Κάλεσμα σε δείπνο του π. Νικολάου Φαναριώτη

Εκ του κατά Λουκάν Αγίου Ευαγγελίου το ανάγνωσμα, πρόσχωμεν.

16. Ο δε είπεν αυτώ. Άνθρωπος τις εποίησεν δείπνο μέγα και εκάλεσε πολλούς.
17.Και απέστειλε τον δούλον αυτού τη ώρα του δείπνου ειπείν τοις κεκλημένοις. έρχεσθαι, ότι ήδη έτοιμα εστί πάντα.
18.Και ήρξαντο από μιας παρετείσθαι πάντες, ο πρώτος είπεν αυτώ. αγρόν ηγόρασα, και έχω ανάγκη εξελθείν και ιδείν αυτόν. Ερωτώ σε, έχε με παρητημένο.
19. Και έτερος είπε. ζεύγη βοών ηγόρασα πέντε, και πορεύομαι δοκιμάσαι αυτά. Ερωτώ σε είπε, έχε με παρετημένον.
20. Και έτερος είπε. Γυναίκα έγημα, και δια τούτο ου δύναμαι ελθείν.
21. και παραγενόμενος ο δούλος εκείνος απήγγειλε τω κυρίω αυτού ταύτα. Τότε οργισθείς ο οικοδεσπότης είπε τω δούλω αυτού. Έξελθε ταχέως εις τας πλατείας και ρύμας της πόλεως, και τους πτωχούς και αναπήρους και χωλούς και τυφλούς εισάγαγε ώδε.
22. και είπεν ο δούλος. κύριε, γέγονε ως επέταξας, και έτι τόπος εστί.
23. και είπε ο Κύριος προς τον δούλο. Έξελθε εις τας οδούς και φραγμούς και ανάγκασον εισελθείν, ίνα γεμισθή ο οίκος μου.
24. λέγω γαρ υμίν ότι ουδείς των ανδρών εκείνων των κεκλημένων γεύσεται μου του δείπνου.

Ερμηνεία:
Η παραβολή του μεγάλου δείπνου
Εκείνος του είπε: «Κάποιος άνθρωπος έκανε μεγάλο δείπνο, και κάλεσε πολλούς και απέστειλε το δούλο του την ώρα του δείπνου να πει στους καλεσμένους: “Ελάτε, γιατί ήδη είναι όλα έτοιμα”. Και άρχισαν με μια γνώμη όλοι να παραιτούνται από την πρόσκληση με δικαιολογίες. Ο πρώτος τού είπε: “Αγόρασα έναν αγρό και έχω ανάγκη να εξέλθω να τον δω• σε παρακαλώ, θεώρησέ με δικαιολογημένο που θ’ απουσιάσω”. Και άλλος είπε: “Αγόρασα πέντε ζεύγη βοδιών και πηγαίνω να τα δοκιμάσω• σε παρακαλώ, θεώρησέ με δικαιολογημένο που θ’ απουσιάσω”. Και άλλος είπε: “Γυναίκα νυμφεύτηκα και γι’ αυτό δε δύναμαι να έρθω”. Και παρουσιάστηκε ο δούλος και ανάγγειλε αυτά στον κύριό του. Τότε οργίστηκε ο οικοδεσπότης και είπε στο δούλο του: “Έξελθε γρήγορα στις πλατείες και στα δρομάκια της πόλης και εισάγαγε εδώ τους φτωχούς και τους ανάπηρους και τους τυφλούς και τους χωλούς”. Και είπε ο δούλος: “Κύριε, έχει γίνει αυτό που διέταξες, και ακόμα υπάρχει τόπος αδειανός”. Και ο Κύριος είπε προς το δούλο: “Έξελθε στις οδούς και στους φράχτες και ανάγκασέ τους να εισέλθουν, για να γεμίσει ο οίκος μου. Γιατί σας λέω ότι κανείς από εκείνους τους άντρες που ήταν καλεσμένοι δε θα γευτεί το δείπνο μου”».

