Εὐαγγέλιον 10ης κυριακῆς Λουκᾶ Θρησκευτικὴ ὑποκρισία - Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης

Εὐαγγέλιον 10ης κυριακῆς Λουκᾶ

Θρησκευτικὴ ὑποκρισία

Κυρ. I΄ Λουκᾶ (Λκ 13,10-17)

Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶχε πεῖ ὅτι ἦρθε στὸν κόσμο, ὄχι γιὰ νὰ καταργήσει τὸ μωσαϊκὸ νόμο καὶ τοὺς προφῆτες, ἀλλὰ γιὰ νὰ τοὺς συμπληρώσει. Τὴ νομοθεσία ὅμως γιὰ τὸ σάββατο τὴν κατήργησε καὶ τὴν ἀντικατέστησε μὲ τὴν κυριακή, τὴν ἡμέρα τῆς ἀναστάσεώς του. Ἕνα πρῶτο πλῆγμα κατὰ τῆς ἀργίας τοῦ σαββάτου βλέπουμε νὰ ἐπιφέρει στὸ εὐαγγέλιο τῆς I΄ κυριακῆς τοῦ Λουκᾶ.

Ὁ Ἰησοῦς δίδασκε τὸ σάββατο ἐκεῖνο στὴ συναγωγή, μία αἴθουσα σὲ στὺλ περίπου σημερινοῦ ναοῦ, ὅπου συνάζονταν οἱ Ἰουδαῖοι καὶ διάβαζαν τὸ νόμο ἢ τὶς προφητεῖες. Ἦταν ἀκόμη ἀρχὴ τῆς κηρυκτικῆς του δραστη­ριότητος, καὶ οἱ ἁρμόδιοι τοῦ ἐπέτρεπαν νὰ μπαίνει καὶ νὰ διδάσκει. Ἀρ­γότερα θὰ τὸν πετάξουν ἔξω. Προφανῶς τὴν ὥρα ποὺ δίδασκε, παρα­τήρησε στὸ ἀκροατήριο νὰ στέκεται μία γυναῖκα, ποὺ ἀπὸ συνέργεια ἀκα­θάρτου δαιμονικοῦ πνεύματος ἔπασχε ἀπὸ μία ἀσθένεια δεκαοχτὼ χρόνια. Συγκεκριμένως εἶχε κυρτωθεῖ ἡ σπονδυλική της στήλη τόσο, ὥστε νὰ μὴν μπορεῖ νὰ ὀρθώσει τὸ σῶμα της καὶ τὸ κεφάλι της.

Ὅταν τὴν εἶδε, τὴν πόνεσε, καὶ ἀφοῦ διέκοψε τὴ διδασκαλία γιὰ λίγα λεπτὰ τῆς ὥρας, στράφηκε εὐγενικὰ πρὸς τὸ μέρος της καὶ τῆς εἶπε· Γυναίκα, ἀπὸ τὴ στιγμὴ αὐτὴ εἶσαι ἐλεύθερη ἀπὸ τὴν ἀσθένειά σου. Καὶ βάζοντας πάνω της τὰ χέρια του, ὄρθωσε ἐκείνη τὸ σῶμα της καὶ δόξαζε τὸ Θεὸ γιὰ τὴ θεραπεία της.

Μὲ τὴν ἐνέργεια αὐτὴ ὁ Ἰησοῦς κέρδισε τὴν ἐμπιστοσύνη καὶ τὸ θαυ­μασμὸ ὅλων ὅσοι ἦταν μέσα στὴ συναγωγή. Ἡ ἐνέργεια ἔδειξε πολλά. Ἔ­δειξε ὅτι δὲν λέει μόνο ὑπέροχα λόγια, ἀλλὰ κάνει καὶ θαυμαστὰ ἔργα, ὅτι ἔχει μόνος αὐτὸς τὴ δύναμη νὰ κάνει τέτοια ἔργα, ὅτι συμπονάει τὸ συν­άν­θρωπο, ὅτι μπροστὰ στὸν ἀνθρώπινο πόνο δὲν λογαριάζει τὴν ἀργία τοῦ σαβ­βάτου οὔτε τὶς τυχὸν ἀντιδράσεις τῶν θρησκευτικῶν ἀρχόντων, ὅτι εἶ­ναι ὁ ἁρμόδιος καὶ ὁ μοναδικὸς νομοθέτης ποὺ μπορεῖ νὰ δίνει ἄλλη χροιὰ στὸ σάββατο, χροιὰ ἀγάπης καὶ συμπόνιας, ἢ καὶ νὰ καταργεῖ τὴν ἀργία του, ποὺ εἶχε ἐκπληρώσει πιὰ τὸν προορισμό της. ῞Ολ’ αὐτὰ τὰ κατάλαβαν οἱ παριστάμενοι καὶ θαύμασαν τὸν Ἰησοῦ καὶ χάρηκαν γιὰ τὴ θεραπεία τῆς ταλαίπωρης γυναίκας.

Δὲν χάρηκε μόνο ὁ ἀρχισυνάγωγος. Ἀλλὰ καὶ ἀγανάχτησε, ὁ ὑπερευαί­σθητος, διότι ἔγινε ἡ θεραπεία ἡμέρα σάββατο. Καὶ ἀποτάνθηκε στὸ λαὸ καὶ εἶπε· Ἔξι μέρες τὴν ἑβδομάδα μποροῦμε νὰ ἐργαζόμαστε. Σ’ αὐτὲς νὰ ἔρχεσθε καὶ νὰ θεραπεύεστε, καὶ ὄχι τὴν ἡμέρα τοῦ σαββάτου.

Ἀλήθεια, ποιός θὰ τοὺς θεράπευε; Ὁ ἀρχισυνάγωγος; Ὄχι, βέβαια· σί­γουρα ἐννοοῦσε ὅτι θὰ τοὺς θεράπευε ὁ Χριστός. Ὡραία, ἀλλὰ τὸν ρώτησε, ἂν ὁ Χριστὸς θὰ εἶναι τὶς ἄλλες μέρες τῆς ἑβδομάδος στὴ συναγωγή; Πῶς μίλησε ἐκ μέρους του; ὡς ἐκπρόσωπός του; Καὶ πότε τὸν ἔχρισε ὁ Χριστὸς ἐκπρόσωπό του; Κι ἔπειτα, πῶς λέει στὸ λαὸ νὰ πηγαίνουν τὶς ἄλλες μέρες πλὴν σαββάτου, ἀφοῦ ἡ συναγωγὴ ἦταν ἀνοιχτὴ μόνο τὸ σάββατο;

Στὰ λόγια τοῦ ἀρχισυναγώγου κρύβεται ἕνας κίβδηλος σεβασμὸς στὴν ἀργία τοῦ σαββάτου καὶ ἕνας ἀσυγκράτητος φθόνος κατὰ τοῦ Ἰησοῦ, γιατὶ αὐτὸς καὶ οἱ ὅμοιοί του δὲν μποροῦσαν νὰ κάνουν τέτοια θαυμαστὰ πράγ­ματα, οὔτε νὰ ποῦν τέτοια αὐθεντικὰ λόγια. Μπροστά του ἦταν νᾶνοι. Δὲν μποροῦσαν ν’ ἀνεχθοῦν τὴ δόξα τοῦ Χριστοῦ. Κρύβεται ἀκόμη στὰ λόγια του καὶ μία πέτρινη σκληρότητα πρὸς τὸν πάσχοντα συνάνθρωπο.

Βέβαια δὲν τόλμησε ν’ ἀντιλέξει στὸ Χριστό, ὁ γενναῖος. Ἀλλὰ τὰ ἔλε­γε στὸ λαό, γιὰ νὰ τ’ ἀκούσει ἐκεῖνος. Ἔνδειξη καὶ αὐτὸ τῆς σκολιότητος τοῦ χαρακτῆρος του. Χρησιμοποίησε δὲ καὶ ἕνα λεκτικὸ τρύκ, διότι δὲν εἶ­ναι τὸ ἴδιο πρᾶγμα τὰ δύο αὐτά, ἐργασία καὶ θεραπεία. Ἡ ἐργασία δὲν ἔχει ἐπείγοντα χαρακτῆρα. Μπορεῖ κάποιος ν’ ἀναβάλει τὴν ἐργασία του καὶ μία καὶ δύο καὶ περισσότερες μέρες. Τὴ θεραπεία ὅμως δὲν τὴν ἀνα­βάλλει ὁ ἄρρωστος οὔτε λεπτό, ὅταν μάλιστα βρίσκει τὸ θεραπευτή του, κι ὅταν μάλιστα τὸν προσκαλεῖ ὁ ἴδιος ὁ θεραπευτής.

Ἐν πάσῃ περιπτώσει ὁ Κύριος δὲν τὸν ἄφησε ἀναπάντητο, ἀλλὰ τὸν ἀποστόμωσε. Τοῦ λέει· Εἶσαι ὑποκριτής. Δείχνεις μὲν νὰ σέβεσαι τὴν ἀργία τοῦ σαββάτου, ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα τὸ ὑποτιμᾶς. Διότι μὲ τὶς ἀλλο­πρόσαλλες καὶ γελοῖες ἑρμηνεῖες, ποὺ δίνετε στὸ νόμο καὶ σὺ καὶ οἱ ὅμοιοί σου γραμματεῖς, ἐπιτρέπετε τὸ σάββατο στὸν καθένα νὰ ὁδηγήσει τὸ βόδι του ἢ τὸ γαϊδούρι του στὴ στέρνα γιὰ νὰ τὸ ποτίσει. Καὶ αὐτὴ ἐδῶ ἡ γυ­ναῖκα, κόρη τοῦ προπάτορος Ἀβραάμ, δεμένη 18 χρόνια ἀπὸ τὸ σατανᾶ μὲ τὴ βαριὰ ἀρρώστια, δὲν ἔπρεπε, κατὰ τὴ γνώμη σου, νὰ λυθεῖ τὴν ἡμέρα τοῦ σαββάτου; Σὰ νὰ τοῦ ἔλεγε· Πιὸ πολλὴ ἀξία ἔχει τὸ ζῷο ἀπὸ τὴ γυ­ναῖκα; Ἔτσι τιμᾶς τὸ Σάββατο; Δὲν ντρέπεσαι ποὺ μᾶς κάνεις καὶ τὸ θεο­σεβῆ;

Ἡ μετωπικὴ αὐτὴ ἐπίθεση τοῦ Ἰησοῦ κατὰ τοῦ ὑπευθύνου της συνα­γωγῆς καὶ τῶν ὁμοίων του, ποὺ ἦταν ἐκεῖ, τοὺς καταντροπίασε, ἐνῷ ὁ λαὸς χαιρόταν γιὰ ὅλα τὰ ἄξια τιμῆς καὶ ἐπαίνων, ποὺ ἔκανε ὁ Ἰησοῦς, φιμώ­νοντας τοὺς ψευδοευλαβεῖς.

Μέσα στὸ χῶρο τῶν θρησκευομένων ὑπάρχει καὶ σήμερα μπόλικη ὑπο­κρισία καὶ ἄφθονος θρησκευτικὸς ταρτουφισμός, παρ’ ὅλο ποὺ πέρασαν 2.000 χρόνια ἀπὸ τὸ ριζοσπαστικὸ κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ. Τὰ λόγια καὶ τὰ ἔργα τοῦ Χριστοῦ αὐτοὶ τὰ θεωροῦν τιποτένια, καὶ τὰ ἀνθρώπινα, δηλαδὴ τὰ δικά τους, τὰ καμώματά τους, τὰ θεωροῦν θρησκεία (= ἐθελοθρησκεία). Καὶ αὐτοχρίζονται εὐλαβεῖς, θεοφοβούμενοι, ὀρθόδοξοι. Κατασκευάζουν θρησκεία στὰ μέτρα τους καὶ στὰ μέτρα τῶν θαυμαστῶν τους. Στὴν οὐσία ὅμως μάχονται κατὰ τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ δὲν πρέπει νὰ λησμονοῦν ὅτι ὁ Θεὸς δὲν τὰ «σηκώνει» αὐτά. Στὸν κατάλληλο καιρὸ θὰ μάθουν τί σημαίνει «συνθλᾶσθαι».

Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης

(δημοσίευσις 26/11/2011)