Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Παρασκευή, Ιανουαρίου 31, 2014

«ΝΥΝ ΑΠΟΛΥΕΙΣ ΤΟΝ ΔΟΥΛΟΝ ΣΟΥ ΔΕΣΠΟΤΑ» ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ Αρχιμ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

«ΝΥΝ ΑΠΟΛΥΕΙΣ ΤΟΝ ΔΟΥΛΟΝ ΣΟΥ ΔΕΣΠΟΤΑ»
ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ

Οι τα πάντα καλώς διαταξάμενοι πνευματοκίνητοι άγιοι Πατέρες μας, όρισαν, μέσα στον λειτουργικό της κύκλο, η Εκκλησία μας να εορτάζει την 2α Φεβρουαρίου την εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Αυτό συμβαίνει διότι η ευλογημένη αυτή ημέρα είναι η τεσσαρακοστή από την 25η Δεκεμβρίου, που εορτάζεται η κατά σάρκα Γέννηση του Κυρίου. Και όπως ο Ιησούς εκπλήρωσε στη ζωή του όλα τα του Νόμου της Παλαιάς Διαθήκης, έτσι και τώρα, σαράντα μέρες από την Γέννησή Του, προσφέρθηκε στο Ναό, σύμφωνα με τα καθιερωμένα, βάσει των διατάξεων του Λευιτικού (ΙΒ' κεφ.).
Επειδή στον Ναό τού έγινε υποδοχή από ανθρώπους του Θεού, και μάλιστα λόγω του ότι ο Συμεών τον πήρε στην γεροντική του αγκαλιά, γι' αυτό και η εορτή αυτή ονομάζεται Υπαπαντή.
Η λέξη προέρχεται από το ρήμα «υπαντάω», το οποίο σημαίνει ότι έρχομαι σε συνάντηση κάποιου.
Το περιστατικό αυτό της προσφοράς του Χριστού στον Ναό, μας το περιγράφει κατά τρόπο συγκινητικό ο Ιερός Ευαγγελιστής Λουκάς στο Β' κεφ. του Ιερού του Ευαγγελίου.
Η μεγάλη αυτή εορτή είναι Δεσποτικοθεομητορική δηλ. τα τα κύρια πρόσωπα που προβάλλονται και εορτάζουν, είναι ο Κύριος και η Πανάχραντος Μητέρα Του, η Κυρία Θεοτόκος.
Φυσικά η εορτή της Υπαπαντής, αποκαλύπτει μεγάλες δογματικές αλήθειες, οι οποίες αναπτύσσονται μέσα στη θεσπέσια υμνολογία και στα Ιερά τροπάρια που αναφέρονται στο γεγονός.
Όπως πάλι το Θεομητορικό πρόσωπο της Παναγίας μας, έχει τόσα να πει σε όλους μας, μα κυρίως στις μητέρες που η αγάπη του Θεού χάρισε τέκνα, και καλούνται να τα αναθρέψουν “εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου”. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που την ημέρα αυτή εορτάζουν, πρέπει να εορτάζουν οι Ορθόδοξες Χριστιανές μητέρες, και γι' αυτό, όταν το κράτος παλιότερα φαινόταν να τιμά την Χριστιανική μας πίστη, αυτή την ημέρα της Υπαπαντής είχε καθιερώσει ώστε να τιμώνται οι μητέρες που μεγαλώνουν και αναθρέφουν παιδιά.
Όμως, εμείς σήμερα, θα σταθούμε για λίγο στο σεβαστό πρόσωπο του Γέροντος Συμεών, ο οποίος την ημέρα αυτή, εντός του Ναού, αξιώθηκε ιδιαιτέρας και μοναδικής τιμής.
Αλλά τι ήταν ο πρεσβύτης αυτός που συνάντησε στο Ιερό το τεσαρακονθήμερον Θείον Βρέφος; Ένας απλός και άγνωστος κατά τον κόσμο, έως τότε άνθρωπος. Αλλά τι σημασία έχει η γνώμη του κόσμου και μάλιστα του μακράν του Θεού, όταν ο άνθρωπος είναι “δίκαιος και ευλαβής, προσδεχόμενος, παράκλησιν του Ισραήλ”; “Και πνεύμα ην Άγιον επ' αυτόν” (Λουκ. Β' 25).
Ο Γέροντας Συμεών, περίμενε με ζωηρό πάθος να έλθει η παρηγοριά στον Ισραηλιτικό λαό, με την έλευση του Μεσσία. Όχι μόνο γνώριζε τις Προφητείες που έκαναν λόγο περί του Λόγου του Θεού, αλλά τον είχε επισκεφθεί και τον είχε φωτίσει και του είχε αποκαλύψει αυτό το Πανάγιον Πνεύμα, “το λαλήσαν διά των Προφητών”, ότι δεν θα έφευγε από τον κόσμο αυτό, πριν δει με τους σωματικούς του οφθαλμούς τον Σωτήρα του κόσμου. Τον Κύριο Ιησού Χριστό!
Ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας περιγράφει με συγκίνηση το γεγονός και εμείς με κομμένη την ανάσα, παρακολουθούμε την εξέλιξη της εορτής. Τόση δε ήταν η συγκίνησις του Συμεών, όταν εδέχθη από την Παναγία μας στην γεροντική του αγκάλη το Βρέφος Ιησούν, ώστε ανεβόησε: “Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα, κατά το ρήμα σου εν ειρήνη...” (Λουκ. Β' 29). Τώρα πλέον απόλυσέ με από την ζωή αυτή, Δέσποτα Κύριε. Απόλυσε τον πιστό σου δούλο, για να αναπαυθεί. Τώρα ας έρθει ο θάνατος να με πάρει.
Ο πόθος μου εκπληρώθηκε. Είδα με τα μάτια μου τον Υιόν σου. Αυτόν τον Υιόν και Λόγον που τον έστειλες σωτήρα του κόσμου. Ό,τι επιθυμούσα στην ταπεινή μου ζωή το επέτυχα. Τώρα δεν μπορώ να παραμείνω άλλο. Λάβε την ψυχή μου κοντά σου.
Χρειάζεται άραγε να τονίσουμε, το ποια και πόση παρρησία έχει λάβει ως δωρεά και ευλογία από τον Ίδιο τον Θεάνθρωπο Κύριο, ο Δίκαιος Συμεών;
Το πόσο εισακούονται οι προσευχές και οι δεήσεις αυτού, που έλαβε τον επίζηλο και μοναδικό τίτλο του “Θεοδόχου”;
Μια ματιά αν ρίξει κανείς στα ιερά συναξάρια, διαπιστώνει του λόγου το αληθές, ενθουσιάζεται και αισθάνεται να τον διαπερνά η συγκίνηση για τον μεγάλο αυτό προστάτη όλων όσων αγαπούν τον Κύριο και προστρέχουν στη “θεοδοχική του προστασία”.
Όμως είναι ανάγκη να σταθούμε και πάλι στους τελευταίους λόγους του Πρεσβύτου: “Ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν σου ό ητοίμασας κατά πρόσωπον πάντων των λαών”, και να στραφούμε στους θεοφόρους αγίους Πατέρες μας, για να δούμε πώς εμβαθύνουν στα θεόπνευστα αυτά λόγια που καταγράφονται στη Γραφή.
Ο μεγάλος Άγιος της Εκκλησίας μας, ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, που συνοψίζει όλους τους Πατέρες και την παράδοση της Εκκλησίας μας, γράφει τα εξής χαρακτηριστικά για τον Πρεσβύτη Συμεών στο βιβλίο του “Εορτοδρόμιο”: «Αν και έβλεπεν νήπιον τον Δεσπότην Χριστόν κατά την ανθρωπότητα, αλλ' όμως δεν έμεινεν ο νους του εις μόνον το έξω και το βλεπόμενον ταπεινόν σχήμα της ανθρωπότητας. Αλλά διά μέσου των θείων μελών του Παναγίου Βρέφους, ωσάν δια μέσου τινών λεπτών υμένων ή υέλων, παρέκυπτε εις το έσω και κεκρυμμένον φως της Θεότητος».
Βεβαίως, η ερμνηνευτική και δογματική αυτή ανάλυση του Αγίου Νικοδήμου, είναι εμπνευσμένη από μία ομιλία του Ουρανοφάντορος Μ. Βασιλείου, ο οποίος μεταξύ των άλλων αναφέρει τα εξής: “Άννα ευηγγελίζετο, Συμεών ενηγκαλίζετο εν μικρώ βρέφει τον μέγαν Θεόν προσκυνούντες, ού του ορωμένου καταφρονούντες, αλλά της Θεότητος αυτού την μεγαλοσύνην δοξολογούντες.
Εφαίνετο γαρ ώσπερ φως δι΄ υαλίνων υμένων δια του ανθρωπίνου σώματος η θεία δύναμις διαυγίζουσα τοις έχουσιν τους οφθαλμούς της καρδίας κεκαθαρμένους (PG 31, 1473)”.
Έλαμπε δηλ. η θεία δύναμις του Βρέφους και φώτιζε τους καθαρούς οφθαλμούς της καρδιάς του Συμεών και έτσι τον αξίωσε να δει τον Θεό. Να δει δηλ. ότι δεν ήταν ένα Βρέφος, όπως όλα τα άλλα, αλλά μέσα του κατοικούσε η όλη η Θεότητα.
Και αυτή τη μεγάλη αλήθεια θα την κηρύξει λίγα έτη αργότερα, ξεκάθαρα και δυναμικά ο Απ. Παύλος στους Κολασσαείς: “ότι εν αυτώ κατοικεί παν το πλήρωμα της Θεότητος σωματικώς” (Κολ. Β' 9).
Μια ουράνια αλήθεια που βιώνει εξ αρχής η Εκκλησία. Βάσει δε αυτής της αλήθειας προσφέρει την σωτηρία στις καλοπροαίρετες υπάρξεις. Αλλά αυτό ακριβώς είναι το βασικό σημείο στην Αγία Προσωπικότητα του Δικαίου Συμεών, σε σχέση με τον κάθε ένα από εμάς, και οπωσδήποτε είναι κάτι που πρέπει να προσεχθεί και πολύπλευρα να μελετηθεί. Πράγμα δηλαδή που σημαίνει ότι κάτω από την φαινομενική απλότητα του λόγου του Θεού και των Ιερών Μυστηρίων, κρύπτεται η ουσία της Πίστεως. Και φυσικά, αυτή η ουσία δεν είναι άλλη από το Λατρευτό Πρόσωπο του Κυρίου Ιησού Χριστού!
Βεβαίως, για να συμβαίνει αυτό, απαιτείται η ψυχική καθαρότητα. Όντως, χρειάζεται μέσα στα στήθη του να φυλάσσει μια καρδιά πεντακάθαρη ο πιστός για να αισθάνεται αυτή την κατάσταση που βίωσαν, κηρύσσουν και οικοδομούν οι Άγιοι.
Αυτό άλλωστε δεν μας διδάσκει ο ίδιος ο Κύριος στην επί του Όρους ομιλία; “Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται” (Ματθ. Ε' 8) . Και φυσικά η καθαρότητα αυτή δεν είναι ένα “ηθικιστικό επίχρισμα” του ανθρώπου, αλλά το αποτέλεσμα του σταθερού αγώνα για την κάθαρση. Για την κατάσταση δηλ. αυτή που στην συνέχεια οδηγεί στον φωτισμό του Παναγίου Πνεύματος και τέλος, σε λίγες των περιπτώσεων σε αυτή την κορυφή της θεώσεως. Και φυσικά, όλα αυτά όχι μεμονωμένα, ή σε ιδιαίτερες, έστω και «αυστηρές» ή «δυναμικές» ομάδες πιστών, αλλά εντός Του Σώματος της Εκκλησίας, με την μυστηριακή ενότητα «συν πάσι τοις αγίοις».
Ο Δίκαιος Συμεών που βρίσκεται μεταξύ του Νόμου και της Χάριτος, ο τελευταίος Δίκαιος του χώρου της προετοιμασίας και της προσμονής του ένσαρκου Λόγου του Θεού, είχε φθάσει ακριβώς στο επίπεδο αυτό. Ενώ οι εξωτερικές αισθήσεις είχαν αλλοιωθεί, λόγω του περασμένου της ηλικίας, και οι σωματικές γενικώς δυνάμεις τον εγκατέλειπαν, αντιθέτως, ο νους που εδρεύει στον χώρο της καρδίας, αισθανόταν και έβλεπε όσα δεν μπορούν να δουν οι έχοντες ακμαίες σωματικές, πλην όμως τυφλές τις ψυχικές τους δυνάμεις και αισθήσεις.
Αδελφοί μου, είναι καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι ο χρόνος της ζωής μας, δεν μας χαρίζεται από την αγάπη του Θεού, απλώς για να ζούμε καλά ή για να γίνουμε “καλοί άνθρωποι”, αλλά κυρίως και πρωτίστως, για να συνειδητοποιήσουμε τον σκοπό της ζωής μας και ταυτοχρόνως να ξεκινήσουμε την κατάκτησή του.
Είθε, δια πρεσβειών του Δικαίου Συμεών του θεοδόχου, να βιώσουμε την αυθεντική ζωή της Χάριτος, όπως αυτή μας την διδάσκουν οι άγιοι της Εκκλησίας μας, και τέλος να αξιωθούμε κι εμείς οι ίδιοι, έμπλεοι της χαράς του Παναγίου Πνεύματος, και εκ μέσης καρδίας να αναμέλψουμε το “νυν απολύεις τον δούλον σου Δέσποτα”.





Αρχιμ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΩΝ

1Την πρώτη Φεβρουαρίου τιμά η Εκκλησία μας τη μνήμη του Αγίου Τρύφωνα, που έχει καθιερωθεί στην εθιμική λατρεία ως ο προστάτης των αμπελουργών. Ο Άγιος παρουσιάζεται μάλιστα στις νεώτερες λαϊκές αγιογραφίες ως “νέος, αγένειος, σγουρομάλλης, κρατών κλαδευτήρι”, εργαλείο δηλαδή με το οποίο γίνεται η κύρια αμπελουργική εργασία της χρονικής αυτής περιόδου. Πουθενά στο Συναξάριό του δεν αναφέρονται επεισόδια από το βίο ή τα θαύματά του, που να συνδέουν τον Άγιο με το αμπέλι και το κρασί. Πώς συσχετίσθηκε λοιπόν ο Μεγαλομάρτυρας Τρύφωνας με την άμπελο και το μεθυστικό της προϊόν ;

Ο Άγιος Τρύφωνας γεννήθηκε στη Λάμψακο, παραλιακή πόλη της Φρυγίας, και μαρτύρησε το 249 μ.Χ., όταν αυτοκράτορας του Ρωμαϊκού κράτους ήταν ο Δέκιος, στη Νίκαια της φρυγικής Βιθυνίας. Η περιοχή ήταν ξακουστή για τους αμπελώνες της όπως και όλα τα παράλια της Προποντίδας.  

Εκεί βρίσκονταν πόλεις που φημίζονταν για την αφθονία των κρασιών τους: η Ραιδεστός, η Κύζικος και η περιοχή της Βιθυνίας με τα κρασιά της Τρίγλειας, της Κίου, της Νίκαιας. Ο Άγιος πολιούχος της Νίκαιας συνδέεται λοιπόν καταρχήν με την άμπελο και τον οίνο λόγω ...προέλευσης από περιοχή παραγωγής οίνων ποιότητος, αφού λίγες ήταν οι βυζαντινές επαρχίες, που μπορούσαν να καυχηθούν για τον οίνο τους τόσο όσο οι περιοχές της Προποντίδας.

Η θέση της γιορτής του στον ετήσιο κύκλο πρέπει να έπαιξε επίσης ρόλο στην καθιέρωση του Αγίου ως προστάτη των αμπελουργών. Παρόλο που το αμπέλι “κοιμάται”, γυμνό από τσαμπιά, άνθη, φύλλα και χλωρούς βλαστούς, ο Φεβρουάριος αποτελεί κρίσιμη καμπή στο βλαστικό του κύκλο. Είναι η χρονική περίοδος κατά την οποία αρχίζει παραδοσιακά η σημαντικότερη ίσως αμπελουργική φροντίδα, το κλάδεμα.Το κλάδεμα είναι τεχνική εργασία για την οποία οι αμπελουργοί δηλώνουν ότι χρειάζεται πείρα, μαστοριά και γνώση του συγκεκριμένου αμπελώνα. Κλαδεύοντας, ο αμπελουργός επεμβαίνει δυναμικά στο αμπέλι του και ρυθμίζει την ποσότητα άρα και την ποιότητα της παραγωγής του, ενώ καθορίζει αναπόφευκτα τη διάρκεια της ζωής αλλά και την υγιεινή κατάσταση των κλημάτων.

Ὀρθοδοξία καὶ Ὀρθολογισμός


 


Ὀρθοδοξία καὶ Ὁρθολογισμὸς μὲ ἀφορμὴ τὴν ἑορτὴ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν


Ἔχουμε, ἀλήθεια, σκεφτεῖ γιατί μιά γιορτή Παιδείας, ἕνας κατ' ἐξοχήν ἑορτασμός τοῦ πνεύματος, τῆς γνώσης καί τῆς καλλιέργειας ταυτίζεται στήν Ἑλλάδα μέ μιά γιορτή θρησκευτική, μιά γιορτή τιμῆς πρός τούς θεμελιωτές τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς πίστης; Γιατί συνεορτάζονται Παιδεία καί Τρεῖς Ἱεράρχες καί ὄχι λ.χ. Παιδεία καί πατριάρχης Φώτιος, μιά μεγάλη παιδευτική μορφή τοῦ Βυζαντίου, ἤ Παιδεία καί Εὐστάθιος ἤ Παιδεία καί Εὐγένιος Βούλγαρης; Εἶναι σύμπτωση; Εἶναι συμβολισμός; Εἶναι ἰδεολόγημα; Ἡ δική μου ἐκτίμηση εἶναι ὅτι ὁ συνεορτασμός αὐτός ὄχι μόνον δέν εἶναι συμπτωματικός ἤ προϊόν ἰδεολογήματος, ἀλλά εἶναι συσχετισμός οὐσίας, ἀπόρροια βαθύτερης πνευματικῆς καί πολιτισμικῆς σχέσης ταυτότητας καί ἱστορικῆς συνείδησης αὐτῆς τῆς χώρας.

Θεωρῶ ὅτι ὁ συνεορτασμός πηγάζει ἀπό μιά σαφή πολιτισμική παραδοχή καί ἐκδοχή τῆς Παιδείας μας: ὅτι ἡ ἑλληνική Παιδεία στηρίχτηκε σέ δύο παιδευτικούς ἄξονες, στόν ὀρθολογισμό καί στήν ὀρθοδοξία. Μέ ἄλλους ὅρους, στηρίχτηκε: στή σπουδή τῆς ἑλληνικῆς ὀρθολογικῆς σκέψης, ὅπως θεμελιώθηκε στά μεγάλα κείμενα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς διανόησης, καί στή σπουδή τῆς χριστιανικῆς ὀρθόδοξης πίστης, ὅπως θεμελιώνεται στή διδασκαλία τῆς Κ. Διαθήκης καί ἑρμηνεύεται στά μεγάλα κείμενα τῆς ὀρθόδοξης θεολογίας, στά κείμενα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, τοῦ Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί τοῦ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου. Ἡ ἑλληνική σύλληψη τῆς Σχολικῆς Ἐκπαίδευσης συνδυάζει ἀπό παλιά δύο παιδευτικές ἀρχές: τήν ἑλληνικότητα καί τή χριστιανική πίστη, ὅ,τι ὀνομάσθηκε ἑλληνοχριστιανικό ἰδεῶδες. Πρόκειται γιά ἕνα ἰδεῶδες, πού δέν ἀμφισβητήθηκε βεβαίως, ὅταν τό ὑποστήριζε ὁ Νεοελληνικός Διαφωτισμός μέ ἐπικεφαλῆς τόν Κοραή καί τούς Διδασκάλους τοῦ Γένους, ἱερωμένους τούς περισσότερους (τόν Εὐγένιο Βούλγαρη, τόν Νεόφυτο Δούκα, τόν Ἄνθιμο Γαζῆ, τόν Κωνσταντῖνο Οἰκονόμο, τόν Νεόφυτο Βάμβα κ.ἄ.), οὔτε ὅταν τό ὑποστήριξαν ὁ Μακρυγιάννης, ὁ Κολοκοτρώνης καί ἄλλοι ἀγωνιστές. Ἀμφισβητήθηκε ἀργότερα, ὅταν παρασυνδέθηκε μ' ἕναν ἔντονο συντηρητισμό στήν ἐκπαιδευτική πράξη, καί ὡς ὅρος ἀπαξιώθηκε συγκυριακά ὅταν χρησιμοποιήθηκε προπαγανδιστικά στή δικτατορία τοῦ Παπαδόπουλου ὡς ἐθνικιστικό σύνθημα. Τά πάντα, εἶναι γνωστό, μποροῦν νά στρεβλωθοῦν καί νά ἀπαξιωθοῦν, ἄν ἀποτελέσουν ἀντικείμενο σκοπιμοτήτων καί προκάλυμμα διαφορετικῶν προθέσεων. Σήμερα εἶναι, νομίζω, πλέον καιρός ἡ λέξη ἑλληνοχριστιανικός νά "ἀποχαρακτηρισθεῖ" πολιτικά καί ἰδεολογικά, μέ ἐξαίρεση τίς ἱστορικές ἀναφορές στήν περίοδο τῆς Ἑπταετίας, καί νά ἐπανακτήσει τό πρωτογενές καί οὐσιαστικό ἐννοιολογικό καί σημασιολογικό περιεχόμενό της, πού εἶναι ἡ ἀναφορά στό δίπολο ἑλληνικότητας καί χριστιανισμοῦ, κλασικοῦ ἑλληνικοῦ ὀρθολογισμοῦ καί χριστιανικῆς ὀρθοδοξίας.

Κι αὐτό γιατί οἱ τρεῖς αὐτοί γίγαντες τῆς πατερικῆς θεολογίας μέσα ἀπό τή βαθιά χριστιανική τους πίστη καί τό θεϊκό χάρισμα, "τή θεία χάρη" νά ἀποτελέσουν τούς κύριους καί αὐθεντικούς (μετά τόν Παῦλο) ἑρμηνευτές τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας, νά ὁρίσουν τήν ὀρθόδοξη διάσταση τοῦ Χριστιανισμοῦ, εἶχαν τό πρόσθετο προνόμιο νά ἀκονήσουν τό πνεῦμα τους στά μεγάλα κείμενα τῆς ἑλληνικῆς φιλοσοφίας καί τῆς ρητορικῆς, σέ γλώσσα ἑλληνική καί σέ μεγάλες Σχολές τοῦ Ἑλληνισμοῦ, στή Φιλοσοφική Σχολή τῶν Ἀθηνῶν ὁ Βασίλειος καί ὁ Γρηγόριος, στήν Ἀντιόχεια κοντά στόν Λιβάνιο ὁ Ἰωάννης. Ἔτσι, ἦταν λογικό νά γίνουν καί οἱ φυσικοί ὑποστηρικτές τῆς παιδευτικῆς σύζευξης τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων μέ τά χριστιανικά διδάγματα τῆς ὀρθόδοξης πίστης. Μέ τή θητεία τους στά ἑλληνικά γράμματα δέν ἀπαρνήθηκαν τήν ἴδια τους τήν ὕπαρξη, τή χριστιανική πίστη, μέ τήν ὁποία ταυτίστηκαν καί τήν ὁποία ὑπερασπίστηκαν καί στερέωσαν μέ τήν ἴδια τή ζωή καί τό ἔργο τους. Οὔτε ὅμως πρόδωσαν τήν καλλιέργεια πού ἀπέκτησαν ἀπό τήν ἀναστροφή τους μέ τόν ἑλληνικό στοχασμό. Αὐτοί ἦταν πού τόλμησαν νά ὑποστηρίξουν τήν ἀνάγκη ἐπαφῆς τοῦ Χριστιανοῦ, ἰδίως τῶν νέων, μέ τήν ἑλληνική παιδεία, μέ τά ἑλληνικά κείμενα: "καί ποιηταῖς καί λογοποιοῖς καί ρήτορσι καί πᾶσιν ἀνθρώποις ὁμιλητέον, ὅθεν ἄν μέλλη πρός τήν τῆς ψυχῆς ἐπιμέλειαν ὠφέλειάν τις ἔσεσθαι". Ὁ Μ. Βασίλειος δέν διστάζει νά πεῖ γιά τόν Ὅμηρο: "πᾶσα μέν ἡ ποίησις τῷ Ὁμήρῳ ἀρετῆς ἐστιν ἔπαινος, καί πάντα αὐτῷ πρός τοῦτο φέρει". Καί χρειάζεται θάρρος γιά νά χαρακτηρίσει κανείς ὡς ἀπληροφόρητους, ὡς "κακῶς εἰδότες", ὅσους θεωροῦν "τήν ἔξωθεν (παιδείαν, δηλ. τήν θύραθεν, τήν ἑλληνική) ὡς ἐπίβουλον καί σφαλεράν καί Θεοῦ πόρρω βάλλουσαν" καί νά λέει ἀπαξιωτικά "οὔκουν ἀτιμαστέον τήν παίδευσιν (ἐννοεῖ τήν ἑλληνικήν), ὅτι τοῦτο δοκεῖ τισιν".

Ἄν γεφυρώθηκε τό χάσμα ἀνάμεσα στήν ἀπέχθεια τῶν νεοφώτιστων Χριστιανῶν πρός τήν εἰδωλολατρία τῶν Ἑλλήνων καί τά ἀσεβῆ ἑλληνικά γράμματα (Ἕλλην, μή τό ξεχνᾶμε σήμαινε "εἰδωλολάτρης", τό ἴδιο ὅπως καί ἡ λέξη ἐθνικός) καί στήν, ἀπό τήν ἄλλη μεριά, περιφρόνηση τῶν Ἑλλήνων γιά τούς ἀπαίδευτους Χριστιανούς, αὐτό ἔγινε μόνο χάρις στή σθεναρή στάση, τό κύρος καί τήν πρακτική τῶν τριῶν Μεγάλων ἑλληνοσπουδασμένων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας. Στήν προσέγγιση μάλιστα πρός τά ἀρχαῖα ἑλληνικά κείμενα συνέβαλε καί ἡ υἱοθέτηση καί καθιέρωση τῆς ἀττικιστικῆς μορφῆς τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας (ἀντίθετα πρός τήν ἁπλούστερη ἑλληνιστική Κοινή, στήν ὁποία εἶναι γραμμένο τό Εὐαγγέλιο). Μέσα ἀπό αὐτήν ἡ πρόσβαση πρός τά ἀρχαῖα ἑλληνικά κείμενα ἔγινε εὐκολότερη.

Ἡ θέση τῶν τριῶν μεγάλων πνευματικῶν μορφῶν καί διδασκάλων τῆς ὀρθόδοξης θεολογίας ἦταν προϊόν μιᾶς βαθύτερης εἰλικρινοῦς βιωματικῆς κατάφασης πρός τόν Θεό, πρῶτα καί πάνω ἀπ' ὅλα, μέ τήν τριαδική χριστιανική του σύλληψη, πρός τόν ἄνθρωπο, τό τέλειο δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, πρός τό πνεῦμα, πού κατ' ἐξοχήν συνδέει τόν ἄνθρωπο μέ τόν Δημιουργό του, καί πρός τήν καλλιέργεια του πνεύματος μέσα ἀπό τά διδάγματα τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς πίστης, ἀλλά καί μέ τήν κατάκτηση τῆς γνώσης καί τήν ἄσκηση τῆς κρίσης καί τῆς γλωσσικῆς ἔκφρασης ἀκόμη, ἡ ὁποία - γιά τούς τρεῖς μεγάλους διανοητές Χριστιανούς - περνάει μέσα ἀπό τήν ἑλληνική παιδεία καί τά ἑλληνικά κείμενα. Ἔτσι, στή διδασκαλία τῶν Μεγάλων αὐτῶν Πατέρων ἡ ὀρθολογική σκέψη τῆς Δύσης συνδυάσθηκε καί συμφιλιώθηκε μέ τήν ὀρθοδοξία τῆς Ἀνατολῆς, μέ τήν ἀποκάλυψη τῆς χριστιανικῆς ἀλήθειας στόν ἀνατολικό χῶρο, ἐνῶ ὁ οἰκουμενικός χαρακτήρας τῆς χριστιανικῆς πίστης κάλυψε καί καλύπτει Ἀνατολή καί Δύση.

Μπορῶ μετά ἀπό αὐτές τίς σκέψεις νά μήν ἐπαναλάβω, ἔστω καί ὡς φωνή βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, ὅτι εἶναι τραγικό σφάλμα νά μή διδάσκονται στά σχολεῖα μας ἐπιλεγμένα ἀποσπάσματα κειμένων τῶν μεγάλων αὐτῶν μυσταγωγῶν τῆς Παιδείας μας;






 
Bookmark and Shareπηγή

Ἐκ τῆς «Πρὸς Διόγνητον» ἐπιστολῆς

(Ἀγνώστου Ἀποστολικοῦ Πατρός, πιστωθεῖσα εἰς Ἰουστῖνον)
Προκαταρκτικά. Ὁ Διόγνητος εἶχε ζητήσει νὰ μάθει ἀπὸ κάποιον ἄγνωστό μας Ἀποστολικὸ Πατέρα (πιθανῶς τὸν Ἅγιο Εἰρηναῖο τῆς Λυών), 1) γιὰ τὸν Θεὸ στὸν ὁποῖο πιστεύουν οἱ Χριστιανοί· 2) γιὰ τὸ πῶς θρησκεύονται· 3) γιὰ τὸ πῶς μποροῦν καὶ παραβλέπουν τὰ τοῦ κόσμου· 4) πῶς καταφέρνουν νὰ περιφρονοῦν τὸν θάνατο· 5) τί εἶναι ἡ χριστιανικὴ ἀγάπη· 6) γιατί οἱ Χριστιανοὶ δὲν παρουσιάστηκαν πρωτύτερα στὸν κόσμο. Στὴν ἀπάντησή του ὁ Ἀποστολικὸς Πατέρας προτρέπει κατ᾿ ἀρχὰς τὸν Διόγνητο νὰ καθαρίσει πρῶτα τὸν ἑαυτό του γιὰ νὰ ἀναγεννηθεῖ καὶ ἔτσι νὰ μπορέσει νὰ καταλάβει τὴ νέα γλώσσα ποὺ πρόκειται νὰ ἀκούσει. Ἐν συνεχεία, παρουσιάζει μὲ τὴ σειρὰ Χριστιανικὲς ἀπόψεις γιὰ τὴν εἰδωλολατρία, γιὰ τὶς αἱματηρὲς θυσίες, καὶ τὴν Ἰουδαϊκὴ θρησκευτικότητα. Στὴν παράγραφο § 5 μιλᾶ γιὰ τὸ μυστήριο τοῦ χριστιανισμοῦ, καὶ στὴν παράγραφο § 6 σκιαγραφεῖ τὴν εἰκόνα τῶν Χριστιανῶν ὡς ψυχὴ τοῦ κόσμου· στὴν παράγραφο § 7 γράφει ὅτι ὁ χριστιανισμὸς εἶναι ἐξ Ἀποκαλύψεως· στὴν 8 ὅτι ἡ φιλοσοφία εἶναι ἀδύναμη νὰ διαπραγματευτεῖ τὸ ζήτημα τῆς οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου· μιλᾶ τέλος γιὰ τὸ μυστήριο τῆς μετάνοιας, ἑρμηνεύει τὴν παρουσία τῶν Χριστιανῶν κατὰ τὴ συγκεκριμένη ἐποχή, ἀνακεφαλαιώνει καὶ συμπληρώνει. Παρακάτω παρουσιάζεται μία νεοελληνικὴ ἀπόδοση τῶν παραγράφων § 5 καὶ § 6.
5. Οἱ Χριστιανοὶ δὲν διακρίνονται ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους οὔτε ἀπὸ τὴ χώρα ποὺ μένουν, οὔτε ἀπὸ τὴ γλώσσα ποὺ μιλοῦν, οὔτε ἀπὸ τὸν τρόπο ποὺ ντύνονται. Δὲν κατοικοῦν σὲ δικές τους πόλεις, οὔτε ἔχουν κάποια περίεργη προφορά, οὔτε ὁ τρόπος ζωῆς τους ἔχει τίποτε ποὺ νὰ τραβάει τὴν προσοχή. Ἡ χριστιανικὴ διδασκαλία δὲν εἶναι ἀνθρώπινη. Οἱ Χριστιανοὶ δὲν πρωτοστατοῦν σὲ ἔργο ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴν φαντασία καὶ τὴ σκέψη πολυσπούδαστων ἀνθρώπων. Κατοικοῦν βέβαια σὲ κάποιες πόλεις, Ἑλληνικὲς ἢ μή, ὁ καθένας κατὰ τὸν κλῆρο του· ἀλλὰ ἂν καὶ ἀκολουθοῦν τὰ τοπικὰ ἔθιμα, τὴν τοπικὴ ἐνδυμασία καὶ διατροφή, ὁ τρόπος τῆς ζωῆς τοὺς εἶναι θαυμαστὸς μαζὶ καὶ παράδοξος. Στὶς πατρίδες τους κατοικοῦν σὰν νὰ ἦταν πάροικοι· μετέχουν σὲ ὅλα ὅπως κάθε πολίτης, ἀλλὰ ὑπομένουν τὰ πάντα λὲς καὶ ἦταν ξένοι· κάθε ξένη γῆ εἶναι γι᾿ αὐτοὺς πατρίδα, καὶ κάθε πατρίδα εἶναι γι᾿ αὐτοὺς ξενιτειά. Παντρεύονται ὅπως ὅλοι καὶ κάνουν παιδιά, ἀλλὰ δὲν τὰ ἐγκαταλείπουν. Ὅλοι τους μοιράζονται τὸ ἴδιο τραπέζι, ἀλλὰ ὄχι καὶ τὸ ἴδιο κρεβάτι. Ἔχουν σάρκα, ἀλλὰ δὲν ζοῦν κατὰ σάρκα. Πάνω στὴ γῆ καταγίνονται, ἀλλὰ στὸν οὐρανὸ βρίσκεται ἡ πραγματικὰ δική τους πολιτεία. Πείθονται στοὺς διατεταγμένους νόμους, ἀλλὰ μὲ τὴν ἰδιαίτερη ζωὴ ποὺ κάνουν ὑπερνικοῦν αὐτοὺς τοὺς νόμους. Ὅλους τους ἀγαποῦν, καὶ ὑπὸ ὅλων διώκονται. Ἀγνοοῦνται, καὶ καταδικάζονται, καὶ θανατώνονται, καὶ (δι᾿ αὐτῶν) ζωοποιοῦνται. Οἱ ἴδιοι πτωχεύουν, ἀλλὰ πλουτίζουν τοὺς ἄλλους· στεροῦνται τὰ πάντα, ἀλλὰ καὶ ὅλα τα ἔχουν σὲ ἀφθονία. Περιφρονοῦνται, καὶ ὅμως μὲ τὴν περιφρόνηση ποὺ τοὺς γίνεται αὐτοὶ δοξάζονται. Βλασφημοῦνται καὶ δικαιώνονται, καὶ ἐμπαίζονται, ἀλλὰ αὐτοὶ εὐλογοῦν· σὲ ὅσους τοὺς ὑβρίζουν, ἀποδίδουν τιμή. Κάνουν τὸ καλὸ ἀλλὰ καταδικάζονται ὅπως οἱ κακοί· καὶ ἐνῶ καταδικάζονται χαίρονται καὶ εἶναι ὡς νὰ παίρνουν πάνω τους ζωή. Ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους πολεμοῦνται ὡς ἀλλόφυλοι, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες (ἐθνικοὺς στὸ θρήσκευμα) ἐπίσης διώκονται. Ὅμως, τὸ γιὰ ποιὰ αἰτία τοὺς ἐχθρεύονται δὲν τὸ ξέρουν οὔτε αὐτοὶ ποὺ τοὺς μισοῦν.
6. Μὲ δύο λόγια, ὅπως εἶναι ἡ ψυχὴ γιὰ τὸ σῶμα, ἔτσι εἶναι οἱ Χριστιανοὶ γιὰ τὸν κόσμο. Ἡ ψυχὴ ἐπεκτείνεται σὲ ὁλόκληρο τὸ σῶμα, καὶ οἱ Χριστιανοὶ βρίσκονται μέσα σὲ ὅλες τὶς πόλεις τοῦ κόσμου. Ἡ ψυχὴ κατοικεῖ εἰς τὸ σῶμα ἀλλὰ δὲν ἀνήκει στὸ σῶμα· παρόμοια καὶ οἱ Χριστιανοί, κατοικοῦν μὲν στὸν κόσμο ἀλλὰ δὲν εἶναι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου. Ἡ ψυχὴ φρουρεῖται ἀόρατη μέσα στὸ ὁρατὸ σῶμα· καὶ τοὺς Χριστιανοὺς τοὺς βλέπουμε στὸν κόσμο, ἡ θεοσέβειά τους ὅμως παραμένει ἀόρατη. Ἡ σάρκα μισεῖ καὶ πολεμᾶ τὴν ψυχή, χωρὶς νὰ ἀδικεῖται ἀπὸ αὐτήν, γιὰ τὸν λόγο ὅτι ἐμποδίζεται στὶς ἡδονικὲς ἀπολαύσεις· καὶ ὁ κόσμος ποὺ καὶ αὐτὸς δὲν ἀδικεῖται σὲ τίποτε ἀπὸ τοὺς Χριστιανούς, τοὺς μισεῖ γιατὶ τοῦ γίνεται ἐμπόδιο γιὰ τὶς ἡδονές. Ἡ ψυχὴ ὅμως ἀγαπᾶ τὴ σάρκα ποὺ τὴ μισεῖ ὅπως καὶ κάθε μέλος τοῦ σώματος· καὶ οἱ Χριστιανοὶ ἀγαποῦν καὶ αὐτοὶ ὅσους τοὺς μισοῦν. Ἡ ψυχὴ εἶναι ἔγκλειστη στὸ σῶμα, αὐτὴ ὅμως εἶναι ποὺ διατηρεῖ τὸ σῶμα· καὶ οἱ Χριστιανοὶ ἐνῶ βρίσκονται σὰν σὲ φυλακὴ στὸν κόσμο, διατηροῦν τὸν κόσμο. Ἡ ἀθάνατη ψυχὴ κατοικεῖ σὲ σκηνὴ θνητή· καὶ οἱ Χριστιανοὶ σκηνώνουν μέσα στὴ φθορὰ σὲ ἀναμονὴ τῆς οὐράνιας ἀφθαρσίας. Μὲ τὴν πείνα καὶ τὴν δίψα ἡ ψυχὴ βελτιώνεται· καὶ οἱ κατατρεγμένοι Χριστιανοὶ κάθε μέρα ὅλο καὶ πολλαπλασιάζονται. Τόσο ὑψηλὴ εἶναι ἡ κλήση τοῦ Θεοῦ γιὰ αὐτούς, ποὺ δὲν τοὺς ἐπιτρέπεται νὰ ἐγκαταλείψουν τὴ θέση τους.