«Ερωτώ σε, έχε με παρετειμένον.» Ποτέ αγαπητοί μου χριστιανοί ο Χριστός δεν τα είχε καλά με το κατεστημένο της εποχής του. Από τότε που γεννήθηκε εκεί στο σπήλαιο στο στάβλο, δεν υπήρχε τόπος γι’ Αυτόν μέσα στο κατεστημένο. Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια που ο Λουκάς, ο ζωγράφος της πένας λέγει: «ου ότι ουκ ειν αυτώ τόπος εν τω καταλύματι.» Όχι δεν βρέθηκε τόπος στο κατάλυμα για να τον βάλουν, γιατί δεν έψαξαν καν, αλλά δεν υπήρχε, ουκ ειν τόπος αυτώ εν τω καταλύματι. Από τότε λοιπόν που γεννήθηκε και δεν βρήκε θέση στο κατεστημένο της εποχής Του, μέχρι τότε που Τον σταύρωσαν, πάλι γιατί δεν υπήκουσε στο κατεστημένο τελικά, δεν υποτάχθηκε, διαρκώς τα είχε εναντίον. Πήγαινε πάντα κόντρα με αυτούς τους ανθρώπους. Έτσι και σήμερα, στην περίπτωση που αναφέρει το Ευαγγέλιον που είπε την παραβολή αυτήν του Μεγάλου Δείπνου, μια τέτοια περίπτωσης υπήρχε. Αν διαβάσει κανείς τα προηγούμενα του Λουκά, του ιδίου κεφαλαίου του Ιδ, θα δει ότι ο Χριστός ήταν καλεσμένος σ’ ένα δείπνο κάποιου άρχοντα και Φαρισαίου, και εκεί Του την είχαν όπως θα λέγαμε στημένη την παγίδα. Είναι καθαρά τα λόγια του Ευαγγελιστού. «και εγένετο εν τω ελθείν αυτώ εις τον οίκον τινός...» λέει το ίδιο κεφάλαιο, πριν από αυτά που αναφέραμε σήμερα. Να το πούμε για να καταλάβουμε το πνεύμα μέσα στο οποίο ο Κύριος είπε αυτή την παραβολή. «...εις τον οίκον τινός των αρχόντων των Φαρισαίων..» τον καλέσανε σε επίσημο δείπνο, άρχοντες, «...Σαββάτων φαγείν άρτον» ήταν Σάββατο, την ημέρα που Τον κάλεσαν, επίτηδες, και αυτό φαίνεται απ’ τα επόμενα. «...και αυτοί ήσαν παρατηρούμενοι αυτόν.» και τον πρόσεχαν όλοι τι θα κάνει, επειδή ήταν Σάββατο. Και στον ίδιο στίχο λέει. «και ιδού, άνθρωπος τις ην υδρωπικός έμπροσθεν αυτού.» Το να είναι τώρα επίσημο δείπνο, του άρχοντα των Φαρισαίων και μέσα στους επισήμους, τους προσκεκλημένους, να βρεθεί ένας άνθρωπος υδρωπικός σε άθλια κατάσταση όπως είναι οι υδρωπικοί, και μάλιστα μπροστά-μπροστά, δεν ήταν τυχαίο το πράγμα. Τον είχανε βάλει επίτηδες εκεί, διότι ήξεραν ότι ο Χριστός κάνει θαύματα το Σάββατο, για να Του βάλουν την παγίδα και να Τον βλάψουν όσο μπορούσαν και να Τον κατηγορήσουν. Αντιληφθείς αυτό ο Κύριος μας, απήντησε κατά πάλι του κατεστημένου, ξεφτιλίζοντας και διαλύοντας εκείνο το Σάββατο, θεραπεύοντας δηλαδή τον τυφλό, και καταλύοντας το Σάββατο το οποίο ήτανε το κυριότερο μέσο επιβολής του κατεστημένου της εποχής πάνω στους Εβραίους. Δεν τολμούσανε, ποινή θανάτου να παραβούν το Σάββατο, και συγχρόνως είπε μεταξύ άλλων την παραβολή που ακούσαμε, με την οποία αποκαλύπτει τις βασικές δομές του κατεστημένου κάθε εποχής. Εκεί μίλησε διαχρονικά, γιατί σαν Θεός δεν δεσμεύεται στον χρόνο, ούτε ότι λέει ισχύει για «την εποχή Του». Ότι είπε ο Χριστός ισχύει διά μέσου των αιώνων. Μέσα λοιπόν στην παραβολή αυτή του Μεγάλου Δείπνου, διακρίνουμε, αν έχει κανείς παρατηρητικότητα και καλό μάτι και προσέξει, τις τρεις βασικές δομές με τις οποίες το κατεστημένο κάθε εποχής καταπιέζει τους ανθρώπους.

• Η πρώτη δομή είναι η οικονομική δομή
• Η δεύτερη είναι η αισθησιακή δομή
• Και η Τρίτη είναι η κοινωνικοποίηση όπως την λέμε.

Ας τις δούμε με δύο λόγια και τις τρεις δομές πως φαίνονται.
Ποια ήταν η πρώτη κλίσης, και τι ήταν η απάντηση; «αγρόν ηγόρασα» Έχω δουλειά τώρα. Εγώ πήρα χωράφια, πρέπει να δουλεύω. Το πρωί θα τα δουλεύω και το βράδυ θα σκέφτομαι τι να τα κάνω. Εδώ έχουμε business, εδώ έχουμε λεφτά. Θα αφήσουμε τώρα αυτά τα πράγματα και θα έρθουμε τώρα στο δείπνο; «Έχε με πατετημένο» Άσε με, δεν αδειάζω. Με το «αγρόν ηγόρασα» συμβολίζει ο Κύριος σε κάθε εποχή, και στης δικής μας, τους ανθρώπους με τα μεγάλα κέρδη, με τις μεγάλες απασχολήσεις, με τις επιχειρήσεις, με τις buisines, με τους πολλούς μισθούς, δουλεύει ο άνδρας, δουλεύει η γυναίκα, σε ένα-δύο θέσεις κλπ. Με τα πολλά χρήματα, τα οποία όμως για να αποκτηθούν θέλουν σκοτούρες. Και δεν αδειάζει ο άνθρωπος για να σκεφτεί τίποτε άλλο με τις πολλές και μεγάλες ανάγκες. Διότι όσο πιο πολλά βγάζουν οι άνθρωποι, το έχει καταφέρει το κατεστημένο κάθε εποχής έτσι ώστε να μην τους φθάνουν, να μην μας φθάνουν και να ζητάμε κι’ άλλα, γιατί υπάρχουν ανάγκες που πολλαπλασιάζονται. Ανάγκες έχει ο πατέρας, θέλει να αλλάξει το Ι.Χ.Ε γιατί βγήκαν τα νέα μοντέλα τα αμόλυβδα, θέλει να πάρει βίντεο, θέλει να πάρει ηλεκτρονικά, ξέρω εγώ υπολογιστές, ανάγκες. Ανάγκες η μητέρα, θέλει θα καλλυντικά της, θέλει τα κοσμήματα, τις γούνες, τις...ξέρω εγώ, τα δικά της εν πάση περίπτωση, όσα θέλουν οι γυναίκες, τ’ αμάξι ή η μόδα, αλλά και τα παιδιά. Τόσο πολύ έχουν εξαχθεί οι ανάγκες των παιδιών, που έγινε έκκληση στην τηλεόραση να σταματήσει να διαφημίζει τα παιχνίδια τα παιδικά, τα οποία είναι πανάκριβα και έχουν μουρλάνει και τρελάνει τους γονείς τους. Πού να βρεθούν αυτά τα λεφτά; Και δεν είναι μόνο τα παιχνίδια. Νάταν μόνο τα παιχνίδια; Εδώ είναι τα μαθήματα, πρέπει να μάθουν Αγγλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, δεν ξέρω ποιες γλώσσες, τα κορίτσια πρέπει να πάνε ρυθμική, μπαλέτο, είναι απαραίτητα αυτά τα πράγματα, ανάγκες, χρήματα. Και πρέπει να αγωνιστούμε, μέρα-νύχτα, Κυριακή-καθημερινή, για να τα ικανοποιήσουμε αυτά τα πράγματα. Γιατί δεν ήρθες την Κυριακή στην Εκκλησία; Ε τι να κάνω, όλη την βδομάδα σκοτώνουμε, πήγα εκεί στο...που έχω κάποια δουλίτσα να την φτιάξω, να φυτέψω κάτι δέντρα. Γιατί δεν ήρθες εσύ την Κυριακή στην Εκκλησία; Ε όλη την βδομάδα σκοτώνουμε, έχει γίνει το σπίτι άνω-κάτω. Έκατσα και εγώ στο σπίτι μου να ξεκουραστώ λίγο να τα συγυρίσω να τα τακτοποιήσω. Γιατί δεν ήρθες την Κυριακή στην Εκκλησία; Εγώ πήγα στο μαγαζί, το Σάββατο ήταν άνω-κάτω τα πράγματα με τις υποτιμήσεις, μ’ αυτά έχει γίνει άνω-κάτω το μαγαζί το πρωί έπρεπε να πάω εκεί να τα τακτοποιήσω, να φτιάξω τα βιβλία μου, αλίμονο πως θα τα βγάλω πέρα;

Καταλαβαίνετε τώρα τι γίνεται και πως το κατεστημένο με την οικονομική του δομή συλλαμβάνει τους ανθρώπους. Και άμα αυτά ισχύουνε και μέρα νύκτα σκεφτόμαστε και δουλεύουμε, που καιρός για νηστεία, πού καιρός για προσευχή, πού καιρός για λόγο Θεού, πού καιρός για Μεγάλο Δείπνο, για Θεία Λειτουργία, για κοινωνία με τον Θεό. Δεν είναι αυτά τα πράγματα για μένα, έχε μη παραιτημένο. Αργότερα όταν γεράσω και πάρω σύνταξη κλπ. Αυτή είναι η πρώτη δομή.

Η Δεύτερη βασική δομή που καταπιέζει, το κατεστημένο κάθε εποχής με όλες τις μορφές και με όλα τα κόμματα και όπως κι’ αν εμφανίζεται, δεν έχει σημασία. Είναι η αισθησιακή δομή. Τα πέντε ζεύγη των βοών. Πέντε ζευγάρια βόδια, είναι πέντε ζευγάρια αισθήσεων, τα οποία τα δοκιμάζουμε συνεχώς. Είδατε τι λέει; «θέλω να πάω να δοκιμάσω» η δοκιμή των αισθήσεων συνεχίζεται. Ο άνθρωπος πήρε τις αισθήσεις από τον Θεό, δια να τον βοηθούν σ’ αυτή τη ζωή να την περάσει όμορφα, και να πάει στην αιωνιότητα οπότε δεν χρειάζονται οι αισθήσεις διότι τα πάντα είναι ελεύθερα και δεν χρειάζεται να έχουμε μάτια αυτιά κλπ, όλα αντιλαμβάνονται. Σ’ αυτή τη ζωή δόθηκαν οι αισθήσεις για να χρησιμοποιηθούν από τον άνθρωπο να ζήσει με τις αισθήσεις. Και ο άνθρωπος τι κάνει; Ζει για τις αισθήσεις. Σκοπός του και όχι μέσον, είναι η ικανοποίηση των αισθήσεων του. τι θα φάμε, τι θα πιούμε, τι θα δούμε, τι θα ακούσουμε, πώς θα γαργαλιστούμε, πώς θα ηδονιστούμε, πώς όλα αυτά θα συμβούν, τι θα φάει, κάθε μέρα κρέας, μας κρέμασαν από το τσικέλλι σαν να είμαστε χασαπόσκυλα, δεν μπορούμε μια ημέρα να κάνουμε χωρίς κρέας, να νηστέψουμε, έχουμε ήχο, έχουμε φως, νύκτα μέρα, στα διάφορα εκείνα κέντρα που διαρκώς βάζουν και περισσότερα και περισσότερα χρώματα και συνεχώς ισχυρότερους θορύβους, ήχους εκκωφαντικότερους, διαρκώς τι θα φάμε τι θα ακούσουμε. Και το αποκορύφωμα όλων ή τη δίκη ή τη βούλα. Το πρώτο και το δεύτερο. Αυτά είναι πια που δεν αφήνουν τις αισθήσεις για μέρα και νύχτα μέχρι τις δύο την νύχτα, διαρκώς βομβαρδίζουν τις αισθήσεις. τι θα γίνει; Αυθεντικό αυτό που θα σας πω. Κάποιος τεχνίτης τηλεοράσεων, μου το είπε ο ίδιος, είχε γυρίσει από μια περιοδεία στην Αιτωλοακαρνανία, αργά τ’ απόγευμα κουρασμένος ταλαιπωρημένος ο άνθρωπος, και μόλις πήγε στο μαγαζί, κτύπησε το τηλέφωνο. «Έλα επειγόντως να μας φτιάξεις την τηλεόραση» Λέει αδύνατον! Τώρα ήρθα, πρέπει να φύγω να πάω να ξεκουραστώ, θα πέσω κάτω. «Είναι ανάγκη να έρθεις να την φτιάξεις» Τον πίεσε τόσο πολύ τον άνθρωπο, ήταν και καλός πελάτης με χρήματα, που όπως και αν ήτανε πήγε εκεί. Και τι είδε ο άνθρωπος; Δύο τηλεοράσεις να δουλεύουνε στο foul. Η μία στο πρώτο και η άλλη στο δεύτερο πρόγραμμα. Και αυτή που ήθελε να επισκευάσει, ήταν η Τρίτη, η εφεδρική, που από φόβο μήπως χαλάσει καμιά από τις δύο εκείνο το βράδυ, δεν περίμεναν την άλλη μέρα, να την έχουν και αυτή έτοιμη για να αναπληρώσει τις άλλες δύο. Άμα είναι έτσι και άμα διαρκώς δουλεύουμε τις αισθήσεις, τότε πού καιρός για νηστεία, πού καιρός για προσευχή, πού καιρός για εκκλησιασμό, για Μεγάλο Δείπνο, ερωτώ σε, έχε με παραιτημένο.

Και πάμε τώρα στην τρίτη, την βασικότερη δομή καταπιέσεως, αλλοτριώσεως του ανθρώπου. Η λεγόμενη κοινωνικοποίηση. Αν ξεφύγει κανείς από το πρώτο δόκανο, των χρημάτων και έχει λίγο μυαλό και τα καταφέρει, τον πιάνει το δεύτερο δόκανο. Το δόκανο της αισθησιακής ζωής. Και αν ξεφύγει απ’ το δεύτερο, που είναι σπάνιο όλοι μας πιανόμαστε και απ’ τα τρία δόκανα, δεν υπάρχει άνθρωπος που να πιάνεται μόνο απ’ το ένα, αλλά λέω αν υπάρχει άνθρωπος που ξεφεύγει απ’ το πρώτο, την οικονομική καταπίεση, ξεφεύγει απ’ το δεύτερο την αισθησιακή καταπίεση, τον πιάνει το τρίτο. Η κοινωνικοποίηση η οποία θεωρείται ωραίο, σύγχρονο πράμα και πολιτισμένο. Ποιος θα περίμενε ποτέ ότι ο γάμος θα έβγαζε τους ανθρώπους από την εκκλησία. «γυναίκα άγημα» λέει «και διά τούτο ού δύναμαι ελθείν» Μα ο γάμος γίνεται μες την εκκλησία. Θα πάρεις την γυναίκα σου, τα παιδιά σου, θα μπεις μες την εκκλησία. Δεν είναι αυτό. Ο Χριστός σαν Θεός ξεσκέπασε αυτά που βλέπουν τα μάτια στην εποχή μας. Ποιος περίμενε ότι ο γάμος θα γίνει έξω απ’ την εκκλησία. Κι’ όμως σήμερα θριαμβεύει, αρχίζει δηλαδή, ο λεγόμενος πολιτικός γάμος. Το είδανε κι’ αυτό τα μάτια μας και τι θα δούνε ακόμα. Ο πολιτικός γάμος έγινε για να βάνει τους ανθρώπους απ’ την εκκλησία. Αυτό είπε ο Χριστός. «γυναίκα έγημα» έκανα γάμο λέει. Ακούστε πρόσκληση γάμου. Όπως τη είδα και εγώ, απευθύνθηκε σε μένα εμμέσως. «Σας καλούμε στον γάμο μας την Τετάρτη 15 του μήνα, κάλεσμα από πάνω βέβαια, στο Δημαρχείο της Αθήνας, 6ος όροφος, γραφείο 36. Ακούστε λοιπόν πως η κοινωνικοποίηση, γιατί το αποκορύφωμα είναι αυτό, ο πολιτικός γάμος και άλλα που θα έρθουνε, βγάζει τους ανθρώπους, τα παιδιά μας, τους νέους από την εκκλησία. Τους πάει στο Δημαρχείο, γραφείο 36. Πολύ σοφά το ευχολόγιο της εκκλησίας μας, όταν κάνει την ακολουθία εκείνη, δεν την ονομάζει ακολουθία του γάμου, για προσέξτε το, αν ανοίξετε ένα ευχολόγιο θα δείτε. «ακολουθία του στεφανώματος» Έτσι λέγεται. Δεν έχει καμιά σχέση με τον πολιτικό γάμο. Στο στεφάνωμα ακούμε, «Κύριε ο Θεός ημών δόξη και τιμή στεφάνωσον αυτούς» Ποια δόξα και Ποια τιμή θα βάλει ο υπάλληλος του Δημαρχείου που κοιτάει πότε θα έρθει η ώρα του και να κλείσει το γραφείο του και να πάει στην δουλειά του ο άνθρωπος που τον φορτώθηκαν αντί να πάνε στην εκκλησία, και θα τα ψέλνει από μέσα του. τι θέλετε εσείς εδώ πέρα που ήρθατε; «δόξη και τιμή» Οι γάμοι οι πολιτικοί γίνονται, βγάζουν τους ανθρώπους από την εκκλησία αλλά ποτέ δεν φαντάζομαι επί τιμή γελοιοποιήσεως θα τολμήσει ποτέ κανένας Δήμαρχος να στεφανώσει πολιτικό γάμο, διότι θα έιναι το άκρο άωτον της γελοιοποιήσεως. Δεν θα γίνει ποτέ. Ώστε «δόξη και τιμή στεφάνωσον αυτούς» τρεις καμπάνες κτυπάει η εκκλησία μας. Κυριακή και μεγάλη γιορτή. Κτυπάει η πρώτη καμπάνα, κτυπάει η δεύτερη καμπάνα, κτυπάει η τρίτη καμπάνα. Πολλοί από μας ακούμε την πρώτη καμπάνα, χασμουριόμαστε, και γυρίζουμε από την άλλη πλευρά, έχω καιρό. Έπειτα έρχεται η δεύτερη καμπάνα, τότε ανοίγουμε λίγο τα μάτια, και λέμε. Έχε το νου σου γυναίκα, φέρει πειν, όταν κτυπήσει η Τρίτη καμπάνα με ξυπνάς, μήπως αποκοιμηθώ. Κτυπάει η τρίτη καμπάνα, σηκωνόμαστε, ξυριζόμαστε, ετοιμαζόμαστε, πλενόμαστε στα γρήγορα, πάμε στο περίπτερο παίρνουμε την εφημερίδα, και ερχόμαστε στην εκκλησία πριν απ’ το δι’ ευχών, δεν ξέρω πόσο θα προλάβουμε. Δεν έχω σκοπό να ποντάρω σ’ αυτό. Απλώς έτσι το ανέφερα. Ο στόχος μου δεν είναι να σας κάνω να σηκωθείτε νωρίτερα να έρθετε στην εκκλησία. Αυτό δεν λέει τίποτα. Αυτό είναι η συνέπεια, αυτό είναι τ’ αποτελέσματα. Το θέμα δεν είναι να μας ξυπνήσουν οι καμπάνες σωματικά. Ο θέμα είναι οι καμπάνες οι τρεις, που είναι οι τρεις αυτές κλήσεις. Η πρώτη καμπάνα είναι το αγρών ηγόρασα, η δεύτερη καμπάνα είναι τα ζεύγη των βοών, και η Τρίτη καμπάνα είναι το «γυναίκα έγημα»Έχουν σκοπό να μας ξυπνήσουν όχι τόσο σωματικά, αλλά πνευματικά. Απ’ την πνευματική αλλοτρίωση που μας έχει καταβάλει και καταστρέψει ο πολιτισμό. Κτυπάνε οι καμπάνες δυο χιλιάδες χρόνια, και ξυπνούν όσους θέλουν να ξυπνήσουν. Γιατί εάν ο άνθρωπος ξυπνήσει πνευματικά, και φύγει από αυτήν την βλάβη, την αλλοτρίωση, την πλύση του εγκεφάλου που του γίνεται, δεν είναι ανάγκη να τον ξυπνήσεις σωματικά, θα ξυπνήσει μόνος του και δεν θα τον παίρνει ο ύπνος, οπότε θα έρθει με την πρώτη καμπάνα θα’ ναι πάνω στην εκκλησία.

Να ξυπνήσουμε λοιπόν πνευματικά, να ξεφύγουμε απ’ αυτές τις καταπιέσεις, την αλλοτρίωση, να βρούμε τον εαυτόν μας αγαπητοί. Τον εαυτόν μας που έχει φτιαχτεί για Θέωση. Δεν έχει φτιαχτεί ούτε για να ικανοποιήσει τις αισθήσεις, και να ζει για τις αισθήσεις, ούτε για να οικονομάει και να μην τελειώνουν ποτέ οι ανάγκες, ούτε για όλα αυτά. Αυτά είναι μέσα προσωρινά, αλλά φτιάχτηκε για Θέωση, για να γίνει Θεός. Ας ξυπνήσουμε λοιπόν πνευματικά και τότε θα ξυπνήσουμε και σωματικά. Και θα ακούμε τις καμπάνες, και θα ξυπνάμε αμέσως και θα ερχόμαστε στην εκκλησία.

Συμπεραίνω. Λιγότερες ανάγκες όσο μπορούμε να περιορίσουμε στο απολύτως απαραίτητο τις ανάγκες μας. Όχι πολλά χρήματα και πολλές ανάγκες, και φαύλος κύκλος που καταστρέφει. Όσο μπορούμε λιγότερες ανάγκες. Λιγότερη αισθησιακή ζωή, και πολλή πνευματική ζωή. Και κυρίως καθόλου κοινωνικοποιήσει. Για να μπορούμε να έχουμε την κοινωνίαν στο Μεγάλο Δείπνο με νηστεία με προσευχές με ακολουθίες της εκκλησίας μας, να λάβουμε μέρος στο Μεγάλο Δείπνο που γίνεται, όχι κοινωνικοποιήσει αλλά κοινωνία Χριστού με ανθρώπου πιστούς, και μεταξύ τους. και μέσα σ’ αυτή την κοινωνία να ζήσουμε και εδώ ευλογημένα και ξεκούραστα και ανθρωπινά και με τον εαυτόν μας και όχι αλλοτριωμένοι, και στην αιωνιότητα να ζήσουμε μαζί με τον Χριστό εν κοινωνία και όχι σε κοινωνικοποίηση, πράγμα που εύχομαι για όλους. Αμήν.

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία του πατρός Νικολάου Φαναριώτη
Κυριακή 15-12-1985