Εἰς τὴν παραβολὴν τῶν δέκα παρθένων, καὶ περὶ ἐλεημοσύνης. Τῇ ἁγίᾳ καὶ μεγάλῃ Τρίτη Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Ὅταν τὸ εὐδαπάνητον τῆς ζωῆς ἐννοήσω, 
καὶ τοῦ ἐνιαυτοῦ τὸν ἐπινεύοντα κύκλον, 
καὶ τὴν πολύσκυλτον τῶν ἀνθρώπων διαγωγὴν, 
καὶ τὰς βιωτικὰς περιστάσεις, 
τό τε παρατρέχον τοῦ παρόντος αἰῶνος, 
καὶ τὴν σκιὰν τῶν πραγμάτων, 
τῆς δόξης τὸ πρόσκαιρον, 
τῆς δυναστείας τὸ εὐδιάλυτον, 
τῆς εὐημερίας τὴν φαντασίαν, 
καὶ τοῦ πλούτου τὸ ὄναρ·

εἶτα σκοπήσω τὴν τοῦ τέλους ἡμέραν, 
καὶ τῆς συντελείας ἐκεῖνο τὸ ἀπαραίτητον τάχος, 
τόν τε τοῦ λογοθεσίου καιρὸν, 
καὶ τὸν ἀκολάκευτον δικαστὴν, 
καὶ τὴν γέμουσαν φρίκης κατάστασιν, 
πῶς ἀστράπτων ὁ κριτὴς παραγίνεται ἐξ οὐρανῶν, 
πῶς ταραττόμεναι αἱ δυνάμεις προτρέχουσι, 
πῶς ὁ φοβερὸς ἑτοιμάζεται θρόνος, 
πῶς ὁ οὐρανὸς ὡς βιβλίον εἱλίσσεται, 
πῶς καυσοῦνται τὰ στοιχεῖα τῷ φόβῳ λυόμενα, 
πῶς κλονεῖται τὸ ἔδαφος προσδεχόμενον τὴν τοῦ κριτοῦ ἐπίβασιν, 
πῶς φοβερῶς ἀλαλάζουσι σάλπιγγες, 
πῶς ἀνοίγονται τὰ μνήματα, 
πῶς ἐκτινάσσονται τάφοι, 
πῶς ὡς ἐξ ὕπνου ἀποπηδῶσιν οἱ νεκροὶ, 
πῶς ὁ χοῦς ὡς ἐν ῥιπῇ ὀφθαλμοῦ πρὸς τὴν οἰκείαν ἐπανέρχεται τάξιν, 
πῶς παλινδρομοῦσιν αἱ ψυχαὶ πρὸς τὰ σώματα, 
πῶς εἰς ἀπάντησιν οἱ δίκαιοι τρέχουσι, 
πῶς ἐφίσταται ὁ νυμφίος μεσονυκτίῳ, 
πῶς ἀξιοῦνται τῆς εἰσόδου οἱ δίκαιοι, 
πῶς τοῖς ῥᾳθύμοις ἀποκέκλεισται ἡ θύρα τοῦ νυμφῶνος·

ὅταν ταῦτα πάντα ἐν τῇ ψυχῇ μου μεριμνήσω, 
μακαρίζω τὰς φρονίμους ἐκείνας παρθένους, 
ἃς ἡμῖν ἀρτίως ἡ τῶν Εὐαγγελίων παρήγαγε βίβλος, 
ὅτι πρὸς τοῦ ὕπνου κατηγωνίσαντο τοῦ πάθους, 
ὅτι τὸ εὐόλισθον καὶ ἐμπαθὲς τῆς ἐπικήρου ζωῆς βδελυξάμεναι, 
τῆς ἀκηράτου καὶ θείας ζωῆς ἀξίως ἐφρόντισαν, 
ὅτι τὸ ἀπαραίτητον τοῦ χρόνου σκοπήσασαι, 
τὴν ὥραν τῆς παρουσίας ἐτήρησαν, 
καὶ τῆς ἐπιστασίας ἐκείνου τοῦ ἀφθάρτου νυμφίου τὸν φόβον ἐνεθυμήθησαν, 
καὶ τὸ νυκτερινὸν δοκιμάσασαι σκότος, 
ἀκριβῶς τῶν λαμπάδων ἐφρόντισαν. 
Οὐδὲν δὲ κωλύει καὶ αὐτὰς τὰς θείας τοῦ Εὐαγγελίου διεξελθεῖν συλλαβάς.