Ο ΦΛΕΒΑΡΗΣ ΣΤΗΝ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ

  Το όνομα του (κοινώς Φλεβάρης) προέρχεται από τη λατινική λέξη februare (=εξαγνίζω), που σημαίνει καθαρτήρια γιορτή, γιατί κατά την διάρκεια  του γίνονταν στη Ρώμη γιορτές θρησκευτικού καθαρμού και εξαγνισμού. Επίσης λέγεται Φλιάρης, Κουτσουφλέβαρος ή Κουτσός, Κούντουρος ή Κούτσουρος (δηλ. με κομμένη την ουρά, Πόντος), Κουτσούκης ή Μικρός (Κύπρος) και Κλαδευτής. Από το 46 π.Χ. οπότε καθιερώθηκε το Ιουλιανό ημερολόγιο, οι ημέρες του μήνα αυτού, από 30  περιορίστηκαν σε 29, ενώ κατά την εποχή του Αυγούστου μειώθηκαν κατά μια ακόμη ημέρα, η οποία προστέθηκε στο μήνα Αύγουστο, για να τιμηθεί ο αυτοκράτορας. Για να συντονιστεί το ημερολόγιο των 365 ημερών προς το  ηλιακό έτος, καθιερώθηκε η αύξηση των ημερών του Φεβρουαρίου κατά μια, κάθε 4 χρόνια. Τότε λέμε πως η χρονιά είναι δίσεκτη. Το δίσεκτο έτος, θεωρείται από το λαό μας κακότυχο, γι’ αυτό δεν πρέπει να φυτεύουν αμπέλια οιγεωργοί ούτε να γίνονται γάμοι ούτε να χτίζονται σπίτια.
                
ΕΡΓΑΣΙΕΣ:
                Φυτεύουν πατάτες.
                Προετοιμάζουν τα χωράφια για να σπείρουν ανοιξιάτικα σιτηρά & ενισχύουν τα φθινοπωρινά, λιπαίνοντάς τα.
                Κλαδεύουν αμπέλια & δέντρα.
                Καθαρισμός μαντριών.
                Συντήρηση κοπριάς σε λάκκους.
                Σβάρνισμα χωραφιών.
                
ΕΘΙΜΑ-ΠΡΟΛΗΨΕΙΣ:                ΜΕΤΑΜΦΙΕΣΕΙΣ. Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της αποκριάς.
                ΜΠΟΥΛΕΣ & ΓΕΝΙΤΣΑΡΟΙ (Νάουσα): Ένα έθιμο με βαθιές ρίζες, που στο πέρασμα της μακραίωνης ιστορίας του ενσωμάτωσε στοιχεία της τοπικής παράδοσης και των ηρωικών αγώνων.
         Πρώτη μαρτυρία για το δρώμενο έχουμε το 1706, αντί μνημόσυνου για το παιδομάζωμα της προηγούμενης χρονιάς. Την μεγαλύτερη ακμή του γνώρισε στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα και φθάνει αναλλοίωτο μέχρι τις μέρες μας.
                Οι άνδρες συνηθίζουν να μεταμφιέζονται σε Γενίτσαρους και Μπούλες. Μπούλες ντύνονται οι λεπτοκαμωμένοι, ενώ Γενίτσαροι οι γεροδεμένοι. Η Μπούλα φορεί την τοπική γυναικεία νυφική φορεσιά και στολίζει το κεφάλι της με λευκό πέπλο, χρωματιστές κορδέλες και πολλά χάρτινα λουλούδια. Ο Γενίτσαρος φορεί φουστανέλατσαρούχια, μάλλινες μακριές κάλτσες και γιλέκο. Στολίζει το στήθος και την πλάτη του με πολλά νομίσματα και τη φουστανέλα του με πολλές αλυσίδες. Όταν περπατά, κουνάει το σώμα του και χοροπηδάει, για να κουδουνίζουν όσα φορεί. Στο κεφάλι, στη μέση και στο χέρι του δένει από ένα μαντίλι, ενώ στο λαιμό κρεμά σταυρό και αλυσίδα με φυλακτό. Η Μπούλα κι ο Γενίτσαρος φορούν στο πρόσωπο κέρινες μάσκες. Μαζεύονται παρέες-παρέες και κατεβαίνουν στην πλατεία της πόλης χορεύοντας.
                Οι κάτοικοι της Νάουσας λένε, ότι στα χρόνια της τουρκοκρατίας, οι αρματολοί έβρισκαν στις Απόκριες την ευκαιρία να έλθουν στην πόλη μασκαρεμένοι και να γλεντήσουν με τους συγγενείς και τους φίλους τους, χωρίς να φοβούνται ότι θα τους αναγνωρίσουν οι Τούρκοι.
                ΓΕΡΟΙ & ΚΟΡΕΛΕΣ (Σκύρος). Τοπικός μύθος ο οποίος λέει: Ήταν κάποτε ένας γέρος με τη γριά του κι είχαν πολλά κατσίκια. Όμως μια νύχτα του χειμώνα έπεσε στο βουνό χιόνι κι άγρια παγωνιά κι όλα τα κατσίκια ψόφησαν. Στην απελπισία τους οι βοσκοί ζώστηκαν τα κουδούνια των νεκρών ζώων και ροβόλησαν τις δύσβατες πλαγιές του βουνού μέχρι τη Χώρα. Με το κτύπο των κουδουνιών έφεραν στους χωριανούς τους το μήνυμα της καταστροφής. Από τότε κρατούν το έθιμο.
                Οι μεταμφιεσμένοι, με ζωόμορφη όψη, κρατώντας μακριές ξύλινες μαγκούρες και ζωσμένοι πολλά κουδούνια που ζυγίζουν ως και 50 κιλά (Γέροι), και οι Κορέλες, άντρες ντυμένοι γυναικεία, γυρίζουν δρόμους και σπίτια σηκώνοντας το νησί με χαρούμενες φωνές, ορχηστρικές κινήσεις, τραγούδια, χορούς και προπαντός με τους δυνατούς και αρμονικούς χτύπους των κουδουνιών.
                
