"Η Εβδομάδα των παθών" Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Τελιδης

"Η Εβδομάδα των παθών"

H Aγία και Μεγάλη Εβδομάδα αρχίζει ουσιαστικά από την Ανάσταση του Λαζάρου το Σάββατο και την Είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα, την Κυριακή των Βαΐων.

                     Ας κάνουμε μια σύντομη γνωριμία με τις εορτές της Μεγάλης Εβδομάδας.

* Τι είναι η Μεγάλη Εβδομάδα;

Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η εβδομάδα πριν το Πάσχα (από την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ μέχρι το Μ. Σάββατο) και ονομάζεται «Μεγάλη», όχι γιατί έχει περισσότερες μέρες ή ώρες από τις άλλες εβδομάδες, αλλά γιατί τα γεγονότα όπου τελούνται και βιώνονται στους Ιερούς Ναούς είναι κοσμοσωτήρια για τον άνθρωπο!

* Πώς βιώνεται ο λειτουργικός χρόνος τη Μεγάλη εβδομάδα;

Η Εκκλησία από την μεγάλη της φιλανθρωπία, για να μπορέσουν όσο είναι δυνατόν περισσότεροι πιστοί να συμμετέχουν στις Ακολουθίες, επέτρεψε από την αρχή της Μ. Εβδομάδας, να ψάλλεται ο Όρθρος της επόμενης ημέρας. (π.χ. την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ ψάλλεται ο Όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας).

* Τι τελείται τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας;

Οι τέσσερις πρώτες ημέρες μας προετοιμάζουν πνευματικά για το θείο δράμα και οι Ακολουθίες ονομάζονται «Ακολουθίες του Νυμφίου».

# Μεγάλη Δευτέρα (Κυριακή Βαϊων βράδυ)

Την Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχούν δύο γεγονότα, η ζωή του Ιωσήφ του 11ου γιου του Πατριάρχη Ιακώβ, του ονομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή του ωραίου στο σώμα και τη ψυχή. Ο Ιωσήφ προεικονίζει με την περιπέτειά του (που πουλήθηκε σκλάβος στην Αίγυπτο) τον ίδιο τον Χριστό και το πάθος Του και το περιστατικό της άκαρπης συκιάς που ξέρανε ο Χριστός (Ματθ. 21, 18-22): 
Συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων και γενικά την ζωή του Ισραηλιτικού λαού που ήταν άκαρποι από καλά έργα.

Αυτήν την ημέρα συνηθίζεται να δεσπόζει στο κέντρο των ναών η εικόνα του Νυμφίου Χριστού και να προσκυνάτε από τους πιστούς στο τέλος της Ακολουθίας.

# Μεγάλη Τρίτη (Μεγάλη Δευτέρα βράδυ)

Την Μεγάλη Τρίτη θυμόμαστε και ζούμε δύο παραβολές,"Των δέκα παρθένων" (Ματθ. 25,1-13) που μας διδάσκει να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και φιλανθρωπία"Των Ταλάντων" (Ματθ. 25,14-30), που μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί και πρέπει να καλλιεργούμε και να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.

Και αυτήν την ημέρα συνηθίζεται να δεσπόζει στο κέντρο των ναών η εικόνα του Νυμφίου Χριστού και να προσκυνάτε από τους πιστούς στο τέλος της Ακολουθίας.

# Μεγάλη Τετάρτη (Μεγάλη Τρίτη βράδυ)

Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην αμαρτωλή γυναίκα (Λουκ. 7,47), που μετανιωμένη άλειψε τα πόδια του Κυρίου με μύρο και συγχωρήθηκε για τα αμαρτήματά της, γιατί έδειξε μεγάλη αγάπη και πίστη στον Κύριο. Ψάλλεται το περίφημο τροπάριο (δοξαστικό) της Υμνογράφου Μοναχής Κασσιανής.

 Και αυτήν την ημέρα συνηθίζεται να δεσπόζει στο κέντρο των ναών η εικόνα του Νυμφίου Χριστού και να προσκυνάτε από τους πιστούς στο τέλος της Ακολουθίας.

# Μεγάλη Πέμπτη (Μεγάλη Τετάρτη βράδυ)

Την Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε 4 γεγονότα :

α) Τον Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο, δείχνοντας για το ποια πρέπει να είναι η διακονία των πιστών στην Εκκλησία.

β) Τον Μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.

γ) Την Προσευχή του Κυρίου, στο Όρος των Ελαιών και

δ) την Προδοσία του Ιούδα, δηλαδή την αρχή του Πάθους του Κυρίου.

 Αυτήν την ημέρα συνηθίζεται να δεσπόζει στο κέντρο των ναών η εικόνα του Ιερού Νιπτήρος ή του Μυστικού Δείπνου και να προσκυνάτε από τους πιστούς στο τέλος της Ακολουθίας.

# Μεγάλη Παρασκευή (Μεγάλη Πέμπτη βράδυ)

Την Μεγάλη Παρασκευή έχουμε την Κορύφωση του θείου δράματος, τελείται η «Ακολουθία των Παθών» και θυμόμαστε και βιώνουμε τα Σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού μας. (Δηλαδή,τα πτυσίματα, τα μαστιγώματα, τις κοροϊδίες, τους εξευτιλισμούς, τα κτυπήματα, το αγκάθινο στεφάνι και κυρίως την Σταύρωση και τον θάνατο του Χριστού μας).

Αυτήν την ημέρα ο ιερέας διαβάζει τα Δώδεκα Ευαγγέλια και μετά το πέμπτο Ευαγγέλιο κουβαλώντας τον Εσταυρωμένο Ιησού τον τοποθετεί στο κέντρο του ναού, όπως επίσης μετά το πέρας της Ακολουθίας, στολίζετε με λουλούδια απο τους πιστούς καθ΄όλη την διάρκεια της νύχτας ο Επιτάφιος.
# Μεγάλο Σάββατο (Μεγάλη Παρασκευή πρωί και βράδυ)

Το Μεγάλο Σάββατο γιορτάζουμε:

α) την Ταφή Του Κυρίου και

β) την Κάθοδο Του στον Άδη, όπου κήρυξε σε όλους τους νεκρούς. 

* Έτσι Μεγάλη Παρασκευή το πρωί  τελείτε, η Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών όπου μετά την Θ' Ώρα, τελείτε ο Εσπερινός της Αποκαθηλώσεως.

* Την Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ ψάλλονται τα Εγκώμια και τελείτε η περιφορά του Επιταφίου!

# Κυριακή του Πάσχα (Μ. Σάββατο πρωί και βράδυ)

* Το Μεγάλο Σάββατο το πρωϊ, έχουμε την λεγόμενη «1η Ανάσταση», δηλαδή το προανάκρουσμα της Αναστάσεως που μεταδίδουν οι ύμνοι και της προσμονής της λυτρώσεως όλης της κτίσεως από την φθορά και τον θάνατο!

*  Το Μεγάλο Σάββατο στις 11 το βράδυ, χτυπούν οι καμπάνες και καλούν τους πιστούς στους ναούς για να γιορτάσουν στις 12,στην ζωηφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας.

Κυριακή του Πάσχα το πρωί ή το απόγευμα, τελείται ο «Εσπερινός της Αγάπης», όπου σε πολλές γλώσσες διαβάζεται το Ιερό Ευαγγέλιο και διατρανώνεται παγκοσμίως η νίκη του θανάτου και η εποχή της Καινούριας Διαθήκης, της χαράς και της Αναστάσιμης ελπίδας.

* Ποιο είναι το βαθύτερο νόημα των Παθών και της Αναστάσεως για όλους εμάς τους Πίστους;

Οι πιστοί βιώνουμε τα πάθη και την ανάσταση του Χριστού συμμετέχοντας ενεργά σε αυτά με «συμπόρευση», «συσταύρωση» και «συνανάσταση»! Ο Χριστός με την θέληση του (εκουσίως), έπαθε και ανέστη για να σωθούμε όλοι εμείς! Αυτό σημαίνει ότι δεν λυπούμαστε «μοιρολατρικά» για το Πάθος του, αλλά για τις δικές μας αμαρτίες και αφού μετανοιώνουμε ειλικρινώς μπορούμε την αντικειμενική σωτηρία που χάραξε ο Χριστός να την κάνουμε και υποκειμενική - προσωπική σωτηρία!

Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Τελίδης