Η σύγχρονη ερμηνεία των Μυστηρίων του π.Δημητρίου Θεοφίλου

Τα μυστήρια υπήρξαν από την αρχή της ενδοχρονικής παρουσίας της εκκλησίας στο κόσμο, η απαρχή μιας δυνατότητας για ποιμαντική κατήχηση, στο δρόμο της τελείωσης και τελικά της σωτηρίας του ανθρώπινου προσώπου, με τρόπο ολιστικό ως ψυχοσωματικής οντότητας.

Σε διάφορες ιστορικές περιόδους επιχειρήθηκε η επικαιροποιημένη ερμηνεία των μυστηρίων και ο διαχωρισμός τους, από άγνωστες διεργασίες τελετουργικού χαρακτήρα, που είχαν άλλοτε μαγικό και άλλοτε εξευμενιστικό παγανιστικό περιεχόμενο.

Φυσικά η αλήθεια πάντα προσέκρουε, στη πλάνη, το ψέμα και τη δεισιδαιμονία, που «παλεύουν» διαχρονικά να ακυρώσουν την ουσία των μυστηρίων ως αγιαστικών πράξεων, φανέρωσης του Αγίου Πνεύματος και να νοθεύσουν το ποιοτικό πνευματικό τους περιεχόμενό.

Ο Νικόλαος Καβάσιλας επεχείρησε πολλούς αιώνες πριν, να τεκμηριώσει θεολογικά το νόημα των μυστηρίων, αλλά και να αποδώσει στην εποχή του με πρακτικό τρόπο, τον ευεργετικό και θεραπευτικό τους χαρακτήρα.

Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε, και εμείς συνεχίζουμε να στεκόμαστε με εμμονή, άβουλοι, μπροστά στον εκ-παγανισμό των μυστηρίων, τα οποία από σωτηριώδεις πράξεις χάριτος φωτισμού, θεραπείας και θείας φιλανθρωπίας, έχουν καταντήσει ενδο-κοσμικές τελετές και αυτάρεσκες επιδιώξεις, με διάχυτα τα χαρακτηριστικά της άγνοιας, που αφήνουν χώρο στη μαγεία, στο παγανισμό και τη δεισιδαιμονία, όπως:

·Τα ψαλίδια στις τσέπες των γαμπρών για να κόβουν τα μάγια και τις κακές γλώσσες.

·Την επιμονή από μέρους των συγγενών για την «διαφύλαξη» των φιτιλιών από τις λαμπάδες του γάμου.

·Φυλαχτά «άγνωστης» προέλευσης, επάνω στα σώματα βαπτισμένων χριστιανών και συγκεκριμένα του γαμπρού και της νύφης.

·Το φύλαγμα των νυχιών και των μαλλιών του μωρού μέχρι να βαπτισθεί.

·Τις μύριες όσες δεισιδαιμονίες συνδέονται με τους νεκρούς, το θάνατο και τους εναπομείναντες στη ζωή συγγενείς.

·Τόσων άλλων προκαταλήψεων και δεισιδαιμονιών, που κατά περιοχή και οικονομικοκοινωνική τάξη, διέπουν και καθορίζουν ασφυκτικά τις ζωές των ανθρώπων.

Ποιος θα επανα-κατηχήσει τους εν δυνάμει ανεπίγνωστους πιστούς;

Πότε θα συμβεί αυτό;

Γιατί τόση αδιαφορία, ανοχή, γελοιοποίηση και εξευτελισμός;

Γιατί ηχούν πλέον δίχως νόημα, τα ξεχασμένα λόγια….. του Χριστού: «μη δώτε το άγιον τοις κυσίν μηδέ βάλητε τους μαργαρίτας υμών έμπροσθεν των χοίρων»;

Αυτά είναι μερικά από τα πολλά ερωτήματα που τίθενται αβίαστα από όσους πονούν και αγωνιούν για τα τεκταινόμενα σήμερα, παλεύοντας να κάνουν κάτι μέσα στην πετρωμένη ακινησία που επικρατεί τριγύρω.

Η συγχρονισμένη επικαιροποίηση του νοήματος, του σκοπού και των πνευματικών συνεπειών των μυστηρίων, είναι απαραίτητο να επανα-ευαγγελιστούν στους βαπτισμένους αλλά ακατήχητους και πρακτικά ημί-πιστούς ανθρώπους.

Η κατήχηση, μια αναπόσπαστη πρακτική στη ζωή και την ιστορική πορεία της εκκλησίας, όπου δεν έχει εκλείψει παντελώς, είναι ανενεργή και ελλειμματική, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι δίχως επίγνωση, πίστη, φόβο (σεβασμό) Θεού και αγάπη, να εκτρέπονται σε γελοιότητες, ασχημοσύνες, παγανισμούς και εκκοσμικέυσεις, ανεπίτρεπτες στο χώρο μιας πίστης που τελεσιουργείται κοντά δυο χιλιετίες, αλλά δυστυχώς ο χρόνος δεν αρκεί να επιβεβαιώσει το νόημα, όταν αυτός (ο χρόνος) αρνείται να συγχρονιστεί (εναρμονιστεί) με τις πνευματικές προτεραιότητες, του τώρα.

Τα μυστήρια από άγνωστες και ανεπίγνωστες τελετές, καλούμαστε «οι παροικούντες εν Ιερουσαλήμ» (ο έχων ώτα ακούειν, ακουέτω), να σκύψουμε στην απουσία νοήματος ζωής των ανθρώπων, στο έλλειμμα γνώσης και πίστης των βαπτισμένων κάποτε, αλλά κατηχημένων ουδέποτε, «χριστιανών».

• Διαπιστώσεις και διάγνωση όμως δίχως προτάσεις και θεραπευτική αγωγή, είναι μισή αλήθεια, άρα κατά πάσα πιθανότητα χαμένη στη ματαιότητά της, οπότε θα μπορούσε κάποιος να προτείνει με επίγνωση και έλλειψη αθεο-φοβίας τα εξής:
• Επαναφορά του βαπτίσματος – χρίσματος των ενηλίκων, για όσους γονείς θα το επιθυμούσαν για τα παιδιά τους, με κανονική – ουσιαστική θητεία στις τάξεις των κατηχουμένων (με πρότυπο την αυθεντική εκκλησία των τριών πρώτων αιώνων).
• Επαναφορά σταθερών κριτηρίων και προϋποθέσεων, τελεσιουργίας των μυστηρίων, για όλες της ελλαδικές μητροπόλεις.
• Επαναφορά του θεσμού της ισόβιας μονογαμίας, τουτέστιν να επιτρέπεται μόνο ένας εκκλησιαστικός γάμος και κατά συνέπεια η άμεση παύση υπογραφής διαζευκτηρίων «πνευματικής λύσης», από πλευράς των επισκόπων (μην στουθοκαμηλίζουμε άλλο, πατέρες επίσκοποι, πνευματική λύση δεν υπάρχει, το Άγιο Πνεύμα δεν το καλούμε και το διώχνουμε κατά το δοκούν, ευτυχώς!!!).
• Αξιοπρέπεια στην εξόδια ακολουθία, τη ταφή και τα μνημόσυνα, κυρίως στα μεγάλα κοιμητήρια του λεκανοπεδίου, όπου η αξία του ανθρωπίνου προσώπου, έχει διατιμηθεί και εξευτελισθεί και ως ζωντανού και ως κεκοιμημένου, με συνέργια ή σιωπηρή συνενοχή όλων.
• Πνευματική έγκριση, των αναδόχων και των παρανύφων από τους πνευματικούς ποιμένες (επισκόπους ή πνευματικούς).
• Διαχωρισμός, γάμου (σε στενό κύκλο) και βάπτισης (πανηγυρικής), μετά την τέλεση πολιτικού γάμου.
• Επικαιροποίηση και αναδόμηση των ακολουθιών, γάμου, βάπτισης, κηδείας, με τόλμη και εντιμότητα.
• Ας μπει ένα τέλος στις απρόσωπες μαζικοποιημένες κοσμικές τελετές. Ας αναβιώσουμε την γλύκα και παραμυθητική παρουσία των μυστηρίων, ως δυνατότητας χάρης και φωτισμού, με την ελπίδα όλοι να φανούμε αντάξιοι, τόσο οι τελεσιουργούντες αρχιερείς και ιερείς όσο και οι αποδέκτες Πιστοί. 

 πηγή