«ΜΠΑΜΠΟΥΓΕΡΑ» (Δράμα): Στην Καλή Βρύση πρωταγωνιστούν τα "Μπαμπούγερα", άντρες μεταμφιεσμένοι ζωόμορφα, ζωσμένοι βαριά κουδούνια. Με το πέρας της τελετής του αγιασμού τα Μπαμπούγερα έχουν ήδη συγκεντρωθεί έξω από την εκκλησία και με την εντυπωσιακή και θορυβώδη παρουσία τους κυριαρχούν σ' όλο το χωριό την ημέρα των Θεοφανίων και τις δύο επόμενες (6-8 Ιανουαρίου). Η αμφίεση των Μπαμπούγερων αποτελείται από άσπρη περισκελίδα, γυναικείο μαύρο επενδύτη αμανίκωτο, φλοκωτό στην εσωτερική μεριά, άσπρο πουκάμισο και πέντε μεγάλα κουδούνια που ζώνονται στη μέση. Η κεφαλή καλύπτεται με προσωπίδα από μάλλινο λευκό ύφασμα του αργαλειού. Στο μέτωπο ράβεται ένα στρογγυλό καθρεπτάκι, ενώ με ρούχα σχηματίζουν μεγάλη καμπούρα στη ράχη του μεταμφιεσμένου. Αποκορύφωμα και λήξη του γιορτασμού αποτελεί η σατιρική αναπαράσταση γάμου στις 8 Ιανουαρίου, με συμμετοχή στη χαρά και το γλέντι όλου του χωριού και των πολλών επισκεπτών, που τη μέρα αυτή συρρέουν στην Καλή Βρύση όχι μόνο από την περιοχή της Δράμας αλλά και από μακρινά μέρη. Η αναπαράσταση μιμείται το τοπικό εθιμικό τυπικό, με κάποιους νεωτερισμούς ή ευρηματικές προσαρμογές στην πραγματικότητα. Εντυπωσιακό στοιχείο αποτελεί η ξαφνική αρπαγή της νύφης από τα Μπαμπούγερα η οποία όμως αμέσως απελευθερώνεται. Παρότι το στοιχείο αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως υστερογενές, αποτελεί παραδοσιακό μοτίβο. Την τρίτη μέρα, 8 Ιανουαρίου της Αγίας Δομνίκης, τιμούσαν τη μαμή, της οποίας η παρουσία ήταν τόσο πολύτιμη στην παραδοσιακή κοινότητα και κοινωνία.
                Μπαμπούγερα ντύνονται και παιδιά, στοιχείο της συνέχισης του εθίμου το οποίο στην Καλή Βρύση βιώνεται ως έκφραση ψυχικής ανάγκης και λειτουργεί ως συνειδητό χρέος στην προγονική κληρονομιά. Τα αναβιωμένα εθιμικά δρώμενα συνοδεύουν τα παραδοσιακά όργανα της περιοχής, η γκάιντα (είδος ασκού, μουσικού οργάνου γνωστού και στην αρχαιότητα), η λύρα και ο νταχαρές ή νταϊρές (ντέφι). Εκτός από αυτά όμως, ως μέσα μουσικής έκφρασης χρησιμοποιούνται και αντικείμενα της καθημερινής ζωής (κουδούνια καισήμαντρα). Το ανθρώπινο δε σώμα ως ηχοποιητικό μέσο με τα πόδια που χτυπούν στο έδαφος καθώς και ο τρόπος που κινείται φανερώνουν το πρωταρχικό στοιχείο της μουσικής, το ρυθμό.
                ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ (=Καλός γέρος). Θρακικό δρώμενο (στη Βιζύη) τη Δευτέρα της «Τυρινής».         Τελείται σε 3 διαδοχικές σκηνές:
                1. την μπάμπω με το εφταμηνίτικο
                2. το φόνο του καλόγερου
                3. την ψευδοαροτροίωση
                Οι 2 πρώτες σκηνές είναι σατυρικές, η τελευταία σοβαρή. Έπαιρναν μέρος τα εξής πρόσωπα: οι 2 καλόγεροι (εκλέγονταν από τους προεστούς κάθε 4 χρόνια κι έπρεπε να ‘ναι παντρεμένοι), 2 κορίτσια ή Νύφες (2 ανύπαντροι νέοι που έπρεπε να μην παντρευτούν αυτά τα 4 χρόνια), η Μπάμπω (=μαμή) με το εφταμηνίτικο παιδί της, 2 κατσίβελοι (γύφτοι) και 2 Ζαπτιέδες (χωροφύλακες)
                Οι καλόγεροι φορούσαν δέρματα ζώων, στο κεφάλι τους περικεφαλαία από τομάρι λύκου ή αλεπούς και μάσκα στο πρόσωπό τους πάλι από δέρμα. Γύρω από τη μέση τους κρεμούσαν κουδούνια. Ο Αρχικαλόγερος κρατούσε στο χέρι του ένα τόξο που μ’ αυτό πετούσε στάχτη αντί για βέλη ενώ ο άλλος καλόγερος κρατούσε ένα ραβδί. Η Μπάμπω φορούσε κουρέλια, ήταν καμπούρα κι είχε «κροκιδένια μαλλιά». Το εφταμηνίτικο παιδί της (ομοίωμα) το είχε μέσα σε ένα καλάθι. Οι κατσίβελοι ήταν ντυμένοι με ρούχα φτωχικά, με πρόσωπα μουντζουρωμένα κι έλεγαν πειράγματα κι αστεία. Τέλος οι Ζαπτιέδες βαστούσαν όπλα κι ακολουθούσαν τους καλόγερους.
                Η πομπή ξεκινούσε με τύμπανα και γκάιντες. Περνούσε από τα σπίτια του χωριού κάνοντας έλεγχο σε κάθε σπιτικό, αν τα γεωργικά του εργαλεία ήταν στη θέση τους. Αφού επισκέπτονταν και το τελευταίο σπίτι κατέληγαν στην πλατεία του χωριού. Έτσι άρχιζε το δράμα με τις 3 σκηνές που προαναφέραμε. Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά από την τρίτη σκηνή της «ψευδοαροτροίωσης», οι θεατές συμμετείχαν ενεργά. Έπιαναν διπλό και τριπλό χορό-μπροστά οι καλόγεροι- και χόρευαν ως αργά το βράδυ.
                
ΟΙ «ΦΑΝΟΙ ΤΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ». Ένα διονυσιακό έθιμο, που αναβιώνει την Αποκριά στηνΚοζάνη είναι ο Φανός. Η παράδοση θέλει με το άναμμα του φανού το βράδυ της Μεγάλης Αποκριάς να ξεκινούν τραγούδια, τα οποία εξιστορούν τα κατορθώματα των κλεφτών, αλλά και τον έρωτα. Τα τραγούδια ονομάζονται ξενίντραπα, μασκαραλίτκα ή νοικοκυρίσια κι έχουν σατιρικό χαρακτήρα και έντονες φαλλικές αναφορές. Στο έθιμο συμμετέχει όλη η Κοζάνη, ανάβουν συνολικά δεκατρείς φανοί, ένας σε κάθε γειτονιά της Κοζάνης.
                Φωτιές που στήνονται στις γειτονιές ως είδος βωμού. Κάθε γειτονιά προσπαθεί να παρουσιάσει όχι μόνο τον ωραιότερο φανό, αλλά και τους πιο καλούς τραγουδιστές, που να έχουν θέση ξεχωριστή στην τοπική κοινωνία.
                ΧΑΣΚΑΣ ή ΧΑΣΚΑΡΗΣ ή ΧΑΨΑΡΟΣ ή ΧΑΨΑΛΟΣ (Πανελλήνιο). Το πιο διασκεδαστικό έθιμο. Ένα παιχνίδι με αβγό καθαρισμένο, σπανιότερα ακαθάριστο. Έδεναν το αβγό με μια κλωστή από το ταβάνι και κάποιος το στριφογύριζε. Όποιος το έπιανε με το στόμα ήταν ο τυχερός. Αλλού το αβγό το έδεναν με κλωστή σ’ ένα μακρύ ξύλο που το κουνούσε ο νοικοκύρης. Αλλού πάλι προσπαθούσαν να το πιάσουν τα παιδιά με το στόμα, γονατιστά και με τα χέρια δεμένα.
                ΑΛΕΥΡΟΜΟΥΤΖΟΥΡΩΜΑΤΑ (Γαλαξίδι). Στο Γαλαξίδι την Καθαρά Δευτέρα δεν παίζουν με σερπαντίνες και χαρτοπόλεμο, αλλά παίζουν "αλευροπόλεμο" με βασικό υλικό το αλεύρι. Αυτό το έθιμο διατηρείται από το 1801. Εκείνα τα χρόνια, παρ' όλο που το Γαλαξίδι τελούσε υπό την Τουρκική κατοχή, όλοι οι κάτοικοι περίμεναν τις Απόκριες για να διασκεδάσουν και να χορέψουν σε κύκλους. Ένας κύκλος για τις γυναίκες, ένας για τους άνδρες. Φορούσαν μάσκες ή απλά έβαφαν τα πρόσωπά τους με κάρβουνο. Στην συνέχεια προστέθηκε το αλεύρι, το λουλάκι, το βερνίκι των παπουτσιών και ή ώχρα. Στο μουντζούρωμα συμμετέχουν όλοι ανεξαιρέτως ηλικίας.
                Ο γαμπρός και η νύφη (πάλι άντρας παρελαύνουν στη παραλία και στη συνέχεια οι παρευρισκόμενοι στο έθιμο, που ραίνουν το ζευγάρι με φούμο (αλεύρι), αρχίζουν να αλληλομουτζουρώνονται, χορεύοντας και διασκεδάζοντας.
                ΜΠΟΥΡΑΝΙ (Τίρναβος). Διονυσιακό έθιμο. Μια αλάδωτη χορτόσουπα που ετοιμάζεται και μοιράζεται με τη συνοδεία άσεμνων τραγουδιών και τολμηρών χειρονομιών.
                
ΒΛΑΧΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ (Θήβα). Η Θήβα φημίζεται για την αναπαράσταση του Βλάχικου Γάμου, κάθε Καθαρή Δευτέρα. Είναι ένα έθιμο που φθάνει στις ημέρες μας από το 1830 περίπου, μετά την απελευθέρωση των ορεινών περιοχών. Οι Βλάχοι, δηλ. οι τσοπάνηδες από την Μακεδονία, την Ήπειρο,Θεσσαλία και Ρούμελη, εγκατέλειψαν τότε την άγονη γη τους και βρήκαν γόνιμο έδαφος νοτιότερα. Το έθιμο αφομοιώθηκε και διατηρήθηκε μόνο στην Θήβα, την πατρίδα του Διονύσου. Πιστεύεται ότι ο Βλάχικος γάμος είναι κατάλοιπο Διονυσιακής Παράδοσης, (Πομπή, Πυρρίχιος χορός, Βακχευόμενος Σάτυρος ) στους βλάχους της Πίνδου.
                Προξενιό, προικοπαράδοσηξύρισμα γαμπρού, νυφοστόλισμα και όλα τα άλλα γαμήλια νόμιμα γίνονται με την καθιερωμένη εθιμική τάξη. Παλαιότερα, σήμερα παραλείπεται, σε κάποια στιγμή ένας συμπέθερος ή και ο ίδιος ο γαμπρός έπεφτε καταγής, ύστερα δήθεν από κάποια φιλονικία, προσποιούμενος τον πεθαμένο. Άρχιζε μοιρολόγημα και κοπετός (θρήνος με στηθοκτυπήματα). Ξαφνικά όμως ο πεθαμένος σηκωνόταν σαν να ανασταινόταν, με όλους τους συμβολισμούς μιας τέτοιας παράστασης.
                
ΤΟΥ ΚΟΥΤΡΟΥΛΗ Ο ΓΑΜΟΣ (Μεθώνη). Ανάμνηση πραγματικού γάμου, που έγινε στην πόλη αυτή πριν από αιώνες. Γαμπρός ήταν ο «καβαλάριος κυρ Ιωάννης ο Κουτρούλης», ο οποίος, ύστερα από πολλών χρόνων αναμονή και υπομονή, γιατί αντιδρούσε η εκκλησία, παντρεύτηκε την γυναίκα που αγαπούσε. Ο γάμος μεταβλήθηκε σε χαρούμενο πανηγύρι και πραγματικά έγινε παροιμιώδης. 
                
Η ΜΟΝΟΗΜΕΡΗ ΚΛΩΣΤΗ (Βάρος Λήμνου). Γύρω στα 1916, μια ξαφνική αρρώστια έπληξε το Βάρος. Την αποκάλεσαν πανούκλα και θέριζε πραγματικά.
                Μέσα στο γενικό χαμό, μια γυναίκα του χωριού είδε στον ύπνο της τον Άγιο Χαράλαμπο, που τη συμβούλεψε να γνέσουν, σε μία μόνο μέρα, κλωστή, από τα βαμβάκια που καλλιεργούσαν, να την ενώσουν τρίκλωνη και να ζώσουν μ’ αυτή το χωριό.
                Πράγματι, την άλλη μέρα, όλες οι γυναίκες του χωριού έκαναν αυτό, που τους είπε ο Άγιος και το χωριό σώθηκε από την επιδημία.
                Από τότε, κάθε χρόνο, στη διάρκεια της Σαρακοστής, οι γυναίκες μαζεύονται σ’ ένα μεγάλο χορό και γνέθουν την κλωστή, την κάνουν τριπλή και φτιάχνουν 13 μεγάλα κουβάρια.
                Από την εκκλησία, ξεκινάει η πομπή, με επικεφαλής τον παπά του χωριού και μια γυναίκα, που κουβαλάει τα κουβάρια με τη μονοήμερη κλωστή. Στο παρεκκλήσι του Αγίου Χαράλαμπου γίνεται η πρώτη στάση για δέηση και ξεκινάει το ζώσιμο του χωριού.
                «ΜΠΡΑΜΔΕΣ» ή «ΟΙ ΚΑΛΕΣ» (Σκόπελος). Οι πιο αριστοκρατικές μεταμφιέσεις του νησιού. Φορούν τοπικές ενδυμασίες (φουστανέλες, βράκες, τουαλέτες εποχής…) και πολλά εξαρτήματα. Γυρίζουν από γειτονιά σε γειτονιά και τραγουδούν το επικό τραγούδι της «Βλάχας»:
                                       Άντε να πάμε Βλάχα στον πέρα καφενέ
                                      Να σε τρατάρω Βλάχα σουμάδα κι αργιλέ
                                        Δε θέλω τη σουμάδα ούτε τον αργιλέ
                                     Μον θέλω ένα λουκούμι κι ένα γλυκό καφέ
                Οι Μπράμδες μαζεύονται την Κυριακή της Τυρινής στις πλατείες κι άλλα κεντρικά σημεία του νησιού, τραγουδούν και χορεύουν, ενώ παράλληλα τους κερνούν ρυζόγαλο, γαλατομπούρεκο κι άφθονο κρασί.
               
