Τη Αγία και Μεγάλη Πέμπτη oι Άγιοι Πατέρες παραδεδώκασιν ημίν εορτάζειν τον ιερόν Νιπτήρα, τον Μυστικόν Δείπνον, την υπερφυά Προσευχήν και την Προδοσίαν αυτήν».

είναι το συναξάρι της Αγίας και Μεγάλης Πέμπτης. Η αγία μας Εκκλησία τιμά την αγία

 αυτή ημέρα, όσα έλαβαν χώρα στο υπερώο της Ιερουσαλήμ και όσα ακολούθησαν

 μετά το Μυστικό Δείπνο. Το Θείο Δράμα οδεύει προς την ολοκλήρωσή του. 

Ο εκουσίως και αδίκως Παθών για τη δική μας σωτηρία Κύριος, γνωρίζει ότι έφτασε το

τέλος της επί γης παρουσίας Του. Η προδοσία του αγνώμονα μαθητή, η σύλληψη, 

οι εξευτελισμοί, το ψευτοδικαστήριο, η καταδίκη,τα μαστιγώματα με το φοβερό 

φραγγέλιο και ο σταυρικός θάνατος είναι θέμα ωρών. Ως άνθρωπος αισθανόταν το δια της

θυσίας Του βαρύ φορτίο της απολυτρώσεως του ανθρωπίνου γένους και

γι’ αυτό αγωνιούσε υπερβαλλόντως. Δεν τον ενδιέφερε το δικό Του μαρτύριο και 

ο θάνατος, αλλά η συνέχιση του σωτηριώδους έργου Του.

 Γι’ αυτό λοιπόν αφιέρωσε το βράδυ της προπαραμονής του επικείμενου ιουδαϊκού

Πάσχα και παραμονή της δικής Του σταυρικής θυσίας, στους αγαπημένους

 Του μαθητές. «Επιθυμία επεθύμησα τούτο το πάσχα φαγείν μεθ΄ υμών προ του 

με παθείν» τους είπε. Ήθελε να φάγει για τελευταία φορά μαζί τους.

Μα το σπουδαιότερο να τους αφήσει τις τελευταίες παρακαταθήκες Του

 και πάνω απ’ όλα να τελέσει τον Μυστικό Δείπνο, να παραδώσει την υπερφυά

 Θεία Ευχαριστία, η οποία θα τελείται στο διηνεκές, ως η αέναη πραγματική παρουσί

α Του στην Εκκλησία. Από εκείνη την βραδιά εκείνης της Πέμπτης που ο Κύριος παρέδωκε

 το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας στους μαθητές του, το σώμα του και το

αίμα του προσφέρεται σε όλους τους ανθρώπους κάθε φορά που τελείται Θεία Λειτουργιά πάνω στην Αγία Τράπεζα

Στο υπερώο της Ιερουσαλήμ μέσα σε ατμόσφαιρα έντονης συγκινήσεως

 και σε ένδειξη πραγματικής και άδολης αγάπης, έσκυψε ως δούλος ο Κύριος

και έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του. Με την πράξη Του αυτή ήθελε να διδάξει 

έμπρακτα το πρωταρχικό χρέος της αλληλοδιακονίας των ανθρώπων. 

«,Ουκ ήλθον διακονηθήναι αλλα διακονήσαι

Κατόπιν κάθισαν στο τραπέζι του δείπνου. Ο Κύριος θέλησε κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσει 

την υπόθεση του προδότη μαθητή. Δεν ήταν δυνατόν να καθίσει ο άνομος εκείνος

 μαζί τους στην παράδοση του φρικτού Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, πολλώ δε 

μάλλον να κοινωνήσει σε αυτό. Λέγει λοιπόν «Εις εξ’ υμών παραδώσει με, ο εσθίων

 μετ’ εμού» .Τα λόγια αυτά έφεραν αναστάτωση στους μαθητές. Δεν περίμεναν 

να ακούσουν τέτοια φοβερή αγγελία και άρχισαν να διερωτώνται: ποιος άραγε 

είναι αυτός; Ο αγαπημένος μαθητής Ιωάννης πέφτοντας στον τράχηλο το

υ Διδασκάλου ρώτησε εξ’ ονόματος όλων: «Κύριε τις εστιν»; και ο Κύριος απάντησε:

 «Εκείνος εστιν ω εγώ βάψας το ψωμίον επιδώσω». Και βουτώντας τεμάχιο άρτου στο 

φαγητό το έδωσε στον Ιούδα. Αυτός το έφαγε και ταυτόχρονα «εισήλθεν εις εκείνον ο Σατανάς»

 .Ο Ιησούς του είπε: «ό ποιείς, ποίησον τάχιον». Ο προδότης μαθητής έφυγε βιαστικά, 

απομακρυνθείς για πάντα από τη χορεία των μαθητών και από την κοινωνία του Θείου Διδασκάλου.

 «Ην δε νύξ» προσθέτει ο Ιωάννης. «Νυξ πραγματική, τονίζει σύγχρονος συγγραφέας, 

αλλά και νυξ πνευματική εν τη ψυχή του Ιούδα, εν η το φως του θείου Πνεύματος δια παντός εσβέσθη»!

Μετά από αυτό ο Κύριος προέβη στη σύσταση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.

 Έλαβε άρτο και αφού ευχαρίστησε έκοψε αυτόν σε τεμάχια και έδωκε στους μαθητές

 του λέγοντας: «Λάβετε, φάγετε, τούτο εστι το σώμα μου το υπέρ υμών διδόμενον». 

Ύστερα πήρε το ποτήριο της ευλογίας, που ήταν γεμάτο με οίνο, και αφού ανέπεμψε 

ευχαριστήριο δέηση στο Θεό Πατέρα έδωκε στους μαθητές Του λέγοντας: 

«Πίετε εξ αυτού πάντες΄ τούτο γαρ εστι το αίμα μου, το της Καινής 

Διαθήκης, το περί πολλών εκχυνόμενον εις άφεσιν αμαρτιών» Αφού κοινώνησαν 

όλοι και έφαγαν, ο Κύριος μίλησε και απεύθυνε την τελευταία αποχαιρετιστήρια ομιλία

 Του στους μαθητές Του. Ο τρόπος της ομιλίας προδίδει στον Κύριο δραματική έκφραση.

Ως άνθρωπος μπροστά στο μαρτύριο, το οποίο γνωρίζει ως Θεός, αγωνιά και λυπάται.

 Αρχίζει με το «Νυν εδοξάσθη ο υιός του ανθρώπου και ο Θεός εδοξάσθη εν αυτώ». 

Τα παθήματα που θα ακολουθήσουν και η ταπείνωση θα είναι η δόξα του Υιού και συνάμα

 αυτή θα είναι η δόξα του Πατέρα. Κύριο χαρακτηριστικό της ομιλίας είναι η προτροπή

για ενότητα και αγάπη μεταξύ των μαθητών και κατ’ επέκταση όλων των ανθρώπων. 

«Εντολήν καινήν δίδωμι υμίν ίνα αγαπάτε αλλήλους καθως εγω ηγάπησα ημας ινα

 και υμεις αγαπάτε αλλήλους» Μετά ακολούθησε η περίφημη αρχιερατική προσευχή 

του Κυρίου. Προσεύχεται στον Ουράνιο Πατέρα για την ενότητα των μαθητών Του. 

Δεν εύχεται να τους πάρει ο Θεός Πατέρας από τον κόσμο, αλλά να τους διαφυλάξει 

από τον πονηρό και τα έργα του. Αφού περατώθηκε και η προσευχή η νύχτα είχε προχωρήσει

 αρκετά. Ο Ιησούς πήρε τους μαθητές Του και πήγε στο Όρος των Ελαιών, σε ένα πραγματικά 

ειδυλλιακό και ήσυχο τόπο, λίγο έξω από τη μεγάλη πόλη. Εκεί υπήρχε κήπος στον οποίο

 μπήκε με τους μαθητές Του για να προσευχηθεί. Να μείνει μόνος «ενώπιος ενωπίω»

 με τον Ουράνιο Πατέρα και να αντλήσει δύναμη για τη μεγάλη δοκιμασία, που Τον περίμενε.

 Ο τρόπος της προσευχής ήταν δραματικός. Ως άνθρωπος

 αγωνιούσε για το επερχόμενο πάθος. 

«Περίλυπός εστιν η ψυχή μου έως θανάτου» είπε στους μαθητές Του. 

«Παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο» παρακαλούσε τον

 Πατέρα και «εγένετο δε

ο ιδρώς αυτού ωσεί θρόμβοι αίματος καταβαίνοντος επί την γην». 

Μάταια προσπαθούσε να νικήσει τη νωθρότητα των μαθητών Του,

 οι οποίοι δε μπορούσαν να κατανοήσουν την κρισιμότητα των

 δραματικών 

εκείνων στιγμών, και έπεφταν σε βαθύ ύπνο.

Κάποια στιγμή ακούστηκαν φωνές και θόρυβος πολύς. 

Έφτασαν οι στρατιώτες με οδηγό τον Ιούδα για να συλλάβουν 

τον Κυριο. 

Χαρακτηριστικό σύνθημα ο ασπασμός του Διδασκάλου από τον

Προδότη . 

Ιούδας ο προδότης δόλιος ών, δολίω φιλήματι παρέδωκε τόν 

Σωτήρα Κύριον, 

τόν Δεσπότην τών απάντων, ως πρόβατον επί σφαγήν, ούτως ηκολούθει, ο Αμνός 

ο τού Θεού, ο Υιός ο τού Πατρός, ο μόνος πολυέλεος.Η σύλληψη πραγματοποιείται.

 Ο Κύριος δέσμιος οδηγείται σε ολονύκτιες ψεύτικες δίκες για να καταδικαστεί

 και να σταυρωθεί. Συντρέχει λοιπόν, τό συνέδριον τών Ιουδαίων, ίνα τόν Δημιουργόν,

 καί Κτίστην τών απάντων, Πιλάτω παραδώση.

Σήμερον ο Ιούδας, καταλιμπάνει τόν Διδάσκαλον, καί παραλαμβάνει τόν διάβολον

Σήμερον ο Ιούδας, παραποιείται θεοσέβειαν, καί αλλοτριούται τού χαρίσματος

, υπάρχων μαθητής, γίνεται προδότης

Σήμερον ο άνομος, αρνείται τόν Διδάσκαλον, μαθητής γενόμενος, Δεσπότην παρέδωκεν,

Τα γεγονότα που έλαβαν χώρα τη Μεγάλη Πέμπτη έχουν τεράστια σωτηριολογική σημασία για μας.

Πρώτ’ απ’ όλα η εκούσια πορεία του Κυρίου προς το Πάθος φανερώνει την άμετρη θεία

 ευσπλαχνία και αγάπη για τον πεσόντα άνθρωπο. Η ολοκληρωτική νίκη της αμαρτίας, της 

φθοράς και του θανάτου μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο με τον σταυρικό θάνατο του

αναμάρτητου Χριστού. Μόνο το τίμιο αίμα του Μεγάλου Αθώου μπορούσε να καθαρίσει

 κάθε ρύπο αμαρτίας σε όλους τους ανθρώπους όλων των εποχών. Μόνο αυτό μπορούσε 

να φέρει την καταλλαγή και την ισορροπία, που είχε διαταράξει σοβαρά το κακό και η αμαρτία.

Αγαπητοί, η Αγία και Μεγάλη Πέμπτη καλεί όλους κληρικούς και λαικούς, να βγούμε 

από το λήθαργο της αμαρτίας και να αναλογιστούμε το μέγεθος της αμαρτωλότητάς μας

. Παράλληλα μας παροτρύνει να σηκώσουμε το βλέμμα μας και να ατενίσουμε τον

 Εσταυρωμένο Κύριό μας, για να δούμε στο πονεμένο Πρόσωπό Του την άκρα

ευσπλαχνία και φιλανθρωπία Του. Να ζητήσουμε ταπεινά γονυκλινείς συγνώμη 

"δια το πλήθος των παραπτωμάτων" μας. Να παρακαλέσουμε τον Λυτρωτή μας να 

κάνει έλεος σε όλους μας και δια του υπέρ ημών εκχυθέντος Τιμίου Αίματός 

Του, να τύχουμε της απολυτρώσεως. Ταπεινοί και ευλαβείς προσκυνητές του εσταυρωμένου 

Κυρίου, αυτές τις άγιες ημέρες, ας θελήσουμε να γεμίσουμε την καρδιά και τη ζωή 

μας από την μακροθυμία και αγάπη του, και να την κάνουμε ζωή, βίωμα, πραγματικότητα.

Κι ας του ψάλουμε όλοι μαζί μ' ένα στόμα και με μια ψυχή:

 «ΔΟΞΑ ΤΗ ΜΑΚΡΟΘΥΜΙΑ ΣΟΥ, ΚΥΡΙΕ, ΔΟΞΑ ΣΟΙ». Αμήν

                                              

Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΝΙΠΤΗΡΟΣ ΣΕ ΖΩΝΤΑΝΗ ΣΥΝΔΕΣΗ

Παρακολουθήστε  σε ζωντανή  σύνδεση  Από τον Ιερό Ναό Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Θεσσαλονίκης την ακολουθία του Νιπτήρος. Για να συνδεθείτε  πιέστε τον σύνδεσμο  ΕΔΩ

Μυσταγωγῶν σου Κύριε, πλ. α΄

Μυσταγωγῶν σου Κύριε τοὺς Μαθητάς, ἐδίδασκες λέγων. Ὦ φίλοι, ὁρᾶτε, μηδεῖς ὑμᾶς χωρίσει μου φόβος· εἰ γὰρ πάσχω, ἀλλ' ὑπὲρ τοῦ Κόσμου· μὴ οὖν σκανδαλίζεσθε ἐν ἐμοί· οὐ γὰρ ἦλθον διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι, καὶ δοῦναι τὴν ψυχήν μου, λύτρον ὑπὲρ τοῦ Κόσμου. Εἰ οὖν ὑμεῖς φίλοι μού ἐστε, ἐμὲ μιμεῖσθε· ὁ θέλων πρῶτος εἶναι, ἔστω ἔσχατος, ὁ δεσπότης, ὡς ὁ διάκονος· μείνατε ἐν ἐμοί, ἵνα βότρυν φέρητε· ἐγὼ γάρ εἰμι τῆς ζωῆς ἡ ἄμπελος.

ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΠΙΚΡΑΝΘΗ...

Του π.Παντελεήμονος Κρούσκου

Ο Νυμφίος έχει εισοδεύσει ήδη στις ζωές μας και αλλού βρήκε αμπάρες, αλλού αγκαλιά ανοικτή( ο Έρως!).

Έπειτα απομακρύνεται σε ένα σκοτάδι μυστηρίου . Τα βάγια πλέον μαράθηκαν , οι εχθροί αποστομώθηκαν, οι φίλοι ζυγίζουν την προδοσία και την άρνηση,τα καρφιά ετοιμάζονται, ο σταυρός σχηματίζεται, ένας άνθρωπος "κεράμιον ύδατος βαστάζων" τραβάει προς την πηγή με εσωτερική πληροφορία άνωθεν, ο Ιούδας ωχριά και τρέμει, ο Καϊάφας "άκων προφητεύει" πώς "συμφέρει έναν υπέρ του λαού απολέσαι".

 Και το μεγάλο Θύμα, ο Κύριος πρωταγωνιστής του δράματος,αυτός που κινεί την ιστορία; Ακόμα με το μύρο της αμαρτωλού(δέξαι μου τας πηγάς των δακρύων!) να στάζει από τα ρούχα του, απομακρύνεται για λίγο από το σκηνικό.

Προσεύχεται στην ερημία; Αφήνει στους μαθητές μυστικές παρακαταθήκες; Απομονώνεται στη Βηθανία κρυμμένος από τα μάτια και τις διαθέσεις εχθρών και φίλων; Σκοτάδι μυστηρίου η Μεγάλη Τετάρτη.

Μα μήπως και ολόκληρη η επι γης πορεία του Θεού που έγινε άνθρωπος δεν καλύπτεται από ένα πέπλο μυστηρίου μέχρι την αποκάλυψη και την δόξα του Σταυρού;

Η ημέρα αυτή λες και είναι ετοιμόγεννη σε ένα μυστικό τοκετό. Γιατί η Μεγάλη Πέμπτη και Μεγάλη Παρασκευή θα μπουν σε λίγο δυναμικά στο προσκήνιο με τα ιστορικά και ευαγγελικά γεγονότα, με το πλήθος των προσκυνητών που θα παραμένει πλήθος αλλά το τί ήθος θα επιδείξει είναι ακόμα άγνωστο.
Σκοτάδι και πίκρα όμως η Μεγάλη Τετάρτη. Πίκρα τόσο μεγάλη και βαθιά όσο μεγάλη και αληθινή είναι η ύπαρξη ενός Θεανθρώπου που θυσιάζεται και βλασφημείται εκούσια. Ο Μεγάλος επισκέπτης έρχεται για να κτυπήσει την πόρτα. Τώρα είναι η ώρα η μεγάλη του Νυμφίου : ο Σταυρός! Όλα τ'άλλα που πρoηγήθηκαν μια πρόγευση .

Ιδού ο Νυμφίος έρχεται αναρτηθήναι εν ξύλω του σώσαι τον άνθρωπον.

Πόσοι το πληροφορούνται και το κατανοούν αυτό; Πώς αντανακλά αυτό το Δράμα , αυτός ο Ερχομός στη ζωή μας , στην καθημερινότητα μας, στον περιβόητο πολιτισμό μας, στη γη της κατάθλιψης,του κορεσμού και του θανάτου, της θρησκειακής ή μηδενιστικής αυτοτέλειας και αυτάρκειας; Άλλος θα τον προσεγγίσει με την "θρησκεία" του, άλλος με διάθεση νοσταλγίας, άλλος με οργή και άλλος απλά θα αδιαφορήσει. Και η Χάρη θα περάσει, θα προσπεράσει, θα φύγει.

Ας μείνουμε ξύπνιοι(γρηγορείτε) να την κρατήσουμε σαν αυτούς τους "βιαστές" του ευαγγελίου μέσα μας...

Γιατί άλλωστε ο κόσμος δεν δέχτηκε το Φως και εμείς οφείλουμε να μην είμαστε εκ του κόσμου τούτου..

Τὰ δυὸ δένδρα

Ζαλίζεται κανένας κι ἀπελπίζεται, βλέποντας σὲ ποιὸν καιρὸν ζοῦμε. Σ᾿ ἕναν καιρὸ ὁλότελα παλαβὸν καὶ σκοτισμένον ποὺ ἡ τρέλλα κι ἡ ἀνοησία ἔχουνε κυριαρχήσει ἐπάνω σ᾿ ὅλον τὸν κόσμο...

Κάθουμαι καὶ συλλογίζουμαι κι ἀπορῶ πῶς οἱ σημερινοὶ ἄνθρωποι ἔχουνε τὴν ἰδέα πὼς πηγαίνουνε μπροστά, πὼς προοδεύουνε σὲ ὅλα, ἐνῶ στ᾿ ἀλήθεια πηγαίνουνε ὅλο καὶ πίσω, κατεβαίνουνε ὅλο καὶ παρακάτω;...

Ἀπ᾿ ὅλα λείπει κάποια οὐσία, κάποια νοστιμάδα, ποὺ εἴχανε ἄλλη φορά, λείπει ἡ θέρμη τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἀγάπης, γιατὶ ἅπλωσε ἡ ψύχρα τοῦ θανάτου, ἡ ἀπιστία στὸν Θεὸ κι ἡ πίστη στὴ μηχανή.

Ἡ μηχανὴ στόμωσε τὰ αἰσθήματά μας καὶ σφάλισε μέσα μας τὴν πηγὴ ποὺ ἀνάβρυζε κάθε ἀληθινὴ πνευματικὴ χαρά. Σκότωσε τὴν ἁπλότητα. Ἡ μηχανὴ εἶναι ψυχρὴ γιατὶ εἶναι γέννημα τοῦ μυαλοῦ, γέννημα τῆς «ψυχρῆς λογικῆς». Πῶς νὰ μὴν παγώση ὁ μέσα μας ἄνθρωπος καθισμένος ἐπάνω στὸν Βόρειο Πόλο τοῦ μυαλοῦ; Θυσιάσαμε τὰ πρωτοτόκια γιὰ νὰ φᾶμε τὴ φακή. Χαλάσαμε τὸν μέσα μας ἄνθρωπο γιὰ νὰ βολέψουμε μόνο τὸν ἀπ᾿ ἔξω ἄνθρωπο. Σβήσαμε τὴν ἀπὸ μέσα φωτιὰ πού μας ζέσταινε, γιὰ νὰ ἀνάψουμε ἀπ᾿ ἔξω ἀπὸ τὸ σπίτι μας μιὰ φωτιὰ ψυχρή, ποὺ δὲ ζεσταίνει, καὶ θαρροῦμε πὼς θὰ ζεσταθοῦμε κυττάζοντας τὴν ψεύτικη φεγγοβολή της. Πιστέψαμε πὼς ἔτσι θὰ βροῦμε τὴν ἄκρη τῶν δεινῶν μας καὶ πάσα εὐτυχία, κι ἀντὶς αὐτό, περιπλεχθήκαμε σὲ μεγάλες ἀγωνίες καὶ σὲ βάσανα καινούρια ποὺ δὲν τὰ ξέραμε πρωτύτερα. Ἀλλὰ μία φορὰ ποὺ πήραμε αὐτὸν τὸν δρόμο, τραβᾶμε τὸν κατήφορο ὅλο με περισσότερη φόρα, ἂν καὶ βλέπουμε πὼς ὁ δρόμος ποὺ περπατᾶμε εἶναι ἔρημος καὶ κρύος. Γυρεύουμε νὰ βροῦμε ξεκούραση τρέχοντας ἀπάνω σὲ τριβόλους, ὀνειρευόμαστε περιβόλια στὴ Σαχαλίνα ποὺ δὲν φυτρώνει τίποτα...

Αὐτὴ λοιπὸν ἡ κρυάδα σκεπάζει σήμερα ὅσα κάνει ὁ ἄνθρωπος μὲ τὰ χέρια του, μὲ τὸ μυαλό του καὶ μὲ τὴν καρδιά του. Κύτταξε τὰ σπίτια του, τ᾿ ἁμάξια του, τ᾿ ἅρματά του, τὰ ροῦχα του, τὰ καράβια του, τὰ μαγαζιά του, τὰ βιβλία του, ὅλα ὅ,τι κάνει. Ἂν ὑπάρχει ἀκόμα πουθενὰ λιγοστὴ πνοή, λιγοστὴ ζεστασιά, αὐτὴ βγαίνει ἀπ᾿ ὅ,τι βαστᾶ ἀπ᾿ τὰ περασμένα, εἴτε στὸ χτίριο, εἴτε στὸ καράβι, εἴτε στὴ ζωγραφική, εἴτε στὸ βιβλίο, ἀπ᾿ ὅ,τι γεννήθηκε τότε ποὺ ἤτανε πιὸ ἁπλὸς καὶ πιὸ ἀληθινός.

Γιατὶ, ὅπως τὸ κάθε πράγμα, ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἄνθρωπος ὅσο στέκεται μέσα στὰ φυσικὰ σύνορά του. «Μὰ ποιὰ εἶναι αὐτὰ τὰ φυσικὰ σύνορά του;» ρωτᾶνε πολλοί. «Μήπως δὲν βρίσκεται μέσα στὰ σύνορά του κάνοντας ὅ,τι μπορεῖ νὰ κάνει κι ὅ,τι θέλει νὰ κάνει;» Κατὰ τὴ δική μου τὴν ἁπλὴ γνώμη δὲν βρίσκεται ὁ ἄνθρωπος μέσα στὰ σύνορά του κάνοντας ὅ,τι μπορεῖ καὶ ὅ,τι θέλει. Εἶναι σὰν τὸ μωρὸ παιδί, ποὺ σὰν τ᾿ ἀφήσεις νὰ κάνει ὅ,τι θέλει, γρήγορα θὰ γκρεμισθεῖ καὶ θὰ σκοτωθεῖ. Ὁ ἐγωϊσμὸς καὶ ἡ περηφάνεια θὰ τὸν σπρώξει σ᾿ ἕνα δρόμο ποὺ δὲν εἶναι γιὰ τὰ πόδια του. Γι᾿ αὐτὸ κι ὁ Θεὸς τοῦ ἔβαλε σύνορο, γιὰ νὰ μὴν πάγει στὴν καταστροφή του. Τοῦ ῾δωσε νόμο πού, σύμφωνα μ᾿ αὐτόν, χρωστᾶ νὰ πορεύεται. «Ἂν ἀκούσετε αὐτὰ ποὺ λέγω, εἶπε, τὰ ἀγαθὰ τῆς γῆς θὰ φᾶτε. Μὰ ἂν δὲν μ᾿ ἀκούσετε, θὰ σᾶς φάγει ἡ μάχαιρα (ὁ θάνατος)». Νά, γύρισε καὶ κύτταξε, τί γίνεται σήμερα; Ὁ ἄνθρωπος ποτὲ δὲν εἶχε στολίσει μὲ τόσα ψεύτικα στολίδια «τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος». Γέμισε τὸν κόσμο ἀπὸ μηχανές, δοῦλες τάχα ποὺ ὑπηρετᾶνε τὸν ἀφέντη τους. Μὰ ποτὲ δὲν ἤτανε ὁ ἄνθρωπος τόσο δυστυχισμένος, τόσο φοβισμένος, τόσο ἀπροστάτευτος, τόσο σαστισμένος, τόσο φτωχὸς σὲ ἀληθινὰ πλούτη!

Δὲν εἶναι παράξενο τὸ πῶς γίνεται, ὑστέρα ἀπὸ τόσα μέσα, ὑστέρα ἀπὸ τέτοια μηχανικὴ ἁρματωσιά, ποὺ ζαλίσθηκε κι ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ ὅ,τι μπόρεσε νὰ κάνει, νὰ μὴ βρίσκει ἡσυχία κι ἀνάπαυση ἐνῶ ἴσια-ἴσια γι᾿ αὐτὴν τὴν ἡσυχία τοῦ τά ῾φτιαξε; Χωρὶς νὰ τὸ καταλάβει, ὅσα κάνει γιὰ τὸ καλό του, γυρίζουνε σὲ κακό...

Ἔβαλε ὅλη τὴν τέχνη του καὶ φιλοτέχνησε ἕνα στεφάνι μαλαματένιο καὶ στολισμένο μὲ τὰ πιὸ ἀκριβὰ πετράδια, γιὰ νὰ τὸ φορέσει στὸ κεφάλι του σὰν νικητὴς τῆς φύσης καὶ τῆς «τυφλῆς μοίρας» ποὺ θαρρεῖ πὼς κυβερνᾶ τὸν κόσμο, καὶ μόλις τὸ βάζει στὸ κεφάλι του γίνεται στέφανος ἐξ ἀκανθῶν ποὺ τρυπᾶ τὰ μηλίγκια του καὶ τὸ μέτωπό του τὸ γεμάτο περηφάνεια, καὶ τρέχει τὸ αἷμα στὰ μάτια του ποὺ θαρρούσανε πὼς τὰ βλέπανε ὅλα, ὡς τὴν ἄκρη τοῦ παντός.

Ποιὸ εἶναι λοιπὸν τὸ κρυμμένο αὐτὸ χέρι ποὺ τὰ ἀλλάζει ὅλα καὶ τὰ κάνει ἀνάποδα ἀπὸ τοὺς πόθους του, ποὺ κάνει ἄμμο τὸ χρυσάφι του, ποὺ τὸν ἐξευτελίζει καὶ τσαλαπατᾶ τὴν περηφάνειά του; Καὶ ποῦ ὅσο περισσότερο περηφανεύεται, τόσο χειρότερος εἶναι ὁ ἐξευτελισμός του; Καὶ ποὺ ἀντὶ νὰ παίρνει ἀντάμειψη γιὰ τὰ μεγάλα καὶ τὰ τρανὰ ποὺ κατορθώνει νὰ κάνει, παιδεύεται σκληρὰ σὰν νὰ τὸν βρίσκει ἡ τιμωρία γιὰ κάποια μεγάλη ἁμαρτία ποὺ ἔκανε; Κι ὄχι μονάχα δὲν στρέφει πίσω ἀπὸ τὸν δρόμο ποὺ πῆρε ἀλλὰ τρέχει καὶ μὲ περισσότερο πεῖσμα, κι ἂς εἶναι ματωμένα τὰ πόδια του. Ὁ ἴδιος «ὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος» ποὺ ἀπάτησε τοὺς πρωτόπλαστους καὶ τοὺς παρακίνησε νὰ ἀπογευθοῦνε ἀπὸ τὸ δέντρο τῆς Γνώσης λέγοντάς τους πὼς θὰ γίνουνε Θεοί, ὁ ἴδιος ὄφις μιλᾶ στὸ αὐτὶ τῆς ἀνθρωπότητας κάθε φορὰ ποὺ σταματᾶ κουρασμένη σ᾿ αὐτὸν τὸν δρόμο ποὺ δὲν βγάζει πουθενά, καὶ τὴν μποδίζει νὰ πάρει ἄλλον δρόμο πιὸ ταπεινόν, πιὸ εἰρηνικόν, πιὸ ἥμερον, καὶ τῆς λέγει:

«Ἐσὺ ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶσαι γιὰ τὴν ταπεινὴ ζωὴ ποὺ ζοῦνε τὰ ἁπλὰ τὰ πλάσματα ὁποῦ ὑποτάζονται στὸ θέλημα Ἐκείνου, ποὺ τὰ ἔπλασε. Γιὰ σένα δὲν ὑπάρχει κανένα σύνορο, ἐσὺ εἶσαι ὁ κύριος τοῦ παντός, ἐσὺ βάζεις σύνορα γιὰ τὰ ἄλλα πλάσματα. Γιὰ σένα δὲν ὑπάρχει νόμος· ἡ δική σου ἡ θέληση εἶναι ὁ νόμος. Ἡ ὑποταγὴ κι ἡ ταπείνωση εἶναι μιζέριες ποὺ πρέπουνε σὲ σκλάβους, κι ὄχι σὲ σένα ποὺ σκλαβώνεις τὰ πάντα καὶ τὰ κάνεις νὰ δουλεύουνε στὴν ὑπηρεσία σου. Κύτταξε τί φοβερὰ κι ἀπίστευτα πράγματα ἔφτιαξε ἡ περηφάνειά σου. Μπορεῖ νὰ φτιάξει τέτοια θαυμαστὰ πράγματα ἡ ταπείνωση;

Μὴν κυττᾶς πὼς εἶσαι ματωμένος καὶ γεμάτος ἀγωνία, καὶ πὼς δὲν κάθισες ἀκόμα ἐπάνω στὸν χρυσὸ θρόνο τῆς δόξας σου. Τράβα μπροστά! Νά, κοντεύεις νὰ φτάξεις! Θὰ γίνεις Θεὸς καὶ θὰ ὑποταχθοῦνε ὅλα σε σένα. Μὴν πιστεύεις στὰ παραμύθια. Παραμύθι εἶναι πὼς ὑπάρχει Θεὸς ἄλλος ἀπὸ μένα κι ἀπὸ σένα ποὺ σὲ προσκαλῶ νὰ βασιλέψεις μαζί μου.... Μὴν θαρρεῖς πῶς θὰ σὲ θρέψει τὸ δέντρο τῆς Ζωῆς, ὅπως σοῦ εἴπανε. Μὴν τρῶς πιὰ ἀπ᾿ αὐτὸ μαζί με τ᾿ ἄλλα τὰ ζῶα. Παράτησέ το αὐτὸ τὸ δένδρο. Πάρε καὶ φάγε ἀπὸ τὸ δέντρο τῆς Γνώσης, γιὰ νὰ γίνεις Θεός. Αὐτὸς ποὺ σοῦ εἶπε νὰ φυλαχθεῖς καὶ νὰ μὴ φᾶς ἀπὸ τὸν καρπό του, τὸ ἔκανε ἀπὸ ζήλεια γιὰ νὰ σ᾿ ἔχει στὶς προσταγές του, γιὰ νὰ μὴν ἀνοίξεις τὰ μάτια σου...».

«Τί ἔκανες μὲ τὴ Γνώση ποὺ ἀπόχτησες τρώγοντας ἀπὸ τὸ δέντρο της; Ἔκανες τοῦτον τὸν κόσμο σου, εἶναι πιὸ τέλειος ἀπὸ κεῖνον τὸν χοντροκαμωμένον ποὺ ἔφτιαξε ὁ Θεὸς μὲ τὸ δέντρο τῆς Ζωῆς. Κύτταξε τί θαυμαστὲς μηχανὲς ἔβαλες στὴν ὑπηρεσία σου, καὶ βγάλε ἀπὸ τὸ μυαλό σου αὐτὸ ποὺ δυνάμωσε μονομιᾶς σὰν ἄκουσες τὰ λόγια μου κι ἔφαγες ἀπὸ τὸ δέντρο τὸ δικό μου. Μὴν χασομερᾶς, μὴν διστάζεις, μὴν σταματᾶς μέρα-νύχτα...»

«Νά ῾χεις πάντα στὸ νοῦ σου πὼς οἱ περήφανοι δὲν θέλουνε νὰ καθίσουνε στὴ μάντρα ποὺ τὴ λένε Παράδεισο γιατὶ εἶναι πλασμένοι γιὰ τὸ δικό μου βασίλειο ποὺ τὸ λένε Κόλαση. Ἐγὼ εἶμαι ἐκεῖνος ποὺ μὲ λέγανε μία φορὰ Ἑωσφόρο, δηλαδὴ Αὐγερινό, καὶ τώρα μὲ λένε Σατανᾶ. Ἀπὸ τὸ πεῖσμα μου γκρεμίσθηκα, γιατὶ θέλησα νὰ στήσω τὸν θρόνο μου πιὸ πάνω ἀπὸ τὸν θρόνο τοῦ Θεοῦ. Μὰ δὲν μετάνοιωσα, γιατὶ ἂν μετάνοιωνα θὰ γινόμουν σκλάβος, σὰν κι αὐτούς, ποὺ εἶναι γεννημένοι γιὰ νὰ κάθουνται μέσα στὴ μάντρα τοῦ Παραδείσου. Ἔτσι κι ἐσύ, θὰ ματώνεσαι καὶ θὰ κατρακυλᾶς στὴ λάσπη τὴν ὥρα ποὺ θαρρεῖς πὼς ἔγινες ἀφέντης τοῦ κόσμου, μὰ δὲν θὰ σκύψεις τὸ κεφάλι σου. Γιατὶ ἐγὼ εἶμαι «ὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος» με τὶς πολλὲς βόλτες στὸ μακρὺ κορμί μου, κι ἂν γλυτώσεις ἀπὸ τὴ μιά, σὲ σφίγγω μὲ τὴν ἄλλη καὶ σὲ ξαναφέρνω στὸ θέλημά μου. Ἐγὼ θὰ παλεύω ἕως τὴ συντέλεια τοῦ κόσμου.

Θέλω νὰ σ᾿ ἔχω παντοτεινὰ στὴν προσταγή μου, καὶ στὸ τέλος θὰ μὲ φχαριστήσεις, γιατὶ θὰ νικήσουμε μία μέρα, καὶ θὰ κάνουμε τὸν κόσμο ὅπως τὸν θέλουμε ἐμεῖς, κι ὄχι ὅπως τὸν θέλησε Αὐτὸς ποὺ σοῦ εἶπε νὰ μὴν φᾶς ἀπὸ τὸ ἁψὺ τὸ δέντρο μου, παρὰ νὰ θρέφεσαι ἀπὸ τὸ μαλαχτικὸ δέντρο τῆς Ζωῆς, ποὺ τὰ φύλλα του τ᾿ ἀργοσαλεύει εἰρηνικὰ τὸ ἥμερο ἀγέρι τῆς ταπείνωσης καὶ τῆς ἁπλότητας, καὶ δὲν τὰ ταράζει ποτὲς ὁ ἀνεμοστρίφουλας τῆς ἀλαζονείας καὶ τῆς παρακοῆς, ποὺ ἀναμαλλιάζει τὸ δέντρο τῆς Γνώσης, τὸ δέντρο τὸ δικό μου...».

Το δείπνο και η προδοσία του Ιούδα

Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στο γεγονός της προδοσίας του Κυρίου από τον Ιούδα και στο δείπνο κατά το οποίο μια αμαρτωλή γυναίκα έπλυνε με μύρο τα πόδια του Ιησού. Να πώς αναφέρει τα γεγονότα αυτά ο ευαγγελιστής Ιωάννης.

Στο μεταξύ πλησίαζε το Πάσχα, η μεγάλη γιορτή των Ιουδαίων. Έξι μέρες πριν από το Πάσχα ήρθε ο Ιησούς ξανά στη Βηθανία όπου ζούσαν ο Λάζαρος με τις αδελφές του. 
Για χάρη του ετοίμασαν δείπνο. Η Μάρθα υπηρετούσε τους καλεσμένους κι ο Λάζαρος παρακαθόταν στο τραπέζι μαζί με τον Ιησού. Τότε η Μαρία πήρε ένα μπουκάλι από το πιο ακριβό άρωμα της νάρδου και άλειψε με αυτό τα πόδια του Ιησού. Κι ύστερα τα σκούπισε με τα μαλλιά της για να του δείξει την άπειρη ευγνωμοσύνη και αγάπη της. Όλο το σπίτι πλημμύρισε από την ευωδία.

Ένας από τους μαθητές του Κυρίου, ο Ιούδας ο Ισκαριώτης είπε: «Αυτό το μύρο κοστίζει τριακόσια ασημένια νομίσματα. Γιατί να μην πουληθεί και να μοιραστούν τα χρήματα στους φτωχούς;». Είπε αυτά τα λόγια, όχι γιατί νοιαζόταν για τους φτωχούς, αλλά επειδή κρατούσε το κοινό ταμείο και συχνά χρησιμοποιούσε για τον εαυτό του χρήματα από αυτό. Τότε του είπε ο Ιησούς προφητικά: «Αφήστε αυτή τη γυναίκα ήσυχη. Αυτό που κάνει είναι για την ημέρα του ενταφιασμού μου. Τους φτωχούς θα τους έχετε πάντοτε μαζί σας, εμένα όμως δεν θα με έχετε. Και σας βεβαιώνω ότι, όπου κηρυχτεί το ευαγγέλιο, θα γίνεται λόγος και γι’ αυτήν την πράξη της».

Τότε ο Ιούδας πήγε στους αρχιερείς και τους είπε ότι είναι πρόθυμος να προδώσει τον Κύριο. Αυτοί χάρηκαν και του υποσχέθηκαν ότι θα του δώσουν χρήματα. Όλοι περίμεναν πια την κατάλληλη ευκαιρία.

Πολλοί Ιουδαίοι μόλις έμαθαν ότι ο Ιησούς βρίσκεται στη Βηθανία ήρθαν να δουν αυτόν και τον Λάζαρο που είχε αναστηθεί από τους νεκρούς. Γι’ αυτό οι αρχιερείς και οι Φαρισαίοι αποφάσισαν να σκοτώσουν και τον Λάζαρο, επειδή ήταν ο ίδιος η ζωντανή απόδειξη της δύναμης και θεότητας του Κυρίου.
πηγή

«ΕΡΧΕΤΑΙ ΕΠΙ ΣΦΑΓΗΝ ΕΚΟΥΣΙΟΝ»(Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και το νόημα της Μεγάλης Πέμπτης) ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤZOY

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ

«ΕΡΧΕΤΑΙ ΕΠΙ ΣΦΑΓΗΝ ΕΚΟΥΣΙΟΝ»

(Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και το νόημα της Μεγάλης Πέμπτης)

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου Καθηγητού

      «Τη Αγία και Μεγάλη Πέμπτη οι τα πάντα καλώς διαταξάμενοι θείοι Πατέρες, αλληλοδιαδόχως εκ τε των θείων Αποστόλων και των ιερών Ευαγγελίων παραδεδώκασιν ημίν τέσσερά τινα εορτάζειν΄ τον ιερόν Νιπτήρα, τον Μυστικόν Δείπνον (δηλαδή την παράδοσιν των καθ’ ημάς  φρικτών Μυστηρίων), την υπερφυά Προσευχήν και την Προδοσίαν αυτήν». 

      Αυτό είναι το συναξάρι της Μεγάλης Πέμπτης. Η αγία μας Εκκλησία τιμά την  γία αυτή ημέρα όσα έλαβαν χώρα στο υπερώο της Ιερουσαλήμ και όσα ακολούθησαν μετά το Μυστικό Δείπνο.

       Το Θείο Δράμα οδεύει προς την ολοκλήρωσή του. Ο εκουσίως και αδίκως Παθών για τη δική μας σωτηρία Κύριος γνωρίζει ότι έφτασε το τέλος της επί γης παρουσίας Του. Η προδοσία του αγνώμονα μαθητή, η σύλληψη, οι εξευτελισμοί, το ψευδοδικαστήριο, η καταδίκη και ο σταυρικός θάνατος είναι θέμα ωρών. Ως άνθρωπος αισθανόταν το δια της θυσίας Του βαρύ φορτίο της απολυτρώσεως του ανθρωπίνου γένους και γι’ αυτό αγωνιούσε υπερβαλλόντως. Δεν τον ενδιέφερε το δικό Του μαρτύριο και ο θάνατος, αλλά η συνέχιση του σωτηριώδους έργου Του.

       Γι’ αυτό λοιπόν αφιέρωσε το βράδυ της προπαραμονής του επικείμενου ιουδαϊκού Πάσχα και παραμονή της δικής Του σταυρικής θανής στους αγαπημένους Του μαθητές. «Επιθυμία επεθύμησα τούτο το πάσχα φαγείν μεθ΄ υμών προ του με παθείν» (Λουκ.22,15) τους είπε. Ήθελε να φάγει για τελευταία φορά μαζί τους. Μα το σπουδαιότερο να τους αφήσει τις τελευταίες παρακαταθήκες Του και πάνω απ’ όλα να τελέσει τον Μυστικό Δείπνο, να παραδώσει την υπερφυά Θεία Ευχαριστία, η οποία θα τελείται στο διηνεκές, ως η αέναη πραγματική παρουσία Του στην Εκκλησία.

        Στο υπερώο της Ιερουσαλήμ μέσα σε ατμόσφαιρα έντονης συγκινήσεως και σε ένδειξη πραγματικής και άδολης αγάπης, έσκυψε ως δούλος ο Κύριος και έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του. Με την πράξη Του αυτή ήθελε να διδάξει έμπρακτα το πρωταρχικό χρέος της αλληλοδιακονίας των ανθρώπων. «Ο μείζων εν υμίν γινέσθω ως ο νεώτερος, και ο ηγούμενος ως ο διακονών» (Λουκ.22:25), άφησε ως ύψιστη εντολή για τις κατοπινές ανθρώπινες γενεές.

       Κατόπιν κάθισαν στο τραπέζι του δείπνου. Ο Κύριος θέλησε κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσει την υπόθεση του προδότη μαθητή. Δεν ήταν δυνατόν να καθίσει ο άνομος εκείνος μαζί τους στην παράδοση του φρικτού Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, πολλώ δε μάλλον να κοινωνήσει σε αυτό. Λέγει λοιπόν «Εις εξ’ υμών παραδώσει με, ο εσθίων μετ’ εμού» (Μάρκ.14,18, Ιωάν.13,22). Τα λόγια αυτά

 έφεραν αναστάτωση στους μαθητές. Δεν περίμεναν να ακούσουν τέτοια φοβερή αγγελία και  άρχισαν να διερωτώνται: ποιος άραγε είναι αυτός; Ο αγαπημένος μαθητής Ιωάννης πέφτοντας στον τράχηλο του Διδασκάλου ρώτησε εξ’ ονόματος όλων: «Κύριε τις εστιν»; και ο Κύριος απάντησε: «Εκείνος εστιν ω εγώ βάψας το ψωμίον επιδώσω» (Ιωάν.13,26). Και βουτώντας τεμάχιο άρτου στο φαγητό το έδωσε στον Ιούδα. Αυτός το έφαγε και ταυτόχρονα «εισήλθεν εις εκείνον ο Σατανάς» (Ιωάν.13,27). Ο Ιησούς του είπε: «ό ποιείς, ποίησον τάχιον» (Ιωάν.13,27). Ο προδότης μαθητής έφυγε βιαστικά, απομακρυνθείς για πάντα από τη χορεία των μαθητών και από την κοινωνία του Θείου Διδασκάλου. «Ην δε νύξ» προσθέτει ο Ιωάννης. «Νυξ πραγματική,τονίζει σύγχρονος συγγραφέας, αλλά και νυξ πνευματική εν τη ψυχή του Ιούδα, εν η το φως του θείου Πνεύματος δια παντός εσβέσθη»!

        Μετά από αυτό ο Κύριος προέβη στη σύσταση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. Έλαβε άρτο και αφού ευχαρίστησε έκοψε αυτόν σε τεμάχια και έδωκε

στους μαθητές του λέγοντας: «Λάβετε, φάγετε, τούτο εστι το σώμα μου», το αληθινό το πραγματικό, «το υπέρ υμών διδόμενον» (Λουκ.22,19). Ύστερα πήρε το ποτήριο της ευλογίας, που ήταν γεμάτο με οίνο, και αφού ανέπεμψε ευχαριστήριο δέηση στο Θεό Πατέρα έδωκε στους μαθητές Του λέγοντας: «Πίετε εξ αυτού πάντες΄ τούτο γαρ εστι το αίμα μου, το της Καινής Διαθήκης, το περί πολλών εκχυνόμενον εις άφεσιν  αμαρτιών» (Ματθ.26,28, Μάρκ.14,24).

      Αφού κοινώνησαν όλοι και έφαγαν, ο Κύριος μίλησε και απεύθυνε την τελευταία αποχαιρετιστήρια ομιλία Του στους μαθητές Του. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης διασώζει στο Ευαγγέλιό Του ολόκληρη αυτή την εκτενή ομιλία στα κεφάλαια 13-16. Ο τρόπος της ομιλίας προδίδει στον Κύριο δραματική έκφραση. Ως άνθρωπος μπροστά στο

μαρτύριο, το οποίο γνωρίζει ως Θεός αγωνιά και λυπάται. Αρχίζει με το «Νυν εδοξάσθη ο υιός του ανθρώπου και ο Θεός εδοξάσθη εν αυτώ» (Ιωάν.13,31). Τα παθήματα που θα ακολουθήσουν και η ταπείνωση θα είναι η δόξα του Υιού και συνάμα αυτή θα είναι η δόξα του Πατέρα. Οι αλήθειες και οι ηθικές ιδέες της ομιλίας την καθιστούν πραγματικά μοναδική. Η τρυφερότητα προς τους μαθητές Του είναι έκδηλη, τους αποκαλεί «τεκνία».Κύριο χαρακτηριστικό της ομιλίας είναι η προτροπή για ενότητα και αγάπη μεταξύ των μαθητών και κατ’ επέκταση όλων των ανθρώπων. «Εντολήν καινήν δίδωμι υμίν ίνα αγαπάτε αλλήλους» (Ιωάν.13,3) και«Ειρήνην αφίημι υμίν, ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν» (Ιωάν.14,27).

      Μετά ακολούθησε η περίφημη αρχιερατική προσευχή του Κυρίου. Προσεύχεται στον Ουράνιο Πατέρα για την ενότητα των μαθητών Του. Δεν εύχεται να τους άρει ο Θεός Πατέρας από τον κόσμο, αλλά να τους διαφυλάξει από τον πονηρό και τα έργα του.

       Αφού περατώθηκε και η προσευχή η νύχτα είχε προχωρήσει αρκετά. Ο Ιησούς πήρε τους μαθητές Του και πήγε στο Όρος των Ελαιών, σε ένα πραγματικά ειδυλλιακό και ήσυχο τόπο, λίγο έξω από τη μεγάλη πόλη.  Εκεί υπήρχε κήπος στον οποίο μπήκε με τους μαθητές Του για να προσευχηθεί (Ιωάν.18,1). Να μείνει μόνος «ενώπιος ενωπίω» με τον Ουράνιο Πατέρα και να αντλήσει δύναμη για τη μεγάλη δοκιμασία, που Τον περίμενε. Ο τρόπος της προσευχής ήταν δραματικός. Ως άνθρωπος αγωνιούσε για το επερχόμενο πάθος. «Περίλυπός εστιν η ψυχή μου έως θανάτου» (Ματθ.26,38) είπε στους μαθητές Του. «Παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο»(Ματθ.26,39) παρακαλούσε τον Πατέρα και «εγένετο δε ο ιδρώς αυτού ωσεί θρόμβοι αίματος καταβαίνοντος επί την γην» (Λουκ.22:45). Μάταια προσπαθούσε να νικήσει τη νωθρότητα των μαθητών Του, οι οποίοι δε μπορούσαν να κατανοήσουν την κρισιμότητα των δραματικών εκείνων στιγμών, και έπεφταν σε βαθύ ύπνο.  

       Κάποια στιγμή ακούστηκαν φωνές και θόρυβος πολύς. Έφτασαν οι στρατιώτες με οδηγό τον Ιούδα για να συλλάβουν τον Ιησού. Χαρακτηριστικό σύνθημα ο ασπασμός του Διδασκάλου από τον Προδότη (Λουκ.22,48). Ο Πέτρος χρησιμοποιεί βία, κόβει το αφτί του στρατιώτη Μάλχου (Ιωάν.18,11). Παρ’ όλα αυτά η σύλληψη πραγματοποιείται. Ο Κύριος δέσμιος οδηγείται σε ολονύκτιες ψεύτικες δίκες για να καταδικαστεί και να σταυρωθεί.

       Τα γεγονότα που έλαβαν χώρα τη Μεγάλη Πέμπτη έχουν τεράστια σωτηριολογική σημασία για μας. Πρώτ’ απ’ όλα η εκούσια πορεία του Κυρίου προς το Πάθος φανερώνει την άμετρη θεία ευσπλαχνία και αγάπη για τον πεσόντα άνθρωπο. Η ολοκληρωτική νίκη της αμαρτίας, της φθοράς και του θανάτου μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο με τον σταυρικό θάνατο του αναμάρτητου Χριστού. Μόνο το τίμιο αίμα του Μεγάλου Αθώου μπορούσε να καθαρίσει κάθε ρύπο αμαρτίας σε όλους τους ανθρώπους όλων των εποχών. Μόνο αυτό μπορούσε να φέρει την καταλλαγή και την ισορροπία, που είχε διαταράξει σοβαρά το κακό και η αμαρτία.      Υπέροχο πραγματικά είναι και το υμνολογικό περιεχόμενο της αγίας αυτής ημέρας. Δημοφιλές είναι το αρκτικό τροπάριο «Ότε οι ένδοξοι μαθηταί…», μέσω του οποίου παροτρύνονται οι πιστοί να αποφύγουν τα πάθη του προδότη Ιούδα. Επίσης ο κανόνας, ποίημα του  Κοσμά του  μοναχού αποτελεί ένα κορυφαίο ποίημα της Εκκλησίας μας. Στο κοντάκιο «Τον άρτον λαβών εις χείρας ο προδότης…» ποίημα του περιφήμου Ρωμανού, αποτυπώνεται με ακρίβεια η δολιότητα και η αθλιότητα του Ιούδα. Ο Οίκος, ποίημα του Συμεών του Υμνογράφου, καλεί τους πιστούς να μιμηθούν τους μαθητές του Χριστού και να προσέλθουν στην πνευματική τράπεζα «καθαραίς ταις ψυχαίς», να ζήσουν το μυστήριο της απολύτρωσης. Εκπληκτικά τροπάρια είναι τα στιχηρά των Αίνων «Συντρέχει λοιπόν το συνέδριον των Ιουδαίων…» ποίημα Κοσμά του μοναχού, «Ιούδας ο παράνομος ο βάψας εν τω δείπνω την χείρα…», «Ιούδας ο προδότης δόλιος ων…» κλπ., ποιήματα Ιωάννου του μοναχού, ιστορούν την προδοσία του αγνώμονα μαθητή. Υπέροχο είναι ακόμα και το δοξαστικό «Ον εκήρυξεν Αμνόν Ησαίας έρχεται επί σφαγήν εκούσιον…».  Καταπληκτικά είναι επίσης και τα απόστιχα τροπάρια, ποιήματα του πατριάρχου Μεθοδίου, «Σήμερον το κατά του Χριστού πονηρόν συνήχθη συνέδριον…», «Σήμερον ο Ιούδας το της φιλοπτωχείας κρύπτει προσωπείον…», και « Μηδείς, ω πιστοί, του δεσποτικού δείπνου αμύητος…», παρουσιάζουν κατά τρόπο ποιητικότατο την σύλληψη και την ψευδοδίκη του Κυρίου. Θαυμαστό είναι ακόμα και το δοξαστικό των αποστίχων «Μυσταγωγών σου Κύριε…» με το οποίο καλούνται οι μαθητές Του από Αυτόν  να γίνουν διάκονοι των ανθρώπων, όπως Εκείνος.      

       Αυτή η Μεγάλη Θυσία μπορεί να έχει πρακτικά αποτελέσματα στην Εκκλησία, μέσω της Θείας Ευχαριστίας, την οποία παρέδωσε ο Κύριος τη σημερινή ημέρα στους μαθητές Του και μέσω αυτών στην Εκκλησία. Η απολυτρωτική Θυσία του Σταυρού συνεχίζεται στο διηνεκές στις άγιες Τράπεζες των ναών, ως την κυριότερη αγιαστική πράξη της Εκκλησίας μας. Ο Κύριος είναι παρών στην Εκκλησία Του μέσω του ιερού Μυστηρίου τη Θείας Ευχαριστίας. Εμείς γινόμαστε οργανικά, πραγματικά, μέλη του μυστικού Του Σώματος με την Κοινωνία του αγίου Σώματός Του. Έτσι συντελείται η σωτηρία μας.

¨Μεγάλη Τετάρτη Εσπέρας :Ο Ἰούδας (φιλαργυρία, ἀπελπισία, αὐτοκτονία) «Ὤ τῆς Ἰούδα ἀθλιότητος! Ἀφ᾿ ἧς ῥῦσαι ὁ Θεὸς τὰς ψυχὰς ἡμῶν» (αἶν. Μ. Τετ.) +Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος

(1). Ο ΙΟΥΔΑΣ (ΦΙΛΑΡΓΥΡΙΑ, ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ, ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ)

(2). «ΒΛΕΠΕ, ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΕΡΑΣΤΑ»

 

του Ανεπαναληπτου Πατρος και Διδασκαλου των ημερων μας επισκοπου ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ.

Ἀπόψε, ἀγαπητοί, βρισκόμαστε στὸ μέσον τῆς ἑβδομάδος τῶν παθῶν τοῦ Κυρί­ου, στὸ μέσον τοῦ θείου δράματος. Πολλὰ εἶ­νε τὰ πρόσωπα ποὺ ἐμφανίζονται σ᾿ αὐτό· ἄν­τρες, γυναῖκες, παιδιά, ἱερεῖς, γραμματεῖς, φα­­ρισαῖοι, Ἑβραῖοι, Ῥωμαῖοι… Πρωταγωνιστὴς εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, καὶ ὅ­λα τὰ ἄλλα πρόσωπα στρέφονται γύρω ἀπὸ αὐτόν.
Ἀλλ᾿ ἐὰν ὑπάρχῃ ἕνα πρόσωπο ποὺ προκα­λεῖ τὴ μεγαλύτερη φρίκη, αὐτὸ εἶνε ὁ Ἰούδας. Ὁ Ἰούδας ἀνῆκε στὸν κύκλο τῶν δώδεκα μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ. Ἄκουσε τὴν ὑπέροχη διδασκαλία του, εἶδε τὰ πρωτοφανῆ θαύματά του, εἶδε τὸν ἄμεμπτο βίο του, τὴν ἀγάπη καὶ τὴ στοργή του, ἀφοῦ καὶ τὰ δικά του πόδια ἔπλυνε κι ἀφοῦ καὶ σ᾿ αὐτὸν ἔδωσε ἐκ τοῦ ἁγίου ἄρτου. Ὅλα τὰ ἀπήλαυσε. Ἐν τούτοις αὐτὸς ἔγινε προδότης. Ποιός τὸ περίμενε;
Κάθε ἄνθρωπος ἀλλὰ ἰδιαιτέρως ὁ Ἰούδας ἀποτελεῖ ἕνα μυστήριο. Ὅσο καὶ νὰ προσπαθήσουμε νὰ δώσουμε λύσι στὸ μυστήριο αὐ­τό, ἀγαπητοί μου, ἀδυνατοῦμε. Ρωτοῦν μερι­κοί· Ἀφοῦ τὸν ἤξερε ὁ Χριστός, πῶς τὸν ἐξέλεξε μεταξὺ τῶν δώδεκα μαθητῶν του;… Καὶ πράγματι· ἐμεῖς δὲν γνωρίζουμε τὸ μέλλον τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλὰ ὁ Χριστὸς ὡς Θεὸς γνώριζε τὸ μέλλον καὶ τοῦ Ἰούδα, ὅπως γνώριζε καὶ τὸ μέλλον τοῦ Πέτρου. Ἀφοῦ λοιπὸν γνώριζε ὅτι θὰ τὸν προδώσῃ, γιατί τὸν ἐξέλεξε; Κάποιος εὐσεβὴς καθηγητής, τοῦ ὁποίου ὑπῆρξα φοιτητής, ἀπήντησε ὡς ἑξῆς.
Αὐθάδης ἡ ἐρώτησις. Ἕνας γιατρὸς ἐξετά­ζει τὸν ἄρρωστο, προβλέπει τὴν πορεία τῆς νόσου καὶ λέει στοὺς συγγενεῖς· Δὲν ἔχει ζωή· δυὸ – τρεῖς μέρες θὰ ζήσῃ… Καὶ πρά­γματι σὲ τρεῖς μέρες πεθαίνει. Εἶνε ὑπεύθυνος ὁ γιατρὸς γιὰ τὸ θάνατο τοῦ ἀσθενοῦς; Ὄχι ἀ­σφαλῶς. Ἐὰν ὁ γιατρὸς εἶνε ὑπεύθυνος γιὰ τὸ θάνατο τοῦ ἀσθενοῦς, τότε καὶ ὁ Χριστὸς μπορεῖ νὰ θεωρηθῇ ὑπεύθυνος γιὰ τὴν προδοσία τοῦ Ἰούδα. Ὅπως ὀρθὰ εἶπαν οἱ θεολογοῦντες, ὁ Ἰούδας πρόδωσε ὄχι διότι ­προ­φητεύθηκε, ἀλλ᾿ ἐπειδὴ θὰ πρόδιδε γι᾿ αὐ­τὸ ­προφητεύθηκε. Ἐν πάσῃ περιπτώσει δὲν θέλω ν᾿ ἀπασχολήσω τὴ διάνοιά σας μὲ τὸ τε­ράστιο αὐτὸ πρόβλημα τοῦ Ἰούδα, ποὺ ἀ­πασχολεῖ φιλοσόφους καὶ θεολόγους. Κάπου ἀλλοῦ θὰ στραφοῦμε.

* * *

Εἶχε καὶ ὁ Ἰούδας μέσ᾿ στὴν καρδιά του ἕ­να σπινθῆρα, μία σπίθα εὐγενῶν αἰσθημάτων. Ἀλλ᾿ αὐτὴ ἡ σπίθα ἔσβησε κάτω ἀπὸ τὸν ἄνεμο τοῦ πάθους τῆς φιλαργυρίας. Ὁ Κύριος, γιὰ νὰ τὸν βοηθήσῃ νὰ σκεφθῇ, τοῦ εἶχε ἀναθέσει τὸ «γλωσσόκομον» (Ἰω. 12,6· 13,29), τὸ κοινὸ βαλάντιο, τὸ ταμεῖο τῆς ἀδελφότητος ἡ ὁποία ζοῦ­σε κοινοβιακά. Οὔτε αὐτὸ ὅμως τὸν ἔκανε νὰ συνετισθῇ. Ἀντὶ αὐτοῦ συνήθισε νὰ κλέ­βῃ, συνήθισε στὴν κλοπή. Ἔτσι διέπραξε καὶ τὸ ἔγκλημα αὐτὸ τῆς προδοσίας, καὶ μένει στιγματισμένος. Γιὰ τὸν Ἰούδα οἱ ποιηταὶ καὶ ὑμνογράφοι χρησιμοποιοῦν σκληρὲς λέξεις, ὅπως ἀκοῦμε στὸ τροπάριο «Ὅτε οἱ ἔνδοξοι μαθηταὶ ἐν τῷ νιπτῆρι τοῦ δείπνου ἐφωτίζοντο…». Ἐδῶ ἡ Ἐκ­κλησία μᾶς ἐφιστᾷ τὴν προσοχὴ καὶ μᾶς λέει· Προσέξτε πολύ. «Βλέπε», λέει, «χρημάτων ἐραστά, τὸν διὰ ταῦτα ἀγχόνῃ χρησάμενον»· βλέπε, δηλαδή, ἐσὺ ποὺ ἐρωτεύτηκες τὰ χρήματα, αὐτὸν ποὺ ἐξ αἰτίας τῶν χρημάτων ἔφτασε ν᾿ ἀπαγχονισθῇ. Ἡ φιλαργυρία εἶνε ἕνα ἀπὸ τὰ ἀγριώτερα πάθη. Καὶ στὴν ἐποχή μας ἔχει πάρει τεράστι­ες δι­αστάσεις. Οἱ δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, ἂν ἐξ­ετάσουμε στὸ βάθος, αὐτὸ εἶχαν αἰτία· τὰ χρήματα, τὰ πετρέλαια, τὰ ὑλικὰ συμφέρον­τα, δηλαδὴ τὴ φιλαργυρία. Ὁ ἄνθρωπος δὲν μένει εὐχαριστημένος στὰ λίγα, σ᾿ αὐτὸ ποὺ εἶπε ὁ Χριστός. Ὁ Χριστὸς μᾶς δίδαξε νὰ ζητοῦμε «τὸν ἄρτον ἡ­μῶν τὸν ἐπιούσιον» (Ματθ. 6,11)· ἂν ἔχουμε τὸ ψωμί μας, φτάνει, δὲν χρειάζεται τίποτα περισσότερο. Ἄλλοι, π.χ. στὴν Ἀλβανία, θεωροῦν τὸν ἑαυτό τους εὐτυχῆ, ἂν ἔχουν ἕνα κομμάτι ψωμί. Ἐμεῖς δὲν εἴμαστε ποτέ εὐχαριστημένοι, ἀλλὰ ζη­τᾶμε ὅλο καὶ περισσότερα. Καὶ αὐτὸ εἶνε ἡ αἰτία ὅλης αὐτῆς τῆς δυστυχίας. Εὐτυχισμένη θὰ ἦταν ἡ γῆ καὶ δὲν θὰ ὑ­πῆρχε πεινασμένος, ἂν ἐφαρμοζόταν ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ καὶ ζητούσαμε μόνο «τὸν ἄρτον ἡ­μῶν τὸν ἐπιούσιον». Ἀλλὰ οἱ ἄνθρωποι ἔχουν πλεονεξία. Γι᾿ αὐτὸ βλέπεις μεγάλες ἀντιθέσεις. Ὁ ἕνας ἔχει χρήματα νὰ ζήσῃ ἑκατὸ καὶ διακόσα χρόνια, ὁ ἄλλος δὲν ἔχει ψωμὶ νὰ φάῃ. Κι ὁ πλούσιος δὲν δίνει τίποτε ἀπολύτως. Προτιμᾷ νὰ τοῦ κόψῃς τὸ χέρι παρὰ νὰ ἐ­λεήσῃ. Ἀκόμα κι ὅταν βρίσκεται στὸ τέλος τῆς ζωῆς του, εἶνε τόσο κυριευμένος ἀπὸ τὸν ἔ­ρω­τα τοῦ χρήματος, ὥστε χαϊδεύει σὰν ἄλλη ἐ­ρωμένη του τὰ χρήματα, τὸ χρυσίον καὶ τὸ ἀρ­­γύριον. Φοβερὸ πρᾶγμα ἡ φιλαργυρία, «ῥίζα πάντων τῶν κακῶν» (Α΄ Τιμ. 6,10). «Βλέπε, χρημάτων ἐραστά, τὸν διὰ ταῦτα ἀγχόνῃ χρησάμενον». Μάλιστα· αὐτὸ μᾶς δίδαξε ὁ Χριστός. Ἀλλ᾿ ἂς ἐπεκτείνουμε λίγο τὸν λόγο. Ὁ ἄν­θρωπος, ἀδελφοί μου, πλάστηκε ν᾿ ἀγαπᾷ. Ἡ ἀγάπη του ὅμως διεστράφη καὶ τώρα ἔχει ἔ­ρωτες διεστραμμένους. Δὲν εἶνε μόνο ὁ ἔ­ρως τῶν προσώπων· ὑπάρχει καὶ ἔρως χρημάτων. Αὐτὴ ἡ «πλεονεξία», ὅπως λέει ἡ Γραφή, εἶνε «εἰδωλολατρία» (Κολ. 3,5), καὶ ἡ φιλαργυρία εἴπαμε ὅτι εἶνε «ῥίζα ὅλων τῶν κακῶν». Ὑ­πάρχει ἀκό­μη ἔρως ἡδονῶν, ἔρως σαρκός, ἔρως ἀπολαύ­σεων, ἔρως διασκεδάσεων. Ὑπάρχει ­ἐπίσης ἔ­ρως ἀξιωμάτων, ἔρως ἐπιγείου δόξης. Ὑπάρχουν ὅμως καὶ εὐγενέστεροι ἔρωτες· ἔρως ἐ­λευθερίας, ἔρως δικαιοσύνης, ἔρως ἀληθείας, ἔρως τιμῆς, ἔρως πατρίδος, ἔρως γνώσε­ως, ἔρως ἐπιστήμης – διότι ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε γιὰ τὰ μεγάλα καὶ τὰ ὑψηλά. Καὶ τέλος στὴν κορυφή, στὰ Ἱμαλάϊα, στὶς Ἄλπεις, –ἐ­κεῖ πλέον δὲν θὰ δοῦμε πολλούς, σπάνιοι εἶ­νε ὅσοι φτάνουν ἐκεῖ πάνω– εἶνε ὁ ἀνώτερος ἔρως, ἡ κορυφὴ τῶν ἐρώτων, ἐκεῖνος ποὺ ἐξ­ευγενίζει ὅλους τοὺς ἔρωτες. Εἶνε ὁ ἔρως ἐκεῖνος ποὺ ψάλλει ὁ Δάντης στὸ ἔργο του Θεία Κω­μῳδία καὶ λέει· Ὕψιστος ἔρως εἶνε τὸ ἀμόρε Ντέι (amore Dei), ὁ ἔρως τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸς εἶνε ὁ ἔρως. Τέτοιος ἔρως ὅμως δὲν ὑπάρχει στὴν ἐποχή μας. Ἄλλοι χαμηλοὶ ἔρωτες ὑπάρχουν στὸν κόσμο· καὶ γι᾿ αὐτὸ οἱ ἄν­θρωποι διαπληκτίζονται γιὰ τὰ μικρὰ καὶ τὰ ἀ­σήμαντα. Συνεπῶς μποροῦμε νὰ ποῦμε, ὅτι ὁ σημερινὸς κόσμος εἶνε ἀν-έραστος, δὲν ἔχει ἔρωτα. Μικροὺς μόνο καὶ ἀσημάντους ἔρωτες ἔχει, ποὺ καταλήγουν σὲ δράματα κοινωνικὰ σὰν αὐτὰ ποὺ διαβάζουμε καθημερινῶς. Ὁ ἔρως τοῦ Θεοῦ! Αὐτὸς εἶνε ὁ ὑψηλότερος ἔρως. Διότι ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε γιὰ τὸ ὡραῖο, γιὰ τὴν ὀμορφιά. Καὶ ὀμορφιὰ ὑπάρχει βέβαια σὲ ὅλη τὴν πλάσι· στὰ λουλούδια, στὰ δέν­τρα, στὶς λίμνες, στὰ ποτάμια, στὶς θάλασσες, στὸν οὐρανό, στὸν ἥλιο, στὴ σελήνη, στὸ φῶς… Ὅλα αὐτὰ εἶνε ὡραῖα. Λέει ὅμως ὁ ἅ­γι­­ος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης· Ἂν συλλέξουμε ὅλη τὴν ὀμορφιὰ ποὺ ὑπάρχει στὰ κτίσματα, αὐτὴ δὲν εἶνε οὔτε ἕνα μόριο, οὔτε ἕνα μυ­ριοστὸ τῆς ὡραιότητος ποὺ ἔχει ὁ Χριστός. Γι᾿ αὐτὸ τώρα τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα ὁ Χριστὸς ὑμνεῖ­ται ὡς τὸ «γλυκὺ ἔαρ», ἡ ὡραία ἄ­νοιξι, καὶ «ὁ ὡραῖος κάλλει παρὰ πάντας βρο­τούς»· ἀπ᾿ ὅ­λους δηλαδὴ τοὺς θνητοὺς ποὺ παρουσιάστηκαν πάνω στὴ γῆ, ὁ ὡραιότερος εἶνε ὁ Χριστός. Ἔτσι τὸν ὑ­μνοῦν αὐτοὶ ποὺ τὸν ἀγάπησαν.

* * *

Αὐτὰ τὰ λίγα, ἀγαπητοί μου, γιὰ ἀπόψε. Καὶ τώρα ἂς ἐξετάσουμε καθένας τὸν ἑαυτό του. Νὰ ἐρευνήσουμε τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μας. Νὰ δοῦμε ποιοί ἔρωτες μᾶς συγκλονίζουν. Ὁ συνηθέστερος ἐπίγειος ἔρως εἶνε ὁ γενετήσιος. Πανσεξουαλισμὸς ἐπικρατεῖ σήμερα στὸν κόσμο. Γύρω ἀπ᾽ αὐτὸν μιλοῦν καὶ γράφουν ὅλοι κατὰ κόρον. Πῶς μπορεῖ ὁ ἔ­ρως αὐ­τὸς νὰ τεθῇ ὑπὸ ἔλεγχον; Ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, μεγάλος ψυχολόγος, ἀ­παντᾷ· «ἔρως ἔρωτι νικᾶται». Τί θὰ πῇ αὐτό· ὅ­­τι ὁ ἕ­νας ἔρως, ὁ μικρὸς καὶ χαμηλός, νικᾶται ἀπὸ ἕ­ναν ἄλλο ἀνώτερο ἔρωτα, τὸν ἔρωτα τοῦ Θεοῦ. Καὶ τέτοιον ἔρωτα διεγείρει κατ᾿ ἐξο­χὴν ἡ θεία λειτουργία. Γι᾿ αὐτὸ στὴν θεία κοινωνία λέμε· «Ἔθελξας πόθῳ με, Χριστέ, καὶ ἠλ­λοίωσας τῷ θείῳ σου ἔρωτι…». Ἂς ἀγαπήσουμε λοιπὸν τὸ Χριστὸ παραπά­νω ἀπ᾿ ὅλα τὰ ἀνθρώπινα. Εἴθε ὁ Θεὸς νὰ μᾶς φωτίσῃ νὰ καταλάβουμε τὴ ματαιότητα τοῦ κό­σμου. Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο νὰ μᾶς κάνῃ νὰ αἰσθανθοῦμε τὶς ἅγιες αὐτὲς ἡμέρες νὰ πάλλουν μέσ᾿ στὴν ψυχή μας τὰ μεγάλα καὶ τὰ ὑ­ψηλά. Εἴθε ν᾿ ἀποκτήσουμε τὸν θεῖο ἔρωτα, ποὺ μαγνήτιζε καὶ ἐνθουσίαζε τοὺς ἁγίους. Ἐ­μᾶς τοὺς ψυχροὺς τῇ καρδίᾳ καὶ νεκροὺς τῇ διάνοιᾳ, νὰ μᾶς ἀξιώσῃ ἑνὸς τέτοιου μεγαλείου. Νὰ μὴν εἴμαστε ἀν-έραστοι σ᾿ αὐτὸ τὸν κόσμο. Ν᾿ ἀποκτήσουμε τὸν θεῖο ἔρωτα, γιὰ νὰ ὑμνοῦμε τὸν Ἰησοῦν Χριστόν· «ὅν, παῖ­δες Ἑλλήνων, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας». Ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης τὴν Μ. Τετάρτη βράδυ 22-4-1992.

Μοναχού Θεόκλητου Διονυσιάτου Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης

Μοναχού Θεόκλητου Διονυσιάτου Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης           Αδελφέ Μακρυγιάννη,      Σου μιλάω σαν σε ζωντανό φίλο και αδελφό εν Χριστώ. Γιατί πιστεύω πως ζεις στον κόρφο του Θεού, όπως έλεγες. Τώρα, βέβαια, τα έμαθες όλα. Όταν ήσουνα εδώ, χάρη στην πίστη και τη χριστιανική ζωή σου, εγνώριζες ελάχιστα. Τώρα βλέπεις την ανθρώπινη ματαιότητα και το σκοτάδι του κόσμου με τέλεια γνώση. Και κατανοείς πλήρως τι σημαίνει ο λόγος του Χριστού: «όλος ο κόσμος κείται εν τω πονηρώ». Βλέπεις ότι το σατανικόν έρεβος έχει κατακαλύψει τα πάντα και μονάχα όσοι με συνέπεια πι-στεύουν και ζουν εν Χριστώ, κατορθώνουν σε κάποιο μέτρο να φωτίζωνται από την αλήθεια του Θεού. Υπήρξες πιστός Ορθόδοξος, στο βαθμό που προσδιόριζαν διάφοροι παράγοντες: φυσική καταβολή, ανατροφή, περιβάλλον, παιδεία, συνθήκες, προαίρεση. Και αναδείχτηκες αληθινός δούλος του Θεού, τέκνο πιστό της Εκκλησίας, παραδοσιακός Έλληνας. Σε εγνώρισα πριν τρεις μήνες. Και θαύμασα την ευσέβειά σου, την πίστη σου, την ευθύτητα σου, τη γνώση σου, την εντιμότητά σου, τη σωφροσύνη σου, την αγάπη σου στον Θεόν και τον πλησίον, τη λεβεντιά σου, την αυτοθυσία σου, την επιμονή σου στις προσευχές, την υπομονή σου στους τρομερούς πειρασμούς σου, την ευχαριστία σου στον Κύριον κατά το παρατεταμένο μαρτύριο των αθεράπευτων τραυμάτων σου, των ανοικτών σου πληγών. Και πήρα απόφαση να σε προβάλω για υπόδειγμα ελληνορθόδοξου βίου. Όλα σ' εσένα ήταν διαφορετικά, ήσουνα το κάτι άλλο. Ο Θεός που προγνωρίζει προαιωνίως τα πάντα, φαίνεται ότι έρριξε βλέμμα ιλαρό στην ύπαρξή σου, γιατί προείδε την αγαθή πρόθεσή σου. Και οικονόμησε τα πάντα για τη ζωή σου με τη θεϊκήν εύνοια του. Η γέννηση σου μοιάζει με μύθο. Η διάσωσή σου, υστέρα από την εγκατάλειψή σου μέσα στο δάσος, θυμίζει ελληνική μυθολογία ή βιβλικόν ανάγνωσμα. Η οικειότης σου και η απλοϊκή φιλία σου με τον Πρόδρομο του Χριστού, στην ηλικία των δεκατεσσάρων χρόνων σου, δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Η αγάπη σου στ' άρματα και ο πρώιμος πόθος για την απελευθέρωση της πατρίδας σου και για χάρη της θρησκείας σου, έδειξαν την καθαρότητα και τη λεβεντιά της ψυχής σου. Δεν πνίγηκες μέσα ατή νάρκη της καθημερινότητος. Αλλά με άγρυπνη συνείδηση, μέσα στά πατριωτικά οράματά σου και στο θρησκευτικό και Ορθόδοξο ήθος σου, ζούσες με τη νοσταλγία της ελεύθερης, της δίκαιης, της ηθικής και θρησκευτικής Ελλάδας. Ήσουνα κάτι παραπάνω από τη μετριότητα, γεννήθηκες ευφυής και με ψυχή ελεύθερη από κληρονομικά συμπλέγματα, γιατί η μάννα σου ήταν χριστιανή και σε γαλούχησε μια τετραετία σαν θρεφτάρι. Και οι μετάνοιες σου, που τις ασκούσες σ' όλο το βίο σου, σαν σύμβολον επαφής σου με τον Θεόν και τους Αγίους του και οι αδιάλειπτες προσευχές σου και ο καθαρός σου βίος, όλα αυτά σε κρατούσαν σε μια αίσθηση ελευθερίας και φωτισμού της ψυχής σου. Και σταδιακά ωρίμαζε μέσα σου η αυτοσυνειδησία του εθνικού χρέους σου και γιγαντώνονταν η θέλησή σου να υπηρέτησης και την πατρίδα και την Ορθοδοξία. Και πριν ακόμα δοθή το εγερτήριο μήνυμα, προετοιμαζόσουνα για τον αγώνα, ύστερα από τη μύησή σου στο «μυστήριον» της Φιλικής Εταιρείας. Και απόκτησες, με τη βοήθεια του φίλου σου Αγίου, χιλιάδες γρόσια για τον κοινόν αγώνα σαν συνετός οικονόμος.           Αδελφέ Μακρυγιάννη,      Σε φαντάζομαι λεβεντόκορμο, ψηλό, αρρενωπό νέο, ναρκιασιζόμενο νεανικά για το κάλλος του σώματος, της λεβεντιάς και τα ασημένια άρματα σου, να διαβαίνεις με ελληνικήν έπαρση, ονειροπαρμένον, φλογισμένον από τα οράματα της ελληνικής σου καταγωγής και των αιματηρών αγώνων για την απελευθέρωση. Αλλά σε φαντάζομαι και σεμνό και σώφρονα και στοχαστικό και ενάρετο και θεοσεβή χριστιανό, που πίστευεν, ότι ο Θεός θα βοηθήση τους ξυπόλυτους και πειναλέους και γυμνούς να ανακτήσουν την ελευθερία τους, αλλά για να γίνουν, όπως ήθελες, τίμιοι άνθρωποι, ηθικοί, δίκαιοι, Ορθόδοξοι. Και στα εικοσιπέντε χρόνια σου πήρες το βάπτισμα του πυρός. Και σ' έπιασαν οι εχθροί και σε καταβασάνισαν εβδομήντα ημέρες για να μαρτυρήσης το «μυστικό». Και σε πήραν τελικά να σε κρεμάσουν, αλλά ο Θεός γύρισε τα μυαλά των βαρβάρων γιατί σε χρειαζότανε, σαν «συνεργό» στο μεγάλο έργο της λυτρώσεως του λαού του και της διδασκαλίας του από εσένα. Γιατί συνετέλεσες αποφασιστικά στην έκβαση των μαχών, αλλά και δίδασκες με το ήθος σου το λαμπερό και με τον καθαρό και σώφρονα λόγο σου. Οι μαρτυρίες και συμμαρτυρίες για την ηθικήν ακεραιότητά σου, για τη λεβεντιά σου και τους ηρωισμούς σου στις μάχες είναι άφθονες από δικούς μας και ξένους, θαυμάστηκες και υψώθηκες στη συνείδηση του τότε κόσμου, σαν σύμβολον υψηλής στρατηγικής συνέσεως και ευφυΐας, αλλά και σαν παράδειγμα σπανίου ηρωισμού και Ορθοδόξου ήθους. Αλλά ήλθεν ο επάρατος διχασμός, ο εμφύλιος πόλεμος, η αρρώστια αυτή του ελληνισμού και βρέθηκες στις τάξεις της νομίμου κυβερνήσεως. Και έπληξες τους αδελφούς σου εν ονόματι του νόμου. Και όπως λέγει ο Βλαχογιάννης, «ο Μακρυγιάννης ήτο αγαθός τον χαρακτήρα, αλλά δεν είχε την χείρα επιεική. Δεν εγνώριζεν αβρά κτυπήματα. Μνησίκακος ή μοχθηρός δεν υπήρξε». Αλλά έπληξες, έστω και αθέλητα και οι εχθροί σου μνησικακούσαν. Κι αυτό ίσως είναι το σκιερό σου σημείον. Αλλά εγώ φρονώ, ότι, αφού η πίστη σου, ο φόβος σου και η αγάπη σου στον Θεόν και τον πλησίον ήταν κυρίαρχες ενέργειες στην ψυχή σου, ασφαλώς λυπόσουνα για το άχαρο καθήκον της επιβολής του νόμου, που έφθασες στο σημείον να γράφης, «δεν ήξερε κανείς τι να κάμη... Ήμουν άμαθος από τέτοια». Ορθότατα, λοιπόν, ο Βλαχογιάννης υπεραμύνεται, στην εισαγωγή του, της καθαρότητος των προθέσεών σου και της αθωότητάς σου. Χάρη στον ακέραιο χαρακτήρα σου, που σου σμίλεψεν η ορθόδοξη ζωή σου, όπου και αν βρέθηκες, υπήρξες ωφέλιμος για την πατρίδα και τη θρησκεία. Στα κόμματα, με τις άφευκτες φθορές των συνειδήσεων, σαν σοφός δεν ενσωματώθηκες, αλλά πάντα, σαν συνείδηση ελεύθερη και βαθειά, ασκούσες την ευεργετική σου επίδραση υπέρ της πατρίδος και της Ορθοδοξίας. Κι όταν διεψεύθησαν τα όνειρά σου από τον πρώτο μετακλητό βασιληά και είδες την ζημία της πατρίδος και την θρησκευτικήν αλλοίωση του λαού, με την καταστροφή των μοναστηριών, δεν εδίστασες να συνωμοτήσης, για να επιτυχής την αναστολή της καταστροφής. Και παρασκεύασες την τρίτη Σεπτεμβρίου και επέτυχες «να δέσης το βασιληά με νόμους». Αλλά τα ανθρώπινα είναι ατελή και τρεπτά. Οι παρανομίες, οι αδικίες συνεχίζονται κι εσύ προσευχόσουνα και έκλαιγες και στοχαζόσουνα την εκθρόνιση του Όθωνα. Αλλά οι παλατιανοί, ανήσυχοι, σε πρόλαβαν και με συκοφαντίες σε βασάνισαν, σε πόμπεψαν και τέλος σε καταδίκασαν σε θάνατο. Και δε σε σκότωσαν, αλλά σε αχρήστεψαν μέσα στις άθλιες φυλακές. Αλλά να που ο Θεός σού χάρισε μεγάλες χαρές και ανθρώπινες δόξες. Ο σπόρος που έσπειρες κάρπισε και χωρίς να κουνηθής από το κρεββάτι της οδύνης σου, έγινεν η επιθυμία σου και στο πρόσωπο του Όθωνα εδιώχτηκε από την Ελλάδα ο προτεσταντισμός. Και έζησες ημέρες ευφροσύνης. Ο καιρός περνούσε, τα τραύματά σου ανοιχτά, οι πόνοι αφόρητοι, οι προσευχές σου εντονώτερες, ο κλαυθμός σου ένας ολολυγμός, τα γηρατειά σου, με το σακατεμένο σώμα σου και τη βούληση του Θεού, σε έφεραν στο τέλος της επίγειας ζωής σου. Και παρέδωσες το πνεύμα στα χέρια του Θεού, που αγάπησες από τη νεότητά σου την τρυφερή, του Θεού, με τον οποίο συμμάχησες, σε φύλαξε καθαρόν από το μίασμα του κόσμου και σε ανέδειξε «τάσι φαρφουρένιον αμόλυντο». Και άφησες στους Έλληνες παράδειγμα για μίμηση, σαν ατρόμητος πολεμιστής, σαν συνετός πολιτικός, σαν Ορθόδοξος Έλληνας, σαν όσιος άνθρωπος και σαν μάρτυρας του Χριστού. Και όλα αυτά, χάρη στην αταλάντευτη πίστη σου, χάρη στις οδύνες των τραυμάτων σου και χάρη στη χάρη του Θεού, που σε ενίσχυε σ' όλο τον πολυκύμαντο βίο σου.            Αδελφέ Μακρυγιάννη,      Όταν, μετά την έξωση του Όθωνα, oι Αθηναίοι σε πήραν θριαμβευτικά ατά χέρια και σε περιέφεραν μέσα στην Αθήνα, μίλησες στο λαό και του συνέστησες ομόνοια, αγάπη και τάξη. Το ίδιο επανέλαβες με ευχαριστήριο γράμμα σου, που έλεγε μεταξύ των άλλων και αυτά: «Αγαπητά τέκνα της Πατρίδος, ο πατριώτης σας Μακρυγιάννης σας είπε και σας λέγει ποία ημπορούν να μας σώσουν, η αγάπη μεταξύ μας, η ησυχία και καλή τάξις. Αυτά, τέκνα του θεού. τα οποία με υποσχέθητε ότι θα τηρήσητε, τα είδα εμπράκτως από τα αγαθά σας αισθήματα... Σας ευχαριστώ κι εγώ ο ελάχιστος πατριώτης σας Μακρυγιάννης και σάς μένω πολύ υπόχρεως και παρακαλώ τον Θεόν νύκτα και ημέραν με δάκρυα να σας προφύλαξη από παν κακόν και να σας ευλογήση. Έχετε την ευλογίαν του Θεού, διότι αλήθεια είναι ο Θεός και την αλήθειαν υποστηρίζετε». Λοιπόν, αυτά τα ίδια λόγια σου, τις πατρικές σου συστάσεις, μαζί με όλη την άλλη διδασκαλία σου, που κάνεις στα «Απομνημονεύματα» και στα «Οράματα και τις αφηγήσεις θαυμάτων», τα παραδίδω στον Ελληνικό λαό σαν πατρική σου διαθήκη. Γιατί υπήρξες αληθινός πατέρας και δάσκαλος του Γένους. Και σε παρακαλούμε, τώρα από εκεί που είσαι κοντά στον Θεόν και στα άπειρα πλήθη των Αγίων του, μη παύσης να προσεύχεσαι και για την πατρίδα σου, που περνάει την μεγαλύτερη Ιστορική κρίση να αφελληνισθή, να χάση την εθνική της ταυτότητα, με την εκτόπιση της Ορθοδοξίας από τη ζωή της. Ήδη «το μυστήριον της ανομίας ενεργείται», με τη μεθοδική εκδίωξη του Χριστού από την αιματοβαμένη Ελλάδα, συγκεκαλυμμένα τώρα, στο φανερόν αργότερα με την διακηρυσσόμενη επιβολή της Μαρξιστικής θρησκείας. Κι εσύ γνωρίζεις τι σημαίνει Ελλάδα, χωρίς Χριστό και χωρίς χριστιανική ηθική και θεία πνευματικότητα, που μονάχα η άγια Ορθοδοξία μας χαρίζει. Και πολλές φορές διακήρυξες ότι «έθνη χωρίς θρησκεία και ηθικήν είναι παληόψαθες των εθνών». Συμπτώματα σήψεως, αθεΐας και εκτεταμένου δαιμονισμού, γίνονται όλο και πιο προκλητικά με μεθόδους, που τεχνολογεί η συντεταγμένη πολιτεία, ένας εσμός άθεων που επεστράτευσεν ο σατανάς, για να προκαλέση την μεγαλύτερη εθνική τραγωδία, που εγνώρισεν ο Ελληνισμός. Όπως εσύ, έτσι κι εγώ δεν πολιτικολογώ, ούτε σε κόμματα ανήκω. Όπως εσύ, έτσι κι εγώ παρακολουθώ την πορεία του Έθνους κι' ανησυχώ, βλέποντας ότι όργανα του σατανά, μεθοδεύουν την απογύμνωση του λαού από την Ορθοδοξία του. Προσεύχου, ηρωικέ Στρατηγέ, να μας λύτρωση ο Θεός από τα δεινά, που μας περιμένουν. Είναι αληθινή τραγωδία να ανταλλάσση κανείς τον Χριστόν, την αιώνια ζωή, τη θέωσή του, με τους δαίμονες και την αιώνια κόλαση, στην οποία οδηγεί η αθεΐα, αφού «αν δεν υπάρχη Θεός, όλα επιτρέπονται». Ο Θεός σώζοι την Ορθόδοξη Ελλάδα. Εκδόσεις ΑΚΡΙΤΑΣ Β' Έκδοση 1984 ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ: Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον www.egolpion.com

Τη Αγία και Μεγάλη Πέμπτη – ομιλία του Αγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου «Εκείνο το Δείπνο», Υμνολογική εκλογή.

Ιωάννου του Χρυσοστόμου: Εκείνο το Δείπνο

Πρέπει να πιστέψετε ότι και τώρα, όταν τελούμε τη θεία Λειτουργία και κοινωνούμε, είναι εκείνο το δείπνο, ο Μυστικός Δείπνος, κατά τον οποίο ο ίδιος ο Κύριος
Ιησούς παρίστατο. Τίποτε μάλιστα δεν κάνει το σημερινό δείπνο υποδεέστερο εκείνου. Ούτε να σκεφτούμε ότι τάχα αυτό, το δικό μας σημερινό, το ετοιμάζει άνθρωπος, εκείνο δε ο Κύριος. Αλλά και εκείνο και αυτό ο ίδιος, ο Κύριος τα προσφέρει.

Όταν λοιπόν δεις να σου προσφέρονται τα ιερά και τίμια δώρα, μη θεωρείσεις ότι αυτό το κάνει ο ιερέας, αλλά να βλέπεις, ότι του Θεού είναι το χέρι που προτείνεται…
Διότι εκείνος που έδωσε το μεγαλύτερο, δηλαδή που παρέδωσε τον εαυτό του για τη σωτηρία των ανθρώπων, πολύ περισσότερο δε θα απαξιώσει να σου μεταδώσει το Σώμα του.

Ας ακούσουμε λοιπόν και ιερείς και πλήρωμα της Εκκλησίας, ποιά μεγάλη δωρεά αξιωθήκαμε. Να ακούσουμε και να τρομάξουμε. Μας έδωσε ο Κύριος να χορτάσουμε με τις αγίες σάρκες του, τον ίδιο τον εαυτό του μας έδωσε θυσιασμένο. Ποια θα είναι η απολογία μας, εάν, ενώ με τέτοια αγία τροφή τρεφόμαστε, σε τόσα πολλά και μεγάλα αμαρτάνουμε; Όταν, ενώ εσθίουμε (κοινωνούμε) Αμνό, γινόμαστε λύκοι; Όταν ενώ ενωνόμαστε με πρόβατο, και τους λέοντες ακόμη ξεπερνούμε;

Υμνολογική εκλογή.

Απολυτίκιον ήχος πλ. δ”

Ότε οι ένδοξοι Μαθηταί, εν τώ νιπτήρι τού Δείπνου εφωτίζοντο, τότε Ιούδας ο δυσσεβής, φιλαργυρίαν νοσήσας εσκοτίζετο, καί ανόμοις κριταίς, σέ τόν δίκαιον Κριτήν παραδίδωσι. Βλέπε χρημάτων εραστά, τόν διά ταύτα αγχόνη χρησάμενον, φεύγε ακόρεστον ψυχήν τήν Διδασκάλω τοιαύτα τολμήσασαν. Ο περί πάντας αγαθός, Κύριε δόξα σοι.

ΑΠΟΔΟΣΗ

Όταν οι ένδοξοι μαθητές του Κυρίου το βράδυ του Μυστικού Δείπνου με την τελετουργία του νιπτήρος, φωτιζόνταν μέσα στην ψυχή τους, τότε δυστυχώς ο Ιούδας που ήταν δυσεβής, αρρώστησε από την φιλαργυρία του, και σκοτάδι σκέπασε το πνεύμα του. Ετρεξε και παρέδωσε στους ανόμους κριτές, στο συμβούλιο των Ιουδαίων, Εσένα τον δίκαιο κριτή. Πρόσεξε, λοιπόν εσύ που αγαπάς τα χρήματα, αυτόν που εξ αιτίας τους κατήντησε στην αγχόνη. Φεύγε μακρυά από την αχόρταγη ψυχή, που τόλμησε αυτά τα φοβερά στον Διδάσκαλο. Κύριε, Εσύ που είσαι αγαθός για όλους, σε Σένα ανήκει η δόξα.

Κοντάκιον Ήχος β”
Τά άνω ζητών

Τόν άρτον λαβών, εις χείρας ο προδότης, κρυφίως αυτάς, εκτείνει καί λαμβάνει, τήν τιμήν τού πλάσαντος, ταίς οικείαις χερσί τόν άνθρωπον, καί αδιόρθωτος έμεινεν, Ιούδας ο δούλος καί δόλιος.

Απόδοση.

Αφού πήρε στα χέρια του ο προδότης τον άρτο του δείπνου, τα ίδια χέρια απλώνει κρυφά και εισπράττει την τιμή της προδοσίας του Κύριου, που έπλασε τον άνθρωπο με τα ίδια Του τα χέρια. Αλλά έμεινε αδιόρθωτος ο Ιούδας που ήταν και δούλος των χρημάτων αλλά και δόλιος.

Ο Οίκος

Τή μυστική εν φόβω τραπέζη, προσεγγίσαντες πάντες, καθαραίς ταίς ψυχαίς, τόν άρτον υποδεξώμεθα, συμπαραμένοντες τώ Δεσπότη, ίνα ίδωμεν τούς πόδας πώς απονίπτει τών Μαθητών, καί εκμάσσει τώ λεντίω, καί ποιήσωμεν ώσπερ κατίδωμεν, αλλήλοις υποταγέντες, καί αλλήλων τούς πόδας εκπλύνοντες’ αυτός γάρ ο Χριστός ούτως εκέλευσε, τοίς αυτού Μαθηταίς ως προέφησεν, αλλ” ουκ ήκουσεν, Ιούδας ο δούλος καί δόλιος.

Απόδοση.

Αφού πλησιάσουμε με φόβο την μυστική τράπεζα με καθαρές της ψυχές, ας υποδεχθούμε τον Αρτο, και ας μείνουμε κοντά στον Δεσπότη Χριστό, για να δούμε πως θα πλύνει τα ποδια των μαθητών, και πώς τα σκουπίζει με το λέντιο. Όπως είδαμε έτσι ακριβώς οφείλουμε να κάνουμε, με το να υποτασσόμαστε δηλ. ο ένας στον άλλον, και να πλύνουμε ο ένας τα πόδια του άλλου. Ο ίδιος ο Χριστός έτσι διέταξε τους μαθητές Του, όπως το είχε πει εκ των προτέρων. Αλλά όμως δεν Τον άκουσε ο Ιούδας, που ήταν και δούλος και δόλιος.

Συναξάριον

Τή αγία καί μεγάλη Πέμπτη, οι τά πάντα καλώς διαταξάμενοι θείοι Πατέρες, αλληλοδιαδόχως έκ τε τών θείων Αποστόλων, καί τών ιερών Ευαγγελίων, παραδεδώκασιν ημίν τέσσαρά τινα εορτάζειν, τόν ιερόν Νιπτήρα, τόν μυστικόν Δείπνον (δηλαδή τήν παράδοσιν τών καθ” ημάς φρικτών Μυστηρίων), τήν υπερφυά Προσευχήν, καί τήν Προδοσίαν αυτήν.

Στίχοι εις τόν Ιερόν Νιπτήρα

• Νίπτει Μαθητών εσπέρας Θεός πόδας,
• Ού πούς πατών ήν εις Εδέμ δείλης πάλαι.
•
Εις τόν Μυστικον Δείπνον

• Διπλούς ο Δείπνος, Πάσχα γάρ νόμου φέρει,
• Καί Πάσχα καινόν, Αίμα. Σώμα Δεσπότου.
•
Εις τήν υπερφυά Προσευχήν

• Προσεύχη, καί φόβητρα, θρόμβοι αιμάτων,
• Χριστέ, προσώπου, παραιτούμενος δήθεν
• θάνατον, εχθρόν εν τούτοις φενακίζων.
•
Εις τήν Προδοσίαν

• Τί δεί μαχαιρών, τί ξύλων λαοπλάνοι,
• Πρός τό θανείν πρόθυμον εις Κόσμου λύτρον.

Τή αφάτω σου ευσπλαγχνία, Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησον ημάς. Αμήν.

Απόδοση.

Κατά την Αγία και Μεγάλη πέμπτη οι θείοι πατέρες της Εκκλησίας μας, που έχουν ορίσει καλα όλα τα της Εκκλησίας, μας παρέδωκαν με βάση την διδασκαλία των αγίων αποστόλων από τα Αγια Ευαγγέλια, να εορτάζουμε τέσσερα Σωτηριώδη γεγονώτα: τον ιερό νιπτήρα, τον Μυστικό Δείπνο, δηλαδη την παράδοση του φρικτού μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, την υπερφυή και θαυμαστή προσευχή του Κυρίου και την προδοσία.

ΣΤΙΧΟΙ
Εις τον ιερόν νιπτήρα:

Ο Θεός νίπτει το εσπέρας τα πόδια των μαθητών του
Του οποίου τα πόδια πατούσαν στην Εδέμ κατα το δειλινό παλαιά.

Στον Μυστικό Δείπνο:

Είναι διπλός ο Δείπνος, γιατί παρουσιάζει και το νομικό πάσχα των Ιουδαίων, αλλά και το νέο, που μας προσφέρει το Αίμα και το Σώμα του Δεσπότου.

Στην υπερφυά προσευχή:

Προσεύχεσαι, Κύριε, και θρόμβοι αιμάτων παρουσιάζονται. Οανθρώπινος φοβος ζη΄τα να παρέλθει το ποτήριο του θανάτου. Αλλά με όλα αυτά τον εχθρό απατάς.

Στην προδοσία:

Τι χρειάζονται τα μαχαίρια και τα ξύλα, λαοπλάνοι? Αφου ο Χριστός έρχεται με τη θέληση Του να προσφέρει τον εαυτό ΤΟΥ, για να λυτρωθεί ο άνθρωπος.

Με την ανείπωτη ευσπλαχνία Σου, Χριστέ ο Θεός, ελέησε και σώσε μας.

Εις τον στίχον των αίνων του όρθρου.

Δόξα. Ηχος Πλ. Δ.

Ο τρόπος σου δολιότητος γέμει, παράνομε Ιούδα’ νοσών γάρ φιλαργυρίαν, εκέρδησας μισανθρωπίαν. Ει γάρ πλούτον ηγάπας, τί τώ περί πτωχείας διδάσκοντι εφοίτας; ει δέ καί εφίλεις, ίνα τί επώλεις τόν ατίμητον, προδιδούς εις μιαιφονίαν. Φρίξον ήλιε, στέναξον η γή, καί κλονουμένη βόησον. Ανεξίκακε Κύριε δόξα σοι.

ΑΠΟΔΟΣΗ

Οτρόπος που κινείσαι είναι γεμάτος από δολιότητα και πονηριά παράνομε Ιούδα. Επειδή ήσουν άρρωστος από την φιλαργυρία, κέρδισες μισανθρωπία. Αν τον πλούτο αγαπούσες, γιατί πηγαινες κοντά σε Αυτόν που εδίδασκε περί πτωχείας? Αν Αυτόν αγαπούσες, γιατί πώλησες τον ατίμητον προδίδοντας Τον, για να τον φονεύσουν με το χειρότερο τρόπο? Φρίξε, ήλιε, στέναξε και εσύ γη, καικαθώς θα σείεσαι και θα κλονίζεσαι φώναξε με βοή: Δόξα σε Σένα, Κύριε, που είσαι αννεξίκακος.

Καί νύν… Ήχος πλ. α”

Μυσταγωγών σου Κύριε τούς Μαθητάς, εδίδασκες λέγων. Ώ φίλοι, οράτε, μηδείς υμάς χωρίσει μου φόβος, ει γάρ πάσχω, αλλ” υπέρ τού Κόσμου. Μή ούν σκανδαλίζεσθε εν εμοί, ου γάρ ήλθον διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι, καί δούναι τήν ψυχήν μου, λύτρον υπέρ τού Κόσμου. Ει ούν υμείς φίλοι μου εστέ, εμέ μιμείσθε, ο θέλων πρώτος είναι, έστω έσχατος, ο δεσπότης, ως ο διάκονος. Μείνατε εν εμοί, ίνα βότρυν φέρητε’ Εγώ γάρ ειμι τής ζωής η άμπελος.

Απόδοση.

Παρουσιάζοντας, Κύριε, τα μυςστήριά Σου στουςμαθητές Σου, τους δίδασκες λέγοντας: Ω φίλοι και αγαπητοί μου, προσέξτε να μην σας χωρίσει από Εμένα κανένας φόβος, γιατί και αν πάσχω και υποφέρω, όλα αυτά γίνονται για τη σωτηρία του ανθρώπου και του κόσμου. Μη λοιπόν σκανδαλίζεσθε με όσα βλέπετε να γίνονται σε Μένα, γιατί δεν ήλθα για να με υπηρετούν αλλά για να υπηρετώ και να δώσω τη ζωή Μου λύτρο για όλο τον κόσμο.
Εάν πράγματι, εσείς είστε φίλοι Μου, να με μιμηθείτε. Όποιος δηλ. θέλει να είναι πρώτος, ας είναι ο τελευταίος από όλους. Ο προϊστάμενος ας γίνει σαν τον «υπάλληλο». Μείνετε λοιπόν ενωμένοι μαζί μου, για να καρποφορήσετε στην ζωή σας, γιατί Ε΄γώ είμαι το αμπέλι της πραγματικής Ζωής.

Απόδοση, Μοναχής Θεοδοσίας.