Το να μην εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου, αγαπητέ αδελφέ μου, είναι τόσο αναγκαίο σ’ αυτόν τον πόλεμο, ώστε χωρίς αυτό να είσαι βέβαιος ότι όχι μόνο δε θα μπορέσεις να πετύχεις τη νίκη που επιθυμείς, αλλά ούτε καν να αντισταθείς στο παραμικρό. Κι αυτό να εντυπωθεί καλά στο νου σου. Γιατί εμείς αν και είμαστε διεφθαρμένοι στη φύση μας, από τον καιρό της παράβασης του Αδάμ, έχουμε σε μεγάλη υπόληψη τον εαυτό μας. Και ενώ αυτή η ιδέα στην πραγματικότητα δεν είναι παρά ένα τιποτένιο ψέμα, εμείς όμως νομίζουμε με μία απατηλή εντύπωση πως είμαστε κάτι. Αυτό είναι ένα ελάττωμα που αναγνωρίζεται πολύ δύσκολα από μας και αυτή η απατηλή ιδέα δεν είναι αρεστή στα μάτια του Θεού, ο οποίος αγαπά να έχουμε μία τίμια και ανόθευτη γνώση της αλήθειας. Να ξέρουμε δηλαδή ότι κάθε χάρη και κάθε αρετή μας, προέρχεται μόνον από Αυτόν που είναι η πηγή κάθε αγαθού. Από μας δεν μπορεί να προέλθει κανένα καλό ούτε κανένας καλός λογισμός που να πλησιάζει προς το Θεό. Αυτή είναι η σίγουρη αλήθεια, δηλαδή το να μην πιστεύουμε στον εαυτό μας. Αυτή η αλήθεια είναι δώρο της θείας Του χάριτος, την οποία συνηθίζει να τη δίνει στους αγαπημένους Του φίλους, άλλοτε με εμπνεύσεις και φωτισμούς του νου, άλλοτε με σκληρές δοκιμασίες και θλίψεις, άλλοτε με βίαιους και σχεδόν ανίκητους πειρασμούς και άλλοτε με άλλα μέσα που εμείς δεν καταλαβαίνουμε. Με όλα αυτά εργάζεται για τη σωτηρία μας ο Θεός και θέλει να γίνεται από τη μεριά μας εκείνο που ανήκει και είναι δυνατό από μας, δηλαδή η θεληματική διάθεση προς εργασία της σωτηρίας μας. Γι’ αυτό λοιπόν αδερφέ μου σου σημειώνω εδώ τέσσερις τρόπους με τους οποίους μπορείς με τη βοήθεια του Θεού να πετύχεις αυτή την έλλειψη πίστης στον εαυτό σου, δηλαδή το να μην εμπιστεύεσαι ποτέ τον εαυτό σου.
α) Ο πρώτος είναι να γνωρίσεις τη μηδαμινότητά σου και να συνειδητοποιήσεις ότι από μόνος σου δεν μπορείς να κάνεις κανένα καλό για το οποίο να αξιωθείς τη βασιλεία των ουρανών.
β) Ο δεύτερος είναι να ζητάς πολλές φορές βοήθεια απ’ το Θεό με θερμές και ταπεινές δεήσεις να γνωρίσεις τη μηδαμινότητά σου. Αυτό είναι δικό Του χάρισμα. Αν θέλεις να λάβεις τη γνώση της μηδαμινότητάς σου, πρέπει πρώτα να σκεφτείς γυμνό από αυτή τη γνώση τον εαυτό σου, αλλά και ολοκληρωτικά αδύνατο για να την αποκτήσεις από μόνος σου. Έπειτα να μιλήσεις ελεύθερα πολλές φορές μπροστά στη μεγαλειότητα του Θεού, και πιστεύοντας σταθερά ότι από το πέλαγος της ευσπλαχνίας Του θα σου τη δώσει, όταν αυτός κρίνει ότι είναι η ώρα. Γνώριζε και μην αμφιβάλλεις καθόλου ότι θα την απολαύσεις.
γ) Ο τρίτος τρόπος είναι να συνηθίσεις να φοβάσαι πάντα τον εαυτό σου και τους αναρίθμητους εχθρούς στους οποίους δεν είσαι ικανός να φέρεις την παραμικρή αντίσταση. Να φοβάσαι τη μακρόχρονη συνήθειά τους να πολεμούν, τις πανουργίες τους και τα στρατηγικά τους σχέδια, τις μεταμορφώσεις τους σε αγγέλους φωτός, τα αναρίθμητα τεχνάσματα και τις παγίδες που σου στήνουν κρυφά στον προσωπικό σου δρόμο της αρετής.
δ) Ο τέταρτος τρόπος είναι, όταν πέσεις σε κάποιο σφάλμα, να περάσεις πλέον έντονα στη σκέψη της απόλυτης αδυναμίας σου. Γιατί γι’ αυτό το σκοπό ο Θεός παραχώρησε να πέσεις σ’ αυτό, για να γνωρίσεις καλύτερα την ασθένειά σου. Έτσι με την πτώση σου να μάθεις όχι μόνο να περιφρονείς εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου ως τιποτένιο αλλά και να θέλεις να περιφρονείσαι από τους άλλους ως αδύναμος. Χωρίς αυτή τη θέληση για περιφρόνηση δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί αυτή η ενάρετη απιστία προς τον εαυτό σου, η οποία έχει το θεμέλιο της στην αληθινή ταπείνωση και στη λεγόμενη έμπρακτη γνώση από τη δοκιμασία των πειρασμών.
Από τα παραπάνω ο καθένας βλέπει πόσο είναι αναγκαίο σε εκείνον που θέλει να ενωθεί με το ουράνιο άκτιστο φως το να γνωρίσει τον εαυτό του. Αυτήν τη γνώση η ευσπλαχνία του Θεού συνηθίζει να τη δίνει διαμέσου των πτώσεων στους υπερήφανους και όσους έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους. Αφήνοντάς τους δηλαδή με δίκαιο τρόπο να πέφτουν σε κάποιο σφάλμα, από το οποίο νόμιζαν πως μπορούν να φυλαχτούν. Έτσι να γνωρίσουν την αδυναμία τους και να μην πιστεύουν πλέον καθόλου στον εαυτό τους.
Αλλά αυτό το μέσο, με το οποίο αγωνίζεσαι και έχεις κακουχίες από την πτώση, δε συνηθίζει πάντα να το χρησιμοποιεί ο Θεός, παρά μόνο όταν τα άλλα μέσα, τα πιό ελεύθερα που είπαμε, (δηλαδή οι τρεις προηγούμενοι τρόποι) δεν προξενήσουν στον άνθρωπο αυτή την επίγνωση του εαυτού του. Τότε αφήνει τον άνθρωπο να πέσει σε σφάλματα μεγαλύτερα ή μικρότερα, ανάλογα με το αν είναι μεγαλύτερη ή μικρότερη η υπερηφάνεια και η υπόληψη που έχει στον εαυτό του. Ώστε, όπου δεν υπάρχει καμιά τέτοια εμπιστοσύνη στο εγώ, όπως η Παρθένος Μαρία που ταπεινώθηκε και αποδέχθηκε αμέσως το θέλημα του Κυρίου, εκεί αντίστοιχα δεν πρόκειται να υπάρξει καμιά πτώση. Λοιπόν, αν εσύ πέσεις, τρέξε αμέσως με το νου σου στην ταπεινή γνώση του εαυτού σου και με επίμονη προσευχή ζήτησε από το Θεό να σου δώσει το αληθινό φως, για να γνωρίσεις τη μηδαμινότητά σου. Και να μην πιστεύεις καθόλου στον εαυτό σου, αν θέλεις να μην ξαναπέσεις πάλι και μάλιστα σε χειρότερη βλάβη και φθορά.
(Αγ. Νικοδήμου Αγιορείτου, «Αόρατος πόλεμος», αποδ. στη Νεοελληνική Δ.Π.Νέστωρ)
δ) Ο τέταρτος τρόπος είναι, όταν πέσεις σε κάποιο σφάλμα, να περάσεις πλέον έντονα στη σκέψη της απόλυτης αδυναμίας σου. Γιατί γι’ αυτό το σκοπό ο Θεός παραχώρησε να πέσεις σ’ αυτό, για να γνωρίσεις καλύτερα την ασθένειά σου. Έτσι με την πτώση σου να μάθεις όχι μόνο να περιφρονείς εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου ως τιποτένιο αλλά και να θέλεις να περιφρονείσαι από τους άλλους ως αδύναμος. Χωρίς αυτή τη θέληση για περιφρόνηση δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί αυτή η ενάρετη απιστία προς τον εαυτό σου, η οποία έχει το θεμέλιο της στην αληθινή ταπείνωση και στη λεγόμενη έμπρακτη γνώση από τη δοκιμασία των πειρασμών.
Από τα παραπάνω ο καθένας βλέπει πόσο είναι αναγκαίο σε εκείνον που θέλει να ενωθεί με το ουράνιο άκτιστο φως το να γνωρίσει τον εαυτό του. Αυτήν τη γνώση η ευσπλαχνία του Θεού συνηθίζει να τη δίνει διαμέσου των πτώσεων στους υπερήφανους και όσους έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους. Αφήνοντάς τους δηλαδή με δίκαιο τρόπο να πέφτουν σε κάποιο σφάλμα, από το οποίο νόμιζαν πως μπορούν να φυλαχτούν. Έτσι να γνωρίσουν την αδυναμία τους και να μην πιστεύουν πλέον καθόλου στον εαυτό τους.
Αλλά αυτό το μέσο, με το οποίο αγωνίζεσαι και έχεις κακουχίες από την πτώση, δε συνηθίζει πάντα να το χρησιμοποιεί ο Θεός, παρά μόνο όταν τα άλλα μέσα, τα πιό ελεύθερα που είπαμε, (δηλαδή οι τρεις προηγούμενοι τρόποι) δεν προξενήσουν στον άνθρωπο αυτή την επίγνωση του εαυτού του. Τότε αφήνει τον άνθρωπο να πέσει σε σφάλματα μεγαλύτερα ή μικρότερα, ανάλογα με το αν είναι μεγαλύτερη ή μικρότερη η υπερηφάνεια και η υπόληψη που έχει στον εαυτό του. Ώστε, όπου δεν υπάρχει καμιά τέτοια εμπιστοσύνη στο εγώ, όπως η Παρθένος Μαρία που ταπεινώθηκε και αποδέχθηκε αμέσως το θέλημα του Κυρίου, εκεί αντίστοιχα δεν πρόκειται να υπάρξει καμιά πτώση. Λοιπόν, αν εσύ πέσεις, τρέξε αμέσως με το νου σου στην ταπεινή γνώση του εαυτού σου και με επίμονη προσευχή ζήτησε από το Θεό να σου δώσει το αληθινό φως, για να γνωρίσεις τη μηδαμινότητά σου. Και να μην πιστεύεις καθόλου στον εαυτό σου, αν θέλεις να μην ξαναπέσεις πάλι και μάλιστα σε χειρότερη βλάβη και φθορά.
(Αγ. Νικοδήμου Αγιορείτου, «Αόρατος πόλεμος», αποδ. στη Νεοελληνική Δ.Π.Νέστωρ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά