Ο ΑΙΝΟΣ(Εις το Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων)

 του Σεβ. Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου

 Ο άνθρωπος όταν νιώθει στη ζωή του μεγάλη χαρά, τραγουδάει. Υμνεί το γεγονός που του προκάλεσε τη χαρά, αλλά και το πρόσωπο με το οποίο αυτή είναι συνδεδεμένη. Η μουσική και το τραγούδι πηγάζουν από τα εσώτατα της υπάρξεώς του και αποτυπώνουν το χάρισμά του να μπορεί να μη μένει σε μία συνηθισμένη έκφραση των βιωμάτων του, αλλά να την μετουσιώνει σε δημιουργία, σε ζωή.

Και στη ζωή της πίστεώς μας ο Αίνος, η δοξολογία, η ψαλμωδία, αποτυπώνουν την εσωτερική κατάσταση του ανθρώπου. Και ο Αίνος γίνεται λατρεία του Θεού, αλλά και πρόσκληση στους ανθρώπους να δοξολογήσουν τον Δημιουργό μας, όπως επίσης και να εμβαθύνουν στο περιεχόμενο των εορτών της πίστεως. Γιατί χωρίς Αίνο, ο λόγος παραμένει κήρυγμα, δηλαδή προϋποθέτει την ακρόαση των και απευθύνεται στο νου και την σκέψη. Με τον Αίνο όμως ο λόγος μεταφέρεται στην καρδιά και γίνεται συμμετοχή, βίωμα, πανηγύρι αληθινό όλων των ανθρωπίνων αισθήσεων.

Καθώς η Εκκλησία μας εορτάζει κατά το πέρας της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής δύο κομβικά για την πίστη μας γεγονότα, την Ανάσταση του Λαζάρου και την θριαμβευτική είσοδο του Κυρίου μας στην πόλη της Ιερουσαλήμ, διαπιστώνουμε ότι και τα δύο γέννησαν στους ανθρώπους που ήταν παρόντες διάφορα συναισθήματα, τα οποία εκφράστηκαν ξεχωριστά.

 Η Ανάσταση γέννησε απορία, θαυμασμό και ταυτόχρονα, λόγο. Οι Ιουδαίοι που διαπίστωσαν όντας αυτόπτες μάρτυρες το συγκλονιστικό εκείνο γεγονός, ο ήδη τεταρταίος νεκρός και όζων να εξέρχεται του μνήματος τυλιγμένος με τα εντάφια σπάργανα και να είναι πάλι κοντά τους ζωντανός, μόνο με το πρόσταγμα του Θεανθρώπου «Λάζαρε, δεύρο έξω», σπεύδουν να διαδώσουν την είδηση και πλήθος συγκεντρώνεται τόσο στη Βηθανία όπου ζούσε ο Λάζαρος, αλλά και την επομένη, στα Ιεροσόλυμα, καθώς θα εισέλθει ο Χριστός «επί πώλου όνου».

Εκεί ο λόγος θα γίνει Αίνος. Θα γίνει «ωσαννά» και ταυτόχρονα θα αγκαλιάσει όλους τους ανθρώπους. Ο προφήτης προείπε: «Εκ στόματος νηπίων και θηλαζόντων κατηρτίσω Αίνον». Ακόμη και τα νήπια και τα βρέφη θα δοξολογήσουν το Χριστό. Θα κρατήσουν στα χέρια τους τα βαΐα των φοινίκων και θα τραγουδήσουν το μεγαλείο του Θεού, εκφράζοντας έτσι τη χαρά τους για το θαύμα της αναστάσεως του Λαζάρου, αλλά και την ελπίδα ότι Αυτός που εισοδεύει στην Ιερουσαλήμ θα είναι ο Μεσσίας.

Ο Αίνος όμως τελικά δεν θα είναι γνήσιος. Γιατί δεν συνοδεύεται από αληθινή εμβάθυνση τόσο στο θαύμα της αναστάσεως του Λαζάρου, όσο και στο ποιος αληθινά είναι ο Χριστός. Είναι αυθόρμητος, αλλά δεν έχει διάρκεια. Γιατί οι Ιουδαίοι δοξολογούν και τραγουδούν ένα Πρόσωπο το οποίο το αντιμετωπίζουν ως κοσμικό ηγέτη. Περιμένουν έναν κοσμικό λυτρωτή, κάποιον που έχει την δύναμη να κάνει θαύματα, Αυτόν που τελικά θα αποκαλέσουν μετά την ταφή Του «πλάνο». Ο αίνος τους πηγάζει από τη λογική των όσων βλέπουν και όσων επιθυμούν. Δεν προέρχεται από την ψυχή που αναζητά την Αλήθεια. Θέλουν έναν Θεό που να αγαπά μόνο τους ίδιους. Θέλουν έναν Θεό που να δίνει στους ίδιους ζωή. Θέλουν έναν Θεό που θα έχει εξουσία και θα επιβάλλει την εξουσία του πολιτικά, δυναστικά, απελευθερωτικά. Δεν μπορούν να δούνε τελικά τι σημαίνει ένας Θεός φίλος με τους ανθρώπους. Που δακρύζει μπροστά στο θάνατο. Που επιθυμεί να σωθούν όλοι οι άνθρωποι και να Τον συναντήσουν. Που εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα όχι για το «ωσαννά» , αλλά για το «σταύρωσον αυτόν». Γιατί ο Θεός θα αποκαλύψει την Αλήθειά Του στην πληρότητά της νικώντας οριστικά τον θάνατο, όχι για έναν και προσωρινά, όπως ο Λάζαρος, αλλά για όλους μας και παντοτινά, δια της Αναστάσεως.

Ο Αίνος χαρακτηρίζει και την εποχή μας. Εάν στρέψουμε το βλέμμα μας στον κόσμο, θα διαπιστώσουμε πόσο εύκολα αινούμε, δοξολογούμε, αγκιστρωνόμαστε κυριολεκτικά σε ανθρώπους και καταστάσεις. Γνώμονάς μας το συμφέρον. Ο αίνος μας πηγάζει από την λογική των όσων βλέπουμε και επιθυμούμε. Γι’ αυτό και γρήγορα, επειδή όσοι αινούμε αποδεικνύονται είτε κατώτεροι των προσδοκιών μας, είτε λειτουργούν ως κατασκευάσματα της επικαιρότητος, των ΜΜΕ, κινούμενοι στη λογική του «άρτος και θεάματα», το «ωσαννά» γίνεται «σταύρωσον» ή «αδιαφόρησον».

Μόνο ο Χριστός αξίζει τον αληθινό μας Αίνο. Γιατί ο λόγος για τον οποίο εισήλθε, όχι μόνο στην Ιερουσαλήμ της Παλαιστίνης, αλλά στην Νέα Ιερουσαλήμ της Εκκλησίας, παραμένει ο μοναδικός λόγος που δίδει αληθινό νόημα στη ζωή μας. Ήρθε για να πατήσει «θανάτω τον θάνατον». Για να μας χαρίσει την ζωή και την κοινή ανάσταση. Και να μας δείξει ότι η αγάπη του Θεού δεν ελαττώνεται εξαιτίας των δικών μας αμαρτημάτων, αλλά παραμένει πάντοτε θυσιαστική, συγχωρητική και σωστική, καλώντας μας σε μία διαρκή αναγέννηση στη ζωή της Εκκλησίας μας. Αυτό είναι και το αληθινό νόημα της χριστιανικής λατρείας και παραδόσεως, όπως αποτυπώνεται στις ακολουθίες των εορτών της πίστεως που ψάλλουμε στους ναούς μας καθόλη την διάρκεια του έτους, και, βεβαίως, και της Μεγάλης Εβδομάδος. Να βοηθηθούμε, ώστε να περάσουμε από όσα βλέπουμε και επιθυμούμε, στα όσα μας σώζουν αιώνια. Και να προσανατολίσουμε τη ζωή μας κατά Θεόν. Για να αλλάξουμε και κατά άνθρωπον.

πηγή

το είδαμε εδώ

Η ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ Σχόλιο στην εορτή της Αναλήψεως του Σεβ. Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου

Η εορτή της Αναλήψεως, σαράντα ημέρες μετά την Ανάσταση, σηματοδοτεί το τέλος της επίγειας παρουσίας του Κυρίου μας και την άνοδό Του στους ουρανούς, πλησίον του Θεού και Πατρός. Ο Χριστός όμως δεν επιστρέφει από εκεί που ξεκίνησε πριν την Σάρκωσή Του, ως Θεός μόνο. Πλέον, ανεβάζει στους ουρανούς την ανθρώπινη φύση και ξαναδίδει στον άνθρωπο αυτό που του έλειπε:  την δυνατότητα συνεχούς κοινωνίας με το Θεό, τη δυνατότητα υπερβάσεως της αμαρτίας και του θανάτου, τη δυνατότητα της σωτηρίας, της θεώσεως και της λυτρώσεως. Και αυτή η σωτηρία δεν υπάρχει πλέον ως προσδοκία ή ως επιθυμία, αλλά ως βεβαιότητα.

Τούτο αποτυπώνεται στις τελευταίες φράσεις του Απολυτικίου που ψάλλουμε στην εορτή: «βεβαιωθέντων αυτών – των μαθητών- δια της ευλογίας, ότι συ ει ο Υιός του Θεού, ο Λυτρωτής του κόσμου». Επί σαράντα ημέρες ο Αναστημένος Κύριος εμφανίζεται στους μαθητές Του. Συνομιλεί μ’ αυτούς. Συντρώγει. Επιλύει τις τελευταίες απορίες τους. Ποιεί σημεία. Τους φανερώνει την αγάπη Του. Τους καλεί να αναμένουν τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος. Τους υπόσχεται ότι δεν θα τους αφήσει ορφανούς. Τους δίδει πλέον την βεβαιότητα ότι όχι μόνο επάτησε τον θάνατο, αλλά και ότι  προετοιμάζει για τον καθένα την κοινή Βασιλεία. Ότι όχι μόνο θα αναστηθούμε, αλλά και θα ζήσουμε σε κοινωνία με το Θεό. Γιατί το νόημα της υπάρξεώς μας δεν είναι απλώς το να ζήσουμε αιώνια. Αλλά το να ζήσουμε αιώνια με το Θεό και μαζί Του, μέσα στην Εκκλησία. Και αυτό επιτυγχάνεται από αυτήν εδώ τη ζωή και όχι όταν πεθάνουμε.

Ο Κύριός μας επισφραγίζει την Ανάσταση, την διδασκαλία Του, τις υποσχέσεις Του με την Ανάληψή Του. Συνοδευόμενος από τους Αγγέλους, εν νεφέλη φωτεινή, ανεβαίνει εις ουρανούς. Δείχνει στους μαθητές Του, αλλά και σε κάθε χριστιανό ότι τα πάντα γι’ Αυτόν είναι δυνατά. Το επίγειο έργο Του ετελείωσε. Το αφήνει τώρα παρακαταθήκη στους μαθητές, αλλά και σε όλους εμάς που πιστεύουμε σ’ Αυτόν. Και Εκείνος μας περιμένει, έχοντας δώσει στον καθένα την δυνατότητα να νικήσει την φύση του, να ανεβούμε πνευματικά εις ύψος νοητόν, σε κοινωνία και σχέση μαζί Του, να αφήσουμε την όποια προσκόλληση στην καθημερινότητα της ζωή μας και να ζητήσουμε και την δική μας ανάληψη πλησίον Του. Όχι αποκόπτοντας τον εαυτό μας από τη ζωή μας, αλλά δίδοντάς της άλλο νόημα.

