Ἱερομάρτυς Ἀθηνογένης Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ἱερόθεος

Ἡ Ἐκκλησία μας σήμερα ἑορτάζει τήν μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Ἀθηνογένους, ὁ ὁποῖος γεννήθηκε στήν Σεβάστεια τῆς Καππαδοκίας, κατά τούς χρόνους τοῦ Διοκλητιανοῦ, καί λόγῳ τῆς ἀρετῆς του καί τῆς ταπεινώσεώς του ἔγινε Ἐπίσκοπος Πηδαχθόης. Ὁ εἰδωλολάτρης ἄρχοντας τῆς περιοχῆς ἐκείνης, ὀνόματι Φιλομάρχος, συνέλαβε τόν ἅγιο, μαζί μέ τούς δέκα μαθητάς του, καί ὕστερα ἀπό πολλά βασανιστήρια τούς ἀποκεφάλισε.

Μάλιστα, κατά τόν Συναξαριστή, ὅταν ὁ ἅγιος πῆγε στό Μοναστήρι καί δέν βρῆκε τούς μαθητάς του πού εἶχαν συλληφθῆ πρίν ἀπό αὐτόν, συνάντησε μία ἔλαφο, τήν ὁποία εἶχαν ἀναθρέψει στό Μοναστήρι. Ὁ ἅγιος τήν εὐλόγησε καί εὐχήθηκε νά μή θανατωθοῦν τά ἐλαφόπουλά της ἀπό τούς κυνηγούς, καθώς ἐπίσης εὐχήθηκε κάθε χρόνο κατά τήν μνήμη του νά φέρη στό Μοναστήρι ἕνα ἀπό τά ἐλαφόπουλα πού θά γεννοῦσε. Καί, ὅπως γράφει τό Συναξάριο, κάθε χρόνο τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς του ὅλοι ἔβλεπαν νά ἔρχεται ἡ ἔλαφος στήν Ἐκκλησία, μετά τήν ἀνάγνωση τοῦ Εὐαγγελίου, μαζί μέ ἕνα ἐλαφόπουλο, τό ὁποῖο ἀφιέρωνε στόν ἅγιο καί τό ὁποῖο ἔσφαζαν οἱ Χριστιανοί καί ἔτρωγαν «εἰς δόξαν καί τιμήν τοῦ ἁγίου» Ἀθηνογένους.

Στά τροπάρια τῆς Ἐκκλησίας πού ψάλλονται αὐτήν τήν ἡμέρα παρουσιάζεται ὅλο τό πνευματικό περιεχόμενο τοῦ ἁγίου Ἀθηνογένους. Κυρίως δύο σημεῖα θά ὑπογραμμισθοῦν.

 

Τό πρῶτον ὅτι, κατά τόν ἱερό ὑμνογράφο, ὁ Ἀθηνογένης φόρεσε τό λαμπρό ἔνδυμα τῆς ἱερωσύνης, τό ὁποῖο κατέστησε ἱερώτερο καί λαμπρότερο, ἀφοῦ τό ἔβαψε μέ τό αἷμα τοῦ μαρτυρίου. Ἔτσι, ἔγινε «θέσει θεούμενος» καί πρεσβεύει γιά μᾶς. Εἶναι μεγάλη εὐλογία νά λάβη κανείς τήν χάρη τῆς ἱερωσύνης, ἀλλά αὐτή ἡ ἱερωσύνη γίνεται λαμπρότερη μέ τό μαρτύριο, εἴτε τῆς συνειδήσεως εἴτε τοῦ αἵματος. Ὅποιος δέν ζῆ τήν ἱερωσύνη ὡς μαρτύριο καί θυσία δέν μπορεῖ νά καταλάβη τήν ἀξία της.

Τό δεύτερο σημεῖο εἶναι ὅτι ὁ ἅγιος Ἀθηνογένης ἀναδείχθηκε «ἱερός καθηγητής» πού παιδαγωγοῦσε τούς δέκα μαθητάς του μέ ἀσκητικούς ἀγῶνες καί μεθόδους, καί δι’ αὐτῶν καθελοῦσε τά σκιρτήματα τῶν παθῶν καί ἔτσι ἐνέκρωσε τόν ὄφι τόν ἀρχέκακο, τόν διάβολο, ὁ ὁποῖος δέν εἶχε δύναμη ἐπάνω τους. Αὐτό δείχνει πῶς ἐργάζονται οἱ ἀληθινοί ποιμένες, ἀφοῦ διαπαιδαγωγοῦν τά πνευματικά τους παιδιά μέ τήν καθιερωμένη ἐκκλησιαστική μέθοδο, μέ πνευματικές ἀσκήσεις, γιά νά νικοῦν τά πάθη καί νά εἶναι ἕτοιμοι γιά τό μαρτύριο, ἄν χρειασθῆ. Ἡ Ἐκκλησία δέν γνωρίζει ἄλλη ἀγωγή, πέρα ἀπό αὐτήν πού ἔζησαν καί δίδαξαν οἱ Προφῆτες, οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ Πατέρες.

Πέρα ἀπό αὐτά, ὁ βίος τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Ἀθηνογένους δείχνει καί τό πῶς ἡ ἁγιότητα ἔχει ἐπίδραση καί σέ αὐτήν τήν φύση καί στά ἄλογα ζῶα, τά ὁποῖα ὑπακούουν σέ αὐτούς, γιατί ἀναγνωρίζουν σέ αὐτούς τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.