Δ` Στάσις Χαιρετισμών Οι εχθροί θα νικηθούν. «Χαίρε, δι' ης εγείρονται τρόπαια• χαίρε, δι' ης εχθροί καταπίπτουσι» (Άκάθ. ύμν. Ψ 5) +Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος

ΧΑΙΡΩ, αγαπητοί μου, πού τρέχετε και συγκεντρώνεστε στο ναό. Θα σας μιλήσω άπλα, σαν πατέρας με τα παιδιά.
Ζούμε σε χρόνια άσχημα. Μερικοί λένε, ότι πλησιάζει ή συντέλεια του κόσμου. Ένα σημάδι ότι έρχεται ή συντέλεια είναι, ότι στις ήμερες μας παρουσιάστηκε αθεΐα και απιστία μεγάλη. Σε πόλεις και χωριά ξάπλωσαν οι ιδέες αυτές. και λέγονται συχνά από στόματα ανθρώπων πού θεωρούνται μορφωμένοι. Στα παλιά τα χρόνια στη Μικρά Ασία, στον Πόντο, στα αγιασμένα μέρη, δεν υπήρχε άπιστος και άθεος. Τώρα ή αθεΐα έφτασε παντού.

Αν συναντήσετε κάποιον άθεο, να του πείτε μόνο το εξής. Εάν με πείσεις ότι το ρολόι πού έχεις στο χέρι σου φύτρωσε έτσι, ότι το σπίτι πού κάθεσαι έγινε μοναχό του, ότι το αυτοκίνητο σου έγινε μόνο του, κι ότι οί πύραυλοι πού ταξιδεύουν στο διάστημα έγιναν μόνοι τους, τότε κ' εγώ θα πεισθώ ότι το σύμπαν αυτό έγινε χωρίς το Θεό. Το ρολόι κάποιος το φτιάχνει, το σπίτι κάποιος το χτίζει, το αυτοκίνητο κάποιος το κατασκευάζει, τους πυραύλους κάποιος τους εξαπολύει και αυτό το σύμπαν ποιος το έκανε; Μία ή απάντησης• Ό Θεός.

—Μα τι είναι ό Θεός; Μας το λέει ό ευαγγελιστής Ιωάννης• «ό Θεός είναι αγάπη» (βλ. Α' Ίωάν. 4,8,16), το κυριότερο γνώρισμα του είναι αγάπη. και απόδειξης όλα όσα απολαμβάνουμε. 'Αλλ' εάν με ρωτήσετε, ποια είναι ή πιο μεγάλη απόδειξης ότι ό Θεός μας αγαπάει, θα σας πω' ή σάρκωσης του Λόγου. Το ότι ό Θεός λυπήθηκε τον άνθρωπο, πού είχε φύγει μακριά του' και ενώ μπορούσε να τον τιμωρήσει με μύριους τρόπους, εν τούτοις έστειλε τον Υιό του τον μονογενή στον κόσμο, και έλαβε σάρκα από την ύπεραγία Θεοτόκο, για να μας σώσει. είναι αυτό πού εορτάζουμε την ήμέρα του Ευαγγελισμού• τότε άρχισε ή σωτηρία μας. Τότε ό Γαβριήλ, πού εστάλη στη Ναζαρέτ, είπε στην Παναγία• «Χαίρε, κεχαριτωμένη» (Λουκ. 1,28).

Αυτό το «χαίρε», που είπε ό αρχάγγελος, τ' ακούμε στους Χαιρετισμούς, Επαναλαμβάνεται 144 φορές. Το καθένα από αυτά τα «χαίρε»έχει μεγάλη σημασία. Να τα ερμηνεύσουμε όλα δεν μπορούμε. Θα ερμηνεύσουμε ένα μόνο, αυτό πού λέει" «Χαίρε, δι ης εγείρονται τρόπαια- χαίρε, δι ης εχθροί καταπίπτουσι» (Άκάθ. ύμν. Ψ5). Με άπλα λόγια λέει• Χαίρε, Παναγία, πού με τη βοήθειά σου νικήσαμε τους εχθρούς και έγινε ή ωραία αντίθεσης' εκεί πού οι εχθροί πέφτουν κάτω νικημένοι, εκεί υψώνονται μνημεία της νίκης πού μας χάρισες εσύ.

Ποιοι όμως είναι αυτοί οί εχθροί; Κατ' εξοχήν εχθρός είναι ό διάβολος. Και με την προστασία τής Θεοτόκου νικάται καί πέφτει. Σύμβολο δε της νίκης κατά του διαβόλου είναι ό τίμιος σταυρός. Κάθε σταυρός είναι κ' ένα τρόπαιο νίκης στην πνευματική μας ζωή. Άλλα εδώ θα δούμε την εφαρμογή του χαιρετισμού αυτού στην εθνική μας κυρίως ζωή.

Το 626 μ.Χ. ή πόλις των ονείρων μας, ή Κωνσταντινούπολις, πολιορκήθηκε από βαρβάρους, Πέρσας και Αβαρούς. Πολιορκήθηκε από παντού, από ξηρά και θάλασσα, με στρατό και στόλο. Τόσο στενή ήταν ή πολιορκία, ώστε από ώρα σε ώρα οί εχθροί καραδοκούσαν να μπουν μέσα, να κάψουν, να καταστρέψουν, να σφάξουν, να ατιμάσουν. Ήταν τόσο βέβαιοι γι' αυτό, ώστε μήνυσαν στους κατοίκους• Μόνο αν γίνετε ή πουλιά να πετάξετε ή ψάρια και κολυμπήσετε, θα σωθείτε.

Και τι έγινε, έπεσε ή Πόλις; Όχι. Έγινε θαύμα. Το βεβαιώνει ή ιστορία. Ποιο θαύμα; Τη νύχτα φύσηξε άνεμος δυνατός, σήκωσε κύματα πελώρια και έπνιξε τα καράβια των εχθρών σανίδες έγιναν. Φόβος και τρόμος έπιασε τους βαρβάρους, σηκώθηκαν κ' έφυγαν. Έτσι ή Πόλις ελευθερώθηκε.

Τότε παιδιά γυναίκες και άντρες έτρεξαν όλοι στην εκκλησία των Βλαχερνών —σώζεται μέχρι σήμερα— και εκεί, όρθιοι, έψαλαν τους Χαιρετισμούς της Παναγίας, τον Ακάθιστο ύμνο' «Χαίρε», Παναγία, «δι ης εγείρονται τρόπαια• χαίρε, δι' ης εχθροί καταπίπτουσι». Τότε για πρώτη φορά εψάλη το κοντάκιο .«Τη ύπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια...».

—"Α, θα πει κάποιος άπιστος, αυτά έγιναν «τω καιρώ εκείνο»• από τότε πέρασαν αιώνες.
Όχι, κύριοι! Ή Παναγιά δεν πέθανε• ζή και κάνει θαύματα. Να μετρήσουμε τα θαύματα της; Είναι αμέτρητα όσα έκανε, κάνει και θα κάνη μέχρι συντέλειας των αιώνων ή αγία μας πίστη, ό Χριστός και ή Παναγία και οι άγιοι. απόδειξης, ότι και στη δική μας γενεά έγινε παρόμοιο θαύμα. Πότε έγινε; Όσοι είναι μικροί, δεν ξέρουν τίποτα. Ωραία περνούν φαΐ, ύπνος, παιχνίδια, διασκεδάσεις, γλέντια... Ή προηγουμένη γενεά είδε το θαύμα αυτό, πού έκανε ακόμα και απίστους να πιστέψουν.

Ποιο το θαύμα; Το 1940, στις 28 Οκτωβρίου, κάποιος χτύπησε τα μεσάνυχτα την πόρτα μας και είπε στην Ελλάδα• Να παραδοθείς!... Της έταξε λίγες ώρες ν' απάντηση. Και ή Ελλάς όλη, μικροί-μεγάλοι, άντρες - γυναίκες, βουνά-λαγκάδια, θάλασσες και καράβια, όλοι απήντησαν στον εχθρό «Όχι». Κι ό εχθρός ήταν ή Ιταλία, μια πολύ μεγάλη δύναμις τότε, με τέσσερα εκατομμύρια στρατό, με καράβια και αεροπλάνα τόσο πολλά, πού οι Ιταλοί έλεγαν ότι μπορούν να σκιάσουν τον ήλιο. Όλοι περίμεναν, ότι θα νικήσει ή Ιταλία. Κανείς δεν πίστευε ότι θα νικήσει ή μικρά Ελλάς. Και όμως έγινε το θαύμα! Και ό κόσμος όλος θαύμασε. Όλων τα μάτια εστράφησαν στη μικρά μας χώρα και όλοι της έψαλλαν εγκώμια. Όταν στα ρέσταραν της Νέας Υόρκης έβλεπαν ένα «Γκρέκο», Έλληνα, τον σήκωναν στα χέρια κ' έκαναν διαδήλωση. Ποτέ άλλοτε δέ' δοξάστηκε ή πατρίδα μας διεθνώς όσο τότε.

Και το ερώτημα είναι• πώς έγινε αυτό; Μη ρωτάτε εμένα• ρωτήστε κάτι γεροντάκια—αν ζουν ακόμη—, πού σαν αετοί πέταξαν και πολέμησαν τότε στο Μοράβα, μπήκαν στην Κορυτσά και τα άλλα αγιασμένα αυτά μέρη πού σήμερα τα κατέχει ή Αλβανία. Πώς:... Δεν είναι ψέμα, είναι αλήθεια• το άκουσα από πολλά στόματα (φαντάρους, πυροβολητές, στρατιώτες, αξιωματικούς). Τη νύχτα πάνω στα ψηλά χιονισμένα βουνά - τι βλέπανε; Μια μαυροφόρα να εμφανίζεται και να τους εμψυχώνει. Ήταν ή Παναγιά μας! Με τη βοήθεια της νικήσαμε. Και οι φαντάροι μας, όταν κατελάμβαναν μια κορυφή, έστηναν την ελληνική σημαία με τον τίμιο σταυρό ψάλλοντας όλοι μαζί «Τω ύπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια...». Για αυτό μπορούμε κ' εδώ να πούμε• «Χαίρε», Παναγία, «δι' ης εγείρονται τρόπαια• χαίρε, δι' ης εχθροί καταπίπτουσι».

Πού είναι ό άθεος πού λέει πώς μόνο τα παλιά τα χρόνια γίνονταν θαύματα της Παναγίας; Και τώρα και σήμερα και αύριο και πάντα θα θαυματουργή ή Παναγία.

« Τώρα βέβαια έχουμε ησυχία. Τα παιδιά μας κοιμούνται στα κρεβάτια τους οι νέοι μας διασκεδάζουν στα κέντρα... Έχουμε ειρήνη. Άλλα θα την έχουμε πάντα;... Εμείς οι γέροντες, πού ζήσαμε πολέμους και περιπέτειες και κινδύνους, παρακαλούμε την Παναγία, πόλεμος να μη ξαναγίνει. Άλλα... —υπάρχει ένα «αλλά»—ή ειρήνη δεν εξαρτάται μόνο από μας. Εμείς αγαπούμε την ειρήνη όσο κανένα άλλο έθνος. Άλλ' εάν εχθροί μας επιτεθούν, τότε τι θα γίνει; Τότε και πάλι ή Ελλάς σύσσωμος θα πει ένα νέο «όχι». Και πιστεύω στο Θεό, ότι θα μας ακούσει ή Παναγιά.

Αλλά για να μας ακούσει κα' να γίνει το τρίτο θαύμα, να σπρώξουμε τους Τούρκους πέρα από τον Έβρο —το πιστεύω, θα ξαναμπούμε στην Άγια-Σοφιά να τελειώσουμε την διακοπείσα λειτουργία—, πρέπει όλοι να μετανοήσουμε• ούτε μοιχείες, ούτε διαζύγια, ούτε βλασφημίες, ούτε εκτρώσεις, ούτε αδικίες, άλλα παντού να βασιλεύει Χριστός. Τότε εκείνος θα σκεπάσει και θα ευλόγηση τον τόπο μας, και θα κάνη το θαύμα να δοξαστεί πάλι ή πατρίδα μας και να ξαναστηθή ό σταυρός στον τρούλο της Άγια-Σοφίας. Έτσι για άλλη μια φορά, τρίτη φορά (πρώτη στο Βυζάντιο, δεύτερη στα βουνά της Πίνδου, τρίτη στον Έβρο και τα νησιά), θα σταθούμε εμπρός στην εικόνα της Παναγίας και θα ξαναπούμε- «Χαίρε», Παναγιά, «δι' ης εγείρονται τρόπαια• χαίρε, δι' ης εχθροί καταπίπτουσι».

Ό Κύριος να είναι πάντα μαζί σας. Ειρηνεύετε, προσεύχεσθε, εξομολογήστε, εκκλησιάζεστε, κοινωνείτε τα άχραντα μυστήρια, έχετε ομόνοια. Όλοι αγαπημένοι εν Χριστώ Ιησού να περάσουμε τις δύσκολες ήμερες πού επιφυλάσσει ό Θεός στην ανθρωπότητα και ιδιαιτέρως στο έθνος μας• αμήν.

Επίσκοπος Αυγουστίνος.
ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΗ ΟΜΙΛΙΑ Η ΟΠΟΙΑ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΆΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Ν. ΚΑΥΚΑΣΟΥ – ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΤΗΝ 26-03-1982 ΒΡΑΔΥ ΜΕ ΑΛΛΟ ΤΙΤΛΟ. ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΜΗΣΗΣ 8-4-2005