Αυτό το διαφορετικό νόημα είναι βεβαιότητα για την Εκκλησία μας. Δεν είναι υπόθεση, ούτε ιδέα. Δεν είναι απλή πίστη, ούτε θρησκευτική εκδήλωση. Είμαστε βέβαιοι ότι ο Κύριός μας αναστήθηκε και ανελήφθη εις ουρανούς. Είμαστε βέβαιοι ότι αυτός είναι ο Υιός του Θεού και ο Λυτρωτής του κόσμου. Είμαστε βέβαιοι ότι η ανθρώπινη φύση μας απέκτησε άλλες δυνατότητες. Ότι μπορούμε να είμαστε μαζί με το Θεό. Και αντλούμε αυτή τη βεβαιότητα μέσα από τρεις δρόμους.

Ο πρώτος είναι η ίδια η διδασκαλία της Εκκλησίας μας, όπως αυτή αποτυπώνεται στην Καινή Διαθήκη, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια των αιώνων. Οι Απόστολοι υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες της Αναλήψεως του Κυρίου. Τον ψηλάφησαν μετά την Ανάστασή Του. Τον άκουσαν να τους ομιλεί. Τον είδαν να πορεύεται μαζί Τους. Και είχαν την ευλογία να τον δούνε τη στιγμή που έφευγε από κοντά τους  εν δόξη. Όχι απλά και ταπεινά όπως ήρθε. Αλλά μέσα στο Φως και την μεγαλοπρέπεια που αρμόζει στο Θεό. Και αυτή η μαρτυρία της Αναλήψεως διαπότισε τη ζωή της Εκκλησίας ανά τους αιώνες. Η βεβαιότητα μεταδόθηκε από γενεά σε γενεά. Και συνδυάσθηκε με την προσδοκία της οριστικής επανόδου εν τη Αναστάσει των νεκρών και εν τη ζωή του μέλλοντος αιώνος.

Ο δεύτερος δρόμος είναι η παρουσία των Αγίων μας. Οι Άγιοι, καθόλη την διάρκεια της Ιστορίας, αποδεικνύουν τις νέες δυνατότητες της ανθρωπίνης φύσεως, όταν κοινωνεί με τον Θεό. Ο Άγιος μπορεί και υπερβαίνει τα πάθη του, παραιτείται από τα δικαιώματά του, ακόμη και από την ίδια του τη ζωή, πρόθυμος να υποστεί τα φρικτότερα μαρτύρια, αγαπά και τους εχθρούς του, ειρηνεύει εν τη καρδία του, χαίρεται κάθε στιγμή της υπάρξεώς του, θαυματουργεί χάρις στην κοινωνία με το Θεό, γίνεται Φως και δόξα για όλο τον κόσμο. Είναι άνθρωπος. Είναι όμως ταυτοχρόνως και κοινωνός της θείας φύσεως. Και επειδή ουδέποτε οι άγιοι θα εκλείψουν, η βεβαιότητα της Αναλήψεως θα δίδει δύναμη στον καθέναν μας να ακολουθεί αυτόν τον δρόμο.

Ο τρίτος δρόμος είναι η ευλογία που μας δίδεται στη ζωή της Εκκλησίας μας. Όχι μόνο η ανθρώπινη φύση, αλλά και κάθε τι το υλικό μέσα στην Εκκλησία μας, αγιάζεται και ανεβαίνει προσφερόμενο στο Θεό. Το ψωμί και το κρασί, το κερί και το λιβάνι, τα χρώματα των εικόνων, το νερό και το λάδι, οι καρποί και τα γεννήματα της γης, ευλογούνται μέσα στα μυστήρια και τις ακολουθίες και μας υπενθυμίζουν ότι είναι δικά Του, ότι χωρίς Αυτόν δεν μπορούμε να επιτύχουμε πραγματικά τίποτα, γιατί μόνο η σχέση μας μαζί Του δίδει νόημα στη ζωή μας. Η ύλη δεν θα παύσει να είναι ύλη. Ακόμη όμως και αυτή θυμίζει τις δυνατότητες  της φύσεώς μας να είναι πλησίον του Θεού.

Ο κόσμος μας εξακολουθεί να πορεύεται με άλλες βεβαιότητες. Έχει εμπιστοσύνη στην εξουσία, την τεχνολογία, το χρήμα, την γνώση, την αναζήτηση της ηδονής. Ενίοτε περιφρονεί τις βεβαιότητες της πίστεώς μας, θεωρώντας τες ξεπερασμένες για την εποχή μας. Διαπιστώνουμε όμως ότι οι ανθρώπινες βεβαιότητες κρατούν μέχρι του τάφου. Μπροστά στον πόνο, την αρρώστια και τον θάνατο, κάθε βεβαιότητα συντρίβεται και φανερώνεται γυμνή, καθότι κρατά την ανθρώπινη φύση καθηλωμένη στα πεπερασμένα όρια της φθαρτότητας.

Η βεβαιότητα της πίστεως ανεβάζει τον άνθρωπο εις ουρανούς. Δίδει δόξα, τιμή και ελπίδα στον πιστό. Προσφέρει γνήσια χαρά, που αγιάζει τη ζωή μας. Και δια της σχέσεως με τον Αναληφθέντα Κύριό μας εν τη Εκκλησία, επαναφέρει το «αρχαίον κάλλος» στην φύση μας. Δεν είμαστε μόνοι μας. Δεν καταλήγει η ζωή μας στον θάνατο. Μπορούμε να νικήσουμε την ματαιότητα και την φθαρτότητα. Ο ίδιος ο Κύριός μας, δια της Αναλήψεώς Του, μας δίδει αυτή την βεβαιότητα. Και η ευλογία βιώνεται κάθε φορά που η Εκκλησία μας τελεί τα μυστήρια της, εορτάζει τους Αγίους της, υπενθυμίζει τον λόγο του Κυρίου στο Ευαγγέλιο. Αυτή την βεβαιότητα ουδείς την εγκρέμισε στους αιώνες. Και κάθε φορά που ο καθένας μας τη ζει, ανέρχεται πλησίον του Θεού. Δια του Αναληφθέντος Κυρίου μας.

ΤΟΝ ΝΥΜΦΩΝΑ ΣΟΥ ΒΛΕΠΩ

Σχόλιο στις πρώτες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδος

του Σεβ. Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου

Οι τρεις πρώτες ημέρες της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος έχουν εισαγωγικό χαρακτήρα στα μεγάλα γεγονότα που θα εκτυλιχθούν τις επόμενες. Κύριο χαρακτηριστικό των ημερών η παρουσίαση της Εκκλησίας μας ως του νυμφώνος του Χριστού και η πρόσκληση σε όλους μας να συμμετέχουμε στην πνευματική πανήγυρη που ο Κύριος μας προσφέρει. Το πρόβλημα που επισημαίνει η Εκκλησία μας είναι ότι ο χιτώνας της υπάρξεώς μας δεν είναι κατάλληλος για μία τέτοια συμμετοχή, καθώς είναι ρερυπωμένος, και απαιτούνται ορισμένες κινήσεις από την δική μας πλευρά για να μην απορριφθούμε από τον Νυμφίο.

Εντύπωση μας προξενεί η παρομοίωση της Εκκλησίας με νυμφώνα, δηλαδή νυφικό δωμάτιο και κατ' επέκτασιν μία οικία στην οποία γίνεται μία μεγάλη πανήγυρη, με έντονο το στοιχείο της αγάπης, της χαράς, της φιλοξενίας. Έχουμε συνήθως μία παραφθαρμένη αντίληψη τόσο για την πίστη, όσο και για την Εκκλησία μας. Αφενός ταυτίζουμε την πίστη με την μεταθανάτια ζωή και πορευόμαστε ωσάν να έχουμε πολύ χρόνο μέχρι τότε, ενώ αφήνουμε ελάχιστα περιθώρια στο να βιώσουμε αυτή την πίστη στην καθημερινότητά μας. Αφετέρου, ταυτίζουμε την Εκκλησία με τον κλήρο, το ηθικό κατεστημένο της κάθε εποχής και θεωρούμε ότι αυτή υπάρχει μόνο ως θεσμός για να διαφυλάξει κάποιες αξίες και να συμβάλει με την σειρά της στην σταθερότητα της κοινωνίας, όντας κάτι παρωχημένο και ιστορικό.

Η Εκκλησία μας διασαφηνίζει, ιδίως κατά την Μεγάλη Εβδομάδα, την αληθινή της φύση. Είναι η Κιβωτός που διασώζει την πρωτοχριστιανική πίστη στο Χριστό, όχι ως μία μεταθανάτια προσφορά σωτηρίας, αλλά ως μία πρόσκληση μετάνοιας, αγάπης και ελπίδας για την ανθρώπινη ύπαρξη από αυτήν τη ζωή. Η πίστη, χωρίς να στερείται την λεγόμενη εσχατολογική της προοπτική, δεν μεταθέτει το ερώτημα της σχέσεως του ανθρώπου με το Θεό τότε, αλλά το θέτει κάθε στιγμή της ζωής μας. Και βιώνει, στα πρόσωπα των Αγίων της, την δύναμη που αυτή η σχέση προσφέρει στην καθημερινή μας πορεία, στην οικογένειά μας, στην εργασία μας, στις χαρές και τις λύπες της ζωής, και πρωτίστως, στην ανθρώπινη επικοινωνία, που έχει, ιδίως σήμερα, καταστεί μονόλογος είτε προπαγάνδας ιδεών από τους ισχυρούς είτε εγωισμού από τον καθένα μας.

Η Εκκλησία διασαφηνίζει, ιδίως κατά την Μεγάλη Εβδομάδα, ότι δεν εξαντλείται στο θεσμικό της πλαίσιο. Είναι πρωτίστως πανηγύρι. Είναι νυμφώνας. Καλεί τον άνθρωπο στην χαρά της κοινωνίας με το Θεό. Στην αγάπη που μπορεί να μην κατορθούται εύκολα, διότι η πεπτωκυία φύση μας αγαπά μόνο ό,τι υπηρετεί τον εγωισμό μας, ωστόσο εφόσον την επιλέξουμε ως τρόπο ζωής, ο Νυμφίος Χριστός θα μας δώσει την χάρη και την ενίσχυση να μπορέσουμε να υπερβούμε τον εαυτό μας. Καλεί ακόμη τον άνθρωπο να συμμετέχει με όλες του τις αισθήσεις, στη χαρά του Θεού, να ενώνεται δηλαδή μαζί Του στη Θεία Κοινωνία, να συγχαίρει με τους αδελφούς του, φίλους κι εχθρούς του, να κατανοεί ότι η σωτηρία είναι δώρο για όλους, να μη μένει στο πνεύμα του εγωκεντρισμού και της ατομικής αυτάρκειας, αλλά με την προσευχή και την ελεημοσύνη να θέλει και ο πλησίον του να εισέλθει στον νυμφώνα.

Γι' αυτό και η Εκκλησία κατά τις πρώτες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδος, μας προτείνει παραδείγματα, θετικά και αρνητικά, για να εισέλθουμε στον νυμφώνα. Την Μεγάλη Δευτέρα τον Πάγκαλο Ιωσήφ που απέρριψε την φιληδονία της Αιγύπτιας γυναίκας, αλλά και την ξηρανθείσα συκή, η οποία δεν είχε κανένα καρπό επάνω της, ήταν μόνο όμορφη χωρίς καμία ουσία. Την Μεγάλη Τρίτη τους πιστούς δούλους και τις φρόνιμες παρθένες που αύξησαν το λάδι των χαρισμάτων τους, με τα έργα της αγάπης, της πίστεως και της ασκήσεως, αλλά και τον οκνηρό δούλο και τις μωρές παρθένες, που ενώ είχαν όλες τις ευκαιρίες στη ζωή τους να εισέλθουν στη χαρά του νυμφώνος είτε από ραθυμία είτε από αδιαφορία, έμειναν άγνωστοι για το Θεό. Την Μεγάλη Τετάρτη την πόρνη γυναίκα, η οποία συναισθάνθηκε τη ζωή της και μετενόησε εμπράκτως γι' αυτήν πλένοντας τα πόδια του Κυρίου με μύρο, αλλά και τον Ιούδα και τους Φαρισαίους, οι οποίοι είχαν ως κύρια ενασχόλησή τους την κατάκριση και την εγωιστική αίσθηση της ατομικής καθαρότητας, με αποτέλεσμα να μείνουν έξω του «νυμφώνος».

Ας προσπαθήσουμε κατά την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα να κατανοήσουμε την αληθινή φύση της Εκκλησίας. Να δούμε την χαρά και την πανήγυρη που η αγάπη του Θεού μας προσφέρει. Είναι κεκοσμημένος ο νυμφώνας και μπορούμε όλοι να τον δούμε. Ακόμη κι αν το ένδυμά μας δεν είναι κατάλληλο για να εισέλθουμε εν αυτώ, ας παρακαλέσουμε δια της μετανοίας, της ασκήσεως, της προσευχής και της αγάπης, τον Φωτοδότη Χριστό να το λαμπρύνει και να μας σώσει.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ Του Σεβ.Κερκύρας Νεκταρίου

Ο Τίμιος Σταυρός αποτελεί για μας τους χριστιανούς αφορμή παραδόξου καυχήσεως. Ο Απόστολος Παύλος γράφει χαρακτηριστικά στην προς Γαλάτας επιστολή του: «Εμοί δε μη γένοιτο καυχάσθαι ει μη εν τω σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δι’ου εμοί κόσμος εσταύρωται καγώ τω κόσμω» (Γαλ. 6,14) (Όσο για μένα δε θέλω άλλη αφορμή για καύχηση εκτός από το σταυρό του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, το σταυρό που πάνω του πέθανε ο κόσμος για μένα κι εγώ για τον κόσμο). Συνήθως ο άνθρωπος καυχάται για τις επιτυχίες στη ζωή του, για τα χαρίσματά του, για ό,τι του δίδει αποδοχή, δόξα και τιμή από τους συνανθρώπους του και τον κόσμο. Και μάλιστα, η καύχηση αποτελεί σημάδι υπερηφανείας, δηλαδή υπεροχής του καυχώμενου έναντι των άλλων.

            Εμείς οι χριστιανοί καυχώμεθα για κάτι που αποτελεί σημείο ταπεινώσεως, ήττας, απορρίψεως, θανάτου. Γιατί πάνω στο Σταυρό, το όργανο της καταδίκης των χειρότερων κακούργων και εγκληματιών, όπου όποιος θανατώνονταν θεωρούνταν «επικατάρατος» (Γαλ. 3, 10-13), σταυρώθηκε ο Θεάνθρωπος Κύριός μας. Επάνω στο Σταυρό φάνηκε ότι ηττήθηκε οριστικά και αμετάκλητα το Ευαγγέλιο, το μήνυμα της Βασιλείας του Θεού που ο Χριστός έφερε στον κόσμο. Ηττήθηκε η αγάπη που έδειξε. Ηττήθηκε η αποδοχή Του από χιλιάδες ανθρώπους που Τον ακολουθούσαν σε κάθε κήρυγμά Του. Ηττήθηκαν οι ευεργεσίες Του, τα θαύματά Του, κάθε τι που έκανε για να δώσει άλλο νόημα στη ζωή των ανθρώπων. Ηττήθηκε η ανθρώπινη ύπαρξή του, η οποία θανατώθηκε βιολογικά μέσα στον πόνο, το μαρτύριο, την αγωνία, την εγκατάλειψη.

            Είναι, επομένως, πολύ παράδοξο να τιμούμε το όργανο της ατιμώσεως, της ήττας και της αποτυχίας. Όμως το κάνουμε εν επιγνώσει. Διότι γνωρίζουμε ότι για τον καθέναν από εμάς επάνω στον Σταυρό σταυρώθηκε ο κόσμος. Το κοσμικό πνεύμα.  Η αμαρτία που μας χωρίζει από το Θεό. Ο εγωισμός, που μας κάνει να πιστεύουμε ότι είμαστε αυτάρκεις. Το ψέμα που παρουσιάζεται ως αλήθεια. Η καταισχύνη του θανάτου χωρίς ελπίδα. Η ζωή χωρίς νόημα και σκοπό. Γιατί πάνω στο Σταυρό ο Χριστός ανέλαβε όλη την αποτυχία της πεπτωκυίας φύσεώς μας, ακόμη και τον θάνατό της, με τη θέλησή Του, υπακούοντας στον Πατέρα Του και εγκαινιάζοντας έναν καινούριο τρόπο ζωής για τον καθέναν άνθρωπο.

            Καυχώμεθα γιατί στο Σταυρό ελευθερωθήκαμε. Καυχώμεθα γιατί ο Χριστός μας αγαπά προσωπικά και το απέδειξε στο Σταυρό. Καυχώμεθα για την ήττα, γιατί γνωρίζουμε ότι μετά την Σταύρωση έρχεται η Ανάσταση. Γιατί ο Σταυρός είναι η αληθινή δόξα για το Χριστό, καθότι ο Θεός της Αγάπης δεν έχει ανάγκη από την δόξα της δυνάμεως και της εξουσίας, της υποταγής και της ανελευθερίας, αλλά Αυτοπροσφέρεται ως Θυσία και Ζωή.

            Μία προϋπόθεση υπάρχει για να ζήσουμε ως χριστιανοί αυτή την καύχηση: να πεθάνουμε κι εμείς για τον κόσμο. Να σταυρώσουμε -με την ζωή της ασκήσεως, με την πνευματική προσπάθεια, με την αγάπη- τα πάθη μας, την παράδοσή μας στον εγωισμό και την ικανοποίηση κάθε επιθυμίας που μας χωρίζει από το Θεό και τον συνάνθρωπο, τον εγκλωβισμό μας σε μία ζωή χωρίς ελπίδα και χαρά.

            Ο Σταυρός είναι καύχημα γιατί αποκαλύπτει ότι η αληθινή χαρά και η ζωή βρίσκονται στη θυσία και την αγάπη. Βρίσκονται στην διακονία και όχι στην εξουσία. Και αποκαλύπτει  την πρόταση του Θεού στον άνθρωπο, ο οποίος καλείται να ενταχθεί στη ζωή της Εκκλησίας και να αναζητήσει αυτό τον τρόπο ζωής, που μπορεί να φαντάζει ακατανόητος, ιδίως για την εποχή μας, η οποία αποθεώνει την ισχύ των όπλων, της διαφημίσεως, της καταναλώσεως,  της επιστήμης και της τεχνολογίας, αλλά δεν προσφέρει ελπίδα, γιατί μας καθηλώνει στην ματαιότητα του κόσμου.

            Ας χαρούμε πνευματικά την εορτή της Προσκυνήσεως του Τιμίου Σταυρού. Και ας προσπαθήσουμε και ο δικός μας τρόπος ζωής εν τω κόσμω να μας οδηγήσει στην γνήσια εν Χριστώ καύχηση. Όχι διότι υπερέχουμε έναντι των άλλων με τον εγωισμό και την υπερηφάνεια, αλλά γιατί είμεθα κεκλημένοι στη ζωή της αγάπης και της ελευθερίας. Στην καινή κτίση της Βασιλείας του Θεού, η οποία αποκαλύφθηκε στον Γολγοθά και στην Ανάσταση

Μητροπολίτης Κερκύρας Νεκτάριος " Ο Ελκόμενος"

Σε μία από τις πιο συγκλονιστικές αγιογραφίες των Παθών, ο Κύριος απεικονίζεται ως ο Ελκόμενος. Με τα χέρια Του δεμένα να σύρεται από τους στρατιώτες προς τον Σταυρό, ενώ ο Σίμων ο Κυρηναίος φέρει στους ώμους του το όργανο του μαρτυρίου και της ατιμώσεως του Θεού.
Εάν ένας άνθρωπος, ο οποίος συλλαμβάνεται για κάποιο έγκλημα, βιώνει τον εξευτελισμό δημόσια να του φορούν χειροπέδες και όλοι να τον απορρίπτουν, μόνο και μόνο η απεικόνιση του Θεού να πορεύεται ως ο μεγαλύτερος των κακούργων από το δημιούργημά Του, τον άνθρωπο, αποτελεί αφορμή πνευματικού θαυμασμού, αλλά και βαθύτατου συγκλονισμού.
Ο Θεός αγαπά τόσο τον άνθρωπο, ώστε προσλαμβάνει την φύση του. Και φέρει την φύση ως τα έσχατα όριά της, που είναι ο θάνατος. Όχι όμως ένας ήρεμος θάνατος, ανώδυνος, ανεπαίσχυντος, ειρηνικός. Ο Θεός θα υποστεί έναν θάνατο μαρτυρικό, επώδυνο, βίαιο. Έναν θάνατο που μαρτυρεί την ανταρσία του ανθρώπου εναντίον Του σε όλες τις διαστάσεις. Η άνοδος του Χριστού στο Σταυρό δεν αφήνει κανένα περιθώριο στον άνθρωπο να ισχυριστεί ότι υπήρχε κάτι άλλο που θα μπορούσε να κάνει ο Θεός γι’ αυτόν και δεν το έκανε. Αλλά δεν ήταν μόνο το τέλος του Χριστού κατά άνθρωπον απόδειξη της αγάπης του Θεού. Ήταν και όσα προηγήθηκαν του τέλους.
Η προδοσία. Η εγκατάλειψη από τους οικείους Του. Η παρωδία δίκης. Η άρνηση της εξουσίας να μετρήσει τη ζωή ενός προσώπου πιο πάνω από την όποια απειλή εναντίον της. Τα βασανιστήρια. Η διαπόμπευση και ο εξευτελισμός. Η αχαριστία και η αγνωμοσύνη. Η αναισθησία, ακόμη και στην τελευταία επιθυμία για λίγο νερό. Η παραθεώρηση των φυσικών συμβάντων που συνόδευσαν την άνοδο του Χριστού στου Σταυρό. Του σκοτασμού του ηλίου.
Του σεισμού. Της αναταραχής. Αλλά και η συνέχιση της κακίας των ανθρώπων με την εκ των προτέρων αμφισβήτηση της Αναστάσεως του Κυρίου, που εφάνη με την εγκατάσταση κουστωδίας έξω από τον τάφο και το σφράγισμα του λίθου. Ο άνθρωπος έκανε ό,τι μπορούσε για να δείξει στο Θεό ότι δεν Τον αγαπά. Έκανε ό,τι μπορούσε για να βεβαιωθεί ότι ο Θεός πέθανε.
Πιστεύουμε σε έναν Θεό ταπεινό. Η δόξα Του δεν είναι το να φέρει δώδεκα λεγεώνες Αγγέλων και να συντρίψει τους εχθρούς Του, επιβάλλοντας τη δικαιοσύνη. Μέσα στα όσα προηγήθηκαν της Σταυρώσεως, αλλά και όσα την ακολούθησαν, διαφαίνεται καθαρά ότι ο Θεός δεν ζητά από τον άνθρωπο να υποταχθεί στην εξουσία Του και στην παντοδυναμία Του. Δεν του ζητά ούτε καν να υποταχθεί στην αγάπη Του.
Ταπεινά προσφέρεται στον άνθρωπο, ώστε όποιος Τον ακολουθήσει να γνωρίσει ότι εν τη ταπεινώσει ημών εμνήσθη ημών ο Κύριος. Δεν υπάρχει «δούλος μείζων του κυρίου αυτού». Ο Θεός ανέχεται να σέρνεται από τον άνθρωπο, όχι γιατί δεν μπορεί να τον σύρει ή να τον συντρίψει Εκείνος, αλλά γιατί η αγάπη δεν διαπομπεύει, δεν εξευτελίζει, όπως και δεν επιβάλλει.
Καθώς μπροστά μας περνά και πάλι ο Ελκόμενος επί Σταυρού Κύριος, ας αναρωτηθούμε πόσο διαφέρουμε από τους σταυρωτές Του. Γνώμονας εκείνων η υπερηφάνεια. Οι Φαρισαίοι και οι Γραμματείς θεωρούσαν τους εαυτούς τους συνεχιστές του Μωυσή. Ότι δικαιωματικά τους ανήκε το προνόμιο να εκφράζουν την αλήθεια τους και να απορρίπτουν οποιονδήποτε δεν τους αναγνώριζε ως αυθεντίες. Ο Ηρώδης και ο Πιλάτος θεωρούσαν τους εαυτούς τους εκφραστές της εξουσίας, ότι αυτοί είχαν το δικαίωμα της ζωής και του θανάτου, όχι όμως με βάση την συνείδηση και την δικαιοσύνη, αλλά με βάση το συμφέρον και την ισχύ των όπλων.
Οι στρατιώτες θεωρούσαν τους εαυτούς τους όχι απλώς ως εκτελεστικά όργανα της εξουσίας, αλλά ως έχοντες δικαίωμα να διασκεδάζουν με τον ανθρώπινο πόνο, να μοιράζονται τα ιμάτια αθώων και ενόχων και να εμπαίζουν εκείνους που παραδίδονταν εις χείρας τους. Και ο λαός θεωρούσε τον εαυτό του ως ανεύθυνο για τις επιλογές του που γίνονταν ελαφρά τη καρδία και ότι η θανάτωση εκείνου που τους ευεργέτησε, τους δίδαξε, τους ελευθέρωσε από την λύπη και τους πρότεινε νόημα ζωής και αιωνιότητας δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένα θέαμα, το οποίο ικανοποιούσε την περιέργειά τους, αλλά και την αυταρέσκεια ότι αυτοί ήταν οι περιούσιοι, οι οποίοι θα είχαν το δικαίωμα να κυβερνήσουν τον κόσμο.
Αυτή η υπερηφάνεια χαρακτηρίζει και την εποχή μας. Απορρίπτουμε το Θεό στο όνομα της εξουσίας που μας δίνει η τεχνολογία, ο γιγαντισμός του ανθρωπίνου πνεύματος, οι ανέσεις και ο ευδαιμονισμός. Απορρίπτουμε το Θεό στο όνομα της όποια λογικής μας κάνει να νομίζουμε ότι μόνο εμείς κατέχουμε την αλήθεια. Απορρίπτουμε το Θεό διασκεδάζοντας με τα πάθη και την φιληδονία μας. Απορρίπτουμε το Θεό επειδή πιστεύουμε ότι μόνο ο παρών αιώνας υπάρχει και μας ανήκει, παραδομένοι στο θέμα της εικονολαγνίας και της αυταρέσκειας ότι ζωή είναι μόνο ό,τι βλέπουμε και ό,τι επιθυμούμε.
Αυτή η υπερηφάνεια μεταφέρεται τόσο εντός ημών, στην καρδιά μας, όσο και στην κοινωνία και τον κόσμο μας, με αποτέλεσμα γνώμονας της ζωής μας να είναι ο εαυτός μας και όχι η αγάπη. Αυτή την υπερηφάνεια, χαρακτηριστικό του άρχοντος του κόσμου τούτου, κρίνει ο Ελκόμενος επί Σταυρού Κύριος και μας καλεί να Τον μιμηθούμε στην ταπείνωση, να προσφέρουμε και να προσφερθούμε και να αλλάξουμε στάση ζωής, βιώνοντας τη σχέση μαζί Του εν τη Εκκλησία ως αφετηρία διαφορετικής θεάσεως του κόσμου και της ζωής μας.
Η Εκκλησία προβάλλοντας τον Ελκόμενο μας καλεί να μην λησμονούμε ότι μπορεί τα Πάθη να φαίνονται δυσβάσταχτα, όμως ο πρώην Ελκόμενος θα Αναστηθεί. Και μαζί Του και όλοι όσοι απορρίπτονται για το ταπεινό τους φρόνημα από τους υπερηφάνους του κόσμου τούτου. Ας είναι με αυτούς και η δική μας μερίδα.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΖΩΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ Του Σεβ. Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου

Η Μεγάλη Εβδομάδα αποτελεί για την Ορθόδοξη Εκκλησία μας την κορυφαία περίοδο του χρόνου. Για την θεολογία μας, βεβαίως, η ζωή είναι ένα διαρκές παρόν. Σήμερον για μας ο Χριστός εισέρχεται εν πόλει τη αγία. Σήμερον για μας ο Χριστός κρεμάται επί ξύλου. Σήμερον ο Άδης στένων βοά. Σήμερον ο Χριστός ανίσταται. Επομένως, καθ' όλη την διάρκεια του χρόνου, ιδίως στην τέλεση της Θείας Λειτουργίας, βιώνουμε όλα αυτά τα γεγονότα, τα οποία παρουσιάζονται ενώπιόν μας κατά την Μεγάλη Εβδομάδα με τρόπο πνευματικό και γεννούν στην ύπαρξή μας σκέψεις και προβληματισμούς. Ωστόσο, εάν κανείς εντρυφήσει στο νόημα αυτών των ημερών, δεν μπορεί παρά να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Μεγάλη Εβδομάδα αποτελεί την κορυφαία έκφραση της προτάσεως ζωής της Εκκλησίας μας για την εποχή μας και τον καθέναν μας προσωπικά.

Η Μεγάλη Εβδομάδα έχει ως κέντρο της το πρόσωπο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Δεν αποτυπώνει τα πάθη ενός ανθρώπου, ενός διδασκάλου, ενός σοφού. Μας δείχνει τι έπαθε ο ίδιος ο Θεός, ο οποίος έγινε άνθρωπος, για να κάνει τον άνθρωπο θεό. Ότι έφθασε μέχρι το έσχατο σημείο της πορείας της ανθρωπίνης φύσεως που είναι ο θάνατος, για να ανοίξει έναν καινό, έναν νέο δρόμο για τον καθέναν μας, που δεν είναι άλλος από την Ανάσταση. Την υπέρβαση δηλαδή του θανάτου και το Πάσχα, το πέρασμα σε μία νέα ζωή, η οποία αντλεί υπόσταση όχι από τα ανθρώπινα, πεπερασμένα μέτρα, αλλά από την σχέση της ανθρωπίνης φύσεως με την θεία, δηλαδή την κοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό.

Και για να γίνει αυτό πράξη, ο Θεός εγεύθηκε την «μωρία» (Α' Κορ., 1, 23) της απαρνήσεως της δυνάμεως και της εξουσίας Του επάνω στον κόσμο και τον άνθρωπο. Ταπεινώθηκε μέχρις εσχάτων. Εκτός του ότι προσέλαβε την ανθρώπινη φύση σε όλα εκτός της αμαρτίας, δέχθηκε με την θέλησή Του να παραιτηθεί από το δικαίωμά του να ζήσει χωρίς να πεθάνει, για να δείξει στον άνθρωπο ότι η κοινωνία της ανθρωπίνης με την θεία φύση είναι ο μοναδικός δρόμος για να βρει ο άνθρωπος τον αληθινό του προορισμό: να ζήσει αιώνια. Κι ενώ είχε την δύναμη να υποτάξει τον θάνατο, όπως έκανε κατά την διάρκεια της επιγείου δράσεώς του ανασταίνοντας τον υιό της χήρας γυναίκας στο χωριό Ναΐν, την κόρη του αρχισυναγώγου Ιαείρου και τον φίλο Του Λάζαρο, ο Χριστός δέχθηκε να υποστεί την ταπείνωση της προδοσίας, των παθών και του θανάτου επάνω στο Σταυρό, αλλά και της ταφής, γεγονότα που για τους περισσοτέρους φαντάζουν ως μωρία και όχι ως δύναμη.

Όμως αυτή η μωρία κατήσχυνε και καταισχύνει όλους τους σοφούς και σπουδαίους. Όλες τις φιλοσοφικές προτάσεις και τα ιδεολογικά και κοινωνικά συστήματα, τα οποία υπόσχονται στον άνθρωπο ευτυχία και νόημα, αλλά δεν μπορούν να απαντήσουν στο ερώτημα πως νικιέται ο θάνατος. Ο θάνατος που ταπεινώνει την ανθρώπινη φύση, την καθιστά αδύναμη να συνεχίσει να υπάρχει στον κόσμο και στον χρόνο και αποτελεί τελικά τον έσχατο και ακατανίκητο εχθρό (Α' Κορ. 15,26). Ακόμη και τα μέσα, με τα οποία ο άνθρωπος είναι προικισμένος από τον Θεό, όπως η ιατρική και η τεχνολογία, αναστέλλουν τον θάνατο, αλλά δεν τον κάνουν να παραγράφεται.

Η Εκκλησία, προβάλλοντας τον Χριστό ως το Θεανθρώπινο πρόσωπο το οποίο δια του θανάτου επάτησε τον θάνατο, μας καλεί να υιοθετήσουμε μία πρόταση ζωής, η οποία είναι μοναδική και ανεπανάληπτη. Μας καλεί να δούμε πρωτίστως μέσα από μία άλλη προοπτική αυτό που ονομάζουμε πολιτισμό και τρόπο ζωής και που φαντάζει ως ο μοναδικός και αναπόφευκτος για τον άνθρωπο. Ποιό είναι το νόημα της πάλης για να αποκτήσουμε χρήματα, αγαθά, γνώσεις, πρόοδο; Ποιό είναι το νόημα της πείνας για ηδονή, για δόξα, για καταξίωση; Ποιό είναι το νόημα της επικρατήσεως εις βάρος των άλλων, της ιδιοτέλειας, της υπεροχής και της εξουσίας; Στην ουσία πρόκειται για οικειοποίηση μιας προοπτικής ξεγελασμού του θανάτου. Θεωρήσεως του παρόντος κόσμου ως του μοναδικού μας προορισμού και απόπειρας οργανώσεως της παρούσας ζωής για να προλάβουμε να χαρούμε, πριν ο θάνατος μας καταπιεί. Μία ματιά στην τηλεόραση, την διαφήμιση, τον τρόπο διασκεδάσεως, την ηθική της καθημερινής μας ζωής και πραγματικότητος αρκεί για να μας πείσει.

Η πίστη όμως στον Χριστό ως Θεάνθρωπο, ως τον Λυτρωτή από τον θάνατο, και η επιλογή της μωρίας του Σταυρού και της Αναστάσεως δείχνει δια της εμπειρίας της Εκκλησίας ανα τους αιώνες την ελπίδα. Ότι ο παρών κόσμος, εάν ιδωθεί στην προοπτική της αγάπης προς το Θεό και τον συνάνθρωπο, στην προοπτική της ασκήσεως και της εγκρατείας, που μας κάνουν να χαιρόμαστε ακόμη και το πιο ελάχιστο, στην προοπτική της μετανοίας για την αδυναμία μας να βάλουμε τον Θεό και τον πλησίον πιο πάνω η τουλάχιστον σε ίση προοπτική με τον εαυτό μας, κάτι που διαφαίνεται από τις πολλές και ποικίλες αμαρτίες μας, αποτελεί, παρά τον Γολγοθά του θανάτου, το μεγάλο εκείνο βήμα προς την προσωπική Ανάσταση και αιώνια χαρά. Σημείο της Αναστάσεως το Φως. Σημείο της πίστεως η αναστάσιμη λαμπάδα. Σημείο της νίκης κατά του θανάτου η χαρά το αναστάσιμο βράδυ. Όλα αυτά όμως, εάν δεν μετουσιωθούν σε καθημερινό βίωμα, παραμένουν μόνο εορτές, έθιμα, επαναλαμβανόμενες ευκαιρίες συναισθηματισμού, επιστροφής στην παιδικότητα, και τελικά απλώς ανακυκλώνουν το ξεγέλασμα του θανάτου.

Κανείς από εμάς δεν περιμένει ο κόσμος να μεταστραφεί συνολικά προς αυτή την πρόταση ζωής που είναι ο Χριστός. Η Ορθόδοξη Εκκλησία όμως δεν θα σταματήσει να μιλά και να δείχνει τον Χριστό προς όλον τον κόσμο. Και μας καλεί να μην αδιαφορήσουμε για το πνευματικό νόημα της Μεγάλης Εβδομάδος. Να κρατήσουμε εν τη καρδία μας το «Σημερον», και όσο και αν εξακολουθεί αυτό να φαίνεται μωρία, να αναρωτηθούμε εντός ημών εάν θέλουμε να παραμένουμε ηττημένοι από τον θάνατο η να συμπορευθούμε με τον Νικητή Του στην Ανάσταση.

Ο λαός μας, παρά την αλλοτρίωση την οποία καθημερινά υφίσταται, δείχνει με την παρουσία του στους ναούς ότι ακόμα και αν χτυπιέται από τα μηνύματα θανάτου της εποχής, δεν υποτάσσεται, αλλά αντιστέκεται. Ο κόσμος κυριαρχείται από το κακό και δεν μπορεί συλλογικά να αλλάξει. Η ευθύνη όμως και η απόφαση έχουν να κάνουν με τον καθέναν μας. Και ο Εσταυρωμένος και Αναστάς Κύριος θα ένισχύσει και πάλι όποιον Τον ακολουθήσει.

πηγή

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ Του Σεβ.Κερκύρας Νεκταρίου

Ο Τίμιος Σταυρός αποτελεί για μας τους χριστιανούς αφορμή παραδόξου καυχήσεως. Ο Απόστολος Παύλος γράφει χαρακτηριστικά στην προς Γαλάτας επιστολή του: «Εμοί δε μη γένοιτο καυχάσθαι ει μη εν τω σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δι’ου εμοί κόσμος εσταύρωται καγώ τω κόσμω» (Γαλ. 6,14) (Όσο για μένα δε θέλω άλλη αφορμή για καύχηση εκτός από το σταυρό του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, το σταυρό που πάνω του πέθανε ο κόσμος για μένα κι εγώ για τον κόσμο). Συνήθως ο άνθρωπος καυχάται για τις επιτυχίες στη ζωή του, για τα χαρίσματά του, για ό,τι του δίδει αποδοχή, δόξα και τιμή από τους συνανθρώπους του και τον κόσμο. Και μάλιστα, η καύχηση αποτελεί σημάδι υπερηφανείας, δηλαδή υπεροχής του καυχώμενου έναντι των άλλων.

            Εμείς οι χριστιανοί καυχώμεθα για κάτι που αποτελεί σημείο ταπεινώσεως, ήττας, απορρίψεως, θανάτου. Γιατί πάνω στο Σταυρό, το όργανο της καταδίκης των χειρότερων κακούργων και εγκληματιών, όπου όποιος θανατώνονταν θεωρούνταν «επικατάρατος» (Γαλ. 3, 10-13), σταυρώθηκε ο Θεάνθρωπος Κύριός μας. Επάνω στο Σταυρό φάνηκε ότι ηττήθηκε οριστικά και αμετάκλητα το Ευαγγέλιο, το μήνυμα της Βασιλείας του Θεού που ο Χριστός έφερε στον κόσμο. Ηττήθηκε η αγάπη που έδειξε. Ηττήθηκε η αποδοχή Του από χιλιάδες ανθρώπους που Τον ακολουθούσαν σε κάθε κήρυγμά Του. Ηττήθηκαν οι ευεργεσίες Του, τα θαύματά Του, κάθε τι που έκανε για να δώσει άλλο νόημα στη ζωή των ανθρώπων. Ηττήθηκε η ανθρώπινη ύπαρξή του, η οποία θανατώθηκε βιολογικά μέσα στον πόνο, το μαρτύριο, την αγωνία, την εγκατάλειψη.

            Είναι, επομένως, πολύ παράδοξο να τιμούμε το όργανο της ατιμώσεως, της ήττας και της αποτυχίας. Όμως το κάνουμε εν επιγνώσει. Διότι γνωρίζουμε ότι για τον καθέναν από εμάς επάνω στον Σταυρό σταυρώθηκε ο κόσμος. Το κοσμικό πνεύμα.  Η αμαρτία που μας χωρίζει από το Θεό. Ο εγωισμός, που μας κάνει να πιστεύουμε ότι είμαστε αυτάρκεις. Το ψέμα που παρουσιάζεται ως αλήθεια. Η καταισχύνη του θανάτου χωρίς ελπίδα. Η ζωή χωρίς νόημα και σκοπό. Γιατί πάνω στο Σταυρό ο Χριστός ανέλαβε όλη την αποτυχία της πεπτωκυίας φύσεώς μας, ακόμη και τον θάνατό της, με τη θέλησή Του, υπακούοντας στον Πατέρα Του και εγκαινιάζοντας έναν καινούριο τρόπο ζωής για τον καθέναν άνθρωπο.

            Καυχώμεθα γιατί στο Σταυρό ελευθερωθήκαμε. Καυχώμεθα γιατί ο Χριστός μας αγαπά προσωπικά και το απέδειξε στο Σταυρό. Καυχώμεθα για την ήττα, γιατί γνωρίζουμε ότι μετά την Σταύρωση έρχεται η Ανάσταση. Γιατί ο Σταυρός είναι η αληθινή δόξα για το Χριστό, καθότι ο Θεός της Αγάπης δεν έχει ανάγκη από την δόξα της δυνάμεως και της εξουσίας, της υποταγής και της ανελευθερίας, αλλά Αυτοπροσφέρεται ως Θυσία και Ζωή.

            Μία προϋπόθεση υπάρχει για να ζήσουμε ως χριστιανοί αυτή την καύχηση: να πεθάνουμε κι εμείς για τον κόσμο. Να σταυρώσουμε -με την ζωή της ασκήσεως, με την πνευματική προσπάθεια, με την αγάπη- τα πάθη μας, την παράδοσή μας στον εγωισμό και την ικανοποίηση κάθε επιθυμίας που μας χωρίζει από το Θεό και τον συνάνθρωπο, τον εγκλωβισμό μας σε μία ζωή χωρίς ελπίδα και χαρά.

            Ο Σταυρός είναι καύχημα γιατί αποκαλύπτει ότι η αληθινή χαρά και η ζωή βρίσκονται στη θυσία και την αγάπη. Βρίσκονται στην διακονία και όχι στην εξουσία. Και αποκαλύπτει  την πρόταση του Θεού στον άνθρωπο, ο οποίος καλείται να ενταχθεί στη ζωή της Εκκλησίας και να αναζητήσει αυτό τον τρόπο ζωής, που μπορεί να φαντάζει ακατανόητος, ιδίως για την εποχή μας, η οποία αποθεώνει την ισχύ των όπλων, της διαφημίσεως, της καταναλώσεως,  της επιστήμης και της τεχνολογίας, αλλά δεν προσφέρει ελπίδα, γιατί μας καθηλώνει στην ματαιότητα του κόσμου.

            Ας χαρούμε πνευματικά την εορτή της Προσκυνήσεως του Τιμίου Σταυρού. Και ας προσπαθήσουμε και ο δικός μας τρόπος ζωής εν τω κόσμω να μας οδηγήσει στην γνήσια εν Χριστώ καύχηση. Όχι διότι υπερέχουμε έναντι των άλλων με τον εγωισμό και την υπερηφάνεια, αλλά γιατί είμεθα κεκλημένοι στη ζωή της αγάπης και της ελευθερίας. Στην καινή κτίση της Βασιλείας του Θεού, η οποία αποκαλύφθηκε στον Γολγοθά και στην Ανάσταση. 

Του Σεβ.Κερκύρας Νεκταρίου

ΒΛΕΠΕ, ΨΥΧΗ ΜΟΥ του Σεβ. Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου

Σχόλιο στις πρώτες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδος

του Σεβ. Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου

            Η τέλεση της Ακολουθίας του Νυμφίου τις πρώτες ημέρες της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος, εκτός από την υπόμνηση ποιος είναι πραγματικά ο Χριστός της Εκκλησίας για τον άνθρωπο και τον κόσμο, αποτελεί και μία πρόκληση προς τον καθένα μας και την εποχή μας, να μη μείνουμε παθητικοί θεατές των πνευματικών μηνυμάτων των ημερών, αλλά να προσπαθήσουμε να τα προσεγγίσουμε βιωματικά.

            Γιατί το περιεχόμενο των ημερών δεν είναι εκτός της ζωής και της καθημερινότητάς μας, αλλά ανατέμνει την σκέψη, το νου και την καρδιά μας. Ο Πάγκαλος Ιωσήφ και η ξηρανθείσα συκή που θυμόμαστε την Αγία και Μεγάλη Δευτέρα μας δηλώνουν ότι ο Χριστός ζητεί από εμάς πνευματική καθαρότητα, άσκηση και εγκράτεια, για να μπορέσουμε να είμαστε ενεργά μέλη της Βασιλείας Του, να έχουμε πνευματικούς καρπούς στη ζωή μας και να μην παραμένουμε σε εξωτερικούς, κοσμικούς στολισμούς της υπάρξεώς μας, οι οποίοι είναι πρόσκαιροι και μάταιοι.

            Το ίδιο συμβαίνει και με τα τάλαντα, τα χαρίσματα δηλαδή τα οποία μας έχει δώσει ο Θεός και τα οποία θυμόμαστε την Αγία και Μεγάλη Τρίτη. Ο Χριστός ζητά τον πολλαπλασιασμό τους, δηλαδή να μην τα κρατήσουμε για τον εαυτό μας, να μην εγκλωβιστούμε στην αυτάρκειά μας, αλλά να μοιραζόμαστε κάθε τι με τον συνάνθρωπό μας, τον φίλο και τον εχθρό μας και να μπορεί να δοξάζεται ο Θεός μέσα από κάθε έργο μας.

            Αλλά και η Αγία και Μεγάλη Τετάρτη, με το συγκλονιστικό παράδειγμα της πόρνης γυναίκας, η οποία με συντριβή, σιωπή και πολλή αγάπη εκδηλώνει την μετάνοιά της προς τον Πλαστουργό και Κύριο, μας κάνει να προβληματιζόμαστε για την πορεία της δικής μας ζωής. Διότι το μόνο που έχουμε να επιδείξουμε συνήθως είναι μία διάθεση κατακρίσεως των πάντων και αρνήσεως όχι μόνο της Εκκλησίας, αλλά και κάθε θεσμού στη ζωή μας, και απορρίψεως των συνανθρώπων μας, ενώ ουδόλως ασχολούμαστε με τον εαυτό μας, την προσωπική μας κατάσταση, τα πάθη, τις κακίες, τα ελαττώματα τα οποία καθιστούν αδύναμη την σχέση μας με τον πλησίον.   

            Αυτές οι προτάσεις της Εκκλησίας μας δεν εντάσσονται στα πλαίσια κηρύγματος ή ηθικής διδασκαλίας, που λειτουργούν αφ’ υψηλού για τη ζωή μας. Δεν είναι λόγος, αλλά βίωμα. Ο λόγος απλώς προσλαμβάνεται δια της ακοής και των αισθήσεων. Εφόσον η ύπαρξή μας δεν τον ενστερνισθεί, δεν τον αποδεχθεί ως βάση για αλλαγή της ίδιας της ζωής μας, τότε ο λόγος ακούγεται μάταια. Επομένως, εάν μέσα μας δεν ξυπνήσει η αγάπη για τον Υιό και Λόγο του Θεού και για τον τρόπο ζωής που ο Ίδιος μας εδίδαξε και με τους λόγους και, κυρίως, με τα έργα Του, τότε η Μεγάλη Εβδομάδα γίνεται για εμάς μία στάση στην πορεία της ζωής, αλλά δεν δίδει ζωή.

            Ο κόσμος μας σήμερα εξακολουθεί να πάσχει από τις πνευματικές ασθένειες που ο Κύριος διέγνωσε. Δεν θέλουμε τίποτε να στερηθούμε στη ζωή μας. Καθιστούμε την ηδονή σκοπό της υπάρξεώς μας και αρνούμεθα την εγκράτεια ως προς το μίσος, ως προς την σάρκα, ως προς την τροφή, ως προς την αμαρτία. «Όλα επιτρέπονται» το σύνθημα του πολιτισμού μας. Και όλα περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό μας. Ό,τι όμορφο έχουμε  στον εσωτερικό μας κόσμο, οι ικανότητες και τα τάλαντά μας, όπως και η εξωτερική μας ομορφιά, δεν χρησιμοποιούνται προς όφελος και των άλλων, αλλά για την δική μας επιτυχία και καταξίωση μόνο. Από αφορμή ζωής και αγάπης γίνονται μέσα αμαρτίας. Αντί να δοξάζεται ο Θεός, εμείς οικειοποιούμαστε τα δώρα Του και τα στρέφουμε εναντίον Του. Κι ενώ τέτοια είναι η ζωή μας, δεν παύουμε να απορρίπτουμε τις ζωές των άλλων, να σχολιάζουμε, να κατακρίνουμε, να φερόμαστε με εμπάθεια έναντί τους.

            Ο λόγος του Κυρίου και τα παραδείγματα της Εκκλησίας μας δείχνουν ότι η απόρριψη του συνδρόμου του «θεατή» των δρωμένων της ζωής και η προσωπική μας συμμετοχή στον πνευματικό αγώνα, σηματοδοτούν την ευκαιρία για γνήσια αλλαγή του εαυτού μας. Για επανεύρεση της αγάπης του Θεού, για συνάντηση με τον Κύριο Ιησού Χριστό, για βίωση του νοήματος του Σταυρού και του Πάθους, καθώς και για συνεχή πορεία προς την Ανάσταση. Ένας άνθρωπος δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο από μόνος του. Όμως «τα αδύνατα παρά ανθρώποις, δυνατά παρά τω Θεώ εστί». Ας μη γίνεται η κατάσταση της εποχής μας αφορμή για άλλοθι. Ας βλέπει η ψυχή μας και ας προσέχει να μην παρασυρθεί στον πνευματικό ύπνο, για να μην παραδοθεί στον πνευματικό θάνατο, στη ζωή χωρίς Θεό κι ελπίδα. Ας ανανήψουμε και, μέσα από την πίστη και τη ζωή της Εκκλησίας, ο Κύριος θα μας ενισχύσει, ώστε να μη μείνουμε έξω του νυμφώνος Του. 

Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΦΘΟΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ Σχόλιο στο Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου

Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΦΘΟΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Σχόλιο στο Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων

του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων

κ. Νεκταρίου

Δύο γεγονότα εορτάζουμε διαδοχικά το Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων: την ανάσταση του τετραήμερου Λαζάρου και την θριαμβευτική είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα, γεγονότα που από μόνα τους ανατρέπουν την καθεστηκυία τάξη των πραγμάτων. Γιατί δεν είναι λίγο να ξαναζωντανεύει ένας νεκρός, που έχει ήδη τέσσερις μέρες στον τάφο. Ούτε όμως και να επευφημείται ο «επί πώλου όνου καθεζόμενος» ως Βασιλέας, ως Μεσσίας, ως απεσταλμένος του Θεού.

Ο Χριστός ήδη παρουσιάζει ένα πρόσωπο δυναμικό και επιβλητικό. Αποκαλύπτει σε όλους, τους τότε και τους νυν, το μέγεθος της εξουσίας Του, την Θεϊκή Του υπόσταση. Γιατί μόνο ένας Θεός μπορεί να αναστρέψει την πορεία της σήψης και της αποσύνθεσης του νεκρού σώματος του Λαζάρου, να τον καλέσει και να τον αναστήσει με μόνο το λόγο Του. Θέλει να δείξει σε όλους ότι η φθορά και ο θάνατος είναι μια κατάσταση που μπορεί να αλλάξει, που μπορεί να αντιστραφεί. Θέλει να μας δείξει ότι έχει την δύναμη να το πραγματοποιήσει, ότι τα θαύματα που έκανε όλα τα χρόνια της επίγειας δράση Του είναι αληθινά, αποτέλεσμα της πίστης των ανθρώπων και της φιλάνθρωπης θεϊκής παρέμβασης, σε αντίθεση με την αρνητική και απαξιωτική στάση των φαρισαίων, ορθολογιστών και αρνητών, του τότε και του τώρα. Θέλει επίσης να μας δείξει ότι έχει τη δύναμη αλλά και την εξουσία να αναστήσει τον ίδιο Του τον εαυτό, τρεις μέρες μετά τον εκούσιο θάνατό Του.

Συνέπεια αυτής της ανατροπής της φθοράς επάνω στον άνθρωπο που ο Χριστός αποκαλύπτει, ο λαός τολμά και τον αναγνωρίζει Κύριο και Σωτήρα του, ανατρέποντας την «τάξη» που θέλει τους κρατούντες να ασκούν βία για να διατηρούν τα προνόμια της εξουσίας. Ο Ιησούς ερχόμενος στα Ιεροσόλυμα ανατρέπει δομές αιώνων, κάνει τους φαρισαίους να αισθάνονται το έδαφος να τρέμει κάτω από τα πόδια τους και την επιρροή τους να εξασθενεί. Αισθάνονται την παρουσία του φτωχού Ναζωραίου ως απειλή για τις επιδιώξεις τους. Ξέρουν ότι έχει κερδίσει τις καρδιές των ανθρώπων, εκείνες τις οποίες πασχίζουν να ελέγχουν, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Γι αυτό και άμεσα αποφασίζουν ότι συμφέρει να πεθάνει ένας υπέρ του λαού.

Ο Χριστός ανασταίνει τον τετραήμερο Λάζαρο και εισέρχεται θριαμβευτής στην Ιερουσαλήμ, ανατρέποντας κάθε παγιωμένη εντύπωση ή κατάσταση, μέσα μας αλλά και γύρω μας. Μετατρέπει το δάκρυ της Μάρθας και της Μαρίας σε χαρά και ευχαριστία. Μεταβάλλει την απελπισία του θανάτου σε βεβαιότητα ζωής αιωνίου.  Ζωντανεύει τον ταλαιπωρημένο λαό, του προσφέρει την βεβαιότητα της Λύτρωσης. Καταργεί την εξουσία του θανάτου, αλλά και των φαρισαίων και κάθε μορφής εξουσιαστών. Διώχνει τους εμπόρους από το Ναό και ανατρέπει τα τραπέζια των αργυραμοιβών.

Αλλά και σήμερα προσφέρει σε όλους μας την προοπτική της ριζικής αλλαγής, που η παρουσία Του εγγυάται. Μιας αλλαγής που έχει την ίδια βαρύτητα και την ίδια σημασία για τον καθένα μας. Που έχει την δύναμη να μας τραβήξει από τη φθορά στην αφθαρσία, και από τον θάνατο στην όντως Ζωή. Που έχει τη δύναμη να μας καταστήσει θριαμβευτές μια άλλης Ιερουσαλήμ, αυτής που ο ηγαπημένος μαθητής Του, ο Ιωάννης, περιγράφει στην Αποκάλυψη, να κατεβαίνει από τον Ουρανό και να υποδέχεται όσους είναι γραμμένοι στο Βιβλίο της Ζωής.

Εκείνο που μας χρειάζεται είναι η τόλμη και η πίστη. Τόλμη για να μπορέσουμε να δούμε πιο πέρα από όσα θεωρούμε φυσικά και αυτονόητα, για να μπορέσουμε να αμφισβητήσουμε την κυριαρχία της φθοράς και του θανάτου στη ζωή μας, στις σχέσεις μας, στην καθημερινότητά μας. Για να μπορέσουμε να σπάσουμε τα δεσμά που μας κρατούν προσκολλημένους στην μετριότητα, την απαξία και την υποκριτική αντιμετώπιση της κοινωνίας και της συναναστροφής μας με τον πλησίον. Για να μπορέσουμε να δούμε στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού τον δικό μας, τον προσωπικό μας Κύριο, φίλο και Λυτρωτή, ενισχύοντας αυτή μας την πεποίθηση με τη δύναμη της πίστης. Πίστης ότι ο φίλος του Λαζάρου είναι και δικός μας φίλος και ότι έχει, μόνος αυτός, τη δύναμη να μας βγάλει από το σπήλαιο της καταστροφής μας, από το σκοτάδι της απελπισίας μας και από τη μυρωδιά του πνευματικού μας θανάτου. Πίστης ότι όπως ανέστησε το φίλο Του, όπως αναστήθηκε ο ίδιος, έτσι θα εγείρει και όλους τους κεκοιμημένους, όταν έλθει με την πραγματική Του δόξα, την ημέρα εκείνη που μας υποσχέθηκε. Πίστης που μπορεί από τώρα να μας κάνει μετόχους της χαράς του Λαζάρου, αφού πλέον έχουμε την δυνατότητα και την προοπτική να ζήσουμε τη χαρά της Αναστάσεως, τη χαρά της ζωής μας μαζί με την όντως Ζωή, τον Κύριο Ιησού Χριστό!

ΤΑ ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Κερκύρας,

Παξῶν καί Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου

Τό πιό συγκλονιστικό γεγονός στήν ἀνθρώπινη ζωή εἶναι ὁ θάνατος. Πολλές εἶναι οἱ ἀπορίες τῶν πιστῶν, ἀλλά καί τῶν πλέον ἀδιαφόρων, γιά τό νόημά του, καθώς καί γιά τήν στάση τῆς Ἐκκλησίας ἔναντί του. Ἡ προτροπή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου «μή λυπῆσθε καθώς καί οἱ λοιποί οἱ μή ἔχοντες ἐλπίδα» (Α’ Θεσ. 4, 13), μᾶς ὑποδεικνύει τήν διδασκαλία τῆς ὀρθοδόξου παραδόσεώς μας. Ὁ θάνατος εἶναι ὁ ἔσχατος ἐχθρός τοῦ ἀνθρώπου, ὅμως καί αὐτός ἐπατήθη ἀπό τόν Κύριό μας κατά τήν Ἀνάστασή Του. Γι’ αὐτό καί στόν κατηχητικό λόγο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, τόν ὁποῖο διαβάζουμε κατά τήν Πασχάλια Θεία Λειτουργία, ἀναφωνοῦμε: «Ποῦ σου θάνατε, τό κέντρον; Ποῦ σου, Ἄδη, τό νῖκος; Ἀνέστη Χριστός καί σύ καταβέβλησαι... Ἀνέστη Χριστός, καί ζωή πολιτεύεται. Ἀνέστη Χριστός, καί νεκρός οὐδείς ἐπί μνήματος».

Τό πρόσωπο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τήν ἐλπίδα ὅλων μας. Ἡ σχέση μαζί Του ἀπό αὐτήν τήν ζωή τήν πρόσκαιρη καί μάταιη, μᾶς δίδει τό εἰσιτήριο γιά τήν αἰώνια κοινωνία μ’ Αὐτόν, δηλαδή γιά τόν Παράδεισο. Καί αὐτή ἡ κονωνία ἐπιτυγχάνεται μέ τήν συμμετοχή μας στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Ἀκόμη ὅμως καί γι’ αὐτούς πού ἔχουν φύγει ἀπό τόν κόσμο, ἡ ὀρθόδοξη παράδοσή μας δηλώνει αὐτή τήν κοινωνία μέ τήν ὕπαρξη καί τήρηση  νενομισμένων συνηθειῶν γιά τούς κεκοιμημένους.

Ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει ὁρίσει δύο φορές τό χρόνο, τό Σάββατο πρό τῶν Ἀπόκρεω καί τό Σάββατο πρό τῆς Πεντηκοστῆς, νά τελοῦνται τά μνημόσυνα τῶν κεκοιμημένων. Γι’ αὐτό καί τά Σάββατα αὐτά ὀνομάζονταιΨυχοσάββατα. Κατ’ αὐτά τελεῖται ἡ Θεία Λειτουργία καί στό τέλος τό μνημόσυνο ὑπέρ ἀναπαύσεως ὅλων τῶν ὀρθοδόξων χριστιανῶν, τῶν κεκοιμημένων ψυχῶν ὅσων ἔφυγαν ἀπό αὐτόν τόν κόσμο κατά τήν διάρκεια τῆς ἱστορίας. Τά μνημόσυνα συνδυάζονται μέ τήν προσφορά τῶν κολύβων.

Μία μεγάλη μορφή τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας παραδόσεως, ὁ Ἅγιος Συμεών Ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, λέει χαρακτηριστικά περί τῶν κολύβων, τοῦ βρασμένου δηλαδή σιταριοῦ πού φέρνουμε στό ναό γιά τήν ἀνάπαυση τῶν κεκοιμημένων:

«Τά κόλυβα δηλώνουν ὅτι καί ὁ ἄνθρωπος εἶναι σπέρμα καί καρπός τῆς γῆς, καί ὅτι ὅταν πεθάνει, μοιάζει μέ τόν κόκκο τοῦ σίτου, πού σπέρνεται στή γῆ καί πάλι μέ τήν δύναμη τοῦ Θεοῦ θά ἀναστηθεῖ. Τώρα εἶναι φθαρτός. Ὅταν θά γίνει ὅμως ἡ Δευτέρα  Παρουσία,  τότε τέλειος θά προσφερθεῖ στό Χριστό, χωρίς φθορά καί θάνατο» (Ἁγίου Συμεών Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, Ἅπαντα, Κεφάλαιον ΙΓ’ «περί τῶν προσφερομένων Κολύβων ὑπέρ τῶν κεκοιμημένων»).

Καί εἶναι αὐτή ἡ συνήθεια καθαγιασμένη ἀπό τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ Θεία Λειτουργία, σέ συνδυασμό μέ τήν προσφορά κολύβων, ἀποτελοῦν τούς δύο κατεξοχήν τρόπους ἀναμνήσεως τῶν κεκοιμημένων ἀδελφῶν μας. Ἄν μάλιστα, προσθέσουμε καί τήν ἐλεημοσύνη σέ ἀναξιοπαθοῦντες ἀδελφούς μας, τότε ἐπιτελοῦμε τό χρέος μας ἔναντι τῶν συγγενῶν καί φίλων μας πού ἔφυγαν ἀπό αὐτόν τόν κόσμο καί τηροῦμε τόν λόγο τοῦ Κυρίου μας:  «Ἐπείνασα, καί ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καί ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καί συνηγάγετέ με, γυμνός, καί περιεβάλετέ με, ἠσθένησα, καί ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῆ ἤμην, καί ἤλθετε πρός με» (Ματθ. 25, 35-36).

Τά τελευταῖα χρόνια, ὡς μή ὄφειλε, ἔχουμε παραθεωρήσει τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας. Εἴτε δέν λειτουργούμαστε τήν ἡμέρα τῶν Ψυχοσαββάτων, ἀδιαφορώντας γιά τήν προσευχή ὑπέρ τῶν ἀδελφῶν μας, εἴτε δέν φροντίζουμε γιά τήν προετοιμασία τῶν κολύβων καί τήν προσφορά τους γιά τίς ψυχές στόν ναό τῆς Ἐνορίας μας, εἴτε, ἀκόμη χειρότερα, ἔχουμε ἀντικαταστήσει τά κόλυβα μέ κουλουράκια ἤ ἄλλα γλυκά, τά ὁποῖα μάλιστα, μέ ἐπιμονή ζητοῦμε ἀπό τόν ἱερέα νά εὐλογήσει. Καί ὄχι μόνο αὐτό. Ἐνῶ αὐτά τά δύο Σάββατα εἶναι καί οἱ κατεξοχήν ἡμέρες τῆς ἐλεημοσύνης, ὑπέρ τῆς ἀναπαύσεως τῶν κεκοιμημένων ἀδελφῶν μας, ἐμεῖς τό ἀγνοοῦμε.

Ἡ ἐκκοσμικευμένη ἐποχή μας βεβαίως, ἔχει παραθεωρήσει καί ἄλλα νενομισμένα ἀπό τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας ἔθιμα ὑπέρ τῶν κεκοιμημένων ἀδελφῶν μας. Καί ὀφείλουμε ὅλοι, τουλάχιστον ὅσοι ἐκκλησιαζόμεθα καί ἀγωνιζόμεθα πνευματικῶς, νά τά ὑπενθυμίσουμε στούς ἑαυτούς μας καί στούς οἰκείους καί φίλους μας καί νά κατανοήσουμε τόν λόγο γιά τόν ὁποῖο γίνονται. Αὐτά εἶναι τά μνημόσυνα ἐν γένει, ὅταν κάποιος ἀδελφός μας φύγει ἀπό τόν κόσμο αὐτό. 

Λέει λοιπόν καί πάλι ὁ Ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης:

«Ὅταν κοιμηθεῖ κάποιος ἀδελφός μας, ὀφείλουμε νά τόν μνημονεύουμε τελώντας τήν ἐκκλησιαστική ἀκολουθία. Τήν τρίτη ἡμέρα, διότι διά τῆς Ἁγίας Τριάδος ὁ ἄνθρωπος ἔλαβε τήν ὕπαρξη καί δι’ Αὐτῆς θά λάβει τό ἀρχαῖον κάλλος. Τήν ἐνάτη ἡμέρα γιά νά συγκαταταχθεῖ τό πνεῦμα του ὡς ἄυλο μέ τά Ἅγια Πνεύματα τῶν Ἀγγέλων, οἱ ὁποῖοι ὡς ἐννέα τάγματα βρίσκονται στόν οὐρανό. Τήν τεσσαρακοστή ἡμέρα, γιά νά θυμηθοῦμε τήν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου μας, ἡ ὁποία ἔγινε σαράντα ἡμέρες μετά τήν Ἀνάστασή Του. Ἔτσι, δι’ αὐτῆς  τῆς μνημονεύσεως θά ζητήσουμε ἀπό τόν Τριαδικό Θεό νά δεχθεῖ στόν οὐρανό τόν κεκοιμημένο ἄνθρωπο, προσευχόμενοι γιά τήν ἀνάληψη τοῦ πνεύματός του καί γιά τήν συνάντησή του μέ τόν Κριτή Κύριό μας. Ἀλλά καί τόν τρίτο μῆνα, καί τόν ἕκτο καί τόν ἔνατο μῆνα ἀπό τήν ἐκδημία τοῦ ἀδελφοῦ μας ὀφείλουμε νά τελοῦμε μνημόσυνα γιά τήν ἀνάπαυσή του, ἐνθυμούμενοι τήν κοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν Ἁγία Τριάδα. Καί μέ τήν συμπλήρωση χρόνου γίνεται τό μνημόσυνο τοῦ κεκοιμημένου, πρός δήλωσιν ὅτι ζεῖ καί εἶναι ἀθάνατος κατά τήν ψυχή καί ὅτι θά ἀναστηθεῖ καί ὡς πρός τό σῶμα του, ὅταν ὁ Πλάστης μας θελήσει νά μᾶς ἀναστήσει...Μέ τίς νενομισμένες προσευχές γιά τούς κεκοιμημένους, μέ τίς θεῖες λειτουργίες καί μέ τίς ἐλεημοσύνες στούς φτωχούς βοηθοῦμε τούς κεκοιμημένους ἀδελφούς μας καί τούς θυμόμαστε». (Ἁγίου Συμεών Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης,Ἅπαντα, Κεφάλαια ΙΔ’ καί ΙΕ’ «διά τί τά τρίτα, ἔννατα καί τεσσαρακοστά καί  τά λοιπά μνημόσυνα διά τούς τεθνεῶτας καί διά τί κατ’  ἔθος μνημονεύομεν»).

Στήν ἐκκοσμικευμένη ἐποχή μας ἄς προσπαθήσουμε νά ξαναγευθοῦμε τά νάματα τῆς ὀρθοδόξου παραδόσεώς μας καί ἄς προσευχόμαστε στόν Τριαδικό Θεό νά ἀναπαύει τούς προσφιλεῖς κεκοιμημένους μας. Ἄς δείξουμε τήν ἀγάπη μας πρός αὐτούς, ἰδίως κατά τά Ψυχοσάββατα, ἀλλά καί κατά τά μνημόσυνα, μέ τήν πνευματική προετοιμασία μας γιά τήν συμμετοχή μας στή Θεία Κοινωνία, μέ τήν νηστεία, τήν ἐξομολόγηση, τήν προσευχή καί τήν ἐλεημοσύνη στούς πτωχούς. Καί ἄς ἔχουμε πάντοτε κατά νοῦν ὅτι ὁ θάνατος δέν ἔχει δύναμη στόν χριστιανό. Ὅτι ἡ σχέση μας μέ τόν Κύριο ἀποτελεῖ τήν οὐσία τῆς πίστεώς μας καί ὅτι Αὐτός εἶναι ἡ Ἀνάστασις καί ἡ Ζωή. 

πηγή

Κερκύρας: “Η δίωξη Εφραίμ είναι απόδειξη της δίωξης της Εκκλησίας”

Απόδειξη του διωγμού, στον οποίο βρίσκεται στην πράξη η Εκκλησία από μερίδα της κοινωνίας στην οποία επικρατούν οι αντίθεες δυνάμεις χαρακτήρισε την πρωτοφανή δικαστική απόφαση προφυλάκισης του ηγουμένου της Μονής Βατοπεδίου Αρχιμανδρίτη Εφραίμ ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας κ. Νεκτάριος, μιλώντας απόψε στον Εσπερινό των Χριστουγέννων στο Ιερό Προσκύνημα του Αγίου Σπυρίδωνος.

Αφορμώμενος από την άρνηση των ισχυρών της εποχής να αποδεχθούν το Χριστό, ο Μητροπολίτης Κερκύρας τόνισε ότι αποτελεί τουλάχιστον πρόκληση να επιθυμούν με εμμονή τον διωγμό και τον κοινωνικό στιγματισμό της Εκκλησίας όλοι αυτοί που επέτρεψαν την αυτο-αθώωση σε όσους προκάλεσαν την κοινή γνώμη οδηγώντας τη χώρα στην παρακμή.
Τους ενόχλησε η προσπάθεια ενός ηγουμένου να διαφυλάξει την ιδιοκτησία της ιστορικής Ιεράς Μονής την οποία διακονεί, με σκοπό την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο σε μία εποχή κρίσεως και ξεσπούν και πάλι το μένος εναντίον της Εκκλησίας. Όμως ο λαός θα αντιδράσει, γιατί βλέπει τελικά πού οδεύουμε.
Ο Σεβασμιώτατος χαρακτήρισε πρόκληση προς το θρησκευτικό συναίσθημα του ελληνικού λαού την στάση των εξουσιών και επεσήμανε ότι κάθε φορά που εορτάζει η πατρίδα μας μεγάλες εκκλησιαστικές εορτές, όπως τα Χριστούγεννα και το Πάσχα, οι κύκλοι που μάχονται την Εκκλησία προσπαθούν να προκαλέσουν θόρυβο και να σπιλώσουν πρόσωπα και συνειδήσεις. Ματαιοπονούν όμως, επεσήμανε ο Σεβασμιώτατος.
Η Εκκλησία θα αντέξει και τα πρόσωπα θα βγούνε από τις περιπέτειες αυτές πιο δυνατά και με ενισχυμένη την αγάπη των ανθρώπων.

Μητροπολίτης Κέρκυρας Νεκτάριος: «Λείπει ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος στις δύσκολες στιγμές της πατρίδας»,

«Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος μας λείπει σ’ αυτή τη δύσκολη εποχή για την πατρίδα και την Εκκλησία μας» τόνισε ο Μητροπολίτης Κέρκυρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, κ. Νεκτάριος κατά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας ανήμερα της εορτής του Οσίου Χριστόδουλου εν Πάτμω. Συγκεκριμένα, ο κ. Νεκτάριος τόνισε απευθυνόμενος στους συμπροσευχηθέντας για τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο «ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος μας λείπει σ’ αυτή τη δύσκολη εποχή για την πατρίδα και την Εκκλησία μας. Ο ίδιος συνεχόταν από αυτές τις δύο μεγάλες αγάπες, αυτήν για το Χριστό και αυτήν για την Ελλάδα. Μας λείπει η φωνή του, η αγωνία του όπως αυτή εκφραζόταν μέσα από τις επισκέψεις και τις συναντήσεις και τις πρωτοβουλίες που ανελάμβανε, το γεγονός ότι είχε την άνεση να απευθυνόταν στους κάθε λογής ηγέτες, όχι μόνο εκκλησιαστικούς, αλλά και πολιτικούς και στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο. Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ζει στις καρδιές των ανθρώπων, ιδίως στην σκέψη των νέων που τον αγάπησαν και που πολλοί εξ αυτών ήρθαν στην Εκκλησία συμμεριζόμενοι την αγάπη του προς αυτούς και την αγωνία του για την πορεία της νεολαίας εν γένει. Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος μπορεί να έφυγε από κοντά μας, όμως δέεται δίπλα στο Θεό τόσο για την Εκκλησία μας και τους ανθρώπους που συνεχίζουν το έργο του, όσο και για το λαό μας και πολύ ισχύει δέησις δικαίου ενεργουμένη». Ολόκληρη η ανακοίνωση της Ιεράς Μητρόπολης έχει ως εξής: Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος τέλεσε την Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2011, ημέρα κατά την οποία η Εκκλησία μας εορτάζει την ανακομιδή του λειψάνου του Οσίου Χριστοδούλου εν Πάτμω, Θεία Λειτουργία στο Ιερό Προσκύνημα του Αγίου Σπυρίδωνος Κερκύρας, στο πέρας της οποίας προεξήρχε του μνημοσύνου για την ανάπαυση της ψυχής του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστοδούλου, ο οποίος αυτή την ημέρα ήγε τα ονομαστήριά του. Στην Θεία Λειτουργία συλλειτούργησε και ο επισκεπτόμενος την Κέρκυρα Μητροπολίτης Βορονέζ κ. Σέργιος της Εκκλησίας της Ρωσίας. Ο Μητροπολίτης Κερκύρας, τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος μας λείπει σ’ αυτή τη δύσκολη εποχή για την πατρίδα και την Εκκλησία μας. Ο ίδιος συνεχόταν από αυτές τις δύο μεγάλες αγάπες, αυτήν για το Χριστό και αυτήν για την Ελλάδα. Μας λείπει η φωνή του, η αγωνία του όπως αυτή εκφραζόταν μέσα από τις επισκέψεις και τις συναντήσεις και τις πρωτοβουλίες που ανελάμβανε, το γεγονός ότι είχε την άνεση να απευθυνόταν στους κάθε λογής ηγέτες, όχι μόνο εκκλησιαστικούς, αλλά και πολιτικούς και στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο. Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ζει στις καρδιές των ανθρώπων, ιδίως στην σκέψη των νέων που τον αγάπησαν και που πολλοί εξ αυτών ήρθαν στην Εκκλησία συμμεριζόμενοι την αγάπη του προς αυτούς και την αγωνία του για την πορεία της νεολαίας εν γένει. Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος μπορεί να έφυγε από κοντά μας, όμως δέεται δίπλα στο Θεό τόσο για την Εκκλησία μας και τους ανθρώπους που συνεχίζουν το έργο του, όσο και για το λαό μας και πολύ ισχύει δέησις δικαίου ενεργουμένη». Ο κ. Νεκτάριος επεσήμανε ότι είναι χρέος των πνευματικών παιδιών να τιμούν τον πνευματικό τους πατέρα και γι’ αυτό το μνημόσυνο αποτελεί απόδειξη του σεβασμού και της αγάπης του προς τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο, ο οποίος δίδαξε και σε κείνεον και σε όλα του τα πνευματικά παιδιά την αγάπη για το Χριστό, την καλοσύνη και τον αγώνα για το καλό της Εκκλησίας, της κοινωνίας και της πατρίδας με αυταπάρνηση και πνεύμα θυσίας. Σύντομη προσφώνηση έκανε και ο Μητροπολίτης Βορονέζ κ. Σέργιος, ο οποίος τόνισε την αγάπη και τον σεβασμό που η Ρωσική Εκκλησία έτρεφε προς το πρόσωπο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου, οι μέθοδοι επικοινωνίας και ποιμαντικής προς τους νέους του οποίου απετέλεσαν πρότυπο και για τους Μητροπολίτες στη Ρωσία. ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ Την Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011 ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας κ. Νεκτάριος ιερούργησε στην ενορία Αρίλλα, όπου χειροθέτησε σε πρωτοπρεσβύτερο τον συνταξιούχο εφημέριο του Ναού π. Γεώργιο Λευκιμμιάτη. Την Πέμπτη 20 Οκτωβρίου 2011 ο Σεβασμιώτατος τέλεσε στον Μητροπολιτικό Ναό Υ. Θ. Σπηλαιωτίσσης για την εορτή του Αγίου Αρτεμίου, προστάτου της Ελληνικής Αστυνομίας την καθιερωμένη δοξολογία. Την Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2011, ο Σεβασμιώτατος θα ιερουργήσει στην ενορία των Χωροεπισκόπων. Πηγή: http://www.corfupress.com Και από: http://exagorefsis.blogspot.com/2011/10/blog-post_8458.htm