Ὡμοιώθη γὰρ, φησὶν, ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν δέκα παρθένοις, 
αἵτινες λαβοῦσαι τὰς λαμπάδας αὐτῶν, 
ἐξῆλθον εἰς ἀπάντησιν τοῦ νυμφίου. 
Πότε ἐξῆλθον; 
ἆρα μὴ ὅτε κατέλαβεν αὐτὰς τῆς ζωῆς τὸ ἐμπρόθεσμον; 
ὅτε ἔφθασε τὸ πρόσταγμα; 
ὅτε ἐπέστη τοῦ θανάτου ἡ ἀπόφασις; 
ὅτε ἀπεστάλησαν οἱ κατεπείγοντες τοῦ τέλους ἄγγελοι, 
τότε ἐξῆλθον εἰς ἀπάντησιν τοῦ νυμφίου; 
Οὐδαμῶς. 
Ἀλλὰ πότε ἐξῆλθον; 
Ὅτε τοῖς βιωτικοῖς περισπασμοῖς ἀπετάξαντο, 
ὅτε τὴν στενὴν καὶ τεθλιμμένην ὁδὸν βαδίζειν προείλοντο, 
ὅτε τὴν ἑκούσιον σκληραγωγίαν ἠγάπησαν, 
ὅτε τοῖς γάμου οὐχ ὑπετάγησαν νόμοις, 
ὅτε τῶν τοῦ βίου ἡδονῶν κατεφρόνησαν, 
ὅτε τὴν ἀγαθὴν μερίδα τῆς ἀφθαρσίας ἐξελέξαντο, 
ὅτε τῆς εὐφροσύνης τὸν τρόπον ἠγάπησαν, 
ὅτε τὸν τῆς ἁμαρτίας ἐβδελύξαντο ῥύπον, 
ὅτε τὰ τῆς σωφροσύνης συνέθεντο, 
ὅτε τοῦ καθαροῦ νυμφίου ἠράσθησαν, 
ὅτε τοῦ τῆς βασιλείας ἐπεθύμησαν κάλλους, 
ὅτε πᾶσαν βιωτικὴν ἀπεδύσαντο φροντίδα, 
τότε ἐξῆλθον εἰς ἀπάντησιν τοῦ νυμφίου.

Ἦσαν δὲ, φησὶν, αἱ πέντε φρόνιμοι, καὶ αἱ πέντε μωραί. 
Καὶ τί τῶν φρονίμων τὸ γνώρισμα; 
Ὅτι συνῆψαν τῇ σωφροσύνῃ τὴν ἐλεημοσύνην, 
ἐκόσμησαν τὴν παρθενίαν τῇ εὐποιίᾳ, 
ἔγνωσαν ὅτι ἡ πίστις χωρὶς τῶν ἔργων νεκρά ἐστιν, 
ἐδοκίμασαν ὅτι τὸ ἓν οὐκ ἐπαρκεῖ πρὸς σωτηρίαν κατόρθωμα· 
ἑνὶ γὰρ πτερῷ ἀετὸς εἰς ὕψος οὐκ ἐφικνεῖται· 
Ἐμνημόνευσαν τῆς τοῦ νυμφίου φωνῆς τῆς λεγούσης. 
Ἔλεον θέλω, καὶ οὐ θυσίαν· 
καὶ πάλιν, ὅτι κατακαυχᾶται ἔλεος κρίσεως.

Ταῦτα καλῶς βουλευόμεναι, 
ἐπλήρωσαν τὰ ἀγγεῖα αὐτῶν ἐλαίου. 
Ποῖα ἄρα ἀγγεῖα; 
Τὰς τῶν πεινώντων κοιλίας. 
Μεσίτας γὰρ τοῦ πνευματικοῦ γάμου τοὺς πτωχοὺς ἐπορίσαντο, ἐσκεύασαν μεθ' ἑαυτῶν τῶν οἰκτιρμῶν τὰ ἐφόδια· 
οἱ πεινῶντες ἐτρέφοντο, καὶ αἱ λαμπάδες ἐφαιδρύνοντο· 
οἱ πτωχοὶ ηὐχαρίστουν, καὶ ὁ νυμφίος ἐτέρπετο· 
ἡ ἐλεημοσύνη ἐσπείρετο, καὶ ὁ προσδοκώμενος μισθὸς ηὐτρεπίζετο. 
Καὶ αἱ φρόνιμοι τὰ τοῦ ∆αυῒδ ἐβόων· 
Ἡτοιμάσθημεν, καὶ οὐκ ἐταράχθημεν·

αἱ δὲ μωραὶ τὰς λαμπάδας κρατοῦσαι χωρὶς ἐλαίου πόῤῥωθεν ἀπὸ τοῦ νυμφίου ἐβλέποντο. 
Πῶς εἴχοντο ἑνὶ κατορθώματι; 
πῶς τὴν μὲν ἁγνείαν ἐκτήσαντο, 
τὴν δὲ φιλανθρωπίαν ἀπώσαντο; 
πῶς ἀπάθειαν μὲν τῷ σώματι περιεποιήσαντο, 
συμπάθειαν δὲ περὶ τοὺς δεομένους οὐκ ἐπεδείξαντο; 
πῶς τὴν μὲν σωφροσύνην ἠγάπησαν, 
τὴν δὲ φιλοξενίαν ἀπεστράφησαν;

Τί οὖν τὸ πέρας; 
Χρονίζοντος γοῦν τοῦ νυμφίου, φησὶν, 
ἐνύσταξαν πᾶσαι, καὶ ἐκάθευδον. 
Ἀλλ' αἱ μὲν προαποθέμεναι τὸ ἔλαιον, 
εἶχον τὸ ἀσφαλὲς, ὅτι αἱ λαμπάδες αὐτῶν οὐ σβεσθήσονται· 
αἱ δὲ μωραὶ τὸν τῆς ἀνάγκης καιρὸν ἐξεδέχοντο.

Τί οὖν συντόμως οὐ λέγω; 
Ἐπέστη ἡ ὥρα, 
ἔφθασεν ὁ καιρὸς, 
οἱ κτύποι κατήρξαντο, 
ἤχουν αἱ σάλπιγγες, 
ἐδονοῦντο τὰ στοιχεῖα, 
ὁ ἀνὴρ ἐκλονεῖτο, 
ἐκλίνετο ὁ οὐρανὸς, 
ἔτρεμε τὸ στερέωμα, 
ἀστέρες ἐλύοντο, 
ἐταράττοντο αἱ δυνάμεις, 
προέτρεχον ἄγγελοι, 
ἀστραπαὶ προεβάδιζον, 
μέγαν εἶχεν ἡ κτίσις τὸν θόρυβον.

Οὐ γὰρ ἐν ἡμέρᾳ, 
ἀλλ' ἐν μεσονυκτίῳ ὁ δικαστὴς παραγίνεται. 
Εἶτα τί; 
Γίνεται κραυγὴ καλοῦσα πρὸς τὴν ἀπάντησιν·

Ἰδοὺ ὁ νυμφίος ἔρχεται, ἐξέλθετε εἰς ἀπάντησιν αὐτοῦ.

Τί οὖν τὸ γινόμενον; 
Ἐξανέστησαν πᾶσαι αἱ παρθένοι, 
ἀπετινάξαντο τὸν ὕπνον, 
ἐπελάβοντο τῶν λαμπάδων· 
ἀλλ' αἱ μὲν ἐκαίοντο, αἱ δὲ οὐκ ἔφαινον. 
Αἱ τῶν φρονίμων τῷ ἐλαίῳ τῆς εὐποιίας ἠρδεύοντο, 
αἱ δὲ τῶν μωρῶν ἀπεσβέννυντο. 
Ὄντως ἐλεεινὸν ἦν τὸ πρᾶγμα. 
Ἄφευκτος ἐκύκλωσεν ἀνάγκη τὰ γύναια· 
οὐκ εἶχεν ἡ ἀποτυχία ἀφορμὴν παρακλήσεως.

Τότε οὖν προσελθοῦσαι ταῖς φρονίμοις ἐπεζήτουν, 
ὅπερ λαβεῖν οὐκ ἠδύναντο. 
∆ότε γὰρ ἡμῖν ἐκ τοῦ ἐλαίου ὑμῶν, 
ὅτι αἱ λαμπάδες ἡμῶν σβέννυνται. 
Ἔδει οὖν πάλαι αὐτὰς μιμήσασθαι, καὶ μὴ νῦν ἱκετεύειν· 
ἔδει γὰρ παρὰ τῶν πωλούντων ἀγοράσαι τὸ ἔλαιον. 
∆ότε ὑμεῖς ἔλαιον, φασὶν, ἡμῖν. 
Μάτην παρακαλεῖτε τὰς φρονίμους, ὦ ῥᾴθυμοι· 
ἔφθασε λυθῆναι τῆς ζωῆς ἡ πανήγυρις, 
παρῆλθε τοῦ βίου τὸ θέατρον· 
οὐκ ἔστι νῦν συναλλαγμάτων καιρός· 
νῦν ἡ τῶν ἔργων ἐπιζητεῖται ἐπίδειξις. 
Ἔδει προθεωρεῖν τὸν κίνδυνον τοῦ παρόντος αἰῶνος· 
ἔδει ταύτης φροντίσαι τῆς ἀπαντήσεως· 
ἔδει ἐνθυμηθῆναι, ὅτι αἱ λαμπάδες χωρὶς ἐλαίου φωτίζειν οὐ δύνανται. 
Λέγετε, ∆ότε ἡμῖν ἐκ τοῦ ἐλαίου ὑμῶν. 
Οὐδεὶς ἀλλοτρίοις ἐγκαλλωπίζεται ἔργοις· 
ἕκαστος θερίζει ὅπερ ἔσπειρε. 
«∆ότε ὑμεῖς ἡμῖν ἔλαιον.»

Τί οὖν πρὸς αὐτὰς αἱ φρόνιμοι; 
Μήποτε οὐκ ἀρκέσῃ ἡμῖν καὶ ὑμῖν· 
πορεύεσθε δὲ μᾶλλον πρὸς τοὺς πωλοῦντας, καὶ ἀγοράσατε. 
Ἔτι κἂν μικρά τις ὑπολέλειπται ὥρα, δράμετε, κάμετε· 
οὔπω ἐφέστηκεν ὁ νυμφίος· 
σπεύσατε πρὸ τοῦ κλεισθῆναι τὰς θύρας, 
πρὸς τοὺς πωλοῦντας ἀπέλθετε. 
Καὶ τίνες, ὦ φρόνιμοι, οἱ πωλοῦντες; εἴπατε· 
ἀγνοοῦσι γὰρ αὗται μὴ κτησάμεναι συναλλάγματος τοιούτου συνήθειαν. 
Τίνες οἱ πωλοῦντες; 
Οἱ ταῖς θύραις τῶν ἐκκλησιῶν παρακαθήμενοι πένητες, 
αἱ λογικαὶ χελιδόνες, 
αἱ τῶν ψυχῶν εὐαγγελιζόμεναι λογικὸν ἔαρ, 
οἱ αἰδέσιμοι πρὸς τὸν ∆εσπότην μεσῖται, 
οἱ ἀήττητοι ῥήτορες ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς διαγνώσεως.

Ἀπερχομένων δὲ αὐτῶν ἀγοράσαι τὸ ἔλαιον, 
ἦλθεν ὁ νυμφίος, καὶ ἐκλείσθησαν αἱ θύραι. 
Ὢ τῆς ἐπιβλαβοῦς ῥᾳθυμίας· 
ὢ τῆς ἀθεραπεύτου ὀδύνης· 
ὢ τῆς ἀπαραμυθήτου ζημίας· 
ὢ πένθους ἀπαρακλήτου. 
Ἀπερχομένων δὲ αὐτῶν ἀγοράσαι, 
ἦλθεν ὁ νυμφίος. 
Ἦλθεν ἡ προσδοκωμένη χαρὰ, 
ἦλθε τῶν δικαίων τὸ καύχημα, 
ἦλθε μεσονυκτίῳ τὸ φῶς.

Ἀπήντησαν αἱ φρόνιμοι, 
συνεισῆλθον τῷ νυμφίῳ, καὶ ἐκλείσθησαν αἱ θύραι.

Φρίττω, τὸ γενόμενον ἐνθυμούμενος· 
τρέμω, τὸ συμβὰν τοῖς γυναίοις ἀστόχημα διηγούμενος. 
Τὴν παστάδα τὴν φοβερὰν ἰδεῖν ἐπεθύμουν· 
δι' αὐτὴν γὰρ τοῖς τοῦ κόσμου τερπνοῖς ἀπετάξαντο, 
τρυφῆς κατεφρόνησαν, 
δόξης ὑπερεῖδον, 
ὁδοὺς σκληρὰς ἐφυλάξαντο, 
παθῶν κατεκράτησαν, 
ἡδονῶν κατηγωνίσαντο· 
καὶ ἐπειδὴ ἔλαιον οὐκ εἶχον, 
εὗρον ἀπαράνοικτα τῆς βασιλείας τὰ κλεῖθρα.

Ἐλθοῦσαι γὰρ ἔκρουον, λέγουσαι· 
Κύριε, Κύριε, ἄνοιξον ἡμῖν· 
ἔνδοθεν τοῦ Κριτοῦ φοβερῶς κεκραγότος· 
Ἀμὴν, ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ οἶδα ὑμᾶς.

Ὢ τῆς ἐσχάτης ἀποφάσεως· 
κἂν οὔτε δι' ἀγγέλου, 
ἀλλὰ δι' ἑαυτοῦ τὴν ὀδυνηρὰν ἀπόκρισιν δέδωκεν· 
ἵνα τῆς φωνῆς ἀκούσασαι, 
καὶ τὸ πρόσωπον ἰδεῖν μὴ δυνάμεναι, 
μείζονα τὴν βάσανον ὑπομείνωσιν.

Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ οἶδα ὑμᾶς. 
Οὐκ οἶδας ἡμᾶς, ∆έσποτα; 
ἐκ μήτρας ἐπὶ σὲ ἐπεῤῥίφημεν, 
ἠκολουθήσαμεν ὀπίσω σου ἐκ νεότητος ἡμῶν, 
τὴν ἁγνείαν διεφυλάξαμεν, ὅπερ ἔπλασας ἡμῖν σῶμα, ἄφθαρτον διετηρήσαμεν, 
οὐ προυδώκαμεν τὰ μέλη τοῖς πάθεσι, 
στεφάνους παρὰ τῆς σῆς δεξιᾶς προσεδοκήσαμεν δέξασθαι· 
καὶ νῦν τὰς θύρας ἐπέκλεισας καὶ λέγεις, «Οὐκ οἶδα ὑμᾶς;» Ναὶ, ὄντως οὐκ οἶδα ὑμᾶς. 
∆ιὰ τί, ὦ ∆έσποτα;

Ὁ ∆εσπότης· ∆ιὰ τί; 
Ἐπειδὴ ἐπείνασα, καὶ οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν· 
ἐδίψησα, καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με· 
ξένος ἤμην, καὶ οὐ συνηγάγετέ με· 
γυμνὸς, καὶ οὐ περιεβάλλετέ με· 
ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ, καὶ οὐκ ἤλθετε πρός με. 
Ἐγγράφως διεστειλάμην ὑμῖν, λέγων· 
Ἐφ' ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων καὶ μικρῶν, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε.

Αἱ δὲ εἶπον· 
Μάτην οὖν, ∆έσποτα, 
τὸν πόνον καὶ τὴν ταλαιπωρίαν τῆς σαρκὸς ὑπεμείναμεν; 
μάτην ἀγρυπνίαις καὶ νηστείαις ἑαυτὰς κατετήξαμεν; 
μάτην τὸν οὐράνιον νυμφίον μέχρι τέλους ποθήσασαι, 
τὴν παρθενίαν ἄτρωτον διεφυλάξαμεν;

Ναὶ, φησὶ, παρθένοι μέν ἐστε, ἀλλὰ προῖκας οὐκ ἔχετε· 
παρθένοι μὲν, ἀλλὰ νυμφικὸν οὐ περίκεισθε κόσμον· 
τὴν τῆς σαρκὸς ἠσκήσατε ἁγνείαν, 
ἀλλὰ ἀπανθρωπίᾳ τὴν ἁγνείαν ἐτρώσατε· 
ἀμόλυντον ὑμῶν τὸ σῶμα, 
ἀλλ' ὁ τρόπος ἀνελεὴς, οὐ φύσεως, ἀλλ' ἀπανθρωπίας.
Ὁ ἐμός ἐστι νυμφὼν κτησαμένων τῆς εὐποιίας τὸ ἔλαιον. 
∆εῖ τοίνυν τὰς ἐμοὶ νυμφευομένας κατάλληλον τῷ κόσμῳ περικεῖσθαι καὶ τρόπον. 
Οὐ δύναμαι τοῖς ἐμοῖς θαλάμοις μαχομένην νύμφην λαβεῖν· 
οὐκ εἰσάγω πόλεμον εἰς παστάδας εἰρηνικάς. 
Λοιπὸν ἀπέλθετε ἀπ' ἐμοῦ, μή μου μάτην ταῖς θύραις ἐνοχλεῖτε· 
τῶν ἐλεημόνων ἐστὶν οἰκητήριον ἡ ἐμὴ βασιλεία. 
Ἐκεῖνος ἐμοὶ εὐκόλως συνεισέρχεται, 
ὁ τὴν ἐμὴν μιμησάμενος περὶ τοὺς πτωχοὺς εὐσπλαγχνίαν, 
ὁ πτωχεύσας τῷ πνεύματι, 
ὁ τοῖς δεομένοις τὴν ἀκοὴν ὑποκλίνας, 
ὁ τὰ τοῦ πλησίον οἰκειωσάμενος πάθη, 
ὁ δακρύσας ἐπὶ συμφοραῖς ἀλλοτρίαις, 
ὁ ἐμπλήσας ἀγαθῶν τὴν ψυχὴν τοῦ πεινῶντος, 
ὁ τῶν γυμνῶν διαθερμάνας τοὺς ὤμους, 
ὁ μὴ παρακούσας τῆς φωνῆς τοῦ νοσοῦντος, 
ὁ δανείσας ὀλιγοψύχῳ παρακλήσεως λόγον, 
ὁ τὸν ξένον ὑπὸ τὴν στέγην δεξάμενος, 
ὁ τῷ σπόγγῳ τῆς συμπαθείας τῶν χηρῶν ἀποσμήξας τὸ δάκρυον,
ὁ ἐλαφρύνας τῇ προστασίᾳ τῆς ὀρφανίας τὸ βάρος.

Ταῦτα εἰδότες, ἀδελφοὶ, μὴ τῇ γλώσσῃ θαυμάζετε, 
ἀλλὰ τοῖς ἔργοις μιμήσασθε. 
Σφραγὶς γὰρ γλώσσης ἡ χεὶρ, 
καὶ ταύτην ἑρμηνεύει τῆς δεξιᾶς ἡ ἐπίδοσις, 
ζηλοῦσα τὰ ῥήματα.

Τὴν φιλοπτωχίαν περὶ πολλοῦ ποιησώμεθα, 
σκορπίζειν τοῖς πένησι τοὺς ὀβολοὺς μὴ φεισώμεθα, παρακαλῶ· 
τῶν δεσποτικῶν φωνῶν ἐπακούσωμεν· 
τοῦ φόβου μαθόντες τὴν πεῖραν ἐκκλίνωμεν· 
ἑαυτῶν διὰ τῶν πενήτων φροντίσωμεν.

Αἱ γὰρ παρθένοι φιλανθρωπίαν μὴ τιμήσασαι, 
τοῦ νυμφῶνος ἐκβάλλονται.

Ποία λοιπὸν τοῖς ἁμαρτωλοῖς ἐλπὶς περιλείπεται ἀπανθρωπίᾳ ὑβρίσασι; 
Ταῦτα πρὸς τὸ πλῆθος λέγων, 
τῶν ῥᾳθυμοτέρων τὸ συνειδὸς ἀσφαλίζομαι, 
βλάπτων οὐδὲν τοὺς εὐγνώμονας, 
ἀλλὰ καὶ θερμοτέρους πρὸς τὴν εὐσέβειαν ἐργαζόμενος.

Οὐκοῦν σκόρπισον, ἀδελφὲ, 
ἕως ἔτι συνέστηκεν ἡ τοῦ βίου πανήγυρις. 
Τὰ τῆς ἀπολογίας πραγμάτευσαι· 
πρὸ τοῦ τεθῶσιν οἱ θρόνοι, θρῆνον ἐπίδειξαι· 
φθάσον τοῦ νυμφίου τὴν παρουσίαν· 
δράμε τῆς ἁμαρτίας ὀξύτερον· 
πρόλαβε τὴν ἐμπρόθεσμον διάγνωσιν· 
θεράπευσον τὸν κριτήν· 
μὴ καταδέξῃ τῷ βήματι παραστῆναι γυμνός. 
Νῦν σκόρπισον χρήματα, 
ἵνα τότε διαλύσῃς ἐγκλήματα· 
λάλησον τῷ δικαστῇ καταμόνας, 
ἵνα μὴ ἐπὶ πάντων καταδικάσῃ σε· 
λάβε μεσίτην πρὸς τὴν αὐτοῦ θεραπείαν τὸν πένητα· 
δι' αὐτοῦ τὸν κριτὴν δωροδόκησον· 
αὐτῷ μόνῳ θάῤῥει τὸ τοιοῦτον μυστήριον· 
δι' αὐτοῦ πώλει τοῖς καταδίκοις τὸ δίκαιον.

Ὁ πτωχὸς λαμβάνει, 
καὶ ὁ κριτὴς ὑπογράφει συγχώρησιν· 
ἀγράφως δέχεται, καὶ προσφέρει χειρόγραφα. 
Ὁ γὰρ ἐλεῶν πτωχὸν, δανείζει Θεῷ. 
Ὅπερ ἂν νῦν βάλλῃς ἐν τῇ χειρὶ τοῦ πτωχοῦ, 
γνωρίσεις ἐν τῇ παλάμῃ τοῦ δικαστοῦ. 
Εἰ διαδράσαι τὴν κρίσιν τοίνυν σπουδάσωμεν, 
ἐντεῦθεν ἤδη τὸν δικαστὴν διὰ τῶν πτωχῶν δυσωπήσωμεν. 
Εἰ καὶ ὁπηνίκα τελευταῖα διατυποῖς, γράψον μετὰ τῶν συγγενῶν ἢ φίλων τὴν ἀποδημοῦσαν τοῦ βίου ψυχήν· 
δὸς αὐτῇ κἂν μικρὰ τῆς ἀνάγκης ἐφόδια· 
ἐχέτω τοῦ δικαστοῦ τὸ ὄνομα τῆς διαθήκης τὰ γράμματα· 
μνήμης πτωχοῦ μὴ ἀμοιρείτω ὁ χάρτης. 
Χαρᾶς πρόξενον, καὶ μὴ θρήνων ἄξιον ἔργασαι τὸν θάνατον· 
συνηγόρων ἐκτὸς μὴ παραστῇς τῷ φοβερῷ κριτηρίῳ· 
χόρτασον τὰς κοιλίας τῶν ὀφειλόντων ταῖς γλώσσαις ὑπὲρ σοῦ ῥητορεῦσαι πρὸς τὸν Κύριον. 
Κτησώμεθα δι' αὐτῶν χρεώστην τὸν κτίσαντα, 
τοῦ μὴ δοῦναι δίκην κατ' ἐκείνην τὴν ἡμέραν· 
ὠνησώμεθα χρήμασι τῆς τοιαύτης ἐπιτυχίας ῥήτορας. 
Ἔχεις γὰρ, φησὶ, μάρτυρα τῆς περὶ ἐμὲ φιλίας τὸν πένητα· 
οἶδάς με τὰ τῶν πτωχῶν οἰκειούμενον. 
Ἐξανατέλλω χόρτον τοῖς κτήνεσι, 
καὶ πᾶσι τὴν τροφὴν χορηγῶ· 
καὶ ὅμως σοῦ ποιοῦντος τὴν ἐλεημοσύνην, 
ἐγὼ τῷ πένητι συγκλίνω τὴν χεῖρα, 
καὶ τὸν ὀβολὸν ὑποδέχομαι. 
Ἀναβάλλομαι τὸ φῶς ὡς ἱμάτιον· 
κἂν μόνον σὺ τὸν πτωχὸν περιβάλῃς, 
ἐγὼ τῆς θέρμης αἰσθάνομαι. 
Οἶδάς με ἐν οὐρανῷ τῷ Πατρὶ συγκαθήμενον· 
κἂν μόνον ὁρμήσῃς τοὺς ἐν φυλακῇ ἐπισκέψασθαι, 
εὑρήσεις με τοῖς δεσμοῖς συγκαθήμενον· 
κἂν δράμῃς πρὸς νοσοῦντας, τῆς κλίνης οὐκ ἀπολιμπάνομαι.

Πανταχοῦ γάρ εἰμι, καὶ τοῖς ἐν ἀνάγκῃ προΐσταμαι. 
Ὅπερ ἂν δώσῃς τῷ πένητι, ὄψει τοῦτο παρ' ἐμοῦ πληθυνόμενον. 
Ἐὰν εἰσάγῃς εἰς τὴν οἰκίαν σου τὸν ἄστεγον, 
καὶ δι' αὐτοῦ λάβῃς με ἐν οἴκῳ σου, 
τρία ταῦτα παρέξω σοι· 
καὶ τὸ κέρδος αὐξήσω, 
καὶ τὸν οἶκόν σου φυλάξω, 
καὶ μονὴν ἐν οὐρανοῖς ἑτοιμάσω σοι· 
ἐν ᾗ ἀπέδρα ὀδύνη καὶ λύπη καὶ στεναγμὸς, ἐν Θεῷ Πατρὶ, ἅμα τῷ ἁγίῳ Πνεύματι, ᾧ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος