Κυριακή των Αγιών Πάντων – Ο δρόμος του Σταυρού

 

Η περικοπή που διαβάζεται την Κυριακή των αγίων πάντων, ή των μαρτύρων πάντων, όπως λεγόταν σε αρχαιότερους χρόνους, αποτελείται από τα παρακάτω λόγια του Ιησού, σταχυολογημένα από το ευαγγέλιο του Ματθαίου:

«Καθένα που θα με ομολογήσει μπροστά στους ανθρώπους θα τον ομολογήσω και εγώ μπροστά στον ουράνιο πατέρα μου· όποιο όμως με αρνηθεί θα τον αρνηθώ και εγώ μπροστά στον ουράνιο πατέρα μου. Εκείνος που αγαπα πατέρα ή μητέρα περισσότερο από μένα δεν είναι αξιός μου, κι εκείνος που αγαπά γυιο ή θυγατέρα περισσότερο από μένα, δεν είναι άξιός μου, κι όποιος δέν σηκώνει τον σταυρό του και δεν με ακολουθεί δεν είναι άξιός μου. Τότε πήρε το λόγο ο Πέτρος και του είπε· να εμείς τα εγκαταλείψαμε όλα και σε ακολουθήσαμε. τι λοιπόν θα κερδήσουμε; Κι ο Ιησούς τους είπε· αλήθεια σας λέγω ότι σεις που με ακολουθήσατε, όταν ο Υιός του ανθρώπου, στη Νέα Δημιουργία, καθήσει στον θρόνο της δόξης του, θα καθήσετε και σεις σε δώδεκα θρόνους να κρίνετε τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ. Και όποιος άφησε σπίτια ή αδελφούς ή αδελφές ή πατέρα και μητέρα ή γυναίκα ή παιδιά ή χωράφια για το όνομά μου, θα πάρει εκατό φορές περισσότερα και θα κληρονομήσει ζωή αιώνια. Πολλοί απ’ αυτούς που είναι πρώτοι θα γίνουν τελευταίοι και οι τελευταίοι θα γίνουν πρώτοι».

Τρία σημεία κυρίως υπογραμμίζονται σ’ αυτά τα λόγια του Ιησού που απευθύνονται στους μαθητές του και δι’ αυτών σα κάθε μέλος της Εκκλησίας του: το θάρρος της ομολογίας πίστεως στον Χριστό, η άρση του σταυρού επί των ώμων και η απαγκίστρωση εκ των επιγείων δεσμών· τρία σημεία που χαρακτηρίζουν όλους τους μάρτυρες και αγίους που τιμά σήμερα η Εκκλησία τη μνήμη τους.

Ο σταυρός, που αποτελεί το έμβλημα του χριστιανισμού, δεν πρέπει κατ’ ανάγκη να οδηγεί τη σκέψη μας στην ιδέα του μαρτυρίου και του θανάτου, εφ’ όσον η θυσία αυτή δεν απαιτείται από τις εκάστοτε ιστορικές συνθήκες· η μαρτυρία όμως της χριστιανικής πίστεως προβάλλει σαν υποχρέωση του πιστού για κάθε εποχή. Όταν γύρω μας οι αξίες καταπατούνται με φανερό ή ύπουλο τρόπο, όταν αρνητικές ιδεολογίες κλονίζουν την χριστιανική πίστη,- δεν είναι τόσο αυτονόητη η θαρραλέα ομολογία της πίστεως στον Χριστό, γιατί ο συμβιβασμός και η προσαρμογή εξασφαλίζουν στον άνθρωπο μια ήσυχη και χωρίς κινδύνους ζωή. Ο πραγματικός όμως χριστιανός αποδεικνύεται από το αν ακολουθεί τα ίχνη τού Αρχηγού της πίστεως του στο δρόμο του σταυρού.

Προϋπόθεση για να ακολουθήσει κανείς τον Χριστό είναι η απεριόριστη αγάπη σ’ Αυτόν, η αγάπη που είναι πάνω από κάθε άλλο ενδοανθρώπινο δεσμό. Τα λόγια του ευαγγελίου που διαβάζονται σήμερα είναι σκληρά. Δεν σημαίνουν βέβαια μίσος προς τους ανθρώπους ή εγκατάλειψη του καθήκοντος προς τους οικείους, ούτε είναι σωστό να προβάλλωνται ως επικάλυμμα της εν ονόματι του Χριστού αποφυγής της κοπιαστικής φροντίδας για τους δικούς μας· τα λόγια αυτά επιτάσσουν μια ιεράρχηση των αξιών και των στόχων του χριστιανού μέσα στη ζωή. Όταν κάποιος ανθρώπινος δεσμός γίνεται εμπόδιο στο δρόμο του σταυρού, το προβάδισμα πρέπει να εχει η αγάπη για τον σταυρωμένο και αναστημένο Χριστό. Κι ακόμη πρέπει να λεχθεί ότι μόνον όποιος πάνω από όλα και ειλικρινά αγάπα Αυτόν που ενσαρκώνει την αγάπη του Θεού για τον κόσμο, αυτός ξέρει να αγαπά πραγματικά τον συνάνθρωπό του.

Το ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής των αγίων πάντων μας καλεί στο δρόμο του σταυρού, της θαρραλέας ομολογίας της πίστεως, και της ειλικρινούς αγάπης προς τον Χριστό και προς τους αδελφούς. Αυτά που φαίνονται δύσκολα για τον εμπειρικό άνθρωπο, γίνονται κατορθωτά με τη δύναμη του σταυρού και της αναστάσεως του Χριστού. Το νέφος των μαρτύρων της Εκκλησίας που κοσμεί την ιστορία της είναι μια απόδειξη για τη δυνατότητα του δρόμου του σταυρού αλλά και ένα προσκλητήριο για τους χριστιανούς κάθε εποχής.

(Ι. Δ. Καραβιδόπουλου, Καθηγητού Πανεπιστημίου, Οδός Ελπίδας, Αθήνα 1979, σ. 133)