Η πατρίδα καί ο πατριωτισμός

Στη διαδρομή της ιστορίας του ελληνικού έθνους ο πατριωτισμός είχε τήν έννοια της φιλοπατρίας, της θερμής αγάπης πρός τή φιλτάτη πατρίδα. Καί έμεινε πάντα μακριά από παραποιήσεις πάσης φύσεως. Είναι γνωστό πως στά νεώτερα χρόνια ο «διεθνισμός» καί ο «κοσμοπολιτισμός» στίς ακραίες μορφές τους, όπως ο Μαρξισμός (μέ συνθήματα όπως «Οί εργάτες δεν έχουνε πατρίδα») καί ο Αναρχισμός («Κάτω τά σύνορα», «Η πατρίδα είναι επικίνδυνη»), θεωρούν τόν πατριωτισμό ως συναίσθημα αφύσικο καί επιβλαβές...

Ο «σωβινισμός» εξάλλου παρουσιάζεται ως άκρατος καί παράλογος εθνικισμός, πού περιφρονεί καί εχθρεύεται τούς άλλους λαούς, όπως συνέβη στήν περίπτωση της χιτλερικής Γερμανίας, πού έφτασε στήν εξόντωση εκατομμυρίων ανθρώπων.

Οι Έλληνες διαχρονικά είμαστε ένας φιλόπατρις λαός, καί ταυτοχρόνως έχουμε τό γνώρισμα της οικουμενικότητας. Ποτέ δέν κρύψαμε κανένα αγαθό από τόν ξένο, που ερχόταν πρός εμάς. Χαρακτηριστικός καί ο λόγος του αρχαίου ρήτορα Ισοκράτη που διακηρύσσει ότι συμβαίνει «Έλληνας καλείσθαι τους της παιδεύσεως της ημετέρας ή τούς της κοινής φύσεως μετέχοντας» . Ο Μέγας Αλέξανδρος κέρδισε τό θαυμασμό καί τήν αγάπη τόσων λαών. Τό Βυζάντιο χάρισε τά δώρα της πίστεως του Χριστού και του πολιτισμού του σέ όλους τους λαούς, πού δέχτηκαν τήν επιρροή του. Στόν τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο οι στρατιώτες μας, που πολέμησαν γιά τήν ελευθερία της Πατρίδας, φέρθηκαν μέ αγάπη καί σεβασμό στους αιχμαλώτους αντιπάλους τους καί στή συνέχεια συγχωρήσαμε τους σφαγείς μας καί τούς απογόνους τους, όπως στή Μικρασία, στά τραγικά Καλάβρυτα καί όπου άλλου στή γή μας. Οι εξαιρέσεις δέν αναιρούν τόν κανόνα.

Ο αληθινός Έλληνας πατριώτης, διδαγμένος από παιδί τό Ευαγγέλιο καί τό ήθος του μέσα στή μητέρα Εκκλησία, πού στάθηκε πάντα φρουρός καί θεματοφύλακας των ιδεωδών της Πατρίδας, δέν παρασύρθηκε σέ ξενοφοβία μέ κατάληξη τό ρατσισμό. Επειδή αγαπά τήν πατρίδα του δέν μπορεί νά περιφρονεί ή νά υποβλέπει τις άλλες πατρίδες. Άλλωστε ο Θεός όρισε τίς κατοικίες των εθνών, καί κάθε πατρίδα έχει τόν άγγελό της .

Ο γνήσιος πατριωτισμός είναι σεμνός• δέ θεατρίζει τά αισθήματά του, γιά να αποκτήσει τή φήμη πού δέν του αξίζει. Ίσα - Ίσα θυσιάζει τό δικαίωμα του, όταν π.χ. πρόκειται νά κρατηθή ψηλά η εθνική ενότητα, όπως έκανε ο Μάρκος Μπότσαρης, πού έσχισε τό δίπλωμα της αρχιστρατηγίας, πού του έδωσε η Κυβέρνηση, λέγοντας στους συμπολεμιστές του πως όποιος αξίζει περισσότερο παίρνει τή διάκριση πάνω στη μάχη.

Ο άξιος πατριώτης δέ βάζει φωτιές και δέν ξηλώνει μάρμαρα γιά νά διορθώσει τό κοινό της πατρίδας του. Ακόμη ούτε αυτός πού αυτοπυρπολείται είναι μεγάλος, μήτε ο αιρετικός ή ο καμικάζι ή ο αναρχικός. Ο αγνός πατριωτισμός δέν είναι ανατροπή, είναι συνέχεια γιά δημιουργία. Μόνο ο τίμιος αγωνιστής, αυτός πού λειώνει καθημερινά στό προσωπικό καθήκον, περιφρουρεί τήν έννοια της Πατρίδας. Αυτός μπορεί νά επιφέρει τις σωτήριες αλλαγές.

Αυτός δέν δουλεύει αποκλειστικά γιά τό δικό του σήμερα, αλλά θυσιάζεται, άν χρειαστεί, γιά τό αύριο της πατρίδας, όπως είπε μπροστά στό δήμιο του ο Ρήγας Φεραίος: «Πολύν σπόρον έσπειρα. Τό Έθνος μου θά θερίσει». Και τό Έθνος εθέρισε τήν ελευθερία του.

Τό ίδιο έκαναν καί οι εθνικοί Ευεργέτες, πού εργάστηκαν μιά ζωή καί αρνήθηκαν νόμιμες απολαύσεις, γιά νά στολίσουν μέ τά δίκαια πλούτη τους τήν Πατρδα μέ μνημεία πολιτισμού καί αγαθοεργίας.

Πραγματικοί πατριώτες είναι, τέλος, όποιοι προσφέρουν παρά λαμβάνουν από τήν κοινή μητέρα, τήν Πατρίδα. Αυτοί καί μόνο μπορούν νά αγαπήσουν αληθινά τόν κάθε άνθρωπο καί νά εργαστούν αποτελεσματικά γιά τήν ειρήνη όλου τού κόσμου.

Ανάμεσα τους υπάρχουν θέσεις καί γιά μας, τούς σημερινούς Έλληνες, μικρούς καί μεγάλους. Γιά νά ζήσει η πατρίδα, κι εμείς νά ζήσουμε. Άλλη πατρίδα εμάς δέν μας χωράει...

1. Από τόν ήρωα του θεατρικού έργου «Νικόλαος Σωβέν», πού παρουσιάζεται ως ένας φλύαρος υπερασπιστής της πατρίδας.
2. Ισοκράτους «Πανηγυρικός».
3. «οροθεσία εθνών» (Πράξ. ιζ ' 26)

Περιοδικό «Προς τη Νίκη» - Απρίλιος 2013