαν τη Λυδία, αλλά δεν ανακάλυψαν τίποτε ύποπτο. Δεν πήγαινε καθόλου στις εκκλησίες που είχαν νομιμοποιηθεί από τους Μπολσεβί­κους και συμμετείχε αραιά και προσεκτικά σε ακολουθίες της μυστικής εκκλησίας «των κατακομβών».
Η Γκε-Πε-Ου (σοβιετική μυστική αστυνομία την περίοδο 1922-34) ήξερε ότι υπήρχαν μέλη της μυστικής εκκλησίας στην περιφέρεια, δεν έβρισκε όμως τον τρόπο να τα ανακαλύψει και να τα συλλάβει. Με σκοπό να ανακαλύψει όσους δεν είχαν ακόμη συλληφθεί η Γκε-Πε-Ου ξαφνικά επανέφερε από την εξορία τον επίσκοπο Ανδρέα που ήταν πολύ σεβαστός στον λαό, αλλά και σ’ όλους τους παράγοντες της μυστικής εκκλησίας. Σύμφωνα όμως με οδηγίες που είχε στείλει πρωτύτερα, ο επίσκοπος έγινε φανερά δεκτός μόνο από μία εκκλησία της Ούφα, παρόλο που μυστικά ήρθε να τον δει ολόκληρη η περιφέρεια. Η Γκε-Πε-Ου πεπεισμένη για την αποτυχία του σχεδίου της συνέλαβε πάλι τον επίσκοπο Ανδρέα και τον εξόρισε.
Η Λυδία συνελήφθη στις 9 Ιουλίου 1928. Οι μυστικές υπηρεσίες για αρκετό καιρό αναζητούσαν μία δακτυλογράφο που εφοδίαζε τους εργάτες της δασονομικής υπηρεσίας με δακτυλογραφημένα φυλλάδια, που περιείχαν βίους αγίων, προσευχές, ακολουθίες και συμβουλές αρχαίων και συγχρόνων Ιεραρχών της Εκκλησίας. Παρατήρησαν ότι στην γραφομηχανή αυτής της δακτυλογράφου το κάτω μέρος του «κ» ήταν σπασμένο. Έτσι αποκαλύφθηκε η Λυδία.
Η Γκε-Πε-Ου κατάλαβε ότι είχε πέσει στα χέρια της το κλειδί, για να ανακαλύψει ολόκληρη τη μυστική εκκλησία.

Δέκα μέρες αδιάκοπης ανακρίσεως δεν κατάφεραν να κλονίσουν την μάρτυρα. Πολύ απλά αρνήθηκε να πει οτιδήποτε. Στις 20 Ιουλίου ο ανακριτής, έχοντας χάσει την υπομονή του, παρέδωσε τη Λυδία στο «ειδικό τμήμα» για ανάκριση.
Αυτό το «ειδικό τμήμα» εργαζόταν σ’ ένα γωνιακό δωμάτιο στο υπόγειο της Γκε-Πε-Ου. Ένας φρουρός στεκόταν μόνιμα στον διάδρομο του υπογείου. Εκείνη την ημέρα φρουρός ήταν ο Κύριλλος Ατάεβ, ένας εικοσιτριάχρονος φαντάρος. Είδε την Λυδία καθώς την έφερναν στο υπόγειο. Η προηγούμενη δεκαήμερη ανάκριση είχε εξαντλήσει τη μάρτυρα και δεν μπορούσε να κατέβη τα σκαλιά. Ο στρατιώτης Ατάεβ, σε πρόσταγμα των προϊσταμένων του, την κράτησε και την οδήγησε κάτω στον ανακριτικό θάλαμο. «Ο Χριστός να σε σώσει» είπε η Λυδία ευχαριστώντας τον φρουρό, καθώς αντιλήφθηκε μια σπίθα συμπαθείας γι’ αυτήν στη λεπτή ευγένεια των δυνατών χεριών του φρουρού του Ερυθρού Στρατού.
Και ο Χριστός έσωσε τον Ατάεβ! Τα λόγια της μάρτυρος και τα γεμάτα πόνο και αμηχανία μάτια της μίλησαν στην καρδιά του. Δεν μπορούσε πια ν’ ακούει με αδιαφορία τις αδιάκοπες κραυγές και τα κλάματά της, όπως είχε προηγουμένως ακούσει όμοιες κραυγές από άλλους ανακρινόμενους και βασανιζόμενους.
Η Λυδία βασανίστηκε πολύ ώρα. Οι βασανιστές της Γκε-Πε-Ου δρούσαν συνήθως με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην αφήνουν κανένα ιδιαίτερα ευδιάκριτο σημάδι στο σώμα του βασανιζόμενου. Όμως στην ανάκριση της Λυδίας καμία προσοχή δεν δόθηκε σ’ αυτό. Οι κραυγές και τα κλάματα της Λυδίας συνεχίστηκαν σχεδόν χωρίς διακοπή για πάνω από μιάμιση ώρα.
«Μα δεν πονάς; Τσιρίζεις και κλαις. Αυτό δεν σημαίνει ότι σε πονάει;» ρώτησαν εξαντλημένοι οι βασανιστές σε ένα από τα διαλείμματα.
«Πονάει! Ω Κύριε, πόσο πονάει!» απάντησε η Λυδία μ’ ένα σπασμένο βογγητό.
«Τότε γιατί δεν μιλάς; θα σε πονέσει περισσότερο!» είπαν με φανερή αμηχανία οι βασανιστές.
«Δεν μπορώ να μιλήσω… Δεν μπορώ… Δεν θα το επιτρέψει αυτό…», βόγκηξε η Λυ­δία.

«Ποιός δεν θα το επιτρέψει;»

«Ο Θεός δεν θα το επιτρέψει!».

Τότε οι βασανιστές επινόησαν κάτι καινούργιο για τη μάρτυρα: την ηθική κακοποίηση. Ήταν τέσσερεις. Κοιτάχθηκαν μεταξύ τους. Χρειαζόταν ένας άλλος. Φώναξαν τον φρουρό να τους βοηθήσει.
Μόλις ο Ατάεβ μπήκε στο δωμάτιο, είδε τη Λυδία, κατάλαβε τον τρόπο του παραπέρα βασανισμού της και τον δικό του ρόλο σ’ αυτόν και μέσα του έγινε ένα θαύμα παρόμοιο με την απροσδόκητη μεταστροφή των αρχαίων βασανιστών. Η ψυχή του Ατάεβ είχε σιχαθεί την σατανική αποτροπαιότητα και ένας ιερός ενθουσιασμός τον κατέλαβε. Χωρίς καθόλου να συνειδητοποιήσει το τι έκανε, ο φρουρός του Ερυθρού Στρατού σκότωσε επί τόπου με το πιστόλι του τους δύο βασανιστές που στέκονταν μπροστά του. Πριν κιόλας αντηχήσει ο δεύτερος πυροβολισμός, ο άνδρας της Γκε-Πε-Ου που στεκόταν από πίσω, χτύπησε τον Κύριλλο στο κεφάλι με τη λαβή του πιστολιού του. Ο Ατάεβ είχε ακόμη αρκετή δύναμη, ώστε να γυρίσει και να αρπάξει τον αντίπαλό του από το λαιμό, αλλά ένας πυροβολισμός από τον τέταρτο τον έριξε στο πάτωμα.
Ο Κύριλλος έπεσε με το κεφάλι προς το μέρος της Λυδίας, που ήταν δεμένη και τεντωμένη με λουριά. Ο Κύριος του έδωσε την ευκαιρία ν’ ακούσει για μία ακόμη φορά λόγια ελπίδας από το στόμα της μάρτυρος. Κοιτώντας την Λυδία κατ’ ευθείαν στα μάτια και με το αίμα να τρέχει από το σώμα του, ο Κύριλλος πρόφερε ασθμαίνοντας τις λέξεις που δήλωναν την ένωσή του με τον Θεό.
«Αγία, πάρε με μαζί σου!» «θα σε πάρω», χαμογέλασε ολόλαμπρη η Λυδία.
Με το άκουσμα και τη σημασία αυτής της συνομιλίας ήταν σαν να ανοίχτηκε ξαφνικά μια πόρτα για το υπερπέραν μπροστά στα μάτια των δύο ανδρών της Γκε-Πε-Ου που επέζησαν. Ο τρόμος τους συσκότισε τη συνείδηση. Με υστερικές κραυγές άρχισαν να πυροβολούν τα δυο ανυπεράσπιστα θύματα, που είχαν απειλήσει την ασφάλεια της κοσμοθεωρίας τους, μέχρι που άδειασαν και τα δύο πιστόλια τους. Αυτοί που ήρθαν τρέχοντας στο άκουσμα των πυροβολισμών, τους απομάκρυναν, ενώ εκείνοι ούρλιαζαν υστερικά. Αλλά και οι ίδιοι το έβαλαν γρήγορα στα πόδια κυριευμένοι από έναν ακατανόητο τρόμο.
Ο ένας από αυτούς τους δύο άνδρες της Γκε-Πε-Ου περιήλθε σε κατάσταση τελείας παραφροσύνης. Ο άλλος σύντομα πέθανε από νευρικό κλονισμό. Πριν από το θάνατό του αυτός ο δεύτερος τα διηγήθηκε όλα στο φίλο του λοχία Αλεξέι Ικόνικοφ, ο οποίος επέστρεψε στο Χριστό και γνωστοποίησε το γεγονός στην Εκκλησία. Λόγω δε του ότι διέδιδε παντού με ζήλο αυτό το γεγονός, βρήκε μαρτυρικό θάνατο και ο ίδιος.
Και οι τρεις, Λυδία, Κύριλλος και Αλέξιος, έχουν καθιερωθεί ως άγιοι στη συνείδηση της ρωσικής μυστικής εκκλησίας «των κατακομβών». Με τις πρεσβείες τους είθε ο Κύριος να ελεήσει τον χριστιανικό λαό της Ρωσίας!

(«Αγιορειτική Μαρτυρία», τευχ. 3, σ. 145-147)

Ὁ δρόμος τῆς σωτηρίας

Dudko Demetrius Fr. ((1922- 2004))

Μοῦ τὸ διηγήθηκε μιὰ γυναίκα μὲ πανεπιστημιακὴ μόρφωση:

Στὶς δώδεκα τὰ μεσάνυχτα, χτύπησαν τὴν πόρτα στὴν Ἐκκλησία. Ἦταν μία γριούλα. Καὶ ζητοῦσε παπᾶ, νὰ πάει νὰ κοινωνήσει ἕναν ἄρρωστο.

Ὁ παπᾶς ἑτοιμάστηκε καὶ βγῆκε ἀμέσως μαζί της. Πλησιάζουν σὲ ἕνα φτωχὸ σπιτάκι, τύπου παράγκας. Ἡ γριούλα ἀνοίγει τὴν πόρτα καὶ μπάζει τὸν ἱερέα σὲ ἕνα δωμάτιο.

Καὶ νὰ, ξαφνικὰ, ὁ παπᾶς εὑρίσκεται ἐκεῖ μόνος μὲ μόνο τὸν ἄρρωστο.

Ὁ ἄρρωστος τοῦ δείχνει μὲ χειρονομίες τὴν πόρτα καὶ σκούζει.

- Φύγε ἀπὸ ἐδῶ! Ποιὸς σὲ ἐκάλεσε; Ἐγὼ εἶμαι ἄθεος. Καὶ ἄθεος θὰ πεθάνω.

Ὁ παπᾶς τὰ ἔχασε.

- Μὰ δὲν ἦλθα ἀπὸ μόνος μου! Μὲ ἔκαλεσε ἡ γριά!

- Ποιὰ γριά; Ἐγὼ δὲν ξέρω καμμιὰ γριά!

Ὀ παπᾶς, καθὼς στέκει ἀπέναντί του, βλέπει ἐπάνω ἀπὸ τὸ κεφάλι τοῦ ἄρρωστου, μία φωτογραφία μὲ τὴν γυναίκα ποὺ τὸν ἐκάλεσε.

Τοῦ λέει, ἐνῶ τοῦ δείχνει τὸ πορτραῖτο.

- Νὰ αὐτή!

- Ποιὰ αὐτή, Ξέρεις, τί λές, παπᾶ; Αὐτὴ εἶναι ἡ μάνα μου. Καὶ ἔχει πεθάνει χρόνια τώρα!

Γιὰ μιὰ στιγμὴ πάγωσαν καὶ οἱ δύο. Αἰσθάνθηκαν δέος. Ὁ ἄρρωστος ἄρχισε νὰ κλαίει. Καὶ ἀφοῦ ἔκλαψε, ζήτησε νὰ ἐξομολογηθῆ. Καὶ μετά, ἐκοινώνησε.

Ἡ μητέρα του εἶχε φροντίσει ἀπὸ τὸν οὐρανό, νὰ τοῦ δείξει τὸν δρόμο τῆς σωτηρίας.

Αρχιμ. Ιωήλ Κωνστάνταρος, Χριστιανός Ορθόδοξος Ανάδοχος (Α΄)

Αρχιμ. Ιωήλ Κωνστάνταρος, Χριστιανός Ορθόδοξος Ανάδοχος (Α΄)

ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΝΑΔΟΧΟΣ Α'

Γράφει ο Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

Ιεροκήρυξ Ι.Μ.Δρ.Πωγ.& Κονίτσης

Ὅπως ὅλοι γνωρίζουμε και ζοῦμε, ἡ Ἁγία μας Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, το Σῶμα δηλ. τοῦ Χριστοῦ, εἶναι Ἐκκλησία τῶν Μυστηρίων.

Τό πρῶτο ἀπό τά μυστήρια, τό εἰσαγωγικό μυστήριο, πού μᾶς εἰσάγει καί μᾶς κάνει ὀργανικά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι τό μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος.

Στήν Π.Δ. ἔχουμε τύπους τοῦ πραγματικοῦ Βαπτίσματος, μέ τελευταῖο τό βάπτισμα μετανοίας τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, ὁ ὁποῖος κλείνει τήν Π.Δ. καί ἀνοίγει τήν Κ. Διαθήκη. «Ἰωάννης ἐβάπτισεν βάπτισμα μετανοίας τῷ λαῷ λέγων εἰς τόν ἐρχόμενον μετ’ αὐτόν ἵνα πιστεύσωσιν, τοῦτ’ ἔστιν εἰς τόν Ἰησοῦν» (Πράξ. 19,4). Ὁ Ἰωάννης βάπτισε βάπτισμα μετανοίας καί ἔλεγε στό λαό νά πιστεύουν σ’ Ἐκεῖνον πού ἔρχεται μετά ἀπό αὐτόν, δηλ. στόν Ἰησοῦ Χριστό...

Ὁ Ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός μέ τό παράδειγμά Του ἁγίασε τό Βάπτισμα, ὅταν βαπτίστηκε ἀπό τόν Ἰωάννη τόν Βαπτιστή στόν Ἰορδάνη ποταμό.

Τέλος, ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, μετά τήν ἀνάστασή Του, δίνει στους Ἀποστόλους τήν τελευταία Του ἐντολή: «Πορευθέντες οὖν μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» (Ματθ. 20, 18-19). Πηγαίνετε καί κάνετε ὅλο τον κόσμο μαθητές μου, βαπτίζοντες αὐτούς στό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Αὐτή τη θεία ἐντολή τοῦ βαπτίσματος, ἡ Ἐκκλησία μας τήν τηρεῖ ἐξ ἀρχῆς καί φυσικά θα συνεχίσει νά τήν ζεῖ καί νά τήν ἐφαρμόζει μέχρι συντελείας τῶν αἰώνων.

Τό μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος εἶναι ἀναγκαῖο καί ὑποχρεωτικό γιά τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, γι’ αὐτό καί δέν ἀμφισβητεῖται ἀπό κανέναν πιστό Χριστιανό, πού γνωρίζει ἔστω καί στοιχειωδῶς κάποια πράγματα τῆς Χριστιανικῆς ζωῆς.

***

Ἐκεῖνο ὅμως γιά τό ὁποῖο χρειάζεται νά μιλήσουμε καί τό ὁποῖο ἔχει ἄμεση σχέση μέ τό ἴδιο τό μυστήριο τοῦ βαπτίσματος, εἶναι τό θέμα «ἀνάδοχος».

Τί εἶναι ὁ ἀνάδοχος; πότε ἐμφανίζεται στη ζωή τῆς Ἐκκλησίας; καί ποιές εἶναι οἱ ὑποχρεώσεις του;

Εἶναι ἀνάγκη νά ἐξετάσουμε τίς πτυχές τοῦ θέματος αὐτοῦ, διότι, δυστυχῶς, ἀρκετοί εἶναι οἱ Χριστιανοί πού ἀναλαμβάνουν τήν εὐθύνη τοῦ νά γίνουν ἀνάδοχοι (νονοί), χωρίς νά γνωρίζουν τίς σοβαρές ὑποχρεώσεις καί εὐθύνες πού συνεπάγεται ἡ πράξη τους αὐτή, νομίζοντας ὅτι τό νά βαπτίσει κανείς ἕνα παιδί ἤ ἕναν μεγάλο ἄνθρωπο, αὐτό δέν εἶναι παρά μιά κοινωνική ἐκδήλωση, πού σκοπό ἔχει νά συνδέσει περισσότερο φιλικά τίς οἰκογένειες καί τούς ἀνθρώπους. Πιστεύουν δηλ. ὅτι τό μυστήριo τοῦ βαπτίσματος καί τό νά γίνει κανείς νονός, εἶναι ἁπλά μιά κοινωνική ἐκδήλωση.

Ἄς δοῦμε λοιπόν: α) Τί εἶναι ὁ ἀνάδοχος (ὁ νονός ἤ ἡ νονά) καί πότε ἐμφανίστηκε.

Ἀνάδοχος εἶναι τό πρόσωπο, ἄνδρας ἤ γυναίκα, πού στέκεται ἐγγυητής στήν Ἐκκλησία γιά τήν πίστη τοῦ βαπτιζομένου καί ἀναλαμβάνει τή φροντίδα μετά τό βάπτισμα νά τον στερεώνει στήν Χριστιανική πίστη.

Ὁ θεσμός αὐτός τοῦ ἀναδόχου ἐμφανίζεται στή μορφή πού γνωρίζουμε γιά πρώτη φορά τόν β΄ αἰ. Βλέπουμε τά στοιχεῖα του νά ὑπάρχουν ἐξ ἀρχῆς στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως μᾶς περιγράφει ὁ Λουκᾶς στίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων. Ὅταν ὁ Ρωμαῖος ἑκατόνταρχος Κορνήλιος ἔδειξε τήν ἐπιθυμία νά βαπτιστεῖ, ὁ ἀπ. Πέτρος, θεώρησε πολύ βασικό νά ρωτήσει τούς ἀπεσταλμένους τοῦ ἑκατόνταρχου γιά τό ποιόν τοῦ άνθρώπου. Φυσικά ὅλοι μαζί βεβαίωσαν ὅτι ἦταν δίκαιος, ἀξιόπιστος, «φοβούμενος τον Θεόν καί μαρτυρούμενος ἀπό ὅλον τό ἔθνος τῶν Ἰουδαίων» (Πράξ. 10,22).

Ὁ θεσμός λοιπόν τοῦ ἀναδόχου ξεκινᾶ ἀπό μία βασική ἐκκλησιαστική προϋπόθεση. Ὅτι ὁ ὑποψήφιος πρέπει νά εἶναι ἐχέγγυος, γνωστός, νά ἔχει δώσει καλή μαρτυρία πρός τά ἔξω, νά ἔχει δηλ. δώσει δείγματα ἀκεραιότητας καί εἰλικρινῶν διαθέσεων γιά τήν Χριστιανική πίστη καί ζωή, πού θά λάβει μέ τό βάπτισμα. Ἀλλά καί ἡ ἴδια ἡ πρώτη χριστιανική κοινότητα δείχνει μεγάλο ἐνδιαφέρον καί θετικό προβληματισμό γιά τούς Ἐθνικούς, με καλές διαθέσεις, πού ζητοῦσαν νά ἐνταχθοῦν στήν νέα πίστη. Αὐτό τό βλέπουμε καθαρά στίς συζητήσεις τῆς Ἀποστολικῆς Συνόδου τῶν Ἱεροσολύμων τό 49 μ.Χ. ἀλλά καί στίς ἐπιστολές τοῦ ἀπ. Παύλου.

Ἀπό τήν περιγραφή πού ἐκθέτει ὁ Λουκᾶς στό 10 κεφ. τῶν Πράξεων, βλέπουμε τήν ἀναγκαία συλλογή πειστικῶν ἀποδείξεων πρίν ἀπό τήν Κατήχηση καί τήν Βάπτιση. Ἐμφανίζεται καί ἑδραιώνεται ὁ ἀνάδοχος, πού θά καθιερωθεῖ κατά τόν β΄αἰ. Ὅπως δηλ. τό καθ’ αὐτό τελετουργικό τῆς Ἐκκλησίας μας, ξεκίνησε μέ οὐσιώδη σπερματική μορφή στίς πρῶτες Χριστιανικές κοινότητες καί κατόπιν ἁπλώθηκε σάν «δένδρον εὐσκιόφυλλον», τό ἴδιο συνέβη καί μέ τόν ἀνάδοχο στό θέμα τοῦ βαπτίσματος.

Ὁ πρῶτος πού κάνει εἰδική ἀναφορά γιά ἀνάδοχο εἶναι ὁ Τερτυλλιανός στό ἔργο του (De baptismo). Ἀκόμα ὁ Ἱππόλυτος Ρώμης παρουσιάζει μέ ἀνεπτυγμένη μορφή τόν σημαντικώτατο ρόλο τοῦ ἀναδόχου, ὅπως αὐτός ὑπάρχει στήν ἀποστολική παράδοση πού κατέχει.

Αὐτός ὅμως πού μέ ἀπαράμιλλο ὕφος περιγράφει τή φυσιογνωμία τοῦ ἀναδόχου καί ἄρα τήν ἀναγκαιότητά του γιά τό βάπτισμα, δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τόν Ἱερό Χρυσόστομο.

Ὅπως γνωρίζουμε, στήν ἀρχή βαπτίζονταν καί σέ μεγάλη ἡλικία, διότι ὥριμοι ἄνθρωποι γνώριζαν τό Χριστό καί πίστευαν, ἀλλά καί διότι εἶχε ἐπικρατήσει μιά τάση νά ἀναβάλλουν τό βάπτισμα, ὅσοι πίστευαν στό Χριστό, γιά τό τέλος τῆς ζωῆς τους.

Τό ἐλατήριο ἦταν ὅτι, ἐπειδή τό βάπτισμα, δέν ἀπαλλάσσει μόνο ἀπό τήν ἐνοχή τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος, ἀλλά καί ἀπό τίς προσωπικές ἁμαρτίες, ἀνέβαλλαν τό βάπτισμα, ὥστε καθαροί νά μεταβοῦν στήν ἄλλη ζωή. Καί αὐτός ἀκόμη ὁ Μ. Κων/νος, πού τόση πίστη εἶχε δείξει στή ζωή του, τό βάπτισμά του τό ἀνέβαλε στίς τελευταῖες ἡμέρες τῆς ζωῆς του. Μαρτυρεῖται δε, ὅτι ἀπό τή στιγμή τῆς βαπτίσεώς του μέχρι τήν ἡμέρα τοῦ θανάτου του δέν ἀποχωρίστηκε τόν λευκό χιτῶνα τοῦ Βαπτίσματος. Τήν τάση ὅμως αὐτή, τό νά βαπτίζονται δηλ. μεγάλοι, ἀκριβῶς διότι δέν εἶναι σωστή, δέν τήν υἱοθέτησε ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία. Γι’ αὐτό καί πάλι νωρίς ἐξέλειπε. Φυσικά ἐξ ἀρχῆς ὑπῆρχε καί ὁ νηπιοβαπτισμός. Ἐφ’ ὅσον δέ ἐπικρατοῦσε στήν ἀρχαία Ἐκκλησία καί τό βάπτισμα τῶν ἐνηλίκων (μέχρι τόν δ΄αἰ.), οἱ ἀνάδοχοι πού ἐξελέγονταν, ἦταν τοῦ ἴδιου φύλου μέ αὐτόν πού θά βαπτίζονταν.

Ἤδη εἴπαμε ὅτι ἔργο τῶν ἀναδόχων ἦταν κυρίως ἡ ἐγγύησις ἀπέναντι στήν Ἐκκλησία, γιά τό ἠθικό ποιόν τοῦ ὑποψηφίου πρός βάπτιση, ἡ παρακολούθησις στήν πνευματική γνώση καί πρόοδο καί ἡ συμπαράστασις κατά τήν τέλεση τοῦ μυστηρίου τοῦ βαπτίσματος. Γιά τούς σοβαρώτατους αὐτούς λόγους, ὁ ἀνάδοχος ὄφειλε νά εἶναι ὄχι μόνο βαπτισμένος Χριστιανός ὁ ἴδιος, ἀλλά καί ζωντανό καί συνειδητό μέλος τῆς Ἐκκλησίας, νά ζῇ δηλ. συνειδητά τή μυστηριακή καί ἀγωνιστική ζωή τοῦ Εὐαγγελίου καί ὄχι νά εἶναι μόνο κατ’ ὄνομα Χριστιανός, ὅπως δυστυχῶς συμβαίνει σέ ἀρκετές τῶν περιπτώσεων.

Μέσα ἀπό τήν Ἐκκλ. Ἱστορία βλέπουμε ὅτι, κυρίως στή Δύση, μέχρι τόν ε΄αἰ. ἀνάδοχοι μποροῦσαν νά γίνουν καί οἱ ἴδιοι οἱ γονεῖς τοῦ τέκνου πού λάμβανε τό βάπτισμα. Ὅμως αὐτό ἀπαγορεύθηκε ἀπό τίς ἀρχές τοῦ θ΄αἰ. (Σύνοδος τοῦ Mainz 813). Ἀκόμα, λόγῳ τοῦ ὅτι ὁ ἀνάδοχος θεωρήθηκε ὡς πνευματικός πατέρας (ἤ μητέρα) τοῦ βαπτιζόμενου, ἀπό πολύ νωρίς, ἐξ’ αἰτίας τῆς πνευματικῆς αὐτῆς συγγένειας, ἀπαγορεύτηκε ἀπό τήν Ἐκκλησία ἡ τέλεσις γάμου μεταξύ ἀναδόχου καί ἀναδεκτῆς καί μεταξύ ἀναδεξαμένης καί ἀναδεκτοῦ. Ἡ Ἐκκλησία δηλ., πού καθοδηγεῖται ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα, θεώρησε τήν κατά πνεῦμα συγγένεια διά τοῦ βαπτίσματος, μεγαλύτερη καί σοβαρώτερη καί ἀπό αὐτήν τήν κατά σάρκα συγγένεια τῶν συνδεδεμένων προσώπων. Ἡ ἀπαγόρευσις αὐτή μάλιστα ἐπεκτάθηκε καί σέ ἄλλα μέλη τῆς οίκογένειας τοῦ ἀναδεκτοῦ ἤ τῆς ἀναδεκτῆς.

Στό Βυζάντιο, ἡ πνευματική αὐτή συγγένεια πού προέρχεται μέσῳ τοῦ βαπτίσματος, μεταξύ ἀναδόχου καί ἀναδεκτοῦ ἤ ἀναδεκτῆς μέ ὅλες τίς ἀπαγορεύσεις καί τίς εὐθῦνες πού συνεπάγεται, ἔχει ἐπικυρωθεῖ καί ἀπό τόν αὐτοκράτορα Ἰουστινιανό τό 530. Ἐπίσης πολύ χαρακτηριστικός εἶναι ὁ νγ΄ κανόνας τῆς ἐν Τρούλῳ Συνόδου, ὁ ὁποῖος κάνει εἰδική ἀναφορά ἀκριβῶς στήν πνευματική συγγένεια πού προέρχεται διά τοῦ βαπτίσματος.

Καί μόνο λοιπόν ἀπ’ αὐτό, ἀπό τήν πνευματική δηλ. συγγένεια πού δημιουργεῖται διά τοῦ βαπτίσματος, διαφαίνεται καθαρά πόσο μεγάλο πρᾶγμα εἶναι τό νά ἀναλαμβάνει κανείς τόν ρόλο τοῦ ἀναδόχου.

Γιά τίς βαρύτατες εὐθῦνες τοῦ ἀναδόχου ὁ Ἅγ. Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης τονίζει: Ἐκ τῶν πρώτων πρέπει νά ἀποδειχθεῖ, ὅτι ἀπέχει ἀπό κάθε «ἀθεότητα καί ἀγνωσία τοῦ ὄντως καλοῦ», «ὥστε ν’ ἀξιωθῆ διά τῆς ἱερᾶς αὐτοῦ μεσιτείας» καί «τῶν θείων τυχεῖν καί Θεοῦ». Νά ἀποδειχθεῖ δηλ. ὅτι εἶναι ἀδιάβλητος ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί ὅτι ἡ βιοτή καί πολιτεία του εἶναι ἔνθεος.

Σήμερα πού λόγῳ τῆς μετακίνησης τῶν πληθυσμῶν καί γενικῶς τῆς παγκοσμιοποίησης τά δεδομένα ἔχουν ἀλλάξει καί ὥριμοι πλέον ἄνθρωποι ἐντάσσονται καθημερινῶς στό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, θά πρέπει καί πάλι ὅσοι ἀναλαμβάνουν τό ρόλο καί τό διακόνημα τοῦ ἀναδόχου, νά μελετήσουν σοβαρά τίς προϋποθέσεις καί, ὅπως θά δοῦμε στή συνέχεια, τίς εὐθῦνες τοῦ ρόλου αὐτοῦ, καί κατόπιν, συνειδητά πλέον, νά ἀποδέχονται τήν εὐθύνη τοῦ ἀναδόχου.

(Συνεχίζεται)

Κόνιτσα.
Email p.ioil@freemail.gr

Ο άγιος απόστολος και ευαγγελιστής Ματθαίος (16 Νοεμβρίου)

Του Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δορμπαράκη

«Ο άγιος Ματθαίος, καθισμένος στο τελώνιο, ως φοροεισπράκτορας που ήταν, άκουσε τον Κύριο να του λέει: Ακολούθει μοι. Την ίδια ώρα σηκώθηκε και Τον ακολούθησε. Του έκανε μεγάλη φιλοξενία στο σπίτι του, όπως λέει το ευαγγέλιο, και συναριθμήθηκε στους αποστόλους. Αυτός, αφού δέχτηκε τη δύναμη του αγίου Πνεύματος και έμαθε τα θεία, συνέγραψε το κατ’ αυτόν ευαγγέλιο και το έστειλε στους Ιουδαίους. Δίδαξε τους Πάρθους και τους Μήδους, ίδρυσε Εκκλησία, κι αφού έκανε πολλά θαύματα, ύστερα τελειώθηκε διά πυρός από τους απίστους».

Ο άγιος Θεοφάνης, ο υμνογράφος της ακολουθίας και του αγίου αποστόλου και ευαγγελιστή Ματθαίου, σε δύο κυρίως σημεία επικεντρώνει την προσοχή μας μέσα από τους ύμνους του γι’ αυτόν: πρώτον, στο γεγονός της κλήσεώς του από τον Κύριο, ώστε από τελώνης να γίνει απόστολος, δεύτερον, στη συγγραφή του ευαγγελίου του. Προκειμένου να κατανοήσει κανείς τη σημασία της μεταστροφής αυτής, θα πρέπει να γνωρίζει ότι ο όρος «τελώνης» την εποχή εκείνη ήταν ταυτόσημος με τον όρο «αμαρτωλός». Κι αυτό διότι οι τελώνες ήταν εκείνοι, που νοικιάζοντας τους φόρους που είχαν επιβάλει στους Ιουδαίους οι κυρίαρχοι Ρωμαίοι, τους απαιτούσαν έπειτα πολλαπλασίως. Θεωρούνταν λοιπόν ως εκείνοι που «ρουφούσαν» κυριολεκτικά το αίμα του λαού, λόγω της μεγάλης αδικίας τους. Επ’ αυτού μάλιστα έχει καταγραφεί και το εξής περιστατικό, που φανερώνει πολύ άμεσα την αμαρτωλότητα των τελωνών: κάποιος τελώνης που πήγε να εισπράξει τους φόρους από έναν πτωχό Ιουδαίο, διεπίστωσε ότι αυτός είχε πεθάνει προ ολίγων ημερών. Τι έκανε λοιπόν; Προκειμένου να εκβιάσει την πληρωμή από τους συγγενείς του αποθανόντος, ξέθαψε το πτώμα και άρχισε να το μαστιγώνει. Ώστε τελώνης και αμαρτωλός ήταν όροι ταυτόσημοι.

Ο υμνογράφος λοιπόν επικεντρώνει στην μεταστροφή του Ματθαίου – «ευαγγελιστής από τελώνου, ως ηκολούθησέ σοι, μετεσκεύασται ο θεηγόρος, τη παναλκεί , παντουργέ, δυνάμει σου, ο Ματθαίος ο πανάριστος» - εξηγώντας μας όμως ότι αυτό έγινε αφενός διότι ο ίδιος ο Χριστός έδωσε αυτήν την δύναμη, αφετέρου διότι ο Κύριος ως καρδιογνώστης είδε την ένθεη γνώμη του, παρ’ όλη την αμαρτωλή δραστηριότητά του, και έτσι τον λύτρωσε από τον κόσμο της αδικίας: ό,τι συνέβη, όπως και άλλοτε είχαμε σημειώσει, και με τον απόστολο Παύλο, για παράδειγμα. Κι αυτό σημαίνει: ο Κύριος προγνωρίζοντας την καλή προαίρεση του ανθρώπου, καλεί τον άνθρωπο να Τον ακολουθήσει, οπότε στη συνέχεια τον ενισχύει ποικιλοτρόπως. «Ο εμβατεύων καρδίας των ανθρώπων, ότε σου την ένθεον γνώμην, Απόστολε, θεία προγνώσει εώρακε, και εκ του κόσμου της αδικίας σε ελυτρώσατο». Απόδειξη της πράγματι καλής διάθεσης του τελώνη Ματθαίου ήταν η άμεση αντίδρασή του: τα άφησε όλα, κάθε γήινη φροντίδα, και ακολούθησε με προθυμία τον Χριστό, για τον Οποίο έδωσε στο τέλος και την ίδια τη ζωή του. «Καλούντι Χριστώ, προς μαθητείαν ουράνιον, προθύμως ηκολούθησας, θεόληπτε, πάσαν σχολήν φροντίδος γηίνης, υφ’ εν παρωσάμενος». Επιφανειακά, φαινόταν ένας αμαρτωλός που αδικούσε τον κόσμο. Εσωτερικά, ήταν έτοιμος να δεχτεί την κλήση του Θεού. Πόσο λανθασμένα κρίνουμε εμείς οι άνθρωποι και πόσο δίκαιη είναι η κρίση του Θεού. Γι’ αυτό και ο Κύριος μάς καλεί «μη κρίνετε κατ’ όψιν, αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε».

Ο άγιος Ματθαίος όμως, είπαμε, έγινε και ευαγγελιστής: «ευαγγελιστής από τελώνου γενόμενος». Είναι το δεύτερο σημείο που προβάλλει ο υμνογράφος, χρησιμοποιώντας μάλιστα και ωραιότατες εικόνες. Μας υπενθυμίζει εν πρώτοις ότι ήταν ο πρώτος που έγραψε ευαγγέλιο: στα εβραϊκά πρώτα και έπειτα με δική του μεταγραφή στα ελληνικά. «Ο πρώτος του Χριστού ευαγγέλιον γράψας». Με αποτέλεσμα, να φωτίσει όλη την υφήλιο – «πάσαν δαδουχών την υφήλιον κτίσιν» - και να καταφωτίσει τους λαούς με τις λάμψεις του ευαγγελίου του: «και κατεφώτισας λαούς ευαγγελίου ταις επιλάμψεσι». Ο φωτισμός αυτός του κόσμου μέσω του ευαγγελίου του Ματθαίου είναι, κατά τον υμνογράφο και κατά την πίστη γενικώς της Εκκλησίας, ο φωτισμός της χάρης του αγίου Πνεύματος. Ο Ματθαίος έσκυψε μέσα στα βάθη του Πνεύματος και κατενόησε τον ακένωτο πλούτο Του. Άντλησε λοιπόν τη χάρη αυτή και τη μοίρασε σε όλους του ανθρώπους. «Εις τα βάθη του Πνεύματος διακύψας, απόστολε, πλούτον τον ακένωτον κατενόησας∙ και εξ αυτού αρυσάμενος την χάριν την άφθονον, ημίν ευαγγελικώς πάσι ταύτην διένειμας».

Δεν υπάρχει περίπτωση να μελετήσει κανείς το ευαγγέλιο του αγίου Ματθαίου και να μην αιχμαλωτιστεί από τα θεόπλοκα δίχτυα του. Αρκεί να το μελετήσει με καλή διάθεση και με πίστη. Θα διαπιστώσει ότι το Πνεύμα του Θεού που τον φώτισε, θα φωτίσει και εκείνον. Συνεπώς θα οδηγηθεί στην επίγνωση του ίδιου του Θεού, του μεγαλύτερου θησαυρού στον κόσμο τούτο. Όπως το λέει και ο υμνογράφος: «Ματθαίου ζωγρείται θεοπλόκοις του Μαθητού δικτύοις, τα συστήματα των πιστευόντων, διά παντός προς την σην επίγνωσιν, ευεργέτα, ποδηγούμενα». (Οι πιστοί αιχμαλωτίζονται από τα θεόπλοκα δίχτυα του μαθητή Ματθαίου, και καθοδηγούνται πάντοτε προς τη δική Σου επίγνωση, ευεργέτα Κύριε). Κι ακόμη: είναι το ευαγγέλιο του Ματθαίου που τονίζει κατεξοχήν και την ημέρα της Κρίσεως, της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου. Μιας καταγραφής που όταν λαμβάνεται υπόψη σοβαρά, κάνει τον άνθρωπο να ξυπνάει από τη ραθυμία και να πορεύεται κατά το θέλημα του Θεού. Διότι με όριο την Κρίση του Θεού επιλέγει να σκέπτεται και να πράττει εκείνα που θα αντέξουν την ώρα αυτή: ό,τι αποτελεί πλουτισμό της ψυχής. «Και των ραθύμων ήγειρας ψυχάς…πρώτος γεγονώς ευαγγελιστής εν τω κόσμω, καθυπογράψας την ώραν της κρίσεως».

Ακολουθείν

Κωνσταντίνος Χολέβας, Στην αναμπουμπούλα ο γκρίζος λύκος χαίρεται

 

πηγή: ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 15/11/2011

ΣΤΗΝ ΑΝΑΜΠΟΥΜΠΟΥΛΑ Ο ΓΚΡΙΖΟΣ ΛΥΚΟΣ ΧΑΙΡΕΤΑΙ

Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός Επιστήμων

Όπως έχω ξαναγράψει δεν με ενθουσιάζουν οι πολυκομματικές κυβερνήσεις συνεργασίας. Φαίνεται, όμως, ότι η κυβέρνηση Παπαδήμου είναι αυτή τη στιγμή μία λύση ανάγκης για να βγούμε από τα οικονομικά και πολιτικά αδιέξοδα. Εύχομαι στη μεταβατική κυβέρνηση τρία πράγματα. Πρώτον να λάβει την 6η δόση του δανείου χωρίς να δεχθεί περαιτέρω μείωση της εθνικής μας κυριαρχίας. Δεύτερον να παραδώσει συντόμως την εξουσία ώστε να οδηγηθούμε σε εκλογές και να μιλήσει ο λαός. Τρίτον να μην αντιμετωπίσει κατά τον βραχύ βίο της σοβαρή τουρκική πρόκληση. Και το λέγω αυτό, διότι σε περιόδους αναστατώσεως της ελληνικής πολιτικής ζωής ο γκρίζος λύκος χαίρεται και προκαλεί. Θυμίζω την πρόκληση στα Ίμια το 1996, η οποία προέκυψε κατά την παράδοση της σκυτάλης από τον Α. Παπανδρέου στον Κ. Σημίτη...

Προ ολίγων ημερών είχαμε ένα περιστατικό, το οποίο δεν αποτελεί μεν σοβαρό μεθοριακό επεισόδιο, αλλά καταδεικνύει τις διαθέσεις της τουρκικής κυβερνήσεως. Συγκεκριμένα ο ιστορικός Ναός της Αγίας Σοφίας στη Νίκαια της Μικράς Ασίας μετατράπηκε από Μουσείο σε ισλαμικό τέμενος με απόφαση της Γενικής Διευθύνσεως Βακουφίων της Άγκυρας. Η επαναλειτουργία του τζαμιού μετά από 90 χρόνια διακοπής της λειτουργίας του πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 6.1.2011, εορτή των θυσιών για τους Μουσουλμάνους. (Αναφέρω και μία λεπτομέρεια με ιστορικό συμβολισμό: Δύο ημέρες πριν, στις 4 Νοεμβρίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία εόρταζε τη μνήμη του Αγίου Ιωάννου Βατάτζη, Βυζαντινού Αυτοκράτορος με έδρα τη Νίκαια από το 1222 έως το 1254). Ο Μουφτής της Νίκαιας προεξήρχε της πρωινής προσευχής και ο Γενικός Διευθυντής Βακουφίων εξέφρασε τη χαρά του για την επαναλειτουργία του Ναού ως χώρου προσευχής των μουσουλμάνων. Υπενθύμισε μάλιστα ότι πριν από 680 χρόνια η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε τέμενος από τον Ορχάν Γκαζί των Οθωμανών και ότι από τη δεκαετία του 1920 παραμένει κλειστή. Προσέθεσε ότι δεν θα επιτραπεί να γίνουν Χριστιανικές Λειτουργίες και ότι πλέον έχει αφαιρεθεί η πινακίδα «Μουσείο Αγίας Σοφίας».

Για το ίδιο θέμα ο Αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβερνήσεως Μπουλέντ Αρίντς εξέφρασε την ευαρέσκειά του και παραπονέθηκε υποκριτικότατα ότι πολλά τζαμιά στα Βαλκάνια δεν είναι πλέον τζαμιά. Λησμονεί ότι το ελληνικό κράτος, παρά τις αρνητικές μνήμες ξενικής κατοχής που μάς φέρνουν τα τζαμιά, συντηρεί με χρήματα του ελληνικού λαού πολλά μουσουλμανικά τεμένη, όπως π.χ. το τέμενος Βαγιαζήτ στο Διδυμότειχο. Λησμονεί επίσης ή θέλει να λησμονεί ότι η Κυπριακή Δημοκρατία , παρά τις πικρές μνήμες της εισβολής, συντηρεί πολλά τεμένη στις ελεύθερες περιοχές, όπως π.χ. το Χαλά Τεκέ Τζαμί κοντά στη Λάρνακα. Δικαίως ο δημοσιογράφος Νικόλαος Μαγγίνας διερωτάται μήπως αυτό που συνέβη στην Αγία Σοφία της Νίκαιας μπορεί να συμβεί και με το σύμβολο της Χριστιανοσύνης, την Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως (www.amen.gr, 10.11.2011).

Με την απομάκρυνση του Γ. Παπανδρέου από την κυβέρνηση είναι ευκαιρία να απαγκιστρωθούμε ως έθνος και ως πολιτικό σύστημα από ξεπερασμένες, αφελείς και επικίνδυνες αντιλήψεις περί ελληνοτουρκικής προσεγγίσεως, πολυπολιτισμικών προτύπων κ.λπ. Από τη γραπτή μορφωτική συμφωνία Γ. Παπανδρέου-Ισμαήλ Τζεμ του 2001 μέχρι σήμερα η Ελλάς έχει προβεί σε μονομερείς περικοπές σελίδων και κεφαλαίων από τα σχολικά βιβλία Ιστορίας, Γεωγραφίας και Λογοτεχνίας με την ελπίδα να μη διαταραχθεί η –κατ’ εμέ ανύπαρκτη- ελληνοτουρκική φιλία. Αντιθέτως οι εκάστοτε κυβερνώντες στην Άγκυρα, ασχέτως κομμάτων ή ιδεολογιών, συνεχίζουν να διδάσκουν στα σχολεία τον ακραίο εθνικισμό . Μάλιστα άφησαν επίτηδες έξω από την προαναφερθείσα μορφωτική συμφωνία το μάθημα «Στοιχεία Εθνικής Ασφαλείας», το οποίο διδάσκεται στη Β και Γ Λυκείου από ένστολο Τούρκο Αξιωματικό και δια του οποίου αμφισβητείται η Ιστορία μας και η εδαφική μας ακεραιότητα. Είναι επίσης αναγκαίο το συντομότερο δυνατόν να ξεκινήσουν οι απαραίτητες διπλωματικές ενέργειες για την ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ με βάση το Καστελλόριζο. Ο απελθών Πρωθυπουργός χρεώνεται με μεγάλη ολιγωρία και ηττοπάθεια στο συγκεκριμένο ζήτημα και θα ήταν ευχής έργον η αποχώρησή του να σηματοδοτήσει την υιοθέτηση μιας αξιοπρεπέστερης και πιο δυναμικής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής.

Ως Χριστιανός Ορθόδοξος και ως δημοκρατικός πολίτης πιστεύω στην ειρήνη και στην ανάγκη συμφιλιώσεως μεταξύ των λαών. Δεν πιστεύω, όμως, ότι οι καλές σχέσεις γειτονίας παγιώνονται με συνεχείς μονομερείς υποχωρήσεις, όπως πράττει πολλές φορές η ελληνική διπλωματία. Όσο δε για την πολυσυζητημένη «ελληνοτουρκική φιλία» είναι προφανές ότι από την εμφάνιση του όρου στηρίζεται σε σαθρά θεμέλια. Ο Ελευθέριος. Βενιζέλος προσπάθησε να προσεγγίσει τον Κεμάλ για να θέσει ένα τέλος στις πολεμικές συγκρούσεις. Όμως λίγα χρόνια μετά, κατά την περίοδο του Β Παγκοσμίου Πολέμου και της τριπλής κατοχής στην πατρίδα μας, η τουρκική κυβέρνηση ξεσπούσε στην πολυπληθή ελληνική Ομογένεια της Κωνσταντινουπόλεως και εξόντωσε πολλά μέλη της με τον ύπουλο φόρο «Βαρλίκ Βεργκισί». Προ ημερών μιλούσα με Έλληνα αξιωματικό, ο οποίος υπηρέτησε στο ΝΑΤΟϊκό στρατηγείο της Σμύρνης και έκανε το λάθος να πάρει μαζί τα παιδιά του. Άντεξαν μόνο για λίγους μήνες στο ειδικό αγγλόφωνο σχολείο που λειτουργεί εκεί για τα παιδιά των ξένων αξιωματικών. Αναγκάσθηκε να τα ξαναφέρει στην Ελλάδα λόγω των ύβρεων και των προπηλακισμών από τα τουρκόπουλα. Η ελληνοτουρκική φιλία έχει ακόμη μακρύ δρόμο να διανύσει μέχρι να καταστεί -αν ποτέ καταστεί- πραγματικότητα!

Κύριε, Συ δίδεις την ορθήν κατεύθυνσιν του βίου και εξασφάλισιν ζωής αιωνίου. - Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος (Βαλληνδράς)

Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου (Βαλληνδρά)

Αιωνία η μνήμη

(Τρία έτη από την κοίμησή του)

(2 Φεβρουαρίου 1915 - 16 Νοεμβρίου 2008)

Ήδη επί των ήμερων της επιγείου ζωής του Κυρίου ετέθη αυτό το δίλημμα εις τους ανθρώπους, και παρουσιάζετο η Προσωπικότης Του και το κήρυγμα Του ως «σημείον αντιλεγόμενον» υπό διπλήν έννοιαν. Πρώτον μεν πολλοί διηρωτώντο: «Τις άρα ούτος εστίν»; (Μάρκ. δ' 41). Μήπως άλλωστε και ο Κύριος δεν ηρώτησε τους μαθητάς Του, δια να ακουσθή ή απήχησις της κοινής γνώμης, «τίνα με λέγουσιν οι άνθρωποι είναι;» (Ματθ. ιστ' 13). Και η απάντησις, εκ μέρους των μαθητών, ήτο: «οι μεν Ιωάννην τον Βαπτιστήν, άλλοι δε Ηλίαν, έτεροι δε Ιερεμίαν ή ένα των προφητών». Άλλα και, πάλιν ερωτά ο Κύριος: «Υμείς δε τίνα με λέγετε είναι;» Και, εξ ονόματος των, ό Πέτρος εκφράζει το αληθές φρόνημα περί του Χρίστου, και πανηγυρικώς ομολογεί: «συ ει ό Χριστός ό υιός του Θεού του ζώντος» (αύτ. 14-16). Έκτοτε, δια μέσου των αιώνων και των γενεών, όλοι οι σοβαρώς σκεπτόμενοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν το ερώτημα τούτο: «τις άρα ούτος εστίν»; Ποίος είναι λοιπόν Εκείνος, ό Όποιος παρουσιάζεται ως θεία μορφή, ως προσωπικότης αγιωτάτη και ως διδάσκαλος υψηλοτάτων αληθειών;

Άλλοι μεν ευλαβώς υποκλίνονται ενώπιον της αγίας Του προσωπικότητας και ευλαβώς υπακούουν εις το θείον Του θέλημα. Και σοφοί του κόσμου και απλοϊκοί του λάου. Υπό την σημαίαν του Κυρίου και επί των γραμμών του Ευαγγελίου Του, συναντώνται όσοι ομολογούν πίστιν και αφοσίωσιν εις Αυτόν λατρεύοντες την θεότητα Του. Άλλοι όμως έχουν τας επιφυλάξεις των. Τον θεωρούν απλώς ως μίαν υπέροχον φυσιογνωμίαν, αλλά προβάλλουν τας αμφιβολίας των εν σχέσει προς την Θεότητα Του.

Δεν είναι όμως ο Κύριος μόνον επί του πεδίου της πίστεως «σημείον αντιλεγόμενον», αλλά και επί του ηθικολογικού πεδίου. Δια τούτο κυρίως «σχίσμα εγένετο εν τω όχλω δι' αυτόν». (Ίω. ζ' 43) Διότι ό Κύριος δεν προβάλλει μόνον ως διδάσκαλος, αλλά και με την απαίτησιν της συμμορφώσεως της ζωής μας σύμφωνα με την διδασκαλίαν Του. Διχάζονται λοιπόν οι άνθρωποι. Και άλλοι μεν, κατανοόντες ότι ή διδασκαλία αυτή είναι ή υψίστη ηθική διδασκαλία, την αποδέχονται και συμμορφώνονται προς αυτήν άλλοι όμως επαναλαμβάνουν «σκληρός εστίν ούτος ό λόγος, τις δύναται αυτού ακούειν;» (Ίω. στ' 60). Σκληραί δηλ. αι απαιτήσεις της διδασκαλίας αυτής, ποίος μπορεί να την ακούη και να την αποδέχεται; Στρέφουν λοιπόν τα νώτα και εγκαταλείπουν την γραμμήν του Κυρίου, καθ' ον χρόνον άλλοι, συνετώτεροι και με ειλικρινεστέραν διάθεσιν, επαναλαμβάνουν δια μέσου των αιώνων: «Κύριε, προς τίνα απελευσόμεθα; ρήματα ζωής αιωνίου έχεις», (αύτ. 68) Που άλλου να καταφύγωμεν έκτος από Σένα; Συ δίδεις την ορθήν κατεύθυνσιν του βίου και εξασφάλισιν ζωής αιωνίου.

Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος (Βαλληνδράς)

πηγη αναστασιος