«Το έθιμο του Αχυρένιου-Γληγοράκη» αναβιώνει κάθε Καθαρά Δευτέρα  στην πόλη τηςΒόνιτσας. Είναι μια νότα παράδοσης που καταφέρνει συνδυάζοντας σάτιρα και διασκέδαση να προσφέρει κάθε φορά ξεχωριστές στιγμές στους επισκέπτες και τους ντόπιους. Οι απόψεις για τη προέλευση του εθίμου διίστανται. Κατά μία εκδοχή το έθιμο είναι εξέλιξη της σκωπτικής παράστασης κάποιων μοναχών της Αγίας Παρασκευής εις βάρος ενός μοναχού με το όνομα Γρηγόριος. Άλλοι υποστηρίζουν ότι το έθιμο είναι κληρονομιά από τους Βενετσιάνους από την περίοδο που κατείχαν την περιοχή. Όμως η επικρατέστερη άποψη είναι αυτή που θέλει τον Γληγοράκη ψαρά ο οποίος αρνήθηκε τη θάλασσα και έψαξε τη τύχη του στη στεριά. Η θάλασσα όμως τον εκδικήθηκε και τον έριξε στα ξένα, να ταλαιπωρείται και να μην μπορεί να έχει σταθερή δουλειά. Σε κάθε περίπτωση πάντως, το δρώμενο έχει στοιχεία των Διονυσιακών τελετών και των αρχαίων τελετών που γίνονταν για την υποδοχή της Άνοιξης.
               Η διατήρηση και ο εμπλουτισμός του δρώμενου οφείλεται σίγουρα στους ντόπιους ψαράδες. Κάθε χρόνο την Αποκριά, οι ψαράδες ξαναθυμούνται εκείνο τον ψαρά, τον Γληγοράκη, και τον καταδικάζουν με το δικό τους τρόπο. Αφού πιουν, μασκαρευτούν από το Σαββατόβραδο της Τυρινής έως την Καθαρά Δευτέρα βλέπουν τον αρνητή της θάλασσας να έρχεται όπως τότε, που τον έφεραν σηκωτό για να τον πάνε στο Κοιμητήριο του ψαράδικου συνοικισμού.
               Πρόχειρα φτιαγμένος από άχυρο και παλιά ρούχα κάνει την είσοδό του πάνω σε ένα γάιδαρο που τον τραβά ένας αγροφύλακας και του προσφέρουν βοήθεια δύο γιδοβοσκοί. Οι ρόλοι είναι από χρόνια μοιρασμένοι. Η μάνα, η γυναίκα, οι μοιρολογίστρες, ο γιατρός, οι συγγενείς, ο παπάς. Κάθε χρόνο καινούργια βάσανα περιμένουν τον Γληγοράκη. Κάθε στάση που κάνει δίνεται και μια μικρή θεατρική παράσταση. Ο γιατρός βγάζει γνωμάτευση κάνοντας ερωτήσεις στους συγγενείς και εξετάζει τον ασθενή. Με το πέρασμα των χρόνων η γνωμάτευση άρχισε να προσαρμόζεται στα δεδομένα της εποχής και κατέληξε σε αναπαράσταση και διακωμώδηση της επικαιρότητας.
                Μέσα σε μοιρολόγια και θρήνους πλησιάζει ο παπάς με τα παπαδοπαίδια. Τα λόγια του παραλλαγμένα τροπάρια της νεκρώσιμης ακολουθίας. Το δειλινό στην κεντρική πλατεία της Βόνιτσας δίνεται η πιο μεγάλη παράσταση. Γλέντι με θαλασσινά, άφθονο κρασί, χορός και τραγούδι. Προς το τέλος της τελετής, σε κάποια διακοπή του γλεντιού, κάποιος εκφωνεί τον επικήδειο, που δεν είναι παρά μια καυστική σάτιρα της επικαιρότητας. Το απόβραδο ο Γληγοράκης στην άκρη του γιαλού ή μέσα σε πρόχειρα κατασκευασμένη βάρκα, ρίχνεται στη φωτιά. Γύρω από τον αχυρένιο που σιγοκαίγεται, γίνεται το γλέντι κορυφώνεται με χορό και ποτό. Άλλη μια Αποκριά φεύγει... μαζί με το «Γληγοράκη...
»
                
ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ.   
                
ΓΙΟΡΤΕΣ:
                
ΣΥΜΟΓΙΟΡΤΑ. 
                1)Ο Άγιος Τρύφων (1/2). Προστατεύει τα αμπέλια & τους αγρούς από τα τρωκτικά.
                2) Η  Παναγία η Υπαπαντή (2/2). Προστατεύει μυλωνάδες & αγρότες. Λένε στην ΑΙΤΩΛΙΑ: Ό,τι καιρό κάνει της Υπαπαντής, τέτοιο καιρό θα κάνει τις επόμενες 40 μέρες.
                3) Ο Άγιος Συμεών (3/2). Οι έγκυες την ημέρα αυτή δε δούλευαν για μη σημαδευτούν τα παιδιά στην κοιλιά τους.
                
ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΠΤΗ. Είναι η Πέμπτη της Κρεατινής, που κάθε σπίτι ήθελε να «τσικνώσει τη γωνιά του», να ψήσει δηλαδή κρέας και η τσίκνα να απλωθεί ολόγυρα. Σήμερα, βέβαια, είναι απλά μία ακόμη ευκαιρία για διασκέδαση.
                
ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ:
                «Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει και λησμόνησε να πάψει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει. Μα αν τύχει και θυμώσει, μες το χιόνι θα σε χώσει».
                «Φλεβάρης, κουτσοφλέβαρος και του τσαπιού ο μήνας».
                «Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό».
                «Παπαντή καλοβρεμένη, η κοφίνα γεμισμένη».
                «Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς, Τρίτη μέρα μη δουλέψεις, Σάββατο μη στολιστείς».

                «Άγιε Πολύκαρπε βόηθα το σπόρο να φυτρώσει και να πολυκαρπίσει».
                «Άμα αγκιάξει ο Κουτσοφλέβαρος το πόδι του, θα μας χώσει στα χιόνια».
                «Αν δεν βγει ο Φλεβάρης δεν μπαίνει ο Μάρτης».
                «Αν της Υπαπαντής δεν φανεί ο ήλιος, θα βρέχει 40 ημέρες. Αν φανεί θα έρθει καλή χρονιά».
                «Άσπρος Φλεβάρης, χαρούμενος ο χωραφιάρης».
                «Γενάρη γέννα το παιδί, Φλεβάρη, φλέβισέ το».
                «Γενάρη και Φλεβάρη καταβολάδα και ξινάρι».
                «Γενάρης με τα κρούσταλλα, Φλεβάρης με τα χιόνια».
                «Γεναριάτικο αρνί και Φλεβαριάτικο κατσίκι».
                «Ζεστός Φλεβάρης, το Πάσχα κρύο».
                «Η Παπαντή διώχνει τις γιορτές με τ' αντί».
                «Θύμωσε ο Φλεβαράκης, πλάκωσε ο χιονάκης».
                «Κάλλιο Μάρτης με παλούκια παρά Φλεβάρης με μπουμπούκια».
                «Καλοκαιριά της Υπαπαντής, Μαρτιάτικος Χειμώνας».
                «Κύριε ελέησον, Φλεβάρη, και στο χάλκωμα με βάνεις [δηλ. από το κρύο μπαίνω να ζεσταθώ μέσα στο καζάνι».
                «Ο μήνας Φλεβάρης ή τις φλέβες (του νερού) ανοίγει ή τις φλέβες κλείνει».
                «Ο Φλεβάρης αν θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει κι αν τις φλέβες του ανοίξει, θε να κάψει να φλογίσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει, κι αν αλήθεια φλογίσει πόσους σκύλους θα ψοφήσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει, πάλι ή άνοιξη μυρίζει μα κι αν τύχη να θυμώσει, μες στα χιόνια θα μας χώσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει κι άμα πει και θυμώσει μέσ’ τα χιόνια θα μας χώσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει, μ' αν τις φλέβες του ανοίξει ξεροπήγαδα γιομίζει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει, μα κι αν δώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει».
                «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, πάλι άνοιξη θ' ανθίσει. Μα αν κάμει και πεισμώσει, μες τα χιόνια θα μας χώσει».
                «Ο Φλεβάρης φλέβες ανοίγει και πόρτες σφαλάει».
                «Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό».
                «Ότι έφτιασε ο Φλεβάρης έχει ο Αλωνάρης».
                «Ότι ημέρα κάμει της Παπαντής, θα την κάνει σαράντα μέρες».
                «Παπαντή καλοβρεμμένη, η κοφίνα γεμισμένη».
                «Παπαντούλα βροχερή και τ’ αλώνια σαν σωροί».
                «Παπαντούλα χιονισμένη, και τ’ αμπάρια γιομισμένα».
                «Σου ‘πανε Φλεβάρη βρέξε και λησμόνησες να πάψεις».
                «Στα μαλακά Φλεβάρη μου και έχει ο Θεός».
                «Στις δέκα εφτά του Φλεβάρη θα ζεσταθεί το νύχι του βοδιού» [δηλ. αρχίζει να ζεσταίνει ο καιρός]
                «Στις δεκαπέντ' από Φλεβάρη βαρεί το άλογο ποδάρι».
                «Τα γέρικα γαϊδούρια Φλεβάρη ψοφάνε».
                «Τα έκανε ο Φλεβάρης κι έσκασε ο Μάρτης».
                «Τα χιόνια του Φλεβάρη, βγάζουν τον Μάρτη παλικάρι».
                «Τα χρέη του Φλεβάρη, ο Μάρτης τα πλερώνει».
                «Την Τυρινή και των Βαγιών μπαίνει ο διάβολος στο γιαλό».
                «Της Κρεατινής τα κομμάτια τα τρώει η Τυρινή και της Τυρινής τα σκυλιά».
                «Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς, Τρίτη μέρα μη δουλέψεις, Σάββατο μη στολιστείς».
                «Τον Γενάρη κλάδευε και τον Φλεβάρη απόσκαφτε».
                «Τον κακό Φλεβάρη ψοφούν οι λύκοι απ’ την πείνα».
                «Τον καλό τον Φλεβαράκη σκάρισε τ’ αρνάκι».
                «Τον ξερό Φλεβάρη, σου παίρνει ο διάβολος το γαλάρι».
                «Τον Φλεβάρη ανοίγουνε οι φλέβες».
                «Τον Φλεβάρη τον καλό ανοίγει η γης από το νερό».
                «Του Αϊ-Τρυφώνου μην δουλέψεις και τα χέρια σου κλαδέψεις».
                «Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει και λησμόνησε να πάψει».
                «Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει κι αλησμόνησε να πάψει».
                «Του Φλεβάρη το κριθάρι του Μάρτη το κατσίκι».
                «Τρεις τα γέννα, τρεις τη Φώτα κ’ έξι τα μεγάλα Πάσχα».
                «Υπαπαντή καλοβρεγμένη, η κοφίνα γιομισμένη».
                «Φλέβαρε - κουτσοφλέβαρε, καταραμένε μήνα, το έκανες το παράκανες με πέθανες απ’ την πείνα».
                «Φλεβάρη κουτσοφλέβαρε καταραμένε μήνα, μας χιόνισες, μας απόπειρες, μας έλιωσες στην πείνα».
                «Φλεβάρη μήνα κοίταγε ήλιο και φεγγάρι, πάρε και γνώμη από αστρί και κάνε ότι βγάλει».
                «Φλεβάρη το ‘πες, Φλεβάρη το ‘κάνες».
                «Φλεβάρη, φλέβες (νερού) μ’ άνοιξες».
                «Φλεβάρης ,κουτσοφλέβαρος, έρχεται κούτσα κούτσα, όλο νερά και λούτσα».
                «Φλεβάρης κουτσοφλέβαρος, και του τσαπιού ο μήνας».
                «Φοβήθηκε ο παπάς τον Νοέμβρη και ο Δεσπότης τον Φλεβάρη».
                «Φυλάξου από τον διάβολο κι από Φλεβαριάτικο κρύο».
                «Χιόνι το Φλεβάρη βάνει στάπα στο κελάρι».
                «Χιόνι Φλεβαριάτικο, αλώνι αβερτιάτικο».
                «Χιόνια του Φλεβαριού, χρυσάφι του καλοκαιριού».

Πατέρες καὶ πνευματικὰ τέκνα


 



«Ἐὰν μύριους παιδαγωγοὺς ἔχητε ἐν Χριστῷ, ἀλλ' οὐ πολλοὺς πατέρες»

Προοίμιον: Γιατί τοὺς τρεῖς Ἱεράρχες Βασίλειο, Γρηγόριο καὶ Χρυσόστομο τοὺς λέμε «Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας»; Τί σημαίνει ὁ ὅρος «πατέρες τῆς Ἐκκλησίας»;

α. Μιὰ πνευματικὴ γέννηση: Ἡ πίστη καὶ ὁ χριστιανικὸς τρόπος ζωῆς δὲν εἶναι κάτι ποὺ μαθαίνουμε ἢ ἀποκτοῦμε. Εἶναι μία γέννηση. Τὸ νὰ ἐγκαταλείψει κανεὶς τὸ σκοτάδι τῆς ἄγνοιας καὶ τῆς πλάνης καὶ νὰ πιστέψει στὸν Χριστό, σημαίνει ὅτι ξαναγεννήθηκε σὲ μιὰ νέα ζωή. Πρόκειται γιὰ μιὰ πνευματικὴ γέννηση. Τὴ γέννηση αὐτὴ τὴν πραγματοποιεῖ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ὁ Θεός, εἶναι «γέννησις ἄνωθεν», ὅπως εἶπεν ὁ Χριστὸς (Ἰωαν. γ' 3).

β. Οἱ Πατέρες μας στὴν ἐν Χριστῷ ζωή: Ὅπως στὸ ἔργο τῆς βιολογικῆς γέννησης, ὁ Θεὸς χρησιμοποιεῖ τοὺς γονεῖς, ἔτσι καὶ στὸ ἔργο τῆς πνευματικῆς ἀναγεννήσεως, ὁ Θεὸς χρησιμοποιεῖ καὶ ἀνθρώπους. Στὴν προκειμένη περίπτωση, ὁ Θεὸς χρησιμοποιεῖ τοὺς ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας, τοὺς Ἐπισκόπους καὶ ἱερεῖς. Τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἀναγεννᾶ τὸν ἄνθρωπο. Οἱ ἐκκλησιαστικοὶ ποιμένες καλλιεργοῦν τὸ φυτὸ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, μὲ τὸν λόγο, τὴν προσευχή, τὰ ἱερὰ μυστήρια, μὲ κόπο καὶ δάκρυα... «Αὐτοὶ ἀγρυπνοῦσιν ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν» (Ἑβρ. ιγ' 17). Γι' αὐτὸ καὶ ὁ Παῦλος λέγει στοὺς χριστιανούς: «Ἐὰν μύριους παιδαγωγούς...»!

Ἐπίλογος: 
Στὴν ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τὸν ὁποιοδήποτε ἱερωμένο τὸν ἀποκαλοῦμε «Πατέρα»! Τὸ ὡραῖο αὐτὸ ὀρθόδοξο ἔθιμο ἔχει δύο ἀναφορές: πρῶτα σὲ μᾶς τοὺς ἴδιους, τοὺς ἱερωμένους, διότι μᾶς ὑπενθυμίζει τὴν κλήση νὰ γινόμαστε πνευματικοὶ πατέρες. Ἔπειτα καὶ σὲ σᾶς τοὺς πιστούς, διότι σᾶς ὑπενθυμίζει νὰ γίνεσθε πνευματικὰ τέκνα. Ὅλοι δέ, Ἱερωμένοι καὶ λαϊκοὶ ἔχομε τὴν κλήση νὰ γινόμαστε πνευματικὰ τέκνα τῶν μεγάλων καὶ ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας.

(1972)

Μια μικρή απάντηση σε όσους ενοχλήθηκαν από το άρθρο για τον σεισμό στην Κεφαλονιά και την Θεία Επέμβαση

Γράφει ο Δημήτρης Σωτηρόπουλος

Με αφορμή το άρθρο του Παναγιώτη Μακρή (που μπορείτε να διαβάσετε πατώντας εδώ) σχετικά με την επέμβαση ή μη της Παναγίας στον πρόσφατο μεγάλο σεισμό της Κεφαλονιάς, χρειάζονται ορισμένες διευκρινήσεις διότι διάφοροι κακόβουλοι "εξυπνάκηδες" διαστρεβλώνουν την ουσία του συγκεκριμένου κειμένου, φτάνοντας στο σημείο να πουν πως εμείς φταίμε «που δεν πατάει ο κόσμος στην Εκκλησία»!
Ενώ άλλοι ψευδέστατα αναμασούν ότι χαρήκαμε για τον σεισμό (!!!) και ότι ευχόμαστε να μας τιμωρήσει ο Θεός με άλλα παρόμοια δεινά!

Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά:
- Το άρθρο ξεκινά κάνοντας αναφορά στις αισχρές αμαρτίες που διαπράττουμε προσωπικά και ως κοινωνία γενικότερα.
Ενοχλούνται κάποιοι επειδή μιλάμε γι' αυτές!
Και λένε πως "δεν έγινε γι' αυτό ο σεισμός"!
- Το ότι η νεοελληνική κοινωνία είναι ΒΟΥΤΗΓΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΣΑΠΙΛΑ, ΤΗΝ ΑΘΕ ΪΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΚΟΛΑΣΙΑ, αυτό δεν ενοχλεί κανέναν (τους)!!
Μα πόσο υποκριτές είστε πια;
Δηλαδή δεν σας ενοχλούν οι παθογένειες, αλλά όσοι τις επισημαίνουν;
- Πάμε παρακάτω:
Οι ίδιοι θεωρούν πως παρουσιάζουμε τον Θεό ως "τιμωρό", που...καταδυναστεύει τους ανθρώπους και τους στέλνει σεισμούς για να τους "τιμωρήσει"!
Άρα - συμπληρώνουν οι Φαρισαίοι - "για ποιον Χριστιανισμό αγάπης μας μιλάτε, όταν ο ίδιος ο Χριστός μίλησε γι' αυτήν και συγχώρεσε όλους τους αμαρτωλούς;"
Πρόκειται για μεγίστη πλάνη και κακοδοξία!
Φανερώνει, εκτός από α-κατήχητους και κουτοπόνηρους ανθρώπους, αφού θέλουν μια Εκκλησία κομμένη και ραμμένη στα ΑΣΩΤΑ μέτρα τους!
Ας μάθουν λοιπόν ότι:
Ο ληστής στον Σταυρό κέρδισε τον Παράδεισο ΖΗΤΩΝΤΑΣ ΣΥΓΝΩΜΗ!
Όχι λέγοντας στον Χριστό "καλά έκανα όσα έκανα"!
- Ακόμα και στην πόρνη που συγχώρεσε ο Χριστός, της είπε ξεκάθαρα:
"ΠΗΓΑΙΝΕ ΚΑΙ ΜΗΝ ΑΜΑΡΤΑΝΕΙΣ ΞΑΝΑ"!
Δεν της είπε πήγαινε και συνέχισε ό,τι έκανες πριν!
Ναι λοιπόν!
Να συγχωρεθεί και ο πιο αμαρτωλός, ΑΛΛΑ ΝΑ ΜΕΤΑΝΟΗΣΕΙ ΚΙΟΛΑΣ!
Όχι να συνεχίσει να κυλιέται σαν γουρούνι στον βούρκο της ακολασίας και της αθεΐας!
Μερικοί ίσως βρουν σκληρά αυτά τα λόγια.
Δεν πειράζει.
Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ, ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΑΓΑΠΗ δεν είναι χάϊδεμα των αυτιών!
Είναι ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΩΛΟΤΗΤΑΣ ΜΑΣ!
Τότε μόνο θα βρούμε το έλεος του Θεού!
Όχι βρίζοντάς τον πριν, κατά τη διάρκεια (!!!) και μετά τον σεισμό ή άλλης καταστροφής!
Αυτά γράφω απευθυνόμενος σε όσους και όσες πιστεύουν λίγο, πολύ ή καθόλου, αλλά έχουν αγαθή προαίρεση.
Με τους υπόλοιπους, αισχρούς υβριστές που πιάνουν στο απύλωτο στόμα τους το Πανάγιο όνομα του Χριστού και της Υπεραγίας Θεοτόκου, δεν θέλω να έχω καμιά κουβέντα!

Ας κοιταχτούμε λοιπόν στον καθρέφτη!
Όχι τον εξωτερικό, αλλά αυτόν της ψυχής μας!
Κι όταν θα αντικρύσουμε τη βρώμα που έχουμε μέσα μας, ας την καθαρίσουμε ΜΕΤΑΝΟΩΝΤΑΣ.!

ΕΥΛΟΓΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΔΙΩΚΟΝΤΑΣ ΥΜΑΣ,ΕΥΛΟΓΕΙΤΕ ΚΑΙ ΜΗ ΚΑΤΑΡΑΣΘΕ

''Ευλογείτε τους διώκοντας υμας,ευλογείτε και μη καταράσθε''(Προς Ρωμαίους Επιστολή).


ΤΟ ΡΗΜΑ ΕΥΛΟΓΩ στη χριστιανική μας παράδοση —τη βιβλική αντίληψη καί την εκκλησιαστική ευσέβεια— έχει διάφορες σημασίες, πού ό παρών χώρος δεν μας επιτρέπει να αναπτύξουμε. Εδώ σημαίνει εύχομαι, επικαλούμαι την ευλογία του Θεοϋ για κάποιον. Είναι βέβαιο ότι ό απόστολος Παύλος σε αυτή την προτροπή του έχει υπόψη του ανάλογα λόγια του Κυρίου μας (Ματθ. 5,44' Λουκ. 6,28), τα όποΐα ασφαλώς ήταν γνωστά στην πρώτη Εκκλησία από την προφορική παράδοση.

Ή αγάπη είναι το γνώρισμα μας ως χριστιανών. "Εχουμε χρέος να αγαπούμε τους πάντες. Χωρίς διακρίσεις καί χωρίς περιορισμούς. Ακόμη καί τους ίδιους τους έχθρούς μας. Αυτούς πού μας μισούν καί μας καταδιώκουν. "Ενας από τους τρόπους με τους οποίους οί πιστοί θα πρέπει να εκφράζουμε αυτή την αγάπη μας είναι καί ή ευλογία. Δηλαδή να ευχόμαστε για τους εχθρούς μας. Να επικαλούμαστε γι' αυτούς την ευλογία καί τη χάρη του Θεοϋ. Να παρακαλούμε τον Κύριο να τους φωτίσει καί να οδηγήσει τα βήματα τους στο δρόμο της σωτηρίας.
Ασφαλώς μια τέτοια στάση δεν είναι κάτι εύκολο καί απλό. ' Η εμπάθεια συχνά παγιδεύει την καρδιά μας καί ή επιθυμία για αντεκδίκηση πολλές φορές συνταράσσει τον εσωτερικό μας κόσμο. ' Από τα πάθη αυτά, αν δεν τα καταπολεμήσουμε έγκαιρα, παρασύρεται καί ή γλώσσα, ή οποία αρχίζει να κατακρίνει, να υβρίζει, να κακολογεί. ' Ως χριστιανοί όμως οφείλουμε να υπερνικούμε αυτές τίς αντιδράσεις του παλαιού ανθρώπου. Να ελέγχουμε τους λόγους μας καί να αναδεικνύουμε τη γλώσσα μας όργανο ευλογίας.
Ο Άγιος Αντώνιος, μεταξύ άλλων, συμβούλευε τον άββά Παμβώ: «Εγκρατής γενοϋ γλώσσης!». Κι ένας άλλος μεγάλος ασκητής, ό άββάς Σισώης, για τριάντα ολόκληρα χρόνια στην έρημο προσευχόταν καί έλεγε: «Κύριε Ίησού, σκέπασαν με από της γλώσσης μου».


«Και μη καταρασθε»

 
ΟΤΑΝ ΤΟ ΠΑΘΟΣ εναντίον του αλλού αφεθεί ελεύθερο καί θεριέψει μέσα μας, τότε δεν κυριεύει μόνο την καρδιά, υποτάσσει καί τη γλώσσα καί την καθίστα υποχείριο του. Καί αντί να ευλογούμε, όπως οφείλουμε, αρχίζουμε καί καταριόμαστε. Καταρώμαι σημαίνει επιθυμώ καί εύχομαι το κακό καί τη δυστυχία του αλλού. Με τη δύναμη του λόγου επικαλούμαι για το συνάνθρωπο μου ο,τι χειρότερο.  Ακόμη καί αυτό το χωρισμό του από το Θεό. Δεν πρόκειται για ένα απλό αμάρτημα της γλώσσας, αλλά για βαρύτατη αμαρτία πού φανερώνει κακότητα ψυχής, μανία άντεκδικήσεως καί όργίλο χαρακτήρα.

Παρά τη βαρύτητα καί την άποκρουστικότητά της, ή κατάρα δυστυχώς είναι φαινόμενο πολύ διαδεδομένο. Πολλοί από τους συνανθρώπους μας —περισσότερο, βέβαια, από τους άνδρες οί γυναίκες— καταριούνται με μεγάλη ευκολία. ' Ακόμη καί γονείς τα ίδια τα παιδιά τους. Καί τίς περισσότερες φορές από επιπολαιότητα καί αθυροστομία. Σέ όλους μας είναι γνωστές οί φράσεις - κατάρες: «Να μη σε βρει ό χρόνος!», «Κακιά ώρα να σ' ευρει!», «Κακό χαμπάρι να σουρθεί».


Μορφή κατάρας, καί μάλιστα βαρύτερη, είναι καί ή πολυχρησιμοποιούμενη φράση «ανάθεμα σε» καί «αναθεματισμένε» ή αυτές πού δυστυχώς ακούονται νύχτα - μέρα, ακόμη καί από μικρά παιδιά, «άι στο διάβολο!», «Να πας στο διάβολο!», «Να σε πάρει ό διάβολος!».



"Αν με τίς πρώτες επικαλούμαστε το κακό —έστω καί το βαρύτερο — για τους άλλους, αναθεματίζοντας ή διαβολοστέλνοντας κάποιον ευχόμαστε ό,τι χειρότερο: να χωριστεί ό αδελφός μας για πάντα από το Θεό καί να περιέλθει στην εξουσία του σατανά, ' Ο Χριστός μας έχυσε το αίμα Του για να ελευθερώσει «πάντας τους καταδυναστευομένους υπό του διαβόλου» (Πράξ. 10,38)• «ίνα τα τέκνα του Θεοϋ τα διεσκορπισμένα συναγάγη είς εν» (Ίω. 11,52). Κι έμεΐς ευχόμαστε για ορισμένους αδελφούς μας να χωριστούν από το Χριστό και να γίνουν λεία του σατανά! Πόσο βαριά λόγια! Τί φρικτό αμάρτημα!


 
Ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομοςπολεμώντας την κάκιστη συνήθεια της κατάρας πού επιπόλαζε καί τότε μεταξύ των χριστιανών, σε μία ομιλία του ερωτά: «Τί λοιπόν, είναι αυτό το ανάθεμα πού λες; Δεν σημαίνει αυτός να πάει στο διάβολο, να χάσει τη δυνατότητα σωτηρίας καί να αποξενωθεί από το Χριστό; Καί ποιος είσαι συ; Αυτό είναι έργο της εξουσίας καί της μεγάλης δυνάμεως του Θεοϋ... Γιατί, λοιπόν, ανέλαβες ένα τέτοιο έργο»; Καί ό πολύς ' Ιωσήφ ό Βρυέννιος σαν εξήγηση των δεινών πού έπέρχονταν κατά τα τελευταία χρόνια της βυζαντινής αυτοκρατορίας δίνει, «ότι και ημάς αυτούς και ετέρους και ανάθεματίζομεν το καθ' ήμέραν και μυρίαις άραϊς ύποβάλλομεν».

' Αναφέρεται στο Γεροντικό πώς κάποτε ό άββάς Μακάριος ό Αιγύπτιος ανέβαινε από τη Σκήτη στο ορός της Νιτρίας. "Οταν είχε σχεδόν πλησιάσει, λέει στο μαθητή του: «Προχώρα συ λίγο μπροστά». Καθώς ό μαθητής προχωρούσε, συνάντησε έναν ειδωλολάτρη ιερέα. Ό αδελφός του φώναξε καί του είπε: «"Αχ, δαίμονα, που τρέχεις»; Τότε εκείνος γύρισε καί τον χτύπησε τόσο, ώστε τον άφησε σχεδόν ήμιθανή. Λίγο παρακάτω τον συναντά ό άββάς Μακάριος καί του λέει: «Μακάρι να σωθείς! Μακάρι να σωθείς, κουρασμένε!». Εκείνος απόρησε, τον πλησίασε καί του είπε: «Τί καλό είδες σε μένα καί μου μίλησες έτσι»;  Ο γέροντας του λέει: «Επειδή σε είδα να κοπιάζεις, καί δεν γνωρίζεις ότι μάταια κοπιάζεις». Αυτός του απάντησε: «Κι εγώ με το χαιρετισμό σου συγκλονίστηκα. Καί συνειδητοποίησα ότι είσαι άνθρωπος του Θεοϋ, ενώ ένας άλλος κακός μοναχός πού με συνάντησε, με ύβρισε. Κι εγώ τον χτύπησα αλύπητα».

Ό γέροντας κατάλαβε ότι ήταν ό μαθητής του. Ό ιερεύς τότε, πέφτοντας στα πόδια του γέροντα, του έλεγε: «Δεν θα σε αφήσω, αν δεν με κάνεις μοναχό!». Στή συνέχεια καί οί δυο ήρθαν επάνω οπού ήταν ό μοναχός, τον σήκωσαν καί τον μετέφεραν στην εκκλησία του ορούς. Οί μοναχοί πού είδαν τον ειδωλολάτρη ιερέα μαζί του απόρησαν. Καί τον έκαναν μοναχό. Καί πολλοί από τους εθνικούς έγιναν εξαιτίας του χριστιανοί. "Ελεγε, λοιπόν, ό άββάς Μακάριος: «Ό λόγος ό κακός και τους καλούς ποιεί κακούς• και ό καλός λόγος καί τους κακούς ποιεί καλούς».
Αδελφοί μου,
"Ας φυλάσσουμε τη γλώσσα μας καί ας προσέχουμε τους λόγους μας. Ό καλός λόγος ωφελεί, ενώ ό κακός ζη¬μιώνει. Πάντοτε ας ευλογούμε. "Ολους. Ακόμη καί τους εχθρούς μας. Να ευλογούμε καί να μην καταριόμαστε.

πηγή

-Μητρ.Συμεών Κούτσα
ΜΑΘΗΤΕΥΣΑΤΕ(Ομιλίες στους Αποστόλους)
Εκδ.''Τήνος''

ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΥΡΟΥ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

15Γιορτάζουμε σήμερα 31 Ιανουαρίου, ημέρα μνήμης των Αγίων Κύρου και Ιωάννου των Αναργύρων.

Οι Άγιοι Μάρτυρες Κύρος και Ιωάννης άθλησαν κατά την εποχή του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284 - 305 μ.Χ.). Ο Άγιος Κύρος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, ενώ ο Άγιος Ιωάννης καταγόταν από την Έδεσσα της Μεσοποταμίας.

Όταν ξέσπασε ο διωγμός του Διοκλητιανού, ο Άγιος Κύρος πήγε σε ένα παραθαλάσσιο τόπο της Αραβίας και, αφού περιεβλήθηκε το μοναχικό σχήμα, κατοίκησε στον τόπο αυτό.

Ο Άγιος Ιωάννης πήγε στα Ιεροσόλυμα και εκεί άκουσε για τα θαύματα που επιτελούσε ο Άγιος Κύρος. Στην συνέχεια μετέβη στην Αλεξάνδρεια. Από εκεί, αφού από διάφορες φήμες έμαθε που διέμενε ο Άγιος Κύρος, πήγε και τον βρήκε και έμεινε μαζί του. Τα θαύματα των Αγίων Αναργύρων συνέγραψε ο Άγιος Σωφρόνιος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων, διότι οι Άγιοι θεράπευσαν τα μάτια του.

Κατά την περίοδο του διωγμού συνελήφθη και η Αγία Αθανασία, που ήταν χήρα, καθώς επίσης και οι τρεις θυγατέρες της Θεοδότη, Θεοκτίστη και Ευδοξία. Η είδηση τάραξε τον Κύρο και τον Ιωάννη. Έτσι οι Άγιοι, επειδή φοβήθηκαν μήπως αυτές δειλιάσουν από την σκληρότητα των βασανιστηρίων, εξαιτίας της αδυναμίας της φύσεως της γυναίκας, έσπευσαν κοντά τους και έδιναν σε αυτές θάρρος, ενώ παράλληλα προετοιμάζονταν και οι ίδιοι για το μαρτύριο.

Και πράγματι, συνελήφθησαν και αυτοί και οδηγήθηκαν στον ηγεμόνα. Εκεί διακήρυξαν με παρρησία και θάρρος την πίστη τους στον Θεό. Μάταια ο ηγεμόνας ζητούσε να κάμψει την ανδρεία της μητέρας, δείχνοντας σε αυτή τις θυγατέρες της και επιρρίπτοντάς της την ενοχή. Εκείνη, αφού στράφηκε προς τις θυγατέρες της, τις ενίσχυε λέγουσα ότι η σωματική ωραιότητα είναι πρόσκαιρη, ενώ στην αιωνιότητα διατηρείται η ομορφιά της ψυχής του ανθρώπου αθάνατη.

Αυτές δε έλεγαν προς την μητέρα τους ότι αισθάνονταν μεγάλη χαρά, επειδή έμελλε να φύγουν από τον μάταιο αυτό κόσμο μαζί της για την αγάπη του Χριστού και να μην χωρισθούν ποτέ από κοντά της. Ο ηγεμόνας εξαγριώθηκε και διέταξε να τους υποβάλουν σε πολλά και σκληρά βασανιστήρια. Μετά από τα βασανιστήρια αποκεφάλισαν διά ξίφους τον Άγιο Κύρο και τον Άγιο Ιωάννη, το έτος 292 μ.Χ.. Έτσι μαρτύρησαν και η Αγία Αθανασία με τις τρεις θυγατέρες της. Τον βίο και το μαρτύριο αυτών έγραψε ο Σωφρόνιος ο Σοφιστής.

Η Σύναξη αυτών ετελείτο στο Μαρτύριο που είχε ανεγερθεί προς τιμήν τους και βρίσκεται στην περιοχή Φωρακίου.

Στους εορτάζοντες και στις εορτάζουσες, χρόνια πολλά και ευάρεστα στο Θεό !!!

Απολυτίκιο:
Ήχος δ'. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Ως Αθλοφόροι ευκλεείς του Σωτήρος, και ιατήρες των ψυχών και σωμάτων, Ανάργυροι εκλάμπετε εν πάση τη γη, νόσων μεν ιώμενοι, ανωδύνως τα βάρη, χάριν δε πορίζαντες, τοις βοώαιν απαύστως χαίρετε κρήναι θείων δωρεών, Κύρε θεόφρον, και Ιωάννη ένδοξε.

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...