Κυριακή Δ΄των Νηστειών

Αγαπητοί αδελφοί,

Η ζωή κάθε ανθρώπου είναι ένα ταξίδι μέσα σε αβέβαιο πέλαγος, στο οποίο συχνά εγείρονται τρικυμίες και τυφώνες. Τα εσώτερα πάθη και οι άλλες δοκιμασίες της ζωής ξεσπούν με βία επάνω στην ύπαρξή μας. Αδύναμοι άνθρωποι εμείς, κινδυνεύουμε να καταποντισθούμε και να συντριβούμε κάτω από την ορμή και τη μανία των κυμάτων. Άγκυρα σωτηρίας δυσκολοσύντριπτη είναι η ελπίδα. Αυτή μόνο, με τρόπο βέβαιο και ασφαλή μας κρατά δεμένους με τον Σωτήρα μας Ιησού Χριστό. Όσες καταιγίδες κι αν πέσουν επάνω μας θα μπορούμε μαζί με τον απόστολο Παύλο να λέμε: «τη γαρ ελπίδι εσώθημεν» (Ρωμ. 8,24).

Το τραγικό είναι ότι πολλοί άνθρωποι στηρίζουν τις ελπίδες τους σε πράγματα εντυπωσιακά μεν, αλλά ανθρώπινα και παροδικά. Σύντομα όμως απογοητεύονται και φθάνουν στην απόγνωση, που ισοδυναμεί με πνευματική αυτοκτονία. Αλίμονο σ’ εκείνον που χάνει το φως της ελπίδος· οδηγείται στην απώλεια. Η ζωή του γίνεται κόλαση μέσα στην οποία καθημερινά βασανίζεται και μαστιγώνεται από τη βία του κακού και της απελπισίας. Ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος στους «Ύμνους των θείων ερώτων» λέγει για εκείνους που ελπίζουν σε ανθρώπους: «Ουαί ψυχή τοις έχουσιν επ' άνθρωπον ελπίδας, ότι αυτός τεθνήξεται και συν αυτώ ελπίδες, και τότε ευρεθήσονται μη έχοντες ελπίδα».Οι ελπίδες μας που στρέφονται στους ανθρώπους δεν εκπληρώνονται πάντοτε. Άλλοι μας υπόσχονται και μας κοροϊδεύουν. Άλλοι δεν κατορθώνουν να επιτύχουν εκείνο που στοχεύουν. Τα πράγματα της ζωής είναι ασταθή και ευμετάβολα. Όνειρα απατηλά μένουν οι ελπίδες μας, «σκιας ασθενέστερα». Αυτό, γνωρίζουν καλύτερα από κάθε άλλο οι νέοι μας, που αγωνίζονται για να γίνουν κάτι στη ζωή, και στην πιο κρίσιμη ώρα της υλοποιήσεως των στόχων τους βρίσκουν τις πόρτες κλειστές. Αλλά κι εκείνοι που κείτονται στο κρεβάτι του πόνου καταπονημένοι από τη σταύρωση του πόνου τους, απελπισμένοι από τις υποσχέσεις της επιστήμης. Και όσοι είχαν στηρίξει σε ανθρώπους τις ελπίδες τους και δυστυχώς απογοητεύθηκαν. «Μη πεποίθατε επ' άρχοντας, επί υιούς ανθρώπων, οις ουκ έστι σωτηρία», βροντοφωνεί ο Δαβίδ (Ψαλμ. 145,3).

Πολύ διαφορετική από τις ανθρώπινες ελπίδες είναι η ελπίδα στο Χριστό. «Άγκυραν της ψυχής ασφαλή τε και βεβαίαν» την ονομάζει ο απόστολος Παύλος. Την παρομοιάζει με άνθρωπο που εισέρχεται «εις το εσώτερον του καταπετάσματος», στον τόπο όπου βρίσκεται, ο ίδιος ο Θεός. Με την ελπίδα ανοίγει ο πιστός τη θύρα της Βασιλείας του Θεού. Η ελπίδα είναι φως και δύναμη στον αγώνα κατά της αμαρτίας. Χωρίς την ελπίδα υπάρχει φόβος, δειλία και πνευματική ακαρπία στην ψυχή. Η ελπίδα αναδεικνύει το χριστιανό γενναίο, άτρομο και ισχυρό στην εχθρότητα των πονηρών ανθρώπων. Έτσι, μαζί με τον Ψαλμωδό μπορεί να λέγει: «επί τω Θεω ήλπισα, ου φοβηθήσομαι τι ποιήσει μοι άνθρωπος» (Ψαλμ. 55,12). Βλέπει τις πανουργίες των ανθρώπων του σκότους, παρακολουθεί τα διαβούλια τους, αντιλαμβάνεται τα σχέδιά τους, δεν πτοείται όμως, γιατί ελπίζει στις υποσχέσεις του Θεού. Αλήθεια, ποιός εμπιστεύθηκε τη ζωή του στο Θεό και διαψεύσθηκε; «Τις ένεπιστευσεν Κυρίω και κατησχύνθη;» (Σοφία Σειράχ 2,10).

Υπάρχουν πολλές ελπίδες στον άνθρωπο λογικές η παράλογες. Ελπίδες για υλικά πράγματα και ελπίδες για πνευματικά. Πάνω όμως απ' όλες τις ελπίδες πρέπει να στέκει η ελπίδα της αιώνιας ζωής. Η προσδοκία της μετά του Θεού συνδιαγωγής. Η προσμονή της πραγματοποιήσεως της υποσχέσεως του Θεού. Μ’ αυτή την ελπίδα υπομένουμε με καρτερία τις περιπέτειες της ζωής, υπερνικούμε τις δοκιμασίες, ανεχόμεθα τους πειρασμούς, διαμένουμε ως ξένοι και παρεπίδημοι στον παρόντα κόσμο. Ο Χριστός με την Ανάστασή του μας έδωσε τη ζωντανή ελπίδα «εις κληρονομίαν άφθαρτον και αμίαντον και αμάραντον, τετηρημένην εν ουρανοίς» (Α Πέτρ. 1,4).

Η ελπίδα λοιπόν είναι απ' ευθείας επικοινωνία με το Θεό, αποτέλεσμα της οποίας είναι τα πολλά χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, στο λόγο του «Περί αγάπης», λέγει για την ελπίδα: «Κράτος αγάπης ελπίς, δι' αυτής γαρ τον της αγάπης μισθόν απεκδεχόμεθα. Ελπίς εστιν αδήλου πλούτου πλούτος· κόπων ανάπαυλα, αγάπης θύρα...».

Για να καλλιεργηθεί όμως η ελπίδα στην ψυχή απαιτείται ταπείνωση, μνήμη θανάτου, προσευχή και κυρίως αυτογνωσία. Ο Άγιος του αιώνος μας, Νεκτάριος ο θαυματουργός γράφει για την ελπίδα: «Μέγα όντως η έλπις και θείον δώρον! Διότι αύτη μόνη κρατύνει τα πάντα, καλλωπίζει τα πάντα, τελειοί τα πάντα, εξασφαλίζει τα πάντα και προάγει τα πάντα».

Ταλαιπωρείται ο άνθρωπος της εποχής μας από ψυχικές ασθένειες. Νιώθει το βάρος της απελπισίας να τον εξουθενώνει και να του κάνει μαρτύριο τη ζωή. Το τραγικό είναι ότι αφήνει αθεράπευτο το πάθος του να κατατρώγει την καρδιά του και να διαφθείρει την ψυχή του. Γι' αυτό σκοτάδι πυκνό έχει καλύψει το νου πολλών ανθρώπων. Γι' αυτό δεν υπάρχει πια σύνεση και ηθικό σθένος. Γιατί χάθηκε η ελπίδα που δίνει νόημα στη ζωή και προοπτική στην πορεία της ανθρωπότητος. Η διέξοδος από τον λαβύρινθο της απογνώσεως είναι μόνον η ελπίδα προς το Θεό.

Αγαπητοί αδελφοί, στις ώρες της καταιγίδας να μην απελπιζόμαστε. Έχουμε άγκυρα που θα μας κρατήσει δεμένους με την πέτρα της Πίστεως. Είναι ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, η μοναδική μας ελπίδα και ασφάλεια.Αμήν