Ὁ Ὅσιος Πορφύριος ἐπίσκοπος Γάζης
Καταγόταν ἀπὸ τὴν Θεσσαλονίκη. Μετὰ τὴν ἀξιόλογη κατάρτησή του στὰ περίφημα Μοναστήρια τῆς Αἰγύπτου καὶ τῆς Παλαιστίνης, χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος Γάζης.
Τὸ ἔργο του, ὅμως, ἔβρισκε δυσκολίες ἀπὸ τὶς ἀντιδράσεις τῶν εἰδωλολατρῶν καὶ τῶν αἱρετικῶν, ποὺ χρησιμοποιοῦσαν ἐναντίον τῶν χριστιανῶν καὶ τὰ ὄργανα τῆς ἐξουσίας.
Ὁ Πορφύριος, μὲ τὴν ἀποφασιστικότητα, ποὺ διέκρινε τοὺς μεγάλους ἐπισκόπους της ἐποχῆς ἐκείνης, ἄφησε μία μέρα τὴν Γάζα καὶ πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἐκεῖ τὸν ὑποδέχτηκε ἐγκάρδια ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ποὺ ὑποστήριξε τὰ αἰτήματά του στὴ βασίλισσα Εὐδοξία καὶ τὸν Ἀρκάδιο.
Ὁ Πορφύριος ἐπέστρεψε μὲ πλήρη ἐπιτυχία. Μὲ βασιλικὸ διάταγμα, περιώριζε τὴν εἰδωλολατρεία στὴ Γάζα καὶ διέλυε τὴν ἐπιῤῥοὴ τῶν αἱρετικῶν. Ἔφερε ἀκόμα καὶ δωρεὰ βασιλική, μὲ τὴν ὁποία ἀνήγειρε μεγάλη ἐκκλησία βυζαντινοῦ ῥυθμοῦ.
Ο Άγιος αναπαύθηκε το έτος 420 μ.Χ. μετά από σύντομη ασθένεια, σε ηλικία 72 ετών, «τὸν καλὸν ἀγῶνα τετελεκῶς πρὸς τοὺς εἰδωλομανεῖς ἕως τῆς ἡμέρας τῆς κοιμήσεως αὐτοῦ».
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῳ.
Πορφυραυγέσιν ἀρετῶν λαμπηδόσι, καταλαμπρύνας σεαυτὸν Ἱεράρχα, καθάπερ φῶς ἐξέλαμψας Πορφύριε σοφέ, λόγοις γὰρ καὶ θαύμασιν, ἀληθῶς διαπρέψας, πάσιν ἐβεβαίωσας, εὐσέβειας τὴν χάριν καὶ νῦν Χριστῷ ἀΰλως λειτουργῶν, ὑπὲρ τοῦ κόσμου, μὴ παύση δεόμενος.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Κανόνα πίστεως, καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον, ἀνέδειξε σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια. Πάτερ Ἱεράρχα Πορφύριε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τοῖς τῶν αἱμάτων σου.
Ἱερωτάτοις σου τρόποις κοσμούμενος, ἱερωσύνης στολῇ κατηγλάϊσαι, παμμάκαρ θεόφρον Πορφύριε, καί ἰαμάτων ἐμπρέπεις δυνάμεσι, πρεσβεύων ἀπαύστως ὑπέρ πάντων ἡμῶν.
Ὁ Οἶκος
Ὑπεραστράπτει πλέον ἡλίου, Πορφυρίου ἡ μνήμη τοῦ σοφοῦ, ἀστραπαῖς θαυμάτων πᾶσαν τὴν κτίσιν φωταγωγοῦσα, καὶ διώκουσα πλάνην τὴν τῶν εἰδώλων, καὶ τοὺς πιστούς σελαγίζουσα, πάντας εὐφραίνει· Θεῷ γὰρ εὐαρεστήσας ἐπὶ γῆς, τῶν σημείων ἀπείληφε τὴν χάριν, πάντας ἰᾶσθαι, παρεστὼς τῇ Τριάδι ὁλόφωτος, καὶ πρεσβεύων ἀπαύστως ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.
Κάθισμα
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἐν πέτρᾳ τῆς πίστεως, ἐρηρεισμένος σοφέ, τὴν πέτραν ἐπόθησας, ἣν εἶδε πρὶν Δανιήλ, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἡμῶν· ὕψωσας τὴν φωνήν σου, καὶ τὸν νοῦν πρὸς τὸν Κτίστην, ἔβαλες τοὺς ὀχλοῦντας, τῇ σαρκὶ πολεμίους, τῇ σῇ σφενδόνῃ Γάζης ὁ σεπτός, πρόβολος Πάτερ Πορφύριε.
Μεγαλυνάριον.
Τῆς Θεσσαλονίκης σεπτὸς βλαστός, καὶ Γαζαίων θεῖος, Ποιμενάρχης καὶ ὁδηγός, καὶ τῆς Ἐκκλησίας, νυμφαγωγὸς ἐδείχθης, Πορφύριε τρισμάκαρ, σώζων τοὺς δούλους σου.
Ἡ Ἁγία Φωτεινή ἡ Σαμαρείτιδα, Μεγαλομάρτυς
Τὶς πρῶτες πληροφορίες γιὰ τὴν Ἁγία αὐτὴ βρίσκουμε στὸ Δ´ κεφάλαιο τοῦ κατὰ Ἰωάννην Εὐαγγελίου. Ἦταν κάτοικος τῆς Σαμαρειτικῆς πόλης Συχάρ.
Κάθε μεσημέρι πήγαινε ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη, στὸ πηγάδι τὸ λεγόμενο τοῦ Ἰακώβ, καὶ γέμιζε τὴν στάμνα της. Ἐκεῖ μία μέρα συνάντησε τὸν Ἰησοῦ, ποὺ φανέρωσε ὅλα τὰ ἰδιαίτερά της. Σ᾿ αὐτήν, ἐπίσης, εἶπε ὁ Κύριός μας τὴν μεγάλη ἀλήθεια, ὅτι Αὐτὸς εἶναι «τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν», δηλαδὴ ἡ ἀστείρευτη πηγὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καὶ συνέχισε ὁ Κύριος: «Τὸ ὕδωρ ὃ δώσω αὐτῷ γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγὴ ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωὴν αἰώνιον». Τὸ νερό, δηλαδή, ποὺ θὰ δώσω ἐγὼ στὸν ἄνθρωπο ποὺ πιστεύει, λέει ὁ Κύριος, θὰ μεταβληθεῖ μέσα του σὲ πηγὴ νεροῦ, ποὺ δὲ θὰ στερεύει. Ἀλλὰ θὰ ἀναβλύζει καὶ θὰ τρέχει πάντοτε, γιὰ νὰ τοῦ παρέχει ζωὴ αἰώνια.
Αὐτὸ τὸ «ὕδωρ» ἔδωσε καὶ ὁ Κύριός μας στὴ Σαμαρείτιδα. Ἔτσι, ἀργότερα βαπτίστηκε χριστιανὴ μεταξὺ τῶν πρώτων γυναικῶν τῆς Σαμάρειας καὶ ὀνομάστηκε Φωτεινή.
Ἀπὸ τότε (σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση) ἀφιέρωσε τὸν ἑαυτό της στὴ διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου στὴν Ἀφρικὴ καὶ στὴ Ῥώμη.
Ἐκεῖ ἔλαβε καὶ μαρτυρικὸ θάνατο ἀπὸ τὸν Νέρωνα, ὅταν αὐτὸς ἔμαθε ὅτι ἡ Φωτεινὴ ἔκανε χριστιανὲς τὴν θυγατέρα του Δομνίνα καὶ μερικὲς δοῦλες της. Συγχρόνως μὲ τὴν Φωτεινή, θανατώνονται καὶ οἱ δυὸ γιοί της καὶ οἱ πέντε ἀδελφές της.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τὴν πηγὴν δεξαμενὴ τῆς σοφίας καὶ χάριτος, ἐκ χειλέων Κυρίου Φωτεινὴ Ἰσαπόστολε, νομίμως ἠγωνίσω πανοικεῖ, καὶ νέμεις φωτισμὸν παρὰ Θεοῦ, τοὶς προστρέχουσι τὴ σκέπη σου τὴ σεπτή, καὶ εὐλαβῶς βοώσί σου. Δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ χορηγούντι διὰ σοῦ, χάριν ἠμὶν καὶ ἔλεος.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Φωτεινὴν καὶ Φωτίδα καὶ Φωτῶ ἀνυμνήσωμεν, σὺν Ἀνατολὴ Φωτεινὸν τὲ Ἰωσὴν θείοις ἄσμασιν, ὁμοὺ Κυριακὴν Παρασκευήν, τοὺς Μάρτυρας Χριστοῦ περιφανεῖς· θείαν χάριν γὰρ αἰτοῦνται καὶ φωτισμόν, τοὶς πίστει ἀνακράζουσι· δόξα τῷ ἐνισχύσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι δι' ὑμῶν πάσιν ἰάματα.
Ὁ Ἅγιος Θεόκλητος «ὁ φαρμακός»
Ἡ μνήμη του σημειώνεται στὸν Κώδικα τῶν Παρισίων 1578. Δὲν ἔχουμε βιογραφικά του στοιχεῖα, ἀλλὰ ὁ Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης στὸ Ἁγιολόγιό του ὑποθέτει, ὅτι ἴσως εἶναι ὁ μάγος ποὺ ἔδωσε στὴν Ἁγία Φωτεινὴ τὸ δηλητήριο καὶ πίστεψε στὸ Χριστὸ καὶ στὴ συνέχεια ἀποκεφαλίστηκε.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Κάλφας, νεομάρτυρας
Γεννήθηκε καὶ ἀνατράφηκε στὸν Γαλατᾶ. Ἐργαζόταν σὰν λεπτουργὸς κάλφας στὸ παλάτι τοῦ σουλτάνου καὶ συγχρόνως πρόσφερε τὶς ὑπηρεσίες του καὶ σ᾿ ἄλλους ἐπίσημους Τούρκους.
Κάποτε προσέλαβε στὴν ὑπηρεσία του κάποιο τουρκόπουλο, ἀνεψιὸ ἑνὸς Ἀγὰ ἀπὸ τὴν Ἀνατολή, γιὰ νὰ τοῦ μάθει τὴν τέχνη. Σὲ κάποια συζήτηση ποὺ εἶχε μαζί του, ὁ Ἰωάννης ἐκφράστηκε ὄχι καλὰ γιὰ τὴν μουσουλμανικὴ θρησκεία καὶ συγχρόνως ἐξῆρε τὴν χριστιανικὴ θρησκεία.
Τὸ τουρκόπουλο πρόδωσε τὸ ἀφεντικό του, ὅτι τοῦ ἔκανε προσηλυτισμό. Ὁπότε ὁ Ἰωάννης συνελήφθη καὶ ὁδηγήθηκε δερόμενος στὸν κριτή, κατηγορούμενος γιὰ ἐξύβριση τῆς μουσουλμανικῆς θρησκείας. Τότε ἀνελέητα μαστιγώθηκε καὶ ῥίχτηκε στὴ φυλακή.
Παρὰ τὶς ἐπίμονες προσπάθειες τῶν Τούρκων ὁ Ἰωάννης ὁμολογοῦσε σταθερὰ τὸν Χριστό. Μὲ διαταγὴ τοῦ Βεζίρη παραδόθηκε μετὰ ἀπὸ πολλὰ βασανιστήρια στὸν ἔπαρχο, ὁ ὁποῖος καὶ τὸν ὁδήγησε στὸν τόπο τῆς ἐκτέλεσης κοντὰ στὸ Δημοπρατήριο, ὅπου καὶ τὸν ἀποκεφάλισε στὶς 26 Φεβρουαρίου 1575, ἡμέρα Κυριακή.
Οἱ Ἁγίες Ἀνατολή, Φωτώ, Παρασκευή, Κυριακὴ καὶ Φωτίδα
Ἦταν ἀδελφὲς τῆς Ἁγίας Φωτεινῆς καὶ οἱ μὲν τέσσερις πρῶτες μαρτύρησαν διὰ ξίφους, τὴν δὲ πέμπτη ξέσχισαν ἀφοῦ τὴν ἔδεσαν σὲ δυὸ δένδρα.
Οἱ Ἅγιοι Φωτεινός, Ἰωσής, Σεβαστιανὸς ὁ δούκας, Βίκτωρ καὶ Χριστόδουλος
Οἱ δυὸ πρῶτοι ἦταν γιοὶ τῆς Ἁγίας Φωτεινῆς. Ὅλοι μαρτύρησαν διὰ ξίφους.
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Κατοπινός
Ἡ μνήμη του ἀναφέρεται μόνο στὸν Συναξαριστὴ τοῦ Delehaye, χωρὶς καμιὰ ἄλλη πληροφορία, ἁπλὰ «μνήμη τοῦ ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Νικολάου τοῦ Κατοπινοῦ».
Μνήμη Χειροτονίας Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου σὲ Πρεσβύτερο
(κατὰ τὸν Συναξαριστὴ Delehaye).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά